مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفدهم
آییننامههای مصوب مجلس شورای ملی | تصمیمهای مجلس | جبهه ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفدهم |
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفدهم - ۷ اردیبهشت ۱۳۳۱ تا ۲۸ آبان ۱۳۳۲ - نخست وزیران: محمد مصدق - احمد قوام - محمد مصدق
- رییس مجلس شورای ملی (اجلاسیه نخست) دکتر حسن امامی (امام جمعه تهران از ۱۰ تیرماه ۱۳۳۱ تا ۱۶ امرداد ۱۳۳۱)
- آیتالله سیدابوالقاسم کاشانی (از ۱۶ امرداد ۱۳۳۱ تا ۱۰ تیر ۱۳۳۲)
- رئیس مجلس شورای ملی اجلاسیه دوم دکتر عبدالله معظمی از ۱۰ تیر ۱۳۳۲ تا انحلال مجلس
انتخابات مجلس هفدهم بزرگترین تقلب در تاریخ انتخابات ایران است و تا کنون پروسهای چنین با نیرنگ در ایران دیده نشده است. در انتخابات برای دوره هفدهم قانونگذاری ۱۳۶ کرسی مجلس یا حوزه انتخاباتی وجود داشت. مصدق در ۸۲ حوزه پروانه به برگزاری انتخابات را داد که اطمنیان داشت از هواداران جبهه ملی برگزیده میشوند. با این حساب شمار نمایندگانی که وارد مجلس شورای ملی شدند، آن شماری بود که برای مجلس شورای ملی برای برگزاری و گشایش مجلس و تصویب قانون بدان نیاز داشت. در دیگر ۵۴ حوزه انتخاباتی که مصدق انتخابات را برگزار نکرد، روشن بود که در آن شهرها و حوزهها جبهه ملیها رای نخواهند آورد. مصدق کار را به آنجا کشاند که پروانه نداد، نمایندگان ارامنه، کلیمیان و زرتشتیان به مجلس راه یابند. اگر انتخابات در سراسر ایران برگزار میشد، مصدق در مجلس هفدهم رای اکثریت نداشت و نمیتوانست رای اعتماد از مجلس هفدهم بگیرد و نخستوزیری او با آغاز دوره هفدهم به پایان میرسید. از این انتخابات تا به امروز از سوی هواداران مصدق و جبهه ملیها به عنوان اولین و آخرین انتخابات آزاد در ایران یاد میشود و محمد مصدق بزرگ فئودال ایران [۱] که غیر قانونی با پنهان کردن ملیت دوگانهاش خود را دوباره برای نخستوزیری کاندید کرد [۲] به عنوان تنها نخستوزیری که با دموکراسی انتخاب شده است به مردم ایران فروخته میشود.
پنجاه و چهار حوزه انتخاباتی که در آن مصدق انتخابات را برگزار نکرد:[۳] اراک (۲ کرسی) - اصفهان (۳ کرسی) - اقلیتها(ارامنه جنوب) (۱ کرسی) - اقلیتها (ارامنه مرکزی و شمال) (۱ کرسی) - اقلیتها (زرتشتی) (۱ کرسی) - اقلیتها (کلیمیان) (۱ کرسی) - اقلیتها (ارامنه مرکزی و شمال) (۱ کرسی) - بابل و بارفروش (۳ کرسی) - بروجرد (۲ کرسی) - بم (۱ کرسی) - بهبهان کهکیلویه (۱ کرسی) - تربت حیدریه (۱ کرسی) - خرمشهر (۱ کرسی) - درگز (۱ کرسی) - دزفول (۱ کرسی) - دشت گرگان و یموت (۱ کرسی) - دشت میشان و بنی طرف و سوسنگرد (۱ کرسی) - رشت (۲ کرسی) - زابل سیستان (۱ کرسی) - ساری و تنکابن (۲ کرسی) - ساوه و زرند (۱ کرسی) - سبزوار (۲ کرسی) - سقز و بانه (۱ کرسی) - سنندج (۳ کرسی) - شوشتر (۱ کرسی) - شهر ری (۱ کرسی) - شهر کرد بختیاری (۱ کرسی) - شیراز (۶ کرسی) - فسا (۱ کرسی) - قوچان (۱ کرسی) - کاشان و نطنز (۱ کرسی) - مشهد (۴ کرسی) - نایین (۱ کرسی)
از ۱۳۶ کرسی نمایندگی مجلس شورای ملی تنها ۸۱ نماینده از سراسر ایران برگزیده شدند. مجلس شورای ملی با ۵۲ رای از ۸۲ نماینده به نخستوزیری محمد مصدق ابراز گرایش کرد. همچنین در نشست مجلس سنا از ۳۶ سناتور نفر حاضر در مجلس سنا [۴] تنها ۱۴ سناتور به نخستوزیری دوباره محمد مصدق ابراز گرایش کردند و ۱۹ تن رای سفید دادند. اعضای هیات رئیسه مجلس سنا در کاخ سعدآباد به پیشگاه شاهنشاه شرفیاب شدند و نداشتن گرایش مجلس سنا را به نخستوزیری مصدق به آگاهی شاهنشاه رساندند و ایشان دستور دادند که برای از میان برداشتن این ناهماندیشی میان دولت و مجلس گفتگو برقرارشود. سرانجام بااینکه دو مجلس گرایش به نخستوزیری مصدق نداشتند فرمان نخستوزیری دوباره محمد مصدق از سوی شاهنشاه توشیح شد. ۲۲ تیر ۱۳۳۱ محمد مصدق در جلسه خصوصی مجلس شورای ملی ماده واحده اختیارات تام مالی و اقتصادی دولت را برای شش ماه در میان گذاشت و یادآور شد که شناساندن هیات دولت پس از تصویب اختیارات پیشنهادی خواهد بود. مجلس شورای ملی دادن اختیارات تام به مصدق را رد کرد و مصدق سپس کنارهگیری خود را از نخستوزیری تقدیم داشت. مجلس شورا و سنا گرایش خود را به احمد قوام ابراز داشتند و شاهنشاه فرمان نخستوزیری احمد قوام را صادر کردند. حزب توده تظاهرات عمومی بزرگی با پشتیبانی مامورین کا.گ. ب در تهران و شهرستانها علیه احمد قوام برپاکردند و کار را به جایی رساندند که روز ۳۰ تیر به تیراندازی میان مامورین انتظامی و تظاهرکنندگان که با خشونت با مامورین دست به گریبان شده بودند انجامید و شماری کشته شدند، در این جا مجلس شورای ملی اعلام گرایش به محمد مصدق کرد و شاهنشاه فرمان نخستوزیری محمد مصدق را صادر کردند. مجلس شورای ملی در ۱۲ امرداد قانون دادن اختیارات به محمد مصدق تصویب کرد.[۵]
پس از این که محمد مصدق از اختیارات خود سوءاستفاده کرد و علیه اراده مردم ایران، نقشه تغییر رژیم[۶] در ایران را کشید در روز رستاخیز ملی ۲۸ امرداد ۱۳۳۲ [۷] سرنگون شد. مصدق دستگیر شد و در دادگاه به اتهام خیانت به کشور به اعدام محکوم شد ولی با عفو شاهنشاه، محمد مصدق به سه سال زندان محکوم شد. اعضای جبهه ملی و تودهایها متواری و بیشتر آنها به جمهوری دموکراتیک آلمان (آلمان شرقی) و یا شوروی پناهنده شدند و از آنجا دامنه پروپاگاندا و نوشتن کتابهای علیه ایران را آغازکرده و با بنیان کنفدراسیون دانشجویان در خارج از کشور، تیشه بر ریشههای فرهنگ، اقتصاد، آزادی و استقلال ایران زدند.
فهرست زیر در برگیرنده ۳۵ تصمیم مجلس ۸ خرداد ۱۳۳۱ - ۲۸ آبان ۱۳۳۲
فهرست زیر دربرگیرنده ۳۵ تصمیمهای مجلس شورای ملی در دوره هفده قانونگذاری به نخستوزیری محمد مصدق میباشد
- تصمیم قانونی دایر بهانتخاب دو نفر ناظر اندوخته اسکناس ۱۳۳۱ - مصوب ۱۷ تیر ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- تصمیم قانونی دایر بهابراز رایاعتماد به دولت جناب آقای دکتر محمد مصدق نخستوزیر امرداد ۱۳۳۱ - مصوب ۵ امرداد ۱۳۳۱
- قانون اجازه پرداخت یکدوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت تیر ماه ۱۳۳۱ - مصوب ۱۲ امرداد ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- قانون مربوط به اعطای اختیارات برای مدت شش ماه به شخص آقای دکتر مصدق نخستوزیر - مصوب ۱۲ امرداد مجلس شورای ملی و ۲۰ امرداد ۱۳۳۱ مجلس سنا
- قانون تمدید مدت اختیارات شش ماهه اعطایی به شخص آقای دکتر مصدق نخستوزیر از تاریخ انقضا برای مدت یک سال - مصوب ۳۰ دی ۱۳۳۱
- قانون مربوط به خارج شدن اموال احمد قوام از ملکیت او - مصوب ۱۲ امرداد ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- قانون مربوط به شناسایی قیام روز ۳۰ تیر ماه ۱۳۳۱ بهنام قیام مقدس ملی - مصوب ۱۶ امرداد ۱۳۳۱
- تصمیم قانونی دایر به انتخاب پنج نفر از مجلس شورای ملی جهت شرکت در هیات مختلط - مصوب ۱۶ امرداد ۱۳۳۱
- قانون مربوط بهتجدید حکومت نظامی در هشت منطقه خوزستان از تاریخ ۵ امرداد تا ۵ آبانماه ۱۳۳۱ - مصوب ۲۳ امرداد ۱۳۳۱
- تصمیم قانونی دایر بهابراز رایاعتماد به دولت جناب آقای دکتر محمد مصدق نخستوزیر شهریور ۱۳۳۱ (موضوع نفت)- مصوب ۲۵ شهریور ۱۳۳۱
- قانون تفسیر اصل پنجم قانون اساسی - مصوب ۱ آبان ۱۳۳۱
- قانون اجازه پرداخت یکدوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت مهر ماه ۱۳۳۱ - مصوب ۱۱ آبان ۱۳۳۱
- قانون اجازه پرداخت حقوق و مزایای آخرین ایام خدمت سرهنگدوم نوریشاد درباره وراث قانونی آن مرحوم - مصوب ۱۱ آبان ۱۳۳۱
- قانون اجازه تعقیب قانونی آقای احمد قوام - مصوب ۱۳ آبان ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- قانون اجازه تمدید دو ماه مقررات فرمانداری نظامی در تهران و حومه - مصوب ۱۵ آبان ۱۳۳۱
- تصمیم قانونی دایر بهاعلام اعتماد به دولت جناب آقای دکتر محمد مصدق در تعقیب جریان مذاکرات جلسه چهارم آذر ماه ۱۳۳۱- مصوب ۱۶ آذر ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- قانون اجازه پرداخت یک دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت آبان ماه ۱۳۳۱ - مصوب ۲۰ آذر ۱۳۳۱
- قانون ملی شدن ارتباط تلفنی در سراسر کشور - مصوب ۲۵ آذر ۱۳۳۱
- اساسنامه سازمان برنامه هفتساله ۱۳۳۱ - مصوب ۲۵ آذر ماه ۱۳۳۱
- قانون اضافه اعتبار بودجه وزارت فرهنگ در سال ۱۳۳۱ - مصوب ۳۰ آذر ۱۳۳۱
- قانون اجازه پرداخت یک دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت آذر ماه ۱۳۳۱ - مصوب ۷ دی ماه ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- قانون تعلیق مجازات زندانیان - مصوب ۱۴ دی ۱۳۳۱
- تصمیم قانونی دایر بهابراز رایاعتماد به دولت جناب آقای دکتر محمد مصدق نخستوزیر دی ۱۳۳۱ - مصوب ۱۶ دی ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- قانون تمدید مدت اختیارات شش ماهه اعطایی به شخص آقای دکتر مصدق نخستوزیر از تاریخ انقضا برای مدت یک سال - مصوب ۳۰ دی ۱۳۳۱ مجلس شورای ملی
- قانون اجازه پرداخت یک دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت دیماه ۱۳۳۱ - مصوب ۷ بهمن ۱۳۳۱
- قانون تاسیس شرکت اتوبوسرانی عمومی - مصوب ۱۶ بهمن ۱۳۳۱
- قانون منع تهیه و خرید و فروش و مصرف نوشابههای الکلی و مشتقات آن - مصوب ۱۹ بهمن ۱۳۳۱
- قانون اجازه پرداخت دو دوازدهم حقوق و هزینه کل کشور بابت بهمن و اسفند ماه ۱۳۳۱ - مصوب ۳ اسفند ۱۳۳۱
- قانون اجازه پرداخت چند فقره اعتبار اضافی برای اضافهحقوق مستخدمین جز و دون پایه و احتیاجات دیگر - مصوب ۵ اسفند ۱۳۳۱
- اساسنامه شرکت سهامی تلفن ایران - مصوب ۵ اسفند ۱۳۳۱ - مصوب ۱۶ اسفند ۱۳۳۱ کمیسیون پست و تلگراف
- قانون بودجه سالهای یکهزار و سیصد و سی و یکهزار و سیصد و سی و دو مجلس شورای ملی - مصوب ۱۷ اسفند ۱۳۳۱
- قانون مکمل قانون اجازه پرداخت چند فقره اعتبار اضافی برای اضافه حقوق مستخدمین جز و دون پایه و احتیاجات دیگر - ۱۹ اسفند ۱۳۳۱
- تصمیمات متخذه کمیسیون برنامه - مصوب ۱ اردیبهشت ۱۳۳۱ کمیسیون برنامه
- چند فقره تصمیمات مختلف کمیسیون برنامه - مصوبات از ۲۸ امرداد ۱۳۳۱ تا ۲۳ اسفند ۱۳۳۱
- بودجه سال ۱۳۳۲ سازمان برنامه - مصوب ۷ اردیبهشت ۱۳۳۲
- تصمیم قانونی دایر به انتخاب دو نفر ناظر اندوخته اسکناس ۱۳۳۲ - مصوب ۱۸ تیر ۱۳۳۲
بنمایهها
- ↑ مالکان بزرگ ایران
- ↑ ممنوعیت داشتن مقام دولتی برای کسانی که تابعیت دوگانه دارند
- ↑ نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفدهم
- ↑ مجلس سنا دارای ۶۰ سناتور انتخابی (از سوی مردم) و ۶۰ سناتور انتصابی (از سوی شاهنشاه ) میباشد
- ↑ قوانین دادن اختیارات به شخص دکتر مصدق نخستوزیر
- ↑ تصمیم قانونی دایر به نامیدن روز نهم اسفند به (روز ملت) و روز بیست و هشتم مرداد ماه (به روز قیام ملی)
- ↑ روز رستاخیز ملی ۲۸ امرداد ۱۳۳۲