مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ آبان ۱۳۲۹ نشست ۸۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری شانزدهم | تصمیم‌های مجلس | تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره شانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل متن قوانین – تصویبنامه‌ها – صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی – مذاکرات مجلس سنا
اخبار رسمی – فرامین – انتصابات – آیین‌نامه‌ها – بخشنامه‌ها - آگهی‌های رسمی و قانونی سوالات
سال ششم – شماره ۱۶۷۲
۵شنبه ۲۵ آبان ماه ۱۳۲۹
دوره شانزدهم قانونگذاری
شماره مسلسل ۸۰
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۶
جلسه: ۸۰
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۱ آبان ماه ۱۳۲۹
فهرست مطالب:
۱- قرائت اسامی غائبین و طرح صورت مجلس جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: گنجه- مکی- حائری‌زاده
۳- طرح گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تصفیه و عدم حصول اکثریت
۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد -ختم جلسه
مجلس یک ساعت و نیم قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- قرائت اسامی غائبین و طرح صورت مجلس جلسه قبل
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان: آصف- فرامرزی- ابتهاج طباطبایی- افشار- قراگوزلو- دهقان- هراتی ثقت‌الاسلامی- دکتر شایگان
غائبین بی‌اجازه- آقایان: محمود محمودی دکتر مصباح‌زاده- عزیزاعظم زنگنه- سالار سنندجی حسن اکبر- شهاب خسروانی- اقبال پناهی- پیراسته- محمد ذوالفقاری- خزیمه علم- رستم گیو- تیمورتاش
دیرآمدگان با اجازه- آقایان: گنابادی- یک ساعت مهدوی یک ساعت- نبوی یک ساعت- مکرم- یک ساعت- شادلو یک ساعت- قرشی یک ساعت- سودآور یک ساعت.
رئیس- نسبت به صورت مجلس جلسه قبل نظری نیست؟
دکتر بقایی- اجازه می‌فرمایید.
رئیس- آقای دکتر بقایی بفرمایید
دکتر بقایی- یک موضوعی بود که در دوره پانزدهم هم یکی دو بار درباره آن گفتگو شد و مجدداً ایجاد سوء‌تفاهم گردیده بنده می‌خواستم به عنوان تذکر خدمت هیئت رئیسه مجلس عرض کنم که در مواقعی که یک رأی‌های حساسی گرفته می‌شود و عده به قدر کافی نیست البته آقایان باید بروند بیرون و ببینند که اگر کسی هست بیاید البته این وظیفه نمایندگان محترم نیست ولی وقتی که یکی از آقایان هیئت رئیسه از آن در بیرون می‌رود و از آن در می‌آیند تو، این ایجاد این توهم را می‌کند که یک نفر را می‌خواهند زیادتر به حساب بیاورند متأسفانه در جلسه گذشته این سوء‌تفاهم نسبت به آقای فولادوند ایجاد شد و ایشان از آن در رفتند و از این در تشریف آوردند تو، و برای جلوگیری از این سوء‌تفاهم می‌خواستم عرض کنم که آقایان توجه بفرمایند که اگر از آن در می‌روند بیرون از همان در تشریف بیاورند تو و دیگر نچرخند و از در دیگر بیایند تو، چون یک سوء‌تفاهمی در بین مردم ایجاد می‌شود و این برای مجلس زیبندگی ندارد.
غلامرضا فولادوند- اجازه می‌فرمایید.
رئیس- بفرمایید.
غلامرضا فولادوند- نمایندگان محترم هشتاد نفر به بنده رأی اعتماد داده‌اند که اینجا منشی باشم و بنشینم (نمایندگان- صحیح است) با هشتاد رأی زنده حیثیت یک نماینده را با سوء‌تفاهم نمی‌شود مخدوش کرد (نمایندگان- صحیح است) آقایان متذکر هستند اکثر جلسه از اکثریت می‌افتد و همان وقتی که آقایان اقلیت هم صحبت می‌کنند دچار این حرف هستند بنده به امر آقای رئیس می‌روم خواهش می‌کنم التماس می‌کنم دست بعضی از آقایان نمایندگان را می‌بوسم که آقا تشریف بیاورید مجلس مجلس از اکثریت نیفتد اگر برای این خدمتی که من عمل پیشخدمت را انجام می‌دهم و اهانت هم به بنده می‌شود بنده چه عرضی دارم بنده وظیفه‌ام را انجام داده‌ام ولی فرمایشی را هم که کردند جلسه پیش یک نفر از آقایان نمایندگان هم به بنده گفت گفتم والله بالله این طور نیست البته در هر قانونی دو دسته هست یک دسته
مخالفند یک دسته موافق اشخاصی که مخالفند تمام تهمت‌ها را می‌زنند بنده نه این که در این کار حاضر نیستم چنین چیزی بشود سابقه من اجازه نمی‌دهد که یک چنین تهمتی به من زده شود حالا قضاوت بسته به نظر آقایان است.
دکتر بقایی- تهمت نیست برای جلوگیری از سوء‌تفاهم است که عرض می‌کنم از همان دری که تشریف می‌برید از همان در تشریف بیاورید تو.
جمال امامی- اینها راجع به صورت جلسه است آقا؟
آزاد- بله آقا راجع به صورت جلسه است.
رئیس- همیشه این قسمت رعایت شده است وقتی که از این در وارد می‌شوند آقای فولادوند و آقای صدرزاده یا هر یک از آقایان منشی‌ها که وارد می‌شوند به آن در خبر داده می‌شود و تشخیص این قسمت هم با هیئت رئیسه است آقای دکتر هدایتی بفرمایید.
دکتر هدایتی- در جلسه گذشته بنده موافقت خود را با پیشنهاد آقای دکتر معظمی مشروط کردم به این که ایشان قبول بفرمایند تصمیمات کمیسیون‌های دادگستری و دارایی مجلس دوره ۱۵ فقط مشغول پیشنهاد ایشان باشد نه تمام ادوار تقنینیه در صورت جلسه اشتباه شده است آقای مخبر کمیسیون دادگستری هم همین اشتباه را فرموده‌اند نظر بنده نسبت به تصمیمات کمیسیون دارایی و دادگستری دوره پانزدهم مجلس است.
رئیس- بسیار خوب تصحیح می‌شود آقای پیراسته بفرمایید.
پیراسته- بنده را غایب بدون اجازه ذکر کردند و حال آن که بنده نامه‌ای که تقدیم کردم تحصیل اجازه کردم و نوشته‌ام که مریض بوده‌ام و در اروپا مشغول معالجه بوده‌ام استدعا می‌کنم اجازه بفرمایید اصلاح شود.
رئیس- در نظر گرفته می‌شود آقای سعید مهدوی بفرمایید.
سعید مهدوی- بنده عرضی ندارم.
رئیس- آقای قراگوزلو بفرمایید.
امیری قراگوزلو- اسم بنده را بی‌اجازه ذکر کرده‌اند در حالی که بنده مریض بوده‌ام.
رئیس- بسیار خوب اصلاح می‌شود آقای نورالدین امامی بفرمایید.
نورالدین امامی- جلسه گذشته بنده راجع به پیشنهاد جناب آقای حائری‌زاده اظهاراتی کردم بعد هم اینجا یک توضیحاتی دادم گمان می‌کنم که آقایان تندنویس‌ها توجهی نکرده‌اند قسمت اخیر بیانات من در صورت جلسه نوشته نشده عرض کردم دادگاه‌های نظامی دو جور است یکی دادگاه نظامی و یکی دادگاه‌های فرمانداری نظامی است دادگاه نظامی وظیفه‌اش رسیدگی به تخلفات نظامی‌ها و راهزن‌ها و سارقین مسلح است و دادگاه‌های فرمانداری نظامی وظیفه‌اش رسیدگی به اشخاص سویل و عادی است مقصود جناب آقای حائری‌زاده به عقیده من دادگاه‌های فرماندار نظامی است و الا سارق مسلح اگر سرقتی بکند و بخواهد تمیز بدهد این دیگر رشته انتظامات مملکت از هم گسیخته می‌شود و این را تصور می‌کنم نظر ایشان نبوده است فرض کنید یک نظامی یا یک افسری تقلبی بکند باید در دادگاه‌های نظامی محاکمه شود (حائری‌زاده- منظور همان محاکم فرمانداری نظامی است خود بنده در این مورد توضیحاتی خواهم داد) حالا جناب آقای وزیر جنگ هم تشریف آورده‌اند در اطراف این موضوع توضیحات می‌دهند آقایان بیش‌تر روشن بشوند.
رئیس- آقای شوشتری فرمایشی دارید؟
شوشتری- طبق ماده ۱۶۷ و ۱۶۸ تذکر دارم.
رئیس- طبق ماده ۱۶۷ و ۱۶۸ آقای شوشتری می‌خواهند تذکر بدهند این دو ماده اینجا هست ولی به عنوان این که غیر از قبل از دستور صحبت بکنند سابقه ندارد چون اگر این اصل اجرا شود دیگر هیچ وقت ما مجلس نخواهیم داشت چون ممکن است ۶۰ نفر بخواهند تذکر بدهند و مجلس نتواند کار کند این سابقه ندارد آقا تذکری دارند ممکن است بنویسید همان طوری که معمول بوده سؤال را بنویسید وزیر مربوطه هم حاضر بشود و جواب بدهد.
شوشتری- استدعا دارم که دو سؤالم را قرائت بفرمایند و تذکر بدهید زودتر برای جواب حاضر شوند.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان گنجه- مکی- حائری‌زاده
رئیس- وارد دستور که شدیم قرائت خواهد شد چند نفر از آقایان تقاضای نطق قبل از دستور کرده‌اند آقای گنجه‌ای بفرمایید.
گنجه- از دو سه هفته به آن طرف راجع به طرح لایحه تصفیه کارمندان یک مذاکراتی در محیط مجلس و شاید در خارج جریان دارد که من لازم دیدم درباره آن اینک توضیحاتی به عرض آقایان نمایندگان محترم و ارباب جراید و سایر مقامات برسانم با این که حکما و عرفای یاران همیشه در فضیلت سکوت پند و اندرزهایی داده‌اند ولی در مواردی من گمان می‌کنم که سکوت یک نوع کوتاهی در ادای وظیفه است این هم از آن مواردی است که من تصور می‌کنم که نبایستی کوتاهی در گفتار و اظهار عقیده و ادای وظیفه بکنم از هفت یا هشت سال بلکه متجاوز از ۷ یا ۸ سال به این طرف همیشه اختلال سازمان‌های اداری کشور و تسلط یک عده معدود اشخاص غیر صالح و نامطبوع در دستگاه‌های دولتی همیشه مورد گفتگو است و حتی در دوره‌های گذشته راجع به این قسمت در مجلس شورای ملی اقداماتی به عمل آورد و لایحه‌ای به نام رسیدگی به حساب ۲۰ ساله تنظیم کرد و این لایحه تا آنجایی که در خاطر دارم در کمیسیون مربوطه هم تصویب شد ولی وقتی به مجلس رسید البته یک عده‌ای بودند که بایستی به حساب ۲۰ ساله آنها رسیدگی بشود اینها با آن تروک‌های مخصوصی که در پارلمان است مانع اجرای طرح این لایحه شدند این باقی بود تا این که در دوره ۱۵ چون فساد ادارات ما به اشد درجه رسیده بود باز این مطلب مطرح شد و اجازه به کمیسیون دادگستری داده شد که در این قسمت با اجازه مجلس لایحه‌ای تصویب بکنند و البته کمیسیون دادگستری مجلس هم متشکل است از بهترین قضات و اشخاص که در فن قضاوت متبحرند اینها بعد از مدت‌های زیاد نشستند یک لایحه‌ای به نام لایحه تصفیه کارمندان تنظیم کردند و با پیش‌بینی‌های لازم تقدیم مجلس کردند و در مجلس هم آن جریان عادی و تشریفات عادی را طی کرد و به مرحله اجرا درآمد (ارباب- به مجلس نیامد) بعد از ابلاغ به دولت یک عده‌ای مطابق مواد همان لایحه منتخب شدند برای رسیدگی سوابق این نوع کارمندان و پس از مدت‌های مدیدی که گذشت و هیچ خبری از این هیئت تصفیه نبود تا چند مدت پیش گزارشی از آنها تسلیم شد و این گزارش از دو لحاظ خیلی جالب توجه و موجب تعجب همه گردید از یک لحاظ این که هیچ کس تصور نمی‌کرد که در کشوری که این قدر تحت تأثیر یک عده متنفذین ناصالح هستند یک هیئتی بتواند همچو صورتی را تسلیم بکند این شجاعت اخلاقی را داشته باشند که بیایند یک صورتی که در آنها اسامی یک عده‌ای از متنفذین مملکت است با اظهار نظر درباره عدم صلاحیت آنها تسلیم دولت نماید و از لحاظ دیگر که این هم قابل توجه بود این بود که متأسفانه در تشخیصات هیئت تصفیه یک اشتباهاتی به نظر می‌رسید (صحیح است) یعنی یک عده‌ای که واقعاً مشمول بند ج نبودند با کسانی که به قول یکی از دوستان جزو ماده جیم هستند در یک ردیف قرار گرفتند و این گزارش از این لحاظ قابل توجه است که پس از مدتی گفتگو دولت لایحه‌ای در واقع در اصلاح این گزارش تصمیمات هیئت تصفیه به مجلس آورد البته لایحه دولت در یک قسمتی فوق‌العاده جالب بود و مورد توافق اکثریت مجلس هم بود و این مراجعه شد به کمیسیون دادگستری باید عرض کنم که کمیسیون دادگستری این دفعه هم مجلس شورای ملی را در مقابل یک کار عجیب و در مقابل یک بن‌بستی گذاشت یعنی آن لایحه اولی را بکلی قلب کرد، به کلی تغییر شکل داد یک لایحه‌ای آورد که البته آقایان مستحضرند که در اینجا روی آن گفتگو است حالا آن گفتگوهایی که در مجلس شده البته همه ملت ایران مستحضرند ولی یک قسمت کارهایی که در پشت پرده‌های مجلس بود جریاناتی بود جلساتی بود و فکرهایی بود من خواستم که در این قسمت توضیح بدهم و تمام آحاد و افراد این کشور را مستحضر بکنم ما برای حل این موضوع این مطلب که بعد از پنچاه سال که نیم قرن از دوره مشروطیت ایران می‌گذرد و این اولین دفعه است که ملت به خیال تصفیه درباره کارمندان دولت افتاده به اجرا برسد ما در جلساتی که تشکیل شد گفتیم که قبل از این که لایحه را کمیسیون دادگستری دوباره بیاورد در این قسمت باید قبلاً یک توافقی بشود یک چیزی که مورد توافق همه آقایان است همه آقایان نمایندگان مجلس هست به مجلس بیاورد و در این قسمت راجع به الف و ب صحبت‌هایی شد و چون همه عقیده داشتیم در قسمت الف هم در تشخیصات هیئت تصفیه اشتباهاتی هست و راجع به قسمت ب که اصلاً بی‌تأثیر بود این هر دو قسمت مثل این که الان هم در قسمت لایحه عرض کردم بی‌اثر بود و در قسمت مشمولین بند ج آنها را به یک محکمه‌ای یا به یک کمیسیونی یا به یک مرجع صلاحیتداری رجوع شود و در آنجا به پرونده این اشخاص به پرونده‌ها و به صلاحیت‌شان رسیدگی شود و روی آن تجدیدنظر بشود که اگر مسلماً هم توی اینها صدی پانزده بی‌جهت مشمول این قسمت شدند اینها بتوانند از خودشان دفاع کنند و بالأخره رأی نهایی گرفته شود و این هم
البته اصرار ما این بود که مجلس شورای ملی نبایستی درباره اشخاصی که بعضی از آنها نسبت به این فهرست‌ها که در توی آنها اشخاص فوق‌العاده بدنامی هستند نباید آنها را بیاورند ملغی‌الاثر کنند و نبایستی اینجا بگویند که مجلس شورای ملی آنها را ملغی کرد و از بین برد و این نظر ما برای حفظ حیثیت و موقعیت مجلس شورای ملی و مرجعی است که صلاحیتدار باشد برای تجدید نظر در اینجا مذاکرات زیادی شد حتی گفته شد که کمیسیون دادگستری نسبت به پرونده‌های آنها رسیدگی بکند و دسته جمعی یا این که خیر یک کمیسیونی تشکیل بشود از نمایندگان مجلس شورای ملی و مجلس سنا و معدودی از قضات دیوان کشور این صحبت شد و یا این که تنها مراجعه بشود به دیوان کشور این صحبت‌ها همه آنجا شد و در همه‌اش هم یک عده زیادی از اقلیت و اکثریت همه‌شان در این توافق داشتند و اساساً ماها هم شدیداً مدافع این نبودیم که حتما این حکم مشمولین بند ج بدون رسیدگی بایستی اجرا بشود خیر ما گفتیم که چون توی اینها اشخاص نیک‌نامی هستند بعد از رسیدگی وقتی که تمیز داده شد البته آنها از بند خلاص می‌شوند حتی پیشنهاد شده بود که تصمیمات هیئت تصفیه شامل حال یک عده از نمایندگان محترم نباشد و چون آنها قانوناً حق نداشتند با وجود مصونیت وکلا این اظهار نظر را بکنند این هم از طرف سایر دسته‌جات تأیید شد و هیچ کس هم مخالف این قسمت نبود و این که گفته شد که در کمیسیونی متشکل از نمایندگان مجلس سنا و مجلس شورای ملی این رسیدگی بشود این هم البته یک دلیل دارد دلیلش این است که ما فکر می‌کنیم که پس از این که این لایحه در مجلس تصویب شد شاید این خطر باشد که در مجلس سنا روی این یک اظهار نظری بشود و البته این به پرستیژ مجلس شورای ملی بر می‌خورد و این یک اسکاندال مجددی پیدا خواهد کرد یعنی یک اشکال جدیدی برای ما خواهد شد، بعداً یک پیشنهادی شد که برای پیدا کردن راه حل بهتر این است که یک لوایح مهم دیگری که در مجلس معوق مانده یکی از آنها را پیش بکشیم و او را مطرح بکنیم از آن جمله است لایحه بودجه کشور اهمیت آن از نظر مصالح کشور و از نظر وظیفه‌ای که مجلس شورای ملی دارد که واقعاً اهم وظایف مجلس رسیدگی به بودجه است این در مدت یک هفته یا دو هفته مطرح بشود و این روزها که دوباره باید یک دوازدهم و دو دوازدهم بدهیم این واقعاً اسباب بدنامی مجلس شورای ملی شده که یک مجلسی که کمیسیون بودجه از دو ماه سه ماه پیش لایحه بودجه را آورده و اینجا معطل مانده است و معوق مانده است این را مطرح بکنیم تا شاید در خلال این مدت توافقی پیدا بشود حالا شده می‌خواستم از مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی باز این تقاضا را بکنم که موافقت بفرمایند چون آخر ماه دوباره نزدیک است و ناچار دولت یک دوازدهم تقاضا خواهد کرد قبل از این که مدت فوت بشود این لایحه بودجه را مطرح بکنیم و این را در یکی دو هفته تمام بکنیم (صحیح است)
کشاورزصدر- امروز بنشینید این را رد بکنید فردا بودجه را مطرح بکنید.
رئیس- در این قسمت آخری که ایشان گفتند راجع به تغییر دستور باید سی نفر از نمایندگان تقاضا کنند و مجلس هم رأی بدهد و من هم اینجا مجری نظامنامه هستم هر وقت تقاضا شد مجلس هم رأی داد قبول می‌شود غیر از این ممکن نیست.
آقای مکی بفرمایید
مکی- بنده سعی می‌کنم که قبل از دستور کم‌تر وقت مجلس را اشغال بکنم مگر در این مواقع ضروری که ایجاب بکند قبل از دستور مطالبی به استحضار نمایندگان محترم برسانم و موضوعی را که امروز به استحضار مجلس شورای ملی ایران می‌رسانم از اهم مسائلی است که ملت ایران و مجلس شورای ملی ایران نسبت به آن کمال علاقمندی را همواره نشان داده و در آتیه هم نشان خواهد داد آقایان محترم متوجه شده‌اند که در یکی دو تا از خبرگزاری‌های خارجی ضمن تشکیل دولتی از ممالک در قسمت‌های کنار خلیج‌فارس اسمی هم از مجمع‌الجزایر بحرین برده شده است (پیراسته- بحرین مال ایران است دولت باید هر چه زودتر اقدام بکند) (یکی از نمایندگان- آقای مکی هم نظرشان همین است) (حاذقی- چهل سال است که می‌گوییم بحرین جزو لاینفک ایران است و به همین هم اکتفا می‌کنیم) به شهادت سوابق و تاریخ موجود فعلی ایران بحرین همواره جزو لایتجزای ایران بوده است (صحیح است) در تمام اطلس‌ها رنگ بحرین را همان رنگی انتخاب کرده است که ایران انتخاب را کرده یعنی جزو لایتجزای ایران آن را می‌شناسند (صحیح است) پس اگر سیاست خارجی یا آن کسانی که می‌خواهند از مواد خام و منابع نفتی سواحل خلیج استفاده بکنند اگر به این فکر افتاده‌اند که با انتشار یک چنین خبر پوچ و بی‌ارزشی در دنیا بحرین را از ایران مجزا کنند نمی‌توانند مجزا بکنند (صحیح است) ما در دوره ۱۵ طرحی به مجلس شورای ملی تقدیم کردیم که عیناً آن طرح را بنده قرائت می‌کنم که دولت هرچه زودتر اقدام بکند و نتیجه را به مجلس شورای ملی گزارش بدهد طرح این بود:
ریاست محترم مجلس شورای ملی، نظر به شکایات متواتری که از طرف اهالی بحرین برای عدم توجه کامل اولیای دولت مرکزی نسبت به مجمع‌الجزایر مزبور واصل گردیده است و نظر به لزوم فوری استقرار پاسگاه‌ها و تهیه موجبات رفاه اهلی و بسط امنیت در آن سامان امضاء کنندگان زیر ماده واحده زیر را پیشنهاد و به قید یک فوریت تقاضای طرح و تصویب آن را داریم حسین مکی.
ماده واحده- برای بسط حاکمیت و تکمیل سازمان اداری در بحرین دولت موظف است فوراً اقدام و نتیجه را به استحضار مجلس شورای ملی برساند عده زیادی هم از همکارانمان امضا کردند و در دوره گذشته این طرح تقدیم گردید و فوریت آن هم به تصویب مجلس شورای ملی رسید متعاقب این طرح با امضا اکثریت قریب به اتفاق طرحی تهیه کرده‌ایم که تقدیم مقام ریاست می‌کنم تقاضا کردیم که این طرح جزو دستور قرار گیرد، ریاست محترم مجلس شورای ملی متمنی است مقرر فرمایند طبق ماده ۴۱ آئین‌نامه داخلی طرح شماره ۱۲۱ راجع به بحرین که در دوره ۱۵ تقدیم مجلس شورای ملی گردیده و یک فوریت آن هم در جلسه پنجشنبه ۲۶- ۱- ۲۷ به تصویب رسیده است جزو دستور قرار گیرد ۶۲ نفر هم از آقایان نمایندگان محترم مجلس امروز صبح این را امضا کرده‌اند البته ممکن بود ممکن که خیر محققاً تمام نمایندگان این را امضا می‌کردند بنده نبردم خدمت آقایان (نورالدین امامی- تمام ملت ایران امضا می‌کنند) بله تمام ملت ایران امضا می‌کنند ولی چون مجال نشد موقعیت به دست نیاوردم که ببرم خدمت همه آقایان که امضا کنند و الا بنده اطمینان دارم که تمام آقایان امضا می‌کنند (شوشتری- این امضا به اتفاق ملت ایران است) تمنا می‌کنم در اولین فرصت این جزو دستور قرار گیرد و دولت هم وقتی که طبق این طرح مکلف شد به وظیفه قانونی خودش فوراً اقدام بکند و این مزخرفات و اراجیفی که در خبرگزاری‌های خارجی به عنوان دولت کویت عربی در دنیا منتشر شده است این را عملاً باید دولت نشان بدهد که این حرف پوچ و بی‌معنی است بحرین ملک مطلق ایران و جزو لایتجزای ایران است (صحیح است) و حتی در دوره گذشته هم یک طرحی از طرف همکار محترم دوره پانزدهم آقای عباس اسکندری داده شد که تقاضا کرده بودند که یک نماینده‌ای هم به بحرین داده شود این را هم استدعا می‌کنم که جزو دستور قرار بگیرد که یک نماینده‌ای هم به بحرین بدهیم ضمناً خواستم به استحضار خبرگزاری‌های خارجی برسانم که طبق سوابق زیاد که از اهالی بحرین رسیده آنها خودشان را تبعه ایران و رعیت ایران می‌دانند و همواره هم به مراکز مراجعه کرده‌اند و به مجلس شورای ملی شکایت کرده‌اند که برای بسط فرهنگ و تأمین عدالت دولت در آنجا اقدام سریع به عمل بیاورد خود این امر نشان می‌دهد که اهالی آنجا هنوز زیر بار این اراجیف و این تبلیغاتی که از طرف خبرگزاری‌های خارجی شده است نرفته‌اند و هیچ‌وقت هم نخواهند رفت (صحیح است) اما موضوع دومی‌که خواستم به استحضار مجلس شورای ملی برسانم بنده می‌دانم که مجلس هیچ‌گاه در موقعی که وضع قانون می‌کند نظرش استثنا و تبعیض نیست و اگر در دوایر دولتی و ادارات دولتی استثنا و تبعیض بشود کراراً دیده شده است که مورد مؤاخذه قرار داده شده است بنده چون وکیل تهران هستم از این تبعیض‌هایی که شهرداری تهران کرده است خواستم مجلس شورای ملی را مستحضر بکنم همه آقایان جنوب شهر و شرق و غرب شهر را ملاحظه فرموده‌اید شمال شهر را هم از حیث نظافت و آسفالت ملاحظه فرموده‌اید چند روز قبل در شرق شهباز بنده را دعوت کرده بودند در تمام شرق شهباز یک وجب خیابان آسفالته وجود ندارد (صحیح است) ولی نمی‌دانم چطور شده است که آقای شهردار وسط بیابان را از کنار جاده شمیران نزدیک تجریش تا الهیه که منزل خودش است آسفالت کرده است پول شهرداری تهران پول مردم فقیر را آقای شهردار باید بدهد خیابان الهیه دم منزل خودش را ۳۰۰ هزار تومان آسفالت بکند، کی گفته؟ وقتی اهالی شهر و مردم جنوب شهر می‌روند می‌گویند آقا شما باید اول پیاده‌روهای خودتان را آسفالت بکنید بنده می‌پرسم که در جاده الهیه کدام پیاده‌رویی وجود دارد؟ اصلاً همه‌اش بیابان است پیاده‌رویش را چه کسی آسفالت کرده؟ که
آقای شهردار تهران وسط بیابان را آسفالت کرده است (نورالدین امامی- آنجا اتومبیل‌رو دارد) برای این که آقای شهردار کاخ ییلاقی‌شان از گرد و خاک محفوظ باشد و برای این که زمین‌های اطرافش را به قیمت خوبی نمی‌دانم فلان بفروشند آمده وسط بیابان را آسفالت کرده پول مردم جنوب و
شرق و غرب شهر را گرفته و برده اطراف منزل خودش را آسفالت کرده است این جرم است، این دزدی است، این جنایت است ملت ایران و مردم تهران استثنا برای هیچ کس و هیچ مقامی قائل نیستند در حکومت مشروطه دموکراسی همه باید از مزایای قانون یکسان برخوردار شوند شهردار حق نداشته است که این کار را بکند (اردلان- انجمن شهر را باید انتخاب بکنند) برای این که انجمن شهر را انتخاب بکنند زمینه‌سازی لازم دارد اصناف قلابی را باید جمع بکنند توی سر مردم بزنند اتحادیه‌های قلابی درست بکنند سلمانی را ببرند به اسم تاجر جا بزنند تا بتوانند یک اتحادیه اصناف درست بکنند تا آن شهرداری که آنها خودشان می‌خواهند در رأس کار بگذارند درست بکنند هنوز آن زمینه انتخاب فراهم نشده است و الا انتخابات را تا به حال شروع کرده بودند بنده خواستم به وسیله تیمسار وزیر جنگ توجه دولت به این موضوع جلب بکنم که آسفالت کردن جاده الهیه برخلاف اصول و برخلاف همه چیز بوده است در جنوب شهر مردم توی کثافت مثل کرم زندگی می‌کنند تا شرق شهباز یک وجب آسفالت ندارد غرب یک وجب آسفالت ندارد برق و آب ندارد شهردار برمی‌دارد دم خانه خودش را آسفالت می‌کند، اطراف خانه خودش را آسفالت می‌کند این کار یک نوع جرم است یک نوع دزدی است این یک موضوعی بود که بنده خواستم از تیمسار وزیر جنگ خواهش بکنم که در هیئت دولت این قضیه را مطرح بکنند که در شرق شهباز و جنوب تهران که جمعیت زیادی در آنجاها عبور و مرور می‌کنند (نورالدین امامی- سلسبیل را هم بفرمایید) سلسبیل یا هر جای دیگری که آدم معنون و صاحب نفوذ در آنجا زندگی نمی‌کند آسفالت نمی‌شود آنجاها اگر یک شهرداری می‌رفت منزل می‌گرفت یا یک متنفذی بود فوراً آسفالته می‌شد یا اگر یک وزیری می‌رفت در سلسبیل خانه می‌گرفت فوراً آسفالته می‌شد ولی آنجاهایی که مردم نفوذی ندارند آنجاهایی که اشخاص وزین و معنون و به اصطلاح صاحب نفوذ ندارد برای آنجاها دولت باید یک فکری بکند و این بهانه را نیاورد که چون پیاده‌رویش را آسفالت نکرده‌اند وسط خیابانش هم آسفالت نشود آقا اینها اصلاً استطاعت پرداخت پول آسفالت پیاده‌رو را ندارند اگر داشتند که در آن جای کثیف و زباله‌دانی زندگانی نمی‌کردند در دویست متر ده خانواده زندگی می‌کنند اینها اگر واقعاً بضاعت داشتند این طور مثل حیوانات که متأسفانه باید عرض کنم زندگی نمی‌کردند (ناظرزاده کرمانی- مثل گود عرب‌ها) بله نمی‌رفتند آنجاها مثل گود عرب‌ها زندگی بکنند در تمام جنوب شهر یک کوچه آسفالته پیدا نیست ولی در تمام شمال هنوز که دیوار نکشیده است همین قدر که ته یک کوچه‌ای یک متنفذی آنجا منزل می‌کند فوری تمام آن خیابان و تمام آن کوچه آسفالته می‌شود این تبعیض‌ها و این یک بام و دو هواها بنده خیال می‌کنم که احساسات مردم فقیر و ضعیف این مملکت را تحریک می‌کند و آن وقت آن چیزی که همه آقایان ازش می‌ترسند آن یک روز در این مملکت ایجاد بشود یعنی ایجاد انقلاب بکنند، این تبعیض‌ها، احساسات مردم ضعیف و بیچاره مملکت را تحریک می‌کند بغض پیدا می‌کنند نسبت به طبقه غنی و نسبت به طبقه‌ای که حق آنها را دارد پایمال می‌کند و چقدر خوب گفته است حافظ، گفته است: ساقی به جام عدل بده باده تا گدا، غیرت نیاورد که جهان پر بلا می‌کند ایران را دچار آشوب و انقلاب می‌کند این هم یک موضوعی بود که خواستم عرض کنم: اما موضوع دوم این است که یک شخصی کاغذی امروز نوشته است به اعضای فراکسیون جبهه ملی و به همه آقایان نوشته است شکایت کرده از آقای خسرو قشقایی و بنده وارد موضوع نمی‌شوم در مجلس متحصن شده است چون کمیسیون عرایض مأمور رسیدگی به شکایات است بنده به مقام ریاست تقدیم می‌کنم که در کمیسیون عرایض رسیدگی بشود و اگر حق نمی‌گویند بگویند که حق نمی‌گویند دیگر عرضی ندارم و بیش از این مزاحم آقایان نمی‌شوم و این دو طرح را تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- این دو طرح بر طبق ماده ۴۱ فرستاده می‌شود به کمیسیون‌های مربوطه. آقای حائری‌زاده.
حائری‌زاده- بنده هیچ میل نداشتم که این ساعات مجلس صرف یک مذاکراتی بشود که نتیجه و فایده‌ای برای جامعه نداشته باشد فقط درد دل باشد ولی چون در آئین‌نامه پیش‌بینی شده است و مد شده است معمول شده است که درد دل‌ها اینجا گفته می‌شود من مخصوصاً شرفیاب شدم خواهش کنم که هفته‌ای یک روز را اگر مقام ریاست مقرر بفرمایند که هفته‌ای یک روز را برای سؤال‌ها باشد تصور می‌کنم این مذاکرات قبل از دستور قهراً درز گرفته بشود برای این که این مذاکرات و این درد دل‌هایی که نمایندگان محترم دارند برای این است که این نمایندگان برای نتیجه می‌آیند اینجا صحبت می‌کنند و دولت هم وجود ندارد جزو هوا می‌شود و نتیجه‌ای حاصل نمی‌شود بنده چهار پنج موضوع بود که پنج، شش ماه است که متدرجاً مورد سؤال قرار دادم و هنوز جواب نیامده است ولی اگر یک روز برای این کار تخصیص داده می‌شد که سه هفته پشت سر هم اغلب سؤال‌ها جواب داده می‌شد و بعضی مطالب هست که وقتی جواب آن طول بکشد موضوع از بین می‌رود، یک سؤالی که قبلاً بنده کرده بودم موقعی بود که کمپانی نفت کارگرها را آن بلا را سرشان می‌آورد و هی طول کشید موضوع از بین رفته بود و بدبخت‌ها در به در و سرگردان شده بودند چاره‌ای برای درد آن بیچاره‌ها نشد حالا اگر در آتیه نظایرش باشد نباشد بحث دیگری است، یک سؤال هم راجع به زندانیان بود که سال گذشته همین موقع که بنده هم افتخار همکاری با زندانیان را داشتم و وضعیت آنها را از نزدیک دیده بودم و شکایات زیادی از ولایات از زندانیان رسیده و هم‌چنین از مرکز که در همین موضوع می‌خواستم صحبت بشود یک راه اصلاحی برای این کار پیدا بشود آن را هم آقایان برای جواب حاضر نشدند همین جور مانده، یک سؤالی بود که اخیراً من راجع به شناسایی اسرائیل کرده بودم که یک دسته‌ای مسلح توی فلسطین نشسته‌اند از بنی‌اسرائیل دعوی حکومت کرده‌اند و دولت ایران هم یک نماینده‌ای آنجا فرستاده است من در این موضوع سؤالی کرده بودم که فایده نماینده فرستادن به آنجا چیست غیر از رنجش ممالک اسلامی و عربی و ضرری از این که این مأمور را احضار بکنید چیست؟ یک همچو سؤالی کرده بودم نیامدند برای جواب هنوز، یکی هم موضوع یک مصاحبه‌ای بود که قانون اساسی شخص مقدس اعلیحضرت را مصون قرار داده که در اطراف ایشان نباید صحبت بشود لازمه‌اش این است که ایشان هم در کارها بدون مشورت وزیر مسئول صحبتی نکنند و بعضی از روزنامه‌ها که مصاحبه ایشان را با بعضی از ارباب قلم روزنامه‌های خارجی در روزنامه‌های خودمان هم نوشته بودند و منعکس شده بود سؤالی کرده بودم که آقای وزیر خارجه در این قسمت‌ها اطلاعی دارد یا ندارد اجازه داده است یا خودسر این آدم رفته شرفیابی حاصل کرده و سؤالاتی کرده است در اطراف این موضوع سؤال کرده بودم و هنوز برای جواب حاضر نشده است یک موضوع هم سهم مالک و زارع بود که یک قانونی در ۱۳۱۸ گذشت که آیین‌نامه‌ای وزارت دادگستری با کمک کشاورزی برای تعیین سهمیه مالک و زارع بنویسد که تعدی به حقوق زارع نشود البته کمیسیون‌هایی کراراً تا به حال شده است ولی هنوز آن آئین‌نامه رسمی را من ندیدم غیر رسمی متعدد دیدم ولی یک آیین‌نامه‌ای که در آن تکلیف زارع و مالک معلوم باشد نیست فقط آن قراردادها و اجارنامه‌هایی است که بین مالک و زارع رد و بدل شده است هر جا عده زارع زیاد بوده است مالک تحملش نسبت به زارع زیاد بوده و هر جا ملک زیاد بوده و زارع کم بوده یعنی ناز و غمزه‌اش زیاد بوده این وضعی که هست باید تحت آئین‌نامه و اصولی مرتب بشود این وضعیت مهمی است که ما امروز برای طبقه کارگر و زارع باید در نظر بگیریم و آسایش آنها را فراهم کنیم وسیله راحتی آنها را فراهم بکنیم و این حرف‌هایی که املاک را از دست مالک بگیرند و بدهند دست زارع این حرف‌ها درد دوا نمی‌کند املاک خراب در این مملکت به قدری هست که قسمت مهمی از آن در دست دولت است آنها را باید تقسیم کنند یعنی نقشه زارعین را این قدر زیاد بکنند گرسنه و بدبخت نباشند بتوانند وسیله آبادی را فراهم بکنند آن در سایه تعیین سهم مالک و زارع که تأمین بشود بداند آن سعی و عملی که می‌کنند متعلق به خودش است علاقمند بشود به این آب و خاکی که در دستش هست تا بیش‌تر برای آبادیش کوشش بکند البته بانک کشاورزی هم باید کمک بکند به آن طبقه این هم یک موضوع بود سؤال‌هایی که کرده بودم همه آنها بدون جواب مانده است و من از این جهت نطق‌های قبل از دستور که فایده‌ای برایش نمی‌بینیم و این صحبت‌هایی که اینجا کردم چه فایده‌ای دارد اگر هفته یک روز را تخصیص بدهید برای جواب سؤال‌ها وزیر مسئول بیاید جواب بدهد صحبت کنیم جرح و تعدیل بشود و یک راه حلی برای این کار پیدا بشود تا مأیوس نشویم استیضاح بکنیم که چرا این کار را انجام ندادی و یا مطمئن بشویم که وسیله راحتی فراهم شده است و قانع می‌شویم روی صندلی خودمان بنشینیم یکی هم موضوع تبصره‌ای بود که پریروز در این جا تصویب شد و
من خیلی تشکر می‌کنم که دردی را که من متوجه شده بودم و همه آقایان نمایندگان متوجه آن شدند و موافقت کردند و تصویب شد در خارج دیدم یک سوء‌تعبیرهایی در اطراف این شده است خواستم توضیح بدهم که رفع آن سوء‌تعبیرها شود در هر وزارتخانه‌ای یک حاکم انتظامی دارند وزارت دادگستری یک محکمه حسابی انتظامی دارد وزارت دارایی وزارت جنگ و سایر وزارتخانه‌ها برای انتظامات داخلی خودشان یک محاکمی دارند و مربوط به کارهای عمومی نیست (صحیح است) یک کارمندی را ممکن است در فلان وزارتخانه صالح تشخیص نداده‌اند محکوم به انفصال ابدش کرده‌اند از خدمات دولتی این شخص حق تمیز هم ندارد ولی اگر یک محکمه عمومی همین حکم را داده قابل تمیز است، اگر در یک محکمه عمومی از بابت مجازات کسی را از خدمات اجتماعی خدمات دولتی محروم کردند این حق را دارد برود تمیز شکایت کند ولی در محاکم انتظامی و برای کارهای انتظامی‌شان مربوط نیست وزارت جنگ برای خودش یک دستگاه‌های انتظامی دارد که ربطی به دستگاه‌های عمومی ندارد و مربوط به مقررات و کارهای خودش می‌باشد ولی بدبختانه در خیلی از قسمت‌ها محاکم نظامی را دخالت دادند که در کارهای عمومی دخالت کند منجمله موقع حکومت نظامی است تعطیل نمی‌شود کارهای حقوقی محاکم دادگستری و هم‌چنین امور جزایی آنجا ولی صلاحیت داده می‌شود به محکمه موقت نظامی‌که حکم ادامه هم بدهد در آنجا تصریح شده است که اعدام و حبس دائم قابل تمیز است و سایر احکام قابل تمیز نیست و این خیلی بی‌انصافی است در موقع تشنج و عصبانی بودن محیط یک بدبختی را برای یک جرم کوچکی ممکن است ۱۵ سال حبس برایش بنویسند بعد هم که مطالعه می‌کنند می‌گویند که بی‌انصافی شده است یک مرجع صالحی باید باشد که این را رسیدگی کند ولی فلان سربازی که سر پست خودش که مکلف بوده است آنجا بایستد پستش را ترک کرده باعث شکست فلان قشون را فراهم کرده آنها مربوط به انتظامات داخلی قشون است ربطی به این موضوع ندارد و خارج از موضوع این تبصره‌ای است که بنده پیشنهاد کردم و این را نباید مخلوط بکنند با یک جرم‌های عمومی‌که محاکم نظامی وارد رسیدگی می‌شوند گفتیم که احکام محاکم نظامی مانند احکام محاکم عمومی قابل تمیز است یعنی آن مسائلی که جنبه جرایم عمومی را ندارد و جنبه اختصاصی وزارت جنگ را دارند و ربطی به این موضوع ندارند برای رفع سوء‌تفاهم خواستم توضیح داده بشود که اشکالی که آقای امامی دارند این رفع بشود.
رئیس- در سابق هم یک جلسه فوق‌العاده برای سؤالات در اینجا تعیین شد کار خوبی هم هست چون وقت مجلس به این کارها نمی‌رسد اگر آقایان موافق باشند یک جلسه فوق‌العاده‌ای هم برای این کار و هم برای یک دوازدهم که دولت آورده است معین بشود.
محمدعلی مسعودی- فردا صبح باشد.
شوشتری- فردا عصری.
فقیه‌زاده- من پیشنهاد می‌کنم فردا عصر برای یک دوازدهم جلسه تشکیل شود.
حائری‌زاده- فردا صبح کمیسیون نفت است یک وقت دیگری تعیین بفرمایید و جلسه‌مان انشاء‌الله شاید فردا کلکش کنده شود.
خسرو قشقایی- بنده طبق ماده ۹۰ اخطار دارم.
رئیس- بفرمایید.
خسرو قشقایی- جناب آقای ملکی شکایتی تقدیم مقام ریاست کردند که گفتند مربوط به اینجانب است در صورتی که به نام اینجانب نبوده و به نام یکی از افراد قشقایی است تصدیق بفرمایید افراد قشقایی خیلی زیاد است و اگر هم شکایتی است باید به مقامات دادگستری داده شود.
رئیس- در این شکایتی که دادند اسمی از ایشان نیست.
۳- طرح گزارش کمیسیون دادگستری راجع به تصفیه و عدم حصول اکثریت
رئیس- لایحه تصفیه مطرح است باید رأی گرفته شود به پیشنهاد آقای دکتر معظمی ...
شوشتری- اجازه بفرمایید سؤال بنده خوانده شود بعد رأی بگیرید.
نبوی- بنده اخطار نظامنامه‌ای دارم.
رئیس- بفرمایید.
نبوی- در جلسه گذشته جناب آقای دکتر معظمی پیشنهادی فرمودند که بسیار خوب است و مطابق قوانین هم هست آن پیشنهاد، ایشان پیشنهاد فرمودند که در آینده هیچ کاری به کمیسیون ارجاع نشود که کمیسیون مستقلاً در موضوع رأی بدهد و باید در لوایح و رأی کمیسیون در مجلس طرح شود این اصولاً همان طور که عرض کردم بسیار صحیح است برای این که مجلس برای این ساخته نشده که ۱۲ نفر یا ۱۸ نفر قانون وضع بکنند اکثریت مجلس آن اکثریتی که در قانون اساسی ذکر کرده است باید قانون وضع بکند ولی باید دید که چه عملی در مجلس باعث شده که به این صورت در آمده ...
رئیس- آقای نبوی به عنوان اخطار دارید صحبت می‌کنید؟
نبوی- بله.
رئیس- کدام ماده؟
نبوی- ماده ۱۲۰ الان خودم می‌خوانم باید دید که از اولین دوره مجلس چه شده که این وضعیت پیش آمده در اولین دوره مجلس طرحی به امضای مرحوم مدرس، مشیرالدوله و مؤتمن‌المک و عده‌ای قرار شد به این که قوانین دادگستری که مواد مفصلی ۷۰۰ ۸۰۰ ماده دارد و به کمیسیون دادگستری ارجاع می‌شود کمیسیون آنها را تصویب کند مطابق همان فرمولی که هست که بعد به عنوان آزمایش اجرا شود اساس قضیه از این جهت بود که مجلس قانونگذار نیست یعنی مجلس طوری است که قوانین مفصل را نمی‌شود درش تصویب کرد اگر رویه این بود که مجلس واقعاً حوصله می‌کرد و از پیشنهادات زاید جلوگیری می‌کرد چه بهتر از این مگر آقایان ملاحظه نفرمودند که لایحه‌ای اینجا آمد برای فروش خالصه‌جات به رعایا و چهار ماده بیش‌تر نداشت ۱۰۰ تا ۲۰۰ تا پیشنهاد کردند برای آن قانون و چندین روز هم مباحثه شد و آخر هم به جایی نرسید (نورالدین امامی- اراضی خوزستان به جایی نرسید) حالا هر وقت یک قانونی بیاورند که از چند ماده تجاوز کند باز در مجلس تصویب نخواهد شد این بود که چند نفر را وادار کرد در گذشته و به خیال انداخت که قوانین را در خود کمیسیون تصویب کنند. و البته این عمل کار بسیار بدی است و مخالف قانون اساسی است که نمی‌شود به دوازده نفر یا هیجده نفر یک قانونی را که باید صد نفر یا هشتاد نفر رویش رأی بدهند گفت که آن قانون را تصویب کنید و همین عمل هم مفاسدی تولید کرده لیکن اشکال دیگری که دارد با این که پیشنهاد مفیدی است و یک روزی هم باید تصویب شود دو اشکال دارد اشکال اولش این است که مانع از این نیست که مجلس در آینده یک چنین رأیی را بدهد حالا هم ممکن است مجلس رأی بدهد که این کار را بکنند و در آینده رأی بدهد که این کار را نکنند این سد باب نمی‌کند مجلس هر روزی هر چه مقتضی بداند مطابق آئین‌نامه داخلی باید بکند اما آنچه که موجب شد بنده اخطار بکنم این است ماده ۱۲۰ نمایندگان حق دارند نسبت به هر یک از مواد اصلاحاتی پیشنهاد نمایند مشروط بر این که آن پیشنهاد کاملاً مربوط به موضوع لایحه باشد عرض بنده این بود این پیشنهاد و پیشنهادهای دیگری که در این قانون شده مخالف با این ماده است و ما نبایستی کاری بکنیم که مخالف با آئین‌نامه باشد و الا در آینده مفاسدی تولید خواهد کرد.
دکتر معظمی- اجازه بفرمایید بنده ارتباطش را عرض کنم.
رئیس- اخطاری که طبق ماده ۱۲۰ ایشان کردند راجع به این است که مربوط باشد و معتقدند که نیست تشخیص این با رئیس مجلس است معذالک شما توضیح بدهید.
دکتر معظمی- بنده می‌خواهم عرض بکنم که اگر یک پیشنهادی با این لایحه موافق باشد همین موضوع است ناشی از چیست؟ ناشی از این شده است که در دوره پانزدهم یک اختیاری به کمیسیون دادگستری داده شده برخلاف قانون اساسی کمیسیون دادگستری که خود جناب آقای نبوی عضو آن بودند که همان موضوع حق این بود که اخطار می‌کردند که برخلاف قانون است، برخلاف قانون اساسی است، در آنجا عضو بودید و در آنجا یک قوانینی گذشته که حقوق ملت ایران را از بین برده است اگر من فرصت داشتم آن مواردی را که در کمیسیون دادگستری گذشته است یکی یکی در اینجا می‌خواندم به عقیده من هر فرد ایرانی حق داشته است از وکیل و وزیر و مستخدم نگران باشد این کار در کمیسیون دادگستری شده آقای نبوی جنابعالی همان موقع در کمیسیون دادگستری بودید و بعد هم این اختیار را به هیئت تصفیه داده‌اند و این استفاده را کردند و این ابتلا را ما پیدا کردیم که الان ۲ ماه است مجلس ما فلج شده چه چیزی از
این مهم‌تر که ما بیاییم حقوق مردم را که به ما داده‌اند و از بین رفته دست‌شان بدهیم بنده پس از شش سال که در این مملکت نماینده هستم باید در مقابل ملت ایران اقرار بکنم که حقوقش در کمیسیون‌ها حفظ نخواهد شد (صحیح است) یعنی آن طوری که لازم است حقوق افراد این مملکت محفوظ بماند نخواهد شد والله نخواهد شد (صحیح است) با تجربه من این پیشنهاد را کردم و در اینجا هم حقوق یک عده‌ای محفوظ نشده است من می‌گویم این به هم ارتباط دارد شما آمده‌اید به کمیسیون دادگستری اختیاراتی داده‌اید حالا ما می‌گوییم که دیگر این اختیارات داده نشود و فرمودید که مانعی نیست که مجلس بعداً رأی بدهد بنده می‌گویم که مطابق این ماده‌ای که شما می‌گذارید این مجلس تصویب خواهد کرد بعد اگر یک طرحی نماینده‌ای داد یا دولت لایحه‌ای داد رئیس می‌تواند آن را طرح نکند این خیلی فرق دارد به این که ما یک موضوعی را قابل طرح بدانیم یا ندانیم و من دیروز یک موضوعی را گفتم حالا که می‌بینید افراد این مملکت حقوقی ندارد عوض این که بیایید یک موضوع معینی را کان لم یکن بکنید والله بنشینید و خودتان تکانی بخورید یک میثاقی برای این ملت درست کنید که حقوقش محفوظ باشد و اگر این جریانات آقایان را متأثر نکند بنده دیگر عرضی ندارم.
حاذقی- پیشنهاد کاملاً واردی بود
پیراسته- بنده اجازه می‌خواهم.
رئیس- موردی ندارد.
پیراسته- بنده مخبر کمیسیون دادگستری هستم.
رئیس- درست است حق شما محفوظ است ولی عجالتاً در رأی هستیم.
۴- تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
صاحب‌جمع- آقای رئیس چند دقیقه تنفس بدهید.
رئیس- چند نفر از آقایان بیرون هستند که گفتم بیایند اگر نیایند تنفس هم نمی‌دهیم جلسه را تعطیل می‌کنیم اگر آقایان موافقند جلسه فوق‌العاده برای سؤالات و یک دوازدهم فردا عصر باشد، چون فردا صبح کمیسیون نفت است و برای سؤالات هم عده کافی هست (عده‌ای از نمایندگان-عصر فردا هیئت دولت است و آقایان وزرا نمی‌توانند بیایند.) فردا صبح جلسه فوق‌العاده خواهد بود برای یک دوازدهم و سؤالات.
(مجلس ساعت ۱۱ و چهل دقیقه صبح ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت