مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ اسفند ۱۳۲۹ نشست ۱۱۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری شانزدهم | تصمیم‌های مجلس | تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره شانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی – اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
سال ششم – شماره ۱۷۵۷
۲شنبه ۷ اسفند ماه ۱۳۲۹
دوره شانزدهم مجلس شورای ملی
شماره مسلسل ۱۱۹
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره ۱۶
جلسه: ۱۱۹
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه اول اسفند ماه ۱۳۲۹
فهرست مطالب:
۱ - تصویب صورت مجلس
۲ - بیانات آقای وزیر کشور راجع به حاضر بودن دولت برای جواب استیضاح
۳ - بیانات قبل از دستور آقایان دکتر جلالی - اسلامی - پیراسته - فرامرزی - مکی
۴ - بیانات آقای امینی راجع به متحصنین و تقدیم لوایح بودجه ۱۳۳۰ و تفریغ بودجه ۱۳۲۷ مجلس شورای ملی
۵ - طرح وختم مذاکره گزارش کمیسیون بودجه راجع به ترمیم کمک دبیران و آموزگاران
۶ - تعیین روز استیضاح
۷ - طرح و خاتمه مذاکره گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت حقوق و هزینه کل کشور در دو ماهه بهمن و اسفند ۱۳۲۹
۸ - تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای کفیل دارایی
۹ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد -ختم جلسه
مجلس یک ساعت و سی و پنج دقیقه قبل از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱ - تصویب صورت مجلس
رئیس - صورت غایبین جلسه پیش قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
غایبین با اجازه- آقایان: دکتر مصباح‌زاده، اورنگ دولتشاهی، علی‌محمد دهقان، کوراوغلی، رستم گیو، دکتر مصدق، طباطبایی، دکتر شایگان، جمال امامی
غایبین بی‌اجازه- آقایان: شوشتری -آشتیانی‌زاده. شهاب خسروانی. سودآور
دیرآمده با اجازه. آقای فرامرزی یک ساعت
دیرآمدگان بی‌اجازه- آقایان. خاکباز یک ساعت- محمود محمودی یک ساعت- حسن اکبر یک ساعت- اعظم زنگنه یک ساعت ابریشم‌کار یک ساعت- محمدعلی مسعودی یک ساعت- محمد هراتی یک ساعت- سلطانی یک ساعت- تولیت سی دقیقه- خسرو قشقایی یک ساعت- شکرایی یک ساعت
رئیس - نسبت به صورت مجلس جلسه پیش نظری نیست. آقای کشاورزصدر
کشاورز صدر - جناب آقای موقر در جلسه قبل ضمن نطقشان یک مطالبی فرمودند راجع به آقای آقاخان و بنده هم یک اعتراضی کردم خواستم متذ کر شوم که فرمایشات آقای موقر در این قسمت در ظاهر خیلی منسجم بود ولی در معنی برای مجلس تناقض داشت یعنی اقتضا نداشت که این اظهارات در اینجا بشود و الّا نسبت به هر شخصی که به مملکت ما بیاید خصوصاً ایرانی باشد ما غرض اهانت نداریم مردم ایران مهمان‌نوازند ولی علت این که بنده در ضمن بیان ایشان جسارت کردم و حرفی زدم این بود که می‌خواستم عرض کنم که مجلس شورای ملی مخصوص به امور مجلس و قانونگذاری و سایر وظایف مجلسی است و بردن اسم اشخاص و تعریف و تمجید آنها در اینجا مناسب شأن مجلس نیست مراد من این بود و الّا نسبت به آقای آقاخان غرض اهانتی نداشتم خاصه این که ایشان وارد مملکت ما شده‌اند (صحیح است)
نورالدین امامی - آقای کشاورز صدر از وقتی که رئیس کارگرها شدی این کلمات ملقلق را هم پیدا کردی
رئیس - آقای آشتیانی‌زاده
آشتیانی‌زاده - آقای فهیمی و آقای وزیر کشور ملاحظه کنند و متوجه باشند مدتی است صحبت از رفورم و تعدیل مملکت است و حتی شنیده می‌شود که دولت مترصد است طرحی به این منظور به مجلس شورای ملی تقدیم کند ولی از طرف دیگر اطلاع پیدا کردیم که املاک خالصه را دارند تقسیم می‌کنند به اشخاص منجمله در گرمسار
عده‌ای از نمایندگان - آقای رئیس این که نطق قبل از دستور است مربوط به صورت مجلس نیست
رئیس - آقای آشتیانی‌زاده خارج از موضوع صحبت نکنید.
آشتیانی‌زاده - املاکی را در گرمسار تقسیم کرده‌اند بین اشخاص غیر زارع اگر این رویه ادامه پیدا کند من دولت را استیضاح خواهم کرد.
رئیس - آقای فرامرزی
فرامرزی - واقعاً به این ترتیبی که در مجلس راجع به صورت مجلس صحبت می‌شود صحیح نیست و نباید بشود فقط باید اعتراض بشود به این که این صورت مجلس درست نوشته نشده یا درست نوشته شده متأسفانه کار بنده هم از همان قبیل است که آقایان اعتراض نکنید برای این که من هم می‌خواستم پیشنهادی که راجع به انتخاب هیئت رئیسه تهیه شده است تقدیم بکنم طرحی است که فی‌المجلس باید قرائت بشود.
رئیس - بعد از این که وارد دستور شدیم باید طرح بشود هر کاری موقعی دارد باید در موقعش طرح بشود آقای گنجه.
گنجه - در سطر سوم بیانات بنده یک کلمه جناب اضافی است خواستم دستور بفرمایید آن را تصحیح بکنند.
رئیس - اصلاح می‌شود آقای ذوالفقاری نسبت
به صورت مجلس نظری دارید؟
ذوالفقاری - نخیر نسبت به این طرحی که دادند می‌خواستم صحبت کنم.
رئیس - آقای موقر راجع به صورت مجلس نظری دارید؟
موقر - بنده خیلی متشکرم که آقای کشاورزصدر جبران اعتراض جلسه گذشته را کردند اگر بنده راجع به آقای آقاخان اظهاراتی کردم برای این بود که بنده سالیان دراز در هندوستان و پاکستان بودم و احترام این مرد را در آنجا دیده بودم در پاکستان ۷۰ میلیون نفر مسلمان وجود دارد و در هندوستان سی میلیون مسلمان وجود دارد این مرد مقام ادبی علمی و فضلی دارد وقتی که وارد تهران شده بود متأسفانه برخلاف شیوه مهمان‌نوازی ایرانی به او توهین شده بود بنده خواستم جبران بکنم و عرض بکنم که ایرانی مهمان‌نواز است و این مرد کاملاً مورد احترام ما است.
دکتر بقایی - ایرانی مهمان‌نواز است ولی سهام نفت به کسی فروخته نمی‌شود.
رئیس - در صورت مجلس نظری نیست (گفته شد خیر) صورت مجلس تصویب شد امروز لایحه دو دوازدهم هم باید مطرح بشود و مختصری هم از لایحه کمک آموزگاران و دبیران مانده است.
مکی - بنده مخالف با ورود و دستورم
رئیس - اگر آقایان موافقت کنند نطق قبل از دستور بماند برای قبل از ختم جلسه
عده‌ای از نمایندگان - دستور- دستور
رئیس - باید رأی بگیریم به این که وارد دستور بشویم یا نطق قبل از دستور بشود
مکی - آقای رئیس بنده با ورود و دستور مخالفم باید توضیح را بدهم
رئیس - توضیحی ندارد
مکی - آیین‌نامه که عوض نمی‌شود
دکتر جلالی - ما نصف شب آمدیم اسم‌نویسی کردیم پس بفرمایید اصلاً نیاییم
رئیس - چون یک جلسه بیشتر به انتخاب هیئت رئیسه نداریم اول مطالبی که در دستور است انجام بشود بعد اگر آقایان بیاناتی دارند بفرمایند.
مکی - بسیار خوب اگر این طور باشد رفقای ما از جلسه می‌روند بیرون آن وقت عده برای رأی کافی نیست چه کار می‌کنید؟ رئیس - با موافقت خود آقایان البته وارد دستور می‌شویم
مکی - بنده موافقت نمی‌کنم مطالبی دارم باید عرض کنم حالا می‌خواهید رأی بگیرید.
۲ - بیانات آقای وزیر کشور راجع به حاضر بودن دولت برای جواب استیضاح
رئیس - آقای وزیر کشور
وزیر کشور - بنده برای موضوع مخصوصی از طرف دولت شرفیاب شدم که عرض کنم استیضاحی که آقای حائری‌زاده و چند نفر دیگر از آقای نخست وزیر و وزیر کشور و وزیر دادگستری کرده بودند که همین روزها روز موعودش است که باید جواب عرض بشود دولت برای جواب استیضاح حاضر است این موضوع اولی بود که خواستم به اطلاع آقایان و به عرض مجلس شورای ملی برسانم ضمناً خواستم تقاضا کنم آقایان موافقت بفرمایند که لایحه دو دوازدهم مطرح بشود چون ملاحظه می‌فرمایند که ماه تمام شده است و دولت دارای احتیاجات است تمنا می‌کنم که دو دوازدهم را مطرح بفرمایید.
امینی - آقای رئیس بودجه مجلس را می‌خواهم تقدیم بکنم اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - هنوز وارد دستور نشده‌ایم باید رأی بگیریم به پیشنهاد آقای تیمورتاش (نمایندگان - کدام پیشنهاد) پیشنهادی که جلسه پیش راجع به هشتاد درصد حقوق دبیران کرده‌اند الان عده برای رأی کافی نیست اگر اجازه می‌دهید نطق قبل از دستور بشود به هر حال امروز باید لایحه دو دوازدهم را مطرح کنیم آقای دکتر جلالی
۲ - بیانات قبل از دستور - آقایان: دکتر جلالی، اسلامی، پیراسته، فرامرزی، مکی،
دکتر جلالی - بنده قبل از هر چیز از نیت مقدس شاهانه در مورد املاک که از طرف مردم مازندران به بنده نمایندگی داده شده که به عرض مجلس شورای ملی برسانم تشکر می‌کنم و از کمیسیونی که برای این کار ترتیب داده شده تمنا دارم اجازه بفرمایند پیشنهادات و تذکرات مفیدی که بنده و سایر آقایان خواهند داد او را ترتیب اثر بدهند تا یک وضع بهتری پیدا کند.
موضوع دیگر موضوع جنگل‌ها است با این که بنده اعتقاد دارم تشکیلاتی که برای جنگل‌ها داده شده تشکیلات خوبی است انشاءالله روز به روز هم با ترتیب صحیحی توسعه خواهد یافت و وظیفه خودش را بهتر انجام خواهد داد معهذا برای این که در مقررات‌شان تجدید نظر شده زحماتی برای بعضی از مردم فراهم آورده‌اند تمنا می‌کنم دستور داده شود که این زحمات برای سال‌های اول یک قدری کمتر باشد تا مردم عادت کنند که از وضع گذشته به وضع دیگری برسند لایحه‌ای برای تقسیط هزینه جنگل در تیر ماه ۱۳۲۹ تقدیم مجلس شورای ملی شد که در کمیسیون کشاورزی و کمیسیون‌های مربوطه به تصویب رسیده و برای استفاده از این امر بیش از پنج روز نمانده و طرحی به قید دو فوریت و فی‌المجلس به امضای عده کافی از آقایان تهیه شده است استدعا می‌کنم از جناب آقای رئیس این را مطرح بفرمایند یک موضوع دیگری که می‌خواستنم به عرض مجلس شورای ملی برسانم موضوع معلمین است بنده مخصوصاً استفاده می‌کنم از این موقع که لایحه هشتاد درصد کمک معلمین مطرح است عرض می‌کنم آقایان فارق‌التحصیلان دانش‌سرای عالی بنده را احضار فرمودند و در حدود لوایحی که برای آنها تقدیم شده و یا باید بشود تذکراتی فرمودند که بنده با مختصر توضیحاتی در اطراف آن تقدیم مقام محترم ریاست می‌کنم تمنا دارم آنچه مربوط به مجلس است و لوایحی که تقدیم شده است زودتر در دستور قرار بگیرد و آنچه که مربوط به دولت است به دولت اطلاع داده شود که ترتیب اثر بدهد و اگر این لایحه قانونی است زودتر به مجلس شورای ملی بیاورد (صحیح است) یکی از آن لوایح موضوع تبدیل امور پایه‌های آموزگاری به دبیری است که این مدتی قبل از وزارت آقای دکتر جزایری تقدیم شده بسیاری از معلمین منتظرند که مجلس شورای ملی با تذکرات منصفانه‌ای که آنها داده‌اند و بنده هم یادداشت کرده‌ام و باید در موقع خود تذکر داده بشود و پیشنهاد بشود و انشاءالله تصویب بشود و هر چه زودتر مقام ریاست هم همان طور که در یک جلسه که بنده هم شرف حضور داشتم یا آقایان نمایندگان آنها فرمودند هر چه زودتر در دستور مجلس قرار بدهند اینها از امور حیاتی معلمین است موضوع دوم استفاده از لایحه متمم بودجه ۱۳۳۰ است یعنی در ماده ۷ متمم بودجه ۱۳۳۰ عده معینی و آموزگاران به خصوصی را مشمول استفاده از تبصره ۲ ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری کرده‌اند یعنی قانون تعلیمات اجباری که برای آموزگاران تهیه شده بود که قبل از دیگران آنها باید از این قانون استفاده کنند متأسفانه در عمل دیگران استفاده کردند و آموزگاران کوچک‌ترین استفاده‌ای نکردند لایحه متمم بودجه ۱۳۳۰ برای بعضی از آنها این استفاده را مجاز دانسته و حال آن که دلیلی ندارد که دیگران استفاده نکنند زیرا بنده مخصوصاً از جناب دکتر معظمی‌که هم در کمیسیون بودجه تشریف دارند و هم در کمیسیون فرهنگ و از حال این فرهنگیان بیچاره خوب اطلاع دارند تمنا دارم در آنجا توجه بفرمایند که در کمیسیون بودجه ظاهراً تصویب شده که از تبصره ۲ ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری فقط دبیران آن هم با سابقه ۲۰ ساله استفاده کنند به هر حال اگر به آموزگاران هم اجازه می‌دهید که از این حق استفاده کنند اعم باشد موضوع سوم تهیه آیین‌نامه خدمات فنی برای معلمین و ساعت کار آموزگاران است تصدیق بفرمایید آموزگارانی که تمام روزشان را به تربیت محصلین می‌پردازند و آنها معمولاً بیشتر انرژی و روانشان مصرف می‌شود تا یک مستخدم اداری دولت که سر میز نشسته و فقط می‌آید و دفترها را امضا می‌کند و آخر وقت هم امضا کرده و می‌رود و آخر ماه هم حقوق می‌گیرد و خیلی فرق دارد و برای مدت ساعت کار اینها یک قانونی هم هست منتها این قانون خیلی خوب تنظیم نشده بنده اجازه می‌گیرم که این شرح را این مراتبی که عرض کردم خدمت جنابعالی آقای فهیمی عرض کنم که به نظر آقای وزیر فرهنگ برسانند یکی دیگر موضوعی بود که در جلسه گذشته مورد بحث قرار گرفت راجع به حق تأهل آموزگاران آن طوری که بنده تحقیق کردم به قریب هفتاد درصد اینها داده شده و من تمنا دارم که یک اعتبار برای این طبقه به خصوص فراهم بشود که آن سی درصد یا بیست درصد آنها داده شود
چون این برای آنها خیلی مؤثر است و به علاوه آقای وزیر فرهنگ در جلسه گذشته فرمودند که ما از رتبه‌های پایین شروع کردیم و حق تأهل به آنها دادیم در صورتی که رتبه‌های پایین
غالباً جوانند و زن و بچه ندارند و رتبه‌های بالا هستند که زن و بچه دارند آن وقت به رتبه‌های ۱ و ۲ و ۳ و ۴ و شاید ۵ و ۸ داده شده و اینها بیشتر اشخاصی هستند که به آنها تعلق نمی‌گیرد البته لازم بود که از پایه‌های بالا شروع می‌کردند و یا این که برای همه داده بشود و تقاضای دیگری هم که دارم این است که از جناب آقای اردلان وزیر کشور تمنا دارم به آقای وزیر فرهنگ تذکر بدهند که یک چیزی تهیه کنند که به این آقایان معلمین که قصد تأهل دارند از بودجه اوقات یا بودجه عمومی کشور قرض‌هایی داده شود همان طور که در سایر جاها به کشاورزان و غیره می‌دهند به معلم هم بدهند که این بسیار مؤثر است در تربیت محصلین برای این که اگر کسی صاحب خانواده بشود از آن انحرافاتی که ممکن است فراهم بشود حتماً جلوگیری می‌شود در خاتمه پیشنهاداتی که آقایان تقاضا دارند عملی بشود موضوع وضع بازنشستگی آنها است تمنا دارم که چون خدمت آنها خدمت سختی است وضع بازنشستگیشان را به یک صورت بهتری در بیاورند و مدت کم‌تری در نظر بگیرند موضوع دیگری که می‌خواهم عرض کنم این است که بنده در تمام این مدت با قانون دو دوازدهم مخالف بودم ولی چون دو دوازدهم‌ها یا یک دوازدهم‌ها در یک مواقعی تقدیم می‌شود که باید حقوق کارمندان داده بشود ناچارم در موقع طرح لایحه مخالفتی نکنم ولی حالا می‌خواهم این نکته را عرض کنم که این ترتیب صورت خوبی ندارد در بودجه کل که تهیه شده بود و مواردی بود که بسیار ضروری بود هم از نظر دولت هم از نظر ملت اینها در بودجه بود حالا معلوم نیست در بودجه سال ۱۳۳۰ آنها در چه موقعی برسد به مجلس آیا به تصویب برسد یا نه یک قسمت از اینها در بودجه ۱۳۲۹ بود که به درد دولت هم می‌خورد مجلس هم عملاً این را توقیف کرد اسماً آنها را پس نگرفت ولی عملاً به قول جناب آقای اردلان پس گرفت همان طور که فرمودند حالا می‌بینیم که صورت عمل به خود گرفته و عملاً پس گرفته شد برای این که تمام بودجه به صورت دوازدهم می‌آید و دو دوازدهمش هم امروز مطرح می‌شود و تصویب می‌شود و از نظر اضطرار ما هم رأی می‌دهیم برای این که کارمندان ممکن است پشت در بایستند ولی از نظر عمل خوب نیست برای این که یک مواد و مواردی در یک دوازدهم‌ها هست راجع به حقوق کارمندان است یک چیزهای دیگری هم در بودجه کشور بود که به حال مملکت مفید بود و مهم: مثلاً یک قسمت راجع به مستمری وراث افرادی بود که زندگانی‌شان صورت حسابی ندارد و حالا موادی به صورت متمم بودجه تهیه شده و تقدیم شده صاحبان این مستمری‌ها مردم بیچاره‌ای هستند یک خانواده‌هایی هستند که رئیس خانواده‌شان را از دست داده‌اند و به عنوان مختلف قرض کرده‌اند و زندگیشان را گذرانده‌اند و امروز گرسنه‌اند تمنا می‌شود لوایح اینها را هر چه زودتر بیاورند عرض دیگری ندارم بقیه وقتم را به جناب آقای اسلامی می‌دهم.
رئیس - آقای اسلامی.
اسلامی - بنده مطالب زیادی به عنوان قبل از دستور داشتم ولی چون مفصل است موکول کردم به این که در لایحه دو دوازدهم که اسم‌نویسی کرده‌ام در آنجا به عرض آقایان نمایندگان برسانم ولی یک چیزی که تذکرش را بسیار ضروری دانستم که در اینجا به عرض آقایان برسانم و خوشبختانه دو نفر از بهترین وزرای کابینه‌ام اینجا حضور دارند (صحیح است) موضوعی که می‌خواهم عرض کنم راجع به کمک خارجی است بعضی از دولی که در جنگ کشته به هیچ‌وجه رل مؤثری نداشتند امروزه کمک‌های سرشاری از هر طرف به سوی آنها متوجه است البته آقایان در نظر دارند و این روزها روزنامه‌ها ملاحظه می‌فرمایند که در ترکیه کنفرانسی از سفرای کبار آمریکا تشکیل شده و مفاد این مذاکرات از آنچه که تا به حال از روزنامه‌ها استفاده می‌شود این است که می‌گویند بایستی به ایران و یونان و ترکیه از حیث قوای انتظامی کمک بشود بنده نمی‌دانم که به چه مناسبت خارجی‌ها در سرنوشت ما دخالت می‌کنند و همش هم حرف تحویل می‌دهند و این حرف‌ها موجب می‌شوند که سایر همسایه‌ها تحریک بشوند (صحیح است) بنده از نظر ملت ترکیه عرض می‌کنم که هر ترتیبی بخواهد برای سرنوشت خودش در نظر بگیرد البته مختار است و بنده از یک جهت به رجال ترکیه تعظیم می‌کنم که این طور برای ملت ترکیه فداکاری می‌کنند یک حزبی چند سال سر کار بود و از تمام دول منتهای استفاده را کرد در موقع جنگ هم جای خوش آرام نشست و هیچ خسارتی متوجهش نشد امروز هم یک حزب تازه آمده سر کار و بنده دیشب در روزنامه اطلاعات خواندم که به تازگی علاوه بر کمک‌های نظامی و مالی سیصد میلیون دلار دیگر آمریکا به ترکیه کمک کرده است واقعاً جای مسرت است برای ملت ترکیه و کمال تأسف است برای مملکت ایران برای این که ما در جنگ آن همه صدمات و مشقات را متحمل شدیم و آن همه خسارات را متحمل شدیم ولی جز حرف و آن حرفی که تحریک می‌کند سایر دول را نتیجه دیگری نبردیم بنده می‌خواهم از اینجا به آن سفرای کباری که در خارج نشسته‌اند و برای ایران نقشه طرح می‌کنند عرض کنم و به نام یک نفر و نماینده به آنها اعلام می‌کنم که ملت ایران همیشه بی‌طرفی است و به هیچ‌وجه حاضر نیست وارد بلوک هیچ یک از دولت‌های قوی بشود (صحیح است) برای این که بر علیه دیگری نمی‌خواهد اقدام بکند (صحیح است) به همین ترتیب هم ملت ایران حاضر نخواهد بود هر دولت خارجی باشد به او حمله بکند و اگر خدای ناخواسته حمله‌ای بشود در آن موقع قیام خواهد کرد و دفاع خواهد کرد ولو به نابودیش تمام بشود بنابراین حق ندارد و یک دولت خارجی به نام حرف و صحبت‌هایی که تحریک می‌کند دولت دیگری را از طرف ایران ایراد کند اگر ملت آمریکا که یک ملتی است طرفدار دموکراسی و آزادی و خود را مدافع حقوق ضعفا می‌داند واقعاً راست می‌گوید چه شد آن کمک‌هایی که آن همه وعده و نوید می‌دادند بنده دیشب دیدم که بعد از این همه اقلامی‌که به دولت ترکیه کمک کردند سیصد میلیون دلار دیگر هم وعده کمک دادند بنابراین حق ندارند با آن سوابقی که ما از آنها داریم نسبت به سرنوشت ایران اظهار عقیده کنند و دیگران را تحریک کنند.
رئیس - آقای اسلامی وقت شما تمام شد
اسلامی - بنده مطالب مفصلتری داشتم ولی چون حالا از وقت آقای دکتر جلالی استفاده کردم بقیه عرایضم را در موقع طرح لایحه دو دوازدهم عرض می‌کنم (احسنت)
رئیس - آقای پیراسته
پیراسته- بنده عرایضی داشتم که بایستی به عرض آقایان برسانم ولی چون قسمت عمده وقتم را به جناب آقای فرامرزی تقدیم کرده‌ام این است که از عرایضم آنهایی که فوریت دارد به عرض می‌رسانم و بقیه را به جلسه بعد می‌گذارم عرض کنم مدتی است که یک عده‌ای از برادران مسلمان و هم‌کیش ما کشمیری‌ها تحت فشار جدید واقع شده‌اند این مسئله به قدری اهمیت دارد که نباید به یک جلسه یا دو جلسه اکتفا کرد باید کمال کوشش از طرف ملت مسلمان و معتقد به اصل آزادی ابراز بشود که آزادی برادران کشمیری ما حتماً تأمین بشود چند شب پیش جلسه‌ای در منزل یکی از آقایان علما بود که عموم آقایان علما مدیران جراید و نویسندگان چند نفر از آقایان نمایندگان و بازرگانان و عده از نمایندگان اصناف در آنجا بودند و قطعنامه‌ای به امضای حضرت آیت‌الله بهبهانی و به امضای حضرت آیت‌الله کاشانی تنظیم شد و به اتفاق آرا مورد تصویب جمعیت قرار گرفت و به امضای آقایان محترم منتشر شد این قطعنامه در مجلس تا به حال قرائت نشده بنده به عرض آقایان می‌رسانم قطعنامه حضرت آقای آیت‌الله بهبهانی و حضرت آقای آیت‌الله کاشانی.
" انتظار ملت مسلمان ایران از جناب آقای انتظام نماینده ایران در سازمان ملل متحد آن است که علاقه‌مند شدید و احساسات عمیق ملت ایران را نسبت به حل مسئله کشمیر به سمع اعضای سازمان ملل متحد برسانند و بخواهند که مردم مسلمان کشمیر هر چه زودتر سرنوشت خود را آزادانه تعیین نمایند و ترتیب اخذ آرای عمومی طوری داده شود که از هر جهت بدون هیچ گونه تضییق و محدودیتی مردم کشمیر بتوانند با کمال آزادی آرای خود را اظهار نمایند ملت ایران تعقیب اجرای این منظور را تا آخرین مرحله از مجلسین سنا و شورا و دولت جداً خواستار است بنده یقین دارم که آقای انتظام باید به تبعیت از افکار عمومی ملت ایران و تبعیت از نظر آقایان علمای اعلام کمال کوشش و جدیت را بکنند که حق مردم مسلمان کشمیر محفوظ باشد (صحیح است) بنده تا این ساعت آقای انتظام را ندیده و فقط عکس ایشان را در روزنامه‌ها و سینماها دیده‌ام ولی آنچه شنیده‌ام و آنچه هم می‌گویند مردی است لایق و وطن‌پرست و همین طور که جناب آقای رفیع در مجلس توضیح دادند و همچنین جناب آقای وزیر امور خارجه بیاناتی نمودند و عملی که تا به حال ایشان کرده‌اند مورد تأیید اتفاق آرای کمیسیون‌های خارجه سنا و شوروا
است (نریمان - چرا راجع به بحرین اقدامی نمی‌کنند؟)
بنده عقیده دارم و از این تذکر آقا هم خوش‌وقتم که یک مسئله‌ای را یاد بنده آوردند که بنده معتقدم که دولت باید جداً راجع به بحرین هم اقدام بکند و نگذارد که این قسمت از خاک ما که جز لایتجزای ایران است عملاً با زور سرنیزه از ایران جدا شود عملی هم که تا به حال از طرف ایران شده است جزء دولت انگلستان تحت‌الحمایه او مورد ایراد سایر دول آزاد جهان نموده است و بنده امیدوارم که آقای انتظام دلسرد نشوند و با این عملی که مورد اعتماد و تأیید ملت ایران است راجع به کشمیر خدمت خودشان را به جامعه مسلمان و ملت ایرن بکنند.
عرض دیگرم این است که عده‌ای از لوکومتیورانان راه‌آهن آمده‌اند در اینجا متحصن شده‌اند و متأسفانه دو روز است که جایی ندارند و روی سیمان‌ها می‌خوابند و حرف‌های‌شان هم منطقی و حسابی است بنده از جناب آقای رئیس استدعا می‌کنم دستور بفرمایید به عرایض آنها رسیدگی بشود (حاذقی - پس بفرمایید یک خانه‌ای برای متحصنین بسازند) آقای حاذقی اینجا خانه مردم است اگر اینجا نیایند پس به کجا بروند (امینی - این طور هم نیست) صحیح می‌گفتند که دو روز است در حیاط روی سیمان می‌خوابیم (حاذقی - مسجد سپهسالار را بخرید برای متحصنین جا تهیه کنید) اینجا خانه مردم است اگر اینجا نیایند کجا بروند؟
عرض دیگرم این است که یک عده‌ای از کارگران بدبخت شرکت نفت هم اینجا هستند هر روز که ما می‌آییم اینجا جلوی ما را می‌گیرند داد و بیداد می‌کنند و التماس می‌کنند تظلم می‌کنند ما هم می‌آییم اینجا می‌گوییم ولی تا به حال دولت نه توجهی کرده و نه اقدامی بنده از آقایان وزرایی که اینجا حضور دارند تقاضا می‌کنم جداً بروند این را اقدام بکنند و اگر هم نمی‌خواهند اقدام بکنند بیایند بگویند که ما گفتیم ولی شرکت نفت گوش نداد و الّا چند نفر مسئول آمده‌اند اینجا اینها می‌میرند آقا اینها ملت ایرانند توجهی به حال آنها بکنند.
موضوع دیگر سوء‌تفاهمی است که عرایض بنده در جلسه گذشته ایجاد کرده است بنده با کمک به آموزگاران و دبیران صد در صد موافقم و معتقدم که اگر کمکی باید بشود اول باید به آنها بشود و اگر طبقه‌ای استحقاق کمک را داشته باشند همین طبقه هستند منتها بنده مخالفتم از لحاظ برنامه فرهنگ بود که اتفاقاً عرایضم مورد تأیید همه آقایان و همه علاقه‌مندان است. بنده با هر گونه کمکی به طبقه فرهنگی کشور که واقعاً زحمتکش‌ترین طبقه این مملکتند موافقم. بقیه وقتم را هم به جناب آقای فرامرزی تقدیم می‌کنم.
رئیس - آقای فرامرزی.
فرامرزی - بنده اول یک عرایض خیلی مفصلی داشتم که می‌خواستم اینجا بکنم ولی به واسطه این که حالم خوب نیست سرم به شدت درد می‌کند از آن عرایض صرف‌نظر می‌کنم و فقط دو قسمت را تذکر می‌دهم. یکی همین قسمت متحصین که هر روز چه از این در بیاییم و چه از آن در جلو ما را می‌گیرند و یک اظهاراتی می‌کنند که ما نمی‌توانیم به آنها جواب بدهیم بنده اعتراض ندارم به این که چرا جا به آنها ندادند چون اینجا باید به آنها جا بدهند و یا آنها را نپذیرندشان و چرا نپذیرندشان این را من نمی‌دانم بالاخره اگر مردم به مجلس رو نیاورند و به مجلس پناه نیاورند پس به کجا پناه ببرند و اعتراض بنده این است که چرا اینها روزها و ماه‌ها می‌مانند و یک جواب مقنعی به آنها داده نمی‌شود که بروند. اینها اگر کارشان عملی است باید انجام بشود و به جریان عادی‌اش بیفتد و اگر هم عملی نیست به آنها بگویند آقا جان این کاری که شما می‌گویید نمی‌شود. نه دو روز، ده سال هم که اینجا بمانید نمی‌شود. بروید یک عده از اینها اشخاصی هستند که می‌گویند مسلولین شرکت نفت هستند دولت یا با شرکت نفت مذاکره بکند تکلیف اینها را معین بکند و یا خودش یک کاری برای اینها بکند دیگر آنهایی که طلبکارهایی هستند از چند نفر مثل حاجی ربابه و نمی‌دانم هاشمی و جلالی اینها را دولت اسنادشان را گرفته و در مقابل به آنها سند داده حالا این پانصد هزار تومان است ۵ میلیون تومان است، نمی‌دانم چیست ولی اعتبار دولت باید محفوظ باشد. باید وقتی که دولت کاغذ به یک نفر داد این آدم بداند که دیگر حقش ثابت و مسلم است (صحیح است) بعد از آن که دولت سند گرفت و سند داد دیگر بازی در آوردن و از این پهلو به آن پهلو کردن یعنی چی؟ یعنی در این مملکت نه هیچ حقی، نه هیچ قانونی، نه هیچ اصلی معین و مسلم نیست (صحیح است) این صحیح نیست من نه رباخوارم، اساساً نه تنها پولی ندارم که ربا بدهم اگر کسی هم از من بگیرد من ندارم، من نه خود شرکت دارم نه رفیقی دارم که به این کار شرکت داشته باشد ولی اعتبار دولت باید محفوظ باشد اعضای کمیسیون بودجه باید کمیسیون را تشکیل بدهند و تکلیف اینها را معین بکنند یعنی باید به دولت اجازه بدهند که غرضش را بدهد نه این که بگویند پنج تومان نمی‌دهم ده تومان نمی‌دهم اینها نمی‌گویند چقدر باید به آنها داد این یک امری است محکم عنه یعنی دولت تصمیمش را گرفته این دیگر صحبت نیست که باید به آنها داد یا نداد اینها تقاضا دارند که قرض داده بشود به دولت که اینها را تکلیف‌شان را معلوم کند. دیگر یک اشخاصی هستند که از دست مالکین شاکی هستند به اینها هم باید جواب بدهند که چه باید بکنند تذکر دیگری که می‌خواهم بدهم چون در جلسه دیگر ما انتخاب هیئت رئیسه داریم در انتخاب هیئت رئیسه من علاقه‌ای از رفقایم می‌بینم که شاید خودم هم یکیش باشم ولی ما در یک محضوری هستیم و آن این است که باید نشان بگذاریم که مثلاً من که می‌خواهم رئیس مجلس یا نایب رئیس بشوم بنویسم فرامرزی کشک علی بک این کشگعلی بک را باید من خودم هم یادداشت کرده باشم که بعد که مثلاً آقای امینی می‌نویسد فرامرزی کشگعلی بک من بدانم که ایشان نوشته‌اند در صورتی که مطابق ماده ۱۶ آیین‌نامه انتخاب رئیس مجلس و هیئت رئیسه باید مخفی باشد. (صحیح است)
آقا اگر من بنشینم با یک عده‌ای تبانی بکنم مثلاً آقای امینی بنویسد فرامرزی نامدار، آقای فقیه‌زاده بنویسد فرامرزی نامجو، آقای صدرزاده بنویسد فرامرزی خودم هم صورت داشته باشم که کی نامور بنویسد، کی نامجو بنویسد کی نامدار بنویسد، این اسمش مخفی است؟ یا حقه‌بازی؟ یا بازی کردن با قانون است؟ آخر چرا توی این مملکت باید از مجرای طبیعی خودش خارج بشود؟ مطابق ماده ۱۶ آیین‌نامه هر رأی نشان داشته باشد آن رأی باطل است برای این که آن رأی مخفی نیست هیچ فرق نمی‌کند که من با آقای مکرم قرارداد کرده باشم که من بنویسم مکرم عالی مقام یا این که بنویسم آقای مکرم و زیرش امضا کنم عبدالرحمان فرامرزی هر دواش یکی است. مخفی باشد یعنی من از آقای مکرم داوطلب ریاست رودربایستی نداشته باشم آزاد باشم اما وقتی علامتی در اسم‌شان گذاشتیم باز هم آزاد است؟ باز هم رودربایستی ندارم این چه وضعی است که هیچ چیز در این مملکت معنای حقیقی خودش را نمی‌دهد (صحیح است- احسنت)
رئیس - آقای مکی
مکی - عرضی را که بنده امروز ضرورت تذکارش را در مجلس لازم می‌دانستم موضوعی بود که آقای فرامرزی بیان کردند شنیده می‌شود که بعضی مقامات خارجی و داخلی برای انتخابات هیئت رئیسه مجلس شورای ملی فعالیت می‌کنند و بعضی اشخاص ضعیف را می‌برند از آنها نشان می‌گیرند اگر چنین آرای نشانداری مثلاً بگویند ابوالمه فلان این آرایی است که درست کرده‌اند یا یک مضاف‌الیهی آخرش بگذارند کرمانی یزدی. نمی‌دانم شیرازی و فلان اینها مسلماً آرای نشاندار است و آرایی است که در خارج مجلس بعضی از مقامات خارجی و داخلی دخالت کرده‌اند و اگر این آرا قرائت شود علاوه بر این که مطابق آیین‌نامه مجلس شورای ملی آن آرا باطل است ما از حالا اعلام می‌کنیم که این آرا، آرای آزاد نیست و هر کس با این قبیل آرا انتخاب بشود منتخب مجلس شورای ملی نیست، منتخب شرکت نفت است این یک موضوع، موضوع دیگر را هم اگر آقای امینی کاربرد از محترم تکذیب نمی‌کردند من این عرایض را نمی‌کردم دیشب بنده و آقای بقایی آمدیم وضع اینها را دیدیم اول گفته بودند اینها نمی‌دانم از حزب منحله توده هستند یا نمی‌دانم از یک سفارتخانه‌ای آمده‌اند جیب‌هایشان را گشتند هیچ بمب اتمی نه چاقویی. حتی پاشنه‌کش هم توی جیبشان نبود، بعد دور اینها را نظامی گذاشتند پریشب توی حیاط میان باران خوابیدند آقای امینی تمام دربان‌های مجلس و خود بازرسی مجلس این را می‌گویند دستور داده‌اند غذا نگذاشته‌اند به اینها برسد و توی این راهرو می‌خواستند بیایند دور اینها را نظامی‌گرفته بود در صورتی که اینها تمام‌شان نشان افتخار به امضای تیمسار رزم‌آرا تیمسار معظم نمی‌دانم چی دارند و همه‌شان هم احکامی‌دارند این عده‌ای که آمدند اینجا با احکام دولتی مورد تشویق واقع شده‌اند در مبارزاتی که همواره کرده‌اند و همیشه طرفدار استقلال و عظمت ایران بوده‌اند آنچه بنده تحقیق کرده‌ام مجلس شورای
ملی یک شعبه‌ای از نخست وزیری شده است و از نخست وزیری تلفن کرده‌اند که باید پدر اینها را در آورد باید به آنها غذا نداد و این کار را هم کرده‌اند اینها یک تقاضاهای کوچکی داشته‌اند اساس قضیه این است که اگر این موضوع را مورد توجه قرار ندهید مملکت ما را هرج و مرج و آنارشی سوق می‌دهد دولت می‌خواهد اتحادیه اصناف بسازد اصناف تهران زیر بار نرفتند حالا می‌خواهند اتحادیه کارگران بسازند و نوبت کارگرها شده و حسن‌علی‌جعفر را می‌آورد آنجا می‌گوید باید شما به این تمکین بکنید اینها هم نمی‌کنند هفتصد نفر که تمام از اسکی بودند امضا کردند و از اسکی آمدند بیرون و اینها کسانی بوده‌اند که با توده‌ای‌ها مبارزه کرده بودند آن وقت تمام رهبران اینها را مثل عباس میرزایی تبعید کردند به بیرجند و خراسان و وقتی که تبعید می‌کنند هزار نفر می‌روند به مشایعت اینها، این هزار نفر را ناراضی می‌کنند شما می‌خواهید حتماً بگویید که در اتحادیه دولتی بروند، نمی‌روند و می‌روند در اتحادیه مخالف دولت‌وار می‌شوند خوب چه کار دارید به کارگرها این لوکوموتیوران‌ها الآن در سراسر راه‌آهن اعتصاب کرده‌اند و یک عده‌ای که سابقه آکسیدان داشتند و سابقه حادثه داشتند و نمی‌بایست روی لوکوموتیو بروند اینها را گذاشتند و آن اتفاق افتاد که یک میلیون خسارت به ملت ایران وارد شد برای همین بود که کسی که قاعده نمی‌بایستی روی لوکوموتیو برود اینها را گذاشتند و این دو سانحه اتفاق افتاده است و قریب دو میلیون تومان خسارت وارد آمده است به ملت ایران و خود تکنسین‌ها در این چند روزه طبق این روزنامه رسمی‌شان که پل پیروزی نام دارد تمام این خسارت‌ها را که میلیون‌ها تومان بوده این را توی روزنامه‌شان تذکر داده‌اند که دولت می‌خواهد اتحادیه‌سازی بکند و زود این اتحادیه قلابی را اعلام بکند. این را وقتی می‌گویند که در تحت حمایت دولت اتحادیه درست بکنند که خودش کارفرما است غیر ممکن است قبول کند کارگر را باید آزاد گذاشت و نگذاشت که کارگر تحریک بشود و نگذاشت که یک اعمالی مرتکب بشود و وارد یک دسته‌جاتی بشود که به صلاح مملکت نیست. موضوع دیگر این است که چند
روز است مرتباً در مجلس دیده می‌شود که یک دسته‌ای راجع به تقسیم املاک و یک دسته‌ای بر علیه تقسیم املاک مذاکراتی می‌کنند و خلاصه وقت مملکت را با این ترتیب می‌خواهند مشغول بکنند جبهه ملی و اقلیت به تصدیق آقایانی که در دوره ۱۵ و این دوره بوده‌اند همواره با قوانین عادلانه‌ای که تعدیل ثروت می‌کند موافق بوده و خواهند بود و هر کس که عملاً مقدم شود نه با حرف، تشویق خواهد کرد، تقدیر خواهد کرد ولی ناگفته نماند که این مذاکرات تعدیل ثروت و تقسیم املاک یک مانوری نباشد که ملت ایران را از مبارزه دامنه‌دار و جدی که برای کار نفت می‌کند باز بدارد و آن مبارزه را تحت‌الشعاع قرار بدهد ما با هر نوع تعدیلی در ثروت موافقیم و هر کس که این کار را بکند به او با نظر احترام نگاه می‌کنیم ولی مبارزه اساسی ملت ایران مبارزه بر علیه غاصبین نفت جنوب است و ما اگر مبارزه نفت جنوب را ادامه بدهیم مطمئن باشید چون فئودال‌های بزرگ و سرمایه‌دارهای بزرگ اینها همه از فرس‌های خارجی تقویت می‌شدند. بزرگترین فرس در این مملکت نفت جنوب است و شما اگر ریشه این را قطع بکنید ثروت تعدیل می‌شود و دیگر در اساس هیئت حاکمه ایران اینها نمی‌توانند نفوذ کنند و حکومت مردم بر مردم عملی خواهد شد و هر چه مردم بخواهند در آن صورت جایز است و قانون است و محترم است برای این که خواست ملت است. بنابراین این تذکر را هم بنده خواستم عرض کنم که ما با هر نوع قوانین عادلانه‌ای برای تعدیل ثروت کمال موافقت را داریم و در هر موردی رأی خواهیم داد ولی جار و جنجال راه انداختن برای این که ملت حقیقی ایران را در مورد نفت متوقف بکند این به مصلحت ملت ایران نیست. ما به هر دو علاقه‌مندیم اول نفت است بعد تعدیل ثروت هر قانونی لازم دارد شما بردارید بیاورید ما اینجا سفید مهر می‌دهیم و با وجود این که معتقدیم این دولت اسباب بدبختی ایران خواهد شد در آینده و تا کنون شده است معهذا به چنین دولتی سفید مهر می‌دهیم امضا می‌دهیم که در تمام مواد راجع به تعدیل ثروت از طرف جبهه ملی رأی داده بشود ولی جار و جنجالش آن طوری که مبارزه جمعی ملت ایران را بر علیه غاصبین نفت جنوب متوقف بکند یا این کار را دچار تشنج بکند ما موافق نیستیم موضوع لوکوموتیوهای راه‌آهن هم همان طور بود که به عرض آقایان رساندم که در این چند روزه که این اعتصابات شده اینها در تمام نقاط سراسر راه‌آهن در مراکز ناحیه متحصن شده‌اند، در زنجان، در اراک، در اندیمشک، در قزوین، در اهواز و در همه جا، چند نفرشان هم آمده‌اند در مجلس و تقاضای آنها این است که ما زیر بار اتحادیه‌سازی دولتی نمی‌رویم اولاً و ثانیاً راننده لوکوموتیوی که اگر الان یک چیزی جلوی قطارش پیدا بشود، یک آدمی جلوی قطارش پیدا بشود وقتی ترمز کند، پانصد متر آن طرف‌تر می‌ایستد مثل راننده اتومبیلی که هر آن بخواهد ترمز بکند می‌تواند آن را نگاه دارد نباید رفتار کرد و نسبت به آن کیفر رانندگان هم اعتراض دارند که مشمول آنها هم شده و از قرار معلوم یک لایحه‌ای هم دولت تقدیم کرده که باید جزو دستور قرار بگیرد یکی هم راجع به رؤسشان است حرف نامربوطی هم نمی‌زنند می‌گویند این کسی که در رأس اتحادیه ما می‌گذارید ما نمی‌خواهیم به این منظور می‌خواهند رؤسای ادارات آنها هم عوض کنند که یک افرادی که وابستگان اتحادیه‌های دولتی را به آنها بگمارید، خوب مسلماً زد و خورد می‌شود اعتصاب می‌کنند، کار به سادگی تمام نمی‌شود، این حرفشان قانونی است ولی وزارت راه روی تحریکاتی که وزارت کار یا نمی‌دانم ستاد ارتش می‌کند به فکر می‌افتد که برای اینها پرونده‌سازی کند که اینها نمی‌دانم سابقه همکاری با متجاسرین داشته‌اند در صورتی که چنین تهمتی را به آنها بزنند با اسنادی که اینها در دست دارند چیز موهومی است و پوچ است و کسی باور نمی‌کند یک قطعنامه‌ای هم هست از تمام پزشکان تهران راجع به ملی شدن صنعت نفت نوشته‌اند که بنده تقدیم مقام ریاست می‌کنم و استعفای
کارگران دخانیات را هم که در چند ورقه اینها استعفا کرده‌اند تقدیم مقام ریاست می‌کنم و از ایشان هم تقاضا می‌کنم که به دولت و مقامات مذکور تذکر بدهند که اینها دخالت به کارهای صنفی کارگران نکنند و بگذارند آزاد باشند اگر آزاد باشند مطمئناً بر ضرر استقلال ایران قیام نخواهند کرد و حافظ و حامی و پشتیبان استقلال ایران خواهند بود ولی اگر به آنها فشار بیاورید و اینها را بخواهید مجبور بکنید که وارد یک اتحادیه بشوند در این صورت سپاه بیگانه و ستون پنجم بیگانه را خود دولت تشکیل خواهد داد
۴ - بیانات آقای امینی راجع به متحصنین و تقدیم لوایح بودجه سال ۱۳۳۰ و تفریغ بودجه ۱۳۲۷ مجلس شورای ملی
رئیس - آقای امینی
امینی - بنده به عقاید جناب آقای مکی همیشه احترام می‌گذارم و معتقد هستم که کمتر فرمایشی می‌فرمایند که متکی به سند و مدرکی نباشد ولی بیانی که فرمودند راجع به هیئت رئیسه مجلس به طور عموم بود و اگر مطلب مسکوت بماند و بنده توضیحی ندهم نگرانم از این که راجع به هیئت رئیسه نمایندگان محترم تصور تصوری بفرمایند بار اول نیست یک کسی در مجلس متحصن می‌شود و کراراً ملاحظه فرمودید از آقایان ارباب جراید و دیگران متحصن بودند و امروز هم عده‌ای از شاکیان نفت جنوب از شاکیان ملاکین جنوب و چند نفر از خانم‌هایی که از طلبکاران حاجی ربابه هستند تا امروز در مجلس هستند و از آنها تا کنون پذیرایی شده است و به شهادت هیئت رئیسه با این که بودجه پذیرایی نداشتیم استقراض کردیم از بودجه سال ۱۳۳۰ برای این که بشود از آقایان در حدود امکان پذیرایی کرد و اگر کسی ادعا داشته باشد که در مجلس از او پذیرایی نشده باید حدود امکان کار را در نظر گرفت در مجلس که واقعاً اتاق پذیرایی نیست و یک اطاق بوده است که طلبکاران حاجی ربابه که زن بوده‌اند در آنجا نشسته‌اند و نمی‌شود دیگری را آنجا فرستاد و بقیه هم توی اطاق ادارات می‌خوابند، توفیقی نمی‌شود داشت (مکی - تحقیق بفرمایید خواسته‌اند توی راهرو بیایند نگذاشته‌اند) پریشب ساعت ده رئیس بازرسی که مأمور حفظ و نگهداری مجلس است گویا تلفن کرده بود به منزل بنده ناخوش بودم و خوابیده بودم بنده را بیدار نکردند و مطلع نشدم و به آقایان دیگر هم تلفن کرده بود، گویا وسیله تماس نداشت و کسب تکلیف می‌کرد، امروز صبح بنده متوجه شدم البته دیشب به آقایان جا دادند اطاق‌های اداری را تقسیم کردند و خوابیدند (مکی -توی راهرو بودند، توی اطاق نبودند، تحقیق کنید، دروغ به این بزرگی که نمی‌شود توی راهرو بودند) خوب، عرایض بنده برای اقناع آقای مکی بود و چون اقناع نمی‌شوند شاید واقعاً باعث اطاله کلام
و تضییع وقت مجلس باشد در هر صورت بنده از جنابعالی معذرت می‌خواهم و اگر قصوری هم شده است جبران خواهد شد.
ضمناً می‌خواهم استفاده کنم از پشت تریبون و بودجه سال ۱۳۳۰ مجلس که مطابق ماده ۲۱۱ آیین‌نامه از طرف هیئت کارپردازی تهیه شده است تقدیم مجلس بکنم و ضمناً تفریغ بودجه سال ۱۳۲۷ را هم تقدیم می‌کنم، تغریغ بودجه از سال ۱۳۲۱ تا سال ۱۳۲۷ تقدیم مجلس شده است و بنده استدعا می‌کنم از کمیسیون محاسبات برای این که نمونه‌ای باشد برای دولت که دولت هم تفریغ بودجه اش را به مجلس بفرستد، کمیسیون محاسبات مجلس شورای ملی هم اظهار لطفی بکند و تفریغ بودجه را از سال ۲۱ تا ۲۷ زودتر رسیدگی بکنند و تقدیم مجلس بکند
رئیس - دو سه مرتبه راجع به این طلبکارهای دولت این زن‌هایی که اینجا متحصن هستند دستور دادم و تقاضا کردم که کمیسیون بودجه به آن رسیدگی بکند و تکلیف اینها را معین بکند حالا هم خواهش می‌کنم کمیسیون بودجه زودتر این نظر خودش را بدهد و تکلیف اینها معین شود چون اینها زن هستند.
دکتر معظمی - اجازه می‌فرمایید؟
رئیس - بفرمایید.
دکتر معظمی - می‌خواستم عرض کنم که کمیسیون بودجه رسیدگی خواهد کرد ولی این رویه‌ای که اشخاص بیایند و در مجلس متحصن بشوند و بخواهند چیز بگیرند این یک رویه بسیار بدی است و به اینها تذکر بفرمایید که بروند و کمیسیون کار خودش را خواهد کرد.
رئیس - مکرر گفتم بروند و اقلاً روزها اینجا بیایند.
دکتر معظمی - بنده که اگر تحت فشار عده‌ای باشم هیچ وقت به هیچ چیز رأی نخواهم داد.
رئیس - مکرر به اینها گفته شد که شب‌ها اقلاً بروند و روزها اینجا بیایند ولی نرفته‌اند حالا باید رأی گرفت پیشنهاد آقای تیمورتاش
آشتیانی‌زاده - آقای رئیس تکلیف سؤالات آقایان را هم تعیین بفرمایید.
۵ - طرح و خاتمه مذاکره در گزارش راجع به ترمیم کمک دبیران و آموزگاران
رئیس - در جلسه قبل پیشنهاد آقای تیمورتاش مطرح و مذاکره شد آقای تیمورتاش قرائت می‌شود و رأی گرفته می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم برای دبیران و آموزگارانی که در مرکز مشغول خدمت می‌باشند فقط ۵۰ درصد و برای کسانی که در شهرستان‌ها مشغول انجام خدمت می‌باشند ۸۰ درصد باشد.
تیمورتاش - شرحی آقایان آموزگاران نوشته‌اند راجع به این پیشنهاد بنده و به بنده داده‌اند اگر اجازه بفرمایید نظر آنها را هم عرض کنم ولی اگر اعلام رأی شده است عرضی ندارم
رئیس - توضیح داده شده است حالا توجه بفرمایید، رأی گرفته می‌شود پیشنهاد آقای تیمورتاش که قرائت شد آقایانی که موافقند
جمعی از نمایندگان - دو مرتبه بخوانید آقا.
رئیس- دو مرتبه قرائت می‌شود.
(پیشنهاد آقای تیمورتاش به شرح سابق قرائت شد)
رئیس - رأی می‌گیریم پیشنهاد آقای تیمورتاش آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد آقای دکتر مجتهدی قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌کنم که پس از عبارت به حقوق دبیران و آموزگاران کلمه کمک آموزگار اضافه شود.
مخبر - پیشنهاد خرج است
رئیس - آقای دکتر مجتهدی
دکتر مجتهدی - این پیشنهاد را بنده با موافقت آقای مخبر و وزیر فرهنگ کردم. این علاقه‌ای که آقایان به فرهنگ خصوصاً به فرهنگ شهرستان‌ها دارند بایستی این را درست ملتفت باشند که هشتاد درصد معلمین مدارس ابتدایی ما کمک آموزگارند و غالباً هم در یک مملکتی که صدی هشتاد و هشت عشر جمعیت آن را دهاتی‌ها و ایلات تشکیل می‌دهند هیچ‌وقت از این اشخاص که تحصیل کرده دانش‌سرا باشند به آنجاها نخواهند رفت مخصوصاً با این حقوق بنده اصراری ندارم ولی اگر واقعاً بخواهند فرهنگ این مملکت ترقی بکنند باید اکثریت جمعیت این مملکت را نگاه کرد باید کاری کرد که وقتی که یک آموزگار نمی‌رود لااقل اشخاصی که سواد دارند بتوانند در این دهات و قصبات کاری کنند حالا اگر وزیر فرهنگ قول می‌دهند بنده اصرار ندارم که این پیشنهاد الان تصویب شود در بودجه ۱۳۳۰ بگذارند بنده حرفی ندارم.
رئیس - آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ - عرض کنم توجه آقای دکتر مجتهدی به این موضوع خیلی قابل تقدیر است به جهت این که (آشتیانی‌زاده- قانون مطبوعات جدید را بیاورید) به جهت آن که عده زیادی معلمین ما از این قبیل هستند (آشتیانی‌زاده - آقای وزیر فرهنگ راجع به قانون مطبوعات چه می‌فرمایید؟) هر وقت مجلس معلوم بکند جواب عرض می‌کنم عرض کنم عده زیادی از معلمین ما از این قبیل هستند. یعنی غیر از آنهایی هستند که رتبه آموزگاری و دبیری دارند، باید راجع به آنها فکری بشود. همین طوری هم که فرمودند بنده با کمال میل وظیفه خود می‌دانم که راجع به این آقایان مطالعه بکنیم اگر که در بودجه ممکن باشد و اگر هم نشد یک لایحه متمم برای این کار بیاوریم که بعضی دسته‌های دیگری که مشمول نشده‌اند مشمول بشوند و بنده هم استدعا می‌کنم چون همه آقایان نسبت به فرهنگ لطف دارند پیشنهادات زیادی که در این قسمت‌ها بشود می‌ترسم باعث عقب افتادن کار بشود استدعا می‌کنم این لایحه را همین طوری که هست تصویب بفرمایند و ما سعی می‌کنیم که تکمیل بکنیم همه لایحه را و همین طور در بودجه وسایلی فراهم بکنیم که کارهای بیش‌تری بشود جهت این که بنده عقیده دارم حتی کنتراتی‌ها هم اشخاصی هستند که باید به آنها کمک نمود با این که با کمک و توجه مجلس شورای ملی در سال گذشته ۴۰ تومان و پنجاه تومان حقوق آنها را آقایان به ۱۵۰ تومان، رسانیدند ولی واقعاً ۱۵۰ تومان هم هیچ دردی برای آنها دوا نمی‌کند و بسیار ناچیز و غیر قابل توجه است و بنده استدعا خواهم کرد که این حداقل را هم بالا ببرند.
دکتر کاسمی - آقای دکتر شامل دانشگاه هم بکنید
مخبر - پس می‌گیرند چون پیشنهاد خرج است
رئیس - پیشنهاد آقای آزاد قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست مجلس شورای ملی پیشنهاد می‌کنم جمله کمک ترمیم حقوق دبیران و آموزگاران به این طریق اصلاح شود، کمک ترمیم کلیه معلمین که مشغول تدریس هستند در صورت بودن اعتبار مانند سایر کارمندان دولت از اعتبار مخصوص کمک هزینه پرداخت نمایند
رئیس - آقای آزاد
آزاد - بنده می‌خواهم یک توضیحات مختصری خدمت آقایان عرض کنم، در این ماده واحده این جور ذکر شده است به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود کمک ترمیم حقوق دبیران و آموزگارانی که در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها مشغول خدمت هستند مطابق قانون وزارت فرهنگ دبیر و آموزگار اطلاق می‌شود به اشخاصی که دارای رتبه آموزگاری و رتبه دبیری هستند در صورتی که الان در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها یک عده‌ای هستند که رتبه‌های‌شان رتبه‌های آموزگاری و دبیری نیست ولی مشغول تدریس هستند (دکتر مجتهدی - کمک آموزگارند) بنابراین بنده پیشنهادی کردم که کسانی که مشغول تدریس هستند در دبستان‌ها و دبیرستان‌ها و سمت معلمی دارند روی هم رفته اینها هم مشغول این قانون بشوند، در صورت داشتن اعتبار حالا اگر چنانچه آقایان هم موافقت بفرمایند گمان می‌کنم حق یک عده‌ای از این بیچاره‌ها تضییع نشود.
رئیس - آقای مخبر.
دکتر کیان - پیشنهاد جناب آقای آزاد پیشنهاد خرج به تمام معنی است و خرج هنگفتی را هم ایجاد می‌کند برای وزارت فرهنگ برای این که معلم شامل استاد و دانشیار و دبیر و آموزگار و کمک آموزگار و غیره خواهد شد (یک نفر از نمایندگان - چه عیبی دارد آقا؟) اجازه بفرمایید خیلی چیزها است که عیب ندارد ولی مقررات قابل تغییر شکل نیست. پیشنهاد خرج از طرف یک نماینده نمی‌شود داد آن هم در صورتی که ما مدت‌ها در کمیسیون بودجه این گزارش را نگاه داشته‌ایم برای این که اعتبار کافی نداشتیم حالا بیایم آن مبلغ را به طور فوق‌العاده‌ای بالا ببریم تا از حد و حصر تجاوز بکند ممکن نیست، از جانب دیگر منظور اصلی از کمک بیشتر این بود که ما بتوانیم به شهرستان‌ها از لحاظ
فرهنگ ابتدایی و متوسطه که دبیر و آموزگار آنجا نمی‌رود یا پیدا نمی‌شود که به آنجا بروند مساعدتی کرده باشیم نه این که نسبت به استادان و معلمین که از مزایای مختلفه‌ای استفاده می‌کنند کمک خاصی هم کرده باشیم همه آقایان می‌دانند که بنده به دانشگاهی‌ها نهایت علاقه را دارم ولی در حال حاضر استاد دانشگاه می‌تواند علاوه بر حقوق و مزایایی که از دانشگاه دریافت می‌کنند به عناوین مختلف از مؤسسات و بنگاه‌ها و تأسیسات دیگر دولتی هم استفاده می‌کنند در صورتی که سایر کارمندان دولت از این جور کمک‌ها هم محروند آن وقت ما بیاییم حقوق اینها را هم اضافه بکنیم آن هم در یک موقعی که موضوع کمک به یک طبقه مخصوص است بنابراین وضع تبعیض که تا کنون وجود دارد دیگر اضافه کردن آن لزومی ندارد
آزاد - این خودش تبعیض است.
رئیس - این پیشنهاد به کلیه معلمین است اینها فقط شامل دبیران و آموزگاران است و پیشنهاد شما پیشنهاد خرج است چون اگر معلم به طور عموم بگذاریم مستلزم خرج می‌شود.
دکتر مجتهدی - آقای رئیس اگر پیشنهاد خرج است قابل رأی نیست و اگر پیشنهاد خرج نیست مال بنده را هم رأی بگیرید.
رئیس - این پیشنهاد خرج است و رأی به آن نمی‌شود گرفت.
آزاد- آقای مخبر می‌گوید تبعیض می‌شود در صورتی که این خودش تبعیض است چون آموزگار و دبیری که رتبه دارند مشمول می‌شوند در این قانون نوشته‌اند آموزگار و دبیر اینجا شامل اشخاص رتبه‌دار می‌شود در صورتی که یک عده اشخاصی هستند که معلمه و آموزگارند و دبیرند و اینها رتبه ندارند اگر با وضعی که در ماده واحده نوشته شده تصویب شود خلاف انصاف است.
رئیس - آقای کفیل وزارت دارایی
کفیل وزارت دارایی - لایحه‌ای برای آموزگار و دبیر تدوین شد و به مجلس آمد که کمک هزینه به این آقایان داده شود آقایانی که در کمیسیون بودجه تشریف داشتند خوب واردند موقعی که این گزارش حلاجی می‌شد ما با چه زحمتی توانستیم جایی برای این مسئله فراهم بکنیم و اگر الان بیاییم و عمومیت بدهیم و بگوییم هر کس اسمش معلم است در هر رتبه و مقامی است این گذشته از این که یک اشکالات بزرگی در عمل ایجاد می‌کند از لحاظ بودجه هم قابل عمل نیست بنده استدعا می‌کنم که آقای آزاد این پیشنهادشان را پس بگیرند تا وزارت فرهنگ و وزارت دارایی این موضوع را با هم مطالعه بکنند و در موقع دیگری یک لایحه متناسبی بدهند، جنابعالی موافقت بفرمایید که پس گرفته شود.
رئیس - به پیشنهاد آقای آزاد نمی‌شود رأی گرفت، پیشنهاد آقای قاسم فولادوند قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم هر یک از دبیران و آموزگاران که از رفتن به ولایات و شهرستان‌ها استنکاف ورزند استحقاق دریافت صدی هشتاد را نخواهند داشت و وزارت فرهنگ موظف است از پرداخت مزایای آنها خودداری نماید.
رئیس - آقای فولادوند
قاسم فولادوند - آقایان وکلای ولایات تمام به این درد بنده مبتلا هستند هر روز برای یک دبیر یا آموزگار یا در وزارت بهداری برای دکتر ما گرفتاری داریم و آقایان وزرا می‌فرمایند نمی‌روند ۳ سال است بروجرد دبیر انگلیسی ندارد. الیگودرز ۴ سال است کلاس ۹ را شاگردها را تمام کرده‌اند و کلاس ده برای این که دبیر نتوانسته‌اند بفرستند ندارند با آقای وزیر وقت سابقاً که تشریف داشتند بعد با آقای وزیر اسبق مذاکره کردم سریع می‌گفت آقا دبیرها نمی‌روند. بنده تعجب می‌کنم که شاه مملکت دولت مملکت به مجلس می‌گویند چرا ولایات خراب شده؟ و تمام به طرف تهران می‌آیند، ولایات تجارت ندارد، آسایش ندارد رفاه ندارد. طبیب ندارد، والله به خدای متعال من تابستان با عائله‌ام جرأت نمی‌کنم از ترس مرض بروم به آنجا. اینها هم بشرند ۴ سال است که یک بخش سیصد هزار نفری را در چهل فرسخی نتوانسته‌اند دبیر بدهند حالا فکر بکنید که به بندرعباس چه جور می‌خواهید دبیر بفرستید حالا بنده حرفی ندارم این پیشنهادم را پس می‌گیرم (جمعی از نمایندگان - پس نگیرید) ولی جناب آقای وزیر فرهنگ ۴ سال است که بنده عرض می‌کنم که در یک بخش سیصد هزار نفری کلاس ده نیست، کلاس چهار متوسطه را می‌فرمایند دبیر نداریم حالا آقایان وکلای ولایات اگر می‌خواهید باز به این درد مبتلا باشید رأی ندهید.
چند نفر از نمایندگان - آقای وزیر فرهنگ قبول کنید.
رئیس - آقای وزیر فرهنگ
وزیر فرهنگ - اجازه بفرمایید این لایحه را بنده می‌خواهم عرض کنم که شدیدتر از این است (فولادوند - شدیدتر است ولی نمی‌توانید عمل کنید) یک همچو پیشنهادی به عقیده بنده اظهار ضعف قانون است (فولادوند - عملاً هست) اجازه بفرمایید شما هی می‌گویید که اگر کسی تمرد کرد و نرفت ۵ تومان حقوقش را کسر بدهید بنده عرض می‌کنم که آقایان پشتیبانی بکنند
(مکی - که دبیران را طبق قانون اقبال زنگنه بگیرند دار بزنند) (آشتیانی‌زاده- اول تکلیف مطبوعات را معین کن آقای دکتر) حمایت بکنید اگر کسی تمرد کرد به کلی حقوقش قطع بشود و به محاکمه برود (صحیح است) و بنابراین به نظر بنده این لایحه در حقیقت سست می‌کند آن نظر را و شاید هم اجازه بفرمایید آقای فولادوند. (آشتیانی‌زاده- اول تکلیف مطبوعات را تعیین کنید) عرض کنم که در ادارات باید دیسیپلین باشد بنابراین استدعا می‌کنم موافقت بفرمایید پس بگیرید البته وزارتخانه هم مجبور است قوانین و مقررات اداری را اجرا بکند.
کشاورزصدر - اینها معلمند نوکر که نیستند.
رئیس - آقای فولادوند
قاسم فولادوند - بنده تعجب می‌کنم ما با چشممان می‌بینیم روز است آن وقت می‌گویند شب است ما تمام وکلای ولایات به این درد مبتلاییم دبیر برایمان نمی‌فرستید، دکتر برایمان نمی‌فرستید
رئیس - نمی‌خواهید پس بگیرید؟ (فولادوند - نخیر پس نمی‌گیرم) آقای ناظرزاده
ناظرزاده - عرض کنم بنده همیشه این تذکر را داده‌ام که آقایان اطبا و معلمین باید به احترام ۱۱۵ نفر وکیل ولایات که در این مجلس هستند در مقابل دوازده نفر وکلای تهران یک کاری بکنند در رفتن به ولایات که این قدر باعث رنجش و آزردگی تمام آقایان وکلا را فراهم نکنند همیشه این صحبت شده و آقایان وکلای شهرستان‌ها شکایت کرده‌اند که نه اطبا و نه معلمین حاضر نیستند به شهرستان‌های دوردست بروند. مگر مردم شهرستان‌ها مالیات نمی‌دهند؟ مگر مردم شهرستان‌ها از لحاظ تحمیلات بارشان سنگین‌تر از تهران نیست؟ با این حرف‌ها انصاف نیست که در تهران در هر خیابانی که ما رد بشویم یک عده زیادی طبیب در هر دبیرستانی یک عده زیادی معلم باشد ولی یک استانی مثل کرمان تعداد لیسانسه‌ها به قدری معدود باشد که ما خجالت می‌کشیم از مردم آنجا ولی از طرف دیگر بنده تصدیق می‌کنم که این مسئولیت به گردن آقایان اطبا و آقایان معلمین نیست بلکه مسئول وزارت بهداری و وزارت فرهنگ است. اگر ما شدیداً از وزارت فرهنگ و وزارت بهداری بخواهیم که این نظر را تأیید کند یعنی معلم‌ها را بفرستند یعنی اطبا را بفرستند تصور نمی‌کنم که آنها هم بتوانند خودداری بکنند از رفتن، ولی یک معلمی را ابلاغش را می‌نویسند مثلاً برای کرمان، یک ماه دو ماه از رفتن تعلل می‌کند هر روز می‌آید خدمت آقای وزیر، خدمت آقای مدیر کل، خدمت آقای معاون، و یک وقتی هم حکمش را می‌نویسند و یک حکم دیگر دستش می‌دهند اگر وزارت فرهنگ و وزارت بهداری این حکمی را که داده‌اند لغو نکنند و مکلف بکنند آن طبیب و یا آن معلم را به آن نقطه که مکلف شده است برود، این مجبور به رفتن می‌شود و وزارت فرهنگ است که آن حکم را لغو می‌کند اگر وزارت فرهنگ یا بهداری حکمی را که داده‌اند لغوش نکنند و همین طور موظف و مکلف کنند که آن معلم یا آن طبیب به محلی که معلوم شده برود البته خواهد رفت بنده تصور می‌کنم که اگر مجلس بیشتر این کار را از خود وزارت فرهنگ بخواهد بهتر است تا این که مسئولیت را متوجه معلمین بکنیم. یک تذکر دیگر هم می‌خواهم بدهم. جناب آقای شعاعی انشاءالله امیدوار هستم که امروز این ماده واحده بگذرد و خواستم خدمت حضرتعالی تذکر بدهم که حالا که مجلس با نهایت علاقه برای کمک به آموزگاران و دبیران این ماده واحده را تصویب می‌کند از طرف وزارت دارایی هم اعتباری تأمین شود و امسال لااقل یک کمک مؤثر به آموزگاران و دبیران بشود.
آزاد - به پیشنهاد بنده رأی بگیرید
رئیس - مگر استرداد نکردید؟
رئیس - پیشنهاد شما پیشنهاد خرج است نمی‌شود رأی گرفت مگردولت قبول کند و آقای وزیر دارایی هم می‌گویند بودجه سنگینی است و نمی‌توانیم بپردازیم اگرشامل همه بشود مستلزم خرج است
آزاد - آقای وزیر فرهنگ دراین قسمت پیشنهاد من توضیحی بدهند.
وزیر فرهنگ - عرض کنم بنده مخصوصاً از جناب آقای آزاد خواهش کردم که مسترد بدارند و بنده وعده می‌دهم، یعنی مسلماً وظیفه وزارت فرهنگ است که مخصوصاً به قست کمک آموزگارها توجه بشود و برای پیمانی‌ها هم یک لایحه‌ای الان در دست تهیه است که برای آنها بیاورند و پیمان‌شان را تبدیل به رتبه بکنیم و همین اندازه که تبدیل رتبه شد مشمول همین قانون خواهد شد یعنی باید یک شرایطی و یک مقررات مخصوصی باشد که باید به تصویب مجلس شورای ملی برسد بنده اطمینان می‌دهم که وزارت فرهنگ دنبال این کار است و فعلاً چون که مطالعه بودجه این کار نشده است، به نظر بنده اگر پیدا بکند ممکن است این قسمت هم عقب بیفتد استدعا می‌کنم که استرداد بفرمایید، جبران خواهیم کرد.
ر ئیس - رأی گرفته می‌شود پیشنهاد آقای فولادوند آقایانی که موافقند قیام بفرمایید (اکثر برخاستند) تصویب شد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی به جای کلمه دبیران و آموزگاران کلمه معلمین نوشته شود- حسین مکی
رئیس - این همان است، اگر قصد این است که تمام معلمین باشد همان اشکال پیش می‌آید
مکی - به بنده اجازه بفرمایید یک توضیح کوچکی عرض کنم
رئیس - بفرمایید
مکی - به عقیده بنده ظلم بالسویه عدل است، اگر بنا شود به یک طبقه‌ای بدهند به طبقات دیگر ندهند این درست نیست. معلمین پیمانی هستند کمک آموزگار هستند، دانشیار هستند. بنده عرض کردم اصولاً به هر کسی که تدریس می‌کند و معلم اطاق می‌شود، این کمک داده شود حالا کمیسیون بودجه اشکال می‌کند که، محل نداریم. بنده تعجب می‌کنم وقتی یک کمکی بخواهد. به یک دسته از خدمتگزاران فرهنگ این مملکت بشود، می‌گویند محل نداریم ولی وقتی که از یک جایی فشار می‌آید که شش میلیون تومان به سازمان خدمات شاهنشاهی بدهند فوری در طبق اخلاص می‌گذارند و تقدیم می‌کنند اگر واقعاً پول بایستی در این مملکت در ممر خودش و مجرای خودش خرج شود مجلس شورای ملی در این چه نظارتی دارد و در آن شش میلیون تومانی که به سازمان داده؟ (دکتر کاسمی - وزیر دارایی نظارت دارد) که قدرت دارد آن سازمان را کنترل بکند! آنجا تخته شلاق است، آنجا فشار است. این شش میلیون تومانی که به آنجا داده می‌شود برخلاف قانون اساسی ایران است، زیرا مجلس شورای ملی ایران هیچ‌گونه نظارتی ندارد و اگر بنا بشود نظارتی داشته باشد بایستی ضمیمه بودجه مملکت بشود همین طوری که دیوان محاسبات رسیدگی به حساب‌های بودجه می‌کند در آنجا هم رسیدگی بکند و راجع به این موضوع هم می‌خواستم استدعا کنم که آقایان موافقت بفرمایند که کلمه معلم به هر که اطلاق می‌شود و درس می‌دهد، بتواند از این مزایا استفاده بکند.
رئیس - آقای کفیل وزارت دارایی
کفیل وزارت دارایی - جناب آقای مکی همان فرمایشی را فرمودند که یکی دو دقیقه قبل بنده توضیح عرض کردم. عقیده شخصی بنده است که در این مملکت هیچ خرجی واجب‌تر از خرج فرهنگ و خرج بهداری نیست (صحیح است) یعنی هر پولی که به فرهنگ و بهداری داده شود اگر صدی نودش از بین برود، و صدی دهش از بین نرود همان صدی دهش هم مفید است، و حال آن که در خرج‌های دیگر به همین اندازه و به این نسبت فایده حاصل نمی‌شود، این مسلم و محقق است و هیچ کس هم مخالفتی با این امر ندارد معلم هم طبقه‌ای است که بالاخره همه به او مدیونند این از اول از الف و ب درس داده تا بالا همه مردم این دین را به معلم دارند که از او تعلیم گرفته‌اند و باید کمک کنید که زندگی او راحت باشد اما باید ملاحظه بفرمایید که این اعتبار قابل نیست که ما بدهیم، یعنی بودجه اجازه بدهد که ما این کار را بکنیم یا نه؟ عرض کردم در کمیسیون بودجه به زحمت توانستیم همین مقدار را جا به جا بکنیم اما راجع به شش میلیون تومانی که به سازمان شاهنشاهی داده می‌شود. عرض می‌کنم بهترین مصرفی که بتوان برای این شش میلیون پیدا کرد همین است که به وسیله آنها به صرف بهداشت و تهیه و نگهداری و راحتی طبقه فقیر و بی‌بضاعت می‌رسد (صحیح است) وزارت مالی آنجا بالاترین نظارت رادارد. اگر در وزارتخانه‌های دیگر یک عضو رتبه ۴ و ۵ و شش داریم در آنجا خود وزیر نظارت دارد بنابراین نمی‌شود گفت در تحت نظارت دولت نیست (مکی - آنها را هم که شلاق می‌زنند شما نظارت دارید این عکس را به ایشان نشان بدهید که در این شلاق زدن هم نظارت دارند یا نه؟) بنده نمی‌دانم ولی اگر شلاق می‌زنند از محل شش میلیون نیست. از محل دیگری است. تمنا می‌کنم موافقت بفرمایید و پس بگیرید.
رئیس - آقای مکی مسترد داشتید؟
مکی - پس گرفتیم
رئیس - دیگر پیشنهادی نیست ماده واحده با پیشنهادهایی که تصویب شده است به مجلس سنا فرستاده می‌شود
دکتر جلالی - پیشنهاد بنده را نخواندند
رئیس - پیشنهاد حالا دادید؟
عده‌ای از نمایندگان - پس گرفتند
رئیس - پیشنهاد آقای دکتر جلالی قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست معظم مجلس شورای ملس چون پیشنهاد جناب آقای تیمورتاش مورد توجه و تصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت پیشنهاد می‌کنم تاریخ پرداخت از تاریخ تقدیم لایحه باشد.
جمعی از نمایندگان - این پیشنهاد خرج است
رئیس - آقای دکتر جلالی
دکتر جلالی - این سابقه دارد اجازه بفرمایید. عرض کنم شما آمدید یک سی درصد از یک عده‌ای کم کردید و با این ترتیب محلی پیدا شد من از جناب آقای وزیر فرهنگ تمنا دارم این امر در مجلس سابقه دارد در لایحه بازنشستگان ارتش پیشنهاد کردیم و جناب آقای وزیر جنگ هم موافقت فرمودند ما پیشنهاد کرده بودیم که از فروردین امسال بدهند چون محل نبود با اصلاح پیشنهادی که آقای دکتر بقایی کرده بودند از تاریخ تقدیم لایحه پرداخت شد استدعا می‌کنم حالا که پیشنهادی شده راجع به این امر سی درصد کم کردیم از آنهایی که در تهران هستند و محلی پیدا شد استدعا می‌کنم که این مبلغ برای این مصرف شود (آقای مکی - با آقای شعاعی صحبت می‌کردند) آقای مکی صحبت می‌فرمایند، ما باید گوش کنیم، وقتی ما حرف می‌زنیم گوش نمی‌دهند.
رئیس - آقای وزیر فرهنگ نظر شما چیست این را نمی‌شود رأی گرفت
وزیر فرهنگ - عرض کنم این اشکالش همین قضیه اعتبار است.
رئیس - آقای دکتر جلالی پیشنهاد شما را نمی‌توانیم رأی بگیریم مگر این که خود آقای وزیر فرهنگ موافقت کنند آقای کفیل وزارت دارایی نظر شما نسبت به این چیست؟ خود وزارت دارایی و وزارت فرهنگ اگر پیشنهاد کند می‌شود رأی گرفت.
کفیل وازرت دارایی - پیشنهاداتی که در ضمن لوایح می‌شود مطالبی است که نظیرش را من خیلی دارم که یک لایحه‌ای که مطرح بوده یک پیشنهادی شده و بعد ایجاد دردسر کرده است پیشنهاداتی که می‌شود باید در یک دستگاه‌هایی رسیدگی شود تحقیق شود اطراف و جوانبش بررسی شود استدعا می‌کنم اجازه بدهید این لایحه به این صورت بگذرد بعد ما با وزارت دارایی و فرهنگ می‌نشینیم و یک فکری می‌کنیم برای آنها موافقت بفرمایید این تمام بشود و دو دوازدهم مطرح گردد.
رئیس - چون قبول نکردند و پیشنهاد خرج است نمی‌شود رأی گرفت. گزارش به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
۶ - تعیین روز استیضاح
رئیس - موضوعی که باید به اطلاع مجلس برسد موضوع استیضاح است که اینجا مذاکره شد و آقای وزیر کشور گفتند برای جواب حاضرند. نامه‌ای هم از طرف آقای نخست وزیر رسیده برای روز استیضاح چون هشتم منقضی می‌شود ولی انتخابات هیئت رئیسه
هم در پیش است خود آقای نریمان که استیضاح کننده هستند موافقت دارند که بروز دهم مؤکول شود (نریمان - مانعی ندارد) دولت هم موافقت کند روز پنجشنبه دهم برای استیضاح تعیین بشود خواستم این را به اطلاع مجلس برسانم. امروز دو دوازدهم در دستور است الان سه طرح دو فوری رسیده است یکی راجع به جلوگیری از استعمال مشروبات الکلی یکی راجع به هیئت رئیسه که مدتش شش ماه بشود یکی هم راجع به جنگل‌ها
مکی - راجع به انتخابات هیئت رئیسه جلسه فوق‌العاده باید بکنید.
جمعی از نمایندگان- دو دوازدهم را مطرح بفرمایید.
۷ - طرح و خاتمه مذاکره گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت حقوق و هزینه کل کشور در دو ماه بهمن و اسفند ۱۳۲۹
رئیس - گزارش کمیسیون بودجه مربوط به دو دوازدهم قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
لایحه پیشنهادی دولت به شماره ۷۹۶۸۱ راجع به اجازه پرداخت دو دوازدهم هزینه کل کشور در دو ماهه آخر سال جاری ۱۳۲۹ با حضور آقای کفیل وزارت دارایی در کمیسیون بودجه مطرح با توجه به گزارش ۳ دوازدهم و توضیحات آقای کفیل وزارت دارایی ماده واحده پیشنهادی به شرح زیر اصلاح و این که گزارش آن را برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
ماده واحده - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود حقوق و کمک و مزایای قانونی کارمندان و خدمتگزاران و مصارف مستمر و غیر مستمر وزارتخانه‌ها و ادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر اعتبارات منظور در بودجه کل کشور را در دو ماهه آخر سال ۱۳۲۹ در حدود دو دوازدهم اعتبارات مصوب کمیسیون بودجه منضم به گزارش شماره ۴ مورخ ۳۱- ۴- ۱۳۲۹ کمیسیون مزبور با رعایت مقررات مندرج در گزارش مذکور و سایر قوانین و مقررات مالی از محل درآمد عمومی سال جاری کشور که مطابق فهرست منظم به گزارش شماره ۴ کمیسیون بودجه وصول می‌شود پرداخت نماید.
اعتبارات چهار ماهه اول سال جاری که بر طبق قوانین چهار دوازدهم اول سال روی اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۸ تجویز گردیده مطابق چهار دوازدهم اعتبارات سال ۱۳۲۹ مصوب کمیسیون بودجه محسوب و همچنین اعتبار دو ماهه آخر سال بودجه مجلس سنا به میزان دو دوازدهم اعتبار پیش‌بینی شده در گزارش شماره ۴ کمیسیون بودجه قابل پرداخت خواهد بود.
میزان مقرری و مزایای ماهیانه هر یک از نمایندگان مجلس سنا از این تاریخ معادل دریافتی ماهیانه هر یک از نمایندگان مجلس شورای ملی می‌باشد. مخبر کمیسیون بودجه
دکتر کیان
رئیس - آقای کشاورز صدر.
کشاورز صدر - بنده خیلی متأسفم که چرا مجلس ناچار و ناگزیر می‌شود که بودجه کشور را به یک دو دوازدهم تصویب کند تصور می‌کنم آقایان نمایندگان محترم دیگر هم همین اعتماد را داشته باشند که بزرگترین پایه‌ای که اسباب خرابی وضع اقتصادی و مالی ما می‌شود همین تصویب نکردن بودجه عمومی و قناعت کردن به یک دوازدهم و دو دوازدهم است ولی این نکته را در مقدمه عرایضم ناچارم به عرض نمایندگان محترم برسانم که شاید سهم به سزایی خود دولت در این قضیه داشته باشد بودجه کل کشور اگر بر اساس پایه درست تنظیم و تصویب شود در مقدرات اقتصادی و سیاسی و مالی مملکت تأثیر بسیار زیادی دارد (صحیح است) یکی از معایب این که بود جه کل کشور مطرح نشود این است که نمایندگان در بودجه کل کشور بر طبق آیین‌نامه حق دارند نامحدود صحبت کنند چرا؟ برای این که تنها موردی که می‌تواند نماینده در مجلس بدون مدت صحبت کند این است. این از نقطه نظر اهمیت موضوع است نمایندگان مجلس شورای ملی نمایندگان همه مردم هستند قانون اساسی بودجه یعنی خرج و دخل مملکت را از خصایص مجلس شورای ملی و نمایندگان بلاواسطه و مستقیم افراد توده مردم قرار داده است بنده امیدوارم بتوانم در ظرف نیم ساعت که وقت دارم نواقصی که هست به عرض برسانم توقع و استدعای من از همکاران عزیز آن است که به عرایض من توجه بفرمایید اگر بنده اشتباهی کردم یا در عرایض خودم به خطا رفتم پشت تریبون تشریف بیاورند و تذکر بفرمایند. بین‌الثنین قطع نفرمایند تا من هم ملزم بشوم از نو بگیرم. دو نفر بودجه مملکت را تشکیل می‌دهد درآمد و هزینه، توازن خرج و دخل در مملکت گذشته از آن که بسیار در زندگی مردم مؤثر است در امور اساسی و اصولی و سیاست خارجی ما هم تأثیر دارد چرا؟ برای این که اگر یک مملکتی خرج و دخلش توازن داشت و خرجش بر دخلش نچربید (بعضی از نمایندگان- اکثریت نیست) این هم جزو نیم سال محسوب می‌شود.
(بعد از چند دقیقه اکثریت‌ها حاصل شد)
رئیس - بفرمایید آقای کشاورز.
کشاورز صدر - توازن بودجه مملکت در امور سیاسی یک کشور و در مسئله سیاست خارجی و اعتبار سیاسی یک مملکت بسیار اثر دارد اگر یک مملکتی خرج و دخلش موازنه بکند و خرجش بر دخلش نچربد دولت‌های طرف معامله آن کشور آن مملکت را مملکت صاحب اعتباری می‌دانند و دولت‌ها و هیئت حاکمه آن را لایق تشخیص می‌دانند و بلعکس اگر یک مملکتی توازن بودجه خودش را حفظ نکرد در درجه اول هیئت دولت و بعد بقیه هیئت حاکمه نالایق معرفی می‌شوند گفتم بودجه ما را دو رقم تشکیل می‌دهد یکی خرج و یکی دخل. اما درآمد در بودجه ۱۳۲۹ که الآن ۲ دوازدهم آن مطرح است بعد از سعی و اهتمامی که کمیسیون بودجه کرد بودجه را تقلیق داد به یک میلیارد و هشت میلیون تومان و با این وصف با این ترتیبی است که به عرض آقایان می رسانم کلیه مالیات‌های مستقیم و سایر درآمدهای شبیه به مالیات مستقیم (عنایت کنید به این عرض من آقایان این مطلب خیلی حساس است و اهمیت کار در این نکته است) کلیه درآمدهای مستقیم این مملکت یعنی مالیات املاک مزروعی مالیات مستغلات مالیات مستقیم که عبارت از مالیات بر درآمد و امثال آن است جمع اینها ۲۹۰ میلیون تومان است و بقیه هفتصد میلیون تومان دیگر مالیات غیر مستقیم است مالیاتی که از لخت و عورها پابرهنه‌ها می‌گیرند تعادل بودجه این شکلی ما نمی‌خواهیم که بر بند مالیات غیر مستقیم عوارض بر کشاورز و کارگر وضع کند از کاسب و پیشخدمت اداره و مستخدم سرپایی و بقال تعادل بودجه را حفظ کنند من در اینجا ناچارم به آقای کفیل وزارت دارایی یادآور شوم که اگر فکری نکنید دیری نخواهد گذشت که نمی‌توانند این لخت و عورها این مالیات را بدهند آن وقت است که هم چرخ مملکت شما می‌خوابد و هم انقلاب نزدیک می‌شود بنابراین بود که گفته می‌شود دولت راجع به این امر یک توجهی بکنند یعنی یک قوانینی به مجلس بیاورند که بتوانیم به وسیله آن قوانین مالیات غیر مستقیم را کم بکنیم و از سرمایه‌داران درجه اول مخصوصاً از این سرمایه‌داران خلق‌الساعه مالیات بگیریم و چرخ این مملکت را به جریان بیندازیم من به خلاف آنچه که دیگران، بعضی از دوستان و رفقای من مأیوس هستند من مأیوس نیستم، در این مملکت آقایان نمایندگان محترم با یک جو عزم و اراده و با یک ازرن عزم و اراده گوی پولادین در مشت شما نرم می‌شود و کوی دماوند در پیش پای شما هموار می‌شود اراده لازم دارد مجلس شورای ملی را من اطمینان دارم علی‌رغم کسانی که خیال می‌کنند مجلس برای اصلاحات حاضر نیست اعتقاد دارم اگر دولت شجاع و توانایی باشد و مالیات و سرمایه را بیاورد در این مجلس به تصویب می‌رسد به آقای کفیل وزارت دارایی ..... (بهادری - یک قدری یواش‌تر بفرمایید که ما بشنویم) ناچارم یک جمله معترضه‌ای عرض کنم که یک میرزا عبدالعلی را گرفتند آوردند در انبار ناصرالدین شاه انداختند حبس کردند علتش می‌دانید چه بود؟ این بود که جلوی کالسکه شاه را گرفت خودش را آتش زد وقتی آمد جلو چون حنجره‌اش باز بود صدایش کلفت بود گفت اعلیحضرت همایونی شاه گفت مردکه چرا این جوری حرف می‌زنی این را بگیرید حبسش بکنید گفت قربان به خدا اعتراض کنید که حنجره بنده را فراخ آفریده حالا درباره من هم این تقصیر خودم نیست قربان خواستم تقاضا کنم از آقای کفیل وزارت دارایی یادداشت کنید و در جواب بنده بفرمایید که آیا خیال دارید لوایحی که مفید به حال ملت واقعی ایران است به مجلس بیاورید یا نه. من اینجا فریاد می‌زنم با صدای بلند که مجلس حاضر به تصویب قوانین مفید است و اگر نیاورند به گردن دولت است اما نکته دیگری که آن بسیار مهم است و مکمل این عرض من است آن طرز وصول است آقا شما خزانه‌تان را
تهی کردید چرا؟ برای این که همین قانون بی‌انصافانه هم هست که من نمی‌دانم که چرا مالیات غیر مستقیم هر سال فزونی و تزاید پیدا می‌کند ولی وصولی ..
بعضی از نمایندگان- اکثریت نیست.
(بعد از چند دقیقه مجدداً اکثریت حاصل گردید)
رئیس - بفرمایید.
کشاورز صدر - مراد بنده این بود که می‌بایستی مأمورین وصول از کسانی انتخاب بشوند که ملاحظه و محافظه‌کاری نکنند آقا شما مدیر کل مالیات بر درآمد داشتید که وقتی آوردیدشان سر کار بلافاصله در ظرف یک ماه دو عشر بر عایدات وصولیتان افزود و وقتی بیرونش کردید عایداتتان نصف شد خیلی متأسفم که آن ورقه‌ای را که آمار دقیق درش بود همراهم نیست که خدمتتان ارائه بدهم و اسم هم نمی‌برم مگر این که آقایان بخواهند که بگویم. اما مطلب مهم دیگر که در بودجه بسیار مؤثر است آن موضوع کار وزارت اقتصادی ملیتان است و کار صادرات و واردات این مملکت است صادرات و واردات این مملکت اگر دقت و مراقبت بشود بنیه مالی و حیات اقتصادی به ما می‌دهد من برای نمونه چند رقم از این ارقامی را که مملکت می‌شود برای آقایان می‌خوانم: نان شیرینی تنها از انگلستان وارد شده است ۱۳۸ تن برای یک مملکت فقیر کشاورزی ایران نان شیرینی تنها از دولت انگلستان از بریتانیا ۱۳۸ تن ۳۴۰ هزار تومان قیمتش است، شکلات و شیرینی‌های دیگر باز از دولت انگلستان ۵۰ تن روغن کاکائو ۲۵ تن سبزیجات از انگلستان تنها وارد شده است ۱۲۹ تن در صفحه ۲۸۲ آمار گمرکی سال ۱۳۲۸ است ما مملکتی هستیم که دولت اسلامی است اینجا نمایندگان‌شان طرح می‌دهند برای منع استعمال مشروبات الکلی آن وقت آبجو ۵۰ تن (ارباب - اسمش را نبرید اینجا) عرق ۵ تن (بعضی از نمایندگان- اسمش را نبرید) اسمش را نبرم یعنی چه؟ روم و ویسکی که خاصه سرمایه‌داران خلق‌الساعه است ۳۲ تن اقسام لیکور ۲ تن و نیم توتون انگلستان ۶ تن توتون برای ما که خودمان صادر کننده هستیم: سیگار انگلستان ۱۰۰ تن صفحه ۲۸۶ آمار گمرکی نمک خوردن ۳۲ تن نمک، نمک، نمک عطر و ادوکلن از انگلستان وارد شده است ۷ تن ونیم ما وضع مملکتمان اگر به این منوال بگذرد دیری نخواهد گذشت که از این مملکت شش هزار ساله چیزی باقی نخواهد ماند ما یک نفت داریم که جزو درآمد است و شرکت نفت متجاوز جنوب حق ما را خورده است ما باید کمر همت ببندیم و این نفت را ملی کنیم که مال خودمان باشد نه شمال نه جنوب نه شرق نه غرب حق دخالت نداشته باشند به خدای واحد به مقدسات عالم قسم تمام خرابی‌های چرختان از این است شرکت نفت انگلیس و ایران آمده است و وارداتی در این مملکت آورده است که از گمرک معاف است ریز کالاهای رسیده توسط شرکت سهامی نفت ایران و انگلیس میمون از هندوستان گندم از استرالیا ۸۷۳۰ تن گندم از استرالیا وارد این مملکت شده است نمایندگان محترم نمایندگان خراسان، آذربایجان و فارس که حوزه‌های انتخابیه‌تان غله‌خیز است توجه بفرمایید روغن کرچک، ماسه، شن، ریگ ریز برای تصفیه آب از دولت عراق وارد کرده ۱۷۲۶۸ تن ریگ و خاک از دولت عراق وارد کرده‌اند قیمتش چقدر است قیمتش دو میلیون و هفتصد هزار تومان قیمت شن و خاک است که از دولت عراق این کمپانی به انصاف به مملکت وارد کرده است و از خودمان هم نخریده است دو میلیون و هفتصد هزار تومان پول شن و خاک داده است برای این مملکت کوهستانی که هر کجایش بخواهند میلیارد میلیارد تن شن و خاک پیدا می‌شود را عنایت کنید (مکی - میمون وارد کرده‌اند؟) (اردلان - چند تا میمون وارد کرده‌اند؟) صابون‌های توالت از هر قبیل و هر شکلی هشت تن و ۸۴۹ کیلو این رقم را می‌خوانم و خداحافظی می‌کنم حصیر، حصیر که توی مسجد ما می‌اندازند حصیر از دولت عراق وارد کرده‌اند ۲۷ هزار تومان حصیر از دولت عراق وارد کشور شاهنشاهی ما کرده‌اند با این لخت و عورهای بندرعباس اینجا آقای فرامرزی کجا تشریف دارند؟ با این که مردم از بیکاری ناله می‌کنند اینها را این شرکت متجاوز جنوب که خدا ریشه‌اش را بکند وارد ایران کرده است واردات، استدعا می‌کنم توجه بفرمایید واردات شرکت نفت در آبادان کالاهایی که وارد می‌کنند برای شرکت نفت جمع کالاهای وارد هشتصد و سی و پنج هزار و پانصد و شصت و هشت و هشت تن واردات شرکت نفت است که بدون گمرک و معاف از گمرک و عوارض است ما مطابق این آمار گمرکی که خدمت آقایان ارائه می‌دهیم از کیلویی صد تومان جنس داریم و عوارض می‌گیریم تا دو ریال از دو ریال کمتر نداریم خاک را که وارد کنیم فرض کنید کیلویی دو
ریال عوارض گمرگی تعلق می‌گیرد کیلویی دو ریال هم که حساب کنیم ۱۷۰ میلیون تومان کیلویی دو ریال عوارض گمرکی این کالاهایی است که بخشوده شده است شرکت نفت ۱۷۰ میلیون تومان تنها اگر کیلویی دو ریال حداقل حقوق گمرکی بگیریم ۱۷۰ میلیون تومان حق ما است شما حالا صد و چند میلیون تومان لیره‌شان را که می‌گیرید به این اندازه نمی‌شود خاک بر سر بنده نمی‌گویم سر دیگران آقایان این کالایی که وارد می‌شود به این مملکت تجارت می‌کند این شرکت نفت و الا دولت ایران برای وزارتخانه‌های متعدد و دستگاه‌های وسیع این مملکت که داریم ما شکایت داریم از دستش کالاهای بخشوده‌ای وارد کرده است گوش کنید یادداشت کنید روزنامه‌نویس‌ها که ۸۳۴ برابر کل واردات بخشوده مال شرکت نفت است ۸۳۴ برابر من نمی‌دانم این جنس‌ها در آن آبادان به آن کوچکی چطور جا می‌دهند ما برای این دستگاه‌های دولتیمان و برای تمام مملکت از نقطه نظر بخشودگی یک اجناسی وارد می‌کنیم خیلی هم افراط کرده‌ایم معذلک ۸۳۴ برابر آنها زیادتر وارد کرده‌اند ۸۳۴ برابر. عرض کردم آقایان اگر فکری به حال این مملکت نکنید و اگر کمر همت نبندید شما آن افتخارات اجدادی مملکتتان را از دست می‌دهید در خاتمه عرایضم چند نفر دیگر از آقایان از من در خارج خواستند یک مطالب و یادداشت‌هایی به آقایان بگویم آقای وزیر دارایی قراردادی با اشکودا برای موضوع برق ما بسته شده است در زمان شاهنشاه فقید این قرارداد بسته شده است ۱۶۸ هزار دلار از ما گرفته است آن اشکودا حالا آمده بعد هم آمده و زیرش زده آقای مهندس نجم که مورد قبول آقایان است از من خواهش کرد این مطلب را بگویم چاره‌اش هم این است که جلوی اعتبارات این شرکت اشکودا را بگیرید به محض این که الآن رفتید در بانک ملی جلوی اعتبارش را ببندید مرد حسابی آمدی قرارداد بستی بعد صدی بیست و هفت و نیم اضافه کردی دیگر چه می‌خواهی (مکی - آقا این میمون‌ها را آوردند چه کار کردند؟) آوردند برای نمونه (مکی - نخیر پست‌های حساس را بهشان دادند) لایحه لوله‌کشی را هم بعضی از رفقای عزیر من به من گفتند که بگویم در این مجلس شورای ملی یاد آقایان نمایندگان محترم که در دوره پانزدهم بودند هست که قانونی ما گذراندیم در ضمن بودجه که برای کارگران خانه بسازند یعنی کارخانه‌چی‌هایی که صد نفر کارگر در دستگاهشان موجود است باید خانه بسازند برای اینها من از دولت سؤال می‌کنم از دولت پرسش می‌کنم که راجع به اجرای این قانون چه کردید؟ من در اداره دخانیات رفتم مدیر کل دخانیات اظهار کرد که ما مبالغی برای ساختمان خانه موجود داریم و دولت هم موافق است دستوری باید بدهند که ما این خانه را بسازیم در راه‌آهن هم دیدیم بنده مقداری خانه ساخته‌اند ولی می‌پرسم از آقای کفیل وزارت دارایی که با کارخانه‌جات اصفهان چه کردند؟ به صاحب کارخانه اصفهان یک تومانش هزار تومان منفعت کرده است این کارگر مسلول شده است تا آن پول‌ها انباشته شده است و این آقازاده‌های اصفهانی رفته‌اند به خارج برای عیاشی و خوشگذرانی شما باید توجه بکنید محکم بایستید نترسید از این سرمایه‌داران خلق‌الساعه والله می‌ترسید اگر نمی‌ترسید من بازتر بگویم آقایان نگویید به این که فلانی شوخی می‌کند من اگر رئیس دولت بودم تصمیم می‌گرفتم همت کنید کار کنید بگذارید یک روز اگر مجلس با شما موافق نیست بیندازندتان شما همت کنید کار بکنید که طبقه پایین این مملکت راحت شود (احسنت- آفرین) قانون دیگری ما تصویب کردیم اینجا که اگر کارگری به نظام وظیفه برود سر کار خودش با همان مزایا و همان کیفیت الآنی در اصفهان هستند که اینها وقتی به نظام وظیفه رفته‌اند و برگشتند آمدند اینها را به آن کار خودشان نگذاشتند و آن مزایا و آن وضع سوابق‌شان را درست نکردند آقایان نمایندگان محترم اصفهان تشریف دارند من امیدوارم که آقایان هم حمایت بکنند که این کارگرها وضع‌شان درست بشود (قهرمان و دولت‌آبادی - آقا اقدام می‌کنیم این چه حرفی است) مطلب دیگر
راجع به پاداش است که به کارگران سیلو می‌دادند من از آقای کفیل وزارت دارایی تقاضا دارم از اینجا که تشریف بردید دستور بفرمایید که این پاداش داده شود شب عید است ما همه وضعمان
از آنها صد برابر بهتر است بنده خودم را عرض می‌کنم شما توجه بفرمایید که آنها چطور می‌توانند ببینند ما توی اتومبیل می‌نشینیم شما آقا وکلای مجلس وزرای محترم رئیس‌الوزرا همه نانخور این طبقه هستند همه ما نوکر ملت ایران هستیم خدمتگزار ملت ایران هستیم چرا باید وضع‌شان این طور باشد چون من مجلس را آماده می‌بینم می‌خواهم عرض کنم طرحی که آقای مسعودی دادند که یک قدری به نظر من میزانش کم است و خوب بوده یک قدری زیادتر می‌شد تقاضا دارند دولت الان بیاید پشت این تریبون و بگوید من موافقم این یک قدمش است که نباید بگذارید سرمایه از سیصد هزار تومان بالا برود از چهارصد هزار، پانصد هزار تومان بالا برود این کار را بکنید و الّا ناچار زیان می‌بینید یکی از آقایان محترم از بنده خواستند که عرایضم را کوتاه بکنم که این لایحه دو دوازدهم زودتر تصویب بشود این است که عرایضم را خاتمه می‌دهم و عرضم بیش از یک دقیقه طول نمی‌کشد آقا من وضعی می‌بینم خود شما هم می‌بینید شاید بعضی از آقایان زیاد ارتباط نداشته باشند و درست روشن نباشد راجع به این نفت ما تحریک در کار است آنتریک هست این است که به آقایان می‌گویم من در یک کورانی در یک جریانی واقع شدم خدا شاهد است برای خاطر گفته آقای مکی نبود خودم رفتم گفتم که آقا نفت باید ملی بشود دیشب یک مرد محترمی به بنده تلفن کرد که آن شخص از مجاهدین آزادی بود جلو در مجلس تفنگ در دوشش بوده از تجار هم هست و و اسمش آقای حریری است مرد مقدسی هم هست پس از صحبت بچه چهار ساله‌اش گوش را گرفت با آن بیان کودکانه‌اش که تحت تأثیر داشت به من گفت باید صنعت نفت ملی شود (انشاءالله) امیدوارم به خواست خدا و همت نمایندگان گردن این کمپانی متجاوز را خرد بکنیم و زانویش را به زمین بیاوریم (انشاءالله- احسنت) راجع به کارمندان برنامه فرمودید بنده هم آنجا رفتم و با آقایان صحبت کردم و مقرر شد که امروز عصر کمیسیون برنامه که تشکیل می‌شود نمایندگان آقایان که آمدند در آنجا بنشینیم و آنچه که مصلحت است ترتیبی بدهیم که رضایت خاطر و رفع نگرانی آنها فراهم بشود
مکی - این هم برای خاطر نفت است اینها را می‌خواهند بیکارشان کنند که در مملکت تشنج ایجاد بکنند
رئیس - آقای کهبد
کهبد - موافقت مشروط بنده در این لایحه فقط به این علت است چون آخر ماه و حقوق مستخدمین دولت که در کمال عسرت به سر می‌برند باید تأدیه شود ولی اصولاً با تصویب یک یا دو دواردهم مخالفم و آن را برای کشور مضر می‌دانم حق این است بودجه سالیانه کشور بعد از دقت کامل بررسی و توجه بنیه مالی کشور و اصلاح امور اقتصادی و تولیدی یک جا به تصویب مجلس شورای ملی برسد و وظیفه اصلی نمایندگی که نظارت در وصول و در آمدهای قانونی و هزینه‌های صحیح کشور است مراعات گردد متأسفانه تا کنون به این نکته اساسی توجه نشده است مالیات و عوارضی که فعلاً متداول و وصول می‌شود بعضاً به موجب تصویب‌نامه و بدون تصویب مجلس شورای ملی است از آن جمله مالیات ۵% به عنوان آسفالت راه مبلغ مهمی به عنوان خرید و فروش ارز و غیره و همچنین مالیات‌های غیر مستقیم که از عموم طبقات گرفته می‌شود موجب بدبختی و فقر عمومی‌کشور را فراهم کرده است. در مورد هزینه هم به هیچ‌وجه مراعات قانونی نمی‌شود فی‌المثل طبق قانون ۱% از بازرگانان به عنوان مالیات جهت هزینه اطاق‌های بازرگانی گرفته می‌شود ولی این مبلغ به مصرف حقیقی خود نمی‌رسد ۶۰ هزار تومان یکی از اعضای وزارت اقتصاد ملی به نام زره‌پرور از این مبلغ مورد سوء‌استفاده و اختلاس قرار داده با او قرار گذاشته‌اند ماهی ۵۰ ریال بپردازند تا تصفیه شود یعنی متجاوز از یک هزار ریال باید این مبلغ مستهلک شود بنده از طرف اطاق بازرگانی تهران صریحاً اعلام می‌کنیم که با وصول این مالیات اطاق بازرگانی تهران جداً مخالف و مصراً تقاضا دارند این مالیات از بازرگانان گرفته نشود تا به این نحو حیف و میل شود مراتب را چند شب قبل به جناب آقای وزیر اقتصاد در کمیسیون بازرگانی تذکر دادم و وعده تعقیب و رسیدگی را دادند در این خصوص توجه ایشان را مجدداً به موضوع جلب می‌کنم البته این عمل در زمان وزارت ایشان نبوده است معاملاتی که دستگاه‌های دولتی انجام می‌دهند از قبیل معامله تنباکو - معامله توتون چپق - معامله پنبه - معامله تریاک تماماً به ضرر خزانه کشور و صرفه و صلاح کشور ابداً مراعات نمی‌شود سؤالاتی هم که می‌شود آن قدر جواب نمی‌دهند تا موضوع منتفی شود شخص مطلع و محترمی‌که از صاحب‌منصبان قدیمی وزارت دارایی بود به من اظهار می‌کرد حاضر است حقوق و هزینه کشور را از دخانیات و تریاک و گمرکات عادلانه و معقول تأمین کند مالیات‌ها وسایر درآمد عمومی کشور فقط به مصرف کارهای تولیدی و عمرانی برسد یا این که همه معتقد هستند که از اجناس صادراتی نباید چیزی گرفته شود معذلک عوارض سنگینی گرفته می‌شود و همه اینها برای این است که بودجه سالیانه کشور یک مرتبه تصویب نمی‌شود به استخراج و صادرات معادن که طلا وارد این کشور می‌کنند ابداً توجهی نمی‌شود به هر جهت چون در لایحه بودجه در مورد کلیه امورات کشور می‌توان صحبت کرد با کسب اجازه از نمایندگان محترم مطالبی به طور اختصار به عرض برسانم.
به طوری که آقایان محترم مسبوقند اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی در چندی قبل به موجب فرمان مورخ ۷ بهمن ماه مقرر فرمودند که املاک موقوفه پهلوی به کشاورزان فروخته شود. این اقدام شاهانه ناشی از حس رأفت معظم‌له و علاقه خاصی است که به اصلاح وضع طبقه زارع دارند و قبلاً هم بارها این نیت خیر را چه در طی مسافرت آمریکا و چه در موقع شرفیابی نمایندگان تلویحاً ایران فرموده بودند.
باید در این باب عرض کنم که ملت ایران این اقدام خیر شاهانه را از صمیم قلب مورد ستایش قرار داده و در آینده نیز صفحات تاریخ این عمل خیر بی‌سابقه را ثبت و همواره از آن به نیکی یاد خواهدکرد و حق هم همین بود که اعلیحضرت پادشاه جوان ما عملاً ثابت کنند که مالک قلوب افراد ملت ایران هستند و تمام خاک کشور را به یک چشم به نگاه می‌کنند و احتیاجی به آب و خاک اختصاصی ندارند.
ولی نظر به سوء‌استفاده که پاره از عناصر از این عمل خیر بکنند و آن را دستاویز و بهانه پیشرفت نقشه‌های شوم خود قرار داده‌اند لازم دانستم مطالبی را به عرض مجلس شورای ملی برسانم ممکن است مخالفین عرایض بنده را حمل بر دفاع از منافع شخصی خود کنند لیکن چون به قرآن کریم سوگند خورده‌ام که حفظ قانون اساسی و مصالح عالیه ملت ایران را نصب‌العین قرار دهم.
علیهذا به انتقادات و حملاتی که به طور قطع و یقین نسبت به شخص اینجانب خواهد شد وقعی نمی‌گذارم و وظیفه وجدانی خود می‌دانم که آنچه را صلاح است بگویم ولو آن که ضررهایی متوجه شخص بنده بشود
آقایان وجدان پاک شما را به قضاوت می‌طلبم در مملکتی که بگویند راه اصلاح کار تقسیم سرمایه است آیا این حرف موجب فرار سرمایه از این کشور نمی‌شود؟
من وظیفه ملی و وجدانی خود می‌دانم که از پشت این تریبون اهمیت این خطر بزرگ را به سمع اعلیحضرت همایونی و ملت ایران را برسانم و به این وسیله اعلام کنم که برای یک ملت فقیر خطری بزرگ‌تر و مخوف‌تر از افراد سرمایه‌دار وجود ندارد آقایان سرمایه وطن دارد و به جایی می‌رود که از خطر دور باشد و قدر آن را بدانند هر کس خیرخواه مقام سلطنت و ملت ایران است باید به عرض اعلیحضرت شاه برساند که بدخواهان موجباتی را فراهم می‌کنند که سرمایه‌های قابل انتقال از این کشور فقیر به طرف بانک‌های بزرگ خارجی رهسپار گردد.
نتیجه فرار سرمایه ترقی قیمت طلا و اسعار خارجی است و نتیجه بدیهی و قطعی آن سقوط ریال و یا حداقل اگر خیلی خوشبین باشم تنزل فاحش آن است ارزش ریال بستگی به میزان پشتوانه اسکناس ندارد هر موقع سرمایه‌ها در معرض خطر قرار گیرد هر کس پول و سرمایه دیگر دارد سعی می‌کند آن را به چیزی تبدیل کند که قابل انتقال به کشورهای دیگر باشد بالنتیجه ارزش پول در نظر اشخاص کم می‌شود و با وضع حاضر و هیاهویی که در خصوص تقسیم ثروت به راه انداخته‌اند این پیش‌آمد غیر قابل اجتناب است سقوط و یا تنزل ریال افزایش قیمت‌ها را در بر دارد و در نتیجه بالا رفتن سطح زندگی و عدم اطمینان مردم به وضع آینده و به هم خوردن نظام اجتماعی و تزلزل افراد و دلسردی طبقه مولد سنگ روی سنگ بند نخواهد شد.
در حال حاضر دولت لایحه جلب سرمایه‌های خارجی را به مجلس سنا تقدیم می‌کند و ضمناً در رادیو دولتی مطالبی را می‌گوید که باعث فرار سرمایه‌های داخلی از کشور می‌شود.
در موقعی که ممالک سرمایه‌داری تمام مساعی خود را برای حفظ سرمایه‌های داخلی و جلب سرمایه خارجی مبذول می‌دارند ما به دست خودمان موجبات فرار سرمایه را به طور وضع موهوم بهتری فراهم می‌کنیم در این کار باید مطالعه و تعمق زیاد به عمل آید کاری نیست که بتوان آن را سرسری گرفت تعدیل ثروت باید پس از تضمین سرمایه‌های داخلی با وضع مالیات‌های مستقیم تصاعدی انجام شود. سر استافورد کریبس وزیر دارایی انگلستان افتخار می‌کند که در مدت تصدی او تعداد کسانی که از شش هزار لیره بیشتر عایدی داشته‌اند از هشتاد و پنج هزار نفر به شش هزار نفر تقلیل پیدا کرده است آقایان این معنای تعدیل ثروت است که قسمت عمده درآمدهای بزرگ را بگیرند و به مصارف عمومی برای ترفیه حال طبقه سوم برسانند.
بگذارید سرمایه‌دار به سرمایه زیاد خود دلخوش باشد و هر چه می‌تواند سعی و تلاش کند و بدون زحمت و غوغای تغییر رژیم که موجب فرار سرمایه می‌شود آن قدر از درآمد او را به عنوان مالیات بگیرند که چیزی جز خرج خانواده‌اش بیشتر نماند و این مالیات‌ها را خرج بهداشت و فرهنگ طبقه محروم کنند.
کابینه کارگری انگلیس بدون آن که سخنی از تقسیم ثروت به میان آورد با اصلاح سیستم مالیاتی کاری کرده است که روزنامه ارگان حزب کمیسیون انگلستان خریدار ندارد شما هم مخارج جوانان بی‌بضاعت دانشگاه را تأمین کنید و پس از ختم تحصیلات آنان را بیکار نگذارید تا روزنامه‌های کمونیست خریدار نداشته باشند ایجاد کار راه جلوگیری از کمونیسم است و برای این منظور تأمین عدالت اجتماعی و اصلاح دادگاه قضایی لازم است تا سرمایه‌های داخلی به کار انداخته شود.
بهبود وضع کشاورزان جز با آبادی و عمران جهات و تکثیر محصول میسر نیست و آبادی و عمران منحصراً با به کار انداختن سرمایه و بسط عدالت اجتماعی ممکن است ولاغیر. اگر سرمایه از کشور و یا لااقل از کارهای تولیدی دور شود بحران و فلاکتی دامنگیر ما خواهد شد که با هیچ تقدیر و اقدامی رفع آن ممکن نگردد باید از آقای دکتر گریدی سؤال کرد که اگر آمریکا برای وضع ما متأثر است چرا جز به کشور ما به همه جای دنیا کمک کرد و با فروش لوازم فرسوده ارتش آمریکا چیزی هم از ما دستی گرفت به علاوه آقای دکتر بگویند چرا در مملکت خودشان مالکیت حد و حصر ندارد اگر راه چاره تقسیم ثروت است چرا در آمریکا این کار را نمی‌کنند. آقای دکتر وجداناً بگویند اگر ایرانی‌ها منع ورود و تحریم اشیای غیر لازم و اتومبیل‌های لوکس آمریکایی را که موجب فقر و بدبختی ما شده عملی و مقررات آن را وضع کنند باز هم جناب ایشان برای اقدام که به صلاح ملت ایران است مبادرت به صدور اعلامیه خواهند نمود؟
در خاتمه این قسمت از عرایضم به استحضار آقایان می‌رسانم که سرمایه‌داران ایرانی که در موقع جنگ سرمایه خود را به آمریکا منتقل و به آن کشور مهاجرت کرده‌اند و عده آنها بلنسبت زیاد و ثروت‌شان هم قابل ملاحظه است اغلب دهات عمده‌ای خریده‌اند و با فراق بال از عایدات املاک‌شان زندگی می‌کنند و این دسته مهاجرین ایرانی همگی صاحبان مستقلات و زمین‌های بایر تهران و یا صاحبان اموال منقول بوده‌اند و در میان آنها حتی یک نفر یافت نمی‌شود که ملک مزروعی خود را فروخته و مهاجرت کرده باشد. مالکین در آن ایام بحرانی و روزهای سیاه ماندند و با مخالفین مقام سلطنت و قانون اساسی و تجزیه‌طلبان مبارزه کردند.
غیر از موضوع فرار از سرمایه خطر دیگری متوجه است که مغرضیم تا آنجا که می‌توانند به این آتش دامن می‌زنند و آن جنگ طبقاتی است. دوست و دشمن معترف هستند و اذعان می‌کنند که مالک و زارع ایرانی تا حال اختلافی نداشته‌اند و اساس روابط آنها طبق شرع مبین اسلام برا ساس عقد مزارعه است که در هر محل تبدیل به عرف و عادت شده.
عقد مزارعه که در اول هر نسق باید به رضای طرفین تجدید شود بدون هیچ گونه اختلاف و سختی با رضایت ضمنی طرفین تجدید می‌شود. زارع ایرانی بالمعاینه می‌بیند که مالک ده هم دائماً مقروض است و جز خرج خود و خانواده‌اش چیزی عاید او نمی‌شود. آقایان محترم من به جرأت سوگند یاد می‌کنم که لااقل هشتاد درصد مالکین این کشور مقروض هستند و وسایل آبادی و حتی بعضی از آنها مساعده رعیت را با فرع صدی بیست و چهار تهیه می‌کنند حال با این وضع این دایه‌های مهربان‌تر از مادر کیستند که می‌خواهند با این حرف‌ها جنگ طبقاتی را ایجاد و کشوری به طرف فلاکت و بدبختی سوق دهند؟. اینجا وظیفه دولت است که از نشر اکاذیب و ایجاد هرج و مرج که قهراً به ضرر خود او است جداً جلوگیری کند و در این موقع بحرانی مولدین ثروت را به جان هم نیندازد تا بعضی نتوانند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند تا آنجا که من می‌دانم بهترین وسیله برای انحراف افکار عمومی و مطبوعات از موضوعات اساسی دیگر و عندالزوم حمله به مجلس شورای ملی و نشان دادن دندان به سرمایه‌داران ایرانی همین موضوع تقسیم املاک است و کسانی که از جریان سیاست کشور ما مسبوق هستند صدق عرایض بنده را تصدیق خواهند کرد.
نکته اساسی دیگری که باید به استحضار آقایان برسانم این است که در حال حاضر مالیات‌های غیر مستقیم که بر طبقه زارع تحمیل می‌شود بیش از مقدار سهم مالکانه است که مطابق قانون به مالکین می‌رسد زیرا مقدار مالیات‌های غیر مستقیم که از ساکنین دهات وصول می‌شود کمتر از ششصد میلیون تومان نیست و کل سهم مالکانه بر طبق صورت‌های جزء جمع هرگز به این مبلغ نمی‌رسد و همه می‌دانیم که قسمت عمده از بهره مالکانه در هر محل برای مخارج قنوات که بلای بزرگ جان مالکین است حقوق مباشر و کدخدا مخارج نگهداری اماکن و مخارج غیر مترقبه لازم و هزینه زندگی مالکین که ساکن دهات هستند در همان جا خرج می‌شود. ولی آنچه از بابت مالیات‌های مستقیم وصول می‌شود و به طرف شهرهای بزرگ می‌آید صرف مخارج بیهوده دستگاه‌های دولتی می‌گردد. پس از ذکر این مختصر نتیجه می‌گیریم که بزرگترین قدم اصلاح برای ترفیه حال طبقه زارع کم کردن مالیات‌های غیر مستقیم است که از ۲۵ سال اخیر به این طرف مرسوم شده است و ساکنین دهات را به طور غیر مرئی دچار فقر و بدبختی کرده است بودجه کشور و مخارج عمرانی باید از محل مالیات‌های مستقیم و عایدات نفت جنوب اداره شود و مالیات‌های غیر مستقیم که فشار آن متوجه عموم طبقات مخصوصاً طبقه سوم است به کلی ملغی گردد این قدم اساسی را هر کس بر می‌دارد مجلس شورای ملی به اتفاق آرا از او تقویت خواهد کرد. راه نجات و اصلاح کار همان است که ممالک دموکراسی بزرگ برای خودشان در پیش گرفته‌اند مالیات باید از شهرها وصول و در دهات خرج شود نه آن که از طبقه زارع بگیرند و در شهرها خرج کنند.
مطلب دیگری که باید عرض کنم تعداد مالکین ایران است طبق صورت‌های جز و جمع سال ۱۳۱۳ در کشور ما مجموعاً پنجاه و چهار هزار قریه و مزرعه وجود دارد که تخمیناً چهل هزار ده و مزرعه آن را خرده مالکین تشکیل می‌دهند.
اگر بر روی هم بگوییم که هر ده خرده مالک متعلق به ده نفر باشد حداقل چهارصد هزار خانواده مالک داریم که این عده طبقه متوسط مملکت را تشکیل می‌دهند هشت هزار ده و مزرعه وقف داریم که قسمت عمده آن مربوط به آستانه قدس رضوی و نجف اشرف و سایر اماکن مقدسه است و عایدات این دهات صرف امور خیریه و امرار معاش اشخاص بی‌بضاعت و کارهای عمومی دیگر می‌شود و سی و هفت هزار نفر در کار این املاک دخالت دارند شش هزار دیگر دهات در دست مالکین عمده است (یعنی یک نهم دهات ایران) و میان این عده هم اغلب کسانی هستند که صاحب یک یا دو ده می‌باشند و مالکین عمده که چندین پاره ملک دارند تحقیقاً از بیست نفر تجاوز نمی‌کنند و این مالکین با وجود اولاد زیاد که در کشور ما متداول است و با توجه به قانون تقسیم ارث خود به خود به طرف خرده مالک سیر می‌کنند. با این احصائیه که از مالکین عرض کردم ملاحظه می‌فرمایید که تبلیغات سوء داخلی و خارجی که املاک ایران را متعلق به صد یا هزار خانواده معرفی می‌کنند غرض‌ورزی و بی‌اطلاعی و بی‌انصافی را تا چه حد رسانیده‌اند. به هر صورت در مقابل این عده مالکین ۱۳۲ هزار خانواده مستخدم دولت داریم که از خزانه دولت حقوق می‌گیرند و در نتیجه به ساکنین دهات تحمیل هستند. دولت‌های ما در این مدت ۹ سال مکرر گفته‌اند که اگر مستخدمین زائد دولت را کم کنند انقلاب می‌شود اگر این مطلب صحیح است و کم کردن مستخدمین زائد تولید انقلاب می‌کند از بین بردن طبقه مالک که حق خود را متکی به شرح مقدس اسلام و قانون اساسی می‌داند و با زارع شریک است آیا تولید انقلاب نخواهد کرد؟ دولت‌هایی که قادر به کم کردن مستخدمین زائد و اتومبیل‌های دولتی نیستند می‌توانند ثروت کشور را میان افراد کشور به طور عادلانه تقسیم کنند؟
یکی از مطالب دیگری که بدخواهان عنوان می‌کنند این است که کشور ما مطابق اصول فئودالیسم اداره می‌شود، در اینجا به علت ذیق وقت دلایل رد این سفسطه را بیان نمی‌کنیم. اصولاً فئودالیسم که در قرون وسطی در اروپا مرسوم بوده با وضع مالکیت در ایران که شرکت بین مالک و زارع است فرق دارد. از ابتدای ظهور اسلام یعنی سیزده قرن پیش زارعین کشور ما شریک مالکین شده‌اند. زارعین هیچ‌گاه غلام و برده نبوده و نیستند مالکین ایران تابع حکومت مرکزی می‌باشند و در دهات خود برج و بارو و قوه و اسلحه ندارند و روابط آنها با کشاورزان و زارعین روابط پدر و فرزندی است و هر دو همدیگر را دوست دارند آقایان محترم مائوتسه تونک رهبر حزب کمونیست چنین اعلام کرده است که اصول مارکسیسم را در دهات اجرا نخواهد کرد و با ایجاد مزارع اشتراکی مخالف است و عقیده دارد که آبادی کشور چنین باید به وسیله مالکین عملی شود. اگر تقسیم ثروت در یک کشور کمونیست قابل اجرا و صلاح نیست در مملکت ما چگونه ممکن است قبل اجرا و مفید باشد من نگرانم که خدای نخواسته با این حرف‌ها مختصر زارعی هم که با خون جگر تهیه می‌شود از بین رفته و این کشور دچار قحط و غلا گردد.
به هر جهت کسانی که امروز فریاد تقسیم اراضی را بلند کرده‌اند اگر فرضاً این کار عملی شد فردا خواهان حکومت پرولتاریا خواهند شد. اگر یکی از مواد قانون اساسی بدون تعمق تغییر کند فردا مواد دیگر آن هم در معرض خطر خواهد بود (کشاورز صدر - این چه می‌گوید آقا این حرف‌ها چیه می‌زنید) در خاتمه عرایضم توجه شورای ملی را به این نکته جلب می‌کنم که اساس بهبود وضع طبقه زارع جز با تکثیر محصول و تغییر اسلوب زراعت ممکن نیست و این کار هم جز با تقویت وکمک به طبقه مالک و بسط عدالت و امنیت اجتماعی و ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی از راه دیگری مقدور نخواهد بود دهات خرده مالک مگر آبادتر از دهات اربابی است و یا خالصه‌جات سیستان که میان رعایا قسمت شده بهتر از دهات خالصه است که به اشخاص فروخته‌اند؟ باید بروند و در دهات خرده مالک مطالعه کنند که علت خرابی چیست و در صدد علاج آن بر آیند در حال حاضر تنها بانک ملی ایران برای طبقه تجار یعنی به منظور تبدیل ثروت در حدود ۱۲۰ میلیون تومان اعتبار قائل شده (اگر چه این منع رفع نیازمندی تجار را نمی‌کند و همه در زحمت هستند) و بانک کشاورزی برای کارهای تولیدی در تمام کشور ۴۵ میلیون تومان سرمایه دارد و در نتیجه اگر بانک کشاورزی بخواهد به تمام دهات کمک کند به هر یک کمتر از هزار تومان می‌تواند برساند و در این اواخر هم که ضمیمه وزارت کشاورزی شده متأسفانه به وضع نامطلوب‌تری اداره می‌شود.
در پایان خلاصه عرایضم را تکرار می‌کنم که اصلاح حال طبقه زارع فقط با تقلیل مالیات‌های غیر مستقیم و افزایش بودجه وزارت کشاورزی برای دفع آفات و کم کردن مخارج دولت و جلوگیری از جنگ طبقاتی و دلگرمی و تقویت طبقه مالک و از همه مهم‌تر امنیت و عدالت اجتماعی و اصلاح قوه قضایی و دادگستری و ایجاد شرکت‌های تعاونی و ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی ممکن می‌شود ولاغیر و آقای دکتر گریدی اطمینان داشته باشند که اگر دولت متبوع ایشان به ما کمک کنند و کمک آنها سرمایه بانک کشاورزی قرار گیرد با همان شرایط که در آمریکا به مالکین قرض می‌دهند (یعنی فرع صدی چهار و مدت بیست سال) در کشور ما هم به مالکین قرض بدهند تماماً متعهد خواهند شد در دهات خود مسجد - حمام - مدرسه و درمانگاه بسازند و مخارج فرهنگ و بهداشت رعایا (کشاورزصدر - رعایا چیه کشاورزان) را از عایدات خودشان بپردازند ولی این گونه کارها و سایر کارهای عمرانی با فرع صدی بیست و چهار و عدم امنیت امکان‌پذیر نیست و آباد کردن دهات با تقسیم آنها بین زارعین و کمک به فرد دهاقین که مستلزم مراجعه آنها به شهرها و معطلی در مقابل گیشه‌های بانک‌ها هست افسانه‌ای است که برای خواب کردن کودکان می‌گویند. صدق عرایض امروز بنده در آتیه دیر یا زود بر ملت ایران معلوم خواهد شد.
در اینجا عرایض خود را ختم می‌کنم و امیدوارم که بدخواهان نتوانند از یک عمل خیر که از طرف ذات شاهانه انجام شده به ضرر کشور برای عملی شدن مقاصد خود استفاده کنند.
دکتر بقایی - مالکین کوچک هم باید زمین خود را به مالکین بزرگ بدهند.
کهبد - در خاتمه عرایضم تلگرافی که از اهالی شهریار راجع به راه علی‌شاه عوض شهریار رسیده تقدیم مقام ریاست می‌کنم و با این که مبلغ شصت هزار تومان برای تعمیر و مرمت این را نیمه تمام اعتبار تأمین شده اهالی تقاضا دارند این مختصر راه آسفالت شود که کمک مهمی به ارزانی خوار و بار تهران خواهد نمود همچنین شرحی از طرف اهالی راجع به وضع بیمارستان علی‌شاه عوض رسیده عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم با این که کمال تشکر را از جناب آقای وزیر بهداری که حقیقتاً سر و صورتی به وضع بهداری کشور داده‌اند دارم توجه ایشان را در این مورد جلب می‌کنم شرحی به امضای عده زیادی از رعایا و برزگران ده کرج راجع به مالیات‌های بی‌موردی که از طرف دارایی مطالبه می‌شود رسیده عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم و تمنا عطف توجه مخصوص دارم همچنین شرحی که از طرف عده‌ای از بنگاه‌های حمل و نقل و بازرگانی راجع به وصول صدی پنج عوارض، برای آسفالت که جنبه قانونی ندارد رسیده که تقدیم مقام ریاست می‌شود (کشاورز صدر - آقای کهبد راجع به طرح آقای مسعودی هم بگویید) (آشتیانی‌زاده- چه می‌گویید بیایید پایین) چون اینجا مجلس شورای ملی است و مقام مجلس محترم است به من توهین می‌کنید ولی شما شایسته نیستید که من جواب شما را بدهم همین قدر عرض می‌کنم اگر هر یک از آقایان به اندازه بنده کاری می‌کردند مملکت اصلاح می‌شد.
رئیس - آقای کفیل وزارت دارایی
کفیل وزارت دارایی (شعاعی) - بنده یک وظیفه سنگین پیدا کردم برای این که بعد از آن طلاقت لسان و فساحت بیان دوست عزیز و رفیق محترم آقای کشاورزصدر و مخصوصاً آن صدای رسا و بعد هم انشای روان و شیرین جناب آقای کهبد از یک طرف و از طرف دیگر این که باید مطلب را کوتاه بکنم که چون آقایان هم خسته شده‌اند لایحه زودتر به رأی برسد ولی در عین حال یک مسائلی است که نمی‌شود ساکت ماند و رد شد این است که خیلی سریع و فهرست مانند ابتدا فرمایشات آقای کشاورزصدر را و بعد هم فرمایشات آقای کهبد را جواب عرض می‌کنم جناب آقای کشاورز در ابتدای فرمایشات‌شان خواستند بفرمایند که دولت در انجام وظیفه خودش در کار بودجه قصور کرده است نفهمیدم چرا؟ دولت بودجه را در موقع خودش تقدیم مجلس کرد و کمیسیون هم حاضر نمود و در موقع خود به مجلس شورای ملی آمد (دکتر بقایی - چرا پس گرفتید) اینک می‌فرمایید چرا پس گرفتید بنده نظرم نیست که ما پس گرفته باشیم ما بودجه را پس نگرفتیم اما راجع به ارقام مالیات‌های مستقیم و غیر مستقیم و به طور کلی نحوه صحبت البته جناب آقای کشاورزصدر یک روشی دارند که روش وکالت است و نمی‌شود گفت که چرا مطلب به این نحو بیان می‌شود و به آن نحو نمی‌شود ولی در عین حال باید توجه بفرمایید در اینجا که مرتباً گفته می‌شود (فرامرزی - روش وکالت مجلس یا دادگستری) جریان همان هزار و چند میلیونی را که فرمودید اگر توجه بفرمایید ملاحظه خواهید فرمود که اولاً صد میلیونش که در آمد نفت است کم می‌شود می‌ماند ۹۰۰ میلیون تقریباً ۴۰۰- ۵۰۰ میلیون آن درآمدهای دیگر است مالیات غیر مستقیم را هفتصد میلیون فرمودند این طور نیست (کشاورز صدر - ۷۰۰ میلیون است) آقا این طور نیست اگر درآمد معاون ما در ثبت اسناد ما درآمدهای دیگر را بخواهید مالیات غیر مستقیم بدانید که این صحیح نیست بله بنده هم با این بودجه سر و کار دارم و من به این بودجه بهتر وارد هستم مالیات‌های مستقیم در قلم اول این طور است بعد که وارد می‌شوند می‌بینید این طور نیست درآمد مجلس شورای ملی مالیات غیر مستقیم است؟ فرض بفرمایید درآمد وزارت دادگستری مالیات غیر مستقیم است؟ درآمد ثبت اسناد غیر مستقیم است؟ و همین طور تا آخر (دکتر بقایی - دخانیات را هم بگویید) و دیگر این که هی گفته می‌شود که به پابرهنه‌ها و لخت و عور و فقیر و بی‌بضاعت تحمیل می‌شود این طور نیست نمی‌گویم که نفرمایید ولی به این شدت هم نیست ما دویست تومان در ماه عایدی را که سالیانه دو هزار و چهارصد تومان می‌شود از مالیات معاف کرده‌ایم این کسی که ماهی دویست تومان دارد فقیر و یا برهنه نیست یک خرده بالاتر است اما مالیات بر قند و شکر و مالیات بر دخانیات و گمرک این مالیات بر مصرف است همان طور که شما و من می‌دهیم همان طور هم او می‌دهد همان طور که آقا می‌دهد نوکر هم می‌دهد این یک چیزی نیست که بالاخص به یک طبقه فقیری تحمیل شده باشد از این که بگذریم مکرر این موضوع در مجلس صحبت شده و چندین
دفعه مطرح شده دولت قانون آورده دو تا قانون ما در کمیسیون داریم یکی راجع به دریافت مالیات از بهای املاک مزروعی که صرفاً از طبقه ثروتمند گرفته می‌شود یکی بر املاک مستقل که این هم مربوط به طبقه ثروتمند است اینها را بگذرانید تصویب بکنید ما هم اجرا می‌کنیم نباید هی بفرمایید که دولت فشارش بر طبقه پابرهنه‌ها است این طور نیست. مطلب دیگر راجع به واردات و صادرات بود و ادارات مملکت در سال هزار و سیصد و بیست و نه درست دو برابر صادرات هزار و سیصد و بیست و هشت است و بنده تصور نمی‌کنم که هیچ معجزه‌ای بتواند صادرات مملکتی را یک مرتبه به میلیارد برساند و امکان ندارد این تدریجی است صادرات باید تهیه شود تا بعد فرستاده شود امسال دو برابر پارسال صادر شده کمک بفرمایید انشاءالله درست می‌شود (نریمان-قیمت‌ها بالا رفته و الّا زیاد نشده) قیمت هم بالا نرفته راجع به واردات انگلستان و ۸ هزار تن میمون و گندم فرمودید (کشاورز صدر - تحریف می‌کنند عرایض بنده را هشت هزار تن میمون نگفتم) به هر حال بنده خواستم عرض کنم که اگر هشت هزار تن گندم در آبادان گندم وارد شده ۲۵۰- ۲۶۰ هزار تن گندم در سایر نقاط ایران وارد شده (کشاورز صدر - خاک چطور) سال گذشته ما گندم نداشتیم از آمریکا از استرالیا از روسیه خریدیم این را آقایان می‌دانند ما ۲۵۰- ۲۶۰ هزار تن گندم خریدیم (کشاورز صدر- این را شرکت برای خودش آورده چرا تحریف می‌کنید) شرکت نفت هم برای اعضای خودش و برای کارگران خودش مقداری گندم آورده است و بنده تصور نمی‌کنم که ضرری به حال ما داشته باشد خاک رس و شن و ماسه و سنگ و آنچه فرمودید این صحیح است بنده خودم در آبادان دیدم که اینها را آوردند ولی توجه بفرمایید ما الان نمی‌خواهیم از موضوع بودجه منحرف شده و وارد بشویم در یک مطالبی که مطرح نیست در سال ۲۶ و ۲۷ و ۲۸ به کمپانی فشار آمد که باید برای کارگرها خانه بسازد آقایانی که تشریف بردند اطلاع دارند در آبادان شن و ماسه‌ای که به درد این کار بخورد نبود (دکتر راجی- از سبزآب بیاورند) سبزآب نمی‌دانم کجا است مجبور بودند از آن طرف رودخانه با کشتی‌های خودشان می‌آوردند و مصرف می‌کردند ما شن و خاک از دولت عراق وارد نکردیم (تیمورتاش - از آن طرف مرز آوردند) (آزاد - شما این کتاب را چاپ کرده و به دست همه دادید) (مکی - این تعرفه گمرکی خودتان است) راجع به واردات شرکت نفت به طور کلی توجه آقایان را به این نکته جلب می‌کنم که یک امتیازنامه‌ای الان در دست کمپانی است (مکی - پوسیده است) پوسیده است یا هر چه ولی مادام که این امتیازنامه در دستش هست مقرراتش اجرا می‌شود (دکتر بقایی - چرا ماده ۱۶ اجرا نمی‌شود) ماده ۱۵ و ۱۶ و همه‌اش اجرا می‌شود (دکتر بقایی - آقا اجرا نشده آنچه به ضرر انگلیسی‌ها است شما اجرا نمی‌کنید و کمک هم می‌کنید) (مکی - آقا شما معاون وزارت دارایی ایران هستید) وقتی این قرارداد پوسیده باطل شد و پاره شد و دور ریخته شد تمام موادش از بین خواهد رفت راجع به لوله‌کشی و قرارداد برق اشکودا و راجع به این قسمت‌ها هم تذکر می‌دهم که ادارات و وزارتخانه‌های مربوطه اقدام بکنند راجع به ساختمان‌های کارگری همان طوری که خود جناب آقای کشاورز فرمودند ما الان برای قسمت سیلو برای کارخانه دخانیات مشغولیم مقدماتش را فراهم می‌کنیم که این ساختمان‌ها زودتر صورت بگیرد راجع به کارخانه‌جات اصفهان هم به جناب آقای وزیر اقتصاد وزیر کار تذکر می‌دهم راجع به پاداش کارکران سیلو آن چه در سال گذشته داده می‌شد امسال هم داده می‌شود والان هم که بنده از اینجا رفتم می‌گویم که بهشان بپردازند این بود خلاصه جواب فرمایش آقای کشاورز و اما راجع به فرمایشات آقای کهبد اگر چه موافق دولت بودند و موافق همصحبت فرمودند ولی دو سه نکته‌اش را بنده خوب نفهمیدم و اگر خدای نکرده سال دیگر دو دوازدهم داشتیم این توضیح را برای بنده بفرمایند در ضمن فرمودند که رفیقی دارم که دارای اطلاعات علمی و اقتصادی است که باید مخارج مملکت را از دخانیات و گمرک و یک جای دیگر (کهبد- تریاک) بگیرند و حال آن که اینها همه‌اش مالیات غیر مستقیم است و آخرش فرمودند که مالیات غیر مستقیم را باید از میان برداشت و بنده نمی‌دانم که کدام قسمت را باید بگیریم خاطر جناب آقای کهبد را مطمئن می‌رسانم که این معاملات با کمال دقت و رعایت تمام نکات و مصالح دولت انجام شده جواب سؤالات هم حاضر است منتها مجلس وقت نداشته است (مهدوی - این را مثل این که توجه نفرمودید این طور نیست) این طور است و بنده هم برای جواب حاضرم (مکی - همدانیان چقدر داده) راجع به تقسیم املاک بنده آنچه اطلاع دارم حکایت تقسیم نیست فروش املاک است بنده نمی‌دانم چرا به جای فروش املاک تقسیم املاک گفته می‌شود یک مطلب دیگر دارم استدعا می‌کنم توجه بفرمایید در کمیسیون بودجه وقتی لایحه دو دوازدهم مطرح شد یک جزئی در آخر این کمیسیون اضافه کرده است که این جز شاید به نوبه خود لازم بود ولی الان ما یک اشکالی داریم فرمودند که حقوق سناتورها مثل حقوق وکلا پرداخته شود ولی از تاریخ تصویب این قانون (صحیح است) آنچه الان بنده می‌بینم پس از
تصویب تاریخ ابلاغش به وزارت دارایی ممکن است به ۱۰- ۱۲ اسفند برسد تا جریان تصویب تمام بشود تا برود به مجلس سنا تا به توشیح ملوکانه برسد تا ابلاغ بشود به اواسط اسفند خواهیم رسید خواهیم رسید بنابراین حقوق آقایان سناتورها از آن تاریخ مطابق مجلس خواهد بود و این مشکلات داخلی برای ما ایجاد می‌کند خواستم استدعا بکنم که این جزء برداشته شود و لایحه همان طور که دولت داده است تصویب بشود و در سال ۱۳۳۰ هر تغییری می‌خواهند داده شود.
رئیس - آقای دکتر کیان
دکتر کیان (مخبر کمیسیون بودجه) - بنده در این مورد چون ناچارم که مخبر کمیسیون بودجه باشم علاوه بر این که نظر شخص من با نظری که در کمیسیون بودجه گرفته شده کاملاً تطبیق می‌کند ناچارم به عرض برسانم که این موضوع حقوق آقایان نمایندگان سنا در کمیسیون بودجه تحت بررسی تامی واقع شد و حتی در لایحه سه دوازدهم ماه گذشته هم این تصویب شده بود و جزء گزارش کمیسیون بودجه به مجلس تقدیم شد در آن وقت به مناسبت این که خواستیم بحث زیادی در اطراف لایحه دولت و بودجه نشود لایحه یک دوازدهم را همین طور با عجله تصویب کردیم به هر حال این گزارش یک مرتبه در کمیسیون بودجه تصویب و تقدیم شده بود دلایل اصولی و اساسی و ضروری ایجاب می‌کرد که حقوق نمایندگان مجلس سنا از حقوق نمایندگان مجلس شورای ملی بیشتر نباشد اجمالاً عرض می‌کنم که این موضوع در هیچ یک از ممالک مشروطه دنیا سابقه ندارد که حقوق سناتورها از حقوق و مزایای نمایندگان مجلس شورای ملی بیشتر باشد در اکثر ممالک دنیا سناتورها اصولاً بدون حقوق هستند دلایلی هم هست که فعلاً به واسطه ضیق وقت بنده وارد بحثش نمی‌شوم و شاید منحصر به فرد و در مملکت آمریکا یعنی در اتازونی سناتورها مزایای مادی‌شان بیشتر از نمایندگان مجلس است و دلیل آن هم این است که آنها نمایندگان دولت‌های تابعه هستند مشکلی که ملاحظه فرمودید و آقای شعاعی هم توضیح دادند اساساً موضوع اگر هم بگوییم از اول سال ۱۳۳۰ یا به شکلی که فعلاً در گزارش کمیسیون بودجه پیشنهاد شده بیشتر از ده دوازده روز تفاوت قضیه نیست شأن نمایندگان محترم مجلس سنا هم عالی‌تر از این است که نسبت به این ده دوازده روز تفاوت صحبتی بکنند (صحیح است) بنده هم که الان در خدمت آقایان صحبت می‌کنم ایمان دارم که شخصی مثل جناب آقای تقی‌زاده که مظهر مشروطیت و از اشخاصی است که در ایران بزرگترین خدمات را به عالم مشروطیت نموده‌اند مسلماً بیش از بنده ایشان هم طرفدار این است که نمایندگان مجلس شورای ملی و سنا تبعیض مادی بین‌شان نباشد و چنین خلاف قاعده‌ای در ایران برخلاف ممالک مشروطه دنیا عمل شود بنده اطمینان دارم که شخص آقای سپهبد امیر احمدی با دارایی معینی که دارند به هیچ‌وجه من‌الوجوه توقع و تقاضا از آقایان ندارند که بیشتر از آقای صفایی حقوق برایشان معین بکنیم (ملک‌مدنی - سپهبد امیر احمدی اصلاً حقوق نمی‌گیرند) بنده ایمان دارم که آقایان نمایندگان مجلس سنا همه به اتفاق و لااقل با اکثریت تام پشتیبان و متمایل به این تصویب آقایان هستند بنابراین برای نمایندگان مجلس شورای ملی به هیچ‌وجه شایسته نیست که یک چیزی که خلاف اصول پارلمانی تمام دنیا است درش بحث بکند و آن هم راجع به حقوق ده دوازده روز مثل این که ما بخواهیم سمپاتی سناتورهای محترم را برای خودمان به وسیله دادن ده دوازده روز حقوق جلب بکنیم این اصلاً شایسته نیست استدعا می‌کنم گزارش کمیسیون بودجه را به همان صورتی که تقدیم شده تصویب بفرمایید.
رئیس - پیشنهاد کفایت مذاکرات رسیده که قرائت می‌شود
(به شرح زیر پیشنهاد آقای غلامرضا فولادوند قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی. بعد از یک
موافق و یک مخالف پیشنهاد ختم مذاکره می‌دهم
غلامرضا فولادوند
صدرزاده - و در همین زمینه آقایان صفوی و حاذقی و نبوی پیشنهاد نموده‌اند و آقایان اردلان هم کتباً مخالفت نموده‌اند
عده‌ای از نمایندگان - همه موافقند رأی بگیرید.
اردلان - بنده توضیحی می‌دهم
رئیس - آقای غلامرضا فولادوند
غلامرضا فولادوند - عرض بنده این است که عیب تصویب بودجه به طور یک دوازدهم همین بود که آقای کشاورزصدر و آقای کهبد فرمودند اگر بودجه به طور سالیانه مطرح شود هر یک از اقلام بودجه که به نظر زائد باشد از قبیل ورود میمون، مشروب الکلی، نان شیرینی، توتون، شن، سنگ، حصیر و غیره و غیره می‌شود با پیشنهاد یکی از نمایندگان و تصویب آقایان از ورود آن جلوگیری بشود علیهذا بنده یک وقتی به فرمایشان آقایان ایمان می‌آورم که طرحی تهیه بفرمایند که بلافاصله مجلس در هفته آینده بودجه عمومی کشور را مطرح بکند و الّا بنده ایمانی به فرمایشات آقایان ندارم ضمناً به این وسیله از آقایان اعضای محترم کمیسیون بودجه می‌خواستم تشکر کنم که وظیفه خودشان را از اول دوره تا کنون به طور خوبی انجام داده‌اند (صحیح است) همین انتظار را هم از کمیسیون برنامه داریم که به این حقوق‌های عجیب چند هزار تومانی سر و صورتی بدهند و بدانند که نماینده چه مردم فقیری هستند و ضمناً انتظار نمایندگان و افراد کشور از اعضای محترم کمیسیون نفت این است که نظر قطعی خودشان را که به خیر و مصلحت کشور باشد هر چه زودتر به مجلس تقدیم بکنند و این تشنج عمومی را خاتمه بدهند (آفرین) به هر حال چون امروز اول اسفند است و مستخدمین حقوق نگرفته‌اند و باید این لایحه به مجلس سنا برود و برگردد و سپس اخذ رأی بشود لذا تقاضا دارم که آقایان نمایندگان به این پیشنهاد بنده که حاکی از ختم مذاکره است رأی بدهند.
رئیس - آقای اردلان
اردلان - عرض کنم مطالبی جناب آقای کهبد و آقای کشاورزصدر فرمودند که هر کدام قابل بحث است و ما عجالتاً فرصت بحث را نداریم بنده راجع به اصل موضوع دو دوازدهم چون خواستم رأی بدهم و موضوع برای من روشن نبود تقاضا دارم توضیحی بفرمایید در اینجا مرقوم فرموده‌اید «اعتبارات چهار ماهه اول سال جاری که بر طبق قوانین چهار دوازدهم اول سال روی اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۸ تجویز گردیده مطابق چهار دوازدهم اعتبارات سال ۲۹ مصوب کمیسیون بودجه محصوب می‌شود» ما چهار ماه اول سال را رأی دادیم که مطابق اسفند ۲۸ پرداخت شود بعد گزارش کمیسیون بودجه به مجلس آمد و ما هر چه رأی دادیم مطابق گزارش کمیسیون بودجه بود آن چهار دوازدهم بیش از میزان گزارش کمیسیون بود حالا این پول‌هایی که شما به مردم در چهار ماهه اول سال داده‌اید پس می‌گیرید؟ یا نپرداخته‌اید اگر مطابق اسفند ۲۸ پرداخته‌اید یک کاری بود که تمام شد و اگر مطابق گزارش کمیسیون می‌خواهید بپردازید این قسمتش را برای بنده حالی بفرمایید بنده رأی می‌دهم.
رئیس - آقای دکتر کیان
دکتر کیان- (مخبر) - برای توضیح موضوعی که آقای اردلان سؤال فرمودند عرض می‌کنم که پرداختی دولت بر دو قسم است یک قسمت حقوق کارمندان است یک قسمت هم سایر اعتبارات چون در بودجه سال ۱۳۲۹ ما اعتباراتی را منظور کردیم که ارقامش بعضی موارد بیش از ارقامی بود که در بودجه سال ۲۸ بود در عین حال هم مجلس و آقایان نمایندگان و دولت علاقه‌مند به این بودند که طبق این ارقام پرداخت شود فرض بفرمایید در ضمن آن دوازدهم اعتبارات ساختمانی و اعتبارات بهداشتی و فرهنگی در چهار ماهه اول سال بود طبق مجوز آن یک دوازدهم‌ها حقوق و مزایای کارمندان به همان نحو پرداخت شد ولی این اعتباراتی که ما در بودجه ۲۹ منظور کرده بودیم از لحاظ بعضی کارهای عمرانی و انتقالی و عام‌المنفعه آنها چون در آن وقت وجود نداشت البته از لحاظ یک دوازدهم قابل پرداخت نبود برای این که بشود از تمام آن اعتبارات در سال ۲۹ استفاده بشود این بود که قید شد که آن اعتبارات طبق مصوب کمیسیون بودجه از اول سال ۲۹ قابل پرداخت باشد ولی البته اطلاع دارید که از حیث پرداختی به کارمندان دولت و حقوق و مزایای آنها هیچ تفاوتی بین این دو تصویب نیست.
رئیس - رأی گرفته می‌شود به کفایت مذاکرات آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، برای رأی نهایی به مجلس سنا فرستاده می‌شود آقای شعاعی
۸ - تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای کفیل وزارت دارایی
کفیل وزارت دارایی - اگر چه لایحه دو دوازدهم مطرح است بنده دو لایحه داشتم که می‌خواستم تقدیم بکنم یکی راجع به کمک به یک ورثه متوفایی است و یکی برای علامتگذاری به مسکوکات نقره و طلا برای اعتبار آنها که تقدیم می‌کنم.
رئیس - یک پیشنهاد تجزیه راجع به لایحه دو دوازدهم رسیده است
دکتر کیان - هیچ پیشنهادی مطابق آیین‌نامه در یک دوازدهم و دو دوازدهم قابل قبول نیست.
رئیس - پیشنهاد تجزیه است در اصل موضوع پیشنهادی نیست چون به مجلس سنا فرستاده می‌شود باید تکلیف این روشن بشود
صفایی- پس بگیرند موقع رأی نهائی بدهند
عامری - موقع رأی نهایی هیچ کاری نمی‌توان کرد باید حالا رأی بگیرید
دکتر کیان - اولاً مطابق ماده ۱۳ آیین‌نامه هیچ گونه پیشنهاد قابل طرح نیست از طرف دیگر به فرض این که پیشنهادی بخواهند بدهند که منجر به رأی شود اصولاً راجع به این دو دوازدهم فعلاً رأیی گرفته نمی‌شود بنابراین باید به مجلس سنا برود و رأی قطعی را بعد از برگشت از سنا باید گرفت استدعا می‌کنم که موافقت بفرمایید که به همین نحوی که گزارش تنظیم شده است به سنا برود اگر هم لازم می‌دانید که تجزیه کنید آن وقت بکنید (صحیح است)
۹ - تعیین موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آینده روز پنجشنبه و دستور انتخاب هیئت رئیسه است.
(یک ساعت و نیم بعد از ظهر جلسه ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
شماره ۱۱/۱۰۴۹۸ ۳۰/ ۱۱/ ۳۲۹
قوانین
وزارت فرهنگ
فرمان اجرای قانون برقراری فوق‌العاده در دوره آقای ملک‌الشعرای بهار و ترمیم حقوق بازنشستگی آقای نظام‌الدین وفا و قانون مزبور که به تصویب مجلس شورای ملی و سنا رسیده است ذیلاً ابلاغ می‌گردد.
با تأییدات خداوند متعال ما پهلوی شاهنشاهی ایران
محل صحه مبارک
نظر به اصل بیست وهفتم متمم قانون اساسی مقرر می‌داریم
ماده اول - قانون و برقراری فوق‌العاده درباره ملک‌الشعرای بهار و ترمیم حقوق بازنشستگی نظام‌الدین وفا که در جلسه پانزدهم بهمن ماه ۳۲۹ به تصویب مجلسین سنا و شورای ملی رسیده و منضم به این دستخط است به موقع اجرا گذاشته شود.
ماده دوم - هیئت دولت مأمور اجرای این قانون هستند.
به تاریخ ۱۸ بهمن ماه ۱۳۲۹
قانون برقراری فوق‌العاده درباره آقای ملک‌الشعرای بهار و ترمیم حقوق بازنشستگی آقای نظام‌الدین وفا
ماده واحده - وزارت فرهنگ مجاز است علاوه بر حقوق و کمک استادی آقای ملک‌الشعرای بهار استاد دانشگاه به پاس خدماتی که ایشان به ادبیات و فرهنگ به کشور نموده و می‌نمایند ماهانه مبلغ ده هزار ریال به عنوان فوق‌العاده مخصوص که ضمن بودجه سال ۳۲۹ وزارت فرهنگ منظور شد از اول فروردین ۱۳۲۹ پرداخت نماید.
تبصره - حقوق وظیفه آقای نظام‌الدین وفا کارمند بازنشسته وزارت فرهنگ به میزان جمع کل آخرین حقوق و کمک دریافتی در موقع اشتغال ترقی داده و پس از وضع آنچه از صندوق بازنشستگی دریافت می‌دارد بقیه را از اعتبار بودجه وزارت نامبرده پادار و مادام‌الحیات به مشارالیه پرداخت نمایند.
این قانون که مشتمل بر ماده واحده و یک تبصره است در جلسه یکشنبه پانزدهم بهمن ماه یک هزار و سیصد و بیست و نه به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
اصل فرمان همایونی و قانون در دفتر نخست وزیر است
م ۹۵۶۷ نخست وزیر
شماره ۱۱ ر ۱۰۴۹۹ ۳۰ ر ۱۱ ر ۲۹
وزارت دارایی
فرمان همایونی راجع به اجرای قانون پرداخت عیدی مستخدمین جزء و قانون مزبور که به تصویب مجلسین شورای ملی و سنا رسیده است ذیلاً ابلاغ می‌گردد.
با تأییدات خداوند متعال ما پهلوی شاهنشاه ایران
محل صحه مبارک
نظر به اصل بیست و هفتم متمم قانون اساسی مقرر می‌داریم
ماده اول - قانون اصلاح قانون اجازه پرداخت عیدی مستخدمین جزء مصوب لیله ۲۱ اسفند ماه ۱۳۰۵ که در جلسه پانزدهم بهمن ماه ۱۳۲۹ به تصویب مجلسین سنا و شورای ملی رسیده و منضم به این دستخط است به موقع اجرا گذشته شود.
ماده دوم - هیئت دولت مأمور اجرای این قانون هستند.
به تاریخ ۱۸ بهمن ماه ۱۳۲۹
قانون اصلاح قانون اجازه پرداخت عیدی مستخدمین جزء مصوب لیله ۲۱ اسفند ۱۳۰۵
ماده واحده - وزارت مالیه مجاز است از محل صرفه‌جویی بودجه پرسنلی وزارتخانه‌ها و مجلسین در عید نوروز مبلغی به عنوان عیدی مستخدمین جزء (سرپایی) دولت و مجلسین پرداخت نماید. میزان این عیدی برای آن عده از مستخدمین جزء (اعم از مرکز و ولایات) که سال را تمام در سر خدمت بوده‌اند معادل یک ماه حقوق و کمک دریافتی و برای سایرین نسبت به عده ماه‌هایی خواهد بود که در سر خدمت حاضر بوده‌اند.
این قانون که مشتمل بر ماده واحده است در جلسه یکشنبه پانزدهم بهمن ماه ۳۲۹ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
اصل فرمان همایونی و قانون در دفتر نخست وزیر است.
م ۹۵۶۸ نخست وزیر شماره ۱۱ ر
۱۰۵۰۰ ۲۹ ر ۱۱ ر ۲۹
وزارت دارایی
فرمان همایونی راجع به اجرای قانون برقراری ماهی دو هزار ریال وظیفه درباره آقای اسدالله کیانی و قانون مزبور که به تصویب مجلسین شورای ملی به سنا رسیده است ذیلاً ابلاغ می‌گردد.
با تأییدات خداوند متعال ما پهلوی شاهنشاهی ایران
محل صحه مبارک
نظر به اصل بیست و هفتم متمم قانون اساسی مقرر می‌داریم
ماده اول - قانون برقراری ماهی دو هزار ریال درباره اسدالله کیانی که در جلسه پانزدهم بهمن ماه ۱۳۲۹ به تصویب مجلسین سنا و شورای ملی رسیده و منضم به این دستخط است به موقع اجرا گذاشته شود.
ماده دوم - هیئت دولت مأمور اجرای این قانون هستند.
به تاریخ ۱۹ بهمن ماه ۱۳۲۹
قانون برقراری ماهی دو هزار ریال وظیفه درباره آقای اسدالله کیانی
ماده واحده - وزارت دارایی مجاز است از تاریخ اول فروردین ۱۳۲۹ ماهی دو هزار ریال وظیفه برای آقای اسدالله کیانی کارمند وزارت دارایی که نابینا شده علاوه بر ۴۹۴ ریال که فعلاً دریافت می‌دارد از محل اعتبار شهریه و وظیفه بپردازد.
این قانون که مشتمل بر ماده واحده است در جلسه یکشنبه پانزدهم بهمن ماه یک هزار و سیصد و بیست و نه به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
اصل فرمان همایونی و قانون در دفتر نخست وزیر است.
م ۹۵۶۶ نخست- وزیر
شماره ۱۱- ۱۰۴۸۹ ۲۴- ۱۱- ۲۹
وزارت دارایی
پیرو نامه شماره ۹۰۲۶- ۱۷ ر ۵ ر ۲۶ موضوع آیین‌نامه مربوط به جرایم مالیاتی اشعار می‌دارد
کمیسیون قوانین دارایی مجلس شورای ملی بنا به پیشنهاد آن وزارت در جلسه هفتم بهمن ماه ۱۳۲۹ ماده‌ای را به عنوان ماده ۵ ضمیمه آیین‌نامه نموده است اینک رونوشت ماده نامبرده به پیوست ایفاد می‌گردد
م ۹۵۶۲ نخست وزیر
ماده ۵- مقصود از کلیه جرایم در ماده ۲۶ قانون مالیات املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب تیر ماه ۱۳۲۸ جریمه‌های مالیاتی و زیان دیرکرد هر دو می‌باشد.
ماده نامبرده بالا به موجب اختیار حاصله از ماده ۲۶ قانون مالیات املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب تیر ماه ۱۳۲۸ به عنوان ماده ۵ در جلسه هفتم بهمن ماه ۱۳۲۹ به تصویب کمیسیون قوانین دارایی مجلس شورای ملی رسیده و قانون اجرا می‌باشد.
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت
سؤالات نمایندگان
ریاست محترم مجلس شورای ملی
به قراری که در جراید داخلی و خارجی مشاهده شد در فروردین ماه سال آتیه کنفرانس محل کار مرکب از نمایندگان دول اسلامی و دولت اسرائیل در تهران تشکیل خواهد شد و برنامه آن هم مفصلاً از طرف سازمان بین‌المللی کار با قید این که محل کنفرانس تهران خواهد بود منتشر شده است خواهشمندم به آقایان وزرای امور خارجه و کار اطلاع دهند که برای پاسخ به سؤالات زیر در شورای ملی حضور به هم رسانند
۱ - آیا تشکیل این کنفرانس با دعوت رسمی دولت ایران است یا غیر رسمی می‌باشد؟
۲ - بر فرض دعوت آیا وزرای خارجه و کار جلب نظر کمیسیون‌ها به خارجه و امور اجتماعی مجلس شورای ملی را نموده‌اند یا خیر؟
۳ - با این که دول اسلامی با دولت اسرائیل رابطه ندارند و رابطه سیاسی خود دولت اسرائیل هم با ایران درست معلوم نیست مبنای این دعوت چیست؟
۴ - آیا راست است که مخارج این کنفرانس را که بالغ بر دویست هزار تومان است دولت ایران باید متحمل گردد.
حسین فرهودی
مقام ریست محترم مجلس شورای ملی
مستدعی است به جناب آقای کفیل وزارت دارایی اطلاع داده شود که برای جواب به سؤال زیر طبق آیین‌نامه داخلی منتها در ظرف یک هفته در مجلس حضور به هم رساند.
به طوری که در اصفهان شهرت یافته مقدار هشتاد تن پنبه به نام کارخانه نخ‌تاب اصفهان از سازمان بر نامه خریداری کرده‌اند و در بازار تهران با هشتصد هزار ریال تفاوت فروخته‌اند با وضع فعلی کارخانه‌ها و بیکاری عده زیادی کارگر این گونه سوء‌استفاده و این قبیل معاملات موجب تأسف است لذا خواهش داریم برای روشن شدن قضیه تعیین فرمایید که اولاً چنین معامله شده است یا نه و چنانچه چنین معامله شده است طرف معامله چه کسی بوده است ثانیاً کلیه معاملاتی که سازمان برنامه تا کنون با کارخانه‌های اصفهان کرده است چه بوده طرف و جنس و مقدار معامله را به عرض مجلس شورای ملی برسانند
محمدتقی برومند- مجتبی دولت‌آبادی ابوالفتح قهرمان
مجلس شورای ملی
پیرو لایحه تقدیمی به شماره ۶۹۶۸۷ به تاریخ ۱۹ ر ۱۰ ر ۳۲۹ متضمن بودجه عمومی سال ۳۳۰ کل کشور اینک مواد زیر مربوط به مقررات مالی و استخدامی پیشنهاد و تصویب آن را استدعا می‌نماید ضمناً عرض می‌شود که قسمتی از مواد ذیل در لایحه متمم بودجه سال ۱۳۲۹ پیشنهاد و مورد شور و تصویب کمیسیون بودجه نیز واقع گردیده و قسمت دیگر هم متعاقب لایحه متمم بودجه سال ۱۳۲۹ در نظر بود تقدیم گردد ولی نظر به این که موقع تصویب بودجه سال ۶۲۹ گذشت و قهراً مواد متمم بودجه هم بلااقدام ماند به این لحاظ جزو لایحه متمم بودجه سال ۱۳۳۰ پیشنهاد می‌گردد. ماده اول - اجازه داده می‌شود
۱ - مطالبات و خسارات و دعاوی اشخاص و مؤسسات از متجاسرین پس از رسیدگی در وزارت دارایی با تصویب هیئت وزیران از مازاد وجوه و اموال منقول و غیر منقول متجاسرین که به مالکیت دولت در آمده و در اختیار خزانه دارایی کل قرار گرفته پس از وضع مطالبات و خسارات دولت به تناسب مطالبات نسبت به مازاد اموال پرداخت و سند ترک دعوا گرفته شود.
۲ - درآمد حاصله از فروش محصولات و مصنوعات کلیه مدارس حرفه‌ای و صنعتی و هنری و کشاورزی و مزارع نمونه و اداره هنرهای ملی پس از وضع قیمت مواد اولیه که از بودجه وزارت فرهنگ و سایر وزارتخانه‌ها پرداخت شده و خواهد شد و برای توسعه و تکمیل لوازم تأسیسات مزبور و پاداش بعضی از هنرمندان که آثار تهیه شده به وسیله آنها قابل توجه بوده به مصرف برسد.
۳ - آنچه را از تمبرهای یک ریالی نامه که اشخاص و مؤسسات خریده‌اند و بعد از القای مصرف تمبر مزبور در دست آنها باقی مانده جمع‌آوری و قیمت آن را از درآمد عمومی پرداخت نماید.
۴ - اسناد مبلغ ۸۶۸۵۰۰ ریال قیمت روغن خریداری شهربانی کرمانشاه که بدون رعایت مناقضه خریداری شده به حساب قطعی منظور گردد.
۵ - وزارت کشاورزی داروهای ضد انگلی را به دامداران به قیمت تمام شده و به علاوه ده درصد فروخته و از وجوه حاصل از فروش داروهای مزبور مجدداً مواد اولیه برای ساختن دوا خریداری و به همین ترتیب عمل نماید.
۶ - فوق‌العاده مخصوص مرزی درباره پزشکانی که محل خدمت‌شان در نقاط مرزی بد آب و هوا درجه یک و دومی باشد علاوه بر حقوق و مزایای فعلی حداکثر به قرار هر نفری ماهی سه هزار ریال به تشخیص وزارت بهداری از تاریخ تصویب این قانون از محل اعتبار ماده شش بودجه وزارت نامبرده برقرار و پرداخت گردد.
۷ - مدیران مدارس که بیش از بیست سال سابقه خدمت آموزشی داشته باشند بر طبق تبصره ۲ از ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری مادام که به شغل مدیریت اشغال دارند از مزایای تبصره مزبور نیز استفاده نمایند.
۸ - وزارت راه از بین لیسانسیه‌های دانشکده فنی و علوم شش نفر را از طریق مسابقه انتخاب و برای تحصیل در رشته‌های فنی هوایی از قبیل هواشناسی. رادیو الکتریک و مکانیکی به مدت سه سال به اروپا یا آمریکا اعزام دارد و هزینه ایاب و ذهاب و خرج تحصیل آنها را از اعتبار منظور در بودجه اداره کل هواپیمایی کشور پرداخت نماید مشروط بر این که خرج تحصیل آنها از میزانی که وزارت فرهنگ به محصلین اعزامی می‌پردازد بیشتر نباشد دانشجویانی که به ترتیب فوق اعزام می‌شوند پس از انجام تحصیلات مکلفند دو برابر مدتی را که هزینه به دولت تحصیل نموده‌اند در اداره کل هواپیمایی کشور موظفاً خدمت نمایند.
۹ - مطابق تبصره سه ماده اول قانون بودجه ۱۳۲۸ انجام وظایف وزارت کار در نقاطی که وزارتخانه نامبرده تأسیسات ندارند به عهده فرمانداری محل قرار داده و وزارت کار مکلف است در آن نقاط ادارات جدید تأسیس ننماید ولی در هر محل که از اول سال ۳۲۸ ادارات کار وجود دارد کماکان باقی خواهد بود.
۱۰ - فوق‌العاده مخصوص قضات محکمه تجدید نظر املاک واگذاری که به موجب تصویب‌نامه شماره ۷۹۲۴- ۲۰ ر ۳ ر ۱۳۲۶ برقرار و تا آخر سال ۳۲۶ از اعتبار منظور در بودجه وزارت دادگستری پرداخت شد از اول سال ۱۳۲۷ به بعد نیز از اعتبار بودجه مذکور تأدیه و به خرج منظور گردد.
۱۱ - در کلیه دستگاه‌های دولتی اعم از وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی و بنگاه‌ها و شرکت‌ها که با سرمایه دولت تأسیس و یا اقلاً نصف سرمایه آن متعلق به دولت باشد کارمندان فنی از قبیل پزشک - مهندس - مأمورین قضایی و غیره بایستی منحصراً برای همان کارهای فنی مربوط به حرفه خودشان که استخدام شده‌اند به خدمت گمارده شوند چنانچه این قبیل کارمندان بنا به ضرورت به کارهای اداری اشتغال داشته باشند فقط حقوق و کمک و سایر مزایای رتبه اداری و شغلی که به آنها محول شده پرداخت خواهد شد مشروط بر این که از حقوق و کمک مزایای پایه فنی آنها بیشتر نباشد.
۱۲ - مفاد تبصره یک ماده یک قانون افزایش حقوق مصوب آبان ماه هزار و سیصد و بیست در مورد مشمولین قانون استخدام پزشکان لغو و مشمولین مذکور حقوق قانونی پایه ۹ را تماماً دریافت نمایند.
۱۳ - حقوق آن عده از معلمین دانشگاه تبریز را که به موجب تبصره ۱۲ ماده اول قانون مصوب بودجه سال ۱۳۲۸ در اثر اعطای پایه دانشیاری تقلیل یافته است مادامی که رتبه آنان به میزان حقوق دریافتی قبل از اجرای قانون نرسیده است کماکان به اخذ ثابت و بدون کسر پرداخت نمایند.
۱۴ - وزارت پست و تلگراف و تلفن حقوق مستخدمین جزء را که با سمت سیم‌بان استخدام شده‌اند و یا می‌شوند تا یک هزار و دویست ریال ترمیم نماید.
ماده دوم - رأی کمیسیون تشخیص مالیاتی تجدید نظر غیر قابل اعتراض است مکرر مواردی که مابه‌الاختلاف بین مالیات مشخصه از طرف کمیسیون و مبلغ مالیات مورد مطالبه اداری دارایی با مبلغ مورد قبول مؤدی بیش از سیصد هزار ریال باشد در چنین صورتی دارایی مؤدی می‌تواند به دادگاه تجدید نظر دیوان دادرسی دارایی در ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ رأی مراجعه نماید رأی دادگاه مزبور قطعی و لازم‌الاجرا است.
هرگاه مراجعه به دیوان دادرسی از طرف مؤدی بشود قبلاً باید معادل مابه‌الاختلاف ودیعه سپرده یا تضمین معتبری که قابل قبول اداره دارایی باشد بسپارد.
تبصره - مقررات بالا شامل کلیه مواردی نیز می‌شود که قبل از تصویب این اصلاحیه از طرف اداره دارایی در مدت مذکور نسبت به آرای کمیسیون‌های تجدید نظر مالیاتی واخواهی شده و هنوز رأی یا قرار نهایی از طرف دادگاه تجدید نظر دیوان دادرسی صادر نگردیده.
ماده سوم - اجازه داده می‌شود با مؤدیان مالیاتی املاک مزروعی آذربایجان و زنجان که تا کنون مالیات‌های سال‌های ۲۳ و ۲۴ و ۲۵ خود را تصفیه نکرده‌اند مطابق تصویب‌نامه‌های شماره ۱۷۴۴ به تاریخ ۲۵ ر ۱ ر ۱۳۲۶ و ۹۴۶۰ به تاریخ ۴ ر ۵ ر ۱۳۲۶ رفتار و مالیات آنها به طریق مقرر در تصویب‌نامه‌های مذکور وصول شود
ماده چهارم - فوق‌العاده ترمیم موضوع قسمت آخر ماده ۲ آیین‌نامه اجرای قانون کمک کارمندان دولت مصوب دوم آبان ماه ۱۳۲۲ منحصر به کسانی است که در تاریخ تصویب آیین‌نامه مزبور واجد شرایط مذکور در ماده ۳ بوده‌اند و هر گونه تغییراتی که از آن تاریخ به بعد در وضعیت اداری و حقوق کارمندان اعم از مقام مافوق وزیر دست داده شده یا بشود مشمول فوق‌العاده ترمیم نخواهد بود و آنچه را که تا این تاریخ به موجب رأی دیوان عالی کشور و حکم صادره از وزارتخانه مربوطه تعهد و یا پرداخت شده مسترد نخواهد شد.
ماده پنجم - صدی دو مبلغی که در دوره عمل هر سال نسبت به مدت متشابه سال قبل در هر یک از منابع درآمد عمومی‌کشور اضافه وصول می‌شود به تشخیص وزیر دارایی بین مأمورین وصول و سایر کارمندانی که اقدامات آنها در حسن انتظام امور مالی مؤثر است به عنوان پاداش تقسیم خواهد گردید.
ماده ششم - اجازه داده می‌شود به منظور حفظ بهداشت عمومی ۲۵ هکتار از اراضی خالصه دولت جزء دهستان باوی واقع در یک فرسخی شهر اهواز برای گورستان مسلمانان و ۲۵ را هکتار از عراضی مزبور برای گورستان یهودیان به طور رایگان به شهرداری اهواز واگذار گردد.
ماده هفتم - عمل وزارت دارایی درمورد فروش پاسگاه ارچنگان تأیید می‌شود.
ماده هشتم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود قسمتی از املاک مورد معاوضه آقای علی محمد غضنفری واقع در لرستان را به استثنای امارات و مستغلات و باغاتی که مورد احتیاج ادارات دولتی است به مشارالیه مسترد و به همان از املاک سابق دولت واقع در سمنان و کاشان که به نامبرده واگذار شده به ملکیت دولت اعاده داده و معامله سابق را به این میزان اقاله نماید در صورتی که املاک سابق دولت واقع در سمنان و کاشان از مالکیت آقای علی‌محمد غضنفری خارج شده باشد بهای آن قسمت از املاک که در تصرف مشارالیه نباشد به نرخ عادله روز به دولت پرداخت نماید.
ماده نهم - دولت می‌تواند مستخدمینی را که سنین عمر آنها از ۶۰ سال تجاوز نموده است ولو این که مدت خدمت آنها کمتر از میزان مقرر در بند الف و ب و ج قانون اصلاح ماده ۴۳ قانون استخدام کشوری مصوب آبان ماه ۱۳۰۹ باشد بازنشسته نماید.
ماده دهم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود وجوه حاصله از فروش اراضی یوسف‌آباد را که به کارمندان دولت واگذار شده به منظور عمران اراضی مزبور و احداث خیابان‌ها و لوله‌کشی و برق و آسفالت‌کاری و احداث ابنیه عمومی از قبیل دبیرستان دبستان بیمارستان و غیره مصرف نماید.
ماده یازدهم - وضع هر گونه عوارض شهرداری برای کالاهایی که مالیات غیر مستقیم به آنها تعلق می‌گیرد موکول به جلب موافقت وزارت دارایی می‌باشد.
ماده دوازدهم - از ماده ۱۴ قانون مالیات بر درآمد مصوب تیر ماه ۱۳۲۸ جمله «سود بهره بانک‌ها از پرداخت مالیات معاف خواهد بود» حذف می‌شود.
ماده سیزدهم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود در مواردی که به موجب دلایل قطعی و مسلم ثابت شود عمل مقاطعه‌کاری منتهی به ضرر شده از مطالبه مالیات و عوارض مربوطه صرف‌نظر و چنانچه مبلغی دریافت شده مسترد دارد.
ماده چهاردهم - موتور هواپیما نیز مشمول مقررات ماده ۳۴ قانون املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب تیر ماه ۲۸ خواهد بود.
ماده پانزدهم- وظیفه‌ای را که به موجب ماده ۶۰ قانون استخدام کشوری و تبصره آن برای رسیدگی و تصدیق پیشنهادهای برقراری حقوق بازنشستگی کارمندان رسمی دولت و وظیفه آنان به عهده هیئت وزیران مقرر گریده وزارت دارایی انجام بدهد و پیشنهادهایی که وزارت دارایی از تاریخ صدور تصویب‌نامه شماره ۱۳۴۸۸ به تاریخ ۳ ر ۵ ر ۲۵ هیئت وزیران تا تاریخ تصویب این قانون در مورد برقراری حقوق بازنشستگی و وظیفه ورثه بازنشستگان رسیدگی و تصدیق نموده است تأیید می‌شود.
ماده شانزدهم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود در مراکز شهرستان‌ها و بخش‌ها به تناسب احتیاجات آنها مساحت معینی از اراضی خالصه را طبق اصول شهرسازی قطعه‌بندی و ارزیابی نموده و بدون رعایت تشریفات مزایده به کارمندانی که مقیم محل می‌باشند واگذار نماید و نسبت به اراضی بایر قریه اوین و اراضی امیرآباد و ضرابخانه واقع در اطراف تهران نیز به همین قرار اقدام کند.
تبصره ۱ - کارمندان دولت می‌توانند حداکثر تا مسافت ۱۰۰۰ متر مربع از اراضی مزبور را خریداری و بهای آن را به اقساط پنج ساله بدون فرع بپردازند.
تبصره ۲ - آیین‌نامه فروش اراضی را وزارت دارایی تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران اجرا خواهد نمود.
ماده هفدهم - اجازه داده می‌شود.
۱ - وزارت دارایی در مقابل دعاوی مسلم افراد نسبت به اراضی اطراف تهران که مورد مداخله تأسیسات دولتی قرار گرفته و به وسیله ایجاد بنا و ساختمان رد آن به صاحبان اراضی مشکل شده معادل آن از اراضی و املاک دولتی که در تهران و املاک واقع است واگذار نماید مقصود از دعاوی مسلم دعاوی است که مستند به اسناد مالکیت قطعی باشد.
۲ - وزارت دارایی چاپ تمبرهای یادگاری را به منظور معرفی آثار تاریخی و مفاخر ملی تهیه می‌شود مادام که وسایل کافی برای تبع این گونه تمبرها در ایران مهیا نیست به مؤسسات صلاحیت‌دار در کشورهای خارجی سفارش بدهد.
۳ - احکام و قرارهای دیوان دادرسی دارایی به وسیله ادارات تابع وزارت دارایی اجرا شود و ادارات مزبور در صورت لزوم به ضابطین دادگستری مراجعه خواهند نمود و ضابطین مذکور مکلفند در اجرای احکام و قرارهای صادره اقدام نمایند.
ماده هجدهم - کارمندان رسمی و مستخدمین جزء وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی که به اداره املاک و مستغلات موقوفه پهلوی یا سایر بنگاه‌های غیر دولتی با موافقت وزارت دارایی منتقل گردیده یا بعداً منتقل شوند با پرداخت کسور بازنشستگی مدت خدمت گذشته خود مشمول مقررات قوانین استخدام کشوری خواهند بود.
ماده نوزدهم - مفاد تبصره ۶ - قانون اصلاح مقررات بازنشستگی مصوب ۱۸ فروردین ماه ۱۳۲۸ شامل کلیه کسانی است که موجب قوانین مختلف استخدامی اعم از کشوری فرهنگی پزشکی و قضایی به خدمت منصوب شده‌اند.
ماده بیستم - سابقه خدمت دولتی آقای محمدعلی کازرونی‌رزین کارمند محلی سابق کنسولگری شاهنشاهی در بمبئی و واسطه مطبوعاتی سفارت کسیرایی شاهنشاهی در دهلی را جزو خدمت رسمی نامبرده محسوب و با رعایت قانون استخدام کشوری و آیین‌نامه اساسی وزارت خارجه پایه رسمی مشارالیه را تشخیص دهد.
ماده بیست و یکم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود مطابق مورد ادعای شرکت لنچ (حمل و نقل سابق ایران) و همچنین دعادی دولت از شرکت مزبور را مورد رسیدگی قرار داده و در صورت اقتضا با اخذ سند ترک دعوا از شرکت نامبرده یا قائم مقام قانونی آن از مطالبات مورد ادعای دولت صرف‌نظر نماید.
ماده بیست و دوم - وزارت بهداری مجاز است از بین پزشکان رسمی خود که بیش از ده سال سابقه خدمت پزشکی دارند و از قوانین اعزام محصل به خارجه استفاده ننموده‌اند همیشه تا ده نفر را با رعایت شرایط تقدیم که خدمت در مناطق بد آب و هوا و نقاط خارج از مرکز و اهمیت مشاغل و ابراز لیاقت و فعالیتی است که در دوره خدمت نشان داده‌اند برای مدتی که به میزان یک ماه در مقابل هر یک سال خدمت خواهد بود جهت مطالعات علمی و دیدن دوره‌های تکمیلی به کشورهای خارجه اعزام و فقط حقوق و مزایای آنها را به ریال به نسبتی که در مرکز تعلق می‌گرفته پرداخت نماید.
ماده بیست و سوم - وزارت دارایی می‌تواند صدی در از مبلغ مالیاتی را که از طریق توافق وصول می‌نماید به مأمورین مربوط پرداخت نماید.
ماده بیست و چهارم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود عمارت سابق وزارت امور خارجه را به استثنای آنچه از محل مذکور مطابق نقشه جزء خیابان می‌شود همچنین دو قطعه زمین مجاور همدیگر یکی به مساحت ۲۰ ر ۷۸۷۸ و دیگری ۱۷۹۰ متر مربع واقع در جنب کارخانه نخ‌ریسی سابق مشهد که در نقشه شماره ۹۹ شهرداری آنجا هم مشخص گردیده مجاناً به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران واگذار نماید
ماده بیست پنجم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود که از دریافت مالیات املاک مزروعی سال ۱۳۲۶ آقای محمد عباسی واقع در مهاباد صرف‌نظر و بقایای سال مذکور ایشان را از دفاتر حذف نماید.
ماده بیست و ششم - اجازه داده می‌شود از اول ۱۳۳۰ ماهی پنج هزار ریال به رئیس شهربانی کل کشور و ماهی پنج هزار ریال به فرمانده ژاندارمری کل کشور به عنوان فوق‌العاده مقطوع و اضافه کار در صورت وجود اعتبار ضمن ماده مربوطه فوق‌العاده‌ها در بودجه مربوط پرداخت نماید.
ماده بیست و هفتم - از تاریخی که کارکنان فرهنگی بیمه شده و می‌شوند کسر صدی نیم بهداشت از کمک آنها موقوف می‌گردد آنچه بعد از تاریخ بیمه شدن پرداخت نموده باشند به آنها مسترد خواهد شد.
ماده بیست و هشتم - اعتبارات پرسنلی و اداری و فنی مربوط به دامپروری که در بودجه وزارت کشاورزی منظور است یک قلم به عنوان سرمایه تبدیل و در اختیار بنگاه دامپروری که به موجب تصویب‌نامه شماره ۱۷۴۴۹ به تاریخ ۳ ر ۱۲ ر ۱۳۲۸ تشکیل یافته گذارده می‌شود و درآمد حاصله از تأسیسات دامپروری و همچنین سود ویژه سهامی‌که بنگاه مزبور در شرکت‌ها دارا می‌شود تعلق به بنگاه داشته و به صرف تأسیسات مزبور خواهد رسید.
ماده بیست و نهم - اجازه داده می‌شود کلیه مخابرات و مکالمات و مرسولات دربار شاهنشاهی از اول مهر ماه سال ۲۸ مجاناً محسوب گردد.
ماده سی‌ام - وزارت دارایی مجاز است در مقابل قریه آق‌دربند که دولت محکوم به استرداد آن به بانو آغابی می‌گردیده و فعلاً قریه مزبور بر اثر تعویض به آستان قدس در تصرف دولت نیست بلکه دیگر از خالصه جات دولتی به بانوی مزبور عوض دهد.
ماده سی و یکم - اعتبار مخارج سیم‌کشی و تعمیر خطوط تلگرافی منظور در بودجه وزارت پست و تلگراف تا آخر سال بعد قابل تعهد و پرداخت خواهد بود.
ماده سی و دوم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود مالیات مستغلات سنوات بیست و سه و بیست و چهار مؤدیانی که حساب خود را تاکنون واریز ننموده‌اند برابر ماده ۸ قانون مالیات املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب تیر ماه ۱۳۲۸ مطالبه و واریز نماید.
ماده سی و سوم - بنگاه راه‌آهن دولتی ایران مکلف است درآمدهای خود را به خزانه دارایی کل تحویل داده که در حساب مخصوص متمرکز گردد و هزینه‌های خود را طبق بودجه مصوب و در حدود درآمد مربوط به موجب حواله وزارت دارایی از خزانه دارایی کل دریافت نماید.
ماده سی و چهارم - وزارت دارایی مکلف است نسبت به وجوهی که طبق قوانین مربوط به عنوان سپرده یا ودیعه یا وجه‌الضمان یا نظایر آن به وسیله ادارات دولتی دریافت می‌شود نظارت داشته و در خزانه دارایی کل تمرکز دهد و در سررسید بنا به تقاضای ادارات ذی‌ربط بدون هیچ تشزیفاتی از خزانه‌داری که دریافت و مسترد دارد.
ماده سی و پنجم - وزارت دارایی مکلف است برای تعیین مازاد درآمد حساب هزینه مقدماتی ثبت اسناد و املاک موضوع ماده ۵ قانون متمم بودجه سال ۲۱ در مصرف وجوه مقدماتی ثبت مانند سایر هزینه‌های وجوه عمومی نظارت نماید.
ماده سی و ششم - در آمد حاصله از اضافه نرخ تلگرافی داخله کشور را که به استناد ماده یک قانون متمم بودجه سال ۱۳۲۰ و یا تصویب هیئت وزیران از قرار کلمه یک ریال دریافت می‌شود از تاریخ تصویب این قانون در حساب مخصوص تحت نظر خزانه‌داری کل نگهداری و به موجب درخواست نظارت پست و تلگراف منحصراً به مصرف ساختمان‌های مورد احتیاج وزارت نامبرده در مرکز و نقاط مختلف کشور برساند استفاده از اضافه درآمد مزبور جهت ساختمان ابنیه وزارت پست و تلگراف مقید به سال مالی نخواهد بود و پس از اتمام ساختمان‌های مزبور درآمد حاصله از این افزایش به حساب درآمد عمومی‌کشور منظور خواهد شد.
ماده سی و هفتم - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود از وصول بقایای مالیات دوچرخه و درشگه که تا این تاریخ لاوصول مانده صرف‌نظر نماید.
ماده سی و هشتم - سر رسید مقرر در تبصره سوم ماده ۹ قانون مالیات املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب تیر ماه ۱۳۲۸ به ترتیب زیر تغییر می‌یابد.
مهلت پرداخت مالیات هر سال هر حوزه منتها تا موقع برداشت محصول آن حوزه است و به طور کلی در تمام کشور این مهلت در مورد گندم و جو و نقدی حداکثر تا آخر مهر ماه و در مورد شلتوک تا آخر آذر خواهد بود.
پس از انقضای تاریخ برداشت محصول هر نقطه ادارات دارایی می‌توانند از طریق اجزای مالیات آن سال را وصول کنند ولی زیان دیرکرد مقرر در ماده ۱۹ قانون مذکور برای سهولت محاسبه چه برای گندم و جو و نقدی و چه برای شلتوک از اول دی ماه هر سال منظور و دریافت خواهد شد.
ماده سی و نهم - دولت مجاز است در مواقعی که احتیاج به استخدام کارشناسان خارجی دارد و اعتبار لازم برای آن در بودجه مصوب داشته باشند بر طبق تصویب هیئت وزیران اشخاصی را که واجد صلاحیت و معلومات مورد نظر باشند استخدام نموده و لایحه استخدامی را منتها تا سه ماه بعد از استخدام هر یک به مجلس تقدیم نمایند حقوق و مزایای کارشناسان خارجی که به موجب این قانون استخدام می‌شوند مادام که تکلیف لایحه استخدامی آنها معلوم نشده باشد در حدود اعتبار مربوطه به طور علی‌الحساب قابل پرداخت خواهد بود و پس از تصویب بر طبق قانون مصوب اقدام خواهد شد.
ماده چهلم - به وزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود.
۱ - برای وصول مطابق مربوطه به بنگاه آبیاری که از بابت آب‌بهای نقدی و جنسی مطابق آیین‌نامه‌های مربوطه از شاربین رودخانه‌ها دارد و یا سهمیه مستنکفین قنوایی که از پرداخت سهمی خود طبق ماده ۱۳ قانون مصوب ۲۹ ر ۲ ر ۱۳۲۲ امتناع کرده‌اند به ترتیبی که در ماده ۱۳ قانون ۲۹ ر ۲ ر ۱۳۲۲ مقرر است مستقیماً یا به وسیله اجرای ثبت محل اقدام نموده مطالبات دولت را وصول نماید و اجرای ثبت مطابق مقررات اجرایی مفاد اسناد رسمی نسبت به تقاضای وزارت کشاورزی به وسیله بنگاه مستقل آبیاری اقدام می‌نماید.
۲ - کلیه اراضی بنگاه‌های کشاورزی را که فعلاً از لحاظ فنی قابل دایر نگه داشتن نیست با جلب موافقت قبلی وزارت دارایی به فروش رسانیده از محل بهای آن اراضی و مزارع و املاک دیگری را خریداری و برای بنگاه‌های کشاورزی و مزارع نمونه اختصاص دهد.
۳ - اموال منقول و غیر منقول مربوطه به جنگل را که در اختیار آن وزارتخانه یا وزارتخانه دیگر می‌باشد به مقداری که لازم می‌داند با موافقت قبلی وزارت دارایی و تصویب هیئت وزیران به عنوان سرمایه به بنگاه جنگل‌ها بدهد.
تبصره - اعتبارات مربوط به جنگل در بودجه وزارت کشاورزی یا وزارتخانه دیگر مطابق تشخیص و گواهی طرفین و موافقت وزارت دارایی به عنوان سرمایه بنگاه در بودجه منظور و یک قلم در وجه بنگاه نامبرده پرداخت خواهد شد.
نخست وزیر رزم‌آرا کفیل وزارت دارایی ع. شعاعی
ریاست محترم مجلس شورای ملی
طرح مربوط به اصلاح امتحانات مدارس و مسابقه و ورود به خدمات دولتی در جلسه روز شنبه ۷ بهمن ماه ۲۹ به تصویب مجلس سنا رسیده است اینک یک نسخه از طرح مزبور لقا ارسال می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- سید حسن تقی‌زاده
طرح مربوط به اصلاح امتحانات مدارس و مسابقه ورود به خدمات دولتی
ماده اول - از تاریخ تصویب این قانون ورود به خدمات دولت و شهرداری‌ها و بنگاه‌هایی که با سرمایه دولت اداره می‌شود علاوه بر طی مدارج تحصیلی (مقرر در قوانین مربوطه) و رعایت نمره اخلاق با مسابقه خواهد بود ممتحنین مسابقه را هیئت مستقل مسابقه انتخاب خواهند کرد که اعضای آن هیئت به این ترتیب معین می‌شوند.
شورای عالی فرهنگ با حضور دو ثلث اعضای رسمی به رأی مخفی ۱۸ نفر از اشخاص بصیر آزموده معتمد را انتخاب و توسط وزارت فرهنگ به قرعه ۹ نفر را به کمیسیون فرهنگ سنا و ۹ نفر را به کمیسیون فرهنگ مجلس شورای ملی پیشنهاد خواهد کرد و هر یک از دو کمیسیون فرهنگ مجلسین ۳ نفر از آنها را به مدت پنج سال برای عضویت هیئت مستقل مسابقه انتخاب خواهد نمود و در هر مسابقه یکی از این شش نفر سمت ریاست امتحانات را خواهد داشت. وزارت فرهنگ موظف است برای اعضای هیئت مستقل مسابقه و ممتحنین پاداش مناسب برای خدمات آنها منظور دارد.
این هیئت در فروزدین ماه هر سال برای هر وزارتخانه از بین صاحب منصبان واجد مقامات علمی آن وزارتخانه و اشخاصی که در امور آن وزارتخانه ثابت و تخصص داشته باشند عده لازم را برای تشکیل کمیسیون مسابقه معین و معرفی می‌نماید.
هیئت مستقل مسابقه مسئول وزیر فرهنگ است. در
صورتی که بعض یا تمام اعضای هیئت مستقل مسابقه مستعفی شده یا فوت نمایند عضو یا اعضای کسری به طریق مذکور در بالا تعییین خواهد شد.
هیئت مزبور حداکثر تا سه ماه پس از انتخاب آیین‌نامه‌های لازم را جهت امتحانات مسابقه و امور داخلی خود وضع و به اطلاع وزیر خواهد رسانید.
تبصره - تا مدت ده سال از تاریخ تصویب این قانون در مخارج از شهرستان تهران پزشکان و سایر متصدیان امور طبی مطابق قوانینی که برای استخدام آنان وضع شده بدون مسابقه استخدام خواهند شد.
ماده دوم - امتحانات دبستان‌ها و دبیرستان‌ها کلاس به کلاس در خود مدارس با رعیت اخلاق و انضباط و مراقبت تحصیلی مستمر و مرتب محصلین در عرض سال صورت می‌گیرد و گواهی‌نامه به امضای رئیس مدرسه صادر می‌شود و در هر مورد وزارت فرهنگ قانونی خود را اعمال خواهد کرد.
ورود به مدارس فنی و عالی علاوه بر طی مدارج تحصیلی به موجب امتحان یا مسابقه‌ای خواهد بود که در خود آن مدارس به عمل آید.
ماده سوم - وزارت فرهنگ مأمور اجرای این قانون است.
طرح مزبور در جلسه روز شنبه ۷ بهمن ۱۳۲۹ به تصویب مجلس سنا رسیده است.
رئیس مجلس سنا- سید حسن تقی‌زاده
ریاست مجلس شورای ملی
چون عنوان دادگاه اداری و دادگاه تجدید نظر منظوره در قانون نظام وظیفه که مأمور رسیدگی به وضعیت مشمولین هستند باعث توهم اغلب مشمولین بوده و این عنوان با وظیفه اصلی آنها مطابقت نمی‌کند لذا ضمن لایحه تقدیمی پیوست استدعا گردیده عناوین بالا به انجمن بدوی و تجدید نظر نظام وظیفه تبدیل گردد مستدعی است مقرر فرمایید لایحه تقدیمی‌در مجلس شورای ملی مطرح و تصویب آن را اعلام نمایند.
وزیر جنگ سرلشکر عبدالله هدایت
ماده واحده - از تاریخ تصویب این قانون هیئت‌های رسیدگی به وضع مشمولین عبارت از دادگاه اداری و تجدید نظر مصرحه در ماده واحده اصلاحی قانون نظام وظیفه مصوب ۲۲ آبان ۱۳۲۴ و قوانین مصوب ۲۹ اسفند ماه ۱۳۲۱ و خرداد ۱۳۱۷ به شرح زیر تغییر می‌یابد:
دادگاه اداری و انجمن بدوی نظام وظیفه.
دادگاه تجدید نظر به انجمن تجدید نظر نظام وظیفه.
تبصره ۱ - مدت اعتراض مشمولین به آرای انجمن بدری نظام وظیفه از تاریخ ابلاغ رأی الی شصت روز بوده و در صورت انقضاع مدت آرای صادره از انجمن بدوی به استثنای مواردی که تغییر وضعیت روی دهد درباره آنها قاطع ولی اداره نظام وظیفه در هر موقع می‌تواند نسبت به آرای مزبور معترض باشد.
تبصره ۲ - در صورت وصول اعتراض از طرف مشمولین نسبت به آرای صادره از انجمن بدوی نظام وظیفه بنا بر موافقت رئیس اداره نظام وظیفه عمومی رسیدگی امر به انجمن تجدید نظر نظام وظیفه مراجعه می‌شود و رأی صادره از انجمن مزبور قطعی و هر گونه اعتراض و شکایتی که از طرف مشمولین در این زمینه برسد بلااثر خواهد بود.
تبصره ۳ - در صورتی که رئیس اداره نظام وظیفه نسبت به آرای صادره از انجمن‌های تجدید نظر نظام وظیفه معترض باشد می‌تواند پرونده امر را فقط برای یک مرتبه جهت رسیدگی به یکی از انجمن‌های تجدید نظر نظام وظیفه مراجعه نماید و رأی صادره از انجمن تجدید نظر ثانوی از هر حیث قاطع و حتمی‌الاجرا خواهد بود.
هر یک از قوانین که با مقررات این قانون مغایرت داشته باشد بلااثر خواهد بود.
وزیر جنگ سرلشکر عبدالله هدایت نخست وزیر رزم‌آرا
ریاست مجلس شورای ملی
چون در قوانین فعلی برای غایبین و فراریان جرائم و تنبیهاتی مقرر است که مشمولین غایب و فراری از ترس مجازات پس از ارتکاب غیبت و فرار دیگر حاضر به معرفی خود نمی‌شوند علیهذا ضمن لایحه پیشنهادی پیوسته استدعا گردیده که کلیه جرایم مربوط به غیبت و فرار طبق طرح تقدیمی بخشوده گردد تا به این وسیله مشمولین غایب هر چه زودتر خود را معرفی و وضعیت خود را روشن سازند.
مستدعی است مقرر فرمایید لایحه تقدیمی را مطرح و تصویب آن را اعلام دارند.
وزیر جنگ - سرلشکر عبدالله هدایت
ماده واحده - مشمولین نظام وظیفه که تا تصویب و اجرای این قانون وضع مشمولیت خود را از لحاظ نظام وظیفه روشن ننموده‌اند و افرادی که در حین انجام خدمت سربازی فراری شده‌اند و مشمولین آماده به خدمت که در موعد مقرره برای انجام خدمت حاضر نگردیده‌اند و همچنین مشمولین و افرادی که در نتیجه غیبت از نظام وظیفه یا فرار از خدمت به مجازات‌هایی محکوم شده‌اند در صورتی که مشمولین با مراجعه به مناطق و حوزه‌های سربازگیری وضعیت خود را روشن نموده باشند و فراریان برای انجام خدمت مقرر به قسمت‌های مربوطه خود را معرفی کنند غایب و فراری محسوب نشده و از مجازات مقرره در قوانین موضوعه که تا تاریخ اول اسفند ماه ۱۳۲۹ برای این قبیل غایبین و فراریان علاقه می‌گرفته معاف خواهند بود
تبصره ۱ - مشمولینی که به علت غیبت طبق مقررات قانون نظام وظیفه محکومیت حاصل و فعلاً مشغول انجام خدمت می‌باشند نیز از مجازات مقرره معاف خواهند بود.
تبصره ۲ - مدت خدمت قبلی فراریان نامبرده بالا در صورت حضور جزء خدمت زیر پرچم آنها محسوب خواهد شد.
هر یک از قوانین که با مقررات این قانون مغایرت داشته باشد بلااثر خواهد بود.
وزیر جنگ سرلشکر عبدالله هدایت نخست وزیر رزم‌آرا
ریاست مجلس شورای ملی
به این وسیله یک برگ لایحه در مورد استخدام دو نفر مهندسین تبعه آلمان که برای خدمت در اداره موتوری در نظر گرفته شده به پیوست تقدیم و استدعای تصویب آرا دارد.
وزیر جنگ سرلشکر عبدالله هدایت
مجلس شورای ملی
وزارت جنگ برای اداره موتوری ارتش در نظر دارد دو نفر مهندس تبعه آلمان به نام اکون ملرایش انیخ و کنت مولر ایشرانیخ را هر کدام با حقوق روزانه دویست ریال استخدام و به سمت مهندس کارخانه و سر مکانیسین شعبه فنی اداره مزبور به خدمت بگمارد و چون مطابق تبصره (۳) قانون (۴) مهر ماه ۱۳۲۴ استخدام و پرداخت حقوق اتباع بیگانه بدون تصویب مستقیم مجلس شورای ملی ممنوع گردیده لهذا ماده واحده زیر پیشنهاد و تصویب آن را استدعا می‌نماید:
ماده واحده - وزارت جنگ مجاز است دو نفر مهندسین خارجی تبعه آلمان به نام اکون مولر ایشرانیخ و کنت مولرا ایشرانیخ را به طور روزمزد با حقوق روزانه هر یک دویست ریال برای ایامی‌که به خدمت اشتغال دارند برای مدت دو سال استخدام نماید.
نخست وزیر- رزم‌آرا
کفیل وزارت دارایی- ع. شعاعی
وزیر جنگ- سرلشکر عبدالله هدایت
ریاست مجلس شورای ملی
چون در ضمن عمل مشاهده شده که اغلب مشمولین بلامانع و مخصوصاً مشمولین دیپلمه و لیسانسیه و دکتر که بایستی کادر افسران وظیفه ارتش را تشکیل دهند به عناوین مختلفه ضمن تحصیل معافیت موقت گذرنامه دریافت و از کشور خارج و غالباً مراجعت نمی‌کنند و مقررات فعلی شهربانی که ضامن تن گرفته می‌شود به هیچ‌وجه ضمانت اجرا ندارد و نمایندگان ایران در خارج هم برای اعاده اشخاصی که مدت معافیت آنها منقضی شده نمی‌توانند اقدام مؤثری به عمل آورند علیهذا ضمن لایحه تقدیمی پیوست این طور در نظر گرفته شده که از هر یک از این مشمولین آماده به خدمت و معاف مدت وثیقه نقدی گرفته شود تا در موعد مقرر مجبور به معاونت یا روشن کردن وضعیت قانونی خود باشند.
وزیر جنگ- سرلشکر عبدالله هدایت
ماده واحده - صدور گذرنامه برای مسافرت مشمولین آماده به خدمت و معافین وقت به خارج کشور تابع مقررات ذیل خواهد بود
۱ - مشمولین آماده به خدمت و مشمولینی که دارای معافیت موقت تکفل و پزشکی هستند به استثنای محصلینی که معافیت تحصیلی دارند و معلولینی که کمیسیون پزشکی وزارت بهداری و اداره بهداری ارتش لزوم معالجه آنها را در خارجه گواهی کرده باشند در صورت تقاضای صدور گذرنامه برای مسافرت به خارج از کشور بایستی مبلغ یکصد هزار ریال به صندوقی که وزارت جنگ معرفی خواهد کرد بسپارند تا در صورت مراجعت تا تاریخ انقضای موعد معافیت موقت وجه سپرده را عیناً دریافت
دارند و چنانچه تا خاتمه موعد معافیت موقت خود را بدون عذر موجه در ایران معرفی نکرده وجه مزبور به نفع ارتش ضبط گردد.
۲ - اشخاص بالا می‌توانید جای سپرده نقدی از اموال غیر منقول خود یا کسان خودشان در نزد صندوقی که از طرف وزارت جنگ معرفی خواهد شد به موجب سند رسمی به رهن گذارند به نحوی که در صورت غیبت آنها این عمل رهن ضمانت وصول و اجرا داشته باشد.
۳ - وجوه سپرده شده از طرف مشمولین آماده به خدمت و مشمولین مصرحه بالا در صورت غییبت در رأس مدت مقرره به هیچ عنوان به آنها مسترد نخواهد شد و پس از مراجعت به ایران بدون توجه به جریان صدور گذرنامه و وجوه ضبط شده مطابق مقررات قانون در مورد سربازی آنها رفتار خواهند شد.
۴ - مسافرت مشمولین آماده به خدمت و معافین موقت به قصد زیارت عتبات تابع مقررات مخصوص خواهد بود که بنا بر اوضاع و احوال با موافقت وزارت جنگ و شهربانی کل کشور انجام خواهد شد.
۵ - مشمولینی که پنج سال متوالی در یکی از کشورهای خارجه اقامت داشته‌اند و با در دست داشتن معافیت موقت برای مدت کمتر از شش ماه به ایران مسافرت می‌کنند در موقع مراجعت از سپردن یکصد هزار ریال ودیعه معاف خواهند بود ولی مقررات قانون از سایر جهات درباره آنها مانند سایر مشمولین اجرا خواهند شد.
۶ - شهربانی کل کشور موظف است که در موقع صدور گذرنامه برای مشمولین مصرحه در این قانون مدت معافیت آنها را به وسیله مهر مخصوص تصریح نماید و مأمورین وزارت امور خارجه در خارج از کشور بایستی گذرنامه این قبیل مشمولین آماده به خدمت و مشمولین را در موقع تمدید نماید که با مدت معافیت آنها مغایرت نداشته باشد.
۷ - وزارت جنگ می‌تواند وجوه ضبط شده به موجب این قانون و سود حاصله از آن را فقط به مصرف توسعه آموزش افراد بی‌سواد ارتش برساند.
۸ - کلیه مصارف تنظیم سند رسمی و ارزیابی و خسارت حاصله از صدور برگ اجراییه به عهده سپارنده ودیعه نقدی یا ملکی است و هیچ‌گونه هزینه دیگری به عهده آنها نخواهد بود.
۶ - این قانون از تاریخ تصویب به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
هر یک از قوانین که با مقررات این قانون مغایرت داشته باشد بلااثر خواهد بود.
وزیر جنگ سرلشکر عبدالله هدایت نخست وزیر رزم‌آرا
مجلس شورای ملی
به طوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است در ماده (۳۳) قانون املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب ۲۹ تیر ماه ۱۳۲۸ معافیت پنی‌سیلین و ترکیبات آن و بعضی داروهای دیگر از حقوق و عوارض گمرکی از تاریخ تصویب قید شده ولی قانون مزبور در تاریخ ۱۳ آذر ماه ۱۳۲۸ به اداره کل گمرک ابلاغ گردیده در نتیجه آنچه دارو تا تاریخ اخیرالذکر وارد شده حقوق و عوارض گمرکی آن را پرداخت نموده‌اند و به حساب درآمد عمومی‌کشور منظور شده است چون پس از ابلاغ قانون صاحبان دارو به اتکای معافیت از تاریخ تصویب قانون در مقام مطالبه حقوق و عوارض گمرکی پرداختی از ۲۹ تیر تا ۱۲ آذر ماه ۱۳۲۸ (فاصله بین تاریخ تصویب و ابلاغ به گمرک) بر آمده‌اند ولی وزارت دارایی با توجه به روح قانون که منظور از معافیت حقوق و عوارض گمرکی در تقلیل قیمت پنی‌سیلین و سایر داروهای مذکور در ماده ۳۳ قانون فوق‌الذکر بوده است و مسلماً صاحبان داروهای در مدت مذکور داروها را با احتساب حقوق و عوارض گمرکی که پرداخته‌اند به علاوه سود متنابهی به مصرف کنندگان فروخته و در این صورت اگر تصمیم به استرداد مبلغ پرداختی اتخاذ گردد فقط به نفع فروشندگان دارو تمام خواهد شد نه مصرف کنندگان به این لحاظ حقاً استرداد وجوه پرداختی آنها را مخالف روح قانون می‌داند علیهذا به منظور اصلاح تاریخ معافیت و رفع مزاحمت و مطالبه اشخاص ذی‌نفع ماده واحده ذیل پیشنهاد و تصویب آن را استدعا می‌نماید:
ماده واحده - ماده ۳۳ قانون املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب ۲۹ تیر ماه ۱۳۲۸ موضوع معافیت داروهای وارده از حقوق و عوارض گمرکی از تاریخ ابلاغ به اداره کل گمرک قابل اجرا می‌باشد نخست وزیر رزم‌آرا کفیل وزارت دارایی ع. شعاعی
مجلس شورای ملی چون کشت توتون در سال جاری تقریباً به میزان چهار هزار هکتار نسبت به سال پیش توسعه و ترقی یافته به این جهت اعتباری که برای خرید محصول در بودجه سال ۱۳۲۹ اداره کل انحصار دخانیات منظور شده برای خرید محصول امثال کافی نخواهد بود به این جهت در ضمن لایحه بودجه سال جاری که ذیل شماره ۵۸۲۳۳ به تاریخ ۲۹ ر ۸ ر ۱۳۲۹ تقدیم شده برای امکان پرداخت بهای محصول دخانیات که علاوه بر اعتبار منظور در بودجه مربوطه لازم باشد در فقره (۸) لایحه اصلاح تبصره‌ای پیشنهاد و استدعای تصویب آن را نموده ولی چون تا به حال لایحه اصلاحی مطرح و تصویب نگردیده و از طرفی به واسطه عدم تکافو اعتبار موجوده خرید قسمتی از محصول دخانیه دچار وقفه و اشکالات شده لهذا به منظور جلوگیری از هر گونه خسارت احتمالی و رفع مشکلات متصوره ناشی از عدم تکافو اعتبار ماده واحده زیر پیشنهاد و تصویب آن را استدعا می‌نماید.
ماده واحده - ماده ۳۳ قانون املاک مزروعی و مالیات بر درآمد مصوب ۲۹ تیر ماه ۱۳۲۸ موضوع معافیت داروهای وارده از حقوق و عوارض گمرکی از تاریخ ابلاغ به اداره کل گمرک قابل اجرا می‌باشد.
نخست وزیر رزم‌آرا کفیل وزارت دارایی شعاعی
مجلس شورای ملی
چون کشت توتون در سال جاری تقریباً به میزان چهار هزار هکتار نسبت به سال پیش توسعه و ترقی یافته به این جهت اعتباری که برای خرید محصول در بودجه سال ۱۳۲۹ اداره کل انحصار دخانیات منظور شده برای خرید محصول امسال کافی نخواهد بود به این جهت در ضمن لایحه بودجه سال جاری که ذیل شماره ۵۸۲۳۳ به تاریخ ۲۹/ ۸/ ۱۳۲۹ تقدیم شده برای امکان پرداخت بهای محصول دخانیات که علاوه بر اعتبارمنظور در بودجه مربوطه لازم باشد در فقره (۸) لایحه اصلاحی تبصره‌ای پیشنهاد و استدعای تصویب آن را نموده ولی چون تا به حال لایحه اصلاحی مطرح و تصویب نگردیده و از طرفی به واسطه عدم تکافو اعتبار موجوده خرید قسمتی از محصول دخانیه دچار وقفه و اشکالات شده لهذا به منظور جلوگیری از هر گونه خسارت احتمالی و رفع مشکلات متصوره ناشی از عدم تکافو اعتبار ماده واحده زیر پیشنهاد و تصویب آن را استدعا می‌نماید.
ماده واحده - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود هر مبلغی که برای خرید اجناس دخانیه علاوه بر آنچه که در بودجه انحصار کل دخانیات پیش‌بینی گردیده مورد احتیاج باشد از محل درآمد عمومی‌کشور پرداخت و مبلغ پرداختی از این بابت را به جمع بودجه اداره نامبرده علاوه و به خرج قطعی منظور دارد.
نخست وزیر رزم‌آرا کفیل وزارت دارایی شعاعی
مجلس شورای ملی
چون در نظر است که در شعب مختلف مالیات تجدید نظر شده در قسمت‌هایی که محتاج به تعدیل باشد قوانین لازم پیشنهاد شود لذا لایحه راجع به تعدیل مالیات‌های املاک و مستغلات و اراضی تهیه شده که به ضمیمه تقدیم می‌شود.
نخست وزیر رزم‌آرا کفیل وزارت دارایی ع. شعاعی
ماده ۱ - مالیات املاک مزروری
الف - از اول سال ۱۳۳۰ از صاحبان اراضی و املاک مزروعی و قنوات و مراتع و جنگل‌ها و آسیاهای واقع در دهات سالیانه نسبت مجموع قیمت املاک آنان در یک استان به شرح زیر مالیات دریافت خواهد شد.
(جدول)
تا ۵۰۰۰۰۰ ریال بخشوده
از ۵۰۰۰۰۱ ریال تا ۱۰۰۰۰۰۰ ریال یک هزار در نسبت به مازاد ۵۰۰۰۰۰ ریال
«۱۰۰۰۰۰۱««۲۰۰۰۰۰۰دو در هزار «۱۰۰۰۰۰۰ « «۲۰۰۰۰۰۱««۳۰۰۰۰۰۰سه در هزار «۲۰۰۰۰۰۰ « «۳۰۰۰۰۰۱««۴۰۰۰۰۰۰چهار در هزار «۳۰۰۰۰۰۰ « «۴۰۰۰۰۰۱««۵۰۰۰۰۰۰ پنج در هزار «۴۰۰۰۰۰۰ « «۵۰۰۰۰۰۱««۶۰۰۰۰۰۰ شش در هزار «۵۰۰۰۰۰۰ « «۶۰۰۰۰۰۱««۷۰۰۰۰۰۰ هفت در هزار «۶۰۰۰۰۰۰ « «۷۰۰۰۰۰۱««۸۰۰۰۰۰۰ هشت در هزار «۷۰۰۰۰۰۰ « «۸۰۰۰۰۰۱««۹۰۰۰۰۰۰ نه در هزار «۸۰۰۰۰۰۰ « «۹۰۰۰۰۰۱««۱۰۰۰۰۰۰۰ ده در هزار «۹۰۰۰۰۰۰ « «۱۰۰۰۰۰۰۱ ««۱۵۰۰۰۰۰۰» پانزده در هزار «۱۰۰۰۰۰۰۰ « «۱۰۰۰۰۰۰۱««۱۵۰۰۰۰۰۰بیست در هزار «۱۵۰۰۰۰۰۰ « «۲۰۰۰۰۰۰۱««به بالا سی در هزار نسبت به مازاد بیست میلیون ریال
ب- مالکین موظفند از اول سال ۱۳۳۰ اظهارنامه که حاوی مشخصات کامل و ارزش املاک آنان باشد تا آخر مرداد ماه هر سال با دارات دارایی محل سکونت خود تسلیم و بر طبق جدول بالا مالیات املاک خود را در سه قسط متساوی (آخر خرداد آخر مهر ماه آخر آذر ماه) بپردازند. ولی در هر حال مالیات قطعی مؤدیان بر اساس (بند ج) تعیین و واریز خواهد شد.
ج - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود از سال ۱۳۳۰ شروع به نقشه‌برداری و ممیزی اراضی و املاک مزروعی و مراتع و جنگل‌ها و آسیاهای واقع در دهات و قنوات بنماید و جزو جمع کامل (کاداتسرا) از املاک مزبور تهیه کند و ارزش املاک نامبرده را به وسیله هیئتی مرکب از نماینده وزارت دارایی و نماینده مالک و یک نفر خیره محلی تعیین نماید قیمت تعیین شده ملاک وصول مالیات قرار خواهد گرفت و اگر دارایی یا مالک بازاریابی اعتراض داشته باشند کمیسیون تجدید نظر مرکب از نماینده دارایی و نماینده فرمانداری و نماینده وزارت کشاورزی و نماینده مالک و یک نفر خبره و محلی تشکیل و به این اعتراض رسیدگی خواهد نمود و رأی این کمیسیون قطعی می‌باشد.
د - وزارت دارایی مجاز است برای تهیه جزو جمع کل (کاداتسر) و ارزیابی املاک یک نفر متخصص فرانسوی برای مدت سه سال استخدام و حقوق و مزایای او را طبق تصویب‌نامه هیئت وزیران بپردازد.
ه - وزارت دارایی مجاز است برای هزینه ممیزی و ارزیابی املاک سالیانه تا مبلغ بیست و پنج میلیون ریا در مدت ۵ سال از درآمدهای نفت جنوب به مصرف برساند و بالغی که برای این منظور به مصرف رسانیده است پس از خاتمه ممیزی در مدت ده سال از محل درآمد موضوع این قانون مستر نماید.
ماده ۲ - مستغلات
الف - از صاحبان کلیه مستغلات و اراضی واقع در شهرها و مراکز بخش‌ها از اول فروردین ۱۳۳۰ به نسبت مجموع ارزش مستغلات و اراضی آنها در یک شهر سالیانه به نرخ‌های زیر مالیات دریافت خواهد گردید:
تا ۵۰۰۰۰ ریال بخشوده
از ۵۰۰۰۱ ریال تا ۲۵۰۰۰۰ ریال یک در هزار نسبت به مازاد ۵۰۰۰۰ ریال
«۲۵۰۰۰۱««۵۰۰۰۰۰«دو ««۲۵۰۰۰۰ « «۵۰۰۰۰۱ ««۷۵۰۰۰۰چهار ««۵۰۰۰۰۰ « «۷۵۰۰۰۱««۱۰۰۰۰۰۰شش ««۷۵۰۰۰۰ « «۱۰۰۰۰۰۱««۱۵۰۰۰۰۰هشت ««۱۰۰۰۰۰۰ « «۱۵۰۰۰۰۱««۲۰۰۰۰۰۰ده ««۱۵۰۰۰۰۰ « «۲۰۰۰۰۰۱««۲۵۰۰۰۰۰دوازده ««۲۰۰۰۰۰۰ « «۲۵۰۰۰۰۰««۳۰۰۰۰۰۰چهارده ««۲۵۰۰۰۰۰ « «۳۰۰۰۰۰۱««۳۵۰۰۰۰۰هیجده ««۳۰۰۰۰۰۰ « «۳۵۰۰۰۰۱««۴۰۰۰۰۰۰بیست ««۳۵۰۰۰۰۰ « ۴۰۰۰۰۰۱««۴۵۰۰۰۰۰بیست و دو ««۴۰۰۰۰۰۰ « «۴۵۰۰۰۰۱««۵۰۰۰۰۰۰بیست و پنج ««۴۵۰۰۰۰۰ « «۵۰۰۰۰۰۱ «ببالا سی و در هزار نسبت به مازاد ۵۰۰۰۰۰۰ ریال
ب- مالکین موظفند از اول سال ۱۳۳۰ اظهارنامه که حاوی مشخصات کامل و ارزش مستغلات و اراضی آنان باشد تا آخر خرداد ماه هر سال با ادارات دارایی محل سکونت خود تسلیم و بر طبق جدول بالا مالیات مستغلات خود را در سه قسط متساوی (آخر خرداد- آخر مهر ماه- آخر دی ماه) بپردازند ولی در هر حال مالیات قطعی مؤدیان بر اساس بند ج این ماده تعیین و واریز خواهد شد.
ج - قیمت مستقل و اراضی واقع در شهرها وسیله کمیسیون مرکب از نماینده دارایی و نماینده مالک و خبره محلی تعیین و چنان چه مالک به اداره دارایی نسبت به قیمت تعیین شده اعتراض داشته باشند به این اعتراض در کمیسیون دیگری مرکب از نماینده فرمانداری و نماینده دارایی و نماینده شهرداری و نماینده ملک و یک نفر خبره محلی رسیدگی خواهد شد و رأی اکثریت این کمیسیون قطعی خواهد بود.
د - از درآمد مالیات مستغلات و اراضی شهری نصف به درآمد عمومی‌کشور منظور و نصف به شهرها دارایی‌ها پرداخت خواهد گردید.
ماده ۳ - وزارت دارایی مکلف است به میزان درآمدی که از ممر مواد (۱) و (۲) این قانون وصول می‌نماید از مالیات‌های غیر مستقیم بکاهد.
ماده ۴ - قیمت مستغلات و املاک و اراضی در فروردین ماه سال ۱۳۳۰ ملاک تعیین مالیات می‌باشد و قیمت تعیین شده تا موقعی که ارزیابی جدیدی به عمل نیاید معتبر شناخته می‌شود ارزیابی جدید وقتی به عمل خواهد آمد که در یک شهر یا در ناحیه‌ای از یک شهر به علتی از علل بهای مستغلات بیش از صدی (۳۰) سی تغییر نموده باشد در این صورت به تقاضای مالک یا اداره دارایی برابر مقررات بند ج ماده ۲ یا بند ج ماده ۱ برای تعیین قیمت اقدام خواهد شد هزینه تجدید ارزیابی در صورتی که از اطراف مالک به عمل آید به عهده مالک می‌باشد.
ماده ۵ - آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون بنا به پیشنهاد وزارت دارایی و تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
کفیل وزارت دارایی ع. شعاعی
مجلس شورای ملی
چون سال جاری نزدیک به اتمام است و از طرفی بایستی موجبات پرداخت حقوق و مزایای کارکنان دولت و مصارف مستمر و غیر مستمر وزارتخانه‌ها و ادارات و سایر مخارج کشور در دو ماهه آخر سال جاری فراهم و به موقع اقدام شود الیهذا ماده واحده ذیل با قید فوریت تقدیم و تصویب آن را استدعا می‌نماید.
ماده واحده - به وزارت دارایی اجازه داده می‌شود حقوق و کمک مزایای قانونی کارمندان و خدمتگزاران و مصارف مستمر و غیر مستمر وزارتخانه‌ها وادارات و بنگاه‌های دولتی و سایر اعتبارات منظور در بودجه کل کشور را در دو ماهه آخر سال ۱۳۲۹ در حدود دو دوازدهم اعتبارات مصوب کمیسیون بودجه منظور در بودجه سال جاری منظم به گزارش شماره (۴) مورخه ۳۱ ر ۴ ر ۱۳۲۹ کمیسیون با رعایت مقررات لایحه بودجه سال مزبور و سایر قوانین و مقررات مالی از محل درآمد عمومی سال جاری کشور که مطابق فهرست منظم به گزارش شماره (۴) کمیسیون بودجه وصول می‌شود پرداخت نماید.
اعتبارات چهار ماهه اول سال جاری که بر طبق قوانین چهار دوازدهم اول سال روی اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۸ تجویز گردیده مطابق چهار دوازدهم اعتبارات بودجه سال ۱۳۲۹ مصوب کمیسیون بودجه محسوب و همچنین اعتبار دو ماهه آخر سال بودجه مجلس سنا مانند مصوبات ماه‌های قبل در حدود ماهی یک میلیون و پانصد هزار ریال به طور علی‌الحساب از درآمد عمومی پرداخت و پس از تصویب بودجه جزء آن به خرج قطعی منظور گردد.
نخست وزیر رزم‌آرا کفیل وزارت دارایی ع. شعاعی
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
تقاضا دارم مقرر فرمایید سؤال اینجانب به شرح زیر به آقای بوذری وزیر دادگستری ابلاغ شود که برای پاسخ آن بر طبق ماده ۱۶۹ آیین‌نامه داخلی به مجلس شورای ملی تشریف بیاورند صفوی
۱ - بدهی حاجیه ربابه معمارزاده در تاریخ کشف معاملات زاید از حد نصاب چه مبلغی بوده و ارزش املاک و مستغلاتی که مورد معاملات شرطی قرار گرفته در آن تاریخ چه مبلغ بوده است؟
۲ - تعداد طلبکارها یعنی خریداران شرطی و معاملات آنها در حد نصاب بوده و میزان مطالبات آنها چه میزان است؟
۳ - طلبکارهایی که معاملات شرطی آنها زائد و بر حد نصاب بوده چند نفر بوده‌اند؟
۴ - چه مبلغ از بدهی حاجیه ربابه پرداخته شده است؟
۵ - وضع املاک و مستغلاتی که اداره ثبت کل
از ید حاجیه ربابه خارج نموده و اسناد شرطی آنها را باطل و اداره ثبت کل قائم مقام طلبکار شده و اسناد رسمی تنظیم و قبوض رسمی به طلبکارها داده چیست و چند فقره می‌باشد میزان قرض ادراه ثبت اسناد به موجب اسنادی که تعویض شده و قبوض اقساطی که در دست اشخاص می‌باشد چه مبلغ است.
۶ - ارزش فعلی املاک و مستغلات حاجیه ربابه که تحت اختیار و در تصرف اداره ثبت کل می‌باشد چه مبلغ است؟
درآمد املاک مزبور و اجاره بهای آنها ماهانه چه میزان می‌باشد و تا کنون عوایدی که از این املاک وصول شده چه مبلغ بوده و آیا این درآمدها به حساب هزینه مقدماتی ثبت اسناد یا عواید عمومی یا به حساب مخصوص ریخته شده است؟
۷ - وضعیت سر دفترهای مختلف چگونه است و دادرسی آنها تا چه مرحله جریان پیدا کرده است؟
۸ - وضع حاجیه ربابه در حال حاضر چیست آزاد یا زندانی است و مرحله رسیدگی به کلاهبرداری مشارالیها به کجا رسیده است؟
۹ - در موضوع بدهی شمس جلالی- مرتضی هاشمی‌که نظیر حاجیه ربابه کلاهبرداری کرده‌اند طبق پرسش‌های بالا چگونه است؟
۱۰ - اسناد معاملات با شمس جلالی و مرتضی هاشمی هم مانند اسناد شرطی حاجیه ربابه از طرف اداره ثبت کل تعویض شده است؟
ریاست محترم مجلس شورای ملی
تمنا دارم مقرر فرمایند به جناب آقای نخست وزیر و جناب آقای وزیر کشور و جناب آقای وزیر خارجه اطلاع دهند که برای پاسخ سؤال زیر به مجلس تشریف بیاورند.
اول - در سال جاری برای چند نفر گذرنامه جهت زیارت مکه معظم صادر و از هر یک چه مبلغی و تحت چه عنوانی گرفته شده (به طور تفکیک معین گردد) و وجوه مزبور به چه مصرف رسیده و صورتی از داخل و خرج آن بدهند تا از وضعیت این حساب عموم استحضار حاصل کنند و اگر وجوهی باقی مانده است در کجا است و به چه مصرفی رسیده یا می‌خواهند برسانند.
دوم - آیا مأموری به نام آقای سعادت به عنوان مستشار سفارت دولت شاهنشاهی در عربستان صعودی تعیین شده یا خیر در صورت مثبت تاریخ صدور ابلاغ و تاریخ حرکت ایشان را به محل مأموریت تعیین و معین شود فعلاً مشارالیه در کجا و چه کار می‌کند.
سوم - آیا مأموری به سمت امیرالحاج انتخاب شده یا خیر در صورت مثبت نام مأمور و تاریخ صدور ابلاغ معین شود و در صورت منفی سه نفر پیشخدمت از وزارت امور خارجه به چه جهت به عنوان خدمت در دستگاه امارت حاج به مکه اعزام و به چه مجوزی از وجوهی که از زوار گرفته شده مخارج آنها را پرداخته‌اند.
چهارم - هزینه دستگاه بهداری که برای رفع نیازمندی حجاج اعزام شده به طور جداگانه از حقوق و فوق‌العاده و بهای دارو و مقدار آن تعیین گردد و عده مأمورین اعزامی نیز معین گردد.
پنجم - جریان مناقصه جهت حمل و حجاج را مشروحاً تعیین و نام کمپانی‌ها و یا شرکت‌های پیشنهاد شده با ذکر مبلغ پیشنهادی برای حمل هر نفر و همچنین شرایط دیگر را اطلاع فرمایند
ششم - با تذکراتی که جنابان آقای رفیع و حائری‌زاده و حاذقی و شاید بعضی دیگر از آقایان نمایندگان محترم راجع به وضع بسیار بد و رقت‌آور حجاج ایرانی به دولت داده‌اند چه اقداماتی برای آینده جهت رفاه و آسایش حجاج به عمل آورده شده است.
اول اسفندماه ۱۳۲۹ عبدالوهاب اقبال
انتصابات و احکام
شماره ۲۶۹۶۸ ر ۸۳۶۱۲ ۱۶ ر ۱۱ ر ۲۹
در وزارت کشور
آقای قهرمان احمدی طالش منشی فرمانداری طوالش طبق پیشنهاد شماره (۱۷۷۴۹) استانداری اول از تاریخ شانزدهم بهمن ماه ۲۹ با پایه پنج ۱۸۴۰ ریال حقوق و ۴۶۰ فوق‌العاده مدد معاش اولاد و ۵۵۲ ریال فوق‌العاده اشتغال خارج از مرکز به سمت بخشدار ماسال منتقل و منصوب می‌شوید. وزیر کشور