مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ آبان ۱۳۲۰ نشست ۱۳۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز سه شنبه آبان ماه ۱۳۲۰
مجلس یک ساعتربع پیش از ظهر بر پاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید
صورت مجلس دوشنبه ۵ آبان ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند
- تصویب صورت مجلس
۱ـ تصویب صورت مجلس
رئیس ـ آقای موید احمدی
موید احمدی ـ بنده پیشنهادی عرض کرده بودم در ماه پنجم راجع به اشخاصی که سابقه خدمت داشته‌اند ولیکن بواسطه کمی حقوق اخیرا" کنتراتی شده‌اند و آن پیشنهاد این بوده که مدت خدمت را جزء کنترات حساب کنند و از آن به بعد مشمول جدول شوند آقای وزیر دارائی قبول فرمودند لیکن در صورت مجلس دیدم نوشته شده‌است پیشنهاد رد شد
طوسی ـ پیشنهاد آقا رد شد پیشنهاد دیگری بوده رد شد
رئیس ـ اصلاح می‌شود صورت مجلس تصویب شد
- تصویب مرخصی آقای گرگانی
۲ـ تصویب مرخصی آقای گرگانی
رئیس ـ یک فقره گزارش از کمیسیون عرایض و مرخصی است باطلاع می‌رسد.
گزارش از کمیسیون عرایضی و مرخصی
آقای گرگانی برای حفظ انتظامات محلی حوزه انتخابیه خود بر حسب در خواست فرمانداری گرگان ۳۶ روز از حضور در مجلس غائب و در محل متوقف بودند و اکنون درخواست اجازه نمودند کمیسیون با سی روز از مدت نامبرده از تاریخ۰ دوم شهریور موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود
رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای گرگانی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد
(جمعی از نمایندگان ـ دستور)
- بقیه شور و تصویب لایحه اضافه حقوق مستخدمین بدولت
۳ـ بقیه شور و تصویب لایحه اضافه حقوق مستخدمین بدولت
رئیس ـ بقیه شور لایحه افزایش حقوق مطرح است ماده نهم قرائت می‌شود
ماده نهم ـ بحقوق بازنشستگی بازنشستگان مشمول قوانین استخدام کشوری و لشکری و وظیفه موظفین سدی ۲۵ علاوه می‌شود مبلغی که از بابت این اضافه پرداخته خواهد شد ازمحل بودجه هزینه سال ۱۳۲۰ تامین و بصندوق بازنشستگی تحمیل نخواهد گردید.
رئیس ـ آقای اورنگ
اورنگ ـ این ماده نهم مربوط است بحقوق بازنشستگی بازنشستگان مشمول قوانین بازنشستگی و لشکری و وظیفه موظفین که سدی ۲۵ علاوه می‌شود اولا«بازنشستگان که صحبت شد یک قسمت هستند که از راه سنشان اینها بازنشسته شده‌اند یک قسمت هم هستند که بر حسب میل بنده اینها پیر تشخیص داده شده‌اند این قسمت که بر حسب میل اشخاص باز نشسته شده‌است البته راه حلش این است که وزیر وقت دقت زیادتری کند که آنهائی که به میل اشخاص دیر تشخیص داده شده‌است از بین برود و واقعا» هر کس بر حسب تقاضای خودش یا بر حسب مقررات یا بموجب تقاضای هیئتی بازنشسته شده همین طور بماند البته همین آن آدمی که بازنشسته شده در این موق۴ع که حقوق افراد اضافه می‌شود و منتظرین خدمت هم حقوقشان علاوه می‌شود بنده موجبی نمی‌بینم که این دسته از مردم از این معنی استفاده نکنند بجهت اینکه اگر رعایت است نسبت به یک آدم پیرمردی که هم دارای عائله شده‌است باید رعایت شود ما یک منتظر خدمتی را کهممکن است جوان باشد و جزء منتظرین خدمت شده در اینجا برایش اضافه پیش بینی کرده‌ایم که هر قدر باو پول حقیقت باو پول می‌رسد باین تناسب بر حقوق انتظار خدمتش علاوه می‌شود و به این آدمی که باز نشسته شده و حالا یک عائله زیادتری دارد موجب ندارد که ما کمتری بدهیم بلکه باو بیشتر رعایت کنیم چون هشتاد سال عمرش را برای مملکت صرف کرده و برای آن مدت خدمت شده و هیچ خلاف قانونی نکرده تا محروم شود از حقوق حالا که این آدم روزگار پیریش است و جوانی را به این امید صرف کرده که روزگار پیری دستش را بگیرد حالا محروم شود اگر بنا باشد یک آدمی که عمرش رابرای ما صرف کرده در روزگار نا تمامی ما جوانها دستش را نگریم دیگران چه اعتماد دارند به ما قدرشناسی ما که بیایند و قوای جوانش را برای ما صرف کنند من از خاطرم نمی‌رود یکی از بزرگان یک روزگاری هر چه البسه داشت تقسیم کرد خدا بیامرزد او را محروم شده‌است بین نوکرهای پیرش و نوکرهای جوانش مرا واسطه کرده‌است که بروم پیش او من همیشه واسطه جوانها هستم رفتم پیش آن شخص و گفتم که چرا به جوانها کمتر داده‌اید گفت علتش این است که اینها دیدند که من به پیرها بیشتر لباس داده‌ام این جوانها در خدمت به من رقبت زیادی پیدا می‌کنند و میدانند روزی که از پا افتادند و بینوا شده‌اند نبآنها بیشتر عنایت می‌کنند مملکت هم همین طور است اگر بنا شد یکعده جوانی با قوای جوانی کار می‌کنند و استفاده هم از تمام مزایای قانونی بکنند این کار را چرا در جوانی می‌کنند برای اینکه وقتی در این کشور خوب خدمت کرد بصداقت خدمت کرد روز ناتوانی روز پیری این جوانهای مملکت زیر بازوی او را بگیرد ما آمده‌ایم در اینجا برای تمام صنف مستخدمین دولت حقوقشان را بالا برده‌ام حالا حق این است که آنکه پیر شده پیری و ناتوانی او را استثنا نکنیم و با او هم چیزی بدهم این رازی بنده شان مملکتی که میل دارد طرقی کند بنده نمی‌بینم که استثناء را قائل بشوم و خوب است آدم هم از مزایای این قانون که دیگران استفاده می‌کنند
استفاده کند این استدعا را می‌کنم آقای وزیر دارائی که در دوره جوانی موی مبارکشان سفید شده و از پیری نیست یک عنایتی بفرمائید که آن پیرها هم دلگرم باشند.
وزیر دارائی ـ بنده توجه نماینده محترم را جلب می‌کنم باین موضوع که این لایحه موقتی است آورده‌ایم برای اینکه یک اضافاتی در این پنج ماه داده شود و بعد سرفرصت با یک مطالعه بیشتری یک لایحه تهیه کنیم و یک تجدیدی نظری راجع بحال مستخدمین بکنیم و تا حدود مکان هم این کار را می‌کنیم آلان یک موقعیتی است که بودجه کشور اجازه نمی‌دهد که ما بیشتر از این اضافات بدهیم.
راجع بمستخدمین که مشغول کار بوده‌اند البته یک قدری بیشتر اضافه داده‌ایم برای اینکه نظر این بود که با افزایش حقوق صحت عمل حسن فداکاری در آنها ایجاد بشود تا بتواند وظایف خودشان را بنحو اکمل انجام بدهند راجع به بازنشستگان چون امروز وظیفه ندارد انجام بدهند و خطر اینکه این مانع انجام وظیفه آنها ممکن است بشود در بین نبود باین جهت کمتر منظور شده و اینکه باز ایشان داده شود که دولت حسن نیت دارد ما ۲۵ درصد اضافه می‌کنیم و چون عده شان هم خیلیزیاد است اگر بخواهیم زیادتر بدهیم چون صندوق تقاعد هم وضع حسابی ندارد این است که بنده عقیده‌ام این است که آقای اورنگ لطف بفرمایند پیشنهادشان را مسترد بکنند (اورنگ ـ پیشنهادی تقدیم نکردید) بنده راجع بحقوق بازنشستگان یک مطالعاتی بیشتری می‌کنم در قانون استخدام جدیدی که در مجلس آینده تقدیم می‌شود یک وضعیت مخصوصی برای اینها در نظر گرفته می‌شود و نظر آقا تامین خواهد شد.
رئیس ـ آقای ملک مدنی
ملک مدنی ـ یک قوانین بازنشستگی خاص از مجلس گذشته که همه آقایان اطلاتع دارند و آقای وزیر دارائی هم مستحضرند بنده خواستم عرض کنم که آن اشخاص اگر مشمول این اضافه پیش بینی شده‌است ولی برای اینکه اداره بازنشستگی در عمل و اجرا سوء تفاهم نکنند و آن دسته افرادی را که مشمول قوانین خاص بازنشستگی هستند محروم نکنند خواهش می‌کنم آقای وزیر دارائی یا آقای مخبر محترم توضح بدهند که در عمل تولید اشکال نشود.
وزیر دارائی ـ ملاحظه بفرمائید که نوشته‌است حقوق بازنشستگی بازنشستگان و بعد هم قانون بجمع نوشته قوانین راجع به بازنشستگان شامل همه می‌شود.
رئیس ـ دو فقره پیشنهاد رسیده‌است قرائت می‌شود
پیشنهاد آقای دکتر تاج بخش ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌کنم بحقوق بازنشستگان ۵۰ درصد اضافه شود.
مخبر ـ بنده قبل از اینکه توضیح بدهند خواستم آقا را متذکر بکنم که نمایندگان نمی‌توانند اضافه خرج پیشنهاد کنند.
دکتر تاج بخش پیشنهاد بنده راجع به جلب موافقت از برای بعد است که در نظر بگیرند و فعلا پس می‌گیرم
پیشنهاد آقای حمزه تاش
بنده پیشنهاد می‌کنم در ماده ۹ قید شود بحقوق بازنشستگان تا هزار ریال صدوتا هزار پانصد ریال صدی پنجاه و تا هزار ریال صدی بیست و پنج اضافه تادیه خواهد شد.
رئیس ـ آقای حمزه تاش
حمزه تاش ـ همنطور که آقای اورنگ فرمودند اینها یک خدماتی در سالیان دراز کرده‌اند و با اینکه زندگانی روزبروز بالاتر می‌رود و همانها بچه دارند خرج دارند و شما نسبت بهمه یک ارفاقی فرمودید اینجا چرا تبعیض قائل شده‌اید بعلاوه در ماده یک چیز است که بنظر بنده گنگ است اینجا مرقوم فرموده‌اید حقوق لشکری و وظیفه موظفین این موظفین کی‌ها هستند همان ورثه بازنشستگان مترفی هستند یا عده دیگری هستند که موظف هستند این را تمنی می‌کنند توضیح بفرمائید یک بازنشسته که د تومان حقوق داشت مرده بین ورثه اش ۵ قسمت می‌شود این چه بکند می‌خواهد تحصیل بکند این تبعیض روی چه نظری است این را بنده استدعا می‌کنم قبول بفرمائید راست است که فرمایش آقای اعتبار نماینده حق پیشنهاد خرج ندارد ولی این یک اضافه ایست که خود دولت خوبست پیشنهاد بکند بنده خواستم فقط تبعیض نشود.
مخبر ـ در قسمت اول که فرمودند اضافه شود اینهم در ردیف در همان پیشنهاد آقای دکتر تاج بخش است اما موضوع موظفین اینها اشخاصی هستند که شهریه می‌گیرند و طبق قوانینی است که از مجلس گذشته و یک قسمتی از اینها را دولت بازخرید کرد و یک قسمتش که نفروخته‌اند هنوز می‌گیرند نسبت بآنها هم این بیست و پنج درصد پیش بینی شده که به وظیفه شان افزوده شود.
حمزه تاش ـ بطوری که بنده اطلاع داریم قسمت موظفین مطابق قانون و وظایف آنچه که بود دولت باز خرید کرده و دیگر چیزی نمی‌دهد این است که خیال کردم این موظفین همان ورثه بازنشستگان باشند.
رئیس ـ موافقین با ماده نه برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده دهم قرائت می‌شود.
ماده دهم ـ ماده ۴۵ قانون استخدام کشوری بطریق زیر اصلاح می‌شود.
میزان حقوق بازنشستگی مساوی است با یک پنجم حد وسط حقوق ۳۶ ماهه اخیر خدمت خود و در عده سنوات خدمت.
رئیس ـ موافقین با ماده دهم برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده یازدهم
ماده یازدهم ـ کارمندان مشمول قوانین استخدامی کشوری و لشکری که مشمول شرایط بازنشستگی گردیده در صورتیکه از تاریخ تصویب راین قانون تا تاریخ سال جاری در خواست بازنشستگی خودشان مستحق همین مدت کارمندان خود را که بسن بازنشستگی رسیده‌اند طبق شرایط این ماده باز نشسته نمایند.
تبصره ـ به مستخدمینی که در اثر کسالت و تشخیص وزارتخانه‌ها مربوط قادر بادامه خدمت نیستند و سن آنها پنجاه سال متجاوز است حق داده می‌شود که طبق شرایط ماده یازده این قانون تقاضای بازنشستگی نمایند.
مخبر ـ در این ماده یک اصلاحی هست همینطور تبصره اش در سطر دوم آخر ماده می‌نویسد: وزارتخانه‌ها می‌توانند در ظرف همین مدت اصلاح می‌شود که وزارتخانه‌ها نیز می‌توانند در اسفند ماه ۱۳۲۰ کارمندان خود را بازنشسته نمایند و بهره بیشتری ببرند یکی دیگر هم در تبصره می‌نویسد: به مستخدمینی که در اثر کسالت بتشخیص وزارتخانه این اصلاح می‌شود: به تشخیص وزارتخانه تا آخر
رئیس ـ آقای انوار
انوار ـ بنده اول اجازه خواستم و این موضوع ثانیا" نظرم آمد اول باید آقایان منشی‌ها توجه داشته باشند که یک نماینده که اجازه می‌خواهند در نظر بگیرند حالا آمدیم سر این موضوع که اشاره کردند اگر آقایان در نظر داشته باشند سی نفر هر یک طرحی را پیشنهاد کرده بودند تقدیم مقام ریاست کردیم و بکمیسیون بودجه هم دادیم و آن اصلاح ماده ۳ قانون استخدام کشوری است در سال ۱۳۱۱ در شهریور گذشت چنانکه گذشت چنانچه خود آقایان میدانند بنده که مستخدم نیستم لکن خود آقایان مستحضرند که آن قانون چقدر شهدا پیدا کرد چقدر محرومین پیدا شدند یک اشخاصی که دارای مقامات عالیه در تحصیل بوده‌اند جماعتی خدا شاهد است باندازه أی در این باب دلیل آوردند و بنمایندگان نشان دادند که این قانون قانون غیر عادلانه ایست و جابرانه.
این دولت هم در برنامه شان تصدیق کردند که قوانین غیر عادلانه را صلاح می‌کنیم این قانون هم که می‌گذرد موقعش هست که با آقای وزیر دارائی صحبت کنیم و آن طرح را در
این قانون را بگنجانیم أقای وزیر دارائی فرمودند که در قانون استخدام که مشغول اصلاح هستیم اینها را در نظر خواهیم گرفت از این نقطه نظر که أقای وزیر دارائی اطلاعات را داده‌اند و خوشبختانه أقای وزیر دادگستری هم که تشریف دارند در این باب توجه کمی فرمایند عده أی که حقیقتا" قبلیت لیاقت دارند اینها محتاج هستند که کار کنند از این جهت خواستم بیبینم اگر می‌شود جماعتشان را داخل بکنند و آن این است که نوشته‌است بمستخدمین که در اثر کسالت تشخیص وزارتخانه مربوطه قادر بادامه خدمت نیستند و سنشان ۵۰ سال بیشتر است بوزارت خانه حق داده می‌شود اینجا اضافه می‌کنند..
اشخاصی که سن أنها از پنجاه سال بیشتر است و آن قانون اینها را اشغال کرده‌است وزارت خانه داخل بکنند اگر موافقت میفرمائید بنده پیشنهاد کنم و اگر موافقت نمیفرمائید همانطور که میفرمائید من أن طرح را در نظر گرفته‌ام و آن شهدا را تا بسن تقاعد نرسیده‌اند خدمت بر می‌گردانیم کمال امتنان را دارم.
مخبر ـ عرض کنم بیانات آقای انوار کاملا" تصحیح است و بنده هم خودم این طرح را امضا کردم ولی نظر أقای وزیر دارائی این بود که این قانون قانون استخدام نیست قانون افزایش حقوق است در قانون استخدام جدیدی که در نظر است این را هم در نظر می‌گیرند و اصلاح می‌کنند با این ترتیب بنده خیال می‌کنم نظر آقای انوار تامین می‌شود. بنده خودم هم یکی از اشخاصی هستم که طرفدار این فکرم و قانون این خلاف بوده و بایستی اینها به وضع خودشان برگردند.
رئیس - پیشنهادات قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم قسمت اخیر ماده ۱۱ بشرح زیر اصلاح شود:
وزارتخانه‌ها نیز می‌توانند در اسفند ماه ۱۳۲۰ کارمندان خود را که بسن بازنشستگی رسیده‌اند طبق شرایط این ماده بازنشسته نمایند.
وزیر دارائی ـ این پیشنهاد را آقای مخبر کمیسیون کردند و یاداشت فرمودند
طوسی ـ حسب المعمول باید پیشنهادات را بخوانیم.
وزیر دارائی ـ موافقت شده‌است.
پیشنهاد آقای مخبر فرهمند
بنده پیشنهاد می‌کنم سطر پنجم ماده یازده را بترتیب ذیل اصلاح نماید.
وزارتخانه‌ها نیز می‌توانند در ظرف همین مدت کارمندان خود را از سن ۶۵ سالگی مطابق شرایط این ماده باز نشسته نمایند.
رئیس ـ آقای مخبر فرهمند
مخبر فرهمند ـ عرض کنم بنده صرف نظر از اینکه معتقدم یک اشخاصی را که خدمات زیادی کرده‌اند و دارای تجربیات زیاد هستند بیشتر می‌شود ازشان استفاده کرد قانون استخدام اول بازنشستگی را باختیار وزارتخانه‌ها نگذاشته بود بعد از چند سال قبل یک قانونی گذشت و سن را باین ترتیب نوشتند که از شصت به بالا و این اختیار را به وزارتخانه‌ها دادند اشکال بنده در این کلمه به بالا است برای اینکه قانون بایستی صریح و بدون ابهام باشد اگر گفتیم از شصت به بالا شصت و یک ممکن است شصت و پنج ممکن است و تا هفتاد هم ممکن است این اختیار با وزارتخانه‌های است قانون باید صراحت داشته باشد بنده خواستم عرض کنم که نه آن هفتاد هم ممکن است این اختیار با وزارتخانه‌ها است قانون باید صراحت داشته باشد نه شصت بنده حدوسط را گرفته‌ام یعنی کارمندان دولت باید بدانند در چه تاریخی متقاعد می‌شوند که ترتیبات و لوازم کار خویش را مهیا کند شاید بخواهد برود کار دیگری برای خودش تهیه کند شاید یکوقت هست بخواهد زندگی خودش را عوض کند باید بداند سن معینی در سن ۶۵ سالگی است یا هفتاد والا اگر نامعلوم باشد یعنی از شصت به بالا معلوم نیست شصت و یک است یا شصت و دو است یا شصت و پنج این است که بنده پیشنهاد کردم که این ابهام از قانون برداشته شود و تکلیف وزارتخانه و مستخدم هر دو معلوم باشد.
وزیر دارائی ـ منظور آقای مخبر فرهمند این است که هیئت دولت نمی‌تواند اشخاصی را که بسن تقاعد رسیده‌اند اگر سنشان از ۶۵ کمتر است متقاعد کند بنده در خارج هم عرض کردم خدمتشان البته هیئت دولت نظری ندارد که بیخود مستخدمینی را که بدرد کار می‌خورند و از وجودشان استفاده می‌شود ولو بسن ۶۵ رسیده باشند متقاعد کند ولی این حق را برای خودش می‌خواهد که اگر در یک اداره یک اشخاصی باشند که طرز کارشان رضایت بخش نباشد و مجبور باشند و مجبور باشد برای پیشرفت کار خودش آنها را بردارد و کسان دیگر را بجایشان بگذارند اگر بسن تقاعد رسیده باشند آنها را بتوانند متقاعد کند اگر این حق را نداشته باشد ممکن است منتظر خدمت بکند برای اینکه بالاخره یک وزیری که مسئولیت دارد نمی‌تواند یک کارمندی را که بدرد کار نمی‌خورد در کار بگذارد آنوقت بترتیب سابق اگر منتظر خدمت بکند اگر در رتبه پائین باشد دوثلث می‌گردد حالا این ترتیبی که ما در نظر گرفته تامین می‌کنند آن وضع انتظار خدمت را منتهی بطرز تقاعد اضافه می‌شود این پنج ماه که خدمت کرده‌است حقوقش اضافه می‌شود و یک مبلغی به حقوق تقاعدش اضافه می‌شود و در واقع در طرز تقاعد او اینطور خواهد بود که برای هر یکسال خدمتی که کرده باشند یک سی ام حقوقش باو داده خواهد شد اگر مستخدمینی یاشند (ولا بد کسی که بسن شصت رسیده باید سی سال سابقه خدمت داشته باشند) تمام حقوق امروزه اش باو داده خواهد شد راست است اضافه أی که منظور است باو داده خواهد شد ولی گمان می‌کنم برای مستخدمینی که بدرد کار نمی‌خورند این ترتیب که معین شده خیلی خوبست و بیش از اینهم نمی‌شود موافقت کرد اگر یک آدم بیکاری بود وزارتخانه‌های مجبور نباشند آنها نگاه بدارند.
رئیس ـ آقای مخبر فرهمند پیشنهادتان را مسترد می‌فرمایند یا رای گرفته شود
مخبر فرهمند ـ رای گرفته می‌شود
رئیس ـ موافقین با پیشنهاد آقای نخبر برخیزند
(عده کمی برخاستند)
رئیس ـ تصویب نشد موافقین با ماده ۱۱ باصلاحی که شده‌است برخیزند
(اکثر برخاستند)
رئیس ـ ماده دوازدهم ـ بکسور تقاعد عموم مستخدمین کشوری و لشکری صدی یک نیم افزوده می‌شود.
رئیس ـ موافقین با ماده ۱۲ برخیزند
(اکثر برخاستند)
رئیس ـ تصویب شد ماده ۱۳ قرائت می‌شود
ماده سیزدهم ـ فوق العاده‌های زیر طبق آئین نامه أی که هیئت وزیران فعلی تدوین خواهند کرد پرداخت خواهد شد و سوای آنها بهیچوجه فوق العاده أی پرداخت نمی‌شود.
۱ـ فوق العاده ویژه
۲ـ فوق العاده کسر صندوق
۳ـ فوق العاده کشیک شب
۴ـ فوق العده کرایه خانه
۵ـ هزینه سفر
۶ـ حق الکفاله
۷ـ حق مقام
۸ـ فوق العاده بدی آب و هوا
۹ـ فوق العاده اقامت پزشکان در نقاط مرزی و محرومیت از مطب
تبصره ـ فوق العاده ویژه تنها باشخاصی تعلق خواهد گرفت که مجموع حقوق و مزایای دریافتی آنها در آخر مهر ماه ۱۳۲۰ بیشتر از میزانی بوده که در نتیجه اجرای این قانون بآنها پرداخته خواهد شد.
وزیر دارائی ـ یک اصلاحی بود که بنده می‌خواستم