مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ آبان ۱۳۲۰ نشست ۱۳۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوازدهم |
دوره دوازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز سه شنبه آبان ماه ۱۳۲۰
مجلس یک ساعتربع پیش از ظهر بر پاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید
صورت مجلس دوشنبه ۵ آبان ماه را آقای (طوسی) منشی خواندند
- تصویب صورت مجلس
۱ـ تصویب صورت مجلس
رئیس ـ آقای موید احمدی
موید احمدی ـ بنده پیشنهادی عرض کرده بودم در ماه پنجم راجع به اشخاصی که سابقه خدمت داشته‌اند ولیکن بواسطه کمی حقوق اخیرا" کنتراتی شده‌اند و آن پیشنهاد این بوده که مدت خدمت را جزء کنترات حساب کنند و از آن به بعد مشمول جدول شوند آقای وزیر دارائی قبول فرمودند لیکن در صورت مجلس دیدم نوشته شده‌است پیشنهاد رد شد
طوسی ـ پیشنهاد آقا رد شد پیشنهاد دیگری بوده رد شد
رئیس ـ اصلاح می‌شود صورت مجلس تصویب شد
- تصویب مرخصی آقای گرگانی
۲ـ تصویب مرخصی آقای گرگانی
رئیس ـ یک فقره گزارش از کمیسیون عرایض و مرخصی است باطلاع می‌رسد.
گزارش از کمیسیون عرایضی و مرخصی
آقای گرگانی برای حفظ انتظامات محلی حوزه انتخابیه خود بر حسب در خواست فرمانداری گرگان ۳۶ روز از حضور در مجلس غائب و در محل متوقف بودند و اکنون درخواست اجازه نمودند کمیسیون با سی روز از مدت نامبرده از تاریخ۰ دوم شهریور موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم می‌شود
رئیس ـ موافقین با مرخصی آقای گرگانی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد
(جمعی از نمایندگان ـ دستور)
- بقیه شور و تصویب لایحه اضافه حقوق مستخدمین بدولت
۳ـ بقیه شور و تصویب لایحه اضافه حقوق مستخدمین بدولت
رئیس ـ بقیه شور لایحه افزایش حقوق مطرح است ماده نهم قرائت می‌شود
ماده نهم ـ بحقوق بازنشستگی بازنشستگان مشمول قوانین استخدام کشوری و لشکری و وظیفه موظفین سدی ۲۵ علاوه می‌شود مبلغی که از بابت این اضافه پرداخته خواهد شد ازمحل بودجه هزینه سال ۱۳۲۰ تامین و بصندوق بازنشستگی تحمیل نخواهد گردید.
رئیس ـ آقای اورنگ
اورنگ ـ این ماده نهم مربوط است بحقوق بازنشستگی بازنشستگان مشمول قوانین بازنشستگی و لشکری و وظیفه موظفین که سدی ۲۵ علاوه می‌شود اولا«بازنشستگان که صحبت شد یک قسمت هستند که از راه سنشان اینها بازنشسته شده‌اند یک قسمت هم هستند که بر حسب میل بنده اینها پیر تشخیص داده شده‌اند این قسمت که بر حسب میل اشخاص باز نشسته شده‌است البته راه حلش این است که وزیر وقت دقت زیادتری کند که آنهائی که به میل اشخاص دیر تشخیص داده شده‌است از بین برود و واقعا» هر کس بر حسب تقاضای خودش یا بر حسب مقررات یا بموجب تقاضای هیئتی بازنشسته شده همین طور بماند البته همین آن آدمی که بازنشسته شده در این موق۴ع که حقوق افراد اضافه می‌شود و منتظرین خدمت هم حقوقشان علاوه می‌شود بنده موجبی نمی‌بینم که این دسته از مردم از این معنی استفاده نکنند بجهت اینکه اگر رعایت است نسبت به یک آدم پیرمردی که هم دارای عائله شده‌است باید رعایت شود ما یک منتظر خدمتی را کهممکن است جوان باشد و جزء منتظرین خدمت شده در اینجا برایش اضافه پیش بینی کرده‌ایم که هر قدر باو پول حقیقت باو پول می‌رسد باین تناسب بر حقوق انتظار خدمتش علاوه می‌شود و به این آدمی که باز نشسته شده و حالا یک عائله زیادتری دارد موجب ندارد که ما کمتری بدهیم بلکه باو بیشتر رعایت کنیم چون هشتاد سال عمرش را برای مملکت صرف کرده و برای آن مدت خدمت شده و هیچ خلاف قانونی نکرده تا محروم شود از حقوق حالا که این آدم روزگار پیریش است و جوانی را به این امید صرف کرده که روزگار پیری دستش را بگیرد حالا محروم شود اگر بنا باشد یک آدمی که عمرش رابرای ما صرف کرده در روزگار نا تمامی ما جوانها دستش را نگریم دیگران چه اعتماد دارند به ما قدرشناسی ما که بیایند و قوای جوانش را برای ما صرف کنند من از خاطرم نمی‌رود یکی از بزرگان یک روزگاری هر چه البسه داشت تقسیم کرد خدا بیامرزد او را محروم شده‌است بین نوکرهای پیرش و نوکرهای جوانش مرا واسطه کرده‌است که بروم پیش او من همیشه واسطه جوانها هستم رفتم پیش آن شخص و گفتم که چرا به جوانها کمتر داده‌اید گفت علتش این است که اینها دیدند که من به پیرها بیشتر لباس داده‌ام این جوانها در خدمت به من رقبت زیادی پیدا می‌کنند و میدانند روزی که از پا افتادند و بینوا شده‌اند نبآنها بیشتر عنایت می‌کنند مملکت هم همین طور است اگر بنا شد یکعده جوانی با قوای جوانی کار می‌کنند و استفاده هم از تمام مزایای قانونی بکنند این کار را چرا در جوانی می‌کنند برای اینکه وقتی در این کشور خوب خدمت کرد بصداقت خدمت کرد روز ناتوانی روز پیری این جوانهای مملکت زیر بازوی او را بگیرد ما آمده‌ایم در اینجا برای تمام صنف مستخدمین دولت حقوقشان را بالا برده‌ام حالا حق این است که آنکه پیر شده پیری و ناتوانی او را استثنا نکنیم و با او هم چیزی بدهم این رازی بنده شان مملکتی که میل دارد طرقی کند بنده نمی‌بینم که استثناء را قائل بشوم و خوب است آدم هم از مزایای این قانون که دیگران استفاده می‌کنند استفاده کند این استدعا را می‌کنم آقای وزیر دارائی که در دوره جوانی موی مبارکشان سفید شده و از پیری نیست یک عنایتی بفرمائید که آن پیرها هم دلگرم باشند.
وزیر دارائی ـ بنده توجه نماینده محترم را جلب می‌کنم باین موضوع که این لایحه موقتی است آورده‌ایم برای اینکه یک اضافاتی در این پنج ماه داده شود و بعد سرفرصت با یک مطالعه بیشتری یک لایحه تهیه کنیم و یک تجدیدی نظری راجع بحال مستخدمین بکنیم و تا حدود مکان هم این کار را می‌کنیم آلان یک موقعیتی است که بودجه کشور اجازه نمی‌دهد که ما بیشتر از این اضافات بدهیم. راجع بمستخدمین که مشغول کار بوده‌اند البته یک قدری بیشتر اضافه داده‌ایم برای اینکه نظر این بود که با افزایش حقوق صحت عمل حسن فداکاری در آنها ایجاد بشود تا بتواند وظایف خودشان را بنحو اکمل انجام بدهند راجع به بازنشستگان چون امروز وظیفه ندارد انجام بدهند و خطر اینکه این مانع انجام وظیفه آنها ممکن است بشود در بین نبود باین جهت کمتر منظور شده و اینکه باز ایشان داده شود که دولت حسن نیت دارد ما ۲۵ درصد اضافه می‌کنیم و چون عده شان هم خیلیزیاد است اگر بخواهیم زیادتر بدهیم چون صندوق تقاعد هم وضع حسابی ندارد این است که بنده عقیده‌ام این است که آقای اورنگ لطف بفرمایند پیشنهادشان را مسترد بکنند (اورنگ ـ پیشنهادی تقدیم نکردید) بنده راجع بحقوق بازنشستگان یک مطالعاتی بیشتری می‌کنم در قانون استخدام جدیدی که در مجلس آینده تقدیم می‌شود یک وضعیت مخصوصی برای اینها در نظر گرفته می‌شود و نظر آقا تامین خواهد شد.
رئیس ـ آقای ملک مدنی
ملک مدنی ـ یک قوانین بازنشستگی خاص از مجلس گذشته که همه آقایان اطلاتع دارند و آقای وزیر دارائی هم مستحضرند بنده خواستم عرض کنم که آن اشخاص اگر مشمول این اضافه پیش بینی شده‌است ولی برای اینکه اداره بازنشستگی در عمل و اجرا سوء تفاهم نکنند و آن دسته افرادی را که مشمول قوانین خاص بازنشستگی هستند محروم نکنند خواهش می‌کنم آقای وزیر دارائی یا آقای مخبر محترم توضح بدهند که در عمل تولید اشکال نشود.
وزیر دارائی ـ ملاحظه بفرمائید که نوشته‌است حقوق بازنشستگی بازنشستگان و بعد هم قانون بجمع نوشته قوانین راجع به بازنشستگان شامل همه می‌شود.
رئیس ـ دو فقره پیشنهاد رسیده‌است قرائت می‌شود
پیشنهاد آقای دکتر تاج بخش ریاست مجلس شورای ملی اینجانب پیشنهاد می‌کنم بحقوق بازنشستگان ۵۰ درصد اضافه شود.
مخبر ـ بنده قبل از اینکه توضیح بدهند خواستم آقا را متذکر بکنم که نمایندگان نمی‌توانند اضافه خرج پیشنهاد کنند.
دکتر تاج بخش پیشنهاد بنده راجع به جلب موافقت از برای بعد است که در نظر بگیرند و فعلا پس می‌گیرم
پیشنهاد آقای حمزه تاش
بنده پیشنهاد می‌کنم در ماده ۹ قید شود بحقوق بازنشستگان تا هزار ریال صدوتا هزار پانصد ریال صدی پنجاه و تا هزار ریال صدی بیست و پنج اضافه تادیه خواهد شد.
رئیس ـ آقای حمزه تاش
حمزه تاش ـ همنطور که آقای اورنگ فرمودند اینها یک خدماتی در سالیان دراز کرده‌اند و با اینکه زندگانی روزبروز بالاتر می‌رود و همانها بچه دارند خرج دارند و شما نسبت بهمه یک ارفاقی فرمودید اینجا چرا تبعیض قائل شده‌اید بعلاوه در ماده یک چیز است که بنظر بنده گنگ است اینجا مرقوم فرموده‌اید حقوق لشکری و وظیفه موظفین این موظفین کی‌ها هستند همان ورثه بازنشستگان مترفی هستند یا عده دیگری هستند که موظف هستند این را تمنی می‌کنند توضیح بفرمائید یک بازنشسته که د تومان حقوق داشت مرده بین ورثه اش ۵ قسمت می‌شود این چه بکند می‌خواهد تحصیل بکند این تبعیض روی چه نظری است این را بنده استدعا می‌کنم قبول بفرمائید راست است که فرمایش آقای اعتبار نماینده حق پیشنهاد خرج ندارد ولی این یک اضافه ایست که خود دولت خوبست پیشنهاد بکند بنده خواستم فقط تبعیض نشود.
مخبر ـ در قسمت اول که فرمودند اضافه شود اینهم در ردیف در همان پیشنهاد آقای دکتر تاج بخش است اما موضوع موظفین اینها اشخاصی هستند که شهریه می‌گیرند و طبق قوانینی است که از مجلس گذشته و یک قسمتی از اینها را دولت بازخرید کرد و یک قسمتش که نفروخته‌اند هنوز می‌گیرند نسبت بآنها هم این بیست و پنج درصد پیش بینی شده که به وظیفه شان افزوده شود.
حمزه تاش ـ بطوری که بنده اطلاع داریم قسمت موظفین مطابق قانون و وظایف آنچه که بود دولت باز خرید کرده و دیگر چیزی نمی‌دهد این است که خیال کردم این موظفین همان ورثه بازنشستگان باشند.
رئیس ـ موافقین با ماده نه برخیزند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده دهم قرائت می‌شود.
ماده دهم ـ ماده ۴۵ قانون استخدام کشوری بطریق زیر اصلاح می‌شود.
میزان حقوق بازنشستگی مساوی است با یک پنجم حد وسط حقوق ۳۶ ماهه اخیر خدمت خود و در عده سنوات خدمت.
رئیس ـ موافقین با ماده دهم برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده یازدهم
ماده یازدهم ـ کارمندان مشمول قوانین استخدامی کشوری و لشکری که مشمول شرایط بازنشستگی گردیده در صورتیکه از تاریخ تصویب راین قانون تا تاریخ سال جاری در خواست بازنشستگی خودشان مستحق همین مدت کارمندان خود را که بسن بازنشستگی رسیده‌اند طبق شرایط این ماده باز نشسته نمایند.
تبصره ـ به مستخدمینی که در اثر کسالت و تشخیص وزارتخانه‌ها مربوط قادر بادامه خدمت نیستند و سن آنها پنجاه سال متجاوز است حق داده می‌شود که طبق شرایط ماده یازده این قانون تقاضای بازنشستگی نمایند.
مخبر ـ در این ماده یک اصلاحی هست همینطور تبصره اش در سطر دوم آخر ماده می‌نویسد: وزارتخانه‌ها می‌توانند در ظرف همین مدت اصلاح می‌شود که وزارتخانه‌ها نیز می‌توانند در اسفند ماه ۱۳۲۰ کارمندان خود را بازنشسته نمایند و بهره بیشتری ببرند یکی دیگر هم در تبصره می‌نویسد: به مستخدمینی که در اثر کسالت بتشخیص وزارتخانه این اصلاح می‌شود: به تشخیص وزارتخانه تا آخر
رئیس ـ آقای انوار
انوار ـ بنده اول اجازه خواستم و این موضوع ثانیا" نظرم آمد اول باید آقایان منشی‌ها توجه داشته باشند که یک نماینده که اجازه می‌خواهند در نظر بگیرند حالا آمدیم سر این موضوع که اشاره کردند اگر آقایان در نظر داشته باشند سی نفر هر یک طرحی را پیشنهاد کرده بودند تقدیم مقام ریاست کردیم و بکمیسیون بودجه هم دادیم و آن اصلاح ماده ۳ قانون استخدام کشوری است در سال ۱۳۱۱ در شهریور گذشت چنانکه گذشت چنانچه خود آقایان میدانند بنده که مستخدم نیستم لکن خود آقایان مستحضرند که آن قانون چقدر شهدا پیدا کرد چقدر محرومین پیدا شدند یک اشخاصی که دارای مقامات عالیه در تحصیل بوده‌اند جماعتی خدا شاهد است باندازه أی در این باب دلیل آوردند و بنمایندگان نشان دادند که این قانون قانون غیر عادلانه ایست و جابرانه. این دولت هم در برنامه شان تصدیق کردند که قوانین غیر عادلانه را صلاح می‌کنیم این قانون هم که می‌گذرد موقعش هست که با آقای وزیر دارائی صحبت کنیم و آن طرح را در این قانون را بگنجانیم أقای وزیر دارائی فرمودند که در قانون استخدام که مشغول اصلاح هستیم اینها را در نظر خواهیم گرفت از این نقطه نظر که أقای وزیر دارائی اطلاعات را داده‌اند و خوشبختانه أقای وزیر دادگستری هم که تشریف دارند در این باب توجه کمی فرمایند عده أی که حقیقتا" قبلیت لیاقت دارند اینها محتاج هستند که کار کنند از این جهت خواستم بیبینم اگر می‌شود جماعتشان را داخل بکنند و آن این است که نوشته‌است بمستخدمین که در اثر کسالت تشخیص وزارتخانه مربوطه قادر بادامه خدمت نیستند و سنشان ۵۰ سال بیشتر است بوزارت خانه حق داده می‌شود اینجا اضافه می‌کنند.. اشخاصی که سن أنها از پنجاه سال بیشتر است و آن قانون اینها را اشغال کرده‌است وزارت خانه داخل بکنند اگر موافقت میفرمائید بنده پیشنهاد کنم و اگر موافقت نمیفرمائید همانطور که میفرمائید من أن طرح را در نظر گرفته‌ام و آن شهدا را تا بسن تقاعد نرسیده‌اند خدمت بر می‌گردانیم کمال امتنان را دارم.
مخبر ـ عرض کنم بیانات آقای انوار کاملا" تصحیح است و بنده هم خودم این طرح را امضا کردم ولی نظر أقای وزیر دارائی این بود که این قانون قانون استخدام نیست قانون افزایش حقوق است در قانون استخدام جدیدی که در نظر است این را هم در نظر می‌گیرند و اصلاح می‌کنند با این ترتیب بنده خیال می‌کنم نظر آقای انوار تامین می‌شود. بنده خودم هم یکی از اشخاصی هستم که طرفدار این فکرم و قانون این خلاف بوده و بایستی اینها به وضع خودشان برگردند.
رئیس - پیشنهادات قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌کنم قسمت اخیر ماده ۱۱ بشرح زیر اصلاح شود:
وزارتخانه‌ها نیز می‌توانند در اسفند ماه ۱۳۲۰ کارمندان خود را که بسن بازنشستگی رسیده‌اند طبق شرایط این ماده بازنشسته نمایند.
وزیر دارائی ـ این پیشنهاد را آقای مخبر کمیسیون کردند و یاداشت فرمودند
طوسی ـ حسب المعمول باید پیشنهادات را بخوانیم.
وزیر دارائی ـ موافقت شده‌است.
پیشنهاد آقای مخبر فرهمند
بنده پیشنهاد می‌کنم سطر پنجم ماده یازده را بترتیب ذیل اصلاح نماید.
وزارتخانه‌ها نیز می‌توانند در ظرف همین مدت کارمندان خود را از سن ۶۵ سالگی مطابق شرایط این ماده باز نشسته نمایند.
رئیس ـ آقای مخبر فرهمند
مخبر فرهمند ـ عرض کنم بنده صرف نظر از اینکه معتقدم یک اشخاصی را که خدمات زیادی کرده‌اند و دارای تجربیات زیاد هستند بیشتر می‌شود ازشان استفاده کرد قانون استخدام اول بازنشستگی را باختیار وزارتخانه‌ها نگذاشته بود بعد از چند سال قبل یک قانونی گذشت و سن را باین ترتیب نوشتند که از شصت به بالا و این اختیار را به وزارتخانه‌ها دادند اشکال بنده در این کلمه به بالا است برای اینکه قانون بایستی صریح و بدون ابهام باشد اگر گفتیم از شصت به بالا شصت و یک ممکن است شصت و پنج ممکن است و تا هفتاد هم ممکن است این اختیار با وزارتخانه‌های است قانون باید صراحت داشته باشد بنده خواستم عرض کنم که نه آن هفتاد هم ممکن است این اختیار با وزارتخانه‌ها است قانون باید صراحت داشته باشد نه شصت بنده حدوسط را گرفته‌ام یعنی کارمندان دولت باید بدانند در چه تاریخی متقاعد می‌شوند که ترتیبات و لوازم کار خویش را مهیا کند شاید بخواهد برود کار دیگری برای خودش تهیه کند شاید یکوقت هست بخواهد زندگی خودش را عوض کند باید بداند سن معینی در سن ۶۵ سالگی است یا هفتاد والا اگر نامعلوم باشد یعنی از شصت به بالا معلوم نیست شصت و یک است یا شصت و دو است یا شصت و پنج این است که بنده پیشنهاد کردم که این ابهام از قانون برداشته شود و تکلیف وزارتخانه و مستخدم هر دو معلوم باشد.
وزیر دارائی ـ منظور آقای مخبر فرهمند این است که هیئت دولت نمی‌تواند اشخاصی را که بسن تقاعد رسیده‌اند اگر سنشان از ۶۵ کمتر است متقاعد کند بنده در خارج هم عرض کردم خدمتشان البته هیئت دولت نظری ندارد که بیخود مستخدمینی را که بدرد کار می‌خورند و از وجودشان استفاده می‌شود ولو بسن ۶۵ رسیده باشند متقاعد کند ولی این حق را برای خودش می‌خواهد که اگر در یک اداره یک اشخاصی باشند که طرز کارشان رضایت بخش نباشد و مجبور باشند و مجبور باشد برای پیشرفت کار خودش آنها را بردارد و کسان دیگر را بجایشان بگذارند اگر بسن تقاعد رسیده باشند آنها را بتوانند متقاعد کند اگر این حق را نداشته باشد ممکن است منتظر خدمت بکند برای اینکه بالاخره یک وزیری که مسئولیت دارد نمی‌تواند یک کارمندی را که بدرد کار نمی‌خورد در کار بگذارد آنوقت بترتیب سابق اگر منتظر خدمت بکند اگر در رتبه پائین باشد دوثلث می‌گردد حالا این ترتیبی که ما در نظر گرفته تامین می‌کنند آن وضع انتظار خدمت را منتهی بطرز تقاعد اضافه می‌شود این پنج ماه که خدمت کرده‌است حقوقش اضافه می‌شود و یک مبلغی به حقوق تقاعدش اضافه می‌شود و در واقع در طرز تقاعد او اینطور خواهد بود که برای هر یکسال خدمتی که کرده باشند یک سی ام حقوقش باو داده خواهد شد اگر مستخدمینی یاشند (ولا بد کسی که بسن شصت رسیده باید سی سال سابقه خدمت داشته باشند) تمام حقوق امروزه اش باو داده خواهد شد راست است اضافه أی که منظور است باو داده خواهد شد ولی گمان می‌کنم برای مستخدمینی که بدرد کار نمی‌خورند این ترتیب که معین شده خیلی خوبست و بیش از اینهم نمی‌شود موافقت کرد اگر یک آدم بیکاری بود وزارتخانه‌های مجبور نباشند آنها نگاه بدارند.
رئیس ـ آقای مخبر فرهمند پیشنهادتان را مسترد می‌فرمایند یا رای گرفته شود
مخبر فرهمند ـ رای گرفته می‌شود
رئیس ـ موافقین با پیشنهاد آقای نخبر برخیزند
(عده کمی برخاستند)
رئیس ـ تصویب نشد موافقین با ماده ۱۱ باصلاحی که شده‌است برخیزند
(اکثر برخاستند)
رئیس ـ ماده دوازدهم ـ بکسور تقاعد عموم مستخدمین کشوری و لشکری صدی یک نیم افزوده می‌شود.
رئیس ـ موافقین با ماده ۱۲ برخیزند
(اکثر برخاستند)
رئیس ـ تصویب شد ماده ۱۳ قرائت می‌شود
ماده سیزدهم ـ فوق العاده‌های زیر طبق آئین نامه أی که هیئت وزیران فعلی تدوین خواهند کرد پرداخت خواهد شد و سوای آنها بهیچوجه فوق العاده أی پرداخت نمی‌شود.
۱ـ فوق العاده ویژه
۲ـ فوق العاده کسر صندوق
۳ـ فوق العاده کشیک شب
۴ـ فوق العده کرایه خانه
۵ـ هزینه سفر
۶ـ حق الکفاله
۷ـ حق مقام
۸ـ فوق العاده بدی آب و هوا
۹ـ فوق العاده اقامت پزشکان در نقاط مرزی و محرومیت از مطب
تبصره ـ فوق العاده ویژه تنها باشخاصی تعلق خواهد گرفت که مجموع حقوق و مزایای دریافتی آنها در آخر مهر ماه ۱۳۲۰ بیشتر از میزانی بوده که در نتیجه اجرای این قانون بآنها پرداخته خواهد شد.
وزیر دارائی ـ یک اصلاحی بود که بنده می‌خواستم پیشنهاد کنم در موقعی که این ماده در کمیسیون تغییر کرد اینها از قلم افتاده بود یکی راجع به قسمت سوم است فوق‌العاده‌هایی که ذکر شده فوق‌العاده کشیک شب و اوقات تعطیل در قسمت چهارم هم کرایه‌خانه و اشتغال در خارج از مرکز
رئیس - آقای آزادی
آزادی - اساس این قانونی که طرح شده و الان تصویب می‌شود برای تشویق مستخدمین دولت است و این قسمت مادی مستخدمین دولت را تأمین می‌کند و وضع زندگانی آنها را بهتر خواهد کرد اما بنده فکر می‌کنم بهتر است وضع روحی مستخدمین را هم باید بهتر کرد و پیش‌بینی کرد در خارج راجع به بعضی قسمت‌ها تبعیضات می‌شود مثلاً راجع به هزینه سفر و حق‌الکفاله‌ها و این قسمت‌ها را بنده عقیده‌ام این است که حالا که این قانون می‌گذرد در قانون تصریح شود که تبعیضی نشود. از آن جمله موضوع هزینه سفر است که در اغلب وزارتخانه‌ها است که بعضی اوقات مطابق مقررات و بعضی اوقات مطاببق قانون و هر کدام از اینها یک تفاوت‌هایی دارد به بعضی اشخاص خرج اتوبوس و اتومبیل می‌دهند و این یک تبعیضاتی می‌شود یا یک اشخاصی که موافق هستند یا مایل هستند کمک می‌کنند بنده عقیده‌ام این است که در قسمت هزینه سفر تصریح شود که مطابق قانون استخدام کشوری داده می‌شود و بدون تبعیض داده شود بدون این که مطابق یک آیین‌نامه‌های خاصی تبعیض کنند. دوم قسمت کرایه‌خانه و آن قسمتی که حالا آقای وزیر دارایی اضافه کردند که اشتغال در خارج از مرکز اضافه شود منحصر شود کرایه‌خانه به اشخاصی که در خارج مأموریت پیدا می‌کنند یعنی از محل اصلی‌شان به جای دیگر منتقل می‌شوند کرایه‌خانه به آنها داده شود اهل اصفهان است مثلاً در تهران مأموریت پیدا می‌کند و به علاوه این موضوع را بنده عقیده‌ام این است که به آن اضافه شود که فقط به اشخاصی داده می‌شود که خانه شخصی ندارند چه بسا اشخاص هستند (نمی‌خواهم اسم ببرم) که اینها در وزارتخانه‌ها به عنوان کرایه‌خانه فوق‌العاده می‌گیرند و علاوه بر این که خانه‌های شخصی و اختصاصی دارند مستغلات هم دارند با وجود این کرایه‌خانه به آنها داده می‌شود این قسمت را باید اصلاح کرد. موضوع دیگری که در این قانون می‌خواستم تذکر بدهم حق‌الکفاله است و حق مقام موضوع حق‌الکفاله در قانون استخدام است و تصریح دارد کسی که در رتبه مادون هست و در رتبه مافوق به او کار می‌دهند حق‌الکفاله می‌تواند بگیرد بعد از آن در بعضی وزارتخانه‌ها آمدند حق مقام را درست کردند حالا این اگر متحدالشکل بشود یعنی در تمام وزارتخانه‌ها به طور تساوی داده شود بهتر است یعنی اگر حق‌الکفاله داده می‌شود به همه حق‌الکفاله و اگر حق مقام می‌دهند به همه حق مقام بدهند یعنی اگر کسی لایق شد و رتبه دو دارد و به جای رتبه شش گذارده شد حق مقام رتبه شش به او می‌دهند بنده معتقدم که حق‌الکفاله را حذف کنند و به همه حق مقام بدهند یا اگر بخواهند حق‌الکفاله بدهند به همه حق‌الکفاله بدهند که این تبعیضات وزارتخانه‌ها برطرف شود که روحیه مستخدمین درست شود و اگر روحیه مستخدمین درست نشود عوض صدی صد اگر صدی دویست هم اضافه کنیم باز آن ضعف روحی مستخدمین اصلاح نخواهد شد و آن منظوری که مستخدمین وظیفه شناس دارند تأمین نخواهد شد. موضوع دیگری که می‌خواستم وظیفه‌شناس دارند تأمین نخواهد شد. موضوع دیگری که می‌خواستم به عرض برسانم موضوع انتقالات است در وزارتخانه‌ها و به عقیده بنده قانون تشکیلات وزارتخانه‌ها بایستی اصلاح شود در مجلس تصویب شود که معلوم شود هر کس پنج سال یا ده سال یا بیشتر یا کمتر یک حد معینی در ولایات کار کنند چه بسا در ولایات اشخاصی هستند که ده سال بیست سال در یک محل یعنی در مرکز مانده‌اند و اشخاصی هم هستند که از اول استخدام‌شان تا به حال در ولایات مانده‌اند و هر چه داد می‌زنند فریاد می‌زنند شکایت می‌کنند که ما پانزده سال در خارج زندگی می‌کنیم ما را اجازه بدهید که سر خانه و زندگی‌مان برویم موافقت نمی‌شود این قسمت را استدعا می‌کنم که در یک ماده در قانون استخدامی‌که تهیه می‌شود در نظر بگیرند که این تبعیضات برطرف شود تا روحیه مستخدمین بهتر بشود و بهتر بتوانند خدمت کنند.
وزیر دارایی - بنده تصور می‌کنم در اطراف ماده ۱۳ بد نباشد یک توضیحاتی خدمت آقایان نمایندگان عرض کنم که کاملاً از جزییات امر مستحضر شوند و در همین موضوع توضیحات لازم در کمیسیون داده شده و اصلاحاتی که لازم بود شد و موافقت شد عرض کنم که این فوق‌العاده‌هایی که دولت به مأمورین خودش می‌دهد اینها غالب اوقات ضروری است بعضی از آنها البته در موقعی داده می‌شد که حقوق‌ها فوق‌العاده کم بود و قانون اجازه نمی‌داد که یک اضافاتی داده شود و وزرای وقت هم می‌دانستند حقوقی که داده می‌شود کفاف گذران مستخدمین را نمی‌کند ناچار بودند به یک عناویتی یک کمک‌هایی بکنند یک چیزهایی بدهند که از آن راه کمی حقوق جبران شود ما آن چه را که به این عنوان داده می‌شد چون علتی برای دادن آنها نبود حذف کردیم ولی بعضی فوق‌العاده‌ها هست که اینها ادامه‌اش ضرورت دارد و الا به کارها سکته وارد می‌کند بنده دانه دانه این فوق‌العاده‌هایی که این جا نوشته شده اینها را می‌خوانم و توضیح می‌دهم که آقایان مستحضر شوند. فوق‌العاده ویژه به مستخدمینی داده می‌شود که سابقاً جزو شاگردهای دولتی بوده و در فرنگ رفته و تحصیل کرده بودند و طبق قانون اعزام محصل به فرنگ مجبور بودند بعد از مراجعت‌شان چند سال در ادارات دولتی کار کنند و با یک رتبه و شرایط معینی فرض بفرمایید یک مهندس و یک کسی که تحصیلات عالیه کرده بود با رتبه سه مجبور بود خدمت بکند فرض بفرمایید که این شخص از شاگردهای دولتی نبود و به خرج خودش تحصیل کرده بود وقتی به ایران مراجعت می‌کرد فوراً با سیصد تومان یا چهارصد تومان حقوق ممکن بود پذیرفته شود این یک نقص بزرگی بود و کاملاً به ضرر اشخاصی بود که به خرج دولت رفته‌اند تحصیل کرده‌اند و به هیچ وجه حقوق رتبه کفاف زندگانی آنها را نمی‌داد این بود که این فوق‌العاده ویژه را منظور کردند از برای این که یک کمک خرجی به این طبقه داده شود و امروز هم ادامه این عمل ضرورت دارد برای این که فرض بفرمایید یک مستخدمی که با دیپلم عالی آمده است وارد خدمت شده و می‌خواهد با پنجاه و دو تومان کار کند مطابق این قانون افزایش ما پنجاه و دو تومان دیگر هم به آن اضافه می‌کنیم می‌شود صد و چهار تومان در صورتی که یک مستخدم دیگری افزایش پیدا کرده و حقوقش شده چهارصد تومان و این جبران نمی‌گرد زندگانی او را اگر ما فوق‌العاده ویژه را برداریم نتیجه این می‌شد که نه تنها این قانون یک افزایشی برای او پیدا نمی‌کند بلکه یک مبلغی هم از درآمد سابق او را از بین می‌برد از این نقطه‌نظر این فوق‌العاده ویژه را منظور کردیم و از طرف دیگر فقط برای این که بی‌مورد داده نشود یک تبصره هم اضافه کردیم که این فوق‌العاده به اشخاصی داده می‌شود که در نتیجه این قانون حقوقشان کسر می‌شود و اگر کسی اضافه داشت از این فوق‌العاده استفاده نخواهد کرد. فوق‌العاده کسر صندوق و تضمین این مربوط به اشخاصی است که صاحب جمع اموال دولتی هستند چون در نتیجه تضمینی که می‌دهد آن تضمین یک هزینه برای او دارد و همین طور فوق‌العاده کسر صندوق راجع به اشخاصی است که در روز صدها هزار تومان پول می‌دهند و در ضمن پرداخت موجب می‌شود که یک مبلغی زیاد بدهند و اگر این فوق‌العاده نباشد که جبران آن را بکند هیچ کسی حاضر نمی‌شود که به این نوع کارها تن در دهد. فوق‌العاده کشیک شب برای این است که در بعضی از وزارتخانه‌ها مجبورند شب کار کنند مثل تلگرافخانه که اینها شب کار می‌کنند و اینها اگر بنا بشود یک اضافه دریافت نکنند البته یک ظلمی‌است نسبت به آنها. فوق‌العاده اشتغال در خارج از مرکز این راجع به مستخدمینی است که در تهران هستند و یک مأموریتی به خارج پیدا می‌کننند به نقاطی که هزینه زندگی در آن جا زیاد است یا این که وسیله زندگی پیدا نمی‌شود فرض بفرمایید مستخدمی است که در تهران کار می‌کند و ماهی سی تومان کرایه‌خانه می‌دهد این را ممکن است بفرستند در یک شهری که کرایه‌خانه فوق‌العاده گران است و اگر بخواهد چند اطاق کرایه کند خیلی بیشتر از این مبلغی که در تهران می‌دهد مجبور خواهد شد بدهد بنابراین باید یک کمک خرجی به او داده شود و همچنین این مستخدمی که در تهران زندگی می‌کند و یک وضعیاتی از برای خودش تنظیم کرده است اگر ما این را وادار کنیم که برود در خارج از تهران زندگی کند وضعیت زندگی او به هم می‌خورد اغلب اوقات هم ممکن است دو خرجه بشود مثلاً مستخدمی است که اولاد بزرگ دارد و مجبور است در این جا تحصیل بکند اگر او را جای دیگر بفرستند که مدرسه نیست و او مجبور است اولادش را در این جا بگذارد و خوش برود در محل مأموریت و این کار برای او یک خرج‌های اضافی تولید می‌کند که باید جبران بشود همچنین مستخدمین وزارتخانه که وقتی به مأموریت‌های خارجه اعزام می‌شوند آن جا یک هزینه سنگینی را بایستی تحمل کنند بایستی یک فوق‌العاده به آنها داده شود که بتوانند هزینه خود را تأمین کنند قسمت حق‌الکفاله و حق مقام این چیزهایی است که در قوانین سابق بود منتها عمومیت نداشت بعضی وزارتخانه‌ها می‌دادند بعضی وزارتخانه‌ها نمی‌دانند ما از برای این ترتیبی که نماینده محترم اشاره کردند مخصوصاً این را گذراندیم و تصریح هم کردیم که تمام این فوق‌العاده‌ها طبق آیین‌نامه خواهد بود که هیئت وزیران تدوین می‌کنند منتها در کمیسیون آقایان گفتند که نمی‌دانیم هیئت وزیران که بعد خواهند آمد چه نظری اتخاذ خواهند کرد گفتند که ما پیشنهاد می‌کنیم که هیئت وزیران فعلی باشند چون ما از نظرشان اطلاع داریم و طرف اعتماد هستند این آیین‌نامه را همین هیئت دولت تدوین کنند و چون منظور این است که از هر نوع تبعیض و هر نوع افراط و تفریط جلوگیری شود گمان می‌کنم منظور آقایان تأمین شده است. فوق‌العاده هزینه سفر که معلوم است و فوق‌العاده بدی آب و هوا هم که قانونی است یکی فوق‌العاده اقامت پزشکان در نقاط مرزی و محرومیت از مطب که این فقط مربوط به اطبایی است که آنها را وادار می‌کنیم که مطب خودشان را در تهران تعطیل کنند و به نقاط مرزی بروند و البته بایستی یک فوق‌العاده برای جبران این خسارت به آنها داده شود پس به طوری که آقایان ملاحظه می‌فرمایند این فوق‌العاده‌هایی که باقی مانده است هیچ کدامش چیزی نیست که جنبه افراط و تفریط داشته باشد و مزایای خلاف قانونی برای یک عده شخاص قایل شود این است که بنده از آقایان تقاضا می‌کنم که این ماده را به همین ترتیبی که هست قبول بفرمایند.
رئیس - آقای مخبر فرهمند
مخبر فرهمند - عرض کنم گرچه توضیحات آقای وزیر دارایی تا اندازه‌ای نظری را که بنده داشتمم تأمین کرد ولی بنده تصور می‌کنم لازم است حقوق کارمندان و اعضای اداراتی که انجام مشکلات آن ادارات به دست آنها است تأمین بفرمایند ما در قسمت دوایر چاپخانه مجلس یک اشخاصی را داریم که از نظر احتیاج و کار با آن که حقوق کمی می‌گرفتند و چون حقوق آنها خیلی کم بود یک فوق‌العاده زیادتری به آنها داده می‌شد حالا این جا اگر مطابق ماده اول این قانون که می‌گوید حقوق ثابت را اگر بگیریم و پایه حقوق را دو برابر کنیم با آن فوق‌العاده که می‌گرفته است یا دو تومان سه تومان چهار تومان علاوه می‌شود یا یک مبلغی کسر می‌آید در مجلس چند نفر هستند که این وضعیت را دارند و در خارج هم در بعضی وزارتخانه‌ها هستند حالا بنده خواستم عرض کنم که این تبصره که نوشته شده است راجع به فوق‌العاده ویژه مربوط به این اشخاص هم هست یا خیر مربوط به همان مواردی است که هیئت وزیران تعیین خواهند فرمود.
وزیر دارایی - این آیین‌نامه که در این ماده پیش‌بینی شده اعم است از کلیه فوق‌العاده‌ها و راجع به این قبیل فوق‌العاده هم که فرمودند طرز پرداخت و اشخاصی که حق‌استفاده دارند در آن جا تشریح خواهد شد.
رئیس - آقای انوار
انوار - بنده کم کم آن ترتیبی که در دوره چهارم و پنجم داشتیم به کلی از یادم رفته است. در دوره چهارم و پنجم فوق‌العاده در موارد بودجه رعایت املاک را می‌کردیم و جزییات را در نظر می‌گرفتیم حالا در این جا که تمام فوق‌العاده‌ها نوشته شده و غیر از اینها چیزی باقی نمی‌ماند حق‌الکفاله و حق‌المقام و کرایه‌خانه می‌دهیم غیر از اینها که نوشته شده است چیز دیگری باقی نمی‌ماند خدا می‌داند اگر غیر از این حقوق چیزی بدهید ظلم به مالیه ملت کرده‌اند معنی ندارد حق‌الکفاله و حق‌المقام دیگر معنی ندارد که یک کسی هم حق‌الکفاله می‌گیرد و حق‌المقام هم می‌گیرد این چه خبر است که هر دو را بگیرد؟! (بعضی از نمایندگان - یکی را می‌گیرد) این چیزی است که آقای وزیر مالیه باید کاملاً تحت نظر بگیرند این را بر سبیل کلیت عرض کردم مملکت ما روز به روز مخارجش زیادتر می‌شود با این بودجه دیگر نمی‌شود فوق‌العاده داد به بخشید بنده فوق‌العاده بعد از این متّه به خشخاش می‌گذارم و لو این که آقایان وزرا همه به من حمله کنند.
وزیر دارایی - فوق‌العاده حق‌الکفاله با فوق‌العاده و حق‌المقام با هم جمع نمی‌شود یا این داده می‌شود یا آن داده می‌شود حق‌الکفاله وقتی است که یک مستخدمی را با رتبه مادون به یک شغلی که برایش یک رتبه بالاتری منظور شده معین کنند یک تفاوتی برای او منظور می‌کنند که جبران شود زحمات اضافی و مسئولیتی را که روی دوش او گذاشته شده حق مقام و حق‌المقام این فقط مربوط به قضات است قضاتی هستند که با یک رتبه پایین‌تری به مشاغل بالاتری گماشته می‌شوند چون اینها حق‌الکفاله دریافت نمی‌دارند حق‌المقام به آنها داده می‌شود چون اینها در قوانین مخصوص خودش تصریح شده است ما خواستیم این جا یک جا جمع کنیم و به علاوه آیین‌نامه‌ای که در نظر گرفته شده این را ما پس از آن که تدوین شد چاپ می‌کنیم در روزنامه‌ها و آقای نماینده محترم هم ملاحظه خواهند فرمود اگر دیدید حاتم‌بخشی شده ممکن است در مجلس بعد اظهاراتی که دارند بفرمایند البته مورد توجه خواهد شد.
رئیس - آقای اورنگ
اورنگ - بنده در ماده بعد عرض دارم
رئیس - پیشنهادی رسیده است خوانده می‌شود.
این جانب پیشنهاد می‌نمایم که جمله زیر به تبصره ماده ۱۳ افزوده شود.
میزان فوق‌العاده و حقوق ثابت در هر صورت متجاوز از کل مبلغ مأخوذی قبل از تاریخ فوق نخواهد بود - آزادی
رئیس - آقای آزادی
آزادی - هر چند در این ماده توضیح داده شده است که آیین‌نامه نوشته می‌شود اما به نظر بنده این فوق‌العاده ویژه که نوشته شده به اشخاصی داده می‌شود که مجموع دریافتی آنها در مهر ۱۳۲۰ بیشتر از میزانی بوده که در نتیج اجرای این قانون به آنها پرداخته خواهد شد. این جا درست روشن نیست و معلوم نیست که بالاخره دولت چه مبلغی می‌تواند به این اشخاصی که در نتیجه اضافه حقوق این قانون کمتر می‌گیرند بایستی فوق‌العاده بدهد این بود که بنده پیشنهاد کردم بعد از آن که فوق‌العاده ویژه می‌دهند به اشخاصی که کمتر حقوق دریافت می‌کنند مجموع فوق‌العاده و مبلغی که بعد از اجرای این قانون دریافت می‌کنند از جمع مبلغ مأخوذی قبل از این تاریخ تجاوز نکند.
وزیر دارایی - ملاحظه بفرمایند آقای آزادی نظر آقایان نمایندگان همیشه این بود که از تبعیض جلوگیری شود مکرر در طی طرح این قانون مذاکره شد حالا اگر چند نفر باشند که با این که به تمام کارهای آنها یک اضافه مثلاً در حدود صد تومان خواهیم داد حالا چرا به آنها یک اضافه پنج تومانی بدهیم آن وقت یک عده ناراضی پیدا می‌شوند در جلسه گذشته خود آقایان پیشنهاد کردند که به سه نفر اشخاصی که در آستانه خدمت می‌کردند یک امتیازی داده شود که حقوق بیشتری بتوانند دریافت کنند در صورتی که این اشخاص که مشمول این فوق‌العاده هستند اشخاص تحصیلکرده هستند و خیلی زحمت کشیده‌اند در این کشور و اگرضرورت پیدا کرد پنج تومان ده تومان سی تومان به اینها داده می‌شود و این مبلغ ضرری برای دولت ندارد و موجب تشویق کارمندان خواهد بود.
آزادی - بنده مسترد می‌دارم.
رئیس - پیشنهاد آقای افشار
بنده پیشنهاد می‌نمایم در زیر بند ۴ ماده سیزده علاوه شود:
فوق‌العاده هزینه مسافرت به مأموریتی که از محل مأموریت دایمی‌خود به خارج موقتاً گسیل می‌شوند.
رئیس - آقای افشار
افشار - این اصلاً توضیح ندارد و تقریباً آن چه را که آقای وزیر دارایی فرمودند این را بنده به صورت پیشنهاد عرض کردم و تصور می‌کنم لازم است برا ی مأموریتی که موقتاً به محل دیگری خارج از محل مأموریت دائمی‌خودشان می‌روند یک فوق‌العاده منظور شود مثلاً یک مأموری که در اصفهان است می‌خواهند او را به قمشه بفرستند این حقوقی که دریافت می‌دارد کفایت خرج خانواده و خود او را نمی‌کند مدت بیست روزی را که در قمشه توقف می‌کند و کارهای اداری را انجام می‌دهد بایستی فوق‌العاده دریافت کند که بتواند زندگی خود را تأمین کند و اگر موافقت نشود البته موجب اشال خواهد شد و به همین جهت بنده این پیشنهاد را تقدیم کردم و امیدوارم قبول شود.
وزیر دارایی - ممکن است این پیشنهاد را به بنده لطف بفرمایند که موقعی که این آیین نامه نوشته می‌شود در نظر گرفته شود و الا در قانون که نمی‌شود همه نظرها را گنجاند
افشار - مسترد می‌کنم
رئیس - موافقین با ماده سیزدهم برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهاردهم
ماده چهاردهم - معلمانی که به نقاط بد آب و هوا مأموریت می‌یابند از فوق‌العاده بدی آب و هوا که به سایر مأمورین پرداخته می‌شود استفاده خواهند نمود.
رئیس - پیشنهادی از آقای اورنگ رسیده است:
تبصره زیر در آخر ماده چهاردهم پیشنهاد می‌شود:
تبصره - معلمانی که در خارج از محل دائمی خود مأموریت پیدا می‌کنند از فوق‌العاده کرایه‌خانه و هزینه سفر بهره‌مند خواهند شد.
رئیس - آقای اورنگ
اورنگ - بنده برای این که تأخیر شده و از ظهر گذشته است از آقایان معذرت می‌خواهم. بین من و بین وجدان و خدای من امروز اولین روزی است که در عمرم یک مقدار متعارفی می‌بینم معلمین در قانون یک عنوانی پیدا کرده‌اند که معلمین آمده‌اند وارد قانون می‌شوند و از فوق‌العاده بدی آب و هوا هم دارند بهره‌مند می‌شوند به جهت این که نوزده جور فوق‌العاده بود اگر خاطر آقایان سابق مستحضر باشد هیچ یک از آن مزایای نوزده‌گانه شامل حال معلم نبود و این معلمین در مملکت و کشور مشمول این مزایا واقع نشده بودند ولی البته در محاوره‌ها همه طالب علم بودیم طالب ترقی بودیم از راه علم و معرفت و در عدل اگر انکار نکنیم و بد نباشد اقرارش ما در عمل کشنده علم و کشنده معرفت بودیم برای این که هیچ عملی از ما صادر نمی‌شد که ترویج علم کرده باشد ترویج علم با این الفاظ نمی‌شود ما یک عالمی‌را می‌فشاندیم و در حضورش یک جاهلی را بلند می‌کردیم و می‌گفتیم تو عالمی‌خود این عمل کشتن علم است این را بنده خودم در این مسافرت‌ها در غالب دهات من معلمین را دیده‌ام (راست می‌گویم قسم لازم نیست) کفش به پا نداشتند جامه در بر نداشتند و این آدم باید صبح زود برخیزد و برود توی دبستان صد تا پنجاه تا شصت تا شاگرد و بچه این مملکت را علم بیاموزد و درس بیاموزد این سبک معلمین است در همین تهران خیلی نظایر دارد و نمی‌خواهم ذکر کنم نه این که نمی‌دانم فرق است بین نگفتن و ندانستن من امساک می‌کنم از گفتنش ما چطور ترویج علم را می‌خواهیم که مثل آقای میرزا طاهر تنکابنی باید در خانه مندرس شود و از میان برود پس ما درست نمی‌گوییم این ترویج علم کردم یا ترویج هر چیزی کردن یک رویه دارد و امروز که به فضل خداوند و عنایت آقای وزیر دارایی و هیئت دولت معلمین در این قانون ماده پیدا کردند و در صدر صفحه هم جا داده شده است و از این فوق‌العاده‌ها یکی‌اش را در باب معلمین در نظر گرفته‌اند که معلمینی که در نقاط بد آب و هوا مأموریت می‌یابند از فوق‌العاده بدی آب و هوا که به سایر مأمورین داده می‌شود آنها هم استفاده کنند من خواستم خواهش و استدعا کنم که به نام ترویج علم و به نام ترویج معرفت و به نام این که اینها هم مثل سایرین هستند از هزینه مسافرت و هزینه کرایه‌خانه و سایر فوق‌العاده‌ها مستفیض شوند و عرض دیگری هم ندارم و فرمایشات آقای وزیر دارایی را بنده قبول دارم و از همه هم بیشتر.
وزیر دارایی - برای این که معلمان از سایر فوق‌العاده‌هایی که به مأمورین داده می‌شود استفاده کنند بنده پیشنهاد می‌کنم که این ماده ۱۴ حذف شود چون بعد از آن که ماده ۱۳ در کمیسیون تصویب شد این ماده ۱۴ دیگر زاید بود چون مطابق مقررات سابق معلمین حق نداشتند فوق‌العاده بدی آب و هوا بگیرند این ماده گذارده شده بود و حالا چون ماده قبل اجازه داده است این ماده ضرورت ندارد. حذف می‌شود.
اورنگ - ممنون و واقعاً ممنون این ماده را اعتقادم این است که بردارید که آن عمومیت شامل حال همه بشود.
وزیر دارایی - بر می‌دارند
اورنگ - خیلی متشکرم
مخبر - عرض کنم این ماده حقیقتاً همان طور که آقای وزیر دارایی فرمودند زاید است جهتش هم این است که این را در پیشنهادی که اول دولت داده بود این ماده را گذاشته بود ولی در کمیسیون بودجه فوق‌العاده‌های فراوانی خیلی زیاد که بعضی‌ها میانی قانونی هم نداشتند اینها را تمام کمیسیون بودجه خلاصه کرد به این چند تا که ملاحظه فرمودید و نظرش هم این بود که تمام مستخدمین از این فوق‌العاده‌ها و حق مقام که فقط برای وزارت دادگستری بود استفاده کنند به این جهت ماده ۱۴ دیگر مورد ندارد وقتی که ما آن ماده ۱۳ را به آن ترتیب برای عموم قایل هستیم این دیگر لازم نیست و به این جهت نظر آقای اورنگ کاملاً تأمین است و بنده تقاضا می‌کنم مادهد ۱۴ حذف شود.
طوسی - پس ماده پانزدهم ماده چهارده خواهد شد.
رئیس - ماده پانزدهم که ماده چهارده می‌شود خوانده می‌شود.
ماده چهاردهم - اشخاصی که بعد از تصویب این قانون به خدمت پذیرفته می‌شوند و یا ترفیع می‌باشد حقوق یا اضافه را که این قانون باری رتبه یا مقام آنها معین نموده دریافت خواهند داشت.
رئیس - رأی می‌گیریم موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده شانزدهم که پانزدهم خواهد شد خوانده می‌شود:
ماده پانزدهم - اضافاتی که به موجب این قانون پرداخته می‌شود مشمول فقره ۳ ماده ۵۷ قانون استخدام کشوری نبوده و به نفع صندوق بازنشستگی کسر نمی‌شود.
هاشمی - پیشنهاد بنده را بخوانید
پیشنهاد آقای‌هاشمی: پیشنهاد می‌کنم تبصره زیر به ماده ۱۵ اضافه شود.
کارمندان دولت که از محل انجمن ترتبیت بدنی و اوقاف حقوق می‌گیرند و کارمندان اداری از قبیل اطاق تجارت
رئیس - آقای هاشمی
هاشمی - چون عده‌ای هستند از کارمندان اداره تربیت بدنی و پیشاهنگی که انتصاب‌شان به موجب حکم وزارتی است و از سه چهار پنج سال پیش از این کار گزینی وزارت فرهنگ به این کارمندان از اعانه‌های انجمن تربیت بدنی و چندی از اعانه‌های اوقاف حقوق اینها را تأمین می‌کرده یکی هم کارمندان اطاق‌های تجارتی یعنی مستخدمین و کارمندان سرپایی که از محل درآمد بازرگانان صدی یک برای هزینه اطاق‌های تجارت اختصاص داده شده است که از آن محل به آنها داده شود نظر به این که همه باید بهره‌مند شوند از اضافه حقوقی که امروز برای کارمندان منظور می‌شود ممکن است در آتیه برای این اشخاص اشکال تولید شود و بهره‌مند نشوند این پیشنهاد را کردم گرچه در جلسه گذشته راجع به کارمندان بانک‌ها که آقای وزیر دارایی در جواب آقای وکیلی شرحی فرمودند قضیه را روشن می‌کرد که تبعیضی در کار نیست و همه از این پیش‌آمد استفاده‌های مشروع خواهند کرد اما مستدعی هستم که راجع به این دو قسمت مخصوصاً کارمندان انجمن تربیت بدنی و این نوع کارمندان توجه بفرمایند.
مخبر - عرض کنم که این لایحه صرفاً از نظر مستخدمین دولت نوشته شده و البته هر کس مستخدم دولت است از لایحه و افزایش حقوق بهره‌مند می‌شود و البته یک قسمت‌های دیگر بنگاه‌ها و شرکت‌ها هستند که اینها هیئت‌های مدیره و اساسنامه‌هایی دارند آنها هم باید منطبق بکنند یعنی تطبیق بدهند حقوق مستخدمین خودشان را با همین رویه‌ای که دولت در نظر دارد ولی در این لایحه مورد ندارد و جایش این جا نیست.
هاشمی - این کارمندان اطاق‌های تجارت مثلاً یک نفر را که برای اطاق تجارت شیراز یا کرمان فرستاده‌اند بیخود که نرفته‌اند آنها برحسب حکم دولت آن جا مشغول کار هستند مستخدمین دولت هم هستند ولی محل حقوقشان از صندوق دولت نیست حتی کارمندان تربیت بدنی یک مبلغی از صندوق دولت است و یک مبلغی از اعانه‌ها و بودجه شهرداری و اینها باید روشن شود که اینها اضافه‌ای خواهند برد یا نه تقریباً اینها حکم یک نوع مستخدم را دارند کار اینها کار دولتی است
وزیر دارایی - این جا جای این پیشنهاد نیست همان طوری که توضیح دادهد شد اینها آزاد هستند و مربوط به دولت نیست هیئت مدیره آنها می‌توانند این کار را بکنند ولی آن کسی که از خزانه دولت حقوق می‌گیرد این قانون است و کسانی که در محل‌های دیگر هستند اعم از مستخدمین خودشان این با هیئت‌های مدیره‌شان است.
رئیس - رأی بگیریم؟
هاشمی - با توضیحی که آقای وزیر دارایی دادند پس می‌گیرم.
رئیس - موافقین با ماده شانزدهم که پانزدهم خواهد شد برخیزند. (اکثر برخاستند)
رئیس - تصویب شد. ماده هفدهم که شانزدهم خواهد شد خوانده می‌شود:
ماده شانزدهم - این قانون از اول آبان ماه ۱۳۲۰ اجرا می‌شود.
رئیس - موافقین با ماده شانزدهم برخیزند (اغلب برخاستند)
رئیس - تصویب شد. مذذاکره در کلیات کافی است. آقای مخبر فرهمند
امیر تیمور کلالی - بنده در کلیات ثانی اجازه خواسته‌ام در بیرون روی ورقه امضا کرده‌ام.
مخبر فرهمند - وقت گذشته بنده هم نمی‌خواهم به طور مفصل صحبت کنم فقط در کلیات آخر عرضی داشتم و آن این است که در کمیسیون بودجه‌ای راجع به این لایحه و اصلاحاتی که می‌بایستی بشود یک تقاضاها و پیشنهاداتی رسیده بود و تمام آنها با دقت‌هایی رسیدگی شد آقای وزیر دارایی و جناب آقای نخست وزیر که در درجه دو سه جلسه تشریف داشتند و همین طور آقای وزیر دادگستری در کمیسیون توضیحات مفصل دادند و مذاکرات و مداقه زیادی به عمل آمد و تقریباً تمام کارمندان دولت به حق خودشان رسیدند و عموماً از مزایای این لایحه استفاده نمودند بنده هم به سهم خود آن چه را که لازم بود عرض و یادآوری نمودم و برای این که خود بنده هم سابقه خدمتم در کارهای دولتی بیشتر از مجلس شورای ملی است البته تعصب و حمایتم اجازه می‌داد که آن چه لازم است عرض کنم البته از نقطه‌نظر مصالح مملکت نه از نظر اشخاص به عقیده بنده اصلاح چرخ‌های مملکت و اصلاحاتی که باید در مملکت بشود شروعش از ادارات است برای این که آنها موتور آن چرخ‌ها هستند اول باید آنها را اصلاح نمود و رنگ و روغن زد تا بتواند این چرخ‌ها را به حرکت در بیاورند و اصلاح ادارات هم از همین جایی است که دولت تشخیص داده است بایستی که وسایل آسایش آنها را فراهم کرد که با خیال آسوده بتوانند انجام وظیفه نمایند این در جای خودش اقدام صحیحی بوده است و ما امیدوار هستیم قدم اولی که برداشته شده است به نتیجه خوب برسد فقط چیزی را که بنده می‌خواستم همین طور که آن جا یک چیزهایی گفته شد این جا یادآوری به آقایان کارمندان دولت کنم البته آن چیزی که دولت در نظر گرفته است و تحمیل بودجه مملکت شده است برای آسایش و رفاه حال کارمندان از مردم گرفته می‌شود یک شاهی صد دینار پنج تومان ده تومان از افراد مردم گرفته می‌شود و داده می‌شود به حقوق با هزینه‌های دیگر پس بایستی که اشخاصی که به ما حق دارند یعنی به ما حقوق می‌دهند حافظ حقوق آنها باشیم و به آنها احترام کنیم و وظیفه خودمان را که انجام کارهای آنها است به خوبی از عهده بربیاییم و به عقیده من مصداق الناس علی دین ملوکهم را در نظر داشته باشیم و آن این است که الان ملاحظه می‌فرمایید اعلیحضرت همایونی رویه‌ای را که اتخاذ کرده‌اند نسبت به ملت بایستی سرمشق تمام طبقات بشود دولت مجلس و کارمندان دولت بایستی همان رویه را نسبت به مردمی که به ما پول می‌دهند و زحمت می‌کشند و چرخ‌های زندگی ما را به حرکت می‌آورند ما هم نسبت به آنها حس احترام داشته باشیم و انجام وظیفه کنیم که بالاخره با یک روح و حدت و محبتی بشود کاراهی مملکت را اصلاح کرد.
رئیس - آقای امیر تیمور
امیر تیمور کلالی - مذاکراتی که در موقع طرح مواد این قانون از طرف بعضی از آقایان رفقا و نمایندگان شده است از این نظر نبوده و نیست که نباید به مستخدمین اضافه حقوق داده شود بلکه ما معتقدیم که به یک طبقه از مستخدمین بایستی اضافه حقوق داده شود مثلاً پاسبان‌ها با این حقوق واقعاً نمی‌توانند زندگی کنند و باید برای اینها البته در نظر گرفته شود. عرایض بنده این است که حالا که دولت متوجه شده بر اثر سختی معیشت و گرانی زندگی متوجه حال مستخدمین ادارات شده این سختی معیشت و گرانی تنها متوجه مستخدمین دولت نیست این شامل حال تمام طبقات این مملکت است گفته شد یک عده از طبقات نسبت به گرانی بر دستمزد خودشان بر قیمت متاع خودشان اضافه کرده‌اند چنانچه آقای مؤید احمدی در دو جلسه قبل فرمودند که بنای چهار قرانی اجرتش حالا چهار تومان شده است این یک طبقه است که البته مورد قبول است ولی تصدیق می‌فرمایید یک طبقه مهم دیگری هسند که هیچ بر عواید آنها افزوده نشده و در نهایت فلاکت و بدبختی زندگی می‌کنند و آن طبقه زارع و فلاح این مملکت است توجه بفرمایید والله ده مرتبه بنده در مازندران توجه کردم یک رعیت مازندرانی یک زن مازندرانی ندیدیم که کفش داشته باشد عوایدی که حاصل می‌شود برای یک نفر رعیت این خرج و دخل نمی‌شود. در مدت سال اینها قند نمی‌توانند بخورند. اینها گوشت ندارند معیشت ندارند لباس و پوشاک ندارند برای این طبقه دولت بایستی یک فکری بکند بنده البته تصدیق می‌کنم که گرانی معیشت ما وضعیت زندگی ما یک قسمت مهمش به واسطه جریانات دو سه ساله اخیر دنیا است ولی از طرف دیگر اذعان بفرمایید که صدی پنجاه گرانی مخارج به واسطه سنگینی عوارضی است که بر مصارف زندگی تحمیل شده و دولت می‌گیرد این موضوع را خوب است دولت مطالعه کند توجه کند ببیند این خرج و دخل شایسته این است که یک ملتی و یک قومی این همه در زحمت باشند برای این که یک مختصری دولت از اینها به عنوان مالیات بگیرد بالاخره یک روزی باید این مطلب مورد توجه واقع شود و مذاکره شود و در هر روزی که دولت در این موضوع این قدم اصلاح را بردارد به عقیده بنده خدمت اساسی به اساس مملکت کرده. مطلب دیگر که بنده تمنا می‌کنم آقای وزیر دارایی توجه بفرمایند این است که در موضوع این لایحه چندین مرتبه استفسار شد که چه مبلغ تصویب این قانون بر بودجة مملکت تحمیل خواهد کرد به هیچ وجه از طرف آقای وزیر دارایی یک جواب قانعی داده نشد به طور کلی گفته می‌شود که شاید از صد میلیون تا شصت میلیون بر بودجه مملکت تحمیل می‌شود این قلم درشت را ما از کجا می‌توانیم تأمین کنیم از متن بودجه مملکتی است که مطابق قانون بودجه ۱۳۲۰ ما هفتاد میلیون کسر بودجه داریم و به واسطه وضعیت اخیر هم قسمتی از عواید دولت از بین رفته و به واسطه کسر مخارج برای این که چرخ‌های جاری مملکت از کار نیفتد وزارت دارایی چند روز قبل قانون مخصوص آورد و مختصر ذخیره ما را برداشتند پس این اضافات را از کجا می‌پردازند به علاوه مطابق قانون اساسی هیچ خرجی ممکن نیست به مجلس پیشنهاد شود مگر این که محل آن خرج را دولت بنمایاند و نشان بدهد و بگوید که من این پنج تومان را می‌خواهم خرج کنم و محل خرجش هم از این عایدی است در این جا که هنوز ندیدیم که دولت چیزی نشان بدهد اگر می‌خواهد مالیات جدیدی وضع کند که قبلاً بنده عرض می‌کنم این مملکت توانایی مالیات جدیدی ندارد از محل بودجه مملکتی که مطابق اظهارات خودشان جا ندارد ولی البته بنده اذعان می‌کنم که دولت این لایحه را آورده در این موضوع فکری کرده خواهش می‌کنم فکری که در این موضوع کرده‌اند به مجلس بفرمایند.
وزیر دارایی - بنده خواستم در جواب آقای مخبر فرهمند عرض کنم که فرمودند حالا که این اضافه حقوق به مستخدمین دولت داده می‌شود بایستی مستخدمین هم با حسن نیت و فدا کاری کار کنند بنده تصور می‌کنم بین مستخدمین هم چنانچه چندین مرتبه هم آقای نخست وزیر توضیح دادند اشخاصی هستند که تمام وطن‌پرست و علاقمند خدمت به کشور و میهن هستند پس از این که این مساعدت را از طرف ملت دیدند البته بر جدیت و فداکاری‌شان افزوده خواهد شد و بنابراین امیدواریم که بعدها خیلی طرز کار بهتر بشود و پیشرفت خوبی در امور حاصل شود اما از حیث تأثیری که این لایحه در بودجه خواهد داشت همان طور که آقای امیر تیمور توضیح دادند هر پیشنهاد خرجی که می‌شود باید در مقابلش هم پیشنهاد درآمدی شده باشد چنانچه ملاحظه می‌فرمایید در این لایحه هم هیچ پیشنهاد خرجی نشده یعنی یک مخارجی شده که در آن هیچ پیشهاد عواید جدیدی نشده دلیلش این است که یک لایحه دیگری هست فردا صبح به مجلس تقدیم خواهد شد که در این دو روزه که باقی است با دقت هرچه تمام‌تر تحت مطالعه قرار بدهند و در آن لایحه همین تقاضای اعتبار شده و بعضی اصلاحات مختصری هم در بودجه امسال پیشنهاد شده است و بنده در موقع تقدیم لایحه استفاده خواهم کرد و یک توضیحات مبسوطی رجع به وضعیت بودجه خدمت آقایان عرض خواهم کرد. بنده عقیده‌ام این است که برای این که یک کشوری وضعیت ثابتی داشته باشد نبایستی هیچ وقت مسائل پنهانی داشته باشند باید تمام جزییات امور به نظر نمایندگان و افراد ملت برسد و بدانند که مالیاتی که می‌پردازند به چه مصرف می‌رسد و بنده هم تصمیمم این است که تمام جزییات را به اطلاع نمایندگی ملت برسانم ولی چون موضوع اعتبار این لایحه در لایحه مخصوصی خواهد بود اجازه می‌خواهم که این جواب را موکول به آن موقع نمایم.
جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است
رئیس - رأی گرفته می‌شود به کلیه لایحه موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ آرا به عمل آمده ۷۹ ورقه سفید و شش ورقه کبود شماره شد)
رئیس - عده حاضر در موقع رأی ۹۶ با اکثریت ۷۹ رأی تصویب شد.
(اسامی موافقین آقایان: عزیزی - ناهید - ذوالقدر - طوسی - موقر - گودرزی - اصفهانیان - ناصری - ملک مدنی - شهدوست - چایچی - هاشمی - افخمی - دکتر تاج بخش - نمازی - آزادی - مکرم افشار - علی وکیلی - هدایت - فروهر - رفیعی - مستشار - جرجانی - محیط - دکتر نهورای - بیات - لیقوانی - نایینی – ملک‌زاده آملی - فرشی - معتضدی - ریگی - دکتر ضیاء - صفاری - دکتر غنی - بوداغیان - مهذب - مؤید احمدی - کازرونیان - فیاض - پارسا - حریری - دکتر سمیعی - عطاء‌الله پالیزی - داور - اردبیلی - پناهی - قزل ایاغ - جعفر اصفهانی - لاریجانی - فرهمند - دکتر ملک‌زاده - صفوی - مقدم - همراز - جلایی - دکتر سنگ - امیرابراهیمی - مولوی - یاراحمدی - مشیردوانی - دکتر جوان - نقابت - شباهنگ - سزاوار - دکتر طاهری - معتصم سنگ - ابراهیم سمیعی - مجد ضیایی - معینی - محمدتقی شیرازی - نوبخت - اورنگ - فتوحی - شاهرودی - ساکینیان - مسعودی
اسامی مخالفین آقایان: انوار - دشتی - مؤید ثابتی - فرخ مهدوی - کلالی)
- تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر دادگستری
۴ - تقدیم یک فقره لایحه از طرف آقای وزیر دادگستری
رئیس - آقای وزیر دادگستری
وزیر دادگستری - به طوری که آقایان نمایندگان محترم اطلاع دارند قرار بود بنده هم وعده کرده بودم راجع به امور املاک واگذاری و احقاق حقی که باید نسبت به دعاوی مردم به عمل بیاید مطالعاتی بشود و کمیسیون‌ها مشغول رسیدگی شوند بعد از تفکراتی که در این باب شد و از جهات دیگری هم مطالعه شد لازم دیدیم که یک قانونی در این باب باشد و یک موادی تقدیم شود به مجلس برای رسیدگی به این کار از لحاظ این که اگر بنا شود کارهایی که راجع به این املاک هست به جریان عادی گذاشته شود ممکن است طولانی شود و مدتی هم اشخاصی که شاید گرفتاری‌هایی داشتند حالا این هم مزید بر آنها شود بیشتر گرفتار شوند بهتر بود که تسریعی در این کار بشود و اسباب تسریع کار فراهم شود این بود که بنده به طوری که وعده کرده بودم لایحه مربوطه به این امر تنظیم گردد آن لایحه حاضر شده است و حالا تقدیم می‌کنم و تمنای تصویب آن را دارم که این آقایانی که اظهار نگرانی می‌کردند بدانند و ببینند که در این باب دولت کوتاهی نکرده است و با تصویب این قانون اسباب پیشرفت این کار البته بهتر فراهم خواهد شد.
مؤید احمدی - بنده عرضی دارم
رئیس - بفرمایید
مؤید احمدی - بنده عقیده‌ام این است که آقای وزیر دادگستری تقاضای یک فوریت بکنند و الا با این مجلس نمی‌رسد چون باید به کمیسیون برود و شور اول بشود و بین الشورین پنج روز فاصله پیدا کند و به این مجلس نمی‌رسد.
بعضی از نمایندگان - تقاضای فوریت بکنید
رئیس - آقای مخبر فرهمند
مخبر فرهمند - عرض بنده هم این است که همان طور که تذکر دادند دو روز دیگر مجلس بیشتر نیست فردا پس‌فردا و با این دوره نمی‌رسد و در واقع این آقایان هم این جا دو سه شب است که متحصن‌اند و جا هم کم است و وسایل پذیرایی آقایان را هم نداریم به آقایان هم سخت می‌گذرد حالا که دولت این لایحه را تهیه کرده‌اند و اسباب کار فراهم است خوب است تقاضای فوریت کنند و ما هم یک قدری صرف وقت کنیم که زودتر بگذرد.
وزیر دادگستری - این را بنده باید بدواً و صریحاً عرض کنم که دولت تحت تأثیر این موضوع و برای خاطر این که این آقایان آمده‌اند این جا و اقامت گزیده‌اند این لایحه را نیاورده است. از مدتی قبل به این طرف برای احقاق حق این آقایان لازم دیده شد که پیشنهادی در این باب بشود و تصور می‌کنم آقایان متوجه نبودند که دولت متوجه است به اقدام در این کار چنان چه بنده پریروز که با یکی دو نفر از نمایندگان این آقایان مذاکره کرده دیدم خودشان اطلاع ندارند و بعد از این که اطلاع پیدا کردند خودشان اظهار کردند که دیگر احتیاجی ندارد که ما این جا بنشینیم بنده تصور می‌کنم حالا هم که لایحه به مجلس تقدیم شده و آقایان مطلع شدند خودشان خواهند دید که لزومی‌ندارد که در این جا بمانند قبلاً هم لزومی نداشت برای این که دولت مشغول اقدام بود و اقدام خودش را هم کرد و قریب بیست روز هم طول کشید تا در نتیجة مطالعه مواد تهیه شده است به این جهت بنده تصور نمی‌کنم لازم باشد این آقایان این جا باشند و پس از این که لایحه منتشر شد ملاحظه خواهند فرمود و این که تقاضای فوریت نکردم برای این است که یک لایحة است در واقع راجع به مواد آیین دادرسی که خواستیم سهل‌تر بشود و زودتر نتیجه گرفته شود و البته بنده فکر می‌کردم که بهتر است آقایان با یک دقت بیشتری مطالعه بفرمایند و در خلال این احوال ما مطالعاتی می‌کنیم برای این که دادگاه‌هایی که پیشنهاد شده است برای رسیدگی به این موضوع و این مقدمات تهیه شود بنده اصراری نداشتیم به همین جهت هم تقاضای فوریت نکردم و تصور می‌کردم که به طریق عادی می‌شود ولی اگر آقایان میل داشته باشند که در همین دو روزه بگذرد به نظر بنده ضرر ندارد و ممکن است تقاضای فوریت بشود.
بعضی از نمایندگان - ختم جلسه
رئیس - آقای دکتر سنگ
دکتر سنگ - بنده خواستم عرض کنم آقایانی که برای استرداد املاک‌شان... .
عده‌ای از نمایندگان - عده برای مذاکره کافی نیست .
دکتر سنگ - یک نفر که بیاید کافی می‌شود ...
(عده برای مذاکره کافی شد)
دکتر سنگ - بنده خواستم عرض کنم آقایانی که برای استرداد املاک‌شان تقاضایی داشتند تمام نظرشان منوط بود به توجه مخصوص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی اعلیحضرت جوانبخت شاهنشاه معظم‌مان این عطیه را مرحمت فرمودند و آنها هم می‌داستند که این موضوع عملی خواهد شد و از هیئت دولت و نمایندگان محترم همه همیشه اظهار امتنان و شکرگزاری می‌کردند و علت آمدن‌شان در این جا غالباً برای نداشتن جا بود که اینها نمی‌دانستند کجا بروند و چکار بکنند و به علاوه این که فرمودند تصور کردند تأثیری داشته است آمدن آنها برای آوردن این لایحه خیر هیچ وقت این آقایان همچون فکری نکرده‌اند ولی اینها به یقین می‌دانستند که وقتی شاهنشاه آنها توجه خاصی نسبت به آنها دارند هیئت دولت و نمایندگان هم که کراراً راجع به آنها صحبت کردند یک توجه خاصی نسبت به آنها دارند و حالا که مطمئن شدند که این لایحه را آورده‌اند و مطالعه فرموده‌اند و تصویب خواهد شد بنده هم از طرف عموم آن اشخاص تشکر می‌کنم
- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
۵ - موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس - چون عده کافی نیست جلسه را ختم می‌کنیم (صحیح است) جلسه آینده (فردا) چهارشنبه هفتم آبان ماه سه ساعت پیش از ظهر ولی از آقایان خواهش می‌کنم سر وقت تشریف بیاورند دستور هم لوایح موجوده
(مجلس یک ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
- قانون‌های تصویب شده
قانون
راجع به افزایش حقوق کارکنان دولت
ماده اول - به حقوق ثابتی که طبقات زیرین در تاریخ آخر مهر ماه ۱۳۲۰ دریافت می‌داشته‌اند:
۱ - خدمتگزاران اداری مشمول قانون استخدام کشوری و مستخدمین مجلس شورای ملی و شهرداری‌ها
۲ - افسران ارتش و امنیه از ستوان سوم به بالا
۳ - خدمتگزاران قضایی
۴ - استادان و دانشیاران مشمول قانون تأسیس دانشگاه
۵ - استادان و دانشیاران و رؤسای بخش و درمانگاه‌های بیمارستان‌های مشمول قانون اصلاح قانون دانشگاه
۶ - دبیران و آموزگاران مشمول قانون تربیت معلم و آموزگاران قراردادی
۷ - پزشکان و پزشکیاران و دامپزشکان
۸ - کارمندان بنگاه راه‌آهن دولتی ایران
۹ - رئیس مجلس شورای ملی و نمایندگان مجلس و معاون اداری مجلس.
۱۰ - نخست‌وزیر و وزیران و سپهبدان و معاون رئیس دفتر نخست‌وزیری و معاونین و روسای دفتر وزارتخانه‌ها و مدیران کل متصدی مقام و استانداران و فرمانداران
از تاریخ اول آبان ماه ۱۳۲۰ به نسبت‌های زیر افزوده خواهد شد:
تا یک هزار ریال حقوق ماهیانه صد درصد
از یک هزار و یک ریال تا دو هزار ریال نسبت به مازاد بر یک هزار ریال پنجاه درصد
از دو هزار و یک ریال به بالا نسبت به مازاد بر دو هزار ریال بیست و پنج درصد
تبصره - حداکثر حقوق کارمندان و طبقات مذکور در فقرات ۱ تا ۸ این ماده با منظور کردن اضافه فعلی از ماهی ۶۰۰۰ ریال تجاوز نخواهد کرد.
تبصره - حداقل حقوقی که در ماه به آموزگاران قراردادی پرداخته خواهد شد در تهران از ۴۰۰ ریال و در شهرها و قصبات از ۳۰۰ ریال و در دهات از ۲۵۰ ریال کمتر نخواهد بود.
ماده دوم - حقوق ماهیانه کارمندان و افراد ارتش و امنیه از استوار یکم به پایین به شرح زیر تعیین می‌شود:
استوار یکم ماهیانه ۶۵۰ ریال
استوار دوم ماهیانه ۶۰۰ ریال
گروهبان یکم ماهیانه ۵۵۰ ریال
گروهبان دوم ماهیانه ۵۰۰ ریال
گروهبان سوم ماهیانه ۴۵۰ ریال
سرجوقه امنیه ماهیانه ۴۰۰ ریال
سرباز پیمانی و تابین یکم امنیه بدون جیره ماهیانه ۳۲۰ ریال
سرباز پیمانی و تابین دوم امنیه بدون جیره ماهیانه ۳۰۰ ریال
سرباز یکم وظیفه ماهیانه ۱۵ ریال
ماده ششم - نسبت به کارمندان روزمزدی هیئت وزیران با عطف به نوع کار و محل اقامت و داشتن عیال و اولاد آیین‌نامه جهت افزایش حقوق آنها تدوین خواهد نمود.
ماده هفتم - به کارمندانی که حقوق آنها از دو هزار ریال کمتر است و بیش از سه اولاد دارند برای هر فرزندی که سن او به هیجده سال تمام نرسیده مدد معاشی معادل پنج درصد حقوق پرداخته خواهد شد.
ماده هشتم - حقوق منتظرین خدمت به همان تناسبی که حقوق رتبه آنها به موجب این قانون افزایش یافته ترقی داده خواهد شد.
ماده نهم - به حقوق بازنشستگی مشمول قوانین استخدام کشوری و لشکری و وظیفه موظفین صدی ۲۵ علاوه می‌شود.
مبلغی که از بابت این اضافه پرداخته خواهد شد از محل بودجه هزینه سال ۱۳۲۰ تأمین و به صندوق بازنشستگی تحمیل نخواهد گردید.
ماده دهم - ماده ۴۵ قانون استخدام کشوری به طریق زیر اصلاح می‌شود:
میزان حقوق بازنشستگی مساوی است با یک پنجاهم حد وسط حقوق ۳۶ ماهه اخیر خدمت ضرب در شده سنوات خدمت.
ماده یازدهم - کارمندان مشمول قوانین استخدامی‌کشوری و لشکری که مشمول شرایط بازنشستگی گردیده در صورتی که از تاریخ تصویب این قانون تا آخر سال جاری درخواست بازنشستگی نمایند استثنائاً با یک سوم علاوه بر آن چه طبق مقررات خاص از بازنشستگی خودشان مستحق هستند باز نشسته می‌شوند. وزارتخانه‌ها نیز می‌توانند در آخر اسفندماه ۱۳۲۰ کارمندان خود را که به سن بازنشستگی رسیده‌اند طبق شرایط این ماده بازنشسته نمایند.
تبصره - به مستخدمینی که در اثر کسالت به تشخیص وزارتخانه مربوطه قادر به ادامه خدمت نیستند و سن آنها از پنجاه سال متجاوز است حق داده می‌شود که طبق شرایط ماده یازده این قانون تقاضای بازنشستگی نمایند.
ماده دوازدهم - به کسور تقاعد عموم مستخدمین کشوری و لشکری صدی یک و نیم افزوده می‌شود.
ماده سیزدهم - فوق‌العاده‌های زیر طبق آیین‌نامه‌ای که هیئت وزیران فعلی تدوین خواهند کرد پرداخت خواهد شد و سوای آنها به هیچ وجه فوق‌العاده پرداخت نمی‌شود.
۱ - فوق‌العاده ویژه
۲ - فوق‌العاده کسر صندوق و تضمین
۳ - فوق‌العاده کشیک شب و اوقات تعطیل
۴ - فوق‌العاده کرایه‌خانه و اشتغال در خارج از مرکز
۵ - هزینه سفر
۶ - حق‌الکفاله
۷ - حق مقام
۸ - فوق‌العاده بدی آب و هوا
۹ - فوق‌العاده اقامت پزشکان در نقاط مرزی و محرومیت از مطب.
تبصره - فوق‌العاده ویژه تنها به اشخاصی تعلق گرفت که مجموع حقوق و مزایای دریافتی آنها در آخر مهر ماه