مصاحبه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی در سفر به خراسان هنگام بازدید از آرامگاه سید بهاءالدین حیدر در حاشیه کویر ۱ خرداد ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی
مصاحبه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی در سفر به خراسان هنگام بازدید از آرامگاه سید بهاءالدین حیدر در حاشیه کویر ۱ خرداد ماه ۲۵۳۵ شاهنشاهی
علیاحضرت شهبانو در زواره آخرین شهر مورد بازدید در حاشیه کویر، به هنگام حضور در آرامگاه سید بهاءالدین حیدر یکی از اجداد معظم‌لها در مصاحبه‌ای با خبرنگاران فرمودند: بطوری که از مدارک و اسناد و نامه‌ها و شجره‌نامه‌ها معلوم شده، میر بهاءالدین حیدر یکی از اجداد من است که پس از ۲۴ پشت به من می‌رسد. البته با نسبت عمویی، بطوری که مردم زواره می‌گویند، ایشان در زمان حمله مغول اعلام جهاد می‌کند و در پیشاپیش همه می‌جنگد و شهید می‌شود و به جهت احترامی که برای او قائل بودند در این حل مقبره‌ای برای او ساخته‌اند. البته برای من خیلی جالب است که نسبتی هم با مردم این منطقه از ایران داشته باشم و شاید کشش و علاقه من به کویر هم از این جهت باشد.
از علیاحضرت شهبانو سئوال شد، سفر به مناطق کویری تا چه حدود هدفی را که از سفر داشته‌اند تأمین کرده است؟
شهبانو فرمودند: دو سال پیش به دیدن قسمت شمالی کویر رفتم و اکنون ادامه آن سفر را انجام داده‌ام. هدفم آشنایی با شهرها و روستاهای منطقه و رسیدگی از نزدیک به مشکلات‌شان و احتیاجات‌شان بود که امیدوارم در پیدا کردن راه‌حل‌هایی برای رفع مشکلات در موقع مراجعت بتوانم کمک کنم. البته هنوز خیلی شهرها و روستاها را ندیده‌ام.
از شهبانو سئوال شد، علیاحضرتا، در طول سفر و با توجه به نیازهای مردم اوامری صادر می‌فرمایید. اجرای اوامر علیاحضرت چگونه عملی می‌گردد.
شهبانو فرمودند: در هر جا استانداران، فرمانداران، بخشداران و یا اهالی که تقاضا و احتیاجات محل‌شان را می‌گویند این تقاضاها ممکن است یک تقاضای خصوصی کوچک باشد و یا طرح‌های بزرگ و عمرانی هر منطقه را بررسی می‌کنیم که کدامیک از آن‌ها در طرح‌های عمرانی مملکت هست و یا در دست اجرا است یا برنامه برای انجام دادن آن داریم. برنامه‌هایی هست که توسط دولت و استانداران عملی می‌شود و برنامه‌هایی نیز هست که بودجه‌اش تأمین نشده و در طرح عمرانی دولت نیست. خوشبختانه آقای نخست‌وزیر همیشه با کمک بودجه‌ای که می‌کنند ما می‌توانیم خارج از بودجه پیش‌بینی شده کمک‌هایی بکنیم. این مطالب در دفتر من، در سازمان برنامه و در استانداری نگهداری و در هر سه این مراکز پی‌گیری می‌شود. البته ممکن است این کارها مقداری طول بکشد، به هر حال کاغذبازی یکی از مسائل مملکتی است ولی تلاش و سعی می‌شود که این طرح‌ها عملی بشوند.
از علیاحضرت شهبانو سئوال شد، علیاحضرتا، به سفر گذشته‌ای که به حاشیه کویر داشتید اشاره فرمودید. از آن زمان تاکنون چند برنامه از طرح‌هایی که دستور فرمودید به مرحله اجرا درآمده است؟
شهبانو در پاسخ فرمودند: بطوری که به من گزارش داده‌اند، مجموعاً در آن سفر ۳۰۵ طرح تهیه شد که تابحال ۸۶ طرح از آن‌ها اجرا شده و بقیه در دست اجرا است. این طرح‌هایی که به شماره می‌گویم ممکن است یک طرح کوچک باشد مثل ایجاد یک آزمایشگاه در یک دبیرستان یا طرح بزرگی مثل جاده‌سازی و یا سدسازی. تابحال تعدادی از طرح‌ها اجرا شده و امیدوارم بقیه طرح‌ها نیز پی‌گیری شده و بزودی به اتمام برسد.
از علیاحضرت شهبانو سئوال شد، علیاحضرتا، افتخار دادید که برنامه‌های مربوط به روستاها و روستاییان را تحت نظر بگیرید. آیا سازمان خاصی به این منظور تشکیل می‌شود؟
شهبانو پاسخ دادند: تشکیلات جدیدی ایجاد نخواهد شد و افراد صاحبنظر، افرادی که طرح‌ها و برنامه‌های جدید دارند در وزارت تعاون و امور روستاها هستند یا اینکه از آن‌ها در مراکز دیگری استفاده خواهد شد. برای رسیدگی به وضع روستاها و پی‌گیری بعضی طرح‌ها برنامه‌ای است که در آینده نزدیکی با اجازه شاهنشاه انستیتوی تحقیقات و پژوهش‌های روستایی و دهقانی ایجاد می‌شود. البته یک مؤسسه مستقل خواهد بود که مسائل روستایی را از هر نظر مطالعه خواهد کرد و تحقیقات این مؤسسه می‌تواند کمک مؤثری به پیشرفت وضع زندگی روستایی بکند. شهبانو اضافه فرمودند: مقداری از مشکلات شهری ما ناشی از عدم پیشرفت به اندازه کافی روستاها است و اگر ما بخواهیم این فاصله و اختلاف سطح درآمد شهری و روستایی را بهم نزدیک‌تر کنیم باید واقعاً توجه بخصوص و وقت زیادی صرف مسائل روستایی بکنیم چون خود بخود جوامع صنعتی شهری ترقی سریع‌تری به نسبت یک جامعه سنتی کشاورزی دارد، مخصوصاً که ما مشکلات آب و هوا هم داریم. ولی من امیدوارم با رسیدگی دقیق و پی‌گیری برنامه‌هایی که خود روستاییان پیشنهاد می‌کنند واقعاً عملی شود زیرا آنان قرن‌ها سابقه و تجربه در کارهای مربوط به خود دارند، چه بعضی وقت‌ها از شهر افکار و عقاید جدید، منتها غلط، به آن‌ها ارائه می‌شود. با امکاناتی که در حال حاضر در اختیار داریم و با وسایل ممکن و با کمک خود روستاییان که همیشه صاحبنظر هستند بشود درآمد روستاییان را خیلی بیشتر از چیزی که در حال حاضر هست بالا برد. البته درآمد روستایی امروز با ده سال پیش قابل مقایسه نیست ولی هنوز باید خیلی بیشتر ترقی کند و بخصوص در روستاها امکاناتی از هر حیث ایجاد بشود که مهاجرت روستاها را به طرف شهرها و مرکز کمتر کند برای اینکه در هر حال مملکت به گروهی که آذوقه و مواد خوراکی آن را تأمین کند احتیاج دارد که روستاییان متأسفانه همه به طرف شهرها می‌روند. مثلاً بعضی از جوانان ما که در مدارس کشاورزی هستند آرزو دارند که در آخر کار به دانشگاه‌ها بروند و تدریس بکنند و یا اینکه پدر و مادر روستایی آرزوی‌شان این است که فرزندشان بزرگ بشود و به دانشگاه در شهر برود. هیچ کدامشان آرزو ندارند که در روستا بمانند. باید امکاناتی ایجاد کرد که این تعادل بهم نخورد. البته در آینده درصد روستاییان کشورمان کمتر خواهد شد ولی به این صورت که پیش می‌رود خطرناک است. سفر شهبانو به حاشیه کویر پایان گرفت.
سفر ۵ روزه علیاحضرت شهبانو به شهرهای حاشیه کویر عصر دیروز پایان گرفت و معظم‌لها در ساعت نوزده و سی دقیقه بعد از ظهر به تهران بازگشتند. در فرودگاه مهرآباد آقای هویدا نخست‌وزیر، رؤسای مجلسین سنا و شورای ملی، آقای علم وزیر دربار شاهنشاهی و چند تن از مقامات مقدم شهبانو را گرامی داشتند.
علیاحضرت شهبانو دیروز عصر با اتومبیل از نائین به اصفهان مراجعت فرمودند و از شهر سبز و زیبای اصفهان دیدن کردند. معظم‌لها در راه بازگشت از نائین به اصفهان در روستای مظفرآباد در بین راه توقف کوتاهی کردند و با مردم گفتگو نمودند. علیاحضرت شهبانو بعد از ظهر دیروز در نائین از مسجد و خانه اهدایی و بیمارستان رضا پهلوی وابسته به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران دیدن کردن. این بیمارستان دارای ۵۰ تختخواب است و زیر نظر جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران اداره می‌شود.