مذاکرات مجلس شورای ملی ۶ اردیبهشت ۱۳۲۲ نشست ۱۵۲
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۳
جلسه: ۱۵۲
صورت مشروح مجلس روز سهشنبه ششم اردیبهشت ماه ۱۳۲۲
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- اخطار و مؤاخذه درباره آقای نوبخت
۳- بقیه شور دوم لایحه آبیاری در ماده چهارم
۴- معرفی آقای بیات به سمت وزارت دارایی از طرف آقای نخست وزیر
۵- سؤال آقایان نراقی و انوار و پاسخ آقایان وزیر پیشه و هنر و وزیر پست و تلگراف
۶- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
(مجلس یک ساعت و سه ربع پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز چهارم اردیبهشت ماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند. (اسامی غایبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است:
غایبین با اجازه- آقایان: اقبال، ملکزاده آملی، فاطمی
غایبین بیاجازه- آقایان: دکتر سمیعی، تولیت، مخبر فرهمند، ذوالقدر، صفوی، ارگانی، کامل ماکو، محیط لاریجانی، گودرزنیا، مکرم افشار، شجاع، اکبر، نایینی، جلایی، نمازی، دبستانی، آصف، صادق وزیری، مسعودی، دکتر لقمان، دشتی، معدل، نصرتیان، همراز، بوداغیان)
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست؟ آقای ناهید در صورت مجلس نظری داشتید؟
عبدالله ناهید ـ در صورت مجلس بنده شنیدم که آقای نائینی را جزو غئبین بلا اجازه نوشتهاید در صورتیکه ایشان مریض هستند و بنده هم این را بکمیسون عرایض و مرخصی اطلاع دادهام. طوسی ـ اجازه ایشان بکمیسیون عرایض رو مرخصی رفته و پس از تصویب کمیسیون اصلاح خواهد شد. (صحیح است)
رئیس– صورت مجلس تصویب شد.
اخطار و مواخذه درباره آقای نوبخت
[ ۲ـ اخطار و مواخذه درباره آقای نوبخت]
رئیس- آقای نوبخت بشما اخطار میکنم.
افشار ـ مملکت آرامش میخواهد.
رئیسـ آقای نوبخت نظرتان را خواهش میکنم بگذارید برای وقت دیگر. آقای نوبخت بفرمائید. آقای نوبخت بشما اخطار میکنم یعنی چه؟ مجلس قبول نمیکند نطق شما را
اورنگ ـ بس کنید آقا. بس کنید کوتاه کنید مملکت بر هم میخورد آقا
رئیس– بنده برخواستم.
(در این موقع آ قای رئیس از مجلس خارج شدند وجلسه از رسمیت افتاد وپس از یک ربع ساعت مجدداً جلسه بریاست آقای اسفندیاری تشگیل گردید)
امیر تیمور – (خطاب به آقای نوبخت) بفرمائید آقا. بفرمائید عده کافی شد.
رئیس– (خطاب به آقای نوبخت که در پشت تریبون بودند) آقای نوبخت خواهش میکنم بفرمائید بنشینید بشما دو مرتبه هم اخطارکردم بفرمائید بنشینید و الا نظامنامه را در مورد شما اجرا خواهم کرد.
نو بخت – اجرا کنید
امیر تیمور – خلاصه کنید بفرمائید
طبا طبا ئی – بخوانید ولی قدری با نزاکت.
نوبخت – اجازه بفرمائید.
رئیس– ماده ۱۲۹ نظامنامه داخلی مجلس قرائت میشود.
ماده ۱۲۹ – موأ خذه با منع حضور در موارد ذیل است
اولاً – نماینده که پس از موأ خذه در همان جلسه مجدداً از دایره نظم خارج میشود.
ثانیاً نماینده که در ظرف شش ماه دو مرتبه موأخذه شده باشد.
ثالثاً ـ نماینده که مردم را در مجلس علنی یزد و خورد یا جنگ خانگی یا بضدیت و نقض قوانین اساسی دعوت و ترغیب نماید.
رابعاً ـ نماینده که نسبت بمجلس یا قسمتی از از مجلس یا برئیس هتک شرف نماید.
خامساً ـ نماینده که نسبت بیک یا جند نفر از هیئت دولت فحش داده یا تهدید نماید.
سادساً ـ نماینده که نسبت بدولت توهین نماید.
رئیسـ یکی از این موارد اهانت بدولت است و بد گوئی نسبت بیکی از افراد دولت و بشما اخطار نیکنم که بفرمائید بنشینید اگر ننشینید ناچارم این واده را قرائت شد مورد شما اجرا کنم.
نوبخت ـ اجرا بفرمائید.
رئیسـ بنده بشما میگویم بنشیتید شما نمیشنید.
عده از نمایندگان ـ رأی رأی.
رئیسآقایانی که با اجرای ماده ۱۲۹ موافقند برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای نوبخت شما حق حضور در جلسه هم ندارید و بفرمائید.
نوبخت ـ تصویب نشده است. د. مرتبه رأی بگیرید.
رئیسـ آقا بفرمائید قباحت دارد. هزار درد بی درمان داریمم آقا عجب چیز غریبی است. من که مجلس را نمیتوانم خراب کنم برای شما بفرمائید آقا بفرمائید. بیائید این آقا را خارج کنید.
(آقای نوبخت از پشت تریبون بمحل خود رفتند)
وزیر مشاور (آقای سمیعی) ـ باید از مجلس برود بیرون.
وزیر بهداری (آقای اردلان) ـ باید از جلسه برود بیرون.
رئیسـ بفرمائید آ قا از جلسه بیرون.
نوبخت ـ باید معلوم شود که مجلس شما اینطور است.
رئیسـ بفرمائید آقا.
نوبخت ـ اطاعت میکنم. برای اینکه لزومی هم ندارد که من در این جلسه باشم.
(از مجلس خارج شدند)
ـ بقیه شور دوم لایحه آبیاری
(۳ـ بقیه شور دوم لایحه آبیاری)
رئیسـ عرض کردم درماده ۴ لایحه آبیاری پیشنهاداتی رسیده بود که در مجلس سابق بعضی از آنها قرائت شد و یک مقداری هم باقی مانده است آنهائی که باقی مانده است قرائت میشود. پیشنهاد آقای آزادی:
پیشنهاد میکنم بعد از کلمه و مخصصین مخصوص (با اجازه مجلس) اضافه شود.
رئیسآقای آزادی.
آزادی ـ دیروز هم در این موضوع صحبت شد و جلسه قبل هم مذاکره شد با آقای وزیر کشاورزی که مخصصین مخصوص که برای این کار استخدام میشوند چون استخدام متخصصین خارجی بایستی با اجازه و تصویب مجلس باشد بنده پیشنهاد کردم که این کلمه اضافه شود و باین ترتیب در ماده نوشته شود (که متخصصین مخصوص با اجازه و تصویب ممجلس) و گمان میکنم آقای وزیر کشاورزی هم قبول بفرمایند.
وزیر کشاورزی ـ عرض کنم که استخدام متخصص خارجی البته با تصوییب مجلس خواهد بود ولی مخصص همه اش که متخصص خارجی نخواهد بود ممکن است ایرانیهائی هم باشند که بخواهیم از انها استفاده کنیم بنده به آقا عرض کردم و بمجلس هم وعده دادم که هر متخصص خارجی که در نظر باشد استخدام شود با اجازه و تصویب مجلس خواهد بود.
آزادی ـ پس میگیریم.
رئیسـ پیشنهاد آقای اوحدی:
تبصره زیر را پیشنهاد میکنم:
متخصصین در ماده بالا هر گاه از اتباع خارجه باشند استخدام او با تصویب مجلس بعمل خواهد آمد.
رئیسـ آقای اوحدی.
اوحدی ـ تصور میکنم محتاج بعرض توضیح نباشد گویا آقای وزیر کشاورزی قبول فرمودند (وزیر کشاورزی قبول کردم ولی نه همه اش را) بنده هم مقصودم همان قسمت متخصص خارجی بود در قسمت داخلی البته با استقلالی که ما قائل شدیم برای اداره آبیاری در مواقع مختلفه هر کس را که بخواهد خودش میتواند استخدام خارجیها قانون مخصوصی دارد و الزام هست بموجب آن قانون که با تصویب مجلس دارد و الزام هست بموجب آن قانون که با تصویب مجلس باشد از این جهت بنده پیشنهاد کردم که استخدام متخصصین خارجی بایستی بتصویب مجلس برسد اگر آقای وزیر کشاورزی با این نظر موافقت دارند با این پیشنهاد موافقت بفرمایند.
وزیر کشاورزی ـ متخصص خارجی بطوریکه عرض کردم آن قسمت که جنبه فین دارد و مهندس است و بالخره یک متخصص است که از نظر قدر و قیمت شایسته این است که قانونش به مجلس شورای بیاید همانط. ر که عرض کردم قانونش بمجلس شورای ملی تقدیم خواهد شد ولی متخصصینی هشتند مثل کوه بر مثل یک سر کار عملیات و غیره که نمیشود قانون استخدام آنها را بمجلس آورد وبالاخره همانطور که آقای اوحدی و سایر آقایان علاقمند هستند خود بنده هم این علاقه و عقیده را دارم که کلیه مستخدمین خارجی را که بخواهیم اتخدام کنیم قانونش را به مجلس بیاوریم ولی در عین حال یک مستخدمین دیگری هستند که ممکن است تبعه خارجه هم باشند و از نظر فنی تخواهیم از آنها استفاده کنیم و آنها را استخدام کنیم ولی همانطور که عرض کردم برای کارهای مختصر است و مزدور هستند قدر و قیمتی ندارد که قانون استخدام انها را بمجلس بیاوریم از این جهت خواستم تقاضا کنم اقایان موافقت بفرمایند این قسمت در اختیار اداره کل آبیاری باشد.
رئیسـ آقای اوحدی.
اوحدی ـ با این توضیحی که آقای وزیر کشاورزی دادند و قائل شدند به دو قسمت از مستخدمین خارجی یکی موقتی و مزدور و یکی دائمی دائمی را بنده قبول دارم بنده هم پیشنهاد خودم را مسترد میکنم و صرف نظر میکنم.
رئیسـ پیشنهاد آقای انوار.
در سطر ۴ ماده ۴ بعد از کلمه (عملی نماید) اضافه شود: بنگاه مسقل مکلف است چنانچه ان محل ملک مستقل افراد باشد باید رضایت صاحبان ملک را تحصیل نماید.
رئیسـ آقای انوار.
انوار ـ آقای وزیر کشاورزی توجه بفرمایند. قوانینی که ما سابقاً گذارنیدهایم نسبت بهر چیزی که دولت دخالت کرده است نسبت با ملاک رضایت صاحبان املاک را جلب کرده است اینجا هم بنده این پیشنهاد را اضافه کردم که اگر اداره آبیاری در یک جاهائی اقدامات کرده است و متخصص یک چاهی را پیدا کرد و آن محل در اراضی اختصاصی
یک شخصی است و مالکخاص دارد باید انجام این عمل در آن ملک با رضایت صاحب ملک باشد و رضایت او را جلب کنند و بدون رضایت صاحب ملک بنظر بنده جایز نیست البته نظر آقای کشاورزی هم همین است.
وزیر کشاورزی ـ عرض کنم این پیشنهاد لزومی ندارد و امیدوارم در عمل این نظر انجام شود ولی اگر رشایت صاحب ملک انجام نشد نتیجه این میشود که از کار صرفنظر شود و عملی نشود و از نظر انجام آن عمل و مصلحت نمیشود این حق را در قانون برای اشخاص قائل شد بنده البته با این نظر که اگر تراضی شد موافق هستم و اگر تراضی نشد چه بکنیم؟ البته آنوقت این پیشنهاد عملی نیست.
انوار ـ اجازه میفرمائید؟
رئیسـ بفرمائید.
انوار ـ گمان میکنم که هنوز وضع اول جلسه باقی است. آقا درتمام قوانین که ملحطه بفرمائید املاک خصوصی را یک حقی برایش ملاحظه کردهاند اگر او قبول کرد که خوب اگر قبول نکرد و ایستاد و گفت که من حاضر نیستم آنرا فبول دارم آنوقت باید بکارشناس رجوع شود هر چه کارشناس معین بهش میدهند ولی اگر این موضوع در قانون قید نشود و مأمور برود این کار را بکند البته تصدیق دارید که این کار بر خلاف اصول و حقوقق مردم و اشخاص است اگر او موافقت نکرد دعوت کنید او را که کارشناس معین کند با تراضی این کار را بکند و اگر باین ترتیب هم عمل کنید باز گمان میکنم یک عادلانه شده است حالا اگر پیشنهاد را هم قبول نمیفرمائید که در قانون باشد در نظامنامه هم اگر این را در نظر بکیرند بنده موافق هستم و الا اگر این را در نظر بگیرند بنده موافق هستم والا اگر در قانون باشد بهتر است که مثل قانون راه آهن و قانون نفت و قوانین دیگر که از مجالس قبل گذشته است که اگر قبول کرد حق او را میدهند و اگر قبول نکرد بکارشناس رجوع میکنند.
وزیر کشاورزی ـ این نظر آ قای انوار در قوانین ما در همه جا هست و مخصوصاً در قانون مدنی هم هست که باید رضایت صاحب ملک را فراهم کرد و ما هم این نظر را داریم و در نظامنامه هم که برای این کار مینویسیم این موضوع در نظر گرفته میشود که بتوانیم کاری کنیم رضایت صاحبان املاک را جلب کنیم.
انوارـ بنده با این توضیحی که فرمودند استرداد میکنیم پیشنهادم را.
رئیسـ از آقایان استدعا میکنم چون پیشنهدات زیاد است و و باید رأی گرفته شود جلسه را از اکثریت نیندازند وقت ما هم خیلی کم است. پیشنهاد دیگر آقای انوار:
در تبصره دومی اضافه شود: بنگاه مستقیل مکلف است مخارج پرسنلی خود را از صدی دو بیشتر مخارج نماید.
رئیسـ آقای انوار.
انوار ـ اینجا بنده یک حداقلی را در نظر گرفتهام بعضی از آقایان صدی سه و صدی چهار پیشنهاد کردهاند و حقیقةً بنده با سلیقه آقای وزیر کشاورزی موافقم چون ایشان شخص عملی هستند و وقتی هم که در کمیسیون بودجه بودند همیشه رعایت مخارج را میکردند حالا که رفتهاند جزء دولت شدهاند یک دفعه آنها را پایمال کنند نمیدانم ولی تا وقتی که در مجلس بردند رعایت میکردند. حالا این پیشنهادی که بنده کردم این است که بنگاه مستقل آبیاری از صدی دو خرج مخارج پرسنلی بیشتر نکند آقایان دیگر هم این پیشنهاد را کردهاند حالا خواهش میکنم از آقای اعتبار که بسا همین صدی دو موافقت بفرمایند و این پیشنهاد را قبول کنند که دیگر تمام شود.
مخبر ـ نظر آقایان محترم این است که تمامی این اعتباری که برای بنگاه آبیاری تخصیص داده شده است قسمت مهم آن برای امور آبیاری خرج شود از قبیل کندن چاه ارتزین و سد سازی و سایر امور آبیاری و غیره ولی این را هم تصدیق بفرمائید که بطور مطلق نمیشود فعلاً مخارج پرسنلی را قبلاً تشخیص داد برای اینکه اولاً نا نمیدانیم برای این بنگاه چقدر متخصص لازم است آقا حقوق متخصصین را جزء مخارج پرسنلی قرار میدهند یا نمیدهند؟ اگر قرار میدهند صدی
دو و صدی سه که سهل است صدی بیست هم کفایت نمیکند و اگر جزء مخارج پرسنلی قرار نمیدهید و خارج کردهاید و مقصود مخارج دفتر دار و اینها است بطوری که در جلسه گذشته بنده توضیح دادم منظور وزارت کشاورزی این است برای قسمتهای دفتری از بودجه که برای اداره آبیاری فعلاً هست حتی الامکان استفاده کنند و بعلاوه میخواهند از این قانون و از این اعتبار استفاده کند که در ولایات از طرمایههای اشخاص شرکتهای عمده تشکیل بدهند که از این سرمایههای عمده و شرکتها کارهای عمده انجام یابد البته برای این مار لازم است که از این اعتبار برای استخدام متخصصین بیستر استفاده کنیم و اگر ما محدود کنیم که بنگاه کل آبیاری فقط صدی دو این اعتبار را تخصیص باین کاربدهد تصدیق میفرمائید که با این مبلغ چقدر مستخدم میتوانیم بیاوریم که هیچ کافی نخواهد بود پس استدعا میکنم اجازه بفرمائید این بنگاه اختیارات و استقلال داشته باشد تا بتواند بتانسب احتیاجات کشور تشکیلات خودش را بدهد و اگر از حالا ما بیائیم دست و پای این بنگاه را به بندیم کاری نمیتواند انجام دهد.
رئیسـ آقای انوار راجع به پیشنهادتان چه نظری دارید؟
انوار ـ بنده تعجب میکنیم از آقای افشار. آقا متخصص و مهندس آوردن چه ربطی به مخارج پزسنلی دارد؟ (مخبر انهم پرسنلی است) صبر کن آقا جان بنده مقطودم از پرسنلی آن منشی است آن دفتر دار است و اینها است اینها را بنده مسبوقم والا متخصص فنی میخواهد بیاورید بنده حرفی ندایرم همین چیزهائی که مربوط به پرسنل است بنده عرض کردم.
وزیر کشاورزی ـ اساساً لایحه آبیاری و لوایح دیگری که به مجلس شورای ملی تقدیم میشود و دو شور میشود اینها با یک مطالعاتی و دقتی مواد ان تنظیم میشود هم مواد بمورد خودش نوشته میشود و هم تبصرهها را بمورد خودش مینویسد ولی آقایان در مجلس بالبداهته یک نظری پیدا میکنند و پیشنهاد میفرمایند مثلاً آقا میفرمایند صدی دو مخارج بشود و یکنفر دیگر از آقایان دیگر از آقایان صدی چهار پیشنهاد میفرمایند این نظرهائی که آناً بنظر آقایان میرسد و پیشنهاد میفرمایند از نظر اینکه چون یک فکر خوبی است ممکن است مورد توجه آقایان هم واقع شود ولی در قسمت بودجهها و اعتبارات و بعضی مطالب اساسی قبل از اینکه در کمیسیون مطالعه کافی درش بشود این را نمیشود موافقت کرد برای اینکه ممکن است همین عمل موجب شود که قانون طوری شود که دیگر از آن قانون نشود استفاده لازم لازم را کرد بنده استدعا میکنم از آقایان وقتیکه اصل قضیه را همه آقایان میپسندند بگذارند این نظر با همان مطالعاتی که قبلاً شده است عملی شود والا الان شما میفرمائید صدی در صرف مخارج بشود بنده نمیدانم صدی دو خرج پیدا خواهد کرد صدی جهار خرج پیدا خواهد کرد و بدون مطالعه قبول کردن یک پیشنهادات قانون بصورتی درمیاید که ما نمیتوانیم از آن استفاده کنیم و از این جهت من استدعا میکنم اقایان از این پیشنهادها صرفنظر بفرمایند که این قانونی که با یک مطالعات خیلی زیادی تهیه شده است بهمین ترتیب بگذرد.
انوار ـ استرداد میکنم.
رئیسـ پیشنهاد آقایان دکتر طاهری و افخمی:
مخارج اداری بنگاه آبیاری نباید از چهار درصد کل مبلغ تجاوز نماید.
رئیسـ آقای طاهری.
دکتر طاهری ـ نظر باینکه این بنگاه آبیاری بنگاه مستقلی خواهد شد یعنی رسیدگی به بودجه اش از اختیار مجلس خارج میشود و دیوان محاسبات هم رسیده گی نخواهد کرد خرج فقط بدسن آن هیئت مدیره میشود و چون مبلغ هم مبلغ مهمی است برای خرج اداری ان باید یک حدی قائل شد حالا صدی جهار اگر کم است ممکن است صدی پنج باشد صدی شش باشد در هر حال تعیین بود جه پرسنلی آن باید بدست مجلس باظد یا اینکه بودجه اش بیاید بتصویب مجلس شورای ملی برسد و یک کنترلی در این خرج در هر حال لازم است
و این را که مذاکره کردم نه از نقطه نظر این است که دروقت آقای وزیر کشاورزی تردید دارم برای این است که یک اساسی باید همیشه رعایت شودوشاید اقای وزیر کشاورزی همیشه در آنجا نباشد (صحیح است) از این جهت بنده معتقدم که باید برای این خرج یک حد معین شود یعنی این مبلغ جهار میلیون و پانصد هزار تومانی که هر سال برای آبیاری داده میشود حداقل خرج اداری به آن تعلق بگیرد و اگر بنا اشد یک حد معین ممکن است مخارج اداری زیادی به آن تعلق بگیرد ودرست شود که نه منظور مجلس و نه منظور وزارت کشاورزی از این جهت خوب است آقای وزیر کشاورزی بایکی از این دو منظور موافقت کنند که یا با این پیشنهادها موافقت کنند یا موافقت کنند بود جه اش بیاید به مجلس و بنظر کمیسیون بودجه برسد.
مخبر ـ عرض کنم این که آقای دکتر فرمودند این بنگاهر مستقل است و در دخل و خرج آن کنترلی نمیشود بنده تصور نمیکنم که این نظر صحیح باشد برای اینکه هر بنگاهی دولتی و بالاخره این بنگاه هم یک دولتی است مخارج ان از بودجه مملکت داده میشود و این چهار میلیون و نیم هم که آقایان تصوی میفرمایند از بودجه مملکت داده میشود آنوقت چطور ممکن است کمیسیون بودجه و دولت و دیوان محاسبات درش بهیچوجه نظری نداشته باشد بالاخره دیوان محاسبات در دخل و خرج آن باید رسیدگی کند و اگر لازم باشد بودجه اش را بیاورند به تصویب کمیسیون بودجه برسانند و خود اقای وزیر کشاورزی هم نظری ندارند که بودجه اش بیاید به مجلس و از کمیسیون بودجه بگذرد و البته باید یک چنین خرجی که مملکت میشود مجلس از خرج آن کا ملاً استحضار حاصل کند و نمیشود یک همچو خرجی بدست این بنگاه داد و او را آزاد گذاشت که هر طور دلشان میخواهند خرج کنند و چون ممکن است بودجه این بنگاه بیاید به مجلس معین کردن صدی چهار یا صدی سه و صدی ده در عمل تولید اشکال میکند و معنی ندارد و بنده استدعا میکنم از این پیشنهاد صرف نظر بفرمایند و چون کنترول دقیق البته در عملیات و عمخارج این بنگاه خاهد شد این نگرانی حضرت مستطاب عالی هم مرتفع است
دکترطاهری ـ در صورتیکه اقای مخبر اظهار فرمودند که بودجه بنگاه آبیاری بیاید به مجلس شورای ملی و حسابش هم در دیوان محاسبات رسیدگی میشود این دیگر موضوعی ندارد و استرداد میکنم.
افخمی ـ باید آقای وزیر هم بفرمایند.
رئیسـ پیشنهاد دکتر ادهم:
پیشنهاد میشود شرح زیر بعنوتان تبصره اضافه شود:
بودجه پرسنلی این بنگاه باید طیق مقررات ملی بتصویب مجلس شورای ملی برسد.
رئیسـ آقای دکتر ادهم.
دکتر ادهم ـ بنده این پیشنهاد را موقعی داده بودم که هنوز آقای مخبر این اظهار را نکرده بودند که بودجه این بنگاه به کمیسیون بودجه مجلس خواهد آمد و بتصویب مجلس خواهد رسید (لیقوانی ـ به کمیسیون نه مجلس) کمیسیون بودجه هم همکان مجلس است. در اینصورت نظر بنده هم تأمین است و پیشنهاد خودم را مسترد میکنم.
رئیسـ پیشنهاد آقای ملک مدنی.
حذف تبصره ماده ۴ را پیشنهاد مینمایم.
امیر تیمور ـ بنده هم همین پیشنهاد را در جلسه قبل تقدیم کرده بودم.
ملک مدنی ـ بنده عرضی ندارم مسترد میکنم.
امیر تیمور ـ بنده این پیشنهاد را قبول میکنم. عرض کنم عین همین پیشنهاد را بنده در جلسه قبل تقدیم کردم منظور بنده این است که با جمله که در خود ماده هست که نوشته است با ترتیب الاهم فالاهم عملیات آبیاری را وزارت کشاورزی و دولت شروع خواهد کرد بنظر بنده دیگر وجود تبصره بیمورد است زیرا در تبصره نوشته شده است بترتیب تقدم عملیات را انجام خواهند داد تشخیص تقدم و تأخر همان الاهم فالاهم است و البته تشخیص این هم با خود وزارت کشاورزی خواهد بود باید وزارت کشاورزی هم
مستحضر باشید وقتی که او تشخیص داد از نظر الهم فالاهم که باید امسال سد سازی در فلان نقطه شروع بشود این کافی است و تبصره زائد است و باید حذف شود و خوا هش میکنم که موافقت بفر مایند.
وزیر کشاورزی (آقای اعتبار) عرض کنم که بین الاهم و فا لاهم و تقدم وتأ خر یک فرقی هست ممکن است در مورد اقدا م و عملی را که وزارت کشاورزی یا بنگاه آبیاری میخواهد بکند چه مورد تشخیص را اهم تشخیص بدهد ولی تقدم و تأخرش را با یک تشریفاتی در عمل ا نجام میدهد این است که بنننده تقاضا میکنم که آقایان هم موافقت بفرمایند ودر یک چیزی که لازم است سخت گیری نفرمایند و خیال میکنم که توجه اگر بفرمایند که الاهم فالاهم با تقدم و تأخر یک تفوتی دارد آنوقت این فکر از نظرتان دور میشود.
امیر تیمور ـ بسیار اصراری ندارم موافقت میکنم ولی این فکر باعث تأخیر کار خواهد شد میدانم این را
رئیس– پیشنهاد آقای مؤید احمدی.
پیشنهاد میکنم ۳. /. از این اعتبار را خرج . . . .
مؤید احمدی ـ (این پیشنهاد را بنده مسترد کردم و پیشنهاد دیگری کردم)
طوسی ـ بلی پیشنهاد دیگر :اعتباری که در بودجه منظور شده است به بنگاه آبیاری واگذار شود و اگر مخارج پرسنلی بیشتری لازم شد تا صدی از این اعتبار بتواند استفاده بکند.
رئیسـآقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی ـ آقای آن صدی سه اش را هم بنویسند عرض میکنم حضور مبارک این توضیحی که آقای مخبر دادند اگر آقای وزیر کشاورزی هم این توضیح را بدهند همه ما این پیشنهاد را پس میگیریم غرض ما این است که یک حسابی در کار باشد. خیلی خوب صدی سه را کار نداریم آقا ولی بودجه اش باید بیاید بمجلس شورای ملی و باید برود بدیووان محاسبات این است که بنده در پینهاد نوشتم بودجه آبیاری که در بودجه کشاورزی نوشته شده است این کار بشود قبول بفرمائید که اینطور باشد و برود بدیوان محاسبات که این را همه موافقیم والا نه اینکه یک مبلغ گرافی را چندین میلیون را . . . البته همیشه که آقای اعتبار سر این کار نیستند البته ما کمال اطمنینان را بایشان داریم ولی فردا ممکن است تغییر کند یک اعتباری را بدهیم دست کسی کنترل هم نباشد.
وزیر کشاورزی ـ بنده با اضافه بودجه فعلی صدی پنج را قبول میکنم که خرج کند.
مؤید احمدی ـ پس بفرمائید به اضافه بودجه فعلی صدی پنج را هم حق داشته باشند خرج کنند پیشنهاد بنده صدی سه بود و اگر که این طرز باشد کسی دیگر حرفی ندارد.
امیر تیمور ـ بودجه فعلی چقدر است آقا.
وزیر کشاورزی ـ عرض کنم البته این پیشنهاد آقای مؤید احمدی منطق دارد. همینطور هم هست و روی این اصل بودجه فعلی آبیاری و اعتباراتی که مستقیماً اداره آبیاری کل وزارت کشاورزی دارد غیر از این چهار میلیون و پانصد هزار تومان است و مخارجی که داریم از آن محل است که اداره کل آبیاری ما دارد و از همین خرج میکند در صورتیکه آقایان موافقت بفرمایند یعنی آقای مؤید احمدی مو افقت بفرمایند که حد اکثر بنویسیم از اعتباراتی که ازاین قانون استفاده میکنیم بعلاوه آن بودجه که داشتهایم یعنی صدی پتج بتوانیم از این اعتبارات صدی پنج اشتفاده کنیم ممکن است و بنده هم موافقت میکنم اما اینکه صحبت اینکه قانون حساب این بودجه به مجلس شورای ملی بیلید و به کمیسیون بودجهبرود این اشکالی ندارد. فقط چیزی که هست با آن ساختمان و سازمانی که ما میدهیم برای این است کار تباین دارد. ازیک طرف میگوئیم که این بنگاه تجارتی است وقتی که نوشتیم بنگاه تجارتی باید حساب آنرا هیئت مدیره تنظیم کند و مطابق همان ماده ۴ قانون متتم بودجه عمل خواهد شد و از این جهت دیگر بنده نمیتوانیم عرض کنم که به مجلس شورای ملی حتماً بودجه اش خواهد آمد ولی این امر اصلاً تباین دارد در عمل آقا. ما بایستی بگوئیم
اداره آبیاری میخواهیم درست کنیم این حرف صحیح. اداره آبیاری البته ادارات وزارت کشاورزی خواهد بود و بودجه اش هم به مجلس خواهد آمد. ولی این نظر را نداشتیم و مجلس هم این نظر را نداشت منظور این بود این را بطور یک بنگاه آبیاری در آوردیمکه از این مقررات مالی بر کنار باشد و بتوانیم یک شرکتهائی تشکیل بدهیم که از سرمایههای مردم حاضر نیست که بیاید برود به کمیسیون بودجه اگر این اصل را قبول کنیم که با شرکت مردم این کار را باید بکنیم آنوقت دیگر بنظرر بنده این نگرانیها مورد نخواهد داشت برای اینکه مردم و هیئت مدیره و شرکاء و دارندگان سهام بهترین کنترل خواهد بود که یکشاهی خرج زائد نشود. از این جهت بنده یک مرتبه دیگر استدعا میکنم از آقایان که اگر پیشنهاد میفرمایند یک توجهی بفرمایند که این قانون را از بین نبرند.
رئیسـ آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی ـ بنده همین طور که فرمودند قبول میفرمایند پیشنهاد میکنم که این طور نوشته و عبارت این طوری شود: علاوه از این اعتبارات تا میزان ۵. /۰ مییتواند از این استفاده کنند. اما اینکه فرمودند که شرکت ساید خیالی است و این مبلغ را دولت باید بدهد از این جهت چون ایششان اینطور فرمودند بنده پیشنهاد خودم را اینطور اصلاح کردم.
وزیر کشاورزی ـ پیشنهاد را دو مرتبه بخوانید.
(این قسم خوانده شد)
اعتباری که بودجه منظور شده که به بنگاه آبیاری واگذار شود اگر مخارج پررسنلی بیشتری لازم باشد از این اعتبار بتواند صدی پنج استفاده بکند.
وزیر کشاورزی ـ بنده با اساسش موافق هستم ولی اجازه بدهید عبارت را اصلاح بکنم که مورد اشکال بعدی نشود.
امیر تیمور ـ یک پیشنهاد دارم آنرا هم بفرمائید بخوانید میخواهم توضیح بدهم.
رئیسپیشنهاد آقای امیر تیمور.
جمله را در آخر ماده ۴ پیشنهاد میکنم:
هزینه ـ زمان مخصصوص آبیاری همه ساله از تصویب کمیسیون مجلس شورای ملی خواهد گذشت:
رئیسـ آقای امیر تیمور.
امیر تیمور ـ آقای وزیر کشاورزی توجه بفرمایند (بنده برای ایشان حرف میزنم آقا) البته اگر یک سازممانها و یک شرکتهای آبیاری فقط برای مردم ایجاد وتشکیل بشود هیچکس اشکالی ندارد و توقعی ندارد که بودجه ا ش بیاید به مجلس ومجلس تصویب کند البته یک شرکتهای آبیاری منظور دارند تشکیل بدهند واین حکم باقی شرکتهائی رادارد که در کشور ایجاد میشود ومطلقاً مربوط به مجلس و کمیسیون بود جه نیست. خود صاحبان سهام وشرکتها صلاحیت دارندکه در بودجه خودشان دخل وتصرف کنند ولی اینجا تمام نگرانی ما این است که ما یک مؤسسه آبیاری جدیداً داریم ایجاد میکنیم واین سازمان ما طبق این قانون سالی چهار میلیون و پانصد هزار تومان بودجه دارد یعنی اعتبار دارد که باین مصرف برسد مقصود این است که این مبلغ صرفاً بمصرف سد سازی برسد و پل سازی آبیاری برسد و خرج اداره سازی و خرج میز و صندلی نشود خاصه وقتیکه ما در نظر داریم که برای وزارت کشاورزی یک مبلغ نهگفتی همه ساله کشور میپردازد بنام ایجاد وزارت کشاورزی و بنام بودجه وزارت کشاورزی دیگر موردی نخواهد بود که برای این مؤسسه آبیاری هم ما اجازه بدهیم از این مبلغ اعتبار یعنی از همین ۴ میلیون و پانصد هزار تومان خرج اداری بشد. معهذا اگر از این ۴ میلیون پانصد هزارتومان هم باز میخواهند که خرج اداری کنند همانطور که منظور آقای دکتر طاهری بود باید بشود و از همه ۴. /۰ تجاوز نکند این مبلغ در سال علی ای حال نمیخواهد روی رقم واقع موافقت کنید و میگویند که چون وترد عملنشدهایم و نمیدانیم روی آن عمل که رقمتان چقدر میشود که مربوط بباین باشد ایین بیاید در هر سال در کمیسیون بودجه. ما کار نداریم به شرکتهایی آزاد شرکتهای آزاد البته حقوق ندارند اما آن چیزی که مربوط
به پول دولت است و مربوط باداره مستقل آبیاری است و این ۴میلیون و پانصد هزار تومان اعتبار آن است این باید بیاید به کمیسیون بودجه واین را بنده از آقا استدعا میکنم که این اعتبار بودجه اش بیاید به کمیسیون ودر غیراین صورت تولید مشکلی خواهد کرد واین از نظر ما هم اطمینان آور است که قانونی که ما میگزارنیم خیلی صحیح ودرست وحسابی خواهد بود.
وزیر کشاورزی – عرض کنم آقای امیر تیمور توجه بفرمایند که ما نظایر این کارراباز هم داریم مثل بنگاه راه آهن الآن یک بود جهای دارد که مبلغ آن خیلیی بیشتر ازاین است وهیچ مجلس شورای ملی هم از بودجه این اطلا ع ندارد (امیر تیمور – خوب بیاورند آنها را هم) وبنده اینکه عرض میکنم نمیتوانم با این پیشنهاد موافقت بکنم برای این بود که حقیقهً نمیدانم تا چه اندازهای در عمل مؤ ثر باشد ومعهاذا اشکالی نمیبینم که این پیشنهاد راهم مجلس شورای ملی موافقت بکند چون هیچکدام اینها مورد نظر و مخالفت بنده نیست. از این جهت میخواهم خواهش کنم آقایان از این نظر فعلاً صرفنظر بفرمایند بگذارندش برای آخر قانون بنده هم تا جلسه دیگر مطالعاتی میکنم وبا یک نظری که بتوانیم منظور آقایان را هم تأ مین کنیم. قبول کنیم عجالة تقاضی میکنم پیشنهادهای دیگر خوانده شود.
رئیس– پیشنهاد آقای دکتر ادهم:
ریاست محترم مجاس شورای ملی: راجع به متخصصین یا مستخدمین خارجی اینجانب پیشنهاد میکنم که عموماً بدون استثناء به تصویب مجلس باید استخدام شوند واستثناء قانون سابق را متزلزل میکند وسابقه خوبی نخواهد بود.
رئیس– آقای دکتر ادهم.
دکتر ادهم – بنده این پیشنهادی راکه کردم برای این بود که در استخدام مستخدمین خارجی هیچ استثنائی قائل نشوند برای اینکه همان قانونی که سابق گذشته است راجع به مسشتخدمین خارجی باید همیشه رعایت شود و نباید ما ذرهای بآ ن خدشه وارد کنیم متخصصین مهمی نیستند وروز مزدند وقراردادشان وکنتراتشان نباید به مجلس شورای ملی بیاید این سابقه خوبی نخواهد بود.
وزیر کشاورزی (اعتبار) در این باب یک مرتبه جواب عرض کردم بعضی از متخصصین از نظر تخصص واهمیتی که داسته باشند قراردادشان بمجلس خواهد آمد ولی یک اشخواصی هستند که روز مزد هستند وموقتاً از آنها استفاده میکنیم دیگر نباید به مجلس بیاید وشاید مجلس شورای ملی هم فرصت اینکه ما میخواهیم ده تا سر عمله که استخدام کنیم که آن سر عمله یونانی است یا کجائی است این فرصت را ندارد وقت مجلس را اشغال میکنیم ومیگیریم وبعلاوه کار هم عقب میافتد پس استد عا میکنم موافقت بفرمایند و متخصص خارجی را بنده همانطور که عرض کردم قطعاً مطابق قانون به مجلس شورای ملی تقدیم خواهد کرد.
رئیس– آقای دکتر چه میفرما ئید؟
دکتر ادهم – بنده پیشنهادم را معتقدم که رأ ی گرفته شود نظر مجلس است باید نظر مجلس را در نظر بگیریم
رئیس– رأی گرفته میشود به پیشنهاد آقای دکتر ادهم موافقین با این پیشنهاد آقای دکتر تاج بخش:
ریا ست محترم مجلس شورای ملی
پیشنهاد میشود در ماده ۴ قید شود که مستخدمین داخلی مقدم هستند از خارجی.
رئیس– آقای دکتر تاج بخش
دکتر تاج بخش – بنده میخواستم عرض کنم مااز برای تمام کارهائی که میخواهند انجام بدهند در مملکت باندازه کافی متخصص داریم چه از مستخدمین عالی مقام وچه از متخصصین دیگر وبهیچوجه عجالتاً محتاج نیستیم که شخصی از خارج استخدام کنیم مگر اینکه تمام اینها باندازه کافی استخدام شده باشند واحتیاج داشته باشیم که بیش از افرادیکه در کشور هستند بخواهیم استخدام کنیم وبه هیچوجه بنده عقیده ندارم از متخصص عجالة استخدام شوند. (صحیح است)
مخبر ـ(آقای افشار) عرض کنم در اینکه ما متخصص داخلی داریم شکی نیست ولی این مانع نیست که اگر ما احتیاج داشته باشیم یک عده متخصص دیگر هم برای چاههای آرتزین وآبیاری وغیره استخدام کنیم این مانعی ندارد
طوسی – آقای دکتر پس گرفتید؟
دکتر تاج بخش – خیر آقا رأی بگیرید.
رئیس– رأی گرفته میشود به پیشنهاد آقایدکتر تاج بخش موافقین برخیزند (عده کمی برخواستند) تصویب نشد. پیشنهاد آقای ملک مدنی
تبصره زیر را پیشنهاد مینمایم: بودجه بنگاه مستقل آبیاری در صورتی که اکثریت سهام آن بادولت باشد بودجه آن با تصویب کمیسیون بودجه همه ساله قابل پرداخت خواهد بود.
رئیس– آقای ملک مدنی
ملک مدنی – عرض کنم بنده خواستم اولاً به بینم نظر آقای وزیر کشاورزی راجع به این موضوع چیست و برای بودجه بنگاه آبیاری یک فکر صحیحی بشود وبعد بنده میخواستم عرض کنم در آن قسمت که آقای دکتر تاج بخش پیشنهاد کردند که متخصص داخلی ما …. ماباید آقامخصو صاً از متخصصین خارجی اسفاده کنیم این بنگاه مستقل آبیاری که میخواهد تأ سیس بشود اقلاً یک قدمهای اساسی بردارد وبرای آبیاری که بستن سدوایجاد چاه آرتزین وامثال اینها باشد مااحتیاج داریم به متخصص خارجی. آقای وزیر کشاورزی توجه بکنند که نباید این مبلغ را بدهند بدست کسانی که ببرندوتاف بکنند باید یک قدم اساسی برداشته شود وسدبندی وچاه آرتزین یک مسائلی نیست که بشود متخصص معمولی را آورد که پس فردا که یک سدی که بستند خراب شود. حتماً باید از متخصصین عالی مقام استفاده نمود وفعلاً این پیشنهادراپس میگیریم.
رئیس– پیشنهادآقای انوار.
پیشنهاد میکنم از تبصره ماده کلمه هرسال حذف شود
انوار – آقای وزیر کشاورزی این مسئله رابنده پیشنهاد کردم که یک قدری خاطر مبا رکشان مستحضر باشدکه آقا ما مطالعه میکنیم پیشنهاد هم دفعة وبداهة نمیدهم آقا وبقدر آن کسانی که آنجا در وزارتخانه هستند بیشترمطالعه میکنیم که شما میفرمائید که میآ یند در مجلس وفوراً یک پیشنهادی در نظرشان میآید ومینویسند وچطور میشود آقا. بنده از آن کسانی هستم که زیر نویس میکنم کلمه به کلمه تمام موادرادرنظر میگیرم وپیشنهاد خودم را از روی کمل دقت میدهم (صحیح است) چرا این فرمایشات را میکنید که بدون مطالعه پیشنهادمیشود. بنده پیشنهاد کردم ودر کمیسیون مجلس هم صحبت کردم این نظر هم قبول شد در مجلس هم صحبت شد که این یک سابقه شده است در وزارتخا نها نسبت به مخارج زیاده روی میشود خودتان که در کمیسیون بودجه بودید این است برای خاطر اینکه شما در مضیقه واقع نشوید وبدانید که مجلس شورای ملی توجه داردکه خرج زیاد نشود. حالا از این گذشته یک موضوع است در بودجه هرسال بنده عقیده دارم که این بنگاه مستقل که امسال اقدام میکند وقبول شد این دیگر حق ندارد که هرسال بخواهد. پس این قسمت را بردارید وتشخیص تقدم وتأ خر عملیات بنگاه آبیاری بسته به نظر ی است که گرفته میشود نه اینکه یک چیزی که امسال تقدم او تصدیق شد سال دیگر هم آن کار نیم تمام بماند ویک کار دیگر ی رامقدم بدارند
وزیر کشاورزی – بنده بهر حال پشتی بانی میکنم از آقای انوار ومیدانم که ایشان اهل مطالعه هستند لکن همانطور که عرض کردم قوانین در وزارتخانهها با یک مطالعاتی تهیه میشود بعد هم در کمیسیون در دو جلسه دو شور میشود تمام را رسیدگی میکنند این است که گاهی پیشنهادها بدون مطالعه میشود که اصل قانون رااز بین میبرد ولی بنده در هر صورت با آن موافقم
مخبر – بنده هم موافقت میکنم:
رئیسـ رأ ی میگیریم بماده چهارم باپیشنهاد ی که آقای
انوار کردند و مخبر و وزیر قبول کردند و پیشنهادات دیگری که مورد قبول واقع شد آقایانی که موافقند برخیزند (اکثر برخواستند) تصویب شد.
۴- معرفی آقای بیات بسمت وزارت دارایی ازطرف آقای نخست وزیر
نخست وزیر – (آقای سهیلی) اهمیت موقع ایجاب میکند که دولت از وجود اشخاص کاردان ومجرب در هر مقامی که باشند بیشتر اسفاده کنند (صحیح است) واز لحاظ صمیمیت وهمکاری که بین مجلس شورای ملی ودولت خوشبختانه موجود است بنده اجازه میخواهم آقای بیات را که مستغنی از هر نوع تعریف وتوصیف هستند بسمت وزارت دارایی به مجلس شورای ملی معرفی میکنم.
انوار – اول آقای رئیس الوزراء آن قانون را لغو کنید بعداین کار را بکنید.
نبیل سمیعی – عملاً لغوشد.
رئیس– آقای طباطبا ئی.
طباطبا ئی – عرض میکنم که قانون محدودیت وزراء ومعاونین ورؤسای دوایر دولتی در موقع انتخابات ونمایندگان مجلس در دوره تقنینیه ماده دوم تا انقضای هر دوره تقنینیه نمایندگان مجلس شورای ملی نمیتوانند هیچیک از خدمات دولتی را موظفاً قبول نمایند مگر اینکه سه ماه قبل ازقبول خدمت از نمایندگی استعفا نموده باشند. اصل ۳۲ متمم قانون اساسی: چنانچه یکی از وکلا در ادارات دولتی موظفاً مستخدم بشود از عضویت مجلس منفصل میشود ومجدداً عضویت او در مجلس موقوف با ستعفای ازشغل دولتی وانتخاب از طرف ملت خواهد بود. این اصل ررا که من خواندم برای تأ ئید این نکته بود که غرض قانون گذار روح این قانون و این ماده را که ملاحظه فرمودید که من عیناً ا ستنساخ کردم وخواندم این بود که وکیل مجلس ….(حالا این منطقش صحیح است یا صحیح نیست چرا شده است، اوضاع واحوال آنوقت وحالا این البته بحث جداگانه ایست) ولی نظر مجلس وروح این ماده این بود که وکیل نتواند واردخدمت دولتی بشود نتواند وزیر بشود واگر خواست باید سه ماه قبل از عضویت مجلس واز سمت نمایندگی استعفا کند وبعد از سه ماه آنوقت میتواند وزیر بشود (نبیل سمیعی – آن مال وقتی بود که کابینه دوسه سال طول میکشید – خنده نمایندگان) عرض کنم که یکی از عللی که آنوقت کابینهها دوسه سال میماند وصحیح هم هست این بود که آن کابینهها وآن دولتها از این قبیل اعمال نمیکردند این قانون است، آقا من در صلاحیت آقای بیات …
رئیس– آقا شما فرمودید من قانون را میخوانم و مینشینم.
طباطبائی – بله اجازه فرمودید من باید صحبت کنم روح قانون این بود که بنده عرض کردم در صلاحیت آقای بیات بنده یا دیگری عرضی نداریم ولی بنده خواستم از لحاظ حفظ شأن مجلس شورای ملی واحترام مجلس شورای ملی اینجا یادآوری کنم خوب آقا یک وقتی مصلحت اینطور بوده است یک همچو قانونی بگذرد گذشته این قانون بقوت خودش بباقی است (افشار – حالا بقوت خودش باقی نیست) خوب حلا میفرمائید بقوت خودش باقی نیست شما تشخیص تان اینطور است که میگوئید آن قانون سابق حالا صلاح نیست بسیارخوب چرا پس یک قانونی را از این لحاظ که دولت سابق آورد ما انداختیم توی کمیسیون دفنش کردیم گفتیم این خوب نیست مطحت نیست قانون بگذرد خوب این مصلحت نیست ملی برخلاف قانون هر روز وزیری رابیاوریم معرفی بکنیم مصلحت هست ؟! حلا که میفرمائید مصلحت وقت ایجاب میکند که این کار بشود من خواهش میکنم که آقا موافقت بفرمائید همان قانون حکومت سابق را تأ ئید کنند وبه مجاس شورای ملی بیاورند دوباره بکمیسیون برود و به مجلس بیاید ومجلس شورای ملی اجازه بدهد مطابق قانون رفتار کنید. حالا که بنده اینجا هستم این را هم عرض کنم آقا شما یک قدری ملاحظه فصل را هم بکنید وبا این حکومت نظامی بگوئید حالا ساعت نه بعداز ظهر یعنی با اصطلاح یکساعت از شب کذشته باین ریخت در نیاورند شهر وخیابا نها را واینهم دلیل بر حفظ انتظام نیست
راه حفظ نظم هم این نیست (صحیص است)
رئیسـ آقای امیر تیمور.
امیر تیمور ـ بنده قسمت اخیر فرمایش آقای نمایده محترم ازنظر اصول البته کمال موافقت را دارم که قانونی که شابقاً بمجلس شورای ملی تقدیم شده است اگر دولت هم تأیید کند و موافقت کند خواهد بود. اما راجع بموضوعی که فرمودند آن قانون آن اصل ۳۲ متمم قانون اساسی املاًبقوت خودش باقی است و این هم برخلاف قانون عمل نشده است در عبارت ماده که نوشتند سه ماه قبل موظفاً نمیتواند بگیرد پس از اینکه مطاق این اصل د مدت سه ماه از خزینه دولت وطیفه نگرفت مانعی ندارد تا حالا هم د چندین دوره مچلس شوراز ملی عمل شده است آقای یاسائی نمایند مجلس بودند روی همین اصل رئیس اداره تجارت شدند خود آقای اعتبار و سایرین همینطور و مجلس هم قبول کرده است و مانعی ندارد.
دکتر سنگ ـ آقا اگر موضوعی مطرح است همه ماهها حرف دادیم.
(۵ـ سئوال آقایان نراقی و انوار و پلسخ آقایان وزیر، پیشه و هنر ووزیر پست و تلگراف)
رئیسـ آقای وزیر پیشه و هنر تقاضا کردهاند لایحه بیمه کار گران مطرح میشود. آقای نراقی هم از آقای وزیر پیشه و هنر سؤالی دارند راجع به مهندسین آقای بیل سمیعی هم در همین موضوع از آقای نخست وزیر مءال کرده بودند. آقای نراقی مؤالتان را بفرمائید وزیر حاضرند برای جواب.
نراقی ـ بنده چندی قبا از آقای وزیر پیشه و هنر راجع بقانون استخدام مهندسین مؤالی کرده بودم همان سؤال را هم آقای بیل سمیعی از آقای نخست وزیر فرمودند خواهش میکنم در این موضوع جوابی داده شود که اسباب تسکین خاطر آقایان مهندسین و رفع نگرانی آنها بشود (صحیح است) آقایان اطلاع دارند که طبقه مهندسین از بهترین و فاشلترین طبقات منور کشور هستند و کار مؤثر و مفید کشور را اینها انجام میدهند و تا بحال طرز خوشی برای استخدام آنها در بین نبوده است همانطوری که یک ثبات و ضباط و انندیکاتور نویس را استخدام میکردند میخواستند با کسیکه پتیک نیک را تمام کرده است یا بزرگترین مدرسه معدن شناسی دنیا را تمام کرده است با او رفتار کنند و البته این شایسته و سزاوار نیود در طی قانون متمم بودجه تصریح شده است که دولتمکلف است تا آخر سال قانون استخدام اینها را تهیه کند ولی بواسطه تشکیل نشدن کابینه این کار انجام نشد و آقایان مهندسین هم برای یاد آوری و تذکر بدولت گویا دست از کار کشیده بودند منظور از این دست از کار کشیدن گرو یا اعتساب یا ایجاد اختلال در امور نبوده است (صحیح است) و صرفاً از نظر یاد آوری به هیئت دولت بوده است برای انجام وظیقه که مجلس شورای لی معین کرده است برای دولت و توجه بدهند سختی زندگی خودشان را از طرف دیگر آقایان مهندسین خودشان متوجه هستند به مقتضیات مملکت و امور مهمه را نگذاشتند از بین برود از رفقای خودشان که در سیلو کا میکنند تقاضا کردند که شما دست از کار نکشید تا وقفهای درخواربار شهر حاصل نشود همینطور از همکاران خودشان که در راه آهن کار میکنند تقاضا کردهاند دست از کار نکشند تا مبادا امور حمل و نقل مملکت دچار وقفه بشود خودشان رعایت تمام نکات لازم را که باید بکنند کردهاند این را که بنده خواستم تقاضا کنم از آقای نخست وزیر و آقای وزیر پیشه و هنر بفرمایند چه اقدامی برای تأمین آسایش آنها کردهاند که هم مجلس رفع نگرانیش بشود هم آقایان مهندسین با اطمینان خاطر طر کارشان بروند و رفع نگرانی از همه شان بشود (صحیح است)
وزیر پیشه و هنر ـ عرض کنم در یکی دو جلسه قبل بود که این موضوع را یکی از آقایان محترم تذکر دادند بنده هم عرض کردم که قانون استخدام مهندسین در دست
تهیه است و حالا هم عرض میکنم که دولت در این قلیل مدتی که در اختیارش توده است البته این وظیفه دولت بوده است که در آخر سال گذشته این قانون را به مجلس تقدیم کرده باشد و آقایان البته میدانند که ما در اول امسال مشغول کار شدیم و درهمین مدتی هم که در اختیار ما بود این قانون را تهیه کردهایم در یک کمیسیون مختلطی که از نمایندگان وزارتخانهها بودند در آنجا مورد بحث واقع شد بالاخره با تمام رسید یعنی کمیسون کارشش را باتمام رسانید و فعلاً بطوری که بنده شنیدم در وزارت دارائی فرستادهاند برای جلب نظر آقای رئیس کل کل دارائی و بنده امیدوارمن که در همین چند روزه ایشان رفع کسالتشان بشود و این اظهار نظر را بکنند و بفرستند برای هیئت دولت و دیگر معطلی ندارد و تقدیم خواهد شد بنده در این موقع عرض میکنم که دولت بلکه هریک از افراد ایرانی کمال علاقه را بر فاه کارمندان خودش دارد و بالاخص بطبقه تحصیل کرده مثل مهندسین که یکی از طبقات و کار گران مؤثر این مملکت هستند کارهای فنی مثل کارهای مهم در دست آهنا بوده است و البته همین نظر همه دولتها بوده است و نظر این دولت هم همین است که وضعیت این طبقه از مستخدمین را طوری تأمین کند که ترقی، حقوق، تمام شرایط استخدام این آقایان بطور عادلانه باشد و در خور مقام تحصیلی اینها دارند باشد ولی این را هم باید عرض کنم که آقاین اطلاع دارید این مضیقه زندگی منحصر بیک منطقه نیست تمام افراد امروز در انی وضعیت اقتصادی کشور دچار اشکال هستند و وضع زندگیشان دچار مضیقه است البته این طبقه مهندسین که طقه تحصیل کرده مو فاضل کشور هستند باید بهتر از ذیگران بفهمند که دولت مواجه با چه اشکالاتی است و در ضمن اینکه دولت اطمینان کامل میدهد که بحسن نیت برای رفاه حال این طبقه و تمام طبقات دیگر میکوشد و قانون استخدام ایشانرا به مجلس باسرع اوقات تقدیم خواهد کرد باید اقداماتی نکنند که یک محظوری بر محظورات دیگر افزوده شود باین جهت بنده خواستم خدمت آقایان عرض کنم که دولت علاقه کامل دارد برفاه این طبقه از مستخدمین و با اقداماتی که کرده است این قانون را تهیه کرده است و بزودی به مجلس تقدیم خواهد کرد.
هاشمی ـ تا چند روز؟
وزیر پیشه و هنر ـ بعد عرض میکنم خدمت تان.
رئیسـ آقای انوار از آقای وزیر پست و تلگراف مؤالی داشتید؟ حاضرند برای جواب.
انوار ـ گرچه بنده از حسن عقیده آقای وزیر و پست و تلگراف خیلی خوشوقت هستم که آشنا بقوانین هستند ولی خواستم عرض کنم که بموجب قانون اساسی هر عوارضی مه در این مملکت گرفته میشود و تمبر هم میکنند متبشر هم میکنند باید بتصویب مجلس شورای ملی باشد بنده تلگراف که برایم آمد یکدفعه دیدم تمبری رویش هست یک ریال اول خیال کردم فقط مال بنده است (تهرانچی ـ مال بنده هم هست) مال شما هم هست، بله نگاه کردم دیدم یک تمبر یک قرانی رویش چسبیده است چیزی نیست ولی ما باید حافظ حقوق کلت باشیم یکشاهی باشد فرق نمیکند بعد سؤال کردم از تلگرافخانه گفتند این الزامی است در تلگرافخانه که باید یک تمبر یک ریالی بهر تلگرافی چسبانده شود آقا ولو اینکه این بعنوان خیریه باشد بر خلاف قانون اساسی است این یک موشوع موضوع دیگر راجع بشرکت تلفن است بنده که تلفن ندارم نخواهم کذاشت اگر مفت هم بدهند نخواهم گذاشت (هاشمی ـ نمیدهند) ولی بنده شنیدم ارکسانی که تلفن دارند میگویند باید صدتومان بدهید برای اینکه محل اطمینان ما باشد بنده هرچه فکر کردم چیزی را که باین عنوان منتشر کرده است دولت پولش را میگیرد نعنی آن حقوقی را که معین کردهاند میگیرند از مردم و صد تومان هم بیایند اظافه بگیرند برای چه؟ گرچه عرض کردم (یمین اسفندیاری- هرسال گرفتهاند آقای انوار) صبر کنید آقا صبر کنید آقا انشاءالله امیدوارم که شما از این خیال منصرف شوید و نگیرید شرکت آزاد است ولی معنی ندارد باید بدانید در مملکت شرکت قوه حاکمه نیست وضع مالیات و گرفتن مالیات
از قوه حاکمه دولت است شرکت یک قراردادی است مطابق قرار داد باید عمل کند مردم ناچار هستند وقتی که ناچار شدند میگویند صد تومان باید بدهی (یمین اسفند یاری اینطور نیست) این است که از آقای وزیر پست و تلگراف و تلفن (چون تلفن هم جزء شما است جواب هر دو را خواستم و امیدوار هستم جواب هردورا بدهید.
وزیر پست و تلگراف ـ بنده از آقای انوار خیلی ممنونم که این سؤال را فرمودند برای اینکه رفع یک شبها بشود بنده هم مثل آقا معتقدم که هیچ مالیات و عوارضی نمیشود گرفت مگر بموجب قانون و هرکس که بدون مجوز قانونی مالیات بگیرد البته عمل خلاف قانون کرده است و باید تعقیبب بشود قریب یکی دو ماه قبل این سؤال شد و دریکی از جرائد هم سؤال شده بود و بنده هم در همان موقع توضیح دادم که در تمام ممالک دنیا معمول است در مملکت ما هم این عادت شده که هرجا یک مؤسسه خیریه باشد و یک امور عام المنفعهای باشد تمبرهائی چاپ میکنند و این تمبرها را در پست و تلگراف در باجهها میگذارند که بفروش برسانند و این هم بهیچوجه تحمیلی نیست و بهمین جهت هم بود که وقتی این شهرت پیدا کرد بنده دیروز یک اعلانی باین مضمون بجراید دادم و خوشوقتم که آقا این موضوع را در مجلس شورای ملی عنوان کردند با وجود اینکه سابقاً هم تذکر داده شده بود اعلان این است.
با وجود اینکه سابقاً هم تذکر داده شده بود وزارت پست و تلگراف تمبرهای خیریه را که از لحاظ کمک به بنگاههای عام المنفعه قبول مینماید تسلیم باجههای پستی و تلگرافی میکند که در اختیار مردم بگذارند و بهیچوجه اجباری در خرید آن نیست معهذا چون این ایام شهرت دارد که بعضی از باجهها خرید این قبیل تمبرها را بمردم تحمیل کردهاند صریحاً اعلان میشود هر کس که خرید چنین تمبری را باو تحمیل کرده باشند فوراً بوزارتخانه شکایت نماید تا پول او مسترد و متصدی باجه تنبیه شود. حالا اگر واقعاً گماشته آقای انوار نیت خیری داشته وقتی باو گفتهاند او هم با میل و رغبت قبول کرده است آن را بنده نمیدانم باوجود این اگر میل داشته باشند این یک ریال را بنده خودم تقدیم میکنم و ضمناً این را هم عرضر میکنم که این تمبرها پنجشاهی و دهشاهی و یک ریالی است و درموقعی اشخاصی که شرکت در این امر خیر میکنند بآنها میدهند فقط تفاوتی که هست کسانی که این تمبر را میخرند دیگر اسمشان در روزنامه نوشته نمیشود و به درو دیوار نوشتهنمیشود. موضوع زیادی ندارم از بعضنها که شنیدم گفتم اگر همچو مطالبهای از شما شده است بوزارت پست وتلگراف مراجعه بفرمائید که ما از شرکت کل تلفن و توضیح بخواهیم ولی چون سئوال آقای انوار را جع باین موضوع امروز صبح رسد بنده اطلاعی ندارم که حالا عرض کنم.
انوار ـ بنده اول عرض کردم مقصودی ندارم و الله بنده اگر چیزی عرض میکنم از نظر حفط قانون است شما می فرمائید اجباری نیست آقااین روی قبض تلگراف چسبیده است و الایک قرن چیزی نیست بنده کی از شما خواستم غرضم این است که اینطور نیست.
وزیر پست وتلگراف ـ عرض کردم همقطاری بنده که گماشته آقا باشد شاید این نقاصی را کرده باشد.
(۶ ـ موقع و دستور جلسه آتیه ـ ختم جلسه)
رئیسـ چون بعد اظهر یک کمیسیونی داریم که لازم است اگر تصویب میفرمائید جلسه را ختم کنیم و این لایحه بیمه کارگران بماند برای جلسه بعد جلسخ آینده روز پنج شنیه سه یاعت و نیم پیش از ظهر.
(مجلس نیم ساعت بعد ازظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی حسن اسفندیاری.