مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ آذر ۱۳۲۷ نشست ۱۲۵
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویبنامهها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آییننامهها - بخشنامهها - آگهیهای رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
سال چهارم
شماره
مدیر سید محمد هاشمی
شنبه ماه ۱۳۲۷
دوره پانزدهم قانونگذاری
شماره مسلسل
مذاکرات مجلس شورای ملی
جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز ۲۵ آذر ۱۳۲۷ نشست ۱۲۵
فهرست مطالب:
مشروح مذاکرات مجلس روی پنج شنبه ۲۵ آذرماه ۱۳۲۷ مجلس ساعت نه ونیم صبح بریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
- قرائت صورت مجلس
۱ - قرائت صورت مجلس
صورت مجلس قبل را آقای صدر زاده منشی بشرح زیر قرائت کردند
دوساعت وبیست دقیقه بظهر روز سه شنبه ۲۳ آذر مجلس بریاست آقای رضا حکمت تشکیل وصورت جلسه پیش قرائت شد
اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورتمجلس خوانده شدهاست
غائبین بااجازه – آقایان: کفائی - سلطانی - رحیمیان - دکتر معظمی - عبدالرحمن فرامرزی - بهار - لیقوانی - مکرم - حبیب الله امین
غائبین بی اجازه - آقایان: آشتیانی زاده - قبادیان - تولیت - کامل ماکوئی - اخوان - ابوالقاسم بهبهانی - امیر تیمور - قوامی - دکترعبده - اصف - ناصری - اسلامی - یمین اسفندیاری - صفاامامی
دیر آمدگان با اجازه – آقایان: اورنگ منصف دکترطبا
دیر آمدگان بی اجازه – آقایان: محمد حسین قشقائی - بیات - دکتر بقائی - مهدی ارباب - دکتر اعتبار - صاحب جمع - آقاخان نراقی - شریعت زاده - مسعود ثابتی نیک پور اسدی اسفندیاری آقای رضوی درباب تشکیل جلسه وعلاقمندی آقایان نمایندگان درانجام وظایف خود تذکری دادند
آقای علی اقبال پیشنهاد نمودند که پرونده مربوط بآقای قوام مطرح شود
آقای دکتر شفق در تعقیب بیانات جلسه قبل راجع به آئین نامه اظهار نمودند که درمطالعه وتطبیق باآئین نامههای ممالک مختلف امعان نظر بعمل آمدهاست سپس بااشاره بمجلس ۱۴ ودوره ۱۵ ولوایحی که بتصویب نرسیدهاست در باب ماده ۱۷ وانتخاب رئیس گفتند مقصود آنست که مقام ریاست مجلس با رأی کاملی احراز شود ونسبت بماده ۲۱ وحصول اکثریت درکمیسوینها گفتند اساس کار مجلس را کمیسونها اماده میکنند ودرعین حال نتیجه آراء کمیسیونها منوط برای مجلس است ودرمحافل پارلمانی دنیا همین سنت جاریست بالاخص پارلمان فرانسه که آزاد ترین پارلمانهای جهان است ونیز درمورد ماده هشت واعتبار نامهها اظهار نمودند در کمیسیون دوباره مورد شور قرار خواهد گرفت ودرموضوع شروع مذاکرات اصل ۷ قانون اساسی راقرائت نموده گفتند درپارلمانهای دنیا هم برای مذاکره حضور دوثلث شرط نیست واین درعمل موجب اتلاف وقت است ونسبت بنطق قبل از دستور باشاره بمطالب فوری نمایندگان شهرستانها گفتند درهر جلسه نطق قبل از دستور برای چهار نفر نماینده منظور شده که هریک یکربع فرصت صحبت دارند ودرماده ۹۱ اشاره نمودند که محض منع خروج از موضوع است وعبارت نامحدود بودن نطق وزراء هم از ائین نامه حذف گردید ودرباب نوع پیشنهادات اصلاحی وقت مذاکره ۱۵ دقیقه ودرقسمت طرحها ولوایح نیمساعت مقرر شده ودر موارد استثنائی مدت صحبت برأی مجلس واگذار گردیدهاست همچینین درموضوع مربوط بمناقشات واتفآقات داخلی واشاره
آقای کشاورز صدر بمجازاتهای قانونی جنحه وجنایت گفتند این محض اعاده فوری انتظامات از طرف رئیس مجلس است ودرماده ۱۵۸ مربوط به بحث دراطراف بودجه که اساسی ترین ومهمترین مضوع مجلس شورای ملی است معتقد بودند باید مقدم برتمام پیشنهادها باشد و نسبت بماده ۲۰۵ و انعزال نماینده گفتند وقتی شعب و مجلس میتوانند اعتبار نامه وکیلی وارد کنند هر گاه یکنفر نماینده بدون عذر موجه از مجلس غیبت نماید ومثلا درخارج از مملکت بسر بد مجلس حق خواهد داشت که این نماینده را مستعفی تلقی کند
آقای دکتر اعتبا ر پیشنهاد نمودند که طرح آئین نامه از دستور خارج شود آقای اقبال نسبت به پیشنهاد خودبااشاره بسوابق طرح گزارش کمیسیون ومخالفت
آقای صفوی گفتند نباید تاکنون مسکوت مانده باشد وسپس باتوضیحی از خدمات آقای قوام معتقد بودند باید عقاید نمایندگان درانی موضوع باکمال آزادی بیان شود ومجلس قضاوت کند ولی راکد ماندن گزارش بمصلحت کشور نیست وبعد با قرائت تقدیر نامه اعلیحضرت همایونی از آقای قوام در باب خاتمه یافتن غائله آذربایجان گفتند این خود مسلم ترین دلیل خدمت آقای قوام است
آقای دهقان اظهار داشتند آنچه آقای اقبال راجع بخدمات آقای قوام السلطنه گفتند چنین نیست ودر ظرف ۳ ماه ده میلیون تومان بحساب آقای قوام السلطنه ببانک رفتهاست بعلاوه اسنادی از قضایای آذربایجان و اعمال قوام السلطنه هست که دراعزام قشون بآذربایجان از خود سلب مسئولیت کردند واعلیحضرت همایونی برای حفظ وحدت مملکت در صدور این دستخط گذشت بزرگی کردهاند و سپس از مجلس تقاضا نمودند کارهای مهمتری که دردستور است مقدم بر گزارش پیشنهاد شده قرار گیرد آقای وزیر جنگ آقای سرلشکر هدایت را بمعاونت وزارت جنگ معرفی و لایحه تفاوت بودجه وزارت جنگ رانسبت بسال ۲۷ تقدیم نمودند وبعد بااشاره بمطالب لازمی که باید بعرض مجلس برسانند از توجه اکثریت نمایندگان نسبت بارتش سپاسگزاری وتاکید کردند که درتاریخ مشروطیت کم نظیر بودهاست سپس درموضوع سوء تفاهماتی که از شهریور بیست باینطرف درمورد ارتش پیش آمده ونکاتی که آقای مهندس رضوی درنطق خود ایراد نموده بودند وارد صحبت شدند ویکساعت بظهر تنفس داده شد
بیست دقیقه بظهر مجددا مجلس بریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید وآقای وزیر جنگ شرحی از وضع ارتش دراواخر سلطنت قاجاریه که افراد سرباز نصف روز را بکسب وکار مختلف میپرداختند ومقدمات تشکیلات ارتش جدید وخدماتی که شخصا درصفحات غرب واردوکشیهای دیگر درانتظامات داخلی انجام دادهاند بیان داشتند گفتند لشکری که در ظرف یکسال بوجود آمد تمام یاغیها را از پا درآورد و اضافه نمودند که ارتش فعلی مرهون خدمات اعلیحضرت فقید و اعلیحضرت فعلی است و دو باب فوائد نظام وظیفه و اختلاف بارز بنی این طبقه وافراد دیگر توضیحی داده گفتند فقط نسبت بخرج سفر آنها تاکنون اعتباری دردسترس وزارت جنگ نبودهاست سپس درباب خرید دارو از امریکا وموضوع اتومبیل افسران وتجملات ارتشی شرحی توضیح داده گفتند فقط ساختمانهای مجللی باقی ماندهاست که ارتش آنها رانگاهدار میکند ونسبت بافسران ارتش اظهارنمودند که دو ثلث آنها مدارس نظامی خارجه راطی کرد ه وقسمتی در دانشکده و دانشگاه داخلی تعلیم یافته و تاکنون لیاقت کافی از خودنشان دادهاند وهیچگونه احتیاجی بخارجیها نداریم وبعد بثروت بعضی افسران اشاره نمودند که علاوه بروضع شخصی و خانوادگی باید آنها را با کسانی که از شهریور باینطرف ثروتمند شدهاند مقایسه کرده وبالاخره درباب اشاره آقای مهندس رضوی بخیانت افسران باید گفت که ارتشیها عموما خادم هستند وبرای معدودی نمیتوان یک جامعه را بدنام کرد وراجع بشرکت خوددرکابینهها گفتند شخصا مایل بخودداری بودهاند ولی بامر فرمانده متبوع ولزوم فداکاری درینموقع خطیر حاضر بمشارکت شدهاند وافتخار ایشان خدمت بمملکت وقدر شناسی ملت است ودرخاتمه چنین استنتاج نمودند که دستگاه ارتشی ممکن است نواقصی داشته باشد ولی از سایر دستگاهها بهتر است وبهر حال ارتش وارتشبان ایمان بمملکت دارند وبرای خدمت بمملکت پیوسته قوی تر میشوند ووقتی میتوانند از جان خود بگذرند از دادن مال نیز مضایقه ندارند
آقای وزیر دارائی یک لایحه راجع بچهار دوازدهم وتصویب تبصرههایی برای امکان تقدیم بودجه سال ۲۸ بدون فوریت تقدیم داشتند نیمساعت بعداز ظهر جلسه خاتمه یافت بصبح روز پنجشنبه موکول گردید
رئیس - نسبت بصورت مجلس نظری نیست
قبادیان - بنده راجزء غائبین نوشتهاند درصورتیکه پریروز بنده کسالت داشتم واطلاع هم دادم بوسیله آقای وکیلی استدعا میکنم اصلاح بفرمایید دیگر اینکه درغیبت بنده بعضی آقایان نسبت ببنده مطالبی گفتهاند چون بنده نبودهام
رئیس - بله آن اجازه توضیح محفوظ است برای ۶ نفر از آقایان قبادیان بنده قبلا هم وقت خواسته بودم
رئیس - حال هم راجع بصورت جلسه قبل که غائب هم بودهاید اگر اعتراضی دارید بفرمایید آن اجازه محفوظ است دیگر کسی نظری دارد یاخیرآقای ملک مدنی بفرمایید
ملک مدنی - لایحهای که آقای وزیر دارائی تقدیم کردند بنده جلسه قبل متوجه نشدم که مقام ریاست بکدام کمیسیون ارجاع فرمودهاند حالاهم درصورت جلسه تذکرداده نشده اینموضوعی است که بعقیده بنده لازم است روشن شود
رئیس - قصدتان لایحه بودجهاست
ملک مدنی - بله
رئیس - البته کمیسیون بودجه قدیم ملک مدنی اینکه عرض میکنم یک سابقه دارد که تمنی میکنم مقام ریاست توجه بفرمایند سابقه را بیاورند ملاحظه بفرمایید عرض میکنم لوایحی که میآید دوره کمیسیون بودجه ی پیش یکسال که بیشتر نبودهاست
رئیس - سال جاری هرچه برسد بکمیسیون بودجه قدیم فرستاده میشود این درنظامنامه مشخص است آنچه برای ۱۳۲۷ برسد بکمیسیون بودجه قدیم وآنچه راجع به ۱۳۲۸ برسد بکمیسیون بودجه جدید ارجاع میشود دیگر نسبت بصورت جلسه قبل نظری نیست اظهاری نشد تصویب صورت جلسه بعدا انجام میشود چون حالا اکثریت برای رأی نیست بعضی از آقایان نطق قبل از دستور میخواهند بنمایند اگر آقایان اجازه میدهند صحبت کنند
حاذقی - بنده موافق نیستم
رئیس - موافق نیستید الان کاری هم دردستور نیست بعلاوه اگر موافق هم نباشید باید رای گرفته شود ۶ نفر از آقایان هم مطابق ماده ۱۰۹ اجازه خواستهاند
اردلان - آقای رئیس اجازه بدهید صحبت قبل از دستور بشود عده از نمایندگان صحیح است
- بیانات قبل از دستور چند نفر از آقایان نمایندگان و آقای وزیر جنگ
۲ - بیانات قبل از دستور چند نفراز آقایان نمایندگان وآقای وزیر جنگ
رئیس - موافقت بفرمایید آقای اردلان صحبت بکنند بعدهم ۱۰۹ها شروع بشود
اردلان - عرایض بنده بعنوان قبل از دستورمطابق نظامنامه جدید که بنده بآن معتقد هستم پیش از یکربع طول نخواهد کشید بنابراین از آقایان نمایندگان محترم تقاضا میکنم دراین ۱۵ دقیقه به بنده اجازه بفرمایید مطالبی بعرض برسانم عرایضی که بنده امروز میخواستم باتسحضار نمایندگان محترم برسانم موضوع گزارشی بود که از کمیسیون قوانین دارائی بمجلس شورایملی تقریبا ۳ ماهاست راجع بمالیتهای مستقیم تقدیم شده این یکی از قضایای بسیارمهم است که تمام اهالی مملکت امروز مبتلی بهشان است نه مؤدی مالیاتی تکلیفش را میداند نه دولت ملاکی دردست داردکه باستناد آن بتواند مالیاتشراوصول کند از کردستان هر هفته بنده مرتبا کاغذ دارم که مینویسند
رئیس - دارائی همچو حکمی صادر کردهاست که مؤدی باید این میزان مالیات بدهد اوهم بمن که نماینده کردستان هستم مینویسد وتکلیف میخواهد وحقیقةچیز عجیبی است که تصویب نامه هائی که درزمان فترت هیئت وزیران صادر نمودهاند راتعیین نکردهایم ولی قبل از اینکه بنده باین موضوع بپردازم یک مطلبی بود که جناب آقای مامقانی نماینده محترم راجع بوقایع آذربایجان و۲۱ آذر بیاناتی فرمودند بنده میخواستم راجع بآن مطالبی عرضی بکنم بعد به این مطلب مالیات بپردازم ولی چنانکه عرض کردم مجموع عرایض بنده از ۱۵ دقیقه تجاوز نخواهد کرد بنده معتقد هستم که این پیش آمد واقعه آذربایجان و ۲۱ آذر برای ما ایرانیها دو نتیجه بسیار مهمی دارد و میتوانیم ازآن بدست آوریم اول آنست که تمام دنیا دانست و بتمام دنیا ثابت شد که کشور ایران تجزیه پذیر نیست نمایندگان صحیح است و این واقعه آذربایجان این قضیه را ثابت کرد که اهالی مملکت ما چه در کنار رود ارس باشند و چه درکنار رود هیرمند زندگی کنند چه درمیناب وچه دربندر عباس باشند در تحت لوای اعلیحضرت محبوب خودشان چون جان شیرین یکدیگررادوست دارند وهیچ قوهای نمیتواند ایرانرا تجزیه کند این واقعه آذربایجان این حقیقت رابدنیا ثابت کرد نمایندگان صحیح است آقایان نمایندگان محترم مستحضر هستند که نسبت باستقلال کرد در جراید خارجی ورادیوهای بیگانه چه نغمههای شومی نواخته شد لیکن بهیچوجه دردل ماکردها تأثیری نکرد ماکردها مثل سایر اهالی این کشور خودمان راعضو لاینفک ایران دانسته ومیدانیم واین واقعه آذربایجان ثابت کرد که بهیچ قیمت نمیتوان ایرانرا تجزیه کرد نمایندگان صحیح است امامسئله دیگری راکه دراین واقعه آذربایجان وواقعه ۲۱ آذر ما ایرانیها باید بسیار توجه داشته باشیم وبنده شخصا خیلی علاقه دارم که باینموضوع آقایان نمایندگان محترم توجه بفرمایید اینست که مانباید مغرور باشیم باین پیش آمد که اینطور خاتمه پیداکرد ماکه هیئت حاکمه هستیم باید فکر کنیم که وضع زندگی اهالی این مملکت خوب نیست صحیح است ماباید شب وروز کوشش کنیم که دروضع خوراک دروضع پوشاک وزندگی مرم بهبودی محسوسی اصل شود این واقعه آذربایجان این درس رابما داد وماباید درنظر خودمان مجسم بکنیم وشب وروز دراین قسمت بکوشیم صحیح است بنده موقعی که جناب آقای سردار فاخر درمجلس فرمودند دولت آقای هژیر استعفا داد درآنجا در جلسه خصوصی برخاستم وعرض کردم که این مملکت ماشبیه یک بیماری است که اگر بخواهیم این بیمار بهبودی حاصل کند باید طرز معالجه و مداوای اورا تغییر بدهیم برای اینکه هر چقدر ایرانیها علاقه باین مملکت داشته ودارند ولی آقا گفته سعدی درنظر ماست که سعدیا حب وطن گرچه حدیثی است صحیح نتوان مرد بسختی که من اینجا زادم ما باید کوشش کنیم که این وضع مملکت رابهبودی بدهیم ودولت جناب آقای ساعد هم که انشاء الله امیدوارم توفیق حاصل خواهند فرمود اول فکرشان باید این باشد که معالجه این بیمار رابکنند ومن بعد باوضعی که تاحالا پیش رفته مارابجائی نمیرساند صحیح است صحیح است البته تنقید وانتقاد را خیلیها دوست ندارند ولی مانمی توانیم چشم خودمان راهم بگذاریم وبگوییم که دربهشت برین زندگی م یکنیم اینطور نیست مانباید چشمهایمانرا هم بگذاریم آقا وضع مملکت ماخوب نیتس وماباید در بهبود آن کوشش فراوان کنیم وبعقیده من حالا عقیده آزاد است راه باز یکه برای اینکار هست وبرای دولت هم امروز ممکن است تقاضا از مجلس شورایملی است که برنامه هفت ساله را تصویب کند صحیح است این یکراه حلی است ه مامیتوانیم با آن باینموضوع حاضر خودمان بهبودی دهیم من عقیده دارم که آقایان نمایندگان محترم اهتمام بفرمایند وبدولت آقای ساعدهم بگویندکه تشریف بیاورند اینجا وحضور پیداکنند و ما این برنامه هفت ساله راتصویب کنیم و یک قدمی برای بهبود وضع کشور ایران برداریم امروز من خودم شاهد این وضع هستم وقطعا خودآقایان نمایندگان محترم هم متوجه باین قضیه هستند که هر روز عدهای از تحصیل کردهها که دوازده سال تحصیل کرده ومتوسطه راتمام کردهاند میآیند می گویند ماکار میخواهیم ودراین مملکت کار نیست وهمین بیکاری است که مفسده فراهم میکند صحیح است این برنامه هفت ساله رقم این بیکاری رامی کند صحیح است یکی از قضایائی که موجب اسایش مردم ایران خواهد شد همین تصویب این گزارش کمیسیون قوانین دارائی بمجلس است که تکلیف مؤدی مالیاتی و دولت رامعلوم میکند جناب آقای گلشائیان یک لایحهای بقید دوفوریت اوردند بمجلس بنده خواستم حضورشان عرض بکنم که اگر مااین گزارش راتصویب کنمی منظور آقای گلشائیان برآورده میشود ما در این گزارش نوشتهایم که اگر مؤدی مالیاتی میزان درآمدش درماه ۲۰۰ تومان ودرسال ۲۴۰۰ تومان باشد از پرداخت مالیات معاف است درجای دیگر نوشتهایم درهمین گزارش که اگر یک املاک مزروعی مالیات ابواب جمعیش از ۵۰ تومان نقد و۱۵۰ کیلوجنس کمتر باشد یادراین حدود باشد از مالیات معا است باز ی کتبصره دیگری دراین قانون هست وتمام بقایای مالیاتی مأخذش این لایحه خواهد بود نبابراین جنابعالی که پیشنهاد فرمودید که تا ۵۰ تومان بقایا را نگیرند بنده عرض میکنم اگر این را مجلس تصویب کند چون مأخذ بقایای مالیاتی گزارش کمیسیون خوادهد بود دیگر اشخاصی که از ۵۰ تومان بپائین بدهی مالیاتی دارند معاف خواهند بود واگر تجارت خانه هائی هم از ۲۰۰ تومان کمتر بدهی دارند آنها هم معاف میشوند ودیگر لازم نیست که طرحی باقید دوفوریت بیاورید و وقت مجلس گرفته شود شما آقایان نمایندگان اهتمام بفرمایید که این گزارش کمیسیون قوانین دارائی بتصویب برسد وراجع باین کمک بکنید واین از حیث مؤدی مالیاتی واز حیث دولت که مالیات میگیرد یک وضع ثابتی پیداکند و مردم راحت بشوند بنده برای اینکه خاطر آقایان مستحضر بشود یک رقمی راجع بمالیات جنسی عرض میکنم که توجه بفرمایید اینجا درمجلس پانزدهم در دولت آقای هژیر یک قانونی ما گذارندیم راجع باینکه همان قانون زمان جنگ را اجرا کنند که بچه نحو جنس از مردم بگیرند وببرند بانبارهای غله وسیلوها درصورتیکه دراین گزارش یک ماده نوشتیم که مطابق مالیات جزو جمع سه برابر بعنوان مازاد غله بگیرند ماحساب کردیم در کمیسیون قوانین دارائی که مالیات جزو جمع ۴۷ هزار تن است و سه براب راین مالیات میشود ۱۹۰ هزار تن بدون اینکه کمیسیون تشخیص برود و از مالکین بپرسند و مزاحم آنها بشود که آقا تو باید اینقدر مازاد غله بدهی چاه بزند خرج برای دولت پیش بیاورد بموجب همین گزارشی که تقدیم مجلس شورای ملی شده ۱۹۰ هزار تن بدون دردسر برای دولت مالیات جنسی گرفته میشود در صورتیکه در گزارش آقای گلشائیان که درمجلس قرائت کردند بیش از ۱۲۰ هزار تن جمع آوری نشدهاست بنابراین ما میبینیم بدون اینکه قانونی بیاوریم بمجلس و این کمیسونهای تشخیص مازاد غله در دهات و قصبات و شهرها تشکیل شود بموجب همین لایحه که بمجلس تقدیم شده ۱۹۰ هزارتن درسیلوها جنس خواهد رفت البته بعضی از آقایان محترم فرمودند که این گزارش کمیسیون قوانین دارائی که مرکب از ۳۱ ماده و۱۹ تبصرهاست نواقصیهم دارد بنده نمیگویم که نواقصی ندارد ولی خاطر آقایان محترم رااطمینان میدهم که نواقص این بحدی نیست که اصل موضوع را از بین ببرد یعنی یک نواقص جزئی است بنابراین بنده عقیدهام این است که چون قانون اساسی اهم مسائل مجلس شورای ملی را موضوع مالیاتعا قرار داده مابیاییم امروز یا فردا یا روز شنبه بک جلسه فوق العادهای تشکیل بدهیم واین راتصویب بکنیم البته دردستور مجلس شورای الان دوطرح با قید دو فوریت است که خدمت آقای رئیس تقدیم شده وهردوطرح را عدهای از آقایان امضاءکردهاند یک عدهای تقاضا کردهاند که سه ماده ازاین قانون مطرح و تصویب بشود بنده ویک عده دیگر از آقایان که ۶۰ نفر هستند تاضا کردیم که مجموع این ۳۱ ماده باشد مطرح شود بسیار خوبست واگر آن سه مادهای هم مطرح بشود پیشنهادی تهیه کردهایم که آن سه مادهای تبدیل بشود به ۳۱ ماده و۱۹ تبصرره بنا براین باین نحومامیتوانیم یک ملا ک قانونی درتمام مملکت معین بکنیم که هم مؤدی مالیاتی تکلیفش معین شده باشد وهم دولت بنده از آقایان نمایندگان محترم استدعا میکنم نظر باهمیتی که این موضوع دارد کمک بفرمایند که اینگزارش کمیسیون قوانین دارائی واین طرحی که بقید دوفوریت ما تقدیم مجلس شورای ملی کردهایم بتصویب برسد البته بنده عرایض دیگری هم داشتم ولی چون عرض کردم که بیش از ۱۵ دقیقه صحبت نخواهم کرد مرخص میشوم وعرایض خودم را خاتمه میدهم (فولادوند – احسنت)
رئیس - بااجازه آقایان وارد دستور میشویم آقای وزیر جنگ بفرمایید
وزیر جنگ - اوضاع واحوال امروز کشور وشوریدگیهائی که همه بآن آشنای داریم بحدی رسیده که بایستی سازمانهای مختلف کشور دست یگانگی بهم داده واز هر نوع اختلاف دوری نمایند نمایندگان صحیح است پس از جلسه اخیر مجلس شورای ملی عدهای باین جانب تذکر دادند که شاید بیانات این جانب حمل برخصومت باطرفیت خاصی باآقای مهندس رضوی شده این جانب درعلاقمندی ومیهن پرستی وشرافتمندی آقای مهندس رضوی تردیدی ندارم باوجود اینکه تصور میکنم سازمان ارتش مرتب ترین سازمان کشور ولی ارتش هم مانند هر سازمانی هیچگاه صورت کمال مطلوب رانداشته وبایستی نواقص آن ضمن توجه ورسیدگی مرتفع شود بطوریکه درفرمان مبار کشاهانه در ۲۱ آذر نیز این موضوع بطور روشن تشریح گردیده منظور از بیانات جلسه گذشته این جانب شرح حقایقی بود که شاید از نظر نمایندگان محترم مکتوم مانده باشد اینک ضمن تشریح این مختصر باز یک مرتبه دیگر حاضر بودن سازمان ارتش را برای انجام خدمات مقدس سربازی بعرض نمایندگان محترم رسانده وامیداست باپشتیبانی مجلس شورای ملی بتوان بهتر نظریات اصلاح طلبانه آقای مهندس رضوی وسایر نمایندگان محترم راتحت فرماندهی شاهانه بخوبی انجام داد نمایندگان احسنت صحیح است
رئیس - جلسه پیش پیشنهادی که شده بود توضیحاتی دراطرافش آقای اقبال دادند و یک نفر هم بعنوان مخالف صحبت کرد وبرای رای عده کافی نبود الان هم همین حال رادار د یعنی عده کافی نیست ودستوری هم الان نداریم ۶ نفر از آقایان بموجب ماده ۱۰۹ میخواهند یک توضیحاتی بدهند حالا اگر آقایان اجازه میفرمایند آقای عامری بااستفاده از ماده ۱۰۹ صحبت کنند
دکتر مجتهدی - کار دیگری غیر از ماده ۱۰۹ نداریم
حاذقی - آقای
رئیس - اجازه بفرمایید اکثریت بشود و لایحه دولت مطرح شود (زنگ رئیس)
رئیس - ساکت باشید آقای حاذقی بگذارید من صحبتم رابکنم بعد شما صحبت کنید یا باید مجلس موافقت کند که آقایان با استفاده از ماده ۱۰۹ صحبت کنند یا اینکه خیر هر لایحه دیگری هم بیاید محتاج برأ ی است لایحهای که آقای وزیر دارائی دادهاند با قید دوفوریت است لایحهای هم اخیرا آقای وزیر جنگ دادهاند آنهم بقید فوریت است حالا اگر آقایان با ماده ۱۰۹ موافقند که آقای عامری صحبت کنند
حاذقی - بنده با ۱۰۹ موافق نیستم
رئیس - موافقت شما شرط نیست فرامرزی استفاده از ماده ۱۰۹ حق وکیل است مجلس حق سلب حق از وکیل ندارد
رئیس - به همین جهت گفتم که آقای عامری صحبت کنند پیشنهاد از آقای فولادوند راجع به ده دقیقه تنفس رسیده که توضیحاتی خواهند داد
فولادوند - بنده شهادت آقایان چه وقتی که مریض باشم همیشه میل دارم روزی چندین ساعت در مجلس کار بکنم صحیح است وهمیشه واقعا متاثرم که پیشنهاد تعطیل یا تنفس بکنم الان ملاحظه بفرمایید چندین جلسهاست در این مجلس صحبت شدهاست و فعلا چند نفر از آقایان میخواهند با استفاده از ماده ۱۰۹ صحبت کنند نتیجه این میشود که هریک از آقایان بدیگری بخواهد پاسخهائی بدهند و یا یک توهینهائی خدای نکرده پیش بیاید بنده عقیدهام این است چون آقایان نمایندگان سه روز است حاضر نمیشوند که عده برای رأ ی کافی شود و نتیجه این مذاکرات و اخطارهای ۱۰۹ هم چیزی عاید ملت ایران نخواهد شد ده دقیقه تنفس داده شود برویم بیرون و باین رفقای ما که نمیخواهند بیایند در جلسه بگوییم اگر میخواهید کار کنید که برایم در مجلس و کارمان را انجام بدهیم و اگر هم نمیخواهید که برویم منزل اخر این فایدهای ندارد که همه اش ماده ۱۰۹ واین حرفها باد وماهم بنشینیم گوش بدهیم صحیح است این عرض بندهاست و منظورم تعطیل جلسه نیست
رئیس - آقای عامری بفرمایید
مهندس رضوی - بنده که قبل از ایشان اجازه خواستهام
رئیس - خیر آقای عامری همان موقعی که شما راجع بورود قوای خارجی صحبت کردید اجازه خواسته بودند
مهندس رضوی - بنده هر روز که راجع بمن صحبت شود استفاده از ماده ۱۰۹ برایم مخلوط است
رئیس - آقای عامری بفرمایید
عامری - عرض کنم که اگرماده ۱۰۹ را ملاحظه فرموده باشید درماده ۱۰۹ حتی برای رفع اشتباه هم اشاره دارد ومیتوان توضیح داد بنده اهل حرف زیاد نیستم ولی برای رفع اشتباه آقایان چند نکته راباید عرض بکنم وموقع را الان مقتضی نمیدانم که وارد جزئیات قضیه شهریور بشوم و فقط چند نکته بطور اختصا راز برای آقای مهندس رضوی عرض میکنم بنده اولا متشکرم که ایشان اینجا حرف زننده نزدند ودرجلسه بعدهم گفتند که مارااغفال کرده بودند (مهندس رضوی - بنده قبلا هم همین موضوع رادرمجلس گفته بودم) بنده خیلی متشکرم از آقا که اگر حقیقتش را فرموده بودید دیگر مجددا لازم نمیشد (مهندس رضوی - عرض کردم یکسال قبل گفته بودم) عرض کنم این یک چیزی است که بایستی فکر آقایان روشن شود بیش از قضایای شهریور وقتی که جنگ پیش آمد ما بین دوهمسایه بودیم درینموقع مجلس از اکثریت افتاد و پس از چند لحظه مجددا اکثریت حاصل شد مهندس رضوی بگویید آقایان تشریف بیاورند آقای وزیر خارجه ی برایتان شهریور توضیح میدهند بنده ابا و انکاری ندارم که وزیر خارجه بودم و افتخار میکنم (مهندس رضوی - همین باقیمانده بود که افتخار هم بکنید)
رئیس - آقای مهندس رضوی ماده ۱۱۲ رارعایت کنید قطع کلام نکنید والاحق نطق را از شما سلب میکنم بفرمایید آقای عامری
عامری - همه آقایان مسبوق هستند که همسایه شمالی مایک قرار دادی درهمان موقعی که جنگ میخواست شروع بشود با آلمانها داشت و وارد جنگ هم نبود همسایه جنوبی ما وارد جنگ بود در چنین موقعی دولت و مجلس ایران همه بیطرفی ایران را تصدیق کردند صحیح است یک سیاستی بود که دولت ایران در یک چنین موقعی که قرارداد دارد با آلمانها نسبت بهمسایهای که وارد جنگ بیطرف بماند این بیطرفی مورد تصدیق همه واقع شد هم دولت ایران هم پادشاه مملکت هم مجلس شورای ملی غیر از این هم نمیتوانست باشد بیطرفی را اعلام کردیم هر دو دولت از ما تشکر کردند بعد وقتیکه قضایای بالکان پیش آمد دو دولت از بالکان باقی مانده بود یکی دولت یوگواسلاوی بود که بالاخره آلمانها بهش حمله کردند و بلائی بسرش آوردند که درظرف چند روز پایتختش میسوخت قضیه یوگواسلاوی که تمام شد بالکان باقیمانده بود بالکان هم که تمام شد و آلمانها بکلی از بالکان راحت شدند قوائی تهیه کرده بودند در تمام سرحدات شوروی یکمرتبه شبانه حمله کردند بسرحدات شوروی موقعی که حمله کردند موقعی بود تمام اروپا در زیر سلطه آلمان بود قوای آلمان آمده بود در مصر شمال افریقا را گرفته بود جنگهای طبرق و العلملین در خاطر آقایان هست در یک چنین موقعی هیچیک از دول حتی تمام همسایگان ما همه از خدا میخواستند که بیطرفی آنها حفظ شود ما برای اینکه همسایههای ما بفهمند که هیچگونه نظری نداریم در چنین موقعی مجددا اعلام بیطرفی کردیم یادداشت دادیم باز هردوی آنها از ما تشکر کردند اما چه شد که بما حمله کردند مهندس رضوی ناجوانمردی کردند برخلاف اصول بشریت رفتار کردند برخلاف اصول جنگ رفتار کردند نه اصول صلح بلی دراین قسمت اختلاف نظری نداریم بقدری ما در رعایت بیطرفیمان مراقبت و دقت کردیم که تمام دول بیطرف واقعا بما تحسین کردند همین نمایندگان دولت ترکیه بما میگفتند که ما هیچ کجای دنیا را ندیدیم که تا این حد مرتب باشد قضیهای اتفاق افتاد برای ترکها ترکها هم بیطرف بودند وقتیکه سفیر کبیر ترکیه در اینجا فوت کرد از ساعت ۸ تا ۱۰ معین کرده بودند برای بعضی از و از ۱۰ تا ۱۲ برای یکدسته دیگر ما گفتیم اگر از ساعت ۸ برویم ممکن سوء تفاهماتی بشود اگر از ساعت ۱۰ هم برویم ممکن است سوء نظر پیداکنند از ساعت ۸ رفتیم درمجلس ختم آنها نشستیم تاظهر که هیچکدام از طرفین نتوانند بگویند که شما تمایلی بیک طرف دارید هیچ چیزی هم از ما نخواسته بودند اگر مات از یک چیزی خواسته بودند این را من بایستی بیا د مرحوم رضا شاه بگویم که ایشان سعی کردند که ببینند از ما چیزی میخواهند یا نه از آنها استعلام شد که چیزی میخواهند یا نمیخواهند جز رعایت بیطرفی مهندس رضوی همین استنباط شما غلط بود همه چیز میخواستند زنگ رئیس اما برای اینکه کسی بداند چرا بما حمله کردند بنظر بنده این است که نطقی میکند چرچیل یعنی رویه اش این بود که هر موقع یک قضیهای اتفاق میافتاد میآمد بلافاصله در پارلمان انگلستان و تمام قضیه را شرح میداد در ۹ سپتامبر ۱۹۴۱ مستر چرچیل بعد از قضایای ایران نطقی در پارلمان انگلستان میکند میگوید وقتیکه آلمانها حمله کردند بروسیه بعد از دو سه هفته قسمت عمده از صنایع جنگی دولت شوروی را از بین بردند ما مجبور بودیم کمک فوری برسانیم سه راه برای ما بود یکی راه آذخانگلسک بود که در آن راه هم تحت البحریهای آلمان و کشتیهای آلمان بودند راه دیگری که بود راه ولادیوستک بود که ۱۱ هزار کیلومتر از راه ولادیوستک باید محمولات راحمل کنیم نزدیکترین راهی که برای ما بود راه ایران بود که راه آهم سرتاسری ایران کشیده شده بود مهمات را بخلیج فارس و از آنجا به بحر خزر میآوردند و از بحر خزر بوسیله ولگا بقلب شوروی میرفت مهندس رضوی اصناف بدهید خودتان این توضیح ما را از هر چیزی بی نیاز میکند (مهندس رضوی - آنروز که باید بگویید ساکت ماندید) (زنگ رئیس)
رئیس - بشما اخطار میکنم آقای مهندس رضوی همه دارند گوش میدهند بگذارید حرفشان را بزنند
عامری - البته مهر فروزنده چو پنهان شود شب پره بازیگر میدام شود
آزاد - ۵ سال زن و بچه ما را بازیچه آنها کردند حالا میآیند اینا این حرفها را میزنند (مهندس رضوی _ شعر نخوان دیگر ترا بخدا)
رئیس - این چه ربطی به شلوغ کردن مجلس دارد آقای آزاد شما هم بیایید اینجا هرچه میخواهید بگویید نظامنامه را مراعات بکنید
عامری - این توضیحات را من از نظر خوش آمد کسی نمیگویم اینها برای رفع اشتباهتان یکمرتیه باید گفته شود حملهای که شبانه بدون هیچ سبب و جهتی بما شده عللش در آن نطق هست همانطور که مستر ایدن یکدفعه دیگر خودش درچندی پیش گفته بود و تصدیق کرد که اشتباه کردند و گفت امیدواریم چنین اشتباهاتی دیگر نشود (مهندس رضوی - خیانت کردند نه اشتباه جنایت کردند) ولی آن حملهای که بما شد بدون هیچ دلیلی بسیار ناجوانمردانه بود وبرخلاف اصول انسانیت بود نمانیدگان صحیح است برخلاف همه قوانین بود بعکس درایران هیچکس هیچگونه تقصیری در این موضع ندارد تمام خسارات ما را باید بپردازند و هیچکس هیچگونه تقصیری بگردن زمامداران ما نباید ببندند امروز هر کس بخواهد تقصیر را گردن زمامداران ما بیاندازد خیانت کردهاست صحیح است بنده در کابینه مرحوم فروغی بعد از آنیکه این آقایان تشریف آوردند آقای گلشائیان شاهدند در کابینه مرحوم فروغی شب خواستیم آنها را گفتیم چه از ما میخواهید حالا که آمدید (مهندس رضوی - سوال نداشت) گفتند ما از دولت خودمان میپرسیم بعد یادداشتی دادند و آمدند گفتند که ما راه ارتباط را میخواهیم میخواستند تمام در ید خودشان باشد
رئیس - آقای عامری ۱۰۹ را هم رعایت کنید
عامری - وقتی که کسی در دریا غرق بشود بزرگترین اشخاصی که دارای بالاترین فضائل اخلاقی باشد وقتیکه یک تخته پارهای پیدامیشود ودیگر نگاه نمیکند که بیچاره دیگری غریق وناتوان است وبدبخت است او را دور میکند و خودش تخته پاره را میگیرد ولو دارای بالا ترین مزایای اخلاقی باشد این آقایان هم دارای یک چنین وضعی بودند در یک همچوحالی بودند برای خودشان یک ضرورت امی ایجاب میکرد ما هم بدبخت وبیچاره بودیم حتی در یادداشتی که بعد دادند در کابینه مرحوم فروغی این صحبت شد گفتند حالا که آمدهاند قبولشان کنید گفتند مرحوم فروغی گفتهاست که تمامتان باید این یادداشت را امضاء کنید بنده شهادت آقای گلشائیان گفتم آقا تاخسارتمان را مطالبه نکنید بنده یادداشت را امضاء نمیکنم مهندس رضوی اینها رفع مسئولیت نمیکند بعد که مطالبه خسارات و غرامت کردیم یک طرف از همسایهها قبول کردند بدهند ولی طرف دیگر گفت چون مقاومت در مقابل ما کردند نمیدهیم در یادداشتی که بعد از آمدن قشونشان دادند خودشان تقاضا کردند که بیطرف بمانیم این یادداشتها است آنها را بخوانید مقصود من این است که بدون هیچ سبب و جهتی بوده و هیچکس تقصیر ندارد اگر ضرورت نظامی ایجاب میکرد که خاک ما را بگیرند ما هیچ تقصیر نداشتیم و باید تمام خسارات و غرامات ما را بدهند و مسئول تمام خسارات و غرامات ما آنها هستند مهندس رضوی جنایت کردند و مسئولند
رئیس - آقای مهندس رضوی
قبادیان - بنده قبلا اجازه خواسته بودم
رئیس - این مطابق ترتبیب است که نوشته شده نوبت بهمه میرسد ۶ نفر اجازه خواستهاند یکی یکی
مهندس رضوی - عرض کنم حضور مبارک آقایان محترم عرایضی که حضور آقایان عرض میکنم توقع دارم تمنی دارم که بآنچه من عرض میکنم و بیش از چند دقیقه از وقت شما را نخواهد گرفت قبل از هر اعتراضی توجه بفرمایید از جراید با آن تشکر صمیمانهای که نسبت بهمکاری آنها دارم بخصوص توقع دارم تمنی دارم که عرایض من را بدون تحریف و اگر ممکن است بدون خلاصه کردن منتشر نمایند از رادیو تهران هم خواهش میکنم که کرنا نگذارند برای من کرنا نگذارند پس از اظهارات و عرایضی که در چندین جلسه مجلس بعرض شما نمایندگان ملت ایران و بعرض تمام مملکت ایران رسانیدم یقین داشتم که تهمتها و افتراهای زیاد از چندین ناحیه هر روز هر ساعت هر دقیقه خواهد بارید این نواحی راکه احتمال میدادم بشما معرفی میکنم اول از ناحیه خارجیها که اینجانب بدون توجه بسمت ومحل جغرافیائی و بازیهای سیاسی آنها و فقط با در نظر گرفتن منافع ملت ومملکت تعدیات و مظالم و ناروائیهای سیاسی و اقتصادی آنها را با دلیل و رقم ثابت کردم این ناحیه اولی است که انتظار دارم و اکنون هم صدای این ناحیه را میشنوم دوم از ناحیه مزدورانی که برای بیگانگان و بخرج بیگانگان عمل میکنند متاسفانه عده آنها زیادتر از آن شدهاست که ملت ایران بتواند تحمل کند یک نفرش را از اگر یک مملکتی داشته باشد نمیتواند تحمل کند در فرانسه یک نفر را پیدا بکنند دار میزنند در امریکا دار میزنند در روسیه اگر فکر بکنند که یک نفر ممکن است چنین کاری بکند دارش میزنند صحیح است آقا کتاب بخوانید روزنامه بخوانید بمن انصاف بدهید صحیح است مقصودم این است که از این اشخاص مزدور بیگانه ما زیاد داریم متاسفانه حالا تکلیفشان چیست خودتان میدانید ولی اگر من میتوانستم دارشان میزدم البته محاکمه شان هم میکنیم این طریقه را دوست نداریم که روی ظن فقط عمل بکنیم وقتی مطمئن شدیم عمل میکنیم سوم از ناحیه اشخاصی که بصراحت یا با اشاره خیانتها جنایتها و یا صنف آنها را بملت ایران گوشزد کردم شما تصور نفرمایید وقتیکه من اینجا میگویم حسنعلی خانها کیها بودند اینجا بامن دوست میشوند اینجا آقایان توی توی دلشان یعنی آن کسانیکه هنوز وجدان و شرافت ملی دارند بمن احتر ام میکنند توی خانه خودش که نشسته درهمان دستگاه تجملی که با پول مردم تهیه کرده امروز اگر وجدان ایرانی برایش باقی مانده باشد آن عدهای که وجدان دارند بمن احترام میگذارند اما البته در سیاست با من دوست نیستند و در جائی از من تعریف نمیکنند ولی توی دلشان آنهائی که وجدان دارند بمن احترام میگذارند همانهائی که من برعلیه شان صحبت کردهام اطلاع دارم خودشان بمن گفتهاند گریه آور است خودشان بمن گفتهاند اردلان گریه آورنیست چرا گریه آور است برای اینکه حس میکنم اگر سی یا چهل سال پیش این اوضاع و احوال تشریح شده بود شاید هفتاد در صد از این بیچارگیها پیش نمیآمد صحیح است چهارم این ناحیه قابل توجهاست از ناحیه اشخاص بی اطلاع ساده دل که بواسطه شیوع یک فکر غلط همیشه هر صدائی را با نظر سوء ظن نگاه میکنند آن فکر غلط چیست آن این است که گفتهاند که در ایران هرکس که یک مطلبی میگوید یا نفع شخصی درش هست یا مامور است این را مخصوصا همانهائی که مامور میکنند منتشر میکنند چرا برای اینکه اولا راه گم میکنند ثانیا مملکت را ضعیف میکنند مملکت رادریک حال بیچارگی نگاه میدارند یک حالتی بمملکت میدهند که اگر یک کسی بلند شد گفت مال مملکت ماراکه بردهاید باید پس بدهید زمینه برای حمله باوحاضر باشد از دوطرف حمله میکنند از چند طرف حمله میکنند تامردملی را از پا درآورند میگویند این از طرف خودمان است سیاست آن است وبی سیاستی همین است که بنده گفتم آقای وزیر خارجه ایام شهریور این رادرکتاب چرچیل هم ننوشتهاند ولی درکتابهای دانشکده حقوق نوشتهاند تمام شاگردان حقوق ایران هم میدانند روی ناحیه چهارم باید عرض کنم افراد بی غرض هستند آنهائی که میگویند صحیح است آنها خودشان باینطریق برایشان القاء شبه شدهاست پنجم این ناحیه رامیخواستم مسکوت بگذارم ولی آنرا هم میگویم از ناحیه رقابتهای کوچک نآقابل وبی اهمیت انتخاباتی وهرکس مختصر تجربهای درسیاست داشته باشد نه باندازه آقای عامری فقط مختصر آنهم درسیاست داخلی میداند که اصلا درزمینه انتخابات چه کینه ورزیهائی پیش میآید و چگونه رقیب انتخاباتی یا کسانی که خیال میکردند شاید ممکن بشود وکیل بشوند در ته دلشان چه افکاری پیدا میشود حالا این کلیات بود من اینجا قبل از اینکه بآقای وزیر جنگ جواب بدهم باجازه شما یک عرضی میکنم آن این است که بصدای بلند در مقابل ساحت مقدس مجلس شورای ملی در مقابل تمام ملت ایران بتمام اتهام زنندگان خواه در این ۵ ناحیهای که خودم تشخیص دادهام واقع باشند و خواه از یک ناحیه دیگری که من نمیدانم صدا بلند شده باشد اعلام میکنم که اگر یکی از کوچکترین اتهامات خودشان را توانستند ثابت کنند من تمام را قبول دارم حالا میگویند مشکل است ثابت کنند میگویند پرونده میخواهد خیر هیچ پرونده لازم نیست من محکمه نمیخواهم برای من محکمه لازم نیست نه آقا من چند نفر را اسم میبرم اگر به آنها همین قدر حتی بازبان آنها را متقاعد کردند که آقا این اتهام معین مشخص صحت دارد دیگر من حرف اتهام زننده را قبول دارم قبول دارم این اسامی را هم که نوشتهام و اسم میبرم خدای من شاهد است روی حب و بغض شخصی انتخاب نکردهام و اشخاص محترم دیگر مملکت را هم قبول دارم هر ایرانی شرافتمندی را قبول دارم اتهام زننده برود در خانه آن ایرانی شرافتمند اگر مطلبی دارید بگوید و اگر او بعد از بررسی وجدانی قبول کرد بنده هم قبول میکنم از مجلس شورای ملی آقای مامقانی آقای سید هاشم وکیل آقای احمد شریعت زاده آقای سلیمان ضیاء ابراهیمی ایا اینها هم فراکسیون من هستند آیا اینها بامن دوست هستند حتی بعضی از انها را اینجا من کوبیدهام من اینها را برای کار خودم انتخاب کردم این فدارکاری سیاسی است آقایان از وزارت دادگستری آقای جهانشاهی آقای هئیت آقای نقوی آقای دکتر سمیعی آقای یکانی سزاوار بسیار مردمان شریفی هستند
رئیس - آقای مهندس رضوی این اخطار ۱۰۹ شما باید منطبق با ماده باشد خیلی مختصر بفرمایید
مهندس رضوی - میخواهم کارحضرتعالی را راحت بکنم اردلان شاید تصدیق نکردند اجازه بفرمایید آقای اردلان من شما را دوست دارم اسم شما را هم میتوانستم ببرم اسم همه را باید بنویسم ولی نمیخواهم همه را بگویم که بگویند سردرگم میکند کلیات میگوید مبهم میگوید از وکلای دادگستری آقای سرشار آقای ارسلان خلعتبری آقای سید محمد حجازی آقای حسن معاصر وآقای لسانی از بازرگانان
رئیس - اینها مربوط بماده ۱۰۹ نیست آقای مهندس رضوی آنچه بشما نسبت دادهاند شما میتوانید جواب بدهید
مهندس رضوی - تمام شد اجازه بفرمایید چیزی باقی نمانده جنابعالی باید بمن کمک بفرمایید جان من در خطراست یا کمک بفرمایید یا مرخص میشوم صدر زاده چه خطری خطری ندارد از آقایان بازرگانان بنده هم استثنائی نمیتوانم قائل بشوم همان آقای وکیلی و همان آقای نیک پور که برعلیه اینها در ورودشان بمجلس اعتراض دادم و بعد هم دلائل اعتراضم را در چند روز گذشته گفتم هر دو را برای اینکار قبول دارم اما از ارتش من خیلی را میتوانم قبول بکنم من دوستان زیادی دادم و من برای راهنمائی و برای اینکه نشان بدهم چه میخواهم بگویم من برای آن اتهام زننده تصدیق سرتیپ باتمانقلیج را قبول دارم یکی از نمایندگان شخص بسیار خوبی است بلی شخص بسیار شرافتمندی است من این شخص را قبول دارم هیچوقت هم او را ندیدهام یعنی فقط از دور دیدهام ولی قبول دارم چرا من شرافت او را اینجا بملت ایران اعلام میکنم حالا ممکن است بمن بگویند که این آقایان درتهرانند حوزه انتخابی شما کرمان است از کرمان هم که من آقای ضیاء ابراهیمی را اسم بردم ولی حالا میگویم آقایان محترم در عدلیه کرمان (رئیس - دادگستری که از تهران رفته) آقای عضدی را قبول دارم هرکس هست لابد رئیس عدلیهاست وشخص شرافتمندی است آقای شیخ عباس مرشدزاده دادستان کرمان را هم قبول دارم حالا اگر اتهام زننده قبل از آنکه مطلبی را بگوید پیش خودش هر وقت رفت مطلب خودش را بیکی از این آقایان ثابت کرد ثابت هم عرض کردم محکمه پسند لازم نیست من قبول دارم اسم من را اگر فقط در یک پرونده جنائی یا جزائی یا حتی پرونده عادی جنحهای پیداکرد آنوقت من همه اتهامات را قبول دارم اسم من سید احمد رضوی صدر زاده آقا اینطور بسیار هستند بله آقا ملت ایران همه همینطور هستند (همهمه نمایندگان) (زنگ رئیس) اما حالا جناب آقای وزیر جنگ صورت نطق من در مجلس هست و من خوشوقتم که در فاصله ۲۴ ساعت تیمسار سپهبد امیر احمدی وزیر جنگ که قبلا حتما و از روی بی لطفی به متن مطالب من توجه نفرموده بودند بعد وقت خودشان را صرف کردند و لااقل قسمت مربوط به ارتش را آنچه که من گفته بودم مطالعه کردند و از آن جوابی هم که امروز اینجا در واقع متممی که امروز برای مطالب دیروز گفتند بنده بسهم خودم متشکرم اینکه ایشان تشریف بیاورند اینجا و وطن پرستی و شرافتمندی و اصلاح طلبی من را تایید بکنند بهر حال و بهر صورت محل تشکر و سپاس گذاری است (احسنت) ولی جناب آقای وزیر جنگ من به هیچ وجه اساس بارتش توهین نکرده بودم من بحضرتعالی هم توهین نکرده بودم حالا که خواندهاید مطالعه کردهاید بر شما ثابت شد که من غیر از مطالب اصولی هیچ نگفتهام و شما هم ابدا مطالب اصولی من را جواب ندادید من هم آن مطالب اصولی را جواب نمیخواستم ضمن عرایض خودم بدولت تذکر دادم که توجه بکنید بیایید تصدیق کنید و عمل کنید اصلاح کنید من اینها را نمیگویم که معروف بشوم نمیگویم که بیایید توی اطاق مرا متقاعد کنید این کار به درد ملت ایران نمیخورد برای اینکه ملت ایران حس میکند که مطالب من صحیح است باید عملا نشان بدهید که میخواهید اصلاح بفرمایید و این توجه به مطالب حقیقی و اینکه آمدید امروز بیان فرمودید اعتراف به نیات اصلاح طلبانه خودتان را من طلیعهای میدانم برای اینکه شما میخواهید اصلاح کنید و همین فرمایش شما رابنام ملت ایران از شما سند میگیرم و منتظر اصلاحات شما هستم من دیگرهیچ نمیخواهم راجع بارتش حرف بزنم چرا برای اینکه سرباز ارتش خود من هستم آقایان نمایندگان هم همگی سرباز ارتش هستند تمام ملت ایران سرباز است ارتش و ایران دو چیز نیست آقا صحیح است ما ارتش داوطلب که نداریم یعنی ارتشی که داوطلب باشد البته مردمان داوطلبی هستند آنها هم برادر ما هستند خیلی هم احترام میکنیم ولی اصولا ما ارتش وظیفه داریم این وظیفه یعنی چه یعنی همه ملت ایران سرباز ارتش هستند ملت ایران و ارتش یک مفهوم دارد اما از نظر من که وکیل مردم هستم مامور توزیع پست و تلگراف همان ماموری که میدانم من گرسنهاست وبه او دوچرخه هم نمیدهند و اگر هم میدهند میگویند تعمیرش را ۲۵ قران بگیر خودت عهده دار بشود همان مامور اگر خوب انجام وظیفه کند همان مامور توزیع پست وتلگراف را من مردی شرافتمند میدانم و در مقابل آن افسری که دزدی کرده خیانت کرده چپاول کرده در روز معرکه فرار کرده از آن افسری که تا وزیر خارجه وقت خواستند مطلب را استنباط بفرمایند گذاشت از این شهر رفت و یا هر جا بود محل خدمت خود را ترک کرد من او را خائن میدانم من آن مامور پست و تلگراف را ترجیح میدهم بر آن تیمسار دزد فراری آقای سپهبد احمدی شما هم توی دلتان ترجیح میدهید من که میدانم ترجیح میدهید اگر فشار دارید که به آنها باید کار بدهید ندهید بگذارید این مملکت نجات پیدا کند یک کسی را که اگر اسمش رابگویم هرچه باوبگویید ماجراجو نمیتوانید او را بنامید میگفت شب فرار از تهران توی این میدان بهارستان نشسته بودم چند نفر از نمایندگان بودند میگفت با خانوادهام نشسته بودیم و دیدیم از پنج اتومبیلی که میرفت یکی سیویل یود ۴ تایش نظامی این را گفت ولی ولی من باین احتیاجی نداشتم من صاحب منصبی میشناسم موقعی که میخواست فرارکند برفیق سیویل خودش اسرار داشت که بیا تو هم برویم آنرفیق سیویل الان در مجلس نشسته او نرفت فرار نکرد من نمیگویم از بقیه جهات طیب و طاهر است نه آقا ولی فرار نکرد اینها قیمت دارد حالا آقایان محترم آیا ما باید بیاییم ارتش خوددمان را بدهیم بدست اینها نه آقای وزیر جنگ شماهم نمیدهید و نباید بدهید از شما تقاضا میکنم از شما تمنا میکنم که این طلیعه اصلاح طلبی را عملا بملت ایران نشان بدهید من برای خودم نه پاداش میخواهم نه تظاهر میخواهم من فقط بنام ملت ایران بنام همه این مردم این مطالب را گفتم شما هم که بخوانید آنوقت تصدیق خواهید فرمود که آنچه من گفتم گمراه کننده نیست متزلزل کنند ارتش نیست من هیچوقت بارتش توهین نمیکنم من ایجاد انقلاب نمیکنم ولی آن افسران فراری آن چپاولگر این مملکت را به انقلاب خواهند داد و اگر شما دست آنها را برکنار کنید مملکت را از انقلاب نجات دادهاید بنده نمیخواستم دیگر عرایضی بکنم ولی چون وظیفه من است خیلی مطالب داشتم راجع بارتش والبته هیچکدام از مطالبی که امروز هم گفتم متزلزل کننده نبود ارتش در قلب من است ارتش در قلب ملت ایران است صحیح است مظهر ارتش شخص اعلیحضرت محمد رضا شاه را ما بعنوان مظهر ملت خودمان بایشان احترا م میکنیم و دوست داریم تکریم میکنیم صحیح است و روزی هم که پشتیبانی ما را نداشته باشند باری ایشان سلطنت فایدهای ندارد من اینجا در ضمن بیانات سابق نشان دادم آن پادشاهی که از ید قدرت او استفادهها کردند روز خطر او را تنها گذاشتند و بانصورت افتاد که همه میدانید چرا آن مطالب را گفتم خیال نکنید که من میخواستم تاریخ را بگویم تاریخ را در منزل میروند مینویسند این مطالب را گفتم و نتیجه گرفتم امروز امروز هم نباید کاری کرد که پادشاه ما خدای نکرده از ملت جدابشود صحیح است من دوساعت با پادشاه ملاقات داشتم چند روز پیش البته کسی صحبتش را نمیکند فلان آدم که معلوم نیست چکار میکند نمیگویم دزد هم هست زیرا بمن خواهید گفت روی این کلمه خیلی فشار میآروی آن شخص وقتیکه بحضور پادشا ه مملکت پذیرفته میشود میروند توی رادیوها کرنا میزنند در روزنامهها مینویسند همه ملت باید خبردار شود ولی من احمد رضوی را اعلیحضرت میپذیرند یکساعت و نیم با من صحبت میکنند تمام مطالب من را تایید و قبول میفرمایند که من تفسیر باطن ایشان راکردم بمن همان قضاوت آقای ساعد را در واقع تایی میفرمایند ولی هیچکس خبر نمیشود چرا برای اینکه نباید ملت خبر بشود آخر بنظر وطن فروشان سید احمد رضوی که جایش در حضور پادشاه نیست و اگر هم شرفیاب شده و مورد تایید و تفقد مخصوص قرار گرفته ملت ایران نباید بداند من اینجا باز تشکر میکنم از شخص اول مملکت تشکر دارم که آنچه من گفتم و مکنون خاطر ایشان بود عملا خودشان مدتها است نشان دادهاند که میخواهند اصلاح بفرمایند و امیدوارم که با پشتیبانی تمام ملت ایران اعلیحضرت محمد رضا شاه موفق بشوند انشاء الله فقط راجع بکرمان آنهم فقط من از تیمسار چون الان امروز طلیعه ی اصلاحات وزارت جنگ را اعلام کردند و منهم قبول کردم که میخواهند اصلاح کنند بنده خواهش میکنم که عجالتا باین چند مطلب نهم که مربوط بکرمان است رسیدگی کنند یادداشت بفرمایید تیمسار چون مهم است همه میدانند از کرمان یکنفر کشوری باصطلاح ارتش شخصی به نام سهراب گواری
رئیس - آقای مهندس رضوی این یادداشت را بدهید به آقای وزیر جنگ این منطبق با ماده ی ۱۰۹ نیست
مهندس رضوی - اطاعت میکنم و یک سروان باسم سروان ناقوس رفتند به رودان مردم را بمسلسل بستند ملک را از تصرف مردم در آوردند بکسی که ادعا میکند موروثی خانواده او هست دادند من نه با این دستهام نه با آن دسته رسیدگی کنید (حاذقی - کسی که راجع بشما حرفی نزدهاست)آقای حاذقی آیا شما نمیخواهید بگذارید مملکت اصلاح شود تیمسار از شما تمنی میکنم گوش بدهید مهندس رضوی این آقا برای مملکت مفید است شما ۵ دقیقه بمن وقت بدهید آقایان مجلسیان ۵ دقیقه بمن وقت بدهید
رئیس - بمجلس مربوط نیست
مهندس رضوی - از حضرتعالی استدعا میکنم ۵ دقیقه وقت بدهید
کشاورز صدر - بفرمایید آقا
رئیس - بشما چه مربوط است من اینجا نشستهام من باید بگویم شما هی می گویید بفرمایید بفرمایید من میگویم نفرمایید
مهندس رضوی - از حوصله مقام ریاست تشکر میکنم بعد از شهریور ۲۱ در سیرجان سربازان شما علف خوردند پرونده دارد اگر نداشت من نمیگفتم گندم آنها را فروختند افسران شما اسامی اشخاص را اینجا نمیگویم از من نپرسید در دادرسی ارتش پرونده دارد تمنی میکنم رسیدگی کنید قضیه سوم سرهنگ برخوردار اسمش را باید بگویم سرهنگ برخوردار خانه ی دروی در آگاهی را غارت کرد و برد البته تنها که نبرد سرتیپ قدر هم آنوقت آنجا بود نگویید بازنشسته اش کردیم بازنشسته برای ملت ایرا ن کافی نیست این پرونده دارد این را تقاضا میکنم رسیدگی کنید که تکلیف کرمان در آینده روشن شود آخر بروید ببینید که در کرمان مردم چطور زندگی میکنند یک تقاضای دیگر دارم از سرهنگ مسرور بپرسید از دفتر خودتان در منزل نورعلی توکلی چرا کتک خوردی اینرا بپرسید و جوابش را هم بملت ایران بدهید تیمسار سپهبد امیر احمدی اگر شما اصلاح کنید من پشتیبان اصلاحات شما هستم شما قلب خود را قوی بگیرید و بدانید که تمام ملت ایران پشتیبان اصلاحات است اصلاحات هم حرف نیست حماسه سرائی نیست مقدمهای که امروز شروع فرمودید و فرمودید که میخواهم اصلاح کنیم من قبول دارم و من بهیچوجه سوابق خدمتی شما را در آن قسمت هائی که خدمت بوده نخواستم از نظر ملت ایران بپوشانم من چرا چنین کاری بکنم بعلاوه شما مگر آدم گمنامی هستید همه ی شما را میشناسند و خدما ت شما را همه میدانند که شما کجا خدمت کردید کجاهم دستگاه شما منحرف بوده این راهم همه میدانند خدمات شما قیمت دارد من هم بآن قسمت که خدمت بوده قیمت میگذارم بنده دیگر ۱۰۹ خودم را میخواهم خاتمه بدهم مطالبی نمیگویم ولی یک چیز میخواهم بگویم آن این است که آقای وزیر خارجه ایام شهریور یک توضیحاتی دادند کاش نمیدادند ما که آقا گله نداریم ازروس و انگلیس آمدند توی مملکتمان که نسبت بما خیانت کرند جنایتی کرند که در دنیا سابقه نداشتهاست اما یک چیز هست ما شما را که نمیتوانستید استنباط کنید که راه نزدیک کجا است شما که وزیر خارجه بودهاید شما را مسئول میدانم اگر علاقه بمملکت ایران باندازه همان علاقهای بود که برای دفع ضرر از خودتان در یک مورد معروف اقدام نمودید بهمان اندازه هم علاقه نشان میدادید از شما تشکر میکردم یک موضوع دیگر هست که آقای کشاورز صدر به بنده گفتهاند خائن یعنی بنده خائن هستم بعضی از نمایندگان چنین چیزی نگفتهاند در روزنامه رسمی نوشته شدهاست که من خائن هستم چاپ شدهاست یا باید اینجا تکذیب کنند و از من معذرت بخواهند یا یک ۱۰۹ برای بنده درباره ایشان باید محفوظ باشد آقای کشاورز صدر من باحترام آن آشنائی که در اول با شما داشتم دکتر طبا ما که چنین چیزی نشنیدیم عرض کنم آقای دکتر طبا شما فکرتان متوجه مجلس هست ولی یک وقتی ممکن است نشنیده باشید در روزنامهای رسمی چاپ شده یا باید بیایند تکذیب کنند و از من معذرت بخواهند یا باید ۱۰۹ من محفوظ باشد و از مقام ریاست تمنای مخصوص دارم در خاتمه همه این مطالب میخواهم تجلیل و تکریم خود را از سازمان ارتش که آنرا با ملت ایران یگانه میدانم و از مظهر این سازمان که شخص پادشاه باشد بخواهم این تجلیل را بکنم و بگویم که نیت خیر خواهانه و اصلاح طلبانه ایشان در نظر تمام ملت ایران روشن است از جنابعالی هم آقای وزیر جنگ عرض میکنم که من گله ی شخصی ندارم اگر موفق شوید و اصلاحاتی که لازمست ادامه بدهید ما پشتیبان و حامی شما خواهیم بود
رئیس - آقای قبادیان
قبادیان - بنده اولا از مجلس شورایم لی و آقایان محترم استدعا دارم که اگر میل دارند بنده عرایض خودم را تمام کنم مجلس را از اکثریت نیندازند باندازه چند دقیقه از وقت خودشان را صرف شنیدن بیان یک حقایق تاریخی بفرمایند چون بنده تصمیم گرفتهام که پرده را بالا بزنم احسنت و واقعا با نهایت شجاعت و صراحت لهجه مطالبی که تاکنون ملت ایران نشنیده در پشت این تریبون بعرض آقایان برسانم احسنت بنده متاسفم که درغیبت بنده دو نفر از آقایان نمایندگان اگر جسارت نباشد عرض میکنم که شاید اشتباه کرده باند و برخلاف جوانمردی است که درغیبت یک شخص غایب یک مطالب دوراز انصاف و حقیقتی گفته شود ولی بنده خیال میکنم چون آقای مهندس رضوی بیاناتشان را دیدم و یک قسمت از بیاناتشان را شاید بنده هم تصدیق میکنم زیرا ایشان یکمردی هستند که با صراحت لهجه مطالبی گفتند که قسمت اعظم آن مطالب دوراز حقیقت نبود ولی یک مطالبی هم گفتند که ممکن است اگر بضرر خودشان نباشد بعضی هایشان بضرر سیاست کشور ما تمام میشود بنده اگر توضیحاتی میدهم خیال توهین و افتراء ندارم بانهایت ادب و صراحت لهجه مطالبی رابعرض میرسانم واستدعا میکنم آقایان اینقدر تحمل داشته باشند که حرف بنده تمام بشوداگر مطالبی که بنده گفتم مورد تصدیق نمایندگان مجلس شورای ملی و ملت ایران قرار گرفت و وجدانا خود جنابعالی هم تصدیق کردید چه بهتر از این و اگر برخلاف این بود این تریبون وقف جنابعالی هر چه میل دارید در جواب بیانات بنده فرمایش بفرمایید و البته بنده از آقای آزاد هم گله ندارم زیرا آقای آزاد را هم بنده خیال میکنم یکسوابق زیادی باایشان دارم ایشان کبر سن هم دارند ودرموقعی هم که بین بنده وایشانیکه مشاجرات لفظی شد قصد من توهین بایشان نبود وبعداهم اظهار تاسف کردم وخیال میکردم چون خودشان یکمطالبی گفتند بنده فکر نمیکردم که درغیبت بنده یک مطالبی بگویند که دوراز انصاف ودور از حقیقت ودوراز وجدان باشد امیدوارم جناب عالی هم تاآخر عرایض بنده راگوش بدهید وبعدهم اگر فرمایشی داشه باشید بعداز بنده تشریف بیاورید پشت تریبون مجلس ومطالب خودتانرابگویید حال بنده میپردازم بعرایضم از جناب آقای رئیس هم استدعا دارم چون مدتها است بنده حرف نزدهام این رابعنوان اینکه ملت ایران از یک حقایقی مستحضر شوند بنام حفظ حیثیات خانوادههای ملت ایران اجازه بدهند من مطالب خود مرا بگویم
رئیس - بفرمایید وسعی هم بکنید که منطبق باشد با ماده
قبادیان - البته سعی میکنم که مختصر باشد واز هزاران مطلب مفصل یکیش رابگویم بنده این سفر که رفتم بکرمانشاه عدهای از رفقا ودوستان بنده از بنده گله میکردند که شما چرا آمدید کرمانشاه من عرض کردم والله در مجلس شورای ملی کاری نمیشود انجام دادبنده مدت ۱۶ ماهاست دراینجا شبانه روز خدمت میکنم وزحمت میکشم یک جلسه هم غائب بودهام مع التاسف ۱۶ ماه از عمر مجلس گذشته و تاکنون ما یک کار مثبت انجام ندادهایم صحیح است و بعد هم اگر باشیم جز یک مشت افتضاح و هو و جنجال و فحش و فضاحت چیزی دیگری نصیب ما نمیشود بنابراین اگر یک مدتی هم بنده غائب باشم و یکعدهای هم بدون جهت بامن غرض رانی میکنند البته مقصودم نمایندگان مجلس شورای ملی نبود مقصودم از یک مشت روزنامه نویس خارجی است که بعضی بنام روزنامه نویس یک مطالب دور از حقیقتی مینویسند مقصودم آنها بود گفتم واقعا یکمدتی گوش من از شنیدن این مطالب راحت باشد و در خارج باشم آیا بهتر ازاین نیست که هر روز مجلس را دچار تشنج و فحش وفضاحت بکنمی گفتند شما نماینده ماهستید حق ندارید غائب باشید بایستی بروید واز حقوق ما دفاع بکنید بنده یکوقتی دیدم که بالاخره بایانکه بدبختانه میخواستم یکقدری دور باشم وراحت باشم بالاخره نشدونسبت ببنده باز جرائد شروع کردند به بد نوشتن وتوهیم کردنوبنده باز ناچار شدم بیایم وحالاجوابهاییکه لازم است عرض میکنم وتوهین به هیچ کس نخواهم کرد درموقعی که اینجانب برای سرکشی ورسیدگی بامورات حوزه انتخابی خود باتصویب مجلس شورایملی بعنوان مرخصی بکرمانشاه مسافرت نموده بودم آقایان آزاد ومهندس رضوی درمجلس شورایملی بیاناتی ایراد نموده بودند که یک قسمت ازآنها راجع ببنده بود ومتاسفانه اتهاماتی دور از انصاف وبرخلاف حقیقت به اینجانب نسبت دادهاند
رئیس - تامل بفرمایید اکثریت نیست پس از چند لحظه عده کافی شدبفرمایید
قبادیان - بازهم استدعا میکنم یک چنددقیقهای آقایان مهلت بدهند که این عرایض من تمام بشود وبرای روشن شدن افکار عامه واذهان آقایان نمایندگان محترم مجلس شورای ملی ناچار میباشم به بیان مطالبی بپردازم ه پرده از روی کارها برداشته شود وملت ایران و آقایان نمایندگان بحقیقت مطلب واقف شده باشند و خادم را از خائن تشخیص دهند ومستحضر شوند که چگونه مزد وپاداش میهن پرستی اشخاص صرفا بواسطه غلو دروطن پرستی ودفاع از ان بواسطه بعضی از عناصر داده میشود آقای آزاد بمناسبت اینکه بنده روزی درمجلس علنی دوستانه بایشان نصحیت کردم که ساحت مقدس مجلس شورای ملی را نباید میدان هوچیگری وتاخت وتاز برای اغراض خصوصی قرار داد از بنده سخت مکدر شدند و بعدا بنا بخواهش بعضی از آقایان نمایندگان ومخصوصا آقای جمال امامی از طرفی بواسطه ی کبر سن ایشان وسابقه ایکه درگذشته در زندان باهم داشتیم از طرف دیگر از این موضوع اظهار تاسف نمودم وآقای آزاد هم موضع را منتفی شده وخاتمه یافته تلقی نمودند وچنان وانمود کردند که دیگر از بنده گرفته خاطر نیستند ولیکن ایشان که خود را نماینده باشجاعت و شهامتی تصور مینمایند درغیاب اینجانب تنها بقاضی رفته وبزرگترین اتهامات رابمن نسبت دادهاند وگفتهاند بنده بیگانه پرست ومطیع بیگانگان بوده وبیگانگان همیشه از اینجانب حمایت کردهاند وحتی بزعم خودشان اسنادی ارائه دادند که سفارت انگلیس وکلنل فیلچر بموجب آن اسناد از من حمایت و پشتیبانی نموده یعنی اینجانب اجنبی پرست ونوکر انگلیسها وهواخواه آنها میباشم وآقای مهندس رضوی هم درتعقیب بیانات ایشان متاسفانه گفتند که یقین قبادیان تبعه دولت انگلیس میباشد مهندس رضوی یقین نگفتم قربان گفتم شاید بنده اینطور خواندم درروزنامهها اینطور نوشته بودند آقایان نمایندگان آقایان مدیران جرائد آقایانیکه امروز ه دراینجا حضور دارید من امروز میخواهم بآقایان آزاد وبعضی از مدیران جرائد که متاسفانه روزنامه نویسی یعنی شغل بسیار مقدسی راوسیله حمله برعلیه میهن پرستان واقعی قرار داده واز هیچگونه توهین وافتراء نسبت به ایرانیان وطن پرست وافراد پاکدامن فروگذار نمیکنند و خوشبختانه روح نامه نگاران و وطن پرستان ایرانی از شنیدن نامشان منزجر است پاسخ بدهم روی سخن من با شما است ای کسانیکه خود را نمایندگان ملت میدانید وای نامه نگارانی که خود را هادی و راهنمای ملت ایران معرفی میکنید میخواهم بشما بگویم من چگونه بیگانه پرست بوده و چطور تبعه دولت انگلیس میباشم و بیگانه پرستی که آقای آزاد معرفی مینماید و آقای مهندس رضوی کلمه تبعیت را هم بآن اضافه میکنند چه کسی میباشد مهندس رضوی بنده عرض کردم شاید بنده جواب میدهم آقای مهندس رضوی که جنابعالی را قانع کرده باشم با نهایت ادب مهندس رضوی شما آنچه راکه برایتان نوشتهاند نخوانید آنچه راکه من گفتهام جواب بدهید بنده آنچه که شنیدم وآنچه که درروزنامه خواندم اینهااست که مجبور بجواب هستم
بعضی از نمایندگان - اکثریت نیست
- ختم جلسه بعنوان تنفس
۳- ختم جلسه بعنوان تنفس
رئیس - آقایان اجازه میفرمایید ده دقیقه تنفس داده بشود بعدهم آقای قبادیان بیانات خودشان را خواهند کرد مجلس بیست دقیقه قبل از ظهر بعنوان تنفس ختم شد.