مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ دی ۱۳۲۷ نشست ۱۳۳
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویبنامهها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آییننامهها - بخشنامهها - آگهیهای رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵
جلسه: ۱۳۳
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه بیست و سوم دی ماه ۱۳۲۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلسهای قبل
۲- قرائت ورقه استیضاح آقای عباس اسکندری
۳- اعلام وصول طرح قانونی راجه به اصلاح قانون انتخابات انجمن شهرداری
۴- بقیه سؤال آقای حائریزاده و جواب آقای معاون نخست وزیر
۵- ختم جلسه به عنوان تنفس
مجلس پنجاه دقیقه به ظهر به ریاست آقای جواد گنجهای نایب رئیس تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلسهای قبل
صورت جلسه قبل را آقای صدرزاده منشی به شرح زیر قرائت نمودند
یک ساعت و ده دقیقه به ظهر روز سهشنبه ۲۱ دی ماه مجلس به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه پیش قرائت گردید
اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده است
غائبین بااجازه آقایان ملک مدنی. حسن اکبر. سلطانی. رحیمیان. اورنگ. آقاخان بختیار. دکتر معظمی. گرگانی. فرامرزی. حسین وکیل. برزین قهرمان. حسن مکرم. حاج امین.
غائبین بیاجازه- آقایان آشتیانیزاده. بیات. تولیت. کامل ماکویی. اخوان منصف. ابوالقاسم بهبهانی. نراقی. قوامی. آصف. ناصری. بهار. یمین اسفندیاری. صفا امامی.
دیر آمدگان بااجازه- آقایان دکتر آشتیانی. دکتر راجی. دکتر طبا. فولادوند
دیر آمدگان بیاجازه- آقایان محمدحسین قشقایی. دکتر بقایی. مهدی ارباب. مهندس هدایت. مشایخی. مسعود ثابتی. بوداغیان. خوئیلر. صاحبدیوانی. هراتی. کهبد. اسلامی.
آقای صدرزاده ضمن بیان مطالبی مربوط به حوزه انتخابیه خودشان نخست به تشکیل انجمن شهر تهران اشاره نموده گفتند چند سال است پایتخت کشور انجمن شهر ندارد در حالی که طبق اصول مشروطیت و حکومت دموکراسی مردم باید به وسیلهی نمایندگان خود در مصالح اجتماعی مداخله داشته باشند و وقتی که دولتها اهالی پایتخت کشور را از چنین حق بزرگی محروم میکنند در شهرستانهای کوچک دور افتاده چه خواهند کرد سپس با اشاره به آقای نخست وزیر و انتخابات آتیهی مملکت گفتند آقای ساعد میتوانند انتخابات انجمن شهر تهران را نمونهی قدرت و توانایی خود در حسن جریان انتخابات آتیه قرار دهند و بعد در موضوع لایحه تأسیس دانشگاه در مرکز استانها و علل فقدان وسایل تحصیلات عالیه در ولایات و تخلیه شهرستانها و تقاضای تصویب این لایحه از مجلس و موضوع تریاک و الکل و تلگرافاتی که در موضوع منع مسکرات از فارس رسیده تقاضای تقدیم گزارش طرحهایی که در کمیسیون کشاروزی و مبتکران است شرحی بیان داشته و به موضوع قاچاقهایی که درخرمشهر شده پرداختند گفتند اخیراً بعضی از پروندهها ربوده شده و این اخلال و تجری نسبت به دستگاه قضایی مملکت است و دولت باید به اسرع وقت قدرت قانونی خود را در تعقیب مرتکبین به کار برد.
آقای مهندس رضوی در باب مذاکرات خود مربوط به اجیره شده اطفال و تعبیر به بردهفروشی توضیحی دادند و سپس به موضوع دادگستری پرداخته گفتند مملکت از قشون و فرهنگ و غیره آباد نمیشود و فقط از دادگستری و اجرای عدالت آباد میشود و بعد وسایل آبادی و استقلال خود به خود فراهم میگردد و بعد به یک پرونده که پس از رسیدگی در دیوان کیفر به شعبه ۵ دیوان کشور ارجاع شده اشاره نموده گفتند معاون دادگستری این پرونده را به خلاف ترتیب در اختیار خود نگاهداشته و معوق گذاشته است از اعضا این شعبه تقاضا کردند علل
تأخیر تعیین تکلیف پرونده و تعویق آن را در جراید توضیح دهند و تا وصول نظریه ایشان از تقدیم اعلام جرم کتبی خودداری خواهند کرد.
سپس شرحی راجع به رئیس دادگستری بروجرد و ترتیب تهیه وسائل احضار مشارالیه به نام آقای آیت الله بروجردی ایراد نموده گفتند چون این شخص تحت تأثیر نمیرفته موجبات تغییرش را به این عنوان فراهم داشتهاند وبعد نسبت به سوء استفادههای مأمورین قونسولگری سوریه و استانبول و بیروت و نقاط دیگر گفتند آنچه گفته بودند تأیید میکنید ولی نسبت به پنج نفری که نام بردهاند پس از تحقیقات سه نفر از ایشان را از آنچه گفتهاند مبری میدانند و در خاتمه بیانات خود از دولت تقاضا نمودند که یکی از وزرا برای رسیدگی به اوضاع تأسف انگیز کرمان و فقر و بدبختی اهالی آن سامان اعزام شود
آقای دکتر اعتبار در پاسخ اظهارات آقای مهندس رضوی توضیحاتی دادند و گفتند که احضار رئیس عدلیه روی مصلحت خود مشارالیه بوده و قرار است دوباره به محل مأموریت خود برگردد.
آقای سلطانالعلما نیز توضیح دادند که آقای آیت الله بروجردی در امور دوایر دولتی مداخله نمیکنند و این موضوع مربوط به آقای آیت الله نیست.
آقای دکتر راجی مربوط به قاچاقهای خوزستان گفتند جمعی در تهران با بستگی به مقامات به کمک یک دسته یهودی و عرب اجنبی در امور قاچاق شرکت کردهاند و دست دادگستری به آنها نمیرسد و تقاضا کردند آقای نخست وزیر در این باره توضیحاتی بدهند
آقای مامقانی با توضیحی راجع به وزارت دادگستری و ترتیب جریان امورو صدور رأی نسبت به پروندهها معتقد بودند بدون تحقیق نباید به اشخاص حمله کرد اگر قصوری مشاهده شود نقص در قوانین مملکت است
آقای سزاوار نیز توضیحاتی داده گفتند دیوان کشور فقط رسیدگی به نقض قانون میکند
آقای مسعود ثابتی پیشنهاد نمودند که طرح راجع به مالیاتها که به قید دو فوریت تقدیم شده در دستور مقدم باشد و توضیحی در اطراف آن دادند آقای طباطبایی معاون پارلمانی نخست وزیر گفتند پاسخ سؤال آقای حائریزاده را از طرف آقای نخست وزیر خواهند داد و آقای حائریزاده در تعقیب بیانات سابق خود در باب قضایای بجنورد که از طرف وزارت دادگستری مأمور رسیدگی بودند و اداره قشونی ممانعت میکرد و وزیر دادگستری نیز موافقت کرده بود شرحی بیان و اظهار عقیده بنمودند که بودجه محاکمات قشون ضمیمه دادگستری و نفرات کمکی آقا ضمیمه ژاندارمری و شهربانی شود و مانند سایر تشکیلات مملکت مطیع دولت باشد پسس با قرائت صورت سؤالی که تقدیم داشته بودند در موضوع قتل محمد مسعود گفتند عملیات شهربانی و پارکه بدایت بیشتر اذهان را مشوب ساخت و حدسیات دیگر زده شد.
در این موقع چون عده برای مذاکره کافی نبود جلسه به تنفس ختم و به روز پنجشنبه محول گردید
نایب رئیس- نسبت به صورت جلسه اعتراضی هست آقای ملک مدنی
ملک مدنی- در جلسه قبل چون بنده مریض بودم و در مجلس نبودم یک مذاکرهای راجع به این موضوع قاچاق شده و در مجلس آقای دکتر راجی نماینده محترم مجلس یک تذکری دادند که درآن کار که یک پرونده مفصلی دارد دو نفر از نمایندگان هم شرکت داشتهاند بنده چون نبودم و یقین دارم همه آقایان هم با این افکار و عقیده بنده موافق هستند اگر خدای نخواسته دو نفر نماینده برخلاف وظیفه در امر قاچاق مداخله کرده نباید حیثیت دیگران را لکهدار نمود صحیح است ماها همه معتقدیم که این مزلب باید روشن شودبنده از مقام ریاست استدعا میکنم به نام حفظ حیثیت نمایندگی و به نام حفظ شئون مجلس شورای ملی از وزارت دارایی بخواهند که این مطلب را بیایند در پشت تریبون اظهار کنند اگر نمایندهای چنین عمل پلیدی کرده باید سلب مصونیت از او شود صحیح است و اگر هم نیست باید بیاید اینجا بگوید و رفع اتهام از همه ما بشود (صحیح است)
نایب رئیس- در جلسه گذشته خود اینجانب سؤالی در این باره از دولت کردهام که در روزنامهها مندرج است البته دولت خواهد آمد و توضیحات کافی در این باره خواهد داد و فرمایشات شما هم کاملاً درست است آقای عباس اسکندری راجع به صورت جلسه است
اسکندری- بله
نایب رئیس- بفرمایید
عباس اسکندری- مذاکرهای که بنده میخواهم بکنم و اعتراضی که به صورت جلسه داشتم یک قسمتی را آقای ملک مدنی فرمودند بنده لازم نمیدانم تذکر بدهم به آقای دکتر راجی که همان موقعی که صحبت کردند باید میفرمودند که نسبت به کدام نماینده نظر دارند بعد هم که به ایشان گفته شد گفتند چون هنوز تحقیقم کافی نیست بعداً خواهم گفت بنده عقیدهام این بود که بهتر بود اول تحقیق خودشان را کافی میکردند وحالا هم که تحقیقشان کفی نیست که اینجا بگویند بهتر است این مطلب را پس بگیرند تا وقتی که تحقیق کافی بکنند چون وقتی گفته شد دو نفر دو نفری که اسم برده نشده مجموعه مجلس شورای ملی جزء آن دو نفر محسوب است (مکی- نه آقا آنها که این کارها را میکنند معلوم است) اجازه بفرمایید معذلک باید آقای مکی مشخص بشود که این اشخاص کیها هستند (نواب یزدی- هروقت رئیس بازرسی صورت داد میگویند) بنده از جناب آقای دکتر راجی خواهش دارم تا وقتی که رئیس بازرسی یا دیگری نیامده است و آن سند لازم را بهشان نداده است ایشان بیان خودشان را یا پس بگیرند یا اسم ببرند و ضمناً هم نظر به مضمون مندرجات مصاحبه دیروز آقای نخست وزیر استیضاحی کردهام که به مقام مصالح مملکت است و استقرار و تأیید نفت جنوب است و به هیچ صورتی مورد قبول ملت ایران نیست
نایب رئیس- در آخر جلسه خوانده میشود آقای مکی راجع به صورت جلسه اعتراضی دارید
مکی- بله آقا دو موضوع است که بنده میخواستم به استحضار آقایان محترم برسانم یکی مربوط به صورت جلسات است که اخیراً برحسب تصمیم هیئت رئیسه محترم مجلس شورای ملی صورت جلسات در خود اداره تندنویسی تصحیح میشود و در چاپخانه مجلس شورای ملی چاپ میشود و غروب هر روز جلسه ما میبینیم که صورت جلسه مجلس شورای ملی چاپ شده بین آقایان نمایندگان پخش میشود البته این تصمیم باید همیشگی باشد صدر زاده باز حمات بنده وهیئت تندنویسی و بنده میخواستم عرض کنم این تصمیم را که هیئت رئیسه تصویب میکند آثار مشروطیت و اصول پارلمانی مجلس شورای ملی ایران را تقویت میکند بنده خواستم دراین مورد تجلیل و تقدیر کرده باشم هم هیئت تندنویسی را و هم تصمیم هیئت رئیسه مجلس شورای ملی را (مهدی ارباب- زحمات آقای صدرزاده را) بنده از همه آقایانی که زحمت کشیدهاند و در این کار دخالت دارند تقدیر میکنم (سزاوار- اما به شرطی که برای همه بفرستند) و تصور میکنم همه همکاران محترم بنده با این موضوع موافق باشند اما مطلب دیگری که میخواهم عرض کنم این است که اینجا ضمن ذکر صورت غائبین یک عده از آقایانی که تقاضای مرخصی کردهاند و مرخصی آنها در کمیسیون عرایض تصویب شده تقدیم به مقام ریاست هم شده است و این آقایان مراجعه میکنند که با این که تقاضای مرخصی کردهایم و این مرخصیها تصویب شده معهذا ما را غایب منظور میکنند و میخواستم تقاضا کنم که اگر مجلس اجازه میدهد این مرخصیهایی که جزء دستور مجلس است در یک جلسه به تصویب مجلس شورای ملی برسد (صحیح است)
نایب رئیس- آقای دکتر راجی
دکتر راجی- همان طور که در جلسه گذشته بنده از ریاست محترم دولت که در عین حال وزیر دادگستری هم هستند تقاضا کردم که تا یک هفته بیایند اینجا توضیحات کافی در اینجا بدهند اگر تا یک هفته یا ده روز دیگر این توضیحات را ندهند بنده میآیم اینجا و اسامی آقایان را میگویم (صحیح است- احسنت)
نایب رئیس- آقای سزاوار راجع به صورت جلسه است
سزاوار- البته در صورت جلسه اگر مطالبی را به طور خلاصه یا تفصیل بنویسند بهتر این است که اظهارات نمایندهای را که مینویسند سر و دست شکسته نباشد بنده در جلسه قبل یک عرایضی کردم راجع به دیوان کشو منظورم از این عرایض این نبود که شخصیتهای دیوان کشور را معرفی کرده باشم زیرا شخصیتهای دیوان کشور همهشان معروفند و احتیاجی ندارند که دیگر بنده آنها را در پیشگاه مجلس معرفی کنم فقط میخواستم عرض کنم که در جریان رسیدگی دادگاهها و همچنین دیوان کشور در یک پروندهای یا مورد رسیدگی بوده و از رسیدگی خارج شده یا وزیر خواسته یا معاون خواسته این نمیبایستی در مجلس شورای ملی به طور اسم بردن فلان قاضی مذاکره شده باشد بلکه به عکس بایستی از وزیر دادگستری جریان امور را سؤال کرد و وزیر دادگستری هم مکلف است که جواب آن قسمت را بدهد زیرا آمدن و گفتن به این صورت که فلان پرونده در چه ساعت از کجا خارج شده و به کجا رفته قضاتش کیها بودهاند و جوابش را در روزنامه بدهند این صحیح نیست و این شایسته نیست برای دستگاه قضایی آن هم دیوان عالی کشور (صحیح است)
نایب رئیس- آقای حاذقی در صورت جلسه تذکری دارید
حاذقی- بله تمام آقایان نمایندگان محترم که در جلسه پیش و در پایان آن جلسه حضور داشتند درست به خاطر دارند که عده زیادی در بیرون جلسه بودند و خواهش شد که آنها را دعوت کنند و نیامدند مقام ریاست فرمودند که اسمی آنها را ثبت میکنیم در جلسه دیگر میخوانیم و به همین کیفیت ما راضی شدیم و از جلسه بیرون رفتیم این در صورت مجلس قید نشده و الان تقاضا میشود از مقام ریاست مجلس که دستور بفرمایند همانطور که انروز درجلسه صحبت شده است و اکثر آقایان نمایندگان حضور داشتند این را عمل کنند برای این که تمام بیچارگیهای این مملکت از این است که وقتی تصمیمی گرفته میشود عمل نمیشود صحیح است قانونها نظامات مقررات عمل نمیشود مجلس باید پیشقدم باشد ما تصمیم گرفتیم که ساعت سه ربع کم به ظهر زنگ جلسه را بزنیم و دو و نیم به ظهر جلسه را تشکیل بدهیم و اگر آقایان نبودند تعطیل کنیم حالا استدعا میکنم همان طوری که تصمیم گرفته شده است اسامی آقایان خوانده شود بلکه وضع مملکت از این بهتر شود آقا مردم به تنگ آمدهاند و عدهای از نمایندگان مجلس که اکثریت دارند از این وضع بیکاری مجلس به ستوه آمدهاند
نایب رئیس- این بیانات آقا در صورت جلسه قید میشود و از جلسه آینده اجرا خواهد شد آقای مسعود ثابتی راجع به صورت جلسه فرمایشی دارید؟
مسعود ثابتی- بله، در جلسه قبل بنده پیشنهادی تقدیم کردم راجع به طرح مالیاتها که مطرح شود و در اینجا بنده توضیح دادم و در موقعی که میخواستند رأی بگیرند عده کافی نبود آقای رئیس فرمودند موقعی که عده کافی شود رأی میگیریم و بنابراین این قسمت در صورت مجلس قید نشده بود و بنابراین در اول دستور باید تکلیف پیشنهاد شده معلوم شود
برزین- آن طرحی که بنده تقدیم کردم
نایب رئیس- نسبت به صورت مجلس اعتراضی نیست بنابراین صورت جلسه یکشنبه نوزدهم و سهشنبه بیست و یکم تصویب شد
۲- قرائت ورقه استیضاح آقای عباس اسکندری
نایب رئیس- استیضاح آقای عباس اسکندری قرائت میشود
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
طبق ماده ۴۴ نظامنامه داخلی مجلس از جناب آقای ساعد نخست وزیر و دولت ایشان از نظر مسئولیت مشترکی که دارند استیضاح دارم و مواد برجسته آن به قرار زیر است
۱- سوء سیاست اقتصادی مخصوصاً آن قسمتی که مربوط به شرکت نفت انگلیس و ایران است حاذقی این مرد میگفت میخواهم مسافرت بروم باز اینجا ماند که استیضاح بدهد و مجلس را متشنج کند؟(فولادوند- خود آقای حاذقی میخواند نظم جلسه را رعایت کنند خودشان باعث اغتشاش میشوند) و از مصاحبه که با مخبر رویتر نمودهاند اتخاذسند مینمایم ومتن آن درروزنامه اطلاعات به شماره ۶۸۳۴ مندرج است ومیگویند که دولت من نیز صمیمانه میکوشد که در این مورد از حقوق ملت ایران حمایت نموده و نسبت به اجرای پارهای از مواد امتیازنامه شرکت نفت ایران و انگلیس پافشاری کند الخ ...... و این مصابحه صریحاً استقرار و تأیید قرار داد منفور و مردود ۱۹۳۳ نفت جنوب است که هیچگاه این تمدید از طرف ملت ایران شناخته نشده است
۲- سکوت و عدم اعتراض دولت نسبت به ساختمان تصفیهخانهها که درخارج از ایران از طرف شرکت بنا میشود
۳- نسبت به سیاست عمومی دولت و اعتراض به افراد دولت از نظر عدم صلاحیت.
تقاضا دارم دستور فرمایند برای تعیین روز استیضاح و جواب هرچه زودتر در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند
حاذقی- روز سهشنبه دولت میآید و جواب میدهد
۳-اعلام وصول طرح قانون راجع به اصلاح قانون انتخابات انجمن شهرداری
نایب رئیس- متن استیضاح برای دولت ارسال خواهد شد برای تعیین وقت طرحی به قید دو فوریت از طرف آقای برزین همهمهی نمایندگان توجه بفرمایید چه عرض کنم به قید دو فوریت راجع به اصلاح قانون انتخابات انجمن شهرداری رسیده که در موقع خود مطرح خواهد شد
محمدعلی مسعودی- صحیح است. بسیار طرح خوبی است
نایب رئیس- آقای حائریزاده راجع به سؤال خودتان...
حاذقی- بنده اخطار نظامنامه دارم
نایب رئیس- مطابق کدام ماده
حاذقی- مطابق مواد ۵۴ و ۵۵ آئیننامه تصریح میکند در باب سؤالات که نمایندگان میتوانند در بدو و یا ختم مجلس از وزرا سؤالاتی بنمایند از موضوع سؤال باید زیرا قبل از وقت مستحضر کنند نمایندهای که سؤال نموده حق دارد به طور اختصار مجدداً به وزیر جواب بگوید وظیفه مقام ریاست است که نظامنامه مجلس را اجرا کند نظامنامه درمجلس حقیقت مبتذل ولغو شده است جناب آقای حائریزاده هم میخواهند از دولت سؤال بکنند و ما هم به کمال افتخار گوش میدهیم اما بحث در تاریخ و جغرافی از دورهی کورش کبیر هخامنشیان که در مورد سؤال این است سؤال را باید به طور اختصار بفرمایند دولت هم جواب بدهد مجلس که همهاش برای استیضاح نیست ما باید کار بکنیم قانون باید تصویب بکنم وضع مملکت را باید اصلاح بکنیم خلاصه سؤال خودشان را بفرمایند دولت هم جواب بدهد مجلس هم نظر خودش را بدهد
۴- بقیه سؤال آقای حائریزاده و جواب آقای معاون نخست وزیر
نایب رئیس- آقای حائریزاده دو جلسه صحبت فرمودهاند البته این جلسه سعی خواهند فرمود که بیاناتشان را به اختصار بفرمایند و آقای طباطبایی هم که برای جواب حاضر هستند و جواب خواهند داد بفرمایید آقای حائریزاده
حائریزاده- آئیننامهای که آقای حاجی آقا بیان فرمودند آن کلمه اختصار مال جوابی است که نماینده پس از جواب نخست وزیر با دولت خواهد داد سؤال ممکن است خیلی مشروح باشد در اینجا محدود نکرده سؤال را (صحیح است)
دهقان - سؤال هم باید مختصر باشد
حاذقی- این سؤال نیست، سؤال یعنی پرسش
حائریزاده- من اولاً از جناب نایب رئیس و مجلس تشکر میکنم در این جلسه با این که نیم ساعت به ظهر بیشتر نمانده اول جلسه به من اجازه دادهاند که مطلب خودم را به عرض مجلس برسانم که نماینده دولت پس از استماع جواب من را حاضر کند و طول کشیدن جلسات را من تقصیر نداشتم در آخر جلسه وقتی که آقایان نمایندگان خسته شده بودند و زیاد کار کرده بودند به من نوبت میرسد چند دقیقه که صحبت میکردم تعطیل میشد این دلیل طول سؤال من نیست و ضمناً مردم از بس بدبخت و بیچاره هستند وقتی یک نفر وارد بحثی شد تذکر و اطلاع و مدارک و اسناد برای او میفرستند و در این چند روزه برای من عکس بعضی از اوراق عکس بعضی از مناظر که اینها مدارک و ادله است برای کثافت اوضاع این مملکت فرستاده شده شکایات جور واجور هم رسیده الساعه دو نفر از کارگرهای مجلس خودمان شکایت کرده بودند که ما را بیخود بیرون کردهاند من از آقای کارپرداز که پرسیدم معلوم شد یک نفری آنجا هست و کارهای آنجا را عهدهدار است و او اشخاصی را میآورد و به کار میگمارد اگر قصوری شده است تقصیری شده است و کارگر را بیرون کردهاند مربوط به آن متصدی بوده و مربوط به کارپردازی نبود خوب مردم بیچاره هستند ناله میکنند که در این سرمای زمستان به جای این که به آنها کمک بشود کارگر را بیرون میکنند از کار و بدبختش میکنند اینها یک موقعی باید صحبت بشود مجلس برای کارهای اساسی است و عرایض من تصور نمیکنم یک کارهای خصوصی و جزیی باید صحبت بشود مجلس برای کارهای اساسی است و عرایض من تصور نمیکنم یک کارهای خصوصی و جزیی باشد یک موضوع کلی و مملکتی است که من دراطرافش مجبور شدهام بیاناتی اینجا عرض کنم و سؤال کنم ادله و پرسش خودم را هم باید عرض کنم تا وقتی که دولت متوجه باشد که با این مدارکی که بنده ذکر کردم سیاست داخلی او خراب است و برای اصلاحش باید اقدام بکند اگر دولت به همان اصولی که معمول بوده تا به حال تکذیب بکند که مربوط به من نیست و این سیستم حرفها باشد آن وقت من مدارک و اسناد در جواب دولت ارائه خواهم داد حال خیلی مختصر وفهرست وار عرض میکنم پریروز رسیدم به این قسمت از سؤال که نوشته است موضوع حمله به اداره روزنامه صدای وطن و مجروح نمودن کارمندان آن و تحصن مدیر روزنامه مذکور به علت عدم تأمین جانی به مجلس شورای ملی و همچنین حمله به اداره روزنامه کسری و سایر جراید و آتش زدن چادر یکی از مدیران جراید در اطراف تهران یکی موضوعی که درش میخواستم صحبت بکنم همین بود بدیهی است هر یک از این وقایع جدا جدا موضوعی نیست که جنبه سیاسی داشته باشد ممکن است نزاعهای شخصی و اغراض خصوصی موجب این جریان شده باشد ولی با سوابق مقالات این
جراید و گزارشهای دکتر رادمنش به مأمورین ژاندارمری محل و پیشبینی این واقعه آتش زدن چادر روشن میسازد که این عملیات سرچشمهی دارد داخلی است یا خارجی نمیدانم به نفع کیست و کجا است معلوم نیست
۳- قتل و غارتهای مسلحانهای که در اطراف تهران اتفاق افتاد با این که بعضی از مباشرین دستگیر شده بودند ولی موضوع تاکنون مسکوت مانده است (سزاوار- صحیح است) موضوع شلیک ۲۷ خرداد جمعی مجروحین آنها دیده شد و گفته میشد که جمعی هم مفقودالاثر شدهاند البته در نقاط دور دست مملکت نقاطی که قوای تأمینیه به حد کافی نیست نقاطی که اشخاص مسلح و سلحشور زیاد هستند این قبیل اتفاقات ممکن است زیاد و عادی باشد و ریشه و پایه خطر ناکی نداشته باشد ولی درتهران و نزدیک تهران که افراد عادی دارای اسلحه نیستند فقط قوای انتظامی و قشونی طبق قانون حامل اسلحه میتوانند باشند دزدیهای مسلح از یک طرف در پشت دروازه تهران و حمله و شلیک به متظلمین که به طرف مجلس برای ابراز عدم رضایت خود از حکومت هژیر میآمدند مطلب را صورت دیگری جلوه میدهد و دستهای جنایتی برای واژگون ساختن اساس آزادی مسلم در کار بوده خود ماها ناظر بودیم که آقای رئیس دژبان و چند نفر از افسرهای شهربانی به عادت دوره دو سه سازی بیست ساله صورت مجلس تنظیم کرده بودند که هجوم و حمله از طرف مردم متظلم بدون سلاح بوده و استشهاد موجود داشتند ولی معلوم شد این عمل برای سرکوبی آزادی تهیه شده بود و در حضور خود من دوربین عکاسی را برای محو آثار جرم میل داشتند بگیرند و موفق نشدند و عکس فوری از عملیات تهاجمی مأمورین رئیس دژبان موجود است چون آقای هژیر شخص مرموزی است سرچشمه این جنایات مربوط به ارباب طمع داخلی است یا سرچشمه خارجی دارد بر من مجهول است
۵- اینجا قحطی مصنوعی در مرکز و نقاط دیگری که غله خیز بوده در سر خرمن بدیهی است ملت ایران اگر از حیث تمدن جلوتر از زمان ناصرالدین شاه نشده است عقبتر هم نرفته است و عده جمعیت این مملکت البته زیادتر از آن دوره نیست زیرا که اهالی بنادر جنوبی ما و سرحدات شرق و غرب ما از فشارهای مأمورین فاسد هجرت نموده. خالی از سکنه شده است البته وسائل حمل و نقل امروز به مراتب بهتر از دوره ناصری است چه شده است که در سر خرمن با بودن این تشکیلات عریض و طویل دولت ایجاد وحشت و اضطراب در جامعه نمودهاند و حتی مملکت را محتاج به خرید غله از خارج ایران ساخته سر خرمن این کار را کردند حالا دولت عوض شد این سیاست تند و این قحطی مصنوعی از بین رفت و در زمان ناصرالدین شاه فقط یکی یا دو دفعه ایران گرفتار قحطی در بعضی از نقاط شده و هر شخص بصیری را این مقایسه متوجه یک مراکز فسادی که ایران را گرفتار قحط مصنوعی سازند میسازند ریشه این فساد در داخله است یا خارجه دولت بهتر میداند.
جناب آقای نخست وزیر خود شما در مجلس بوده و فعلاً نیز با نمایندگان خلطه و آمیزش دارید علت این که چند جلسه مجلس برای اختلاف تصویب یک دوازدهم و چهار دوازدهم متشنج بود و بعد با نود رأی موافق بودجه چهار دوازدهم با سلام و صلوات تصویب شد چه بود آیا این وکلا اشکالاتی که برای تصویب چهار دوازدهم داشتند مرتفع فرمودید مگر وحی و الهامی از یک مبداء غیبی به آقایان شده بود فراموش نمیکنم روزی در مجلس ختمی حاضر شدم واعظی از روی منبر خطاب به هئیت حاکمه میگفت ما نمیگوییم دوره دموکراسی و آزادی است ما میگوییم ملت ایران همه غلام و کنیز شما هیئت حاکمه هستند آیا غلام و کنیز خوراک و لباس لازم ندارد شما که تهیه روز فرار خود را دیده و طیاره و اتومبیل برای روز فرار موجود دارید تکلیف این ملت بدبخت چیست که خوراک و پوشاک ندارد و قدرت ایستادن و پای فرار ندارد با این که من خودرا شریک و طرفدار این هیئت حاکمهای که طرف تعرض واعظ منبر بود نمیدانم ولی چون مطالب حقیقت بود خجالت کشیدم که در صف هیئت حاکمه باشم و حرفهای او را تصدیق دارم گربه رقصانیهایی که در داخل و خارج مجلس برای بیزار کردن ملت از مشروطیت میشود سرچشمهای دارد دولت باید از آن سرچشمه اطلاع داشته باشد روز تصویب چهار دوازدهم اشخاصی که آمدند به حیاط مجلس برخلاف نظام ومقررات اینها از کارمندان گرسنه دولت بودند (مکی- خیر ابداً) یا استخدام شده بودند برای همچو روزهایی (باتمانقلیج- حقوقشان را نداده بودند آمدند حقوقشان را بگیرند) این تلگرافاتی که از ولایات علیه بعضی از آقایان نمایندگان به مرکز مخابره شد از بندر پهلوی بعد از کشته شدن یک نفر سرباز و نطق آقای معتمد دماوندی و اراک و بعضی از نواحی دیگر آیا از چه منبع غیبی به آنها الهام شده بود که این دو سه نفر نماینده خیانتکارند؟(مکی- آقای شکرایی از دربار تحریک کرده بود) (همهمه نمایندگان)(دهقان- به دربار چه مربوط است)(مکی- سند نشان میدهم) که مطیع دستور بعضی مراکز نمیشوند همین مسخره بازیها در دوره شاه سابق کراراً شده یا به دست قشونی یا به دست شهربانی خلاصه اشخاص متملق و چاپلوس در همه دنیا هستند که به نفع مراکز قدرت برخلاف اراده و میل قلبی خود ایجاد تشنج میکنند ولی دولت باید ریشه فساد را قطع کند اگر منبع داخلی دارد شدیداً مجازات نماید نه عاملین و مباشرین را در رأس کارهای حساس مملکتی بگذارند و اگر ریشه خارجی دارد بر ملت ایران روشن سازند که از چه منبع داخلی دارد شدیداً مجازات نماید نه عاملین و مباشرین را در رأس کارهای حساس مملکتی بگذارند و اگر ریشه خارجی دارد بر ملت ایران روشن سازند که از چه منبع است اگر تقصیر مجلس شورای ملی ایران شکایت از بیعدالتیهای کمپانی نفت جنوب است و یا از شیلات بحر خزر معلوم کنند و اگر تقصیر بعضی از افراد نمایندگان این است که چرا میل ندارند دوره وحشت و ترور دوره قلدری و زور تجدید شود آن را هم روشن سازند که سرچشمه این گربه رقصانیها کجا است اگر دولت میتواند به این بازیهای مسخره خاتمه دهد مشغول کار باشد خدا پشت و پناه او من هم به سهم خود برای حمایت او فداکاری خواهم کرد و اگر دولت قادر نیست به این بازیهای مسخره خاتمه دهد چرا کپسول جنایات میشود و پرده روی خرابکاریها کشیده این ملت را به خواب خرگوشی سرگردان نگاه میدارد برود استعفا بدهد در این موضوع بیشتر صحبت نمیکنم در خانه اگر کس است به یک حرف بس است... هفتم- اظهارات وزیر امور خارجهی سابق در لندن راجع به تغییر قانون اساسی ایران و مذاکرهی نامبرده با اولیای دولت انگلیس این موضوع در رادیو لندن منعکس شد (عباس مسعودی- تکذیب شد) من نمیخواهم تصدیق بکنم این موضوع در رادیو لندن منعکس شده است یا دروغ من نمیدانم تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها قانون اساسی ایران گوهر گرانبهایی است که با وجود فداکاریهای زیاد از طرف ملت ایران مخصوصاً حجج اسلام خیلی ارزان به دست ما آمده است ولی مفت از دست نخواهیم داد هیچ مقامی غیر از اراده ملت ایران صالح برای بحث در این موضوع نیست (صحیح است) مجلس دولت شاه گدا حق ندارند دست تعدی و تخطی به این گوهر گرانبهای ملی دراز کنند یک دفعه در نتیجه حوادث دنیا تشنج مصنوعی در ایران درست شد و محیط مساعد بود چهار اصل قانون اساسی تغییر کرد اطمینان دارم که دنیای امروز مساعد با تشنجهای مصنوعی و کمک به فکرهای دیکتاتوری نیست دنیایی که دیکتاتور عادلی مثل هیتلر را نیست و نابود کرد در مملکت ما یک افراد کثیفی نمیتوانند نقشه قلدری را مثل ۲۸ سال پیش طرحریزی کرده و ملت ایران به روز سیاه بنشانند آیا دولت در این موضوع تحقیقات کرده کسانی که مقدرات ملت ایران را عقیده دارند در وزارت خارجه انگلستان باید حل کنند به عقیده من به نفع ملت ایران مهدورالدم خواهند بود ایران ملت و مملکتی آزاد دارد کسانی که برای کارهای داخلی ما عقیده دارند باید با خارجهها قطع و فصل کنند باید نیست و نابود شوند (صحیح است) جناب آقای ساعد شما در این موضوع تحقیقاتی کردهاید اگر اطلاعی دارید مجلس شورای ملی را مطلع سازید و کسانی که این رویه غلط را میل داشتهاند تعقیب نمایند مجازات کنید این قانون اساسی ناموس ملت ایران است حق ندارند با اجانب در موضوعات مربوط به داخل ایران وارد مذاکره شوند چه مستقیم و چه غیر مستقیم هشتم ایجاد اختلاف در بین معلمین ما دانشجویان دانشگاه تهران و کارگران یکی از موضوعاتی است که دلیل سؤال بنده در این قسمت بود این موضوعی است که از چند سال پیش به این طرف سرمایه کسب و قدرت اشخاص شده است هر چند روز یک دفعه میشنویم این اتحادیه علیه آن اتحادیه این افراد علیه آن افراد بحرهای پوچ حمله و تعرض میکنند از دانشجویان در دانشگاه تعهد میگیرند (حاذقی- در مملکت هزار خلاف قانون میشود کسی حرف نمیزند) هر دسته کارگر هر روز برای یک زن و مردی زنده باد مرده باد میکشند در مسافرتهای منسوبین دربار در ولایات دانشجویان بدبخت را از تحصیل برای تشریفات و زنده باد کشیدن باز میدارند آقایان شاه برای مملکت است نه مملکت برای شاه افراد فامیل سلطنتی البته پیش از دیگران باید رعایت مصالح عمومی را بنماید
اصل ۵۹ قانون اساسی- شاهزادگان طبقه اول یعنی پسر و برادر و عموی پادشاه عصر نمیتوانند به وزارت منتخب شوند این اصل بدون فلسفه نوشته نشده است معنی این اصل آن است همچنان که شاه از
مسئولیت مبری است و حق دخالت در کارهایی که ایجاد مسئولیت کند ندارد اشخاص نزدیک مقام سلطنت نباید متصدی کارهایی که مسئولیت دارد بشوند تا احترام مقام سلطنت بیشتر طرف توجه بوده و قلباً ملت ایران این مقام را احترام بگذارند.
اشخاصی که از راه تملق و چاپلوسی در پیشگاه اعلیحضرت همایونی به مغالطه و سفسطه وسیلهی تشریفات اجباری را فراهم میکنند باید از طرف دولت تعقیب و مجازات شوند
یک مراسله به دست من رسیده است تحت شماره ۴۴۰۱ وزارت کار دستور میدهد به اداره کار آذربایجان که کارگران را متوجه اتحادیه اسکی سازید (خنده نمایندگان) آیا مأمورین دولت چه حق دارند از مقام و موقعیت خودله یا علیه یک اتحادیه اقدام نمایند البته تمام افراد در مرام و مسلک آزاد میباشند ولی وقتی ممتصدی شغل دولتی دشند حق ندارند در این مقام که از طرف عموم به آنها امانت داده شده خیانت کنند و از یک دسته به میل خود حمایت و برای دسته دیگر کارشکنی نمایند- (جمال امامی- تاریخش کی است؟) مراسلهی دیگری نیز به دست من رسیده است تحت شماره ۲۰۵۷۸ـــ ۸-۱۰-۲۷ شعبهی ۴ رکن ۲ به وزارت کشور دستور میدهد اشخاص را از اداره امار خارج سازند عامری را کجا مینویسند از وزارت جنگ رکن دوم به وزارت کشور مینویسند که این اشخاص را از اداره آمار بیرون کنند من تحقیق کردم گفتند در رکن ۲ اداره جاسوسی است چه حق دارد در کار وزارت کشور و سایر ادارات دخالت کند مدارک دیگری نیز هست که ممکن خواهد بود در کمیسیون مخصوصی که جناب نخست وزیر تشکیل دهند ارائه تقدیم دارم
قسمت نهم- عفو مجرمین مسلم که باعث تجری سایر غارتگران و جنایتکاران شده است و این موضوع محتاج به توضیح نیستم معلوم میشود کسی که مخالف اطاعت کورکورانه باشد درمملکت باید به سخت ترین مجازاتها او را مجازات کنند دزدی آدمکشی قابل عفو و ترحم و بخشش است!؟
در این موضوع محتاج به توضیح نیستم رفقای من مثل آقای مهندس رضوی در اطراف این موضوع صحبت کردهاند جای تعجب است که درخواست تمیز خسرو روزبه رد میشود ولی امثال البرز. امان پور مختاری مورد عفو واقع شد از عطیه ملوکانه بهرهمند میگردند
دهم- توطئه علیه ارباب مطبوعات و نویسندگان جراید به وسیله تصویبنامه
یازدهم- حمله به سر دبیر روزنامه علی بابا در خیابان فردوسی
دوازدهم- آن اتفاق مسخره آمیزی که به قصد ارعاب مردم در پایتخت نزدیک دانشگاه و سایر خیابانها اتفاق افتاد جمعی مجروح و گفته میشود بعضی مقتول شدهاند
در ۲۸ سال قبل از طرف کسانی که مسلح و بودن اجازه حکومت مرکزی به شکل یاغی وارد تهران شدند حمله به مدیر روزنامه نمودند مدیر روزنامه عشقی را کشتند تلگرافات از ولایات علیه مجلس نمودند و موفق شدند که ازادی راموقة از بین ببرند وچند سالی غارت نمایند ولی دنیای امروز و مردم امروز غیر از دنیا و مردم ۱۲۹۹ میباشند به علاوه عمل کودتا علیه شاه وقت خواهد بود و بدیهی است اعلیحضرت جوان فعلی میل ندارند دیگران از قدرت مافوق قانون استفاده کرده شاه و مملکت را به خطر اندازند این عملیات که تمام به ضرر شاه و مملکت است با اغفال شاه انجام میگیرد لازم است دولت کنونی کمیسیونی از اهالی فن غیر از متملقین و چاپلوسیها تشکیل داده من حاضرم با مدارک ریشه فساد را معرفی نمایم و دولت بدون محافظه کاری خائن و مفسد را طبق قوانین مجازات کند ولی اول باید رجال دوره شیخین تهیه نمود مخصوصاً لازم است مراقبت شود که دست مأمورین شهربانی و پارکه موجود در کار نباشد.
میشنوم که دوسیه ۱۷ آذر را که آقایان محمد رشاد و عظیما تهیه نمودند و مسکوت ماند مشغول عوض کردن اوراق آن هستند راست یا دروغ نمیدانم به هر حال نباید این دستگاه فاسد مأمور تحقیق باشد اگر نماینده مجلس موضوعی را پرسش کند چون تمام اطلاعات تحت اختیار دولت است دولت باید جواب قانع کنندهای بدهد پرسش من فقط دو کلمه است آیا دولت متوجه این جریانها هست یا نیست اگر هست چه اقدامی کرده و چه نقشهای دارد که ملت ایران مجدداً گرفتار این بدبختیها نشود
جناب آقای ساعد این موضوعاتی که ذکر شد نمیتوان گفت چون قبل از دولت شما بوده مسئول شما نیستید تمام خوبیها و بدیهای دولتهای سابق به ارث به دولت حاضر رسیده است.
بیش از این امروز مقتضی نیست که صحبت شود در جواب فرمایشان جناب آقای نخست وزیر ممکن است صحبتهایی داشته باشم که بعداً عرض میکنم
دو نفر رفیق محترم من آقای آزاد و آقای مکی به من نمایندگی دادند که مطالبشان را به عرض دولت برسانم و جواب دولت مرحمت کند و آقایان برای این که کار مجلس زود به جریان خودش بیفتد صرفنظر از نطق در این مورد فرمودند ولی اگر دولت جواب اطمینان بخشی ندهد ما در جواب دولت لابد با مدارک و اسناد مشروحاً صحبت میکنیم و دیگر به این مختصر قناعت نمیکنیم.
نایب رئیس- آقای طباطبایی
معاون پارلمانی نخست وزیر (آقای طباطبایی)- سؤالات آقای حائریزاده ۱۲ فقره بود ولی به طوری که آقایان ملاحظه فرمودند و استماع فرمودند مطالبشان اظهاراتشان چندین برابر سؤالات بود (حاذقی- یعنی فرع زاید براصل) خلاصه این که در مواد نظامنامه یعنی ماده ۵۴ و ۵۵ نظامنامه مخصوصاً قید شده است پیشبینی شده است که سؤال قبلاً باید به استحضار وزیر مسئول یا دولت برسد این است که دولت باید استحضار داشته باشد از مطالبی که گفته میشود و وزیری که شخصی که میخواهد جواب بدهد با استحضار و با وقوف به مطلب حاضرالذهن باشد و جوابی که داده میشود روی مبنی و اساس صحیح و محکم قرار بگیرد من باب مثل آقا فرمودید که راجع به وزارت کار یک مراسلهی ذکر شد نمرهاش ذکر شد این جزء سؤال بود و میبایست به ما داده شده باشد که ما هم رسیدگی کرده باشیم و روشن شده باشیم و استحضار داشته باشیم و جواب بدهیم این را من باب مثال عرض میکنم انشاء الله درضمن جلسات آینده باز راجع به مطالبی که در سؤالات بود و یا در مطالبشان گفتند جواب مقتضی از طرف دولت داده خواهد شد و اما ۱۲ فقره سؤالی که آقا فرمودند جوابی که از طرف دولت تهیه شده است من به عرض مجلس شورای ملی میرسانم.
دولت خیلی خوشوقت میشود که آقایان نمایندگان محترم اگر مطالب لازمی باشد بپرسند تا هم جواب عرض شود که سوء تفاهمی رخ ندهد و هم از راهنماییها و تذکرات آقایان در اجرای اصلاحات و انجام کارها استفاده کنیم
آقایان حائریزاده و آزاد و مکی نمایندگان محترم دوازده فقره سؤال از دولت نمودهاند که گویا جزء یک مطلبی که مربوط به یک نزاع یا به قول آقایان حمله به سردبیر یک روزنامه است بقیه سؤالات مربوط به زمانهای قبل از تصدی این دولت بوده است ولابد اگر نزاع یا تعرضی واقع شده باشد درصورت مراجع مقامات صلاحیتداراز مجاری قانونی تعقیب خواهند کرد نسبت به قضیه قتل مرحوم محمدمسعود چنانچه آقایان بهتر اطلاع دارند از طرف مراجع صالحه اقدامات لازم به عمل آمده است (معتمد دماوندی- مراجع صلاحیت ندارند حرف در اینجا است) در دستگاه دادگستری قضات بیغرض و با وجدان بسیار داریم (حائریزاده- به آنها مراجعه نشده) و این قضیه مورد تحقیق و تعقیب بود و از طرف رئیس محترم دولت هم تأکیدات لازمه به مأمورین کشف جرم و دادسرا به عمل آمده است در موضوع حملهی به اداره روزنامه مورد سؤال تا این تاریخ کسی شکایتی در این باب نکرده و مراجعه به رئیس محترم دولت نشده است و همچنین در مورد تحصن یک مدیر روزنامه در مجلس و غیره که گویا سابقاً اتفاق افتاده در مدت کوتاهی که این دولت عهدهدار امور کشور است نه چنین وقایعی رخ داده و نه شکایتی رسیده است اما این که از قتل و غارتهای مسلحانه پرسیدهاند از روزی که این دولت تشکیل شده همه میدانند که خوشبختانه در هیچ جا چنین وقایعی اتفاق نیفتاده است حوادث بیست و هفت خرداد مربوط به زمان تصدی این دولت نبوده معهذا به مسئولین امر و مقامات مربوطه دستورهای لازم در کشف حقایق داده شده است و همین که پرونده امر تکمیل شد نتیجه به عرض مجلس شورای ملی خواهد رسید درباب قحطی مصنوعی که گویا مقصودشان کمیابی نان در ماههای گذشته است اخیراً توضیحاتی در این باب به مطبوعات داده شده و آقایان به خوبی مستحضرند که مقارن تشکیل این دولت وضع نان خیلی اسباب نگرانی شده بود و از طرف دولت در اولین قدم مسئله بهبود نان و تأمین مصرف غله تهران و تمام کشور بیش از هر چیز مورد توجه و اقدام عاجل قرار گرفت و با اقداماتی که به عمل آمده بهبودی محسوسی در وضع نان حاصل و رفع هرگونه نگرانی که محققاً مورد تصدیق آقایان نمایندگان محترم نیز میباشد
گردیده و با اهتماماتی که از طرف دولت به عمل آمده وضعیت به صورت عادی برگشته است در قسمت حملات منظم و یا برنامه که اشاره فرمودند از طرف پاره اشخاص و برخی جرائد به قوه مقننه میشود شاید زاید باشد اگر بگویم که دولت هیچگونه مداخلهای خارج از ظایف قانونی خود در کار مطبوعات ندارد و همچنین در خصوص مخابره تلگرافاتی که میگویند مجعول بوده و برعلیه بعضی از آقایان نمایندگان رسیده تعقیب و رسیدگی منوط به شکایت نماینده محترم در محکمه صالحه است البته اگر چنین شکایتی شود دولت در رسیدگی به آن انجام وظیفه خواهد رد راجع به اظهاراتی که به وزیر خارجه سابق در لندن نسبت داه شده بود اولاً چنین اظهاری ازطرف وزیر امور خارجه سابق نشده است ثانیاً موضوع مذاکره در خصوص امور داخلی ایران به قدری بیاساس بود که در همان موقع چه از طرف رادیو لندن و چه از طرف وزارت امور خارجه تکذیب گردید و مقامات صالحه انگلستان نیز از انتشار این خبر مجعول اظهار تأسف نمودند.
در موضوع تولید اختلافات و تشنجاتی که اظهار داشتهاند بین معلمین و دانشجویانی ایجاد شده است اختلاف بین آنها به دولت ارتباطی نداشته و آقایان محترم اطلاع دارند که نسبت به معلمین از طرف دولت سختگیری به عمل نیامده است و به طور کلی در این قبیل امور کمال مراقبت شده و میشود که هرکس به کار خود با علاقهمندی بپردازد عفو مجرمینی که اشاره کردند خودشان استحضار دارند که هنوز از طرف دولت حاضر تقاضای عفوی به عمل نیامده است اما ارباب مطبوعات که موضوع یازدهمین سؤال آقایان است البته مستحضر هستند که رئیس محترم دولت شخصاً با مدیران محترم جرائد در تماس هستند و معتقدند که از نظریات و نشریات سودمند روزنامههای ملی وطنپرست که درحقیقت هادی و راهنمای افکار عمومی هستند باید استفاده نمود ولی نمایندگان محترم قطعاً تصدیق دارند که متأسفانه پاره ارباب قلم رعایت حیثیت و نزاکت را نمینمایند.
آخرین سؤال مربوط بود به انفجار چند فشنگ که متأسفانه باعث زخمهای بسیار سطحی نه نفر شده بود در این باب همان طور که آقایان ملاحظه فرمودند در اعلامیههای مقامات مربوطه توضیحات لازم داده شده است دولت امیدوار است این توضیحات مورد قبول خاطر آقایان نمایندگان محترم واقع شود و در آینده نیز با نهایت امتنان به سؤالات آقایان در مسائل جاریه جواب داده خواهد شد و سعی دولت همواره مصروف به حفظ امنیت عمومی و رعایت اصول مشروطیت و احترام به افکار عمومی خواهد بود.
بنده از این فرصت استفاده میکنم در جلسه سابق مجال نشد به عرض آقایان برسانم که یک مقدار مطالبی راجع به وزارت دادگستری در جلسه گذشته قبل از دستور اینجا صحبت شد بنده با این که اطمینان داشتم به این که آقای بوذری از قضات صالح (نورالدین امامی- صحیح است ایشان مرد درستی هستند) از قضات صحیحالعمل و درست و مجرب هستند و با مراقبت کامل دولت ممکن نبود و ممکن نیست که عملی برخلاف رویه و برخلاف قانون انجام بشود معهذا شخصاً تحقیق کردم و میتوانم به آقایان اطمینان بدهم که عملی برخلاف ترتیب رخ نداده است (سزاوار- صحیح است. بنده خودم هم پرسیدم) (اسلامی- بنده هم پرسید صحیح است) مضافاً به این که آقایان توجه دارند وزیر عدلیه یا جانشین دستگاه دادگستری ناظر بر تمام جریان دادگاهها و محاکم دادگستری ناظر بر تمام جریان دادگاهها و محاکم است از لحاظ حسن جریان و کارهای جاری در دادگستری بنابراین لازم بود که اینجا تصریح بکنم و به آقایان نمایندگان اطمینان بدهم که جریان امور وزارت دادگستری با اهتمامی که هست و با زحمتی که آقای بوذری میکشند امیدوار هستم که صورت خیلی بهتری پیدا بکند (صحیح است)
نمایندگان- دستور دستور
حائریزاده- اجازه میفرمایید بنده توضیح دارم
نایب رئیس- به طور اختصار میتوانید توضیح بدهید
حائریزاده- فرمایش جناب معاون نخست وزیر تصور نمیکنم هرکس دیگر را هم که به جای من بود قانع میکرد زیرا که من نخواستم استیضاح بکنم بگویم دولت مقصر است در این جریان که بگویند اینها در این چند روزه ما نبوده و قبل بوده است تمام اینها فرد فردش را خود من تصدیق کردم که اگر به تنهایی هیچ جنبه سیاسی نداشت محمد مسعود را ممکن است دشمنی داشته و زدهاند او را کشتهاند فلان مدیر روزنامه هم کسی با او خصومتی داشته رفته چادرش را آتش زده یک دزدی هم توی دروازه تهران شده است یک بمب دستی یا مسلسلی توی اتومبیلهای جیپ یک دیوانهای یک بمبی را بد ساخته است با یک شریر رفته شرارتی کرده است تمام این قضایا فردفردش آن اندازه طرف توجه نبوده خود من در این موضع توضیح دادم ولی مجموع من حیثالمجموع اینها از فساد دستگاه سیاسی داخلی ایران حکایت میکندکه این دستگاه باید اصلاح بشود این دستگاه قابل دوام و بقا نیست که مردم راحت شب در خانه خودشان نخوابند و تکیه نکنند به این پارکه به این شهربانی به این دستگاه به این بازرسیها این دستگاهها قابل اعتماد نیست کار مملکت را فلج کرده است دیشب هم مدیر روزنامه سیاست ما را کتک زدهاند این وضعیت مملکت ما است من میگویم اگر دولت ضعیف است چرا کپسول این جنایات میشود برود کنار اگر دولت میتواند اصلاح بکند ریشههای فساد را ببیند کجا است من تقاضا کردم برای این که پر افتضاح درست نشود والّا عکسها و مدارک زیادی در کیف و در کاغذ من موجود است عکس اسناد و چیزهایی هست که کاشف و قایع و جنایتهای بزرگی است در این مملکت عکس آن وقایع خونین است که در آن روز اتفاق افتاده است یکی بعد از دیگری اسناد و مدارک دیگر هم پیش من هست من نمیخواهم وقت مجلس را صرف این کارها بکنم تقاضی کردم یک کمیسیونی تشکیل بدهند آقای ساعد آدم نیک نفسی است آدم بسیار خوبی است یک کمیسیونی برای این که راه حلی پیدا بکند که مملکت را از این بدبختی که ما را به طرف نیستی میکشاند نجات بدهد تشکیل بدهند من مدارک و اسناد میآورم آن خائنین و اشراری که روی صندلیها نشستهاند و مملکت را به این روز سیاه نشاندهاند اینها را مجازات بکنند اینها را نیست و نابودشان کنند نه این که ما بنشینیم محافظه کاری بکنیم سکوت کنیم در مقابل این حوادث و این وقایع که من حیثالمجموعش مملکت را به نیستی دارد میبرد دولت هم نباید بگوید زمان من نبود مربوط به من نیست قضات تحقیق میکنند چه دستگاهی این دستگاه پارکه بدتر از زمان و دوره مختاری شده امروز مردم اعتماد نمیکنند بروند آنجا کارشان را انجام بدهند دستگاه جنایاتی که ۲۰ سال عادت کرده دوسیهسازی بکند امروز جزء مسائل عادیشان است با کمال وقاحت دوسیه میسازند جلو چشم ما به مردم شلیک میکنند بعد هم میگویند هیچ چیز نبود مردم هجوم کرده بودند از بالا خانه متعلق به روزنامه آقای آزاد شلیک شده بود کیک شهادت داده دروغها میسازند این وقایعی که اتفاق افتاده و از توی اتومبیل شلیک کردند به مردم آن اتومبیلی که شیشههایش سوراخ سوراخ نمیکند از بین میبرد این مسلسل بوده باید کمیسیون فنی باشد اینها را رسیدگی بکند مسببین این جنایات را که میخواهند حکومت نظامی درست بکند پدرشان را در بیاورند ما یک روزی قانون حکومت نظامی را برای جلوگیری از مرتجعین و مستبدین گذراندیم برای جلوگیری از سالارالدوله بود این قانون نظامی امروز بلای جان آزادی شده است یک دستهای هم ۲۰ سال عادت کردند در این مملکت و امروز میخواهند بهانه بکنند که دو مرتبه آن اوضاع را تجدید بکنند این فرمایشات شما جواب من نبود من آقای ساعد را آدم خوبی میدانم ولی این جریان و این وضع مملکت را دارد به نیستی میکشاند یک کمیسیونی تشکیل بدهند این اسناد و مدارک را من آنجا تقدیم میکنم.
نمایندگان- دستور دستور
کشاورز صدر- آقا پیشنهاد بنده مقدم است
۵- ختم جلسه به عنوان تنفس
نایب رئیس- پیشنهادی رسیده که ۱۰ دقیقه تنفس داده شود بنابراین جلسه را به عنوان تنفس ختم میکنیم
حاذقی- آقا بنده مخالفم ختم جلسه باید با اجاره مجلس باشد
(۲۵ دقیقه بعد از ظهر جلسه ختم شد)
نایب رئیس مجلس شورای ملی- جواد گنجهای
سؤالات نمایندگان
جناب آقای رئیس محترم مجلس شورای ملی
تمنی دارم به جناب آقای نخست وزیر اطلاع فرمایند که برای جواب سؤال زیر در مجلس شورای ملی حضور به هم رسانند
اخیراً در بعضی از روزنامههای تهران اخباری
راجع به کشف قاچاقهای مهمی در بنادر جنوب درج شده و این اخبار در این اواخر به انواع مختلف در محافل و مجالس تعبیر و تفسیر و نسبتهایی به کنایه و یا به تصریح به مقامات مؤثر و اشخاص ذی نفوذ در کشور اشاره میشود که در این اعمال شرکت داشته و یا از اشخاص متهم حمایت کردهاند بنابراین تمنی دارم جناب آقای نخست وزیر با حضور در جلسه علنی توضیحات لازم در اطراف این انتشارات اظهار و اشخاص ذیدخل را معرفی فرمایند
جواد گنجهای- مامقانی
اخبار مجلس
روز چهارشنبه ۲۲-۱۰-۲۷ چهار بعد از ظهر کمیسیون بودجه با حضور آقایان وزیران و معاونین دارایی و جنگ و رئیس اداره تسلیحات ارتش و قورخانه به ریاست آقای میر سید علی بهبهانی تشکیل گردید.
بدواً تبصره پیشنهادی وزارت دارایی راجع به حقوق بازرس دولت در بانک ملی مطرح پس از مذاکراتی چون در اساسنامه بانک ملی تصریح شده که تعیین میزان حقوق بازرس دولت در بانک با دولت بوده و پس از تصویب هیئت وزیران قابل پرداخت است لذا قرار شد شرحی به وزارت دارایی نوشته شود که پرداخت حقوق بازرس دولت پس تصویب وزیران قابل پرداخت است لذا قرار شد شرحی به وزارت دارایی نوشته شود که پرداخت حقوق بازرس دولت پس از تصویب هیئت وزیران مانعی ندارد سپس تبصره پیشنهادی آقای موسوی راجع به ازدیاد سرمایه بانک کشاورزی و امور دیگر مربوط به قرضه کشاورزان و پیشنهاد آقای مهندس رضوی راجع به آگهیهای دولت در جراید و روزنامه رسمی و همچنین پیشنهاد دیگر ایشان راجع به استخدام متخصصین خارجی برای اکتشاف معادن نفت و غیره مطرح و قرار شد بعد از مطالعه آقای وزیر دارایی مطرح شود.
تبصره پیشنهادی آقای معتمد دماوندی راجع به سد بندر پهلوی و بلوار آنجا مطرح با نظر موافق به بعد موکول شد.
بعد تبصره لایحه وزارت جنگ در خصوص اعتبار دو میلیون لیره از محل وجوه درآمد نفت برای تعمیرات کارخانهجات اسلحهسازی و خرید فشنگ از خارجه مطرح پس از توضیحاتی که نمایندگان وزارت جنگ در لزوم پیشنهاد مزبور دادهاند مذاکرات کافی دانسته شد و رأی در پیشنهادات به جلسه بعد روز یکشنبه بعد از ظهر موکول گردید ساعت هفت ونیم بعد از ظهر جلسه ختم شد.
کمیسیون بهداری که قرار بود روز چهارشنبه ۲۲-۱۰-۲۷ ساعت ۱۱ تشکیل شود به واسطه عدم حضور اکثریت تشکیل نگردید.
شماره ۱۳۸۳۹ ۲ مرداد ۲۷
قوانین
قانون اصلاح ماده دوم قانون مصوب ۱۸ خرداد ماه ۱۳۲۷
ماده واحده- کالاهایی که تا تاریخ تصویب قانون ۱۸ خرداد ماه ۱۳۲۷ اعتبار آن به وسیله بیگانگان در بانکهای مجاز باز شده و یا اسناد وصولی آن به بانکهای مجاز رسیده و یا موجب اسناد حمل کشتی به مقصد ایران برای بیگانگان حمل شده مشمول ماده ۲ قانون مصوب ۱۸ خرداد ماه ۱۳۲۷ نخواهد بود
تبصره ۱- کالاهایی که بارز دولتی وارد کشور شده و یا میشود باید با سود صدی پانزده در اختیار مصرف کنند گذاشته شود متخلفین مشمول قانون کیفر گرانفروشان خواهند شد
تبصره ۲- هرکسی برای ورود کالا ارزی از دولت دریافت دارد و به مصرفی که دولت برای آن ارز داده است نرساند و یا به قیمت آزاد در بازار سیاه بفروشد و یا از طریق دیگر سوء استفاده نماید و یا جنسی که با ارز دولتی تهیه میکند از قیمت مقرر قانونی گرانتر بفروشد کلاهبردار محسوب و طبق ماده ۲۳۸ قانون مجازات عمومی قابل تعقیب کیفری است
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه سی و یکم تیر ماه یک هزار و سیصد و بیست و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسید
رئیس مجلس شورای ملی: رضا حکمت
شماره ۱۶۷۷۰ ۴-۹-۱۳۲۷
وزارت اقتصاد ملی
عطف به نامه شماره ۱۰۰۸۷- ۲۰۳۱۵ اشعار میدارد قانون اصلاح ماده دوم قانون فروش برنج در جلسه ۳۱ تیر ماه ۲۷ به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و برای صدور فرمان آن طبق معمول اقدام شد ولی چون بندگان اعلیحضرت همایونی شاهنشاهی در مسافرت اروپا تشریف داشتند و توشیح آن به فوریت میسر نبود تلگرافاً اجازه فرمودند قانون مزبور از تاریخ تصویب به موقع اجرا گذاشته شود و امریه مبارک ملوکانه در تاریخ ۷ مرداد ماه ۲۷ ضمن شماره ۸۶۴۰ به وزارت اقتصاد ملی ابلاغ شد و فرمان اجرای قانون هم در تاریخ شهریور ماه ۲۷ به صحه مبارک ملوکانه موشح و ضمن شماره ۱۰۹۰۸- ۲۱-۶-۱۳۲۷به وزارت اقتصاد ملی ابلاغ گردیده است
بخشنامهها
شماره ۹۷۸۸ ر ح ر ۴۱۳۴۲ ۲۸-۹-۱۳۲۷
بخشنامه به عموم دادسراهای شهرستان و استان
به طوری که از وزارت جنگ اطلاع میدهند غالباً اتفاق افتاده دادسراها نسبت به پرونده قرار عدم صلاحیت صادر و متهم را به دادسرای نظامی اعزام نموده و مراجع نظامی نیز خود را غیر صالح تشخیص و مبادرت به صدور قرار عدم صلاحیت نمودهاند و در نتیجه حل اختلاف هم دادسراهای عمومی صالح معرفی شده و لذا متهمین اعزامی با ایجاد هزینه فوقالعاده به محل اعاده گردیدهاند برای احتراز از اشکال فوق مقرر میشود پس از صدور قرار عدم صلاحیت در دادسرا پرونده امر به دادسرای نظامی فرستاده شود ولی متهم در بازداشتگاه همان محل باقی بماند و اعزام متهم از شهری به شهر دیگر طبق درخواست دادسرای نظامی انجام گیرد.
م- ۵۴۳۴
به جای وزیر دادگستری
شماره ۱۲۸۶۴/ ۲۶۴۴۸ ۴-۱۰-۳۲۷
آقای علیرضا امیدی دفتر یار دفتر اسناد رسمی شماره ۳ ر ۱۱ قم
به موجب این حکم به سمت سردفتری اسناد رسمی درجه سوم شهر قم منصوب میشوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۱۲۹۹۱/ ۲۶۲۳۰ ۴-۱۰-۲۷
آقای حسن صباحی بیدگلی
به موجب این ابلاغ دفتر شما را در دهستان بیدگل کاشان برای ثبت ازدواج رسمیت میدهد
وزیر دادگستری
شماره ۱۲۹۹۳- ۲۶۲۳۲ ۴-۱۰-۳۲۷
آقای فضل الله میرزادی
به موجب این حکم به سمت سردفتری اسناد رسمی درجه ۳ میمند شیراز منصوب میشوید طبق مقررات مشغول انجام وظیفه شوید
وزیر دادگستری
شماره ۱۲۹۸۷- ۲۶۲۴۰ ۴-۱۰-۲۷
آقای سید صدرالدین روضاتی سردفتر ازدواج و طلاق اصفهان
به موجب این ابلاغ استعفای شما از تصدی دفتر طلاق پذیرفته میشود.
وزیر دادگستری