مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ خرداد ۱۳۰۴ نشست ۱۸۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پنجم | تصمیمهای مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پنجم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۱ خرداد ۱۳۰۴ نشست ۱۸۱
جلسه صدوهشتادویک
صورت مشروح مجلس پنجشنبه ۲۱ خرداد ۱۳۰۴ مطابق ۱۹ ذیقعده ۱۳۴۴
(مجلس دوساعت و سه ربع قبل از ظهر براست آقای حسینخان پیرنیا تشکیل گردید)
رئیس ـ آقای حائریزاده (اجازه)
حائریزاده ـ قبل از دستور عرضی دارم.
رئیس ـ آقای دامغانی (اجازه)
دامغانی بنده هم قبل از دستور عرضی دارم.
رئیس ـ آقای شوشتری (اجازه)
شوشتری ـ قبل از دستور
رئیس ـ آقای سلطانی (اجازه)
سلطانی ـ بنده هم قبل از دستور عرضی دارم.
رئیس ـ آقای رضوی (اجازه) رضوی ـ قبل از دستور عرضی دارم.
رئیس ـ آقای عراقی عراقی ـ قبل از دستور
رئیس ـ آقای شریعت زاده (اجازه)
شریعت زاده ـ در ضمن مذاکره در ماده دوم از قانون استخدام بلژیکیها بنده خاطرنشان کردم که ممکن است در ماده قیدشود که اگر بعدا” از این یک قانون عمومی راجع بمستخدمین خارجی وضع شود شامل اینها خواهد بود چون بعقیده بنده این یک قسمت مؤثری است تقاضا میکنم اصلاح شود
رئیس ـ دیگر ایرادی نیست؟
آقاسیدیعقوب ـ بنده در صورتمجلس عرضی دارم
رئیس ـ بفرمائید
اقاسیدیعقوب ـ بنده توجه داشتم در صورت مجلس راجع بعرضی که بنده کردم در موضوع سه ماه مرخصی و آقای مخبر جواب دادند چون اینها مستخدمین هستند که مدتهابوده است که اگر همینها استخدام شدند شاید مرخصیهای خودشان راجمع کنند و بیش از چهارماه شود از اینجهت در اینجا نوشته شده است که بیش از چهارماه نباید یکمرتبه مرخصی بگیرند و عبارت صورتمجلس اینمطلب را نمیرساند بنده که نفهمیدم اگر سایرین فهمیدهاند نمیدانم.
رئیس ـ عبارت طوری نوشته میشود که مفهوم شود
کفیل وزارت معارف ـ دو فقره لایحه است تقدیم میشود یکی راجع است بکنترات رئیس و معلم مدرسه دندانسازی که جدیدا” تأسیس میشود یعنی بعد از گذشتن این لایحه از مجلس شورای ملی یک لایحه هم راجع بمعلمی است که برای حدادی و نجاری مدرسه صنعتی دولتی درنظر گرفته شده است.
رئیس ـ مراجعه میشود به کمیسیون بودجه؟
بعضی از نمایندگان ـ صحیح است
بعضی از نمایندگان ـ بکمیسیون خارجه هم باید برود
رئیس ـ بکمیسیون بودجه و خارجه ارجاع میشود آقای حائریزاده (اجازه)
حائریزاده ـ خیلی مسرورم که نماینده دولت هم حضور دارند بنده سه مطلب را میخواستم عرض کنم که از طرف مجلس بدوت تذکر داده شود. یکی راجع ببودجهها است بنده مراجعه کردم بدفتر مجلس دو جزء بودجه هائیکه از طرف دولت آمده است بودجه وزارت مالیه و وزارت جنگ نبود بعلاوه یک مبلغ اعتباریکه برای انتخابات دوره ششم باید درنظر بگیرند که در بودجة حاضره بیشترش خرج میشود جزء بودجه نبود در صورتیکه با جریان کندیکه کارها در وزارت مالیه دارد اگر سه ماه بآخر هر دوره مانده دولت بخیال جریان انتخابات بیفتند آنوقت لایحه اعتبار انتخابات را بخواهند به مجلس بیاورند احتمال میرود آن لایحه از تصویب این مجلس بگذرد بهتر این بود که در جزء بودجه مملکتی که برای سنه حاضره من آورند اعتبار انتخابات را هم درنظر بگیرند. چون سه ماه بآخر دورده مانده بایستی طبع و توزیع اوراق انتخابات بعمل آمده و سایر مسائل راجع بانتخابات انجام گیرد و چون این قسمت در بودجه پیش بینی نشده بود لازم دانستم بعرض مجلس برسانم که بدولت تذکر داده شود اعتبار انتخابات را که بیشترش در این سنه باید خرج شود جزء بودجه مملکتی امسال بیاورند. مسئله دیگر راجع به سیل زدگی و خرابی است که بقصبه بافق وارد شده است چندی قبل آقای تدین نماینده محترم راجع بخرابی و خساراتیکه به مردم وارد شده بود مذاکراتی فرمودند و بنا بود دولت کمک و اقداماتی در اینباب بکند. تاکون چنین کمکی نشده و آقای آقاسیدکاظم همکار محترم از یزد تلگراف کردهاند که علاوه براینکه کمکی نشده مأمورین مایه به دهات رفته اندو هریکاز اهالی بافق را پیدا میکنند برای اخذ مالیات صدمه میزنند و اذیت میکنند. خواستم بدولت تذکر داده شود حالا که برای نقاط سیل زده و خراب شده اعانت و کمکی نمی کنندخوبست آننقاط سیل زده و خراب شده را فعلا” از ادای مالیات معاف کنند و پس از آبادی دولت مطالبه مالیات بکند. مسئله دیگر راجع بشکایاتی است که از تجار عباسی و دزد آب میرسد درموضوع قانون انحصار قندوشکر. تقریبا” یک سوء تفسیری در این قانون شدهاستدر ماده هفتم آنمی نویسد آنچه که از تاریخ بیست و دوم اردیبهشت وارد شده است محکوم به تأدیه حقوق مذکوره فوق خواهد بود: نظر ما این بود که آنچه بعد از اردیبهشت قندوچای و شکر وارد مملکت میشود این حقوق انحصار را بپردازد. در گمرک معمول است اغلب تجار که پول ندارند مال التجارة خودشان را میگذارند در انبار گمرک و پس از یکی دوماه که پو فراهم کردند گمرک و یک حقی هم برای انباردار میدهند و مال التجاره خودشان را خارج میکنند. آنوقت یک قانونی هم دارد که اگر تا یک مدتی نیامدند مال التجاره خودشان را ببرند اداره گمرک آن را حراج مینمایند. حالا فلان تاجر یک مقدار قندوشکر و چای در گمرک داشته در روز بیست و سوم اردیبهشت پول پیدا کرده آورده است که جنس خودش را ببرد در حالیکه این جنس که در انبار گمرکی بوده است شاید دویا سه دست خریدوفروش شده است مثلا” تاجر اولی پول نداشته است که کرایه بدهد لذا فروخته وکرایه جنس را داده است تا خیر دومی فرضا” برای ادای وجه گمرک پول نداشته فروخته و بهمین طریق جنسی که در گمرک باسم زیداست بعمر و بکرو حالا انتقال پیدا کرده و امروز جنس را از گمرک بیرون نمیآورد که اشخاص متفرقه از قبیل سقط فروش و قهوه چی بفورشد حالا مأمورینمالیه بکمک گمرکی مطالبه مالیات انحصاریرا مینمایند. در صورتیکه نظر قانون گذار اینطور نبوده است. از اینجهت خواستم از مقام محترم مجلس تقاضا کنم که بدولت تذکر داده شود کهقانو را طوری تغییر کنند که اسباب زحمت تجار خورده پا نشود و اسباب ورشکست آنها فراهم نگردد.
رئیس ـ راجع ببودجهها باید عرض کنم که بودجه وزارت مالیه و وزارت جنگ هم رسیده استمنتهی پارة مخارج از قلم افتاده بود آنها را عودت دادند تا آن مخارج را اضافه کرده دومرتبه بفرستند شاید در ظرف امروز و فردا برسد
بعضی از نمایندگان ـ دستور
رئیس ـ وارد دستور شویم؟
جمعی از نمایندگان ـ بلی
رئیس ـ ماده هشتم خبر کمیسیونبودجه راجع بمستخدمین بلژیکی مطرح است قرائت میشود (اینطور خوانده شد)
ماده هشتم ـ درصورتیکه یکی از مأمورین براثر کسالت مزاج که کاملا” بثبوت رسیده باشد مجبور بعودت بلژیک و استعفای از مأموریت در ایران شود اندانیته معادل ششماه حقوق مخارج عودت باو داده خواهدشد. چنانچه یکی از مأمورین در طی انجام مأموریت در نتیجه ناخوشی یا بنحو دیگر فوت نماید دولت پورات مستقیم او معادل ششماه حقوق اندانیته خواهد داد درصورتیکه خانواده آنشخص در ایران باشد مخارج عودت آنها نیز پرداخته خواهد شد.
رئیس ـ آقای آقاسیدیعقوب (اجازه)
آقاسیدیعقوب ـ اینماده بنظر بنده عادم النظر است یعنی نظیر ندارد در دوره چهارم و پنجم کنترات هائیکه بمجلس آمده است هیچ کدام این ماده را نداشتند که اگر مستخدمی مریض شد ما ششماه حقوق باو بدهیم، ما که اینجا این اشخاص را بیمه نمیکنیم که بگوئیم اگر خدای نخواسته تب کرد ششماه حقوق بعنوان اندانیته باو بدهیم. انیجا مینویسد: درصورتیکه یکی از مأمورین براثر کسالت مزاجع که کاملا” بثبوت رسیده باشد مجبور بعودت ببلژیک واستعفای از مأموریت در ایران بشود ششماه مدد معاش بدو بدهند چرا؟ ما که تمام مخارج آنها را از قبیل مخارج مسافرت و کرایه منزل میدهیم دیگر چه علت دارد که قرضا” یک مستخدمی چهارماه ناخوش شد پس از چهارماه هم دکتر تصدیق کرد که باید به بلژیک برگردد ده ماه حقوق اضافه یعنی چهارماه در ناخوشی و ششماه هم مدد معاش بدهیم؟ آیا در دوره دوم و سوم و چهارم و این دورةچنین سابقه بوده است که اگر مستخدم مریض شود ششماه مدد معاش بدو بدهیم؟ ما که کسی را بیمه نمیکنیم ناخوش هم که از طرف ما و دولت نبوده است اگر مرض بر اومستولی شود ما ضامن هستیم؟ از اینجهت بندهمخالف هستم باینکه بمستخدمی که مریض شد ششماه مدد معاش داده شود: همان مخارج عودت را باو بدهند کافی است باین ترتیب که اینجا نوشته شده است اگر مستخدمی ناخوش شد ما باید حقیقه یکسال حوقق باو بدهیم و بنده مخالفم این راجع بقسمت اول اما قسمت دوم که مینوسد: چنانکه یکی از مأمورین در طی انجام مأموریت در نتیجه ناخوشی یا بنحو دیگر فوت نماید دولت بوارث مستقیم او معادل شش ماه حقوق مدد معادلش خواهد داد. نمی دانم اینهم مطابق چه قانونی است بعقیده بنده این قسمت هم مثل همان ماده دوم است که بنده و جمعی از آقایان عقیده داشتیم که باید در تحت یک قانونی کلی برای کلیه مستخدمین خارجی تکلیف معلوم شود که فرضا” اگر فوت کرد با او چه باید بکنیم اگر مطابق قانون حقوقی است یا در ممالک دیگر سابقه دارد که اگر یک کسی مستخدم شد و درحین استخدام فوت کرد دولت درباه او فلان معامله را میکند اگر باو چیزی میدهند این سابقه را بیاورند ماهم به ببینیم والا ما بیائیم اینجا سند بدهیم که کسی را که استخدام میکنم عمر جاودانی داشته باشد که نمیشود !!! البته خدای نخواسته یکوقت اجلش میرسد در اینصورت ما ضامن هستیم و باید ششماه حقوق بورثه او بدهیم؟ این است که تا یک کانونی متعهد نشود که اگر مستخدمین در حین خدمت فوت کرد چه معامله با او باید کرد ما نمیتوانیم اینرا رأی بدهیم. آقایان حقوقدان در اینجا هستند بنده که نمی دانم اگر در قانون حقوق چنین چیزی هست که اگر مستخدمی را کنترات کردند و درحین خدمت فوت کرد چیزی باید باو داد خوبست یک ماده بنویسند و الا ما با این وضعیت بودجه هر روز یک مستخدم از خارجه بیاوریم و این قبیل پولها باو بدهیم نمیدانم چه خواهد شد. آقای مشیرالدوله و آقایان دیگر هستند که حقوق میدانند اگر واقعا” چنین چیزی هست که یکنفر که کنترات شد و درحین خدمت فوت کرد باید باو چیزی داد و مطابق اصول حقوقی حقی گردن ما را بگیرد این را یک ماده کلی بنویسند والا ما از پیش نظر خودمان بگوئیم که اگر مستخدم مرد ششماه حقوق باو بدهیم بنده میگوئیم ششماه لازم نیست یکماه بس است یا هیچ ندهیم چرا؟ بعلت اینکه ما ضامن جان او که نبوده ایماین است که بنده هم در جزء اول و هم در جزء ثانی این ماده مخالفم زیرا ضرر بخزانه مملکت است و لیلی هم که ما این ضرر را قبول کنیم نداریم. مخبر ـ اگر چه فرمایشات آقای آقاسیدیعقوب مفصل بود ولی بنده بطور اختصار یک جمله جواب عرض میکنم. اولا” اینکه فرمودند سابقه ندارد تصور میکنم سابقه داشته است و اینکه فرمودند اگر مستخدمی مریض شد چرا باید شما و حقوق معاش باو داد در عین حال خودشان تصدیق فرمودند که باید مخارج معاودت بآنها داد درصورتیکه ما اینجا نوشتهایم شش ماه حقوق بدون مخارج معاودت باوداده شود. اینکه فرمودند مطابق قانون حقوقی هست یاخیر؟ عرض میکنم مطابق قانون حقوق و انصافی و هرچه تصور بفرمائید ما وقتی که یکنفر مستخدم از بلژیک آوردیم در ایران و در اینجا مریض شده بطوریکه توانست خدمت خودش را ادامه دهد آیا این زیاد است که ما نوشتهایم ششماه حقوق بدون مخارج معاودت باو داده شود؟ بعلاوه این ترتیب بیشتر بنفع ما و دولت تمام میشود برای اینکه اگر ما اینقید را نکنیم ممکن است یکنفر مستخدم که باینجا میاید مدتی در حال ناخوشی باقی باشد و هیچکار هم نکند و حقوق هم بگیرد و تا آخر کنتراتش هیچکاری برای شما نکند. پس با این ترتیب هم نظر انصاف و هم منافع دولت هردو حفظ شد. اما اینکه فرمودند چرا در موقع فوق معادل ششماه حقوق بوراث او داده شود؟ این هم سابقه دارد و اگر بکنتراتهای سابق مراجعه بفرمائید میبینید که این قرارداد هست و همچ قیدی منظور شده است. البته یک نفر مامئریکه بایارن آمد و درخدمت دولت ایران فوت کرد این اندازه مراعات نسبت بوراث او چیز فوق العاة نیست و اگر بقانون استخدام کشوری مراجعه کنید خیلی بیشتر از اینها نسبت به مستخدمین خودمان مراعات شده. پس دادن این ششما ه حقوق به مستخدمین که در موقع خدمت بدولت میمیرد یا کشته میشود یا بواسطة حوادثی از بین میرود چیز فوق العادة نیست و سابقه هم دارد.
جمعی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است
رئیس ـ آقایان طهرانی و روحی و کازرونی و میرزا جوادخان پیشنهاد کردهاند کلمة (اندامتیته) تبدیل (بکمک خرج) شود
جمعی از نمایندگان ـ صحیح است.
مخبرـ بجای اندامتیته مدد معاش مینویسیم.
رئیس ـ دو فقره پیشنهاد دیگر هم هست قرائت میشود (بمضمون ذیل خوانده شد)
پیشنهاد آقای زاهدی اینجانب پیشنهاد میکنم در عوض ششماه حقوق سه ماه حقوق داده شود
رئیس ـ بفرمائید
زاهدی ـ چنانچه اغلب دیده شده آب و هوای ایران خیلی سازگار است و خیلی کم اروپائیها ناخوش میشوند از اینجهت بنده عقیده دارم در صورتی مستخدمی ناخوش شد سه ماه حقوق باو داده شود واینطور که بنده پیشنهاد کردهام حداقلش میشود هزاروپانصدتومان و حد اکثرش دوهزاروصد تومان و همین مبلغ مخارج معاودت کافیست.
رئیس ـ آقای تدین. (اجازه)
تدین ـ البته آقایان تصدیق میفرمایند لایحه که مطرح است دوطرف دارد زیرا یک کنتراتی است که مابین دونفر منعقد میشود و این غیر از قانونی است که برای ممکت وضع میشود و چون این قراداد دو طرف دارد لذا باید مرضی الطرفین باشد تمام این مذاکرات وجد و جهدها که آقایان میفرمایند در کمیسیون شده تا بالاخره با توافق نظر دولت و اشخاصیکه میخواهند استخدام شوند اینطور توافق نظر حال و لایحه تنظیم شدهاست. حالا ما بخواهیم یکطرفی این لایحه را ملاحظه کنیم نمیشود بعلاوه اشکالاتی که آقایان در این موضوع میکنند بعقیده بنده هیچکدام وارد نیست و حالا بنده نمیخواهم در این قسمت وارد شوم ولی این نکته را عرض میکنم که در اینجا مقصود عناوینی است برای اینکه طرف پولی را که منظور او است. روح مسئله این است حالا عناوین مختلف میشود گاهی بعنوان مددمعاش و زمانی بعنوان فوق العاده یا بعنوان دیگر است ولی اصل مقصود و روح مطلب همان است که عرض شد
رئیس ـ رأی گرفته میشود بقابل توجه بودن این پینشهاد. آقایانیکه تصویب میکنند قیام فرمایند
(چندنفری برخاستند)
رئیس ـ قابل توجه نشد پیشنهاد آقای شوشتری (باین مضمون خوانده شد) بنده پیشنهاد میکنم اضافه شود بماده ۸ بعد از کلمه (کسالت مزاج) (بعلت توقف در ایران) که کاملا” بثبوت
رئیس ـ آقای شوشتری (اجازه)
آقاسید محمد علی شوشتری ـ بعقیده بنده باید بعد از کلمه در اثر علت مزاج در بدو ظهور مرض در مزاج ظاهر نمیشود و بعد ظاهر میشود. مثلا” ممکن است یک نفر مستخدمی بایران بیاید و یک کسالتی داشته باشد که مستند بمملکت خودش بود و ربطی بایران نداشته منتهی در وقتیکه بایران آمد آن کسالت ظهور بکند در اینصورت بعقیده بنده نباید باو حقوق داد از اینجهت بنده پیشنهاد کردم که اگر بعلت توقف در ایران کسالت مزاجی پیدا کرد آنوقت باو حقوق داده شود.
مخبرـ بنده تعجب میکنم چرا این قبیل پیشنهادات باید در مجلس بشود چطور میتوان تشخیص داد که مرض او راجع ایران نیست و مربوط به مملکت خودش است! این وظیفة مجلس نیست! کدام دکتر در دنیا هست که بتواند همچو مسأله را تشخیص بدهد ؟! به ما چه مربوط است که این نوع مسائل را در مجلس مطرح کنیم. آخر ما باید قدری فکر کنیم و آنچه که وظیفه خودمان است پیشنهاد کنم.
رئیس – رأی میگیریم بقابل توجه بودن پیشنهاد آقای شوشتری آقایانی که قابل توجه میدانند قیام فرمایند
(کسی قیام نکرد)
رئیس ـ قابل توجه نشد. پیشنهاد آقای تهرانی. (باین ترتیب قرائت شد)
ماده ۸ را بترتیب ذیل پیشنهاد مینمایم: ماده ۸ هر یکاز مستخدمین بلژیکی مزبور که بواسطه علت مزاج مجبور به معاودت وطن و استعفای از خدمت دولت ایران گردید مخارج معاودت او بتناسب مخارجی که در موقع آمدن پرداخته شد. تأدیه خواهد شد.
رئیس ـ بفرمائید.
آقا شیخ محمدعلی طهرانی ـ پیشنهادبنده دو جزء دارد. مادهای که از طرف کمیسیون پیشنهاد شده بنده نسبت بجزء دومش عرضی ندارم فقط در جزء اولش عرض میکنم که مستخدمین بلژیکی از حیث اینکه خارجی هستند اهمیتشان زیادتر از مستخدمین آمریکائی نیست. همانطور که نسبت به آمریکائیها مقررشده همانطور هم درباره بلژیکیها باید مقرر شود. درقانونی که چندروز قبل برای مستخدمین آمریکائی گذشت این ماده نوشته شده و بنده حالا عین فقره دوم ماده پانزدهم قانون استخدام آمریکائیها را میخوانم تا آقایان ملاحظه بفرمایند: (هریک از مستخدمین آمریکائی مزبور که بواسطه علت مزاج مجبور به معاودت وطن و استعفای از خدمت دولت ایران گردد مخارج معاودن او بتناسب مخارجی که در موقع آمدن پرداخته شده است تأدیه خواهد شد. از اینجهت بنده حالا بجای جزء اول ماده ۸ که کمیسیون پیشنهاد کرده جزء دوم از ماده ۱۱ قانون استخدام آمریکائیها را پیشنهاد کردهام. چه جهت دارد که خورده خورده بالا برویم؟ این قانون مستخدمین امرکائی در مجلس تصویب شده با کمال اهمیتی که مستخدمین آمریکائی دارند و با احتیاج نامهای که دولت ایران باستخدام آنها دارد معذلک در موقع مرض و عودت آنها ما این ماده را باین کیفیت وضع کردیم. حالا چه دلیل دارد که درباره مستخدمین بلژیکی قائل شویم که در موقع مرض و عودت از ایران یک مرتبه شش ماه حقوق بگیرند؟ و این یک فتح بابی خواهد بود که ما در آتیه خورده خورده بالا برویم. یعنی در آتیه اگر خواستیم یک کنتراتی ببندیم بجای شش ماه حقوق دوازده ماه حقوق بدهیم همین طور کم کم بالا برود تا برسد بدوازده سال از این جهت بنده معتقدم همانطور که ما درباره مستخدمین یک دولتی قوی مثل آمریکا معمول داشتهایم درباره مستخدمین بلژیکی هم از همان قرار عمل نمائیم و زیادتر را نباید قائ شویم. بنده متأسفم که چرا نماینده دولت در اینجا نیست تا دفاع کند
. مخبر ـ این قانون یا قانونی که درباره مستخدمین آمریکائی نوشته شده طرف مقایسه نیست. بواسطه اینکه ما برای هریک نفر مستخدمین آمریکائی که دوهزاروپانصدتومان خرج سفر قائل شدهایم درصورتی که برای یکنفر مستخدم بلژیکی نمیتوانیم آن اندازه خرج سفر قائل شویم زیرا راه آنها دورتر و راه اینها نزدیکتر است همینطور در حقوق و سایر شرایطشان تفاوتهائی در بین هست و بعلاوه همانطور که آقای تدین فرمودند این مسائل مرضی الطرفین است و اینطور که در این قانون نوشته شده در نتیجه مذاکرات زیادی بوده که در کمیسیون بعمل آمده است تصور نفرمائید هرچه گفتند ما بسهولت قبول کردهایم. خیر. بلکه در جزئیاتش مذاکرات زیاد شده تا بالاخره اینطور نوشته شد. و این آخرین ترتیی است که متفق علیه بوده است و بنده تصور نمیکنم بتوان از این چیزی که در اینجا منظور شده چیزی کم کرد زیرا آنهائی که باید شرایط را قبول کنند قبول نخواهند کرد دیگر بسته بنظر آقایانست.
رئیس ـ رأی میگیریم. آقایانی که پیشنهاد آقای طهرانی را قابل توجه می دانند قیام فرمایند.
بعضی از نمایندگان ـ مجددا” بفرمائید قرائت شود. (بشرح سابق قرائت شد)
رئیس ـ آقایانی که این پیشنهاد را قابل توجه می دانند قیام فرمایند.
(جمع کثیری قیام نمودند)
رئیس ـ قابل توجه نشد. پیشنهاد آقای آقاسیدیعقوب (اینطور خوانده شد)
بنده پیشنهاد میکنم که در صورت مرض مخارج معاودت داده شود و درصورت موت، مخارج معاودت خانواده او داده شود.
رئیس ـ بفرمائید.
آقاسیدیعقوب ـ بنده در قسمت اول که در صورت مرض باشد موافق بودم با پیشنهاد اقای طهرانی که مجلس مقدس هم رأی داد ولی درصورت فوقت یکی از مستخدمین بلژیکی بنده عقیده دارم که دولت ایران باید مخارج اهل و عیالشن را از اینجا به بلژیک تأدیه کند و از اینجهت بنده این جزء ثانی را اینطور پیشنهاد کردم.
رئیس ـ آقای بیات (اجازه)
بیات ـبنده گمان میکنم اگر خود آقای آقاسیدیعقوب هم دقت بفرمایند تصدیق میکنند که وقتی یک مستخدمی از یک مملکتی بایران میآید و در سرخدمت دولت فوت میکند قطع نظر از اینکه مخارج معاودت خانواده ا باید داده شود علاوه باید یک حقوقی هم به آنها داد تا بتوانند مدتی زندگانی کنند. چنانچه ما در قانون استخدام کشوری هم درباره مستخدمین خودمان یک مراعاتهائی کرده و قایل شدهایم که به بازماندگان مستخدمین که در سرخدمت دولت فوت میشوند حقوقی داده شود پس این ششماه حقوقی که در این قانون منظور شده گمان نمیکنم چیز زیادی باشد.
رئیس ـ رأی میگیریم پیشنهاد آقای آقاسیدیعقوب آقایانی که قابل توجه میدانند قیام فرمایند.
(معدودی قیام کردند)
رئیس ـ قابل توجه نشد. مادة نهم قرائت شود (بشرح ذیل قرائت شد)
مادةنهم ـ دولت میتواند درهرموقع بطبیب خاطر بعد از پرداخت ششماه حقوق علاوه بر مخارج رجعت به کنترات مأمورین مزبور خاتمه دهد ولی درصورتیکه مأموریت مستخدمین مذکور در اثر مداخله آنها در مسائل سیاسی یا عدم رعایت قوانین مملکتی و نظامات اداری خاتمه یابد حقوق ششماه فوق الذکر و خرج سفر پرداخته نخواهدشد.
رئیس ـ آقای آقاسیدیعقوب (اجازه)
آقاسیدیعقوب ـ موافقم
رئیس ـ آقای رهنما (اجازه)
رهنما ـ موافقم
رئیس ـ آقای داور (اجازه)
داور ـ موافقم
رئیس ـ آقای طهرانی (اجازه)
طهرانی ـ بنده پشت سرکلمه سیاسی لفظ مذهبی را هم عقیده دارم اضافه شود چنانچه درقانون استخدام آمریکائیها هم این مسئله پیش بینی شود از این جهت بنده پیشنهاد میکنم در اینجا هم نوشت شود
. رئیس ـ آقای رهنما (اجازه)
رهنما ـ در این قسمت راجع بمداخلة در مسائل مذهبی گمان نمیکنم اصلا” مأمورین خارج در مسائل مذهبی ما مداخله کنند زیرا داعی ندارد آنها کاری بکند که از وظیفه شان خارج باشد حالا اگر یک نگرانیهائی برای آقایان است چه عرض کنم
رئیس ـ آقای بیات (اجازه)
بیات ـ موافقم
رئیس ـ آقای مدرس (اجازه)
مدرس ـ بنده عرض دیگری دارم و گمان میکنم چون آن ماده بکمیسیون رفته این ماده هم باید برود بکمیسیون
رئیس ـ پیشنهاد آقای زعیم قرائت شود. (باین مضمون قرائت شد) پیشنهاد میکنم کلمة (دراثر) مبدل به (براثر) شود سلیس تر است.
مخبر ـ قبول میکنم
رئیس ـ رأی میگیریم بمادة نهم با تبدیل کلمه در ببر آقایان موافقین قیام فرمایند.
(عدة کثیری قیام کردند)
رئیس ـ تصویب شد
مادة دهم (باین کیفیت قرائت شد)
مادة دهم ـ کنتراتهای مأمورین سابق الذکر برطبق مقررات قانون ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ راجع به استخدام مأمورین خارجه از طرف وزارت مالیه برقرار خواهدشد.
رئیس ـ مخالفی ندارد؟
جمعی از نمایندگان ـ خیر
رئیس ـ رأی میگیریم آقایان موافقین با مادة دهم قیام بفرمایند.
(عدة کثیری قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد. مادة یازدهم قرائت شود (باین نهج خوانده شد)
مادة یازدهم ـ وزارت مالیه مأمور اجرای این قانون است
رئیس ـ مخالفی ندارد؟ آقایانی که مادة یازدهم را تصویب میکنند قیام فرمایند
(اکثر نمایندگان برخاستند)
رئیس ـ تصویب شد. طرح آقای اتحاد و چند نفر از نمایندگان راجع بقانون انتخابات مطرح است آقای روحی پیشنهاد کردهاند از دستور خارج شود.
آقای روحی روحی ـ اگر نظر آقایان باشد در چندی قبل مجلس رأی داد که یک کمیسیونی برای تجدید نظر در قانون انتخابات انتخاب شود. آن کمیسیون با توافق نظر دولت یک مطالعه کاملی در اساس و اصلاح قانون انتخابات نموده و مسائل مهمه از قبیل تنظیم جدول و حوزه انتخابیه و غیره همه را با مطالعه کاملی درنظر گرفته دوسه ماده دیگر از آن قانون بیشتر نمانده و عنقریب بمجلس خواهد آمد. از اینجهه بنده عقیده دارم که این طرح هم برود بکمیسیون تا با نظر جامعی در آن دقت شده و یک قانون جامع الاطرافی بمجلس بیاید و چون ممکن است یک مواد و ترتیب متناقصی در کار باشد. از این لحاظ بنده تقاضا دارم همین را هم بفرستید کمیسیون تا با یک ترتیب و صورت جامعی به مجلس بیاید بعضی از نمایندگان صحیح است.
رئیس ـ رأی میگیریم پیشنهاد آقای روحی آقایانی که تصویب میکنند قیام فرمایند
(اکثر نمایندگان قیام کردند)
رئیس تصویب شد. راجع به بلژیکیها آقای شریف زاده ماده الحاقیه پیشنهاد کردهاند (باین ترتیب خوانده شد)
ماده الحاقیه اگر اشخاصی که بموجب این قانون استخدام میشوند درحین اجراء مأموریت خود مرتکب تقصیرات اداری شوند موافق اصول و مقررات قانون استخدام کشوری در محکمه اداری محاکمه خواهند شد.
رئیس ـ آقای شریعت زاده (اجازه)
شریعت زاده ـ همین پیشنهاد را در وقت شور در لایحه استخدام مستخدمین آمریکائی تقدیم کردم و در مجلس هم قابل توجه شد. ولی بواسطه اشتباه قرائت نشد حالا همین ماده الحاقیه را در این قانون پیشنهاد میکنم بعقیده بنده (موافق اصول مسئولیت) مستخدمین و مأمورینی که مأمور انجام وظایف هستند باید در مقایل مقرراتی مسئول باشند و بنده لازم میدانم مستخدمین بلژیکی هم مطابق اصول مقررات کشوری در موقع ارتکاب تقصیرات اداری د رمحاکم ما محاکمه شوند و علت ندارد که دولت ایران یکعده مأمورینی داشته باشد که از مسئولیت مصون باشند.
مخبر ـ تقاضا میکنم این ماده به کمیسیون ارجاع شود تا در آنجا با توافق نظر نماینده دولت اصلاح شود.
رئیس ـ ارجاع میشود به کمیسیون پیشنهاد آقای کازرونی (باین مضمون قرائت شد)
بنده پیشنهاد میکنم که شورثانی پوست بره جزء دستور و مطرح شود
رئیس ـ آقای کازرونی (اجازه)
کازرونی ـ البته آقایان میدانند که پوست بره و ذبخ بره در هرحال موعد معینی دارد که اگر از موعد گذشت استفاده آن از بین میرود. و این لایحه یک شورهم شده و چیز مهمی نیست. عجالتا” چیزی در دستور نداریم اگر آقایان موافقت بفرمایند خوب است این لایحه پوست بره مطرح شود
رئیس ـ راپورتش حاضر نیست کازرونی ـ بنده پیشنهادم را استرداد میکنم.
رئیس ـ پیشنهاد آقای ضیاء قرائت میشود. (بمضمون ذیل قرائت شد)
پیشنهاد مینمایم که راپورت کمیسیون بودجه راجع به شهریه ورثه مرحوم میرزا محمودخان مشاورالملک جزء دستور شود
رئیس ـ آقای ضیاء (اجازه)
ضیاء ـ دراین خصوص توضیح زیادی لازم نیست تمام آقایان میرزا محمودخان مشاورالملک را میشناسند که دارای یک سوابق خوبی بود و یک خدماتی برای ایران کرده است و برای سربلندی و سعادت ایران زحمت کشیده و شهریه او هم از محل بودجه وزارت خارجه است و تحمیلی ببودجه کل مملکتی نیست و چون همیشه از بودجه وزارت خارجه پرداخته میشده کمیسیون بودجه هم در جزو بودجه وزارت خارجه منظور کرده و راپورتش از طرف دولت تنظیم شده و باید تصویب شود.
رئیس ـ آقای شیروانی (اجازه)
شیروانی ـ اینطور حس میکنم که چون آقا احساس کردند چیزی دردستور نداریم. لذا پیشنهاد کردهاند پول ببخشم بنده اطلاع دارم که مخصوصا” این لایحه درحق اشخاص پیش بینی شده که اصلا” هیچ ندارند حالا فرضا” چهارپنج روز دیگر هم بتأخیر بیفتد اهمیتی ندارد قانون استخدام مستخدمین مجلس در دستور بود بعدچون پیشنهادهای مهمتری دردستور آمد اوماند حالا بنده پیشنهاد میکنم آن قانون مستخدمین مجلس مطرح شده و این چهارپنج ماده شور اولش تمام شود هرچه زودتر برود بکمیسیون تکلیفش معلوم شود
رئیس ـ آقایانیکه پیشنهاد آقای ضیاء را تصویب میکنند قیام فرمایند.
(کسی قیام نکرد)
رئیس ـ تصویب نشد پیشنهاد آقای میرزا جوادخان امامی (باین کیفیت خوانده شد)
بنده پیشنهاد میکنم راپورت کمیسیون مبتکرات راجع بطرح پیشنهادی آقای یاسائی درموضوع منع استعمال تریاک جزو دستور امروز شود
رئیس ـ آقای آقامیرزاجوادخان (اجازه)
آقامیرزاجوادخان ـ بنده تصور میکنم محتاج بتوضیح زیاد نباشد چون چیزی در دستور نداریم واین یکی از طرحهای مهمی است که تقدیم مجلس شدهاست راپورتش هم حاضر است تقاضا کردم جزء دستور شود
رئیس ـ آقایانیکه این پیشنهاد را تصویب میکنند قیام فرمایند
(عده قلیلی قیام نمودند)
رئیس تصویب نشده پیشنهاد آقای شیروانی (بمضمون ذی قرائت شد)
بنده پیشنهاد میکنم قانون استخدام مستخدمین مجلس جزء دستور شود
رئیس ـ آقایانیکه با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند
(عده کمی برخاستند)
رئیس ـ تصویب نشد پیشنهاد آقای آقاسیدیعقوب (اینطو قرائت شد)
بنده پیشنهاد میکنم تنفس داده شود
رئیس آقایان با این پیشنهاد که موافقند؟
جمعی از نمایندگان ـ صحیح است
در اینموقع جلسه برای تنفس تعطیل و پس از سه ربع ساعت مجددا” تشکیل گردد)
رئیس ـ چند فقره خبر از کمیسیون مرخصی رسیده است قرائت میشود (بشرح ذیل قرائت شد) آقای یاسائی نماینده محترم بواسطه گرفتاری شخصی از مجلس شورای ملی استدعای دوماه مرخصی نمودهاند که ابتدای مرخصی از اول تیرماه محسوب شود کمیسیون یکماه تصویب مینماید
رئیس ـ آقایانی که مرخصی یکماهه آقای یاسائی را تصویب میکنند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
آقای ناصرالاسلام نماینده محترم بواسطه عارضه و نوبه نتوانستهاند در موقع انقضای مدت مرخصی خود را بمرکز برسانند لذا از مجلس شورای ملی مدت دوازده روز از اول اردیبهشت تمدید مدت مرخصی خودشان را تقاضا نمودهاند کمیسیون عذرایشان را موجه دانسته اجازه دوازده روز ـ آقای ناصر الاسلام را تصویب مینمایند.
رئیس ـ آقایان موافقین با مرخصی آقای ناصرالاسلام قیام فرمایند
(غالب نمایندگان قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد. آقای میرزارضاخان حکمت نماینده محترم نظربه عارضه نقاهت و لزوم استعلاج مدت سه هفته بیست و یکم خرداد از مجلس شورای ملی اجازه مرخصی خواستهاند کمیسیون عذر ایشان را موجه دانسته تصویب مینماید
رئیس ـ آقایانیکه این راپورت را تصویب میکنند قیام فرمایند
(اکثر قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد آقای آقامیرزا ابوالحسن پیرنیا نماینده بواسطه کسات مزاج و لزوم معالجه در آبهای معدنی از مجلس شواریملی استدعای دوماه مرخصی نمودهاند که ابتدای مرخصی از پانزدهم خرداد محسوب شود کمیسیون عذر ایشان را موجه دانسته تصویب مینماید.
رئیس ـ آقای آقامیرزا ابوالحسن خان پیرنیا (اجازه)
آقامیرزا ابوالحسن خان پیرنیا ـ چون از پانزدهم خرداد تقاضا کرده بودم و آنموقع گذشته است تقاضا میکنم از اول تیرماه معین فرمایند یعنی از آن روز مرخصی بنده رأی گرفته شود.
رئیس ـ آقایانی که مرخصی دوماهه آقای ابوالحسن خان پیرنیا را از اول تیرماه تصویب میکنند قیام فرمایند.
(اغلب قیام فرمودند)
رئیس ـ تصویب شد راجع به دستور اگر پیشنهاداتی هست بفرمائید آقای آقاشیخ فرج الله (اجازه)
آقا شیخ فرج الله ـ اعتقاد من این است که چون قانون بودجه مجلس گذشته و قانون تفرغ بودجه نگذشته است چون باید بگذرد این دوتایک مرتبه از این جهت تقاضا میکنم جزء دستور شود و پیشنهاد هم دادهام
رئیس ـ پیشنهاد ندادهاید آقا شیخ فرج الله ـ چرا آقای آقا میرزاسیداحمدخان اعتبار (اجازه)
میرزا سید احمدخان اعتبار ـ بنده پیشنهادی کرده بودم راجع بدوسه فقره خبر از کمیسیون بودجه که جزء دستور شود و استدعا میکنم مقرر فرمایند قرائت شود
(پیشنهاد آقای آقاشیخ فرج الله بشرح ذیل خوانده شد) بنده پیشنهادمیکنم قانون تفریغ بودجه مجلس جزو دستور شود
رئیس ـ آقای قائم مقام (اجازه)
قائم مقام ـ چون آقای ارباب حاضر نیستند و ممکن است بعضی توضیحات لازم باشد که ایشان بدهند از این جهت تقاضا میکنم باشد برای جلسه بعد رئیس ـ آقایانی که پیشنهاد آقای آقاشیخ فرج الله راتصویب میکنند قیام فرمایند.
(عده کمی برخاستند)
رئیس ـ تصویب نشد پیشنهاد آقای آقامیرزااحمدخان اعتبار (بشرح زیر خوانده شد)
بنده پیشنهاد میکنم خبر نمره ۵ کمیسیون بودجه راجع بمؤدب الملک و خبر ۵۱ کمیسیون بودجه راجع به دکتر هنیت و خبر نمره ۵۲ کمیسیون بودجه راجع به ژنرال مالتاجزء دستور شود
رئیس ـ آقای آقا میرزاسیداحمدخان اعتبار (اجازه)
میرزا سید احمدخان اعتبار ـ این سه فقره خبر از کمیسیون بودجه گذشته و کمیسیون هم اینها را رد کرده است چون مجلس کاری ندارد از این جهت تقاضا کردم جزء دستور شود
رئیس ـ آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام فرمایند
(اکثر نمایندگان قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد (راپورت راجع بمؤدب الملک بشرح ذیل خوانده شد) کمیسیون بودجه لایحه نمره ۶۳۸ دولت درخصوص کنترات آقای یوسف ایشارخان مؤدب الملک مورد بحث و مطالعه قرارداد او نسبت به این لایحه موافقت بعمل نیامد و باکثریت رد شد
رئیس ـ آقای کازرونی (اجازه)
کازرونی ـ بنده موافقم بعد از یک مخالف عرض کنم
رئیس ـ آقای آقاسیدیعقوب (اجازه)
آقاسیدیعقوب ـ بنده هم با راپورت موافقم
رئیس ـ آقای شریعت زاده (اجازه)
شریعت زاده ـ بنده مخالفتم با این راپورت از این نظر است که بر مملکت لازم است نسبت باشخاصی که در مدت طولانی انجام خدمات کردهاند رعایت خدمات آنها بکند و بنده هم ممکن است نسبت به مبلغ و مقدار آن مخالفتی داشته باشم ولی چون این شخص هم خودش و هم پدرش بمعارف این مملکت خدمت کردهاند علت ندارد که دولت با احتیاجیک که به معلم دارد نسبت بکسی که هم خودش و هم پدرش خدمت کرد رعایتی نکنند از این جهت بنده با این راپورت مخالفم و راجع بجرح و تعدیل مبلغش یک نظریاتی دارم که بعد عرض خواهم کرد
رئیس ـ آقای کازرونی (اجازه)
کازرونی ـیک وقت دولت ایران محتاج بود برای تعلیم زبان فرانسه یکنفر را استخدام کرد و باو حقوقی کافی هم داد آن موقو باو احتیاج داشت و او را استخدام کرد ولی حالا ما احتیاج نداریم بوجود اینشخص برای اینکه فرانسه دانهای ما کافی و بهتر هستند برای تعلیم زبان فرانسه آقایان میفرمایند تا ابدالدهر ما اینها را نگاه بداریم؟ خوب میفرمائید خدمت کردهاند بنده این کلمه خدمت کرده را مکرر در مجلس گفته شده است و مذاکره میشود اگر اینها را پشت سرهم بکند و بهم مربوطکنند بقدر درازی دنیا میشود این خدمتی که کرده است درمقابلش حقوق گرفته ما که در مقابل خدمت او خیانتی نکردهایم درهرصورت بنده کاملا” با راپورت موافقم و خیلی هم تشکر میکنم از کمیسیون بودجه که این را رد کرده است
رئیس ـ این مطلب گمان میکنم از دستور باید خارج شود برای اینکه کمیسیون خارجه راپورت نداده است همین طور راجع به مسنن السلطنه ژنرال مالتا
رئیس ـ بنده گمان میکنم تبعه داخله باشد
بعضی از نمایندگان ـ خیر
رئیس ـ اگر مطالب دیگری هست پیشنهاد بفرمائید رأی میگیریم
(پیشنهاد آقای دکتر احتشام بشرح ذیل خوانده شد)
چون فعلا” چیزی در دستور نیست بنده پیشنهاد میکنم جلسه را ختم کنیم
فاطمی ـ بنده مخالفم
رئیس ـ بفرمائید
فاطمی ـ بنده خودم یک پیشنهادی کردهام چند فقره شهریه هائی که از ده ماه قبل تاکنون آمده به کمیسیون بودجه و کمیسیون بودجهها راپورت داده است. بعضی از آقایان را بنده اینجا میبینم که تا اسم شهریه و مستمری میآید عصبانی میشوند بنده نمیخواهم از عقیده آقایان تنقید کنم زیرا حق دارند اظهار عقیده کنند.... ولی بالاخره باید تکلیف اینها معلوم شود بیاید در مجلس مطرح بشود آقایانی که مخالف هستند رأی ندهند ورد کنند چرا در آن تابلوی بزرگ هی بنویسند لوایحی که برای دستور حاضر است. علت ندارد یک چیزهائی همینطور معوق بماند. کمیسیون بودجه وظیفه خودش را عمل کرده و راپورت داده است و ممکن است امروز جزء دستور شود اگر مجلس قبول میکند بکند و اگر نمیکند رد کند و بالاخره بنده مخالفم با اینکه یک مقداری بظهر مانده است و یک چیزهائی هم برای دستور حاضر شده جلسه ختم بشود
رئیس ـ آقایانیکه با پیشنهاد آقای دکتر احتشام موافقند قیام فرمایند.
(عده قلیلی برخاستند)
رئیس ـ تصویب نشد پیشنهاد آقای فاطمی (بشرح ذیل قرائت شد)
بنده پیشنهاد میکنم راپورت کمیسیون بودجه راجع به شهریه جزء دستورشود
رئیس ـ اگر توضیحی دارید بفرمائید.
فاطمی ـ بنده نظر بخصوصی ندارم چند فقره راپورت است که از کمیسیون گذشته وبلاتکلیف مانده است تقاضا میکنم آنها جزء دستور شود که اگر قبول میشود بشود ردهم میشود بشود همینقدر تکلیفش معین شود
رئیس ـ آقای آقامیرزا احمدخان اعتبار (اجازه)
آقامیرزااحمدخان اعتبارـ الان مجلس رأی داد که این سه فقره خبر جزء دستور شود. مسیوریشا را فرمودید که چون کنترات است و تبعة ایران نیست باید برود به کمیسیون خارجه. راجع بآن بنده عرضی ندارم ولی آن دوفقره دیگرش کنترات نیست. یک اضافه حقوق و مستمری است که دولت پیشنهاد کرد و گمان میکنم محتاج براپورت کمیسیون خارجه نیست. راجع به ژنرال مالتا و دکتر مسنن السلطنه یک حقوقهائی دولت پیشنهاد کرده که کمیسیون رد کرده است و محتاج بمراجعه بکمیسیون خارجه نیست.
رئیس ـ قسمت اول که از دستور خارج شد.
آقامیرزا سید احمدخان اعتبار ـ دوم و سوم را عرض کردم
رئیس ـ در واقع پیشنهاد ایشان شامل همان میشود. آقایانی که با پیشنهاد آقای فاطمی موافقند قیام فرمایند.
(عده قلیلی قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب نشد (راپورت کمیسیون بودجه راجع بمسنن السلطنه بمضمون ذیل خوانده شد)
کمیسیون بودجه لایحه نمره ۳۹۷۴۱ دولت را درخصوص دکتر هبنت مسنن السلطنه مورد مطالعه قرارداده و نسبت بششصد تومان آن که مشمول قانونست موافقت و در یکهزارتومان بقیة اخذ رأی بعمل آمده تصویب نگردید
رئیس ـ آقای آقاسیدیعقوب (اجازه)
آقاسیدیعقوب ـ با راپورت موافقم.
رئیس ـ آقای کازرونی. (اجازه)
کازرونی ـ موافقم با راپرت.
رئیس ـ آقای عظیمی (اجازه)
عظیمی ـ بنده هم موافقم.
رئیس ـ آقای عراقی چطور؟
عراقی ـ بنده هم با راپرت موافقم.
رئیس ـ مخالفی ندارد؟
(گفته شد ـ خیر)
رئیس ـ رأی میگیریم با ورقه. آقایانی که مفاد خبر کمیسیون را تصویب میکنند ورقه سفید و الا ورقه کبود میدهند.
آقای شیخفرجالله ـ آنهائی که تصویب میکنند ورقه سفید بدهند؟ رئیس ـ عرض کردم اشخاصی که مفاد خبر کمیسیون بودجه را تصویب میکنند
ورقه سفید والا کبود میدهند (اخذ و استخراج آراء بعمل آمد و نتیجه بقرار ذیل حاصل شد)
ورقه سفید علامت قبول: ۶۲- ورقه کبود علامت رد: -۴-
رئیس ـ عده حضار ۹۲ با ۶۲ رأی تصویب شد. اسامی موافقین: آقایان ـ آشتیانی. آقاسیدحسن کاشانی. آقا میرزا علی خان خطیبی. عظیمی. اکبر میرزا. شیروانی. نجات. فرمند. آقاشیخ محمدتقی ذوالقدر. عباس میرزافیروز. آقاسیدیعقوب. فرج الله خان آصف. آقا شیخ فرجالله. آقاسید مصطفی بهبهانی. آقا سیداحمد بهبهانی. آقا میرزا حسینخان اسفندیاری. ابوالحسن خانپیرنیا. حاج حسن آقاملک. حاج سیدعبدالعلی دیبا. دکتر امیرخان اعلم. آقامیرزا فتح الله خان اکبر. آقامیرزا محمدخان مصدق. امیرحسین خان بختیاری. دست غیب. مرتضی قلیخان بیات. محمدولیخان اسدی. صدرائی. مفتی. آقامیرزا آقاخان. روحی. حاج شیخ عبدالرحمن. آقامیرزا یدالله خان. دیوان بیگی. کی استوان. حاج میرزا علیرضا. خواجوی. لطف الله خان للقوانی. شریعتمدار. یاسائی. میرزائی. آقا میرزا محمدخان معظمی. حاجمیرزا اسدالله خان. حبیبالله خان شادلو. دکتر آقایان. آقا میرزاحسینخان دادگر. رهنما. زاهدی. آقامیرزا حبیبخان کمالوند. اتحاد. ناصر ندامانی. کازرونی. آقاسیداحمدخان اعتبار. حاج آقااسمعیل الموتی. محمدهاشم میرزا آقا شیخ جلال. اسمعیل خان قشقائی. دکتر احتشام. آقاسید حسن اجاق. آقا میرزا شهابالدین. سلیمان میرزا تقی زاده.
اسامی مخالفین ـ آقایان: مستوفی الممالک. فیروز میرزا فیروزآقاسیدمهدی خان فاطمی. دکتر حسین خان بهرامی.
(خبر کمیسیون بوجه راجع بژنرال مالتا بشرح ذیل خوانده شد) کمیسیون بودجه نمره ۳۷۵۰۵ راجع بژنرال مالتارا مورد مطالعه قرار داده و نسبت بمبلغ هفتصد تومان آن مشمول قانونست موافق و در پانصد تومان بقیه اخذ رأی بعمل آمده تصویب نگردید.
رئیس آقا ـ آقا سید یعقوب (اجازه)
آقا سیدیعقوب ـ بنده متاسفانه در اینجا موافقت کرد در یک چیزی که برمن مخفی بود و نفهمیدم این که نوشته شده است مطابق قانون مقصود کدام قانون که ما آن هفتصد تومان را تصویب کنیم و بقیه را رد کنیم؟ بنده که همچو قانونی ندیدم که در دوره چهارم و پنجم از مجلس گذشته باشد که یک کسی در اول سلطنت مظفرالدین شاه یک دندانی ساخته است و رفته است فرنگستان حالا این برای آن شخص قانون بنده که این را قانون نمیدانم. مگر اینکه آقای مخبر توضیح بدهند که مقصود از قانون چه قانونیست که بنده هم ملتفت شوم و الا با هفتصد تومان هم مخالفم.
مخبر ـ بنده شخصا” هم با آن لایحه و هم با این لایحه مخالفم ولی نظر کمیسیون را عرض میکنم: آن قانونی که سئوال میفرمائید آن قانون سی و دوم جوزا است که مجلس گذشته و در اینجا میگوید مستمریات اتباع خارجه اگر با یکی ازین چهار شرط مطابقه کرد باید بآنها داده شود. نظریاتیکه این حقوق ژنرال مالتا معادل هفتصد تومانش مشمول آن قانون میشود کمیسیون تصویب کرد و نسبت بپانصد تومان دیگرش چون مشمول آن قانون نمیشود آنرا رد کرده است.
رئیس ـ آقای عراقی. (اجازه)
عراقی ـ با خبر کمیسیون موافقم.
رئیس ـ آقای شیروانی. (اجازه)
شیروانی ـ بنده تقاضا میکنم که نسبت بهفتصد تومانی که تصویب شده است رأی گرفته شد و نسبت بپانصد تومانی که رد شده است جداگانه رأی گرفته شود.
رئیس ـ آقای تدین. (اجازه)
تدین ـ این یک جزء است. تجزیه نیست برای اینکه لایحه دولت راجع بپانصد تومان بودند راجع بهفتصد تومان و اینکه هفتصد تومان را هم در راپورت ذکر گردهاند من باب اطلاع خاطر آقایان بوده آن محل بحث نیست و آنچه محل بحث است همین پانصد تومانی است که کمیسیون رد کرده است.
رئیس ـ آقای بیات. (اجازه)
بیات ـ بنده هم همین اظهاری را که آقای تدین فرمودند میخواستم عرض کنم.
رئیس ـ آقای شیروانی. (اجازه)
شیروانی ـ بنده عرضم برطبق نظامنامه است که در هر لایحه میآید بمجلس یک نفر وکیل حق دارد تقاضای تجزیه کند بنده نمیگویم رأی مثبت یا منفی میخواهم بدهم بنده عرض میکنم یک لایحه آمده بمجلس دارای دو جزء است و مطابق نظامنامه حق دارم تقاضای تجزیه کنم. اما اینکه فرمودند این هفتصد تومان مطابق قانونست بنده عرض میکنم اگر مطابق قانونست پس چرا ما نسبت بتثبیت هفتصد تومان هم باید رأی بدهیم؟ همان پانصد تومان را رد میکنیم. بعلاوه قانون استخدام در مملکت است ممکنست آنرا طبیق با یکی از این قوانین بکنند بنده نمیتوانم رأی بدهم این یک لایحه است آمده است. بمجلس و دارای دو جزء است یکی منفی یکی مثبت و بنده نمیخواهم بهر دو جزء رأی بدهیم ابتدا بیک جزئش رأی بگیرند بعد بجزء ثانیش که در حقیقت ما بردکردن پانصد تومان رأی بدهیم نه بتصویب کردن مفتصدتومان و گمان میکنم این تقــاضای بنده هم مطابق نظامنامه است.
رئیس ـ خوب ـ رأی میگیریم که تجزیه شود یا نه؟ ـ ...
شیروانی ـ به تجزیه نمیشود رأی گرفت. رئیس ـ چون عقیده آقای تدین اینست که در واقع دو جزء ندارد و ظاهرا” هم همینطور است و سرکار میفرمائید دو جزء دارد باید رأی بگیریم. آقایانی که عقیده دارند تجزیه بشود قیام فرمایند.
(معدودی قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب نشد. اگر میل دارید تجزیه شود ممکن است پیشنهاد دولت را بطور اصلاح پیشنهاد کند. شاهزاده محمد هاشم میرزا. (اجازه)
محمد هاشم میرزا ـ چون آقای مخبر فرمودند این هفتصد تومان مطابق است که از مجلس یک همچو موادی گذشته باشد استدعا دارم آن مواد خودشان بفرمائید یا قرائت کنند که ما هم بدانیم آن مادهها کدام است و این شامل کدام یک از آن مواد میشود. استدعا دارم اگر در نظر دارند بفرمایند که بنده هم ملتفت شوم. چون مقصود از تقاضای تجزیه این است که باین دو قسمت جداگانه رأی داده شود و ما چون نمیدانیم این هفتصد تومان قانونی است یا قانونی نیست نمیتوانیم رأی بدهیم. اگر این مواد را بفرمایند دیگر اشکالی ندارد ممکن است تجزیه نشود و ما بهر دو تایش رأی بدهیم...
یکنفر از نمایندگان ـ هفتصد تومانش برطبق قانون است...
محمد هاشم میرزا ـ این چیز غریبی است اینکه نمیشود ما ندانیم ان موادی که ایشان میفرمایند چیست و رأی بدهیم! شاید با همان موادی هم که ایشان فرمودند ما مخالف باشیم. این که قانون اساسی نیست که وکیل حق نداشته باشد با مواد آن مخالفت کند....
مخبر ـ این مسئله اشتباه شده است والا برای اینکه مقصود بنده این نبود که وکیل حق ندارد راجع بقانون سی و دوم جوزا اعمال نظر کند. آقای آقاسیدیعقوب توضیح خواستند و فرمودند اینکه اینجا نوشته شده است (قانون) مقصود کدام قانون است بنده عرض کردم مقصود قانون سی و دوم جوزا است که از مجلس گذشته است و در اینجا اختیار داده است بدولت که هر مستمری از اتباع خارجه که دارای شرایط چهارگانه ذیل درهمان قانون هست حالا اگر بنده بخواهم کاملا توضیح بدهم درست در نظرم نیست از قبیل تصویب نامهای قبل از دوره چهارم از قبیل فرمان. از قبیل چه و چه است. اگر میخواهند بفرمایند قانون را بیاورند و ملاحظه بفرمایند قانون سی و دوم جوزاست که از تصویب مجلس گذشته است. اما راجع باین قسمتی که آقای شیروانی پیشنهاد کردهاند و سرکار هم اشاره فرمودید این یک تصویب جدیدی نیست که امروز بخواهید تصویب بفرمایند چون این مبلغ از مستمری این اشخاص نسبت باین قانون تزاحم پیدا میکرد باین جهت از طرف دولت کسب تکلیف شد و پیشنهاد شد وآمد بکمیسیون ودرکمیسیون هم که آمد با سوابق امر فهمیده شد که این هفتصدتومانمستمری مطابقه میکند با آن قانونی که از مجلس گذشته و درپانصدتومان مطابقه نمیکند. این بود که کمیسیون چون دید آن پانصد تومان مطابقه نمیکند لذا نظرمنفی نسبت بآن اتخاذ کرد والا چیزیرا اثبات نکرد فقط نظر منفی نسبت بآن پانصد تومان علاوه اتخاذ کرد. از اینجهت این مسئله قابل تجزیه نیست
(پیشنهاد آقای آقای شیروان بشرح ذیل قرائت شد)
پیشنهاد میکنم بلایحه دولت رأی گرفته شود
(لایحه پیشنهادی دولت راجع به مستمری ژنرال مالتا بشرح ذیل خوانده شد)
ماده واحده ـ وزارت مالیه مجاز است مبلغ یکهزارودویست تومان مستمری اعطائی درباره ژنرال مالتا را کماکان بپردازد..
. رئیس ـ رأی قطعی نمیشود گرفت چون اصلاح است رای مایه بقابل توجه بودنش گرفت. آقایانیکه این اصلاح را قابل توجه میدانند قیام فرمایند.
(عدة قلیلی برخاستند)
رئیس ـ قابل توجه نشد. آقای کازرونی پیشنهادی کردهاند که قرائت میشود اینطور قرائت شد بنده پیشنهاد میکنم خبر کمیسیون اینطور اصلاح شود:
لایحه ۳۸۵۰۵راجع بپانصد تومان اضافه حقوق درباه ژنرال مالتا را مورد بحث قرارداده با اکثریت رد کرد
رئیس ـ آقای کازرونی (اجازه)
کازرونی ـ خبر کمیسیون بودجه فارس نوشته و گمان میکنم چندان محتاج به تجدید نظر نیست. بطور ضمنی هفتصدتومان را تصویب کرد حالا مشمول قانون بود ویانبود مورد بحث ما نیست لیکن ما نفهمیده و ندانسته بدون اینکه سابقه را بدانیم وبدون اینکه بفهمیم آیا این هفتصدتومان هم شامل قانون میشود یا نمیشود بیائیم رأی بدهیم گمان میکنم بیمورد باشد باین جهت بنده پیشنهاد کرده که ما یقینا” و اثباتا” درباره پانصدتومان رأی بدهیم و به مسئله هفتصدتومان کار نداشته باشیم.
رئیس ـ عقیدة کمیسیون چیست؟
مخبرـ بنده درست ملتفت نشدم پیشنهاد آقا چیست ولی مقصود کمیسیون همان است که توضیح دادم حالا اگر مقصود آقا هم همین است که آن رأی کمیسیون یعنی آن پانصدتومان که کمیسیون رد کرده قبول شود که اشکالی ندارد ولی اگر چیز دیگر است که بنده نمیدانم.
رئیس ـ این را از طرف کمیسیون نوشتهاید.
کازرونی ـ بنده پیشنهاد کردهام عبارت خبر اینطور اصلاح شود. (پیشنهاد ایشان مجددا” خوانده شد)
مخبرـ نظر کمیسیون هم همین بود رئیس ـ آقای یاسائی (اجازه)
یاسائی ـ این پیشنهاد آقا و مذاکراتی که میشود برای این است که ضمنا” آن هفتصد تومان را ما درباره اش رأی ندهیم و این کلمه اضافه حقوقی که ذکر میشود ضمنا” آن هفتصد تومان را تثبیت میکند این است که بنده عقیده دارم کلمه اضافه را بزنند.
کازرونی ـ بنده هم قبول میکنم اضافه حقوق کسر شود.
رئیس ـ اگر باین ترتیب نوشته شود بهتر است. مجلس شورای ملی لایحه شماره ۳۷۵۰۵ دولت را راجع به برقراری پانصدتومان اضافه حقوق درباره ژنرال ماکا را تصویب نمینماید.
رئیس ـ رأی میگیریم آقایان موافقین ورقه سفید و آقایان مخالفین ورقه کبود خواهند داد.
(اخذ و استخراج آرا بعمل آمده نتیجه بقرار ذیل حاصل گردید)
ورقه سفید علامت قبول ۶۳ ورقه کبود علامت رد۲
رئیس عده حضار ۹۱ با ۶۳ رأی تصویب شد
اسامی موافقین ـ آقایان: آقامیرزاسید حسن کاشانی ـ حاج سیدمحمد سلطانی ـ حسنعلیخان فرمند ـ خواجوی ـ آقامیرزامحمدتقی ذوالقدرـ عظیمی ـ عباس میرزا فیروز ـ فرج الله خان آصف ـ آشتیانی ـ آقا شیخ فرج الله ـ آقا سید مصطفی بهبهانی ـ آقا سید یعقوب ـ آقا سید سیداحمد بهبهانی ـ آقامیرزا علیخان خطیبی ـ حاج میرزا رضا شریعتمدار ـ آقامیرزا حسینخان اسفندریاری ـ آقامیرزا فتح الله خان اکبر ـ آقا سید حسن خان زعیم ـ روحی ـ حاج میرزا عبدالعلی دیبا ـ آقا شیخ محمد علی طهرانی ـ آقامیرزا محمدخان مصدق ـ حاج شیخ عبدالرحمن ـ حاج میرزا علیرضا ـ مرتضی قلیخان بیات ـ صدرائی ـ محمد ولیخان اسدی ـ تدین ـ آقا میرزا احمد خان شریعت زاده ـ دکتر حسین خان بهرامی ـ اقا میرزا یدالله خان ـ حبیب الله خان شادلو ـ آقا میرزا محمدخان وحید ـ آقا میرزا محمد خان معظمی ـ دیوانبیگی ـ آقامیرزا آقا جان ـ لطف الله خان لقوائی ـ آقا رضا مهدوی ـ آقا میرزا احمدخان اتابکی ـ یاسائی ـ صدرالعلماء مفتی ـ آقا میرزا جوادخان خوئی ـ آقا سید کاظم خان اتحادـ آقامیرزا حبیب الله خان کمالوند – آقا شیخ جلال الدین ـ آقا میرزا حسینخان دادگر ـ ناصر ندامانی ـ آقا میرزا مهدیخان زهدادی ـ سلیمان میرزا ـ آقا میرزاسیداحمد ختن اعتبار کازرونی ـ تقی زاده ـ حاج آقا اسمعیل ـ آقا شیخ محمد علی الموتی ـ آقا سیدحسن اجاق ـ دولت آبادی ـ محمد هاشم میرزا علائی ـ آقا میرزا سیداحمد احتشام ـ آقا میرزا شهاب الدین ـ اکبر میرزا ـ آقا میرزا ابوطالب خان شیروانی ـ
مخالف: آقا سید مهیدخان فاطمی ـ مستوفی الممالک ـ سلطانی ـ بنده پیشنهاد میکنم جلسه ختم شود.
رئیس ـ چند فقره پیشنهاد رسیده است قرائت میشود (بشرح ذیل خوانده شد)
امضاء کنندگانه ذیل پیشنهاد می نمائیم از تاریخ بیست و پنجم خرداد ماه تا آخر امرداد ماه جلسات علنی مجلس شورای ملی هفته دو روز منعقد شود
پیشنهاد آقای مهدی بنده پیشنهاد میکنم عبارت هفته دو روز معین شود سه شنبه و پنج شنبه
پیشنهاد اقای میرزائی نظر به گرمای فوق العاده ایام تابستان که مانع از کارکردن متوالی میباشد
بنده پیشنهاد میکنم جلسات علنی هفته دو روز تعیین شود
پیشنهاد آقای تدین پیشنهاد میکنم که جلسات رسمی مجلس از این ببعد در هفته ۲ روز و ایام یکشنبه و سه شنبه قبل از ظهر برای امر تخصص داده شود.
رئیس ـ باید قبلا” رأی گرفته شود به پیشنهاد اولی که محدود کرده است به یک مدت معینی ـ
یاسائی ـ بنده مخالفم
رئیس ـ بفرمائید
یاسائی ـ بنده باتمام این پیشنهادها مخالفم نظر به کارهای اساسی که مجلس دارد و همچنین کارهای مهمی که مانده است مجلس نباید تعطیل شود و عقیده بنده این است که مجلس همیشه طرفدار منقیات است.
بعضی از نمایندگان ـ (با همهمه این طور نیست)
(صدای زنگ رئیس)
یاسائی ـ بنده عقیده ا، این است ـ دادو فریاد ندارد!! بنده معتقدم که ما اینطوری که میبایستی علاقه داشته باشیم بکار نداریم.
(همهمه نمایندگان ـ صدای زنگ)
آقاسیدیعقوب ـ خودش مرخصی گرفته راحت است.
یاسائی ـ کارهای اساسی دولت میبایست در این مدت کمی که از عمر مجلس پنجم باقی مانده تکلیفش معلوم شود من حمله اصلاح قانون انتخاباتست که غالب آقایان درنظر دارند و مخصوصا” با آن نظری که آقایان در تسریع امر انتخابات دارند که زودتراز موعدیکه در قانون پیش بینی شده است شروع بشود باید زود تکلیف این موادی که حاضر شده و قریبا” راپورتش حاضر میشود معلوم شود و دیگر از قوانین مهمی که درنظر است و باید تصویب شود قانون ممیزی است که همه آقایان در نظر دارند. و بنده نمیدانم چه وقت باید اینها را تصویب کنیم؟ وضع بلدیههای ولایات را همه آقایان میدانند. شهرها همه کثیف همه تاریک. همه ناراضی و همه هم امیداور بشما هستند. دودوره سه دوره است این قانون حاضر شده است و مجال نداشتهاند آنرا اصلاح کنند. بنابراین بنده عقیده ندارم جلست مجلس کم شود و نظربه قوانین مهمتری که درنظر است ازقبیل الغای قوانین راجع بمعادن و غیره و قانون راجع بفروش خالصجات و قانون راجع براه بندرجز و دامغان و مسائل اقتصادی دیگر که در کمیسیون فوائده عامة متراکم شده و همچنین لوایح دیگر که در کمیسیون قوانین مالیه موجود است ما باید بیشتر علاقه داشته باشیم که این لوایح از مجلس زودتر بگذردو با این روزی دو ساعت سه ساعت که کار میکنیم دیگر مقتضی نیست از جلسات ایام هفته کسر کنیم در صورتی که بنده نمیدانم آقایان برای منفیات تعطیل حاضر هستند
رئیس ـ آقای تدین (اجازه)
تدین ـ بنده خیلی متأسفم که آقای یاسائی تقاضای مرخصی کرده بودند و یک ساعت قبل در این مجلس تصویب شد فراموش کردند. آقا کسی که این عقیده را دارد کار شخصی را مقدم بر کار عمومی نمیدارد ما از طرف ملت وظیفه میخوریم که برای ملت کار کنیم و نباید کار شخصی را بر کار عمومی بدهیم !! امروز بنده این پیشنهاد را کردم و هیچ هم مقصود طفره تعلل نیست هیچوقت هم برای کار شخصی بنده و بعضی از آقایان دیگر که پیشنهاد کردهایم اجازه نخواستهایم مقصور پیشرفت کار است. و بنده پوست کنده و صاف عرض میکنم تابستان است گرم است پیش از دو روز نمیشود بعد از این کار کرد در قانون اساسی هم تعطیل پیش بینی شده این حرفها هم بجای خودش صحیح است. ولی این دلیل نمیشود که چهار روز تبدیل به دو روز نشود البته دو روز اگر ما بتوانیم کار کنیم این را بنده علنی میگویم خیلی بهتر انجام وظیفه میشود مرخصی هم نمیخواهیم
(خندةنمایندگان)
بنابراین تصور میکند مخالفت ایشان بیمورد باشد
یاسائی ـ بنده مطابق نظامنامه میخواهم توضیح بدهم.
رئیس ـ توضیح میخواهید بدهید
یاسائی ـ بلی
یاسائی ـ غالب آقایان در این مدت گذشته دوماه سه ماه چهارماه تقاضای مرخصی کردهاند و کارشخصی هم داشته باشند ایشان اعتراض کردند که مطابق رأئی که مجلس داد تو حق نداری این حرف را بزنی بنده میخواهم بگویم که حق دارم
(همهمه نمایندگان ـ صدای زنگ)
رئیس ـ آقا این توضیح نیست.
یاسائی ـ (خطاب به نمایندگان) پس این خندههای شما چه بوده.
رئیس ـ مطابق ماده ۱۰۹ اگر توضیحی دارید بفرمائید.
یاسائی ـ بنده میخواستم عرض کنم برای کار شخصی اجازه نخواستهام حتی حالا هم حاضرم از مرخصی صرفنظر کنم.
جمعی از نمایندگان ـ مذاکرات کافی است
رئیس ـ رأی گرفته میشود به پیشنهادی که قرائت شد از بیست و پنجم خرداد تا امرداد هفته دو جلسه
(جمعی قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب نشد.
پیشنهاد آقای تدین. (بشرح سابق خوانده شد)
رئیس ـ آقای آقاسیدیعقوب (اجازه)
آقاسیدیعقوب ـ بنده با دو روزش موافقم لیکن این چیزرا که آقای تدین پیشنهاد فرمودند گویا ملاحظه اشخاصی را که بشمیران میروند کردهاند در اینصورت بنده عقیدهام این است که اگر این دو روز شنبه و یکشنبه باشد بهتر است
رئیس ـ آقای تدین (اجازه)
تدین ـ دلیل آقای آقا سید یعقوب این بودکه بعضیها میروند بشمیران بلی اگر مقصود این باشد آنطوریکه شما پیشنهاد کردهاید بنفع است که دوروزمتوالی بیائید و پنج روز نیایند ولی مقصود این بود. دوروز متوالی جلسه بودن و پنج روز متوالی جلسه نبودن صحیح نیست زیرا روابط بین مجلس و وزارتخانهها و وزراء نمیشود پنج روز مقطوع باشد چونممکن است آقایان بروند در یک گوشه و کمیسیونها هم همینطور تعطیل بشود. ولی دوروز در وسط هفته باشد و فاصله بین این دوروز هم کم باشد از نقطه نظر مصالح دولت و مملکت بهتر است
رئیس ـ آقایانی که پیشنهاد آقای تدین را تصویب میکنند قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد پیشنهاد آقای دادگر (بمضمون ذیل خوانده شد)
پیشنهاد میکنم که راه بندر جز جزو دستور جلسه آتیه باشد
رئیس ـ آقای دادگر (اجازه)
دادگر ـ بنده این پیشنهاد را کردم ولی پس از پیشنهاد یافتم که هنوز راپورت کمیسیون داده نشده است و استدعا کردم از آقای مخبر که اگر ممکن است تا شنبه راپورت آن طبع و توزیع بشود که جزو دستور روز یکشنبه گذاشته شود. بنابراین گمان میکنم با این فرض اشکالی نداشته باشد و این مرد هم خسته شد از بس که بیربط اینجا معطل شد بلکه این مسئله بالاخره به یک جائی خاتمه پیدا کنند.
رئیس ـ اگر حاضر بشود جزو دستور خواهدشد. ولی مقدم بر این خبر کمیسیون بودجه راجع بمستخدمین بلژیکی خواهدبود آقای بیات (اجازه)
بیات ـ لایحه ممیزی را از قراری که اظهار کردند برای روز یکشنبه حاضرمیشود و بنده معتقدم که آن مقدم براین لایحه است و خوب است ابتدا لایحه ممیزی جزو دستور بعد آن لایحه.
رئیس ـ آقای دامغانی (اجازه)
شریعتمدار دامغانی ـ لایحه ممیزی بر فرض که حاضرباشد یکی دو جلسه لغایت نخواهد کرد که تمام بشود ولی این لایحه راه بندرجز چون خبرش را حاضر خواهند کرد و قبل از بیست چهار ساعت برای روز یکشنبه طبع و توزیع خواهدشد.بنابراین اشکالی ندارد که زودتر تکلیفش معلوم شود و صاحب امتیار هم زودتر بتواند بعملیات مهندسی موفق شود از این جهت بنده تصور میکنم اگر یک روز وقت مجلس صرف شود و این و این کار را تمام کند اینکار یکسال جلو میافتد در اینصورت بنده معتقدم که مطابق پیشنهاد آقای دادگر بهتر این است ولی بندر جز جزو دستور باشد بعد از آن لایحه ممیزی
رئیس ـ خوب رأی میگیریم آقایانی که تصویب میکنند لایحه راجع براه بندرجز مقدم بر لایحه ممیزی باشد قیام فرمایند
(غالب نمایندگان قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد پیشنهاد آقای کازرونی ـ (بشرح ذیل خوانده شد)
بنده پیشنهاد میکنم جز قوانین بی مدت غیره جزو دستور یکشنبه شود
جمعی از نمایندگان ـ حاضر نیست (مجلس مقارن ظهر ختم شد)
رئیس ـ مجلس شورای ملی حسین پیرنیا
منشی م شهاب
«دکتر احتشام طباطبائی»