تفاوت میان نسخههای «مذاکرات مجلس شورای ملی ۱ شهریور ۱۳۲۶ نشست ۹»
(اصلاح نویسههای عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح سجاوندی) |
|||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
شماره تلفن: اداره ۵۴۴۸ - اطاق رئیس ۹۴۴۱ | شماره تلفن: اداره ۵۴۴۸ - اطاق رئیس ۹۴۴۱ | ||
− | + | مدیر سید محمد هاشمی | |
− | + | مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵ | |
− | + | جلسه: ۹ | |
− | + | صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه اول شهریور ماه ۱۳۲۶ مطابق با هفتم شوال ۱۳۶۶ | |
− | دوره | + | فهرست مطالب: |
+ | |||
+ | ۱-تصویب صورت مجلس | ||
+ | |||
+ | ۲- بقیه انتخابات هیئت رئیسه | ||
+ | |||
+ | ۳- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه | ||
+ | |||
+ | مجلس دو ساعت به ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید. | ||
+ | |||
+ | [۱- تصویب صورت مجلس.] | ||
+ | |||
+ | صورت مجلس جلسه قبل را آقای معتمددماوندی (منشی) قرائت کردند. | ||
+ | |||
+ | صورت مجلس روز پنجشنبه بیست و نهم امرداد ماه ۱۳۲۶ | ||
+ | |||
+ | مجلس یکساعت و چهل دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه قبل قرائت و پس از تذکرات آقایان رحیمیان و دکتر راجی و صادقی، نقوی، فرامرزی و ملکمدنی، ابوالقاسم امینی به عنوان اعتراض به صورت مجلس و نیز اعتراض آقای مکی راجع به عدم استرداد اعلام جرمهای جلسه سابق و پاسخ مقام ریاست تصویب شد. | ||
+ | |||
+ | اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده: | ||
+ | |||
+ | غائبین با اجازه: آقایان: معینزاده، قوامی، | ||
+ | |||
+ | غائبین بیاجازه: آقایان: گنابادی، پالیزی، فولادوند، علی وکیلی، تقیزاده، لیقوانی، | ||
+ | |||
+ | دیرآمدگان با اجازه: آقایان: امیرتیمور، محمد ذوالفقاری، دکتر راجی، جواد عامری، بهبهانی. | ||
+ | |||
+ | دیرآمدگان بیاجازه، آقایان: حسن اکبر، دکتر طبا، دکتر اعتبار، سزاوار، زنگنه، دکتر امینی، شریعتزاده، ملکپور، مشایخی، صولت قشقایی. | ||
+ | |||
+ | چون عده از آقایان به عنوان نطق قبل از دستور اجازه خواسته و جمعی دیگر معتقد به ورود دستور بودند بدواً رأی به ورود و دستور اخذ و تصویب شده سپس دو فقره پیشنهاد یکی از طرف آقای رضوی دایر به انتخاب بقیه اعضاء هیئت رئیسه طبق نظامنامه و فقره دیگر از طرف آقای حاذقی دایر به تقدم اعتبارنامههای اعتراض شده تقدیم و پس از توضیح آقای نبوی هر دو فقره مسترد گردید. | ||
+ | |||
+ | در این موقع گزارش شعبه چهارم راجع به نمایندگی آقای ابوالفتح قهرمان از شهرضا مطرح شده و آقای حائریزاده با اشاره مختصری به بعضی از عملیاتیان در جنگ بینالمللی گذشته اظهار نمودند اگر مجلس موافقت دارد پروندههایی نسبت به موضوع تابعیت ایشان در وزارت امور خارجه موجود است که باید رسیدگی بشود و الّا بسته به نظر مجلس است. | ||
+ | |||
+ | آقای ابوالقاسم امینی مخبر شعبه به اظهار عدم اطلاع از وجود چنین پروندهها و قرائت فرمانی به امضای مرحوم معتمد شاه راجع به قدرانی از فتوحات جد ایشان اظهار داشتند آقای قهرمان هم سابقاً در ارتش شاهنشاهی درجه سرهنگی داشته و معتقد بودند با ذکر این مطالب نبایستی مجلس شورای ملی را مبتذل کرد. آقای اقبال با تقدیم یک فقره پیشنهاد خروج از دستور معتقد بودند نظر به اظهارات آقای حائریزاده و تصدیق تلویحی آقای مخبر بایستی پروندههای نامبرده مورد رسیدگی واقع شود و آقای اردلان اظهار داشتند چون شکایت و اعتراضی در پرونده انتخاباتی ایشان موجود نیست تعویق تصویب اعتبارنامه یک نماینده آن هم با رأی مجلس غیرعادلانه است. پس از آن پیشنهاد آقای اقبال اخذ رأی شده رد و نمایندگی آقای قهرمان به اکثریت تصویب گردید. | ||
+ | |||
+ | گزارش شعبه ۵ راجع به نمایندگی آقای کهبد | ||
+ | |||
+ | از شهریار و ساوجبلاغ مطرح و آقای دکتر معظمی با اشاره به این که به استناد پروندههای موجود آقای کهبد تا آخرین روزهای انتخابات به هیچوجه در این حوزه نامزد نبوده و طبق پرونده انتخابات پشتکوه در آن ناحیه بیش از ۷ هزار رأی داشتهاند شمه دایر به وجود تهدید و تطمیع و فعالیتهای نامشروع و مخالف اصول و موازین قانونی تعویض بازرسهای انتخاباتی به منظور نامزدهای ایشان بیان نموده سپس به شرح یازده فقره اعتراضات اهالی از قبیل ابراز سوءظن به یکی از صندوقها، مجروح ومضروب نمودن اشخاص، عملیات خلاف قانون واعمال نفوذ و دخالت مستقیم بخشدار و همچنین مامورین انتظامی به نفع آقای کهبد، آوردن اشخاص غیر محلی به وسیله کامیونها برای رای دادن پرداخته و پس از اشاره به مواد مجازاتی مصرح در قانون انتخابات در خاتمه مجلس شورای ملی را به جلب اعتماد و احترام افکار عمومی و قضاوت طبقه روشنفکر و دانشمند متوجه نموده و معتقد بودند مجلس بایستی با رد نمایندگی کسانی که آراء مردم را مثل یک کالای بازرگانی خرید و فروش نموده و بزرگترین و مقدسترین حق ملی را منحصرا با نیروی پول و سرمایه به دست میآورند موجبات تشویق و امیدواری طبقات فاضله و اکثریت فقیر کشور را فراهم نماید. آقای نبوی مخبر شعبه شرحی دفاعاً تقریر و اظهار نمودند نظر شعبه در تصویب این گزارش صرفاً متوجه پرونده بوده و شخص منتخب در حوزه ساوجبلاغ دارای علاقه ملکی و رعایایی میباشند و به علاوه در آن حوزه خدمات زیادی از قبیل تأسیس دبستانها و کارخانه برق و ساختن راهها و پلها و تأمین بهداشت نموده و اعتراضات آقای دکتر معظمی از قبیل تعویض بازرسها و آوردن رأیدهندگان به وسیله کامیونها به مناسبت دوری دهات دلیل بدی جریان انتخابات نیست و اهالی از روی میل به ایشان رأی دادهاند. | ||
+ | |||
+ | آقای قبادیان نیز به عنوان مخالفت با گزارش شعبه با تأیید اظهارات آقای دکتر معظمی معتقد بودند اگر اشخاص بتوانندمقام مقدس نمایندگی را به وسیله پول به دست بیاورند ریشه مشروطیت ما خراب خواهد شد و ضمناً با تذکر به فعالیت انتخاباتی آقای کهبد در لرستان اظهار داشتند سزاوار نبود با وجود نامزدهای معروف دیگر ایشان با پول و سرنیزه به اهالی ساوجبلاغ تحمیل بشوند. آقای کهبد شخصاً به دفاع از خود پرداخته با اشاره به دعوت بعضی از خوانین لرستان برای انتخاب ایشان و پس از ذکر خدمات اجتماعی و فرهنگی خود به حوزه ساوجبلاغ و نیز خدماتی که اصولاً به اقتصادیات کشور و مؤسسات خیریه عمومی نمودهاند وجود تهدید و تطمیع و اعتراضات قانونی را در حوزه انتخابی خود تکذیب نموده و انتخاب خودشان را از روی جریان طبیعی و در نتیجه تمایل اهالی آن حوزه دانستند. | ||
+ | |||
+ | آقای دکتر عبده با ذکر تصمیم فراکسیون حزبی دایره به آزادی اشخاص در رای به نمایندگی آقای کهبد اظهار داشتند علت استعفای ایشان از مخبری شعبه عدم تمایل به دفاع از این پرونده بوده است پس از آن بنا بر پیشنهاد جمعی از آقایان نمایندگان به گزارش شعبه پنجم راجع به نمایندگی آقای بهاءالدین کهبد از ساوجبلاغ اخذ رأی مخفی طبق ماده ۹۲ به عمل آمده با ۶۱ مهره سیاه در قبال ۴۵ مهره سفید رد شد. | ||
+ | |||
+ | چون از طرف عده از تماشاچیان ابراز احساسات شد بر حسب امر مقام ریاست آنان را اخراج کردند به مناسبت این که آقای قبادیان مخالفت خودشان را نسبت به اعتبارنامه آقاین کلبادی و شریفزاده نمایندگان ساری مسترد داشتند به نمایندگی آقایان نامبرده فردا فرد اخذ رأی شده تصویب گردید و چون آقایان مشایخی و محمود مخالفت خود را نسبت به اعتبارنامه آقای حائریزاده مسترد داشتند به نمایندگی ایشان از سبزوار اخذ رأی شده تصویب شد و نظر به این که آقای محمدعلی مسعودی پیشنهاد ختم جلسه نموده و آقای اردلان مخالف بودند به پیشنهاد ایشان رأی گرفته تصویب و جلسه آینده به روز یکشنبه اول شهریور ماه موکول و دستور آن بقیه انتخابات هیئت رئیسه تعیین و مجلس یک ساعت و نیم بعد از ظهر ختم شد. | ||
+ | |||
+ | رئیس- اعتراضی به صورت جلسه نیست؟ | ||
+ | |||
+ | حاذقی- بنده عرضی دارم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- نسبت به صورت جلسه است بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | حاذقی- با این که من موافق نیستم آن طوری که بعضی از آقایان همکاران تذکر فرمودند ولی من موافق هستم که صورت جلسه خیلی مختصر و مجمل و حاکی از رئوس مسائلی که اینجا مورد بحث واقع میشودو مخصوصا تصمیماتی که اتخاذ میشود و بعداً مورد استشهاد قرار میگیرد بشود به این جهت دو پیشنهاد عرض کردم و پیشنهاد اول حاکی از این بود که پروندههای انتخاباتی که اعتراض درش شده است و وقت مجلس را زیاد میگیرد و در نتیجه از انتخاب هیئت رئیسه برای جلسه آینده باز میمانیم فعلاً مطرح نشود در پروندههایی که اعتراض خود را پس گرفتهاند مثل آقای حائریزاده که معترضین حاضر شدهاند اعتراض خود را پس بگیرند و همین طور نسبت به اعتبارنامه آقایان گلبادی و شریف زاده اینها جلوتر مطرح شود تا این که وقت مجلس صرف اینها نشود بنده این عرض را کردم ولی از خارج آقایان طور دیگری تعبیر نمودند و من نظری نداشتم جز این که همه آقایان با حسن تفاهم و روح همکاری کارها را پیش ببریم ولی هیچ وقت مقصودم اخلال در کار مجلس نبوده است. | ||
+ | |||
+ | [۱- تصویب صورت مجلس.] | ||
+ | |||
+ | رئیس- بسیار خوب صورت جلسه روز ۲۹ مرداد ماه تصویب شد. آقای دکتر شفق یک بیاناتی میخواهند بفرمایند. | ||
+ | |||
+ | محمدعلی مسعودی- قبل از دستور. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- دستور. | ||
+ | |||
+ | ملکمدنی- دستور معین شده است. | ||
+ | |||
+ | بعضی دیگر از نمایندگان- رأی بگیرید. | ||
+ | |||
+ | رئیس- دستور به نظر آقایان است، دستورمان انتخاب هیئت رئیسه است ولی ایشان یک بیانات مهمی دارند. | ||
+ | |||
+ | قبادیان- به نطق قبل از دستور میبایستی رأی گرفته شود. با نطق قبل از دستور بنده مخالف هستم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- من از مجلس پرسیدم. | ||
+ | |||
+ | حاذقی- اگر رأی هم گرفته شود همه موافقند آقا. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقایان توجه کنید، آقایانی که موافقند به این که آقای دکتر شفق صحبتشان را بکند (اظهار شد: خیر) مخالفی نیست در این قسمت (جمعی از نمایندگان- رای بگیرید.) | ||
+ | |||
+ | دماوندی- آقای ملکمدنی مخالفند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای ملکمدنی بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | ملکمدنی- عرض کنم مطابق سوابقی که یک مرتبه هم خود حضرت عالی تذکر دادید وقتی که شروع به انتخاب هیئت رئیسه شد بایستی تمام هیئت رئیسه انتخاب شودوبعد کمیسیونها وآنوقت مجلس آمادگی به کار خودش را به وسیله یک نامه و به نام ریاست به عرض اعلیحضرت همایونی برسانند سابقه و گذشته هم اینطور بوده، آن روز که جنابعالی، آقای رئیس انتخاب شدید، بنده اجازه خواستم که این مطلب را تذکر بدهم. یک طوری شد که مورد پیدا نکرد و چند تا اعتبارنامه تصویب شد. حالا قبلاً بایستی مجلس وارد این کار بشد و آن وقت وارد نطق قبل از دستور و سایر کارها بشویم (صحیح است) و به نظر بنده این کار لازمتر و واجبتر از انتخاب هیئت رئیسه نیست. (صحیح است) و آقای دکتر شفق هم موافقت بفرمایند که در جلسه سهشنبه مطالب خودشان را بفرمایند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- نطق قبل از دستور را اجازه داده نظامنامه که هر نماینده میتواند قبل از دستور مطالب خود را بیان کند البته این اجازه با رأی مجلس است، اگر مجلس موافقت کرد نطقش را میکند، اگر نکرد نمیکند. حالا آقایانی که موافقند به این که آقای دکتر شفق بیاناتی بکنند ... (دکتر شفق- ده دقیقه اجازه میخواهم) | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- به دستور رأی بگیرید. | ||
+ | |||
+ | دهقان- به ورود در دستور رأی بگیرید اگر رای دادند که وارد دستور میشویم اگر ندادند ایشان میآیند بیاناتشان را میکنند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- به نطق قبل از دستور آقای دکتر شفق رأی میگیریم یک نماینده حق دارد که نطق قبل از دستور بکند، مطابق نظامنامه حقشان را هم نمیشود سلب کرد. آقایانی که موافقند با این که آقای دکتر شفق بیاناتی بکنند قیام بفرمایند (عدهیی قیام نمودند.) تصویب نشد. | ||
+ | |||
+ | [۲- بقیه انتخاب هیئت رئیسه] | ||
+ | |||
+ | رئیس- شروع میکنیم به انتخاب بقیه هیئت رئیسه نوبت اول به یک نفر نایب رئیس به انتخاب فردی شروع میشود آقایان نظار: آقایان امیر نصرت، اسکندری، مهدی مشایخی، نصرالله لاهوتی که انتخاب شده بودند تشریف بیاورند برای نظارت و استخراج آراء. | ||
+ | |||
+ | امیرنصرت اسکندری- بنده معذورم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- به جای ایشان دیگری انتخاب میشود. | ||
+ | |||
+ | (اقتراع به عمل آمد در نتیجه آقای دکتر مجتهدی معین شدند) | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر مجتهدی بفرمایید. آقایان پس از این که رأیشان را لطف کردند اخذ شد گذاشتند روی میز تشریف میآورند برای استخراج چون میگردانند. | ||
+ | |||
+ | اقبال- باید با مهره بگیرند. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- اجازه میفرمایید. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- اعلام رای شده. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- برای این که ذهن آقایان رفقا روشن باشد کاندید برای نواب رئیس آقایان ایلخان و نبوی میباشند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقایانی که تشریف میآورند برای رأی، رأی خود را بدهند و یک مهره تفتیشیه بگیرند، آقایان نظار تشریف بیاورند پشت تریبون عده حضار ۱۰۵ نفر آقایانی که رأی دادهاند ۱۰۴ نفر هستند. | ||
+ | |||
+ | (اخذ و استخراج آراء به عمل آمد نتیجه به قرار ذیل حاصل شد). | ||
+ | |||
+ | رئیس- به اکثریت ۵۵ رای آقای امیرحسین خان ایلخان به نیابت ریاست از ۱۰۵ رای انتخاب شدند. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- ۵۴ رأی داشتند. | ||
+ | |||
+ | دکتر معظمی- اجازه میفرمایید. راجع به طریقه اعلام رأی بنده عرضی داشتم. طریقه اعلام رأی این است که منشیهایی که پایین نشستهاند و منشیهای جناب آقای رئیس که بالا هستند هر دو نتیجه استخراج آراء را تقدیم مقام ریاست میکنند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- منشیهای اطراف بنده هم این کار را کردند. | ||
+ | |||
+ | دکتر معظمی- آقایانی که در پائین هستند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- چه فرمودید؟ منشیهای پایین آقایان تندنویسها را میفرمایید آقا؟ | ||
+ | |||
+ | دکتر معظمی- آقایان تندنویسها هم این کار را میکنند، و پنج، شش نفر از آقایان اینجا مأمورند یادداشت میکنند و بعد نتیجه را خدمت مقام ریاست تقدیم میکنند و مقام ریاست هم اعلام میکنند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- از ۱۰۵ نفر عده حاضر به اکثریت ۵۴ رأی آقای امیرحسین ایلخان به نیابت ریاست انتخاب شدند. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- بقیه آراء را هم اعلام بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | رئیس- ۴۶ ورقه سفید. یکی هم آقای دکتر معظمی، سه رأی هم به نام آقای نبوی بوده است شروع میشود به انتخاب نایب رئیس دیگر. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده- اجازه بفرمایید بنده یک تذکری بدهم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- اعلام رای شده است آقا دیگر صحبت نمیشود کرد. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده- راجع به رأی است میخواهم تذکر بدهم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | مسعودی- اعلام رأی شده است. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده- بنده یک تذکری دارم که لازم میدانم به عرض آقایان نمایندگان برسانم که در ضمن استخراج آراء مسلم شد که ۴۵ نفر از آقایان همکاران ما ورقه سفید دادند ... | ||
+ | |||
+ | رئیس- این تذکر حالا خیال میکنم موردی نداشته باشد. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده- ورقه سفید دادند، ورقه سفید علامت امتناع است. | ||
+ | |||
+ | رئیس- بعد از اعلام رأی که نمیشود تذکر داد. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده- عرض کردم امتناع ممکن است به دو جهت باشد. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- بعد از اعلام رأی نمیشود تذکر داد. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده- یک اشکالی دارم اجازه بفرمایید عرض کنم ممکن است امتناع مستند به دو جهت باشد. | ||
+ | |||
+ | رئیس- تمنی میکنم بفرمایید آقا نمیشود. حالا مادهاش را به رأیتان قرائت میکنم. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده- آخر شروع که نشده است. | ||
+ | |||
+ | رئیس- چرا آقا شروع شده است. عده رأیدهندگان ۱۰۴ نفر. | ||
+ | |||
+ | (اخذ و استخراج آراء به عمل آمد نتیجه به قرار ذیل اعلام گردید.) | ||
+ | |||
+ | عده رأیدهندگان در موقع اعلام رأی ۱۰۴ نفر، مهره تفتیشیه ۱۰۲، عده آراء ۱۰۱ بود. | ||
+ | |||
+ | دکتر اعتبار- مانعی ندارد یکی از مهرهها را کم کنید رأی که بیشتر نیست کمتر باشد مانعی ندارد. | ||
+ | |||
+ | رئیس- عده حضار ۱۰۴ نفر، ۱۰۱ نفر در رأی شرکت کردهاند در این صورت از ۱۰۱ رأی آقای نبوی با ۵۵ رأی که اکثریت است به نیابت ریاست انتخاب شدند. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- بقیه آراء را هم قرائت بفرمایید. ۴۳ رأی هم سفید بوده است. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- البته در دادن رأی سفید و امتناع آقایان آزادند ولی برای این که ... | ||
+ | |||
+ | رئیس- اثری ندارد. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- ذهن آقایان روشن باشد فراکسیون دموکرات چه بعد از انتخاب رئیس و چه در انتخابات سایر آقایان هیئت رئیسه و چه امروز صبح نظر آقایان، سایر افراد به آقایانی که در حزب نیستند مراجعه کردیم و حتی امروز صبح تماس حاصل کردیم و به آقایان عرض کردیم که ما حاضریم تمام هیئت رئیسه را امروز به اختیار شما بگذاریم به نظر شما بگذاریم و آقایان استنکاف کردند. | ||
+ | |||
+ | نورالدین امامی- همچو چیزی نبود. | ||
+ | |||
+ | محمدعلی مسعودی- این طور نیست. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- به آقای ممقانی، آقای ملکمدنی. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- اعلام رأی شده است اخذ رأی بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- بنده حقایق راعرض میکنم. | ||
+ | |||
+ | امامی- حقایق را نمیفرمایید آقا. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- در هر صورت آقایان قبول بکنند یا نکند این حقایق را باید گفت. | ||
+ | |||
+ | مسعودی- تماس حاصل نشد. | ||
+ | |||
+ | ملکالشعراء بهار- و چون منشیهای فراکسیون حزب دموکرات. | ||
+ | |||
+ | آقای حاذقی، آقای فولادوند، آقای دماوندی، آقای دادور منشیهای فراکسیون دموکرات هستند... | ||
+ | |||
+ | محمدعلی مسعودی- بنده هم صحبت دارم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- مسبوقند آقایان. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای مسعودی بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | مسعودی- عرض کنم که آقای ملک فرمایشی فرمودند که ۰۰ | ||
+ | |||
+ | رئیس- در جواب ایشان نمیشود صحبت کرد. | ||
+ | |||
+ | محمدعلی مسعودی- اجازه بفرمایید عرض کنم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | محمدعلی مسعودی- آقای ملکالشعراء بهار فرمایشی فرمودند که با سایر آقایان تماس حاصل کردند راجع به انتخاب هیئت رئیسه، همچو چیزی نبود و با هیچ کس هم همچو تماسی حاصل نشده است (صحیح است) و علت این که آقایان هم شرکت نکردند در رأی دادن و ورقه سفید دادند به همین مناسبت بود که تماس حاصل نشده بنده هم میخواستم عرض کنم همان طور که در خارج هم عرض کرده بودم که کاندید نیستم. | ||
+ | |||
+ | اردلان- برای چه آقا برای منشی رأی میدهید. | ||
+ | |||
+ | رئیس- شروع میشود به انتخاب چهار نفر منشی به انتخاب جمعی در یک ورقه نوشته میشود. | ||
+ | |||
+ | رئیس- عده حضار ۱۰۷ نفر رأیدهندگان ۱۰۶ نفر، آقای حاذقی به اکثریت ۵۷ رأی آقای دادور ۷ رأی آقای فولادوند ۵۷ رأی آقای دماوندی ۵۴ رأی به سمت منشی مجلس انتخاب شدند (جمعی از نمایندگان- مبارک است) حالا شروع میشود به انتخاب سه کارپرداز با انتخاب جمعی (شروع به تعداد مهرههای تفتیشیه و اوراق رأی گردید) مهرههای تفتیشیه ۹۹ اوراق رأی ۹۹ عده حضار ۱۰۰ نفر. (امامی- ۹۹ تا بودند.) آقای رضوی ۴۵ رای آقای افخمی ۴۵ رأی آقای امینی ۳۹ رأی. (یکی از نمایندگان- نمیشود آقا اقلیت است) | ||
+ | |||
+ | رئیس- بر طبق قانون هیچ کدام انتخاب نشدهاند. اکثریت حاصل نیست دو مرتبه باید تجدید رأی بشود. (یکی از نمایندگان- بقیه را هم بفرمایید) ۴۳ رای هم سفید است آقای مرآت هم ۹ رای داشتند حالا شروع میشود به انتخاب مباشرین (امیرتیمور- برای هر سه نفر) بله، برای این که هیچ کدام اکثریت پیدا نکردند. (در این موقع شروع به تعداد مهرههای تفتیشیه و اوراق رأی گردید) مهرههای تفتیشیه ۱۰۶ عدد اوراق رأی ۱۰۶ عدد عده حضار ۱۰۷ نفر آقای افخمی ۵۴ رأی داشتهاند و انتخاب شدند و نسبت به دو نفر دیگر باید باز رأی گرفته شود این دفعه انتخاب نسبی است (دکتر اعتبار- تنفس بدهید شاید حل بشود) نظامنامه حل کرده انتخاب نسبی است. (دکتر اعتبار- عده برای رأی کافی نیست) (صادقی- در دفعه گذشته آقای مهندس رضوی اکثریت داشت ۵۲ رأی داشت اشتباه نشده؟) بین تشخیص منشیان و تندنویسان یک اختلافی هست. منشیان و یک عده از نمایندگان ۵۲ رأی برای آقای مهندس رضوی و ۵۱ رأی برای آقای افخمی نوشتهاند ولی تشخیص تندنویسها این طور نبود به موجب ماده ۹۱ سه نفر از منشیها باید نتیجه آراء را معین بکنند و به رئیس اعلام بکنند. (صحیح است) این از وظایف منشیها است و بعد از این هم همین طور (ثابتی-پس ملاک تشخیص با منشیها است؟) بله، منشیها باید نتیجه را اعلام کنند. چون در دفعه اول مشکوک شد دو مرتبه رأی گرفتیم این دفعه برای انتخاب دو نفر است. (شروع به تعداد مهرههای تفتیشیه و | ||
+ | |||
+ | اوراق رأی گردید.) | ||
+ | |||
+ | رئیس- مهرههای تفتیشیه ۱۰۳ اوراق ۱۰۳ (یکی از نمایندگان- اکثریت نیست) کی گفت اکثریت نیست آن دستگاه برق غلط است از صبح تا حالا گفتهاند و بفرمایید که نروند از اکثریت نیفتد. آقای مهندس رضوی ۵۸ رأی و آقای امینی با ۴۵ رأی انتخاب شدند ۳۸ رأی سفید ۹ رأی آقای مرآت. | ||
+ | |||
+ | به موجب ماده دهم نظامنامه موافق اصل دهم قانون اساسی باید خطابهای پس از انتخاب هیئت رئیسه دائمی به حضور اعلیحضرت همایونی عرض شود و دایر شدن مجلس را به استحضار رسانید این خطابه روز سهشنبه پس فردا حاضر میشود و به اطلاع آقایان اعضاء شعب، قبل از تشکیل جلسه، شعب را تشکیل کنند یعنی روسی شعب، شعب شش گانه را تشکیل بدهید و چهار کمیسیون باید از شعب تشکیل شود. یک کمیسیون برای محاسبات مجلس که عده او ۶ نفر خواهد بود و از هر شعبه یک نفر باید انتخاب شود و دقت بشود که اعضای هیئت رئیسه در آن کمیسیون نباید عضویت داشته باشند. یک کمیسیون برای عرایض و مرخصیها که عدهاش ۶ نفر است از هر شعبه یک نفر. کمیسیون، کمیسیون بودجه است که دوره او یک ساله خواهد بود و از هر شعبه ۳ نفر باید انتخاب شود. آقایان روز سهشنبه قبل از تشکیل جلسه کمیسیون شعب را تشکیل بدهیم و این کمیسیونها را انتخاب بکنیم. پیشنهاد ختم جلسه رسیده است. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر معظمی. | ||
+ | |||
+ | دکتر معظمی- راجع به انتخاب کمیسیونها معمول بر این بوده است که عده نمایندگانی را انتخاب میکردهاند و از آقایان اعضاء شعب سؤال میشده است که در چه کمیسیونی حاضر خواهید بود که عضویت پیدا کنند و بعد آن کمیسیون و نمایندگان شعب هم جمع میشدند و با توجه به صلاحیت و درخواست خود نمایندگان یک لیست رأی برای کمیسیونها انتخاب میکرد و بعد این لیست آرایی که تهیه میشد مابین آقایان نمایندگان تقسیم میکردند (صحیح است) و بعد آقایان روی آن زمینه رأی میدادند و هر کدام را که میخواستند کم و زیاد میکردند بنده الان استدعا میکنم بعد از این که آقای دکتر شفق بیاناتشان را فرمودند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر شفق امروز بیاناتی ندارند. | ||
+ | |||
+ | دکتر معظمی- بسیار خوب بنده استدعا میکنم که الان بعد از ختم جلسه شعب تشکیل بشودو نمایندگان خود را از هر شعبه یک نفر یا دو نفر تعیین بکنند که فردا که دوشنبه است بعد از ظهر یا صبح آقایان جمع شوند و آن صورت را تهیه بکنند که برای صبح سهشنبه دستور جلسه علنی انتخاب کمیسیونها باشد و صبح هم قبل از جلسه همان طور که فرمودند آن کمیسیونهایی که خود شعب باید انتخاب بکنند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- کمیسیونهای دیگری هم البته باید به اسم هر وزارتخانهای یک کمیسیون انتخاب بشود وآن کمیسیونها هم همان طور که فرمودید در جلسه علنی انتخاب خواهد شد و این جا رأی گرفته خواهد شد ولی کمیسیونهایی که در شعب انتخاب خواهند شد باید شعب را تشکیل بدهند و در شعب انتخاب کنند. | ||
+ | |||
+ | مهندس رضوی- بنده عرضی دارم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | مهندس رضوی- بنده اولاً خیلی تشکر میکنم از این که آقایان محترم در چندین دور رأی دادن هر دفعه لطفشان را نسبت به بنده ابراز فرمودند و از همان دفعه اول هم عده زیادی از آقایان اظهار تمایل فرمودند. حقیقت به واسطه همین توجه و لطفی که آقایان دارند از تصمیم قاطعی که برای عدم قبول این شغل گرفته بودم با مشورت پارهای از دوستان صرفنظر کردم و امیدوارم بتوانم خدمت بکنم (انشاءالله) اما دو نکته را اینجا میخواستم عرض بکنم و هر دو البته یک تأسفی است. تأسف اولم این است که آقای مرآت اسفندیاری که از بهترین همکاران مجلس شورای ملی ما هستند و سالها در مجلس از نظر امور کارپردازی زحمت کشیده و انتظامات مجلس را به وجه احسن رعایت فرمودند. خلی اسباب تأسف است که ایشان به واسطه عدم داوطلبی خودشان و پیش آمد رای به کارپردازی تشریف نیاوردند (یک نفر از نمایندگان- خودشان مایل نبودند) و قبول کردن بنده هم در نتیجه موافقت خصوصی و دوستانه است که با خود ایشان کردم زیرا من نمیخواستم یک کرمانی شرافتمندی از کاری برود و باز یک کرمانی بیاید، چون هر دو کرمانی یک واحد هستند (یکی از نمایندگان- همه ایرانی هستند) و ما همکاری خودمان را ادامه خواهیم داد. نکته دیگر این است که باز خواستم تأسف عرض بکنم که در این آراء برخلاف انتظار همان طور که همه آقایان نظر داشتند آن توافق قلبی که باید پیدا نشد وبنده از این همه آراء سفید واقعا تأسف میخورم اما آن تأسف را اجازه بفرمایید از این نظر عرض کنم که در کارپردازی و در هیئت رئیسه یک وظیفه سنگینی برای ما هست و آن حفظ استقلال اداری مجلس است که بایستی به همین صورت مستقل بماند زیرا این یک واحدی است، یک جمهوری است ودر تمام دنیا هم واحد مجلس و امور مجلس استقلال خاصی دارد. از این نظر من امیدوارم البته همکاران بنده هم با کمک عموم آقایان نه این که عده معدودی بلکه بالاتفاق باید کمک بفرمایید که ما در انجام این وظیفه موفق شویم (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | رئیس- پیشنهادی راجع به ختم جلسه رسیده قرائت میشود. | ||
+ | |||
+ | اورنگ- آقا بنده راجع به انتخاب کمیسیونها عرضی داشتم. | ||
+ | |||
+ | [۳- موقع و دستور جلسه بعد. ختم جلسه.] | ||
+ | |||
+ | رئیس- حالا پیشنهاد ختم جلسه قرائت میشود. | ||
+ | |||
+ | ریاست محترم مجلس شورای ملی ختم جلسه را پیشنهاد میکنم. اورنگ. | ||
− | + | اورنگ- یک بانی آقای دکتر معظمی فرمودند که یک اشتباهی درش واقع شد و این بیان توضیحی است راجع به انتخاب کمیسیونها. | |
− | + | رئیس- این مربوط به ختم جلسه نیست. | |
− | جلسه | + | اورنگ- خودبنده پیشنهاد ختم جلسه را کردهام ولی این ممکن است اشتباه بشود. |
− | + | رئیس- خودمان بیرون این کار را میکنیم. بفرمایید. بنابراین جلسه به روز سهشنبه ساعت هشت و نیم صبح موکول میشود دستور هم خطابه و بقیه اعتبارنامهها و انتخاب کمیسیونها. | |
− | + | (مجلس سه ربع بعد از ظهر ختم شد.) | |
+ | رئیس مجلس شواری ملی- رضا حکمت | ||
[[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری پانزدهم - ۲۵ تیر ۱۳۲۶ تا ۶ امرداد ۱۳۲۸]] | [[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری پانزدهم - ۲۵ تیر ۱۳۲۶ تا ۶ امرداد ۱۳۲۸]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ اکتبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۶:۲۵
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویبنامهها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آییننامهها - بخشنامهها - آگهیهای رسمی
شماره تلفن: اداره ۵۴۴۸ - اطاق رئیس ۹۴۴۱
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵
جلسه: ۹
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه اول شهریور ماه ۱۳۲۶ مطابق با هفتم شوال ۱۳۶۶
فهرست مطالب:
۱-تصویب صورت مجلس
۲- بقیه انتخابات هیئت رئیسه
۳- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دو ساعت به ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
[۱- تصویب صورت مجلس.]
صورت مجلس جلسه قبل را آقای معتمددماوندی (منشی) قرائت کردند.
صورت مجلس روز پنجشنبه بیست و نهم امرداد ماه ۱۳۲۶
مجلس یکساعت و چهل دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل و صورت جلسه قبل قرائت و پس از تذکرات آقایان رحیمیان و دکتر راجی و صادقی، نقوی، فرامرزی و ملکمدنی، ابوالقاسم امینی به عنوان اعتراض به صورت مجلس و نیز اعتراض آقای مکی راجع به عدم استرداد اعلام جرمهای جلسه سابق و پاسخ مقام ریاست تصویب شد.
اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غائبین با اجازه: آقایان: معینزاده، قوامی،
غائبین بیاجازه: آقایان: گنابادی، پالیزی، فولادوند، علی وکیلی، تقیزاده، لیقوانی،
دیرآمدگان با اجازه: آقایان: امیرتیمور، محمد ذوالفقاری، دکتر راجی، جواد عامری، بهبهانی.
دیرآمدگان بیاجازه، آقایان: حسن اکبر، دکتر طبا، دکتر اعتبار، سزاوار، زنگنه، دکتر امینی، شریعتزاده، ملکپور، مشایخی، صولت قشقایی.
چون عده از آقایان به عنوان نطق قبل از دستور اجازه خواسته و جمعی دیگر معتقد به ورود دستور بودند بدواً رأی به ورود و دستور اخذ و تصویب شده سپس دو فقره پیشنهاد یکی از طرف آقای رضوی دایر به انتخاب بقیه اعضاء هیئت رئیسه طبق نظامنامه و فقره دیگر از طرف آقای حاذقی دایر به تقدم اعتبارنامههای اعتراض شده تقدیم و پس از توضیح آقای نبوی هر دو فقره مسترد گردید.
در این موقع گزارش شعبه چهارم راجع به نمایندگی آقای ابوالفتح قهرمان از شهرضا مطرح شده و آقای حائریزاده با اشاره مختصری به بعضی از عملیاتیان در جنگ بینالمللی گذشته اظهار نمودند اگر مجلس موافقت دارد پروندههایی نسبت به موضوع تابعیت ایشان در وزارت امور خارجه موجود است که باید رسیدگی بشود و الّا بسته به نظر مجلس است.
آقای ابوالقاسم امینی مخبر شعبه به اظهار عدم اطلاع از وجود چنین پروندهها و قرائت فرمانی به امضای مرحوم معتمد شاه راجع به قدرانی از فتوحات جد ایشان اظهار داشتند آقای قهرمان هم سابقاً در ارتش شاهنشاهی درجه سرهنگی داشته و معتقد بودند با ذکر این مطالب نبایستی مجلس شورای ملی را مبتذل کرد. آقای اقبال با تقدیم یک فقره پیشنهاد خروج از دستور معتقد بودند نظر به اظهارات آقای حائریزاده و تصدیق تلویحی آقای مخبر بایستی پروندههای نامبرده مورد رسیدگی واقع شود و آقای اردلان اظهار داشتند چون شکایت و اعتراضی در پرونده انتخاباتی ایشان موجود نیست تعویق تصویب اعتبارنامه یک نماینده آن هم با رأی مجلس غیرعادلانه است. پس از آن پیشنهاد آقای اقبال اخذ رأی شده رد و نمایندگی آقای قهرمان به اکثریت تصویب گردید.
گزارش شعبه ۵ راجع به نمایندگی آقای کهبد
از شهریار و ساوجبلاغ مطرح و آقای دکتر معظمی با اشاره به این که به استناد پروندههای موجود آقای کهبد تا آخرین روزهای انتخابات به هیچوجه در این حوزه نامزد نبوده و طبق پرونده انتخابات پشتکوه در آن ناحیه بیش از ۷ هزار رأی داشتهاند شمه دایر به وجود تهدید و تطمیع و فعالیتهای نامشروع و مخالف اصول و موازین قانونی تعویض بازرسهای انتخاباتی به منظور نامزدهای ایشان بیان نموده سپس به شرح یازده فقره اعتراضات اهالی از قبیل ابراز سوءظن به یکی از صندوقها، مجروح ومضروب نمودن اشخاص، عملیات خلاف قانون واعمال نفوذ و دخالت مستقیم بخشدار و همچنین مامورین انتظامی به نفع آقای کهبد، آوردن اشخاص غیر محلی به وسیله کامیونها برای رای دادن پرداخته و پس از اشاره به مواد مجازاتی مصرح در قانون انتخابات در خاتمه مجلس شورای ملی را به جلب اعتماد و احترام افکار عمومی و قضاوت طبقه روشنفکر و دانشمند متوجه نموده و معتقد بودند مجلس بایستی با رد نمایندگی کسانی که آراء مردم را مثل یک کالای بازرگانی خرید و فروش نموده و بزرگترین و مقدسترین حق ملی را منحصرا با نیروی پول و سرمایه به دست میآورند موجبات تشویق و امیدواری طبقات فاضله و اکثریت فقیر کشور را فراهم نماید. آقای نبوی مخبر شعبه شرحی دفاعاً تقریر و اظهار نمودند نظر شعبه در تصویب این گزارش صرفاً متوجه پرونده بوده و شخص منتخب در حوزه ساوجبلاغ دارای علاقه ملکی و رعایایی میباشند و به علاوه در آن حوزه خدمات زیادی از قبیل تأسیس دبستانها و کارخانه برق و ساختن راهها و پلها و تأمین بهداشت نموده و اعتراضات آقای دکتر معظمی از قبیل تعویض بازرسها و آوردن رأیدهندگان به وسیله کامیونها به مناسبت دوری دهات دلیل بدی جریان انتخابات نیست و اهالی از روی میل به ایشان رأی دادهاند.
آقای قبادیان نیز به عنوان مخالفت با گزارش شعبه با تأیید اظهارات آقای دکتر معظمی معتقد بودند اگر اشخاص بتوانندمقام مقدس نمایندگی را به وسیله پول به دست بیاورند ریشه مشروطیت ما خراب خواهد شد و ضمناً با تذکر به فعالیت انتخاباتی آقای کهبد در لرستان اظهار داشتند سزاوار نبود با وجود نامزدهای معروف دیگر ایشان با پول و سرنیزه به اهالی ساوجبلاغ تحمیل بشوند. آقای کهبد شخصاً به دفاع از خود پرداخته با اشاره به دعوت بعضی از خوانین لرستان برای انتخاب ایشان و پس از ذکر خدمات اجتماعی و فرهنگی خود به حوزه ساوجبلاغ و نیز خدماتی که اصولاً به اقتصادیات کشور و مؤسسات خیریه عمومی نمودهاند وجود تهدید و تطمیع و اعتراضات قانونی را در حوزه انتخابی خود تکذیب نموده و انتخاب خودشان را از روی جریان طبیعی و در نتیجه تمایل اهالی آن حوزه دانستند.
آقای دکتر عبده با ذکر تصمیم فراکسیون حزبی دایره به آزادی اشخاص در رای به نمایندگی آقای کهبد اظهار داشتند علت استعفای ایشان از مخبری شعبه عدم تمایل به دفاع از این پرونده بوده است پس از آن بنا بر پیشنهاد جمعی از آقایان نمایندگان به گزارش شعبه پنجم راجع به نمایندگی آقای بهاءالدین کهبد از ساوجبلاغ اخذ رأی مخفی طبق ماده ۹۲ به عمل آمده با ۶۱ مهره سیاه در قبال ۴۵ مهره سفید رد شد.
چون از طرف عده از تماشاچیان ابراز احساسات شد بر حسب امر مقام ریاست آنان را اخراج کردند به مناسبت این که آقای قبادیان مخالفت خودشان را نسبت به اعتبارنامه آقاین کلبادی و شریفزاده نمایندگان ساری مسترد داشتند به نمایندگی آقایان نامبرده فردا فرد اخذ رأی شده تصویب گردید و چون آقایان مشایخی و محمود مخالفت خود را نسبت به اعتبارنامه آقای حائریزاده مسترد داشتند به نمایندگی ایشان از سبزوار اخذ رأی شده تصویب شد و نظر به این که آقای محمدعلی مسعودی پیشنهاد ختم جلسه نموده و آقای اردلان مخالف بودند به پیشنهاد ایشان رأی گرفته تصویب و جلسه آینده به روز یکشنبه اول شهریور ماه موکول و دستور آن بقیه انتخابات هیئت رئیسه تعیین و مجلس یک ساعت و نیم بعد از ظهر ختم شد.
رئیس- اعتراضی به صورت جلسه نیست؟
حاذقی- بنده عرضی دارم.
رئیس- نسبت به صورت جلسه است بفرمایید.
حاذقی- با این که من موافق نیستم آن طوری که بعضی از آقایان همکاران تذکر فرمودند ولی من موافق هستم که صورت جلسه خیلی مختصر و مجمل و حاکی از رئوس مسائلی که اینجا مورد بحث واقع میشودو مخصوصا تصمیماتی که اتخاذ میشود و بعداً مورد استشهاد قرار میگیرد بشود به این جهت دو پیشنهاد عرض کردم و پیشنهاد اول حاکی از این بود که پروندههای انتخاباتی که اعتراض درش شده است و وقت مجلس را زیاد میگیرد و در نتیجه از انتخاب هیئت رئیسه برای جلسه آینده باز میمانیم فعلاً مطرح نشود در پروندههایی که اعتراض خود را پس گرفتهاند مثل آقای حائریزاده که معترضین حاضر شدهاند اعتراض خود را پس بگیرند و همین طور نسبت به اعتبارنامه آقایان گلبادی و شریف زاده اینها جلوتر مطرح شود تا این که وقت مجلس صرف اینها نشود بنده این عرض را کردم ولی از خارج آقایان طور دیگری تعبیر نمودند و من نظری نداشتم جز این که همه آقایان با حسن تفاهم و روح همکاری کارها را پیش ببریم ولی هیچ وقت مقصودم اخلال در کار مجلس نبوده است.
[۱- تصویب صورت مجلس.]
رئیس- بسیار خوب صورت جلسه روز ۲۹ مرداد ماه تصویب شد. آقای دکتر شفق یک بیاناتی میخواهند بفرمایند.
محمدعلی مسعودی- قبل از دستور.
بعضی از نمایندگان- دستور.
ملکمدنی- دستور معین شده است.
بعضی دیگر از نمایندگان- رأی بگیرید.
رئیس- دستور به نظر آقایان است، دستورمان انتخاب هیئت رئیسه است ولی ایشان یک بیانات مهمی دارند.
قبادیان- به نطق قبل از دستور میبایستی رأی گرفته شود. با نطق قبل از دستور بنده مخالف هستم.
رئیس- من از مجلس پرسیدم.
حاذقی- اگر رأی هم گرفته شود همه موافقند آقا.
رئیس- آقایان توجه کنید، آقایانی که موافقند به این که آقای دکتر شفق صحبتشان را بکند (اظهار شد: خیر) مخالفی نیست در این قسمت (جمعی از نمایندگان- رای بگیرید.)
دماوندی- آقای ملکمدنی مخالفند.
رئیس- آقای ملکمدنی بفرمایید.
ملکمدنی- عرض کنم مطابق سوابقی که یک مرتبه هم خود حضرت عالی تذکر دادید وقتی که شروع به انتخاب هیئت رئیسه شد بایستی تمام هیئت رئیسه انتخاب شودوبعد کمیسیونها وآنوقت مجلس آمادگی به کار خودش را به وسیله یک نامه و به نام ریاست به عرض اعلیحضرت همایونی برسانند سابقه و گذشته هم اینطور بوده، آن روز که جنابعالی، آقای رئیس انتخاب شدید، بنده اجازه خواستم که این مطلب را تذکر بدهم. یک طوری شد که مورد پیدا نکرد و چند تا اعتبارنامه تصویب شد. حالا قبلاً بایستی مجلس وارد این کار بشد و آن وقت وارد نطق قبل از دستور و سایر کارها بشویم (صحیح است) و به نظر بنده این کار لازمتر و واجبتر از انتخاب هیئت رئیسه نیست. (صحیح است) و آقای دکتر شفق هم موافقت بفرمایند که در جلسه سهشنبه مطالب خودشان را بفرمایند.
رئیس- نطق قبل از دستور را اجازه داده نظامنامه که هر نماینده میتواند قبل از دستور مطالب خود را بیان کند البته این اجازه با رأی مجلس است، اگر مجلس موافقت کرد نطقش را میکند، اگر نکرد نمیکند. حالا آقایانی که موافقند به این که آقای دکتر شفق بیاناتی بکنند ... (دکتر شفق- ده دقیقه اجازه میخواهم)
بعضی از نمایندگان- به دستور رأی بگیرید.
دهقان- به ورود در دستور رأی بگیرید اگر رای دادند که وارد دستور میشویم اگر ندادند ایشان میآیند بیاناتشان را میکنند.
رئیس- به نطق قبل از دستور آقای دکتر شفق رأی میگیریم یک نماینده حق دارد که نطق قبل از دستور بکند، مطابق نظامنامه حقشان را هم نمیشود سلب کرد. آقایانی که موافقند با این که آقای دکتر شفق بیاناتی بکنند قیام بفرمایند (عدهیی قیام نمودند.) تصویب نشد.
[۲- بقیه انتخاب هیئت رئیسه]
رئیس- شروع میکنیم به انتخاب بقیه هیئت رئیسه نوبت اول به یک نفر نایب رئیس به انتخاب فردی شروع میشود آقایان نظار: آقایان امیر نصرت، اسکندری، مهدی مشایخی، نصرالله لاهوتی که انتخاب شده بودند تشریف بیاورند برای نظارت و استخراج آراء.
امیرنصرت اسکندری- بنده معذورم.
رئیس- به جای ایشان دیگری انتخاب میشود.
(اقتراع به عمل آمد در نتیجه آقای دکتر مجتهدی معین شدند)
رئیس- آقای دکتر مجتهدی بفرمایید. آقایان پس از این که رأیشان را لطف کردند اخذ شد گذاشتند روی میز تشریف میآورند برای استخراج چون میگردانند.
اقبال- باید با مهره بگیرند.
ملکالشعراء بهار- اجازه میفرمایید.
بعضی از نمایندگان- اعلام رای شده.
ملکالشعراء بهار- برای این که ذهن آقایان رفقا روشن باشد کاندید برای نواب رئیس آقایان ایلخان و نبوی میباشند.
رئیس- آقایانی که تشریف میآورند برای رأی، رأی خود را بدهند و یک مهره تفتیشیه بگیرند، آقایان نظار تشریف بیاورند پشت تریبون عده حضار ۱۰۵ نفر آقایانی که رأی دادهاند ۱۰۴ نفر هستند.
(اخذ و استخراج آراء به عمل آمد نتیجه به قرار ذیل حاصل شد).
رئیس- به اکثریت ۵۵ رای آقای امیرحسین خان ایلخان به نیابت ریاست از ۱۰۵ رای انتخاب شدند.
بعضی از نمایندگان- ۵۴ رأی داشتند.
دکتر معظمی- اجازه میفرمایید. راجع به طریقه اعلام رأی بنده عرضی داشتم. طریقه اعلام رأی این است که منشیهایی که پایین نشستهاند و منشیهای جناب آقای رئیس که بالا هستند هر دو نتیجه استخراج آراء را تقدیم مقام ریاست میکنند.
رئیس- منشیهای اطراف بنده هم این کار را کردند.
دکتر معظمی- آقایانی که در پائین هستند.
رئیس- چه فرمودید؟ منشیهای پایین آقایان تندنویسها را میفرمایید آقا؟
دکتر معظمی- آقایان تندنویسها هم این کار را میکنند، و پنج، شش نفر از آقایان اینجا مأمورند یادداشت میکنند و بعد نتیجه را خدمت مقام ریاست تقدیم میکنند و مقام ریاست هم اعلام میکنند.
رئیس- از ۱۰۵ نفر عده حاضر به اکثریت ۵۴ رأی آقای امیرحسین ایلخان به نیابت ریاست انتخاب شدند.
بعضی از نمایندگان- بقیه آراء را هم اعلام بفرمایید.
رئیس- ۴۶ ورقه سفید. یکی هم آقای دکتر معظمی، سه رأی هم به نام آقای نبوی بوده است شروع میشود به انتخاب نایب رئیس دیگر.
شریعتزاده- اجازه بفرمایید بنده یک تذکری بدهم.
رئیس- اعلام رای شده است آقا دیگر صحبت نمیشود کرد.
شریعتزاده- راجع به رأی است میخواهم تذکر بدهم.
رئیس- بفرمایید.
مسعودی- اعلام رأی شده است.
شریعتزاده- بنده یک تذکری دارم که لازم میدانم به عرض آقایان نمایندگان برسانم که در ضمن استخراج آراء مسلم شد که ۴۵ نفر از آقایان همکاران ما ورقه سفید دادند ...
رئیس- این تذکر حالا خیال میکنم موردی نداشته باشد.
شریعتزاده- ورقه سفید دادند، ورقه سفید علامت امتناع است.
رئیس- بعد از اعلام رأی که نمیشود تذکر داد.
شریعتزاده- عرض کردم امتناع ممکن است به دو جهت باشد.
بعضی از نمایندگان- بعد از اعلام رأی نمیشود تذکر داد.
شریعتزاده- یک اشکالی دارم اجازه بفرمایید عرض کنم ممکن است امتناع مستند به دو جهت باشد.
رئیس- تمنی میکنم بفرمایید آقا نمیشود. حالا مادهاش را به رأیتان قرائت میکنم.
شریعتزاده- آخر شروع که نشده است.
رئیس- چرا آقا شروع شده است. عده رأیدهندگان ۱۰۴ نفر.
(اخذ و استخراج آراء به عمل آمد نتیجه به قرار ذیل اعلام گردید.)
عده رأیدهندگان در موقع اعلام رأی ۱۰۴ نفر، مهره تفتیشیه ۱۰۲، عده آراء ۱۰۱ بود.
دکتر اعتبار- مانعی ندارد یکی از مهرهها را کم کنید رأی که بیشتر نیست کمتر باشد مانعی ندارد.
رئیس- عده حضار ۱۰۴ نفر، ۱۰۱ نفر در رأی شرکت کردهاند در این صورت از ۱۰۱ رأی آقای نبوی با ۵۵ رأی که اکثریت است به نیابت ریاست انتخاب شدند.
بعضی از نمایندگان- بقیه آراء را هم قرائت بفرمایید. ۴۳ رأی هم سفید بوده است.
ملکالشعراء بهار- البته در دادن رأی سفید و امتناع آقایان آزادند ولی برای این که ...
رئیس- اثری ندارد.
ملکالشعراء بهار- ذهن آقایان روشن باشد فراکسیون دموکرات چه بعد از انتخاب رئیس و چه در انتخابات سایر آقایان هیئت رئیسه و چه امروز صبح نظر آقایان، سایر افراد به آقایانی که در حزب نیستند مراجعه کردیم و حتی امروز صبح تماس حاصل کردیم و به آقایان عرض کردیم که ما حاضریم تمام هیئت رئیسه را امروز به اختیار شما بگذاریم به نظر شما بگذاریم و آقایان استنکاف کردند.
نورالدین امامی- همچو چیزی نبود.
محمدعلی مسعودی- این طور نیست.
ملکالشعراء بهار- به آقای ممقانی، آقای ملکمدنی.
بعضی از نمایندگان- اعلام رأی شده است اخذ رأی بفرمایید.
ملکالشعراء بهار- بنده حقایق راعرض میکنم.
امامی- حقایق را نمیفرمایید آقا.
ملکالشعراء بهار- در هر صورت آقایان قبول بکنند یا نکند این حقایق را باید گفت.
مسعودی- تماس حاصل نشد.
ملکالشعراء بهار- و چون منشیهای فراکسیون حزب دموکرات.
آقای حاذقی، آقای فولادوند، آقای دماوندی، آقای دادور منشیهای فراکسیون دموکرات هستند...
محمدعلی مسعودی- بنده هم صحبت دارم.
رئیس- مسبوقند آقایان.
رئیس- آقای مسعودی بفرمایید.
مسعودی- عرض کنم که آقای ملک فرمایشی فرمودند که ۰۰
رئیس- در جواب ایشان نمیشود صحبت کرد.
محمدعلی مسعودی- اجازه بفرمایید عرض کنم.
رئیس- بفرمایید.
محمدعلی مسعودی- آقای ملکالشعراء بهار فرمایشی فرمودند که با سایر آقایان تماس حاصل کردند راجع به انتخاب هیئت رئیسه، همچو چیزی نبود و با هیچ کس هم همچو تماسی حاصل نشده است (صحیح است) و علت این که آقایان هم شرکت نکردند در رأی دادن و ورقه سفید دادند به همین مناسبت بود که تماس حاصل نشده بنده هم میخواستم عرض کنم همان طور که در خارج هم عرض کرده بودم که کاندید نیستم.
اردلان- برای چه آقا برای منشی رأی میدهید.
رئیس- شروع میشود به انتخاب چهار نفر منشی به انتخاب جمعی در یک ورقه نوشته میشود.
رئیس- عده حضار ۱۰۷ نفر رأیدهندگان ۱۰۶ نفر، آقای حاذقی به اکثریت ۵۷ رأی آقای دادور ۷ رأی آقای فولادوند ۵۷ رأی آقای دماوندی ۵۴ رأی به سمت منشی مجلس انتخاب شدند (جمعی از نمایندگان- مبارک است) حالا شروع میشود به انتخاب سه کارپرداز با انتخاب جمعی (شروع به تعداد مهرههای تفتیشیه و اوراق رأی گردید) مهرههای تفتیشیه ۹۹ اوراق رأی ۹۹ عده حضار ۱۰۰ نفر. (امامی- ۹۹ تا بودند.) آقای رضوی ۴۵ رای آقای افخمی ۴۵ رأی آقای امینی ۳۹ رأی. (یکی از نمایندگان- نمیشود آقا اقلیت است)
رئیس- بر طبق قانون هیچ کدام انتخاب نشدهاند. اکثریت حاصل نیست دو مرتبه باید تجدید رأی بشود. (یکی از نمایندگان- بقیه را هم بفرمایید) ۴۳ رای هم سفید است آقای مرآت هم ۹ رای داشتند حالا شروع میشود به انتخاب مباشرین (امیرتیمور- برای هر سه نفر) بله، برای این که هیچ کدام اکثریت پیدا نکردند. (در این موقع شروع به تعداد مهرههای تفتیشیه و اوراق رأی گردید) مهرههای تفتیشیه ۱۰۶ عدد اوراق رأی ۱۰۶ عدد عده حضار ۱۰۷ نفر آقای افخمی ۵۴ رأی داشتهاند و انتخاب شدند و نسبت به دو نفر دیگر باید باز رأی گرفته شود این دفعه انتخاب نسبی است (دکتر اعتبار- تنفس بدهید شاید حل بشود) نظامنامه حل کرده انتخاب نسبی است. (دکتر اعتبار- عده برای رأی کافی نیست) (صادقی- در دفعه گذشته آقای مهندس رضوی اکثریت داشت ۵۲ رأی داشت اشتباه نشده؟) بین تشخیص منشیان و تندنویسان یک اختلافی هست. منشیان و یک عده از نمایندگان ۵۲ رأی برای آقای مهندس رضوی و ۵۱ رأی برای آقای افخمی نوشتهاند ولی تشخیص تندنویسها این طور نبود به موجب ماده ۹۱ سه نفر از منشیها باید نتیجه آراء را معین بکنند و به رئیس اعلام بکنند. (صحیح است) این از وظایف منشیها است و بعد از این هم همین طور (ثابتی-پس ملاک تشخیص با منشیها است؟) بله، منشیها باید نتیجه را اعلام کنند. چون در دفعه اول مشکوک شد دو مرتبه رأی گرفتیم این دفعه برای انتخاب دو نفر است. (شروع به تعداد مهرههای تفتیشیه و
اوراق رأی گردید.)
رئیس- مهرههای تفتیشیه ۱۰۳ اوراق ۱۰۳ (یکی از نمایندگان- اکثریت نیست) کی گفت اکثریت نیست آن دستگاه برق غلط است از صبح تا حالا گفتهاند و بفرمایید که نروند از اکثریت نیفتد. آقای مهندس رضوی ۵۸ رأی و آقای امینی با ۴۵ رأی انتخاب شدند ۳۸ رأی سفید ۹ رأی آقای مرآت.
به موجب ماده دهم نظامنامه موافق اصل دهم قانون اساسی باید خطابهای پس از انتخاب هیئت رئیسه دائمی به حضور اعلیحضرت همایونی عرض شود و دایر شدن مجلس را به استحضار رسانید این خطابه روز سهشنبه پس فردا حاضر میشود و به اطلاع آقایان اعضاء شعب، قبل از تشکیل جلسه، شعب را تشکیل کنند یعنی روسی شعب، شعب شش گانه را تشکیل بدهید و چهار کمیسیون باید از شعب تشکیل شود. یک کمیسیون برای محاسبات مجلس که عده او ۶ نفر خواهد بود و از هر شعبه یک نفر باید انتخاب شود و دقت بشود که اعضای هیئت رئیسه در آن کمیسیون نباید عضویت داشته باشند. یک کمیسیون برای عرایض و مرخصیها که عدهاش ۶ نفر است از هر شعبه یک نفر. کمیسیون، کمیسیون بودجه است که دوره او یک ساله خواهد بود و از هر شعبه ۳ نفر باید انتخاب شود. آقایان روز سهشنبه قبل از تشکیل جلسه کمیسیون شعب را تشکیل بدهیم و این کمیسیونها را انتخاب بکنیم. پیشنهاد ختم جلسه رسیده است.
رئیس- آقای دکتر معظمی.
دکتر معظمی- راجع به انتخاب کمیسیونها معمول بر این بوده است که عده نمایندگانی را انتخاب میکردهاند و از آقایان اعضاء شعب سؤال میشده است که در چه کمیسیونی حاضر خواهید بود که عضویت پیدا کنند و بعد آن کمیسیون و نمایندگان شعب هم جمع میشدند و با توجه به صلاحیت و درخواست خود نمایندگان یک لیست رأی برای کمیسیونها انتخاب میکرد و بعد این لیست آرایی که تهیه میشد مابین آقایان نمایندگان تقسیم میکردند (صحیح است) و بعد آقایان روی آن زمینه رأی میدادند و هر کدام را که میخواستند کم و زیاد میکردند بنده الان استدعا میکنم بعد از این که آقای دکتر شفق بیاناتشان را فرمودند.
رئیس- آقای دکتر شفق امروز بیاناتی ندارند.
دکتر معظمی- بسیار خوب بنده استدعا میکنم که الان بعد از ختم جلسه شعب تشکیل بشودو نمایندگان خود را از هر شعبه یک نفر یا دو نفر تعیین بکنند که فردا که دوشنبه است بعد از ظهر یا صبح آقایان جمع شوند و آن صورت را تهیه بکنند که برای صبح سهشنبه دستور جلسه علنی انتخاب کمیسیونها باشد و صبح هم قبل از جلسه همان طور که فرمودند آن کمیسیونهایی که خود شعب باید انتخاب بکنند.
رئیس- کمیسیونهای دیگری هم البته باید به اسم هر وزارتخانهای یک کمیسیون انتخاب بشود وآن کمیسیونها هم همان طور که فرمودید در جلسه علنی انتخاب خواهد شد و این جا رأی گرفته خواهد شد ولی کمیسیونهایی که در شعب انتخاب خواهند شد باید شعب را تشکیل بدهند و در شعب انتخاب کنند.
مهندس رضوی- بنده عرضی دارم.
رئیس- بفرمایید.
مهندس رضوی- بنده اولاً خیلی تشکر میکنم از این که آقایان محترم در چندین دور رأی دادن هر دفعه لطفشان را نسبت به بنده ابراز فرمودند و از همان دفعه اول هم عده زیادی از آقایان اظهار تمایل فرمودند. حقیقت به واسطه همین توجه و لطفی که آقایان دارند از تصمیم قاطعی که برای عدم قبول این شغل گرفته بودم با مشورت پارهای از دوستان صرفنظر کردم و امیدوارم بتوانم خدمت بکنم (انشاءالله) اما دو نکته را اینجا میخواستم عرض بکنم و هر دو البته یک تأسفی است. تأسف اولم این است که آقای مرآت اسفندیاری که از بهترین همکاران مجلس شورای ملی ما هستند و سالها در مجلس از نظر امور کارپردازی زحمت کشیده و انتظامات مجلس را به وجه احسن رعایت فرمودند. خلی اسباب تأسف است که ایشان به واسطه عدم داوطلبی خودشان و پیش آمد رای به کارپردازی تشریف نیاوردند (یک نفر از نمایندگان- خودشان مایل نبودند) و قبول کردن بنده هم در نتیجه موافقت خصوصی و دوستانه است که با خود ایشان کردم زیرا من نمیخواستم یک کرمانی شرافتمندی از کاری برود و باز یک کرمانی بیاید، چون هر دو کرمانی یک واحد هستند (یکی از نمایندگان- همه ایرانی هستند) و ما همکاری خودمان را ادامه خواهیم داد. نکته دیگر این است که باز خواستم تأسف عرض بکنم که در این آراء برخلاف انتظار همان طور که همه آقایان نظر داشتند آن توافق قلبی که باید پیدا نشد وبنده از این همه آراء سفید واقعا تأسف میخورم اما آن تأسف را اجازه بفرمایید از این نظر عرض کنم که در کارپردازی و در هیئت رئیسه یک وظیفه سنگینی برای ما هست و آن حفظ استقلال اداری مجلس است که بایستی به همین صورت مستقل بماند زیرا این یک واحدی است، یک جمهوری است ودر تمام دنیا هم واحد مجلس و امور مجلس استقلال خاصی دارد. از این نظر من امیدوارم البته همکاران بنده هم با کمک عموم آقایان نه این که عده معدودی بلکه بالاتفاق باید کمک بفرمایید که ما در انجام این وظیفه موفق شویم (صحیح است).
رئیس- پیشنهادی راجع به ختم جلسه رسیده قرائت میشود.
اورنگ- آقا بنده راجع به انتخاب کمیسیونها عرضی داشتم.
[۳- موقع و دستور جلسه بعد. ختم جلسه.]
رئیس- حالا پیشنهاد ختم جلسه قرائت میشود.
ریاست محترم مجلس شورای ملی ختم جلسه را پیشنهاد میکنم. اورنگ.
اورنگ- یک بانی آقای دکتر معظمی فرمودند که یک اشتباهی درش واقع شد و این بیان توضیحی است راجع به انتخاب کمیسیونها.
رئیس- این مربوط به ختم جلسه نیست.
اورنگ- خودبنده پیشنهاد ختم جلسه را کردهام ولی این ممکن است اشتباه بشود.
رئیس- خودمان بیرون این کار را میکنیم. بفرمایید. بنابراین جلسه به روز سهشنبه ساعت هشت و نیم صبح موکول میشود دستور هم خطابه و بقیه اعتبارنامهها و انتخاب کمیسیونها.
(مجلس سه ربع بعد از ظهر ختم شد.)
رئیس مجلس شواری ملی- رضا حکمت