مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ تیر ۱۳۲۲ نشست ۱۷۷
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
جلسه
شماره مسلسل
صورت مشروح مجلس روز شنبه ۹ تیر ۱۳۲۲ نشست ۱۷۷
(مجلس دو ساعت و ربع قبل از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس روز هفتم تیرماه را آقای (طوسی) منشی قرائت نمودند.
- تصویب صورت مجلس
(۱ - تصویب صورت مجلس
رئیس - درصورت مجلس نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس تصویب شد.
- سئوال آقای انوار از آقای وزیر دارائی و اظهارات آقای وزیر دارائی
(۲ - سئوال آقای انوار از آقای وزیر دارائی و اظهارات آقای وزیر دارائی
انور - اجازه میفرمائید.
رئیس - بفرمائید.
انوار - بنده هم عرایضی داشتم خواستم آقای وزیر دارائی که تشریف دارند توجه بدهم که در سئوال از شما کردهام یکی راجع به اعتبار دولت که مدتها است از شما سئوال کردهام نسبت به اعتبارات دولت و مصارفی که دولت کردهاست در خارج هم خدمتتان عرض کردم هرچه من نگه میکنم در اعتبار دولت با آن سوابقی که داریم خیلی زیاد روی شده و مورد ندارد و برای جواب آن حاضر شوید یکی دیگر هم اینکه بنده قبلاً یک سئوالی کرده بودم بعد هم دیدم که در روزنامه اطلاعات هم نوشتهاست و بد کردهاست این موضوع را متأسفانه تاکنون نه از طرف دولت و نه از طرف آقای دکترمیلسپو رئیس کل دارائی جوابی داده نشدهاست و آن راجع بگزارشی است که اخیراً ایشان دادهاند بوزارت دارائی و اظهار کردهاند که باید کمکهائی متفقین به ایران بکنند از آن جمله نوشتهاست راجع بکمک هفتمین این کمک هفتمین را بنده که نگاه کردم حقیقتاً اعصابم بلرزه درآمد یک عنوانی این جور و تحت یک عبارتی فیلسوفانه و پیچیده اظهار داشته متفقین کمکی که باید بکنند باینجا یک قراردادی که نه مجلس اطلاع دارد و نه ماها اطلاع داریم رئیس کل مالیه که باید رعایت قوانین ما را بکند تا هیچ قراردادی از مجلس شورای ملی نگذرد رسمیت ندارد ایشان این را یک عنوانی کردهاند یک صحبتی کردهاند بعد از یک عبارت فیلسوفانه نوشتهاند منطقاً اینها هیچ نباید دعوی بما بکنند من نفهمیدم آنها چه دعوی بما دارند تا قانون اساسی حاکم است بر ما تا اصل ۲۴ قانون اساسی حاکم است که میگوید هیچ قرارداد و مقاوله نامه را تابه مجلس نیاید و مجلس اطلاع پیدا نکند و تا نمایندگان ملت رأی ندهند رسمیت ندارد این چه جوری است؟ (صحیح است) این را هم خدمتتان عرض کردهام وقتی بمجلس آمدید و امیدوار هستم در این خصوص هم یک جوابی بدهید موضوع دیگر اینکه امروز صبح که میآمدم رعایای دهات بالا آمده بودند نزد من گفتند که وزارت مالیه گفتهاست و اعلان کردهاست هرگاوی باید پنج تومان بدهد این را من نمیدانم از طرف مالیه دستور دادهاند یا ازطرف شهرداری در هر صورت مالیه باشد یا بلدیه باشد نظرما بخود وزیر محترم مالیهاست و طرف ما ایشانند در گرفتن مالیات از مردم طرف ما وزارت مالیهاست این است از ایشان سئوال میکنم تقاضا میکنم در این سه موضوع چنانچه مرحمت میفرمایند توضیحی بدهند مخصوصاً موضوع دوم را که بنده خیلی علاقهمند هستم بهش یعنی بنده که خیر مجلس شورای ملی علاقهمند است همه علاقمندیم فرقی ندارد یک موضوعی است که دارد بغرنج میشود و اهمیت پیدا میکند و ریشه پیدا میکند و زمینه پیدا میکند این زمینه برای یک ایرانی که مطلقاً آزاد بوده و هست کمکم دارند یک زنجیرهائی از اطراف برای او درست میکنند که اسباب زحمت میشود. این را بیایند و توضیح بدهند (صحیح است)
وزیردارائی (آقای بیات) - سئوالی که نماینده محترم کردهاند خدمتشان عرض کردم چون اصل موضوع را ننوشتهاند که مقصودشان چیست البته بنده سوابق امر را بدست میآورم و بعداً جواب عرض میکنم خدمتشان بطور کلی عرض میکنم که این موضوعات را که میفرمائید مشروح بفرمائید که اگر اطلاعاتی لازم است تهیه کنم وبعد جواب عرض کنم در قسمت دوم هم البته در جلسه بعد انشاءالله جواب میدهم قسمت اخیر را هم وزارت دارائی گمان نمیکنم هیچ مالیاتی که قانون نباشد مطالبه کند و از کسی بگیرد این را هم تحقیق میکنم بعداً جواب عرض میکنم.
- بیانات آقای طباطبائی و تقدیم ورقه سئوالیه از آقای نخست وزیر
(۳ - بیانات آقای طباطبائی و تقدیم ورقه سئوالیه از آقای نخست وزیر
رئیس - آقای طباطبائی.
طباطبائی - عرض کنم اگر چه ارزش سئوال هم کمکم دارد از بین میرود برای اینکه وزراء مسئول اینجا حاضر نمیشوند برای جواب یا وقتی که تشریف میاورند یک پرت و پلاهائی میگویند و راهشان را میکشند و میروند با اینحال عرض میکنم بنده یکماه متجاوز است از رئیس الوزراء سئوالی کردهام هنوز جوابی بمن داده نشدهاست یک سئوال دیگری هم حالا دارم راجع بیک موضوعی عجیب که پرونده آنهم هست و موجود است. واقعاً عجب مسخرهایست! ودر مملکت مشروطه چه جوری رفتار میشود!!. عرض کردم پرونده آن هم پیش بنده هست یک آدمی یکی از مأمورین عالیرتبه دولت شرحی به بنده مینویسد البته بنده مقتضی نمیدانم که این مشروحه را اینجا بخوانم و عیناً تقدیم مقام ریاست میکنم و خواهش میکنم یک توجهی باین مسئله و باین عریضه بفرمایند که این عریضه گم نشود مثل عریضههای دیگر.
رئیس - هیچ چیزی آقا در مجلس گم نمیشود.
طباطبائی - مطلب این است که ما هرچه سعی میکنیم اداره اوضاع عمومی این کشور تا یک حدی بصورت قانونی در بیاید و از آن ترتیب خودسری و قلدری سابق بیرون بیاید متأسفانه موفق نمیشویم بنده فقط دو سه سطر از این عریضهای را که این شخص برای من نوشتهاست به جهت آقایان میخوانم تا ملاحظه بفرمائید که در کدام نقطه دنیا که ابداً هیچ بوئی از تشکیلات و قانونگزاری در آنجاها برده نشدهاست یک همچو کارهائی میکنند و یک نفر از مأمورین دولت را علناً و بشهود در برابر دویست هزار نفر اهالی بعد از فحاشی ناموسی و چه و فلان که نمیخوانم بر اثر ضربات مشت و لگد داندانم را بشکنند چشم ویرا نابینا نمایند باین مقدار هم قناعت نشده با سر نیزههای دژبانی در شهر بگردانند. این مجرم - گناهکار - بسیار خوب فرض میکنیم این طور باشد اگر واقعاً مجرم و گناهکار است با قانون و اصولی که معمول است باید رفتار بشود با او که بشود گفت این مملکت مملکت آدمها است در حبشه هم معمول نیست اینجور مأمور را که کتک بزنند و دور شهر بگردانند بر فض اینکه یک مأمور عالیرتبهای گناه و خطا هم کرده باشد اختلاس کرده باشد این را که نمیزنند فحش نمیدهند. با سرنیزه نظامی دورشهر نمیگردانند نمیدانم این چه ترتیبی است؟ و این معمول کجا است؟
یکی از نمایندگان - در کجا آقا؟
طباطبائی - در تبریز. این شخص خودش تبریزی است رئیس شهرداری تبریز است این هم دوسیه اوست که نزد بندهاست این هم سئوال است که آقای رئیسالوزراء راجع به این موضوع کردهام که بیایند و جواب بدهند. تقدیم مقام ریاست میکنم.
طوسی - خواستم آقای طباطبائی را توجه بدهم چون یک چیزی فرمودند که درست متوجه نشدم گویا فرمودند گم نشود. همچو چیزی فرمودند.
طباطبائی - آخر یک وقتی یک طرحی دادم و گم شد
رئیس - آن طرح هم موجود است آقا. گم نشدهاست.
طوسی - بلی موجود است. حاضر است.
رئیس - آن هم طرح نبود. نه طرح بود نه پیشنهاد بود. یک عبارتی بود که نوشته بودید.
طباطبائی - پانزده نفر از نمایندگان مجلس آنرا امضاء کرده بودند؟ چطور طرح نبود؟
رئیس - میدانم ولی شماباید بنویسید که این طرح است پیشنهاد است چه چیز است اگر طرح است مقدمه لازم دارد بگیرید اصلاح کنید و بدهدی و الا هر چیزی را که طرح محسوب نمیتوان کرد. این که معقول نیست. طرح باید صورت قانونی داشته باشد.
طوسی - بنده خواستم تذکراً عرض کنم بدوست محترم خودم آقای طباطبائی که هیچ کاغذی هیچ نوشتة بهیچوجه در دفتر مجلس مفقود نشده و نخواهد شد و هرچیزی که برسد محفوظ خواهد ماند.
- بقیه شور در لایحه استخدام شش نفر مستشار امریکائی و تصویب آن
(۴ - بقیه شور در لایحه استخدام شش نفر مستشار امریکائی و تصویب آن
رئیس - دو ماده از لایحه استخدام مستخدمین آمریکائی ماندهاست - ماده هفتم قرائت شده و مذاکراه هم شدهاست باز هم قرائت میشود.
ماده ۷ - وزارت دارائی مجاز است حقوق مستشاران آمریکائی را که بموجب این قانون استخدام میشوند و حقوق آنهائی را که فعلاً در ادارات مالی مشغول انجام وظیفه میباشند بنحوی پرداخت نماید که حقوق خالص آنها کمتر از میزان مصوبه مجلس شورای ملی نباشد.
رئیس - آقای انوار.
انوار - در این موضوع شاید بیشتر از آقایان نمایندگان مجلس اجازه خواسته بودند که صحبت کنند آقای معدل هم اظهاراتی در این زمینه کردند و ماند باین جلسه که امروز هم مطرح بشود و صحبت بکنیم و بنده هم این جا امر لازمی میدانم باندازهایکه بتوانم در این باب مجاهدت بکنم و عقیده خود را بعرض مجلس برسانم و امیدوارم مجلس و اکثریت مجلس توجهی بکنند و تفاوت عادلانه در بارة عرایض من بفرمایند. و مخصوصاً آقای معدل که در کمیسیون بودند آقایان دیگر هم بودند آقای مخبر کمیسیون بودجه هم تشریف داشتند و در این باب شرح مابقی را بیان کردند و مجلس را از جریان اطلاع دادند که بچه ترتیب این لایحه از کمیسیون گذشته خدا میداند آقای وزیر دارائی خودشان درآن جلسه کمیسیون تشریف داشتند و متأثر شدند و این را گذاشتند و گفتنه باشد تا خود رئیس دارائی بیاید که جریان پیداکند حالا بنده هم باز شمهای از آنرا در اینجا عرض میکنم وتوجه میدهم نمایندگان محترم را و عرض میکنم آقایان دوره سیزدهم نمایندگان محترم را وعرض میکنم آقایان دوره سیزدهم دارد بآخر میرسد ما وقتی که از این جا میرویم بنده بخودم میگویم بکس دیگر کاری ندارم ما وقتی که از اینجا بیرون میرویم پیش وجدان و آن عذاب روحانی ما را اذیبت نباید بکند آن عذاب وجدانی که بالاترین عذابها است نباید بما صدمه و آزار بزند اصل موضوع این است که بنده عرض میکنم ایرانی که امروز احتیاج به مستخدم پیدا کرده و معتقد است که از خارج بیاورد این خارجی هم وقتی استخدام شد وآمد به کشور ما در این جا با همه علیالسویهاست. اگر چه از دولت متفقین ما باشد از دولت شوروی یا انگلیس یا آمریکا این متخصص که آمد با سایر مستخدمینها علیالسویهاست ایران هم بحمدالله همیشه بهمه با نظر صلح جوئی و سازش نگاه میکند. متفقین ما هم اینها هستند. ولی خوب فیحدذاته ما یک ملتی هستیم که همیشه صلح طلب بودهایم همیشه هم سازش با عنوان صلح داشتهایم بنابراین ما میتوانیم دست دراز بکنیم و از هر کشوری مستخدم و مستشار بیاوریم وقتی که ما مستشار و مستخدم آوردیم. آن مستخدم و مستشار اول باید قانون اساسی ایران را نگاه بکند قانون استخدام کشوری ایران را نگاه بکند و قانون استخدام خارجی را نگاه بکند و باید حفظ استخدام بکند و قوانین ما را در تحت نظر بگیرد ما که نمیرویم آدم جاهل استخدام کنیم لابد میرویم دکتر در حقوق میآوریم معنای دکتر در حقوق را هم آنجه که بنده شنیدهام این است که آن کسی که میآورند و دکتر است علم و قوانین آن کشور دارد دولت ایران هم با زحمات آن پادشاهی که رفت و من غلط کردم گفتم الخیرفی ما وقع - لاخیر فی ماوقع در نتیجه زحمات ایشان تمام آن پالهنگها و تمام گیرها و فشارها بحمدالله از بین رفت. و دولت مستغنی بود از حیث قشون از حیث مالیه از حیث قضائیه از حیث خارجه از حیث اقتصاد و از هیچ جهتی ما بحمداللهگیری گیری نداشتیم ملاحظهای نداشتیم مگفتیم همان جور که حدیث شریف نبوی است بعثت علیالاحمر و الاسود. تمام علیالسویه بودند یعنی هر کس که وارد شد در خاک ایران در تحت قانون ایران متساویالحقوق است شاه و غیر شاه. وزیر و غیر وزیر. رئیس و غیر رئیس همه در کشور ایران متساویالحقوقند وزیر و رعیت در مقابل قانون متساوی هستند و امتیازی ندارند یک فرد بر فرد دیگر همان حقی که آن سید قرشی دارد آن سیاه حبشی هم دارد همان حقی که ما داریم آن کسی که اقصی بلاد ایران است دارد و باید از قانون ایران استفاده کند و همان حقرا آن کسی که در مرکز و پهلوی پادشاه نشستهاست باید استفاده کند وهمان منافعی را که پادشاه ایران از قانون میبرد آن رعیت هم میبرد چرا؟ چون حکومت ما حکومت ملی و دمکراسی است وحکومت قانون است. پس غرض چه چیز است؟ غرض این است که ما نمیتوانیم یکدستهای را که میآوریم امتیازی برای آن دسته قائل بشویم. مگر اینکه قانونی بیاید و بگذرد که ما باید این حقوق را برای مستشار بطور علیحده قائل شویم. اگر مجلس رأی داد و همچو قانونی از مجلس گذشت که باید این مستشار کلیات در تحت آن قانون نباشد بنده حرفی ندارم اگر مجلس شورای ملی رأی داد و دو مرتبه خواست پالهنگ کاپیتوسیون را در ایران ایجاد کند آنوقت… خدا نکرده خدا نخواسته خدا نکند زبانم لال که من این حرف را این جا بزنم و امکان ندارد که مجلس شورای ملی این حرف را بزند ونخواهد زد) بنابراین حالا که اینطور است من حرفش را هم نمیزنم من در کمیسیون هم عرض کردم اعضای کمیسیون هم همه تصدیق کردند که ما این مستخدمینی را که استخدام کردیم و جمع کردیم احتراماتشان نزد ما محفوظ است با نظر تکریم و تعظیم بآنها نگاه میکنیم لکن باید در خاک ما با ما مساوی باشد و اگر قوانینی در ایران هست باید در منافع آن قوانین و در صورتیکه تصور میشود سهیم و شریک باشند. اینکه میفرمائید اگر قوانینی بعداً وضع شود شامل اینها نشود بنده مخالفت کردم اعضاء کمیسیون هم دو سه مرتبه بینی و بینالله مخالفت کردند و این ماده ۷ را قبول نکردند. بعد در جلسه دیگری بود که این لایحه و این ماده قبول شد آقای وزیر مالیه هم تشریف داشتند و عبارت ماده را خواندند و گفتند کجای این عبارت تویش کاپیتولاسیون است بلی! درست است لفظ کاپیتولاسیون تویش نیست اما گفتند اینها از این پولی که در این قانون برایشان مقرر شده نباید کمتر گیرشان بیاید یعنی اگر دولت ایران فردا یک قانونی بگذارند که مستخدمین دولت ایران هفتهای یکروز حقوق نگیرند یا یک ماه کلیات حقوق نگیردند همین جور که در ممالک دیگر هم واقع شدهاست همانطور که ترکیه کرد در این صورت چرا آنها نباید مشمول این قانون باشند؟ حرف من همین است که اینها مستخدم ایرانند و مطیع قوانین ایرانند و در تحت قوانین ایرانند چرا نباید مشمول باشند؟ بنده اینرا عرض میکنم. این ماده را بردارید بعد از خاتمه کار انشاءالله ما حاضریم ملت هم تصدیق میکند انشاءالله که من لیاقت وکالت مجلس را دارم یعنی آن دورهایکه میخواهند اینها تشریف ببرند بنده بیایم در اینجا موافقت کنم مجلس موافقت کند که یک انعام یک فوق العاده یک قالیهای خوب و یک چیزهائی خوبی که در ایران اهمیت دارد برداریم و بعنوان پاداش تقدیم کنیم باین آقایان. ولی با این ماده من مخالفم و فردا که ما میخواهیم از این مجلس برویم باید دارای یک سربلندی و شرافتی باشیم فکر کنید کاپیتولاسیون را ایجاد نکنید هر چیزی اولش جزئی است بعد کلی میشود معاهده ترکمانچای در اولش خیلی جزئی بود عباس میرزا هیچ ملتفت نبود این چیزها را بعد از آن رفته دیدید که چطور شد و چه اثرات شومی داشت که در همین داخله یک زمانی که درب فلان اطاق میرفتیم از دست قزاقها چه میکشیدیم. بلی هر امری اول جزئی است و بعد کلی میشود. پس تا اختیار در دست خودتان است مراقبت کنید خدا را شاهد و ناظر بدانید اخلاف آتیه را در نظربگیرید و به بینید این مادهای که اینجا نوشتهاید فردا برای ما یک سیئه بزرگی ایجاد خواهد کرد این را در نظر داشته باشید. این حاصل عرایضم بود.
مخبر کمیسیون بودجه (امیرتیمور) - بنده در جلسه قبل توضیحات مفصلی در این زمینه بعرض مجلس رسانده بیش از آن هم عرض نمیکنم ولی همانطور که آقای وزیر دارائی فرمودند در کمیسیون مذاکره شد منظور و مقصود ایشان این است که این حقوقی که برای مستخدمین خارجی مقرر شدهاست این حقوق خالصاً بآنها تسلیم شود یعنی همان ده هزار دولار یا ۱۲ هزار دولار سالیانه که فرضاً مقرر شده یک دولارش هم کم نشود حالا انجام این مقصود را بهر جور و هر نظری که مصلحت میدانید تأمین بفرمائید. ایشان هم موافقت خواهند فرمود اگر بجای عبارت ماده عبارت بهتری در نظر دارید پیشنهاد بفرمائید بنده موافقت میکنم قبول میکنم که رفع نگرانی هم بشود.
رئیس - آقای طهرانچی.
طهرانچی - بنده اصولاً با استخدام مستشاران خارجی مخالف بوده و هستم. این موضوع در سرجای خودش محفوظ اگر هم بنا است متخصصین خارجی استخدام شوند البته مزیت دادن آنها بسایر افراد ایرانی یک کار فوقالعاده غلطی است چون هیچوقت نمیشود مالیاتی که در مملکت پرداخته میشود و خارجی و داخلی در مقابل آن یکسان است فرقی قائل شد که فلان دسته از مستخدمین خارجی ندهند. چرا؟ آنها هم در مقابل حقوق کاملاً با سایر کارمندان ایرانی یکسان هستند و فردا اگر این طور بشود عرض کنم که تمام مؤسسات خارجی یا اشخاص خارجی که در این مملکت هستند میخواهند از این ترتیب استفاده کنند و یواش یواش وارد در این مبحث میشوند که مجلس شورای ملی فلان دسته از مستخدمین را مستثنی کردهاست ما را هم از پرداخت مالیات باید مستثنی کند بنده تعجب میکنم ملاحظه بفرمائید جناب آقای وزیر دارائی این حقوق که به ایشان میدهید حقوق چند تا مدیر کل و چند تا معاون و چند تا وزیر است استدعا میکنم بفرمائید جنابعالی که خودتان وزیر این کشور هستید حقوقتان را با این دوزاده هزار و پانصد دولار و سایر مزایائی که این مستخدمین دارد از قبیل سوخت و روشنائی و خانه مقایسه بفرمائید به بینید چند برابر شما میگیرند؟ خوب پس چرا نباید مالیات بدهند؟ بعلاوه این جا عطف فرمودهاید به مستخدمین گذشته در صورتیکه آنها کنتراتشان تصویب شده و چندین ماه است گذشته و تمام مخارجشان را هم از قبیل سوخت و روشنائی و خانه هم را درنظر گرفتیم و این تحمیلات بزرگ ببودجه ملت فقیر ایران شدهاست حالا بیائیم آنها را هم مستثنی کنیم که شما مالیات ندهید، مقصود بنده این است آقایان را بازمیگذارند که بعدها لوایح مالیاتی که میآید توی مجلس برای مستخدمین و غیرذلک آنها خودشان را قبلاً معاف کرده باشند و این خوب ترتیبی نیست! بنده این خواهش میکنم با حذفش موافقت بفرمائید چون این ماده موافق با مصالح این مملکت نیست.
وزیردارائی - بنده در جلسه قبل هم شرحی در این موضوع عرض کردم گمان میکنم آقای طهرانچی تشریف نداشتند عرض کنم موضوع این است که اولاً این آقایان مستشاران که بخدمت ایران دعوت میشوند اینها یک مالیاتی را در مملکت خودشان میپردازند و اگر این جا هم یک مالیاتی بپردازند دیگر چیزی برای زندگی آنها باقی نمیماند راجع بحقوقشان هم که فرمودید البته پریروز هم عرض کردم حقوقاتی که در آمریکا داده میشود به مستخدمین و غیرذالک طرف نسبت با حقوقاتی که ما درایران میدهیم نیست البته آن حقوقات با حقوقات ما خیلی فرق دارد ولی چون ما محتاج هستیم و چون مجلس شورای ملی تصویب کردهاست مستخدمینی را دعوت کنیم برای خدماتی و این قسمت را هم البته توجه داشتهایم همانطور که نسبت بسایر مستخدمین سابق هم همین نظریات را ملحوظ داشتیم باید این حقوق بآنها داده شود زیاد هم نیست البته نمیشود متوقع بود از یک مستخدمی از دولت مملکت آمریکا پا میشود میآید اینجا از آن حقوقی هم آنجا میگرفتهاست کمتر بگیرد پس این حقوقاتیکه برایشان معین شدهاست روی این اصل است بنابراین میخواهند ثابت باشد - آقای انوار خودشان فرمودند ممکن است فردا مجلس شورای ملی صلاح بداند مستخدمین مملکت یکماه حقوق نگیرند دو ماه نگیرند سه ماه نگیرند یا چکار کنند اما یک مستشاری که از خارج میآید در این مملکت او میخواهد روی زندگانی داخلی خودش اطمینان داشته باشد که چه باو داده میشود از این جهت پیشنهاد کردهاند که حقوقشان مقطوع باشد که اگر شما یک مالیاتی برای مملکت لازم دانسته وضع کنید او نمیتواند زندگی کند و باید منصرف شود و استعفا بدهند و از کارکنارهگیری کند البته این مطابق قراردادش هم درست در نمیآید عبارت را هم درست دقت بفرمائید این اشکالی که آقای انوار فرمودند وارد نیست چون با یک کسی قرارداد طرفینی است و بین دو نفر است وقتی که در خود ایران یک کسی با یک کسی قراردادی منعقد میکند که من ماهی صدتومان خالص از شما میگیرم و فلان کار را میکنم. اگر یک عوارضی هم داشته باشد بعهده شما است این هیچوقت امتیاز و غیرذالک نیست و بهیچ جای دنیا هم برنمیخورد.
طهرانچی - اضافهتر بدهید.
وزیردارائی - آخر معلوم نیست که چه اندازهاست که ما زیاد کنیم واضافه بکنیم ما گفتیم هر چه که باو تعلق میگیرد یعنی بقدر مالیات و غیرذالک که باو تعلق میگیرد دولت جبران کند که در واقع باو همان حقوقی که دولت تعهد کردهاست و مجلس تصویب کردهاست داده شود و بنظر بنده در کمیسیون هم خیلی روی این زمینه صحبت شد و این زمینه را البته بهتر صلاح دانستهاند معذالک اگر حالا یک پیشنهاد دیگر دارید که این مقصود را برساند آقایان هم نظریهای بدهند که این مقصود را تأمین کند بنده حاضرم که این نظر تأمین بشود.
جمعی از نمایندگان - پیشنهاد قرائت بشود.
رئیس - آقای انوار شما پیشنهادی دارید.
انوار - بنده پیشنهاد حذف ماده را کردهام پیشنهاد حذف شدهاست آقا شش نفر را آقای تدین آوردند عین همین ماده بود آنجا در کمیسیون و حذف شد حالا هم پیشنهاد حذف را کردهام اگر هم ارفاق میخواهید بکنید باید در تحت یک ماده جداگانة باشد الآن پیشنهاد حذف را تقدیم میکنم. چشم.
رئیس - آقای رضوی
رضوی - عرض کنم که مذاکراتی که پریروز در اینجا شد بنده تصور میکردم آقای وزیرمالیه فرصت را از دست ندهند و در این چند روز فاصله بین دو جلسه یک نظریه اسلاحی و تعدیل در این موضوع بفرمایند بنده البته نمیخواهم که مثل بعضی از آقایان اظهار این مطلب را بکنم که نویسندة این ماده واقعاً دارای سوء نیتی که در اذهان الان جای گرفتهاست بوده و خواستهاست که یک حقی از دولت ایران و مملکت ایران اساساً سلب شود. البته بنده همچو سوءظنی ندارم ولی قدر متفقین و قدر مسلم این است که با طرح شدن ا ین نوع لوایح در مجلس شورای ملی تولید و ایجاد یک نگرانی و سوءظن حقیقی برای مملکت میشود که روی همرفته موافقت کردن با یک چنین موضوعی الآن با یک چنین فکری شایسته نیست و در هر حال چنین موضوعی الآن با یک چنین فکری شایسته نیست و در هر حال عجالتاً موافقت کردن در این مطلب که تصور میرود یک سوء تفاهمی شدهاست این خوب نیست و بهتر است که آقایان اساساً این را توجه بفرمایند که با حسن نظر بعقیده بنده بهتر است روی این موضوع اقدام کرد بنابراین بنده عقیده دارم اساساً که اینجا هم اجازه داده شود این لایحه از دستور خارج شود و گذاشته شود برای جلسه دیگر و در آنجا مخصوصاً خود حضرتعالی با رئیس کل دارائی مذاکره بفرمائید یک راه حلی که تأمین هر دو نظر را بکند تهیه بفرمائید و به مجلس تقدیم بکنید. عرض کنم که در کاغذی که دکترمیلیسپو به آقای وزیر نوشتهاند و برای آقایان خوانده شد ایشان درج کرده بودند مالیاتی که پرداخته میشود زیاد است و مخارج زیاد است مخارج در ایران گزاف است اگر ممکن بشود این مالیات سالیانه بآنها تعلق بگیرد البته حرف دیگری که ایشان ندارند حالا این موضوع مطرح است اگر بنا باشد همینطور بدون اصلاح و مسکوت عنه بماند و یا با عدم اصلاح بگذرد تصور میکنم یک امری باشد که از عهدة مجلس شورای ملی خارج است و حتی آقایان نمایندگان وظیفهشان است که در یک چنین موقعی یک چنین مادهای را تصویب کنند و پیشنهاد بنده این است که اگر موافقت بفرمائید یک جلسه بتعویق بیفتد با مستشاران و هیئت دولت مذاکره بفرمائید و یک نظری اتخاذ کنند که هر دو نظر تأمین بشود هم منظور آقایان هم نظریه مجلس شورای ملی.
جمعی از نمایندگان - مذاکرات کافی است.
منشور - بنده با کفایت مذاکرات مخالفم.
رئیس - بفرمائید.
منشور - در جلسه گذشته که حضرتعالی تشریف نداشتید آقای دکتر طاهری مجلس را اداره میکردند وقتی که این ماده مطرح شد جمعی از آقایان در این موضوع صحبت کردند و موضوع هم باندازهای اهمیت دارد که اجازه بفرمائید هفت هشت دقیقه دیگر صحبت بشود. آقا این موضوع خیلی اهمیت دارد مخصوصاً از نظر لایحه مالیات بردرآمد که از طرف دولت پیشنهاد شدهاست و الآن هم در کمیسیون مطرح است اینها با هم ضد و نقیض است و کوسه وریش پهن میشود شما اگر بخواهید بواسطه گذارندن این ماده آنها را از پرداخت مالیات معاف بفرمائید نمیشود در لایحه مالیات بر درآمد برای کمک بکارمندان نوشته شدهاست که از مالیات باید معاف بشوند حالا چون آقای دکتر میلیسپو میبیند آن امور را بیمطالعه آورده به مجلس و در نتیجه پافشاری اعضاء کمیسیون مورد موافقت نشد این موضوع را باینشکل آوردهاست و پیشنهاد کردهاست که اینها از مالیات معاف بشوند و این واقعاً از ایشان تعجب است که اظهار بکنند من مالیات بردرآمد را نمیخواهم بدهم اساساً چرا این موضوع را مخلوط میکند با استخدام این عده یک عده فعلاً استخدام میشوند و اینها کاملاً مطلع هستند که در هر مملکتی که مالیه دارد باید همه مالیات بدهند مخصوصاً در آمریکا تا سههزار دلار اشخاصی که متأهل نیستند و اشخاصی که متأهل هستند تا چهار هزار دلار معاف هستند و این خیلی اسباب تعجب است آقای وزیر دارائی میفرمایند که اینها میگویند چون ما یک مالیات باید آنجا بپردازیم در صورتی که در آمریکا معمول است اشخاصی که از خارج عایدی دارند از عایدی آنها مالیات کسر نمیشود و اگر واقعاً بخواهند اینها مالیات ندهند باید نسبت بمالیاتی که فعلاً مقرر است بدهند و اگر مالیاتی بعداً وضع شد نسبت بآن معاف بشوند والا اینطور که نمیشود فقط برای اینکه خودشان از مالیات معاف بشوند یک همچو موضوعی را مطرح کنند و این موضوع اساسی را لغوش کنید باین جهت بنده با کفایت مذاکرات مخالفم.
دشتی - آقا ایشان بعنوان مخالفت با کفایت مذاکرات در اصل موضوع داخل میشوند.
منشور - آقا شما یک موضوع را بهانه میکنید و دو ساعت حرف میزنید. شما حق ندارید بمن ایراد بکنید حق ندارید مزاحمت کنید به نطق یک نفر وکیل.
ملکمدنی - یکساعت است سر یک ماده صحبت میکنند اینکه عملی نیست.
رئیس - پیشنهاد آقای نراقی و یمین اسفندیاری
پیشنهاد مینمایم ماده هفت بطریق زیر اصلاح شود:
وزارت دارائی مجاز است مستشاران امریکائی را که بموجب این قانون استخدام میشوند و مستشاران آمریکائی را که فعلاً در خدمت وزارت دارائی هستند از پرداخت مالیات بردرآمد معاف نماید.
رئیس - آقای نراقی.
نراقی - آقای انوار توجه بفرمائید بر حسب ظاهر این پیشنهاد این است که آقایان مستشاران را از پرداخت مالیات معاف کنیم یعنی صورت ظاهر این است که میخواهیم یک امتیازی برای آنها قائل بشویم اما وقتی که با عبارت مادهای که از تصویب کمیسیون گذشته تطبیق بفرمایند میبینید رفع یک ابهام و سوء تفاهم را بوسیله این پیشنهاد خواستهایم بکنیم در عبارت ماده نوشته شده ست بنحوی به آنها حقوق داده شود که حقوق خالص آنها از این مبلغ مصرح در اینجا کمتر نباشد این مبهم است یعنی مالیاتهای بردرآمد ایران را تحمل نکنند شاید مالیات بردرآمد خارجی را اگر بر آنها تحمیل میکنند تحمل بکنند معذلک حقوق خالص آنها را از فلان مبلغ کمتر نباشد برای اینکه رفع این سوء تفاهمات بشود و مشخص و معین باشد که حقوق اینها چه مبلغ است و از خزانه چه مبلغ بآنها باید داده شود و چه مبلغ خالص بآنها داده میشود بنده پیشنهاد میکنم که اینها را از پرداخت مالیات بردرآمد معاف بدارند و در واقع این مبلغ که در قاننن نوشته شده عاید آنها خواهد شد آقای وزیردارائی هم موافقت بفرمایند و آقای مخبر کمیسیون هم موافقت بفرمایند که باین ترتیب رفع این شبه بشود و این را هم عرض کنم که این تا یکی دو ماه بیشتر نیست برای اینکه قانون مالیات بردرآمد جدید که الآن در کمیسیون مطرح است و تصویب میشود در آن قید شدهاست که حقوق بگیرها که از خزانه دولت حقوق میگیرند از پرداخت مالیات بردرآمد معاف هستند وقتی که آن تصویب شد خواهی نخواهی این عمل خواهد شد پس پیشنهاد بنده برای یکی دوماه است در حقیقت و رفع اشکال هم میکند
مخبر - اشکال آقای انوار و سایر آقایان از نظر کمی و زیادی حقوق و پرداخت حقوق نیست آقایان مخالف نکردند که زیادی ندهید آقایان میفرمایند در ایران مستخدمین داخلی و خارجی همه باید تابع مقررات کشوری باشند و اگر بنا باشد از حقوق آنها هم قسمت مالیاتی حذف بشود آنرا طوری بکنند که بر اصل حقوق اضافه شود بنده برای تأمین نظریه آقایان و برای اینکه برای آقایان اشکالی باقی نماند یک چیزی بنظرم رسید اگر موافقت بکنند اینطور نوشته شود معادل مالیاتی که در ایران بحقوق مستشاران آمریکائی که بموجب این قانون استخدام میشوند یا آنهائی که فعلاً در ادارات مالی مشغول انجام وظیفه هستند تعلق میگیرد بعنوان انعام در وجه آنها بپردازید و این رفع اشکال را میکند معهذا البته بسته به نظر مجلس است.
یمین اسفندیاری - بنده هم پیشنهاد کردهام اجازه بفرمایند توضیح عرض کنم.
رئیس - بفرمائید.
یمین اسفندیاری - بنده پیشنهادی را که آقای نراقی کردند موافق بودم و امضاء کردم منظور از این تذکر چیست آقای انوار شما باید یک فرقی بین مستخدمین خارجی که دعوت میکنید برای خدمت یا مستخدمین خودتان که در مملکت مشغول خدمتگذاری هستند قائل بشوید (یک مؤسسه آمریکائی نیست که بخواهند بیایند اینجا کار بکنند که ما بگوئیم با سایر اشخاص نباید فرق داشته باشند نه آقا اینها اشخاصی هستند که شما دعوت کردهاید احتیاج داشتید که بیایند خدمات شما را انجام بدهند حالا اینها با همین اندازه حقوق میگرفتند یا کمتر یا بیشتر بالاخره موافقت حاصل شدهاست بین دولت ایران و دولت آمریکا که این اشخاص (مطابق آن ماده قانونی که نوشته شده بود و ما موافقت نداشتیم) مطابق مبلغی که اگر آنها در خارج هم مالیات را هم که نباید از نظر دور کرد آنها هم چون برای خدمت دولت ایران دعوت شدهاند نذرکه نداشتهاند آن حقوقی را که در آمریکا گرفتهاند در ایران هم بگیرند و یک مبلغی هم بابت مالیات بجنابعالی که آقای انوار هستید در ایران بپردازند این پیشنهادی که شدهاست اگر موافقت بفرمایند هم نظر جنابعالی تأمین شدهاست و هم آن ماده اصلاح شدهاست بنده تصور میکنم با توضیح آقای نراقی باینکه تا دو سه ماه دیگر بکلی این قضیه از بین میرود با این پیشنهاد موافقت بفرمائید که این آقایان از این مالیات بردرآمد معاف بشوند تا بتوانند بوظایف خدمتگذاری خودشان اقدام کنند و برای انجام خدمت حاضر باشند.
وزیرمالیه - بنده بجای ماده این پیشنهادی را که آقایان کردند قبول میکنم.
رئیس - آقای انوار.
انوار - آقای یمین اسفندیاری قربان وجود مبارکت شوم خیلی دیپلمات هستی احسنت خیلی دیپلمات هستی من باید زانوی شما را ببوسم هیچ نخواستم کمک مرا بکنی چنان حمایت از مستشاران آمریکائی کردی که اگر خودشان هم بودند باین خوبی نمیتوانستند دفاع کنند بنده میگویم ما نمیتوانیم نسبت به مستخدمین خارجی خودمان امتیازی قائل بشویم ما مستخدم از اتحاد جماهیر شوروی داریم از انگلیس داریم (یمین اسفندیاری - نداریم) اجازه بدهید قربان وجود مبارکت آقای یمین بینی و بینیالله خیلی زرنگی ما غیر از مستخدمنی آمریکائی در این مملکت باز هم مستخدم داریم فردا اگر آن مستخدمین برگردند و بگویند آقا چه فرقی است بین ما و آنها ما هم مستخدم خارجی هستیم علت اینکه در باره آنها همچو مرحمتی میکنید چه بودهاست بنده میگویم چون آقای یمین آنجا موافق بودهاست و با شما موافق نیست اینکه نمیشود، نه آقا مجلس باید قضاوت بکند که میان مستخدمین خارجی فرقی نگذرد و ما هم نظر بقوانینمان نباید فرق بگذاریم هرچیزی که در باره این مستخدم قائل شدیم در باره دیگری هم قائل بشویم و این کار را بکنیم بنده مخالف امتیاز هستم نه مخالف این هستم که پول داده شود یا داده نشود امتیاز نباید باشد مستخدمین ما تمام علیالسویه باید باشند مقصود این است که امتیاز نباشد شما میفرمائید باشد چون که آمدهاند اینجا و نیامدهاند برای آقای انوار مجاناً کار بکنند کی من گفتم مجاناً کار بکنند! آقا سالی دوازده هزار و پانصد دلار و صدی بیست مخارج هم که بالغ بر چهل و هشت هزار ریال میشود به بینید چقدر میشود بودجه ایران به کجا خواهد رسید حالا ما پول هم بدهیم امتیاز هم قائل بشویم. چرا؟ چه کار کردهاند؟ آن سرکچلی را که خوب کردهاند کجا است که هم پول بدهیم و هم امتیاز قائل بشویم بنده میگویم امتیازی نباید قائل بشویم.
وزیر دارائی - اصول آقای انوار باید توجه بکنند که قرارداد هر طوری ممکن است ما بین دو نفر بسته شود قرارداد منوط برضایت دو طرف است هر طوری که با یکدیگر توافق کردند بسته میشود این نه امتیازی است و نه چیزی دیگر این توافق و تراضی پیدا شدهاست آقایان مستشاران هم آمدهاند در این کشور و مجلس شورای ملی هم رأی دادهاست و تصمیم گرفتهاند آقایان هم که اینجا آمدهاند الآن هم مشغول یک خدماتی هستند و شب روز مشغول خدمتگذاری باین مملکت هستند و امیدواریم که ما هم بتوانیم از وجود آنها استفاده بکنیم و خدمات باین مملکت از حیث اقتصادی و مالی بکنیم و نباید برای یک امور جزئی اینقدر اشکال بکنیم برای اینکه نتیجهاش را باید منتظر باشیم البته امیدوار هستیم نتیجه آن هم بزودی معلوم بشود البته تا بحال یکقدری پیشرفتهائی هم شدهاست بعد هم بتوانند عملیاتی بکنند که بنفع کشور باشد.
رئیس - پیشنهاد آقای طباطبائی
ماده ۷ - مستشاران آمریکائی که بموجب این قانون استخدام میشوند و آنهائی که فعلاً در ادارات مالی مشغول انجام وظیفه میباشند از این تاریخ از پرداخت مالیات بردرآمد نسبت بحقوقی که از دولت میگیرند معاف میباشند.
رئیس - آقای طباطبائی.
طباطبائی - بنده دیدم اینجا چون یک مطلب بدیهی اینقدر صحبت میشود این است که بنده هم پیشنهاد کردم که عرض کنم شما خودتان میفرمائید که قرارداد دو طرفی است تراضی هم کردیم تصویب هم کردیم تمام شد دیگر صحبت از کار دو ماه پیش نیست بنده هم اینجا قید کردم از این تاریخ یعنی آنهائی که حالا استخدام میشوند مشمول این قانون هستند ولی آنهائی که قبلاً استخدام شدهاند از هفت هشت ماه پیش و پول گرفتهاند و مالیات هم دادهاند حالا دیگر آمدن و قرارداد او را بهم زدن برای یک چیز جزئی کار خوبی نیست و این پیشنهاد نظر آقا را تأمین میکند.
هاشمی - بنده هم یک پیشنهاد دیگری دادهام.
رئیس - پیشنهادها همه خوانده میشود بعد رأی بگیریم
وزیردارائی - این پیشنهاد را چون آقایان موافقت دارند بنده هم موافقت و قبول کردم
بعضی از نمایندگان - رأی بگیرید بماده
پیشنهاد آقای هاشمی
پیشنهاد میکنم که پس از جمله پرداخت نماید نوشته شود پس از کسر مالیات حقوق خالص آنها.
رئیس - آقای هاشمی
هاشمی - عقیده بنده این بود که از مجموع پیشنهادات یک عبارت خوبی در بیاید اساساً بنده هم گویا هم عقیده آقای انوار باشم و امتیازی چندان قائل نباشم ولی پیشنهاد دیگری شدهاست که باید آنطور قائل بشویم بنده اینطور پیشنهاد میکنم پرداخت شود بمستشارانی که استخدام میشوند بنده پیشنهاد کردم عبارت اینجور نوشته شود: بنحوی پرداخت نمایند که پس از کسر مالیات حقوق خالص آنها کمتر از میزان مصوبه مجلس شورای ملی نباشد. این یک جور است بالاخره مطلب یک مطلب است اما اینجا تصریح دارد که کسری مالیات را دولت در هر ماه در نظر بگیرد و بعد از کسر کردن مالیات یک میزانی را بآنها بپردازد.
مخبر - اجازه میفرمائید.
رئیس - پیشنهادات دیگر خوانده نشدهاست.
مخبر - خوب پیشنهادات دیگر هم خوانده شود.
طوسی - آن پیشنهاد را دولت قبول کردهاست بنده دو مرتبه میخوانم.
رئیس - بنظر بنده عبارت خود ماده قانون پیشنهاد آقای طباطبائی بهتر باشد که از این تاریخ مقصود است وقتی که قانون هم گذشت از این تاریخ بموقع اجرا گذاشته میشود در واقع پیشنهاد شما با این ماده لایحه موافق است.
پیشنهاد آقای نراقی دو مرتبه قرائت میشود:
ماده ۷ - وزارت دارائی مجاز است مستشاران آمریکائی را که بموجب این قانون استخدام میشوند و مستشاران آمریکائی را که فعلاً در خدمت وزارت دارائی هستند از پرداخت مالیات بردرآمد معاف نماید.
بعضی از نمایندگان - رأی بگیرید آقا.
مخبر - با نظر آقای وزیردارائی یک مادهای نوشته شدهاست که بجای ماده ۷ نوشته شود:
وزارت دارائی مجاز است معادل مالیاتی که در ایران بحقوق مستخدمین امریکائی که بموجب این قانون استخدام میشوند یا آنهائی که فعلاً در وزارت دارائی مشغول خدمت هستند در وجه آنها از این تاریخ بعنوان فوقالعاده بپردازد.
طباطبائی - این صحیح نیست این یک پیشنهاد خرج است نه حقوق باین جهت در لایحه گذاشتن آن خلاف نظامنامه و ترتیب است و صحیح نیست ما فقط میخواهیم یک کار بکنیم و آن این است که آنهائی که البته مالیات پرداختهاند تا بحال آنها که گذشته و ما حرفی نداریم از حالا این سه نفر یا ۶ نفر که استخدام میشوند و مستشارانی که هستند در خدمت دولت از این تاریخ از پرداخت مالیات معاف باشند این پیشنهاد شما پیشنهاد خرج است در صورتیکه این حقوق است و آن صحیح نیست آن پیشنهاد بنده و آقای نراقی و آقای یمین اسفندیاری بهتر است.
مخبر - این هم پیشنهاد خرج میشود وبنده هم بنام کمیسیون با آن پیشنهاد نمیتوانم موافقت کنم بسته به رأی مجلس است.
رئیس - آقای ملک مدنی.
ملک مدنی - حضرتعالی اگر رعایت نظامنامه را بکنید این هرج و مرج دیگر نمیشود. بنده از نظر علاقهای که بمقام ریاست و حفظ انتظامات مجلس دارم استدعا میکنم آقا توجه بفرمایند و نظامنامه را اجرا کنند. یک پیشنهادی وقتی در مجلس شورای ملی میشود در یک موضوع ممکن است بیست تا سی تا پیشنهاد بشود. پیشنهاد کننده باید اول در پیشنهادش توضیح بدهد و مخبر کمیسیون هم میتواند موافقت یا مخالفت کند وبعد که مخالف صحبتش را کرد باید رأی گرفته شود و تکلیفش معلوم میشود و الا هی پیشنهادات را نگهداشتن و رأی نگرفتن این سابقه ندارد و برخلاف نظامنامهاست. پیشنهاد آقای نراقی را وزیر مالیه قبول کردهاست باید رأی بگیرید اگر آن قبول شد تکلیف معلوم میشود و دیگر این همه هرج و مرج هم اینجور پیش نمیآید. (صحیح است)
رئیس - رأی گرفته میشود به پیشنهاد آقایان نراقی و یمین اسفندیاری و طباطبائی آقایانی که موافقت دارند برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده هشتم حذف شود.
ماده ۸ - سایر شرایط استخدامی سه نفر نامبرده بر طبق مقررات قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ معین خواهد شد.
رئیس - رأی گرفته میشود بماده ۸ آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. مذاکرات در کلیات ثانی است. آقای انوار فرمایشی دارید؟
انوار - بنده خودم نوید و امیدواری میدهم که انشاءالله مطابق همان مطلبی که بنده در روزنامه ستاره خواندم ایران دارای یک استقلال کاملی است و هیچ این نوع موضوعها و کارها باستقلال کاملی است و هیچ این نوع موضوعها و کارها باستقلال تام ما ضرری نمیرساند. اولاد ایران از بین نمیرود، آزادی ایران از بین نمیرود، همین اولاد ایران است که در این مدت روزگار که درمقابل خطر است ایستادگی کردهاست مقاومت بخرج داه است همه جور استقامت کردهاست و نگذاشتهاست که حیات سیاسی خودش را از بین ببرد. این پیشنهاد هم مبنی بر همان مهمان دوستی ایرانیها است: مهمان دولت هستند چکارش بکنیم میگویند چون آنها از آن طرف دنیا آمدهاند باینطرف دنیا باید از آنها پذیرائی بشود. حالا بنابراین این موضوع را امیدواریم هستیم مجلس شورای ملی کاملاً تصدیق بکند که این موضوع امتیازی نیست که بمستخدمین بدهیم که یک عدة دیگری هم حقوقی را تقاضا کنند. نه ما چنین امتیازی را قائل نشدهایم برای آنها و تمام افراد ایران که در این کشور هستند متساوی الحقوق هستند و همه مساوی هستند و امتیازی برای کسی نیست. ولی چون در آنجا مالیات گزافی میدهند این جا دیگر نباید نسبت بآنها تعدی بشود من آن رحم و انصاف ایرانیها را در برابرشان ملاحظه میکنم و میگویم شما رأی دادید و انشاءالله رأی شما باطل نخواهد بود و انشاءالله بعدها چنین کاری را دیگر نکنید و حاضر نشوید امتیازی قائل بشوید زیرا هر چیزی اولش جزئی است بعد کلی میشود هر تبعیضی که بر ما وارد شدهاست اول بیک زبان ساده و بیک زبان دیپلماسی و بیک زبانی که همه ماها را نرم کردهاست بودهاست و اینها خیلی تا بحال سرما آمدهاست. ولی وقتی که درست متوجه شدیم دیدیم که آنها بمنزله یک پالهنگی بودهاست که بر سرما آمدهاست امیدوارم که دیگر ما حاضر نشویم وزیر این بارها نرویم و همین جور انشاءالله ایران همانطور که استقلال دارد باز هم داشته باشد و خواهد داشت. امیدوارم آقای وزیردارائی هم اینجا بیایند و تصدیق کنند که این هیچگونه امتیازی نیست وتصور نشود که ما امتیازی قائل شدهایم برای یک دستهای.
رئیس - آقای مؤید احمدی.
مؤید احمدی - استدعا میکنم مخصوصاً آقای انوار باین عرایض بنده یک توجه خاصی بکنند ایشان علاوه براینکه چند سال است که وکیل هستند دارای اطلاعات زیادی هم هستند این امور شخصی آقا مربوط به استقلال نیست (صحیح است) یک ایرانی اگر در لندن مرحوم شد قانون ارث ایران در باره او اجرا میشود و یک نفر ایرانی اگر در پاریس مرد قانون ایران را در مورد او اجرا میکنند و یک پاریسی هم اگر در ایران مرد قانون ارث پاریسی را در بارهاش اجرا میکنند. این دیگر مربوط باستقلال مملکتی نیست. اینها مستخدمینی هستند که ما اجیر میکنیم و میگوئیم مالیات ندهند این مربوط بامور شخصی است دیگر این چه ارتباطی باستقلال ممکلت دارد؟ (صحیح است) چه میفرمائید آقا؟ اجیر شدن از امور شخصیهاست. این قانون مدنی را بردارید به بینید یک ایرانی هم میتواند بگوید من کار شما را میکنم ماهی هم دویست تومان میگیرم و مالیات بردرآمد بنده هم با شماست این باستقلال مملکت چه مربوط است آقا این مربوط باستقلال نیست؟ بنده میگویم که ما یک اشخاصی را اجیر کردیم باین شرط و بیایند اینجا خدمت کنند و بعد بروید پی کارشان واینکه آقایان میگویند صدمه دارد این هیچ مانعی ندارد برای اینکه آنها در مملکشان باید مالیات بدهند و هرچه زیاد کنید آنها را ازشان میگیرند و این هم باز مانعی ندارد آقا (صحیح است - صحیح است).
رئیس - آقای یمین اسفندیاری.
یمین اسفندیاری - عرض کنم پایه احساسات آقای انوار گاهی بحدی میرسد که اسباب زحمت میوشد و واقعاً برای اینکه ایشان اینجا دارند یک موضوع خیلی عادی که این را اصلاً اهمیت برای آن فرض نمیشود کرد یک امتیازی برایش قائل هستند که این امتیاز مورد ندارد. یک اشخاص اولاً آقای انوار بنده هیچ خارجی برای بنده فرق نمیکنند میخواهد آمریکائی باشد یا شخص دیگری باشد. ولی افراد آنها فرق میکند با هم ممکن است شما یک نفر سوئدی را اینجا استخدام کنید بای یک شرایط سهلتری و ممکن است یک نفر دیگری را با یک شرایط سختتری بیاورید استخدام کنید این موضوع امتیاز نیست آقا! این آمریکائیهائی را که شما آوردهاید این جا خدمت بکنند میگویند ما با این شرایط حاضریم برای شما کار کنیم این موضوعی نیست که ما بتوانیم امتیازی برای آنها قائل بشویم و نه موردی دارد که شما نگران باشید در قسمت استقلال هم همانطور که آقای مؤید احمدی فرمودند تصور میکنم هیچ موردی نداشت که در این مورد جنابعالی این مطلب را با استخدام آمریکائیها بیاورید بقصد اینکه استقلال ایران همانطوری که جنابعالی ایرانیتتان غلبه دارد امیدوارم دیگران هم همینطور باشند و همیشه هم عقیده باشند امیدوارم نه فقط ما بلکه اولادهای ما هم که زنده هستند نسبتت باستقلال مملکت علاقمند هستند هیچکس نتواند باستقلال مملکت صدمهای وارد بکند (کافی است)
رئیس - آقای دکتر ملکزاده.
ملکزاده - عرض کنم چون خیلی یعنی دو جلسه در اطراف این ماده مذاکره شدهاست خود من استنباط میکنم ممکن است واقعاً یک سوءتفاهمی در اطراف این موضوع در خارج پیدا شود این است که میخواهم این دوموضوع اساسی را تذکر بدهم. یک اینکه قانون و قانونگذار چه راجع بافراد مملکت و چه راجع بافراد خارجی حق دارد و میتواند استثنائاتی قائل بشود و وقی قانونی استثنائی قائل شد یعنی برای یک عده از افراد مملکت استثنائی قائل شد این هیچگونه موانع قانونی و حیثیتی و کیفیتی ندارد مثل اینکه خیلی از قوانین داریم مثل قانون نظام وظیفه که یک طبقاتی را معاف کردهاست این وقتی که قانونگذار یک عدهای را معاف داشت این دیگر قضیه استقلال و حیثیت و این چیزها نیست؟ شما استخدام کردهاید اشخاصی را اشخاص خارجی را و همینطور که گفته شد اینها میگویند من ماهی صدتومان میگیرم بشما خدمت میکنم حالا شما این را در مقابل یک امر مجهولی میخواهید بگذارید یعنی این معلوم نیست که این مالیات چقدر است ممکن است معاف نشوند ممکن است وضع این اشخاص طوری باشد که ۵۰% از حقوق امروزش را مجبور کنیم که بعنوان مالیات بدهد در اینصورت او نمیتواند خودش را در مقابل وضع نامعلومی قرار بدهد او میگوید من ماهی صدتومان میگیرم و بشما خدمت میکنم مقطوعاً. من دیگر آقا نمیفهمم این حرف چیست و در اطراف آن اینجا قید چه موضوع و چه موردی دارد که در این باب پیشنهاد میکنند مخصوصاً چون دولت در نظر دارد که کلیه مستخدمین را معاف کند از مالیات بردرآمد و چون اینها هم مستخدمین ما هستند معاف میشوند این دیگر حرف ندارد برای یکی دو ماه است نمیخواهید این کار را نکنید او هیچ منظوری ندارد میخواهد مبلغی را که با او قرار گذاشتهاید باو برسد نمیخواهید این کار را نکنید. ممکن است همان پیشنهادی را که آقای امیرتیمور کردهاند.
جمعی از نمایندگان (با همهمه) - تمام شد آقا کافی است رأی رأی.
رئیس - رأی میگیریم بمجموع لایحه باورقه موافقین ورقه سفید میدهند.
(اخذ و شماره آراء بعمل آمده ۵۳ ورقه سفید و سه ورقه کبود و ۵ ورقه سفید بی اسم شماره شد)
رئیس - عده حضار در موقع اعلام رأی ۸۶ باکثریت ۵۳ رأی لایحه تصویب شد.
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(۵ - موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس - با اینکه مدتی است شعبهها تعیین شدهاند هنوز آقایان برای کمیسیون عرایض و مرخصی و کمیسیون مبتکرات عدهای که باید معین بشوند معین نفرمودهاند. اگر اجازه بفرمائید جلسه را ختم کنیم (صحیح است) و آقایان ترتیب شعبات را بدهند که زودتر این کار تمام شود (صحیح است)
جلسه آتیه روز یکشنبه ۱۲ تیرماه سه ساعت و نیم پیش از ظهر.
وزیر دارائی - خواستم استدعا کنم که یکی لایحه اسناد خزانه و یکی هم لایحه تبدیل زر به اسکناس جزء دستور گذارده شود.
رئیس - بسیار خوب. دستور هم همین دو لایحه باشد.
(مجلس یک ربع ساعت پیش از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
- قانونهای تصویب شده
قانون اجازه استخدام شش نفر از اتباع امریکا برای همکاری رئیس کل دارائی
ماده اول - دولت مجاز است اشخاص مامبرده در پائین را که از اتباع کشورهای متحده آمریکای شمالی هستند بعنوان همکاران رئیس کل دارائی بمدت پنجسال استخدام نماید.
آقای رکسن آپیکسلی بسمت معاون اداری با سالی ۱۲۵۰۰ دلار حقوق.
آقای فرد. آ. شاکمن بسمت بعاونت برای تعیین قیمتها با سالی ۱۰۰۰۰ دلار حقوق.
آقای لی کنت - بسمت کارشناس مالی با سالی ۱۲۵۰۰ دلار حقوق.
آقای برنارد لمب بعنوان رئیس اداره تحصیل مواد با حقوق سالیانه ۱۲۵۰۰ دلار.
آقای هربرت لون بعنوان معاونت با حقوق سالیانه ۷۵۰۰ دلار.
آقای ا. س. کان بعنوان معاونت با حقوق سالیانه ۱۰۰۰۰ دلار.
ماده دوم - آغاز خدمت این شش نفر از روز حرکتشان از آمریکا محسوب میشود و پس از انقضای سه سال دولت ایران یا اشخاص مزبور مخیر خواهند بود دوسال باقی مدت استخدام را ادامه دهند یا فسخ نمایند ولی هر یک از طرفین باید قصد خود را دائر به فسخ قرارداد استخدام چهار ماه قبل از انقضاء سه سال اول بطرف مقابل اعلام نموده باشد.
ماده سوم - خانه و سوخت و روشنائی این شش نفر بهزینه دولت خواهد بود و لیکن اشخاص نامبرده مختارند در عوض آن معادل ۲۰% از حقوقشان دریافت دارند.
ماده چهارم - هزینه مسافرت بایران و مراجعت اشخاص مزبور و خانواده بلافصل ایشان از طرف دولت ایران تأدیه میشود و همچنین هزینه مسافرت در ایران برای انجام خدمت بعهده دولت خواهد بود.
ماده پنجم - در صورتیکه اشخاص مذکور قبل از پایان مدت استخدام فوت نمایند و یا در نیتجه خدمت بدولت ایران ناتوان شوند و از کار فرومانند دولت ایران معادل حقوق دو سال بورثه متوفی یا بخود او تأدیه خواهد نمود و همچنین هزینه برگشتن خانواده بلافصل متوفی یا خود او بعهده دولت ایران خواهد بود. هرگاه علل فوق در دو سال آخر خدمت پیش آید ورثه متوفی یا خود او فقط بدریافت حقوق مدت خدمت ذیحق خواهند بود.
ماده ششم - در صورتیکه قرار استخدام شش نفر مذکور بجهاتی غیر از آنچه در ماده پنجم ذکر شده پایان یابد دولت ایران بطور منصفانه با آنها رفتار خواهد نمود.
ماده هفتم - مستشاران آمریکائی که بموجب این قانون استخدام میشوند و آنهائیکه در ادارات مالی مشغول انجام وظیفه میباشند از این تاریخ از پرداخت مالیات بردرآمد نسبت بحقوقی که از دولت میگیرند معاف میباشند.
ماده هشتم - سایر شرایط استخدامی شش نفر نامبرده بر طبق مقررات قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ معین خواهد شد.
این قانون که مشتمل بر هشت مادهاست در جلسه نهم تیرماه یکهزار وسیصد و بیست و دو بتصویب مجلس شورای ملی رسیدهاست.
رئیس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری