مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۸ اسفند ۱۳۲۰ نشست ۳۶
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری سیزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری سیزدهم |
دوره سیزدهم قانونگذاری
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۳
جلسه: ۳۶
صورت مشروح مجلس روز پنجشنبه ۲۸ اسفند ماه ۱۳۲۰
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تقدیم بودجه کل کشور از طرف آقای وزیر دارایی
۳- تقدیم و تصویب لایحه برقراری وظیفه درباره وراث افراد و افسران ارتش
۴- تقدیم بودجه سال ۱۳۲۱ مجلس شورای ملی
۵- تصویب ده فقره مرخصی
۶- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس یک ساعت پیش از ظهر به ریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید.
صورت مجلس روز پیش را آقای (طوسی) منشی خواندند. (اسامی غائبین جلسه گذشته که ضمن صورت مجلس خوانده شده:
غائبین بیاجازه- آقایان: افخمی، تولیت، نوبخت، نواب یزدی، اورنگ، ریگی، صدر، خواجه نوری، معتصم سنگ، فاطمی، شیرازی، دکتر ادهم، دبستانی، دهستانی، آصف، خسروشاهی، سلطانی، صادق وزیری، مستشار، اعتبار، معدل، نصرتیان، بوداغیان
دیرآمدگان بیاجازه- آقایان: مسعودی خراسانی، موقر، یمین اسفندیاری، اکبر، نیکپور)
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- در صورت مجلس نظری نیست؟ (گفته شد- خیر) صورت مجلس تصویب شد.
- تقدیم بودجه سال ۱۳۲۱ کل کشور از طرف آقای وزیر دارایی
۲- تقدیم بودجه سال ۱۳۲۱ کل کشور از طرف آقای وزیر دارایی
رئیس- آقای وزیر دارایی
وزیر دارایی (آقای بدر)- لایحه بودجه سال ۱۳۲۱ است که تقدیم مجلس میشود اولاً دولت متأسف است از این که به تأخیر افتاده است ولی این تأخیر اضطراری بود و اختیاری نبوده است (عدهای از نمایندگان- صحیح است) و بعد هم البته در مواد موقعی که طرح میشود توضیحات بیشتری عرض خواهم کرد فقط در اینجا دو سه مطلب است که به طور اختصار به عرض آقایان میرسانم که ما در هزینه نسبت به سال گذشته در حدود یک هزار و یک صد و نود و یک میلیون ریال صرفهجویی کردیم البته بیشتر از این صرفهجویی شده است اگر در نظر گرفته شود که ما مجبور بودیم امسال یک اضافاتی به موجب قانون افزایش حقوق به همه داده باشیم و همچنین هزینه زندگی و خریدهایی که وزارتخانهها داشتهاند همه ترقیات فوقالعاده کرده مع ذلک این مقدار رقم کم شده در صورتی که اگر آنها در نظر گرفته میشد رقم بیشتری کم میشد البته این توضیحات در موقع خودش در کمیسیون بودجه داده خواهد شد و در مجلس به طور اختصار بنده عرض کردم که خاطر آقایان مستحضر باشد که در حقیقت این رقم صرفهجویی که در هزینه شده است آنچه در صورت ظاهر که ۱۱۹۱ میلیون ریال باشد نیست بلکه خیلی بیشتر از این است منتهی تفاوت رفته برای جبران آن اضافاتی که خود مجلس تصویب کردهاند و البته به همه وزارتخانهها داده میشود.
رئیس- قرائت میشود.
(مجلس شورای ملی)
با تقدیم لایحه قانون بودجه سال ۱۳۲۱ کشور و صورتهای ضمیمه آن به عرض توضیحات زیر مبادرت میشود:
هر چند طبق معمول و مقررات جاری میبایستی لایحه بودجه هر سال کشور در جریان نیمه دوم سال قبل موقعی پیشنهاد شود که مجلس شورای ملی برای رسیدگیهای لازم وقتی کافی داشته و بتواند تا پانزده روز به اول سال مانده آن را تصویب نماید ولی امسال به واسطه وقفهها و پیشامدهایی که بر خاطر آقایان نمایندگان پوشیده نیست تقدیم لایحه قانون بودجه به موقع ممکن نشده و با این که فرصت تهیه بودجه تقریباً از دست رفته بود مع هذا تا حدی که وقت و سرعت عمل اجازه میداده است دولت با کوشش زیاد به تهیه و تقدیم آن قبل از حلول سال نو موفق شده است. چنان که ملاحظه میفرمایید درآمد این بودجه نسبت به درآمد بودجه سال ۱۳۲۰ مبلغ (۴۷۹۴۴۵۷۷۸) ریال و هزینه آن نسبت به بودجه مذکور مبلغ (۱۱۹۱۰۳۸۵۹۵) ریال کمتر میباشد. علت این کاهش تغییر است که بر اثر تجربیات گذشته در سیاست مالی دولت داده شده به این معنی که برحسب سیاست سابق صلاح کشور این طور تشخیص داده شده بود که هر سال نسبت به سال قبل برای مصارف عمران و ترقی کشور اعتبارات بیشتری در بودجه منظور و درآمد دولت هم به استظهار توسعه امور اقتصادی و امکان وصول مبلغ بیشتری هر سال نسبت به سال قبل زیادتر پیشبینی شود و حتی از سال ۱۳۱۸ به بعد بودجهها با کسرهای فاحشی به مجلس شورای ملی پیشنهاد و به تصویب رسیده است. هر چند این سیاست که البته به منظور آزمایش تعقیب میشده برای ترقی و عمرانی کشور حقیقتاً مفید واقع شده و آثار خوب آن را نمیتوان انکار نمود ولی چون از طرفی سرعت بسط این سیاست با استعداد مالی کشور متناسب نبوده و از طرف دیگر هم پیشرفت آن با وقایع جنگ عالم گیر و آشفتگی امور اقتصادی و بازرگانی جهان مصادف گردیده از این رو در وضع مالی دولت و مردم اشکالات بسیاری ایجاد کرده است که حل آنها جز با مدارا و میانهروی در امور مالی دولت و تطبیق عاقلانه آن با وضع حایز و اثر تحولات آینده جنگ کنونی ممکن نخواهد بود به این جهت که فعلاً بودجه هزینه در حداقل مصارف لازم و بودجه درآمد در حداکثر درآمد پیشبینی شده و به این ترتیب برقراری موازنه بین درآمد و هزینه که قدم اول اصلاحات مالی است برداشته شده است ولی جای انکار نیست که این بودجه به خودی خود نمیتواند برای امور مالی دولت در سال آینده یک برنامه مطمئنی باشد زیرا اگر در قسمت هزینه تا حدی پرداخت مصارف در اختیار دولت میباشد در قسمت درآمد و به خصوص درآمدهای گمرکی و درآمدهای اقتصادی موجبات دیگری در کار است که از اختیار دولت به کلی خارج بوده و تابع شدت و یا ضعف تأثیراتی است که جنگ کشورهای دیگر در امور اقتصادی و بازرگانی کشور ما داشته و خواهد داشت با این حال البته دولت سعی وافی خواهد نمود تا حدی که اوضاع اجازه دهد با تمام تدابیر ممکنه نکس احتمالی درآمدها را به وسیله صرفهجویی شدید در مصارف جبران نماید به این ترتیب که اولاً در موقع تهیه بودجههای تفصیلی که باید منتهی تا آخر خرداد ماه ۱۳۲۱ با موافقت وزارت دارایی به کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی پیشنهاد بشوند جز به جز به مواد بودجهها رسیدگی شده و اگر مصارفی ملاحظه شد که تقلیل یا حذف آنها به اساس احتیاجات دولت سکته وارد نمیکند با موافقت وزارتخانه مربوطه از منظور داشتن آنها صرفنظر خواهد شد ثانیاً در پرداخت مصارف مراقبت و نظارت شدید به عمل خواهد آمد که با حداقل هزینه حداکثر نتیجه حاصل گردد ثالثاً در سازمانهای وزارتخانهها و به خصوص وزارت دارایی تجدیدنظر شده و اصلاحاتی که با مقتضیات فعلی بهتر وفق بدهد در آنها به عمل خواهد آمد علاوه بر صرفهجوییهایی هم که از راه تقلیل هزینه به دست میآید سعی خواهد شد به وسیله وارد کردن و توسعه مصرف اجناس ضروری که خرید و فروش آنها با دولت است و همچنین فراهم آوردن تسهیلات لازم در امر بازرگانی خارجی تا جایی که ممکن شود موجبات افزایش درآمد میسر گردد چون به جهتی که در قسمت مقدم عرض شد تهیه مواد متمم قانون بودجه هم مصادف با ضیق وقت گردیده و تهیه و تقدیم آن متعاقب لایحه قانون بودجه ممکن نگردید از این رو ضمن لایحه تقدیمی استجازه شده است که مقررات قانون فعلی برای دو ماهه اول سال به قوت خود باقی باشد تا فرصت بیشتری مواد متمم بودجه ۱۳۲۱ تهیه و تقدیم گردد دیگر این که چون در تنظیم بودجه برقراری موازنه بین درآمد و هزینه مورد علاقه کامل دولت واقع بوده و از طرفی هم برای تشخیص درجه اهمیت و لزوم اعتبارات ساختمان پیشنهادی وزارتخانهها مجال باقی نبود و منظور داشتن همه اعتبارات موازنه بودجه را مختل مینمود به این جهات اعتیار ساختمانها (به استثنای ساختمانهای وزارت بازرگانی و پیشه و هنر و وزارت راه) یک جا در بودجه هزینه منظور گردید تا از آن اعتبار برای ساختمانهای نیمه تمام و همچنین ساختمانهایی که تعویق در بنای آن واقعاً موجب زیان دولت است استفاده به عمل آید. با عرض مراتب بالا طرح قانون بودجه سال ۱۳۲۱ به شرح سه ماده زیر و صورتهای ضمیه آن پیشنهاد و تصویب آن تمنی میشود:
ماده اول- مجلس شورای ملی بودجه سال ۱۳۲۱ کشور را که مطابق صورت ضمیمه از حیث درآمد به مبلغ ۹۴۰/۳۲۲/۱۳۴/۳ریال و از حیث هزینه به مبلغ ۰۸۱/۸۷۳/۱۳۲/۳ریال بالغ میباشد تصویب و در مورد وزارتخانهها و ادارات به وزارت دارایی اجازه میدهد مصارف جاری آنها را در سه ماه اول سال ۱۳۲۱ در حدود اعتباراتی که در بودجههای تفصیلی سال ۱۳۲۰ منظور بوده و حقوق کارمندان و خدمتگذاران آنها را مطابق با مبلغ پرداخته شده و یا تعهد شده اسفند ماه ۱۳۲۰ از محل اعتباراتی که برای آنها در بودجه ۱۳۲۱ تصویب شده است بپردازد. پرداخت اعتبارات از ماه چهارم سال به بعد موکول بر این خواهد بود که وزارتخانهها بودجه تفصیلی خود و بودجههای تفصیلی ادارات مربوط به خود را با موافقت وزارت دارایی به کمیسیون مجلس شورای ملی پیشنهاد نمایند. پس از آن مادام که بودجههای تفصیلی از تصویب کمیسیون بودجه نگذشته است اعتبارات طبق بودجه پیشنهادی قابل پرداخت خواهد بود.
ماده دوم- مواد متمم بودجه سال ۱۳۲۰ تا آخر اردیبهشت ۱۳۲۱ به قوت خود باقی خواهد بود.
ماده سوم- اجازه که به موجب قانون ۲۸ دی ماه ۱۳۲۰ به وزارت بازرگانی و پیشه و هنر داده شده بود دایر به این که مطابق حداقل احتیاجات و در حدود بودجههای مصوب سازمان اداری خود را تا آخر اسفند ماه ۱۳۲۰ بدهد برای سه ماه تمدید میشود تا در ظرف این مدت وزارت نامبرده سازمان خود را به طوری که در قانون مذکور مقرر شده است اصلاح و تکمیل نموده در ضمن بودجه تفصیلی ۱۳۲۱ به مجلس شورای ملی پیشنهاد نماید.
رئیس- آقای انوار
جمعی از نمایندگان- مطرح که نیست.
انوار- یک مسأله دیگر است. بنده خیلی خرسندم از این که یک حسن تفاهمی است مابین مجلس و وزرا ولی یک چیزی نظرم آمد و آن این است که هر وقت بودجه میآمد همه وزرا میآمدند و بودجه را تقدیم میکردند امروز فقط آقای نخست وزیر و آقای وزیر دارایی آمدهاند (چند نفر از نمایندگان- امروز که مطرح نیست) البته این معلوم است که موقع تقدیم و طرح روز دیگری خواهد بود. ولی سابقه را نباید از دست داد یک موضوعی که آقای وزیر دارایی را توجه میدهم که ملاحظه بفرمایید آن چیزی که اهم است در بودجه و طرح بودجه و بحث در کمیسیون آن چیزی که ما مدتها است صحبت میکنیم تفریغ بودجه است در این مدتی که بنده این مقام را در مجلس داشتم آنچه شنیدهام بعد از بنده یک دفعه گویا آقای تقیزاده وزیر دارایی بودهاند تفریغ بودجه را آوردهاند به مجلس اگر شما موفق شوید یک همتی بکنید و خدمتی بکنید اساس موضوع تفریغ بودجه است که این بودجهای را که مجلس شورای ملی رأی میدهد و بعد میرود در وزارتخانه و وزرا تقسیم میکنند مابین ادارات خودشان صورت تفریغ که مخارج چه اندازه شده است و صرفهجویی چه اندازه شده است تا به حال نیامده است به مجلس شورای ملی از جمله چیزهایی که در قانون دیوان محاسبات هست و این مسأله را پیشبینی کرده است مسأله تفریغ بودجه است موضوع دیگر این که در کمیسیون بودجه پریروز که بودجه کشاورزی یک جزئش مطرح بود یک مسأله را بنده با آقای وزیر کشاورزی صحبت کردم و حالا محض تذکر آقای وزیر دارایی عرض میکنم گفتم آقای وزیر کشاورزی بودجه کشاورزی در حدود دوازده میلیون است این دوازده میلیون دو شش ماه میشود از اول سال تا شهریور ماه و از شهریور ماه تا آخر مخارج شش ماه را بیاورید بعد از این شش ماه دیگرش را چه کار کردید این شش ماه بعد از واقعه شهریور ماه را این پیشامدی که واقع شده است شما میگویید تمام مخارج شده است چه کار کردهاید؟ این شش ماه بعد که قدمی برنداشتهاید این مخارج تقیسم میشود به این ایام این ایام از اول سال تا آخر شهریور درست اما از آخر شهریور به بعد که نصف بودجه است صورت را بیاورید ببینیم چه کار کردهاید ما اطلاعات داریم مابقی دیگر کجا رفته است این را بر سبیل تمثیل عرض کردم بنده این را میشنوم و دفعه اول نیست که خدمتتان عرض میکنم این را باریک بشوید و موشکافی کنید در مسأله بودجه حالا دولت به شما قدرت داده مجلس شورای ملی به شما قدرت داده موقع ترس و وهم هم نیست موقعی است که این مسأله را در آورید که این شش ماه این وزارتخانهها این مخارج و این بودجه که داشتهاند چه کار کردهاند گر چه آقای وزیر جنگ نیامدهاند ولی معاونشان هست بروند وارد شوند در وزارت جنگ مالیه ملت چه شده است کجا رفته است اینها چه ترتیبی شده این انبارها که ما داشتیم کجا رفته چه شده این کسانی که دست دراز کردهاند به مال ملت و این طور هبا منثورا کردهاند اینها چه اشخاصی بودهاند اینها در تحت محاکمه باید بیایند باید بهشان فهماند که این ملت دست از حقوق خودش برنمیدارد اگر هم بنا شد افراد رفتند ملت ابدی و سرمدی است ملت از بین نمیرود و شخص از بین میرود بنده که حرف میزنم از روی ملیت میگویم ملت باقی است از آن چیزی که احساساتش را جریحهدار بکند دست بردار نیست این طور چیزها است که شما باید کاملاً تحت نظر بگیرید و وارد شوید این مخارجی که شده است اینها که رفته است در نظر بگیرید مسأله دیگر مسألهای است که ما در دوره ششم قانون از مجلس گذراندیم که وزارتخانهها مکلف هستند که در عرض سه ماه قانون تشکیلاتشان را بیاورند برای چه؟ برای این که هر روز یک وزیری نیاید تشکیل آن وزارتخانه را به هم بزند تا این تشکیل مرتب شود این وزیر برود آن یکی به هم بزند مثلاً شهرداری را بنده اطلاع دارم ده روز که میگذرد یک رئیسی میآید اینها را به هم میزند اینها چه طور کار میکنند این موضوع تشکیل وزارتخانه را آقای سهیلی که یک روح توافق و تجانسی بین وزرا هست این را میتوانید حل کنید که قانون تشکیل وزارتخانه را بیاورید همراه این قانون بودجه بلکه ما موفق شویم در دوره شما که بینی و بین الله مجلس شورای ملی و وزرا را میبینیم که توافق و حسنتفاهم بینشان هست بتوانید موفق شوید قانون تشکیل وزارتخانهها را بیاورید که کار را به جای علم، علم را به جای کار هی متصل تغییر دادن این هیئت به هیئت دیگری این دایره به دایره دیگر این مسأله به مسأله دیگر این را خاتمه بدهید این خیلی جلو خرج را میگیرد یک مسائل دیگر هم دارم که در موقع طرح بودجه عرض میکنم حالا اصولاً خواستم عرض کنم ترتیب بودجه چهار دیواری که از کمیسیون بودجه میگذشته است فصل به فصل میآمده است به مجلس و به تصویب میرسیده و کاملاً مجلس شورای ملی مستحضر میشده که این ملت چقدر پول داده و چقدر خرج کرده نه این که مثل کمیسیون سابق عدلیه که قوه قضاییه بود آمده بود قوه مقننه شده بود.
وزیر دارایی- بنده جواب آقای انوار را به طور اختصار عرض میکنم اولاً آقایان وزرا معمولاً در موقع طرح بودجه باید حاضر باشند و جواب بدهند ولی اکنون بودجه مطرح نیست و دوم این که راجع به تفریغ بودجه البته تحت نظر دولت است و پس از رسیدگی کامل دولت به موقعش حاضر میشود و تقدیم میشود و البته مطابق ترتیبات مجلس و قواعدی که باید رعایت شود دولت رعایت کرده و در موقعش مطرح و مذاکره خواهد شد.
رئیس- آقای طباطبایی
طباطبایی- این موضوع مطرح نیست ولی خواستم به آقای وزیر دارایی تذکر دهم که مقرر فرمایید در موقع طبع اقلام بودجه با عدد ننویسند که اشتباهی در خواندن رخ ندهد.
- تقدیم و تصویب لایحه برقراری وظیفه درباره وراث افراد و افسران ارتش
۳- تقدیم و تصویب لایحه برقراری وظیفه درباره وراث افراد و افسران ارتش
نخست وزیر- در کابینه سابق یک لایحه تقدیم مجلس شورای ملی شده بود راجع به افسران و افراد ارتش که در وقایع اخیر به شهادت رسیده بودند و برای ورثه آنها وظیفه برقرار شده بود و آن لایحه پس گرفته شد و حالا هیئت دولت همان لایحه را تقدیم میکند و تقاضای فوریت هم میکند.
رئیس- لایحه قرائت میشود.
(این طور خوانده شد)
مجلس شورای ملی
در پیش آمد وقایع اخیر راجع به وراث افسران و افراد داوطلب و نفرات وظیفه و هم ردیفهای آنها که در موقع انجام وظیفه شهید شدهاند در نظر است که تمام حقوق آنها مطابق درجه که داشتهاند از تاریخ شهادت درباره وراث آنان به عنوان وظیفه ماهیانه برقرار گردد علی هذا لایحه (ماده یگانه) زیر را پیشنهاد و درخواست تصویب آن را به قید فوریت مینماید.
ماده یگانه- وزارت جنگ مجاز است برابر اصل حقوق افسران و استواران و درجهداران و افراد داوطلب و وظیفه و هم ردیفان آنها که در پیشامد وقایع اخیر در موقع انجام وظیفه به شهادت رسیدهاند از محل درآمد بازنشستگی وزارت جنگ مطابق حقوقی که در آن تاریخ دارا بودهاند و برای نفرات وظیفه ماهیانه شصت ریال مطابق تقاعدی که به آنها تعلق میگرفته است وظیفه ماهیانه درباره وراث آنان برقرار و از تاریخ شهادت آنها طبق قانون بازنشستگی ارتش پرداخت نماید.
رئیس- فوریت لایحه مطرح است. آقای ملک مدنی
ملک مدنی- موافقم.
رئیس- آقای اعتبار
اعتبار- موافقم.
رئیس- آقای دکتر طاهری
دکتر طاهری- موافقم.
رئیس- آقای آزادی
آزادی- موافقم.
رئیس- آقای امیر تیمور
امیر تیمور- موافقم.
رئیس- آقای طباطبایی
طباطبایی- در اصل لایحه هیچ یک از آقایان مخالف نیستند که به وراث افسران و افرادی که شهید شدهاند حقوقی داده شود نظر این است که در تقسیم آن نسبت به وراث مقتولین رعایت عدالت شود مثلاً بنده شنیدم که به وراث مشمولین نظام وظیفه شصت ریال داده میشود و به نظر بنده این چیز قابلی نیست و با این دردی دوا نمیشود اگر یک کسی با ماهی هشت قران دو سال سه سال خدمت کرده و بعد دعوت شده و جانش را داده است حالا با شصت ریال با این زندگانی عایله او چه طور زندگی کنند و در صدر ماده نوشته شده افراد مقتول هم وراثشان مشمول این ماده هستند البته منکر وراث افسران نیستم البته ممکن است بین وراث افسران هم اشخاصی باشند که بیبضاعت باشند و چیزی نداشته باشند ولی نمیشود آن را تعمیم داد زیرا ممکن است بین آنها اشخاصی باشند که ورثه آنها چیز دارند و آنها برای ورثهشان اموالی باقی گذاشتهاند ولی در افراد خیال میکنم درصد تا یکی دو تا هم نباشد که ورثهشان بتوانند زندگانی کنند آقایان با نظر ارفاق و عطوفتی که دارند اجازه بدهند این لایحه به کمیسیون برود و نسبت به این موضوع دقت شود و عادلانه برای اینها هم حقوقی مقرر شود که بشود گفت کمک یعنی یک عایله که سرپرست خودشان را از دست دادهاند اینها لااقل بتوانند دو سال سه سال پنج سال با این گرانی و سختی معیشت خودشان را اداره کنند و الّا عرض کردم با این مبلغ دردی دوا نمیشود.
رئیس- آقای ملک مدنی
ملک مدنی- بنده خیال میکنم یکی از بهترین لوایحی که دولت تهیه کرده و به مجلس آورده همین لایحه است مجلس شورای ملی توجه داشته نسبت به ورثه اشخاصی که در راه میهن جان خود را دادهاند توجهی شده و مساعدتی با آنها بشود و قدردانی از عمل آنها بشود خوشبختانه دولت هم متوجه شده و این لایحه را آورده و بنده خیال میکنم یک قدری هم تأخیر شده و باید زودتر به مجلس آورده باشند برای این که اشخاصی که در شهریور ماه گذشته کشته شدهاند اینها اشخاصی هستند که در راه میهن خودشان جان خود را نثار کرده و مجلس شورای ملی و دولت و ملت هیچ وقت آنها را از نظر فراموش نمیکند آقای طباطبایی رفیق محترم بنده هم معلوم شد که موافقند و فرمودند مساعدت بیشتر شود بنده خیال میکنم ایشان هم موافقت بفرمایند به همین میزان رأی داده شود و این را هم باید در نظر گرفت که پیشنهاد خرج از طرف مجلس با نظامنامه اشکال دارد بهتر این است که موافقت شود که در اصل ماده وارد شویم و همه کمک کنیم که این لایحه که مورد علاقه همه است زودتر تصویب شود.
رئیس- آقای طباطبایی
طباطبایی-- این پیشنهاد اضافه خرج نیست زیرا ممکن است وقتی لایحه به کمیسیون رفت تقلیلی هم در خرج پیدا شود چون به طوری که عرض کردم اشخاصی هستند که استحقاق ندارند و نباید به آنها کمک شود.
یکی از نمایندگان- مسأله استحقاق نیست حق دارند و باید قدردانی کرد
طباطبایی-- قدردانی معنیش این نیست که شش تومان به افراد بدهید منظورم این است که اگر کسی احتیاج به کمک ندارد اسمش را ننویسید و در عوض به کسی که استحقاق دارد بیشتر کمک کنید و الا نظرم این نبود که اضافه خرج پیشنهاد کنم اگر دولت و مجلس موافقت میفرمایند لایحه را طوری بنویسند که به اشخاص مستحق بیشتر کمک شود و اشخاصی هم که واقعاً بینیاز هستند چیزی داده نشود.
معاون وزارت جنگ- بنده میخواستم توضیحاتی خدمت آقایان عرض کنم راجع به این لایحه و آن این است که ما قانون تقاعدمان پیشبینی کرده است برای این قبیل اشخاصی که در راه میهن کشته میشوند ولی قانون ما قانون سابق است و مستمری که ما بتوانیم بدهیم به اشخاص به اندازه قانون سابق است و آن حقوق به اندازه کم است که با افزایش مخارج زندگانی نمیتوانستند ورثه مقتولین زندگانی کنند به این جهت پیشنهاد کردیم که مستمری آنها تمام حقوقشان باشد که به ورثه آنها داد شود ولی راجع به وضعیت ارتش انتقاداتی میشود و بنده از آقایانی که ابراز حسنظن درگذراندن این لایحه میفرمایند فوقالعاده متشکرم ولی چیزی که بر ما روشن است این است که افسری که کشته شود نهایت شهامت و رشادت را به خرج داده است چون خون او گواه روشنی است که فرار نکرده بنابراین چون عده افسران هم قلیل است و عده زیادی که مقتول شده است به وسیله بمبارانهای هوایی افراد ارتش است و اگر برای افراد حقوق زیادتری قائل شویم آن وقت به صندوق تقاعد ما لطمه زیادی وارد میآید و در مسائل دیگر بودجه هم اعتبار مخصوص برای این کار پیشبینی فرمایند.
جمعی از نمایندگان- مذاکرات کافی است.
رئیس- رأی میگیریم به فوریت لایحه آقایان موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است.
رئیس- آقای ملک مدنی
ملک مدنی- بنده موافقم.
رئیس- آقای اعتبار
اعتبار- بنده موافقم.
رئیس- آقای صفوی
صفوی- عرض میکنم بنده با این لایحه کاملاً موافقم و خیلی خوشوقتم که در این موقع یک قدردانی از این افراد میکنند بنده از این فرصت استفاده میکنم و میخواهم سؤال کنم که آیا این ترتیب برقراری وظیفه برای افراد و افسران نیروی دریایی هم خواهد بود و ضمناً میخواستم تقاضا کنم که بعد از وقایع شهریور که اساب تأسف همه ماها است یک عده از افراد نیروی دریایی به بوشهر منتقل شدهاند و با آن وضعیت اسفناکی که دارند با نهایت سختی زندگی میکنند به بنده مکرر تلگرافاتی کردهاند و بنده هم چندین مرتبه به وزارت جنگ مراجعه کردهام و حالا هم میخواهم تمنا کنم که ترتیبی برای پرداخت حقوق عقب افتاده آنها که با نهایت بدبختی زندگی میکنند در نظر بگیرند که اسباب آسایش اینها هم فراهم شود.
معاون وزارت جنگ (آقای ریاضی)- بنده توضیحاً عرض میکنم که راجع به نیروی دریایی البته مشمول این ماده هستند و بیش از همه استحقاق دارند چون در اولین وهله اتفاقی افتاده و تلفات عمده به آنها وارد شده است اما راجع به افرادی که متواری بودهاند و در بوشهر رفتهاند این افراد قسمت عمدهشان منتقل به وزارت دارایی شدهاند و حقوقشان را از وزارت دارایی گرفتهاند و مخصوصاً افسری را ده روز قبل مأمور کردیم که برود به بوشهر و تمام وضعیت آنها را ببیند آنهایی که به درد خدمت میخورند در قسمتهای قشونبری وارد شوند در قسمتی هم که به درد نمیخورند یک فکری برای کار آتیه آنها بشود. (صحیح است)
رئیس- آقای دکتر سنگ
دکتر سنگ- بنده تصور نمیکنم کسی با این لایحه مخالفت داشته باشد و همه موافقند بنده هم که جز موافقین هستم میخواستم یک تذکری بدهم که در اینجا آقای نخست وزیر هم توجه بفرمایند عرض میکنم همان طور که برای آقایان افسران این قدردانی را کردهاند و وظیفه برای آنها در نظر گرفتهاند. اشخاصی هم هستند که در سلک نظامی نیستند که آنها هم در این گرفتاری و کشمکش شهید شدهاند اگر یک بذل مرحمتی هم راجع به اینها بشود اسباب شگرگذاری است.
رئیس- آقای ملک مدنی
ملک مدنی- بنده یک نظری داشتم چون مذاکره راجع به نیروی دریایی شده است میخواستم عرض کنم که در اینجا اسمی از افراد امنیه برده نشده آنهایی که در قضایای شهریور ماه از بین رفتهاند آیا وزارت جنگ راجع به آنها هم توجهی کرده است یا خیر خوب است آقای معاون وزارت جنگ توضیحی بدهند که راجع به آنها چه فکری کردهاند.
رئیس- آقای طباطبایی
طباطبایی-- راجع به اصل مطلب البته بنده موافق هستم و آقای ملک مدتی هم تأیید کردند که موافقتر بودم منتها این است که اشخاصی که بیشتر استحقاق دارند به آنها بیشتر توجه بشود اما مطلبی که آقای دکتر سنگ تذکر دادند عیبی ندارد زیرا یک عده از مأمورین کشوری هم هستند که پس از این که عدهای کار خودشان را گذاشتند و فرار کردند و عدهای هم در سر خدمتشان ماندند و وظیفهشان را انجام دادند باید نسبت به آنها هم کمک کرد و البته این مربوط به لایحه نیست و مربوط به وزارت جنگ هم نیست ولی بر دولت است که اینها را هم باید کاملاً در نظر بگیرد.
رئیس- رأی گرفته میشود به کفایت مذاکرات آقایان موافقین برخیزند (اغلب برخاستند) تصویب شد. پیشنهادها خوانده شود.
پیشنهاد میکنم که حقوق مرحوم سرلشگر امین نیز به ورثه آن مرحوم تأدیه شود (در حدود بیست امضا):
معاون وزارت جنگ- راجع به مرحوم سرلشگر امین توضیحاً عرض میکنم که ایشان با افزایش حقوق اخیر در خدمت بودهاند و بنابراین از وضعیت فعلی بهرهور میشوند و این پیشنهاد به ضرر ایشان تمام میشود حقوق سابق ایشان دویست و پنجاه تومان بوده است بعد چهارصد و پنجاه تومان بوده است و با سرلشگری از ششصد تومان استفاده میکنند بنابراین پیشنهاد کاملاً به ضرر ایشان است.
بعضی از نمایندگان- استرداد میکنیم.
پیشنهاد آقای نقابت
تبصره- نسبت به افراد و افسران امنیه که تا فروردین ۱۳۲۱ در راه خدمت به همین و اعاده امنیت شهید شدهاند بر طبق ماده بالا رفتار نماید.
نقابت- عرض میکنم بنده توضیح زیادی ندارم چون یک عده از افسران امنیه هستند که برای اعاده امنیت اینها را مأمور کردهاند در نقاط مختلفه کشور رفتهاند و در راه ایجاد امنیت کشته شدهاند عدهشان هم زیاد نیست اگر بشمرید عدهشان بیش از هفتاد نفر نمیشود بنده پیشنهاد کردم که اینها هم مثل افسران ارتش مشمول این قانون باشند و البته آقایان هم مساعدت خواهند کرد محلش را هم ممکن است بعداً در موقع تطبیق با اعتبارات وزارتخانه راهی برایش پیدا کنید به علاوه افسران امنیه از حقوقشان تقاعد هم میدهند و آنها هم از حیث پرداخت تقاعد مثل سایرین میباشند.
اعتبار- آنها مشمول قانون استخدام کشوری هستند.
نقابت- بسیار خوب از محل قانون استخدام کشوری تأمین بفرمایید.
وزیر دارایی- نسبت به سایر اشخاصی هم که مقتول شدهاند البته بررسی میشود و دولت در نظر دارد که با آنها مساعدت بکند و از قانون استخدام کشوری استفاده کنند و اگر نتوانستیم از این راه مساعدت کنیم البته در آتیه دولت قانون علیحده تقدیم خواهد نمود و نسبت به قشون هم چون نمیشد علاوه بر آنچه مقرر شده داده شود این لایحه تقدیم گردید.
معاون وزارت جنگ- اجازه میفرمایید بنده یک توضیحی هم عرض کنم و آن این است که عموم افسران، افسران ارتش هستند و افسران ارتش هم مشمول این قانون خواهند بود و از این قانون استفاده خواهند نمود (صحیح است) افسران امنیه هم افسر ارتش مأمور امنیه هستند کسور بازنشستگی را هم به صندوق تقاعد ارتش میدهند بنابراین آنها هم استفاده میکنند.
نقابت- اجازه میفرمایید؟ مطلب حل شد به این صورت
انوار- اجازه میخواهم ....
دکتر طاهری- توضیح لازم ندارد دیگر.
نقابت- اجازه بفرمایید عرضم را بکنم. حرارت آقایان به قدری است که اجازه نمیدهند در مطلبی هم که مورد قبول دولت است بحث شود. یک نفر که حرف میزند حق ندارید حرف بزنید در وسط حرف او به هر حال همین طور که آقای معاون وزارت جنگ فرمودند که افسر امنیه افسر ارتش است و مشمول است بنده دیگر عرضی ندارم و پس میگیرم فقط خواستم مطلب روشن بشود.
انوار- بنده اخطار نظامنامه دارم. برای خاطر این که حمله کردی اول نظامنامه را نگاه کن آن وقت
نقابت- بنده که پس گرفتم.
انوار- خیر باید گفته شود. ماده ۶۵ نظامنامه داخلی میگوید: در قانون بودجه هیچ طرحی را که مستلزم ازدیاد مقرری یا مدد معاش یا وظیفه باشد به عنوان ماده الحاقیه یا به عنوان اصلاح نمیتوان پیشنهاد کرد و همچنین است تا آخر ماده.
پس هیچ طرحی بنده و جنابعالی که میگوییم لباس قانون پوشیدهایم نباید برخلاف نظامنامه آن هم در بودجه که اهمیت دارد پیشنهاد بکنیم. (صحیح است)
جمعی از نمایندگان- رأی بگیرید.
رئیس- رأی گرفته میشود به ماده واحده پیشنهادی دولت آقایان موافقین ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ و استخراج آراء به عمل آمده نود و پنج ورقه سفید شمرده شد)
رئیس- عده حاضر در موقع اعلام رأی نود و شش به اتفاق آراء تصویب شد.
اسامی رأی دهندگان: آقایان:عبدالله ناهید- نمازی- ساکینیان- صفاری- دکترتاجبخش- هاشمی- مجدضیایی- دکترطاهری- دکترجوان- عطاءالله پالیزی- دشتی-فرشی- مهدوی- مستشار- طوسی- اصفهانیان- عزیزی- مشیری- مقدم- یاراحمدی-رفیعی- فتوحی- پارسا- مصدق جهانشاهی- امامی- کاظم جلیلی- امیرابراهیمی- جلایی- چایچی- سزاوار- شاهرودی- نائینی- شهدوست- کامل ماکویی- حمزه تاش- معتضدی- نصرتیان- مؤید احمدی- اصفهانی- پناهی- اردبیلی- حریری- امیرتیمور- یمیمن اسفندیاری- ملکزاده آملی- دکترسنک- ملایری- دکترضیاء- منصف- دکترقزل ایاغ- نیکپور- ذوالقدر- ابراهیم سمیعی- بیات- فرخ- گرگانی- دهستانی- دکتر لقمان- اوحدی- منشور- دکتر ملکزاده- رستمگیو- رضوی- ثقةالاسلامی- دادور- لاریجانی- مسعودی خراسانی- محمد محیط- مرآت اسفندیاری- دکترسمیعی-انوار- رهبری- ملک مدنی- گودرزنیا- نراقی- لیقوانی- مکرم افشار- طباطبایی- فریدونی- صفوی- افخمی- هدایتالله پالیزی- کازرونیان- معینی-مؤیدثابتی- نقابت - فروهر- نوبخت- فیاض- هدایت- محمدولی فرمانفرماییان- آزادی- دکترنفیسی- شباهنگ- اعتبار
نخست وزیر- بنده خواستم از تقدیری که آقایان نمایندگان محترم نسبت به شهدای وقایع اخیر و دلجویی که از بازماندگان آنها فرمودند سپاسگذاری کنم. البته وظیفه دولت و مجلس نگاهداری از بازماندگان و حقشناسی از آنها است و در مقابل ارواح پاک آنها ما سر تکریم فرود میآوریم و از درگاه پروردگار برای آنها طلب مغفرت میکنیم ملت ایران همیشه نسبت به اشخاصی که وظایف خودشان را انجام دادهاند حقشناس و قدردان بوده است و خواهد بود. (صحیح است)
۴- تقدیم بودجه سال ۱۳۲۱ مجلس شورای ملی
رئیس- آقای مرآت اسفندیاری
مرآت اسفندیاری- بودجه سال ۱۳۲۱ مجلس شورای ملی را تقدیم میکنم.
رئیس- به کمیسیون محاسبات ارجاع میشود. آقای ثقهالاسلامی
ثقةالاسلامی- بنده میخواستم از موقع استفاده کنم و در این موقع که لایحه راجع به مستمری افسران ارتش گذشت عرض کنم پاسبانان و افسران پاسبانان شهربانی هم در وقایع اخیر خیلی صدمات دیدهاند و جانفشانی کردهاند مخصوصاً کارمندان دولت و کشوری و کسانی هستند که در موقعی که تمام مأمورهای مافوق فرار کردند آنها ماندند و مخصوصاً در این بمباردمان تبریز خدماتی فوقالعاده کرده و جانفشانی نمودهاند بنده خواستم توجه جناب آقای نخست وزیر را نسبت به این موضوع جلب کرده باشم که یک لایحه هم برای این قبیل کارمندانی که جانفشانی کردهاند به مجلس بیاورند.
بعضی از نمایندگان- صحیح است. ختم جلسه
۵- تصویب ده فقره گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی
رئیس- چند فقره گزارش از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است اگر اجازه بفرمایید آنها هم خوانده شود و تکلیفش معلوم شود بعد جلسه را ختم کنیم. (صحیح است)
خبر مرخصی آقای صفوی
آقای صفوی درخواست سیزده روز مرخصی از تاریخ ۲۸ بهمن ماه ۱۳۲۰ نمودهاند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن به عرض میرسد.
رئیس- موافقین با مرخصی آقای صفوی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای محیط لاریجانی
آقای محیط لاریجانی سابقاً برای رسیدگی به امور کشاورزی درخواست ۱۵ روز مرخصی از تاریخ ۲۵ دی ماه ۱۳۲۰ نموده بودند و پس از رفتن به محل به مرض رماتیسم و وجع قلبی مبتلی شده و پزشک معالج حرکت را برای ایشان خطرناک دانسته و در نتیجه مدت غیبت ایشان مجموعاً به ۳۵ روز بالغ شده است کمیسیون عرایض و مرخصی عذر ایشان را موجه تشخیص داده و با مرخصی ۳۵ روز ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم میشود.
رئیس- آقایان موافقین با مرخصی آقای محیط لاریجانی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای همراز
آقای همراز درخواست ده روز مرخصی از تاریخ ۸ فروردین
۱ نمودهاند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم میشود.
رئیس- موافقین با ده روز مرخصی آقای همراز برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای اورنگ
آقای اورنگ درخواست ۲۰ روز مرخصی از تاریخ ۱۱ اسفند ۱۳۲۰ نمودهاند و کمیسیون عرایض با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم میشود.
رئیس- آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای جعفر اصفهانی
آقای جعفر اصفهانی به واسطه کسالت و لزوم معالجه ۴۵ روز از تاریخ ۲۵ دی ماه ۱۳۲۰ از حضور در مجلس معذور بودهاند کمیسیون عرایض و مرخصی عذر ایشان را موجه تشخیص داده و با ۴۵ روز مرخصی ایشان موافقت مینماید.
رئیس- آقایان موافقین با مرخصی آقای جعفر اصفهانی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای دبستانی
آقای دبستانی به واسطه کسالت مزاج و لزوم استراحت به موجب گواهی پزشک معالج درخواست ۲۱ روز مرخصی از تاریخ هفتم اسفند ۱۳۲۰ نمودهاند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم میشود.
رئیس- آقایان موافقین برخیزند (جمع کثیری برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای ابراهیمی ریگی
آقای ابراهیمی ریگی درخواست ۱۴ روز مرخصی از تاریخ شانزدهم اسفند ۱۳۲۰ نمودهاند و کمیسیون عرایض و مرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم میشود.
رئیس- آقایان موافقین برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای گرگانی
آقای گرگانی درخواست ۱۲ روز مرخصی از تاریخ سوم اسفند ماه ۱۳۲۰ نمودهاند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده اینک گزارش آن تقدیم میشود.
رئیس- آقایان موافقین با مرخصی آقای گرگانی برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای نواب یزدی
آقای نواب یزدی درخواست ۹ روز مرخصی از تاریخ ۲۳ اسفند ماه ۱۳۲۰ نمودهاند و مورد موافقت کمیسیون عرایض و مرخصی واقع شده و اینک گزارش آن به عرض میرسد.
رئیس- آقایان موافقین با مرخصی آقای نواب یزدی برخیزند (جمعی برخاستند) تصویب شد.
گزارش مرخصی آقای تولیت
آقای تولیت درخواست دو ماه مرخصی از تاریخ بیستم آذر ماه ۱۳۲۰ نمودهاند کمیسیون عرایض و مرخصی با یک ماه آن موافقت نموده اینک گزارش آن تقدیم میشود.
انوار- اجازه میفرمایید؟
رئیس- بفرمایید.
انوار- بنده عرض میکنم این مرخصیها را که درش نظر کردیم در تمامش یک جهاتی را ملاحظه کردیم آقای تولیت به حمدالله دارای نعمت کامل و تمول و ثروت کافی هستند و احتیاجی به این چیزها ندارند میخواهند چه کار بکنند؟ مقصود عرضم همین بود.
رئیس- آقای ملک مدنی
ملک مدنی- آقا انوار خوشبختانه از وکلایی هستند که از ادوار سابقه در مجلس بوده و اصولی بودهاند و همیشه رعایت اصول و نظامات و قواعد را میفرمایند. آقای تولیت هم مثل سایر وکلای دیگر حق یک ماه مرخصی را که دارند کمیسیون عرایض هم با این اصل کلی موافقت کرده و گزارش داده است خوب است شما هم موافقت بفرمایید.
رئیس- آقایان موافقین با مرخصی آقای تولیت برخیزند (اکثر برخاستند) تصویب شد. جمعی از نمایندگان- ختم جلسه
رئیس- چند دقیقه تأمل بفرمایند. اینجا راجع به مرخصی آقای صدر دیروز مذاکره شد. البته کمیسیون عرایض و مرخصی مکلف است دقت کند و ملاحظه صرفه و صلاح کار را بکند و به مجلس شورای ملی گزارش بدهد. آقای دشتی هم به مناسبت این که نظر کمیسیون و قواعد مجلس باید رعایت شود این طور اظهار کردند البته در مقام خودش صحیح بود ولی بنده تصور میکنم که یک مطلبی را باید به استحضار آقایان برسانم و آن این است که اولاً آقای صدر قبل از حرکتشان از مجلس اجازه خواستند برای این مسافرت و البته همین طور که ملاحظه میفرمایید و در قانون هم مقرر است که بایستی قبلاً آقایانی که مرخصی میخواهند تقاضا نمایند برای مرخصیشان ایشان همین کار را کردند بعد که ایشان حرکت کردند از آنجا که مجلس ما مجلس ملی است و باید شرایط دیانتی و فرایض دینی را رعایت کنیم به عقیده بنده اشخاصی که برای مسائل و وظایف دینی میخواهند یک اقدامی بکنند آن هم در صورتی که یک فریضهای باشد باید تصدیق و تأیید کرد ایشان از اینجا رفتند بعد از رفتن از ایران مبتلی شدند به یک گرفتاریها و یک ابتلایاتی که اطلاع دارید برای یک عده از حجاج اتفاق افتاده که هم خسارت دیدند و هم دچار زحمت شدند بعد هم در مدینه ایشان مریض شدند خیلی سخت و بعد از مرض چون کسالت داشتند آمدند به نجف و از قراری که آقایانی که از عتبات آمدهاند اظهار میدارند کسالت ایشان هنوز باقی است و البته رأی و اظهار نظر با مجلس است ولی در این موقع رعایت آقای صدر به نظر بنده بیموقع نیست کمیسیون یک ماه تصویب کرده برای ایشان و با مسافرتی که باید بکنند یک ماه به نظر بنده کافی نیست.
یکی از نمایندگان- یک ماه را رأی بگیرند یک ماه دیگر برود به کمیسیون.
دشتی- باید به راپورت کمیسیون رأی داده شود آن هم یک ماه
انوار- اکثریت که نداریم.
هاشمی- چرا اکثریت است.
رئیس- فرمایشی داشتید؟
انوار- خیر در این باب عرضی نداشتم.
رئیس- آقای دهستانی.
دهستانی- بنده عرضی ندارم.
ملک مدنی- موضوع مطرح نیست آقا.
دشتی- اجازه میفرمایید؟ عرض کنم که در مجلس آقا فرمول هست و باید یک چیزی مطرح بشود فعلاً مطرح گزارش کمیسیون عرایض و مرخصی است که یک ماه تصویب کرده و باید به آن رأی گرفته شود یا رد شود یا قبول شود حالا اگر کسی مخالف این است نمیتواند زیادتر پیشنهاد کند. جنابعالی یعنی هیچ وکیلی هم نمیتواند این کار را بکند و اگر ایشان هم برای امر خیری رفتهاند خیلی هم نزد خدا مأجور خواهند بود و خدا اجرشان را میدهد و بهتر است به همان گزارش کمیسیون رأی گرفته شود.
رئیس- بنده در این اظهارم عدهای از آقایان هم موافق بودند.
دشتی- ولی فرمول پارلمانی ندارد.
دکتر طاهری- برگردد به کمیسیون.
دکتر سمیعی- راپورت کمیسیون را بفرمایید قرائت شود.
رئیس- راپورت را مسترد کردند.
دکتر سمیعی- کی مسترد کرد؟
رئیس- به کمیسیون ارجاع شد.
نراقی- این که معمول نیست مجلس که رأی نداده است برگردد به کمیسیون.
رئیس- راپورت را به کمیسیون ارجاع میکنیم.
پالیزی- اکثریت نیست بماند برای بعد (صحیح است)
۶- موقع و دستور جلسه بعد- ختم جلسه
جمعی از نمایندگان- ختم جلسه
رئیس- اگر اجازه میفرمایید جلسه را ختم کنیم. (صحیح است)
جلسه آتیه روز یکشنبه نهم فروردین ماه ۱۳۲۱ سه ساعت پیش از ظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس سه ربع ساعت بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری
قانون
اجازه پرداخت اصل حقوق افرادی که در وقایع اخیر به شهادت رسیدهاند به ورثه آن به عنوان وظیفه ماهیانه
ماده واحده- وزارت جنگ مجاز است برابر اصل حقوق افسران و استواران و درجهداران و افراد داوطلب وظیفه و هم ردیفان آنها که در پیشامد اخیر در موقع انجام وظیفه به شهادت رسیدهاند از محل درآمد بازنشستگی وزارت جنگ مطابق حقوقی که در آن تاریخ دارا بودهاند و برای نفرات وظیفه ماهیانه شصت ریال مطابق تقاعدی که به آنها تعلق میگرفته است وظیفه ماهیانه درباره وراث آنها برقرار و از تاریخ شهادت آنها طبق قانون بازنشستگی ارتش پرداخت نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه بیست و هشتم اسفند ماه یک هزار و سیصد و بیست به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی- حسن اسفندیاری