تفاوت میان نسخه‌های «مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ امرداد ۱۳۲۹ نشست ۵۲»

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(←‏– بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی: اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی)
خط ۷۶: خط ۷۶:
  
 
== – بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی ==
 
== – بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی ==
۳ – بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی  
+
۳ – بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی
  
'''رئیس –''' پیشنهادات لایحه تعرفه گمرکی قرائت می‌شود.  (بشرح زیر قرائت شد)  پیشنهاد می‌کنم دولت مکلف است حقوق و عوارض گمرکی قند و چای و شکر و قماش نخی را تا هشتاد درصد تخفیف دهد، کشاورز صدر  
+
'''رئیس –''' پیشنهادات لایحه تعرفه گمرکی قرائت می‌شود.  (بشرح زیر قرائت شد)  پیشنهاد می‌کنم دولت مکلف است حقوق و عوارض گمرکی قند و چای و شکر و قماش نخی را تا هشتاد درصد تخفیف دهد، کشاورز صدر
  
'''رئیس –''' این پیشنهاد خرج است نمی‌شود رای گرفت برای اینکه در عوارض دولت تقلیل می‌دهد.  
+
'''رئیس –''' این پیشنهاد خرج است نمی‌شود رای گرفت برای اینکه در عوارض دولت تقلیل می‌دهد.
  
'''کشاورز صدر –''' اگر اجازه توضیح ندارم عرضی ندارم.  
+
'''کشاورز صدر –''' اگر اجازه توضیح ندارم عرضی ندارم.
  
'''رئیس –''' بفرمائید توضیح بدهید ولی مطابق آئین نامه نیست.  
+
'''رئیس –''' بفرمائید توضیح بدهید ولی مطابق آئین نامه نیست.
  
'''کشاورز صدر –''' یک اشتباهی رخ داده‌است و آن اینطور است که خیال می‌کنند و این و طور هم در فکر جناب آقای رئیس جاگرفته‌است که نماینده پیشنهاد خرج نمی‌تواند بکند و صحیح است ولی وقتی که شما قانون مالیات را اینجا وضع می‌کنید در اینجا نماینده حق دارد بگوید مالیات زیاد نگیرید یا کم بگیرید این اصل فلسفه وضع همان قانون است که مطرح است آمده‌اند اختیار می‌خواهند بدولت بدهند برای حقوق و عوارض گمرکی، آیا یک نماینده حق ندارد پیشنهاد کند که دولت مکلف است از فلان جنس که مورد احتیاج عامه‌است کمتر بگیرد و از فلان جنس که مورد احتیاج نیست و لوکس است زیادتر بگیرد بنظر بنده جناب آقای رئیس این از آن مواردی است که هر نماینده حق دارد نظریات خودش را بگوید و اگر اینطور شود معنیش اینست که ما اختیار بدهیم بدولت و دولت حق داشته باشد تصمیم بگیرد ولی ما خودمان در تغییر آن حق نداشته باشیم البته یک وقت وزیر دارائی میاید تذکر می‌دهد که اگر ما این کار را بکنیم مصلحت نیست، برای اینکه عایدات ما کم می‌شود و ما نمی‌توانیم این اقدام را بکنیم آنوقت مجلس را بادلائل قانع می‌کند مجلس پیشنهاد نماینده رای ندهد اما این مطلبی که می‌گویند نمی‌شود پیشنهاد کرد  قانونی که اختیار بدولت می‌دهد که میزان حقوق گمرکی را معین بکند که چکار بکند این بنظر بنده درست نیست بنابراین از طرف دولت هم کسی نیامده‌است که این نظر را رد بکند، شاید اگر استدلال کرد وزیر دارائی بنده هم قبول بکنم که دست است و صدهشتاد را تخفیف بدهم صدی چهل بشود ولی حالا که چنین استدلالی نشده و بنده از مقام ریاست که کمال احترام را بهشان درام اینست که این حق نمایندگان را محفوظ بدارند این پیشنهادات مفید است این پیشنهادات هزینه زندگی را پایین میاورد این پیشنهادات است که پذیرفتن آن از طرف دولت دلیل وجودی دولت تحولی است حالا بسته نیظر مقام ریاست و نمایندگان محترم است بنده اگر می‌گویم از قماش و از مایحتاج عمومی کم بکنند برای اینست که آن لخت و عورهای ولایات آن بیچاره هائی که دو متر چیت می‌خواهند بپوشند استطاعت خرید داشته باشند الان روزنامه کیهان اینجاست نوشته‌است که ۴۰ درصد بقماش نخی افزوده‌است، اینست که این صحیح نیست  (مکی – دولت تحول است)  این خدمت به مملکت است وایکاش من می‌توانستم و جناب آقای رئیس اجازه می‌دادند و آنهم مقدمه این پیشنهاد بشود که من این سرمقاله جامع آقای فرامرزی را اینجا می‌خواندم تا وظیفه نمایندگی معلوم می‌شد، من از صمیم قلب به این نویسنده بزرگوار تعظیم می‌کنم ولی چون الان حق ندارم بعدا" یکروز قبل از دستور سر مقاله ایشان را می‌خوانم تا معلوم شود وظیفه مجلس هم چیست؟  
+
'''کشاورز صدر –''' یک اشتباهی رخ داده‌است و آن اینطور است که خیال می‌کنند و این و طور هم در فکر جناب آقای رئیس جاگرفته‌است که نماینده پیشنهاد خرج نمی‌تواند بکند و صحیح است ولی وقتی که شما قانون مالیات را اینجا وضع می‌کنید در اینجا نماینده حق دارد بگوید مالیات زیاد نگیرید یا کم بگیرید این اصل فلسفه وضع همان قانون است که مطرح است آمده‌اند اختیار می‌خواهند بدولت بدهند برای حقوق و عوارض گمرکی، آیا یک نماینده حق ندارد پیشنهاد کند که دولت مکلف است از فلان جنس که مورد احتیاج عامه‌است کمتر بگیرد و از فلان جنس که مورد احتیاج نیست و لوکس است زیادتر بگیرد بنظر بنده جناب آقای رئیس این از آن مواردی است که هر نماینده حق دارد نظریات خودش را بگوید و اگر اینطور شود معنیش اینست که ما اختیار بدهیم بدولت و دولت حق داشته باشد تصمیم بگیرد ولی ما خودمان در تغییر آن حق نداشته باشیم البته یک وقت وزیر دارائی میاید تذکر می‌دهد که اگر ما این کار را بکنیم مصلحت نیست، برای اینکه عایدات ما کم می‌شود و ما نمی‌توانیم این اقدام را بکنیم آنوقت مجلس را بادلائل قانع می‌کند مجلس پیشنهاد نماینده رای ندهد اما این مطلبی که می‌گویند نمی‌شود پیشنهاد کرد  قانونی که اختیار بدولت می‌دهد که میزان حقوق گمرکی را معین بکند که چکار بکند این بنظر بنده درست نیست بنابراین از طرف دولت هم کسی نیامده‌است که این نظر را رد بکند، شاید اگر استدلال کرد وزیر دارائی بنده هم قبول بکنم که دست است و صدهشتاد را تخفیف بدهم صدی چهل بشود ولی حالا که چنین استدلالی نشده و بنده از مقام ریاست که کمال احترام را بهشان درام اینست که این حق نمایندگان را محفوظ بدارند این پیشنهادات مفید است این پیشنهادات هزینه زندگی را پایین میاورد این پیشنهادات است که پذیرفتن آن از طرف دولت دلیل وجودی دولت تحولی است حالا بسته نیظر مقام ریاست و نمایندگان محترم است بنده اگر می‌گویم از قماش و از مایحتاج عمومی کم بکنند برای اینست که آن لخت و عورهای ولایات آن بیچاره هائی که دو متر چیت می‌خواهند بپوشند استطاعت خرید داشته باشند الان روزنامه کیهان اینجاست نوشته‌است که ۴۰ درصد بقماش نخی افزوده‌است، اینست که این صحیح نیست  (مکی – دولت تحول است)  این خدمت به مملکت است وایکاش من می‌توانستم و جناب آقای رئیس اجازه می‌دادند و آنهم مقدمه این پیشنهاد بشود که من این سرمقاله جامع آقای فرامرزی را اینجا می‌خواندم تا وظیفه نمایندگی معلوم می‌شد، من از صمیم قلب به این نویسنده بزرگوار تعظیم می‌کنم ولی چون الان حق ندارم بعدا" یکروز قبل از دستور سر مقاله ایشان را می‌خوانم تا معلوم شود وظیفه مجلس هم چیست؟
  
'''رئیس –''' باید رعایت کرد که آئین‌نامه اجرا شود، ماده ۱۳۷ قرائت می‌شود  (بشرح زیر قرائت شد)  
+
'''رئیس –''' باید رعایت کرد که آئین‌نامه اجرا شود، ماده ۱۳۷ قرائت می‌شود  (بشرح زیر قرائت شد)
  
ماده ۱۳۷ – هیچیک از نمایندگان نمی‌تواند بهیچ عنوان چه مستقلا و چه در ضمن لوایح و طرحها پیشنهاد خرج، یا پیشنهادی که بالواسطه مستلزم خرج باشد بنماید  
+
ماده ۱۳۷ – هیچیک از نمایندگان نمی‌تواند بهیچ عنوان چه مستقلا و چه در ضمن لوایح و طرحها پیشنهاد خرج، یا پیشنهادی که بالواسطه مستلزم خرج باشد بنماید
  
'''کشاوزر صدر –''' بموجب همین ماده اعتراض دارم  
+
'''کشاوزر صدر –''' بموجب همین ماده اعتراض دارم
  
'''رئیس –''' شما پیشنهاد می‌کنید که از عوائد دولت کسر شود.  
+
'''رئیس –''' شما پیشنهاد می‌کنید که از عوائد دولت کسر شود.
  
'''مکی –''' این کسر مالیاتست آقا خرج نیست.  
+
'''مکی –''' این کسر مالیاتست آقا خرج نیست.
  
'''کشاورز صدر –''' این عدم النفع است عدم النفع غیر از پیشنهاد خرج است  
+
'''کشاورز صدر –''' این عدم النفع است عدم النفع غیر از پیشنهاد خرج است
  
'''رئیس –''' آقای اردلان  
+
'''رئیس –''' آقای اردلان
  
'''اردلان -''' اگر که بودجه کل کشور مطرح بود یک میلیون عایدی بود، یک میلیون مخارج، نمایندگان اینرا جرح و تعدیل می‌کردند، می‌گفتند از این خرج بزینم و در این عایدی اضافه بکنیم، این البته صحیح است. ولی بدولت اجازه می‌دهید که تعرفه گمرکی را تعیین کند  (مکی – برخلاف قانون اساسی)  یعنی چه؟ یعنی ممکن است که یک وکیل با دادن این اختیار موافق باشد یک وکیل یا دادن این اختیار مخالف باشد، وقتی که تمام شد رای مجلس قاطع خواهد بود که این اختیار داده می‌شود یا داده نمی‌شود. والا تعرفه گمرکی پنج، شش هزار رقم است / اگر ما بخواهیم که هر کدام از اینها را دانه دانه رای بگیریم و مطرح بکنیم، کارمان بکجا می‌رسد؟ اینست که بنده از مقام ریاست استدعا می‌کنم همین طور که نظر خود مقام ریاست بود این پیشنهاد قابل طرح نیست و آنچه که مربوط به لایحه بودجه‌است رای نگیرد و اگر بودجه کل کشور مطرح بود فرمایش آقا صحیح بود می‌فرمودند که در ستون عایدی نوشته‌است قند و شکر سود بازرگانی دولت اینقدر است، من نماینده هستم می‌گویم اینقدر بشود و در جای دیگر هزینه دولت این قدر است، کمتر می‌کنیم ولی بودجه کل کشور مطرح نیست، اختیاراتی است می‌خواهند بدولت بدهند که تعرفه گمرکی را برای یکمرتبه کم کند یا زیاد معین بکند و بعد از شش ماه هم بیاورد بمجلس. جنابعالی اگر نظر موافق یا مخالف دارید باید در اصل موضوع صحبت بفرمائید، والا نسبت بمواد تعرفه گمرکی اگر هر کدام از ما بخواهیم اظهار نظر بکنیم، این لایحه این دوره که سهل است دوره‌های دیگر هم عملی نمی‌شود.  
+
'''اردلان -''' اگر که بودجه کل کشور مطرح بود یک میلیون عایدی بود، یک میلیون مخارج، نمایندگان اینرا جرح و تعدیل می‌کردند، می‌گفتند از این خرج بزینم و در این عایدی اضافه بکنیم، این البته صحیح است. ولی بدولت اجازه می‌دهید که تعرفه گمرکی را تعیین کند  (مکی – برخلاف قانون اساسی)  یعنی چه؟ یعنی ممکن است که یک وکیل با دادن این اختیار موافق باشد یک وکیل یا دادن این اختیار مخالف باشد، وقتی که تمام شد رای مجلس قاطع خواهد بود که این اختیار داده می‌شود یا داده نمی‌شود. والا تعرفه گمرکی پنج، شش هزار رقم است / اگر ما بخواهیم که هر کدام از اینها را دانه دانه رای بگیریم و مطرح بکنیم، کارمان بکجا می‌رسد؟ اینست که بنده از مقام ریاست استدعا می‌کنم همین طور که نظر خود مقام ریاست بود این پیشنهاد قابل طرح نیست و آنچه که مربوط به لایحه بودجه‌است رای نگیرد و اگر بودجه کل کشور مطرح بود فرمایش آقا صحیح بود می‌فرمودند که در ستون عایدی نوشته‌است قند و شکر سود بازرگانی دولت اینقدر است، من نماینده هستم می‌گویم اینقدر بشود و در جای دیگر هزینه دولت این قدر است، کمتر می‌کنیم ولی بودجه کل کشور مطرح نیست، اختیاراتی است می‌خواهند بدولت بدهند که تعرفه گمرکی را برای یکمرتبه کم کند یا زیاد معین بکند و بعد از شش ماه هم بیاورد بمجلس. جنابعالی اگر نظر موافق یا مخالف دارید باید در اصل موضوع صحبت بفرمائید، والا نسبت بمواد تعرفه گمرکی اگر هر کدام از ما بخواهیم اظهار نظر بکنیم، این لایحه این دوره که سهل است دوره‌های دیگر هم عملی نمی‌شود.
  
'''کشاورز صدر –''' بنده طبق همان ماده ۱۳۷ عرض دارم، می‌خواستم استدعا کنم رای بگیرید تا ببینیم مجلس چه نظری دارد، آقای دکتر طاهری و آقای دکتر مصدق نظرشان چیست.  
+
'''کشاورز صدر –''' بنده طبق همان ماده ۱۳۷ عرض دارم، می‌خواستم استدعا کنم رای بگیرید تا ببینیم مجلس چه نظری دارد، آقای دکتر طاهری و آقای دکتر مصدق نظرشان چیست.
  
'''رئیس -''' رای گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای کشاورز صدر آقایانی که موافقند قیام بفرمایند  (عده کمی برخاستند)  تصویب نشد پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.  (بشرح زیر قرائت شد)  پیشنهاد می‌کنم ورود ورق بازی قمار ممنوع شود کشاورز صدر  
+
'''رئیس -''' رای گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای کشاورز صدر آقایانی که موافقند قیام بفرمایند  (عده کمی برخاستند)  تصویب نشد پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.  (بشرح زیر قرائت شد)  پیشنهاد می‌کنم ورود ورق بازی قمار ممنوع شود کشاورز صدر
  
'''کشاورز صدر –''' آقا آن را که رای نگرفنید.  
+
'''کشاورز صدر –''' آقا آن را که رای نگرفنید.
  
'''رئیس –''' چرا رای گرفتم می‌خواهید مطمئن شوید یکدفعه دیگر رای بگیرم تا مطمئن شوید.  
+
'''رئیس –''' چرا رای گرفتم می‌خواهید مطمئن شوید یکدفعه دیگر رای بگیرم تا مطمئن شوید.
  
'''کشاورز صدر -''' بنده خودم ملتفت نشدم قربان که پا شوم.  
+
'''کشاورز صدر -''' بنده خودم ملتفت نشدم قربان که پا شوم.
  
'''رئیس -''' بفرمائید.  
+
'''رئیس -''' بفرمائید.
  
 
کشاورز صدر – البته مقام ریاست هر چه می‌فرمایند صحیح است بنده توجه نداشتم این را تصدیق می‌کنم ولی بی مناسبت با آن مثل شیخ ابو تراب نبود که در این باب رای گرفتند و همه بهش گفتند تو
 
کشاورز صدر – البته مقام ریاست هر چه می‌فرمایند صحیح است بنده توجه نداشتم این را تصدیق می‌کنم ولی بی مناسبت با آن مثل شیخ ابو تراب نبود که در این باب رای گرفتند و همه بهش گفتند تو
  
 +
*** ۳
  
 +
بنابراین تصور می‌کنم که اب انتخاب ایشان یکی از قدمهای موثر اصلاحی برای اصلاح وضع اقتصادی برداشته شده باشد (عده‌ای از نمایندگان – مبارک است انشاءالله)
 +
 +
رئیس – رای گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر بقائی (دکتر کیان – آقا فقط یکنفر مخالف صحبت کرد)
 +
 +
== - بقیه مذاکره در لایحه گمرکی ==
 +
۵ – بقیه مذاکره در لایحه گمرکی
 +
 +
رئیس – آقای جمال امامی هم جواب دادند حال به پیشنهاد ایشان را می‌گیریم...
 +
 +
دکتر کیان – قانون گمرک بدولت حق داده که اگر کشورهای تضییقاتی نسبت بکالای ما بکند خود دولت اقدام بکند و عمل متقابله بمثل بکند (در این موقع وزیر دارائی وارد تالار جلسه شدند)
 +
 +
وزیر دارائی - پیشنهاد آقای دکتر بقائی را مجددا" قرائت میفرمائید. (شرح سابق قرائت شد)
 +
 +
وزیر دارائی – اجازه بفرمائید.
 +
 +
رئیس – بفرمائید.
 +
 +
وزیر دارائی – بنده خیلی خوشوقتم از توجهی که آقایان نمایندگان باین لایحه تعرفه گمرکی نشان می‌دهند برای اینستکه نشان می‌دهد که تا چه حد باهمیت این موضوع پی برداه‌اند ولی در عین حال این مذاکرات و پیشنهاداتی که در اینجا می‌شود اصل موضوع را که پرداختن به مطلب یعنی اصلاح تعرفه گمرکی است بعقب می‌اندازد و منظور از این ماده واحده اصلا منحرف می‌شود چرا؟ برای اینکه طبق این ماده واحده دولت فقط یک اجازه‌ای می‌خواهد که در حقوق و عوارض گمرکی یک تجدید نظری بکند و مجموع این مذاکاتی که میفرمایئد و خیلی هم مفید است در نظر می‌گیرد و عمل می‌کند ولی ایجاد مشکل یا تعیین معافیت‌ها و یا مجاز آنها رد اینجا وارد شده در اساس تعرفه گمرکی است و این اصلا مطلب را یعنی موضوع ماده واحده را خراب می‌کند بنا براین استدعای بنده اینست که اگر آقایان یک تذکراتی دارند یا پیشنهادی دارند بخود بنده بفرمایند تا اینکه در کمسیونی که تشکیل می‌دهیم با تبادل نظری که بعمل میاید به پیشنهادات آقایان رسیدگی کنیم و با تبادل نظر و استدلال بین الاثین بیک نتیجه‌ای برسیم ولی در اینجا اگر بخواهیم تمام مطالبی که مربوط به تعرفه‌است بنده یا یکنفر جواب بدهد جز اتلاف وقت اثری ندارد چرا؟ برای اینکه همانطور یکه بنده عرض کردم یک اصل تجدید نظر در تعرفه گمرکی را در اینجا خواسته‌ایم دیگر نمی‌توانیم وضع این تجدید نظر را از مجلس بخواهیم چرا؟ برای اینکه اگر بفرمائید کارت بازی ممنوع شود از فردا قدرت اینکه ما روی اقلام کارت بازی را قلم بکشیم. با این طرز نداریم برای اینکه باید این قانون تصویب بشود مراحل قانونی خود را طی کند بمجلس سنا برود و رسیدگی بشود و بصحه مبارک ملوکانه برسد بعد بما ابلاغ بشود متضمن یک بالا رفتن در بازار است بنابراین تستدعا می‌کنم آقایان با توجه به این مطلب که شاید در عرض این چند روز احساس فرموده‌اند که وزارت دارائی و وزارت اقتصاد ملی کاملا باز است برای اینکه تبادل نظر کامل در هر مطلبی با آقایان بشود بنابراین خواهش می‌کنم آقایان نظریاتشان را بگذارند و در این مرحله ماده واحده را همانطوریکه پیشنهاد شده تصویب بفرمائید. (دکتر بقائی – بنده توضیحی دارم اجازه بدهید عرض کنم)
 +
 +
رئیس – شما توضیح دادید همان یکبار کافیست.
 +
 +
نورالدین امامی – آقای دکتر پیشنهاد تان را پس بگیرید رای ندهند بد است.
 +
 +
دکتر بقائی – رای ندهید تازه مثل حالا می‌شود بنده می‌گویم وقتی دولت هلند قالی ما را نمی‌خرد ما هم نه کاکائو هلند را بخریم و نه رادیوی هندی را اجازه بدهیم وارد بشود.
 +
 +
رئیس – رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر بقائی آقایانیکه موافقند قیام فرمایند.
 +
 +
دکتر بقائی – رای ندهید تازه مثل حالا می‌شود بنده می‌گویم وقتی دولت هلند قالی ما را نمی‌خرد، ما هم نه کاکائو هلند را بخریم و نه رادیوی هندی را اجازه بدهیم وارد بشود.
 +
 +
رئیس – رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر بقائی آقایانیکه موافقند قیام فرمایند.
 +
 +
دکتر بقائی - آقایان این بصرفه مملکت است. (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (بشرح ذیل قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی – دولت مکلف است بلافاصله پس از تصویب این قانون فتح قرار داده هائیرا که شامل تثبیت حقوق گمرکی است بدولتهای طرف معاهده اخطار نماید ضمنا" مدت اعتبار این قانون از ۶ ماه به ۸ ماه تمدید می‌شود.
 +
 +
دکتر کیان – متاسفانه امروز بعضی از پیشنهادها با اینکه پیشنهادهای مفیدی بود ولی چون در اوضاع و احوال نامناسبی طرح شد بالنتیجه رد شد منجمله یکی از پیشنهادهای بسیار مفیدی که اگر در یک موقعیت دیگری و طرح لایحه‌ای دیگر به مجلس شورای ملی میامد مفید بود همین پیشنهاد آقای دکتر بقائی بود ولی خود بنده باتمام میلی که به این پیشنهاد داشتم نتوانستم رای بدهم و اینکه در اینجا تذکر می‌دهم برای اینست که استنباط نشود که این پیشنهاد در این مجلس با این نظر مخالفند بلکه بنده خودم یکی از آنهائی هستم که موافق هستم ولی رای ندادم برای اینکه این پیشنهاد بورد نبود یعنی نامناسب پیشنهاد شده بود و بجای خودش نبود یعنی نامناسب پیشنهاد شده بود و بجای خودش نبود بنابراین مناسب دارد که دولت خودش در این باره اقدام کند ولی آنچه که بنده می‌خواهم عرض کنم راجع باین است که ما قرار دادی دادیم با دولت امریکا که بموجب آن قرارداد قید شده‌است که هیچگونه حقوق و عوارض زائد بر آنچه که در موقع عقد آن قرار داد را متاسفانه با عمل بسیار بی جائی که وزارت خارجه در جای خودش کرده جنبه عمومیت خودش گرفته و دول دیگری که با ما هیچ گونه رابطه‌ای نداشته‌اند بدون هیچگونه رابطه‌ای این استفاده را کرده‌اند و نسبت به آن کالاهائی که بموجب آن قرارداد تصویب شد آنها هم از همان تفسیر و تصمیم استفاده کرده‌اند و در این جاست که پیشنهاد آقای دکتر بقائی معنایش را پیدا می‌کند یعنی ما با دولت امریکا با یک مقتصیات متقابلی قراردادی بسته‌ایم آنها نسیت بتریاک و یا چیزهای دگر ما امتیازاتی داده‌اند ما هم نسبت به رادیو و اتومبیل و چیزهای دیگر آنها تخفیفی در حقوق گمرکی داده‌ایم بنابراین حق نبود که وزارت خارجه این مزیت را به سایر مماکلی که با ما قراردادی راجع به تعرفه گمرکی نبسته‌اند بدهد ولی متاسفانه این کار شده و ۱۹ دولت از آن استفاده کرده‌اند و بعد از طرف دولت بعد از جنگ قراردادی بسته نشد این است که بنده این موضوع را قابل توجه میدانم که وزارت اقتصادی ملی و گمرک توجه داشته باشند که بایستی این قرارداد را با دولتی که منعقد شده‌است مراعات بکنند و از طرف دیگر چون ما قراردادی با دولت آمریکا داریم در حال حاضر نمی‌توانم هیچ افزایش و یا تغییری که در مقابل آن قرارداد وجود داشته به حقوق گمرکی بیفزائیم و بنده گمان می‌کنم که مدت اخطار قبلی که در آن قرارداد معین شده ششماه باشد و اگر چنانچه این موعد اخطار منقضی شده باشد دولت حق ندارد که بتعرفه گمرکی اجناس امریکائی اضافه کند و از این جهت این لایحه‌ای که دولت بمجلس شورایملی تقدیم نموده بکلی بیفایده‌است زیرا فرض بفرمائید که این لایحه تصویب شد و طبق این لایحه شما نمی‌توانید آن حقوق گمرکی را که مطابق قرارداد تثبیت کرده‌اید اضافه بکنید و مدت شش ماه هم اخطار قبلی است یعنی مدتی است که قانونی است بنابراین ششماه منقضی می‌شود بفرض اینکه شما بلافاصله بعد از این اخطار بخواهد لغو بکنید بازهم در این مدت نمی‌شود یعنی اگر مدتش کمتر از ششماه اخطار قبلی باشد البته می‌شود و بعقیده بنده دولت بایستی در نظر بگیرد وقتی که یک همچو قانونی بمجلس بیاورد قبلا باید بدولت امریکا اخطار کرده باشد و این موضوع تجدید نظر را برای خودش تحصیل کرده باشد بعد این لایحه را بمجلس بیاورد حالا اگر این کار را بکند و اگر آن مدت ششماه باشد اقلا این لایحه را تغییر بدهید و مدتش را بیشتر از اخطار لایحه قبلی قرار بدهید یعنی عرض بنده این است که اگر مدت این اخطار ششماه باشد کم است بنابراین این پیشنهاد را قرائت بفرمائید. (پیشنهاد آقای دکتر کیان مجددا" بشرح سابق قرائت شد)
 +
 +
دکتر کیان – در این صورت باید لایحه را تغییر داد اگر ششماه‌است این اختیار را برای هفت ماه بدهید.
 +
 +
امامی اهری – به پیشنهادتان مدت یکماه را اضافه بکنید.
 +
 +
رئیس – آقای وزیر دارائی
 +
 +
*** 5
 +
 +
پیشنهاد آقای مهدی ارباب بشرح زیر قرائت شد)
 +
 +
پیشنهاد می‌کنم لوازم برق بنگاه مستقل برق تهران که در گمرک موجود یا در آتیه وارد شود از عوارض گمرکی و دولتی معاف است.
 +
 +
رئیس – آقای مهدی ارباب
 +
 +
مهدی ارباب – عرض کنم که یک قسمت از خرابی کارهای گذشته ما ناشی از فرمالیته‌های خشک بی معنی بود که دولتها وسیله قرار می‌دادند که کاری انجام نشود خوشبختانه دولت حاضر معتقد و پای بند بفرمالیته نیست اگر قرار شد یک حقوق و یک عوارضی از یک صندوق بیرون بیاورند و بدهند و باز هم برگردانند بهمان صندوق دیگر یک سال تعطیل کردن مال در گمرک بضرر ترقی مملکت است چیزیکه مخصوص دولت و برای خود دولت است وارد کننده اش خود دولت است همین تشریفات بی معنی باعث می‌شود که ۶ ماه یکسال در گمرک می‌ماند و از آن جنس استفاده نمی‌کند این است که آقایان توجه خواهند فرمود که این عمل گذشته تقریبا" عمل الک ازقفا بوده‌است و بنده استدعا می‌کنم مرحمت بفرمایئد که مال خود دولت برای خود دولت ۶ ماه و یک سال تحت یک عنوان واهی معطل نماند بنده عرض دیگری ندارم.
 +
 +
'''رئیس''' – آقای وزیر دارائی
 +
 +
'''وزیر دارائی''' – در این قسمت ماشین آلات برق تهران این اموال باز هم بدوقسمت می‌شود یک قسمت از ماشین آلات آنهائی است که از اول سال سال ۲۹ وارد و یا بعد از این وارد می‌شود که این وارد می‌شود که این خود بخود مشمول ماده واحده خواهد بود برای اینکه آقایان اگر نظرشان باشد این ماده در جلسه گذشته اصلاح شد که شامل کلیه ماشین آلاتی که رد سال ۲۹ وارد می‌شود شده‌است یک قسمت دیگر شامل ماشین آلاتی است که قبل از ۲۹ وارد شده‌است در این قسمت بنده در جلسه قبل مخالفت نمودم که همه ماشین آلاتی که در سال ۲۸ وارد شده مشمول تعرفه گمرکی که بعد از این اجرا خواهد شد نشود بهمان دلائلی بود که در جلسه گذشته عرض کردم و بطیق اولی برای اینکه در جواب پیشنهادیکه آقای اهری در جلسه قبل کردند عرض کردم اگر بنا بشود تمام پرونده‌های وارداتی سال قبل را بیاوریم جلو و اینها را مطرح بکنیم ما را دچار یک سلسله اشکالاتی خواهد نمود که فایده‌ای ندارد و اگر جناب آقای ارباب مهدی قبول دارند که خود شهرداری یک دستگاه دولتی است پس اینقدر هم فرق نمی‌کند که این عوارض را بپردازد یا نپردازد ولی بطریق اولی باید اینرا در مورد برق افراد قبول بکنیم چرا در مورد ماشین آلات کشاورزی قبول نکنیم اگر در مورد ماشین آلات کشاورزی قبول بکنیم چرا در مورد نساجی قبول نکنیم و اگر ما اول پنج نفر را قبول بکنیم یقین درام که هریک از آقایان در خارج یک پیشنهاداتی خواهند داشت که مال بنده در ۲۵ اسفند وارد شده حالا که تا اینجا آمده‌ایم چرا بیشتر از این نرویم اینست که بنده استدعا می‌کنم که این قبل پیشنهاد‌های عطف بماسبق را شما پس بگیرید (صحیح است) (ارباب مهدی – بنده یک توضیح می‌خواهم بدهم)
 +
 +
رئیس – شما یکدفعه می‌توانیند توضیح بدهید (ارباب مهدی – بنده پیشنهادم مربوط بخود دولت بود نه افراد خارج پیشنهاد من لوث شد جناب آقای رئیس) ما یکدفعه توضیح دادید (مسعودی – آقای ارباب پیشنهاد خود را پس گرفتند)
 +
 +
نورالدین امامی – عرض کنم در این که برق تهران احتیاج دارد باینکه ماشین هائیکه برای آن وارد می‌شوند باید این ماشین‌ها نصب شود و مردم تهران استفاده کنند در این قسمت حرفی نیست و در اینکه بودجه برق تهران اجازه نمی‌دهد که ماشین‌ها را فعلا" از گمرک خارج کند و گمرک ندهند حرفی نیست و در اینکه رئیس برق فعلی تهران یک جوان فعال و جدی است و خوشبختانه بنده ایشان را نمی‌شناسم و تعریف عملیات ایشان را از دور شنیده‌ام در این قسمت هم حرفی نیست ولی این را باید آقایان توجه بفرمایند که دولت پول می‌خواهد باید پول داشته باشد تا مملکت را اداره بکند ما هی پیشنهاد بکنیم از این ماشین‌های فلاحتی از این ماشین‌ها ی کشاورزی از اجناس برق از سم و سم پاش و چیزهای دیگر گمرک نگیرند پس تکلیف دولت چیست؟ از چی مالیات بگیرد پس این دولتا خرجش را از کی بگیرد؟ یکی از موارد مهم عوائد این دولت گمرک است ما از این قبیل پیشنهادات که می‌دهیم دولت را وادار خواهیم کرد که یک لوایح مفیدی را بمجلس نتواند بیاورد دولت را پشیمان خواهیم کرد از تقدیم لوایح مفیدی و این بصلاح مملکت نیست آقایان خیال بفرمائید که دولت لایح نیاورده‌است این پیشنهاداتیکه مکنید آنوقت چطور می‌شد؟ دولت آمده‌است لایحه آورد ه‌است که در تعرفه و حقوق گمرکی یک قسمت از واردات مملکت از آنهائیکه بضرر مملکت است و لوکس است نسبت بآنها یک تجدید نظر بکند در نتیجه بحث و مذاکراتی که در این چند روزه شدهوضعیت بازار روی تما اجناس نسبت بتمام اجناس روی ترسی که مردم دارند صددرصد بالا رفته این آخرش چه خواهد شد؟ ما هم که دیگر وقت نداریم و یک مقدار لوایح مفیدی هم داریم که همینطور مانده‌است من استدعا می‌کنم آقایان پیشنهادشان را بگذارند موقعی که بودجه کل کشور مطرح است در اینجا با حضور دولت حک و اصلاحاتی بکنیم.
 +
 +
مکی – این ابتکار دکتر ساخت وطنی ما است باید افتخار بکنید این از ابتکارات دولت است که قیمت اجناس بطور سرسام آوری بالا می‌رود.
 +
 +
رئیس – رای گرفته می‌شود پیشنهاد آقای ارباب مهدی آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (چند نفری قیام کردند) تصویب نشد (نورالدین امامی – خودش تنها یا می‌شود جناب رئیس) (ارباب مهدی – سه چهار نفر دیگر هم پا می‌شوند) پیشنهاد آقای قبادیان قرائت می‌شود.
 +
 +
(بشرح زیر قرائت شد)
 +
 +
پیشنهاد می‌کنم اشیائی که در تعرفه گمرکی از عوارض معاف می‌شوند وارد کنندگان در تحت نظر وزارت اقتصاد ملی مکلفند بیش از صدی ده سود حق نداشته باشند از خریدار اخذ نمایند
 +
 +
قبادیان – بنده پیشنهادم این است که در تعرفه گمرکی یک قدمهای موثری دولت برداشته‌است برای اینکه یک قسمت از اشاء که مورد نیاز نیست یک مالیاتهائی بدهند و آن قسمت هائی که مورد احتیاج است یک مالیات کمتری بدهند ولی نسبت بتجار واردکننده قردا وارد کنندگان می‌آیند از مردم خریدار بیش از صدی چهل صدی پنجاه سود می‌گیرند بنابراین روی همین عقیده بود که صدی ده پیشنهاد کردم که هم صرفه برای وارد کننده داشته باشد و هم زیانی بخریدار وارد نشود روی این اصل اگر بیش از صدی ده بهای کالا را وارد کننده سود نگیرد بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم (رئیس – پس گرفتید؟) نخیر.
 +
 +
رئیس – آقای وزیر دارائی.
 +
 +
وزیر دارائی – در اینکه باید سعی بشود که وارد کنندگان یا تولید کنندگان داخلی و غیره زیاد استفاده نکنند حرفی نیست و این عقیده باطنی شخص بنده‌است که هنوز در این مورد تبادل نظری با همکاران خود نکرده‌ام ولی بنظر بنده هر نوع نظارتی که با دستگاهای فعلی ناجور دولت در این امر بشود عیر از ایجاد مزاحمت اثری ندارد و بهترین راه این است که از راه یک سیاست رقابت و سیاست وارداتی و تعرفه گمرکی و غیره جوری وسائل را فراهم کرد که تجار آزادتر کار خود را بکنند و تولید کنندگان هم راضی باشند و بخریداران هم اجحافی نشود ولی این نوع رفتن دردکان هر کسی که هر که اینکار را کرد چنین و چنان خواهد شد عملا دیده‌ایم که جز سوء اثر هیچ نوع نفعی نداشته‌است.
 +
 +
رئیس – رای گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای قبادیان.
 +
 +
قبادیان – پس می‌گیرم.
 +
 +
(پیشنهاد آقای کهبد اینطور خواهد شد)
 +
 +
:ریاست محترم مجلس شورای ملی – اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که تبصره ذیل به این ماده اضافه شود تبصره – دولت مکلف است تعرفه گمرکی مربوط به این قانون را بتصویب کمسیون اقتصاد ملی و کمسیون دارائی مجلس شورایملی برساند. کهبد.
 +
 +
معدل – آقا این قابل طرح نیست مجلس رای داده بفوریتش یعنی دیگر نرود بکمسیون.
 +
 +
رئیس - این آئینامه ندارد آقا.
 +
 +
کهبد – عرض کنم که پیشنهادی که بنده کردم بنده تصور می‌کنم که بنفع خود دولت هم باشد برای اینکه وقتی که ما می‌خواهیم قانونی وضع کنیم که مالیات از مردم بگیریم بموجب قانون اساسی باید حتما" مجلس تصویب بکند (صحیح است) دولت فعلی شاید با حسن نیت این لایحه را آورده‌است ولی از کجا معلوم که چندی بعد کس دیگری نباید و سوء نیتی نداشته باشد و هر ساعتی اقتصادیات کشور را دچار تحولات نکند (مکی – نظر این دولت هم همین است) بنده عقیده‌ام این است که در یک جلسه همان تعرفه که خود دولت تعیین کرده‌است و از حق هم نمی‌شود گذشت که چندین سال است یکعده از متخصصین نشسته اندوحتی هیمن اواخرهم یک عده‌ای ازمتخصصین نشسته‌اند این تعرفه را با اخذ تعرفه‌های سایرممالک تهیه و تنظیم کردند منجمله رئیس فعلی گمرک است که مرد خیل شریفی است و کارش منظم است منظورم این است که خود همین تعرفه را با هیمن کیفیت کههست بدون اینکهکم یا زیاد بشود کمسیوین قاونین دارائی و کمسیون اقتصاد ملی هم تصویب بکند که بعدنشود این را کم و اضافه کرد تا موقعیتکه این مرحله خود ش را طی بکند و بعد بیاید بتصویب مجلس شورای ملی برسد این به عقیده بنده اگر دولت هم موافقت بکند یکقدری بار مسئولیت را از دوش خویش برداشته‌است چون اگر این را بفرمائید که کسی نمیداند وضع این تعرفه چیست اینطور نیست بنده عرض می‌کنم که یک عده زیادی میدانند چائی را کیلوئی پنجاه ریال برایش تعرفه معین کرده‌اند این تعرفه جدید جز تشویق قاچاق چیز دیگری نیست بنده عرض می‌کنم که این تعرفه فعلی را که معین کرده‌اید و دولت تصویب کرده‌است این را کاری بکنید که کم و زیاد نشود و این اختیار به کمیسیون داده نشود که این ماده را تصویب بکنند و بعد قابل جرح و تعدیل نباشد نظر دیگری که می‌خواستم عرض کنم این است که در تنیجه هیمن تصویب نامه اخیر و همین جریانات این تعرفه گمرکی شاید صدی سی صدی پنجاه به قسمت کالا‌ها اضافه شده‌است و اگر پیشنهادی که بنده داده‌ام اگر دولت آن را مورد توجه وو نظر قرار داده بود این اشکالات پیش نیم آمد.
 +
 +
موضوع دیگری که می‌خواستم عرض کنم این بود که بنده نه در خواست گمرکی دارم و نه یک دینار جنس در گمرک موجود دارم مطالبی که در این مورد در روزنامه‌ها نوشته‌اند مورد تکذیب بنده‌است بنده تمام جنس موجودیم را در گمرک به آقایان بطور مجانی واگذار می‌کنم.
 +
 +
رئیس – آقای وزیر دارائی
 +
 +
وزیر دارائی – بنده راجع به پیشنهاد آقای کهبد دلائلی که قبلا عرض کرده‌ام و مکرر در مکرر گفته شده موافق نیستم و این پیشنهاد را صلاح نمیدانم یعنی طرح تعرفه گمرکی را با حضور یکعده صلاح نیمدانم (صحیح است) ولی یک موضوع را اشاره فرمودند که به قیمت یکعده از اجناس اضافه شده‌است (مکی – به قیمت تمام اجناس اضافه شده‌است) بنده می‌خواستم عرض کنم که کمال خوشوقتی است که یان کار شده‌است چرا؟ برای اینکه این نسخه که درست برای همین درد نوشته شده موثر هتم واقع شده‌است یعنی اصل نظر دولت این بود که یک سلسله از اجناس وارداتی که ضروری است ماشین آلات خیر اساس کامیون و سواری خیر لاستیک خیر تمام اینها قیمتش بالا نرفته (مکی – رفته آقا بالا رفته در نتیجه عملیات مشمشع شما بالا رفته حتی به قیمت سبزی خوردن هم اضافه شده) برای اینها گواهینامه ارز داده می‌شود یعنی مقررات گواهی نامه مقررات اعتباری همه بحکم سابق باقی است حتی یک تسهیلاتی هم شده سهمیه یک قدری زیادتر شده اعتباراتش با ترتیبی که در بانک ملی داده شده بیشتر شده نظر دولت از گذرانده این تصویب نامه اساسا" این بود که بواسطه آن نرخ یک قیمت از اجناس غیر ضروری اگر توجه بفرمائید از قبیل اتومبیل سواری – رادیو – یخچال برقی از قبیل پودر و ماتیک و غیره قیمت این اجناس بالا برود تا اینکه صادرات تشویق بشود حالا برای این بالا رفتن تا می‌توانیم صادرات را تشویق بکنیم این دو امر را با هم آقایان باید در نظر بگیرند عامل اولش یعنی پول بیشتری گیر صادر کننده بیاید این تشویق صاردات شعر نیست قصه نیست تشویق صاردات یعنی صادر کننده بتواند قالی اش را بجای اینکه متری صد تومان بفروشد صد و بیست تومان بفروشد که اقلا سر بسر بشود و یا یک مختصری هم نفع ببرد و باین کار ادامه بدهد ولی این کار چرا نشد در حال حاضر کارخانجات قالی بافی شما خوابیده چندین میلیون دلار جنس خود شرکت دولتی موجود است صادراتمان همه قلم بقلم متوقف است چرا؟ برای اینکه قیمت گواهینامه دولتی بترتیبی که تعیین شده بود برای صاد کننده صرف نمی‌کرد برای اینکه بتوانیم صادرات را تشویق بکنیم دوراه داشت یا اینکه دولت از بودجه خودش یک اعتباری تصویب بکند و بگوید که هرکس وقتی که یک جنسی صادر کرد این ده تومان را از جیب خودم می‌دهم البته با وضع بودجه حاضر این وضع میسر نبود مگر اینکه بیائید یک مالیات تازه‌ای وضع کنید و بجای اینکه بیائیم مالیات تازه ایی وضع کنیم این امر را باسهل طرق و به وضعی که معمولی ترین وضع در دنیا است انجام دادیم یعنی گفتیم وارد کنندگان اجناس غیر ضروری یک قدری قیمت جنس را گرانتر بدهند آن مازاد را ما برداریم بدهیم بصادر کننده طبق آن تشریفات لیره شده سیزده تومان و خرده‌ای آن متخصصینی که نشسته‌اند و فکر کرده‌اند درست نسخه را مطابق این درد نوشته‌اند چون ما منظورمان عینا" این بود که برای آن قسمت از واردات دلار گرانتر بشود بطوریکه صادر کننده بجای اینکه دلارش را بفروشد پنج تومان بفروشد پنجاه و شش ریال غیر از این طریق دیگر راهی نداشتیم حالا اگر میفرمائید صادرات اصلا نداشته باشیم تولید داخلی از بین برود قوه خرید هم از بین برود ولی لاسیتک و ردایو را ارزانتر بخریم این یک سیاستی است دولت است برای خاطر اینها ما حاضریم که یک مقداری تحمیلات بخریدار داخلی بشود حالا بسته بنظر آقایان است.
 +
 +
رئیس - پیشنهاد آقای کهبد اساسا" مخالف با لایحه‌است لایحه دوفوری است و کمسیون نمی‌رود رویش نمی‌شود رای گرفت ماده ۱۲۰ قرائت می‌شود.
 +
 +
(بشرح زیر قرائت شد)
 +
:ماده ۱۲۰ نمایندگان حق دارند نسبت بهریک از مواد اصلاحاتی پیشنهاد نمایند مشروط بر اینکه آن پیشنهاد کاملا مربوط به موضوع لایحه باشد کلیه اصلاحاتی که از طرف یک یا چند نفر از نمایندگان پیشنهاد می‌شود باید کتبی باشد و ماده‌ای را که اصلاح پیشنهادی مربوط به آن است تصریح نماید باصلاحاتی که بتشخیص رئیس مجلس خارج از موضوع لایحه باشد ترتیب اثر داده نمی‌شود و به قرائت آن اکتفا می‌گردد.
 +
 +
رئیس – بنابراین آقای کهبد پیشنهادشانرا پس بگیرند پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای دکتر بقائی بشرح زیر قرائت شد) ریاست معظم مجلس شورایملی پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل بماده واحده اضافه شود.
 +
 +
تبصره: در معاملات دولتی دولت اجناس وارداتی را که بشرط پایاپای عرضه می‌شوند با تساوی سایر شرایط مقدم خواهد داشت. دکتر بقائی کرمانی.
 +
 +
رئیس – آقای دکتر بقائی
 +
 +
دکتر بقائی – بنده با کمال تاسف می‌خواستم فرمایشات آقای وزیر دارائی را اینجا شدیدا" تکذیب بکنم قیمت این اجناس که فرمودید اضافه نشده‌است اضافه شده‌است (صحیح است) یعنی قند و سایر چیز هائی که ضروریات درجه اول بوده‌است اضافه شده‌است حالا اگر نسخه این بوده که حقیقه باید باین چیزها اضافه شود کسانی که صاحب اتومبیل هستند میگویند لاستیک سی درصد افزوده شده ولی بنده متاسفانه اتومبیل ندارم نمی دانم ولی قیمت قند اضافه شده استا قند الان کیلوئی دوتومان است اگر نسخه حقبقه برای این بوده‌است که قیمت زندگی بالا برود ما عرضی نداریم ولی می‌خواستم خواهش بکنم از دولت جناب آقای رزم آرا که دیگر هزینه زندگی را پایئن نیاورند (خنده نمایندگان) ما دیگر عرضی نداریم خیلی هم ممنون هستیم موضوع دیگری که می‌خواستم عرض کنم خیلی اسباب تاسف است که آقایان نمایندگان توجهی را که می‌بایست پیشنهاد سابق بنده می‌فرمودند نفرمودند (بهادری – خیلی‌ها رای دادند) از آنهائی که رای دادند بی اندازه متشکرم از سایر آقایان هم از لحاظ مملکت گله دارم بحال بنده فرق ندارد و از این آقایانی که رای بان پیشنهاد ندادند خواهش می‌کنم که جواب این سوال را در خارج بمن مرحمت بفرمایند که اگر دولت هلند که ورود قالیهای ایران را ممنوع کرده اگر نتواند بما کاکائو و رادیو بفروشد چه ضرری ایران می‌برد؟ (جمال امامی – آقا در تئوری صحیح است ولی در عمل صحیح نیست) این که دیگر صحبت از ضروریات درجه اول نبود، اجناس درجه دوم بود این چه ضرری دارد در هر صورت حالا این پیشنهاد بنده دایر بر این است فرض بفرمائید در کشور‌های مختلف وقتی که دولت می‌خواهد یک خریدی بکند پیشنهاد‌های مختلفی از ممالک مختلفه می‌رسد از انگلیس، از امریکا، فرانسه، آلمان، دانمارک، بعضی
 +
 +
***8
 
[[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری شانزدهم - ۲۰ بهمن ۱۳۲۸ تا ۲۹ بهمن ۱۳۳۰]]
 
[[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری شانزدهم - ۲۰ بهمن ۱۳۲۸ تا ۲۹ بهمن ۱۳۳۰]]

نسخهٔ ‏۱۸ ژوئیهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۴:۴۵

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری شانزدهم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری شانزدهم

تصمیم‌های مجلس شورای ملی درباره نفت و گاز
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره شانزدهم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ امرداد ۱۳۲۹ نشست ۵۲

روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران

شامل متن قوانین – تصویبنامه‌ها – صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی – مذاکرات مجلس سنا

اخبار رسمی – فرامین – انتصابات – آیین‌نامه‌ها – بخشنامه‌ها - آگهی‌های رسمی و قانونی سوالات

سال ششم – شماره ۱۵۹۲

۴شنبه ۱۸ امرداد ماه ۱۳۲۹

دوره شانزدهم قانونگذاری

شماره مسلسل ۵۲

مذاکرات مجلس شورای ملی

جلسه ۵۲

مجلس دو ساعت و بیست و پنج دقیقه قبل از ظهر بریاست آقایی رضا حکمت تشکیل گردید.

۱ – قرائت غایبین جلسه قبل
۲- بیانات قبل از دستور آقای گنجه
۳- بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی
۴- معرفی آقای دکتر پورهمایون به سمت معاونت وزلرت اقتصاد ملی به وسیله آقای وزیر اقتصاد ملی
۵- بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی
۶- معرفی آقای دکتر آل‌بویه به معاونت وزارت فرهنگ به وسیله آقای وزیر فرهنگ
۷- بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی و خاتمه مذاکرات و ارجاع به مجلس سنا
۸- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دارایی
۹- تعیین موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه

– قرائت غائبین جلسه

۱ – قرائت غائبین جلسه قبل

رئیس – صورت غائبین جلسه گذشته قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه – آقایان صفوی، امینی، اسکندری، اسلامی، فتحعلی افشار، محسن طاهری، حاذقی، دکتر راجی، اورنگ.

غائبین بی اجازه – آقایان ابریشم‌کار، حسن اکبر شهاب خسروانی، دکتر احمد سید امامی، سالار بهزادی، کاظم شیبانی، صدر میر حسینی، اعظم زنگنه.

دیرآمده با اجازه - آقایی شوشتری

دیرآمدگان بی اجازه - آقایان - محمد حسن امیر افشاری، محمد هراتی، مجید موقر، معین‌زاده، تولیت، سلطانی، خاک‌باز، سودآور، نصرتیان، علی‌محمد دهقان، سنندجی.

– بیانات قبل از دستور آقای گنجه

۲ – بیانات قبل از دستور آقای گنجه

رئیس – آقای گنجه

گنجه – امروز صورت جلسه نرسیده بنده می‌خواستم راجع به این موضوع تذکر بدهم حضورتان دستور بفرمائید صورت جلسات را سروقت برسانند البته آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند که در این اواخر در بعضی از روزنامه‌های مرکز موضوعاتی راجع به آذربایجان و اوضاع مرزی و سیاسی آنجا منتشر شده بود بنده می‌خواستم تذکر بدهم که اوضاع آذربایجان امروز در نهایت آرامش و سکون یکی هم این مطلب است که بعد از پنجسال که حکومت نظامی در صفحات آذربایجان مستقر بود ن خوشبختانه دولت کنونی با توجه به اوضاع و ترفیه حال و آسایش اهالی آذربایجان حکومت نظامی را در آنجا لغو کرد (شوشتری – و سایر جاها) و سایر جا‌ها (مکی – در اصفهان و آبادان لغو نکرده) اینستکه بنده خواستم از طرف آقایان نمایندگان آذربایجان از این اقدام مصلحت آمیز دولت که بعد از پنجسال زحمت و مشقت حاضر شده‌است که اهالی را در امور کشوری آزاد بگذارد تشکر و امتنان کنم.

مکی – حکومت نظامی اصفهان و آبادان را برنداشته‌اند.

رئیس – صورت مجلس امروز نداریم، آقای شوشتری – راجع به همین مطلب فرمایشی دارید؟

شوشتری – بنده می‌خواستم تذکر بدهم که صورت جلسه سه روز است نرسیده‌است.

رئیس – بلی، تند نویسی صورتمجلس را روز پنجشنبه بچاپخانه داده‌اند امروز تحقیق کردم از طرف تندنویسها انجام وظیفه شده، گفتم تحقیق کنند که چرا چاپخانه حاضر نکرده؟

شوشتری – بلی آقا سه جلسه‌است حاضر نشده.

رئیس – چهار نفر از آقایان تقاضای صحبت کرده‌اند، ولی بنده دیروز عرض کردم که چون اول وقت عده برای رای کافی است و آقایان نمایندگان حاضرند بکار لوایح می‌پردازیم و سه ربع آخر سه ساعت را برای اینکار تخصیص می‌دهیم که صحبت کنند (صحیح است)

مکی – آن می‌شود بعد از دستور دو نظامنامه اصلاح کرده بودند نطق بعد از دستور

فقیه‌زاده – بنده یک تذکر کوچکی دارم و آن اینست که نطقهای قبل از دستور و بعد از دستور یک تقاضاهائی است از دولت، خواهش می‌کنم امر بفرمائید که بعد از دستور هم کسی از طرف دولت در مجلس باشد

رئیس – جلسه مطابق آئین نامه مدتش سه ساعت است، وقتی که دو ساعت و ربع گذشت سه ربع به آخر جلسه مانده نوبت نطق بعد از دستور می‌شود

– بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی

۳ – بقیه مذاکره در لایحه تعرفه گمرکی

رئیس – پیشنهادات لایحه تعرفه گمرکی قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم دولت مکلف است حقوق و عوارض گمرکی قند و چای و شکر و قماش نخی را تا هشتاد درصد تخفیف دهد، کشاورز صدر

رئیس – این پیشنهاد خرج است نمی‌شود رای گرفت برای اینکه در عوارض دولت تقلیل می‌دهد.

کشاورز صدر – اگر اجازه توضیح ندارم عرضی ندارم.

رئیس – بفرمائید توضیح بدهید ولی مطابق آئین نامه نیست.

کشاورز صدر – یک اشتباهی رخ داده‌است و آن اینطور است که خیال می‌کنند و این و طور هم در فکر جناب آقای رئیس جاگرفته‌است که نماینده پیشنهاد خرج نمی‌تواند بکند و صحیح است ولی وقتی که شما قانون مالیات را اینجا وضع می‌کنید در اینجا نماینده حق دارد بگوید مالیات زیاد نگیرید یا کم بگیرید این اصل فلسفه وضع همان قانون است که مطرح است آمده‌اند اختیار می‌خواهند بدولت بدهند برای حقوق و عوارض گمرکی، آیا یک نماینده حق ندارد پیشنهاد کند که دولت مکلف است از فلان جنس که مورد احتیاج عامه‌است کمتر بگیرد و از فلان جنس که مورد احتیاج نیست و لوکس است زیادتر بگیرد بنظر بنده جناب آقای رئیس این از آن مواردی است که هر نماینده حق دارد نظریات خودش را بگوید و اگر اینطور شود معنیش اینست که ما اختیار بدهیم بدولت و دولت حق داشته باشد تصمیم بگیرد ولی ما خودمان در تغییر آن حق نداشته باشیم البته یک وقت وزیر دارائی میاید تذکر می‌دهد که اگر ما این کار را بکنیم مصلحت نیست، برای اینکه عایدات ما کم می‌شود و ما نمی‌توانیم این اقدام را بکنیم آنوقت مجلس را بادلائل قانع می‌کند مجلس پیشنهاد نماینده رای ندهد اما این مطلبی که می‌گویند نمی‌شود پیشنهاد کرد قانونی که اختیار بدولت می‌دهد که میزان حقوق گمرکی را معین بکند که چکار بکند این بنظر بنده درست نیست بنابراین از طرف دولت هم کسی نیامده‌است که این نظر را رد بکند، شاید اگر استدلال کرد وزیر دارائی بنده هم قبول بکنم که دست است و صدهشتاد را تخفیف بدهم صدی چهل بشود ولی حالا که چنین استدلالی نشده و بنده از مقام ریاست که کمال احترام را بهشان درام اینست که این حق نمایندگان را محفوظ بدارند این پیشنهادات مفید است این پیشنهادات هزینه زندگی را پایین میاورد این پیشنهادات است که پذیرفتن آن از طرف دولت دلیل وجودی دولت تحولی است حالا بسته نیظر مقام ریاست و نمایندگان محترم است بنده اگر می‌گویم از قماش و از مایحتاج عمومی کم بکنند برای اینست که آن لخت و عورهای ولایات آن بیچاره هائی که دو متر چیت می‌خواهند بپوشند استطاعت خرید داشته باشند الان روزنامه کیهان اینجاست نوشته‌است که ۴۰ درصد بقماش نخی افزوده‌است، اینست که این صحیح نیست (مکی – دولت تحول است) این خدمت به مملکت است وایکاش من می‌توانستم و جناب آقای رئیس اجازه می‌دادند و آنهم مقدمه این پیشنهاد بشود که من این سرمقاله جامع آقای فرامرزی را اینجا می‌خواندم تا وظیفه نمایندگی معلوم می‌شد، من از صمیم قلب به این نویسنده بزرگوار تعظیم می‌کنم ولی چون الان حق ندارم بعدا" یکروز قبل از دستور سر مقاله ایشان را می‌خوانم تا معلوم شود وظیفه مجلس هم چیست؟

رئیس – باید رعایت کرد که آئین‌نامه اجرا شود، ماده ۱۳۷ قرائت می‌شود (بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۳۷ – هیچیک از نمایندگان نمی‌تواند بهیچ عنوان چه مستقلا و چه در ضمن لوایح و طرحها پیشنهاد خرج، یا پیشنهادی که بالواسطه مستلزم خرج باشد بنماید

کشاوزر صدر – بموجب همین ماده اعتراض دارم

رئیس – شما پیشنهاد می‌کنید که از عوائد دولت کسر شود.

مکی – این کسر مالیاتست آقا خرج نیست.

کشاورز صدر – این عدم النفع است عدم النفع غیر از پیشنهاد خرج است

رئیس – آقای اردلان

اردلان - اگر که بودجه کل کشور مطرح بود یک میلیون عایدی بود، یک میلیون مخارج، نمایندگان اینرا جرح و تعدیل می‌کردند، می‌گفتند از این خرج بزینم و در این عایدی اضافه بکنیم، این البته صحیح است. ولی بدولت اجازه می‌دهید که تعرفه گمرکی را تعیین کند (مکی – برخلاف قانون اساسی) یعنی چه؟ یعنی ممکن است که یک وکیل با دادن این اختیار موافق باشد یک وکیل یا دادن این اختیار مخالف باشد، وقتی که تمام شد رای مجلس قاطع خواهد بود که این اختیار داده می‌شود یا داده نمی‌شود. والا تعرفه گمرکی پنج، شش هزار رقم است / اگر ما بخواهیم که هر کدام از اینها را دانه دانه رای بگیریم و مطرح بکنیم، کارمان بکجا می‌رسد؟ اینست که بنده از مقام ریاست استدعا می‌کنم همین طور که نظر خود مقام ریاست بود این پیشنهاد قابل طرح نیست و آنچه که مربوط به لایحه بودجه‌است رای نگیرد و اگر بودجه کل کشور مطرح بود فرمایش آقا صحیح بود می‌فرمودند که در ستون عایدی نوشته‌است قند و شکر سود بازرگانی دولت اینقدر است، من نماینده هستم می‌گویم اینقدر بشود و در جای دیگر هزینه دولت این قدر است، کمتر می‌کنیم ولی بودجه کل کشور مطرح نیست، اختیاراتی است می‌خواهند بدولت بدهند که تعرفه گمرکی را برای یکمرتبه کم کند یا زیاد معین بکند و بعد از شش ماه هم بیاورد بمجلس. جنابعالی اگر نظر موافق یا مخالف دارید باید در اصل موضوع صحبت بفرمائید، والا نسبت بمواد تعرفه گمرکی اگر هر کدام از ما بخواهیم اظهار نظر بکنیم، این لایحه این دوره که سهل است دوره‌های دیگر هم عملی نمی‌شود.

کشاورز صدر – بنده طبق همان ماده ۱۳۷ عرض دارم، می‌خواستم استدعا کنم رای بگیرید تا ببینیم مجلس چه نظری دارد، آقای دکتر طاهری و آقای دکتر مصدق نظرشان چیست.

رئیس - رای گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای کشاورز صدر آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (عده کمی برخاستند) تصویب نشد پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد) پیشنهاد می‌کنم ورود ورق بازی قمار ممنوع شود کشاورز صدر

کشاورز صدر – آقا آن را که رای نگرفنید.

رئیس – چرا رای گرفتم می‌خواهید مطمئن شوید یکدفعه دیگر رای بگیرم تا مطمئن شوید.

کشاورز صدر - بنده خودم ملتفت نشدم قربان که پا شوم.

رئیس - بفرمائید.

کشاورز صدر – البته مقام ریاست هر چه می‌فرمایند صحیح است بنده توجه نداشتم این را تصدیق می‌کنم ولی بی مناسبت با آن مثل شیخ ابو تراب نبود که در این باب رای گرفتند و همه بهش گفتند تو

      • ۳

بنابراین تصور می‌کنم که اب انتخاب ایشان یکی از قدمهای موثر اصلاحی برای اصلاح وضع اقتصادی برداشته شده باشد (عده‌ای از نمایندگان – مبارک است انشاءالله)

رئیس – رای گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای دکتر بقائی (دکتر کیان – آقا فقط یکنفر مخالف صحبت کرد)

- بقیه مذاکره در لایحه گمرکی

۵ – بقیه مذاکره در لایحه گمرکی

رئیس – آقای جمال امامی هم جواب دادند حال به پیشنهاد ایشان را می‌گیریم...

دکتر کیان – قانون گمرک بدولت حق داده که اگر کشورهای تضییقاتی نسبت بکالای ما بکند خود دولت اقدام بکند و عمل متقابله بمثل بکند (در این موقع وزیر دارائی وارد تالار جلسه شدند)

وزیر دارائی - پیشنهاد آقای دکتر بقائی را مجددا" قرائت میفرمائید. (شرح سابق قرائت شد)

وزیر دارائی – اجازه بفرمائید.

رئیس – بفرمائید.

وزیر دارائی – بنده خیلی خوشوقتم از توجهی که آقایان نمایندگان باین لایحه تعرفه گمرکی نشان می‌دهند برای اینستکه نشان می‌دهد که تا چه حد باهمیت این موضوع پی برداه‌اند ولی در عین حال این مذاکرات و پیشنهاداتی که در اینجا می‌شود اصل موضوع را که پرداختن به مطلب یعنی اصلاح تعرفه گمرکی است بعقب می‌اندازد و منظور از این ماده واحده اصلا منحرف می‌شود چرا؟ برای اینکه طبق این ماده واحده دولت فقط یک اجازه‌ای می‌خواهد که در حقوق و عوارض گمرکی یک تجدید نظری بکند و مجموع این مذاکاتی که میفرمایئد و خیلی هم مفید است در نظر می‌گیرد و عمل می‌کند ولی ایجاد مشکل یا تعیین معافیت‌ها و یا مجاز آنها رد اینجا وارد شده در اساس تعرفه گمرکی است و این اصلا مطلب را یعنی موضوع ماده واحده را خراب می‌کند بنا براین استدعای بنده اینست که اگر آقایان یک تذکراتی دارند یا پیشنهادی دارند بخود بنده بفرمایند تا اینکه در کمسیونی که تشکیل می‌دهیم با تبادل نظری که بعمل میاید به پیشنهادات آقایان رسیدگی کنیم و با تبادل نظر و استدلال بین الاثین بیک نتیجه‌ای برسیم ولی در اینجا اگر بخواهیم تمام مطالبی که مربوط به تعرفه‌است بنده یا یکنفر جواب بدهد جز اتلاف وقت اثری ندارد چرا؟ برای اینکه همانطور یکه بنده عرض کردم یک اصل تجدید نظر در تعرفه گمرکی را در اینجا خواسته‌ایم دیگر نمی‌توانیم وضع این تجدید نظر را از مجلس بخواهیم چرا؟ برای اینکه اگر بفرمائید کارت بازی ممنوع شود از فردا قدرت اینکه ما روی اقلام کارت بازی را قلم بکشیم. با این طرز نداریم برای اینکه باید این قانون تصویب بشود مراحل قانونی خود را طی کند بمجلس سنا برود و رسیدگی بشود و بصحه مبارک ملوکانه برسد بعد بما ابلاغ بشود متضمن یک بالا رفتن در بازار است بنابراین تستدعا می‌کنم آقایان با توجه به این مطلب که شاید در عرض این چند روز احساس فرموده‌اند که وزارت دارائی و وزارت اقتصاد ملی کاملا باز است برای اینکه تبادل نظر کامل در هر مطلبی با آقایان بشود بنابراین خواهش می‌کنم آقایان نظریاتشان را بگذارند و در این مرحله ماده واحده را همانطوریکه پیشنهاد شده تصویب بفرمائید. (دکتر بقائی – بنده توضیحی دارم اجازه بدهید عرض کنم)

رئیس – شما توضیح دادید همان یکبار کافیست.

نورالدین امامی – آقای دکتر پیشنهاد تان را پس بگیرید رای ندهند بد است.

دکتر بقائی – رای ندهید تازه مثل حالا می‌شود بنده می‌گویم وقتی دولت هلند قالی ما را نمی‌خرد ما هم نه کاکائو هلند را بخریم و نه رادیوی هندی را اجازه بدهیم وارد بشود.

رئیس – رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر بقائی آقایانیکه موافقند قیام فرمایند.

دکتر بقائی – رای ندهید تازه مثل حالا می‌شود بنده می‌گویم وقتی دولت هلند قالی ما را نمی‌خرد، ما هم نه کاکائو هلند را بخریم و نه رادیوی هندی را اجازه بدهیم وارد بشود.

رئیس – رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای دکتر بقائی آقایانیکه موافقند قیام فرمایند.

دکتر بقائی - آقایان این بصرفه مملکت است. (عده کمی برخاستند) تصویب نشد. پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود. (بشرح ذیل قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی – دولت مکلف است بلافاصله پس از تصویب این قانون فتح قرار داده هائیرا که شامل تثبیت حقوق گمرکی است بدولتهای طرف معاهده اخطار نماید ضمنا" مدت اعتبار این قانون از ۶ ماه به ۸ ماه تمدید می‌شود.

دکتر کیان – متاسفانه امروز بعضی از پیشنهادها با اینکه پیشنهادهای مفیدی بود ولی چون در اوضاع و احوال نامناسبی طرح شد بالنتیجه رد شد منجمله یکی از پیشنهادهای بسیار مفیدی که اگر در یک موقعیت دیگری و طرح لایحه‌ای دیگر به مجلس شورای ملی میامد مفید بود همین پیشنهاد آقای دکتر بقائی بود ولی خود بنده باتمام میلی که به این پیشنهاد داشتم نتوانستم رای بدهم و اینکه در اینجا تذکر می‌دهم برای اینست که استنباط نشود که این پیشنهاد در این مجلس با این نظر مخالفند بلکه بنده خودم یکی از آنهائی هستم که موافق هستم ولی رای ندادم برای اینکه این پیشنهاد بورد نبود یعنی نامناسب پیشنهاد شده بود و بجای خودش نبود یعنی نامناسب پیشنهاد شده بود و بجای خودش نبود بنابراین مناسب دارد که دولت خودش در این باره اقدام کند ولی آنچه که بنده می‌خواهم عرض کنم راجع باین است که ما قرار دادی دادیم با دولت امریکا که بموجب آن قرارداد قید شده‌است که هیچگونه حقوق و عوارض زائد بر آنچه که در موقع عقد آن قرار داد را متاسفانه با عمل بسیار بی جائی که وزارت خارجه در جای خودش کرده جنبه عمومیت خودش گرفته و دول دیگری که با ما هیچ گونه رابطه‌ای نداشته‌اند بدون هیچگونه رابطه‌ای این استفاده را کرده‌اند و نسبت به آن کالاهائی که بموجب آن قرارداد تصویب شد آنها هم از همان تفسیر و تصمیم استفاده کرده‌اند و در این جاست که پیشنهاد آقای دکتر بقائی معنایش را پیدا می‌کند یعنی ما با دولت امریکا با یک مقتصیات متقابلی قراردادی بسته‌ایم آنها نسیت بتریاک و یا چیزهای دگر ما امتیازاتی داده‌اند ما هم نسبت به رادیو و اتومبیل و چیزهای دیگر آنها تخفیفی در حقوق گمرکی داده‌ایم بنابراین حق نبود که وزارت خارجه این مزیت را به سایر مماکلی که با ما قراردادی راجع به تعرفه گمرکی نبسته‌اند بدهد ولی متاسفانه این کار شده و ۱۹ دولت از آن استفاده کرده‌اند و بعد از طرف دولت بعد از جنگ قراردادی بسته نشد این است که بنده این موضوع را قابل توجه میدانم که وزارت اقتصادی ملی و گمرک توجه داشته باشند که بایستی این قرارداد را با دولتی که منعقد شده‌است مراعات بکنند و از طرف دیگر چون ما قراردادی با دولت آمریکا داریم در حال حاضر نمی‌توانم هیچ افزایش و یا تغییری که در مقابل آن قرارداد وجود داشته به حقوق گمرکی بیفزائیم و بنده گمان می‌کنم که مدت اخطار قبلی که در آن قرارداد معین شده ششماه باشد و اگر چنانچه این موعد اخطار منقضی شده باشد دولت حق ندارد که بتعرفه گمرکی اجناس امریکائی اضافه کند و از این جهت این لایحه‌ای که دولت بمجلس شورایملی تقدیم نموده بکلی بیفایده‌است زیرا فرض بفرمائید که این لایحه تصویب شد و طبق این لایحه شما نمی‌توانید آن حقوق گمرکی را که مطابق قرارداد تثبیت کرده‌اید اضافه بکنید و مدت شش ماه هم اخطار قبلی است یعنی مدتی است که قانونی است بنابراین ششماه منقضی می‌شود بفرض اینکه شما بلافاصله بعد از این اخطار بخواهد لغو بکنید بازهم در این مدت نمی‌شود یعنی اگر مدتش کمتر از ششماه اخطار قبلی باشد البته می‌شود و بعقیده بنده دولت بایستی در نظر بگیرد وقتی که یک همچو قانونی بمجلس بیاورد قبلا باید بدولت امریکا اخطار کرده باشد و این موضوع تجدید نظر را برای خودش تحصیل کرده باشد بعد این لایحه را بمجلس بیاورد حالا اگر این کار را بکند و اگر آن مدت ششماه باشد اقلا این لایحه را تغییر بدهید و مدتش را بیشتر از اخطار لایحه قبلی قرار بدهید یعنی عرض بنده این است که اگر مدت این اخطار ششماه باشد کم است بنابراین این پیشنهاد را قرائت بفرمائید. (پیشنهاد آقای دکتر کیان مجددا" بشرح سابق قرائت شد)

دکتر کیان – در این صورت باید لایحه را تغییر داد اگر ششماه‌است این اختیار را برای هفت ماه بدهید.

امامی اهری – به پیشنهادتان مدت یکماه را اضافه بکنید.

رئیس – آقای وزیر دارائی

      • 5

پیشنهاد آقای مهدی ارباب بشرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم لوازم برق بنگاه مستقل برق تهران که در گمرک موجود یا در آتیه وارد شود از عوارض گمرکی و دولتی معاف است.

رئیس – آقای مهدی ارباب

مهدی ارباب – عرض کنم که یک قسمت از خرابی کارهای گذشته ما ناشی از فرمالیته‌های خشک بی معنی بود که دولتها وسیله قرار می‌دادند که کاری انجام نشود خوشبختانه دولت حاضر معتقد و پای بند بفرمالیته نیست اگر قرار شد یک حقوق و یک عوارضی از یک صندوق بیرون بیاورند و بدهند و باز هم برگردانند بهمان صندوق دیگر یک سال تعطیل کردن مال در گمرک بضرر ترقی مملکت است چیزیکه مخصوص دولت و برای خود دولت است وارد کننده اش خود دولت است همین تشریفات بی معنی باعث می‌شود که ۶ ماه یکسال در گمرک می‌ماند و از آن جنس استفاده نمی‌کند این است که آقایان توجه خواهند فرمود که این عمل گذشته تقریبا" عمل الک ازقفا بوده‌است و بنده استدعا می‌کنم مرحمت بفرمایئد که مال خود دولت برای خود دولت ۶ ماه و یک سال تحت یک عنوان واهی معطل نماند بنده عرض دیگری ندارم.

رئیس – آقای وزیر دارائی

وزیر دارائی – در این قسمت ماشین آلات برق تهران این اموال باز هم بدوقسمت می‌شود یک قسمت از ماشین آلات آنهائی است که از اول سال سال ۲۹ وارد و یا بعد از این وارد می‌شود که این وارد می‌شود که این خود بخود مشمول ماده واحده خواهد بود برای اینکه آقایان اگر نظرشان باشد این ماده در جلسه گذشته اصلاح شد که شامل کلیه ماشین آلاتی که رد سال ۲۹ وارد می‌شود شده‌است یک قسمت دیگر شامل ماشین آلاتی است که قبل از ۲۹ وارد شده‌است در این قسمت بنده در جلسه قبل مخالفت نمودم که همه ماشین آلاتی که در سال ۲۸ وارد شده مشمول تعرفه گمرکی که بعد از این اجرا خواهد شد نشود بهمان دلائلی بود که در جلسه گذشته عرض کردم و بطیق اولی برای اینکه در جواب پیشنهادیکه آقای اهری در جلسه قبل کردند عرض کردم اگر بنا بشود تمام پرونده‌های وارداتی سال قبل را بیاوریم جلو و اینها را مطرح بکنیم ما را دچار یک سلسله اشکالاتی خواهد نمود که فایده‌ای ندارد و اگر جناب آقای ارباب مهدی قبول دارند که خود شهرداری یک دستگاه دولتی است پس اینقدر هم فرق نمی‌کند که این عوارض را بپردازد یا نپردازد ولی بطریق اولی باید اینرا در مورد برق افراد قبول بکنیم چرا در مورد ماشین آلات کشاورزی قبول نکنیم اگر در مورد ماشین آلات کشاورزی قبول بکنیم چرا در مورد نساجی قبول نکنیم و اگر ما اول پنج نفر را قبول بکنیم یقین درام که هریک از آقایان در خارج یک پیشنهاداتی خواهند داشت که مال بنده در ۲۵ اسفند وارد شده حالا که تا اینجا آمده‌ایم چرا بیشتر از این نرویم اینست که بنده استدعا می‌کنم که این قبل پیشنهاد‌های عطف بماسبق را شما پس بگیرید (صحیح است) (ارباب مهدی – بنده یک توضیح می‌خواهم بدهم)

رئیس – شما یکدفعه می‌توانیند توضیح بدهید (ارباب مهدی – بنده پیشنهادم مربوط بخود دولت بود نه افراد خارج پیشنهاد من لوث شد جناب آقای رئیس) ما یکدفعه توضیح دادید (مسعودی – آقای ارباب پیشنهاد خود را پس گرفتند)

نورالدین امامی – عرض کنم در این که برق تهران احتیاج دارد باینکه ماشین هائیکه برای آن وارد می‌شوند باید این ماشین‌ها نصب شود و مردم تهران استفاده کنند در این قسمت حرفی نیست و در اینکه بودجه برق تهران اجازه نمی‌دهد که ماشین‌ها را فعلا" از گمرک خارج کند و گمرک ندهند حرفی نیست و در اینکه رئیس برق فعلی تهران یک جوان فعال و جدی است و خوشبختانه بنده ایشان را نمی‌شناسم و تعریف عملیات ایشان را از دور شنیده‌ام در این قسمت هم حرفی نیست ولی این را باید آقایان توجه بفرمایند که دولت پول می‌خواهد باید پول داشته باشد تا مملکت را اداره بکند ما هی پیشنهاد بکنیم از این ماشین‌های فلاحتی از این ماشین‌ها ی کشاورزی از اجناس برق از سم و سم پاش و چیزهای دیگر گمرک نگیرند پس تکلیف دولت چیست؟ از چی مالیات بگیرد پس این دولتا خرجش را از کی بگیرد؟ یکی از موارد مهم عوائد این دولت گمرک است ما از این قبیل پیشنهادات که می‌دهیم دولت را وادار خواهیم کرد که یک لوایح مفیدی را بمجلس نتواند بیاورد دولت را پشیمان خواهیم کرد از تقدیم لوایح مفیدی و این بصلاح مملکت نیست آقایان خیال بفرمائید که دولت لایح نیاورده‌است این پیشنهاداتیکه مکنید آنوقت چطور می‌شد؟ دولت آمده‌است لایحه آورد ه‌است که در تعرفه و حقوق گمرکی یک قسمت از واردات مملکت از آنهائیکه بضرر مملکت است و لوکس است نسبت بآنها یک تجدید نظر بکند در نتیجه بحث و مذاکراتی که در این چند روزه شدهوضعیت بازار روی تما اجناس نسبت بتمام اجناس روی ترسی که مردم دارند صددرصد بالا رفته این آخرش چه خواهد شد؟ ما هم که دیگر وقت نداریم و یک مقدار لوایح مفیدی هم داریم که همینطور مانده‌است من استدعا می‌کنم آقایان پیشنهادشان را بگذارند موقعی که بودجه کل کشور مطرح است در اینجا با حضور دولت حک و اصلاحاتی بکنیم.

مکی – این ابتکار دکتر ساخت وطنی ما است باید افتخار بکنید این از ابتکارات دولت است که قیمت اجناس بطور سرسام آوری بالا می‌رود.

رئیس – رای گرفته می‌شود پیشنهاد آقای ارباب مهدی آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (چند نفری قیام کردند) تصویب نشد (نورالدین امامی – خودش تنها یا می‌شود جناب رئیس) (ارباب مهدی – سه چهار نفر دیگر هم پا می‌شوند) پیشنهاد آقای قبادیان قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

پیشنهاد می‌کنم اشیائی که در تعرفه گمرکی از عوارض معاف می‌شوند وارد کنندگان در تحت نظر وزارت اقتصاد ملی مکلفند بیش از صدی ده سود حق نداشته باشند از خریدار اخذ نمایند

قبادیان – بنده پیشنهادم این است که در تعرفه گمرکی یک قدمهای موثری دولت برداشته‌است برای اینکه یک قسمت از اشاء که مورد نیاز نیست یک مالیاتهائی بدهند و آن قسمت هائی که مورد احتیاج است یک مالیات کمتری بدهند ولی نسبت بتجار واردکننده قردا وارد کنندگان می‌آیند از مردم خریدار بیش از صدی چهل صدی پنجاه سود می‌گیرند بنابراین روی همین عقیده بود که صدی ده پیشنهاد کردم که هم صرفه برای وارد کننده داشته باشد و هم زیانی بخریدار وارد نشود روی این اصل اگر بیش از صدی ده بهای کالا را وارد کننده سود نگیرد بنده پیشنهادم را پس می‌گیرم (رئیس – پس گرفتید؟) نخیر.

رئیس – آقای وزیر دارائی.

وزیر دارائی – در اینکه باید سعی بشود که وارد کنندگان یا تولید کنندگان داخلی و غیره زیاد استفاده نکنند حرفی نیست و این عقیده باطنی شخص بنده‌است که هنوز در این مورد تبادل نظری با همکاران خود نکرده‌ام ولی بنظر بنده هر نوع نظارتی که با دستگاهای فعلی ناجور دولت در این امر بشود عیر از ایجاد مزاحمت اثری ندارد و بهترین راه این است که از راه یک سیاست رقابت و سیاست وارداتی و تعرفه گمرکی و غیره جوری وسائل را فراهم کرد که تجار آزادتر کار خود را بکنند و تولید کنندگان هم راضی باشند و بخریداران هم اجحافی نشود ولی این نوع رفتن دردکان هر کسی که هر که اینکار را کرد چنین و چنان خواهد شد عملا دیده‌ایم که جز سوء اثر هیچ نوع نفعی نداشته‌است.

رئیس – رای گرفته می‌شود به پیشنهاد آقای قبادیان.

قبادیان – پس می‌گیرم.

(پیشنهاد آقای کهبد اینطور خواهد شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی – اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که تبصره ذیل به این ماده اضافه شود تبصره – دولت مکلف است تعرفه گمرکی مربوط به این قانون را بتصویب کمسیون اقتصاد ملی و کمسیون دارائی مجلس شورایملی برساند. کهبد.

معدل – آقا این قابل طرح نیست مجلس رای داده بفوریتش یعنی دیگر نرود بکمسیون.

رئیس - این آئینامه ندارد آقا.

کهبد – عرض کنم که پیشنهادی که بنده کردم بنده تصور می‌کنم که بنفع خود دولت هم باشد برای اینکه وقتی که ما می‌خواهیم قانونی وضع کنیم که مالیات از مردم بگیریم بموجب قانون اساسی باید حتما" مجلس تصویب بکند (صحیح است) دولت فعلی شاید با حسن نیت این لایحه را آورده‌است ولی از کجا معلوم که چندی بعد کس دیگری نباید و سوء نیتی نداشته باشد و هر ساعتی اقتصادیات کشور را دچار تحولات نکند (مکی – نظر این دولت هم همین است) بنده عقیده‌ام این است که در یک جلسه همان تعرفه که خود دولت تعیین کرده‌است و از حق هم نمی‌شود گذشت که چندین سال است یکعده از متخصصین نشسته اندوحتی هیمن اواخرهم یک عده‌ای ازمتخصصین نشسته‌اند این تعرفه را با اخذ تعرفه‌های سایرممالک تهیه و تنظیم کردند منجمله رئیس فعلی گمرک است که مرد خیل شریفی است و کارش منظم است منظورم این است که خود همین تعرفه را با هیمن کیفیت کههست بدون اینکهکم یا زیاد بشود کمسیوین قاونین دارائی و کمسیون اقتصاد ملی هم تصویب بکند که بعدنشود این را کم و اضافه کرد تا موقعیتکه این مرحله خود ش را طی بکند و بعد بیاید بتصویب مجلس شورای ملی برسد این به عقیده بنده اگر دولت هم موافقت بکند یکقدری بار مسئولیت را از دوش خویش برداشته‌است چون اگر این را بفرمائید که کسی نمیداند وضع این تعرفه چیست اینطور نیست بنده عرض می‌کنم که یک عده زیادی میدانند چائی را کیلوئی پنجاه ریال برایش تعرفه معین کرده‌اند این تعرفه جدید جز تشویق قاچاق چیز دیگری نیست بنده عرض می‌کنم که این تعرفه فعلی را که معین کرده‌اید و دولت تصویب کرده‌است این را کاری بکنید که کم و زیاد نشود و این اختیار به کمیسیون داده نشود که این ماده را تصویب بکنند و بعد قابل جرح و تعدیل نباشد نظر دیگری که می‌خواستم عرض کنم این است که در تنیجه هیمن تصویب نامه اخیر و همین جریانات این تعرفه گمرکی شاید صدی سی صدی پنجاه به قسمت کالا‌ها اضافه شده‌است و اگر پیشنهادی که بنده داده‌ام اگر دولت آن را مورد توجه وو نظر قرار داده بود این اشکالات پیش نیم آمد.

موضوع دیگری که می‌خواستم عرض کنم این بود که بنده نه در خواست گمرکی دارم و نه یک دینار جنس در گمرک موجود دارم مطالبی که در این مورد در روزنامه‌ها نوشته‌اند مورد تکذیب بنده‌است بنده تمام جنس موجودیم را در گمرک به آقایان بطور مجانی واگذار می‌کنم.

رئیس – آقای وزیر دارائی

وزیر دارائی – بنده راجع به پیشنهاد آقای کهبد دلائلی که قبلا عرض کرده‌ام و مکرر در مکرر گفته شده موافق نیستم و این پیشنهاد را صلاح نمیدانم یعنی طرح تعرفه گمرکی را با حضور یکعده صلاح نیمدانم (صحیح است) ولی یک موضوع را اشاره فرمودند که به قیمت یکعده از اجناس اضافه شده‌است (مکی – به قیمت تمام اجناس اضافه شده‌است) بنده می‌خواستم عرض کنم که کمال خوشوقتی است که یان کار شده‌است چرا؟ برای اینکه این نسخه که درست برای همین درد نوشته شده موثر هتم واقع شده‌است یعنی اصل نظر دولت این بود که یک سلسله از اجناس وارداتی که ضروری است ماشین آلات خیر اساس کامیون و سواری خیر لاستیک خیر تمام اینها قیمتش بالا نرفته (مکی – رفته آقا بالا رفته در نتیجه عملیات مشمشع شما بالا رفته حتی به قیمت سبزی خوردن هم اضافه شده) برای اینها گواهینامه ارز داده می‌شود یعنی مقررات گواهی نامه مقررات اعتباری همه بحکم سابق باقی است حتی یک تسهیلاتی هم شده سهمیه یک قدری زیادتر شده اعتباراتش با ترتیبی که در بانک ملی داده شده بیشتر شده نظر دولت از گذرانده این تصویب نامه اساسا" این بود که بواسطه آن نرخ یک قیمت از اجناس غیر ضروری اگر توجه بفرمائید از قبیل اتومبیل سواری – رادیو – یخچال برقی از قبیل پودر و ماتیک و غیره قیمت این اجناس بالا برود تا اینکه صادرات تشویق بشود حالا برای این بالا رفتن تا می‌توانیم صادرات را تشویق بکنیم این دو امر را با هم آقایان باید در نظر بگیرند عامل اولش یعنی پول بیشتری گیر صادر کننده بیاید این تشویق صاردات شعر نیست قصه نیست تشویق صاردات یعنی صادر کننده بتواند قالی اش را بجای اینکه متری صد تومان بفروشد صد و بیست تومان بفروشد که اقلا سر بسر بشود و یا یک مختصری هم نفع ببرد و باین کار ادامه بدهد ولی این کار چرا نشد در حال حاضر کارخانجات قالی بافی شما خوابیده چندین میلیون دلار جنس خود شرکت دولتی موجود است صادراتمان همه قلم بقلم متوقف است چرا؟ برای اینکه قیمت گواهینامه دولتی بترتیبی که تعیین شده بود برای صاد کننده صرف نمی‌کرد برای اینکه بتوانیم صادرات را تشویق بکنیم دوراه داشت یا اینکه دولت از بودجه خودش یک اعتباری تصویب بکند و بگوید که هرکس وقتی که یک جنسی صادر کرد این ده تومان را از جیب خودم می‌دهم البته با وضع بودجه حاضر این وضع میسر نبود مگر اینکه بیائید یک مالیات تازه‌ای وضع کنید و بجای اینکه بیائیم مالیات تازه ایی وضع کنیم این امر را باسهل طرق و به وضعی که معمولی ترین وضع در دنیا است انجام دادیم یعنی گفتیم وارد کنندگان اجناس غیر ضروری یک قدری قیمت جنس را گرانتر بدهند آن مازاد را ما برداریم بدهیم بصادر کننده طبق آن تشریفات لیره شده سیزده تومان و خرده‌ای آن متخصصینی که نشسته‌اند و فکر کرده‌اند درست نسخه را مطابق این درد نوشته‌اند چون ما منظورمان عینا" این بود که برای آن قسمت از واردات دلار گرانتر بشود بطوریکه صادر کننده بجای اینکه دلارش را بفروشد پنج تومان بفروشد پنجاه و شش ریال غیر از این طریق دیگر راهی نداشتیم حالا اگر میفرمائید صادرات اصلا نداشته باشیم تولید داخلی از بین برود قوه خرید هم از بین برود ولی لاسیتک و ردایو را ارزانتر بخریم این یک سیاستی است دولت است برای خاطر اینها ما حاضریم که یک مقداری تحمیلات بخریدار داخلی بشود حالا بسته بنظر آقایان است.

رئیس - پیشنهاد آقای کهبد اساسا" مخالف با لایحه‌است لایحه دوفوری است و کمسیون نمی‌رود رویش نمی‌شود رای گرفت ماده ۱۲۰ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۲۰ نمایندگان حق دارند نسبت بهریک از مواد اصلاحاتی پیشنهاد نمایند مشروط بر اینکه آن پیشنهاد کاملا مربوط به موضوع لایحه باشد کلیه اصلاحاتی که از طرف یک یا چند نفر از نمایندگان پیشنهاد می‌شود باید کتبی باشد و ماده‌ای را که اصلاح پیشنهادی مربوط به آن است تصریح نماید باصلاحاتی که بتشخیص رئیس مجلس خارج از موضوع لایحه باشد ترتیب اثر داده نمی‌شود و به قرائت آن اکتفا می‌گردد.

رئیس – بنابراین آقای کهبد پیشنهادشانرا پس بگیرند پیشنهاد دیگری قرائت می‌شود (پیشنهاد آقای دکتر بقائی بشرح زیر قرائت شد) ریاست معظم مجلس شورایملی پیشنهاد می‌کنم تبصره ذیل بماده واحده اضافه شود.

تبصره: در معاملات دولتی دولت اجناس وارداتی را که بشرط پایاپای عرضه می‌شوند با تساوی سایر شرایط مقدم خواهد داشت. دکتر بقائی کرمانی.

رئیس – آقای دکتر بقائی

دکتر بقائی – بنده با کمال تاسف می‌خواستم فرمایشات آقای وزیر دارائی را اینجا شدیدا" تکذیب بکنم قیمت این اجناس که فرمودید اضافه نشده‌است اضافه شده‌است (صحیح است) یعنی قند و سایر چیز هائی که ضروریات درجه اول بوده‌است اضافه شده‌است حالا اگر نسخه این بوده که حقیقه باید باین چیزها اضافه شود کسانی که صاحب اتومبیل هستند میگویند لاستیک سی درصد افزوده شده ولی بنده متاسفانه اتومبیل ندارم نمی دانم ولی قیمت قند اضافه شده استا قند الان کیلوئی دوتومان است اگر نسخه حقبقه برای این بوده‌است که قیمت زندگی بالا برود ما عرضی نداریم ولی می‌خواستم خواهش بکنم از دولت جناب آقای رزم آرا که دیگر هزینه زندگی را پایئن نیاورند (خنده نمایندگان) ما دیگر عرضی نداریم خیلی هم ممنون هستیم موضوع دیگری که می‌خواستم عرض کنم خیلی اسباب تاسف است که آقایان نمایندگان توجهی را که می‌بایست پیشنهاد سابق بنده می‌فرمودند نفرمودند (بهادری – خیلی‌ها رای دادند) از آنهائی که رای دادند بی اندازه متشکرم از سایر آقایان هم از لحاظ مملکت گله دارم بحال بنده فرق ندارد و از این آقایانی که رای بان پیشنهاد ندادند خواهش می‌کنم که جواب این سوال را در خارج بمن مرحمت بفرمایند که اگر دولت هلند که ورود قالیهای ایران را ممنوع کرده اگر نتواند بما کاکائو و رادیو بفروشد چه ضرری ایران می‌برد؟ (جمال امامی – آقا در تئوری صحیح است ولی در عمل صحیح نیست) این که دیگر صحبت از ضروریات درجه اول نبود، اجناس درجه دوم بود این چه ضرری دارد در هر صورت حالا این پیشنهاد بنده دایر بر این است فرض بفرمائید در کشور‌های مختلف وقتی که دولت می‌خواهد یک خریدی بکند پیشنهاد‌های مختلفی از ممالک مختلفه می‌رسد از انگلیس، از امریکا، فرانسه، آلمان، دانمارک، بعضی

      • 8