تفاوت میان نسخههای «مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ تیر ۱۳۲۸ نشست ۱۸۵»
(مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۶ تیر ۱۳۲۸ نشست ۱۸۵) |
(اصلاح نویسههای عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح سجاوندی) |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶ | شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶ | ||
− | + | مدیر سید محمد هاشمی | |
− | + | مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵ | |
− | + | جلسه: ۱۸۵ | |
− | + | صورت مشروح مذاکرات جلسه روز پنجشنبه شانزدهم تیر ماه ۱۳۲۸ | |
− | دوره پانزدهم | + | فهرست مطالب: |
+ | |||
+ | ۱-تصویب صورت مشروح مجلس | ||
+ | |||
+ | ۲-بقیه مذاکرات در بودجه کل کشور | ||
+ | |||
+ | ۳- تقدیم دو فقره لایحه از طرف وزیر کشور ۱- برقراری مستمری درباره ورثه مرحوم دکتر حسن مرزبان۲- استخدام چهار نفر سوئدی برای شهربانی به قید یک فوریت | ||
+ | |||
+ | ۴- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه | ||
+ | |||
+ | مجلس ساعت نه و ۱۰ دقیقه صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید. | ||
+ | |||
+ | [۱- تصویب صورت مشروح مجلس] | ||
+ | |||
+ | رئیس - نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ آقای دکتر متین دفتری. | ||
+ | |||
+ | دکتر متین دفتری- بیانات بنده دیروز چند فقره اشتباه است برای این که دستور بفرمایید اصلاح شود مجبورم به عرض برسانم راجع به کارخانهجات ملی که در بحران هستند بنده گفتم نه ارز دارند نه ریال اینها جور دیگر نوشتهاند که کارخانهجات احتیاج بارز دارند نه ریال دیگر این که اینجا نوشته است اگر دولت محبت دارد در صورتی که بنده گفتم اکر دولت همت دارد اینجا صحبت از محبت و بیمحبتی نبود یکی دیگر راجع به کارخانهجات ملی بنده گفتم که در تبریز و اصفهان و یزد و اینجا فقط یزد و اصفهان نوشته است در صورتی که کارخانهجات ملی تبریز هم از وضعیتشان شکایت دارند و بنده که لازم دانستم اسم ببرم از تبریز یکی دیگر بنده گفتم که تجار ما راهنماهای خوبی ندارند که اینها را خوب راهنمایی کنند اشتباهات اقتصادی نکنند اینجا نوشته است راههای خوبی ندارند راهنما را راه نوشته بنده اینجا گفتم از هزینه دولت باید صرف جهات عمومی مردم بشود نوشتهاند صرف مهمات بشود مهمات را بنده نفهمیدم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- تذاکراتی که دادید اصلاح میشود آقای کشاورز صدر | ||
+ | |||
+ | کشاورز صدر- بنده دیدم در صورت جلسه نوشته است و در خارج هم انعکاس پیدا کرده است چون بنده در ضمن پیشنهادی که دادم اشاره کردم به این که یک دستگاه توالت وارد کردهاند که ۳۶ هزار تومان قیمتش است و خرید و فروش شده است این تعبیر شده بود به این که و در اینجا طوری نوشته شده که یعنی مستخدمین دولت از این خریدند و حال این که مستخدمین دولت به فرض این که دو هزار تومان هم حقوق داده بشود نمیتوانند بخرند آنهایی که خون این ملت را میمکند میخرند خواستم اصلاح شود. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر بقائی. | ||
+ | |||
+ | دکتر بقائی- عرض کنم چندین اشتباه در این مذاکرات جلسه جلسه قبل در صورت مجلس هست لازم است عرض کنم یکی این که اینجا یک کلمه افتاده است که در آنجایی که من راجع به محاکمه تودهایها گفتم توضیح دادم که اینها را من مجرم میدانم ولی بزرگ امید گفته است مدارکی که در پرونده است کافی برای محکومیت اینها نیست یک کلمه اینجا افتاده یکی دیگر این که یک چیزی بنده خواندم راجع به نقل خبر گزاری رویتر از قول رادیو نیویورک گفته بود اینجا نوشته شده از قول رادیو مسکو یکی دیگر این که راجع به حکومت سرهنگ بزرگ امید گفتم اگر در این دستگاه زور و قلدری شعور بود میبایستی از این که مستقلاً رأی داده و از روی وجدان رأی داده استفاده کنند و بگویند محاکم ما در کمال آزادی است اینجا اشتباه کردهاند و به جای شعور شهود نوشته البته به کلی معنی را تغییر میدهد یکی دیگر هم در آنجایی که راجع به سیاست اقتصادی دول بزرگ صحبت میکردم گفتم که توجه کنید ببینید چه چیزهای در مملکت خودشان میسازند ولی حاضر نمیشوند آنها را به اهالی مملکت خودشاهی بفروشند در آنها جیرهبندی میکنند ولی به طور آزاد میآورند اینجا یعنی این اجناس که خودشان میبینند به درد اهالی مملکت خودشان نمیخورد که اهالی مملکتشان نباید اصراف و تبذیر کنند جیرهبندی میکنند ولی در اینجا به طور آزاد میآورند تمام این اجناس را در خیابان اسلامبول این دستفروشها میفروشند. و اصولاً میخواستم حضور آقایان عرض کنم که این صورت جلسهها را | ||
+ | |||
+ | که در اول جلسه به ما میدهند به فاصله ده دقیقه باید ایراد به صورت مجلس بگیریم این کار مشکلی است و همیشه معوق میماند همان طوری که بنده عرایضی که کردم مربوط به جلسه ماقبل است خواستم از مقام ریاست تقاضا کنم راجع به صورت جلسه گذشته در جلسه امروز صحبت نشود در جلسه بعد صحبت بشود که صحبت گفتن داشته باشیم کما این که بنده هنوز فرصت نکردم که مذاکرات دیروز را بخوانم و راجع به آن عرضی بکنم و ضمناً هم یادآوری میکنم حضور مقام ریاست که بنده به عنوان ماده ۹۰ میخواهم صحبت کنم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- این اصلاحاتی که فرمودید خواهد شد به موجب ماده ۹۰ هم چند نفر از آقایان اجازه خواستهاند. آقای امیرتیمور نسبت به صورت مجلس نظری دارید؟ بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور- در صورت مذاکرات مجلس یک اشتباهات و اغلاطی دیده میشود ضمناً یک جملاتی اضافه میشود یا یک کلماتی میافتد خوب است مقام ریاست دستور بفرمایند که اشتباهاتی که هست در چاپ مجدداً اصلاح بشود در عرایض بنده هم یک اشتباهاتی است که صورتش را میدهم و خواهش میکنم اصلاح بفرمایند | ||
+ | |||
+ | رئیس- البته در موقعی که نسبت به صورت جلسات اعتراضاتی میشود برای این است که چون صورت قطعی مذاکرات بعداً چاپ میشود این اشتباهات را اصلاح میکنند. آقای مکی. | ||
+ | |||
+ | مکی- بنده هم میخواستم عرض کنم که در جلسه اسبق بنده گفته بودم رضا شاه فقید و کبیر چاپ کرده بودند خواستم اصلاح بشود. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دهقان. | ||
+ | |||
+ | دهقان- بنده پیشنهادی راجع به بودجه وزارت خارجه داده بودم در ماه اول قرائت کردند در صورتی که جایش در ماده اول نیست خواستم تذکر بدهم که در جای خودش قرائت کنند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- در پیشنهادی که آقایان میدهند باید نوشته شود که مربوط به چه مادهای است. دیگر نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) | ||
+ | |||
+ | [۲- بقیه مذاکره در بودجه کل کشور] | ||
+ | |||
+ | رئیس- در جلسه پیش آقای کشاورز صدر پیشنهادی داده بودند. آقای دکتر معظمی مخبرید؟ بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | مخبر- از آقای کشاورز صدر تمنی میکنم که این پیشنهادشان را مسترد کنند با آن توضیحاتی که دادم. | ||
+ | |||
+ | کشاورز صدر- بنده پیشنهاد را آن طوری که گفتند مسترد میکنم ولی خواهش میکنم راجع به اضافه حقوق کارمندان جزء آقای وزیر دارایی یک توجهی بفرمایند حالا که کسر بودجه داریم مال آنها هم داده شود و بنده پیشنهادم را مسترد میکنم | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای وزیر دارایی. | ||
+ | |||
+ | وزیر دارایی- بنده به واسطه کسالت دیروز نبودم و امروز هم کسلم ولی چون متأسفانه در روزنامه دیدم که یک مطالبی در مجلس گفته شده بود که تأثیر در بودجه داشت و یک فرمایشاتی آقای امیرتیمور کرده بودند ناچارم یک عرایضی بکنم و توجه آقا را جلب کنم پیشنهادی دیدم شده بود که چهارصد میلیون تومان از بودجه کسر شود آقای امیر تیمور اگر این پیشنهاد را کرده بودند از نظر این که با من بیلطفی دارند خوب نظرشان این طور بوده ولی بعضی از آقایان که به این پیشنهاد توجه کرده بودند متوجه این نکته بودند که ۴۰۰ میلیون تومان از بودجه کسر بشود یعنی چه؟ بنده به تصدیق آقایان اعضای کمیسیون بودجه از هر کس بیشتر خودم مصر بودم که از بودجه کسر شود (صحیح است) عرض کنم این پیشنهادات ۱۷ مادهای که در کمیسیون بودجه شده بود از طرف خود بنده بود و خیلی متشکرم که آقایان اعضای کمیسیون بودجه موافقت فرمودند بنده در آنجا هم در اول جلسه که مطرح شد عرض کردم بودجه ما کسر دارد قسمت اعظم خرج ما عبارت است از حقوق مستخدمین که دو برابر شده است یک رتبههای خلاف قانونی که در کابینههای زمان فترت داده شده است و بحث شده که اگر ما بخواهیم از این بودجه کسر بکنیم یا باید از اقلام خرج یعنی حقوق کسر کنیم یا از مخارج غیر مستمر یعنی مخارج عمرانی و آبادی مملکت البته هیچ کس موافق نیست که ما این مختصر خرجی را که برای مخارج غیرمستمر میکنیم کسر بشود این را هم باید عرض کنم که اگر دستگاههای مملکت عبارت از این باشد که از یک مردم پول بگیرند و بدهند به یک عده بخورند بهتر است که در وزارتخانهها را قفل بزنند (صحیح است) و مالیات هم از کسی نگیرند پس اگر یک مالیاتی مردم میدهند برای آبادی و عمران مملکت میدهند برای رفاه خودشان میدهند برای این نمیدهند که یک عده بخورند و راه بروند آمدیم دیدیم که ما باید از چه کسر کنیم از حقوق مستخدمین بحث شد که این چهارصد میلیون هم عرض کردم که اگر آقای امیرتیمور مطلبی بفرمایند چون نسیون شفیر ندارند چون رقم ندارند برایشان بحثی نیست چنانکه یک وقت فرموده بودند اگر من رئیسالوزرا بشوم هزینه زندگی را صد دویست پایین میآورم یک مثلی یادم آمد یک دایه داشتم میگفت که یک پادشاه ظالمی بود آن را برداشتند یک پادشاه عادلی گذاشتند کار به جایی رسید که خرج رسید به صلواه نان میخواستند یک صلواه میفرستادند پیاز میخواستند یک صلواه میفرستادند بنده حالا فکر میکنم که اگر آقای امیرتیمور رئیس دولت بشوند از آن دوره هم بهتر خواهد شد چون معنای اینکه هزینه زندگی را دویست در صد پایین میآورند معنایش این خواهد شد که اگر بنده یک خروار پیاز را میخرم صد تومان آن وقت باید یک خروار پیاز که میخرم صد تومان هم به من بدهند اگر ایشان این پیشنهاد را فرمودند که ۴۰۰ میلیون تومان همین طور چوب انداز کسر شود اشکالی ندارد یا گاهی میفرمایند که عایدات املاک آستانه را ۲۰۰ میلیون تومان اجاره میکنم یا عایدات املاک مزروعی را ۲۰۰ میلیون دارایی و آستانه املاک را واگذار میکنم ببیست میلیون تومان در هر صورت آقایان توجه بفرمایند که ۴۰۰ میلیون از بودجه کسر کردن یعنی چه؟ بایست بگوییم که صدی چهل از بودجه مملکت یک دفعه کسر بشود فرضاً وزارت جنگ که ۲۰۰ میلیون تومان بودجهاش است وقتی صدی چهلش کسر بشود ۸۰ میلیون تومان کسر میشود آن وقت این ۱۲۰ هزار سربازی که داریم باید صدی چهل آن را بیرون بکنیم آن وقت از یک طرف ما مخالفیم که چرا ترکیه چنین و چنان است آقا ترکیهای که ۵۵. ر. از بودجه مملکتش صرف قشون میشود ترکیهای است که ۶۰۰ هزار قشون ۱۷ سال است تحت سلاح نگاهداشته نتیجهاش همین است که ملاحظه میکنید این تشکیلات از نخوردن درست نمیشود از حذف تشکیلات و از بین بردن یک مؤسساتی یک مملکت صاحب ثروت نمیشود باید خرج کرد بعداً میفرمایند البته من به قشون نظری نداشتم قشون حتماً باید باشد بعد میگوییم صدی چهل از رقم بودجه دربار؟ میگویید نه آقا از دربار نمیشود کم کرد و از فرهنگ و بهداری هم که نمیشود پس میماند وزارت دارایی اگر وزیر دارایی و تمام اعضای وزارت دارایی را بیرون کنید تازه ۴۰۰ میلیون کسر نمیشود خواهید فرمود که نه مقصودم این بود که بیایید صدی چهل از همه کسر بکنید شاید این فکر قابل قبولی هم باشد ولی ببینید با وضع امروز مملکت عملی هست؟ آن بیچارههایی که در این مدت کار کرده حقوق گرفته ولی عدهای هم هستند مثل میرزا حسن خان مشیری میرزا ابوالحسن خان مستوفی- میرزا محمدعلی خان گرگانی میرزا محسن خان قریب ششصد تومان حقوق میگیرند صدی چهل حقوقشان هم که کم بشود اینها چکار کنند؟ پس این هم که نمیشود و چون نسبت بشخص بنده بیمهرند میگویند که چهارصد میلیون تومان از بودجه کل کسر شود تصور میکنند که اگر این پیشنهاد تصویب بشود بنده یقهام را پاره میکنم نخیر این طور نیست بنده خیلی راضی هستم که از این وزارت صرفنظر کنم برای این که همه آقایان میدانند که بنده مریض هستم دو ماه هست بنده ماست میخورم و کته میخورم در وزارتخانه انژکسیون میزنم ساعت سه و نیم بعد از ظهر که سک از خانهاش بیرون نمیآید بنده وزارت مالیه هستم خیال میکنند که اگر آن پیشنهاد کسر تصویب میشد بنده یقهام را پاره میکردم بنده تعجب از آقایانی دارم که توجه باین پیشنهاد فرمودهاند (بعضی از نمایندگان- رد شد) هر قدر به وزیر مالیه کمتر پول بدهند همان قدر خرج میکند دیگر اینکه فرمودند مالیات املاک مزروعی بر خلاف قانون است و تمام مستخدمین وزارت دارایی و شخص وزیر دارایی مستوجب تعقیب و مجازات هستند در قانون که نوشته شده است مالیات املاک مزروعی مجوز قانونی دارد مالیات املاک مزروعی در زمان دکتر میلیسپو از مجلس گذشته است یعنی تبدیل کرد مالیات صدی سه را به مالیات املاک مزروعی پس عنوان مالیات املاک مزروعی مجوز قانونی دارد اگر نحوه عملش مورد نظر است در زمان فترت یعنی پیش از فترت قانونی آقای سهامالسلطان بیات که وزیر دارایی بودند آوردند به مجلس از کمیسیون هم گذشت چون در خود قانون زمان جنگ تصریح داشت که شش ماه بعد از جنگ این قانون لغو میشود این قانون را دولت آورد روی آن هم عمل کرد بعد از فترت هم تصویبنامهای که مربوط به این کار بود به مجلس آورند تا امروز مجلس نگفته است که این عمل خلاف قانون است مکرر خود بنده پشت این تریبون گفتم که تصویبنامههایی که دولت آورد به مجلس و گفت اگر این تصویبنامهها را رد نکردید من عمل میکنم کسی جواب نداد مجلس قبول کرد کابینههای متعدد آمد حالا اگر نظر مجلس شورای ملی این است که | ||
+ | |||
+ | مالیاتی از این مملکت گرفته نشود بنده هم عرضی ندارم ولی خیال میکنم که بنده در اینجا اشتباه کردهام اگر بنده که وزیر دارایی بودم پیشنهاد آقای امیرتیمور که تقاضا کردند مالیات املاک مزروعی را ببخشید بنده قبول میکردم و ایشان هم جسارت نداشتند که پیشنهاد بفرمایند که مالیات املاک مزروعی اینجانب را ببخشید اگر بنده در کمیسیون قبول میکردم شاید ایشان هم یک چنین پیشنهادی نمیکردند ولی بنده عرض میکنم که مطابق آن یک دوازدهمهایی که مجلس شورای ملی تصویب کرده است مطابق صریح قانون مجلس هم نسبت به درآمد دولت رأی داده است هم نسبت به مخارج رأی داده است مثلاً در همین بودجه که شما میبینید از ۱۳۰۲ تاکنون نوشته شده است مالیات رسومات تا امروز قانونی در این مملکت نگذشته است که مالیات رسومات بگیرند پس تمام کسانی که تا امروز بودهاند و این کار را کردهاند مجرمند و باید تحت تعقیب و مجازات واقع بشوند چون در قوانین بودجه یک دوازدهم تصویب شده این تصویب تلویحی مقررات قانون است ولی نحوه عمل متفاوت است به جای صدی سه صدی چهار دولت لایحهای آورد در کمیسیون دارایی هم به مجلس تقدیم شد شاید هم اگر این خبر اجرا بشود درآمد زیادتر بشود یک مطلب دیگری که خواستم برای روشن شدن ذهن آقایان عرض کنم شاید در مذاکرات آقای دکتر بقائی بود که جواب داده نشده راجع به درآمد و مخارج مملکت ایشان گفتند که مملکت جمع و خرجی ندارد بنده یک صورتی آن روز به ایشان دادم که مربوط به وصول مالیاتها بوده یعنی آن قسمت که مربوط به مالیه بود مطابق صورت رسمی که خزانه میدهد ما در سال ۷۴۴ میلیون تومان بوده که از این مبلغ صدی چهل عایدات نفت را که تقریباً چهل میلیون تومان میشد ما نمیتوانستیم خرج کنیم و بودجه در حدود ۷۴۰ میلیون میشد و بقیهاش هفتصد میلیون تومان بوده است ما خرج کردیم البته نسبت به بوجه ۱۱۷ میلیون تومان ما کسر داشتیم شب عید و برای این که مخارج عمرانی مملکت بشود پول نداشتیم پس اگر امروز نظر به این بودجهای که ما داریم میبینیم یک خرجی است نه از نقطهنظر این است که وزارت مالیه خواسته است یک دستگاه خرجی زیاد برای خودش درست کند خیر مطابق صورتی که وزارتخانهها نوشته بودند و به وزارت مالیه آمد راجع به کسر بودجه اگر بودجه مملکت امروز هزار میلیون است بایستی در حدود ۱۵۰۰ میلیون باشد ما این را کسر کردیم برای این که مخارج غیر ضروری بود و درآمد ما اکتفا نمیکرد بالاخره سروتهش را زدیم حالا هم عرض میکنیم آن روز بحث شد که این بودجه چه جور قابل اجرا هست مثل امروز عرض کردم خدمت آقایان و آقایان توجه نکردید لازم است که بنده این صورت را چاپ کنم بفرستم خدمت آقایان مطابق صورت رسمی خزانه ما در هر سه ماهی در حدود ۵۰ میلیون تومان اضافه بر درآمد داریم با وضع فعلی موجود یعنی با همین قانون مالیات بردآمد فعلی با همین مقررات فعلی گمرک اگر این قانون مالیات بردرآمد بگذرد که ما نرخ مالیات را از ۳۰. ر. به ۵۰. ر. برسانیم مسلما در درآمد تأثیر خواهد داشت فرض کنیم اگر آن قانون تصویب نشود با وضع فعلی ما در هر سه ماهی ۵۰ میلیون تومان علاوه و در هر سالی دویست میلیون تومان علاوه بر وصولی خواهیم داشت و همانطور که بنده مکرراً عرض کردم آن وصولی هم در حدود ۵۰ میلیون تومان صرفهجویی خواهد داد و اگر مجموع را حساب کند دویست و چهل پنجاه میلیون تومان تفاوت است و من یقین قطعی دارم که تا آخر سال ما کسر بودجهمان به آن رقمی که تصور میفرمایید نیست و این قدر کسر نخواهیم داشت برای این که این رقم وصولی مسلمی است شاید اگر در اسفند عرض میکردیم هنوز مسلم نبود چون که ما نمیدانیم این وصولی خواهد بود یا نه البته در عایدات و خرج آقایانی که در بودجه سر و کار دارند میدانند که باید خرج را حداکثر نوشت و عایدات را حداقل نوشت برای این که در وسط سال ما گرفتار زحمت نشویم اگر خرج را زیادتر نوشتیم ممکن است در وسط سال جلوی خرج را بگیریم ولی اگر عایدات را خلاف واقع نوشتیم و خلاف واقع پیشبینی کردیم یک دفعه چرخ مملکت میخوابد سیستم بودجهنویسی در همه جای دنیا این طور است که باید عایدات را یک قدری با احتیاط نوشت و خرج را یک قدری بیشتر این بود که به این جهت من خواستم این توضیحات مختصر حضور آقایان عرض کرده باشم در یک موضوعی هم بود راجع به بودجه وزارت دارایی که آقای دکتر بقائی فرمودند این رامن ناچارم عرض کرده باشم که اگر بودجه وزارت دارایی را ملاحظه بفرمایید و با سایر وزارتخانهها مقایسه بفرمایید میبینید تنها بودجهای که در سال ۲۸ یک قران هم اضافه برایش پیشبینی نشده بودجه وزارت دارایی است به تمام وزارتخانهها اضافه داده شده است به جز وزارت دارایی این رقمی را هم که شما حساب کردید متأسفانه دو رقم درشت را بردید جزء رقم خرج وزارت دارایی آن مخارج انتفاعی دخانیات و مخارج انتفاعی تریاک است یعنی پولی را که ما برای خرید تریاک پرداختیم آن هم جزء بودجه عادی رفته و همین طور برای دخانیات آن پولی که برای بوین یا کاغذ سیگار و لوازم یدکی کارخانه دادهاند اینها جزء مخارج انتفاعی است که آنجا بردهاند و به این جهت خرج ما را بالا بردهاند و اگر به بودجهها توجه بفرمایید ملاحظه میفرمایید که یکشاهی اضافه خرج داده نشده و تنها بودجهای که در سال ۱۳۲۸ یک سرسوزنی علاوه نشده بودجه وزارت دارایی است (دکتر بقائی- اجازه بدهید این سؤال را بکنم که تریاک را از کی و از کجا میخرید؟) آن روز خدمت آقایان عرض کردم که برای تریاک یک تصویبنامهای خوب اجرا نشد یا علل و جهاتی داشت در سال گذشته ما متوجه شدیم که مقدار زیادی تریاک در ایران کاشته شده است فکر کردیم اگر همان موقع میخواستیم تریاکها را برگردانیم یک عده بدبخت و بیچاره از بین میرفتند (صحیح است) یعنی اگر میخواستیم آن موقعی گوییم که تریاک کاشته نخواهد شد و تمام تریاکها از بین میرفت و تریاکهای به دست ما داده نمیشد و به دست قاچاقچیان میافتاد این بود که فکر کردیم و در قانون برنامه هم همان طوری که آقایان مسبوقند یک مادهای دارد که دولت و هیئت برنامه یک ترتیبی بدهند که از کشت تریاک به تدریجی که ممکن است کاسته بشود و چیز دیگری به جایش کاشته شود این موقع صحبتش حالا است برای این که هر چه زودتر بحث میکردیم به ضرر ما بود برای این که اگر آن وقت این کار را میکردیم دیگر کسی تریاک نمیداد ما برای این که دفعه آخر تریاک را جمعآوری کنیم و همه آقایان میدانند در محیطی که تریاک کاری هست و خوشبختانه بازار فروش هم برای ما پیدا شد که تریاک را بفروشیم و با پولش گندم بگیریم و از سال آینده کشت تریاک را محدود بکنیم به آن مقداری که در کنفرانس تریاک برای ما سهم صادراتی قائل شدهاند در حدود سالی ۲۵۰ تن ولی هنوز درش بحث هست چون که آنها بیشتر از صد و پنجاه و دویست تن حاضر نشدند و ما میگوییم دویست و پنجاه تن، ما میخواهیم مصرف کشت تریاک را به این اندازه محدود بکنیم پس این مقداری که گذاشتیم برای کشت تریاک منظور خرید تریاک است (دکتر بقائی- در هر صورت سؤال بنده این بود که آن اداره منع کشت تریاک با آن بودجه ۱۳ میلیون تومان چه میکند؟) بودجه پرنسلی آنجا خیلی خیلی ناچیز و کم است شاید یک عده کمی هستند و البته عده زیادی که ملاحظه میفرمایید یک عده مستخدمین جزء هستند که آنها را نمیتوانیم بیرون کنیم که بدبخت بشوند ما هستیم در مقابل آن ۱۳ میلیون تومان که صورت ریزش هست خدمت آقایان ملاحظه میفرمایید که قسمت اعظمش مربوط به خرید تریاک است چون در بودجه انتفاعی میگذاریم همین طور نسبت به دخانیات با آن محلی که داریم ۵۰ میلیون تومان که هم باید توتون میخریم هم باید توتون چیق بخریم هم تنباکو بخریم و هم بوبین و کاغذ سیگار و هم در مقابل اشیاء یدکی برای کارخانهمان بخریم پس نتیجه آن چیزی خواهد بود که پس از برداشت حاصل میشود (دکتر بقائی- پس بفرمایید اصلاح میشود) یک قسمتی را هم که اینجا باید تذکر بدهم ما در بودجهای که آوردیم اضافاتی که پارسال تصویب شده در شب عید یک رقم ۱۵ میلیون تومان و یک رقم ۱۸ میلیون تومان این راعینا سرشکن کردیم بین وزارتخانهها و یک قسمت اضافاتی که میبینید در بودجهها هست همان اضافاتی است که در سال ۲۷ داده شده است برای این که ما در بودجهمان بود و بعداً میخواستیم بپردازیم همین مبلغ اضافه شده است اگر تفاوتی بین بودجه وزارت دارایی و آنچه که من عرض کردم ملاحظه بفرمائید آن مبلغ فقط برای اضافات ۱۵ میلیون و و ۱۸ میلیون یعنی آن ۳۳ میلیون تومانی بود که تصویب شده که سهم وزارت دارایی هم اضافه شده است و از بابت اضافه حقوق به وزارت دارایی هیچ چیز اضافه نشده اما راجع به اضافات مستخدمین جزء آقایان به بنده مراجعه کردند بنده عرض کردم که ما نظرمان نسبت به اضافات و ترفیعات کارمندان بود البته مستخدمین جزء یک عده مستخدمین و کارمندان بیچارهای هستند که باید نسبت به آنها کمک بشود و آنها مستحق هستند و خواهیم داد (احسنت) | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور- اجازه میفرمایید؟ | ||
+ | |||
+ | رئیس- چیزی مطرح نیست، | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور- عرایض بنده را ایشان تحریف کردند به عنوان ماده ۹۰ اجازه بفرمایید | ||
+ | |||
+ | رئیس- مانعی ندارد اجازه بفرمایید این پیشنهاد مطرح بشود بعد | ||
+ | |||
+ | (پیشنهاد آقای مکی به شرح ذیل قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | چون بودجه کشور کسر غیر قابل تحملی دارد پیشنهاد میکنم این بودجه به کمیسیون بودجه اعاده شود کمیسیون نامبرده مکلف است طبق ارقام پیشبینی شده برای درآمد بودجه هزینه کشور را با نظر دولت تنظیم و گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم دارد. | ||
+ | |||
+ | مکی- رئیس توضیحی ندارد اجازه بفرمایید مطابق این آئیننامه مطالبی که در دستور است فقط امضای سی نفر از نمایندگان میتواند دستور را تغییر بدهد (مکی- خروج از دستور نیست) بایستی یا وزیر با رأی مجلس یا سی نفر از آقایان نمایندگان باز با رأی مجلس تغییر دستور را تقاضا کنند و فقط مخبر و وزیر میتوانند تقاضا بکنند با رأی مجلس که به کمیسیون برگردد آن هم مطابق این آئیننامه نمیتواند عین ماده ۱۳۸ آئیننامه قرائت میشود (به شرح ذیل قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | ماده ۱۳۸- وقتی لایحه بودجه در مجلس مطرح شد جلسات مجلس بلا انقطاع هر روز هفته غیر از جمعه و دوشنبه و ایام تعطیلات رسمی متوالیاً روزی حداقل مدت پنج ساعت منعقد میگردد و تا موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته و رأی مجلس اخذ نشده است از دستور خارج نمیشود و هیچ لایحه دیگر یا طرح و یا استیضاح نمیتواند مطرح شود مگر لایحه دوازدهم بودجه در صورت ضرورت هیچ گونه پیشنهاد یا تبصره یا ماده الحاقیه چه در حین تقدیم از طرف دولت و چه در موقع مذاکرات از طرف نمایندگان راجع بدو از دهم بودجه مجاز نخواهد بود و موقع طرح آن هم بعد از توضیحات مختصر پیشنهاد کننده و جواب مختصر یک نفر مخالف اخذ رأی به عمل خواهد آمد. | ||
+ | |||
+ | رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت میشود. (پیشنهاد آقای مکی به شرح ذیل قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی: پیشنهاد میکنم یک میلیون تومان از بودجه وزارت خارجه کسر شود. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای مکی. | ||
+ | |||
+ | مکی- پیشنهادی را که آقای دهقان در جلسه گذشته کردند ایشان پیشنهادشان این بود که بودجه وزارتخارجه به یک میلیون تومان تقلیل یابد (دهقان- به یک میلیون ریال فقط برای نگهداشتن آن عمارت) ایشان در آن جلسه موقع طرح پیشنهاد نبودند بنده تصور کردم این است که به یک میلیون تومان تقلیل پیدا کند همان را قبول کردم و اینجا پیشنهاد کردم که یک میلیون تومان از بودجهای که برای وزارت خارجه پیشبینی شده است کسر شود. برای چه، برای این که وزارت خارجه همان طوری که عرض کردم مغز سیاسی کشور است که بتواند حفظ منافع اتباع خودش را در کشورهای خودش بکند و همچنین حفظ ابرو و حیثیت مملکت را بکند و اگر نسبت به منافع مملکت ما یک لطمهای وارد میشود اقدام بکند همه آقایان به خاطر دارند که بنده در کلیات بودجه عرایضی راجع به وزارت خارجه کردم آقای وزیر امور خارجه عوض این که خوشوقت شوند که نمایندهای در مجلس راجع به منافع ایران در شیلات راجع به طلاهای ایران در شوروی راجع به نفت ایران و منافع ایران از نفت جنوب اقدامی کرده است و وزارت خارجه را راجع به این قسمتهای مهمی که ملت ایران واقعاً علاقه دارد که منافعش حفظ بشود متوجه بکنم تشریف آوردند اینجا ملاحظه فرمودید که جواب بنده را با حماسه فرمودند و گفتند که این مصلحت وکیل نیست که بیاید این جا و راجع به این موضوعات حرف بزند بنده خوب خاطرم هست مخصوصاً در یادداشتهای مرحوم مشیرالدوله هست که پول میداد به جراید برای این که بهش فحش بدهند که او بتواند نسبت به حفظ منافع ایران اقدامات اساسی خودش را بکند ولی وزیر امور خارجه میآیند میگویند که یک وکیلی چرا میگوید که تو طلاهای ما را از شوروی بگیر، چرا گفته راجع به نفت جنوب اقدام بکن اگر یک وکیلی این قدر اختیار نداشته باشد و وزارت خارجه هم تاکنون نتوانسته باشد حفظ منافع اتباع خودش را در خارجه بکند اصلاً چه پولی است که ملت ایران برای وزارت خارجه بدهد؟ به علاوه بنده عرض کردم در ضمن بودجه که پانزده هزار دلار ما پول میدهیم که یک سفارتخانه در برزیل داشته باشیم، ملت گرسنه ایران از بیغذایی و بیدارویی جان میدهد و از بین میرود و آن وقت ما پول بدهیم، شبی چند تا نفله میشوند و از بین میروند آن وقت ما ۱۵ هزار دلار بدهیم که یک نور چشمی برود به برزیل این که رل وزارت خارجه این باشد که روزنامه ستاره یا یک روزنامه دیگر را توقیف بکند البته وزارت خارجه باید کار خودش را بکند وزارت خارجه مردمان شریف دارد من هم به خیلی از آنها ایمان دارم همه وزارتخانهها مردمان خوب دارد دزد هم دارد این دلیل نمیشود که اگر یک روزنامهای بخواهد یک حرفی بزند وزارت خارجه رلش این باشد که بیاید بگوید این روزنامه را توقیف کنید وانگهی بنده میخواهم سؤال بکنم این همه شارژ دافر، نماینده تجارتی، اتاشه سیاسی داریم اینها راجع به اقتصادیات این مملکت که به این روز افتاده این اتاشههای تجارتی ما چه کردهاند؟ این چه پولی است که این ملت میدهد؟ یا ارتشهای نظامی ما چه اطلاعاتی راجع به امور نظامیتوانستهاند برای مملکت ما بیاورند؟ اتاشههای سیاسی ما چکار توانستهاند بکنند؟ بنده عقیدهام این است که بودجه وزارت خارجه همان طور که آقای دهقان فرمودند به یک میلیون تقلیل پیدا کند و بنده برای این که جمع بین نظر ایشان و خودم کرده باشم گفتم یک میلیون از مجموع پولی که وزارتخارجه میگیرد کسر شود و دلیلش هم این است که عرض کردم ملاحظه فرمودید که بنده عرایضی منطقی در بودجه راجع به وزارت خارجه کردم ایشان آمدند و فرمودند که ویل لمن کفره نمرود بنده خودم اولاد پیغمبر اسلام بودم این در مورد اولاد پیغمبر صدق نمیکرد و اگر هم من اولاد پیغمبر نبودم در مورد اولاد بنیاسرائیل صدق میکرد نه بنده | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای نورالدین امامی. | ||
+ | |||
+ | نورالدین امامی- باید آقایان توجه داشته باشند که اگر یک دستگاه درست کار نمیکند باید آن دستگاه را اصلاح کرد نه این که رد آن دستگاه را رفت بست بنده تصور میکنم که این چند سال بزگترین خدمت را به این مملکت وزارت خارجه ما کرده است خدمت آقای علاء و مبارزاتی را که جناب آقای تقیزاده در آن موقع در لندن کرد که عضو وزارت خارجه بود فراموش نشده تصدیق بکنند که مستخدمین وزارت خارجه درستترین مأمورین کشور ایران هستند وزارت خارجه علاء را دارد، سهیلی را دارد (معتمد دماندی- آقای علاء عضو وزارت خارجه نیستند) وزارت خارجه سهیلی را دارد (مکی-بایک گل و بلبل بهار نمیشود) (دهقان- همه مبارزه کردند برادر تو مگر در وزارت خارجه بود که مبارزه میکرد؟ ایرانیان وطنپرست هر جا بودند مبارزه میکردند مربوط به وزارت خارجه نیست) عرض میکنم که نواقص در کار خیلی زیاد است (مهدی ارباب- قضیه پاریس را قبل از آقای سهیلی تذکر بدهید) تمام دستگاهها آن طوری که باید کار کند کار نمیکند این دلیل این نمیشود که در وزارت خارجه را بست بزگترین تبلیغات را در تمام دنیا به وسیله وزارت خارجه میکنند شما کوشش بکنید که دستگاه را به کار بیاندازید با این موضوع که یک بودجهای آورند و تقلیل دارید فایدهای ندارد و فایدهاش چیست؟ شما باید بودجهاش را اضافه کنید تا در تمام دنیا نمایندگی داشته باشد و تبلیغات بکند اگر راست میگویید بیایید بودجه را تصویب بکنیم و بعد بنشینیم کارهای دیگر را انجام بدهیم اینها چه حرفی است میزنید؟ و چرا وقت مجلس را میگیرید با این پیشنهادهایی که صد دینار ارزش ندارد! | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر معظمی. | ||
+ | |||
+ | مخبر- این اضافه اعتباری که امسال به وزارت امور خارجه داده شده است ۰۰۰ ر ۷۳۰ ر ۲۳ ریال یا ۰۰۰ ر ۳۷۳ ر ۲ تومان است و از این اضافه اعتبار یک قسمتی برای خرید سفارتخانهها در ممالکی که ضروری است اختصاص داده شده است بنابراین یک قسمت از این اضافه اعتبار برای خرید سفارتخانههایی است که در بعضی از مملک ما داریم و در بعضی از قسمتهایی که سفارتخانه پیشبینی شده بود آن را هم کمیسیون بودجه موافقت نکرد بنابراین ما در جایی خیال نداریم که سفارتخانه جدید تأسیس بکنیم به علاوه بنده میخواستم عرض بکنم که آقایان نمایندگان همین طور به طور در بست میآیند از یک وزارتخانه میگویند یک میلیون کم بشود چون محلش را باید معین بکنند که کدام قسمت منظور است که کم شود همین طور که میفرمایند بعضی از سفارتخانهها لازم است که کسر شود یا بعضی از وزارتخانهها لازم است اضافه شود اینها باید تکلیف بشود اصولاً آرزوی من و مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم هم این است که در هر وزارتخانه اصلاحات بشود بنابراین بنده خواهش میکنم که آقای مکی نماینده محترم این پیشنهاد خودشان را پس بگیرند عرض کردم اگر در نظر دارند پیشنهاد بفرمایند این طور دربست نمیشود. | ||
+ | |||
+ | مکی- بودجه سفارت برزیل را کسر بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | وزیر دارایی- سفارت برزیل که یک میلیون تومان نیست. | ||
+ | |||
+ | مکی- پانزده هزار دلار که هست. | ||
+ | |||
+ | رئیس- رأی گرفته میشود به پیشنهاد آقای مکی آقایانی که موافقند قیام کنند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد، آقای امیرتیمور بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور- بنده این حق را برای خودم حفظ میکنم که بعد به صورت مشروح مذاکرات مراجعه | ||
+ | |||
+ | کنم و نسبت به بیاناتی که آقای گلشائیان استناد کردند درست مطلع بشوم و یادداشت کنم و جمله به جمله فرمایشات ایشان را که جواب داد جواب عرض کنم اما حالا به طور اجمال عرض میکنم که مذهب من به من اجازه نمیدهد که برخلاف درستی آن هم با زبان روزه اظهاری بکنم و علاوه بر این بنده اطمینان میدهم که در تمام ادواری که در مجلس شورای ملی هستم جز به راستی و درستی سخنی نگفتهام و برای غرض به منظور خاص مطلبی نداشته و غرض خصوصی هم با افراد و اشخاص نداشتهام من از آقای گلشائیان صرفنظر میکنم که به من نسبت غرض را دادهاند: به قدر بینش خود هر کسی کند ادراک، من از ایشان صرفنظر میکنم ولیکن آقای گلشائیان باید متوجه باشند که قبل از ایشان وزرای دارایی دیگری هم که بودند راجع به همین موضوعی که من الان بایشان اعتراض میکردم این از فرط علاقه من نسبت به اصلاح امور مملکت است غرضی به ایشان ندارم ولی البته من در عین حال که با آقای گلشائیان را یک وزیر دارایی لایقی نمیدانم بنده شخصا آقای گلشائیان را یک وزیر دارایی بیاندازه نالایقی میدانم (زنگ رئیس) بنده عقیده شخصی خودم را عرض میکنم راجع به این که فرمودند بنده اینجا اظهار کردم که اگر کار مملکت به من مسلم بود من به فاصله بیست و چهار ساعت دویست درصد مخارج مملکت را پایین میآوردم این فرمایش ایشان دروغ محض است و به بنده اتهام میزنند بنده هیچوقت چنین عرضی را نکردم ولی البته اگر کار مملکت به من مسلم بشود تعهد میکنم در اینجا در مدت کمتر از یک سال صدی صد از هزینه عمومی کاسته بشود و جمیع اجحافات و تعدیات رشوهگیریهایی که در مملکت میشود ازش جلوگیری بشود. آقای گلشائیان به من فرمودند که اگر بودجه آستانه به من مسلم بشود دویست میلیون من از آن بابت میپردازم این یک دروغ محض است. من تا حالا به آستانه و املاک آستانه یک کلمه اظهاری نکردهام به شهادت صورت مذاکرات مجلس مراجعه کنید اگر نسبت به آستانه در این مدت در مجلس یا خارج از مجلس کلمه آستانه از زبان بنده بیرون آمده بنده آنچه گفتهام پس میگیرم و خودم خود را تکذیب میکنم این یک دروغ محض است که ایشان گفتهاند بنده به هیچوجه منالوجه چنین اظهاری نکردهام. به شهادت صورت مذاکرات مجلس مراجعه کنید اگر نسبت به آستانه در این مدت در مجلس یا خارج از مجلس کلمه آستانه از زبان بنده بیرون آمده بنده آنچه گفتهام پس میگیرم و خودم خود را تکذیب میکنم این یک دروغ محض است که ایشان گفتهاند بنده به هیچوجه منالوجوه چنین اظهاری نکردهام. اما راجع به مالیات املاک مزروعی که بنده عرض کردم چون طبق اصل ۹۴ اخذ مالیات باید به موجب قانون باشد برای مالیات ارضی تا حالا مجلس شورای ملی قانونی نگذرانده صرف این که مجلس به دولت گفته است راجع به تصویبنامههای ایام فترت هر کدام را لازم و ضروری میداند به مجلس پیشنهاد بکند، صرف تقدیم پیشنهاد به مجلس مجوز قانونی نمیشود باید صبر کنید بعد از این که پیشنهادتان را تصویب کرد به موقع اجرا بگذارید. قبل از این که تصویب بکند حق ندارید که اجرا کنید. این را بنده از اول مجلس اعتراض کردهام همین طور تا حالا و الان هم اعتراض میکنم این مثل این میماند که یک خرجی را فرض بفرمائید یک لایحهای بیاورند ۵۰ هزار تومان خرج پیشنهاد بکنند قبل از این که مجلس شورای ملی تصویب بکند ایشان نمیتوانند بپردازند. این موضوعی هم عین همین است قبل از این که قانون مالیات را مجلس صریحاً تصویب بکند نمیتواند مالیات بگیرد اگر مجلس شورای ملی به اتفاق تأکید بکند عمل آقای گلشائیان را باز هم برای ایشان مجوز قانونی نیست حق ندارند طبق مواد قانون که بنده دیروز گفتم این عمل جرم است و قابل تعقیب است میفرمایید رسومات را بر مبنای یک دوازدهم گرفتهاند رسومات مالیات حقالنظاره دولت است. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای امیرتیمور شما بعنوان ماده ۹۰ میتوانید صحبت کنید. | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور- یک کلمه است رسومات را دولت به عنوان حقالنظاره میگیرد به این معنی که دولت نظارت میکند که در یک شیشهای آب شربت صاف کرده بریزند و تحویل بدهند از این جهت از بابت حقالنظاره میگوید من بطری یک تومان خرج این کار را میگیریم به علاوه آقای گلشائیان باید توجه بفرمایند این که در رسومات مالیات بر مشروبات الکلی است مجلس شورای ملی نمیتوانسته است این موضوع را به این عنوان تصویب بکند، چون نمیتوانسته تصویب بکند برایش کلاه شرعی درست کرده و اسمش را رسومات گذاشته حالا شما این بیان را میخواهید اینجا سفسطه بکنید و اسم مالیات رویش بگذارید (دهقان- با روزه ماه رمضان و این حرفها؟) آقای من در تمام مدت زندگیم به شما احترام گذاشتهام و الان هم به شما عرض میکنم که حالا هم کاری نکنید که احترام من سلب بشود چرا توی حرف من میدوید مطلبی دارید بیایید اینجا بگویید تا جواب شما را عرض کنم آقای گلشائیان اینجا آمدند یک مقداری دروغ به بنده تهمت زدند من برخودم لازم میدانم که دفاع کنم آقایان هم اگر مصلحت میدانند برای ایشان سلام و صلوات بفرستند، بنده که مانع شما نیستم ولی بنده این حق را برای خودم محفوظ میدارم که به صورت مجلس مراجعه بکنم جمله به جمله حرفهای ایشان را که سر تا پا دروغ و خلاف واقع بود در اینجا جواب بدهم و باز هم عرض میکنم موضوع مالیات مزروعی مجوز قانونی ندارد و عمل ایشان خلاف قانون است و جرم است و من تعقیب جزایی از شخص ایشان خواهم کرد تا یک وزیری خجالت بکشد توی مجلس دروغ نگوید (زنگ رئیس) | ||
+ | |||
+ | رئیس- پیشنهاد دیگر قرائت میشود (به شرح زیر قرائت شد) مقام ریاست مجلس شورای ملی: پیشنهاد میکنم از بودجه وزارت کشاورزی ۱۷۴ میلیون ریال کسر شود- مسعود ثابتی. | ||
+ | |||
+ | رئیس- تشریف ندارند پیشنهاد دیگری قرائت شود. (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد میکنم که تبصره ذیل به ماده اول اضافه شود مبلغ دویست هزار تومان از بودجه وزارت دارایی کسر و یکصد ریال اضافهای که برای خدمتگذاران جزء به موجب قانون تصویب شده پرداخت گردد عبدالرحمن فرامرزی. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای فرامرزی. | ||
+ | |||
+ | فرامرزی- عرض کنم البته من اصراری ندارم که از بودجه وزارت دارایی کسر شود چرا؟ برای این که مطالعهای نکردهام که ببینم از کجاش میشود کسر کرد ولی این یکصد ریال که پارسال مجلس تصویب کرد داد به مستخدمین جزء این هیچ جای دنیا نه در عقل و نه در شرع مجوزی نمیشود برایش پیدا کرد که یک مجلسی حقوق وزرا را دو برابر کند و ده تومان از پیشخدمت کم کند (جمال امامی- وکلا را چهار برابر بکند) مال و وکلا را به قول شما چهار برابر بکند این دلیل حرف ناقص من نیست این دلیلی اضافه بر دلایل من است همین طور اضافات و ترفیعات ۲۶ و ۲۷ مال مستخدمین وزارتخانهها باید این را من خواهش بکنم از آقای وزیر دارایی که محلی برایش پیدا بکنند که بدهند. جناب آقای وزیر دارایی یک فرمایشی کردند که تمامش صحیح بود من جمله راجع به مخارج دولت ترکیه کاملاً صحیح بود اما ایشان یادشان رفت که بفرمایند از بعد از جنگ بینالمللی اول تا حالا پنج میلیون به نفوس ترکیه اضافه شده است ولی به نفوس ما چقدر اضافه شده؟ (یکی از نمایندگان- کم شده) چرا نفوس آنها اضافه شده و مال ما نشده؟ برای این که عدالت اجتماعی و اصولی که مردم بتوانند در سایهاش زندگی بکنند آنجا هست فکری برای این کار بکنید. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر معظمی. | ||
+ | |||
+ | مخبر- برای مساعدت با خدمتگذاران جزء وزیر آقای دارایی و مخبر از طرف کمیسیون قبول میکنند منتهی با این اصلاح که از ردیف ۷۳ پرداخته شود. بفرمایید اصلاح بشود از ردیف ۷۳ حساب شود. | ||
+ | |||
+ | رئیس- این پیشنهاد را آقای مخبر به این ترتیب قبول کردند که از ردیف ۷۳ پرداخته شود | ||
+ | |||
+ | مخبر- بله از ردیف ۷۳. | ||
+ | |||
+ | فرامرزی- متشکرم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- باید رأی گرفته شود. رأی گرفته میشود پیشنهاد آقای فرامرزی. | ||
+ | |||
+ | بعضی از نمایندگان- مجدداً قرائت شود | ||
+ | |||
+ | رئیس- مجدداً با اصلاح قرائت میشود (بشرح قرائت شد) پیشنهاد میکنم یکصد ریال اضافه حقوقی که برای خدمتگزاران جزء به موجب قانون تصویب شده از ردیف ۷۳ پرداخت گردد- عبدالرحمن فرامرزی. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد پبشنهاد دیگر قرائت شود. (به شرح زیر قرائت شد). پیشنهاد میکنم ماده اول به طریق ذیل اصلاح شود امیرتیمور. | ||
+ | |||
+ | ماده اول- بودجه سال ۱۳۲۸ کل کشور که از حیث درآمد عمومی مطابق صورت پیوست بالغ بر ۰۰۰ ر ۰۰۰ ر ۵۵۵ ر ۷ ریال و از حیث هزینه عمومی بالغ بر ۰۰۰ ر ۰۰۰ ر ۵۵۵ ر ۸ ریال میباشد با رعایت مقرارت زیر تصویب میشود. | ||
+ | |||
+ | حاذقی (منشی)- و در پیشنهاد ضمیمه هم تعیین فرمودهاند که از هر وزارتخانهای چه مبلغ کسر بشود. | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور- آن پیشنهادهای ضمیمه به این مربوط نیست این علیحده است و آنها هم علیحده اجازه میفرمایند. | ||
+ | |||
+ | رئیس - بفرمایید | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور - بنده از پیشنهادی که دیروز برای تعدیل بودجه تقدیم داشتم یک مقصود و نیتی داشتم که بعد از چند سال که مجلس شورای ملی میخواهد بودجه عمومی کشور را تصویب کند مملکت را با کسر خرجی معادل ۲۳۲۱۸۸۸۸۴۷ ریال مواجه نسازد و خود را دچار ننگ این کار نکند و موقعی که به عرض توضیح در اطراف پیشنهاد مشغول بودم به گوشم رسید همکار عزیز آقای یمین اسفندیاری فرمودند بودجه در خطر است اگر این اظهار را در مقابل عرایض و پیشنهاد بنده دیگری از نمایندگان میفرمود اهمیت نمیدارم ولی از آقای یمین که بنده را خوب میشناسند و میدانند که من کسی نیستم که بودجه را به خطر بیندازم انتظار نداشتم من با پیشنهاد خودم خواستم بودجه کل کشور را از خطر دور کنم آقای یمین دو دوره است در مجلس تشریف دارند هیچ وقت با بودجه سر و کار نداشتند برعکس بنده در بیشتر از ادواری که در مجلس بودهام عضو کمیسیون بودجه بوده و به وضعیت بودجه کشور از خیلیها بیشتر مطلعه و با اطمینان عرض میکنم کلیه بودجههایی که در ادوار مختلفه دولتها تقدیم و از تصویب گذراندهاند بودجه واقعی نبوده و این موضوع هم دلایلی دارد که دو دلیل از آنها را به اجمال عرض میکنم | ||
+ | |||
+ | اول این که هیچ یک از وزرا دارایی وقتی که لازم است در کار خود نداشته و اطلاعات آنها از موضوع بودجه و دخل و خرج کشور بیاندازه سطحی و طوطیوار و سرسری بوده است. | ||
+ | |||
+ | ثانیاً از یک اصل همیشه پیروی داشتهاند که در بودجهها عایدات را به میزان حداقل و مخارج را حداکثر برآورده کنند، مثلاً اگر عایدات واقعی دخانیات دویست میلیون تومان باشد در بودجه صد و بیست میلیون تومان برآورد میشود و در مخارج اگر مخارج ساختن یک بنایی چهار تومان باشد در بودجه پنج هزار تومان برآورد و اعتبار آن را از تصویب گذراندهاند شاید این رویه از جهتی مستحسن تلقی شود اما از جهاتی عملاً برای کشور مضر بوده است و در سایه همین عمل رقم مخارج و هزینه در این چند سال چندین مرتبه فزونی یافته و برسنگینی بار کشور افزوده است از ۱۳۲۰ تا به حال مخارج کشور را از ۴۳۲۳۹۱۱۶۷۶ به ۱۱۱۱۷۵۷۹۶۰۷ ریال و تعداد مستخدمین را از هفتاد هزار به یکصد و پنجاه هزار رساندهاند و این عمل همواره در سایه اعتبارات بودجه انجام گرفته است که رقم هزینه و مخارج را بیش از مقدار حاجت برآورد و از تصویب گذراندهاند دستشان برای گشادبازی باز بوده و علاقه و دلسوزی هم نداشتهاند همان حداکثر از مخارج استفاده و کار مملکت را به این جا رساندهاند که اینک تعداد مستخدمین و کارمندان چندین برابر احتیاج کشور شده است از کمیسیون بودجه تشکر میکنم که در مقدمه گزارش خودشان این حقیقت را با این عنوان اعتراف و اقرار کردهاند که بنده میخوانم فلان وزیر یا فلان رئیس چون دید هیچ گونه مانع و رادعی در بین نیست و میتواند به میل خود هرگونه تغییر در دستگاههای دولتی بدهد هر کس را که بخواهد به هر میزان در خود کرم و سخاوت او آن هم از خزانه تهی ملت است استخدام کند. | ||
+ | |||
+ | دست به تأسیس ادارات جدید و استخدام اشخاص تازه زده و مبلغ متنابهی از بیتالمال مردم را در این راه مصرف نموده. آن دیگری که پس از او آمد از سلف خود باز پس نماند او هم به سهم خود برای توسعه دستگاه اداری خویش که ناچار مستلزم استخدام گروه کثیری دیگر بود نقشهها در سر میپروراند و به این ترتیب در ظرف چند سال با این مسابقه بیانتهایی که در حقیقت بین ادارات و وزارتخانهها برای استخدام جدید و تشکیل سازمانهای نو ایجاد شده بود تعداد مستخدمین دولت نسبت به سنین قبل از جنگ به چندین برابر رسید و میزان حقوق و رتبهها نیز از حد معمول و متعارف درگذشت. این خبر کمیسیون بودجه سند رسمی است و این سند رسمی را که بنده این جا نقل کردم این را کمیسیون بودجه در توصیف وزارت دارایی گفته در توصیف بنده که نگفته وزیر دارایی میآید پشت تریبون میگوید نود و یک درصد عایدات کشور صرف مخارج پرسنلی میشود. وضعیت کشور را کی به این جا رسانده؟ من رساندهام؟ مجلس شورای ملی تصویب کرده است؛ نه، وضعیت کشور را عدم لیاقت و لاقیدی متصدیان امور و مخصوصاً وزرای نالایق دارایی به این جا رسانده است. اکنون هم بودجه فعلی بودجه حقیقی نیست بودجه خیالی است که در قسمت هزینه و خرج حداکثر را در کلیه ارقام و اقلام برآورد کردهاند و برای هزار تومان خرج پنج هزار تومان مخارج پرسنلی بیست هزار تومان پیش بینی شده و اگر بودجه به این شکل تصویب بشود چون متصدیان ابداً دلسوزی ندارند و دستشان هم برای گشادبازی باز است تمام ارقام پیشنهادی را خرج میکنند و کشور را با کسر خرج واقعی بالنتیجه مواجه خواهند ساخت و همین جاست که به عقیده بنده مجلس پانزدهم اگر بودجه را به این کیفیت تصویب بکند از خود یادگار ننگینی باقی خواهد گذاشت. بنابراین از رفقا و همکاران عزیز خودم خواهش میکنم توجه بفرمایند که این ننگ دست آخر از مجلس پانزدهم باقی نماند و پیشنهاد امروز بنده به پیشنهاد دیروز تفاوت بسیاری دارد زیرا در این پیشنهاد یکصد میلیون کسر خرج هست و معهذا از ۳۳۰ میلیون کسر خرج ۲۳۰ میلیون تومان به نفع کشور صرفه جویی خواهد شد این را که میگویند از کجا صرفه جویی بشود از مخارج غیر ضروری ممکن است کسر بشود اگر میگویند نه ممکن است خبر را برگردانند به کمیسیون آقای وزیر دارایی هم بنشینند بنده حاضرم توضیح بدهم و برایشان اثبات بکنم که بیش از سیصد میلیون ممکن است صرفه جویی بشود نه این که به حقوقات لطمه وارد نیاید جنابعالی الان تشریف ببرید به وزارت دارایی تمام اطاقهای وزارت دارایی از لوکسترین وضعی تشکیل شده بخاری یکی ۵ هزار تومان قالی متری ۵۰۰۰ تومان و پرده متری ۵۰۰ تومان آخر اینها خدا را خوش نمیآید هر دو قران، دو قران این پول از دست یک پیره زن و رعیت بدبخت که ۱۲ ماه سال زیر آفتاب سوزان تابستان و زیر باران زمستان باید جان بکنند در میآید آن را هم آقایان به این صورت میگیرند و صرف هوی و هوس خودشان میکنند به شما قول میدهم هم مسئول دنیا و هم مسئول آخرت هستید راضی نشوید یک چنین ننگی از خودتان به یادگار نگذارید باقی مختارید. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای وزیر دارایی بفرمایید | ||
+ | |||
+ | وزیر دارایی - هر پیشنهاد خرجی که قابل اجرا و قابل قبول باشد صریحاً بنده عرض میکنم موافقم ولی به طور کلی گفتن که یکصد میلیون تومان ۲۰۰ میلیون تومان کسر بشود این برای دولت عملی نیست این را صریحاً عرض میکنم این یک بودجهای که دولت با صورت زیر آورده است به مجلس و قبل از پایان سال این بودجه را به مجلس داده یعنی بعد از هفت سال اولین دفعه دولت وظیفه خودش را انجام داده حالا یک مرتبه مجلس بگوید دویست میلیون سیصد میلیون از بودجه کسر بکنند این برای دولت قابل قبول نیست عرض کردم نه برای این دولت برای هیچ دولتی عملی نیست مگر این که مجلس شورای ملی نظری دارند نسبت به بودجه هر وزارتخانه خاص یا نسبت به هر خرج مخصوصی نسبت به آن رقم پیشنهاد بکنند اگر دلایلی بود که این دلایل قابل قبول بود البته دولت هم قبول میکند هیچ مانعی هم ندارد کما این که با این کسر بودجه اگر مجلس میخواهد قبول بکند البته اختیار با مجلس شورای ملی است در همین بودجه وقتی مطرح بود یک مطلبی هم علاوه شده است بنده حالا یک مثالی عرض میکنم راجع به آن قضیه خرما خوردن که یک نفر را بردند پیش حضرت رسول (مکی- حضرت امیر بود) بله حضرت امیر بود که این خرما زیاد میخورد او را منع کنید حضرت فرمودند امروز خودم خرما خوردهام فردا بیاورید عرض کنم که آقای امیرتیمور که مدعی هستند از بودجه کسر شود. بنده متأسف هستم که چرا ایشان خودشان پیشنهاد فرمودند که برای عمارت مجلس وسیله تهویه وسیله شوفاژ بیاورند و دویست هزار تومان با این کسر بودجه مملکت باز هم بر بودجه علاوه شود پس اگر ما خودمان نظر کسر داریم برای همه جا باید نظر کسر داشته باشیم در این بودجه که فرمودید کسر دارد البته بنده هم تصدیق دارم که کسر دارد البته بنده هم تصدیق دارم که کسر دارد ولی صریحاً عرض میکنم وقتی مقامات غیر مسئول مداخله در کارهای مملکت نمیکردند بودجه که بنده به این مجلس آوردم در ۱۳۲۰ یک شاهی کسر نداشت در ظرف این هفت سال که مداخلات بیرویهای شد تمام تشکیلات مملکت از بین رفت اشخاص به جای این که کمک بکنند که درآمد مملکت اضافه بشود بخشنامه به تمام شهرستانها کردند که مردم مالیات ندهند، مازاد ندهند که این خلاف قانون است و مردم را برخلاف میل حکومت مرکزی بار آوردند نتیجه این شد که روز به روز وضع بودجه مملکت وضع دستگاه مملکت وضع تشکیلات مملکت خرابتر شد باید قربان این قسمتها را توجه کنیم امروز اگر بخواهید سیصد میلیون تومان از این بودجه کسر بکنید بفرمایید از کجا باید کسر شود از کدام رقم میخواهید کسر شود اگر توضیحاتی که بنده این جا میدهم و وزیر مسئول میدهد قانع نکرد مجلس را البته آن وقت اختیار با مجلس شورای ملی است بفرمایید از کدام رقم کسر شود ما که نظری نداریم البته برای وزیر دارایی هزار مرتبه بهتر است و موجب افتخار و مباهات است که بتواند آخر سال بگوید که من خرج مملکت را دادم صد میلیون تومان هم اضافه آوردهام و بنده مجبورم که هر شب با همکاران خودم دعوا بکنم راجع به یک اضافهای که میخواهند و من مخالفت میکنم بنده | ||
+ | |||
+ | از خدا میخواهم که مجلس بگوید این خرج را نده و این درآمدها را جمع بکنم در خزانه ولی خرج مملکت را نمیشود بدون حساب زد و من مجبورم این جا صریحاً بگویم که بدون حساب نمیشود. بودجهای که تنظیم شده است و پنج ماه است در مجلس مانده است کاش مطالعاتی در عرض این مدت میشد که نسبت به کدام اقلام باید کسر شود اگر این پیشنهاد در کمیسیون بودجه مطرح میشد و ما مطالعه میکردیم صحیح بود ولی ما خودمان در کمیسیون بودیم و راه پیدا کردیم که در کجا میشود صرفه جویی کرد از بودجه کجا میشود کسر کرد اثاثیه را نباید خرید اشخاصی که میخواهند فرنگ بروند نباید فرستاد تمام اینها را حساب کردیم گفتیم ۵۰ میلیون تومان تفاوت این کار است حالا هم عرض کردم که اگر ایشان در پیشنهاد خودشان اظهار بکنند که از کدام وزارتخانه باید کسر بشود و بعد توضیحاتی که داده میشود مجلس قانع نشد البته آن وقت هر نظری مجلس داد همان است ضمناً میخواستم به آقای امیرتیمور عرض کرده باشم خوب است نسبت به اشخاص، حالا نسبت به بنده اگر بی مهر هستند نسبت به اشخاص توهین نکنند وزرای با شرفی هم بودهاند خواهش میکنم نسبت به همه این حرف را نزنند اگر بنده را نالایق میدانند بنده تصدیق میکنم بنده افتخار میکنم که به آن مرحله برسم که بفهمم خودم نمیدانم برای این که تا بدان جا رسید دانش من که بدانم همیکه نادانم اما وای به حال آن اشخاصی که نمیدانند و نمیدانند که نمیدانند. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای اردلان | ||
+ | |||
+ | اردلان- نماینده محترم آقای امیرتیمور اطلاع دارند که بنده تا چه حد نسبت به ایشان احترام قائلم و ارادت و اخلاص دارم دیشب هم که بنده شرف افتخار همکاری در کمیسیون قوانین دارایی را با ایشان داشتم به ایشان عرض کردم که چرا نسبت به پیشنهاد ایشان رأی ندادم و حالا هم به این مناسبت با این پیشنهاد مخالف هستم توضیحاتی که دیشب خدمتشان عرض کردم حالا هم به طور مختصر خدمت آقایان عرض میکنم البته خود جناب آقای وزیر دارایی یک قسمتش را فرمودند ابتدا خواستم عرض کنم که از این وضعی که بین آقای گلشاییان و آقای امیرتیمور پیش آمده یک عده از آقایان متأسف هستند (صحیح است) آقای امیرتیمور از نمایندگان بسیار خوب ما هستند و آقای گلشاییان از وزرای خوب ما میباشند و ما مایل نیستیم به این که بین این دو عنصر شریف یک مذاکراتی که نباید واقع بشود در مجلس گفته شود اما این که جناب آقای امیرتیمور به طور کلی فرمودند یک مبلغی از بودجه کسر شود این بودجه رقمهای ریز دارد اگر بفرمایند از کدام مبلغ کسر بشود و بنده میتوانستم تشخیص بدهم که آیا این مبلغ قابل کسر کردن هست یا نیست البته اگر قابل کسر کردن بود رای میدادم ولی به طور کلی الان برای بنده مقدور نیست فرض بفرمایی این مبلغ از بودجه کسر شد و در سرحدات کردستان حقوق مرزداران آن جا را برداشتند حذف کردند بنده چطور میتوانم موافقت بکنم و به این پیشنهاد رأی بدهم؟ یا حالا که بهداری در کردستان تأسیس شده و یک دواهایی برای آن جا لازم است اگر بخواهند از بودجه وزارت بهداری کسر کنند و فرض بفرمایید این قسمت را بزنند آن را هم من نمیتوانم تحمل کنم ولی اگر حضرتعالی میفرمودند که فلان رقم به این دلیل زاید است من که یک نفر نماینده هستم با کمال دقت و میل فرمایش آقا را گوش میکردم و اگر به صلاح مملکت بود به آن رأی میدادم اما هیچ کدام آنها به نظر بنده راه کار نیست راه کار را بنده دیروز عرض کردم جناب آقای گلشاییان تشریف نداشتند آقای خواجهنوری پسر خاله و فامیل بنده آمدند این جا مخالفت کردند امروز ما کسر بودجه داریم برای این که این کسر بودجه را جبران بکنیم اگر ما بیاییم یک نظارت دقیق و محکم و سختی نسبت به هزینه مملکت بکنیم مسلماً در عمل این کسر خرج را نخواهیم داشت بنده دیروز به طور مثال عرض کردم کمیسیون بودجه در ضمن ۱۷ مادهاش گفته است که فلان اداره باید یک اتومبیل داشته باشد بسیار نظر صحیحی است ولی در عمل میبینییم این اداره در ظرف هر دو ماه یا سه ماه یک اتومبیل نو میخرد و از این حیث یک خسارتی به مملکت وارد میآورد تمام نظارتی که وزارت دارایی میکند دیروز عرض کردم امروز هم عرض میکنم نسبت به بودجههای مثل بخشداری ورامین یا پستچی رفسنجان است ولی نسبت به موسساتی که با سرمایه دولت اداره میشود و میلیونها خرج میکنند به هیچ وجه نظارت نمیکنند ما دیروز گفتیم که برای این که جلوگیری بکنیم از این عدم توازن بودجه بیاییم یک عده را انتخاب بکنیم سه نفر، حالا دیروز قبول نکردند ممکن است ۵ نفر را ما انتخاب بکنیم و یک اختیارات کاملی به آنها بدهیم که آنها در هر جا یک هزینه زایدی را میبینند جلوگیری کنند به این ترتیب کسر بودجه تا آخر سال جبران خواهد شد برنامه ۷ ساله هم چنانچه آقای وزیر دارایی فرمودند یک میلیارد و سیصد میلیون ریال پول دارد شروع به کار میکند و یک عده از مستخدمین دولت که در ادارات مشغول کار هستند میروند آن جاها کار میکنند یک عده هم که باز نشسته شدهاند اینها ارقامیاست که فاصله بین دخل و خرج را به هم نزدیک میکند بنابراین اگر یک حسن نیتی در کار باشد و وزارت دارایی آن وظیفه قانونی را که نظارت در خرج است اعمال بکند و اگر میتوانست مجلس شورای ملی یک هیئتی را معین بکند که در خرج یک نظارت دقیق و سختی بکنند من امیدوارم که تا آخر سال کسر بودجه نداشته باشیم این است که من از جناب آقای امیرتیمور استدعا میکنم که پیشنهادشان را پس بگیرند اگر یک ارقامیرا به نظرشان زاید میرسد بفرمایند توضیح هم بدهند ما با کمال میل رای میدهیم. | ||
+ | |||
+ | یمین اسفندیاری - اجازه میفرمایید بنده دو کلمه عرض کنم در جواب آقای امیرتیمور؟ | ||
+ | |||
+ | رئیس - بر طبق چه ماده؟ اجازه بدهید آقای دکتر معظمی صحبتشان را بکنند. آقای دکتر معظمی بفرمایید | ||
+ | |||
+ | مخبر - قبلاً میخواستم عرض کنم که گزارش کمیسیون بودجه که آقا فرمودند این ایراد به شخص معینی نبوده ما گفتم که وضع دستگاههای دولتی از شهریور ۲۰ تا به حال طوری شده که نتیجه آن این شده که مخارج زیاد شده است ولی این پیشنهاد آقای امیرتیمور به این طرز عملی نیست مواردش را معین بفرمایید برای این که ممکن است اشکالاتی در وصول عایدات تولید بشود به علاوه در قسمت ماده دوم این نظر جنابعالی تأمین است چون کلیه پرداختها را ما محول کردیم در حدود وصول درآمد اگر ما درآمد نداشته باشیم بالطبع نظر جنابعالی تأمین خواهد شد این است که استدعا میکنم پیشنهادتان را مسترد بفرمایید | ||
+ | |||
+ | یمین اسفندیاری - آقای رئیس اجازه میفرمایید؟ | ||
+ | |||
+ | رئیس - اجازه بفرمایید تکلیف این پیشنهاد معلوم شود بعد صحبت بفرمایید. آقای امیرتیمور | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور - بنده میخواستم به عرض برسانم که بنده در مجلس شورای ملی پیشنهاد نکردم که دویست هزار تومان برای سالن مجلس خرج بشود این رقم را برای بودجه مجلس، اداره حسابداری مجلس یا تصویب مقام ریاست جزء بودجه مجلس منظور کرده بود بنده آن جا اظهار نظر کردم که حالا یک چنین رقمیدر بودجه مجلس منظور میکنید این رقم را نه تنها به خرج تهویه برسانید بلکه به خرج شوفاژ برسانید. بنده چنین عرضی نکردم که آقای گلشائیان فرمودند و این اظهار آقای گلشائیان دروغ محض است. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای امیرتیمور دقت بفرمایید... (امیرتیمور - من مجبورم از خودم دفاع کنم) بفرمایید | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور - سزاوار است که یک وزیر دارایی دروغ بگوید به من تهمت بزند. سزاوار است که یک وزیر دارایی در حضور شما به من دروغ بگوید. | ||
+ | |||
+ | رئیس- در مورد پیشنهادتان توضیح بفرمایید | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور -همین که آقای دکتر معظمیگفتند مخارج در حدود وصولی عایدات است دلیل خواهد شد و اگر عایدات نباشد کسر خرج نخواهد بود بنده اتخاذ سند میکنم و امیدوارم که کسر خرج نباید و پیشنهاد را مسترد میکنم. | ||
+ | |||
+ | اسلامی- بنده اخطار نظامنامهای دارم | ||
+ | |||
+ | رئیس- مطابق چه مادهای؟ | ||
+ | |||
+ | اسلامی- حالا مادهاش را نمیدانم. | ||
+ | |||
+ | رئیس - پس هر وقت دانستید بگویید مطابق آییننامه باید ماده را گفت. | ||
+ | |||
+ | یمین اسفندیاری - اجازه میفرمایید؟ | ||
+ | |||
+ | رئیس - راجع به چه مادهای میخواهید صحبت کنید؟ ۹۰ بفرمایید | ||
+ | |||
+ | یمین اسفندیاری - بنده خیلی متأسفم که روزهای آخر مجلس شورای ملی روابط بنده با دوست عزیزم آقای امیرتیمور هم در خطر افتاده بنده جنابعالی را شایسته میدانستم و در امور بودجه هم کاملاً مطلع هستید و بنده هم هیچ اطلاع ندارم و منظور بنده هم این نبود که جنابعالی سوء نیت دارید منظور بنده این بود که این روزها روزهای آخر مجلس است با نهایت گرفتاری و کارهایی که مجلس دارد و با لوایحی که در دستور است لایحه اصلاح انتخابات که از مهمترین کارهای مجلس است که باید از مجلس بگذرد و نسبت به لایحه املاک و مسائل دیگر این موضوعهایی که راجع به بودجه پیش آمد میکند همه کارها را دقت بفرمایند و بنده مجبورم این عرض را بکنم که خیلی متأسفم که جنابعالی و آقای گلشاییان که هر دو از اشخاص لایق و شایسته هستید یا جنابعالی به واسطه روزه یا آقای وزیر دارایی به واسطه کسالت به هم بیفتد و اگر از این حیث چیزی به جنابعالی برخورده بنده معذرت میخواهم به شما علاقه دارم (احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس - پیشنهاد دیگری قرائت میشود. | ||
+ | |||
+ | (پیشنهاد آقای دهقان به شرح زیر قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | پیشنهاد میکنم بودجه نمایندگیهای سیاسی ایران در رومانی، لهستان و سایر نمایندگیهای سیاسی ایران در بالکان از بودجه کل وزارت امور خارجه کسر گردد. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای دهقان | ||
+ | |||
+ | دهقان - منظور از تأسیس یک سفارتخانه در یک مملکت بهترین و سادهترین تعریفی که میشود کرد این است که منافع و حیثیت آن مملکت را در آن مملکتی که سفیر متوقف است حفظ بکند این سفارتخانههایی که ما در کشورهای بالکان داریم مطلقاً نمیتوانند منافع اتباع ایران را در آن جا حفظ بکنند و آن کشورها هر کاری که میخواهند به سر آن اتباع ایران میآورند حتی نمایندگان ما آن قدر آزادی و اختیار ندارند که از در سفارتخانههایشان بیایند بیرون (صحیح است) بنده میدانم در لهستان مستخدم سفارت ایران پناهنده شده بود به سفارت و بیرون نمیرفته و میگفته اگر من بروم بیرون توقیفم میکنند مرا توقیف میکنند و از داخله سفارتخانه از من تحقیق میکنند این که مال آن کشورها، اکثر نمایندگیهای سیاسی آنها در تهران هم لانه جاسوسی و عملیات مضر برای کشور ما است همین چند روز قبل یک دسته از همان تودهایها که از سفارت رومانی اطلاع داریم کشیدهاند بیرون آقا اینها به چه درد ما میخورند که ما منافع اتباعمان را آن جا نتوانیم حفظ بکنیم آنها هم این جا یک لانههایی داشته باشند که بر ضد مملکت ما افرادی را در آن جا پنهان کنند چه لزومی دارد که ما این سفارتخانهها را داشته باشیم؟ بنده بدون ایین که نظر به شخصی یا اشخاصی داشته باشم این پیشنهاد را کردم و معتقدم آقایان تا وضع سیاسی کشورهای بالکان به عنوان فعلی است ما به هیچ وجه نمیتوانیم منافع اتباعمان را حفظ کنیم بنابراین یک پول زایدی داده میشود به علاوه روی معامله متقابل و نزاکت سیاسی آنها هم سفارتخانههایشان در این جا هست که به ضرر کشور است و اگر جناب آقای وزیر امور خارجه تشریف بیاورند این جا و روی نزاکت سیاسی یک مطالبی بگویند مطالبشان فقط برای حفظ ظاهر است برای حفظ سیاست بین المللی است و الله بالله این یک چیزی است که تمام دنیا امروز به آن مقر است و الّا چه لزومیدارد که ما یک دستگاههای غیر مفید و لازم و بیموردی در آن کشورها داشته باشیم و آن کشورها هم یک دستگاههایی داشته باشند که جز اعمال خلاف مصالح مملکت ما کار دیگری ازشان برنیاید (صحیح است) یک مطلب دیگری این جا استفاده میکنم در بدو دولت جناب آقای صالح هم عرض کردم (یکی از نمایندگان – صالح؟) ببخشید ساعد حالا هم تکرار میکنم از آقای وزیر امور خارجه تقاضا میکنم از این مؤسسات فرهنگی و این مؤسساتی که به نام خانه فرهنگی و بهداری و غیره از طرف خارجیها در این مملکت باز شده است و جز زیان و تبلیغ مضر برای مملکت نتیجه دیگری ندارد اینها را ببندید آقا ما در صورتی میخواهیم این مؤسسات آنها این جا باشد که ما هم آن جا آزاد باشیم مؤسسات ما هم با همین آزادی عمل بتوانند کارهایی بکنند چه فایده دارد که این مؤسسات را که میبینید تمام جوانهای ما را از راه به در کردهاند و یک مشت بد اخلاق بار آوردهاند که دیگر به درد این مملکت نمیخورند این ملاحظات و الله به الله فایده ندارد جز زبان برای ما یک شاهی منفعت ندارد ول کنید این ملاحظات را به درد این مملکت برسید به خدای احد و واحد این ملاحظات یک سر سوزنی هیچ جا حساب نمیشود آن روزی که دنیا به آنها اجازه بدهد به مملکت ما هجوم میکنند متأسفانه چنان که دیدیم با تمام خدمتها و جان فشانیها و گذشتهای ما یک شاهی ارزش قایل نشدند و حساب نکردند چرا ملاحظه میکنید؟ تا وقتی که دنیا بهتان اجازه میدهد منافع مملکتتان را حفظ کنید همان طور که آنها با ما معامله میکنند با آنها معامله کنید بنده استدعا میکنم برای این که به دنیا نشان بدهیم که مجلس شورای ملی حفظ حقوق ملی خودش را میکند و با کشورها به طور معامله متقابله عمل میکند در این سفارتخانهها را ببندید و آن سفارتخانهها را هم منحل کنید و ما را از شر اعمال مضرشان راحت کنید. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای حاذقی بفرمایید | ||
+ | |||
+ | حاذقی - ظاهراً نماینده محترم فراموش کردهاند که صحبت در مسائل سیاسی با عصبانیت و هیجان و تندی نمیشود مسائل سیاسی را باید با خونسردی و با متانت و دقت و مصلحتاندیشی حل کرد راست است که یک قسمت از نمایندگیها در کشور ما خارج از حدود وظیفه خودشان عمل میکنند و در محیط سفارتخانه آنها یک فعالیتهایی میشود اینها را دولت بایستی با کمال مراقبت و دقت از هرگونه عملی که برخلاف اصول و داد و دوستی انجام میباید جلوگیری کند ولی نمیشود هم گفت ما در یک همچین نقاط حساس دنیا که امروز از نظر سیاست لازم است که ما یک نمایندگیهایی داشته باشیم که آنها دقیقاً مواظب جریان اوضاع و احوال دنیا باشند و گزارشهای سیاسی را به اطلاع دولت و به اطلاع اولیاء امور وزارت خارجه ما برسانند ما پیشنهاد بکنیم که در این مناطق ما سفارتخانه نداشته باشیم ما در بالکان و در این مناطقی که از نظر سیاست لازم است نمایندگی داشته باشیم. ممکن است پیشنهادشان را اصلاح بفرمایند که وزارت امور خارجه در انتخاب مأمورین و وزرای مختار و نمایندگیهای ما در این گونه کشورها دقت و مراقبت بیشتری بکنند که از دیپلماتهای ماهر و فهمیده و علاقه به حفظ منافع مملکت انتخاب بکنیم که آنها بتوانند از جریانات سیاسی امور بینالمللی همیشه ما را آگاه بکنند که ما هم بتوانیم در موقع خودش از این گزارشها استفاده بکنیم و الّا پیشنهاد حذف سفارتخانه مبنی بر مصلحت مملکت ما که یک مملکت مستقل و آزاد است صحیح نیست استدعا میکنم نماینده محترم پیشنهاد خودشان را پس بگیرند. | ||
+ | |||
+ | دهقان - خواهش میکنم خواهش نکنید | ||
+ | |||
+ | رئیس - باید رأی گرفته شود عده هم برای رأی کافی نیست سه نفر بیشتر بیرون نیستند فعلاً یک ربع ساعت تنفس داده میشود بعد جلسه تشکیل میشود بعد هم رأی گرفته خواهد شد. | ||
+ | |||
+ | (در این موقع ساعت ده و چهل دقیقه مجلس به عنوان تعطیل و پس از یک ربع ساعت مجدداً به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید) | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای وزیر امور خارجه | ||
+ | |||
+ | وزیر امور خارجه - بعضی وقتها در مجلس مطالبی مطرح میشود که خودش زیاد اهمیت ندارد ولی به واسطه کثرت تکرار کم کم اهمیتی پیدا میکند. | ||
+ | |||
+ | یکی از مسائلی که خیلی گفتگو در اطرافش میشود موضوع سفارتخانههاست که در این باب کم کم بعد مبالغه و افراط رسیده تا به جایی که من به گوشم خورد که آقایان میگفتند خوب است تمام سفارتخانهها را ببندند در این جا مسایل مبالغه و اغراقش خوب نیست ایجاد سفارتخانهها در ممالک مختلفه روی چند پایه است. | ||
+ | |||
+ | یکی پایه تاریخی است یعنی دولت ایران در قرن هیجدهم و نوزدهم با بعضی از ممالک قراردادهایی منعقد کرده این قراردادها موجود است و طبق آن بایستی که بر روی اصل معامله متقابله سفارتخانه داشته باشیم و فعلاً مشکل است که بشود یک ساعت تاریخی صد ساله یا چند ساله را به هم زد این هم یک امر تاریخی است و پایه دارد و باید که نمایندگان محترم به این سوابق ایستوریک هر سفارتخانهای مراجعه بفرمایند موضوع دوم موضوع حیثیت و احترام دولت است دولت ایران یک دولتی نیست که تازه به وجود آمده باشد یک دولتی نیست که یک حوادثی ایجادش کرده باشد این یک دولتی است که پایهاش روی یک ملتی است که شش هزار سال از تاریخش میگذرد (صحیح است) از برای یک چنین مملکتی که یک ترادیسیون قدیم تاریخی دارد هیچ چارهای نیست که یک مخارجی بکند برای این که بیرقش و پرچمش در سایر ممالک بلند باشد و مرتفع باشد و همه بشناسند و بدانند (صحیح است) این حیثیت یک دولت است، حال اگر یک مبلغ قلیلی هم صرف این سفارتخانهها بشود در برابر استفاده معنوی که از لحاظ شرافت بیرق ایران میشود اهمیتی ندارد موضوع سوم خدماتی است که این سفارتخانهها از لحاظ سیاست تنها بلکه از لحاظ سایر مسائل انجام میدهند ممکن است در بعضی از ممالک دولت انترة سیاسی نداشته باشد. ولی از لحاظ فرهنگ یا از لحاظ تجارت و اقتصاد یا از لحاظ قراردادهای اقتصادی وجود یک مرکزی برای ما لازم است. مثلاً امریکای جنوب امریکای جنوب یک قاره بزرگی است که در آن جا بازار بسیار مهمیبرای ایران هست و امتعه ایران را باید آن جا به فروش برسانند و همچنین در مواقع لازم این معامله تجارتی و اقتصادی مستلزم این است که آن جا یک نماینده داشته باشیم و اگر از برای هر امر واحدی و هر اتفاقی که پیش بیاید یک کمیسیون بخواهیم بفرستیم خرجش بیش از این است که یک سفارتخانه کوچک در آن جا داشته باشیم. بنابراین از لحاظ خدمات اجتماعی مسائل اقتصادی مسائل فرهنگی مسائل حقوقی وجود سفارتخانه واجب و لازم است (صحیح است) مطلب چهارم اشتراکی است که دولت ایران در سازمان ملل متحد دارد سازمان ملل متحد حکم پارلمان دنیوی پیدا کرده و دولت ایران هم مجبور متابعت از منشور ملل متحد است و در هر پارلمانی حکومت با اکثریت است با عدد است اگر دولت ایران از سایرین برای حفظ منافع خودش یک مستخدمینی داشته باشد تا در مواقعی که پیش میآید از منافع خودش بتواند دفاع نماید (صحیح است) و این ایجاب یک اتحاد ثابتی میکند که در مراکز مختلفه و پایتختهای مختلفه دول ما نماینده داشته باشیم تا روی اصل معامله متقابله بتوانیم با آنها قراردادهایی بگذاریم که در سازمان ملل متحد بتوانیم سیاست خودمان را پیش ببریم. اگر بنا بشود در | ||
+ | |||
+ | آمریکای جنوب مثلاً ما نماینده نداشته باشیم، هیجده دولت در آن جا نماینده دارد بنابراین این ۱۸ رای از دست ما خواهد رفت. البته یک قسمت از فرمایشات نماینده محترم را که نظرشان صرفهجویی و اقتصاد هست تصدیق میکنم و اطمینان میدهم که دولت در نظر دارد که در بودجه نمایندگیهایی که در خارجه هست تجدید نظر کند و آن اندازهای که با رعایت این نکاتی که عرض کردم ممکن باشد صرفهجویی بکند اگر این توضیح بنده و آن اطمینانی که بنده دارم آقایان محترم را قانع بکند خیلی ممنون میشوم که به این مذاکره خاتمه بدهند و از آقای نماینده محترم هم خواهش میکنم که پیشنهاد خودشان را مسترد بکنند تا این که کار بودجه مملکت پیش برود. (صحیح است - احسنت) | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای دهقان | ||
+ | |||
+ | دهقان - بنده با اطمینان فرمایشاتی که جناب آقای وزیر امور خارجه کردند و به امید این که منافع و مصالح ایران بیش از پیش و بهتر از پیش مورد نظر و توجه قرار بگیرد و حفظ بشود از پیشنهاد خودم صرف نظر میکنم. | ||
+ | |||
+ | رئیس - پیشنهاد آقای امیرتیمور قرائت میشود | ||
+ | |||
+ | (به شرح زیر قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | پیشنهاد میکنم در قسمت ۶ مخارج وزارت کار از ۲۰۶۲۵۰۰۰ ریال ۱۰ میلیون ریال تقلیل داده شود. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای امیرتیمور | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور - آقای مخبر جنابعالی به بنده تکلیف فرمودید که راجع به اقلام خرج نظر خودم را صریحاً بگویم تا مورد توجه و موافقتتان قرار بگیرد بنابراین بنده پیشنهادات مختصری راجع به مخارج کردهام و یکی از این پیشنهاداتم این است که شما برای وزارت کار ۲۰۶۲۵۰۰۰ ریال بودجه معین کردهاید. اولاً به وجود وزارت کار بنده معتقد نیستم و علاوه برخلاف صلاح مملکت با وضعیت کنونی بودجه کشور میدانم. و در یک بودجهای که چهارصد میلیون تومان کسر دارد نباید یک چنین گشادبازیهایی بشود بنابراین بنده پیشنهادم این است که از این مبلغ یک قدری کسر بشود و خواهش میکنم موافقت بفرمایید که بودجه وزارت کار به یک میلیون تومان تقلیل پیدا بکند. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای مخبر | ||
+ | |||
+ | مخبر - عرض کنم این وزارت کار، آقای امیرتیمور، که در این جا به آن اجازه قانونی هم داده میشود چند سال است که به آن این پول داده میشود و چون هنوز راجع به خود مستخدمین یک تصمیم عمومیگرفته نشده است یک مرتبه ما نمیتوانیم این کار را بکنیم و این در کمیسیون بودجه هم مذاکره شد به علاوه قانون کار هم تازه تصویب شده است و بعداً هم وزارت کار تأسیس میشود و به همین جهت ما همان بودجه وزارت کار را در نظر گرفتیم و البته برطبق سیاست عمومیکه دولت نسبت به مستخدمین اتخاذ بکند درباره وزارت هم عمل خواهد شد. | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای شریعتزاده مخالفید با این پیشنهاد؟ (شریعتزاده - مخالفم) بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | شریعتزاده - به عقیده بنده روش مجلس شورای ملی در پایان مجلس نسبت به بودجه روش مقرون به مصلحتی نیست. زیرا که متأسفانه درگذشته به اهمیت مسئولیتی که بر عهده ما بود توجه نکردیم و نتوانستیم در موقع خودش بودجه مملکت را تصویب کنیم و از این نظر و نظر به این که در فرصت کمی که هست بحث در جزییات این بودجه هیچ وقت به نتیجهای نمیرسد یعنی وقت کافی نیست و از طرف دیگر نمیتوان مملکت را بدون بودجه گذاشت، آقایان باید یک قدری تنزل بکنیم و اگر یک پیشنهادات اصولی که موثر در سعادت مملکت باشد و مربوط به موارد جزیی نباشد فکر کنیم و الّا از پیشنهادات خودمان صرف نظر کنیم اما راجع به این قسمت به خصوص بنده معتقد هستم که یکی از قدمهای مهم مملکت تشکیل وزارت کار است و این وزارت کار هر قدر بهتر مجهز باشد و اعتبارات لازم داشته باشد و مراقبت صحیحی از طرف دولت بشود به ثمره و منظوری که مقصود از تشکیل وزارت کار باشد دسترسی حاصل میشود و این وزارت کار یکی از مؤسسات مفید مملکت است برای این که وزارتی که در تأمین حسن روابط بین کارفرما و کارگران و همچنین نظارت در خصوصیاتی که در مورد تربیت کارگرها که خیلی مؤثر در آرامش مملکت است اگر از طرف این سازمان نظارت کافی بشود یکی از سازمانهای مفید مملکت است به علاوه ۲۵ میلیون یا سی میلیون ریال که بودجه این وزارتخانه است از نظر ۱۱۰۰ میلیون کل بودجه به قدری کوچک است که صحبت در این جزییات نتیجهاش فقط این خواهد بود که نه اصلاحی در بودجه بشود و نه دولت که قریباً مواجه میشود با پایان مجلس با داشتن یک بودجهای انجام وظیفه کنند از این نظر و نظر به اهمیت وجود وزارت کار به علت شرکت مملکت ایران در سازمان بینالمللی کار و با در نظر گرفتن اصولی که در منشور ملل متحد راجع به موضوع برقراری نظم در روابط بین کارگر و کارفرما وجود دارد ما باید کوشش کنیم که هم بودجه کافی به این وزارتخانه بدهیم و هم در مؤثر نمودن تشکیلاتش کوشش کنیم این است که بنده از همکار محترم آقای امیرتیمور که با حسن نیت انجام وظیفه میکنند خواهش میکنم پیشنهاد خودشان را پس بگیرند. | ||
+ | |||
+ | مسعود ثابتی - بنده موافقم | ||
+ | |||
+ | رئیس - دیگر موافق ندارد | ||
+ | |||
+ | مسعود ثابتی - غیر از پیشنهاد دهنده یک نفر میتواند صحبت کند یک تذکری داشتم. | ||
+ | |||
+ | رئیس - تذکر روی چه موضوعی است؟ | ||
+ | |||
+ | مسعود ثابتی- عمل غلطی انجام میشود. اخطار دارم. | ||
+ | |||
+ | آزاد - بنده تذکری دارم. | ||
+ | |||
+ | رئیس - به هر حال الان تذکر موردی ندارد پیشنهاد شده باید رأی بگیریم. | ||
+ | |||
+ | آزاد - اشخاصی که نبودهاند نمیدانند به چه رأی بدهند دو مرتبه بخوانید. | ||
+ | |||
+ | رئیس - چند مرخصی است که داده شده حالا آقایانی که البته مرخصی ندارند غایب بیاجازه محسوب میشوند و باز هم ناچارم تنفس بدهم چون کار بودجه برای رسیده است و پیشنهاداتی که قرائت میشود باید به آن رأی گرفت با این وضع عده برای رأی کافی نیست غائبین جلسه پیش قرائت میشود. | ||
+ | |||
+ | (غائبین جلسه گذشته به شرح زیر قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | غائبین با اجازه - آقایان: ظفری - مهندس رضوی – معینزاده - لاهوتی - فولادوند - دکتر راجی - دکتر فلسفی - رحیمیان - اورنگ - افخمی- اقبال - مهندس هدایت - حسین وکیل - بهادری - علی بهبهانی - محمدتقی بهار - مامقانی - دکتر شفق – علیاکبر ملکی - لیقوانی - محمدتقی خوئیلر - عبدالحسین نیکپور - امامیاهری - حسن مکرم - عباس فاضلی - عرب شیبانی | ||
+ | |||
+ | غائبین بیاجازه - آقایان: محمدحسین قشقایی آشتیانیزاده- اردشیر شادلو - تولیت - آقاخان - بختیار - صدرزاده – ناصری - دکتر مصباحزاده - دکتر علی امینی - قهرمان - گلبادیی - عباس اسکندری - حاجی امین - عدل اسفندیاری - خسرو قشایی- صفا امامی | ||
+ | |||
+ | دیرآمدگان با اجازه - آقایان: کفایی - دکتر بقایی - ضیاءابراهیمی- جواد عامری - دکتر اعتبار - کشاورز صدر - غضنفری - معتمد دماوندی - عبدالله وثوق - منصف – ناصر ذوالفقاری - نراقی - موسوی - سزاوار - شریعتزاده - اسلامی– برزین - حایریزاده - اسدی - صفوی | ||
+ | |||
+ | دیرآمدگان بیاجازه - آقایان: قبادیان - عزیز اعظم زنگنه - سلطانی - محمدعلی مسعودی - رضوی - شیرازی - مسعود ثابتی - دهقان - هراتی -باتمانقلیج | ||
+ | |||
+ | رئیس - آقای امیرتیمور | ||
+ | |||
+ | امیرتیمور - توضیحات آقای مخبر محترم کمیسیون بودجه که مورد احترام و کمال علاقه بنده است بنده را وادار کرده و میکند که به احترام فرمایش ایشان به شرط این که پیشنهاد دیگری که تقدیم میکنم قبول شود از این پیشنهاد صرفنظر کنم که پیشنهاد بنده این است که در مراکز لازم وزارت کار وظایف خود را تحت نظر فرمانداری انجام دهد و محتاج به تأسیس اداره نباشد (صحیح است) | ||
+ | |||
+ | اسدی - به غیر از مراکز کارگری | ||
+ | |||
+ | وزیر دارایی - مانعی ندارد | ||
+ | |||
+ | رئیس - باز هم محتاج به رأی است آقای وزیر کشور بفرمایید | ||
+ | |||
+ | ۳ - تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر کشور ۱ - برقراری مستمری درباره ورثه مرحوم دکتر حسین مرزبان ۲ - استخدام چهار نفر سوئدی برای شهربانی به قید یک فوریت | ||
+ | |||
+ | وزیر کشور - دو لایحه است که بنده تقدیم مجلس شورای ملی میکنم یکی راجع به ورثه مرحوم دکتر حسین مرزبان است که از صاحبمنصبان عالی رتبه دولت بوده است که برای ورثه ایشان مستمری برقرار شده است و تقدیم میشود امیدوارم آقایان تصویب بفرمایند (صحیح است) و لایحه دیگری هم هست که راجع به استخدام ۴ نفر سوئدی برای شهربانی که مورد احتیاج است تقدیم میکنم که آقایان تصویب بفرمایند | ||
+ | |||
+ | نورالدین امامی- با قید دو فوریت بدهید | ||
+ | |||
+ | وزیر کشور - با قید دو فوریت هم هست. | ||
+ | |||
+ | رئیس - لایحه قرائت میشود | ||
+ | |||
+ | (به شرح ذیل قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | مجلس شورای ملی چنان چه آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند همان طور که وضع اجتماعی در | ||
+ | |||
+ | اثر اختراعات و اکتشافات جدید رو به ترقی و تکامل میرود به همان اندازه تبهکاران به ضرر جامعه و نفع منظورهای شیطانی خود با استفاده از وسایل جدید اقدام مینمایند. | ||
+ | |||
+ | برای مبارزه با آنها باید دستگاه شهربانی به فنون جدید آشنا و از روشهای نوینی که به منظور کشف جرایم و تعقیب مجرمین معمول است اطلاع و تخصص پیدا نماید و ایین موضوع از لحاظ حفظ امنیت و انتظامات و آسایش عموم فوقالعاده مورد توجه مخصوص قرار گرفته و تصمیم بر این است که فنی پلیسی از کشور سوئد اقدام و مورد استفاده شهربانی کل کشور واقع گردد و در انجام آن از طریق وزارت امور خارجه با دولت پادشاهی سوئد مذاکرات لازم به عمل آمده و در نتیجه چهارنفر برای رشتههای مختلف در نظر گرفته شده که اینک برای تحصیل اجازه قانونی مواد ذیل را با قید دو فوریت تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارد. | ||
+ | |||
+ | ماده واحده - دولت مجاز است چهار نفر اشخاص ذیل را که از اتباع کشور پادشاهی سوئد هستند به عنوان کارشناس فنی به مدت دو سال برای شهربانی کل استخدام نماید کارشناسان مزبور تحت ریاست و نظارت رئیس شهربانی کل استخدام نماید کارشناسان مزبور تحت ریاست و نظارت رئیس شهربانی کل کشور انجام وظیفه خواهند نمود. | ||
+ | |||
+ | ۱- گران فلکه زرتشت کمیسر و کماندان پلیس کارشناس عبور و مرور و تشکیلات مدارس پلیسی به سمت رئیس هیئت کارشناسان فنی با سالی ۸۰۰۰ دلار | ||
+ | |||
+ | ۲- سروان یالماربروتو فریبرک مفتش پلیس جنایی کارشناس تشکیلات مدرسه جنایی و امور تحقیق و تفتیش جرایم با سالی ۷۳۰۰۰ دلار | ||
− | + | ۳- سروان هادی ارلاند شاهلن – مفتش پلیس جنایی کارشناس کلیه مسایل فنی پلیس و معاینات محلی جرایم – با سالی ۷۳۰۰ دلار | |
− | + | ۴- سروان گستار نیکبوس کارشناس مربوط به امور زندانها با سالی ۷۳۰۰ دلار | |
− | + | تبصره ۱ - آغاز خدمت چهار نفر فوقالذکر از روز حرکت از سوئد محسوب و سه ماه قبل از انعقاد مدت قرارداد استخدام آنها با تراضی طرفین قابل تجدید خواهد بود. | |
− | + | تبصره ۲ - حقوق کارشناسان فوقالذکر به دلار خواهد بود که نصف آن به ریال و نصف دیگر آن به دلار و با اجازه انتقال آزاد به خارجه پرداخت خواهد شد و حقوق فوقالذکر از هر نوع عوارض و مالیاتی معاف خواهد بود. | |
− | + | تبصره ۳ - حقوق سالیانه کارشناسان مزبور به اقساط یک دوازدهم ماهیانه پرداخت خواهد شد. | |
+ | |||
+ | تبصره ۴- هر یک از کارشناسان مزبور در مقابل هر سال خدمت حتی یک ماه مرخصی با حقوق خواهند داشت | ||
+ | |||
+ | تبصره ۵ - هزینه مسافرت به ایران و مراجعت اشخاص مزبور و خانواده بلافصل آنها از طرف دولت ایران تادیه میشود و همچنین هزینه مسافرت در ایران برای انجام خدمت به عهده دولت خواهد بود. | ||
+ | |||
+ | تبصره ۶ - از تاریخ ورود به ایران تا موقع آمدن خانواده آنها هزینه پانسیون کامل از حیث اطاق و غذا و سوخت و روشنایی آنها به عهده دولت بوده و پس از ورود خانواده هر یک از آنها در عوض هزینه پانسیون یک آپارتمان مبله مناسب با وضع اجتماعی آنان در شهر و در تابستان نیز یک خانه مناسب دیگری در محل ییلاقی از طرف دولت به اختیار آنان گذاشته خواهد شد. | ||
+ | |||
+ | تبصره ۷ برای هر یک از کارشناسان مزبور یک اتومبیل سواری با راننده به هزینه دولت به اختیار آنان گذاشته خواهد شد. | ||
+ | |||
+ | تبصره ۸ دولت چهار نفر کارشناس مزبور را در یک شرکت بیمه سوئدی در مقابل از دست دادن حیات در نتیجه خدمت و یا شرایط جوی و بهداشتی و همچنین در مقابل هر نوع بیماریهای دیگری که در نتیجه شرایط مزبور حاصل گردد بیمه خواهد نمود. | ||
+ | |||
+ | تبصره ۹ در صورت بیماری عادی که مربوط به شرایط فوق نباشد حقوق آنها تا دو ماه بایستی پرداخت و پس از آن دولت میتواند پیمان آنها را فسخ نماید ولی باید مخارج مراجعیت خود و خانواده آنها با هواپیما به استحکام بپردازد. | ||
+ | |||
+ | تبصره ۱۰ سایر شرایط استخدامی چهار نفر نامبرده بر طبق مقررات قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین خواهد شد. نخست وزیر محمد ساعد وزیر امور خارجه علیاصغر حکمت وزیر دارایی گلشاییان وزیر کشور دکتر اقبال. | ||
+ | |||
+ | ۴- موقع جلسه بعد - ختم جلسه | ||
+ | |||
+ | رئیس آخر جلسه آینده ممکن است نسبت به این لایحه اخذ رأی شود دو فوریت لازم ندارد چون استخدامی است یا یک فوریت کافی است به کمیسیون مربوطه فرستاده میشود بنده خواستم از آقایان خواهش بکنم تشریف بیاورند به جلسه خصوصی چون ۳۵ نفر از آقایان مرخصی گرفتهاند در این آخر دوره استفاده هم میکنند و گاهی هم میآیند این جا و این وضع را در مجلس ایجاد کردهاند بنده خواستم از آقایان تقاضا کنم در جلسه خصوصی تصمیمی اتخاذ کنید فعلاً جلسه را تعطیل میکنیم جلسه روز شنبه ساعت ۸ صبح | ||
+ | |||
+ | (مجلس نیم ساعت به ظهر ختم شد) | ||
+ | |||
+ | رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت | ||
+ | |||
+ | شماره ۷۸۴ رد ۱۶/۴/۲۸ | ||
+ | |||
+ | روز و دستور جلسه آینده | ||
+ | |||
+ | نطر به ماده ۹۳ آییننامه داخلی مجلس شورای ملی حسب دستور ریاست معظم مجلس شورای ملی روز و ساعت تشکیل جلسه آتیه و دستور آن برای درج در روزنامه رسمیکشور شاهنشاهی به اطلاع میرسد. | ||
+ | |||
+ | روز تشکیل جلسه شنبه ۱۸ چهار ساعت قبل از ظهر | ||
+ | |||
+ | دستور جلسه- بقیه شور در گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۲۸ کل کشور | ||
+ | اداره دفتر ریاست مجلس شورای ملی | ||
[[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری پانزدهم - ۲۵ تیر ۱۳۲۶ تا ۶ امرداد ۱۳۲۸]] | [[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری پانزدهم - ۲۵ تیر ۱۳۲۶ تا ۶ امرداد ۱۳۲۸]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ اکتبر ۲۰۱۳، ساعت ۰۲:۱۲
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری پانزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری پانزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: متن قوانین - تصویبنامهها - صورت مفصل مذاکرات مجلس شورای ملی - سوالات - اخبار رسمی - فرامین - انتصابات - آییننامهها - بخشنامهها - آگهیهای رسمی
شماره تلفن: ۵۴۴۸ - ۸۸۹۴ - ۸۸۹۵ - ۸۸۹۶
مدیر سید محمد هاشمی
مشروح مذاکرات مجلس ملی، دوره۱۵
جلسه: ۱۸۵
صورت مشروح مذاکرات جلسه روز پنجشنبه شانزدهم تیر ماه ۱۳۲۸
فهرست مطالب:
۱-تصویب صورت مشروح مجلس
۲-بقیه مذاکرات در بودجه کل کشور
۳- تقدیم دو فقره لایحه از طرف وزیر کشور ۱- برقراری مستمری درباره ورثه مرحوم دکتر حسن مرزبان۲- استخدام چهار نفر سوئدی برای شهربانی به قید یک فوریت
۴- موقع و دستور جلسه بعد - ختم جلسه
مجلس ساعت نه و ۱۰ دقیقه صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
[۱- تصویب صورت مشروح مجلس]
رئیس - نسبت به صورت مجلس نظری نیست؟ آقای دکتر متین دفتری.
دکتر متین دفتری- بیانات بنده دیروز چند فقره اشتباه است برای این که دستور بفرمایید اصلاح شود مجبورم به عرض برسانم راجع به کارخانهجات ملی که در بحران هستند بنده گفتم نه ارز دارند نه ریال اینها جور دیگر نوشتهاند که کارخانهجات احتیاج بارز دارند نه ریال دیگر این که اینجا نوشته است اگر دولت محبت دارد در صورتی که بنده گفتم اکر دولت همت دارد اینجا صحبت از محبت و بیمحبتی نبود یکی دیگر راجع به کارخانهجات ملی بنده گفتم که در تبریز و اصفهان و یزد و اینجا فقط یزد و اصفهان نوشته است در صورتی که کارخانهجات ملی تبریز هم از وضعیتشان شکایت دارند و بنده که لازم دانستم اسم ببرم از تبریز یکی دیگر بنده گفتم که تجار ما راهنماهای خوبی ندارند که اینها را خوب راهنمایی کنند اشتباهات اقتصادی نکنند اینجا نوشته است راههای خوبی ندارند راهنما را راه نوشته بنده اینجا گفتم از هزینه دولت باید صرف جهات عمومی مردم بشود نوشتهاند صرف مهمات بشود مهمات را بنده نفهمیدم.
رئیس- تذاکراتی که دادید اصلاح میشود آقای کشاورز صدر
کشاورز صدر- بنده دیدم در صورت جلسه نوشته است و در خارج هم انعکاس پیدا کرده است چون بنده در ضمن پیشنهادی که دادم اشاره کردم به این که یک دستگاه توالت وارد کردهاند که ۳۶ هزار تومان قیمتش است و خرید و فروش شده است این تعبیر شده بود به این که و در اینجا طوری نوشته شده که یعنی مستخدمین دولت از این خریدند و حال این که مستخدمین دولت به فرض این که دو هزار تومان هم حقوق داده بشود نمیتوانند بخرند آنهایی که خون این ملت را میمکند میخرند خواستم اصلاح شود.
رئیس- آقای دکتر بقائی.
دکتر بقائی- عرض کنم چندین اشتباه در این مذاکرات جلسه جلسه قبل در صورت مجلس هست لازم است عرض کنم یکی این که اینجا یک کلمه افتاده است که در آنجایی که من راجع به محاکمه تودهایها گفتم توضیح دادم که اینها را من مجرم میدانم ولی بزرگ امید گفته است مدارکی که در پرونده است کافی برای محکومیت اینها نیست یک کلمه اینجا افتاده یکی دیگر این که یک چیزی بنده خواندم راجع به نقل خبر گزاری رویتر از قول رادیو نیویورک گفته بود اینجا نوشته شده از قول رادیو مسکو یکی دیگر این که راجع به حکومت سرهنگ بزرگ امید گفتم اگر در این دستگاه زور و قلدری شعور بود میبایستی از این که مستقلاً رأی داده و از روی وجدان رأی داده استفاده کنند و بگویند محاکم ما در کمال آزادی است اینجا اشتباه کردهاند و به جای شعور شهود نوشته البته به کلی معنی را تغییر میدهد یکی دیگر هم در آنجایی که راجع به سیاست اقتصادی دول بزرگ صحبت میکردم گفتم که توجه کنید ببینید چه چیزهای در مملکت خودشان میسازند ولی حاضر نمیشوند آنها را به اهالی مملکت خودشاهی بفروشند در آنها جیرهبندی میکنند ولی به طور آزاد میآورند اینجا یعنی این اجناس که خودشان میبینند به درد اهالی مملکت خودشان نمیخورد که اهالی مملکتشان نباید اصراف و تبذیر کنند جیرهبندی میکنند ولی در اینجا به طور آزاد میآورند تمام این اجناس را در خیابان اسلامبول این دستفروشها میفروشند. و اصولاً میخواستم حضور آقایان عرض کنم که این صورت جلسهها را
که در اول جلسه به ما میدهند به فاصله ده دقیقه باید ایراد به صورت مجلس بگیریم این کار مشکلی است و همیشه معوق میماند همان طوری که بنده عرایضی که کردم مربوط به جلسه ماقبل است خواستم از مقام ریاست تقاضا کنم راجع به صورت جلسه گذشته در جلسه امروز صحبت نشود در جلسه بعد صحبت بشود که صحبت گفتن داشته باشیم کما این که بنده هنوز فرصت نکردم که مذاکرات دیروز را بخوانم و راجع به آن عرضی بکنم و ضمناً هم یادآوری میکنم حضور مقام ریاست که بنده به عنوان ماده ۹۰ میخواهم صحبت کنم.
رئیس- این اصلاحاتی که فرمودید خواهد شد به موجب ماده ۹۰ هم چند نفر از آقایان اجازه خواستهاند. آقای امیرتیمور نسبت به صورت مجلس نظری دارید؟ بفرمایید.
امیرتیمور- در صورت مذاکرات مجلس یک اشتباهات و اغلاطی دیده میشود ضمناً یک جملاتی اضافه میشود یا یک کلماتی میافتد خوب است مقام ریاست دستور بفرمایند که اشتباهاتی که هست در چاپ مجدداً اصلاح بشود در عرایض بنده هم یک اشتباهاتی است که صورتش را میدهم و خواهش میکنم اصلاح بفرمایند
رئیس- البته در موقعی که نسبت به صورت جلسات اعتراضاتی میشود برای این است که چون صورت قطعی مذاکرات بعداً چاپ میشود این اشتباهات را اصلاح میکنند. آقای مکی.
مکی- بنده هم میخواستم عرض کنم که در جلسه اسبق بنده گفته بودم رضا شاه فقید و کبیر چاپ کرده بودند خواستم اصلاح بشود.
رئیس- آقای دهقان.
دهقان- بنده پیشنهادی راجع به بودجه وزارت خارجه داده بودم در ماه اول قرائت کردند در صورتی که جایش در ماده اول نیست خواستم تذکر بدهم که در جای خودش قرائت کنند.
رئیس- در پیشنهادی که آقایان میدهند باید نوشته شود که مربوط به چه مادهای است. دیگر نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (اظهاری نشد)
[۲- بقیه مذاکره در بودجه کل کشور]
رئیس- در جلسه پیش آقای کشاورز صدر پیشنهادی داده بودند. آقای دکتر معظمی مخبرید؟ بفرمایید.
مخبر- از آقای کشاورز صدر تمنی میکنم که این پیشنهادشان را مسترد کنند با آن توضیحاتی که دادم.
کشاورز صدر- بنده پیشنهاد را آن طوری که گفتند مسترد میکنم ولی خواهش میکنم راجع به اضافه حقوق کارمندان جزء آقای وزیر دارایی یک توجهی بفرمایند حالا که کسر بودجه داریم مال آنها هم داده شود و بنده پیشنهادم را مسترد میکنم
رئیس- آقای وزیر دارایی.
وزیر دارایی- بنده به واسطه کسالت دیروز نبودم و امروز هم کسلم ولی چون متأسفانه در روزنامه دیدم که یک مطالبی در مجلس گفته شده بود که تأثیر در بودجه داشت و یک فرمایشاتی آقای امیرتیمور کرده بودند ناچارم یک عرایضی بکنم و توجه آقا را جلب کنم پیشنهادی دیدم شده بود که چهارصد میلیون تومان از بودجه کسر شود آقای امیر تیمور اگر این پیشنهاد را کرده بودند از نظر این که با من بیلطفی دارند خوب نظرشان این طور بوده ولی بعضی از آقایان که به این پیشنهاد توجه کرده بودند متوجه این نکته بودند که ۴۰۰ میلیون تومان از بودجه کسر بشود یعنی چه؟ بنده به تصدیق آقایان اعضای کمیسیون بودجه از هر کس بیشتر خودم مصر بودم که از بودجه کسر شود (صحیح است) عرض کنم این پیشنهادات ۱۷ مادهای که در کمیسیون بودجه شده بود از طرف خود بنده بود و خیلی متشکرم که آقایان اعضای کمیسیون بودجه موافقت فرمودند بنده در آنجا هم در اول جلسه که مطرح شد عرض کردم بودجه ما کسر دارد قسمت اعظم خرج ما عبارت است از حقوق مستخدمین که دو برابر شده است یک رتبههای خلاف قانونی که در کابینههای زمان فترت داده شده است و بحث شده که اگر ما بخواهیم از این بودجه کسر بکنیم یا باید از اقلام خرج یعنی حقوق کسر کنیم یا از مخارج غیر مستمر یعنی مخارج عمرانی و آبادی مملکت البته هیچ کس موافق نیست که ما این مختصر خرجی را که برای مخارج غیرمستمر میکنیم کسر بشود این را هم باید عرض کنم که اگر دستگاههای مملکت عبارت از این باشد که از یک مردم پول بگیرند و بدهند به یک عده بخورند بهتر است که در وزارتخانهها را قفل بزنند (صحیح است) و مالیات هم از کسی نگیرند پس اگر یک مالیاتی مردم میدهند برای آبادی و عمران مملکت میدهند برای رفاه خودشان میدهند برای این نمیدهند که یک عده بخورند و راه بروند آمدیم دیدیم که ما باید از چه کسر کنیم از حقوق مستخدمین بحث شد که این چهارصد میلیون هم عرض کردم که اگر آقای امیرتیمور مطلبی بفرمایند چون نسیون شفیر ندارند چون رقم ندارند برایشان بحثی نیست چنانکه یک وقت فرموده بودند اگر من رئیسالوزرا بشوم هزینه زندگی را صد دویست پایین میآورم یک مثلی یادم آمد یک دایه داشتم میگفت که یک پادشاه ظالمی بود آن را برداشتند یک پادشاه عادلی گذاشتند کار به جایی رسید که خرج رسید به صلواه نان میخواستند یک صلواه میفرستادند پیاز میخواستند یک صلواه میفرستادند بنده حالا فکر میکنم که اگر آقای امیرتیمور رئیس دولت بشوند از آن دوره هم بهتر خواهد شد چون معنای اینکه هزینه زندگی را دویست در صد پایین میآورند معنایش این خواهد شد که اگر بنده یک خروار پیاز را میخرم صد تومان آن وقت باید یک خروار پیاز که میخرم صد تومان هم به من بدهند اگر ایشان این پیشنهاد را فرمودند که ۴۰۰ میلیون تومان همین طور چوب انداز کسر شود اشکالی ندارد یا گاهی میفرمایند که عایدات املاک آستانه را ۲۰۰ میلیون تومان اجاره میکنم یا عایدات املاک مزروعی را ۲۰۰ میلیون دارایی و آستانه املاک را واگذار میکنم ببیست میلیون تومان در هر صورت آقایان توجه بفرمایند که ۴۰۰ میلیون از بودجه کسر کردن یعنی چه؟ بایست بگوییم که صدی چهل از بودجه مملکت یک دفعه کسر بشود فرضاً وزارت جنگ که ۲۰۰ میلیون تومان بودجهاش است وقتی صدی چهلش کسر بشود ۸۰ میلیون تومان کسر میشود آن وقت این ۱۲۰ هزار سربازی که داریم باید صدی چهل آن را بیرون بکنیم آن وقت از یک طرف ما مخالفیم که چرا ترکیه چنین و چنان است آقا ترکیهای که ۵۵. ر. از بودجه مملکتش صرف قشون میشود ترکیهای است که ۶۰۰ هزار قشون ۱۷ سال است تحت سلاح نگاهداشته نتیجهاش همین است که ملاحظه میکنید این تشکیلات از نخوردن درست نمیشود از حذف تشکیلات و از بین بردن یک مؤسساتی یک مملکت صاحب ثروت نمیشود باید خرج کرد بعداً میفرمایند البته من به قشون نظری نداشتم قشون حتماً باید باشد بعد میگوییم صدی چهل از رقم بودجه دربار؟ میگویید نه آقا از دربار نمیشود کم کرد و از فرهنگ و بهداری هم که نمیشود پس میماند وزارت دارایی اگر وزیر دارایی و تمام اعضای وزارت دارایی را بیرون کنید تازه ۴۰۰ میلیون کسر نمیشود خواهید فرمود که نه مقصودم این بود که بیایید صدی چهل از همه کسر بکنید شاید این فکر قابل قبولی هم باشد ولی ببینید با وضع امروز مملکت عملی هست؟ آن بیچارههایی که در این مدت کار کرده حقوق گرفته ولی عدهای هم هستند مثل میرزا حسن خان مشیری میرزا ابوالحسن خان مستوفی- میرزا محمدعلی خان گرگانی میرزا محسن خان قریب ششصد تومان حقوق میگیرند صدی چهل حقوقشان هم که کم بشود اینها چکار کنند؟ پس این هم که نمیشود و چون نسبت بشخص بنده بیمهرند میگویند که چهارصد میلیون تومان از بودجه کل کسر شود تصور میکنند که اگر این پیشنهاد تصویب بشود بنده یقهام را پاره میکنم نخیر این طور نیست بنده خیلی راضی هستم که از این وزارت صرفنظر کنم برای این که همه آقایان میدانند که بنده مریض هستم دو ماه هست بنده ماست میخورم و کته میخورم در وزارتخانه انژکسیون میزنم ساعت سه و نیم بعد از ظهر که سک از خانهاش بیرون نمیآید بنده وزارت مالیه هستم خیال میکنند که اگر آن پیشنهاد کسر تصویب میشد بنده یقهام را پاره میکردم بنده تعجب از آقایانی دارم که توجه باین پیشنهاد فرمودهاند (بعضی از نمایندگان- رد شد) هر قدر به وزیر مالیه کمتر پول بدهند همان قدر خرج میکند دیگر اینکه فرمودند مالیات املاک مزروعی بر خلاف قانون است و تمام مستخدمین وزارت دارایی و شخص وزیر دارایی مستوجب تعقیب و مجازات هستند در قانون که نوشته شده است مالیات املاک مزروعی مجوز قانونی دارد مالیات املاک مزروعی در زمان دکتر میلیسپو از مجلس گذشته است یعنی تبدیل کرد مالیات صدی سه را به مالیات املاک مزروعی پس عنوان مالیات املاک مزروعی مجوز قانونی دارد اگر نحوه عملش مورد نظر است در زمان فترت یعنی پیش از فترت قانونی آقای سهامالسلطان بیات که وزیر دارایی بودند آوردند به مجلس از کمیسیون هم گذشت چون در خود قانون زمان جنگ تصریح داشت که شش ماه بعد از جنگ این قانون لغو میشود این قانون را دولت آورد روی آن هم عمل کرد بعد از فترت هم تصویبنامهای که مربوط به این کار بود به مجلس آورند تا امروز مجلس نگفته است که این عمل خلاف قانون است مکرر خود بنده پشت این تریبون گفتم که تصویبنامههایی که دولت آورد به مجلس و گفت اگر این تصویبنامهها را رد نکردید من عمل میکنم کسی جواب نداد مجلس قبول کرد کابینههای متعدد آمد حالا اگر نظر مجلس شورای ملی این است که
مالیاتی از این مملکت گرفته نشود بنده هم عرضی ندارم ولی خیال میکنم که بنده در اینجا اشتباه کردهام اگر بنده که وزیر دارایی بودم پیشنهاد آقای امیرتیمور که تقاضا کردند مالیات املاک مزروعی را ببخشید بنده قبول میکردم و ایشان هم جسارت نداشتند که پیشنهاد بفرمایند که مالیات املاک مزروعی اینجانب را ببخشید اگر بنده در کمیسیون قبول میکردم شاید ایشان هم یک چنین پیشنهادی نمیکردند ولی بنده عرض میکنم که مطابق آن یک دوازدهمهایی که مجلس شورای ملی تصویب کرده است مطابق صریح قانون مجلس هم نسبت به درآمد دولت رأی داده است هم نسبت به مخارج رأی داده است مثلاً در همین بودجه که شما میبینید از ۱۳۰۲ تاکنون نوشته شده است مالیات رسومات تا امروز قانونی در این مملکت نگذشته است که مالیات رسومات بگیرند پس تمام کسانی که تا امروز بودهاند و این کار را کردهاند مجرمند و باید تحت تعقیب و مجازات واقع بشوند چون در قوانین بودجه یک دوازدهم تصویب شده این تصویب تلویحی مقررات قانون است ولی نحوه عمل متفاوت است به جای صدی سه صدی چهار دولت لایحهای آورد در کمیسیون دارایی هم به مجلس تقدیم شد شاید هم اگر این خبر اجرا بشود درآمد زیادتر بشود یک مطلب دیگری که خواستم برای روشن شدن ذهن آقایان عرض کنم شاید در مذاکرات آقای دکتر بقائی بود که جواب داده نشده راجع به درآمد و مخارج مملکت ایشان گفتند که مملکت جمع و خرجی ندارد بنده یک صورتی آن روز به ایشان دادم که مربوط به وصول مالیاتها بوده یعنی آن قسمت که مربوط به مالیه بود مطابق صورت رسمی که خزانه میدهد ما در سال ۷۴۴ میلیون تومان بوده که از این مبلغ صدی چهل عایدات نفت را که تقریباً چهل میلیون تومان میشد ما نمیتوانستیم خرج کنیم و بودجه در حدود ۷۴۰ میلیون میشد و بقیهاش هفتصد میلیون تومان بوده است ما خرج کردیم البته نسبت به بوجه ۱۱۷ میلیون تومان ما کسر داشتیم شب عید و برای این که مخارج عمرانی مملکت بشود پول نداشتیم پس اگر امروز نظر به این بودجهای که ما داریم میبینیم یک خرجی است نه از نقطهنظر این است که وزارت مالیه خواسته است یک دستگاه خرجی زیاد برای خودش درست کند خیر مطابق صورتی که وزارتخانهها نوشته بودند و به وزارت مالیه آمد راجع به کسر بودجه اگر بودجه مملکت امروز هزار میلیون است بایستی در حدود ۱۵۰۰ میلیون باشد ما این را کسر کردیم برای این که مخارج غیر ضروری بود و درآمد ما اکتفا نمیکرد بالاخره سروتهش را زدیم حالا هم عرض میکنیم آن روز بحث شد که این بودجه چه جور قابل اجرا هست مثل امروز عرض کردم خدمت آقایان و آقایان توجه نکردید لازم است که بنده این صورت را چاپ کنم بفرستم خدمت آقایان مطابق صورت رسمی خزانه ما در هر سه ماهی در حدود ۵۰ میلیون تومان اضافه بر درآمد داریم با وضع فعلی موجود یعنی با همین قانون مالیات بردآمد فعلی با همین مقررات فعلی گمرک اگر این قانون مالیات بردرآمد بگذرد که ما نرخ مالیات را از ۳۰. ر. به ۵۰. ر. برسانیم مسلما در درآمد تأثیر خواهد داشت فرض کنیم اگر آن قانون تصویب نشود با وضع فعلی ما در هر سه ماهی ۵۰ میلیون تومان علاوه و در هر سالی دویست میلیون تومان علاوه بر وصولی خواهیم داشت و همانطور که بنده مکرراً عرض کردم آن وصولی هم در حدود ۵۰ میلیون تومان صرفهجویی خواهد داد و اگر مجموع را حساب کند دویست و چهل پنجاه میلیون تومان تفاوت است و من یقین قطعی دارم که تا آخر سال ما کسر بودجهمان به آن رقمی که تصور میفرمایید نیست و این قدر کسر نخواهیم داشت برای این که این رقم وصولی مسلمی است شاید اگر در اسفند عرض میکردیم هنوز مسلم نبود چون که ما نمیدانیم این وصولی خواهد بود یا نه البته در عایدات و خرج آقایانی که در بودجه سر و کار دارند میدانند که باید خرج را حداکثر نوشت و عایدات را حداقل نوشت برای این که در وسط سال ما گرفتار زحمت نشویم اگر خرج را زیادتر نوشتیم ممکن است در وسط سال جلوی خرج را بگیریم ولی اگر عایدات را خلاف واقع نوشتیم و خلاف واقع پیشبینی کردیم یک دفعه چرخ مملکت میخوابد سیستم بودجهنویسی در همه جای دنیا این طور است که باید عایدات را یک قدری با احتیاط نوشت و خرج را یک قدری بیشتر این بود که به این جهت من خواستم این توضیحات مختصر حضور آقایان عرض کرده باشم در یک موضوعی هم بود راجع به بودجه وزارت دارایی که آقای دکتر بقائی فرمودند این رامن ناچارم عرض کرده باشم که اگر بودجه وزارت دارایی را ملاحظه بفرمایید و با سایر وزارتخانهها مقایسه بفرمایید میبینید تنها بودجهای که در سال ۲۸ یک قران هم اضافه برایش پیشبینی نشده بودجه وزارت دارایی است به تمام وزارتخانهها اضافه داده شده است به جز وزارت دارایی این رقمی را هم که شما حساب کردید متأسفانه دو رقم درشت را بردید جزء رقم خرج وزارت دارایی آن مخارج انتفاعی دخانیات و مخارج انتفاعی تریاک است یعنی پولی را که ما برای خرید تریاک پرداختیم آن هم جزء بودجه عادی رفته و همین طور برای دخانیات آن پولی که برای بوین یا کاغذ سیگار و لوازم یدکی کارخانه دادهاند اینها جزء مخارج انتفاعی است که آنجا بردهاند و به این جهت خرج ما را بالا بردهاند و اگر به بودجهها توجه بفرمایید ملاحظه میفرمایید که یکشاهی اضافه خرج داده نشده و تنها بودجهای که در سال ۱۳۲۸ یک سرسوزنی علاوه نشده بودجه وزارت دارایی است (دکتر بقائی- اجازه بدهید این سؤال را بکنم که تریاک را از کی و از کجا میخرید؟) آن روز خدمت آقایان عرض کردم که برای تریاک یک تصویبنامهای خوب اجرا نشد یا علل و جهاتی داشت در سال گذشته ما متوجه شدیم که مقدار زیادی تریاک در ایران کاشته شده است فکر کردیم اگر همان موقع میخواستیم تریاکها را برگردانیم یک عده بدبخت و بیچاره از بین میرفتند (صحیح است) یعنی اگر میخواستیم آن موقعی گوییم که تریاک کاشته نخواهد شد و تمام تریاکها از بین میرفت و تریاکهای به دست ما داده نمیشد و به دست قاچاقچیان میافتاد این بود که فکر کردیم و در قانون برنامه هم همان طوری که آقایان مسبوقند یک مادهای دارد که دولت و هیئت برنامه یک ترتیبی بدهند که از کشت تریاک به تدریجی که ممکن است کاسته بشود و چیز دیگری به جایش کاشته شود این موقع صحبتش حالا است برای این که هر چه زودتر بحث میکردیم به ضرر ما بود برای این که اگر آن وقت این کار را میکردیم دیگر کسی تریاک نمیداد ما برای این که دفعه آخر تریاک را جمعآوری کنیم و همه آقایان میدانند در محیطی که تریاک کاری هست و خوشبختانه بازار فروش هم برای ما پیدا شد که تریاک را بفروشیم و با پولش گندم بگیریم و از سال آینده کشت تریاک را محدود بکنیم به آن مقداری که در کنفرانس تریاک برای ما سهم صادراتی قائل شدهاند در حدود سالی ۲۵۰ تن ولی هنوز درش بحث هست چون که آنها بیشتر از صد و پنجاه و دویست تن حاضر نشدند و ما میگوییم دویست و پنجاه تن، ما میخواهیم مصرف کشت تریاک را به این اندازه محدود بکنیم پس این مقداری که گذاشتیم برای کشت تریاک منظور خرید تریاک است (دکتر بقائی- در هر صورت سؤال بنده این بود که آن اداره منع کشت تریاک با آن بودجه ۱۳ میلیون تومان چه میکند؟) بودجه پرنسلی آنجا خیلی خیلی ناچیز و کم است شاید یک عده کمی هستند و البته عده زیادی که ملاحظه میفرمایید یک عده مستخدمین جزء هستند که آنها را نمیتوانیم بیرون کنیم که بدبخت بشوند ما هستیم در مقابل آن ۱۳ میلیون تومان که صورت ریزش هست خدمت آقایان ملاحظه میفرمایید که قسمت اعظمش مربوط به خرید تریاک است چون در بودجه انتفاعی میگذاریم همین طور نسبت به دخانیات با آن محلی که داریم ۵۰ میلیون تومان که هم باید توتون میخریم هم باید توتون چیق بخریم هم تنباکو بخریم و هم بوبین و کاغذ سیگار و هم در مقابل اشیاء یدکی برای کارخانهمان بخریم پس نتیجه آن چیزی خواهد بود که پس از برداشت حاصل میشود (دکتر بقائی- پس بفرمایید اصلاح میشود) یک قسمتی را هم که اینجا باید تذکر بدهم ما در بودجهای که آوردیم اضافاتی که پارسال تصویب شده در شب عید یک رقم ۱۵ میلیون تومان و یک رقم ۱۸ میلیون تومان این راعینا سرشکن کردیم بین وزارتخانهها و یک قسمت اضافاتی که میبینید در بودجهها هست همان اضافاتی است که در سال ۲۷ داده شده است برای این که ما در بودجهمان بود و بعداً میخواستیم بپردازیم همین مبلغ اضافه شده است اگر تفاوتی بین بودجه وزارت دارایی و آنچه که من عرض کردم ملاحظه بفرمائید آن مبلغ فقط برای اضافات ۱۵ میلیون و و ۱۸ میلیون یعنی آن ۳۳ میلیون تومانی بود که تصویب شده که سهم وزارت دارایی هم اضافه شده است و از بابت اضافه حقوق به وزارت دارایی هیچ چیز اضافه نشده اما راجع به اضافات مستخدمین جزء آقایان به بنده مراجعه کردند بنده عرض کردم که ما نظرمان نسبت به اضافات و ترفیعات کارمندان بود البته مستخدمین جزء یک عده مستخدمین و کارمندان بیچارهای هستند که باید نسبت به آنها کمک بشود و آنها مستحق هستند و خواهیم داد (احسنت)
امیرتیمور- اجازه میفرمایید؟
رئیس- چیزی مطرح نیست،
امیرتیمور- عرایض بنده را ایشان تحریف کردند به عنوان ماده ۹۰ اجازه بفرمایید
رئیس- مانعی ندارد اجازه بفرمایید این پیشنهاد مطرح بشود بعد
(پیشنهاد آقای مکی به شرح ذیل قرائت شد)
چون بودجه کشور کسر غیر قابل تحملی دارد پیشنهاد میکنم این بودجه به کمیسیون بودجه اعاده شود کمیسیون نامبرده مکلف است طبق ارقام پیشبینی شده برای درآمد بودجه هزینه کشور را با نظر دولت تنظیم و گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم دارد.
مکی- رئیس توضیحی ندارد اجازه بفرمایید مطابق این آئیننامه مطالبی که در دستور است فقط امضای سی نفر از نمایندگان میتواند دستور را تغییر بدهد (مکی- خروج از دستور نیست) بایستی یا وزیر با رأی مجلس یا سی نفر از آقایان نمایندگان باز با رأی مجلس تغییر دستور را تقاضا کنند و فقط مخبر و وزیر میتوانند تقاضا بکنند با رأی مجلس که به کمیسیون برگردد آن هم مطابق این آئیننامه نمیتواند عین ماده ۱۳۸ آئیننامه قرائت میشود (به شرح ذیل قرائت شد)
ماده ۱۳۸- وقتی لایحه بودجه در مجلس مطرح شد جلسات مجلس بلا انقطاع هر روز هفته غیر از جمعه و دوشنبه و ایام تعطیلات رسمی متوالیاً روزی حداقل مدت پنج ساعت منعقد میگردد و تا موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته و رأی مجلس اخذ نشده است از دستور خارج نمیشود و هیچ لایحه دیگر یا طرح و یا استیضاح نمیتواند مطرح شود مگر لایحه دوازدهم بودجه در صورت ضرورت هیچ گونه پیشنهاد یا تبصره یا ماده الحاقیه چه در حین تقدیم از طرف دولت و چه در موقع مذاکرات از طرف نمایندگان راجع بدو از دهم بودجه مجاز نخواهد بود و موقع طرح آن هم بعد از توضیحات مختصر پیشنهاد کننده و جواب مختصر یک نفر مخالف اخذ رأی به عمل خواهد آمد.
رئیس- پیشنهاد دیگری قرائت میشود. (پیشنهاد آقای مکی به شرح ذیل قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی: پیشنهاد میکنم یک میلیون تومان از بودجه وزارت خارجه کسر شود.
رئیس- آقای مکی.
مکی- پیشنهادی را که آقای دهقان در جلسه گذشته کردند ایشان پیشنهادشان این بود که بودجه وزارتخارجه به یک میلیون تومان تقلیل یابد (دهقان- به یک میلیون ریال فقط برای نگهداشتن آن عمارت) ایشان در آن جلسه موقع طرح پیشنهاد نبودند بنده تصور کردم این است که به یک میلیون تومان تقلیل پیدا کند همان را قبول کردم و اینجا پیشنهاد کردم که یک میلیون تومان از بودجهای که برای وزارت خارجه پیشبینی شده است کسر شود. برای چه، برای این که وزارت خارجه همان طوری که عرض کردم مغز سیاسی کشور است که بتواند حفظ منافع اتباع خودش را در کشورهای خودش بکند و همچنین حفظ ابرو و حیثیت مملکت را بکند و اگر نسبت به منافع مملکت ما یک لطمهای وارد میشود اقدام بکند همه آقایان به خاطر دارند که بنده در کلیات بودجه عرایضی راجع به وزارت خارجه کردم آقای وزیر امور خارجه عوض این که خوشوقت شوند که نمایندهای در مجلس راجع به منافع ایران در شیلات راجع به طلاهای ایران در شوروی راجع به نفت ایران و منافع ایران از نفت جنوب اقدامی کرده است و وزارت خارجه را راجع به این قسمتهای مهمی که ملت ایران واقعاً علاقه دارد که منافعش حفظ بشود متوجه بکنم تشریف آوردند اینجا ملاحظه فرمودید که جواب بنده را با حماسه فرمودند و گفتند که این مصلحت وکیل نیست که بیاید این جا و راجع به این موضوعات حرف بزند بنده خوب خاطرم هست مخصوصاً در یادداشتهای مرحوم مشیرالدوله هست که پول میداد به جراید برای این که بهش فحش بدهند که او بتواند نسبت به حفظ منافع ایران اقدامات اساسی خودش را بکند ولی وزیر امور خارجه میآیند میگویند که یک وکیلی چرا میگوید که تو طلاهای ما را از شوروی بگیر، چرا گفته راجع به نفت جنوب اقدام بکن اگر یک وکیلی این قدر اختیار نداشته باشد و وزارت خارجه هم تاکنون نتوانسته باشد حفظ منافع اتباع خودش را در خارجه بکند اصلاً چه پولی است که ملت ایران برای وزارت خارجه بدهد؟ به علاوه بنده عرض کردم در ضمن بودجه که پانزده هزار دلار ما پول میدهیم که یک سفارتخانه در برزیل داشته باشیم، ملت گرسنه ایران از بیغذایی و بیدارویی جان میدهد و از بین میرود و آن وقت ما پول بدهیم، شبی چند تا نفله میشوند و از بین میروند آن وقت ما ۱۵ هزار دلار بدهیم که یک نور چشمی برود به برزیل این که رل وزارت خارجه این باشد که روزنامه ستاره یا یک روزنامه دیگر را توقیف بکند البته وزارت خارجه باید کار خودش را بکند وزارت خارجه مردمان شریف دارد من هم به خیلی از آنها ایمان دارم همه وزارتخانهها مردمان خوب دارد دزد هم دارد این دلیل نمیشود که اگر یک روزنامهای بخواهد یک حرفی بزند وزارت خارجه رلش این باشد که بیاید بگوید این روزنامه را توقیف کنید وانگهی بنده میخواهم سؤال بکنم این همه شارژ دافر، نماینده تجارتی، اتاشه سیاسی داریم اینها راجع به اقتصادیات این مملکت که به این روز افتاده این اتاشههای تجارتی ما چه کردهاند؟ این چه پولی است که این ملت میدهد؟ یا ارتشهای نظامی ما چه اطلاعاتی راجع به امور نظامیتوانستهاند برای مملکت ما بیاورند؟ اتاشههای سیاسی ما چکار توانستهاند بکنند؟ بنده عقیدهام این است که بودجه وزارت خارجه همان طور که آقای دهقان فرمودند به یک میلیون تقلیل پیدا کند و بنده برای این که جمع بین نظر ایشان و خودم کرده باشم گفتم یک میلیون از مجموع پولی که وزارتخارجه میگیرد کسر شود و دلیلش هم این است که عرض کردم ملاحظه فرمودید که بنده عرایضی منطقی در بودجه راجع به وزارت خارجه کردم ایشان آمدند و فرمودند که ویل لمن کفره نمرود بنده خودم اولاد پیغمبر اسلام بودم این در مورد اولاد پیغمبر صدق نمیکرد و اگر هم من اولاد پیغمبر نبودم در مورد اولاد بنیاسرائیل صدق میکرد نه بنده
رئیس- آقای نورالدین امامی.
نورالدین امامی- باید آقایان توجه داشته باشند که اگر یک دستگاه درست کار نمیکند باید آن دستگاه را اصلاح کرد نه این که رد آن دستگاه را رفت بست بنده تصور میکنم که این چند سال بزگترین خدمت را به این مملکت وزارت خارجه ما کرده است خدمت آقای علاء و مبارزاتی را که جناب آقای تقیزاده در آن موقع در لندن کرد که عضو وزارت خارجه بود فراموش نشده تصدیق بکنند که مستخدمین وزارت خارجه درستترین مأمورین کشور ایران هستند وزارت خارجه علاء را دارد، سهیلی را دارد (معتمد دماندی- آقای علاء عضو وزارت خارجه نیستند) وزارت خارجه سهیلی را دارد (مکی-بایک گل و بلبل بهار نمیشود) (دهقان- همه مبارزه کردند برادر تو مگر در وزارت خارجه بود که مبارزه میکرد؟ ایرانیان وطنپرست هر جا بودند مبارزه میکردند مربوط به وزارت خارجه نیست) عرض میکنم که نواقص در کار خیلی زیاد است (مهدی ارباب- قضیه پاریس را قبل از آقای سهیلی تذکر بدهید) تمام دستگاهها آن طوری که باید کار کند کار نمیکند این دلیل این نمیشود که در وزارت خارجه را بست بزگترین تبلیغات را در تمام دنیا به وسیله وزارت خارجه میکنند شما کوشش بکنید که دستگاه را به کار بیاندازید با این موضوع که یک بودجهای آورند و تقلیل دارید فایدهای ندارد و فایدهاش چیست؟ شما باید بودجهاش را اضافه کنید تا در تمام دنیا نمایندگی داشته باشد و تبلیغات بکند اگر راست میگویید بیایید بودجه را تصویب بکنیم و بعد بنشینیم کارهای دیگر را انجام بدهیم اینها چه حرفی است میزنید؟ و چرا وقت مجلس را میگیرید با این پیشنهادهایی که صد دینار ارزش ندارد!
رئیس- آقای دکتر معظمی.
مخبر- این اضافه اعتباری که امسال به وزارت امور خارجه داده شده است ۰۰۰ ر ۷۳۰ ر ۲۳ ریال یا ۰۰۰ ر ۳۷۳ ر ۲ تومان است و از این اضافه اعتبار یک قسمتی برای خرید سفارتخانهها در ممالکی که ضروری است اختصاص داده شده است بنابراین یک قسمت از این اضافه اعتبار برای خرید سفارتخانههایی است که در بعضی از مملک ما داریم و در بعضی از قسمتهایی که سفارتخانه پیشبینی شده بود آن را هم کمیسیون بودجه موافقت نکرد بنابراین ما در جایی خیال نداریم که سفارتخانه جدید تأسیس بکنیم به علاوه بنده میخواستم عرض بکنم که آقایان نمایندگان همین طور به طور در بست میآیند از یک وزارتخانه میگویند یک میلیون کم بشود چون محلش را باید معین بکنند که کدام قسمت منظور است که کم شود همین طور که میفرمایند بعضی از سفارتخانهها لازم است که کسر شود یا بعضی از وزارتخانهها لازم است اضافه شود اینها باید تکلیف بشود اصولاً آرزوی من و مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم هم این است که در هر وزارتخانه اصلاحات بشود بنابراین بنده خواهش میکنم که آقای مکی نماینده محترم این پیشنهاد خودشان را پس بگیرند عرض کردم اگر در نظر دارند پیشنهاد بفرمایند این طور دربست نمیشود.
مکی- بودجه سفارت برزیل را کسر بفرمایید.
وزیر دارایی- سفارت برزیل که یک میلیون تومان نیست.
مکی- پانزده هزار دلار که هست.
رئیس- رأی گرفته میشود به پیشنهاد آقای مکی آقایانی که موافقند قیام کنند (چند نفری برخاستند) تصویب نشد، آقای امیرتیمور بفرمایید.
امیرتیمور- بنده این حق را برای خودم حفظ میکنم که بعد به صورت مشروح مذاکرات مراجعه
کنم و نسبت به بیاناتی که آقای گلشائیان استناد کردند درست مطلع بشوم و یادداشت کنم و جمله به جمله فرمایشات ایشان را که جواب داد جواب عرض کنم اما حالا به طور اجمال عرض میکنم که مذهب من به من اجازه نمیدهد که برخلاف درستی آن هم با زبان روزه اظهاری بکنم و علاوه بر این بنده اطمینان میدهم که در تمام ادواری که در مجلس شورای ملی هستم جز به راستی و درستی سخنی نگفتهام و برای غرض به منظور خاص مطلبی نداشته و غرض خصوصی هم با افراد و اشخاص نداشتهام من از آقای گلشائیان صرفنظر میکنم که به من نسبت غرض را دادهاند: به قدر بینش خود هر کسی کند ادراک، من از ایشان صرفنظر میکنم ولیکن آقای گلشائیان باید متوجه باشند که قبل از ایشان وزرای دارایی دیگری هم که بودند راجع به همین موضوعی که من الان بایشان اعتراض میکردم این از فرط علاقه من نسبت به اصلاح امور مملکت است غرضی به ایشان ندارم ولی البته من در عین حال که با آقای گلشائیان را یک وزیر دارایی لایقی نمیدانم بنده شخصا آقای گلشائیان را یک وزیر دارایی بیاندازه نالایقی میدانم (زنگ رئیس) بنده عقیده شخصی خودم را عرض میکنم راجع به این که فرمودند بنده اینجا اظهار کردم که اگر کار مملکت به من مسلم بود من به فاصله بیست و چهار ساعت دویست درصد مخارج مملکت را پایین میآوردم این فرمایش ایشان دروغ محض است و به بنده اتهام میزنند بنده هیچوقت چنین عرضی را نکردم ولی البته اگر کار مملکت به من مسلم بشود تعهد میکنم در اینجا در مدت کمتر از یک سال صدی صد از هزینه عمومی کاسته بشود و جمیع اجحافات و تعدیات رشوهگیریهایی که در مملکت میشود ازش جلوگیری بشود. آقای گلشائیان به من فرمودند که اگر بودجه آستانه به من مسلم بشود دویست میلیون من از آن بابت میپردازم این یک دروغ محض است. من تا حالا به آستانه و املاک آستانه یک کلمه اظهاری نکردهام به شهادت صورت مذاکرات مجلس مراجعه کنید اگر نسبت به آستانه در این مدت در مجلس یا خارج از مجلس کلمه آستانه از زبان بنده بیرون آمده بنده آنچه گفتهام پس میگیرم و خودم خود را تکذیب میکنم این یک دروغ محض است که ایشان گفتهاند بنده به هیچوجه منالوجه چنین اظهاری نکردهام. به شهادت صورت مذاکرات مجلس مراجعه کنید اگر نسبت به آستانه در این مدت در مجلس یا خارج از مجلس کلمه آستانه از زبان بنده بیرون آمده بنده آنچه گفتهام پس میگیرم و خودم خود را تکذیب میکنم این یک دروغ محض است که ایشان گفتهاند بنده به هیچوجه منالوجوه چنین اظهاری نکردهام. اما راجع به مالیات املاک مزروعی که بنده عرض کردم چون طبق اصل ۹۴ اخذ مالیات باید به موجب قانون باشد برای مالیات ارضی تا حالا مجلس شورای ملی قانونی نگذرانده صرف این که مجلس به دولت گفته است راجع به تصویبنامههای ایام فترت هر کدام را لازم و ضروری میداند به مجلس پیشنهاد بکند، صرف تقدیم پیشنهاد به مجلس مجوز قانونی نمیشود باید صبر کنید بعد از این که پیشنهادتان را تصویب کرد به موقع اجرا بگذارید. قبل از این که تصویب بکند حق ندارید که اجرا کنید. این را بنده از اول مجلس اعتراض کردهام همین طور تا حالا و الان هم اعتراض میکنم این مثل این میماند که یک خرجی را فرض بفرمائید یک لایحهای بیاورند ۵۰ هزار تومان خرج پیشنهاد بکنند قبل از این که مجلس شورای ملی تصویب بکند ایشان نمیتوانند بپردازند. این موضوعی هم عین همین است قبل از این که قانون مالیات را مجلس صریحاً تصویب بکند نمیتواند مالیات بگیرد اگر مجلس شورای ملی به اتفاق تأکید بکند عمل آقای گلشائیان را باز هم برای ایشان مجوز قانونی نیست حق ندارند طبق مواد قانون که بنده دیروز گفتم این عمل جرم است و قابل تعقیب است میفرمایید رسومات را بر مبنای یک دوازدهم گرفتهاند رسومات مالیات حقالنظاره دولت است.
رئیس- آقای امیرتیمور شما بعنوان ماده ۹۰ میتوانید صحبت کنید.
امیرتیمور- یک کلمه است رسومات را دولت به عنوان حقالنظاره میگیرد به این معنی که دولت نظارت میکند که در یک شیشهای آب شربت صاف کرده بریزند و تحویل بدهند از این جهت از بابت حقالنظاره میگوید من بطری یک تومان خرج این کار را میگیریم به علاوه آقای گلشائیان باید توجه بفرمایند این که در رسومات مالیات بر مشروبات الکلی است مجلس شورای ملی نمیتوانسته است این موضوع را به این عنوان تصویب بکند، چون نمیتوانسته تصویب بکند برایش کلاه شرعی درست کرده و اسمش را رسومات گذاشته حالا شما این بیان را میخواهید اینجا سفسطه بکنید و اسم مالیات رویش بگذارید (دهقان- با روزه ماه رمضان و این حرفها؟) آقای من در تمام مدت زندگیم به شما احترام گذاشتهام و الان هم به شما عرض میکنم که حالا هم کاری نکنید که احترام من سلب بشود چرا توی حرف من میدوید مطلبی دارید بیایید اینجا بگویید تا جواب شما را عرض کنم آقای گلشائیان اینجا آمدند یک مقداری دروغ به بنده تهمت زدند من برخودم لازم میدانم که دفاع کنم آقایان هم اگر مصلحت میدانند برای ایشان سلام و صلوات بفرستند، بنده که مانع شما نیستم ولی بنده این حق را برای خودم محفوظ میدارم که به صورت مجلس مراجعه بکنم جمله به جمله حرفهای ایشان را که سر تا پا دروغ و خلاف واقع بود در اینجا جواب بدهم و باز هم عرض میکنم موضوع مالیات مزروعی مجوز قانونی ندارد و عمل ایشان خلاف قانون است و جرم است و من تعقیب جزایی از شخص ایشان خواهم کرد تا یک وزیری خجالت بکشد توی مجلس دروغ نگوید (زنگ رئیس)
رئیس- پیشنهاد دیگر قرائت میشود (به شرح زیر قرائت شد) مقام ریاست مجلس شورای ملی: پیشنهاد میکنم از بودجه وزارت کشاورزی ۱۷۴ میلیون ریال کسر شود- مسعود ثابتی.
رئیس- تشریف ندارند پیشنهاد دیگری قرائت شود. (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد میکنم که تبصره ذیل به ماده اول اضافه شود مبلغ دویست هزار تومان از بودجه وزارت دارایی کسر و یکصد ریال اضافهای که برای خدمتگذاران جزء به موجب قانون تصویب شده پرداخت گردد عبدالرحمن فرامرزی.
رئیس- آقای فرامرزی.
فرامرزی- عرض کنم البته من اصراری ندارم که از بودجه وزارت دارایی کسر شود چرا؟ برای این که مطالعهای نکردهام که ببینم از کجاش میشود کسر کرد ولی این یکصد ریال که پارسال مجلس تصویب کرد داد به مستخدمین جزء این هیچ جای دنیا نه در عقل و نه در شرع مجوزی نمیشود برایش پیدا کرد که یک مجلسی حقوق وزرا را دو برابر کند و ده تومان از پیشخدمت کم کند (جمال امامی- وکلا را چهار برابر بکند) مال و وکلا را به قول شما چهار برابر بکند این دلیل حرف ناقص من نیست این دلیلی اضافه بر دلایل من است همین طور اضافات و ترفیعات ۲۶ و ۲۷ مال مستخدمین وزارتخانهها باید این را من خواهش بکنم از آقای وزیر دارایی که محلی برایش پیدا بکنند که بدهند. جناب آقای وزیر دارایی یک فرمایشی کردند که تمامش صحیح بود من جمله راجع به مخارج دولت ترکیه کاملاً صحیح بود اما ایشان یادشان رفت که بفرمایند از بعد از جنگ بینالمللی اول تا حالا پنج میلیون به نفوس ترکیه اضافه شده است ولی به نفوس ما چقدر اضافه شده؟ (یکی از نمایندگان- کم شده) چرا نفوس آنها اضافه شده و مال ما نشده؟ برای این که عدالت اجتماعی و اصولی که مردم بتوانند در سایهاش زندگی بکنند آنجا هست فکری برای این کار بکنید.
رئیس- آقای دکتر معظمی.
مخبر- برای مساعدت با خدمتگذاران جزء وزیر آقای دارایی و مخبر از طرف کمیسیون قبول میکنند منتهی با این اصلاح که از ردیف ۷۳ پرداخته شود. بفرمایید اصلاح بشود از ردیف ۷۳ حساب شود.
رئیس- این پیشنهاد را آقای مخبر به این ترتیب قبول کردند که از ردیف ۷۳ پرداخته شود
مخبر- بله از ردیف ۷۳.
فرامرزی- متشکرم.
رئیس- باید رأی گرفته شود. رأی گرفته میشود پیشنهاد آقای فرامرزی.
بعضی از نمایندگان- مجدداً قرائت شود
رئیس- مجدداً با اصلاح قرائت میشود (بشرح قرائت شد) پیشنهاد میکنم یکصد ریال اضافه حقوقی که برای خدمتگزاران جزء به موجب قانون تصویب شده از ردیف ۷۳ پرداخت گردد- عبدالرحمن فرامرزی.
رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند) تصویب شد پبشنهاد دیگر قرائت شود. (به شرح زیر قرائت شد). پیشنهاد میکنم ماده اول به طریق ذیل اصلاح شود امیرتیمور.
ماده اول- بودجه سال ۱۳۲۸ کل کشور که از حیث درآمد عمومی مطابق صورت پیوست بالغ بر ۰۰۰ ر ۰۰۰ ر ۵۵۵ ر ۷ ریال و از حیث هزینه عمومی بالغ بر ۰۰۰ ر ۰۰۰ ر ۵۵۵ ر ۸ ریال میباشد با رعایت مقرارت زیر تصویب میشود.
حاذقی (منشی)- و در پیشنهاد ضمیمه هم تعیین فرمودهاند که از هر وزارتخانهای چه مبلغ کسر بشود.
امیرتیمور- آن پیشنهادهای ضمیمه به این مربوط نیست این علیحده است و آنها هم علیحده اجازه میفرمایند.
رئیس - بفرمایید
امیرتیمور - بنده از پیشنهادی که دیروز برای تعدیل بودجه تقدیم داشتم یک مقصود و نیتی داشتم که بعد از چند سال که مجلس شورای ملی میخواهد بودجه عمومی کشور را تصویب کند مملکت را با کسر خرجی معادل ۲۳۲۱۸۸۸۸۴۷ ریال مواجه نسازد و خود را دچار ننگ این کار نکند و موقعی که به عرض توضیح در اطراف پیشنهاد مشغول بودم به گوشم رسید همکار عزیز آقای یمین اسفندیاری فرمودند بودجه در خطر است اگر این اظهار را در مقابل عرایض و پیشنهاد بنده دیگری از نمایندگان میفرمود اهمیت نمیدارم ولی از آقای یمین که بنده را خوب میشناسند و میدانند که من کسی نیستم که بودجه را به خطر بیندازم انتظار نداشتم من با پیشنهاد خودم خواستم بودجه کل کشور را از خطر دور کنم آقای یمین دو دوره است در مجلس تشریف دارند هیچ وقت با بودجه سر و کار نداشتند برعکس بنده در بیشتر از ادواری که در مجلس بودهام عضو کمیسیون بودجه بوده و به وضعیت بودجه کشور از خیلیها بیشتر مطلعه و با اطمینان عرض میکنم کلیه بودجههایی که در ادوار مختلفه دولتها تقدیم و از تصویب گذراندهاند بودجه واقعی نبوده و این موضوع هم دلایلی دارد که دو دلیل از آنها را به اجمال عرض میکنم
اول این که هیچ یک از وزرا دارایی وقتی که لازم است در کار خود نداشته و اطلاعات آنها از موضوع بودجه و دخل و خرج کشور بیاندازه سطحی و طوطیوار و سرسری بوده است.
ثانیاً از یک اصل همیشه پیروی داشتهاند که در بودجهها عایدات را به میزان حداقل و مخارج را حداکثر برآورده کنند، مثلاً اگر عایدات واقعی دخانیات دویست میلیون تومان باشد در بودجه صد و بیست میلیون تومان برآورد میشود و در مخارج اگر مخارج ساختن یک بنایی چهار تومان باشد در بودجه پنج هزار تومان برآورد و اعتبار آن را از تصویب گذراندهاند شاید این رویه از جهتی مستحسن تلقی شود اما از جهاتی عملاً برای کشور مضر بوده است و در سایه همین عمل رقم مخارج و هزینه در این چند سال چندین مرتبه فزونی یافته و برسنگینی بار کشور افزوده است از ۱۳۲۰ تا به حال مخارج کشور را از ۴۳۲۳۹۱۱۶۷۶ به ۱۱۱۱۷۵۷۹۶۰۷ ریال و تعداد مستخدمین را از هفتاد هزار به یکصد و پنجاه هزار رساندهاند و این عمل همواره در سایه اعتبارات بودجه انجام گرفته است که رقم هزینه و مخارج را بیش از مقدار حاجت برآورد و از تصویب گذراندهاند دستشان برای گشادبازی باز بوده و علاقه و دلسوزی هم نداشتهاند همان حداکثر از مخارج استفاده و کار مملکت را به این جا رساندهاند که اینک تعداد مستخدمین و کارمندان چندین برابر احتیاج کشور شده است از کمیسیون بودجه تشکر میکنم که در مقدمه گزارش خودشان این حقیقت را با این عنوان اعتراف و اقرار کردهاند که بنده میخوانم فلان وزیر یا فلان رئیس چون دید هیچ گونه مانع و رادعی در بین نیست و میتواند به میل خود هرگونه تغییر در دستگاههای دولتی بدهد هر کس را که بخواهد به هر میزان در خود کرم و سخاوت او آن هم از خزانه تهی ملت است استخدام کند.
دست به تأسیس ادارات جدید و استخدام اشخاص تازه زده و مبلغ متنابهی از بیتالمال مردم را در این راه مصرف نموده. آن دیگری که پس از او آمد از سلف خود باز پس نماند او هم به سهم خود برای توسعه دستگاه اداری خویش که ناچار مستلزم استخدام گروه کثیری دیگر بود نقشهها در سر میپروراند و به این ترتیب در ظرف چند سال با این مسابقه بیانتهایی که در حقیقت بین ادارات و وزارتخانهها برای استخدام جدید و تشکیل سازمانهای نو ایجاد شده بود تعداد مستخدمین دولت نسبت به سنین قبل از جنگ به چندین برابر رسید و میزان حقوق و رتبهها نیز از حد معمول و متعارف درگذشت. این خبر کمیسیون بودجه سند رسمی است و این سند رسمی را که بنده این جا نقل کردم این را کمیسیون بودجه در توصیف وزارت دارایی گفته در توصیف بنده که نگفته وزیر دارایی میآید پشت تریبون میگوید نود و یک درصد عایدات کشور صرف مخارج پرسنلی میشود. وضعیت کشور را کی به این جا رسانده؟ من رساندهام؟ مجلس شورای ملی تصویب کرده است؛ نه، وضعیت کشور را عدم لیاقت و لاقیدی متصدیان امور و مخصوصاً وزرای نالایق دارایی به این جا رسانده است. اکنون هم بودجه فعلی بودجه حقیقی نیست بودجه خیالی است که در قسمت هزینه و خرج حداکثر را در کلیه ارقام و اقلام برآورد کردهاند و برای هزار تومان خرج پنج هزار تومان مخارج پرسنلی بیست هزار تومان پیش بینی شده و اگر بودجه به این شکل تصویب بشود چون متصدیان ابداً دلسوزی ندارند و دستشان هم برای گشادبازی باز است تمام ارقام پیشنهادی را خرج میکنند و کشور را با کسر خرج واقعی بالنتیجه مواجه خواهند ساخت و همین جاست که به عقیده بنده مجلس پانزدهم اگر بودجه را به این کیفیت تصویب بکند از خود یادگار ننگینی باقی خواهد گذاشت. بنابراین از رفقا و همکاران عزیز خودم خواهش میکنم توجه بفرمایند که این ننگ دست آخر از مجلس پانزدهم باقی نماند و پیشنهاد امروز بنده به پیشنهاد دیروز تفاوت بسیاری دارد زیرا در این پیشنهاد یکصد میلیون کسر خرج هست و معهذا از ۳۳۰ میلیون کسر خرج ۲۳۰ میلیون تومان به نفع کشور صرفه جویی خواهد شد این را که میگویند از کجا صرفه جویی بشود از مخارج غیر ضروری ممکن است کسر بشود اگر میگویند نه ممکن است خبر را برگردانند به کمیسیون آقای وزیر دارایی هم بنشینند بنده حاضرم توضیح بدهم و برایشان اثبات بکنم که بیش از سیصد میلیون ممکن است صرفه جویی بشود نه این که به حقوقات لطمه وارد نیاید جنابعالی الان تشریف ببرید به وزارت دارایی تمام اطاقهای وزارت دارایی از لوکسترین وضعی تشکیل شده بخاری یکی ۵ هزار تومان قالی متری ۵۰۰۰ تومان و پرده متری ۵۰۰ تومان آخر اینها خدا را خوش نمیآید هر دو قران، دو قران این پول از دست یک پیره زن و رعیت بدبخت که ۱۲ ماه سال زیر آفتاب سوزان تابستان و زیر باران زمستان باید جان بکنند در میآید آن را هم آقایان به این صورت میگیرند و صرف هوی و هوس خودشان میکنند به شما قول میدهم هم مسئول دنیا و هم مسئول آخرت هستید راضی نشوید یک چنین ننگی از خودتان به یادگار نگذارید باقی مختارید.
رئیس - آقای وزیر دارایی بفرمایید
وزیر دارایی - هر پیشنهاد خرجی که قابل اجرا و قابل قبول باشد صریحاً بنده عرض میکنم موافقم ولی به طور کلی گفتن که یکصد میلیون تومان ۲۰۰ میلیون تومان کسر بشود این برای دولت عملی نیست این را صریحاً عرض میکنم این یک بودجهای که دولت با صورت زیر آورده است به مجلس و قبل از پایان سال این بودجه را به مجلس داده یعنی بعد از هفت سال اولین دفعه دولت وظیفه خودش را انجام داده حالا یک مرتبه مجلس بگوید دویست میلیون سیصد میلیون از بودجه کسر بکنند این برای دولت قابل قبول نیست عرض کردم نه برای این دولت برای هیچ دولتی عملی نیست مگر این که مجلس شورای ملی نظری دارند نسبت به بودجه هر وزارتخانه خاص یا نسبت به هر خرج مخصوصی نسبت به آن رقم پیشنهاد بکنند اگر دلایلی بود که این دلایل قابل قبول بود البته دولت هم قبول میکند هیچ مانعی هم ندارد کما این که با این کسر بودجه اگر مجلس میخواهد قبول بکند البته اختیار با مجلس شورای ملی است در همین بودجه وقتی مطرح بود یک مطلبی هم علاوه شده است بنده حالا یک مثالی عرض میکنم راجع به آن قضیه خرما خوردن که یک نفر را بردند پیش حضرت رسول (مکی- حضرت امیر بود) بله حضرت امیر بود که این خرما زیاد میخورد او را منع کنید حضرت فرمودند امروز خودم خرما خوردهام فردا بیاورید عرض کنم که آقای امیرتیمور که مدعی هستند از بودجه کسر شود. بنده متأسف هستم که چرا ایشان خودشان پیشنهاد فرمودند که برای عمارت مجلس وسیله تهویه وسیله شوفاژ بیاورند و دویست هزار تومان با این کسر بودجه مملکت باز هم بر بودجه علاوه شود پس اگر ما خودمان نظر کسر داریم برای همه جا باید نظر کسر داشته باشیم در این بودجه که فرمودید کسر دارد البته بنده هم تصدیق دارم که کسر دارد البته بنده هم تصدیق دارم که کسر دارد ولی صریحاً عرض میکنم وقتی مقامات غیر مسئول مداخله در کارهای مملکت نمیکردند بودجه که بنده به این مجلس آوردم در ۱۳۲۰ یک شاهی کسر نداشت در ظرف این هفت سال که مداخلات بیرویهای شد تمام تشکیلات مملکت از بین رفت اشخاص به جای این که کمک بکنند که درآمد مملکت اضافه بشود بخشنامه به تمام شهرستانها کردند که مردم مالیات ندهند، مازاد ندهند که این خلاف قانون است و مردم را برخلاف میل حکومت مرکزی بار آوردند نتیجه این شد که روز به روز وضع بودجه مملکت وضع دستگاه مملکت وضع تشکیلات مملکت خرابتر شد باید قربان این قسمتها را توجه کنیم امروز اگر بخواهید سیصد میلیون تومان از این بودجه کسر بکنید بفرمایید از کجا باید کسر شود از کدام رقم میخواهید کسر شود اگر توضیحاتی که بنده این جا میدهم و وزیر مسئول میدهد قانع نکرد مجلس را البته آن وقت اختیار با مجلس شورای ملی است بفرمایید از کدام رقم کسر شود ما که نظری نداریم البته برای وزیر دارایی هزار مرتبه بهتر است و موجب افتخار و مباهات است که بتواند آخر سال بگوید که من خرج مملکت را دادم صد میلیون تومان هم اضافه آوردهام و بنده مجبورم که هر شب با همکاران خودم دعوا بکنم راجع به یک اضافهای که میخواهند و من مخالفت میکنم بنده
از خدا میخواهم که مجلس بگوید این خرج را نده و این درآمدها را جمع بکنم در خزانه ولی خرج مملکت را نمیشود بدون حساب زد و من مجبورم این جا صریحاً بگویم که بدون حساب نمیشود. بودجهای که تنظیم شده است و پنج ماه است در مجلس مانده است کاش مطالعاتی در عرض این مدت میشد که نسبت به کدام اقلام باید کسر شود اگر این پیشنهاد در کمیسیون بودجه مطرح میشد و ما مطالعه میکردیم صحیح بود ولی ما خودمان در کمیسیون بودیم و راه پیدا کردیم که در کجا میشود صرفه جویی کرد از بودجه کجا میشود کسر کرد اثاثیه را نباید خرید اشخاصی که میخواهند فرنگ بروند نباید فرستاد تمام اینها را حساب کردیم گفتیم ۵۰ میلیون تومان تفاوت این کار است حالا هم عرض کردم که اگر ایشان در پیشنهاد خودشان اظهار بکنند که از کدام وزارتخانه باید کسر بشود و بعد توضیحاتی که داده میشود مجلس قانع نشد البته آن وقت هر نظری مجلس داد همان است ضمناً میخواستم به آقای امیرتیمور عرض کرده باشم خوب است نسبت به اشخاص، حالا نسبت به بنده اگر بی مهر هستند نسبت به اشخاص توهین نکنند وزرای با شرفی هم بودهاند خواهش میکنم نسبت به همه این حرف را نزنند اگر بنده را نالایق میدانند بنده تصدیق میکنم بنده افتخار میکنم که به آن مرحله برسم که بفهمم خودم نمیدانم برای این که تا بدان جا رسید دانش من که بدانم همیکه نادانم اما وای به حال آن اشخاصی که نمیدانند و نمیدانند که نمیدانند.
رئیس - آقای اردلان
اردلان- نماینده محترم آقای امیرتیمور اطلاع دارند که بنده تا چه حد نسبت به ایشان احترام قائلم و ارادت و اخلاص دارم دیشب هم که بنده شرف افتخار همکاری در کمیسیون قوانین دارایی را با ایشان داشتم به ایشان عرض کردم که چرا نسبت به پیشنهاد ایشان رأی ندادم و حالا هم به این مناسبت با این پیشنهاد مخالف هستم توضیحاتی که دیشب خدمتشان عرض کردم حالا هم به طور مختصر خدمت آقایان عرض میکنم البته خود جناب آقای وزیر دارایی یک قسمتش را فرمودند ابتدا خواستم عرض کنم که از این وضعی که بین آقای گلشاییان و آقای امیرتیمور پیش آمده یک عده از آقایان متأسف هستند (صحیح است) آقای امیرتیمور از نمایندگان بسیار خوب ما هستند و آقای گلشاییان از وزرای خوب ما میباشند و ما مایل نیستیم به این که بین این دو عنصر شریف یک مذاکراتی که نباید واقع بشود در مجلس گفته شود اما این که جناب آقای امیرتیمور به طور کلی فرمودند یک مبلغی از بودجه کسر شود این بودجه رقمهای ریز دارد اگر بفرمایند از کدام مبلغ کسر بشود و بنده میتوانستم تشخیص بدهم که آیا این مبلغ قابل کسر کردن هست یا نیست البته اگر قابل کسر کردن بود رای میدادم ولی به طور کلی الان برای بنده مقدور نیست فرض بفرمایی این مبلغ از بودجه کسر شد و در سرحدات کردستان حقوق مرزداران آن جا را برداشتند حذف کردند بنده چطور میتوانم موافقت بکنم و به این پیشنهاد رأی بدهم؟ یا حالا که بهداری در کردستان تأسیس شده و یک دواهایی برای آن جا لازم است اگر بخواهند از بودجه وزارت بهداری کسر کنند و فرض بفرمایید این قسمت را بزنند آن را هم من نمیتوانم تحمل کنم ولی اگر حضرتعالی میفرمودند که فلان رقم به این دلیل زاید است من که یک نفر نماینده هستم با کمال دقت و میل فرمایش آقا را گوش میکردم و اگر به صلاح مملکت بود به آن رأی میدادم اما هیچ کدام آنها به نظر بنده راه کار نیست راه کار را بنده دیروز عرض کردم جناب آقای گلشاییان تشریف نداشتند آقای خواجهنوری پسر خاله و فامیل بنده آمدند این جا مخالفت کردند امروز ما کسر بودجه داریم برای این که این کسر بودجه را جبران بکنیم اگر ما بیاییم یک نظارت دقیق و محکم و سختی نسبت به هزینه مملکت بکنیم مسلماً در عمل این کسر خرج را نخواهیم داشت بنده دیروز به طور مثال عرض کردم کمیسیون بودجه در ضمن ۱۷ مادهاش گفته است که فلان اداره باید یک اتومبیل داشته باشد بسیار نظر صحیحی است ولی در عمل میبینییم این اداره در ظرف هر دو ماه یا سه ماه یک اتومبیل نو میخرد و از این حیث یک خسارتی به مملکت وارد میآورد تمام نظارتی که وزارت دارایی میکند دیروز عرض کردم امروز هم عرض میکنم نسبت به بودجههای مثل بخشداری ورامین یا پستچی رفسنجان است ولی نسبت به موسساتی که با سرمایه دولت اداره میشود و میلیونها خرج میکنند به هیچ وجه نظارت نمیکنند ما دیروز گفتیم که برای این که جلوگیری بکنیم از این عدم توازن بودجه بیاییم یک عده را انتخاب بکنیم سه نفر، حالا دیروز قبول نکردند ممکن است ۵ نفر را ما انتخاب بکنیم و یک اختیارات کاملی به آنها بدهیم که آنها در هر جا یک هزینه زایدی را میبینند جلوگیری کنند به این ترتیب کسر بودجه تا آخر سال جبران خواهد شد برنامه ۷ ساله هم چنانچه آقای وزیر دارایی فرمودند یک میلیارد و سیصد میلیون ریال پول دارد شروع به کار میکند و یک عده از مستخدمین دولت که در ادارات مشغول کار هستند میروند آن جاها کار میکنند یک عده هم که باز نشسته شدهاند اینها ارقامیاست که فاصله بین دخل و خرج را به هم نزدیک میکند بنابراین اگر یک حسن نیتی در کار باشد و وزارت دارایی آن وظیفه قانونی را که نظارت در خرج است اعمال بکند و اگر میتوانست مجلس شورای ملی یک هیئتی را معین بکند که در خرج یک نظارت دقیق و سختی بکنند من امیدوارم که تا آخر سال کسر بودجه نداشته باشیم این است که من از جناب آقای امیرتیمور استدعا میکنم که پیشنهادشان را پس بگیرند اگر یک ارقامیرا به نظرشان زاید میرسد بفرمایند توضیح هم بدهند ما با کمال میل رای میدهیم.
یمین اسفندیاری - اجازه میفرمایید بنده دو کلمه عرض کنم در جواب آقای امیرتیمور؟
رئیس - بر طبق چه ماده؟ اجازه بدهید آقای دکتر معظمی صحبتشان را بکنند. آقای دکتر معظمی بفرمایید
مخبر - قبلاً میخواستم عرض کنم که گزارش کمیسیون بودجه که آقا فرمودند این ایراد به شخص معینی نبوده ما گفتم که وضع دستگاههای دولتی از شهریور ۲۰ تا به حال طوری شده که نتیجه آن این شده که مخارج زیاد شده است ولی این پیشنهاد آقای امیرتیمور به این طرز عملی نیست مواردش را معین بفرمایید برای این که ممکن است اشکالاتی در وصول عایدات تولید بشود به علاوه در قسمت ماده دوم این نظر جنابعالی تأمین است چون کلیه پرداختها را ما محول کردیم در حدود وصول درآمد اگر ما درآمد نداشته باشیم بالطبع نظر جنابعالی تأمین خواهد شد این است که استدعا میکنم پیشنهادتان را مسترد بفرمایید
یمین اسفندیاری - آقای رئیس اجازه میفرمایید؟
رئیس - اجازه بفرمایید تکلیف این پیشنهاد معلوم شود بعد صحبت بفرمایید. آقای امیرتیمور
امیرتیمور - بنده میخواستم به عرض برسانم که بنده در مجلس شورای ملی پیشنهاد نکردم که دویست هزار تومان برای سالن مجلس خرج بشود این رقم را برای بودجه مجلس، اداره حسابداری مجلس یا تصویب مقام ریاست جزء بودجه مجلس منظور کرده بود بنده آن جا اظهار نظر کردم که حالا یک چنین رقمیدر بودجه مجلس منظور میکنید این رقم را نه تنها به خرج تهویه برسانید بلکه به خرج شوفاژ برسانید. بنده چنین عرضی نکردم که آقای گلشائیان فرمودند و این اظهار آقای گلشائیان دروغ محض است.
رئیس - آقای امیرتیمور دقت بفرمایید... (امیرتیمور - من مجبورم از خودم دفاع کنم) بفرمایید
امیرتیمور - سزاوار است که یک وزیر دارایی دروغ بگوید به من تهمت بزند. سزاوار است که یک وزیر دارایی در حضور شما به من دروغ بگوید.
رئیس- در مورد پیشنهادتان توضیح بفرمایید
امیرتیمور -همین که آقای دکتر معظمیگفتند مخارج در حدود وصولی عایدات است دلیل خواهد شد و اگر عایدات نباشد کسر خرج نخواهد بود بنده اتخاذ سند میکنم و امیدوارم که کسر خرج نباید و پیشنهاد را مسترد میکنم.
اسلامی- بنده اخطار نظامنامهای دارم
رئیس- مطابق چه مادهای؟
اسلامی- حالا مادهاش را نمیدانم.
رئیس - پس هر وقت دانستید بگویید مطابق آییننامه باید ماده را گفت.
یمین اسفندیاری - اجازه میفرمایید؟
رئیس - راجع به چه مادهای میخواهید صحبت کنید؟ ۹۰ بفرمایید
یمین اسفندیاری - بنده خیلی متأسفم که روزهای آخر مجلس شورای ملی روابط بنده با دوست عزیزم آقای امیرتیمور هم در خطر افتاده بنده جنابعالی را شایسته میدانستم و در امور بودجه هم کاملاً مطلع هستید و بنده هم هیچ اطلاع ندارم و منظور بنده هم این نبود که جنابعالی سوء نیت دارید منظور بنده این بود که این روزها روزهای آخر مجلس است با نهایت گرفتاری و کارهایی که مجلس دارد و با لوایحی که در دستور است لایحه اصلاح انتخابات که از مهمترین کارهای مجلس است که باید از مجلس بگذرد و نسبت به لایحه املاک و مسائل دیگر این موضوعهایی که راجع به بودجه پیش آمد میکند همه کارها را دقت بفرمایند و بنده مجبورم این عرض را بکنم که خیلی متأسفم که جنابعالی و آقای گلشاییان که هر دو از اشخاص لایق و شایسته هستید یا جنابعالی به واسطه روزه یا آقای وزیر دارایی به واسطه کسالت به هم بیفتد و اگر از این حیث چیزی به جنابعالی برخورده بنده معذرت میخواهم به شما علاقه دارم (احسنت).
رئیس - پیشنهاد دیگری قرائت میشود.
(پیشنهاد آقای دهقان به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم بودجه نمایندگیهای سیاسی ایران در رومانی، لهستان و سایر نمایندگیهای سیاسی ایران در بالکان از بودجه کل وزارت امور خارجه کسر گردد.
رئیس - آقای دهقان
دهقان - منظور از تأسیس یک سفارتخانه در یک مملکت بهترین و سادهترین تعریفی که میشود کرد این است که منافع و حیثیت آن مملکت را در آن مملکتی که سفیر متوقف است حفظ بکند این سفارتخانههایی که ما در کشورهای بالکان داریم مطلقاً نمیتوانند منافع اتباع ایران را در آن جا حفظ بکنند و آن کشورها هر کاری که میخواهند به سر آن اتباع ایران میآورند حتی نمایندگان ما آن قدر آزادی و اختیار ندارند که از در سفارتخانههایشان بیایند بیرون (صحیح است) بنده میدانم در لهستان مستخدم سفارت ایران پناهنده شده بود به سفارت و بیرون نمیرفته و میگفته اگر من بروم بیرون توقیفم میکنند مرا توقیف میکنند و از داخله سفارتخانه از من تحقیق میکنند این که مال آن کشورها، اکثر نمایندگیهای سیاسی آنها در تهران هم لانه جاسوسی و عملیات مضر برای کشور ما است همین چند روز قبل یک دسته از همان تودهایها که از سفارت رومانی اطلاع داریم کشیدهاند بیرون آقا اینها به چه درد ما میخورند که ما منافع اتباعمان را آن جا نتوانیم حفظ بکنیم آنها هم این جا یک لانههایی داشته باشند که بر ضد مملکت ما افرادی را در آن جا پنهان کنند چه لزومی دارد که ما این سفارتخانهها را داشته باشیم؟ بنده بدون ایین که نظر به شخصی یا اشخاصی داشته باشم این پیشنهاد را کردم و معتقدم آقایان تا وضع سیاسی کشورهای بالکان به عنوان فعلی است ما به هیچ وجه نمیتوانیم منافع اتباعمان را حفظ کنیم بنابراین یک پول زایدی داده میشود به علاوه روی معامله متقابل و نزاکت سیاسی آنها هم سفارتخانههایشان در این جا هست که به ضرر کشور است و اگر جناب آقای وزیر امور خارجه تشریف بیاورند این جا و روی نزاکت سیاسی یک مطالبی بگویند مطالبشان فقط برای حفظ ظاهر است برای حفظ سیاست بین المللی است و الله بالله این یک چیزی است که تمام دنیا امروز به آن مقر است و الّا چه لزومیدارد که ما یک دستگاههای غیر مفید و لازم و بیموردی در آن کشورها داشته باشیم و آن کشورها هم یک دستگاههایی داشته باشند که جز اعمال خلاف مصالح مملکت ما کار دیگری ازشان برنیاید (صحیح است) یک مطلب دیگری این جا استفاده میکنم در بدو دولت جناب آقای صالح هم عرض کردم (یکی از نمایندگان – صالح؟) ببخشید ساعد حالا هم تکرار میکنم از آقای وزیر امور خارجه تقاضا میکنم از این مؤسسات فرهنگی و این مؤسساتی که به نام خانه فرهنگی و بهداری و غیره از طرف خارجیها در این مملکت باز شده است و جز زیان و تبلیغ مضر برای مملکت نتیجه دیگری ندارد اینها را ببندید آقا ما در صورتی میخواهیم این مؤسسات آنها این جا باشد که ما هم آن جا آزاد باشیم مؤسسات ما هم با همین آزادی عمل بتوانند کارهایی بکنند چه فایده دارد که این مؤسسات را که میبینید تمام جوانهای ما را از راه به در کردهاند و یک مشت بد اخلاق بار آوردهاند که دیگر به درد این مملکت نمیخورند این ملاحظات و الله به الله فایده ندارد جز زبان برای ما یک شاهی منفعت ندارد ول کنید این ملاحظات را به درد این مملکت برسید به خدای احد و واحد این ملاحظات یک سر سوزنی هیچ جا حساب نمیشود آن روزی که دنیا به آنها اجازه بدهد به مملکت ما هجوم میکنند متأسفانه چنان که دیدیم با تمام خدمتها و جان فشانیها و گذشتهای ما یک شاهی ارزش قایل نشدند و حساب نکردند چرا ملاحظه میکنید؟ تا وقتی که دنیا بهتان اجازه میدهد منافع مملکتتان را حفظ کنید همان طور که آنها با ما معامله میکنند با آنها معامله کنید بنده استدعا میکنم برای این که به دنیا نشان بدهیم که مجلس شورای ملی حفظ حقوق ملی خودش را میکند و با کشورها به طور معامله متقابله عمل میکند در این سفارتخانهها را ببندید و آن سفارتخانهها را هم منحل کنید و ما را از شر اعمال مضرشان راحت کنید.
رئیس - آقای حاذقی بفرمایید
حاذقی - ظاهراً نماینده محترم فراموش کردهاند که صحبت در مسائل سیاسی با عصبانیت و هیجان و تندی نمیشود مسائل سیاسی را باید با خونسردی و با متانت و دقت و مصلحتاندیشی حل کرد راست است که یک قسمت از نمایندگیها در کشور ما خارج از حدود وظیفه خودشان عمل میکنند و در محیط سفارتخانه آنها یک فعالیتهایی میشود اینها را دولت بایستی با کمال مراقبت و دقت از هرگونه عملی که برخلاف اصول و داد و دوستی انجام میباید جلوگیری کند ولی نمیشود هم گفت ما در یک همچین نقاط حساس دنیا که امروز از نظر سیاست لازم است که ما یک نمایندگیهایی داشته باشیم که آنها دقیقاً مواظب جریان اوضاع و احوال دنیا باشند و گزارشهای سیاسی را به اطلاع دولت و به اطلاع اولیاء امور وزارت خارجه ما برسانند ما پیشنهاد بکنیم که در این مناطق ما سفارتخانه نداشته باشیم ما در بالکان و در این مناطقی که از نظر سیاست لازم است نمایندگی داشته باشیم. ممکن است پیشنهادشان را اصلاح بفرمایند که وزارت امور خارجه در انتخاب مأمورین و وزرای مختار و نمایندگیهای ما در این گونه کشورها دقت و مراقبت بیشتری بکنند که از دیپلماتهای ماهر و فهمیده و علاقه به حفظ منافع مملکت انتخاب بکنیم که آنها بتوانند از جریانات سیاسی امور بینالمللی همیشه ما را آگاه بکنند که ما هم بتوانیم در موقع خودش از این گزارشها استفاده بکنیم و الّا پیشنهاد حذف سفارتخانه مبنی بر مصلحت مملکت ما که یک مملکت مستقل و آزاد است صحیح نیست استدعا میکنم نماینده محترم پیشنهاد خودشان را پس بگیرند.
دهقان - خواهش میکنم خواهش نکنید
رئیس - باید رأی گرفته شود عده هم برای رأی کافی نیست سه نفر بیشتر بیرون نیستند فعلاً یک ربع ساعت تنفس داده میشود بعد جلسه تشکیل میشود بعد هم رأی گرفته خواهد شد.
(در این موقع ساعت ده و چهل دقیقه مجلس به عنوان تعطیل و پس از یک ربع ساعت مجدداً به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید)
رئیس - آقای وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه - بعضی وقتها در مجلس مطالبی مطرح میشود که خودش زیاد اهمیت ندارد ولی به واسطه کثرت تکرار کم کم اهمیتی پیدا میکند.
یکی از مسائلی که خیلی گفتگو در اطرافش میشود موضوع سفارتخانههاست که در این باب کم کم بعد مبالغه و افراط رسیده تا به جایی که من به گوشم خورد که آقایان میگفتند خوب است تمام سفارتخانهها را ببندند در این جا مسایل مبالغه و اغراقش خوب نیست ایجاد سفارتخانهها در ممالک مختلفه روی چند پایه است.
یکی پایه تاریخی است یعنی دولت ایران در قرن هیجدهم و نوزدهم با بعضی از ممالک قراردادهایی منعقد کرده این قراردادها موجود است و طبق آن بایستی که بر روی اصل معامله متقابله سفارتخانه داشته باشیم و فعلاً مشکل است که بشود یک ساعت تاریخی صد ساله یا چند ساله را به هم زد این هم یک امر تاریخی است و پایه دارد و باید که نمایندگان محترم به این سوابق ایستوریک هر سفارتخانهای مراجعه بفرمایند موضوع دوم موضوع حیثیت و احترام دولت است دولت ایران یک دولتی نیست که تازه به وجود آمده باشد یک دولتی نیست که یک حوادثی ایجادش کرده باشد این یک دولتی است که پایهاش روی یک ملتی است که شش هزار سال از تاریخش میگذرد (صحیح است) از برای یک چنین مملکتی که یک ترادیسیون قدیم تاریخی دارد هیچ چارهای نیست که یک مخارجی بکند برای این که بیرقش و پرچمش در سایر ممالک بلند باشد و مرتفع باشد و همه بشناسند و بدانند (صحیح است) این حیثیت یک دولت است، حال اگر یک مبلغ قلیلی هم صرف این سفارتخانهها بشود در برابر استفاده معنوی که از لحاظ شرافت بیرق ایران میشود اهمیتی ندارد موضوع سوم خدماتی است که این سفارتخانهها از لحاظ سیاست تنها بلکه از لحاظ سایر مسائل انجام میدهند ممکن است در بعضی از ممالک دولت انترة سیاسی نداشته باشد. ولی از لحاظ فرهنگ یا از لحاظ تجارت و اقتصاد یا از لحاظ قراردادهای اقتصادی وجود یک مرکزی برای ما لازم است. مثلاً امریکای جنوب امریکای جنوب یک قاره بزرگی است که در آن جا بازار بسیار مهمیبرای ایران هست و امتعه ایران را باید آن جا به فروش برسانند و همچنین در مواقع لازم این معامله تجارتی و اقتصادی مستلزم این است که آن جا یک نماینده داشته باشیم و اگر از برای هر امر واحدی و هر اتفاقی که پیش بیاید یک کمیسیون بخواهیم بفرستیم خرجش بیش از این است که یک سفارتخانه کوچک در آن جا داشته باشیم. بنابراین از لحاظ خدمات اجتماعی مسائل اقتصادی مسائل فرهنگی مسائل حقوقی وجود سفارتخانه واجب و لازم است (صحیح است) مطلب چهارم اشتراکی است که دولت ایران در سازمان ملل متحد دارد سازمان ملل متحد حکم پارلمان دنیوی پیدا کرده و دولت ایران هم مجبور متابعت از منشور ملل متحد است و در هر پارلمانی حکومت با اکثریت است با عدد است اگر دولت ایران از سایرین برای حفظ منافع خودش یک مستخدمینی داشته باشد تا در مواقعی که پیش میآید از منافع خودش بتواند دفاع نماید (صحیح است) و این ایجاب یک اتحاد ثابتی میکند که در مراکز مختلفه و پایتختهای مختلفه دول ما نماینده داشته باشیم تا روی اصل معامله متقابله بتوانیم با آنها قراردادهایی بگذاریم که در سازمان ملل متحد بتوانیم سیاست خودمان را پیش ببریم. اگر بنا بشود در
آمریکای جنوب مثلاً ما نماینده نداشته باشیم، هیجده دولت در آن جا نماینده دارد بنابراین این ۱۸ رای از دست ما خواهد رفت. البته یک قسمت از فرمایشات نماینده محترم را که نظرشان صرفهجویی و اقتصاد هست تصدیق میکنم و اطمینان میدهم که دولت در نظر دارد که در بودجه نمایندگیهایی که در خارجه هست تجدید نظر کند و آن اندازهای که با رعایت این نکاتی که عرض کردم ممکن باشد صرفهجویی بکند اگر این توضیح بنده و آن اطمینانی که بنده دارم آقایان محترم را قانع بکند خیلی ممنون میشوم که به این مذاکره خاتمه بدهند و از آقای نماینده محترم هم خواهش میکنم که پیشنهاد خودشان را مسترد بکنند تا این که کار بودجه مملکت پیش برود. (صحیح است - احسنت)
رئیس - آقای دهقان
دهقان - بنده با اطمینان فرمایشاتی که جناب آقای وزیر امور خارجه کردند و به امید این که منافع و مصالح ایران بیش از پیش و بهتر از پیش مورد نظر و توجه قرار بگیرد و حفظ بشود از پیشنهاد خودم صرف نظر میکنم.
رئیس - پیشنهاد آقای امیرتیمور قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد میکنم در قسمت ۶ مخارج وزارت کار از ۲۰۶۲۵۰۰۰ ریال ۱۰ میلیون ریال تقلیل داده شود.
رئیس - آقای امیرتیمور
امیرتیمور - آقای مخبر جنابعالی به بنده تکلیف فرمودید که راجع به اقلام خرج نظر خودم را صریحاً بگویم تا مورد توجه و موافقتتان قرار بگیرد بنابراین بنده پیشنهادات مختصری راجع به مخارج کردهام و یکی از این پیشنهاداتم این است که شما برای وزارت کار ۲۰۶۲۵۰۰۰ ریال بودجه معین کردهاید. اولاً به وجود وزارت کار بنده معتقد نیستم و علاوه برخلاف صلاح مملکت با وضعیت کنونی بودجه کشور میدانم. و در یک بودجهای که چهارصد میلیون تومان کسر دارد نباید یک چنین گشادبازیهایی بشود بنابراین بنده پیشنهادم این است که از این مبلغ یک قدری کسر بشود و خواهش میکنم موافقت بفرمایید که بودجه وزارت کار به یک میلیون تومان تقلیل پیدا بکند.
رئیس - آقای مخبر
مخبر - عرض کنم این وزارت کار، آقای امیرتیمور، که در این جا به آن اجازه قانونی هم داده میشود چند سال است که به آن این پول داده میشود و چون هنوز راجع به خود مستخدمین یک تصمیم عمومیگرفته نشده است یک مرتبه ما نمیتوانیم این کار را بکنیم و این در کمیسیون بودجه هم مذاکره شد به علاوه قانون کار هم تازه تصویب شده است و بعداً هم وزارت کار تأسیس میشود و به همین جهت ما همان بودجه وزارت کار را در نظر گرفتیم و البته برطبق سیاست عمومیکه دولت نسبت به مستخدمین اتخاذ بکند درباره وزارت هم عمل خواهد شد.
رئیس - آقای شریعتزاده مخالفید با این پیشنهاد؟ (شریعتزاده - مخالفم) بفرمایید.
شریعتزاده - به عقیده بنده روش مجلس شورای ملی در پایان مجلس نسبت به بودجه روش مقرون به مصلحتی نیست. زیرا که متأسفانه درگذشته به اهمیت مسئولیتی که بر عهده ما بود توجه نکردیم و نتوانستیم در موقع خودش بودجه مملکت را تصویب کنیم و از این نظر و نظر به این که در فرصت کمی که هست بحث در جزییات این بودجه هیچ وقت به نتیجهای نمیرسد یعنی وقت کافی نیست و از طرف دیگر نمیتوان مملکت را بدون بودجه گذاشت، آقایان باید یک قدری تنزل بکنیم و اگر یک پیشنهادات اصولی که موثر در سعادت مملکت باشد و مربوط به موارد جزیی نباشد فکر کنیم و الّا از پیشنهادات خودمان صرف نظر کنیم اما راجع به این قسمت به خصوص بنده معتقد هستم که یکی از قدمهای مهم مملکت تشکیل وزارت کار است و این وزارت کار هر قدر بهتر مجهز باشد و اعتبارات لازم داشته باشد و مراقبت صحیحی از طرف دولت بشود به ثمره و منظوری که مقصود از تشکیل وزارت کار باشد دسترسی حاصل میشود و این وزارت کار یکی از مؤسسات مفید مملکت است برای این که وزارتی که در تأمین حسن روابط بین کارفرما و کارگران و همچنین نظارت در خصوصیاتی که در مورد تربیت کارگرها که خیلی مؤثر در آرامش مملکت است اگر از طرف این سازمان نظارت کافی بشود یکی از سازمانهای مفید مملکت است به علاوه ۲۵ میلیون یا سی میلیون ریال که بودجه این وزارتخانه است از نظر ۱۱۰۰ میلیون کل بودجه به قدری کوچک است که صحبت در این جزییات نتیجهاش فقط این خواهد بود که نه اصلاحی در بودجه بشود و نه دولت که قریباً مواجه میشود با پایان مجلس با داشتن یک بودجهای انجام وظیفه کنند از این نظر و نظر به اهمیت وجود وزارت کار به علت شرکت مملکت ایران در سازمان بینالمللی کار و با در نظر گرفتن اصولی که در منشور ملل متحد راجع به موضوع برقراری نظم در روابط بین کارگر و کارفرما وجود دارد ما باید کوشش کنیم که هم بودجه کافی به این وزارتخانه بدهیم و هم در مؤثر نمودن تشکیلاتش کوشش کنیم این است که بنده از همکار محترم آقای امیرتیمور که با حسن نیت انجام وظیفه میکنند خواهش میکنم پیشنهاد خودشان را پس بگیرند.
مسعود ثابتی - بنده موافقم
رئیس - دیگر موافق ندارد
مسعود ثابتی - غیر از پیشنهاد دهنده یک نفر میتواند صحبت کند یک تذکری داشتم.
رئیس - تذکر روی چه موضوعی است؟
مسعود ثابتی- عمل غلطی انجام میشود. اخطار دارم.
آزاد - بنده تذکری دارم.
رئیس - به هر حال الان تذکر موردی ندارد پیشنهاد شده باید رأی بگیریم.
آزاد - اشخاصی که نبودهاند نمیدانند به چه رأی بدهند دو مرتبه بخوانید.
رئیس - چند مرخصی است که داده شده حالا آقایانی که البته مرخصی ندارند غایب بیاجازه محسوب میشوند و باز هم ناچارم تنفس بدهم چون کار بودجه برای رسیده است و پیشنهاداتی که قرائت میشود باید به آن رأی گرفت با این وضع عده برای رأی کافی نیست غائبین جلسه پیش قرائت میشود.
(غائبین جلسه گذشته به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه - آقایان: ظفری - مهندس رضوی – معینزاده - لاهوتی - فولادوند - دکتر راجی - دکتر فلسفی - رحیمیان - اورنگ - افخمی- اقبال - مهندس هدایت - حسین وکیل - بهادری - علی بهبهانی - محمدتقی بهار - مامقانی - دکتر شفق – علیاکبر ملکی - لیقوانی - محمدتقی خوئیلر - عبدالحسین نیکپور - امامیاهری - حسن مکرم - عباس فاضلی - عرب شیبانی
غائبین بیاجازه - آقایان: محمدحسین قشقایی آشتیانیزاده- اردشیر شادلو - تولیت - آقاخان - بختیار - صدرزاده – ناصری - دکتر مصباحزاده - دکتر علی امینی - قهرمان - گلبادیی - عباس اسکندری - حاجی امین - عدل اسفندیاری - خسرو قشایی- صفا امامی
دیرآمدگان با اجازه - آقایان: کفایی - دکتر بقایی - ضیاءابراهیمی- جواد عامری - دکتر اعتبار - کشاورز صدر - غضنفری - معتمد دماوندی - عبدالله وثوق - منصف – ناصر ذوالفقاری - نراقی - موسوی - سزاوار - شریعتزاده - اسلامی– برزین - حایریزاده - اسدی - صفوی
دیرآمدگان بیاجازه - آقایان: قبادیان - عزیز اعظم زنگنه - سلطانی - محمدعلی مسعودی - رضوی - شیرازی - مسعود ثابتی - دهقان - هراتی -باتمانقلیج
رئیس - آقای امیرتیمور
امیرتیمور - توضیحات آقای مخبر محترم کمیسیون بودجه که مورد احترام و کمال علاقه بنده است بنده را وادار کرده و میکند که به احترام فرمایش ایشان به شرط این که پیشنهاد دیگری که تقدیم میکنم قبول شود از این پیشنهاد صرفنظر کنم که پیشنهاد بنده این است که در مراکز لازم وزارت کار وظایف خود را تحت نظر فرمانداری انجام دهد و محتاج به تأسیس اداره نباشد (صحیح است)
اسدی - به غیر از مراکز کارگری
وزیر دارایی - مانعی ندارد
رئیس - باز هم محتاج به رأی است آقای وزیر کشور بفرمایید
۳ - تقدیم دو فقره لایحه از طرف آقای وزیر کشور ۱ - برقراری مستمری درباره ورثه مرحوم دکتر حسین مرزبان ۲ - استخدام چهار نفر سوئدی برای شهربانی به قید یک فوریت
وزیر کشور - دو لایحه است که بنده تقدیم مجلس شورای ملی میکنم یکی راجع به ورثه مرحوم دکتر حسین مرزبان است که از صاحبمنصبان عالی رتبه دولت بوده است که برای ورثه ایشان مستمری برقرار شده است و تقدیم میشود امیدوارم آقایان تصویب بفرمایند (صحیح است) و لایحه دیگری هم هست که راجع به استخدام ۴ نفر سوئدی برای شهربانی که مورد احتیاج است تقدیم میکنم که آقایان تصویب بفرمایند
نورالدین امامی- با قید دو فوریت بدهید
وزیر کشور - با قید دو فوریت هم هست.
رئیس - لایحه قرائت میشود
(به شرح ذیل قرائت شد)
مجلس شورای ملی چنان چه آقایان نمایندگان محترم استحضار دارند همان طور که وضع اجتماعی در
اثر اختراعات و اکتشافات جدید رو به ترقی و تکامل میرود به همان اندازه تبهکاران به ضرر جامعه و نفع منظورهای شیطانی خود با استفاده از وسایل جدید اقدام مینمایند.
برای مبارزه با آنها باید دستگاه شهربانی به فنون جدید آشنا و از روشهای نوینی که به منظور کشف جرایم و تعقیب مجرمین معمول است اطلاع و تخصص پیدا نماید و ایین موضوع از لحاظ حفظ امنیت و انتظامات و آسایش عموم فوقالعاده مورد توجه مخصوص قرار گرفته و تصمیم بر این است که فنی پلیسی از کشور سوئد اقدام و مورد استفاده شهربانی کل کشور واقع گردد و در انجام آن از طریق وزارت امور خارجه با دولت پادشاهی سوئد مذاکرات لازم به عمل آمده و در نتیجه چهارنفر برای رشتههای مختلف در نظر گرفته شده که اینک برای تحصیل اجازه قانونی مواد ذیل را با قید دو فوریت تقدیم و تقاضای تصویب آن را دارد.
ماده واحده - دولت مجاز است چهار نفر اشخاص ذیل را که از اتباع کشور پادشاهی سوئد هستند به عنوان کارشناس فنی به مدت دو سال برای شهربانی کل استخدام نماید کارشناسان مزبور تحت ریاست و نظارت رئیس شهربانی کل استخدام نماید کارشناسان مزبور تحت ریاست و نظارت رئیس شهربانی کل کشور انجام وظیفه خواهند نمود.
۱- گران فلکه زرتشت کمیسر و کماندان پلیس کارشناس عبور و مرور و تشکیلات مدارس پلیسی به سمت رئیس هیئت کارشناسان فنی با سالی ۸۰۰۰ دلار
۲- سروان یالماربروتو فریبرک مفتش پلیس جنایی کارشناس تشکیلات مدرسه جنایی و امور تحقیق و تفتیش جرایم با سالی ۷۳۰۰۰ دلار
۳- سروان هادی ارلاند شاهلن – مفتش پلیس جنایی کارشناس کلیه مسایل فنی پلیس و معاینات محلی جرایم – با سالی ۷۳۰۰ دلار
۴- سروان گستار نیکبوس کارشناس مربوط به امور زندانها با سالی ۷۳۰۰ دلار
تبصره ۱ - آغاز خدمت چهار نفر فوقالذکر از روز حرکت از سوئد محسوب و سه ماه قبل از انعقاد مدت قرارداد استخدام آنها با تراضی طرفین قابل تجدید خواهد بود.
تبصره ۲ - حقوق کارشناسان فوقالذکر به دلار خواهد بود که نصف آن به ریال و نصف دیگر آن به دلار و با اجازه انتقال آزاد به خارجه پرداخت خواهد شد و حقوق فوقالذکر از هر نوع عوارض و مالیاتی معاف خواهد بود.
تبصره ۳ - حقوق سالیانه کارشناسان مزبور به اقساط یک دوازدهم ماهیانه پرداخت خواهد شد.
تبصره ۴- هر یک از کارشناسان مزبور در مقابل هر سال خدمت حتی یک ماه مرخصی با حقوق خواهند داشت
تبصره ۵ - هزینه مسافرت به ایران و مراجعت اشخاص مزبور و خانواده بلافصل آنها از طرف دولت ایران تادیه میشود و همچنین هزینه مسافرت در ایران برای انجام خدمت به عهده دولت خواهد بود.
تبصره ۶ - از تاریخ ورود به ایران تا موقع آمدن خانواده آنها هزینه پانسیون کامل از حیث اطاق و غذا و سوخت و روشنایی آنها به عهده دولت بوده و پس از ورود خانواده هر یک از آنها در عوض هزینه پانسیون یک آپارتمان مبله مناسب با وضع اجتماعی آنان در شهر و در تابستان نیز یک خانه مناسب دیگری در محل ییلاقی از طرف دولت به اختیار آنان گذاشته خواهد شد.
تبصره ۷ برای هر یک از کارشناسان مزبور یک اتومبیل سواری با راننده به هزینه دولت به اختیار آنان گذاشته خواهد شد.
تبصره ۸ دولت چهار نفر کارشناس مزبور را در یک شرکت بیمه سوئدی در مقابل از دست دادن حیات در نتیجه خدمت و یا شرایط جوی و بهداشتی و همچنین در مقابل هر نوع بیماریهای دیگری که در نتیجه شرایط مزبور حاصل گردد بیمه خواهد نمود.
تبصره ۹ در صورت بیماری عادی که مربوط به شرایط فوق نباشد حقوق آنها تا دو ماه بایستی پرداخت و پس از آن دولت میتواند پیمان آنها را فسخ نماید ولی باید مخارج مراجعیت خود و خانواده آنها با هواپیما به استحکام بپردازد.
تبصره ۱۰ سایر شرایط استخدامی چهار نفر نامبرده بر طبق مقررات قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ تعیین خواهد شد. نخست وزیر محمد ساعد وزیر امور خارجه علیاصغر حکمت وزیر دارایی گلشاییان وزیر کشور دکتر اقبال.
۴- موقع جلسه بعد - ختم جلسه
رئیس آخر جلسه آینده ممکن است نسبت به این لایحه اخذ رأی شود دو فوریت لازم ندارد چون استخدامی است یا یک فوریت کافی است به کمیسیون مربوطه فرستاده میشود بنده خواستم از آقایان خواهش بکنم تشریف بیاورند به جلسه خصوصی چون ۳۵ نفر از آقایان مرخصی گرفتهاند در این آخر دوره استفاده هم میکنند و گاهی هم میآیند این جا و این وضع را در مجلس ایجاد کردهاند بنده خواستم از آقایان تقاضا کنم در جلسه خصوصی تصمیمی اتخاذ کنید فعلاً جلسه را تعطیل میکنیم جلسه روز شنبه ساعت ۸ صبح
(مجلس نیم ساعت به ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت
شماره ۷۸۴ رد ۱۶/۴/۲۸
روز و دستور جلسه آینده
نطر به ماده ۹۳ آییننامه داخلی مجلس شورای ملی حسب دستور ریاست معظم مجلس شورای ملی روز و ساعت تشکیل جلسه آتیه و دستور آن برای درج در روزنامه رسمیکشور شاهنشاهی به اطلاع میرسد.
روز تشکیل جلسه شنبه ۱۸ چهار ساعت قبل از ظهر
دستور جلسه- بقیه شور در گزارش کمیسیون بودجه راجع به بودجه سال ۱۳۲۸ کل کشور
اداره دفتر ریاست مجلس شورای ملی