مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۳ نشست ۷۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز سه‌شنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۳ نشست ۷۲
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۷۲
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: سرلشگر نکوزاد- کهزاد البرزی- کیهان یغمائی- دکتر جعفری- مرتضوی
۳- تقدیم دو فقره لایحه به وسیله آقای نخست وزیر
۴- طرح و تصویب دو فوریت لایحه اجازه تشکیل کمیسیون مشترک جهت رسیدگی با آیین‌نامه اصلاحات ارضی
۵- طرح و تصویب یک فوریت لایحه راجع به تسهیل امور مالیاتی
۶- قرائت طرح تقدیمی راجع به عدم نشر وقایع جنایی
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به استخدام بیست نفر برای آسایشگاه مسلولین تبریز و مؤسسات بهداری آذربایجان شرقی و ارسال به مجلس سنا
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به اجازه فروش پنجاه هکتار از اراضی کرج به سازمان اردوهای کار و ارسال به مجلس سنا
۹- اخطار آیین‌نامه آقای دکتر مهندس ناصر بهبودی طبق ماده ۱۴۵
۱۰- شور دوم گزارش کمیسیون دارایی راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن‌لوئی از عوارض و ارسال به مجلس سنا
۱۱- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به اجازه استخدام بیست نفر انباردار و تحویلدار و ارسال به مجلس سنا
۱۲- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه پرداخت هزینه به کار انداختن تهویه وزارت اقتصاد به شرکت شعله خاور و ارسال به مجلس سنا
۱۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به استخدام کادر فنی و کمک کارشناس توتون از فارغ‌التحصیلان آموزشگاه تیرتاش و ارسال به مجلس سنا
۱۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به حقوق و مزایای تحصیلداران شهرداری و ارسال به مجلس سنا
۱۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به تفریغ بودجه سالهای از ۱۳۳۸ تا ۱۳۴۰ مجلس شورای ملی
۱۶- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت یک دستگاه وسیله نقلیه و اثاثیه مهندس شورت از حقوق و عوارض گمرکی و ارجاع مجدد به کمیسیون
۱۷- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.
| مجلس ساعت نه و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود (بشرح زیر خوانده شد)
غائبین با اجازه
- آقایان دکتر امین – متولی باشی- ناروئی- دکتر رهنوردی- احتشامی- زند- طهماسبی- کیوان.
غائبین بی‌اجازه
- آقایان حسینی- مهندس انصاری- مهندس جلالی نوری- سعید وزیری.
غائب مریض
- آقای دکتر سام.
رئیس- نسبت به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ آقای کبیری.
کبیری- تذکری برای آقای نخست وزیر بنده تقدیم کرده بودم در صورت جلسه قید نشده است.
رئیس- اصلاح می‌شود. نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود آقای امام مردوخ.
امام مردوخ- نامه‌ایست از طرف زارعین کردستانی ساکنین گنبد کاووس راجع بزمین متصرفی آنان و اجحافی که نسبت به آنان شده عیناً تقدیم ریاست محترم می‌شود که در مقامات مربوطه مورد رسیدگی قرار گیرد تا حقیقت معلوم شود.
رئیس- آقای معتمدی.
معتمدی- پیشنهادی است از دبیران فوق‌لیسانس فرهنگ اصفهان در مورد لایحه استخدام و چند طومار دیگر از طبقات مختلف که تقدیم و تمنا می‌کنم که اقدام کنند و نتیجه را اطلاع دهند.
رئیس- آقای اوزار.
اوزار- چند نفر از اصناف از طرز کار کمیسیونهای مالیاتی شکایت کرده‌اند و یک سرکه فروش نوشته که من سرکه می‌فروشم و مرا بازرگان تشخیص داده‌اند و ده‌هزار تومان از من مالیات خواسته‌اند استدعا می‌کنم توجه بفرمائید.
رئیس- آقای حق شناس.
حق شناس- شکایتی است از آذربایجان شرقی و مردم شبستر که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.
رئیس- آقای کسرائی.
کسرائی- تلگرافی است از دامداران تربت حیدریه عیناً تقدیم مقام ریاست می‌شود.
- بیانات قبل از دستور آقایان سرلشگر نکوزاد- کهزاد البرزی- کیهان یغمائی- دکتر جعفری- مرتضوی
۲- بیانات قبل از دستور آقایان سرلشگر نکوزاد- کهزاد البرزی- کیهان یغمائی- دکتر جعفری- مرتضوی
رئیس- نطقهای قبل از دستور را شروع می‌کنیم تیمسار نکوزاد بفرمائید.
سرلشگر نکوزاد- بنام خدای بزرگ قبلاً بعرض میرسانم که دیشب عده‌ئی از زارعین ساوجبلاغ و صوفی آباد آمده بودند در منزل جناب آقای ارسنجانی و چون آقای ارسنجانی را زیارت نکرده بودند نامه شکوائیه را داده بودند در منزلشان نظر باینکه عده‌ئی از اینها خدمت سربازی شان را در واحدی که زیر نظر بنده بود انجام داده بودند آمده بودند پیش بنده شکایت داشتند که مالک آنها آب را بروی آنها بسته است و یک عده دویست سیصد نفری زن و بچه بدون آن مانده‌اند در اصلاحات ارضی یک اختلافی بین ما هست که امروز عده‌ای بشهر آمده‌اند که باین کار رسیدگی بکنند می‌گویند رفته‌اند عده‌ای ترک زبان را آورده‌اند در آبادی زیر دست ما که یک عده‌ای مثل ما فارس زبان را بجان همدیگر بیاندازند این سیاست آنها بوده، ما فرار کردیم آمده‌ایم بشهر زن و بچه‌هی ماالساعه در آنجا ویلان و سرگردان هستند آمده‌ایم که یک مرتبه پرونده‌ئی درست نکنند که بنام اخلالگرما را از حق قانونی محروم کنند اینها توجه می‌دادند که مالک این ده آدم متعدی است که در رأس یکی از ادارات مهم دولتی است و می‌گفتند داماد این شخص در اداره دیگری شغل مهمی دارد که اعمال نفوذ می‌کند البته چون جریان کاملا معلوم نیست بنده نام این اشخاص را نمی‌برم فقط تقاضا کرده‌اند که یک بازرسی بفرستند آنجا که وضع را ببیند که صحت حق مالکیت آنها را تعیین کند قبل از اینکه عده‌ئی بریزند بجان هم و کشت و کشتاری بشود.
عرض دیگر بنده راجع بوضع شهرداری است البته آقایان مستحضرند که مردم از اوضاع شهرداری همیشه ناراضی بوده‌اند ودیده‌اند که همیشه یک وعده و نویدهائی داده می‌شود و مردم هیچوقت نمی‌توانستند خودشان را باین وعده‌ها قانع کنند و بدبین بوده‌اند ولی این چند روزه در اثر اجرای طرحهائیکه آقای دکتر شادمان داشتند و کوششی که ایشان انجام می‌دهند امیدوار شده‌اند (صحیح است) روی تعدیل نرخها تعیین نرخ اجناس نه این که فقط روی کاغذ و در روزنامه اعلام شود حقیقت این است که مثل ادوار گذشته نیست که نرخ را تعیین کنند و مأمور هر کاردلش می‌خواهد بکند بازرسهای طرف اطمینانی تعیین شده وخوب کار دلش می‌خواهد بکند بازرسهای طرف اطمینانی تعیین شده و خوب کار می‌کنند اینطور یکه بنده با چند نفر صحبت کردم و توجه دادند اظهار امیدواری می‌کنند امیدواریم که با همین توجه و همین امیدواری آقای دکتر شادمان بتوانند پیش بروند و موفقیت‌های بیشتری نصیبشان شود (انشاءالله) مطلب دیگری راجع به یاوه سرایانی است که دریکی از کشورها یاوه سرائی می‌کنند. بر همکاران محترم پوشیده نیست که بواسطه انعکاس اراجیف ولاطائلاتی که از مغز مریض و دیوانه یکفرد عاصی از ماوراء نیل سرچشمه گرفته و تراوش نموده بود و در برخی از جراید عرب زبان که بخود این اجازت را داده بودند بحریم مقدس ما قلماً تجاوز نمایند هر چند ادعا باندازه‌ای بی‌بند وبار بود که قابلیت این همه توجه به آن را نداشت لکن خواه ناخواه بواسطه عرق میهن پرستی و شاهدوستی احساسات هم میهنان ما را برانگیخت که عکس‌العمل هائی از خود نشان دهند منجمله اجتماع و میتینگ عظیمی بود که در خرم آباد لرستان تشکیل گردید تلگرافات و نامه‌های عدیده هم از اهالی آن سامان رسیده است که از آن میان یک تلگراف و یک نامه را انتخاب نموده تا در صورتیکه وقت اجازه دهد جهت استحضار نمایندگان محترم قرائت نماید هر چند این احساسات شایسته تقدیر و تکریم ایت لکن من از پشت این تریبون باین عشایر پاکدل می‌گویم قطع بدانید اگر ناصر بتاریخ ملل راقیه جهانی آشنائی داشت بعظمت و افتخارات ایران باستان واقف بود با این یاوه سرائیها خود را کوچکتر از این که هست نمی‌نمود جا دارد که این گفتار ویکتور هوگو مورخ و نویسنده و شاعر و سیاستمدار فرانسوی را در اینجا بیان کنم. ویکتورهوگو در تاریخ قرون از عظمت ایران باستان و اقتدار شاهنشاهان بزرگ آن چنین یاد می‌کند: جهان گیران چهارگانه آسیا مردانی بزرگ بودند که هرگاه خشمشان می‌گرفت آتش غضبشان برق‌آسا همه جا را فرا می‌گرفت وچون راه می‌رفتند زمین از هیبت آنان بر محور خود می‌لرزید.
آخور برارس- توردس بر غازه سلطنت می‌کردند کورش شاه ایران بود بلزیس بر تخت پادشاهی هندوستان غول‌آسا تکیه زده بود. وقتیکه کورش شاه ایران این هر سه را بگرونه پادشاهی خود بست فرات بوحشت افتاد و نینوا بدیدار این اعجاز گفت وه این چه گردونه فروزانی است که خدایا روی زمین مرکوبان آنند. بلی اینست افتخارات ما پرچم پر افتخار ایران باستان از سواحل رود سند و بر سلسله جبال آسیای صغیر و قلل اکرپل و دره نیل زمانی در اهتزاز بود.
ایرانی هر کجا که پا می‌گذارد بعکس اقوام و مللی که هر کجا پامینهادند دیگر سبزه برآن نمی‌روئید مقدمشان مبشر خیر و برکت بود و برای ملل مغلوب علم و فرهنگ و دانش صنعت و هنر دادگستری وعدالت اجتماعی بارمغان می‌آورند.
این بود گذشته پر افتخار ما. اما حال؟ اینک نیز برای حفظ مجد و عظمت و افتخارات باستانی برای پیشرفت در راه ترقی و تعالی ایران عزیز ملت ما عموماً و طبقه جوان و روشنفکر خصوصاً صفوف خود را پشت سررهبر خردمند و عالیقدر شاهنشاه محبوب خود متشکل نموده و برای ساختن ایران نوینی که پایه‌هایش بدست توانای شاهنشاه فقید رضاشاه کبیر ریخته شده بیاری خدای بزرگ با گامهای سریعی به پیش می‌رویم.
ثبات و پیشرفتی که از سال ۳۲ تاکنون درین مدت کم در کلیه شئون کشورما بوجود آمده موجب شگفتی بیگانگان گردیده و این است که باعث حقد و حسد چشم تنگی چون ناصر شده است. تا کور شود هر آنکه نتواند دید (احسنت) اینک تلگرافات و نامه‌هائیکه رسیده قرائت می‌کنم چنانکه عرض کردم تلگرافی است از عشایر لرستان الشتر وسیله تیمسار سرلشگر نکوزاد نماینده محترم مجلس ساحت مقدس مجلس شورای ملی تهران- رونوشت اداره رادیو تهران- ادعای بی مورد بعضی از روزنامه‌های معلوم‌الحول و مزدور عربی که تمامیت ارضی ایران را می‌خواهند با این مزخرفات ملعبه خود قرار دهند احساسات ملی اهالی شاه دوست و مهین پرست عشایر منطقه لرستان را جریحه دار و استدعا داریم که فرمان همایونی برای جواب گوئی باین عناصر نا پاک صادر شود با مشت‌های آهنین دهان یاوه گویان را خورد نمائیم پاینده و زنده باد شاهنشاه ایران محمد رضا شاه پهلوی از طرف عشایر – حاج والی منظمی خان جان صادقی عسکری آزادی از طرف عموم طبقات و انجمن شهر رحیم قیاسی و صدها امضاء دیگر.
نامه دیگری است بعدالعنوان برای مقام نخست وزیری فرستاده شده- رونوشت برای بنده برای عرض در مجلس – مجله وزین امید ایران – جریده شریفه کیهان با نهایت احترام معروض می‌دارد شنیده می‌شود ورق پاره‌هائی بنام روزنامه که خود و روزنامه خود را به شخص معلوم‌الحال و دیوانه معروفی که جنون جنحال و هیاهو و تفرقه اندازیش بر دنیا ثابت شده است فروخته‌اند پارا از گلیم پاره خود دراز نموده و از مناعت ومتانت ایرانی سوء استفاده نموده و فروتنی و بزرگواری ایرانیان را حمل بر شخصیت خود دانسته و به حریم مقدس ایران چشم پلید خود را دوخته ولاطائلاتی بر علیه ایران نوشته‌اند و از این نوشته‌ها گرچه رسوا بوده‌اند خود را رسواتر نموده‌اند زیرا دنیا فهمیده است ایران و ایرانی هرگز دستخوش هوا و هوس و ملعبه دیگران نبوده و نخواهد بود و جز به خدا و کفایت و لیاقت خود به هیچکس و هیچ بیگانه نمی‌خواهند و در ظل توجهات اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و تحت لوای پرافتخار سلطنت مشروطه سیادت و افتخارات خویش را همچنان حفظ نموده و خواهد نمود- ایران مهد تمدن دنیا قدیم بوده و بادرایت و درک حقایق ایرانی اجازه مداخله بیگانه در امور داخلی خود بکسی نمی‌دهد و به این یاوه سرائی و هرزه‌درائی‌ها میخندد و خوب فهمیده‌اند که این تلاش‌های مذبوحانه ناشی از عقده حسادت فردی جسور و مفتضح سرچشمه گرفته و این آتش سوزانی که بر قلب این متکبر منفور افتاده همان آفتاب درخشانی است که با انوار تجلی بخش خود ایران را متجلی و چشم حسود ناصر را خیره نموده است وباید به این سرهنگ دیوانه گفت، مه فشاند نور و … عوعو کند.
این ما ایرانیان هستیم که تحت پرچم درخشان خود در سایه شاهنشاه مدبر و رئوف و دانشمند محبوب بسوی ترقی و تکامل گام برمیداریم و این توعبدالناصری که اقدامات وسیع و ترقی خواهانه و بدیع شاهنشاه معظم ما چشمت را کور ودلت را بدرد آورده‌است و دنیا به ما و به مملکت ما و به پرچمدار رشید ما بادیده تکریم می‌نگرد و به تو فرد دیوانه جاه و مقام به تمسخر و تحقیر نگاه می‌نماید گویا فراموش کرده که (الولدسرابیه) ما فرزندان شاپور ذوالا کتافیم و شاهنشاه عظیم‌الشأن ما بر سریر شاهنشاهی داریوش بزرگ نشسته و پایه‌های این تخت روی قلب فرداً فرد ایرانیان نهاده شده است. ایران متعلق به ایرانیست و ایرانی به هیچ فردی اجازه تجاوز به حریم مقدسش نخواهد داد آنکه ایرانی است فداکار است و جان خود را فدای یک مشت از خاک پر ارج وطنش خواهد نمود- چه بسا دیوانه‌ها سودای تجاوز به این مرزوبوم را در سر پروراندند ولی این لقمه چرب بسیار گلوگیر است و پولهائی که جهت تصرف ایران خرج شده از جیبشان رفت این مرد خودخواه نمیداند دنیائی به او میخندد کسی نیست بگوید بیچاره تو کار زمین را نکوساختی که بر آسمان نیز پرداختی اگر تو توانستی آنچه به ملت نجیب مصر وعده داده‌ای یکهزارم وعده‌های خود را عملی سازی آنوقت ادعای آدمی بنما و خود را برخ ملل راقیه و در حال پیشرفت بکش احتیاج به دلیل نیست گفته شود طاق کسری که نشانه عظمت و جلال و جبروت نیاکان ما است در برابر چشمان ناصر و ایادی احمق او خود نمائی می‌کند و درس عبرت به او می‌دهد و هزاران آثار باستانی دیگر به او پوزخند تمسخر می‌زند (مهندس ریاحی- تیمسار کافی است).
این فرد خودخواه که وجود نحس خود را در میان مشتی بزدل و بیخرد که دور او را گرفته چنان خود را گم کرده که بهر اقدام مسخره‌ای تن در می‌دهد و آن چنان چاپلوسی‌ها او را مانند بادبادک بازیچه از نخوت پر باد نموده که قریباً این بازیچه مسخره می‌ترکد و دنیائی را از صدای ترکیدن خود بخنده و امیدارد.
رئیس- تیمسار نکوزاد وقت شما تمام شد.
تیمسار نکوزاد- دو دقیقه از وقت آقای البرزی استفاده می‌کنم (البرزی- بفرمائید) مگر این بدبختها که تحت‌سلطه این احمق زندگی می‌نمایند تا چه حد بزدل و زبون می‌باشند که این جانی بالفطه افسار آنها را گرفته و بهر پرتگاه مخوفی میکشاند مگر یکذره عقل سالم و فکر سالم در مغز این همه برده بی اراده نیست تا باو بگوید که مرد خود خواه بحریم مقدس ایران مگرد (دکتر سعید- آقا غلط کرد ولش کنید) زیرا که ایران مثل دیگر جاها نیست. برو این دام بر مرغ دگرنه که عنقارا بلند است آشیانه و این اطمینان هست که بزودی دشنه یکی از این ایران بلا اراده به این بادبادک پر باد فرو خواهد رفت و باد نخوت و غره او خواهد نشست و از اوج تفرعن و تکبر به حضیض ذلت و خاکستر فقر و حقارت خواهد نشست و این شبح مخوف و ابوالهول دروغین از سر راه ترقی مردم برداشته خواهد شد و دنیای خاورمیانه از لوث وجود این انگل فساد آسوده خواهد شد.
ایرانیان بطور اعم و عشایر شاه پرست بالاخص از این یاوه سرائیها و نغمه‌های ناموزون سخت عصابی و اعلام می‌دارند هرگاه این مزدوران خود فروش زبان خود را گاز نگیرند با استجازه از مقام شامخ سلطنت چنان چوب در دهان آنها خواهیم کرد که نیش آنها برای ابد کنده شود و واق واق آنها را برای ابد در گلویشان خواهیم شکست.
بنده که فردی عشایر بی سوادم و عرق شاهدوستی و تعصب سخت میهن پرستی وادار به عرض این مطالبم نموده اجازه می‌خواهم که با استناد به سوابق مشعشع ودرخشان شاهنشاهی ایران بوسیله جراید به این یاوه سرائیها جواب گویم زیرا مقام رجال با شخصیت و علمای علم و ادب را بالاتر از این میدانم که وقت گرانبهای خود را به جوابگوئی باین لاطائلات و مزخرفات تلف نمایند.
بنمایندگی از طرف عشایر کولیوند لرستان که شاه‌پرستی و وطن دوستی در قلب آنها است و عشق به شاه و میهن با شیر به بدن آنها رفته باجان بدر آید اعلام می‌دارم که هیچ بیگانه و لواینکه مانند ناصر دیوانه باشد حق یاوه‌گوئی و منفی بافی نسبت به ایران ندارد – زنده و جاوید شاه- پاینده و پایدار ایران.
از طرف عشایر کولیوند لرستان- اسمعیل نور محمدی.
رئیس- آقای کهزاد البرزی.
کهزاد البرزی- بنده قصد مزاحمت نداشتم اما در این هفته سیل نامه و تلگراف از خوزستان بقدری زیاد بوده است که بنده ناچار شدم مزاحم وقت آقایان نمایندگان محترم بشوم یک نامه از طرف عشایر خوزستان و عشایر بختیاری آمده که عکس اعلیحضرت همایون شاهنشاه و شهبانو و ولیعهد را در پاکت گذاشته‌اند که بنده عکس را برای خودم بر می‌دارم و نامه را بمقام ریاست تقدیم می‌کنم نامه‌های زیادی است که اگر بخواهم بنده همه نامه‌ها را بخوانم وقت زیادی گرفته می‌شود با اجازه آقایان یکی دو نامه را بیشتر قرائت نمی‌کنم بعدالعنوان ما عشایر بختیاری که شما یکی از ما هستید چون صدای ما بجائی نمی‌رسد از جنابعالی می‌خواهیم که عقیده ما را پشت تریبون مجلس شورای ملی برای نمایندگان محترم مجلس شورای ملی و تمام ملت اعلام نمائید مملکت ما باین آسانی حفظ و نگهداری نشده است نیاکان ما در راه حفظ مملکت جانبازی و فداکاری بسیاری کرده‌اند که امروز محافظت آن بعهده ما محول گردیده است بدنیا اعلام نمائید که یک وجب از خاک ایران برابر است با جان تمام ملت ایران ما خوزستانیها افتخار بخوزستانی بودن وزیر پرچم سه رنگ زیست نمودن را داریم ما بتمام جهانیان اعلام می‌کنیم که عموماً بفرمان پدر تاجدار خود حاضر و آماده‌ایم تا اگر دیکتاتور تازه استقلال یافته مصرف بخواهد پای خود را از گلیم پاره خویش دراز کند پای آنرا برای همیشه قطع کنیم سیدغفور احمد پوربختیاری- سید حاج محمد باقر کلانتر اهل چهارلنگ بختیاری.
تلگراف دیگری است که بعد از عنوان می‌نویسد ما همیشه برای حفظ و استقلال میهن عزیزجان بر کف و آماده جان بازی هستیم این یاوه‌گوئی‌ها نزد ملت ایران پشیزی ارزش نداشته ما برهبری شاهنشاه مفخم بسوی ترقی پیش می‌رویم تا کور شود هر آنکه نتواند دید. از طرف ایلات بختیاری ممتاز دانشور و اما عرایض بعدی بنده مربوط براه اصفهان بخوزستان است از طریق بختیاری همانطور که همکاران محترم مستحضر هستند ما در پشت همین تریبون در این مکان مقدس سوگند یاد کردیم تازمانی در مجلس هستیم راستی و درستی را فراموش نکرده و بشاهنشاه و ملت صدیق و راستگو باشیم ملت ایران از نظر رفاه و آسایش با یکدیگر فرقی ندارند بنظر بنده تعصب بکار بردن دون‌شأن نماینده مجلس است در زمان سلطنت رضاشاه کبیر دستور فرموده بودند در سرتا سر ایران راهها تشکیل شود این راهها عبارت بود از راه آهن و راه ماشین رو در کوهسارها و دستور فرموده بودند که راهها طوری ساخته شود که مردم بتوانند براحتی از این راهها عبور نمایند و این راه بختیاری در آن زمان طوری ساخته شد که دو سوار می‌توانست مجاور هم بخوبی حرکت کند و الان هم موجود است یکی از همکاران محترم بنده در اول اردیبهشت ماه بیاناتی ایراد فرمودند که بیانات ایشان معایبی داشت که با اجازه خودشان و همکاران محترم بنده معایبشان را عرض می‌کنم که همیشه حقیقت گفته بشود دوست عزیز بنده فرمودند که این راه در سال هشت ماه بنده است تمام اینها را بنده با اجازه خودشان تکذیب می‌کنم و علت اصلی را هم بعرضشان میرسانم علت کم لطفی ایشان یا از روی بی اطلاعی بوده و یا از بس بحوزه انتخابیه شان علاقمند بوده‌اند این کم لطفی را فرمودند عرض می‌کنم که این راه احتیاج بتونل ندارد و راه بختیاری در هشت ماه از سال بسته نمی‌شود فرمودند که ما نمایندگان دو استان خوزستان و اصفهان نشستیم نامه نوشتیم برای راه آهن بنده راه آهن را تکذیب می‌کنم ما فقط برای راه نامه نوشتیم (معتمدی- برای راه آهن نگفتند) نه راه آهن فرمودند که در عرض یک ماه و نیم چطور مهندسین سازمان برنامه نشستند و این راه را ارزیابی کردند این راه سی سال تمام است که در مطالعه است و در پائیز گذشته چهار نفر از مهندسین سازمان برنامه با ایل از این راه عبور کردند و از آن موقع این راه مورد مطالعه قرارگرفته است تلگرافی هم هست از طرف پانصدهزار نفر از اهالی چهار محال و بختیاری که به بنده رسیده که بنده آن را می‌خوانم پیشگاه بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه جهت استحضار و اقدام جناب آقای جلیلی سناتور محترم، رونوشت آقای البرزی با کمال احترام بشر فعرض ملوکانه میرساند جان نثاران ازطرف خود و به نمایندگی متجاوز از پانصدهزار نفر اهالی بختیاری و چهار محال شهر کرد و قراء اطراف قریب چهل سال است…
رئیس- آقای البرزی وقت شما تمام شد.
البرزی- آقای کیهان یغمائی ممکن است دو دقیقه از وقت شما استفاده کنم؟
یغمائی- بنده عرایضم مفصل است و وقت کم دارم. هزار نفر اهالی چهار محال بختیاری با هزاران امضائی که در این تلگراف کرده‌اند از پیشگاه اعلیحضرت همایونی خواسته‌اند که رسیدگی و اقدام بشود عین تلگراف را به مقام ریاست تقدیم می‌کنم (احسنت) نامه‌های دیگری هم هست که تقدیم مقام ریاست می‌نمایم.
رئیس- آقای کیهان یغمائی.
کیهان یغمائی- با کسب اجازه از مقام محترم ریاست و همکاران گرامی خانمها و آقایان محترم قبل از عرایضم باید یک مطلبی را تذکر بدهم با عذرخواهی از تیمسار محترم نکوزاد، ایشان در مقدمه بیاناتشان جمله‌ای فرمودند بنده با اجازه ایشان خواستم اصلاح کنم فرمودند ترکها را آوردند که به جدال با فارس‌ها بپردازند، در مملکت ما ترک و فارس و کرد همه یکسانند جمعی از نمایندگان (صحیح است) همه در زیر یک پرچم، همه در زیر یک رژیم مشروطه سلطنتی تا پای جان ایستاده‌اند (صحیح است) و دفاع می‌کنند (صحیح است) تمیسار نکوزاد- ترک زبان گفته شد و آن هم از قول زارعینی که مراجعه کرده‌بودند) منظور ترک زبان بوده و بنده هم خواستم تذکری بدهم جنابعالی نظری نداشتید مبادا این سوء تفاهم باقی بماند و خدای نکرده دلتنگی ایجاد کند موضوعی که بنده امروز باید باستحضار نمایندگان محترم برسانم و انشاءالله معاون محترم پارلمانی جناب آقای نخست وزیر هم که تشریف دارند توجه خواهن فرمود، جناب آقای موسوی ماکوئی هم توجه می‌فرمایند موضوعی که امروز در مملکت بغرنج شده موضوع قند و شکر است یک دردسر عجیبی برای مملکت ایجاد کرده با کمال تأسف دولت تصمیمی گرفت و کارش هم صحیح بود که قند و شکر بوسیله تجار وارد تذکراتی از طرف اطاق بازرگانی و دستجات مختلف داد شده سیاست کلی دولت در این مورد روشن نشده متأسفانه بعده‌ای سود جو فرصت داده شده و موضوع قند وشکر که بازندگی روزانه مردم سروکار دارد بصورت بازار درآمده (صحیح است) و سودجویان هر کدام بنفع خود جوری تعبیر می‌کنند و نسبت به یک کالائی که هر ساعت و هر دقیقه بازندگی کلیه مردم این کشور تماس دارد سیاست دولت در این موضوع روشن نیست. بنده از دولت جناب آقا منصور استدعا دارم چون این کار با سرنوشت همه مردم تماس دارد اجازه فرمایند ضمن یک اعلامیه‌ای سیاست کلی دولت در موضوع قند و شکر روشن بشود تا آنهائی که از آب گل آلود ماهی می‌گیرند در این راه بیش از این توفیق پیدا نکنند (صحیح است) رئیس اطاق بازرگانی خراسان که چند روز قبل به تهران تشریف آورده بودند و برحسب وظیفه بنده بزیارتشان رفته بودم می‌گفتند برطبق اطلاعی که ما داریم اطاق بازرگانی تهران از دولت تقاضا کرده است که کیلوئی دو ریال از سود بازرگانی قند و شکر پائین بیاورند تا وارد کردن قند و شکر برای کشور صرف داشته باشد و بشود مبارزه کرد و بهمین جهت این موضوع بصورت ابهام و پیچیدگی درآمده تجار نمیدانند چه باید بکنند اطمینان به سرمایه گذاری در این راه ندارند تا آنجا که بنده اطلاع دارم سفارش هم داده نشده موجودی قند و شکر فعلی هم کافی برای مصرف نیست برای اینکه دولت دوچار دردسر نشود بنده استدعا دارم بصورت مطلوبی که درشأن دولت باشد اگر ممکن است سیاست ورود قند و شکر را در مملکت روشن کنند که بجا و به موقع است و تا همین جا هم که دولت ایستادگی کرده و نگذاشته قیمت قند و شکر در بازار خیلی بالا برود بنده به سهم خودم تشکر می‌کنم و کار دولت تا اینجا خوب بوده است. مطلب دوم جناب آقای دکتر یگانه مربوط به خراسان است برنامه‌ای تنظیم شده برای خانه‌سازی در تمام استانها مبلغی هم برای خراسان بودجه گذاشته شد بنده با کمال تأسف دیروز اطلاع حاصل کردم بیست و پنج درصد از بودجه خراسان را با اینکه قرار دادش بسته شده و به پیمانکار ابلاغ شده کسر کرده‌اند (نمایندگان- همه جا را کسر کرده‌اند) بیست و پنج درصد کسر شده و برنامه تمام شهرستانهای خراسان صددرصد قطع شده است با بیکاری موجود با وضع ناراحتی که الآن مردم از نظر نبودن کار دارند این کار پسندیده‌ای نبود و جای کمال تأسف است که باینصورت درآمده بنده علتش را نمی دانم اگر دولت می‌توانست این برنامه را ادامه بدهد کارخوبی بود وبنده به سهم خودم تقاضا دارم که در این مطلب تجدید نظر بفرمائید مطلب سوم نامه سرگشاده‌ایست تقدیم به پیشگاه مبارک ملوکانه از اهالی طرقبه که بخش مهم از اطراف مشهد است که ۵۰ هزار نفر جمعیت دارد و خطر بی آبی اینها را تهدید می‌کند مقداری از باغات اینها خشک شده و از بین رفته تقاضا کرده‌اند که دولت در محل بوسیله سازمان برنامه یک سد کوچکی که کمتر از یک میلیون تومان خرج دارد در آنجا ساخته شود و نتیجه‌اش هم بعد از یکسال معلوم خواهد شد واز سقوط یک بخش ۵۰ هزار نفری جلوگیری خواهد شد نامه را تقدیم مقام ریاست می‌کنم استدعا دارم مورد توجه دولت قرارگیرد مطلب دیگر بنده وعده داده بودم که راجع به سفرخانه خدا مذاکراتی بکنم چون وقت کم است بطور سربسته مطلبی که مربوط به سیاست کلی مملکت است عرض می‌کنم در خدمت چند نفر از آقایان همکاران محترم زیارت خانه خدا نصیب ما شد همانطوری که عرض کردم نایب‌الزیاره همه دوستان بودم مخصوصاً عوض عموم همکاران از خانمها و آقایان نایب الزیاره بودیم مطلبی که خیلی تجلی می‌کرد این بود سیاست کلی عربستان سعودی نسبت به ایران بایستی عرض کنم که خیلی پسندیده نبود.
بدلیل اینکه ما در فرودگاه جده ۱۶ ساعت معطل شدیم تا اولین طیاره ایرانی را توقیف شرطه‌ها خارج بشود و حال آنکه روبروی چشم ما میدیدیم که از کشورهای دیگر طیارهای متعدد می‌آمد و بعد از یک ساعت مسافرین مربوطه را می‌برد و ما علتش را نفهمیدیم که چرا ۱۶ ساعت این طیاره باید توقیف باشد. سفیر ما، امیرالحاج، کمال جدیت را کردند متأسفانه ما ۱۶ ساعت توقیف بودیم و بعد از اینکه اجازه پرواز داده شد باز دو ساعت در داخل طیاره توقیف بودیم هیچ علتش معلوم نشد امیرالحاج بسیار زحمت کشید چه در دوران حج و چه آن موقع خدماتش قابل تمجید و تحسین است جناب آقای عبدالوهاب اقبال امیرالحاج، کاروان پزشکی ما بریاست آقای دکتر عبدالمهدی طباطبائی که بنده ایشان را هیچ نمی‌شناسم که خیال نفرمائید تعارف می‌کنم بسیار خوب کار کرد آقای دکتر کنگرلو آقای دکتر بصیری اینها را که به چشم دیدیم اینها پروانه وار دور حجاج می‌گشتند بنده اینها را تحسین می‌کنم بنده از دولت تقاضا می‌کنم به نحو متقضی خدمات اینها را تشویق کنند منتهی عیبی که داشت این بود که دارو و سایلشان کم بود انشاءالله در برنامه‌های آینده این قسمت رعایت خواهد شد. بنده از دولت تقاضا می‌کنم علت اینکه این اهانت کوچک به حجاج ایرانی شده است و همچنین به سرویس هواپیمائی رسیدگی بشود و اگر علت خاصی داشته است برطرفش کنند وخش‌آیند نیست که نسبت به سایر کشورها آنطور عمل شود و نسبت به یک کشور مسلمان و دوست و همسایه این جور رفتار شود. برنامه‌ای تنظیم شد از طرف همکاران محترم بنده که توسط آقای مهندس صائبی و آقای صدری کیوان و سایرین تقدیم دولت شد و تقدیم ریاست معظم مجلس شد، استدعا شد که ترتیبی برای آینده حجاج فراهم شود و اگر بشود کنگره اسلامی بوجود بیاید که تمام ممالک اسلامی گرد هم جمع شوند و دیگر تبعیض نباشد انشاءالله امیدواریم که دولت این را مورد توجه قرار دهد مطلب دیگر که مربوط به سرویس هوائی بود که چهار هزار نفر از زوار ایرانی که می‌خواستند بروند عراق اجازه نداند که اینها از همانجا بزیارت بروند و اینها مجبور شدند نفری ششصدتومان دیگر به جی دولت دیگر بریزند و از این راه چندین میلیون تومان ریختند بجیب آنها و بالاخره کاری که باید نشود شد و رفتند بزیارت عتبات و بالنتیجه شرکت هواپیمائی ما چندین میلیون تومان در این کار ضرر کرد این هم قاب رسیدگی است و باید توجه شود. مطلب دیگر بنده با اینکه خدمتگزار مجلس بودم و گذرنامه سیاسی داشتم آمدم در فرودگاه تهران وگفتم گذرنامه سیاسی دارم و این هم یک چمدان من است گفتند که فایده ندارد مصونیت دارید داشته باشید، رسیدگی کردند برای سه کفن که دوستان از بنده خواسته بودند که بیاورم صدتومان از بنده گمرک گرفتند انشاءالله با همه همین جور عمل می‌کنند و تمام گذرنامه‌های سیاسی بهیمن منوال باشد حالا بنده نمیدانم که درشأن مجلس هست یا نیست مطلبی است که آقایان باید توجه بفرمایند بنده اصراری نداشتم ولی برای حفظ پرستیژ مجلس و برای حفظ مقام شامخ نمایندگی است که عرض می‌کنم (صحیح است) موضوع دیگری که بنده باید بعرض برسانم عده‌ای از نمایندگان محترم در سلک معاریف ارباب جراید و بازرگانان تشریف آوردند بنمایندگی مردم خراسان که الان یکعده‌ای از آنها در لژ تشریف دارند جزء تماشاچیان راجع به این حرکات ناشایسته‌ای که از مغز یک دیوانه علیل تراوش کرده، ولی چون خوشبختانه جناب آقای نخست وزیر سیاست خارجی دولت را در جلسه خصوصی روشن فرمودند بنده وقت مجلس را نمی‌گیرم و همانطور که فرمودند بگذارید که سگ عوعو کند، هر غلطی دلشان می‌خواهد بکنند اثری در وطن و استقلال ما نخواهد کرد و بنده استدعا می‌کنم که دوستان این سخن را در مجلس دیگر کوتاه کنند (صحیح است) برای اینکه جناب آقای نخست وزیر نظر دولت را برای ما روشن فرمودند و جای کمال تشکر است (دیهیم- راجع به سوغاتی نفرمودید) اگر سنتان بالا نباشد همان کفن‌ها را تقدیم می‌کنم با خرج گمرکش (خنده نمایندگان) مطلب دیگر همان آفتی است که در تمام کشور آقایان نمایندگان محترم استانها توجه می‌فرمایند مخصوصاً آن جاهائی که کارخانه قند دارند آفت کارادریناست که هجوم آورده و چغندر قند در معرض خطر است بنده دیروز بشرکت قند مراجعه کردم خوشبختانه دولت توجه دقیقی دارد و رئیس صنایع قند باستان کرمان مسافرت کرده و شخصاً در مبارزه با آفت نظارت می‌کند در خراسان هم هست. سم باندازه کافی در کارخانجات بود و برای تمام شهرستانها فرستادند بنده ناظر بودم ولی متأسفانه سپاش ندارند از جناب آقای دکتر یگانه معاون پارلمانی استدعا می‌کنم توجه بفرمایند این مطلب برای جنابعالی حساس است سمپاش ندارند و دچار تشریفات خشک اداری می‌باشند و تا این تشریفات انجام بشود نوشداروی بعد از مرگ سهراب است بنده تقاضا می‌کنم این موضوع را مورد توجه قرار بدهند و بکارخانجات قند تذکری بدهند و راهی پیدا کنند که این سمپاشها بدون رعایت مناقصه خریده شود و زودتر توزیع شود میان کشاورزان و انشاءالله از این آفت محصول کشاورزان و چغندر قند جلو گیری شود بنده دیگر عرضی ندارم و اگر وقتی باقی مانده بجناب آقای دکتر جعفری می‌دهم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر جعفری (نکوزاد- اخطار نظامنامه‌ای دارم طبق ماده ۸۹) آقای دکتر جعفری اجازه بدهید تیمسار تذکرشان را بفرمایند.
دکتر جعفری- بنده فقط دو دقیقه عرض دارم.
نکوزاد- البته فرمایش جناب آقای کیهان یغمائی روی حسن نظر بود (کیهان یغمائی- البته صددرصد) قطعی است این را تصور می‌کنم یکقدری توجه نفرمودند که بنده عرض کردم یک عده از زارعین ساوجبلاغی آمدند درمنزل من و اینها خدمت سربازی را زیر دست خود من انجام داده بودند می‌گفتند که مالک یک عده ترک زبان آورده است در آبادی زیر دست تا موضوع فارس و ترک راه بیندازد (دکتر زعفرانلو- همه ایرانی هستند) البته در کشور ما همان طوریکه آقایان بهتر از بنده استحضار دارند زبان ملاک ملیت نیست.
رئیس- تیمسار نکوزاد این کجایش به ماده ۸۹ مربوط است، به جنابعالی اهانتی نشده بود.
نکوزاد- خواستم توضیح عرض کنم که بیان بنده تحریف نشود ما ترک و فارس و بلوچ همه یکی هستیم همه یک ملت هستیم (احسنت).
رئیس- آقای دکتر جعفری.
دکتر جعفری- بنده قبلا لازم میدانم از جناب آقای کیهان یغمائی که چند دقیقه‌ای از وقتشان را به بنده لطف فرمودند تشکر کنم مطلبی که وسیله شد بنده اجازه صحبت بخواهم چیزی است که در روزنامه کیهان در روز یکشنبه منتشر شده است و آن مربوط به وصول هزینه تحصیلی از دانشجویان بطور یکجا در اول سال تحصیلی است این مطلب اگر ظاهراً جلب توجه نکند و اهمیت نداشته باشد در واقع بسیار مهم است (صحیح است) من امیدوارم این خبر صحت نداشته باشد (دکتر معتمد وزیری-تکذیب کردند) اجازه بدهید جنابعالی هم بعد تشریف بیاورید تریبون در اختیارتان هست عرض کنم این موضوع بسیار حائز اهمیت است نوشته بود در روزنامه که در شورای مرکزی دانشگاهها تصمیم گرفته‌اند هزینه تحصیلی را یکجا از دانشجویان وصول کنند. بنده تصور می‌کنم آقایانیکه در شورا تشریف دارند مردم مرفهی باشند و از جهت مالی در رفاه و آسایش بسر می‌برند و هیچ نمی‌توانند تصور کنند که دانشجویان در آن رفاه بسر نمی‌برند و همه دانشجویان از خانواده‌های ثروتمند و متکن نیستند و قادر نیستند هزار و پانصد و یا در هزار تومان یا حداقل هزار تومان را یکجا بپردازند، من سراغ دارم افرادی را که پیشخدمت هستند و با حقوق ناچیزی زندگی می‌کنند اما چون رنج بیسوادی را کشیده‌اند حاضر نیستند که فرزندانشان بیسواد را کشیده‌اند حاضر نیستند که فرزندانشان بیسواد باشند اینها کف نفس می‌کنند، اینها بخودشان فشار می‌آورند و تحمل رنج می‌کنند برای اینکه افرادی فهمیده باین اجتماع و برای خدمت به جامعه تحویل بدهند- در هر صورت این تصمیم صحیح نبود و امیدوارم از طرف دولت تکذیب شود و بخصوص حالا که جناب آقای نخست وزیر تشریف آورده‌اند بنده این مطلب را از ایشان می‌خواهم که توجه بفرمایند چنین چیزی جامه عمل بخود نگیرد بدلیل اینکه اگر چنین تصمیمی در واقع اتخاذ شده باشد باعث دردسر اولیای دانشجویان و خود دانشجویان خواهد شد و امکان تحصیل برای آنها نخواهد بود در هر صورت امیدوارم که باین مطلب توجه کافی مبذول بکنند و این مطلب صحت نداشته باشد و تکذیب شود و اگر در واقع نحوه کار این باشد بایستی عرض بکنم فراکسیون حزب مردم با این تصمیماتی که نفع اجتماع را در بر نداشته باشد نمی‌تواند موافقت کند (احسنت).
رئیس- آقای مرتضوی.
مرتضوی- بنام خداوند بزرگ و با اجازه مقام ریاست، بنده هم قصد داشتم راجع به مسائلی که احساسات وطن‌پرستی تمام ملت ایران را در سراسر مملکت در هفته گذشته بهیجان درآورده بود بعنوان اینکه بنده هم یکی از نمایندگان خوزستان هستم اینجا صحبت کنم، ولی بنده توصیه جناب آقای کیهان یغمائی را می‌پذیرم و سخن ار بسیار کوتاه می‌کنم (احسنت) فقط باین نکته اشاره می‌کنم در مسافرتی که در هفته گذشته امکان این را به بنده داد که موکلین خودم را در اهواز زیارت کنم یک احساسات عالی و یک هیجانات ملی و علائق شاهدوستی از ناحیه تمام مردم اهواز ملاحظه کردم که آثار آن در یک میتینگ بسیار با شکوه منعکس شد و از رادیوی اهواز هم پخش گردید که وصف آن با بیان الکن برای بنده ممکن نیست فقط شخصاً معتقد هستم که در عین حالیکه ما نسبت به تمام ملل دنیا بخصوص همسایگان و ملل همکیش و مسلمان خود، با کمال حسن‌نیت و علاقه‌مندی، همیشه آرزوی صلح و صفا و سعادت برای آنها داریم ولی بنده وقتی که تحصیل می‌کردم یادم هست که معلم ما این بیت را بعنوان انشاء بما داده بود که بنده فکر می‌کنم بایستی خط مشی سیاست خارجی ما علی‌الاصول مفاد آن باشد و آن بیت این بود:
- دست اگر بر سر نهندت افعی جانکاه شو
- پای اگر بردم نهندت عقرب جراره باش (احسنت)
بنده دیگر در این زمینه عرضی ندارم و مسائل دیگری را که بعرض آقایان میرسانم راجع به اقدامات بسیار مفید و مؤثری است که دولت در زمینه مساعدتهای لازم که خوزستان بآن احتیاج داشت. مبذول داشته است و به حکم من لم‌یشکر المخلوق لم یشکرالخالق وظیفه خود میدانم که از طرف مردم خوزستان از توجه کاملی که راجع به احتیاجات خوزستان از طرف دولت مبذول شده اینجا عرض تشکر کنم. همانطوری که خانمها و آقایان محترم استحضار دارند و جناب آقای وزیر کشاورزی هم در بیانات خودشان اینجا بعرض مجلس رسانیدند، خوزستان از ۹ سال قبل وارد یک دوره خشکسالی شدید شده است و در نتیجه خشکسالی بتدریج مشکلاتیکه زائیده این امر هست روی هم متراکم شده است و بخصوص در سال گذشته که بنده با یک آمار صحیح که از سازمان برق و آب خوزستان گرفتم فقط در سال گذشته ۴۶ میلیمتر در خوزستان باران آمده درصورتیکه برای یک زراعت معمولی دیم ۲۸ اینچ باران لازم است متأسفانه این باران هم توأم شده است با یک طوفان گرد و خاک متوالی و پی در پی که حتی هنوز هم ادامه دارد و اخبار آنرا خانمها و آقایان در روزنامه‌ها ملاحظه می‌فرمایند این طوفان باعث شد که اگر مختصر زراعت آبی هم در خوزستان بود نتواند مثمر ثمر باشد این مسائل که از طرف استاندار واقعاً بصیر و کاردان خوزستان پیاپی و متواتراً بدولت گزارش داده شده (روحانی- اسم ببرید تیمسار صفاری) بنده وضع استاندارها را اینطور تعبیر کرده‌ام که استانداران بحق چشم دولت هستند و این چشم دولت است که مسائل مختلف را در هر استانی مورد مطالعه قرار می‌دهد و مشکلات را برای دولت منعکس می‌کند. خوشبختانه دولت در خوزستان یک استانداری دارد که بسیار چشم واقع بین دارد و بسیار بصیر است (خواجه نوری- بهترین استاندار است) ما از این بابت از اعلیحضرت همایونی و دولت متشکریم که لااقل در مقابل این محرومیتها وجود تیمسار صفاری در خوزستان باعث شده است که اینطور توجهات دولت به خوزستان جلب شود البته روی تذکراتی هم که نمایندگان محترم خوزستان که بنده هم افتخار دارم که عضو کوچکی از آنها هستم دادند نظر دولت را جلب کرده است موقعی که بنده خوزستان بودم تصویبنامه‌ای که در این باره صادر شده بود ابلاغ شد و مخصوصاً مأمور بسیار جدی، آقای مهندس گلسرخی هم آنجا آمدند از طرف دولت، و مسائل را از نزدیک مورد رسیدگی قرار دادند (مهندس کمانگر- مرد بسیار شریفی است) صحیح است، بنده خودم از نزدیک ناظر فعالیت ایشان بودم که در گرمای طاقت فرسا و هوای بسیار بد غبار آلود و خاک آلود شخصاً به تمام نقاط خوزستان رفته و از نزدیک تمام مسائل را مورد مطالعه قرار دادند البته اقداماتی که برای رفع مشکلات خوزستان شده یک مقدار کمکهای فوری است ۱۵۰۰ تن آرد وزارت کشاورزی مرحمت کردند دو هزار تن آرد از کنسرسیوم گرفتند ۱۵۰۰ تن آرد از موجودی کاره گرفتند بعنوان کمکهای فوری البته برنامه‌های عمرانی هم دردست است و همچنین برای تأمین کمبود غله خوزستان که الآن یک مسئله مهمی است و مردم را دچار وحشت کرده و همانطور که جناب آقای نخست وزیر فرمودند تأمین شده است و از این بابت خوزستانیها نگرانی ندارند و بنده مجدداً از این اقدامات دولت تشکر می‌کنم ولی در عین حال که بنده از این اقدامات دولت تشکر می‌کنم ولی در عین حال که بنده از این اقدامات دولت تشکر می‌کنم ناچار هستم یک موضوعی را که اسباب زحمت و نارضائی مردم است نه از لحاظ خود مسأله بلکه یک موضوعی که بعنوان زورگوئی در خوزستان تلقی شده است، این جا مطلب را منعکس کنم تیمسار سرلشگر نکوزاد فرمودند که یک عده‌ای از کشاورزان آمده‌اند شکایت می‌کنند که یک مالکی آب را بروی آنها بسته است اگر یک مالکی یک چنین تعدی و تجاوزی کرد دولت رفع شکایت خواهد کرد ولی بنده نمیدانم که اگر دولت آب را خودش بروی کشاورزان بست بکجا باید شکایت کنند؟ (بعضی از نمایندگان- به مجلس باید شکایت کنند) گفت هر چه بگندد نمکش می‌زنند- وای بوقتیکه بگندد نمک (دکتر رهنوردی- اینجا نمک نمی‌خورد باید نمک زد) متشکرم، عرض کنم که در نتیجه خشکسالی یک مشکلاتی پیش آمد کرده (دکتر الموتی- آقا در قزوین هم خشکسالی شده آقای دکتر یگانه میدانند باید بهمه جا کمک کرد) ما باید از آقایانیکه سال دیگر به مکه مشرف می‌شوند تقاضا کنیم که در آن جا دعا کنند که این خشکسالی از مملکت ما رخت بربندد، عرض کنم یک موضوع که اکنون مبتلا به مردم خوزستان شده موضوع بستن تلمبه هاست بعنوان دریافت حقابه بنده خدمت آقایان و خانمها موضوع حقابه را عرض می‌کنم و از جناب آقای نخست وزیر استدعا می‌نمایم توجه بفرمایند یکی از علل اساسی که ما نمی‌توانیم برنامه‌های کلی مملکت را به هدف خودش برسانیم بعقیده بنده وجود عدم همکاری بین دستگاههای مختلف مملکتی است و این عدم همکاری نه تنها بین چند وزارتخانه ممکن است وجود داشته باشد بلکه بین اداراتی که تابع یک وزارتخانه هستند این عدم همکاری هم بخوبی دیده می‌شود و در نتیجه هر دستگاهی به میل خودش عمل می‌کند و شاید و وظیفه‌اش را هم درست انجام می‌دهد ولی وقتی به نتیجه می‌رسیم میبینیم که تمام این فعالیت‌ها بر خلاف جهت یکدیگر اعمال شده است و در نتیجه نیروهای انسانی، مادی و معنوی مملکت بهدر رفته و مآلا مملکت متضرر شده است بنده می‌خواهم یک تابلوی کوچکی از این عدم همکاری را برای خانمها و آقایان ترسیم کنم، بانک کشاورزی ایران در چند سال قبل با گرفتن اعتباراتی از دولت انگلستان مقداری تلمبه و ماشین آلات کشاورزی به مملکت وارد کرد قسمت اعظم این تلمبه‌ها را به خوزستان فرستادند وظیفه بانک کشاورزی این است که هر چه زودتر این تلمبه‌ها را بفروشد و تبدیل به پول کند که سرمایه بانک کشاورزی برگردد رئیس بانک کشاورزی وقت مراجعه می‌کند بتمام اشخاصی که امکان کشاورزی دارند و بزارعت دیم مشغولند بآنها توصیه می‌کنند و تشویق می‌کند که شماها بیائید از بانک کشاورزی تلمبه باقساط بخرید و خودتان را از بی بارانی نجات بدهید بعد هم می‌گوید حالا که دولت آمده است به شما تلمبه باقساط می‌فروشد خود شما چرا اقدام نمی‌کنید «گر گدا کاهل بود تقصیر صاحبخانه چیست» تشویق می‌کند اشخاصی می‌آیند گاوشان و گوسفندشان و اثاثیه‌شان را می‌فروشند که یک تلمبه با قساط بخرند و بمحض اینکه این تلمبه را می‌خواهند ببرند روی زمین خودشان نصب کنند یک اداره دیگری تابع وزارت کشاورزی بنام خالصجات می‌رود جلو آنها را میگید که فلان فلان شده‌ها آمده‌اید و بزمین‌های دولت تجاوز می‌کنید و زمین‌های دولت را غصب می‌کنید باید تلمبه‌ها را بردارید و جلویتان را می‌گیریم خوب چه باید کرد؟ باید قرار داد مزارعه ببندی و اگر بنده بخواهم متن این قرار داد مزارعه را پشت این تریبون بخوانم واقعاً ننگ است برای ما برای آنکه فئودال‌های در قرن ۱۵ هم چنین قراردادی با کشاورزان منعقد نکرده‌اند و منجمله یکی از موادش این است که مزارعه کارحق ندارد در زمین مورد مزارعه درخت بکارد این یک مورد، حالا زارع آمده بهر صورت تلمبه را نصب کرده و تابستان می‌خواهد استفاده کند دیدند تعداد تلمبه‌ها اضافه است و ظرفیت آبیاری رودخانه تکافوی این عده تلمبه را نمی‌کند در صورتیکه همانطور که تیمسار فرمودند اگر ارشاد کشاورزی وجود داشت بایستی اداره کل آبیاری قبلاً توجه داشته باشد که مثلاً رودخانه جراحی گنجایش ۱۲۰ تلمبه دارد و بهمان اندازه تلمبه بگذارند ولی قبلا مطالعه نکردند صبر کردند تا مریض بمیرد حالا آمده می‌گوید حق دفن و کفنش را به من بده در تابستان متوجه شدند که در شادکان مردم بی آب شدند خوب چه باید بکنیم باید برویم تلمبه‌ها را به بندی پول نداریم چه کنیم آمدند قانون حقابه را درست کردند که چون مأمور نداریم و پول ندرایم که بروند تلمبه‌ها را ببندند باید هر کس حقابه بما بدهد که ما مأمور بفرستیم که تلمبه‌ها را ببندند این درست مفهومش اینست که ما یک کسی را محکوم به شلاق خوردن بکنیم و بعد بگوئیم چون ما پول نداریم که تخت شلاق بخریم و شماها را شلاق بزنیم شما یک مقدار پول بدهید که ما تخت شلاق بخریم و شماها را شلاق بزنیم و مضحک تر از این وقتی که بنا باشد یک تلمبه‌ای از رودخانه آب نکشد دیگر بچه مناسبت به تناسب قدرت موتور بایستی پول از او بگیرند! همانطور که عرض کردم اگر قرار شد که پول را برای شلاق خوردن پرداخت باید معلوم باشد که چند تا شلاق باید خودر که بهمان نسبت پول شلاق و تخت شلاق گرفته شو البته از تیمسار وزیر کشاورزی خیلی متشکرم که ایشان تشریف بردند و لااقل میزان حقابه را تخفیف دادند التبه در رودخانه جراحی و رودخانه کرخه این مشکل هست ولی آقایان این جریان را که به هیچ وجه من‌الوجوه درست نیست مشمول رودخانه کارون هم کردند در صورتی که کارون هر ثانیه‌ای ۴۰۰ متر کوب آب را بخلیج فارس تحویل می‌دهد و از این بابت یک دینار کسی نمی‌گیرد ولی سراغ اشخاص رفته‌اند که با گازوئیل لیتری دو قران و یک عباسی آن می‌کشند از رودخانه، می‌گویند شما باید حقابه بدهید حالا اگر حقابه به معنای خود لغت بود باز حرفی نداشتیم این حقابه را یک وقتی از مردم مطالبه کردند که واقعاً روح عصیات را ایجاد کرد در همان موقعیکه سرما چهارده درجه زیر صفربود اگر خانمها و آقایان در ایام عید به آبادان یا بخرمشهر تشریف برده باشند دیده‌اند آن آبادان سبز و خرم و آن خرمشهر باطراوت که واقعاً اسم با مسمائی است در نتیجه این سرما تبدیل شده‌اند بیک آتش زده (صحیح است) اقایان لابد دیده‌اند. جناب آقای نخست‌وزیر: در یک همچو موقعیکه یک صاحب مؤسسه کشاورزی دچار این بلای آسمانی شده و محصول صیفی او از بین رفته، درختان او از بین رفته، مرکباتش از بین رفته، مرکباتی که با جان کندن ده سال بیست سال تهیه کرده در کار خود فرومانده سربزانوی حیرت گذاشته متفکر است با افکار خودش و منتظر است که هاتف غیبی از در آید و او را دلداری بدهد و بگوید که دولت بشما کمک می‌کند اگر امسال این بلیه آمده سال دیگر انشاءالله رحمت الهی شامل حال شما می‌شود برای تقویت روحی خودش منتظر است یک هاتف غیبی این بشارت را بر او وارد کند این بشارت بر او وارد شد اما چه جور؟ بنده عرض می‌کنم یک پاکت بدستش می‌دهند که‌ای آقائی که رفته‌ای سرمایه گذاری خصوصی کرده‌ای کنار رودخانه کارون و آب کارون را می‌کشی و روی زمین بی مصرف می‌ریزی که یک نانی برای خودت و مملکت فراهم می‌کنی اگر ظرف ۵ روز اینقدر بابت حقابه حقابه‌ای که تا امروز اصلا نمیداند چیست نپردازی، اینجا هم از حق حاکمیت دولت برای اعمال تصدی استفاده می‌شود، که خود جرم است، ما دستور خواهیم داد که شرکت نفت مواد سوختی بشما نفروشد حالا شما فکر می‌کنید که اگر یک کسی در یک چنین وضع روحی قرار بگیرد و مواجه بشود با یک چنین نامه‌ای اگر عاصی بشود سکته کند بیمورد است و بنده بسیار متأسفم که این مطالب را می‌گویم و درست در همان موقعی که آن سرمای کذائی بخوزستان آمده بود (نخست وزیر- در زمان این دولت که نبوده) مربوط به چهار ماه پیش است مربوط به این دولت نیست و این مسائلی است که از گذشته بوده و هنوز ادامه دارد و اکنون یک شکایت مفصلی در همین زمینه برای بنده رسیده که بنده ناچار شدم این عرایض را در مجلس شورای ملی بسمع آقایان محترم برسانم.
رئیس- آقای مرتضوی وقت جنابعالی تمام شده.
مرتضوی- اگر آقایان اجازه بفرمایند وقت بنده تمدید بشود.
رئیس- وقت نطق قبل از دستور قابل تمدید نیست انشاءالله دفعه آینده بقیه مطالبتان را بفرمائید.
مرتضوی- مقام ریاست موافقت نفرمودند امیدوارم که باز فرصتی پیدا کنم و این مسائل را بگویم و همه ما قصدمان از بیان این مطالب عنوان کردن مشکلات است همه قصد داریم برای آن خدمتی که بعهده گرفته‌ایم و در ایفای سوگندی که یاد کرده‌ایم برای جلب رضایت مردمی که مؤثرترین عامل بثمر رسانیدن انقلاب شاه و ملت هستند این جا بتوانیم وظیفه خودمان را انجام بدهیم (احسنت).
رئیس- آقای مرتضوی آئین نامه فعلی اجازه نمی‌دهد که مدت نطق قبل از دستور تمدید بشود در مورد اصلاح آئین نامه که جنابعالی هم عضو کمیسیون هستید این قسمت را در نظر بگیرند (مهندس والا- ما رأی می‌دهیم که ایشان به صحبت خودشان ادامه بدهند) آئین نامه اجازه نمی‌دهد. آئین نامه‌ای را که مجلس تهیه کرده خودش بر خلاف آن عمل نمی‌کند.
- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای نخست وزیر
۳- تقدیم دو فقره لایحه بوسیله آقای نخست وزیر
رئیس- وارد دستور می‌شویم جناب آقای نخست وزیر فرمایشی داشتید بفرمائید.
نخست وزیر (حسنعلی منصور)- بطوریکه از طرف دولت وعده داده شده بود لوایح مهم و لوایحی که می‌بایست هر چه زودتر برای تصویب مجلسین تقدیم شود از لحاظ اهمیت مورد توجه خاص دولت قرار گرفت و در این مدت کوتاه با بررسی دقیق و مطالعات عمیقی که بعمل آمد موجب خوشوقتی است که امروز لایحه قانونی که متضمن آئین نامه مرحله دوم اصلاحات ارضی است طبق یک ماده واحده و ضمیمه آن تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی بشود (مبارک است، احسنت) شاید ضرورت نداشته باشد باین که اهمیت مسأله اصلاحات ارضی و اهمیت این انقلاب تاریخی و اهمیت این مسأله مهم اقتصادی و اجتماعی و سیاسی که برهبری شاهنشاه ایران در کشور به مرحله عمل درآید مجدداً به به تفصیل تذکر داده بشود ولی برای تقدیم هر لایحه‌ای مقدمه‌ای لازم است که بنده کوشش می‌کنم خیلی باختصار عرض کنم (دکتر مهندس بهبودی- با قید دو فوریت لطف میفرمائید؟) البته با قید دو فوریت تقدیم می‌کنم، قانون اصلاحات ارضی که بدست توانای رهبر عالیقدر ایران برأی ملت ایران گذاشته شد با رأی قریب باتفاق مردم و کسانیکه پشت شاهنشاه ایران و حامی بثمر رسانیدن این انقلاب عمیق هستند بتصویب رسید (صحیح است) از آن روز یک انقلاب وسیع و عظیمی در تاریخ حیات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی ایران به منصه ظهور رسیده (صحیح است) این قانون تنها اهمیت آن از بین بردن اصول کهنه و فرسوده ارباب و رعیتی نیست تنها برای مالک کردن و علاقمند نمودن بیشتر کشاورزان و زارعین این مملکت نیست تنها جنبه اقتصادی ندارد و تنها به مسأله سیاسی و اجتماعی توجه نشده است بلکه این قانون حیات و آینده زندگی مردم ایران را تأمین کرده است (صحیح است) یعنی یک رویه کهنه و فرسوده قرون وسطائی و یک روشی که ما را از هر گونه تحولات پیشرفت تاریخ متمدن امروز باز می‌داشت بدست توانای شاهنشاه ایران برطرف شد (صحیح است) پس اهمیتی را که ما به قانون اصلاحات ارضی می‌دهیم این است که از آن روز به بعد شالوده یک زندگی نوین در اجتماع ایران پایه ریزی شد (صحیح است) در اثر این قانون بود که ما توانستیم امروز نیروی زحمتکشان این مملکت را آزادی زنان این مملکت را تحولات عمیق را که در راه بهبود زندگی کارگران ملی شدن جنگلها و سایر هدفهای انقلابی را تأمین کنم اگر این قانون نبود کسانی در این اجتماع بودند که مانع از اجرای این هدفهای عالی بودند نمی‌گذاشتند منافع ملی ما تأمین بشود و نمی‌گذاشتند یک سیاست سالمی جانشین یک سیاست مغرضانه یا سیاستهای فردی و شخصی بشود که ملت ایران بتدریج با اجرای صحیح برنامه‌های توسعه اقتصادی واجتماعی از کلیه منابع طبیعی و حقوق حقه خودش بهره مند شود، موضوع این نیست که کسی چند هکتار کمتر یا چند هکتار بیشتر ملک داشته باشد موضوع این است که ما یک اساس ناقص اجتماعی را بیک شالوده صحیح اجتماعی تبدیل کردیم (صحیح است) پس مرحله اول قانون اصلاحات ارضی به تدبیر شاهنشاه و اراده ملت به مرحله عمل درآمد آنچه امروز مهم است بهره برداری از این قانون و بالا بردن سطح تولید کشاورزی و تقویت خرده مالکین و تأمین حقوق زارعین است ما امروز باید اقتصاد نوین کشاورزی را در مملکت پایه‌گذاری کنیم ما امروز باید یک نظم و انضباط کاملی را در سراسر مملکت برای اجرای یک برنامه مترقی کشاورزی معمول بکنیم (صحیح است) ما باید اطمینان و دقت خاصی را در اجرای این هدفهای عالی به ملت ایران بدهیم ما امروز باید طبق قانون طبق همین آئین نامه اجرائی که به تصویب مجلسین ایران خواهد رسید حقوق قانونی زارعین کشور و خرده مالکین کشور و کسانی را که در آینده اراضی وسیعی را آباد خواهند کرد و هیچ محدودیتی در آبادی قائل نشده‌ایم تأمین بکنیم (احسنت) ما امروز باید از زارعینی که در قطعات زمین سالها زحمت کشیده‌اند حفظ حقوقشان را بکنیم و از افراد فعال این مملکت که علاقمند به سرمایه‌گذاری در امور کشاورزی هستند نهایت تقویت را بکنیم (احسنت) تا این اراضی بایر تبدیل به مراتع سبز، جنگلها، باغات میوه و مناطق حاصلخیز و مناطق مفرح و مورد علاقه عموم و بهره‌برداری عموم بشود و بوجود آید در این قانونی که تقدیم خواهد شد تیمسار وزیر کشاورزی که بنده ضرورت نمیدانم از حسن نیت و صداقت (صحیح است) و وطن‌پرستی و مهین دوستی ایشان در اینجا ذکری بکنم (صحیح است) فقط به شما اطمینان می‌دهم که این قانون که با نهایت دقت بتصویب دولت رسیده است بدست توانای وزیر کشاورزی و مأمورین صالح و امین اصلاحات ارضی مرحله اجرا گذارده خواهد شد ما کوشش خواهیم کرد که امنیت و اعتماد را جانشین هر گونه احتمال افکار مغرضانه در مملکت بکنیم (احسنت) بدون تردید هیچ زارعی بخود اجازه نمی‌دهد از حدود قانون پا فراتر بگذارد (صحیح است) و هیچ مالکی بخود اجازه نمی‌دهد که توجه موازین قانونی نکند (صحیح است) و هیچ مأمور دولتی مجاز نیست که نسبت به ایجاد نظم نوین کشاورزی قصور کند (احسنت) این مأمورین دولت و نمایندگان ملت و نیروی رهبرب شاهنشاه است که این برنامه عظیم ملی را به هدف خواهد رسانید (انشاءالله) خانمها و آقایان تأیید میفرمائید که مسئله اصلاحات ارضی و رفرم کشاورزی و از بین بردن سنت‌های دیرین و جانشین کردن اصول جدید کار سهل و آسانی نیست (صحیح است) در تمام ممالک این هدفهای عالی با چه مشقات و مصائب و بی عدالتی‌هائی توأم بوده است (صحیح است) ولی امروز بنده از اینجا اعلام می‌کنم مالکینی که احتمالا باز هم از گذشته و حال و آینده ابراز نارضایتی بکنند بدانند جان آنها را شاهنشاه ایران نجات داده است (صحیح است) آینده فرزندان آنها را رهبری شاهنشاه تأمین کرده است (صحیح است) پس چون همیشه این راه و روش در دنیای مترقی امروز ادامه پیدا می‌کند باید همه یکدل و یک جهت از منافع و اغراض خصوصی صرفنظر کنند و در اجرای هدفهای عالی این برنامه مترقی کوشا باشند (احسنت) موارد بسیاری در این آئین نامه متذکر است که مورد توجه خاص ملت ایران و نمایندگان مجلسین و مورد توجه دولت و اعلیحضرت همایون شاهنشاه قرار گرفته است و بنده اطمینان دارم که مجلسین شورای ملی و سنا با توجه به این آئین نامه با وجود امعان نظر و دقت که لازمه اینست با نهایت سرعت رأی اعتماد خواهند داد که ما بتوانیم هر چه زودتر در اقصی نقاط ایران این مرحله دوم اصلاحات ارضی را اجرا بکنیم و فعالیت کشاورزی و سرمایه گذاری در امر کشاورزی و بالا بردن سطح تولید و تأمین زندگی روستائیان و تأمین حقوق خرده مالکین را هر چه زودتر روی اصول و موازین قانون جدید تأمین بکنیم شأن این مجلس در آنست که دولتی را که دیشب تا سه بعد از نصف شب کار کرده نشان دهند که در مقابل قوانین اصلاح طلبانه و مترقی دقیقه‌ای قصور نخواهند کرد و اگر ما تلف بکنیم شما ما را هدایت خواهید کرد. نکات مهمی در این آئین نامه متذکر شده است و مورد توجه قرارگرفته است که نکات آن را آقای وزیر کشاورزی باستحضار مجلس خواهند رسانید و بنده تکرار نمی‌کنم و فقط به رئوس آن می‌پردازم. آئین نامه گذشته دارای نواقصی بود که متأسفانه اجرای قانون اصلاحات ارضی را به عقب انداخت و ضمناً دارای نواقص بود که آن عدالت واقعی اجتماعی تأمین نمی‌شد آن آئین نامه قانون اصلاحات ارضی را خنثی کرده بود این آئین نامه قانون اصلاحات ارضی را خنثر کرده بود این آئین نامه حقوق حقه کشاورزان ایران را تأمین می‌کند بحد کمال و تأمین می‌کند حفظ حقوق خرده مالیکن را بدون هیچگونه مزاحمت و دخالت و فقط با راهنمائی و هدایت دولت خرید و فروش در حدود مقررات این قانون تسهیل می‌شود و در حقیقت حق مالکیت در این موارد محفوظ است و بعلل نقص قانون این مسئله معوق نخواهد ماند سیستم اعتباری مملکت از طریق بانک کشاورزی در اجرای مرحله خرید به مالکین کمک می‌کند یک سوم خرید شده بهای املاک بوسیله بانک کشاورزی پرداخت می‌شود و بقیه طبق مواد این آئین نامه باقساط طویل‌المدت وصول خواهد شد که هیچگونه حقی را از کسی ضایع نکنیم. میزان فعالیت در اراضی که بصورت مکانیزه و سیستم مدرن کشاورزی امروز عمل می‌شود حدود محدودی دارد و احیای اراضی جدید نامحدود است دولت وظیفه دارد که وسایل اولیه را از لحاظ آب و برق و اعتبارات و کادر فنی و مشورتی در اختیار سرمایه‌گذاران کشاورزی بگذارد و در حقیقت ما باید کوشش کنیم کشاورزان ما که امروز در روی زمین زندگی و کار می‌کنند صاحب آب و زمین بشوند و افرادی از آنها بعنوان کارگران کشاورزی از روستا بطرف مناطق صنعتی گسیل بشوند (صحیح است) موضوع اصلاحات ارضی تنها نظم نوین اقتصاد کشاورزی را در مملکت بوجود بیاوریم روی فلسفه توسعه تولید، بالا رفتن سطح تولیدات کشاورزی و حمایت از زارعین و خرده مالکین و سرمایه‌گذاران و کسانیکه می‌خواهند در راه رفرم ارضی جدید ایران با سبک نوین فعالیت خودشان را آغاز کنند (احسنت) اول آبان ماه ۱۳۴۳ آگهی شروع مرحله دوم اعلام خواهند شد (وزیر کشاورزی- حداکثر) حداکثر تا آبان ماه مدت کوتاهی از این زمان خواهد گذشت که مردم مملکت کار خود را بدانند ما کوشش کردیم که هیچگونه بی عدالتی در هیچ طبقه‌ای نشود ولی آن بی عدالتی را که بعضیها احساس می‌کنند در عین عدل و انصاف است وقتی برای منافع عمومی و جامعه ایران ملحوظ باشد امیدوار هستم که از امروز شایعه پردازان و بدبینان این مسئله مهم حیاتی مملکت را دیگر بدیده اغماض بنگرید و کوشش بکنند که افکار عمومی را آلوده اغراض نسازند و اگر بکنند تردیدی ندارد که با نیروی ملت ایران و نمایندگان ملت و توجه دولت از بین خواهند رفت و قابل اهمیت نیست ولی ما باید کار و کوشش بکنیم که اهمیت و اعتبار را در اجرای برنامه اصلاحات ارضی و همکاری دولت و ملت را در هدفهای عالی این برنامه تقویت بکنیم و خارج از این به ملت ایران و به شاهنشاه ایران خیانت کرده‌ایم و من اطمینان دارم که افراد خائن در این مملکت بسیار معدود و افراد وطن‌پرست و شاهدوست و خادم بسیار زیاد است (صحیح است) بنده بیش از این در این مورد عرض نمی‌کنم فقط به استحضار مجلس شورای ملی میرسانم که این آئین نامه در حدود جدولی که به ضمیمه آن تقدیم می‌شود میزانی مشخص شده است که در نقاط مختلف مملکت طبق اوضاع و احوال اقلیمی متغیر است و در آن حدود اجرای اصلاحات ارضی مانع از زندگی خرده مالکین جزء و انجام امور عادی آنها و خرید و فروش آنها، اجازه آنها و بوجود آوردن شرکتهای سهامی روستائی آنها هیچگونه دخالت مستقیمی نخواهد کرد مگر بتقاضای خرده مالکین و مردم نظارت و هدایت دولت از راه اصلاحات ارضی و بدین جهت تماس دولت و زندگی عده زیادی از خرده مالکین از بین می‌رود وحقوق حقه آنها طبق این قانون محفوظ می‌ماند ولی از آن به بعد یعنی در حدود مواردی که اجرای مرحله دوم قانون اصلاحات ارضی را شامل می‌شود دولت با سرعت وقت و صداقت کوشش می‌کند که در اکثر اوقات وظیفه قانونی خودش را انجام بدهد برای اینکه این آئین نامه تقدیم بشود ماده واحده اجازه تشکیل یک کمیسیون خاص مشترک مجلسین را خواهد داد که بتواند در اسرع وقت باین لایحه رسیدگی بکند و در این فاصله کلیه نمایندگان محترم فرصت کافی برای مطالعه و برای اظهار نظر و برای حضور در این کمیسیون خاص خواهند داشت از لحاظ اهمیت موضوع با تأیید شاهنشاه این راه و روش برای تسهیل کار تعیین شده است که بدون تردید مورد تصویب قاطعیت نمایندگان ملت قرار خواهد گرفت (صحیح است) لایحه دیگری که تقدیم خواهد شد که آنهم از لحاظ مسئله مهم زندگی ملت ایران مؤثر است لایحه تسهیلات وصول مالیاتها است (احسنت) همیشه شکایت بر این است که چرا مؤدیان مالیاتی با علاقه مالیات نمی‌دهند وچرا دول دراخذ مالیاتها قصور می‌کند به نظر بنده نه نقص دولت است و نه نقص ملت بلکه نقص مجموع اوضاع و احوال است که قوانین ساده و روشهای متداول دنیای امروز را برای ملت ایران تهیه و تأمین نکرده است (صحیح است) از طرف نمایندگان ملت می‌بایستی این طرحهای اصلاحی داده می‌شد یا از طرف دولت می‌بایستی این ابتکار بعمل می‌آمد ولی به صورت گذشته گذشت، امروز بیش از ۱۸۰ هزار پرونده مالیاتی در وزارت دارائی موجود است که رسیدگی بآنها بطریق امروز بیش از ۱۳ سال وقت لازم دارد و بنده نمیدانم با در نظر گرفتن توسعه رونق اقتصادی و پرونده‌های جدیدی که بآنها افزوده خواهد شدکی و در چه موقع حقوق حقه مملکت وصول می‌شود و این اعتبارات صرف رفاه زندگی مردم می‌شود بدینجهت ما در مرحله اول این لایحه را که صرفاً جنبه اداری و تسهیل وصول مالیاتی و سرعت در اجرای کار دارد تقدیم مجلس می‌کنم و تصویب آن را با قید یک فوریت استدعا می‌کنم که وزیر دارائی جدید که یک تحول بسیار وسیعی را در وزارت دارائی بوجود آورده است در اکثر سرعت بتواند بکارهای مالیاتی سرو سامان بدهند افرادی هستند که ده‌ها خانه دارند ولی مجهول المکان اعلام شده‌اند کسانی هستند که مالیات حقه‌شان را از هزار تومان بیک تومان پائین آورده‌اند بنده نگران نبودم اگر سوء استفاده و یا اگر نقص دستگاه یک انصافی هم داشت که حقیقتاً پول ملت از بین نرود و ما برای تأمین بودجه مملکتی و اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی همیشه مجبور نباشیم که دست نیاز بسوی دیگران دراز کنیم ما اول باید از تمام مقدورات و امکانات خودمان استفاده کنیم و برای کارهای تولیدی از وامهای طویل‌المدت دستگاههای بین‌المللی و کمکهای خارجی استفاده کنیم همه ممالک خارجی از این کمکهای استفاده می‌کنند همه مالک خارجی از این کمکهای خارجی استفاده می‌کنند ما هم خواهیم کرد ولی نبابد منابع داخلی مملکت را ندیده گرفت این مسأله مالیات تنها جنبه مالی برای دولت ندارد جنبه اجتماعی و سیاسی دارد و ما باید کوشش کنیم که روابط بین دولت و مؤدیان مالیاتی به بهترین طریق تسهیل بوشد و باز هم عرض کنم که این کار از امروز بفردا یا با این لایحه و لوایح اصلاحی دیگر در مدت کوتاهی تأمین نمی‌شود ولی یکروز باید پایه‌گذاری بشود و یکروز باید این رویه‌های کهنه دور انداخته بشود و ما یک راه وروش منطقی جدید و منطبق با احتیاجات بوجود بیاوریم موضوع مهم این است که خود من شخصاً سالها است که در حضور شاهنشاه شاهد بودم و این موارد مواردی نیست که این دولت نبوغ ابتکار این را داشته باشد او امری است که شاهنشاه سالها است فرموده‌اند ولی ما فعلا افتخار این را داریم که این او امر را توانسته‌ایم در قالب علم و عمل تهیه کنیم و تقدیم کنیم استدعا می‌کنم در مرحله اول لایحه آئین نامه اصلاحات ارضی و در مورد دوم لایحه تسهیلات وصول مالیاتها مورد طرح و تصویب قرار بگیرد و اطمینان دارم از این ببعد لوایح این دولت لوایح اصولی و لوایحی باشد که مشکلات مملکت را مرتفع کند لوایحی است که دیگر وقت نمایندگان محترم صرف لغات و الفاظ ضد و نقیض نخواهد شد و امیدوار هستم که نسبت به لوایح دوران فترت هم بصورت سریع و صحیحی درآینده رسیدگی بعمل آید (احسنت).
رئیس- آقای وزیر کشاورزی بفرمائید.
وزیر کشاورزی (سپهبد ریاحی)- در قمار سخنوری نهایت بد اقبالی است که شخص مجبور باشد بعد از سخن رانی ایراد سخن کند که در هوش و ذکاوت و استدلال و منطق سرآمد اقران است این بداقبالی متأسفانه یا خوشبختانه امروز نصیب من شد (یک از نمایندگان- شکسته نفسی میفرمائید) از اینکه جناب آقای نخست وزیر خدمات بنده و مأمورین وزارت کشاورزی و اصلاحات ارضی را مورد تقدیر و عنایت قرار دادند و بخصوص در این ساحت مقدس بسیار متشکرم و برخود می‌بالم ولی امیدوارم که این تقدیر و عنایت در ما ایجاد غرور و نخوت نکند (احسنت) و ما را دلگرم تر صادق تر صمیمی‌تر در انجام وظایف خودمان بکند (احسنت).
با کسب اجازه از مقام ریاست محترم مجلس شورای ملی
در این موقع که آئین نامه اجرائی قانون اصلاحات ارضی توسط جناب آقای نخست وزیر تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی گردید، با اینکه بیانات جامع و ارزنده و شیوای ایشان لزوم هر گونه توضیح و تشریحی را منتفی می‌سازد، اجازه می‌خواهم پس از عرض کلیاتی گزارش کوتاهی جهت مزید اصلاع باستحضار آقایان نمایندگان محترم برسانم.
(نمایندگان- خانمها چطور؟)
خانم دکتر پارسا- فرق نمی‌کند.
وزیر کشاورزی- خیلی معذرت می‌خواهم من قبلاً معذرت خواستم که در سخنوری قوی نیستم و این اشتباهات ممکن است روی بدهد ولی خانمها همیشه در قلب ما هستند (خنده نمایندگان، احسنت).
تحول و رستاخیز عظیمی که در ۱۹ دی ماه سال ۱۳۴۰ با تصویب قانون اصلاحات ارضی در کشور آغاز و در روز ششم بهمن ماه سال ۱۳۴۱ با اعلام مواد ششگانه منشور انقلاب شاه و مردم به مرحله کمال رسید انقلابی است بس شگرف و رستاخیزی است با شکوه و جلال که حاصل آن دگرگونی در کلیه شئون اجتماعی و نابودی رسوم کهنه و پوسیده بیکارگی و مفتخواری و زورگوئی و برقراری حکومت عدالت و فضیلت، دانش و کار بر سراسر اجتماع از کشاورز و کارگر گرفته تا دانشمند و دانشجو، بازرگان و کاسب و بطور اعم همه ملت ایران. (احسنت).
بی‌گمان در من آن توانائی نیست که علت و موجب درخشندگی آفتاب و فوائد و مزایای بی شماری که از تابش نور خورشید در زندگی انسان و حیوان و گیاه مترتب است تشریح نمایم ولی باید تمام افراد ملت کهنسال ایران، چه آنها که بیش از استحقاق و لیاقت خود از امتیازات بهره‌مند بوده و چه آنها که از هر گونه حق و امتیازی محروم مانده بودند، متوجه این واقعیت باشند که دوران جدیدی در زندگی ملت ایران آغاز گردید. دورانی که دیگر نه از امتیازات نابجا، و نه از محرومیت‌های نابحق، در آن اثر و نشانی نخواهد بود و اکنون ملت ایران در شاهراهی قرار گرفته که انتهایش سعادت و خوشبختی، عدالت و نیک فرجامی، کار و کوشش، برتری فضل و عدالت برجهل و ستمکاری است. (احسنت) و اما گزارش اینجانب مدت ۱۴ ماه است که بفرمان مطاع اعلیحضرت همایون شاهنشاه با سمت وزیر کشاورزی مسئولیت اجرای یکی از مترقی ترین و عادلانه‌ترین مواد منشور انقلاب شاه و مردم بر عهده‌ام واگذار گردیده.
در سراسر این مدت با الهام از افکار بلند و تدابیر خردمندانه شاهنشاه، هوشیاری و موقع شناسی ملت ایران و همچنین با استفاده از راهنمائی‌ها و مساعدتهای مادی و معنوی نخست وزیران وقت و هیئت دولت نهایت سعی و کوشش مبذول گردیده، تا قانون اصلاحات ارضی که به حقیقت ضامن سعادت و رفاه ملت ایران و به ویژه کشاورزان است و مهمترین عامل مؤثر و قاطع جهت استقرار عدالت اجتماع و بسط و توسعه اقتصادی است با سرعت و بطریق صحیح و منطبق با قانون در یک محیط امن و اعتمادی و حسن تفاهم عملی و اجرا گردد. (صحیح است).
امروز نهایت خوشوقت و سرافرازم که باستحضار نمایندگان محترم مجلس شورای ملی که تعدادی سربازان فداکار مأمور اجرای قانون اصلاحات ارضی در آن افتخار عضویت دارند، برسانم که مرحله یکم قانون اصلاحات ارضی از چندی پیش با پیروزی کامل به مرحله نهائی رسید، و اولین هدف قانون که همان الغاء رژیم ارباب و رعیتی در سراسر روستاهای کشور است به دست آمده و امروز می‌توان با جرأت ادعا کرد که اثری از آن رژیم ارباب و رعیتی در سراسر روستاهای کشور است به دست آمده و امروز می‌توان با جرأت ادعا کرد که اثری از آن رژیم پوسیده و منحوس در کشور باقی نمانده (احسنت) و کشاورزان زحمت کش و با ایمان کشور از آزادی کامل که لازمه زندگی بشری برخوردارند.
این پیروزی درخشان، که سرآغاز اصلاحات وسیع آینده است پس از عنایت خداوند باریتعالی وائمه اطهار ثمره ایمان و اعتقاد بی‌دریغ ملت ایران برهبری خردمندانه و افکار مترقیانه پیشوای روشن بین و توانای خود می‌باشد. (صحیح است).
آینده قضاوت خواهد کرد که در این زمان کوتاه چه راه درازی طی شده و چگونه بنیان کاخ رفیع آمال ملی پی ریزی شده است. (صحیح است) اگر اشخاص را با مصالح ساختمانی تشبیه کنیم من خودم را خاک و خشت میدانم ولی چون در ساختمان ایران آینده خاک و خشت مصرف نخواهد شد اجازه بفرمائید من خودم را سنگ کوچکی بدانم (حاذقی- از بتون هر سخت‌تر هستید) در این مدت چهارده ماه عده‌ای دانسته و یا ندانسته، با غرض یا بدون غرض انتشارات ناروائی داده‌اند، برخی گفتند اجرای قانون اصلاحات ارضی کند یا متوقف شده تعدادی اظهار نظر کردند که قانون اصلاحات ارضی تغییر می‌کند و عده‌ای نیز ادعا کردند که افکار ارتجاعی در اجرای قانون اصلاحات ارضی رسوخ کرده است و بالاخره اشخاص مختلف بدون توجه بحقایق و آنچه جریان داشت نظراتی اظهار نمودند، در حالیکه وزارت کشاورزی و سازمانهای اصلاحات ارضی و مأمورین اجرای قانون بدون توجه به این انتشارات با ثبات و سرعت و با اتکاء بقانون در راه مصالح ملی پیش می‌رفتند.
در سراسر این مدت چه مشکلات بزرگ و کوچکی که از سر راه برداشته شد. چه عدم اعتمادهائیکه به اعتماد مطلق تبدیل گردید و بالاخره چه نگرانی هائیکه با امید جایگزین شد.
در روز بیستم اسفندماه ۱۳۴۱ که اعلیحضرت همایون شاهنشاه در روز جشن جاوید در باشگاه افسران افتخار انجام این مأموریت خطیر را بر عهده‌ام واگذار فرمودند استعداد و قدرتم را در مقابل عظمت و اهمیت مأموریت ناچیزو بی مقدار دیدم، ولی اعتماد و ایمان قاطع به تدابیر و حسن تشخیص فرمانده تاجدارم نیروی و اعتمادی به من بخشید که تا سرحد فداکاری در راه انجام منویاتش جهد و کوشش نمایم، باشد که من هم سنگ کوچکی در ساختن کاخ ایران مترقی و آباد به حساب آیم.
در این مدت نه تنها در مقابل مأموریت عقب نشینی نشده و به جبهه پشت نکرده‌ایم بلکه با کمال جدیت و با قدرت قانون خود و همکارانم شبانه روز زحمت کشیدیم، کوشش و تلاش نمودیم تا قانون اصلاحات ارضی با توجه به مفهوم و مقصود قانون اصلاحات ارضی با توجه به مفهوم و مقصود قانون گذار به مرحله اجرا در آید. نه ب نظر و سلیقه شخصی و روابط خصوصی. (احسنت).
در آغاز شروع خدمتم در وزارت کشاورزی بر اثر بی‌اطلاعی مردم از مفاد و مفهوم قانون یک حالت نگرانی و اضطراب بین کشاورزان و مالکان وجود داشت. این بود که تصمیم گرفته شد با استفاده صحیح از کلیه امکانات برای روشن کردن ذهن مردم نسبت به مفهوم واقعی و فوائد فردی و اجتماعی آن اقدام شود، این عمل با ایراد سخنرانیها در نقاط مختلف کشور، مصاحبه‌های رادیوئی تلویزیونی تماس با کشاورزان و با اعزام هیئتهای ارشاد مرکب از متخصصین و کارمندان وزارت کشاورزی به روستاهای کشور عملی و اجرا گردید، و بر اثر همین اقدام چندی نگذشت که بآن صحنه‌های نامطلوبی که هر روز صدها کشاورز و مالک در مقابل وزارت کشاورزی و سازمانهای اصلاحات ارضی روز را به شب و شب را به صبح میرساندند خاتمه داده شد، دهقانان و کشاورزان با امیدواری بکار و کوشش خود مشغول شدند. امروز مالک به حد خود واقف است، و کشاورز نیز حق خود را می‌شناسد (احسنت) و این هر دو طبقه که در آینده طبقه واحد خواهند بود با اعتماد و اطمینان بدستگاهی که مجری قانون است انتظار دارند که قانون تا سرحد کمال به نفع همه آنها اجرا شود.
این مختصری بود از آغاز کار تا وصل بهدف اول و پیروزی در اجرای مرحله یکم.
پس از موفقیت در این مرحله بایستی مرحله دوم یعنی اجرای مواد الحاقی بقانون اصلاحات ارضی شروع شود تا هر چه زودتر روابط بین مالکان و کشاورزان بر اساس آن تثبیت و فعالیت ضروری و واقعی برای وصول بهدف دوم که همان هدف اقتصادی و بالا بردن سطح زندگی و رفاه طبقه کشاورز کشور است آغاز گردد.
برای اجرای قانون احتیاج بود آئین نامه‌ای در اختیار مأمورین گذارده شود، آئین نامه‌ایکه با روح مترقی با قانون هم آهنگ، و حقوق اشخاص طبق آن باز هم منطبق با قانون محفوظ و حائز تسهیلات و نرمش‌هائی جهت پیشرفت و تسریع اجرای قانون باشد.
این آئین‌نامه پس از بررسیهائی عمیق و طولانی از طرف اینجانب و شورای اصلاحات ارضی ضمن مشاوره با حقوق دانان و متخصصین اقتصاد و اشخاص بصیر در ۳۸ ماده تنظیم و به هیئت دولت تسلیم گردید.
هیئت دولت نیز در چند جلسه چندین ساعته آنرا مورد مطالعه دقیق قرار داده و پس از تأیید گزارش آن تهیه که امروز جناب آقای نخست وزیر تقدیم ریاست محترم مجلس شورای ملی نمودند.
بخود اجازه نمی‌دهم در مورد قضاوتیکه مجلسین شورای ملی و سنا و افکار عمومی نسبت به این آئین نامه خواهند کرد پیش گوئی نمایم، ولی با اطمینان و ایمان بعرض میرسانم که در تنظیم این آئین نامه روح مترقی انقلاب ششم بهمن، مفهوم واقعی قانون، حفظ حقوق حقه اشخاص و سهولت و سرعت اجرای قانون و همچنین ایجاد امنیت و روابط عادلانه در روستاها، و ازدیاد سطح کشت و تولید و بالاخره فراهم ساختن زندگی بهتر و درآمد بیشتر برای کشاورزان مورد توجه کامل بود. (صحیح است، احسنت).
امیدوارم این خدمت مورد قبول و توجه مجلسین قرار گرفته و با تصویب و ابلاغ آئین نامه بما اجازه دهند راهی که تا نیمه طی شده به انتهای برسانیم و هر چه زودتر فرصتی بدست آید که با تمام نیرو و امکانات برای عمران و آبادانی کشور قدمهای مفید و مؤثر برداشته شود. (انشاءالله).
وزارت کشاورزی با صرفه جوئی‌هائیکه در بکار بردن کارمندان و وسائل در کلیه سازمانهای خود نموده اکنون آمادگی دارد که بلافاصله پس از تصویب آئین نامه اجرای مواد الحاقی بقانون اصلاحات ارضی را در کشور شروع و با صحت و امانت و بی غرضی خاتمه دهد.
در اینجا سئوالی پیش می‌آید و این همان سؤالی است که تاکنون مکرر در کریدورهای مجلس شورای ملی و همچنین خارج مجلس از اینجانب بعمل آمده و آن سؤال این است:
- مگر برای اجرای مرحله دوم قانون اصلاحات ارضی آئین نامه به تصویب دولت وقت نرسیده بود؟ مگر این آئین نامه جزء لوایح دولت برای تصویب به مجلس شورای ملی و سنا تقدیم نشده.
علت تنظیم آئین نامه جدید و استرداد آئین‌نامه قدیم چیست وچه تفاوتی و اختلافی بین این دو آئین نامه هست.
اینجانب سعی می‌کنم باختصار با توجه بوقت محدودی که هست در این باره توضیح عرض کنم و در موقع طرح آئین نامه در کمیسیونهای مجلسین به تفصیل در باره آن بحث خواهد شد.
اگر اشتباه نکنم منظور از تهیه آئین نامه‌ها این است که قوانینی که از طریق آراء عمومی یا طرح در مراجع قانونگذاری به تصویب می‌رسد در برابر قانون اساسی پس از توشیح اعلیحضرت همایون شاهنشاه قطعیت یافته، جهت اجرای بدولت ابلاغ می‌گردد، بتوان بطریق صحیح و با توجه کامل به مفهوم و منظور قانونگذار بدون انحراف از مواد قانونی به مرحله اجرا در آورد معمولا آئین نامه‌ها برای تصویب به مجلسین داده نمی‌شود و این وظیفه به هیئت وزیران یا وزرای مسئول واگذار می‌گردد. دلیل این رویه هم این است که نه هیئت وزیران و نه وزیر مسئول مجاز نیستند آئین نامه‌ای تنظیم کنند که روح قانون را تغییر دهد یا چیزی از آن کسر با بدان اضافه نماید. که مخالف مفهوم قانون باشد (صحیح است).
در مورد آئین نامه اصلاحات ارضی که در تاریخ ۱۸ بهمن ماه ۱۳۴۱ از تصویب دولت گذشته در آخرین ماده آن قید شده که وزارت کشاورزی مأموری اجرای این تصویبنامه قانونی است.
در حقیقت تصویب آن را در حدود اختیارات مجلسین دانسته‌اند و بهمین دلیل است که این آئین نامه اکنون مطرح است وچون اجرای قانون مترقی اصلاحات ارضی از نظر اجتماعی و اقتصادی دارای اهمیت خاص و مورد توجه قاطبه ملت ایران است، بسیار کار بجائی شده که تصویب آن را در صلاحیت مجلسین گذارده‌اند.
با توجه به نکاتی که بعرض رسید حالا شمه‌ای در باره لزوم تغییراتی در آئین نامه قبل باستحضار می‌رسد. هیچ منظور بنده تنقید نیست هر کس راه صواب به نفع ملت پیدا کرد آن راه را باید انتخاب کرد اگر من هم راه اشتباهی بروم و کسی بعد از من بیاید راه صحیح تری انتخاب کند من از او سپاسگزار خواهم بود (احسنت) در قانون الحاقی به قانون اصلاحات ارضی که بتصویب ملی رسیده در ماده ۱ طرق اجرای قانون را بدین ترتیب ذکر نموده که عیناً قسمتی از آنرا قرائت می‌کنم:
ماده ۱- در مورد دهات و مزارعی که طبق قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی مشمول تقسیم نیست و در ملکیت اشخاص باقی مانده مالکین موظفند بیکی از سه صورت زیر عمل نمایند:
- الف: ملک خود را بر اساس معدل عایدات سه سال اخیر بدون در نظر گرفتن عوارض مطابق عرف محل برای مدت ۳۰ سال بزارع همان ملک اجاره نقدی بدهند.
- ب: ملک مزروعی خود را با تراضی به زارعین بفروشند.
- ج: اراضی آبی و دیم هر یک به نسبت بهره مالکانه مرسوم در محل بین زارعین و مالکین تقسیم نمایند.
این سه صورت هم روشن است و هم قاطع حال ببینیم در آئین نامه سابق اجرای این ماه بچه صورتی تنظیم گردیده، باز هم قسمتی از متن ماده ۱ آئین نامه را عیناً قرائت می‌کنم.
ماده ۱- مالکین که مساحت اراضی مزروعی آنان در مناطق مختلف کشور حداکثر معادل مساحت‌های مندرج در جدول ضمیمه است می‌توانند بیکی از صورتهای مندرج در بندهای الف وب این ماده عمل کند.
- الف- بر طبق تبصره‌های ۱و۲ ماده بیست و دوم قانون اصلاحات ارضی حقوق زارعین را خریداری و شخصاً یا بوسیله کارگر کشاورزی بزراعت بپردازند. ماده خوبی است منطبق با قانون هم هست.
- ب- مالکین مذکور در این ماده در صورت رضایت کتبی زارعین که باطلاع سازمان اصلاحات ارضی رسیده باشد مجازند امور زراعت را به ترتیبی که در این تاریخ معمول است ادامه دهند.
یعنی باقیمانده در همان وضع گذشته. یعنی باقیمانده همان وضعیت این برخلاف مفهوم قانون است قانون ما را موظف کرده است بیکی از سه طریق عمل کنیم اجازه نداده است که ما وضع موجود را حفظ کنیم این است که این تغییر را لازم دارد و باز در تکمیل این منظور در ماده ۲ آئین‌نامه چنین نوشته شده:
ماده ۲- مالکین که وسعت اراضی مزروعی آنها زائد بر میزان مذکور در ماده اول این آئین نامه است می‌تواند بطریق زیر عمل کنند:
- در حد نصاب مقرر در ماده اول بشرح همان ماده با زارعین رفتار، و نسبت به مازاد طبق بندهای الف و ب و ج ماده یک مواد الحاقی….
ماده ج به مواد الحاقی می‌گفت بر حسب نسق زراعی آنچه زمین هست تقسیم کنیم حالا بمن اجازه می‌دهند که من ۱۵۰ هکتار اول بر دارم و بعد تقسیم کنم این هم مخالف با روح قانون است البته باز هم تکرار می‌کنم هیچ قصد ایراد نیست ۶ ماه یکسال روی اینکار مطالعه شده است در آن موقع بین هفت بهمن و ۱۸ بهمن ده روز وقت بود و فرضت نبوده است ما فرصت کافی داشتیم و توانستیم این نکات را رعایت کنیم.
خوب توجه و دقت فرمائید که اگر قرار باشد سه صورت مندرج در مواد الحاقی بقانون اصلاحات ارضی بدین طریق مورد عمل قرار گیرد آیاد دیگر زمینی برای واگذاری به کشاورزی باقی خواهدماند؟ آیا مفهوم و روح مترقی قانون که برقراری عدالت اجتماعی است در این مورد تأمین شده؟ بیش از این ضرورت به توضیح نمی‌بینم اشخاص متفکری در اینجا گرد آمده‌اند و مسائل را خیلی خوب استنباط می‌فرمایند و تجزیه و تحلیل می‌کنند و خودشان در حقیقت متخصص اینکار هستند.
اما آئین‌نامه‌ای که اکنون برای بررسی و تصویب تقدیم مجلس شورای ملی گردیده:
در این آئین‌نامه که فرصت خواهد بود با دقت یکایک مواد آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد اصولی بشرح زیر رعایت گردیده:
- ۱- روح مترقی و مفهوم واقعی قانون بطور کامل حفظ شده.
- ۲- برای مالکان ضمانتهای کافی و سهولت زیاد جهت وصول بهره یا ارزش ملک یا اداره ملک بوجود آمده یعنی خرده مالک را ما دور نریخته‌ایم آنهم ملت ایران است طبقه مترقی ایران است (احسنت) رعایت حال او از هر جهت شده (احسنت).
- ۳- اصل بهبود وضع کشاورزی در کشاورزی در کشور و زندگی روستائیان مورد توجه قرارگرفته.
- ۴- برای علاقمندان بکار کشاورزی موجباتی فرهم گردیده که تحت حمایت مادی و معنوی دولت به توسعه کشاورزی در کشور به پردازند از این راه هم بر تولیدات اضافه می‌شود و هم برای تعدادی از کشاورزان که بیش از حد احتیاج در دهات تمرکز یافته‌اند ایجاد کار می‌شود. برای مقدار از کشاورزانی که بیش از حد لزوم در دهات متمرکز شده‌اند کار ایجاد خواهد شد.
- ۵- برای سهولت معاملات و فروش اراضی به زارعین اعتباراتی از طرف دولت پیش بینی شده. یعنی به زارعین خریدار ملک بانک اعتبارات کشاورزی را همان لحظه معامله یک سوم قیمت ملک را به کشاورزان وام می‌دهد که بتوانند زمین را خریداری کنند هم کشاورز می‌تواند ملک را بخرد هم مالک پول به دستش می‌رسد که بتواند زندگی بکند. (احسنت).
- ۶- برای مالکینی که بخواهند از امر ملک داری صرفنظر و به کارهای تولیدی دیگر بپردازند تسهیلاتی منظور شده. همان دادن پنجاه هزار تومان نقد در مقابل فروض املاکشان نیست که یک اعتباری در برابرشان قرار می‌گیرد که هر کاری بخواهند بتوانند بکنند.
- ۷- برای علاقمند ساختن مالیکن به امور صنعتی با سهیم کردن آنان در کارخانجات دولتی تسهیلاتی فراهم گردیده.
اجازه می‌خواهم کمی موضوع را تشریح کنم شاید کارخانجات دولتی در نظر آقایان خوش سابقه نباشند و همه بگویند این کارخانجاتی که ضرر می‌دهد چرا می‌خواهید به مردم بفروشید مال بدبیخ ریش صاحبش ولی او امری که شاهنشاه فرمودند باین ترتیب است فرمودند کارخانه‌ها را از نظر مدیریت و از نظر ماشین آلات و میزان بهره باید طوری اصلاح کنند که حداقف بهره ۶ درصد باشد والا تا بیست سی چهل درصد بایستی این کارخانجات منفعت بدهند پس ما کارخانه‌ای را واگذار خواهیم کرد که منفعت بده است و مانمی‌خواهیم کارخانه سیمانی که سالی شش میلیون تومان ضرر دارد آن را به مردم قالب بهره برداری انتفاعی نباشد اجازه فرمودند منحل کنیم حراج کنیم از بین برداریم پس ملاحظه میفرمائید که وقتی ما میگوئیم که سهام کارخانجات دولتی پشتوانه قانون اصلاحات ارضی است این نوع سهام است نه آن نوع سهامی که ضرر می‌دهد حالا حداقل شش درصد بهره دارد و سهم کارخانه ممکن است ۱۵ درصد و ۲۰ درصد بهره و درآمد داشته باشند یک پیشنهادی از کرمانشاه بما رسیده است کارخانه شاه آباد را می‌خواهد از ما خریداری کند می‌گویند با همین کارمند و کارگر و همین مشخصات ما حاضر بخریداری هستیم بر طبق ارزیابی که می‌شود ما بلافاصله پول خواهیم داد و بلافاصله دستور پرداخت تمامش را صادر می‌کنیم ببینیم چقدر مشکل حل می‌شود و چه رونق اقتصادی بوجود می‌آید.
- ۸-دستگاههای اعتباری کشور و بخصوص بانک کشاورزی البته اسم جدیدش بانک اعتبار کشاورزی و عمران روستائی است مکلف گردیده که طرحهای عمرانی و کمک با زدیاد سطح کشت و ازدیاد تولید در سطح کشت فعلی را حمایت نماید شاید در هر سالی اگر جناب آقای نخست وزیر اجازه بفرمایند عرض کنم حداقل سیصد میلیون بما مرحمت می‌فرمایند و جیب مرا پر می‌کند بتوانم با امتنان انجام بدهم (احسنت) (صادق احمدی- پس تعلیق بمحال شد) مطلقاً تعلیق به محال نیست و امیدوارم بشود هر چه گفتیم عمل کردیم و هر چه بگوئیم عمل خواهیم کرد (احسنت).
- ۹- سازمان مرکزی تعاون روستائی و کلیه شرکتهای تعاونی با کمک‌هائیکه به آنها می‌شود موظف به ارشاد کشاورزان و فراهم کردن وسائل زراعی آنان شده‌اند.
- ۱۰- و بالاخره برای مدتیکه هنوز یکی از صور قانون به مرحله اجرا در نیامده تشکیل شرکتهای سهامی زراعی پیش بینی شده که طبق آن رابطه بین مالک و کشاورز را بر اساس قابل اعتماد و متناسب با روز در خواهد آمد و هم به بهبود و وضع کشاورزی در کشور و زندگی کشاورزان و بهره‌مندی از مزایای زندگی کمک خواهد کرد.
اگر این را بخواهم تشریح کنم زیاد است شرح زیاد است ولی هر وقت اراده فرمودید در مورد این شرکت زارعی شرحو بسط کافی خواهم داد.
در خاتمه این جانب در این مکان مقدس و از پشت این تریبون مراتب حق شناس و سپاسگزاری کشاورزان ایران را به پیشگاه با عظمت اعلیحضرت همایون شاهنشاه که با خردمندی و دور اندیشی و شجاعت کم نظیر موجبات تحولات اجتماعی عظیم (مرتضوی- و بی نظیر) عظیم و بی نظیر را در کشور فراهم و چنین موهبتی به آنان ارزانی فرمودند تقدیم می‌نمایم (احسنت) و از همه کشاورزان کشور تقاضا دارم با مأمورین اصلاحات ارضی با توجه به خدا قانون و عدالت صمیمانه همکاری نمایند (احسنت) تا این تحول تاریخی آنطور که شایسته شأن و مقام ملت ایران است انجام پذیرد (انشاءالله- احسنت) سپاسگزارم که عرایضم را با حوصله و گاهگاهی با تأیید استماع فرمودید عرضم را خاتمه می‌دهم تا انشاء الله وارد بحث‌های طولانی‌تری در کمیسیونها می‌شویم (احسنت – احسنت).
- طرح و تصویب دو فوریت لایحه اجازه تشکیل کمیسیون مشترک جهت رسیدگی با آئین‌نامه اصلاحات ارضی
۴- طرح و تصویب دو فوریت لایحه اجازه تشکیل کمیسیون مشترک جهت رسیدگی با آئین‌نامه اصلاحات ارضی
رئیس- ماده واحده مربوط با اجازه اجرای آئین‌نامه اصلاحات ارضی قرائت می‌شود.
بطوریکه نمایندگان محترم استحضار دارند قانون مترقی اصلاحات ارضی که از مظاهر درخشنده انقلاب شاه و ملت است و اصول آن بتصویب ملت ایران رسیده است نظام نوین و عادلانه را جایگزین رسوم متروک ارباب و رعیتی نموده و با این اثر اجتماعی بزرگ خود موجبات رفاه و آسایش اکثریت ملت ایران را فراهم نموده است.
چون علاوه بر مسائل مربوط به اساس و کلیات اصلاحات ارضی وضع مقررات تکمیلی و اجرائی دیگری لازم بود که پس از تصویب آن مرحله دوم اصلاحات ارضی سریعاً به مورد اجراء گذاشته شود لهذا برای این منظور آئین‌نامه اصلاحات ارضی تنظیم و از نظر تسریع در امر اصلاحات ارضی ماده واحده راجع به اجازه اجراء آئین نامه مزبور پس از تصویب کمیسیون مشترک مجلسین بقید دو فوریت تقدیم و استدعای تصویب آن می‌شود.
ماده واحده مربوط به اجازه اجراء آئین نامه اصلاحات ارضی پس از تصویب کمیسیون مشترک مجلسین بدولت اجازه داده می‌شود آئین نامه اصلاحات ارضی را که متن آن ضمیمه این ماده واحده است پس از تصویب کمیسیون مشترک مجلسین به مورد اجرا بگذارد.
- تبصره- به منظور رسیدگی به آئین نامه مزبور در هر یک از مجلسین کمیسیون خاصی مرکب از پانزده نفر از نمایندگان که از طرف هر مجلس انتخاب می‌شوند تشکیل می‌گردد. کمیسیون مزبور با رعایت ماده۴ آئین نامه مشترک بین مجلسین آئین‌نامه اصلاحات ارضی را مورد رسیدگی قرار خواهد داد مصوبات کمیسیون مشترک قطعی و لازم الاجراء می‌باشد.
نخست وزیر- وزیرکشاورزی.
رئیس- این ماده واحده با دو فوریت تقدیم شده است فوریت اول آن مطرح است آقای صادق احمدی مخالفید بفرمائید.
صادق احمدی- مخالفت بنده علتش این است که هنوز نفهمیدم و با آئین نامه مجلس مثل اینکه تطبیق ندارد دو فوریت معنایش این است که طبع و توزیع بشود و در جلسه بعد در مجلس مطرح بشود اما اگر کمیسیون خاصی بنا است تشکیل بشود و باین آئین نامه رسیدگی کند دیگر دو فوریت یعنی چه؟ کمیسیون خاصی تشکیل می‌شود و البته خود کمیسیون تصمیم می‌گیرد در مورد رسیدگی کمیسیونها در هیأت رئیسه دو مجلس راجع باین تصویب نامه‌ها که بحث می‌کردیم بعضی از آقایان تذکر دادند که اساساً این وکالت در توکیل است که نمایندگان مجلس دریک امر بخصوص بیایند وکالت بدهند بیک عده‌ای که شما بیائید هر چه می‌خواهید تصویب کنید و این به منزله قانون است و راه حلی که پیدا شد این بود که این نوع تصمیمات کمیسیون مشترک بصورت آزمایش عمل بشود این یک مبحثی است.
رئیس- آین آئین نامه است قانون نیست.
صادق احمدی- آئین نامه دو فوریتی یعنی چه؟ اصلا با آئین نامه تطبیق نمی‌کند.
رئیس- دو فوریت برای ماده واحده است که کمیسیونی را تشکیل بدهند که باین آئین نامه رسیدگی کند.
صادق احمدی- پس بفرمائید ماده واحده برای تشکیل کمیسیون مشترک است بنده عرضی ندارم.
رئیس- بنابر این بفوریت اول این لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که با فوریت اول این لایحه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. فوریت دوم مطرح است مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) بفوریت دوم این لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه با فوریت دوم این لایحه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه طبع و توزیع می‌شود و در جلسه روز سه شنبه هفته آینده مطرح خواهد شد.
- طرح و تصویب یک فوریت لایحه راجع به تسهیل امور مالیاتی
۵- طرح و تصویب یک فوریت لایحه راجع به تسهیل امور مالیاتی
رئیس- فوریت لایحه تسهیل وصول مالیاتها مطرح است قرائت می‌شود.
با تقدیم لایحه تسهیلات وصول مالیاتها باستحضار میرساند:
تصویبنامه قانونی ۴۰۰۶۸ مورخ ۴۲/۶/۲۵ در مورد طرز وصول مالیات بردرآمد اصناف و پیشه وران و تصویبناهای قانونی شماره ۲۳۲۰-۴۲/۲/۱۵ موضوع نحوه رسیدگی به بقایای مالیاتی و مکمل آن بشماره ۵۶۶۶-۴۲/۴/۹ موضوع اصلاح پاره‌ای از مواد تصویبنامه مزبور نه تنها قسمتی از آن (موضوع مالیات پیشه‌وران) فقط مربوط نه تنها قسمتی از آن (موضوع مالیات پیشه‌وران) فقط مربوط بیک دوره مالیاتی بوده بلکه در تصویبنامه‌های مذکور طرز رسیدگی بپرونده‌های سایر مؤدیان مالیاتی برای سال ۴۳ باستثنای آنهائیکه مشمول مقررات سازمان تشخیص و وصول مالیاتهای مستقیم موضوع تصویبنامه قانونی شماره ۱۱۲۴-۴۲/۱/۱۵ شده‌اند روشن نگردیده است.
از طرفی وزارت دارائی در حین اجرای مقررات تصویبنامه‌های فوق‌الذکر بنقائص و اشکالاتی از قبیل نحوه رسیدگی و همچنین طرز تشکیل کمیسیونهای مالیاتی مواجه گردید که نتیجتاً موجبات عدم رضایت مؤدیان و بطؤکار و تعویق امر وصول مطالبات مالیاتی را فراهم آورده است.
برای حفظ عدالت مالیاتی در لایحه تقدیمی در ترکیب کمیسیونها تغییر کلی داده شده و برای رسیدگی باختلافات مالیاتی حضور مؤدی در هیأتهای حل اختلاف پیش بینی گردیده است بعلاوه نسبت به تشخیص مالیات اصناف وپیشه‌وران و وصول مطالبات جاری و مقوق تسهیلات کلی رعایت شده واهم مشکلاتی که در راه وصول مالیات دولت وجود داشته بصورت لایحه ضمیمه پیشنهاد گردیده که بقوانین موجودالحاق گردد.
هم اکنون هم وزارت دارائی مصروف بر تهیه و تدوین قانون مالیات بر درآمد جامع و مانعی است که با اصول سیاست اقتصادی دولت انطباق داشته و در طریق کم کردن رابطه بین مأمورین وصول مالیات و مؤدی مالیاتی سوق داده شود.
نظر باینکه تا نیل بدین مقصود بمدتی وقت و مطالعه نیاز خواهد بود اینک به منظور رفع اهم اشکالات سازمان وصول مالیات لایحه پیوست را با قید یک فوریت تقدیم می‌دارد.
- نخست وزیر - حسنعلی منصور.
- وزیردارائی - امیر عباس هویدا.
ماده ۱- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود که در هر حوزه یا رشته‌ای از امور مالیاتی که مقررات تصویب نامه قانونی شماره ۱۱۲۴-۱۳۴۲/۱/۲۴ سازمان تشخیص مالیات مستقیم در آن حوزه یا رشته به موقع اجراء گذارده نشده است و همچنین در مورد بقایای مالیاتی حوزه تهران اختلافات مربوط به مالیاتهای مستقیم سال ۱۳۴۳ و سالهای بعد را براساس مقررات تصویبنامه قانونی تصفیه بقایای مالیاتی بشماره ۲۳۲۰-۴۲/۲/۱۵ و تصویب نامه‌های مکمل آن بشماره ۵۶۶۶-۴۲/۴/۹ و۴۰۰۶۸-۴۲/۶/۲۵ با رعایت اصلاحاتی که ذیلا بعمل آمده است رسیدگی و حل و فصل کند.
ماده ۲- کمیسیونهای توافق موضوع بند (الف) ماده یکم تصویب نامه شماره ۲۳۲۰-۴۲/۲/۱۵ به منظور رسیدگی باختلافات مالیاتی از سال ۴۳ به بعد از اعضاء ذیل تشکیل خواهند شد:
- الف- دو نفر نماینده دارائی در مرکز بانتخاب وزارت دارائی و در حوزه ادارات دارائی مستقل شهرستانها بانتخاب رئیس اداره دارائی.
- ب- یکنفر نماینده مؤدی بر طبق مفاد بند «ج» ماده ۳ این قانون.
- تبصره ۱- مدت قبول در خواست توافق مذکور در بند «ب» ماده یکم تصویبنامه شماره ۲۳۲۰-۴۲/۲/۱۵ سی روز از تاریخ انتشار آگهی ادارات دارائی برای هر سال در هر حوزه خواهد بود.
- تبصره ۲- مفاد بند «ه» و قسمت اول بند «د» ماده ۳ این قانون در مورد کمیسیونهای توافق نیز لازم الرعایه خواهد بود.
- تبصره ۳- مدت مقرر در بند ج ماده ۱ تصویبنامه ۲۳۲۰-۴۲/۲/۱۵ برای هر سال مالیاتی ۶ ماه از تاریخ تشکیل کمیسیونهای توافق خواهد بود.
ماده ۳- بجای هیئتهای عالی حل اختلاف موضوع بند (و) ماده (۱) تصویبنامه شماره ۲۳۲۰-۴۲/۲/۱۵ تصفیه بقایا در هر یک از نقاطی که اداره دارائی دائر است هیئت یا هیئتهائی بنام هیئت حل اختلافات مالیاتی مرکب از سه نفر عضو اصلی و بقدر کافی عضو علی‌البدل از اشخاص زیر تشکیل و بترتیب ذیل نسبت باختلافات مالیاتهای مستقیم رسیدگی خواهد شد:
- الف- یکنفر نماینده دارائی در مرکز بانتخاب وزارت دارائی و در حوزه‌های تابع پیشکاری بانتخاب پیشکار دارائی و در ادارات دارائی مستقل شهرستان بانتخاب رئیس دارائی.
- ب- یکنفر قاضی در مرکز بانتخاب وزارت دادگستری و در سایر نقاط بانتخاب رئیس دادگستری و یا رئیس دادگاه محل و در نقاطی که دادگاه تشکیل نشده فرماندار یا بخشدار محل یا نماینده آنها در هیئت شرکت خواهند کرد.
- ج- یکنفر نماینده اطاق بازرگانی محل برای رسیدگی باختلافات مالیاتی بازرگانانو شرکتها و نماینده اطاق صنایع برای رسیدگی باختلافات کارخانجات و مؤسسات صنعتی و معدنی و برای رسیدگی بسایر اختلافات از نمایندگان حرف و مشاغل بنا بدعوت پیشکار یا رئیس دارائی و در نقاطی که اطاق بازرگانی یا صنایع دائر نشده یکنفر بازرگان یا معتمد محل بمعرض انجمن شهر و در صورتیکه انجمن شهر تشکیل نشده باشد به معرفی فرماندرا یا بخشدار محل.
تشخیص اینکه برای رسیدگی به پروندهای نماینده اطاق بازرگانی یا صنایع و معادن یا نماینده حرف و مشاغل باید شرکت کند و با اداره دارائی می‌باشد.
- د- برای رسیدگی به پروندهای مالیاتی در هیئتهای حل اختلاف باید از مؤدی دعوت شود و در صورتیکه دفعه اول حضور نیافت برای بار دوم منتهی ظرف یکماه از او دعوت و در حدود مقررات مربوطه و با توجه باظهارات و دلائل طرفین به موضوع مورد اختلاف رسیدگی و رأی صادر خواهد شد.
عدم حضور مؤدی در دفعه دوم مانع رسیدگی هیئت و صدور رأی نیست و رأی هیئت باید موجه و متکی بدلیل باشد.
- ه- فاصله بین ابلاغ دعوت نامه بمؤدی و روز جلسه رسیدگی هیئت نباید کمتر از پنج روز باشد.
- تبصره ۱- اختلافات مالیاتهای مستقیم مربوط به قبل از سال ۴۳ نیز از لحاظ ترتیب رسیدگی و قطع و فصل مشمول مقررات این ماده خواهد بود.
- تبصره ۲- تعیین جرائم مالیاتی در صلاحیت هیئتهای حل اختلاف نبوده و فقط بر طبق آئین نامه جرائم مالیاتی موضوع ماده ۱۷ قانون مالیات بر درآمد سال ۳۵ قابل وصول خواهد بود.
- تبصره ۳- آراء صادره از هیئتهای نامبرده باکثریت قطعی و لازم‌الاجراء است.
ماده ۴- در صورتیکه آراء صادره از هیئتهای عالی حل اختلاف موضوع تصویبنامه شماره ۲۳۲۰-۴۲/۲/۱۵ ظرف دو ماه از تاریخ اجراء این قانون مورد اعتراض مؤدی واقع شود با رعایت کلیه مقررات مذکور در ماده ۶ تصویبنامه شماره ۴۰۰۶۸-۴۲/۶/۲۵ قابل رسیدگی در هیئت حل اختلاف مقرر در ماده ۳ این قانون خواهد بود. ولی این حکم شامل مؤدیانیکه بدهی مالیاتی خود را پرداخت یا تقسیط کرده‌اند و همچنین پرونده‌هائیکه در اجراء ماده (۶) تصویبنامه شماره ۴۰۰۶۸-۴۲/۶/۲۵ مورد تجدید رسیدگی واقع شده و نسبت به آنها رأی صادر گردیده نخواهد بود و این ماده جانشین ماده ۶ مذکور می‌باشد.
- تبصره- آرائیکه از هیئتهای حل اختلاف در این مورد صادر می‌شود نباید کمتر از مبلغ مورد قبول یا پرداختی مؤدی نسبت بهرحال مالیاتی باشد.
ماده ۵- آراء قطعی صادره از کمیسیونهای مالیاتی سابق اعم از کمیسیونهای مالیاتی و عالی مالیاتی که باستناد ماده ۱۳ قانون اصلاح قانون مالیات بردرآمد مصوب خرداد سال ۱۳۳۹ قبل از تصویب تصویبنامه شماره ۲۳۲۰ –۴۲/۲/۱۵ و یا ظرف یکماه مهلت مذکور در بند (ک) ماده یکم تصویبنامه نامبرده مورد شکایت مؤدیان واقع شده و تا تاریخ تصویب این قانون هنوز در باره آنها تصمیمی اتخاذ نگردیده بشرط موافقت وزیر دارائی قابل طرح و تجدید رسیدگی در هیئتهای حل اختلاف مالیاتی می‌باشد. مفاد تبصره ماده۴ این قانون در این مورد لازم الرعایه خواهدبود. مؤدیانیکه بدهی مالیاتی خود را تأدیه یا تقسیط کرده‌اند مشمول این حکم نخواهند شد.
ماده ۶- مالیات بردآمد سال ۱۳۴۳ به بعد پیشه‌وران مذکور در تبصره ۱ ماده قانون مالیات بردرآمد مصوب فروردین ۳۵ و همچنین پیشه ورانیکه طبق تبصره ۳۰ قانون بودجه سال ۱۳۳۶ کشور به تشخیص وزارت دارائی در ردیف پیشه وران فوق‌الذکر دانسته شده و یا خواهند شد ولواینکه مشمول تبصره ۲ ماده ۵ قانون مالیات بر درآمد مصوب فروردین ۱۳۳۵ باشند مقطوعاً بترتیب ذیل تشخیص و وصول خواهد شد.
- الف- پیشه‌ورانی که دارای سابقه مالیاتی قطعی از سال ۳۵ به بعد بوده و مشمول مالیات مقطوع سال ۴۲ شده‌اند مالیات سال ۴۳ آنها به میزان مالیات ۴۲ تشخیص و وصول خواهد شد.
- تبصره- مؤدیان فوق مکلفند مالیات مزبور را منتهی ظرف مدت ۲ ماه ازتاریخ انتشار آگهی وزارت دارائی بپردازند والا مشمول جریمه به میزان صدی ده اصل مالیات و زیان دیر کرد به مأخذ صدی یک در ماه از تاریخ پایاین دو ماه مذکور خواهند بود.
- ب- مالیات سال ۴۳ سایر مشمولین این ماده عبارت خواهد بود از حد متوسط مالیات سالهای ۳۸ لغایت ۴۲ آنها باضافه ۱۰ درصد.
- تبصره ۱- مؤدیان اخیرالذکر موظفند ظرف مدت دو ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی مربوط به بقایای مالیاتی تا سال ۴۲ مالیات سال ۴۳ خود را پرداخت و منتهی تا پایان سال ۴۳ بقایای مالیاتی قطعی خود را نیز واریز نمایند والا در مورد هر سال علاوه بر مالیات مقرر مشمول جریمه به میزان ۲۰ درصد اصل مالیات و همچنین زیان دیرکرد بمأخذ صدی یک در ماه از تاریخ ابلاغ رأی قطعی بقایای مالیاتی خواهدبود.
در مورد این دسته از مؤدیان در صورتیکه رأی قطعی مربوط به بقایای مالیاتی تا سال ۴۲ قبل از اجرای این قانون بانان ابلاغ شده باشد مبدأ احتساب دو ماه مذکور در فوق از تاریخ اجرای این قانون منظور می‌گردد.
- تبصره ۲- ادارات دارائی مکلفند ظرف مدت ششماه از تاریخ اجراء این قانون اختلافات مالیاتی تا سال ۴۲ این دسته از مؤدیان را بوسیله مراجع مالیاتی قطع و فصل نمایند.
- تبصره ۳- پیش آگهی‌های قطعی شده از لحاظ اجراء مقررات این بند جزؤ سابقه قطعی محسوب نخواهد شد.
- ج- مالیات سال ۴۳ پیشه‌ورانی که سابقه مالیاتی قبل از سال ۴۲ ندارند مشمول ماده ۷ قانون اصلاح مالیات بردرآمد مصوب تیرماه ۳۷ خواهند بود.
ماده ۷- مهلت مذکور در ماده ۴ تصویبنامه شماره ۳۱۳۰۴-۴۰/۱۰۲۸ نسبت به مالیات سال ۴۲ تا آخر تیرماه ۴ تمدید می‌شود.
ماده ۸- مرجع تعیین ضرائب مالیاتی که فقط در تهران تشکیل می‌شود کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارتخانه‌های دارائی و اقتصاد و بانک مرکزی ایران و اطاقهای بازرگانی و صنایع و معادن خواهد بود.
وزارت دارائی موظف است آئین‌نامه اجرائی این ماده را برای مرکز و پیشکاریها و ادارات دارائی شهرستانها تدوین و بمورد اجراء بگذارد. تصمیمات مرجع مزبور با کثریت مناط اعتبار خواهدبود.
در اول بهمن ماه هر سال کمیسیون فوق‌الذکر در تهران تشکیل و ضرائب مالیاتی سال بعد را منتهی تا پایان اسفند ماه همان سال و برای مالیات سال ۴۳ ضرائب این سال را تعیین خواهد نمود.
- تبصره ۱- بوزارت دارائی اجازه داده می‌شود که ضرائب مالیاتی سال ۴۲ تهران را که بوسیله کمیسیون پنج نفری مرکب از نمایندگان وزارتین دارائی و اقتصاد و اطاقهای بازرگانی و صنایع و بانک ملی ایران و برای اجرای تصویبنامه شماره ۱۱۲۴-۴۲/۱/۲۴ نسبت به حوزه یا رشته‌های مالیاتی قبلا تعیین واجراء شده کماکان اجراء نماید.
- تبصره ۲- نسبت به مالیاتهای تا آخر سال ۴۲ شهرستانها و در تهران در مورد رشته مالیاتیکه نسبت به آنها لایحه سازمان تشخیص اجراء نشده است ضرائب مالیاتی مصوبه سابق عمل خواهد شد.
ماده ۲- مرجع رسیدگی بشکایات ناشی از اقدامات اجرائی راجع به مطالبه کلیه مالیاتها اعم از مستقیم و غیر مستقیم و عوارضی که بوسیله دولت وصول می‌شود هیئتهای حل اختلاف مالیاتی خواهند بود.
بشکایت مزبور بفوریت و خارج از نوبت رسیدگی شده و آراء صادره از هیئتهای نامبرده باکثریت قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد.
- تبصره ۱- مفاد این ماده راجع بمالیاتهای غیر مستقیم و عوارض شامل مواردی نیز می‌شود که شاکی ادعا کند اساساً مطالبه بدون مجوز است و مستند قانونی ندارد.
- تبصره ۲- شکایات اجرائی نسبت به مالیاتهای مستقیم اعم است از اینکه شکایت صرفاً از نحوه عملیات اجرائی و یا از این جهت باشد که مالیات قبل از قطعیت به موقع اجراء گذاشته شده است در صورت اخیر هرگاه مرجع مربوط شکایت را وارد دانست ضمن صدور رأی بر بطلان اجرائیه اختیار دارد که نسبت بمالیات مستقیم موضوع اجرائیه با مؤدی توافق یا ماهیهً وارد رسیدگی شود و رأی بدهد.
ماده ۱۰- وزارت دارائی می‌تواند حل و فصل پرونده‌های مالیاتی مطروح در کمیسیونهای توافق و هیئتهای حل اختلاف و همچنین رسیدگی بعملیات اجرائی موضوع ماده ۹ این قانون را عندالاقتضاء بحوزه دیگری جهت رسیدگی ارجاع نماید.
ماده ۱۱- در صورتیکه معلوم شود که مراجع مالیاتی سابق یا هیئتهای حل اختلاف موضوع این قانون در محاسبه مالیات اشتباه کرده‌اند رفع اشتباه محاسباتی با هیئتهای اخیرالذکر خواهدبود.
ماده ۱۲- تبصره ذیل به بند (الف) ماده ۱۲ قانون اصلاح قانون مالیات بر درآمد مصوب اول تیرماه سال ۱۳۳۷ اضافه می‌شود.
- تبصره- پرداخت کنندگان درآمدهای نزولی و اتفاقی ملکفند نسبت به معاملاتیکه از تاریخ اجرای این قانون بعمل می‌آورند در هر مورد که درآمدهای مذکور را می‌پردازند مالیات را به نرخ مقرر کسر و ظرف سی روز با سیاهه‌ای متضمن نام و مشخصات دریافت کننده و میزان درآمد پرداختی باداره دارائی محل تسلیم کنند و در غیر این صورت با دریافت کننده متضامناً مسئول پرداخت مالیات خواهند بود.
ماده ۱۳- اجازه قبول ملک بجای وجه نقد در مورد مالیات بر ارث موضوع ماده ۳ تصویبنامه شماره ۴۰۰۶۸-۴۲/۶/۲۵ لغو می‌شود.
ماده ۱۴- مقصود از مفاد تبصره ۳۸ قانون بودجه سال ۳۹ هر بطری یا ظرف دیگر نوشابه‌های غیرالکلی بوده است که با وسائل ماشینی تهیه می‌شود و عوارض مقرر در تبصره مزبور شامل نوشابه‌های غیرالکلی که با وسائل دستی و غیرماشینی تهیه شده و یا خواهد شد نیمگردد.
ماده ۱۵- کلیه شرکتها موظفند یک نسخه از بیلان منتشره در روزنامه رسمی موضوع ماده ۳ تصویب نامه شماره ۲۶۲۱۲-مورخ ۴۰/۸/۲۷ و یا یک نسخه از روزنامه کثیرالانتشار موضوع تبصره الحاقی ماده مزبور را بادارات دارائی تسلیم نمایند.
ماده ۱۶- کلیه مقررات مخالف این قانون ملغی می‌گردد.
رئیس- یک فوریت این لایحه مطرح است. آقای کیهان یغمائی مخالفید؟
کیهان یغمائی- موافقم.
رئیس- مخالفی ندارد؟ (اظهاری نشد) بنابراین چون مخالفی نیست بفوریت این لایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد. به کمیسیون دارائی فرستاده می‌شود.
- قرائت طرح پیشنهادی راجع به عدم نشر وقایع جنائی
۶- قرائت طرح پیشنهادی راجع به عدم نشر وقایع جنائی
رئیس- طرحی از طرف عده‌ای از نمایندگان رسیده که قرائت می‌شود.
مقام منبع ریاست مجلس شورای ملی – چون انعکاس جزئیات وقایع جنائی در جراید و مجلات در روحیه خوانندگان خصوصاً نسل جوان سوء اثر دارد و برخی از جوانان کم تجربه وضعیف النفس را گمراه و وادار بارتکاب جرم یا خودکشی می‌نماید امضاءکنندگان ماده واحده زیر را تقدیم و تقاضای رسیدگی و تصویب آنرا بقید یک فوریت مینمائیم:
ماده واحده- درج مشروح وقایع و محاکمات جنائی و خودکشی‌ها و مطالب منافی عفت عمومی و مخالف اخلاق حسنه و موضوعات خانوادگی و ناموسی بهر صورت در جراید و مجلات و کتب و هر نوع نشریه دیگر ممنوع است مرتکب بحبس تأدیبی از سه ماه تا یکسال و تأدیه غرامت از یکهراز تا ده هزار ریال محکوم می‌گردد و طبق ماده ۲۸ قانون مطبوعات مصوب سال ۱۳۳۴ نسبت به توقیف نشریه اقدام خواهدشد.
- صادق احمدی- مهدی شیخ الاسلامی- ایرج مهرزاد- عبدالحسین طباطبائی- عزت‌الله اوزار- جاوید- طهماسبی- ابوالفضل حاذقی- بالاخانلو- کبیری- فضل‌الله پروین- دکتر اسفندیاری- روستا دکتر حاتم.
رئیس- با اجازه آقایان فوریت این طرح درجلسه آینده مطرح خواهد شد.
دکتر الموتی- قانون مطبوعات را که وعده فرمودند بیاورند تمام این اشکالات رفع می‌شود.
رئیس- آقای نخست وزیر فرمایشی داشتید بفرمائید
نخست وزیر- لازم بود از رأی قاطعی که نمایندگان محترم مجلس به دو فوریت ماده واحده آئین نامه اصلاحات ارضی و همچنین نسبت به یک فوریت لایحه قانونی که تقدیم شده است برای تسهیلات وصول مالیات، دادند نهایت تشکر و امتنان خودم را باستحضار نمایندگان محترم برسانم البته این اولین باری نیست که نمایندگان محترم با این قطعیت و توجه نسبت به مسائل مملکتی اظهار نظر می‌کنند بلکه این آرزوی همگی شما است و احساس شده که هر وقت مسائل بصورت اساسی و ملی در مجلس شورای ملی مطرح می‌شود یک قاطعیت رأی و یک اتفاق نظری بهر ترتیب و صورت مابین همه موجود است بنده خواستم از صمیم قلب از ریاست محترم مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم تشکر کنم و امیدوارم که این آراء قاطع نمایندگان موجب تقویت نیروی مجریه مملکت و خدمتگذاری دولت بشود (نمایندگان – انشاءالله).
دکترالموتی- لایحه مطبوعات را هم بفرمائید زودتر بدهند.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع باستخدام بیست نفر برای آسایشگاه مسلولین تبریز و مؤسسات بهداری آذربایجان شرقی و ارسال به مجلس سنا
۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع باستخدام بیست نفر برای آسایشگاه مسلولین تبریز و مؤسسات بهداری آذربایجان شرقی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش راجع به استخدام بیست نفر کمک پرستار- آشپز- سرایدار- انباردار جهت آسایشگاه مسلولین تبریز مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور اقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۱۶۱۴-۱۳۴۲/۱۰/۲۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به اجازه استخدام بیست نفر کمک پرستار- آشپز- سرایدار- انباردار جهت آسایشگاه مسلولین تبریز و سایر مؤسسات بهداری آذربایجان شرقی را که گزارش شور اول بشماره ۶۷۵ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.
ماده واحده- وزارت بهداری مجاز است برای رفع احتیاجات استخدامی آسایشگاه مسلولین تبریز و سایر مؤسسات بهداری آذربایجان شرقی تعداد ۲۰ نفر کمک پرستار و آشپز – سرایدار- انباردار در صورت وجود اعتبار استخدام نماید.
مخبر کمیسیون اموراستخدام- مهندس آراسته.
گزارش شور دوم از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری در جلسه ۲۲ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۱۶۱۴-۱۳۴۲/۱۰/۲۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به اجازه استخدام بیست نفر کمک پرستار- آشپز- سرایدار- انباردار جهت آسایشگاه مسلولین تبریز و سایر مؤسسات بهداری آذربایجان شرقی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداده و گزارش کمیسیون امور استخدام را در اینمورد عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورا ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون بهداری- دکتر کیان.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به ملجس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۳ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۱۶۱۴-۱۳۴۲/۱۰/۲۸ ارسالی از مجلس سنا راجع به اجازه استخدام بیست نفر کمک پرستار، آشپز، سرایدار، انباردار جهت آسایشگاه مسلولین تبریز ومؤسسات بهداری آذربایجان شرقی را برای شور دوم رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون امور استخدام را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع باجازه فروش پنجاه هکتار از اراضی کرج بسازمان اردوی کار و ارسال به مجلس سنا
۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع باجازه فروش پنجاه هکتار از اراضی کرج بسازمان اردوی کار و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش مربوط به اجازه فروش پنجاه هکتار از اراضی کرج به سازمان اردوهای کار مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور درجلسه ۵ بهمن ماه ۱۳۴۲ با حضور آقای فرهودی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۲۶/ ق۱۳ دولت راجع به اجازه فروش پنجاه هکتار از اراضی کرج بسازمان اردوهای کار را که به شماره ۳۲۹ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و با توجه به پیشنهاد واصله گزارش شور اول را با اصلاح تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید:
ماده واحده- شهرداری تهران مجاز است یک قطعه زمین محصور به مساحت پنجاه هکتار واقع در کرج را که طبق قانون فروش خالصجات مصوب سی‌ام آبانمان سال ۳۴ جهت تأسیس تیمارستان اختصاص یافته و فعلا در اختیار سازمان اردوهای کار می‌باشد بصورت نقد با احتساب قیمت زمین و هزینه‌هائیکه از طرف تیمارستان برای دیوار و آب و برق نموده‌اند بسازمان مزبور فروخته و وجه آنرا منحصراً در اختیار بیمارستان روانی رازی بگذارند تا به مصرف ساختمانهای لازم برای توسعه بیمارستان روانی رازی برسانند.
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون کشور- حسام‌الدین رضوی.
گزارش شور دوم ازکمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۴۲/۱۲/۱۴ لایحه شماره ۸۲۶/ ق۱۳-۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به اجازه فروش پنجاه هکتار از اراضی کرج به سازمان اردوهای کار را که بشماره ۳۲۹ چاپ شده است برا شور دوم با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارائی مطرح و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد تأیید نمود و اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارائی- دکتر یزدان پناه.
گزارش شور دوم از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی
کمیسیون بهداری با حضور آقای دکتر دیبا معاون وزارت بهداری لایحه دولت راجع به اجازه فروش پنجاه هکتار از اراضی کرج به سازمان اردوهای کار را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بهداری- دکتر کیان.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهار نشد) درکلیات آخر هم نظری نیست؟ (اظهار نشد) به این ماده واحده با ورقه رأی می‌گیریم.
(اسامی نمایندگان بترتیب زیر بوسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)
- دکتر کلالی- دکتر سام- مهندس جلالی نوری- مجد- خواجه نوری- دکتر شفیع امین- دکتر مصباح زاده- موقر- مهندس والا- بوشهری- معتمدی- مرتضوی- دکتر خطیبی- موسوی ماکوئی-دکتر جعفری- روستا- اوزار- مصطفوی نائینی- دکتر مهندس بهبودی- دکتر امامی خوئی- دکتر مبین- دکتر ضیائی- رضوی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولتشاهی- بانو دکتر فرخ روپارسای- بانو جهانبانی- بانو تربیت – قراچرولو- امیراحمدی- صائبی- باغمیشه- حق شناس- صائب- سیفی- دکتر پور هاشمی- دکتر اسفندیاری- بانو نفیسی- دکتر بقائی یزدی- پاینده- دکتر قراگزلو- بختیار بختیاریها- ظفر- دکتر اعتمادی- آقایان- فیصلی- مهندس عطائی- موسوی- دکتر سعید- دکتر رهنوردی- مهندس معینی- کنگرلو- دکتر وحیدنیا- نیری- ریگی- دکتر کیان- مهندس ارفع- پروین- شاخوئی- البرزی- محدث زاده- لفوطی- محسنی مهر- پاک ذات- غلام نیاکان- هیراد- دکتر صاحب قلم- ویلیام ابراهیمی- ذبیحی سلطان احمدی- حاج باغلو- آقا میرارسنجانی- پژند- ضابطی طرقی- شفیعی پور- کرمانی- مبارکی- ساگینیان- طهماسبی- امام مردوخ- مافی- مهندس برومند- مهندس صائبی- دکتر یزدان پناه- روحانی- دکتر حاتم- توسلی- دکتر فربود- پزشکی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر رضوانی- دکتر معتمد وزیری- دکتر رشتی- شیخ‌الاسلامی- میرهادی- اقبالی- سرتیپ پور- امینی- خراجی- حسینی- حاذقی- پرویزی- ملک زاده آملی- میرافضل- بالاخانلو- بدرصالحیان- جهانشاهی- حبیبی- قلعه جوقی- علی مرادی- حکمت یزدی- اولیاء- متولی باشی- مهندس کیا- رهبر- کلانتر هرمزی- طالب زاد رودسری- مهندس انصاری- دکتر زعفرانلو- دکتر مدنی- مهندس بهبودی- دکتر مهدیزاده- مهندس عدلی- مهندس مجتهدی – مهندس آصفی- مهندس آراسته – مهندس صدقیانی- مهندس مالک- مهندس معینی زند- دکتر یگانگی- حکیمیان- فخر طباطبائی- دیهیم – نکوزاد- همایونی- دکتر حکمت- رامبد- کورس- کشفی- دکتر غنی- فولادوند- نصیری- آموزگار- پورادبی- نوربخش- بهادری- قاسم مرادی- جهانگیری- تبریزی- فهیمی- یعقوب تهرانی- اهری- زهتاب فرد- دکتر حکیم شوشتری- کیوان- دکتر رمضانی- مهندس ریاحی- کسرائی- مهندس کمانگر- سعید وزیری- احتشامی- مهندس جلالی- دکتر عدل- مهندس اسدی سمیع- مهندس زرآور- مهندس زنجانچی- دکتر نجمی- ثامنی- مهندس اخوان- زند- مهندس پروشانی- ادیب سمیعی- دکتر سامیراد- یغمائی- دکتر اسدی- سلیمانی کاشانی- ناروئی- مهرزاد- طباطبائی- رجائی- ایلخان- کمالوند- صفی پور- دکتر صالحی- کبیری- شکیبا- جاوید- مهندس ریاضی- دکتر صالحی- کبیری- شکیبا- جاوید- مهندس ریاضی- دکتر الموتی- دکتر مهذب- صادق احمدی.
(آراء ماخوذه شماره شد و نتیجه بقرار زیر اعلام گردید).
- ورقه سفید موافق ۱۵۳ رأی
- ورقه سفید بی اسم علامت امتناع یک برگ.
رئیس- لایحه با ۱۵۳ رأی موافق بتصویب رسید و برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
اسامی موافقین
- آقایان احتشامی- محسنی مهر- دکتر اسفندیاری- روحانی- دکتر مدنی- مهندس مالک- مهندس زرآور- بانو ابتهاج سمیعی- مهندس آصفی- مهندس اسدی سمیع- امیر احمدی- زند- مهندس آصفی- مهندس اسدی سمیع- امیر احمدی – زند- مهندس کمانگر- نصیری – دکتر اسدی- باغمیشه- پاک ذات- مرتضوی- کورس- کشفی- هیراد- دکتر صاحب قلم- ملک زاده آملی- خواجه نوری- ویلیام ابراهیمی- موسوی ماکوئی- دکتر بقائی یزدی پرویزی- صائبی- مهندس ریاضی- مهندس معینی- دکتر غنی- امینی خراجی- موسوی کبیری- رامبد- ثامنی- دکتر مبین- دکتر حکمت- کیهان یغمائی- مهندس صائبی- مهندس رنجانچی- بالاخانلو- کلانترهرمزی- بانو دکتر پارسای- دکتر عدل طباطبائی- مهندس مجتهدی- دکتر خطیبی- فضل‌الله پروین- معتمدی- ایلخان- مهندس عطائی- مهندس ریاحی- صادق احمدی- مهندس برومند- کسرائی- پاینده- شکیبا- دکتر امامی خوئی- دکتر صالحی- دکتر یزدان پناه- اوزار- دکتر قراگزلو- مافی- شیخ الاسلامی- دکتر حکمی شوشتری- روستا- بانو جهانبانی- دکتر سعید – دکتر کلالی- دکتر رشتی- مهندس معینی زند- رهبر- محدث زاده- میرهادی- شاخوئی- دکتریگانگی- حق شناس- طالب زاده رودسری- اقبالی- سرتیپ حکیمیان- ریگی- بانو دکتر دولتشاهی- مهندس عدلی- مهندس صدقیانی- دکتر معتمد وزیری- پزشکی- جاوید- دکتر سامیراد- دکترپورهاشمی- دکتر نجیمی-مجد – کنگرلو- سیفی- البرزی- دکتر کیان- لفوطی- غلام نیاکان- موسوی- قراچورلو- علی مرادی- حاذقی- ادیب سمیعی- حسینی- زهتاب فرد- چهانشاهی- قاسم مرادی- نوربخش- دکتر مهندس بهبودی- پورادبی- بهادری- حاجی باغلو- دکتر رهنوردی- پژند- نیری- مهندس بهبودی- ضابطی- طرقی- بختیار بختیاریها- دکتر رضوانی- جهانگیری- دکتر وحیدنیا- دکتر اعتمادی- طباطبائی- شفیعی- پورکرمانی- ذبیحی سلطان احمدی- میرافضل- اولیاء ظفر- تبریزی- دکتر موثقی- مصطفوی نائینی- بدرصالحیان- حبیبی- ساگینیان- فهیمی- مبارکی- رجائی- دیهیم- کمالوند- امام مردوخ- دکتر زعفرانلو- بانو تربیت- بانو نفیسی- مهندس جلالی- فخر طباطبائی- دکتر مهذب- صفی پور- تهرانی- دکتر الموتی- فولادوند- دکتر رمضانی- دکتر جعفری- مهندس والا- دکتر مهدی زاده- دکتر غلامرضا عدل.
- اخطار نظامنامه‌ای آقای دکتر مهندس ناصر بهبودی
۹- اخطار نظامنامه‌ای آقای دکتر مهندس ناصر بهبودی
رئیس- آقای مهندس ناصر بهبودی اخطار نظامنامه داشتید؟ بفرمائید.
مهندس ناصر بهبودی- با اجازه مقام ریاست ماده ۱۴۵ آئین نامه داخلی را قرائت می‌کنم:
ماده ۱۴۵- ترتیب اخذ رأی با اوراق بقرار ذیل است هر نماینده دارای دو نوع ورقه یعنی ورقه سفید و کبود است که اسم آن نماینده روی آن چاپ شده ورقه سفید علامت قبول و ورقه کبود علامت رد است هنگام اخذ رأی که حتماً بایست در محل نطق بعمل آید اسامی نمایندگان یک یک بوسیله یکی از منشیان از ردیف اول سمت راست رئیس خوانده می‌شود و پس از آنکه حضور او در مجلس معین شده مقابل اسم او علامت گذارده و ازطرف هیئت منشیان ثبت می‌گردد و نماینده‌ایکه اسم او قرائت شد در محل نطق حاضر می‌شود و رأی موافق یا مخالف خود را به منشی می‌دهد که پس از ملاحظه آنرا در ظرفی که در محل نطق گذارده شده بیندازد اشخاصی که به محل نطق نروند یا بروند ولی ورقه ندهند و یا بعد از اعلام رأی از تالار جلسه خارج شوند ممتنع محسوب می‌گردند.
- تبصره- هیئت رئیسه بعد از سایرین باید رأی بدهند.
متاسفانه قسمت آخر ماده ۱۴۵ مراعات نمی‌شود و آقایانیکه در مجلس تشریف ندارند از طرف آقایان منشی‌ها قرائت می‌شوند و صدا می‌زنند که بیایند رأی بدهند ملاحظه بفرمائید آنهائی که در مجلس نیستند و غایب هستند در صورت آراء اسمشان ثبت است (صحیح است).
رئیس- تذکری که آقای دکتر مهندس بهبودی فرمودند در یک قسمت کاملاً صحیح است و بنده باید اینجا توجه نمایندگان محترم را جلب کنم که آئین نامه می‌گوید هر کس را که صدا کردند باید بیاید رأی بدهد. البته در قسمت دوم اشخاصی که غایب باشند و رأی داده باشند تا حالا چنین ترتیبی نشده و همچون اتفاقی نیفتاده اما متأسفانه بی‌ترتیبی گاهی شده است که یک کسی را در موقعیکه اسمش را خوانده‌اند در آن موقع رأی نداده است و بعد یا قبل رأی داده امیدوارم خانمهای و آقایان بعداً مراعات بفرمایند که آئین نامه کاملا اجرا بشود.
- شور دوم گزارش کمیسیون دارائی راجع به معافیت اراضی ساختمان مدرسه سن‌لوئی از عوارض و ارسال به مجلس سنا
۱۰- شور دوم گزارش کمیسیون دارائی راجع به معافیت اراضی ساختمان مدرسه سن‌لوئی از عوارض و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن‌لوئی از عوارض مطرح است. قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون دارائی در جلسه ۱۳۴۲/۱۲/۵ با حضور آقای برزگر معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۸۲۵/ق ۱۳-۱۳۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن‌لوئی از عوارض را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده با توجه به پیشنهاد واصله گزارش شور اول را با اصلاح بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- بشهرداری تهران اجازه داده می‌شود مؤسسه فرهنگی سن‌لوئی را از پرداخت مبلغ ۲۳۰۷۳۱ ریال عوارض زمین پلاح شماره ۱۳۰۲۷ مورد لوزم برای محل ساختمان دبیرستان که طی پیش آگهی شماره ۲۳۲۸۷-۴۰/۶/۱۱ مطالبه شده است معاف دارد:
ماده واحده فوق که لایحه آن طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون دارائی- دکتر یزدان پناه.
گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۴۲/۱۲/۷ با حضور آقای فرهودی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۲۵/ ق۱۳-۱۳۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به معافیت اراضی ساختمان دبیرستان سن‌لوئی ازعوارض را برای شور دوم مطرح و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون کشور- حسام‌الدین رضوی.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمهاو آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اموراستخدام راجع به اجازه استخدام بیست نفر انباردارو تحویلدار و ارسال به مجلس سنا
۱۱- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اموراستخدام راجع به اجازه استخدام بیست نفر انباردارو تحویلدار و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش مربوط به اجازه استخدام ۲۰ نفر انباردار و تحویلدار مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام بمجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به اجازه استخدام بیست نفر انباردار و تحویلدار را که گزارش شور اول آن بشماره ۶۵۰ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با مختصر اصلاحی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- وزارت دارائی مجاز است در سال ۱۳۴۲ تعداد بیست نفرانباردار و تحویلدار بطور پیمانی از محل پستهای بلاتصدی استخدام نماید.
مخبر کمیسیون امور استخدام- مهندس آراسته.
گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به اجازه استخدام بیست نفر انباردار و تحویلدار را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور استخدام را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون قوانین دارائی- مهدی تهرانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به اجازه استخدام بیست نفر انباردار و تحویلدار را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون امور استخدام را تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه پرداخت هزینه بکار انداختن تهویه وزارت اقتصاد به شرکت شعله خاور و ارسال به مجلس سنا
۱۲- شور دوم وتصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به اجازه پرداخت هزینه بکار انداختن تهویه وزارت اقتصاد به شرکت شعله خاور و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش مربوط به اجازه پرداخت هزینه بکار انداختن تهویه وزارت اقتصاد مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه ۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۲۸-۱۳۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به پرداخت هزینه بکار انداختن تهویه وزارت اقتصاد به شرکت شعله خاور را که گزارش شور اول آن بشماره ۶۳۹ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- بوزارت دارائی و وزارت اقتصاد اجازه داده می‌شود از بابت اجرت بکار انداختن و نگاهداری و اداره دستگاه تهویه ساختمان وزارت گمرکات سابق برای مدتی که قبل از انجام مناقصه و انعقاد پیمان با شرکت شعله خاور بوسیله شرکت مزبور انجام گرفته تا میزان حداکثر ششصد هزار ریال با رعایت کامل مقررات و از محل اعتبار مربوط بودجه هر یک از سازمانهای ذینفع پرداخت گردد.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی- دکتر رضوانی.
گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه شماره ۳۸۷۲۸-۱۳۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به پرداخت هزینه بکار انداختن تهویه وزارت اقتصاد بشرکت شعله خاور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را در یان مورد عیناً تأیید نمود اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به استخدام کادر فنی و کمک کارشناس توتون از فارغ‌التحصیلان آموزشگاه تیرتاش و ارسال به مجلس سنا
۱۳- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به استخدام کادر فنی و کمک کارشناس توتون از فارغ‌التحصیلان آموزشگاه تیرتاش و ارسال به مجلس سنا
رئیس- شور دوم گزارش مربوط به اجازه استخدام کادر فنی و کمک کارشناس توتون از فارغ‌التحصیلان آموزشگاه تیرتاش مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی
کمیسیون امور استخدام در جلسه ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به اجازه استخدام کادر فنی و کمک کارشناس توتون از فارغ التحصیلان آموزشگاه تیرتاش مازندران را که گزارش شور اول آن به شماره ۷۵۵ چاپ شده است برای شور دوم مطرح و با توجه به پیشنهادات واصله گزارش شور اول را با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده ۱- به مؤسسه انحصار دخانیات ایران اجازه داده می‌شود هر دو سال یکبار حداکثر سی نفر برای تحصیل در آموزشگاه تیرتاش مازندران از بین داوطلبانی که حداقل دارای گواهینامه سال سوم دبیرستان باشند از مناطقی که دارای کشت توتون هستند از طریق مسابقه انتخاب نماید.
ماده ۲- بدانش آموزان مذکور در دوران تحصیل روزانه شصت ریال بعنوان کمک هزینه پرداخت خواهد شد.
ماده ۳- افراد مذکور پس از خاتمه تحصیل و موفقیت در امتحانات مربوط به ترتیب معدل نمرات با دستمزد ماهانه از سه هزار ریال تا سه هزار و سیصد ریال بسمت کارمندان فنی با عنوان روزمزد ثابت بکار گمارده خواهند شد.
ماده ۴- ترتیب افزایش دستمزد این کارمندان مشابه سایر کارمندان روزمزد ثابت خواهد بود.
مخبر کمیسیون امور استخدام- مهندس آراسته.
گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی در جلسه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه دولت راجع به اجازه استخدام کادر فنی و کمک کارشناس توتون از فارغ‌التحصیلان آموزشگاه تیرتاش مازندران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون مورد استخدام را در این مورد تأیید و تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون قوانین دارائی- مهدی تهرانی.
رئیس- ماده اول مطرح است و قرائت می‌شود.
ماده ۱- به مؤسسه انحصار دخانیات ایران اجازه داده می‌شود هر دو سال یک بار حداکثر سی نفر برای تحصیل در آموزشگاه تیرتاش مازندران از بین داوطلبانی که حداقل دارای گواهینامه سال سوم دبیرستان باشند ازمناطقی که دارای کشت توتون هستند از طریق مسابقه انتخاب نماید.
رئیس- آقای سیفی در ماده اول مخالفید؟ (سیفی- بنده راجع به کلیات می‌خواستم صحبت کنم) شور دوم است کلیات ندارد (سیفی- اجازه بفرمائید در ماده اول توضیحی دارم) بفرمائید.
سیفی- با اجازه جناب آقای رئیس همه خانمها و آقایان نمایندگان محترم از هزینه زندگی کشور ما اطلاع کامل دارند کارمندای که استخدام می‌شود حقوقی که باو داده می‌شود بایستی توجه خاصی بهش بشود اگر از یک کارمندی صداقت عمل درستی و فعالیت می‌خواهید باید توجه به زندگی چنین کارمندی هم بکنید (ریگی- حداقل زندگی) این حقوق که برای این قبیل کارها در نظر گرفته شده.
رئیس- آقای سیفی جنابعالی راجع به ماده سوم صحبت میفرمائید درحالیکه ماده اول مطرح است.
سیفی- بسیار خوب در ماده سوم عرض خواهم کرد.
رئیس- نسبت به ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده اول رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم مطرح است و قرائت می‌شود.
ماده ۲- بدانش آموزان مذکور در دوران تحصیل روزانه شصت ریال بعنوان کمک هزینه پرداخت خواهد شد.
صفی پور- بنده مخالفم.
رئیس- بفرمائید آقای صفی پور.
صفی پور- اولا در ماده ۱گفته شده است که از محل‌هائی که توتون کشت می‌شود استخدام خواهند شد این کاملا بجا است ولی یکنفر از نهاوند که محل کشت توتون است می‌رود به رشت و تحصیل می‌کند با روزی شش تومان (دکتر جعفری- کمک هزینه است حقوقش را بعد می‌دهند) بنده مخالفتم از این جهت است که با روزی شش تومان زندگی نمی‌شود (نمایندگان- کمک هزینه است) کمک هزینه است یعنی در موقع تحصیل کمک هزینه می‌دهند؟ (صحیح است یعنی در موقع تحصیل کمک هزینه می‌دهند؟ (صحیح است) اگر اینطور است بنده مخالفتم را پس می‌گیرم.
رئیس- بماده دوم رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.
ماده ۳- افراد مذکور پس از خاتمه تحصیل و موفقیت در امتحانات مربوط به ترتیب معدل نمرات با دستمزد ماهانه از سه هزار ریال تا سه‌هزار و سیصد ریال بسمت کارمندان فنی با عنوان روزمزد ثابت بکار گمارده خواهند شد.
رئیس- آقای سیفی مخالفید بفرمائید.
سیفی- بنده همانطور که بعرض نمایندگان محترم رساندم زمانی که ازیک فرد خدمتگذار چه کارمند و چه سمت دیگری داشته باشد طبق قانون یا طبق وجدان صداقت عمل و فداکاری و فعالیت می‌خواهند بایستی توجهی به زندگی روزانه او هم بکنند مخصوصاً جوانانی که در این سن و سال می‌آیند با فعالیت زیاد در امتحاناتی شرکت می‌کنند وقتی قبول شدند سیصد تومان الی سیصد و سی تومان باینها حقوق می‌دهند (بانو دکتر پارسا- آموزگار ۱۵۰ تومانی هم هست) اینها انتظار دارند بعد از مدتی تشکیل خانواده بدهند اگر واقعاً پدر و مادر و یا خواهری تحت تکفل نداشته باشند اقلا احتیاج به تشکیل خانواده که دارند چگونه می‌توانند با سیصد تومان یا حداکثر سیصد و سی تومان زندگی کنند (بانو دکتر پارسا – به معلم ۲۰۰ تومان می‌دهند) استدعا می‌کنم طوری بفرمائید که بنده بفهمم (بانو تربیت – در ابتداء به نسبت معدل حقوق آنها تعیین می‌شود بعد زیادتر می‌شود) بنده هم تقریباً بی‌اطلاع نیستم (میرهادی- اگر بخواهید زیادتر پیشنهاد کنید پیشنهاد خرج است) پیشنهاد هم نمی‌کنم بلکه حقایقی را می‌خواهم بعرض نمایندگان محترم و نماینده دولت که تقدیم کننده این لایحه است برسانم (صحیح است) (بانو دکتر پارسا- به معلمین ۱۲۰ تومان می‌دهند که از اینهم کمتر است) آنهم خیلی بداست ما که نباید هر کاری که شده ادامه بدهیم یک کارمند فنی نباید سیصد تومان بگیرد (مهندس صائبی- مزایای دیگری هم دارد) توجه بفرمائید همه شما معتقد هستید و میدانید که هر کس برای تکمیل زندگی روزانه‌اش برداشتی می‌کند شاید روی اجبار باشد نه نظر دزدی و اختلاس این فرق می‌کند باید دید زندگی یک فرد چقدر است آیا این کارمند فنی می‌تواند در فلان مزرعه با روزی ده تومان زندگی بکند آیا احتمال این نیست که واقعاً در آنجا یک کارهائی بکند یا فعالیت نکند تا دولت نتیجه‌ای را که می‌خواهد از وجود این شخص بگیرد نگیرد کارمند روز مزد ثابت مزایائی ندارد چه مزایائی دارد دویست نفر کارمند تقاضایشان را بوسیله من به کمیسیون استخدام و بدولت دادند چه مزایائی دارد باینها می‌گویند حداکثر با ماهی ۳۳۰ تومان استخدام بشوند بعداً و مزایا باینها می‌دهند مزایائی که وجود ندارد این است که بنده استدعا می‌کنم جناب آقای دکتر یگانه توجه بفرمایند و از حالا به جوانهای مملکت که سرکار می‌آیند توجه بشود دولت مواظبت و کمال حسن نیت و توجه کامل را بزندگی آنها بنماید ما چه نتیجه‌ای از این توجه می‌توانیم بگیریم آن نتیجه این است اینها می‌توانند به آینده امیدوار شوند و وارد شغلی که می‌شوند با جان و دل‌فداکاری کنند آقای مهندس صائبی اگر یک کسی زندگی خانه‌اش لنگ باشد به هیچ وجه نمی‌رود فعالیت بکند برای پیشرفت کارش.
رئیس- آقای دکتر یگانه.
دکتر یگانه (وزیر مشاور)- البته احساسات جناب آقای سیفی نماینده محترم بر اینکه واقعاً حداقل معیشت کارمندان خوب تأمین بشود که زندگی در خور و متناسبی داشته باشند اصلی است که ایشان فرمودند بنده هم ایمان دارم و مورد تقدیر است و هم مورد توجه کامل دولت و البته خواستم همینقدر باستحضار نمایندگان محترم برسانم که اینها دیپلمه هستند (نمایندگان- نیستند) و اشل همه رتبه‌های رسمی نسبت به پایه ۱ اداری که دیپلم است سه هزار ریال و اشل حقوق پایه‌های رتبه پزشکی، پزشکیاری سه هزار ریال حتی پایه قضائی سه هزار ریال و کمک مهندس چهار هزار ریال، فهرست اشل حقوق اینجا هست و پیش بینی شده است خواستم اطمینان داشته باشید که با مقایسه وضع اینها با سایر کارمندان رسمی بی‌انصافی و بیعدالتی نسبت به اینها نشده با تصدیق سه متوسطه میایند در مدرسه شبانه روزی هستند مدتی که گذارندندکارمند روزمزد ثابت می‌شوند هر کارمند روز مزد ثابت یک اضافه‌ای هم بتناسب مدتی که خدمت می‌کند دریافت می‌نماید و اگر از محل خودش بیک مأموریت‌های فوق‌العاده برود مدد معاش اولاد و هزینه فوق‌العاده می‌گیرد (سیفی- نمی‌گیرد جناب آقای دکتر یگانه) چرا در مجموع قبلی بیش از سه هزار ریال نبود و اطمینان داشته باشید با مقایسه بیش از سه هزار ریال نبود و اطمینان داشته باشید با مقایسه با سایر کادر کارمندان اداری نسبت باینها بیعدالتی نشده ولی امیدوارم بخواست خداوند مقدورات مالی مملکت اجازه بدهد که ما یک بار نسبت به رفاه حال تمام کارمندان دولت تصمیم بگیریم.
رئیس- خانم دکتر پارسا موافقید یا مخالف؟
بانو دکتر پارسا- موافقم.
رئیس- بفرمائید.
خانم دکتر پارسا- بنده می‌خواستم از آقای سیفی همکار محترم خواهش کنم که همیشه فکر کنند نماینده تمام طبقات این مملکت هستند (صحیح است) نه نماینده یک طبقه بخصوصی ملاحظه بفرمائید که معلمین این مملکت با ۱۲ سال تحصیل بعنوان روز مزد استخدام می‌شوند با روزی ۵ تومان و با کسر روزهای تعطیل حقوق ماهیانه‌شان می‌شود صدتومان یا صد و بیست تومان بیشتر از این بآنها نمی‌رسد هیچ نوع مزایائی هم بآنها تعلق نمی‌گیرد و آنوقت دادن سیصد یا سیصد وسی تومان با عنوان کارمند فنی که مزایائی هم به او تعلق می‌گیرد بنظر بنده خیلی بی‌انصافانه نیست وخوب حقوق می‌گیرند.
رئیس- نسبت به ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده چهارم قرائت می‌شود.
ماده ۴- ترتیب افزایش دستمزد این کارمندان مشابه سایر کارمندان روزمزد ثابت خواهد بود.
رئیس- نسبت به ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ماده چهارم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، کلیات آخر لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بلایحه رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد، برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به حقوق و مزایای تحصیلداران شهرداری و ارسال به مجلس سنا
۱۴- طرح و تصویب گزارش کمیسیون بودجه راجع به حقوق و مزایای تحصیلداران شهرداری و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش مربوط به حقوق و مزایای تحصیلداران شهرداری مطرح است و قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی
کمیسیون بودجه در جلسه ۱۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۲۷/ ق۱۳-۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به حقوق و مزایای تحصیلداران شهرداری را که به شماره ۶۳ چاپ شده است مورد رسیدگی قرارداد و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- شهرداریهای می‌توانند حقوق و مزایای مأمورین وصول و تحصیلداران خود را که طبق ماده ۷۶ قانون شهرداری مصوب سال ۳۴ و تبصره آن جمعاً به سه هزار ریال محدود شده در صورت لزوم با تصویب انجمن شهر تا پنج هزار ریال افزایش دهند.
مخبر کمیسیون بودجه- مهندس عبدالله والا.
گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی
کمیسیون کشور در جلسه ۱۳۴۳/۲/۲۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۲۷/ ق۱۳-۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به حقوق و مزایای تحصیلداران شهرداری را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون بودجه را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.
مخبر کمیسیون کشور- حسام‌الدین رضوی.
رئیس- کلیات این لایحه مطرح است. نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد، ماده واحده مطرح است قرائت می‌شود.
ماده واحده- شهرداریها می‌توانند حقوق و مزایای مأمورین وصول و تحصیلداران خود را که طبق ماده ۷۶ قانون شهرداری مصوب سال ۳۴ و تبصره آن جمعاً به سه هزار ریال محدود شده در صورت لزوم با تصویب انجمن شهر تا پنجهزار ریال افزایش دهند.
رئیس- آقای بالاخانلو فرمایشی داشتید؟ بفرمائید.
بالاخانلو- با اجازه مقام ریاست لایحه‌ای که قبلاً تصویب شد در باره دیپلمه هائی بود که برای آموزشگاه تیرتاش در نظر گرفته شد بود که توتون کاری را تعلیم بدهند و گفتند که بیک دیپلمه سیصد تومان می‌دهیم حالا لایحه‌ای که برای مأمورین وصول آمده بطوریکه همه آقایان استحضار دارند بدبختانه مأمورین وصول آمده بطوریکه همه آقایان استحضار دارند بدبختانه مأمورین شهرداری ما اصولا شاید یک نفر دیپلمه در شهرداریها پیدا نشود یا یکی دو نفر به زور پیدا شود (یکنفر از نمایندگان- آن شهرداری همدان بوده است که یکنفر یا دو نفر دیپلمه داشت) زمانی بود که شهرداریها پاسگاههای وصول داشتند و این مأمورین واقعاً زحمت می‌کشیدند در هوای سرد از اطاق گرم بیرون می‌آمدند برای اینکه بار کامیون‌ها را کنترل کنند در آن موقع که افتخار شهردار انتخابی همدان را داشتم به وزارت کشور نوشتم این مأمورین با جانشان بازی می‌کنند اجازه بدهید که اضافه‌ای بآنها بدهیم گفتند نمی‌شود حالا که آمده‌اند اصول عوارض پاسگاهی را لغو کرده‌اند و کاری به مأمور و صول ندارند و اصولاً رلی بازی نمی‌کنند و همه مأمورین وصول بیکار هستند آمده‌اند آن تبصره را تبدیل کردند به پنجهزار ریال و این پنجهزار ریال هم تازه تأمین زندگی واقعی اینها را نمی‌کند بنده معتقدم این مأمورین وصول را حذف کنیم و بجای آن بمأمورینی که حداقل ده سال در شهرداری خدمت کرده‌اند تعمیم بدهیم زیرا کسانی هستند که مأمور وصول نیستند و حسابدار هستند (مهندس آصفی- اگر عوارض دروازه‌ها لغو شد، سایر عوارض شهرداری که هست) بنده استدعا می‌کنم از جناب آقای سراج حجازی که این لایحه را پس بگیرند و اصلاح بفرمایند که کلیه مأمورین شهرداری که ده سال خدمت کرده‌اند حقوقشان حداقل پنجهزار ریال بشود والا درحال حاضر شهرداریها مأمورین وصول ندارند.
رئیس- آقای سراج حجازی.
سراج حجازی (معاون وزارت کشور)- نماینده محترم با اینکه خودشان شهردار بودند بنده تعجب می‌کنم که می‌فرمایند مأمور وصول ندارند عوارض و وصول آن منحصر به دروازه‌ها نیست وصولی‌های دیگری هم بوده است که حالا وصول می‌کنند پس باید فرقی گذاشت بین کسی که عواید دروازه را وصول می‌کند با کارمندان دیگر دفاع کنم که کم است یا زیاد اما در مورد اینکه فرمودند این لایحه را پس بگیرند واصلاح بشود بنده با وجود اینکه کمال میل را دارم که او امرشان را اطاعت بکنم در اینمورد متأسفانه نمی‌توانم نظرایشان را اجرا کنم زیرا این لایحه از لوایحی است که اجرا شده است و غیر قابل استرداد است و مطلب هم بسیار روشن است در اینجا یک تضییقی است چون انجمن شهر با تصویب خودش می‌تواند هر چقدر بخواهد کمک کند یا مزایائی بدهد ولی دولت در لایحه‌ای که تقدیم کرده بود این را مضیق و محدود کرده بود تا سه هزار ریال و بیشتر از سه هزار ریال نمی‌تواند بدهد حالا زندگی سخت شده است گفته‌اند تا پنجهزار ریال و الزامی هم ندارند که تا پنجهزار ریال بدهند سیصد یا سیصد و سی ریال هم می‌توانند بدهند نسبت به اهمیت کاری که این مأمورین انجام می‌دهند بایدحقوق بآنها داد همانطوری که این جا صحبت شد هنوز این مبلغ هم تکافوی زندگی آنها را نمی‌کند مخصوصاً مأموری که از صبح تا شام انجام وظیفه می‌کند برای وصول عواید شهرداری و می‌دود متأسفانه در این مملکت اشخاص برای پرداخت مالیات و عوارض بسیار سخت هستید حالا این چه دلیلی دارد و چه دلائلی اخلاقی و روحی دارد انشاءالله بعد رسیدگی می‌شود و همچنین این افراد چون تحصیلدار هستند یک مقدار وجوه در دستشان می‌ماند احتمال کم و کسر شدن هم دارد اینست که برای جبران تمام این مطالب صلاح دانستند که تا پنج هزار ریال بآنها حقوق داده شود چیز زیادی نیست.
رئیس- آقای روحانی فرمایشی داشتید بفرمائید.
روحانی- قسمتی از توضیحاتی که بنده می‌خواستم عرض کنم جناب آقای سراج حجازی فرمودند یک مطلبی هست که در هر موقعی نسبت به آن ضد و نقیض صحبت می‌شود جناب آقای بالاخانلو فرمودند در یک شهرداری ممکن است مأمورینی باشند که دیپلم نداشته باشند اما فهم و شعور داشته باشند سواد داشته باشند اطلاع داشته باشند اینجا مسأله با قید معلومات نبود موضوع این است که به مأمورینی که امر وصول شهرداریها را به عهده دارند آنقدر داده بشود که بتوانند با حداقل زندگی کنند و خدای نکرده الزامی برای انحراف پیدا نکنند بخصوص که جنابعالی پیشنهاد فرمودید حقوق آنها را اضافه کنند تا وقتی که مجبور نباشند خدای نکرده نادرستی یا مسامحه‌ای در کار بکنند بعلاوه همانطوریکه ایشان فرمودند این قسمت را تصویب نامه‌هائی است که تقدیم شده و شور اول است و اگر نظری باشد که از این نظر بشود آنرا اصلاح کرد خوب پیشنهاد بفرمائید ولی می‌خواهم عرض کنم که مأمورین شهرداری با قید ده سال که فرمودید و حسابدار را اشاره کردید آنها یک خصوصیات دیگری دارند نمی‌شود گفت هر کس که ده سال سابقه خدمت دارد مشمول این قسمت قرار داد باید دید طبق قانون استخدام چه امتیازاتی بآنها داده می‌شود اینها مأمورین وصول و عواید شهرداری هستند که بطور حکمی می‌آوردند بشهرداری‌ها و یک حقوقی بهشان داده می‌شد که کم بود و خواستند جبران بشود و زیاد بشود و اگر موافقت بفرمائید بهمین مرحله تمام بشود وبگذاریم بستن اداری شهرداریها با یک اصول صحیحی ترتیب داده بشود بنده با اینکه با این تصمیم وزارت کشور که مأمورین وصول بیکار شدند بعد از این تصمیم لغو عوارض با مراجعات زیادی روبرو هستیم و عده‌ای بیچاره و بیکار شدند معهذا از این لحاظ که امیدواریم انشاءالله ترتیبی بدهند که دستگاه شهرداری بتواند از کارمندان تحصیلکرده درست و صحیح العمل و شایسته تشکیل بشود و آن معایب را نداشته باشد فکر می‌کنم تحمیلی نباشد والا اگر بیائیم بگوئیم کسانیکه ۱۰ سال در شهرداری سابقه دارند و هیچ قابلیت و ارزشی نداشته باشند حقوقشان برود بالا یک حدی برایشان ایجاد بشود وضع شهرداریهای مملکت بدتر از این خواهد بود که الآن هست.
رئیس- نظر دیگر نیست؟ (اظهاری نشد) بکلیات آخرش رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به تفریغ بودجه‌های از سال ۱۳۳۸ تا ۱۳۴۰ مجلس شورای ملی
۱۵- طرح و تصویب گزارش کمیسیون محاسبات راجع به تفریغ بودجه‌های از سال ۱۳۳۸ تا ۱۳۴۰ مجلس شورای ملی
رئیس- گزارش مربوط به تفریغ بودجه سالهای ۳۸و۳۹و۴۰ مجلس شورای ملی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی
کمیسیون محاسبات درجلسه ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ لوایح تفریغ بودجه سنوات ۱۳۳۸و۱۳۳۹و۱۳۴۰ مجلس شورای ملی را با حضور مسئولین امر مورد رسیدگی قرار داد و پس از بررسی پرونده‌ها و اسناد و دفاتر مربوط نسبت به هر یک از لوایح تفریغ بودجه جداگانه اخذ رأی بعمل آمد و بشرح مندرج در لوایح تقدیمی تصویب گردید.
اینک ماده واحده زیر را برای تصویب به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- تفریغ بودجه‌های مجلس شورای ملی در سنوات ۱۳۳۸ به مبلغ ۱۱۰۰۸۳۸۴۰ ریال و ۱۳۳۹به مبلغ ۱۳۷۲۶۵۶۰۰ ریال و ۱۳۴۰ به مبلغ ۷۶۰۰۰۰۰۰ ریال طبق صورتهای پیوست تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون محاسبات- دکتر مهدی زاده.
رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهار نشد) بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر قیام نمودند) تصویب شد ماده واحده مطرح است قرائت می‌شود.
ماده واحده- تفریغ بودجه‌های مجلس شورای ملی در سنوات ۱۳۳۸ به مبلغ ۱۱۰۰۸۳۸۴۰ ریال و ۱۳۳۹ به مبلغ ۱۳۷۲۶۵۶۰۰ ریال و ۱۳۴۰ به مبلغ ۷۶۰۰۰۰۰۰ ریال طبق صورتهای پیوست تصویب می‌شود.
رئیس- نسبت به ماده واحده نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه باید با ورقه اخذ رأی بشود (معتمدی- اجازه بفرمائید یک اشتباهی در عدد لایحه است) با اصلاح قرائت شد.
(اسامی نمایندگان به ترتیب زیر بوسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)
- دکتر کلالی- دکتر سام- مهندس جلالی نوری- مجد- خواجه نوری – دکتر شفیع امین- دکتر مصباح زاده- موقر- مهندس والا- بوشهری- معتمدی- مرتضوی- دکتر خطیبی- موسوی ماکوئی-دکتر جعفری- روستا- اوزار مصطفوی نائینی- دکتر مهندس بهبودی- دکتر امامی خوئی- دکترمبین- دکتر ضیائی- رضوی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولتشاهی- بانو دکترفرخ روپارسای- بانو جهانبانی- بانو ترتیب – قراچورلو- امیر احمدی- صائبی- باغمیشه- حق‌شناس- صائب- سیفی- دکتر پور هاشمی- دکتر اسفندیاری- بانو نفیسی- دکتر بقائی یزدی- پاینده- دکرقراگزلو- بختیار بختیاریها- ظفر- دکتر اعتمادی- آقایان- فیصلی- مهندس عطائی- موسوی- دکتر سعید- دکتر رهنوردی- مهندس معینی- کنگرلو- دکتر وحیدنیا- نیری- ریگی- دکتر کیان- مهندس ارفع- پروین- شاخوئی- البرزی- محدث زاده- لفوطی- محسنی مهر- پاک ذات – غلام نیاکان- هیراد- دکتر صاحبقلم- ویلیام ابراهیمی- ذبیحی- سلطان احمدی- حاج باغلو- آقا میرارسنجانی- پژند-ضابطی طرقی- شفیعی پور کرمانی- مبارکی- ساگینیان- طهماسبی- امام مردوخ- مافی- مهندس صائبی- مهندس برومند- دکتر یزدان پناه- روحانی- دکتر حاتم- توسلی- دکتر فربود- پزشکی- دکتر موثقی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر رضوانی- دکتر معتمدوزیری- دکتر رشتی- شیخ‌الاسلامی- میرهادی- اقبالی- سرتیپ پور- امینی خراجی- حسینی- حاذقی- پرویزی- ملک‌زاده آملی- میرافضل- بالاخانلو- بدرصالحیان- جهانشاهی- حبیبی- قلعه جوقی- علی مرادی- حکمت یزدی- اولیاء متولی باشی- مهندس کیا- رهبر- کلانتر هرمزی- طالب زاده رودسری- مهندس انصاری- دکتر زعفرانلو- دکتر مدنی- مهندس بهبودی- دکتر مهدی زاد- مهندس عدلی- مهندس مجتهدی- مهندس آصفی- مهندس آراسته- مهندس صدقیانی- مهندس مالک- مهندس معینی زند- دکتر یگانگی- حکیمیان- فخر- طباطبائی- دیهیم- نکوزاد- همایونی- دکتر حکمت – رامبد- کورس- کشفی- دکتر غنی- فولادوند- نصیری- آموزگار- پورادبی- نوربخش- بهادری- قاسم مرادی- جهانگیری- تبریزی- فهیمی- یعقوب تهرانی- اهری- زهتاب فرد- دکتر حکیم شوشتری- کیوان- دکتر رمضانی- مهندس ریاحی- کسرائی- مهندس کمانگر- سعید وزیری- احتشامی- مهندس جلالی- دکتر عدل- مهندس اسدی سمیع- مهندس زرآور- مهندس زنجانچی- دکتر نجیمی- ثامنی- مهندس اخوان- زند- مهندس پروشانی- ادیب سمیعی- دکتر سامیراد- یغمائی- دکتر اسدی- سلیمانی کاشانی- ناروئی- مهرزاد- طباطبائی- رجائی- ایلخان- کمالوند- صفی‌پور- دکتر صالحی- کبیری – شکیبا- جاوید- مهندس ریاضی- دکتر الموتی- دکتر مهذب- صادق احمدی.
(آراء ماخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید.)
- آراء موافق ۱۴۲ رأی
- ورقه سفید بعلامت امتناع هشت برگ.
رئیس- لایحه با ۱۴۲ رأی موافق تصویب شد و بدولت ابلاغ می‌شود.
اسامی موافقین
- آقایان عزت الله اوزار- دکتر سعید – خانم نیره ابتهاج سمیعی- محسن خواجه نوری- یعقوب تهرانی- کمالوند-دکتر سامیراد- دکتر کلالی- مجید – محسنی مهر- دکتر حکیم شوشتری- دکتر یزدان پناه- دکتر زعفرانلو- مهندس برومند- روحانی- رحمت الله فهیمی- ملک زاده آملی- مهندس کمانگر- قاسم مرادی- مهندس عطائی- کنگرلو- نیری- کسرائی- پاک ذات- غلامحسین فخر طباطبائی- مهندس جلالی- کلانتر هرمزی- مهندس ریاحی- دکتر امامی خوئی- دکتر مهدی زاد- دکتر رهنوردی- احتشامی- پاینده- دکتر عبدالله رضا عدل طباطبائی- دکتر وحیدنیا- رامبد- دکتر حاتم- مهندس زرآور- عبدالمجید موسوی- علی رجائی- فتح‌الله مافی- دکتر مبین- منوچهر پزشکی- خانم دکتر پارسای- مهندس فیروز عدلی- خانم دکتر دولتشاهی- مهندس اسدی سمیع- خانم شوکت ملک جهانبانی- دکتر یزدی- خانم تربیت- مهندس آصفی- مهندس زنجانچی- دکتر نجیمی- دکتر معتمد وزیری- مهندس صدقیانی- محمد رضا ثامنی- مهندس مالک- تقی زند- مهندس معینی زند- امان‌الله ریگی- حسن تبریزی- هیراد- حسن حسینی- کورس- ادیب سمیعی- نوربخش- روستا- معتمدی- قراچورلو- سرتیپ مسیب حکیمیان- دکتر موثقی- فضل‌الله پروین- دکتر اسدی- ملکشاه ظفر- مهندس صائبی- رضا مجد- دکتر مدنی- دکتر قراگزلو- دکتر مهندس ناصر بهبودی- جهانگیری- حسین پور کرمانی- دکتر اعتمادی- حسن شکیبا- حکمت یزدی- حبیبی- دکتر مهذب- مهندس ریاضی- صفی پور- دیهیم- میرهادی- صائبی- محدث زاده- باغمیشه- لفوطی- مهندس مجتهدی- علی مرادی- نزهت نفیسی- محمد علی مرتضوی- سیفی- دکتر حکمت- امینی خراجی- بدرصالحیان- غلام نیاکان- جمشید کشفی- پرویزی- دکتر غنی- دکتر اسفندیاری- حاذقی- سرلشکر همایونی- نصیری- اسدالله موسوی ماکوئی- دکتر صاحب قلم- زرگرزاه حاجی باغلو- ذبیحی سلطان احمدی- دکتر حنیفه رمضانی- دکتر رشتی- دکتر پورهاشمی- باقرپژند- مبارکی- ساگینیان- دکتر پورهاشمی- باقر پژند- مبارکی – ساگینیان – دکتر پورهاشمی- باقرپژند- مبارکی- ساگینیان- دکتر یگانگی- جهانشاهی- ایلخان- میرافضل- اولیاء- دکتر یگانگی- جهانشاهی ایلخان- میرافضل- اولیاء- دکتر خطیبی- امام مردوخ- مهندس امیر قاسم معینی- کیهان یغمائی-فولادوند- ویلیام ابراهیمی- دکتر رضوانی- بختیار بختیاریها- دکترالموتی- طالب زاده رودسری- پورادبی- بهادری- ارسنجانی- مصطفوی نائینی- دکتر عدل- صفی پور- دکتر جعفری- مهندس والا- دکتر کیان.
- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت یکدستگاه وسیله نقلیه و اثاثیه مهندس شورت از حقوق و عوارض گمرکی و ارسال مجدد به کمیسیون
۱۶- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت یکدستگاه وسیله نقلیه و اثاثیه مهندس شورت از حقوق و عوارض گمرکی و ارسال مجدد به کمیسیون
رئیس- شور اول گزارش مربوط به معافیت یک دستگاه وسیله نقلیه واثاث و لوازم مهندس شورت آلمانی مشاور شهرسازی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شو اول از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی
کمیسیون اقتصاد و بازرگانی درجلسه دوشنبه ۱۳۴۳/۲/۱۴ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۱۸۱۹-۴۲/۱۲/۱۰ ارسالی از مجلس سنا راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی یک دستگاه وسیله نقلیه و اثاث و لوازم مهندس شورت مشاور شهرسازی آلمان فدرال را که بشماره ۶۱۲ به چاپ رسیده مورد رسیدگی قرار داد و عیناً تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده راجع به معافیت یک وسیله نقلیه و اثاث و لوازم مهندس شورت (SCHWERT) از حقوق گمرکی.
ماده واحده- تصویب نامه شماره ۱۳۴۳۶ مورخه ۲۶ شهریور ۱۳۴۰ راجع به معافیت وسیله نقلیه واثاث و لوازم مهندس شورت (SCHWERT) از حقوق گمرکی که از طرفی دولت به شرح زیر صادر شده است:
- (هیئت وزیران درجلسه مورخ ۱۳۴۰/۶/۱۵ بنابه پیشنهاد شماره ۲۵۹۰۳/۳-۷/۵/۴۰ وزارت کشور مستند بدرخواست شماره ۴/۸۳۸۶-۱۳۴۰ شهرداری تهران تصویب نمودند یک وسیله نقیله موتوری و اثاث و لوازم شخصی که بوسیله آقای مهندس شورت (SCHWERT) مشاور شهرسازی آلمان فدرال و اعضای خانواده او به ایران وارد می‌شود از پرداخت حقوق گمرکی و هرگونه عوارض دیگر معاف خواهدبود) تأیید می‌شود.
مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی- دکتر رضوانی.
گزارش شور اول از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارائی با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه ارسالی ازمجلس سنا راجع به معافیت حقوق و عوارض گمرکی یکدستگاه وسیله نقلیه و اثاث و لوازم مهندس شورت مشاور شهرسازی آلمان فدرال را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
از طرف مخبر کمیسیون قوانین دارائی- کریم اهری.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای دکتر رهنوردی مخالفید بفرمائید.
دکتر رهنوردی- با اجازه مقام ریاست همانطوریکه بارها بنده خدمت نمایندگان محترم عرض کردم بنده اصولاً با هر گونه تبعیض در این مملکت مخالف هستم (احسنت) افرادی که می‌آیند باین مملکت و می‌خواهند خدمت باین مملکت بکنند در هر مقامی که هستند و یا هرکاری که می‌خواهند در این مملکت انجام بدهند باید تمام مقررات این مملکت را رعایت کنند (صحیح است) بنده آنروز که از پشت تریبون مجلس نسبت به کارشناس «زوبل» مربوط به کارخانجات نساجی شاهی و بهشهر صحبت کردم خوشبختانه در این دو سه روز گذشته که بساری رفتم و بیشتر تحقیق کردم در این مورد به بنده گفتند که این آقای کارشناس خارجی درسال بلیط هواپیما برای خودش و خانمش و دو دخترش و سگش دارد یعنی دولت ایران پول می‌پردازد که آقا سگی را ببرد برای یک ماه استراحت باروپا و برگرداند و بعلاوه این شخص می‌تواند با خودش سیصد کیلو بار اضافی ببرد این تبعیضاتی است که در این مملکت قائل می‌شوند بنده می‌خواستم از حضور نمایندگان محترم استدعا کنم که نسبت به این لایحه بیشتر توجه کنند و در موقعی که رأی می‌دهند این موضوع را در نظر بگیرند ما خودمان در این مملکت با مشکلاتی روبرو هستیم و مردم هم با وضع بد مالی که دارند مقرارت این مملکت را رعایت می‌کنند و حقوق و عوارض گمرکی می‌دهند و من فکر می‌کنم در اینجا مهم باشد شخصی که می‌آید در این مملکت (یکی از نمایندگان – مالیات کفن و مردن می‌خواهند) در هر صورت هر مالیاتی که می‌دهم چون مقررات است ما هم تبعیت می‌کنیم البته این شخص که می‌آید در این مملکت احتیاج به لوازم دارد لوازم شخصی که در این مملکت هست ما اینقدر وسیله داریم اینقدر کارخانه داریم که بتواند وسایل شخصی برای یک فرد آلمانی و خانواده‌اش تهیه کند و اگر می‌خواهد ماشین بیاورد اینجا می‌تواند با هفت یا هشت هزار تومان یک ماشین مدل ۵۶ سوار بشود بنده خوش بین هستم نسبت به این کارهائی که کرده‌اند لوایحی که آوردند ولی حس می‌کنم که در زیر پرده برای این نوع تصویب نامه اقدامات دیگری صورت می‌گیرد و از این معافیت‌ها استفاده‌های دیگری می‌برند وخواستم استدعا کنم در این مورد زیاد دقت کنند و اگر تشخیص می‌دهند که این لایحه باید تصویب بشود تصویب بکنند واگر تشخیص می‌دهند که بسود این مملکت نیست و بضرر این مملکت است و این بدعت را می‌گذارد که کسی بیاید با زن و بچه‌اش و از معافیت گمرکی برخودار شود (فولادوند- سگش را هم بفرمائید) که بعداً هر کسی آمد در هر قسمتی زن و بچه‌اش و خانواده‌اش را از مالیات گمرکی معاف کنیم آنهم امر دیگری است (احسنت)
رئیس- آقای دکتر رضوانی.
دکتر رضوانی (مخبر کمیسیون اقتصاد)- اگر این لایحه مربوط به استخدام یک آقای خارجی و اجازه ورود اثاث و لوازم زندگی در حال حاضر بود آنچه آقای دکتر رهنوردی فرمودند بسیار صحیح و بجا است و واقعاً هم باید مورد نظر قرار می‌گرفت و ما لوازم این شخص را اجازه معافیت از حقوق گمرکی نمیدایم اما با توجه باینکه این کار در سال۱۳۴۰ انجام شده و مادر مقابل یک عمل انجام شده قرار داریم این در اختیار آقایان است که هر طوری که می‌گویند نسبت به آن عمل شود.
رئیس- آقای دکترضیائی.
دکتر ضیائی (معاون وزارت اقتصاد)- این مسئله معافیت گمرکی برای وسائل نقلیه کارشناسان خارجی مسئله تازه‌ئی نیست کار شناسان خارجی که بکشور می‌آیند یا مستشارانی که می‌آیند به موجب قراردادهائیکه با دولت ایران دارند از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی برای لوازم و اثاثیه و اتومبیل حت ضروریات زندگیشان معاف هستند این قانون است (دکتر رهنوردی- مگر ما لوازم نداریم که اینها را خارج بیاورند) اجازه بفرمائید در مورد لوازم شخصی به موجب قانون تعرفه گمرکی هر شخصی که وارد کشور بشود بدون اینکه احتیاجی به این قانون باشد و لوازم شخصی او از دریافت عوارض گمرکی معاف است (دکتر رهنوردی- پس چرا اجازه خواسته‌اند) و به همین دلیل می‌خواهم از مجلس خواهش کنم که این لایحه برگردد به کمیسیون تا اصلاح بشود ولی در مورد یک دستگاه وسیله نقلیه شخصی این اجازه عبارت از این است که به این شخص اجازه بدهیم که اتومبیلش را بیاورد و سوار بشود بدون اینکه عوارض بپردازد و اگر بعد از کشور که برد و خارج کرد هیچ و اگر نبرد آن کس که این را می‌خرد باید حقوق گمرکیش را بپردازد این اجازه به دلیل این است که در مدتی که این شخص در ایران اقامت داشته است اتومبیل او را ازپرداخت حقوق و عوارض گمرکی معاف باشد و وقتیکه ما یک کارشناس خارجی استخدام می‌کنیم یک مقداری حقوق و مزایا بهش می‌دهیم و این جزئی از حقوق و مزایائیست که بصورت اعطای بخشش بطور موقت بهش داده شده است (یکی از نمایندگان- تکلیف سگش چه می‌شود؟) بنده تقاضا می‌کنم که لایحه برگردد به کمیسیون.
رئیس- این پیشنهاد که لایحه به کمیسیون برگردد مطرح است (دکتر مبین- بنده مخالفم) بفرمائید.
دکتر مبین- اینجا دو مطلب ذکر شد یکی به وسیله مخبر کمیسیون که این موضوع نسبت به گذشته است و نسبت به آینده نیست و عملی است که انجام شده در ماده واحده مصوبه راجع به تصویبنامه‌ها پیش‌بینی شده که تصویبنامه‌ها اگر در مجلس رد شد از تاریخ رد قابل اجرا نیست بنابر این بفرض اینکه این رد بشود سرایت نخواهد داشت نسبت به گذشته و ما آزادیم که ردش بکنیم و عمل سابق تجدید نخواهد شد (دکتر الموتی- همیشه آزادیم لایحه‌ای را رد بکنیم) منظورم این است که ایراد ایشان جلوگیری نمی‌کند که ما در تصمیممان تزلزلی ایجاد شود. اما مطلبی که آقای دکتر ضیائی فرمودند یکی موضوع اتومبیل است و دیگر موضوع اثاثیه. موضوع اثاثیه را همکار عزیزمان جناب آقای دکتر رهنوردی فرمودند که در ایران اثاثیه باندازه کافی هست واثاثیه مورد احتیاج را از آنجا کسی نباید بیاورد. برای اتومبیل قانون خاصی هست اشخاص و اتباع خارجی می‌توانند با تریپ‌تیک ماشین بیاورند و سه سال استفاده بکنند بدون پرداخت عوارض گمرکی بنابر این به نظر بنده صحیح نیست که لایحه به کمیسیون برگردد اما راجع به اینکه مخالفت کردم در مورد پیشنهاد جناب آقای دکتر ضیائی باید عرض کنم این بچه مناسبت برگردد به کمیسیون و اصلاح بشود یعنی چه بشود؟ اصلاحش با خودش است اصلاحش این است که رد شود (صحیح است).
کیهان یغمائی- بگذارید حرفمان را بزنیم چرا برود به کمیسیون ودفن شود.
رئیس- آقای دکتر یگانه فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر یگانه (وزیرمشاور)- البته من پیش خودم فکر می‌کنم که وظیفه خدمتگذاریم در اینجا نه تنها دفاع از لوایح است بلکه بیان حقیقت وظیفه بنده است (احسنت) آنچه که مصلحت مملکت اقتضا کند منتهی تنها طلبی که انگیزه بنده بود بر اینکه باز سخن بگویم در خدمتتان این است که امثال این لوایح که معاف از پرداخت حقوق گمرکی است تصور می‌کنم که بیش از ۵۰ –۶۰ لایحه است (رامبد- تصویب کنندگان راتعقیب کنید) و تا امروز تقریباً تا جائیکه من بخاطر دارم بیش از ۱۰-۱۵ تا از اینجا تصویب شده البته اگر یک رویه واحدی مجلس ایران اتخاذ بفرماید بهتر است برای اینکه اگر آمدیم یکی را رد کردیم باین جهت و یکی دیگر چند روز پیش قبول شد این اسباب هزار و یک جور تو هم است حالا عرض می‌کنم چرا؟ برای اینکه وقتی ما یک کارشناس از خارج می‌خواهیم بیاوریم وزارت خارجه ما با وزارت خارجه دولت طرف وارد گفتگو می‌شود از آنها می‌خواهیم که یک کارشناس مجرب شهرسازی معرفی کند (یکی از نمایندگان- این کارشناسان مجرب تا حال چه کرده‌اند؟) دولت طرف، یک نفر را با چند خصوصیات و درجه تحصیلاتش معرفی می‌کند بعد دولت ایران این پیشنهادهای او را قبول می‌کند و او می‌گوید بسیار خوب کارشناس می‌دهم ولی این آدم لوازم شخصی دارد که البته احتیاج به قانون نداشته و منظور از لوازم شخصی این است که فرض بفرمائید که اگر ماشین صورت تراشی در منزل خودش داشته یا یک دوربین عکاسی داشته می‌تواند به ایران بیاورد چون در ایران می‌خواهد زندگی کند من تمام عرایضم را بدون اینکه هیچ نوع احساساتی در آن رخنه بدهم به عرض میرسانم مقصود این بود که زن و بچه خودش را و اینها را بیاورد و همانطوریکه جناب آقای معاون وزارت اقتصاد توضیح فرمودند البته این قسمت احتیاج به مجوز ندارد یک اتومبیلی داشت یک شخصی که کارشناس شهرسازی است و اتومبیل خودش را سوار می‌شود اجازه داده‌اند با اتومبیل خودش بیاید و با اتومبیل خودش برگردد و اگر چنانچه خواست بفروشد از خریدار حقوق و عوارض گمرکی گرفته شود اگر باین علت لایحه رد شود که کارشناس بدکار کرده من عرض می‌کنم که برسید به بدکار کردنش که ممکن است هم او مقصر باشد و هم دیگری مقصر باشد ولی الآن که ما نمیدانیم باین علت است هنوز رسیدگی نشده که به بینیم چه شده، ولی دولت ایران موافقت می‌کند با دولت طرف که یک همچو کارشناسی را با این خصوصیات که از حقوق و عوارض گمرکی وسایل شخص خودش و اتومبیل معاف باشد به ایران بدهند، دولت ایران هم پروتکل و موافقت نامه را امضاء می‌کند کارشناس می‌آید به مملکت ما برای خدمت این را درنظر بگیریم ازیک طرف، از طرف دیگر نظیر این لوایح پنجاه شصت تاست بنده خاطرم هست ده تا پانزده تا را بتصویب رسانده‌اید من فقط امعان نظر و مطالعه را دریک قسمت بسیار ضوری میدانم و آن این است که رویه واحدی اتخاذ شود، اگر قرار است این موضوعات و نظایرش رد بشود خوب همه‌اش رد بشود اگر قرار است قبول شود همه‌اش قبول شود. یک ترتیبی داده شود که در یک مورد خاص بدون اینکه ما وارد شویم بحقایق مطلب باینکه وجودش برای شهرسازی لازم بوده و ممکن است این آدم خدمات بزرگی هم کرده باشد، عرض کردم باین آدم امتیازی داده نشده گفته‌اند با اتومبیل خودت و با لوازم خودت بیا ایران (دکتررهنوردی- باینها اتومبیل می‌دهند، آشپز می‌دهند همه چیز می‌دهند) اگر اتومبیل داشت آقای دکتر حالا که اتومبیل خودش را آورده که دیگر یک اتومبیل دیگر بهش نمی‌دهیم چون در این تصویبنامه علاوه بر این مطالبی که عنوان شد یک مطلب دیگری هم هست و آن از نظر فرم این گزارش است این طورکه گزارش کمیسیون است و این تنها لایحه بخصوصی است، که بفرم مخصوصی نوشته شده است یعنی این طور است: ماده واحده: تصویب نامه شماره فلان راجع به معافیت وسیله نقلیه و اثاث و لوازم مهندس شورت ازحقوق گمرکی که از طرف دولت به شرح زیر صادر شده است:
آنوقت داخل پرانتز گفته شده است: هیأت وزیران در جلسه فلان… الی آخر و در آخر هم نوشته تأیید می‌شود. از این جهت که این فرمول معمول و متداول در لوایح دولت نبود (احمدی- با این فرمول هم مخالفیم) از این جهت بنده رفتن این را به کمیسیون ضروری میدانم یکی اینکه اگر باید قبول شود بهمان فرمولی باشد که تاکنون درمجلس بوده است اصلا در متن قانون اسم و شماره تصویبنامه نباشد اجازه بفرمائید همان طوری که معاون محترم وزارت اقتصاد و مخبر محترم کمیسیون بیان کردند برود به کمیسیون بدو جهت یکی از این نظر که فرمش تغییر پیدا کند و یکی هم مهلت بدهید راجع به اینها واقعاً یک رویه واحدی در نظر بگیریم و در یک موردی خدای نکرده بدون اینکه سوابقش را بدانیم رد نشود چون باید رد شدنش نیز مدلل باشد و باید مجلس ایران نشان بدهد که یک کارشناس بوظیفه‌ای عمل نکرده و استحقاق نداشته که نه حقوق بگیرد و نه معافیت، اگر خوب کارکرد تشویق شود در عمل با اتومبیل خودش آمده با اتومبیل خودش هم بر می‌گردد و اگر هم خواست آنرا می‌فروشد من هم استدعایم این است که از نظر این چند ملاحظه و اشاره‌ایکه عرض کردم رأی مرحمت بفرمائید برود به کمیسیون وقت دیر نمی‌شود برای رد کردن و مطالعه کردن همیشه در اختیار مجلس است و این مطالبی که عنوان میفرمائید رسیدگی شود استدعا می‌کنم این را موافقت بفرمائید که برود کمیسیون و با نظایرش یک نظر کلی داده شود و یک رویه و ملاکی گرفته شود که کدام معافیت‌ها از طرف مجلس باید رد شود و کدام معافیت‌ها باید قبول شود (صحیح است).
رئیس- آقای مصطفوی با این پیشنهاد موافقید؟ (مصطفوی- مخالفم) مخالف صحبت کرد آقای خواجه نوری (خواجه نوری- موافقم) بفرمائید.
خواجه نوری- همانطوریکه مذاکره شد و بارها عرض شده که یک مشکلاتی در این مجلس بوجود آمده که زائیده دوره فترت است و یک تصمیماتی دولتهای گذشته گرفته‌اند و عمل شده است و تمام شده است و ما واقعاً روی گذشته صحبت می‌کنیم (صحیح است) و همین صحبت‌های روی گذشته هم اوقاف ما را تلف می‌کند و هم بی رود ربایستی روحیه ما را خوب می‌کند، هم ما را باز می‌دارد که به مسائل آتی با یک دقت بیشتری و فرصت زیادتری رسیدگی کنیم همانطوری که آقای دکتر یگانه فرمودند نظایر این تصویبنامه زیاد است عمل هم شده است روشی هم از جهت مجلس، از لحاظ اینکه ما بگوئیم با این نوع سیاست و با این نوع رفتار مخالف هستیم بسیار خوب است و لیکن از لحاظ اجرای عمل و از لحاظ نتیجه هم نتیجه‌ای ندارد. بنده یک استدعا دارم همانطوریکه بارها هم بطور خصوصی حضور جناب آقای رئیس عرض کرده‌ام و امروز علناً عرض می‌کنم هر چه زودتر هیأت رئیسه مجلس شورای ملی نسبت به این قبیل لوایح که یک مرتبه انجام شده و اثری هم برای آتیه مملکت ندارد یک تصمیم قاطعی بگیرند و یک طرحی به مجلس بیاورند که مجلس وقت ذیقیمت و عزیز خودش را صرف این قبیل مطالب نکند (صحیح است). این مطلب اصلی و اساسی است حالا بنده استدعا می‌کنم چون این مورد قبول همه دوستان است که باید یک چنین سیاستی نسبت به این گونه لوایح اتخاذ کنیم، این را هم تکرار می‌کنم در زمره همان لوایح و بگذاریم برگردد به کمیسیون و تمام این لوایح را یکجا و به یک صورت رسیدگی کنیم یا رد کنیم یا تصویب کنیم هر تصمیمی می‌گیریم یکجا بگیریم بنابر این بنده با برگشتن این لایحه بکمیسیون موافق هستم و استدعا می‌کنم باین ترتیب موافقت بفرمائید که وقت مجلس بیش از این تضییع نشود.
رئیس- یک موافق و یک مخالف صحبت کرد. رأی می‌گیریم باینکه این لایحه برای مطالعه بیشتر برگردد به کمیسیون. خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای مطالعه بیشتر به کمیسیون مربوط برمیگردد.
- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
۱۷- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه.
رئیس- دستور جلسه بعد قرائت می‌شود.
- ۱- ماده واحده مربوط به آئین نامه اصلاحات ارضی.
- ۲- گزارش شور اول کمیسیونهای اقتصاد و بازرگانی- دارائی راجع به بیست درصد حق باربری لوازم مؤسسات دولتی و سازمانهای برنامه و آب شماره – چاپ ۸۴۰.
- ۳- گزارش شور اول از کمیسیونهای فرهنگ دارائی راجع به اهداء اشیاء عتیقه به شخصیتهای ممتاز خارجی- شماره چاپ ۸۵۱.
- ۴- گزارش شور دوم از کمیسیونهای اقتصاد- دارائی راجع به ترخیص پانزده صندوق کیف دستی اهدائی به بنیاد پهلوی بدون حقوق و عوارضی گمرکی و سود بازرگانی شماره چاپ ۸۳۹.
- ۵- گزارش شوردوم از کمیسیونهای اقتصاد- کشور راجع به واگذاری دو دستگاه ماشین آب شیرین کن اداره کل گمرک به شهرداری بوشهر- شماره چاپ ۸۴۱.
- ۶- گزارش شوردوم از کمیسیونهای فرهنگ- دارائی راجع به ساختمان دبستانهائیکه به موجب تبصره‌های ۱۹-۲۰ بودجه سال ۴۲ کل کشور از محل اعتبار برگشت شده خرید ساختمان بزم ایران در کلکته و وجوه ذخیره اعانه دبستان ایرانیان در ترکیه شماره – چاپ ۸۵۰.
رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم جلسه آیند ساعت ۹ صبح روز سه شنبه هفته آینده است.
رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.