مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ خرداد ۱۳۴۳ نشست ۷۹

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم تصمیم‌های مجلس

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم
مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۷ خرداد ۱۳۴۳ نشست ۷۹

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۴۳ نشست ۷۹

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ‏۲۱

جلسه: ۷۹

فهرست مطالب:

۱- تصویب صورت جلسه‏

۲- بیانات قبل از دستور- آقایان: معتمدی- دکتر اسفندیاری- مجید محسنی- دکتر مهذب‏

۳- معرفی آقای احمد میرفندرسکی به معاونت وزارت امور خارجه به وسیله آقای وزیر امور خارجه‏

۴- بیانات آقای دکتر سام معاون وزارت فرهنگ دایر به ابراز امتنان از اظهآراءت نمایندگان درباره ایشان‏

۵- شور اول گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به موافقت‌نامه مربوط به مزایای کارمندان پیمان مرکزی‏

۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به استفاده افسران ژاندارمری از مزایای ارتش شاهنشاهی و ارسال به مجلس سنا

۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری قریه علی‌آباد وارمین جهت استفاده دامداری ارتش و ارسال مجدد به مجلس سنا

۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به معافیت وزارت جنگ از محدودیت‌های استخدامی سازمان‌های کشوری و ارسال به مجلس سنا

۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری شصت هزار متر زمین اوین به دانشگاه ملی و ارسال به مجلس سنا

۱۰- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به واگذاری تریلی‌های وزارت دارایی به گمرک و ارسال مجدد به مجلس سنا

۱۱- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری حقوق خالصه در بازار قپانکندی میاندوآب به شیروخورشید سرخ‏

۱۲- طرح گزارش کمیسیون‌های دادگستری مجلسین دایر به رد تصویب‌نامه ترتیب ارجاع کار قضائی در تهران و مراکز استان به متقاضیان شغل قضائی‏

۱۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری‏

۱۴- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اجازه فروش املاک ضبطی از متجاسرین آذربایجان و کردستان‏

۱۵- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت وسایل عکس‌برداری و نقشه‌برداری اداره کل ثبت اسناد از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی‏

۱۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری قسمتی از اراضی ایستگاه کشاورزی بهبهان به شیروخورشید سرخ و بانک ساختمانی و ارسال مجدد به مجلس سنا

۱۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت حق انبارداری و دیرکرد تراکتورهای اتحادیه شرکت‌های تعاونی روستایی مراغه و ارسال به مجلس سنا

۱۸- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به اصلاح تبصره ۶ قانون اصلاح قانون بازنشستگی در مورد همردیفان شهربانی‏

۱۹- شور اول گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه تحصیل ۷۳ میلیون دویچ مارک از دولت جمهوری آلمان غربی‏

۲۰- قرائت و تعیین دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه‏

مجلس ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- تصویب صورت جلسه‏

۱- تصویب صورت جلسه‏

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه

آقایان بوشهری- دکتر غنی- احتشامی- دکتر سعید- مهندس آراسته- دکتر رمضانی- سلیمانی- ضابطی – موقر- یعقوب تهرانی- بانو دکتر دولتشاهی.

غائبین بی اجازه

آقایان ابراهیمی – امیر احمدی- توسلی- دکتر امین.

غائبین مریض

آقایان نیری- سعید وزیری- مهندس ارفع- دکتر رهنوردی.

رئیس- راجع به صورت جلسه قبل نظری نیست؟ خانم جهانبانی.

بانو جهانبانی- هفته گذشته در مذاکرات بین‌الاثنین که بین اینجانب و آقای زهتاب فرد بود اشتباهی شده است استدعا می‌کنم چون جلسه قبل یک ساعت غایب بودم امر فرمائید در صورت جلسه این دفعه نوشته شود.

رئیس- ممکن است مطالبتان را بدهید در صورت جلسه امروز بنویسند چون آن صورت جلسه چاپ شده است.

بانو جهانبانی - بنده عرض کردم انشاءالله سیاسی نبوده و سوء نیتی در کار نباشد. لطفاً یک دفعه دیگر قرائت بفرمائید تا بفهمم مطلب از چه قرار بوده شاید لغت بد انتخاب شده باید بگذشته افتخار کرد.

رئیس- نظر دیگری نیست؟ موسوی ماکوئی.

موسوی ماکوئی- در عرایض جلسه گذشته بنده اشتباهاتی چاپی هست به تند نویس می‌دهم.

رئیس- بسیار خوب دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب می‌شود.

مهندس عدل طباطبائی- عریضه‌ای است از طرف اهالی قزوین و خرده مالکین آن جا که درنتیجه سرما و یخبندان امسال کلیه محصولاتشان از بین رفته تقاضا دارند از طرف مراجع صلاحیتدار هیأتی برای رسیدگی به وضعشان به قزوین برود و احتیاجاتشان را برآورد کند عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس- آقای صائب.

صائبی- ۵ فقره شکایت است که تقدیم می‌کنم.

رئیس- آقای سیفی.

سیفی- شکایتی است از طرف مهندسی بنام مهندس ارشدی استدعا می‌کنم مقرر فرمائید رسیدگی شود.

رئیس- آقای معتمدی:

معتمدی- چند فقره پیشنهاد و طومار است تقدیم می‌کنم دستور فرمائید رسیدگی شود.

رئیس- آقای اقبالی بفرمائید.

اقبالی- عین شکایتی است که از طرف آقایان اهالی نمین حوزه انتخابیه بنده رسیده تقدیم می‌نمایم با اینکه آقای وزیر راه رسماً از طریق مجلس شورای ملی قول دادند که جاده ۱۶ کیلومتری گردنه حیران و عبور آن از نمین ساخته شود تاکنون توجهی و اقدامی نشده از مقام محترم مجلس تمنا دارم دستور فرمایند جاده مزبور احداث گردد و جان مسافرین صیانت پیدا نماید اگر رعایت الاهم‌فالاهم باید بشود احداث این جاده در درجه اول اهمیت می‌باشد.

رئیس- آقای کبیری.

کبیری- نامه‌ای است که تقدیم می‌کنم.

رئیس- آقای روستا.

روستا- شکایتی است از رضائیه مالکی مستأجرش را از هستی ساقط کرده ضمناً یک شکایتی دیگر است که تقدیم می‌کنم.

رئیس- آقای محسنی.

محسنی- شکایات زیادی از مردم سیمین دشت و زرین دشت و قراء دیگر که سر راه فیروز کوه قرار گرفته‌اند رسیده و چون حرکت قطار عادی گرگان را قطع کرده مردم تقاضا کرده‌اند که حرکت قطار عادی قطع نشود که اهال دهات بتوانند از راه آهن استفاده کنند.

رئیس- آقای البرزی.

البرزی- شکایات زیادی است که از شهرداری مسجد سلیمان شده است و شکایات دیگری است که از اهالی پشتکوه بختیاری رسیده که برای رسیدگی تقدیم می‌کنم.

رئیس-آقای مهندس جلالی نوری.

مهندس جلالی نوری- نامه شکوائیه از یکی از کارمندان اداری کاشمر رسیده که عیناً تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس- آقای کیوان.

کیوان- چند فقره شکایت رسیده که تقدیم می‌کنم.

- بیانات قبل از دستور- آقایان معتمدی – دکتر اسفندیاری – مجید محسنی – دکتر مهذب

۲- بیانات قبل از دستور- آقایان معتمدی – دکتر اسفندیاری – مجید محسنی – دکتر مهذب

رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای معتمدی بفرمائید.

معتمدی- هنگام طرح بودجه سال ۱۳۴۳ بنده در نظرداشتم در اطراف چند موضوع مربوط به چند وزارت خانه بیاناتی بعرض مجلس شورای ملی برسانم ولی چون وقت نرسید موکول بطرح متمم بودجه کردم و چون دیدم اگر زودتر این تذکرات داده نشود وقت می‌گذرد و ممکن است به نتیجه نرسد لذا امروز در اطراف یکی از آن مسائل بیاناتی عرض خواهم کرد. این بیانات دو قسمت است یکی مربوط به فعالیت‌ها و پیشرفت‌های فرهنگ در چهل ساله اخیر و مقایسه با قبل از چهل سال و یکی هم مربوط به نقایص فعلی فرهنگ است که پیشنهاداتی هم در باره رفع نواقص تقدیم خواهم کرد البته آنچه در باره نقایص بعرض می‌رسد ارتباطی با جناب آقای دکتر جهانشاهی وزیر محترم و جناب آقای دکتر سام معاون محترم وزارت فرهنگ ندارد.

بطوریکه خاطر نمایندگان محترم مسبوق است نیک بختی و بدبختی مردم هر کشوری بستگی مستقیم به فرهنگ آن کشور دارد. (صحیح است) هر قدر سطح معلومات افراد کشوری بالاتر باشد موفقیت و سربلندی مردم آن کشور در جامعه بشریت بیشتر است. مصداق صحیح است این موضوع در کشور ما آماری است که به عرض میرسانم و نتایج آن نیز برأی العین مشهود و امید است این پیشرفت‌های درخشان باطلاع ملت ایران خاصه طبقه جوان برسد تا بدانند در گذشته چه داشته‌ایم و امروز چه داریم.

در ۴۰ سال پیش یعنی قبل از سلطنت اعلیحضرت فقید رضاشاه کبیر ما در سراسر کشور ۲۳۳۶ مدرسه داشتیم. امروز یازده هزار دبستان و ۱۲۰۰ دبیرستان و جمعاً دوازده هزار و دویست مدرسه داریم.

سابق در سراسر کشور حدود ۱۰۹ هزار محصل داشتیم امروز حدود دو میلیون و یکصدو پنجاه هزار محصل داریم و با فعالیت سپاه دانش مسلماً تعداد آموزشگاهها و دانش آموزان از این حد تجاوز کرده است.

در سابق حدود ۶۰۰۰ معلم داشتیم، امروز تجاوز از ۷۰۰۰۰ معلم داریم، در قدیم دانشگاه به معنی امروز نداشتیم، ولی حالا پنج دانشگاه در کشور داریم. آنروز استاد نداشتیم، امروز متجاوز از ۱۰۰۰ استاد و دانشیار داریم.

در سابق دانشجو نداشتیم، امروز حدود بیست هزار دانشجو در کشور و بیست هزار دانشجو در اروپا و آمریکا و سایر نقاط دیگر جهان داریم.

آن زمان بودجه وزارت فرهنگ کلا هفت میلیون و هفتصد هزار تومان بود، امروز حدود ۹۰۰ میلیون تومان بودجه وزارت فرهنگ است و اگر بودجه دانشگاه‌ها را نیز اضافه کنیم رقم بودجه فرهنگ بیش از یک میلیارد تومان می‌شود.

با این ترتیب ملاحظه می‌فرمائید که در فاصله چهل سال گذشته چه ترقی و تحول شگرفی در نتیجه بالا رفتن سطح فرهنگ بوجود آمده است با این احوال باید عرض کنم که متأسفانه نقائص بزرگی در سازمان‌های آموزشی و اداری فرهنگ کشور موجود است که روی تجزیه سی سال خدمت فرهنگی بحکم وظیفه قسمتی از آنها را امروز بطور اختصار بعرض میرسانم و از جناب آقای دکتر جهانشاهی وزیر محترم فرهنگ که وارث چنین وضعی می‌باشند توقع عطف توجه عمیق و اقدام سریع دارم.

پائین آمدن سطح معلومات و اخلاق

بطوریکه استحضار دارند سال بسال سطح معلومات جوانان پائین می‌آید، برای جلوگیری از این موضوع باید فکر عاجلی بشود. اینک علل سقوط و رفع آن بعرض می‌رسد:

به نظر بنده برای اداره کردن یک مدرسه به نحو مطلوب سه عامل لازم و ضروری است.

کتاب خوب- برنامه خوب- معلم خوب

الف- کتابهای درسی آموزشگاهها نقائص فراوان دارد که از آن جمله و برای نمونه چند مثال باطلاع می‌رسد:

درکتاب عربی سال اول دبیرستانها – صفحه ۳۴ که سه استاد در تألیف آن شرکت داشته‌اند و در اول سال تحصیلی ۴۲-۴۳ از طرف وزارت فرهنگ چاپ شده و در تمام مدارس کشور تدریس می‌شود نوشته شده است که: دریاها را حضرت آدم حفر کرده است! عبارت کتاب عیناً قرائت می‌شود (قراچورلو- مگر جنابعالی شک دارید؟) اگر اعتقاد جنابعالی هم این باشد عرضی ندارم.

الدرس الثانی- من حفر البحر

کان معلم یضرب صبیا، ویقول، والله اضربک حتی تقول لی من حفرالبحر فقال الصبی: والله لاادری انا من حفرالبحر فقل لی انت حتی اتعلم فقال حفرالبحر ابوآدم علیه السلام.

معنای این جملات عربی این است:

معلمی پسری را می‌زد و می‌گفت بخدا می‌زنم ترا تا اینکه بگوئی چه کسی دریا را حفر کرده است: پسر گفت بخدا من نمیدانم چه کسی دریا را حفر کرده تو بگو تا من یاد بگیرم، معلم گفت: دریا را حضرت آدم علیه السلام حفر کرده است!

در کتاب تعلیمات اجتماعی وزارتی سال دول دوم دبیرستانها در صفحات ۲۸ و۳۰ که در شهریور سال ۴۲ چاپ و منتشر شده نوشته شده است: که زنان از حق انتخاب کردن و انتخاب شدن محروم‌اند! (مهندس عدل طباطبائی- چاپ چه سالی است) شهریور سال ۴۲ این کتاب چاپ شده. و حال آنکه هشت ماه پیش از چاپ این کتاب این حقوق به بانوان ایران اعطا گردیده است. (صحیح است صحیح است) مطلب قابل توجه این است این کتاب‌ها در خارج از کشور نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. و اما راجع به اخلاقیات پسران و دختران دانش آموز که وزارت فرهنگ عهده‌دار ارشاد و هدایت آنان می‌باشد، متأسفانه داستانهای عاشقانه و احیاناً وقیح و رکیک را داخل در کتب ادبیات فارسی نموده که برای نمونه صفحات ۱۴۸ و ۱۷۰ و ۲۲۶ کتاب فارسی سال ششم دبیرستانها مخصوص رشته‌های طبیعی و ریاضی بعضی مطالب آنها بعرض می‌رسد (دکتر مهندس بهبودی- بفرمائید) اگر چه برای من کمی ناگوار است گفتن این مطالب و از خانمها معذرت می‌خواهم ولی من غیر از این جا جائی ندارم که این مطالب را عرض کنم و غیر از مجلس هیچ جای دیگری نمی‌تواند منشاء اصلاح این وضع ناگوار بشود. (صحیح است)

در صفحه ۱۴۸ تیتر درس این است: در عشق و جوانی و خلاصه درس می‌گوید: اگر شب هنگام زیبا روئی رسید یا شکر خنده‌ئی است شیرین لب آستینش بگیر و شمع بکش! (خنده نمایندگان) آقا این شعر در کتاب فارسی کلاس ششم دبیرستان چاپ شده که دختران و پسران بالغ که دربحران شباب و جوانی هستند این اشعار را می‌خوانند و تدریس می‌شود. یا در صفحه ۱۷۱ می‌نویسد:

خنک کسیکه بشب در کنار گیرد دوست
چنانکه شرط وصال است بامداد و کنار
مخالط همه کس باش تا بخندی خوش
نه پای بند یکی کزغمش بگریی زار

و این تیترها که هر کدام درسی برای اطفال است از آن کتاب انتخاب شده: شب عاشقان بیدل – دامن کشان حسن دلاویز- شب وصل- نازپرورد وصال- صد ملک دل به نیم نظر – بوی خوش وصل- و از این قبیل! (عده‌ای از نمایندگان – تعجب آور است).

ملاحظه بفرمائید در کلاس ششم متوسطه یعنی محلی که دختران و پسران بالغ در بحران شباب هستند و به حکم غریزه جنسی و تقاضای سن پی بهانه‌ئی می‌گردند این قبیل مطالب محرک را در کتاب رسمی وزارتی می‌خوانند و از زبان معلم جوان مجرد به خصوص در مدارس دخترانه می‌شنوند! و خدا میداند که این مطالب چه تأثیر سوئی در روح و فکر جوانان ما ایجاد می‌نماید. متعاقب تدریس این مطالب عاشقانه جوانان از دبیرستانها خارج شده واکثر یک راست بسینماها می‌روند و آن فیلم‌های بدتر از این درسها را می‌بینند. آنوقت غیر از فساد و ناراحتی روحی چه انتظاری از این جوانان می‌توان داشت؟! در حالیکه بجای این قبیل مطالب نامناسب مطالب بسیار آموزنده که مؤثر در تربیت وتهذیب اخلاق دانش آموزان می‌باشد می‌توانسته‌اند از کتابهای ادبی انتخاب کنند. (صحیح است)

صرف نظر از مطالب نامناسب که عرض شد، جنبه علمی این کتابهای درسی نیز مسخره آمیز است چنانکه در کتاب فارسی ششم ابتدائی صفحه ۱۱ داستانی تحت عنوان مالیات غیرمستقیم آورده و وصول مالیات را بعهده مأمورین شهرداری گوشزد کرده است (دکتر عدل طباطبائی – مالیات لفظ اعم است) آقای دکتر از کی دفاع می‌کنید؟ نباید این مهملات در کتابهای درسی باشد و یا در مواد ریاضی شش ساله ابتدائی از نظر کمیت و کیفیت بین کلاسهای ۶ گانه ابتدائی صحیح تقسیم نشده و یا رعایت و توالی مطالب نگردیده است. بطوریکه در سال گذشته امتحانی در حدود قوه چهارم ابتدائی از ۲۵۰۰ نفر محصل کلاس ششم ابتدائی بعمل آمده که از این عده فقط بیست و چند نفر قادر بحل مسئله بوده‌اند همچنین یکی از غلط‌های فاحش کلاس اول ابتدائی که در ذهن بچه نقش می‌بندد استعمال کلمه ماما (قابله) بجای کلمه مادر یا مامان است! (عده‌ای از نمایندگان- جای تأسف است).

ب- و اما برنامه‌ها

برنامه‌های فرهنگ به هیچ وجه متناسب با احتیاجات فعلی مملکت نیست (صحیح است) دبیرستانهای کشور مغز جوانان را با محفرظاتی انباشته می‌نمایند و بیشتر میزنشین تهیه می‌کنند و افراد بی هنر و دست شکسته- ناراضی و بیکاره به بار می‌آورند در صورتیکه کشور ما در همه رشته‌ها به امور حرفه‌ای و کشاورزی و به مردان کار و عمل و تکنیسین و کارگر فنی احتیاج مبرم دارد. باید شصت درصد دبیرستانهای فعلی بتدریج به مدارس حرفه‌ئی و کشاورزی تبدیل گردد و هر قدر این عمل تأخیر شود به نسل حاضر ظلم نابخشودنی شده است. (صحیح است).

باید به اصول اخلاقی و دین و تقوی در مدارس توجه بسیار بشود و برنامه‌های متناسب در این باره تهیه گردد.

عیب مهم دیگری که در اکثر مدارس فعلی خاصه مدارس ملی وجود دارد و حوادث ناگواری نظیر قتل رضا و دودی ببار می‌آورد. اختلاط کودکستان و دبستان و دبیرستان با یکدیگر می‌باشد. در یک حیاط ده بیست اطاقی از کودک چهار پنج ساله تا دختر و پسر ۱۸ و ۲۰ ساله بنام مدرسه رفت و آمد می‌نمایند! و مفاسدی از اینجا و هنگام خروج از مدرسه و کوچه و خیابان شروع می‌شود و به سینما‌ها و محافل شب نشینی و تفریحی و معاشرت‌های نامناسب و احیاناً اعتیاد به مواد مخدره و پاره‌ئی سیه روزی‌ها خاتمه می‌یابد! (صحیح است).

آقایان، خانمها، ما مسلمان هستیم و همه دارای فرزند دختر و پسر می‌باشیم، باید برای جلوگیری از سقوط و انحطاط اخلاقی نسل جوان فکر عاجلی بکنیم. و لذا بنده پیشنهاد می‌نمایم که هر چه زودتر دبیرستانهای دخترانه و پسرانه و کودکستان و دبستان در سراسر کشور از یکدیگر مجزا و برای هر یک حیاط مستقل و کاملا منفک از یکدیگر تهیه شود. (صحیح است) (بانو جهانبانی – این کار شده است) معتمدی متشکریم.

پیشنهاد می‌نمایم در دبیرستانهای دخترانه اعم از ملی یا دولتی بجای معملمین مرد جوان و مجرد از بانوان فاضله و معلمین متأهل و مسن و با تقوی که از هر لحاظ صلاحیت داشته باشند استفاده بشود. (صحیح است).

پیشنهاد می‌نمایم تألیف کتب درسی از انحصار اشخاص معین خارج شده و به وسیله یکعده فرهنگیان دانشمند و اشخاص معتقد باصول اخلاقی و بصیر در کلیه کتب درسی دبستان و دبیرستان تجدید نظر و مطالب عاشقانه و متبذل حذف و بجای آنها مطالب صحیح علمی و اخلاقی و میهنی و پند و اندرز گنجانیده شود. و مواظب باشند کتب درسی امسال بقدر کافی قبل از افتتاح مدارس در دسترس کلیه محصلین کشور قرار بگیرد که مانند سال گذشته دانش آموزان در مضیقه کتاب واقع نشوند. (صحیح است).

بطور کلی برنامه علمی و دروس فعلی فرهنگ ما همان برنامه و متد قدیم است در حالیکه برنامه علمی و دروس فعلی فرهنگ کشور باید متناسب با ترقیات شگرف علمی جهان کنونی و نیازمندیهای زمان تهیه و اجرا گردد. (صحیح است).

ج- و اما معلم

در سراسر کشور ادارات فرهنگ عده‌ئی را بنام معلم روز مزد استخدام نموده و بسر کلاسها فرستاده‌اند. در صورتیکه تعلیم و تربیت یک امر فنی است (موسوی ماکوئی- با روزی سه تومان) و باید وزارت فرهنگ برای تعلیم و تربیت بحد کافی معلم اراضی تربیت و آماده تدریس نماید. مسلماً کسی که با دستمزد ناچیز و بدون کمترین تجربه و ممارست بکار معلمی گمارده بشود طبعاً نمی‌تواند وظیفه خطیر معلمی را به نحو مطلوب انجام دهد. (صحیح است) از طرفی اغلب دانشجویان جوان دانشکده‌ها در دبیرستانهای ملی مخصوصاً دخترانه بکار معلمی می‌پردازند و در نتیجه صرف نظر از بروز مفاسد اخلاقی چون تجربه کافی در امر تعلیم و تربیت ندارند (جهانبانی- مدارس ملی بیشتر دقت می‌کنند) دقت می‌کنند ولی بنده مدرسه ملی سراغ دارم که جوان ۲۳ ساله‌ای با یک گل سرخ که روی سینه می‌زند میرود توی کلاس که ۳۰ –۴۰ نفر دختر بالغ نشسته‌اند تدریس می‌کنند (جهانبانی- اسم ببرید) و اغلب هم بفکر دروس و تکالیف خود نیستند دانش آموزان نمی‌توانند از تدریس آنها استفاده نمایند و در نتیجه آخر سال مردود می‌شوند و بروحیه آنان لطمه وارد می‌آید. (صحیح است)

همچنین طبق اطلاع کادر آموزشی اکثر دبستانها در طی سال دائماً دستخوش تعییرات است. پیشنهاد می‌نمایم که وزارت فرهنگ در طی سال مدیر و معلمین مدارس را نقل و انتقال ندهد- کلاسهای نصفه روزه را تبدیل به تمام روز نماید. در هر کلاس باندازه‌ئی دانش آموز بپذیرند که معلم از عهده اداره کردن کلاس برآید. صلاحیت علمی و اخلاقی معلمین نسبت به محصلین و رشته تدریس آنها در نظر گرفته شود. بوضع زندگی و بهداشت و نیازمندی معلمین توجه بیشتر مبذول گردد. و از وجود اشخاص دانشمند و ذی صلاح که از ذخائر گرانبهای وزارت فرهنگ هستند و اهل تشبث نیستند استفاده فرمایند. امیدوارم آقای دکتر جهانشاهی وزیر محترم فرهنگ در اصلاح امور فرهنگ توفیق کامل پیدا کنند و اکنونکه امتحانات در شرف اتمام و دست ایشان باز است تحولی را که همه در انتظار آن هستند در فرهنگ بوجود آورند (صحیح است) این برنامه‌ایست از طرف ۴ هزار نفر کارگران کارخانه شنهاز اصفهان که از وضع بیمه‌های اجتماعی اصفهان شکایت کرده‌اند چون مطلبش مفصل است از خواندن آن صرفنظر می‌نمایم (رامبد- بخوانید) – این هم طوماری است راجع به عدم تغییر مسیر راه از جلو قصبه قهپایه که در حدود ده هزار نفر جمعیت دارد و از وزارت راه خواسته‌اند که نسبت به خواسته آنها توجه نمایند و تقاضای آنها بسیار صحیح و منطقی است و بنده آنرا تقدیم مقام ریاست می‌کنم. (احسنت)

سرهنگ حسینی- مهندسین مشاور صلاح ندانستند.

رئیس- آقای دکتر اسفندیاری.

دکتر اسفندیاری- چون روز سه شنبه دوازدهم خرداد ۱۳۴۳ به علت کسالت نتوانستم بیایم در جلسه علنی و راجع به یکی از لوایحی که مطرح بود از طرف حزب مردم اعتراضاتی شده بود که بالاخره منجر به رأی مجلس شد، در چند مورد که من با هم مسلکان خودم صحبت کردم باین نتیجه رسیدیم که با آن همه اعتراضاتی که در جلسه علنی نسبت به نحوه تصویب لایحه یعنی ماده واحده راجع به افزایش اعتبارات برنامه سوم در مجلس شده بود معذالک آقایان رأی داده بودند و به تصویب رسیده بود البته بسیار کار خوبی است از نظر سرعت عمل ولی ازنظر نحوه عمل خواستم خاطر آقایان محترم را متوجه چند نکته بکنم در مورد نحوه اجراء برنامه اول و دوم اشتباهاتی که در مورد طرح ریزی یا عمل در برنامه شده یا نحوه کار متخصصان داخلی و خارجی، که بعضی وقت‌ها به ضرر یک قسمت از مملکت شده من کاری ندارم چون قبلاً آقای رامبد و آقای دکتر مهندس بهبودی از طرف حزب مردم صحبت هائی فرموده بودند آنچه که خواستم از نظر اهمیت قضیه بعرض همکاران عزیز برسانم این بود که در پاره‌ای موارد اتفاق می‌افتد که بعضی لوایح می‌آید به مجلس از لحاظ اهمیت شاید باید بگذاریم در طرز اول امکان مثلاً فکر می‌کنم اگر یک لایحه بودجه سال ۴۱ می‌آید به مجلس راجع به ارقام آن خواندن آن طبق روشی که مجلس و آئین نامه داخلی مجلس دارد همه آقایان اظهار عقیده می‌کنند بعد از رفتن به کمیسیون و بعد از آمدن به مجلس و رفتن به کمیسیون ترتیب کار داده می‌شود متأسفانه در پاره‌یی از موارد هست که این روش رعایت نمی‌شود و از طرف همکارانم که از حزب مردم هستند یک قسمت بنحوی تذکر داده شده بود بقیه تذکرات یا دنباله فرمایشات را بنده به عرض می‌رسانم اولا ما باین قسمت توجه داریم که طبق ماده ۴۱ وقتی لوایح مالی مطرح است بدون رفتن به کمیسیون بطور کلی می‌آید به مجلس این قسمت را ما توجه داریم تا بعد به سایر قسمت‌ها برسیم بطور کلی در موضوع طرح مواد در ماده ۱۲۵ قید شده ولی حکم کلی رسیدگی به لوایحی که از طرف دولت به مجلس داده می‌شود در ماده ۱۳۲ آئین نامه داخلی مجلس شورای ملی قید شده لوایح یا بطور کلی دو فوری هستند که تصویب می‌شوند یا لوایح مالی هستند که یک شوری و یک فوریتی هستند که به تصویب مجلس می‌رسد در این دو صورت لایحه به کمیسیون نمی‌رود وتنها در جلسه علنی مطرح و مذاکراه می‌شوند و به همین وضعیت هم عمل می‌شود ماده ۱۳۲ آئین نامه را من برای اینکه ذهن بعضی آقایان که آئین نامه در اختیارشان نیست روشن بشود برای آقایان قرائت می‌کنم.

«ماده ۱۳۲- در موقع طرح لوایح و طرحهائی که دو فوریت آن تصویب شده باشد بدواً در کلیات آن مباحثه می‌شود و پس از آن بورود در شور ماده واحده یا مواد رأی گرفته می‌شود و راجع به هر یک از مواد جداگانه مذاکره بعمل می‌آید و اخذ رأی می‌شود سپس رأی نهائی گرفته می‌شود در این گونه لوایح و طرحهای دو فوری هر اصلاح یا ماده الحاقیه» البته بقیه ماده چون مورد ندارد از خواندن آن صرفنظر می‌کنم وقتیکه من صورت جلسه روز سه شنبه را در روز ۵ شنبه مطالعه کردم دیدم یک قسمت از ماده واحده راجع به افزایش اعتبارات برنامه سوم در صورت جلسه قید نشده بلکه بصورت ضمیمه در آخر صورت جلسه آورده شده (صحیح است) چون من توجه به این قسمت دارم که باید در صورت جلسه علنی قید شود از این جهت این قسمت را سؤال می‌کنم اگر اشتباه شده است جناب آقای رئیس دستور بفرمایند در متن صورت جلسه قید بشود اگر هم که اشتباه نشده و حتی قرائت هم نشده باید طبق مقررات یا در کمیسیون مطرح شده باشد که نشده یا در مجلس مطرح بشود که حتی برای اولین دفعه هم خوانده نشده (صحیح است) بنابراین مقررات اجازه می‌دهد که آن قسمت از ماده واحده‌یی که به مجلس داده شده یا مجدداً در مجلس مطرح بشود و بآن رأی گرفته شود و روی آن شور بشود یا آنکه برود به کمیسیون در کمیسیون مطرح بشود.

رئیس- آقای دکتر بماده واحده و منضماتش یک جا رأی گرفته شده در صورت جلسه هم قید شده.

دکتر اسفندیاری- من صورت جلسه را با اجازه جناب آقای رئیس قرائت کردم ولی باید در جلسه علنی خوانده شود همه هست ماده ۴۱ را من توجه داشتم که این قسمت پس از تصویب فوریت در ظرف ۲۴ ساعت می‌تواند مطرح شود با اینحال خواندش در مجلس ضرورت دارد.

رئیس- ضرورت ندارد.

دکتر اسفندیاری- بسیار خوب و چیزی که اهمیت دارد از نظر لایحه علاوه بر آنکه قرائت نشده و به نظر آقای رئیس درست بوده و منهم اجباراً تسلیم می‌شود با اینکه تسلیم نیستم معذالک در این ضمیمه‌یی که داده شده با همه اینکه نوشته ماده واحده راجع به افزایش اعتبارات برنامه سوم ضمیمه ماده واحده تقریباً برای تمام اعتبارات سوم تهیه و تنظیم شده و به مجلس داده شده یعنی بطور کلی اگر قسمت اول نظر آقای رئیس را تأیید بکنم و مسلماً نظر آقای رئیس در این مورد صائب است. قسمت دوم البته اشکال دارد که من قبول کنم و آن عبارت از این است که وقتی راجع به افزایش اعتبارات برنامه عمرانی جناب آقای دکتر (اشاره به آقای دکتر یگانه وزیر مشاور) توجه کنند تمام برنامه عمرانی در اینجا داده شد یعنی عوض اینکه همان اضافه ۵۵ میلیارد به ۱۴۵ میلیارد که جمعاً می‌شود ۲۰۰ میلیارد تمام ۲۰۰ میلیارد را ضمیمه کردند با یک نشست و برخاست آقایان معذرت می‌خواهم تمام این ۲۰۰ میلیارد را با این فرمول تصویب کرده‌اند و این اشتباهی شده برای اینکه از نظر من بودجه مملکت برای سال ۴۱-۴۲-۴۳ وقتی می‌آید مثلا در مورد افزایش بودجه در مورد کارمندان اسکله بندر خرمشهر که از ۱۰ نفر بشوند ۱۱ نفر ما اینجا آنرا علیحده تصویب می‌کنیم و بلند می‌شویم یا آقای مرتضوی که راجع به جنوب صحبت می‌کنند این قسمت را اعتراض می‌کنند یا تذکر می‌دهند برای یک نفر ولی بودجه دویست میلیاردی سازمان برنامه که تقریباً از بودجه مملکت خیلی اهمیتش زیادتر است حتی یک نفر بلند نشده صحبت کند (رامبد- چون خوانده نشد اگر خوانده می‌شد صحبت می‌شد) به هر صورت من با نظر جناب آقای رامبد هم عقیده هستم که باید در مجلس خوانده بشود یا در کمیسیون مطرح بشود و راجع به یک یک این قسمت‌ها اظهار نظر بشود البته من قبول دارم که دولت بتواند بطور کلی نسبت به هر فصلی و هر سالی و هر طور و به هر نحوی که می‌خواهد این بودجه را تقسیم بکند ولی در هر حال اگر نمایندگان مجلس در جریان گذاشته شوند امکان دارد که به نحو بهتری عمل بشود چنانچه چندی پیش یکی از آقایان نمایندگان اظهار داشت اگر کارخانجات دولت باختیار ملت گذاشته شود بسیار کار خوبی است تقریباً اکثر آقایان موافقت کردند که این کار کار شایسته‌ای است ولی همین بودجه را که جنابعالی نگاه می‌کنید در فصل دوم نوشته شده بند ۱ کمک فنی به سرمایه گذاری خصوصی چهار صد. سرمایه گذاری در مؤسسات صنعتی و انتفاعی موجود دولت ۲۰۰۰ حالا مؤسسات صنعتی و انتفاعی دولت چیست دولت می‌خواهد چقدر سرمایه گذاری کند وبه چه صورتی سرمایه گذاری کند من چون تفسیریدر این ارقام نمی‌بینم نمی‌توانم بدانم که بچه جوری عمل خواهد کرد یک موضوعی که خواستم حضور آقایان عرض کنم اعتراض کلی به نحوه کار دولت در پاره‌ای موارد هست لوایح جزئی که مثلا معافیت چند عروسک و اسباب بازی از عوارض گمرکی است این لایحه را می‌آورند در کمیسیون بعد از شور مفصل تصویب می‌کنند بعد می‌آید به مجلس شور اول و دوم می‌شود یک عده‌ای اعتراض می‌کنند یک عده مخالف هستند یک عده موافق و لوایح بزرگ دولت که واقعاً پایه و اساس این مملکت روی آن اقتصادی که از این سرمایه‌ها بوجود می‌آید گذاشته شده اینها را یا اینکه از صورت مجلس خارج کرده و بصورت کمیسیون خاص رسیدگی می‌شود و یا باینصورت است که لایحه می‌آید به مجلس به صورت یک لایحه معمولی و ۲۰۰ میلیارد را یکدفعه با یک قیام و قعود تصویب میفرمائید که عمل کنند ما قبول می‌کنیم این لوایح در حال اجرا است ولی وقتی آقایان قیام و قعود می‌کنند این اجرا را نه تنها تصویب می‌کنیم بلکه یک لایحه را بصورت قانون بمردم عرضه می‌کنیم مثلا اگر یکی از آقایان فرض کنید آقای شیخ‌الاسلامی یا خود بنده یا یکی از آقایان دیگر ازش پرسیدند که این لایحه که با ۲۰۰ میلیارد تصویب کردی و برای سرمایه‌گذاری از این قسمت چقدر به سنندج رسیده یا چطور تصویب کردی و بچه صورتی بوده بنده و آقای شیخ‌الاسلامی باید بگوئیم به بخشید ما نفهمیدیم که چطور پیشنهاد را آوردند و منظورشان چه بوده برنامه مفصل نداشت ولی چون اعتماد بدولت داریم گفتیم بسیار خوبست البته از نظر اعتمادی که بدولت داریم بسیار کار مناسب و کار خوبی است ولی از نظر نحوه عمل اعتراض دارم یک صحبتی از طرف رفقای من شده بود در صورت جلسه خواندم نمیدانم از طرف جناب آقای رامبد شده یا از طرف جناب آقای دکتر مهندس بهبودی و آن این بود که با این ترتیب کمیسیون برنامه مجلس شورای ملی با این فرمول کار، دیگر کارش چی است و تا آخر دوره کاری ندارد سؤالی بود من من هر چه فکر کردم با آقای دکتر جعفری صحبت کردیم دیدیم درست است خود آقای رامبد هم در این شور شرکت کردند باین نتیجه رسیدیم که هیچ چیز بنابراین کمیسیون برنامه مجلس با دو تا قیام و قعود با این ترتیب عملش تا آخر دوره چهار سال صفر خواهد بود (دکتر رمضانی- اصلا تشکیل نمی‌شود) یعنی در کمیسیون برنامه حتی یک لایحه و یک کاغذ پاره که رویش نوشته باشند چیزی ندارد که به مجلس بیاید به همین ترتیبی که آقای دکتر رمضانی می‌گویند اصلا تشکیل نمی‌شود در هر صورت آن مربوط به امور داخلی مجلس است و خود آقایان بهتر ازمن می‌توانند تصمیم بگیرند چون این ساعت که در جلو من هست وقت من تمام شده با آقای دکتر پورهاشمی صحبت کردم چند دقیقه از وقتشان را ایشان در اختیار من گذاششتند این مسائلی بود که می‌خواستم تذکر بدهم برای ربع ساعت و برای چند دقیقه دیگر می‌خواستم چند مطلب را بعرض آقایان برسانم یک قسمتش کلی است و یک قسمت هم مربوط به حوزه انتخابیه خودم هست بطور کلی درنظر دارند که قوانین بر حسب مقتضیات و محیط اقتصادی طبیعی و کیفیات اجتماعی هر محلی تنظیم شود و با تغییرات و تحولاتی که در هر اجتماعی بوجود می‌آید اگر قانون وجود داشته باشد که آن قانون منافی با آن تغییرات باشد بطور کلی باید آن قوانین بصورتی در بیاید که با پیشرفت مملکت و وضع مملکت هم آهنگی داشته باشد دولت جدید چون دنبال تحول هست و همه ما هم زائیده انقلاب هستیم که در اینجا نشسته‌ایم من خواستم از دولت استدعا کنم در باره این موارد نسبت به قوانین گذشته مروری بکند کما اینکه من طرحی دیدم پریروز بوسیله آقای شیخ‌الاسلامی به بنده داده شد باسم طرح قانون خانواده که خانم دکتر منوچهریان داده‌اند و البته بسیار کار خوبی است برای اینکه زنان ما را که اعلیحضرت همایونی آزادی داده‌اند خود زنان حقوقدان ما در این فکر بودند که از این آزادی که بهشان داده شده از موقعیت استفاده بکنند موادی پیشنهاد بکنند که هم آهنگ با انقلاب شاه و ملت باشد (صحیح است) (فخر طباطبائی- بیخود منطبق کرده بودند با انقلاب شاه و ملت) ببخشید من متوجه نشدم چی فرمودید؟ (فخر طباطبائی- مطالبی را که نوشته بودند مربوط به انقلاب شاه و ملت نبود) (مرتضوی- نظر شخصی آن خانم بود) به هر صورت من به اصل موضوع کاری ندارم جناب آقای طباطبائی چون من و شما هر دو قاضی بودیم و ممکن است نظریاتی داشته باشیم که مورد نظر خانمها نباشد ولی بطور کلی نظر من توجه خانمها به این موضوع بود توجه خانمها به موضوع آزادی بود که اعلیحضرت همایونی بآنها داده‌اند (یکی از نمایندگان- نظر شخصی است) منظور این است توجه داشته‌اند که آئین نامه یا یک قانون و طرحی را پیشنهاد بکنند بهر صورت امکان دارد که همه‌اش عوض بشود ولی این توجه را کرده‌اند ولی چون آئین نامه اصلاحات ارضی مطرح است و در روستاها بیشتر مورد توجه است که قانونی که وضع می‌شود باید با احتیاجات مملکت هم آهنگی داشته باشد و قوانینی باشد که مولود حوائج جامعه است و یکی از قوانینی که لازماست بتناسب وضع فعلی اصلاح شود قانون که خداها هست که جناب آقای مهر بیش از سایرین باین توجه داشته باشند که خدا را طبق قوانین گذشته مالک انتخاب می‌کند در صورتیکه کدخدارا باید زارعین یا خرده مالکین انتخاب کنند (صحیح است) برای این قسمت من عقیده دارم جناب آقای دکتر یگانه هم اهل دادگستری هستند و در این قسمت توجه بیشتری دارند این قسمت را در نظر بگیرند و درهیئت دولت یاد آوری کنند منظورم این است که ساکنین ده بطور کلی باید کدخدا را انتخاب کنند یک موضوع دیگری است که می‌خواستم راجع به کرمان صحبت بکنم اگر آقایان بخاطر داشته باشند چند جلسه قبل راجع به یک قسمت از اموری که در کرمان مورد توجه مردم هست ولی مورد توجه مقامات ذیصلاحیت نیست در این مورد با جناب آقای دکتر یگانه صحبت کردم یک راهی هست از کرمان می‌آید به تهران ایشان کمال لطف و محبت را نسبت ببنده فرمودند با جناب آقای مهندس اصفیا صحبت کردند ولی آنچه که من از این مذاکرات و صحبت‌ها نتیجه گیری کردم این بود که راه را در جنوب برای مردم نمی‌سازند فقط جنبه اقتصادی راه را در نظر می‌گیرند درست توجه کنید آنها جنبه محلی راه را در نظر ندارند و فقط جنبه اقتصادی راه را در نظر می‌گیرند این قسمت را تکرار می‌کنم منظور این است که می‌گویند هدف بندرعباس، یک طرف هم تهران، ستاره می‌گذاریم از وسط کویر عبور می‌دهیم خط کش می‌گذارند عبور می‌دهند ولی اگر بگوئیم در مسیر کرمان، یزد، اصفهان قرار می‌گیرد و مردم استفاده بیشتری از این می‌برند خواهی نخواهی به پر قبای مهندسین مشاور و اشخاصی که این طرح اولیه را ریخته‌اند برمیخورد می‌گویند خیر امکان ندارد کما اینکه در مورد راهی که عرض کردم در مورد راه کرمان بنده به تمام مقامات متوسل شدم بالاخره هم جواب منفی شنیدم البته در مورد چند راه دیگر هم من باید حضور آقایان عرایضی بکنم که یکی راه راور است که از حضور جناب آقای دکتر یگانه مصراً تقاضا دارم توجه بفرمائید این راه مورد توجه بیشتر اهالی کرمان و نمایندگان خراسان است اگر این راه ساخته شود استان کرمان با یک راه خوب بخراسان اگر این راه ساخته شود استان کرمان با یک راه خوب بخراسان وصل می‌شود ولی این راه را گذاشته‌اند جزو جاده‌های فرعی در برنامه سوم بقیه را حذف کرده‌اند کی ساخته خواهد شد ما نمیدانیم البته چون بعضی از آقایان تقاضای چند دقیقه وقت کرده‌اند من عرایضم را خلاصه می‌کنم یکی اینکه فرودگاه کرمان را دستور بفرمائید ساخته بشود که هواپیماهای چهار موتوره بتوانند به نشینند و ما از این مضیقه‌ای که از لحاظ راههای زمینی به کرمان داریم در بیائیم یکی هم موضوع تلفن‌های خود کار است که دوهزار شماره بآنجا داده‌اند ما هر روز طومار داریم یا نامه داریم یا متوسل به من می‌شوند که دو هزار شماره دیگر بدهند با شرکت تلفن صحبت شده و موافقت کرده‌اند که مقداری بدهند این مقدار را من استدعا می‌کنم جناب آقای دکتر یگانه در هیئت دولت مطرح بکنند که بدو هزار شماره برسانند بقیه عرایضم را می‌گذارم برای بعد دو سه دقیقه از وقتم را می‌دهم به جناب آقای محسنی مهر و بقیه را به جناب آقای دکتر مهذب و با اجازه آقایان خداحافظی می‌کنم.

رئیس- آقای محسنی مهر.

مجید محسنی- بنده تصمیم نداشتم دیگر صحبت کنم چون شکایاتی رسیده بود که تقدیم کردم ولی جناب آقای دکتر اسفندیاری که راجع به راه صحبت کردند فکر کردم الآن بی موقع نیست که در تأیید فرمایشات ایشان چند کلمه‌ای عرض کنم در موردی که محبت می‌شود تشکر می‌کنم و در موردی هم که بی مهری می‌شود باید اینجا عرض کنم این است که هر کدام بجای خودش محترم است تشکرات من برای راه و همه چیزهائی که برای دماوند در نظر گرفتند بجای خودش هست ولی این نکته چیز تازه‌ای است که باید عرض کنم و آن این است از روزی که جاده سازی در ایران شاید شروع شد قدیمی ترین جاده‌های ایران جاده تهران فیروز کوه به مازندران بود و چقدر بجا بود ما که قبول داریم راههای ما راه آهن ما دانشگاه ما اکثر ترقیات کشور ما در اثر کوشش شاهنشاه فقید بوجود آمد و امروز به ثمر رسیده و تکمیل شده خوب بود قدر آن شخص را به حد اعلی می‌دانستیم و جاده فیروز کوه که به سواد کوه می‌رود و به مازندران منتهی می‌شود سواد که که زادگاه شاهنشاه فقید بود اقلا این راه را اسفالت می‌کردیم و نگهداری می‌کردیم و آنجا یک تابلوی بزرگی هم می‌زدیم که همه مردم که از این جاده رد می‌شوند بنیان گذار این جاده اساسی مملکت را می‌شناختند در هر صورت مطلب دیگر این است که راه آهن تهران شمال از طریق فیروز کوه رد می‌شود و از بدو تأسیس این راه آهن بصورت عادی رد می‌شد سیمین دشت، موین، حصاربن، مشهد، کلاک، یدره، رود افشان، محمود آباد، گرم آبسرد، زرین دشت، انزها، ده گردان، مزداران، خم ده، هران ده، در ده، پرده تا فیروز کوه همه از این راه آهن استفاده می‌کردند محصولشان را می‌آوردند باروبنه‌شان را می‌آوردند مریض هایشان را در تمام این دهاتی که عرض کردم که بهداشت به معنی درست وجود ندارد می‌آوردند بوسیله راه آهن به نقاطی که بهداری بود میرساندند حالا قطار عادی که مورد احتیاج مردم تمام این دهات سر راه بود قطع شده فقط قطار سریع السیر را باقی گذاشته‌اند قطار سریع‌السیر برای ما این معنی را دارد که اشخاصی که در گرگان ملک‌های زیادی دارند و وقت عزیزشان تلف می‌شود که با قطار عادی بروند می‌خواهند که با قطار سریع‌السیر زودتر خودشان را به گرگان برسانند در صورتیکه این دهات حق دارند که از این دهات هر روز قطار عادی راه آهن رد بشود و مریض‌هایشان را باروبنه شان را در این ایستگاهها بوسیله راه آهن بجای لازم و مناسب و نقاط مختلف برسانند چون جاده شوسه که ندارند بخاطر اینکه ما هر چه رجوع کردیم که جاده شوسه فیروز کوه و راههای فرعی را درست بکنید اصلاح بکنید همیشه بما گفتند شما از طریق راه آهن فیروزکوه استفاده کنید شما راه آهن دارید حالا ما نه جاده شوسه داریم و نه راه آهن عرض شود مطلب دیگر این است که یک خطی از همند آب سرد قرار بود سازمان برنامه بکشد به ایوان کی من تشکرش را اینجا کردم برای اینکه شروع کرده بودند ولی هفت ماه از این واقعه می‌گذرد و هنوز مهندسین مشاور طرح این جاده را نداده‌اند و عملی نشده بنابر این آن تشکر مربوط به راه همند آب سرد و ایوان کی را پس می‌گیرم (احسنت).

رئیس- آقای دکتر مهذب.

دکتر مهذب- بنده عرایضم خیلی خیلی مختصر است ما در جلسه گذشته استعفای یکی از همکاران فوق‌العاده عزیز و محترممان آقای دکتر سام را شنیدیم که درجلسه علنی خوانده شد بنده بحثی در باره نحوه استعفا ندارم فقط به تذکر این نکته مبادرت می‌ورزم که هر یک از همکاران ما که بهر نحو از جمع ما خارج بشوند از خدمات صادقانه و صمیمی آنها در این محفل مقدس محروم می‌شویم (صحیح است) همکاران ما که تاکنون مشاغل دولتی قبول کرده‌اند و از مجلس بیرون رفته‌اند بدون استثناء همه افراد خدمتگزاری هستند (صحیح است) و در هر کجا که باشند برای اجرای منویات بزرگ شاهنشاه و خدمت مردم می‌کوشند برای این قبیل افراد خدمت جا و مکان و لباس معینی ندارد و در هر کجا که باشند کمر همت بسته‌اند تا به این ملت و به این مملکت و به شاهنشاه بزرگ خدمت بکنند (صحیح است) من به نوبه خودم امیدوارم خداوند توفیق خدمتگزاری بیشتری بآنها عطا بکند و آنها هم در این وضعی که پیدا می‌کنند با ایجاد یک هماهنگی نزدیک تری بین دستگاههای دولتی و مجلس بهتر بتوانند که افکار مجلس و نیات مبارک شاهنشاه را به مرحله اجرا بگذارند (صحیح است- احسنت).

- معرفی آقای احمد میرفندرسکی به معاونت وزارت امور خارجه بوسیله آقای وزیر امور خارجه

۳- معرفی آقای احمد میرفندرسکی به معاونت وزارت امور خارجه بوسیله آقای وزیر امور خارجه

رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای وزیر امورخارجه فرمایشی دارید؟ بفرمائید.

وزیر امور خارجه (آرام)- با اجازه مقام محترم ریاست آقای احمد میرفندرسکی را که تاکنون مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه بودند به سمت معاون سیاسی و معاون پارلمانی معرفی می‌کنم (مبارک است – مبارک است)

- بیانات آقای دکترسام معاون وزارت فرهنگ دائر بابراز امتنان از اظهارات نمایندگان در باره ایشان

۴- بیانات آقای دکترسام معاون وزارت فرهنگ دائر بابراز امتنان از اظهارات نمایندگان در باره ایشان

رئیس- آقای دکترسام فرمایشی دارید؟ بفرمائید

دکترسام- بنده قصد داشتم که همان روز پنجشنبه که مورد عنایت مخصوص همکاران سابق و یاران فعلی قرار گرفتم صمیمانه تشکر کنم (احسنت) ولی حقیقت را باید بگویم بقدری متأثر بودم که قادر نشدم تقاضای صحبت کنم و از اینهمه محبت بی‌شائبه‌ایکه دوستان عزیز نسبت به من ابراز فرمودند تشکر کنم (کیهان یغمائی- رفتی و شکست محفل ما – هم محفل ما و هم دل ما) تشکر می‌کنم یک نکته را باید بعرض برسانم بدوستان عزیزی که گله کردند چرا من استعفا داده‌ام عرض کردم کسی که داوطلب خدمت سربازی شد به نظر من حق ندارد که جبه جنگش را خودش تعیین بکند باید رهبرش فرمانده‌اش بهر جبهه‌ایکه صلاح میداند اجازه بدهند انجام وظیفه کند تا دیروز صلاح بود در نزد دوستان و همکاران در این جبهه و از دیروز در جبهه دیگری و امیدوارم با همکاری سایر دوستان در وزارت فرهنگ و حسن توجه همکاران سابق و یاران فعلی در مجلسین و همچنین در ظل توجهات و نیات اقدس شاهانه موفق بشویم قدمی در راه پیشرفت

+ فرهنگ برداریم و نواقص و تذکراتی را که امروز جناب آقای معتمدی فرموده بودند و بنده سعادت آنرا نداشتم که حضور داشته باشم آنرا بشنوم تا حدی مرتفع کنم نکته دیگری که با اجازه مقام محترم ریاست خواستم مطرح کنم این است که به مردم ورامین و گرمسار و ایوانکی که مرا مورد محبت خودشان قرارداده بودند و من را به نمایندگی خودشان انتخاب کرده بودند و مأمور اجرای منویات ذات اقدس شاهانه کرده بودند از این مکان مقدس اعلام می‌دارم کمافی السابق در اجرای فرمانی که از طرف آنها به من محول بشود کوشا خواهم بود و دنباله برنامه هائی را که شروع کرده‌ام با توجه آقایان خواهم گرفت تا رضایت خاطر موکلین سابق هم بطور کلی جلب شده باشد (احسنت – آفرین) بیش از این عرضی ندارم.

- شور اول گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه مربوط به مزایای کارمندان پیمان مرکزی

۵- شور اول گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه مربوط به مزایای کارمندان پیمان مرکزی

رئیس- گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه راجع به موافقتنامه مربوط به وضع مزایا و مصونیت‌های کارمندان پیمان مرکزی مطرح است. قرائت می‌شود:

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۶ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر انصاری معاون وزارت امورخارجه لایحه شماره ۲۴۱۴۰-۱۳۴۳/۲/۱۷ ارسالی از مجلس سنا راجع به موافقتنامه مربوط به وضع مزایا و مصونیت‌های پیمان مرکزی نمایندگان ملی و کارمندان بین‌المللی که به شماره ۷۳۰ چاپ شده مطرح و ماده واحده موافقتنامه ضمیمه را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده واحده- موافقتنمه مربوط به وضع مزایا و مصونیتهای سازمان پیمان مرکزی- نمایندگان ملی و کارمندان بین‌المللی آن که در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۳۹ از طرف نماینده مختار دولت شاهنشاهی ایران در آنکار بامضاء رسیده و مشتمل بر یک مقدمه و ۲۶ ماده می‌باشد تصویب و به دولت اجازه می‌دهد اسناد تصویب آنرا مبادله نماید.

مخبر کمیسیون امور خارجه – فتح‌الله مافی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است، نظری نیست؟ آقای مافی توضیح میفرمائید؟

مافی- عرض کنم حضور مبارک آقایان بنده راجع به این موافقتنامه گزارشی تهیه کرده‌ام که بعرض آقایان محترم میرسانم:

موضوع: مزایا و مصونیتهای کارمندان سازمان پیمان مرکزی

نظر به اینکه کارمندان سازمان پیمان مرکزی برای اجرای وظایف خود بایستی از مزایا و مصونیتهای نظیر آنچه کارمندان سازمانهای دفاعی مشابه (از قبیل سازمان دفاعی آتلانتیک شمالی) و مأمورین سازمان ملل متحد استفاده می‌کنند بهره‌مند شوند دبیرخانه پیمان در سال ۱۹۵۷ طرح موافقتنامه‌ای در این خصوص تهیه نمود و برای بررسی و مطالعه دول عضو ارسال داشت. بعد از اینکه دول عضو نظریات خود را اعلام کردند طرح موافقتنامه‌ای تحت عنوان «موافقتنامه راجع به وضع سازمان پیمان مرکزی نمایندگان ملی و کارمندان بین‌المللی آن» در یک مقدمه و ۲۶ ماده تدوین و به تصویب شورای معاونین سازمان پیمان مرکزی رسید.

هیئت وزیران به موجب تصویب نامه شماره ۱۸۲۱۸-۱۳۳۹/۶/۲۴ به تیمسار سرلشگر ارفع سفیر کبیر وقت دولت ایران در آنکار اختیار داد که موافقتنامه مزبور را به نمایندگی دولت شاهنشاهی ایران امضاء نماید نماینده ایران موافقتنامه را در تاریخ ۸ آبانماه ۱۳۳۹ در آنکارا امضاء نمود. البته چون این موافقتنامه از نوع چند جانبه (Multilateral) می‌باشد پس از تصویب قوه مقننه هر کشور لازم الاجرا می‌گردد.

به موجب گزارش شماره ۹۵۳/پ مورخ ۱۳۴۲/۹/۲۰ سفارت کبرای شاهنشاهی ایران در آنکارا تاکنون دولتین پاکستان و انگلیس موافقتنامه مزبور را از تصویب پارلمانی خود گذارنده‌اند و طبق نامه شماره ۵۴/پ مورخ ۱۳۳۹/۱/۱۲ سفارت کبرای آنکارا سفیر کبیر آمریکا در ترکیه در جلسه کمیته کار مربوطه اظهار داشت که گرچه دولت آمریکا موافقتنامه مزبور را امضاء نخواهد کرد ولی دولت متبوع وی به کارمندان دبیرخانه که بآمریکا مسافرت می‌کنند مزایائی که معمولا به دیپلماتها داده می‌شود اعطاء خواهد کرد. موافقتنامه مورد بحث پس از وضع مقرراتی در باره شخصیت حقوقی و مصونیت اموال و اسناد و وجوه سازمان پیمان در مواد ۱۷ الی ۱۹ برای کارمندان و مأمورین و کارشناسان سازمان مزایا و مصونیتهائی نظیر مزایا و مصونیت‌های مأمورین سیاسی پیش بینی کرده است. به موجب ماده ۱۶ موافقتنامه به منظور مشخص کردن طبقات کارمندان و کارشناسان و مأمورینی که از مزایا و مصونیتهای مندرج در موافقتنامه مزبور برخوردار می‌شوند دبیرکل سنتو بایسیت نام کلیه کارمندان رسمی را که مشمول مواد ۱۷ تا ۱۹ موافقت نامه هستند با «مبادله نامه» به کشورهای هم پیمان ابلاغ نماید. در اجرای ماده ۱۶ دبیر کل سنتو با دولتین ترکیه و پاکستان و بعداً با دولت انگلستان نامه‌هائی در این خصوص مبادله نمود. از نظر روشن شده وضع کارمندان و مأمورین سنتو در ایران و متحدالشکل شدن اقدام دبیرخانه نزد کلیه دول عضو لازم بود دبیرکل در مورد ایران نیز اقدام مشابهی بنماید.

از این جهت هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۴۱/۱۰/۹ (به موجب تصویب نامه قانونی شماره ۴۲۱۰۲/ت – مورخ ۱۳۴۱/۱۰/۱۲) موافقت نمودند که به منظور تعیین کارمندان و مأمورین و کارشناسان سنتو که از مصونیت و مزایای مندرج در موافقت نامه مزبور برخوردار خواهند شد نامه‌ای بین سفیر کبیر شاهنشاهی در آنکارا و دبیرکل سازمان پیمان مرکزی مبادله گردد و پس از افتتاح مجلسین مجوز قانونی آنرا وزارت امورخارجه تحصیل نماید.

به موجب نامه‌های متبادله مأمورین دبیرخانه (شاغل پستهای رتبه ۱ تا۶) کارمندان غیر نظامی ستاد مشترک طرحهای نظامی (شاغل پستهای رتبه ۱و ۶) کارمندان دفتری انستیتوی علوم اتمی سنتو در تهران و مرکز آموزش ماشین آلات کشاورزی در کرج از مزایا و مصونیتهای مندرج در مواد ۱۷ و۱۸ موافقت نامه استفاده می‌کنند. مأمورین عالیرتبه دبیرخانه (شاغل پستهای از رتبه ۷ به بالا) افسران ستاد مشترک طرحهای نظامی مدیر و معاون و اعضاء علمی و دبیران انستیتو علوم اتمی- مدیر و معلمین مرکز آموزش ماشین آلات کشاورزی کرج علاوه بر استفاده از مقررات مادتین ۱۷و ۱۸ بر طبق ماده ۱۹ از مزایا و مصونیتهائی که بطور عادی برای مأمورین سیاسی هم درجه آنان پیش بینی شده است استفاده خواهند کرد.

جهت مزید استحضار بعرض میرساند که دبیرکل در خاتمه نامه متبادله با نماینده دولت شاهنشاهی ایران صریحاً قید کرده است معذالک این موافقت نامه موقعی به مرحله اجرا در خواهد آمد که موافقت نامه مربوط به وضع کارمندان سنتو به تصویب پارلمان ایران برسد» و قبلا نیز به سفارت کبرای شاهنشاهی ایران در آنکارا توضیح داده بود که منظور از مبادله نامه‌ایست که بین دولت ایران و دبیرخانه در مورد طبقات کارمندان و اشخاصیکه در صورت تصویب موافقتنامه مزبور از مزایا برخوردار خواهند شد توافقی بعمل آید ـ (نامه شماره ۱۱۹۷/پ مورخ ۱۳۴۰/۱۲/۲۵ سفارت کبرای شاهنشاهی ایران درآنکارا).

چون موافقت نامه فوق‌الاشعار و نامه‌های متبادله به تصویب مجلسین ایران نرسیده و کارمندان و مأمورین و کارشناسان سنتو در ایران دارای وضع مشخصی نبودند و دبیرخانه سنتو باستناد اینکه دولتین ترکیه و پاکستان در مورد مأمورین سنتو مزایا و مصونیتهای لازم را رعایت می‌کنند از دولت ایران تقاضای رفتار مشابه را داشت و از طرفی بعضی از کارشناسان و مأمورین سازمان از جمله استادان و کارمندان انستیتو علوم اتمی سنتو به موجب تصویبنامه‌های خاص از مزایا و معافیت‌هائی استفاده می‌کردند بدون اینکه این مزایا (بخصوص معافیتهای گمرکی) بهمه مأمورین و کارشناسان سنتو در ایران تعمیم داده شده باشد وزارت امور خارجه در تاریخ ۱۳۳۹/۱۱/۸ با تهیه طرح تصویبنامه‌ای پیشنهاد کرد که هیئت دولت موافقت نماید تا تصویب قانونی موافقتنامه وضع حقوقی و سیاسی کارمندان، کارشناسان سازمان پیمان مرکزی که در اجرای برنامه کمکهای فنی و سایر برنامه‌های عمرانی واقتصادی پیمان بایران اعزام می‌گردند به تشخیص وزارت امور خارجه از مزایا و مصونیتهای مأمورین ساسی نمایندگیهای خارجی در ایران استفاده نمایند طرح تصویب نامه پیشنهادی وزارت امور خارجه مورد موافقت دولت قرار نگرفته «ولی مقرر گردید که وزارت گمرکات و انحصارات اثاثیه این اشخاص را مرخص و حساب آنرا نگهدارد تا تکلیف موافقتنامه در مجلس شورای ملی و سنا روشن شود.» موضوع مجدداً در هیئت دولت رسیدگی شد و به موجب نامه شماره ۴/۱۴۶۴۳ مورخ ۱۳۴۰/۱/۱۱ نخست وزیری موضوع معافیت‌های گمرکی و مزایای کارشناسان و مأموران سازمان پیمان مرکزی در ایران در جلسه مورخ ۱۳۴۰/۱/۹ هیئت وزیران مطرح و قرار شد وزارت گمرکات و انحصارات فعلا این لوازم را ترخیص و حساب آنها را نگاهداری نماید تا از محل اعتبارات آن وزارتخانه (وزارت امور خارجه) واریز و یا به موجب قانون تحصیل معافیت بشود.

همچنین از نظر تسهیل رفت و آمد کارشناسان اعزامی سازمان پیمان مرکزی به ایران طبق پیشنهاد وزارت امور خارجه و موافقت نخست وزیر وقت مقرر گردید برای کارشناسان سازمان پیمان مرکزی که از طرف دبیرخانه به تهران می‌آیند با معرفی سفارتکبرای دول متبوع آنها در تهران از طرف اداره تشریفات وزارت امورخارجه برگ هویت کارمندان دفتری صادر و باتومبیل آنها هم به پیشنهاد سفارت کبرای دولت مربوطه پلاک سرویس داده شود. (البته کارمندان انستیتوی علوم اتمی به موجب تصویبنامه‌های قبلی از پلاک سیاسی استفاده می‌کردند).

بطوریکه ملاحظه میفرمائید با وجودی که تاکنون موافقت نامه به تصویب قوه مقننه ایران نرسیده است دولت درعمل کلیه تسهیلات ممکنه را برای کارمندان و کارشناسان و مأمورین سازمان پیمان مرکزی سنتو فراهم نمود و عملا مزایائی با توجه به مفاد موافقت نامه برای آنان قائل گردیده است. دیگر عرضی ندارم (احسنت).

رئیس- در صورتیکه نظر دیگری نیست به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای ریگی.

ریگی- بنده حقیقتاً نمی‌خواستم راجع به این لایحه صحبتی کرده باشم برای اینکه دوست عزیز ما جناب آقای مافی توضیحات کافی دادند ولی بنده در خیابان که عبور می‌کردم ماشین‌هائی هست که نمایندگان محترم دیده‌اند رویش نوشته آر. سی. ا و رویش هم با قرمز نوشته‌اند سنتو و این ماشینها دارای نمره سرویس است میدانید که آر. سی. ا یک بنگاه تجارتی است پیمان کار سنتو است برای کارهائیکه انجام می‌دهد تأسف من از این است که متأسفانه در مملکت ما از اینگونه معافیت‌ها همیشه سوء استفاده می‌شود وقتیکه قرار می‌شود مأمورین خاصی یک معافیت هائی داشته باشند اینها را توسعه می‌دهند باشخاصی که از این معافیت‌ها نباید استفاده کنند بنده و اغلب نمایندگان محترم اطلاع داریم تمام ویسکی و سیگاری که بعنوان قاچاق در تهران در کافه‌ها پیدا می‌شود به وسیله اغلب سفارتخانه‌ها وارد می‌شود و در دسترس مردم قرار می‌گیرد در صورتیکه من معتقدم برای سفارتخانه‌های ما در خارج اینقدر گشاد بازی نیست و هر چه می‌آورند تحت کنترل است و حساب و کتابی دارد بنده از معاون وزارت امور خارجه می‌خواستم استدعا بکنم که مخصوصاً همین یک موضوع را که همه با چشم دیده‌اند این ماشینهائی که رویش نوشته شده سنتو و از نمره سرویس استفاده می‌کنند به اینها به چه عنوانی این حق داده شده و همین کارمندان آر. سی. ا. بنده چند نفرشان را می‌شناسم که اثاثیه منزل و مبلمانشان را وارد کرده‌اند به ایران با همین معافیتها بنده از آقای وزیر امور خارجه استدعا می‌کنم و خواهش می‌کنم که رسیدگی به فرمایند که معافیتهائی که بطور کلی به مأمورین خارجی داده می‌شود رسیدگی بفرمایند که معافیتهائی که به طور کلی به مأمورین خارجی داده می‌شود رسیدگی بفرمایند که چه مقدار جنس در ماه بعنوان این مأمورین وارد می‌شود و چند تا مأمور سیاسی در این مملکت داریم بعد یک تقسیمی بفرمایند یک مأمور در ماه چند تا ویسکی می‌خورد و چند بسته سیگار می‌کشد اگر این به هزارها سر زد بدانید که اشتباه است و جلوش را بگیرید.

رئیس- آقای معاون وزارت امور خارجه.

میرفندرسکی (معاون وزارت امور خارجه)- بنده از توضیحات جناب آقای ریگی خیلی متشکرم برای اینکه ببنده فرصت دادند یک نکته‌ای را که خیلی مهم است عنوان کنم و هر سعی بکنم که رفع ابهام و اشتباه بکنم همانطور که فرمودند جناب آقای ریگی یک بنگاهی است که برای سنتو کار می‌کند سنتو هم یک پیمان دفاعی است که ایران در آن شرکت دارد و اگر معافیتی باو داده شده بخاطر این نیست که کمپانی آر. سی. ا. و برای اینکه خدمتگزار ما است سوء استفاده کند معافیتهائیکه در سابق داده می‌شد بعنوان امتیاز و غیره بود که پایه و مبنایش زور بود و ناشی از یک نحوه فکر امپریالیستی بود ولی معافیتهائی که امروز داده می‌شود ببخشید اصطلاح فرنگی آن را عرض می‌کنم چون فارسی اش را نمیدانم معافیتها برای فونکسیونر است یعنی برای وظیفه‌ای است که انجام می‌دهند برای مقامی است که احراز می‌کنند البته مقام را برای کار بهشان می‌دهند نه بصرف مقام اما این آر. سی. ا. که میفرمائید ممکن است یک سوء استفاده‌ای در یکجائی کرده باشد بنده الان ضمانت نمی‌دهم که یک چنین سوء استفاده‌ای نشده ولی خیلی متشکرم از جناب آقای ریگی که با اصل مطلب موافقت فرمودند و بما اجازه می‌دهند که برویم تحقیق کنیم اگر سوء استفاده‌ای شده مسلماً جلویش را خواهیم گرفت و میأئیم بعرض ساحت مقدس مجلس میرسانم ولی یک مطلب است اگر ما در معافیت‌های گمرکی بخواهیم یک تجدید نظر قاطع بکنیم یعنی بگوئیم یک مأمور سیاسی درایران چند بطری ویسکی یا چند قوطی سیگار می‌خواهد این نه از عهده ما ساخته است نه از عهده دستگاههای دیگر البته معامله متقابله هست و روی معامله متقابله دولتها تا حدودی همدیگر را محدود می‌کنند و کسیکه بیشتر از احتیاجات خودش می‌گیرد و در بازار آزاد می‌فروشد بالاخره بعد از یکی دو ماه توی تله می‌افتد و مردم هم می‌فهمند و دیگر آن معافیتهای سابق را نمی‌دهند ولی برای اینکه سوء استفاده می‌شود، نمی‌شود معافیت نداد و برای اینکه کسی از حقش اجحاف می‌کند نمی‌شود منکر حق شد باید جلو اجحاف را گرفت ما امیدواریم بتوانیم جلو اجحاف را گرفت ما امیدواریم بتوانیم جلو اجحاف را بگیریم و با کمک دستگاههای دیگر این نگرانی را رفع کنیم (احسنت).

رئیس- نظر دیگر نیست؟ پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت گردید)
ریاست محترم مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد مینمای ماده واحده موضوع موافقتنامه مربوط به وضع مزایا و مصونیت‌های نمایندگان ملی و کارمندان بین‌المللی بشرح زیر اصلاح شود.

ماده واحده- موافقتنامه مربوط به وضع مزایا و مصونیت‌های نمایندگان ملی و کارمندان بین‌المللی سازمان پیمان مرکزی که در تاریخ ۱۸ آبان ۱۳۳۹ از طرف… الی آخر.

مهندس صائبی.

رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیون امور خارجه فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به استفاده افسران ژاندارمری از مزایای ارتش شاهنشاهی وارسال به مجلس سنا

۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشور راجع به استفاده افسران ژاندارمری از مزایای ارتش شاهنشاهی وارسال به مجلس سنا

رئیس- گزارش شور دوم کمیسیون کشور راجع به استفاده افسران ژاندارمری از مزایای آئین نامه ارتش شاهنشاهی مطرح است، قرائت می‌شود

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۲۳ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۳۷/ق ۱۳- ۱۳۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به استفاده افسران ژاندارمری از مزایای آئین نامه ارتش شاهنشاهی که بر طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذرماه ۱۳۴۲ تقدیم گردیده و گزارش شور اول آن بشماره ۷۲۸ چاپ شده است برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تأیید نمود، اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- بوزارت کشور اجازه داده می‌شود در مورد کادرهوائی و دریائی ژاندارمری کل کشور نیز مانند کادر نیری هوائی و دریائی ارتش شاهنشاهی از مزایای آئین نامه مصوب ۱۳۳۹/۲/۲۱ کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی مربوط به مواد ۶۶ و۶۷ قانون استخدام کادر نیروهیا مسلح ارتش و ژاندارمری استفاده نماید.

مخبر کمیسیون کشور- حسام‌الدین رضوی.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام در جلسه ۲۷ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شمراه ۸۳۷/ق ۱۳-۱۳۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به استفاده افسران ژاندارمری از مزایای آئین نامه ارتش شاهنشاهی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام – مهندس آراسته.

گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی نماینده دولت لایحه شماره ۸۳۷/ق ۱۳-۱۳۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به استفاده افسران ژاندارمری از مزایای آئین نامه ارتش شاهنشاهی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را در این مورد تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه – مهندس عبدالله والا.

رئیس- ماده واحده مطرح است، نظری نیست؟ آقای دکتر یزدان پناه.

دکتر یزدان پناه- کلمه در مورد در سطر اول ماده واحده اضافی است این اشتباه چاپی است بفرمائید اصلاح شود.

رئیس- آقای مصطفوی.

مصطفوی نائینی- بنده موافقم اگر مخالفی بود بعد صحبت می‌کنم.

رئیس- جمله (در مورد) اضافه است حذف می‌شود بماده واحده و کلیات آخر آن یکجا رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری قریه علی‌آباد ورامین جهت استفاده دامداری ارتش و ارسال مجدد به مجلس سنا

۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری قریه علی‌آباد ورامین جهت استفاده دامداری ارتش و ارسال مجدد به مجلس سنا

رئیس- گزارش شور دوم کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی راجع به واگذاری قریه علی‌آباد وارمین جهت استفاده دامداری ارتش به وزارت جنگ مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی درجلسه سه شنبه ۴۳/۲/۲۹ با حضور تیمسار سپهبد ریاحی وزیر کشاورزی لایحه شماره ۱۹۴۸-۴۲/۱۱/۲۱ ارسالی مجلس سنا راجع به واگذاری قریه علی‌آباد ورامین جهت استفاده دامداری ارتش به وزارت جنگ که گزارش شور اول آن به شماره ۷۳۸ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با اضافه کردن یک تبصره به ماده واحده مصوبه در شور اول تصویب کرد. اینک گزارش آن به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود که قریه علی‌آباد وارمین جهت استفاده سازمان دامداری ارتش بوزارت جنگ واگذار شود و هر موقع رفع نیاز از آن شد بوزارت کشاورزی مسترد گردد.

  • تبصره- حقوق زارعین صاحب نسق در املاک خالصه‌ای که به منظور بهره‌برداری یا آزمایشات در اختیار وزارتخانه‌ها یا مؤسسات دولتی گذاشته شده و یا می‌شود محفوظ بوده و مشمول مواد الحاقی از قانون اصلاحات ارضی و آئین نامه مربوطه خواهد بود.

وزارتخانه‌های کشاورزی و جنگ مأمور اجرای این قانون هستند.

مخبر کمیسیون کشاورزی – مهندس حسن صائبی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه مورخ ۴۳/۳/۴ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری قریه علی‌آباد ورامین جهت دامداری ارتش به وزارت جنگ را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی- تهرانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی

کمیسیون نظام درجلسه سه شنبه ۴۳/۳/۵ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری قریه علی‌آباد وارمین جهت دامداری ارتش به وزارت جنگ را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود.

مخبر کمیسیون نظام – حکیمیان.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ آقای مرتضوی (مرتضوی- آقایان مخبرین کمیسیونها یک توضیحی بفرمایند) (مهندس صائبی- شور دوم است در شور اول توضیح لازم داده شد) نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه رأی می‌گیریم.

اسامی نمایندگان بترتیب زیر وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)

دکتر کلالی – مهندس جلالی نوری- مجد- خواجه نوری- دکتر شفیع امین- دکتر مصباح زاده- موقر- مهندس والا- بوشهری- معتمدی- مرتضوی- دکتر خطیبی- موسوی ماکوئی- دکتر جعفری- روستا- اوزار- مصطفوی نائینی- دکتر مهندس بهبودی- دکتر امام خوئی- دکتر مبین- دکتر ضیائی- رضوی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولتشاهی- بانو دکتر فرخ رو پارسای- بانو جهانبانی- بانو تربیت- قراچورلو- امیراحمدی- صائبی- باغمیشه- حق شناس- صائب- سیفی- دکترپورهاشمی- دکتراسفندیاری- بانو نفیسی- دکتر بقائی یزدی- پاینده- دکتر قراگزلو- بختیار بختیاریها- ظفر- دکتراعتمادی- آقایان- فیصلی- مهندس عطائی- موسوی- دکتر سعید- دکتر رهنوردی- مهندس معینی- کنگرلو- دکتر وحیدنیا- نیری- ریگی- دکتر کیان- مهندس ارفع- پروین- شاخوئی- البرزی- محدث زاده- لفوطی- محسنی مهر- پاک ذات- غلام نیاکان- هیراد- دکتر صاحب قلم- ویلیام ابراهیمی- ذبیحی سلطان احمدی- حاج باغلو- آقا میرارسنجانی- پژند- ضابطی طرقی- شفیعی کرمانی- مبارکی- ساگینیان- طهماسبی- امام مردوخ- مافی- مهندس برومند- مهندس صائبی- دکتر یزدان پناه- روحانی- دکتر حاتم- توسلی- دکتر فربود- پزشکی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر رضوانی- دکتر معتمد وزیری- دکتر رشتی- شیخ الاسلامی- میرهادی- اقبالی- سرتیپ پور- امینی خراجی- حسینی- حاذقی- پرویزی- ملکزاده- آملی- میرافضل- بالاخانلو- بدرصالحیان – جهانشاهی – حبیبی- قلعه جوقی- علی مرادی- حکمت یزدی- اولیاء متولی باشی- مهندس کیا- رهبر- کلانتر هرمزی – طالب زاده رودسری- مهندس انصاری- دکترزعفرانلو- دکتر مدنی- مهندس بهبودی- دکتر مهدی زاده- مهندس عدلی- مهندس مجتهدی- مهندس آصفی- مهندس آراسته- مهندس مجتهدی- مهندس آصفی- مهندس صدقیانی- مهندس مالک- مهندس معینی زند- دکتر یگانگی- حکیمیان- فخر طباطبائی- دیهیم- نکوزاد- همایونی- دکتر حکمت- رامبد- کورس- کشفی- دکتر غنی- فولادوند- نصیری- آموزگار- پورادبی- نوربخش- بهادری- قاسم مرادی- جهانگیری- تبریزی- فهیمی- یعقوب تهرانی- اهری- زهتاب فرد- دکتر حکیم شوشتری- کیوان- دکتر رمضانی- مهندس ریاحی- کسرائی- مهندس کمانگر- سعید وزیری- احتشامی- مهندس جلالی- دکترعدل- مهندس اسدی سمیع- مهندس زرآور- مهندس زنجانچی- دکتر نجیمی- ثامنی- مهند اخوان- زند- مهندس پروشانی- ادیب- سمیعی- دکتر سامیراد- یغمائی- دکتر اسدی- سلیمانی کاشانی- ناروئی- مهرزاد- طباطبائی- رجائی- ایلخان- کمالوند- صفی پور- دکتر صالحی- کبیری- شکیبا- جاوید- مهندس ریاضی- دکتر الموتی- دکتر مهذب – صادق احمدی.

(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)

  • آراء موافق ۱۲۶ رأی
  • ورقه سفید بعلامت امتناع دو برگ.

رئیس- لایحه با ۱۲۶ رأی موافق تصویب شد و برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

اسامی موافقین

راجائی- جهانگیری- کیهان یغمائی- معتمدی- اوزار- روستا- مهندس والا- میرهادی- دکتر حکمت- فخر طباطبائی- پاک ذات- دکتر حکمی شوشتری- دکترنجیمی- دکتر رشتی- صادق احمدی- البرزی- مهندس زرآور- ادیب سمیعی- مافی- طالب زاده- رودسری- مهندس کمانگر- مهندس صائبی- قراچورلو- بانو دکتر دولتشاهی- موسوی کبیری- زند- ظفر- بهادری- مهندس مالک- دکتر یگانگی- بانو نفیسی- حبیبی- پروین- دکتر اسدی- طهماسبی- اهری- حسینی- دکتر زعفرانلو- شیخ‌الاسلامی- محسنی مهر- پژند- مهندس کیا- سلیمانی کاشانی- رامبد- دکتر حاتم- شاخوئی- مهندس جلالی نوری- ثامنی- بانو ابتهاج سمیعی- فولادوند- دکتر فربود- دیهیم – کورس – مهندس اسدی سمیع- پرویزی- موسوی ماکوئی- بانو دکترفرخ روپارسای- دکتر یزدان پناه- مکی فیصلی- بانو جهانبانی- خواجه نوری- دکتر رضوانی- رضوی- مهندس برومند- موسوی- دکتر کیان- ریگی- مهندس انصاری- دکتر مبین- کسرائی- دکتر امامی خوئی- آقا میر ارسنجانی- مهندس عدلی- دکتر موثقی- آموزگار- احتشامی- مهندس ریاضی- مهندس معینی- دکتر وحیدنیا- کشفی- ضابطی طرقی- هیراد- سرلشگرنکوزاد- امام مردوخ- کیوان- دکتر قراگزلو- پورادبی- جاوید- ایلخان- مبارکی- حکمت یزدی- دکتر اعتمادی- میرافضل- دکترسامیراد- دکتر عدل طباطبائی- حاذقی- دکترپورهاشمی- دکتر صالحی- سرلشگر همایونی- صائبی- دکتر رمضانی- کلانتر هرمزی- دکتر مهندس بهبودی- دکتر جعفری- مهندس عطائی- دکتر سعید فهیمی- لفوطی- ملک زاده آملی- ناروئی- مهندس ریاحی- بختیار بختیاریها- مهندس بهبودی- بانو تربیت- اقبالی- مرتضوی- پزشکی- دکتر مهدی زاده- کنگرلو- مهندس آصفی- صائب- دکتر بقائی- صفی پور- دکتر مهذب- مصطفوی نائینی.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به معافیت وزارت جنگ از محدودیت‌های استخدامی سازمانهای کشوری و ارسال به مجلس سنا

۸- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون امور استخدام راجع به معافیت وزارت جنگ از محدودیت‌های استخدامی سازمانهای کشوری و ارسال به مجلس سنا

رئیس- شور دوم گزارش مربوط به معافیت وزارت جنگ از محدودیتهای استخدامی سازمانهای کشوری مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام در جلسه ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۱۶۲۶-۱۳۴۲/۱۲/۲ ارسالی از مجلس سنا راجع به معافیت وزارت جنگ از محدودیت‌های استخدامی سازمانهای کشوری را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ به مجلس سنا تقدیم گردیده بود و گزارش شور اول آن بشماره ۷۴۱ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده واحده- وزارت جنگ مجاز است مستخدمین مورد نیاز خود را بر طبق مقررات قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی و یا سایر قوانین و مقررات استخدامی اختصاصی در حدود سازمانها و اعتبارات مصوبه با توجه به آئین نامه‌ها و سایر مقررات مربوط بدون رعایت تشریفات خاص سازمانهای کشوری استخدام نماید.

استخدام اتباع خارجی از مقررات این قانون مستثنی بوده و تابع قوانین و مقررات مربوط می‌باشد.

مخبر کمیسیون اموراستخدام- مهندس آراسته.

گزارش شور دوم از کمیسیون نظام به مجلس شوراری ملی

کمیسیون نظام در جلسه ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سرلشگر شکیبی معاون وزارت جنگ لایحه شماره ۱۶۲۶-۱۳۴۲/۱۲/۲ ارسالی از مجلس سنا راجع به معافیت وزارت جنگ از محدودیت‌های استخدامی سازمانهای کشور را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون استخدام را در این مورد عیناً تأیید نمود.

مخبر کمیسیون نظام – حکیمیان.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری شصت هزار متر زمین اوین به دانشگاه ملی و ارسال به مجلس سنا

۹- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری شصت هزار متر زمین اوین به دانشگاه ملی و ارسال به مجلس سنا

رئیس- شور دوم گزارش مربوط به واگذاری ۶۰ هزار متر از زمینهای اوین به دانشگاه ملی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه سه شنبه ۴۳/۲/۲۹ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۱۹۳۹-۴۲/۱۱/۳۰ ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری شصت هزار متر از زمینهای اوین به دانشگاه ملی را که گزارش شور اول آن به شماره ۷۵۳ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و با توجه به پیشنهادات مربوطه تصویب کرد. اینک گزارش آنرا به شرح زیر تقدیم مجلس شورای ملی می‌نماید.

ماده واحده- بوزارت کشاورزی اجازه داده می‌شود که ۶۰۰۰۰ متر مربع از اراضی اوین را جهت تأسیسات علمی دانشگاه ملی با شرایط مذکور در زیر باختیار دانشگاه ملی بگذارد:

۱- دانشگاه ملی در مدت دو سال از تاریخ انعقاد قرارداد با وزارت کشاورزی ساختمان مجهزی که حداقل بیست میلیون ریال هزینه آن باشد در زمین مذکور احداث نماید و پس از ششماه از خاتمه ساختمان مذکور معادل پنج میلیون ریال وسایل کار دانشگاهی در این تأسیسات آماده نماید.
۲- دانشگاه ملی حق ندارد از زمین و تأسیسات غیر از منظور فوق استفاده دیگری بنماید و نیز حق هیچ نوع معامله‌ای راجع به تأسیسات و ساختمانهائیکه در زمین مورد قرار داد بوجود آمده یا بعداً تأسیس شود اعم از قطعی و شرطی و رهنی و وثیقه و اجاره و واگذاری اصل یا منفعت بهر صورت حتی بصورت وکالت و قرار داد به هیچ نحوی از انحاء ندارد.
۳- دانشگاه ملی یک صدم بهای عادله زمین را که هر پنج سال یکمرتبه تعیین خواهد شد بابت حق‌الارض در هر سال به بنگاه خالصجات یا قائم مقام قانونی آن پرداخت خواهد نمود.
۴- مدت قرارداد پنجاه سال خورشیدی از تاریخ انعقاد است و در صورتیکه دانشگاه ملی طبق مفاد قرار داد رفتار کرده باشد مدت قرار داد خود بخود پنجاه سال به پنجاه سال تمدید می‌گردد.
۵- در صورتیکه دانشگاه ملی منحل یا بر خلاف هر یک از تعهدات و شرایط مندرجه در قرار داد رفتار نماید و مراتب مورد صدور حکم در محاکم قانونی واقع شود وزارت کشاورزی ضمن عقد خارج لازم وکالت بالاعزل دارد که باستناد حکم مزبور با فسخ قرار داد کلیه مؤسسات و مستحدثات دانشگاه ملی را که در زمین مذکور ایجاد شده است بلاعوض تملک و به بنگاه خالصجات یا قائم مقام قانونی آن انتقال قطعی دهد در این صورت کلیه حقوق حتمیه و فرضیه دانشگاه ملی نسبت به اراضی و ابنیه و تأسیسات مذکور سلب می‌شود.
۶- کلیه هزینه‌هائیکه در حال و آتیه به قرار داد مزبور تعلق می‌گیرد بعهده دانشگاه ملی می‌باشد.

وزارت کشاورزی مأمور اجرای این قانون است.

مخبر کمیسیون کشاورزی- مهندس حسن صائبی.

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دادگستری در جلسه مورخ ۴۳/۳/۶ با حضور آقای اشرف سمنانی معاون وزارت دادگستری لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری شصت هزار متر مربع از زمینهای اوین به دانشگاه ملی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون دادگستری- پزشکی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) باین لایحه با ورقه رأی می‌گیریم.

(اسامی نمایندگان به ترتیب زیر وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)

دکتر کلالی- مهندس جلالی نوری- مجد- خواجه نوری- دکتر شفیع امین- دکتر مصباح زاده- موقر- مهندس والا- بوشهری- معتمدی- مرتضوی- دکتر خطیبی- موسوی ماکوئی- دکتر جعفری- روستا- اوزار- مصطفوی نائینی- دکتر مهندس بهبودی- دکتر امامی خوئی- دکتر مبین- دکتر ضیائی- رضوی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولتشاهی- بانو دکتر فرخ روپارسای- بانو جهانبانی – بانو تربیت- قراچورلو- امیراحمدی- صائبی- باغمیشه- حق شناس- صائب- سیفی- دکتر پورهاشمی- دکتراسفندیاری- بانو نفیسی- دکتر بقائی یزدی- پاینده- دکتر قراگزلو- بختیار بختیاریها- ظفر- دکتر اعتمادی- آقایان- فیصلی- مهندس عطائی- موسوی- دکتر سعید- دکتر رهنوردی- مهندس معینی- کنگرلو- دکتر وحیدنیا- نیری- ریگی- دکتر کیان- مهندس ارفع- پروین- شاخوئی- البرزی- محدث زاده- لفوطی- محسنی مهر- پاک ذات- غلام نیاکان- هیراد- دکتر صاحب قلم- ویلیام ابراهیمی- ذبیحی- سلطان احمدی- حاج باغلو- آقا میرارسنجانی- پژند- ضابطی طرقی- شفیعی پورکرمانی- مبارکی- ساگینیان- طهماسبی- امام مردوخ- مافی- مهندس برومند- مهندس صائبی- دکتر یزدان پناه- روحانی- دکتر حاتم- توسلی- دکتر فربود- پزشکی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر رضوانی- دکتر معتمد وزیری- دکتر رشتی- شیخ الاسلامی- میرهادی- اقبالی- سرتیپ پور- امینی خراجی- حسینی- حاذقی- پرویزی- ملک زاده آملی- میرافضل- بالاخانلو- بدرصالحیان- جهانشاهی- حبیبی- قلعه جوقی- علی مرادی- حکمت یزدی- اولیاء متولی باشی- مهندس کیا- رهبر- کلانتر هرمزی- طالب زاده رودسری- مهندس انصاری- دکتر زعفرانلو- دکتر مدنی- مهندس بهبودی- دکتر مهدیزاده- مهندس عدلی- مهندس مجتهدی- مهندس آصفی- مهندس آراسته- مهندس صدقیانی- مهندس مالک- مهند معینی زند- دکتر یگانگی حکیمیان- فخر طباطبائی- دیهیم- نکوزاد- همایونی- دکتر حکمت- رامبد- کورس- کشفی- دکتر غنی- فولادوند- نصیری- آموزگار- پورادبی- نوربخش- بهادری- قاسم مرادی- جهانگیری- تبریزی- فهیمی- یعقوب تهرانی- اهری- زهتاب فرد- دکتر حکیم شوشتری- کیوان- دکتر رمضانی- مهندس ریاحی- کسرائی- مهندس کمانگر- سعید وزیری- احتشامی- مهندس جلالی- دکترعدل- مهندس اسدی سمیع- مهندس زرآور- مهندس زنجانچی- دکترنجیمی- ثامنی- مهندس اخوان- زند- مهندس پروشانی- ادیب سمیعی- دکتر سامیراد- یغمائی- دکتر اسدی- سلیمانی کاشانی- ناروئی- مهرزاد- طباطبائی- رجائی- ایلخان- کمالوند- صفی پور- دکتر صالحی- کبیری- شکیبا- جاوید- مهندس ریاضی- دکتر الموتی- دکترمهذب- صادق احمدی.

(آراء مأخوذه شماره شد نتیجه بقرار زیر اعلام گردید.)

  • آراء موافق ۱۲۷ رأی.

رئیس- لایحه با ۱۲۷ رأی موافق تصویب شد و برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

اسامی موافقین

ایلخان – دکتر عدل طباطبائی- مهندس برومند- رضوی- مهندس صائبی- کسرائی- دکتر یگانگی- کنگرلو- دکتر مدنی- مهندس عدلی- بهادری- مهندس کمانگر- دکتر صاحب قلم- طالب زاده رودسری- صائب- مهندس آصفی- موقر- دکتر سعید- مهندس ریاضی- مهندس ریاحی- کشفی- شاخوئی- هیراد- مهندس والا- دکتر پورهاشمی- پرویزی- سرلشگر نکوزاد- قراچورلو- لفوطی- دکتر فربود- معتمدی- بانو تربیت- بانو جهانبانی- موسوی- ادیب سمیعی- دیهیم- پزشکی- ثامنی- مهندس زرآور- بانو نفیسی- مهندس بهبودی- اقبالی- دکتر کیان- پاک ذات- شیخ الاسلامی- مرتضوی- دکتر بقائی یزدی- دکتر موثقی- موسوی کبیری- دکتر رضوانی- فخر طباطبائی- مهندس اسدی سمیع- میرهادی- کمالوند- کورس- جاوید- محسنی مهر- دکتر مبین- مهندس عطائی- دکتر مهدی زاده- مکی فیصلی- احتشامی- یعقوب تهرانی- بانوابتهاج سمیعی- فولادوند- مهندس مالک- البرزی- حسینی- ناروئی- سیفی- دکتراسدی- موسوی ماکوئی- دکتر سامیراد- اوزار- سلیمانی- کاشانی- صائبی- دکتر جعفری- دکتر قراگزلو- رامبد- کیوان- ضابطی طرقی- اهری- مهندس معینی- امام مردوخ- حبیبی- میرافضل- دکتر رشتی- دکترزعفرانلو- زند- دکتر نجیمی- مجد- بانو دکتر دولتشاهی- ریگی- پژند- بانو دکتر روپارسای- مافی- سرلشگر همایونی- مهندس پروشانی- دکتر یزدان پناه- پروین- خواجه نوری- مهندس انصاری- دکتر وحیدنیا- آقامیرارسنجانی- روستا- حاذقی- ظفر- دکتر رمضانی- فهیمی- صادق احمدی- بختیاربختیاریها- پورادبی- آموزگار- کلانترهرمزی- دکتر امامی خوئی- مهندس جلالی نوری- مبارکی- جهانگیری- طهماسبی- حکمت یزدی- دکتر اعتمادی- رجائی- مهندس کیا- دکتر مهذب- دکتر حاتم- مصطفوی نائینی- دکتر بقائی یزدی- کیهان یغمائی- صفی پور- دکتر حکیم شوشتری.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به واگذاری تریلی‌های وزارت دارائی به گمرک و ارسال مجدد به مجلس سنا

۱۰- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به واگذاری تریلی‌های وزارت دارائی به گمرک و ارسال مجدد به مجلس سنا

رئیس- شور دوم گزارش مربوط به واگذاری تریلی‌های وزارت دارائی به گمرک مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۲۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۸۷۲۲-۴۲/۱۰/۵ دولت راجع به واگذاری تریلی‌های وزارت دارائی به گمرک را که گزارش شور اول آن به شماره ۷۷۹ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد. اینک گزارش آن طی ماده واحده بشرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده- باداراه کل باربری وزارت دارائی اجازه داده می‌شود از تریلی‌های موجود خود یکصد دستگاه تریلی ۱۲ تنی برای رفع احتیاجات باداره کل گمرک واگذار نماید و در ازاء تحویل این تریلی‌ها وزارت اقتصاد از دریافت حقوق و عوارض گمرکی و هزینه‌های محلی ۲۰۶ دستگاه کامیون و تریلی‌های وزارت دارائی که بالغ بر بیست و یک میلیون و یکصد و بیست و ششهزار و یکصد و بیست و نه ریال می‌باشد و تاکنون بعلت فقد اعتبار باداره کل گمرک پرداخت نگردیده است صرفنظر و پروانه معافی صادر نماید.

مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی - دکتر رضوانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه درجلسه مورخ ۴۳/۳/۶ با حضور نماینده دولت لایحه واگذاری تریلیهای وزارت دارائی به گمرک را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون بودجه- مهندس والا.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه مورخ ۴۳/۳/۴ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به واگذاری تریلیهای وزارت دارائی به گمرک را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی- تهرانی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری حقوق خالصه در بازار قپانکندی میاندوآب به شیر و خورشید سرخ

۱۱- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری حقوق خالصه در بازار قپانکندی میاندوآب به شیر و خورشید سرخ

رئیس- شور دوم گزارش مربوط به واگذاری حقوق خالصه در بازار قپانکندی میاندوآب به شیر و خورشید سرخ مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی کمیسیون کشاورزی در جلسه ۳ شنبه ۴۳/۳/۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۱۹۴۶-۴۲/۱۲/۱ ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری حقوق خالصه در بازار قپانکندی میاندوآب به شیر وخورشید سرخ ایران را که گزارش شور اول آن به شماره ۸۳۱ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار دادو مصوبه شور اول را تصویب کرد. اینک گزارش آن طی ماده واحده به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده- باستناد تبصره ۳ ماده ۳ قانون فروش خالصجات تصویب می‌شود که حقوق خالصه در بازار قپانکندی میاندوآب به شیر و خورشید سرخ ایران واگذار شود.

وزارتین کشور و کشاورزی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

مخبر کمیسیون کشاورزی- مهندس حسن صائبی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۱ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه ارسالی ازمجلس سنا راجع به واگذاری حقوق خالصه در بازار قپانکندی میاندوآب به شیر و خورشید سرخ ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشاورزی را تأیید کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی- تهرانی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) باین لایحه با ورقه رأی می‌گیریم.

(اسامی نمایندگان به ترتیب زیر بوسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد)

دکتر کلالی- مهندس جلالی نوری- مجد- خواجه نوری- دکتر شفیع امین- دکتر مصباح زاده- موقر- مهندس والا- بوشهری- معتمدی- مرتضوی- دکتر خطیبی- موسوی ماکوئی- دکتر جعفری- روستا- اوزار- مصطفوی نائینی- دکتر مهندس بهبودی- دکتر امامی خوئی- دکتر مبین- دکتر ضیائی- رضوی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولتشاهی- بانو دکتر فرخ روپارسای- بانو جهانبانی – بانو تربیت- قراچورلو- امیراحمدی- صائبی- باغمیشه- حق شناس- صائب- سیفی- دکتر پورهاشمی- دکتراسفندیاری- بانو نفیسی- دکتر بقائی یزدی- پاینده- دکتر قراگزلو- بختیار بختیاریها- ظفر- دکتر اعتمادی- آقایان- فیصلی- مهندس عطائی- موسوی- دکتر سعید- دکتر رهنوردی- مهندس معینی- کنگرلو- دکتر وحیدنیا- نیری- ریگی- دکتر کیان- مهندس ارفع- پروین- شاخوئی- البرزی- محدث زاده- لفوطی- محسنی مهر- پاک ذات- غلام نیاکان- هیراد- دکتر صاحب قلم- ویلیام ابراهیمی- ذبیحی- سلطان احمدی- حاج باغلو- آقا میرارسنجانی- پژند- ضابطی طرقی- شفیعی پورکرمانی- مبارکی- ساگینیان- طهماسبی- امام مردوخ- مافی- مهندس برومند- مهندس صائبی- دکتر یزدان پناه- روحانی- دکتر حاتم- توسلی- دکتر فربود- پزشکی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر رضوانی- دکتر معتمد وزیری- دکتر رشتی- شیخ الاسلامی- میرهادی- اقبالی- سرتیپ پور- امینی خراجی- حسینی- حاذقی- پرویزی- ملک زاده آملی- میرافضل- بالاخانلو- بدرصالحیان- جهانشاهی- حبیبی- قلعه جوقی- علی مرادی- حکمت یزدی- اولیاء متولی باشی- مهندس کیا- رهبر- کلانتر هرمزی- طالب زاده رودسری- مهندس انصاری- دکتر زعفرانلو- دکتر مدنی- مهندس بهبودی- دکتر مهدیزاده- مهندس عدلی- مهندس مجتهدی- مهندس آصفی- مهندس آراسته- مهندس صدقیانی- مهندس مالک- مهند معینی زند- دکتر یگانگی- حکیمیان- فخر طباطبائی- دیهیم- نکوزاد- همایونی- دکتر حکمت- رامبد- کورس- کشفی- دکتر غنی- فولادوند- نصیری- آموزگار- پورادبی- نوربخش- بهادری- قاسم مرادی- جهانگیری- تبریزی- فهیمی- یعقوب تهرانی- اهری- زهتاب فرد- دکتر حکیم شوشتری-کیوان- دکتر رمضانی- مهندس ریاحی- کسرائی- مهندس کمانگر- سعید وزیری- احتشامی- مهندس جلالی- دکترعدل- مهندس اسدی سمیع- مهندس زرآور- مهندس زنجانچی- دکترنجیمی- ثامنی- مهندس اخوان- زند- مهندس پروشانی- ادیب سمیعی- دکتر سامیراد- یغمائی- دکتر اسدی- سلیمانی کاشانی- ناروئی- مهرزاد- طباطبائی- رجائی- ایلخان- کمالوند- صفی پور- دکتر صالحی- کبیری- شکیبا- جاوید- مهندس ریاضی- دکتر الموتی- دکترمهذب- صادق احمدی.

(آراء مأخوذه شماره شده نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)

  • آراء موافق ۱۲۸ رأی
  • آراء سفید بعلامت امتناع ۲ برگ.

رئیس- لایحه با ۱۲۸ رأی موافق تصویب شد و بدولت ابلاغ می‌شود.

موافقین

دکتر بقائی- صادق احمدی- شیخ الاسلامی- ملکشاه ظفر- سرلشگر همایونی- دکتر امامی خوئی- دکتر محمد حسین اسدی- مهندس هوشنگ گمانگر- تقی زند- کیهان یغمائی- هلاکورامبد- ثامنی- دکتر نجیمی- میرهادی- ادیب سمیعی- مهندس ریاحی- دکتر حاتم- کنگرلو-موسوی- احتشامی- مهندس عطائی- مهندس برومند- مهندس آصفی- مهندس ریاضی- دکتر مهذب- سرلشگر- نکوزاد- علی اکبر صفی پور- مصطوفی نائینی- رضوی- دکتر اعتمادی- ملک زاده آملی- طماسبی- صائب- دکتر قراگزلو- جاوید- میرافضل- تهرانی- کمالوند- پژند- دکترکیان- صدری کیوان- رجائی- رمضانی- دکتر فرخ رو پارسای- مهندس اسدی سمیع- دیهیم- دکتر حکیم شوشتری- خواجه نوری- دکتر موثقی- دکتر وحید نیا- بهادری- هاجر تربیت- بانو شوکت ملک جهانبانی- بانو نزهت نفیسی- حسینی- مافی- فهیمی- مهندس معینی- فولادوند- طالب زاده رودسری- اقبالی- البرزی- دکتر سامیراد- فخر طباطبائی- موسوی ماکوئی- امام مردوخ- بانو دکتر دولتشاهی- هیراد- قراچورلو- پزشکی- جهانگیری- آقا میر ارسنجانی- زعفرانلو- پرویزی- کشفی- کسرائی- دکتر مهدی زاده- دکتر جواد سعید- دکتر همایون فربود- عباس روستا- اوزار- مهندس پرویز بهبودی- دکتر یزدان پناه- ریگی- مهندس مالک- کورس- پاک ذات- مرتضوی- موقر- مهندس پروشانی- سلیمانی- کاشانی- معتمدی- مجید محسنی مهر- دکتر عدل طباطبائی- لفوطی- بختیار بختیاریها- دکتر رضوانی- مهندس زرآور- مهندس انصاری- دکتر رشتی- دکتر پور هاشمی- دکتر جعفری- شاخوئی- حاذقی- دکتر صاحب قلم- مهندس والا- مهندس فیروز عدلی- افراسیاب کیا- مبارکی- ناروئی- کلانتر هرمزی- دکتر مدنی- ایلخان- مهندس جلالی نوری- دکتر بقائی یزدی- پور ادبی- کبیری- حبیبی- اهری- دکتر مبین- حکمت یزدی- فیصلی- مهندس صائبی- ضابطی طرقی- آموزگار- ساگنینان.

- طرح گزارش کمیسیونهای دادگستری مجلسین دائر به رد تصویبنامه ترتیب ارجاع کار قضائی در تهران و مراکز استان به متقاضیان شغل قضائی

۱۲- طرح گزارش کمیسیونهای دادگستری مجلسین دائر به رد تصویبنامه ترتیب ارجاع کار قضائی در تهران و مراکز استان به متقاضیان شغل قضائی

رئیس- طرح گزارش ارسالی از مجلس سنا راجع به رد تصویبنامه راجع به ارجاع کارقضائی در تهران و حومه و مراکز استان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت گردید)

گزارش از کمیسیون مشترک دادگستری مجلسین به مجلس سنا

تصویبنامه شماره ۷۳۵۲ مورخ ۱۳۴۲/۵/۷ دولت راجع بارجاع کارقضائی در تهران و حومه و مراکز استان به متقاضیان شغل قضائی که به موجب ماده واحده مصوب بیستم آذرماه ۱۳۴۲ مربوط به تصویبنامه‌هائی که از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا تاریخ افتتاح مجلسین (۱۴ مهرماه ۱۳۴۲) از هیأت وزیران صادر شده و در تاریخ ۱۳۴۲/۱۰/۵ به مجلس سنا تقدیم و به کمیسیون مشترک دادگستری مجلسین ارجاع گردیده بود طی دو جلسه در کمیسیون مزبور با حضور آقای دکتر عاملی وزیر دادگستری و آقای اشرف سمنانی معاون آن وزارتخانه مورد شور و رسیدگی واقع و در جلسه مورخ نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ کمیسیون مشترک دادگستری مجلسین پس از جلب نظر آقای وزیر دادگستری مبنی بر رد آن اخذ رأی بعمل آمد و رد شد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس محترم سنا می‌شود.

تصویبنامه راجع به ارجاع کارقضائی در تهران و حومه و مراکز استان به متقاضیان شغل قضائی


ماده ۱- در حومه تهران و همچنین در مرکز استان باستثنای تهران بمتقاضیان شغل قضائی که دوره کار آموزی خود را با تمام رسانیده‌اند کار قضائی ارجاع نخواهد شد.

  • تبصره- منظور از حومه تهران حوزه دادگاه‌ههای بخشی است که جزء حوزه قضائی دادگاه شهرستان تهران می‌باشند شهرستانهای کرج و دماوند از لحاظ این تصویبنامه جزئ حوزه تهران محسوب می‌شود.

ماده ۲- ارجاع کار قضائی در مراکز استان مستلزم حداقل سه سال خدمت در شهرستانها و بخشها و بخشها و ارجاع کار قضائی در تهران و حومه مستلزم حداقل ۷ سال خدمت قضائی درنقاط بد آب و هوا یا ده سال خدمت قضائی در شهرستانها است به شرط آنکه سه سال از خدمت مزبور در نقاط بدآب و هوا انجام شده باشد کسانیکه تمام خدمت قضائی خود را در مراکز استان انجام داده باشند و یا در نقاط بد آب و هوا خدمت نکرده باشند پس از ۱۵ خدمت قضائی می‌توانند تقاضای انتقال به مرکز بنمایند.

  • تبصره- آبادان، خرمشهر و مسجد سلیمان از لحاظ این تصویبنامه جزء نقاط بد آب و هوا محسوب می‌شود مگر در مورد قضاتیکه طبق ماده ۲ این تصویبنامه پس از ده سال خدمت قضائی در شهرستانها تقاضای انتقال به تهران را بنمایند.

ماده ۳- ادراه کارگزینی وزارت دادگستری دفتر مخصوصی برای ثبت تقاضای انتقال به مرکز تهیه و جدولی از اسامی متقاضیان واجد شرایط مشتمل بر نام و نام فامیل و سمت و مدت اشتغال در نقاط مختلف کشور و علت تقاضای انتقال با ذکر رتبه و اشتغال و عدم اشتغال در محل خدمت تهیه و با تعیین محلهای بودجه‌ای بلامتصدی مرکز آماده می‌کند.

ماده ۴- طرح تقاضای انتقال هر یک از کارمندان واجدین شرایط مندرج در جدول مذکور منوط به وجود محل بودجه‌ای در تهران و اشتغال تقاضا کنندگان در محل خدمت است مگر اینکه ابلاغ مرخصی و یا معذریت داشته باشند.

ماده ۵ – وزارت دادگستری پس از رسیدگی به جدول واجدین شرایط در صورتیکه تعداد متقاضیان بیش از محلهای خالی باشد با رعایت جهات تقدیم تصمیم مقتضی اتخاذ می‌نماید.

ماده ۶- جهات تقدیم عبارتند از: رتبه – سن- صلاحیت علمی و میزان علاقمندی بتحقیقات علمی- حسن خدمت و آمارکار و رعایت مقررات و نظم اداری- سابقه خدمت در شهرستان و نقاط بد آب و هوا- وضع مزاجی متقاضی و عائله و همچنین تعداد عائله و وضع تحصیلی آنها و بالاخره تناسب مشاغل بلامتصدی با رتبه و سوابق متقاضیان.

ماده ۷- متقاضیان مکلفند در صورتیکه خود را واجد جهات تقدیم مذکور در ماده ۶ این تصویبنامه میدانند جهات مزبور را درتقاضا نامه خود با ذکر دلیل مشروحاً قید کنند.

ماده ۸- رؤسای دادگستری‌های استان از نظر انتقال به مرکز تابع مقررات این تصویبنامه نخواهند بود.

ماده ۹- وزارت دادگستری مأمور اجرای این تصویبنامه بوده و ملکف است پس از افتتاح مجلسین لایحه این تصویبنامه بوده و مکلف است پس از افتتاح مجلسین لایحه این تصویبنامه قانونی را تهیه و به مجلس تقدیم نماید.

گزارش فوق مبنی بر رد تصویبنامه شماره ۷۳۵۲-۱۳۴۲/۵/۷ دولت راجع به ارجاع کار قضائی درتهران و حومه و مراکز استان به متقاضیان شغل قضائی در جلسه دوشنبه بیست و هشتم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و چهل و سه شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.

رئیس- آقای ریگی فرمایشی داشتید؟

ریگی- اجازه بفرمائید آقای وزیر دادگستری در این ماده راجع به رد تصویبنامه توضیحی بفرمایند.

رئیس- آقای وزیر دادگستری توضیحی می‌فرمایند.

وزیر دادگستری (دکتر عاملی)- با اجازه مقام ریاست تصویبنامه‌ای در ایام فترت بتصویب هیئت وزیران رسیده مبنی بر اینکه قضاتیکه می‌خواهند از شهرستان به تهران منتقل شوند تابع یک شرایط بسیار سنگین باشند که الآن همین تصویب نامه قرائت شد و بعرض نمایندگان محترم رسید این تصویب نامه بر طبق ماده واحده مصوب بیستم آذر ماه ۱۳۴۲ اجرا می‌شد و در مدت قانونی به مجلس تقدیم شده ولی بعد از اینکه به کمیسیون مشترک مجلسین ارجاع شد و مطالعاتی از طرف خود اینجانب در مورد این لایحه بعمل آمد بنده استنباط کردم مطالبی که دراین لایحه درج شده بهتر است بصورت یک مطلب داخلی دادگستری و جزو دستورات اداری دادگستری به مرحله اجرا گذاشته بشود نه اینکه بصورت قانون در بیاید و تصویب آنرا از نمایندگان محترم بخواهیم و احیاناص اشکالاتی که غیر قابل حل و غیر قابل پیش بینی باشد برای وزارت دادگستری پیش بیاید باین جهت مطالعاتی در این زمینه شد و بنده نظرم را مبنی بر رد این تصویبنامه بعرض کمیسیون مشترک رساندم و خانمها و آقایان محترم اعضاء کمیسیون هم عموماً معتقد شدند که رد این اولی است باین جهت این تصویبنامه رد شد و در جلسه علنی مجلس سنا هم قرائت شد و هیچگونه اعتراضی در رد این تصویبنامه از طرف سناتورها اظهار نشد اکنون در محضر آقایان قرائت می‌شود که اگر نظری باشد اظهار خواهید فرمود و اگر سؤال دیگری هم باشد بفرمائید تا بنده جواب عرض کنم.

رئیس- گزارش مجلس سنا راجع به رد این لایحه مطرح است در صورتیکه مجلس رأی موافق بدهد این تصویبنامه رد شده تلقی می‌شود و اگر هم رأی موافق ندادند دو مرتبه به مجلس سنا خواهد رفت آقای ریگی فرمایشی داشتید؟

ریگی- بنده یک تذکری داشتم.

رئیس- بفرمائید.

ریگی- عرض کنم راجع به این تصویبنامه که در مجلس سنا رد شده آقای وزیر دادگستری توضیحی دادند که بنده قانع نشدم عرض بنده این است که مقررات اداری درست رعایت نمی‌شود و ما همیشه گرفتار هستیم با اشخاصی که موکلین ما هستند که او را به موقع منتقل نمی‌کنند و این انتقال اصولا در ادارات دولتی به هیچ وجه پایه و اساسی درستی ندارد بنده یک آشنائی دارم که رئیس یکی از دادگاههای شمال است و با هم از دانشگاه بیرون آمده‌ایم ایشان هنوز آنجاست و چندین اشکال خانوادگی دارد و دایم می‌آید به تهران که ایشان را منتقل کنند به تهران، رئیس دادگاه یکی از نقاط است و ۱۵ سال است در آن جا مشغول انجام وظیفه است و اسمشان آقای آرین است و ایشان را به تهران منتقل نمی‌کنند در صورتی که اشخاصی هستند که از روز استخدام در دادگستری در تهران کار می‌کنند و مرتب رتبه‌شان را می‌گیرند در محل خوب هستند و جلو نظر آقایان هستند و ترقی خوب هم می‌کنند بنده عقیده دارم جناب آقای وزیر دادگستری در مورد انتقال کارمندان اقدامی بفرمایند که همه بخارج بروند و خدمت بکنند و اشخاصی دائم درتهران هستند مثلا تضییقاتی برایشان قائل بشوند از لحاظ مقام رتبه که مجبور بشوند بروند در خارج خدمت کنند واشخاصی که در نقاط بد آب و هوا بوده‌اند و سالها در خارج از تهران بوده‌اند و عذر موجه دارند اجازه بدهند که بیایند به تهران و مشغول خدمت باشند، عرض بنده فقط این بود که جنابعالی توجه داشته باشید و این موضوع حقیقتاً باید تسری داشته باشد برای تمام ادارات دولتی و جناب آقای دکتریگانه که معاونت پارلمانی نخست وزیری را دارند این موضوع را در هیأت دولت مطرح بفرمایند که این کار برای تمام وزارتخانه‌ها انجام بشود که اشخاصیکه کسی را ندارند سالها در شهرستانها مانند مثل اشخاصی که متوسل هستند و از آب و هوای خوب و محل خوب استفاده می‌کنند آنها بعد از مدتی که در خارج خدمت می‌کنند به تهران منتقل شوند.

رئیس- آقای وزیر دادگستری.

وزیر دادگستری- در جواب فرمایش نماینده محترم جناب آقای ریگی عرض می‌کنم که طبق مقرراتی که در وزارت دادگستری وجود دارد فرقی گذاشته شده است بین استخدام در تهران واستخدام در ولایات بطوریکه کسانی بعنوان قاضی در تهران استخدام می‌شوند با یک رتبه پائین تر استخدام می‌شوند و این اشخاص را هیچ وقت نمی‌شود ملزم کرد که بولایات بروند و بر عکس کسانی که با یک رتبه بالاتر مأمور ولایات می‌شوند در حقیقت از روز اول خدمت در ولایات را قبول می‌کنند و این مزیت برای همین گذاشته شده است اشخاصی که از روز اول تقسیم می‌شوند از حیث استخدام عده‌ای رتبه بالاتر را ترجیح می‌دهند و به ولایات می‌روند و اشخاصی رتبه پائین تر و در تهران می‌مانند (صفی پور- می‌شود رتبه شان را پس بدهند؟) نمی‌توانند پس بدهند قابل استرداد نیست و عده‌ای که رأی در تهران خدمت می‌کنند از این قبیل هستند و بعضی از آن‌ها هم کسانی هستند که مثل خود بنده که سالها در ولایات در مناطق مختلف خدمت کرده‌ام و بعداً هم روزی وزارت دادگستری مقتضی دانسته است که بنده را در تهران منتقل کند موضوع انتقال فعلا اشکالی که دارد این است که تفاوت زندگی هست بین تهران و بعضی از شهرستانها و قضائی که قدری سنشان بالا می‌رود پسرهای بزرگ و دخترهای بزرگ پیدا می‌کنند و غالباً به منظور استفاده از دانشگاه یا جهات دیگری اصرار دارند که به تهران بیایند و این اشکال البته برای وزارت دادگستری هست که با بعضی از این تقاضاها می‌تواند موافقت کند و با بعضی نمی‌تواند موافقت کند ولی در انجام تقاضاها هر وقتی که پستی باز می شو درتهران از شهرستانها منتقل می‌کنیم ولی جداً این مطلب را حضور آقایان عرض می‌کنم در ایامی که بنده دارم خدمت می‌کنم و از روزی که بوزارت دادگستری آمده‌ام هنوز با انتقال یک نفر به تهران موافقت نکرده‌ام برای اینکه جائی نیست درتهران و همیشه وزرای قبلی وزارت دادگستری رعایت حق تقدم را کرده‌اند و اگر پستی خالی شده است این موضوع در نظر گرفته شده که چه اشخاصی امکان دارد این پست را اشغال کنند و بین آنهائیکه در ولایات هستند کدامشان حق تقدم دارند این قاعده را غالباً رعایت کرده‌اند و امیدوارم بنده هم که در این پست هستم رعایت این قسمت را بکنم که حق تقدم را همیشه رعایت کرده باشم و بهرحال این یک مطلبی است کاملا اداری و بهمین جهت هم بنده با رد این لایحه موافقت کردم و تقریباً مقررات این لایحه همان دستور اداری است که در خود دادگستری رعایت می‌شود.

رئیس- آقای آموزگار مخالفید؟ (آموزگار- بلی) بفرمائید.

آموزگار- بعرض نمایندگان محترم باید برسانم لایحه‌ای که تقدیم شده بود برای این بود که قضات دادگستری در بدو استخدام موظف باشند مدتی در شهرستانها خدمت کنند و بعد بتهران یا مراکز استان منتقل بشوند از لحاظ توسعه تشکیلات دادگستری در شهرستانها بخصوص نقاط دور دست بسیار لایحه مفیدی است چون اگر چنین مقرراتی وجود نداشته باشد وزارت دادگستری مشکل بتواند قاضی را پیدا کند که برود در نقاط مرزی در نقاط سخت در شهرستانهای دور دست خدمت کند البته درکمیسیون مشترک گفتگو شد، مذاکره شد که بقاضی در نقاط صعب‌المعیشه مزایائی باید داده بشود بنده موافقم و صد در صد هم درست هست این مزایا باید داده بشود و الزامی هم از لحاظ اجرای مقررات مملکتی باید برای قاضی و مستخدم باشد که بتوانند در بیرون از تهران خدمت کنند بنده برای مثال عرض می‌کنم در همین بندرلنگه در آن جا ده سال پیش دادگاه بخش داشتیم قضاتی داشتیم اما زندگی در آن جا سخت بوده قضاتش پا شده‌اند آمده‌اند تهران وزارت دادگستری نتوانسته کسی را آنجا بفرستد نتیجتاً دادگستری آنجا منحل شده نظیرش را الآن ما در مرکز شهرستانها داریم و بیش از چندین شهرستان سراغ دارم که دادگاه بخش ندارد من نمیدانم وزارت دادگستری چه جور قاضی برای دادگاههای بخش باین نقاط می‌فرستد که لااقل در مراکز شهرستانهای مملکت ما تشکیلات دادگستری داشته باشیم به همین جهت من از جناب آقای وزیر دادگستری خواهش می‌کنم روشی را که در آینده برای اعزام قضات بدادگاههای شهرستانهای نقاط دور دست مملکت در نظر گرفته‌اند برای آقایان روشن بفرمایند البته بنده به قضات دادگستری احترام کامل قائل هستم اما دلم هم می‌خواهد که در تمام مملکت بیک نحوی تشکیلات دادگستری توسعه پیدا کند و عدالت اجرا بشود بنده دیگر عرضی ندارم بسته است به نظر آقایان.

رئیس- آقای صادق احمدی بفرمائید.

صادق احمدی- عرض کنم این مسأله انتقال قضات شهرستانها بتهران همیشه یکی از معضلات کار دادگستری بوده (صحیح است) (مهندس صائبی- همه وزارتخانه‌ها) جناب آقای مهندس صائبی فکر نمی‌کنم همه وزارتخانه‌ها مثل دادگستری باشد علتش هم این است که در سایر وزارتخانه‌ها اولا از افراد بومی زیاد استفاده می‌شود ولی در دستگاههای قضائی کمتر این موضوع عملی است از همه این‌ها گذشته یک مزایای بیشتری شاید در سایر وزارتخانه‌ها به مأمورین غیر بومی می‌دهند که متأسفانه وزارت دادگستری آن مزایا را ندارد نتیجه‌اش این است که بیشتر قضات ترجیح می‌دهند که بجای رفتن به شهرستانها در مرکز بمانند و وزرا را همیشه در فشار قرار می‌دهند برای انتقال به مرکز و این حقیقتی است و مسلماً انگیزه وزیر دادگستری سابق هم در تنظیم این تصویب نامه همین بوده است چون تحت فشار فوق‌العاده متقاضیان بوده خواسته است باین وسیله یک آتوئی در دست داشته باشد که متقاضیان بگوید قانون منع کرده و خودش را راحت بکند در کمیسیون دادگستری هم این موضوع مطرح شد و مورد مذاکره قرار گرفت بنده عرض کردم که باز و رو اجبار و قانون نمی‌شود قضات را راضی کرد یک قاضی اگر ناراضی باشد کارخوب انجام نمی‌دهد و خیلی راهها هست که قضات پیدا می‌کنند برای طفره رفتن این راهها را هم قانون متأسفانه پیش بینی کرده اگر قاضی (دکتر سعید- اطباء را پس چرا باید بزور بفرستند؟) حالا اجازه بدهید بنده عرضم را می‌کنم بعد هم این تریبون در اختیار آقایان است قاضی یا طبیب جناب آقای دکتر سعید اگر ناراضی باشد فرق ندارد اثبات شیئی نفی ماعدی نمی‌کند (مجد – آقای صادق احمدی در دادگستری هم خدمت خارج سه سال اجباری است) حالا اجازه بفرمائید عرض کنم در آنجا گفتیم که بایستی کاری کردکه قضات تشویق شوند به نقاط بد آب و هوا و دورافتاده که قاضی به هیچ قیمتی حاضر نیست برود بروند چون او حساب می‌کند که مابه‌التفاوت حقوقش با مرکز در حدود /۱۰۰-۱۵۰-۲۰۰ یا فرض بفرمائید ۳۰۰ تومان می‌شود خوب وقتی ۳۰۰ تومان تفاوت دارد عوضش مرکز هزار مزایا دارد و قضات راضی هستند که در تهران بمانند بخصوص صبحت بود با جناب آقای وزیر دادگستری که یک راه حلی پیدا بشود و مزایای بیشتری داده بشود که این مضیقه و گرفتاری وزارت دادگستری هم مرتفع بشود در عین حال هم قضات به شهرستانها بروند فرمودند این قسمت را مطالعه خواهم کرد و با امکاناتی که برای دولت هست راه حلی پیدا می‌کنم به هر حال آنروز ما فکر کردیم که محدود کردن قاضی باینکه ۱۵ سال تمام در یک شهرستانی باشد تا بعد بتواند تازه تقاضا بکند و تقاضا برود در ردیف نوبت قرار بگیرد دهسال هم در نوبت باشد و بعد از ۲۵ سال به تهران بیاید این تعلیق به محال شده است و از اینها گذشته یک قاضی که در تهران استخدام شده بر یک قاضی که استخدام شده است و به شهرستان رفته است چه مزیتی دارد که باید در شهرستان ۱۵ سال بماند تا بهش اجازه بدهند تقاضا بکند به هر حال این تصویبنامه را تصویبنامه عادلانه‌ای ندانستند ممکن است افرادی پیدا شوند حاضر باشند که یک مزایائی هم بآنها داده شود در این جا آقای صفی پور فرمودند که ممکن است رتبه‌شان را پس بدهند و جناب آقای دکتر عاملی فرمودند که نمی‌شود این بیان متین است ولی خوب یک قاضی هست که می‌گوید من حاضرم حقوقم نصف شود به تهران بیایم علتش هم این است که سه چهار بچه دانشگاهی دارم و آنها هم درتهران تحصیل می‌کنند یا بعرض صعب‌العلاجی گرفتارند که باید رژیم داشته باشند و در تحت نظر یک طبیب بمداوا مشغول باشند و من حاضرم که از تمام این مزایا صرفنظر کنم یک رتبه یا دو رتبه‌ام را بگیرند و بیایم به تهران مقید کردن قاضی باینکه ۱۵ سال باید در آنجا باشی تا به تهران بیائی صحیح نیست به نظر بنده مسئول هر سازمانی همانطوری که یک تکالیفی دارد یک اختیاراتی هم واقعاً باید داشته باشد بنده از جناب آقای دکتر عاملی وزیر دادگستری تشکر می‌کنم که خودشان با کمال حسن نیت در کمیسیون قبول کردند که این لایحه رد بشود چرا؟ برای اینکه این اختیار وزیر دادگستری است که واقعاً به‌بیندکسی که تقاضا کرده استحقاق دارد، گرفتاریش چیست و چه دلیلی دارد اگر استحقاق دارد او را به تهران منتقل می‌کند و کسی که آن مشکلات را ندارد با مزایای بیشتری او را قانع می‌کند دلگرم می‌کند می‌فرستد به محل کارش معنا ندارد که قانونی بگذرد و بیک قاضی بگویند که بعد از ۱۵ سال می‌توانی تقاضای انتقال بکنی. این موضوع به نظر بنده موجب این می‌شود که قاضی با دلسردی انجا وظیفه کند و همینطوری که آقایان فرمودند نه تنها قاضی هر مأموری که دلگرم نباشد و ظیفه‌اش را درست انجام نمی‌دهد و این بضرر دستگاه و مخالف مصلحت است. (صحیح است).

رئیس- نظر دیگری در این گزارش نیست؟ (اظهاری نشد) بورود در شور گزارش رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قایام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد رأی می‌گیریم به گزارش مجلس سنا دائر به رد این تصویب نامه خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بنابر این تصویبنامه رد شده است و بدولت ابلاغ می‌شود. آقای وزیر دادگستری.

- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری

۱۳- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای وزیر دادگستری

وزیر دادگستری (دکتر عاملی)- بنده اولا از این توجهی که نمایندگان محترم در مورد کارهای مربوط به دادگستری می‌فرمایند و با اظهار علاقه نظریات صائب خودشان را اظهار می‌دارند نهایت تشکر را دارم ضمناً از فرصت استفاده می‌کنم لایحه‌ای که از طرف دولت در مورد اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه بین‌المللی یک نواخت کردن حقوق خصوصی تهیه شده است حضور مقام ریاست تقدیم می‌کنم و تقاضای رسیدگی و تصویب آن را دارم.

رئیس- به کمیسیونهای مربوط ارجا می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اجازه فروش املاک ضبطی از متجاسرین آذربایجان و کردستان

۱۴- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اجازه فروش املاک ضبطی از متجاسرین آذربایجان و کردستان

رئیس- شور اول گزارش مربوط به اجازه فروش املاک ضبطی متجاسرین آذربایجان و کردستان مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۳ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای اشرف سمنانی لایحه شماره ۵۱۵۳۴-۴۳/۳/۲۱ دولت راجع به اجازه املاک ضبطی متجاسرین آذربایجان و کردستان را که به شماره ۴/۴۷۳ چاپ شده است مطرح و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- وزارت دارائی مجاز است نسبت به فروش املاک ضبطی متجاسرین آذربایجان و کردستان طبق مقررات اقدام و از حاصل فروش املاک فوق خساراتی را که طبق قانون ضبط اموال متجاسرین آذربایجان و کردستان رسیدگی و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید بپردازد.

مخبر کمیسیون دادگستری- پزشکی.

گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۵۱۵۳۴-۴۳/۳/۲۱ دولت راجع به اجازه فروش املاک ضبطی متجاسرین آذربایجان و کردستان را که به شماره ۴/۴۷۳ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه – مهندس والا.

رئیس- ماده واحده مطرح است آقای مهندس کمانگر.

مهندس کمانگر- بنده می‌خواستم به بینم که چند قریه بوده و چقدر باقیمانده و باقیمانده باید طبق قانون اصلاحات ارضی فروخته شود خواهش می‌کنم مخبر کمیسیون در این باره توضیحی بفرمایند.

رئیس- آقای پزشکی.

پزشکی (مخبر کمیسیون دادگستری)- تا آن اندازه‌ای که بنده اطلاع دارم قریه‌ای نبوده و فروخته نشده این مجوز داده می‌شود که بفروشند وازحاصل فروش به کسانی که در این غائله آسیب دیده‌اند خسارتشان را بپردازند. این قانون اجازه می‌دهد که تازه اقدام کنند.

مهندس کمانگر- بنده عرض کردم که چند قریه بوده وباید طبق قانون اصلاحات ارضی اقدام شود.

رئیس- آقای مهندس کمانگر چون شور اول لایحه است هر اصلاحی دارید پیشنهاد بفرمائید و اگر در اصل فروش هم قرار باشد اقدامی بشود یقیناً وسیله اصلاحات ارضی فروخته می‌شود. در کلیات لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم بورود در شور ماده واحده خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم که طبق مقررات اصلاحات ارضی املاک ضبطی بفروش برسد. مهندس کمانگر.

ریاست معظم مجلس شورای ملی

محترماً پیشنهاد می‌نماید تبصره زیر به ماده واحده دولت در خصوص املاک متجاسرین اضافه شود.

  • تبصره- در مورد املاک مزروعی طبق مقررات قانون اصلاحات ارضی اقدام می‌شود.

مهندس ریاحی.

رئیس- لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود پیشنهادی هم آقای مهندس والا دادند که ضمیمه لایحه به کمیسیون فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت وسائل عکس برداری و نقشه برداری اداره کل ثبت اسناد از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی

۱۵- شور اول گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت وسائل عکس برداری و نقشه برداری اداره کل ثبت اسناد از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی

رئیس- گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت اداره کل ثبت از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی لوازم عکس‌برداری و نقشه کشی مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت گردید)

گزارش از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصاد و بازرگانی در جلسه ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای اشرف سمنانی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۷/۷۳۸۸-۴۲/۱۰/۲ دولت راجع به معافیت اداره کل ثبت از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی را که به شماره ۵۵ چاپ شده است مطرح و به شرح زیر تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- اداره کل ثبت میتوند لوازم تهیه فیلم از اوراق مهم پرونده‌ها و دفاتر املاک و نقشه‌های و وسایل خواندن فیلم‌های مزبور و تهیه عکس از آنها و لوازم عکسبرداری و همچنین لوازم نقشه برداری مورد نیاز خود و قطعات یدکی آنها را با معافیت از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و هرگونه عوارض باستثناء حق انبارداری و باربری مستقیماً یا بوسیله نمایندگی‌های مؤسسات مربوط در ایران با رعایت کامل مقررات مالی وارد وترخیص نماید.

مخر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی- دکتر رضوانی.

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه مورخ ۶ خرداد ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای اشرف سمنانی معاون وزارت دادگستری لایحه شماره ۷/۷۳۸۸-۱۳۴۲/۱۰/۲ دولت راجع به معافیت اداره کل ثبت از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی را که به شماره ۵۵ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون اقتصاد بازرگانی را تأیید نمود. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌شود.

مخبر کمیسیون دادگستری- پزشکی.

گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۴ خرداد ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون پارلمان وزارت اقتصاد لایحه شماره ۷/۷۳۸۸ –۴۲/۱۰/۲ دولت راجع به معافیت اداره کل ثبت از پرداخت حقوق گمرکی و سود بازرگانی را که به شماره ۵۵ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تأیید نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دارائی- تهرانی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای پاینده مخالفید؟ بفرمائید.

پاینده- بنده تصور می‌کنم اگر یک آماری بگیرند از لوایحی که درمجلس تصویب شده یک ثلثش معافیت گمرکی است (چند نفر از نمایندگان – بیشتر آقا) شاید هم بیشتر. اصلا بهتر است بگوئیم که گمرک لازم نیست برای اینکه برای همه تقاضای معافیت می‌کنند اصولا مجلس اینجا نشسته است که معافیت صادر بکند اداره ثبت که تاج سر همه است برای اینکه هر کسی با ثبت سرو کار دارد و انشاءالله شما سروکار پیدا نکنید از یک طرف حق‌الثبت را دو برابر می‌کند و از طرفی لایحه آورده که معاف شود. چرا معاف شود دولتی است یک گمرکی دارد از این دست بگیرد و از آن دست پس بدهد چون در تجربه معلوم شده است که این معافیت‌های گمرکی هزار بلیه ایجاد می‌کند مأموری که می‌رود بسته فیلم را بگیرد ده بسته هم برای خودش می‌آورد هنوز یادمان نرفته است و در روزنامه‌ها خواندیم که یکی از مؤسسات خارجی گفته بوده است که برای اعضاء خودم از حقوقی که کارمندان سیاسی خارجی دارند استفاده می‌شد گفتند یک آقائی ۲۷ میلیون تومان مشروب خارجی را به اسم فلان سفارتخانه آورده بود من مطمئن هستم با تصویب این لایحه شما دهسال دیگر خواهید خواند که یک آقائی از پیشخدمت‌های ثبت اسناد بیست دستگاه فیلم و لوازم آورده در خیابان اسلامبول برای خودش مغازه‌ای دایر کرده و اینها را می‌فروشد برای اینکه می‌رفت به گمرک و برای مرخص کردن لوازم ثبت یک ورقه‌ای هم با امضای خودش می‌گیرد باسم اداره گمرک یک مقداری هم می‌برد بنابر این بنده تصور می‌کنم نماینده دولت هم موافق است که این لایحه را پس بگیرند و اگر تفاوتی حاصل بشود بیایند ۵ تومان روی حق‌الثبت بگذارند و برای این کار بدهند و دیگر این اداره گمرک را که مثل شتر قربانی است سرو دست و دمش را نبرند. این عرض بنده است.

رئیس- آقای وزیر دادگستری.

وزیر دادگستری- فرمایش جناب آقای پاینه نماینده محترم کاملا منطقی است و خوشبختانه سیاست دولت فعلا همین است که آقای پاینده پیشنهاد می‌فرمایند (احسنت) یعنی در مواردی که بایستی حقوقی پرداخته شود و در بودجه او گذاشته می‌شود از طرفی گرفته می‌شود و از طرفی داده می‌شود ولی این تصویبنامه‌ای است مربوط به گذشته و براساس این تصویبنامه اعمالی انجام شده آن فیلمی هم که اشاره فرمودند دستور داده شده است قسمتی در جریان است و وارد شده است و بازهم اگر احتیاج باشد وارد می‌شود و این یک مطلبی است انجام شده نظایر این کار هم همانطوری که فرمودند وجود دارد و جهتی ندارد که از کارهای گذشته این یکی را بنده استرداد بکنم و بقیه بقوتش باقی باشد. ولی البته الآن که سیاست دولت موافق نظر نماینده محترم است بنده خیلی خوشوقتم که اتفاق نظر بین دولت و نماینده محترم درین باب کاملا وجود دارد این یک مطلبی است مربوط به گذشته نه مربوط به امروز.

رئیس- آقای فولادوند.

فولادوند- احترامی که به جناب آقای وزیر دادگستری گذاشته می‌شود تنها منحصر به بنده نیست و همه سهیم هستند در این احترام (صحیح است) این موضوعی است که امروز شروع نشده است و بنده در باره این لایحه عرضی داشتم چند وقت قبل راجع به یک لایحه‌ای که مربوط به بنگاه پاستور بود و آورده بودند اینجا مطالبی را که جناب آقای پاینده امروز فرمودند بنده آن روز گفتم و رفتم در کمیسیون و گفته شد که یک مطالبی است گذشته و این یک مرده است و نباید نبش قبرش بکنیم عرض شود ما دوباره باین مطلب می‌رسیم که همانطوری که جناب آقای پاینده فرمودند از این چیزها یکی، دو تا، سه تا نیست بنده می‌خواهم پیشنهاد کنم که با در نظر گرفتن این موضوع که فرمایش جناب آقای دکتر عاملی صحیح است که این امری است ماضی. بایدگفت که لااقل دولت یک جا و در یک روز هر چه از این قبیل لوایح دارد بیاورد بنده در کمیسیون که رفتم و خیلی هم حرف زدم آقای دکتر ضیائی که معاون وزارت اقتصاد تشریف دارند فرمودند که ما دیگر از این نوع لوایح نمی‌آوریم پس لطفاً دستش نزنید و این طور که هست تصویب بکنید پس اجازه بفرمائید ۶۵ تا از این نوع لوایح هم اگر هست یک روز بیاورند و تصویب بشود و وقت مجلس را برای چیزهای تمام شده نگیریم وقت مجلس شورای ملی ایران ارزش دارد. ارزش معنوی را که خود آقایان واقف هستند و ارزش مادیش هم خیلی بیشتر از این چهار تا فیلم و چهار تا صندلی است جناب آقای دکتر یگانه استدعا می‌کنم که دولت یک فکر اساسی در این مورد بفرمایند.

رئیس- نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است. آقای پاینده بفرمائید.

پاینده- بنده قطعاً مثل همه همکاران بزرگوارم به آقای وزیر دادگستری احترام می‌گذارم خیلی هم میل دارم و علاقه دارم که کارهای دولت آنقدر که ممکن است خیلی سریع بگذرد و اما این میل و علاقه دلیل این نمی‌شود که هرچه گفته می‌شود جواب بدهند که بله صحیح گفتید بعد از این اما، چون معمولا آقای دکتر یگانه یک فرمول بسیار خوب بلدند می‌فرمایند آنچه را که در لایحه گفته شد خیلی خوب و صحیح بود اما. من یادم می‌آید یکی از بزرگان تاریخ که چند سالی در سنت هلن بوده است نوشته است که من وقتی با یکی از کسانیکه آنجا بود شطرنج بازی می‌کردم این مهره‌هایش را طوری تغییر می‌داد که به من ببازد و من آخرین بار داشتم دیوانه می‌شدم و شطرنج هم که تنها تفریح من بود دیگر برایم جالب نبود. امیدوارم که نمایندگان محترم دولت دیگر این انتظار را نداشته باشند که نمایندگان مجلس مثل آن شطرنج باز باشند که بله صحیح است و صحیح است بگویند در این مورد که فرمودند مربوط به گذشته است بسیار خوب با احترامی که به نظریات دولت و خاصه برای نظریات ایشان داریم البته شده، شده ولی بعد از این اداره ثبت هم باید مثل همه گمرک بدهد و بنده پیشنهادی هم دارم و تقدیم می‌کنم که در کمیسیون مورد توجه قرار بگیرد و این مطالب که می‌گویند این مسائلی است که اجرا شده بسیار خوب تا حالا اجرا شده نمی‌شود برگرداند ولی نباید در آینده تکرار بشود و پیشنهادم را تقدیم می‌کنم.

رئیس- دیگر نظر نیست؟ آقای شیخ‌الاسلامی بفرمائید.

شیخ‌الاسلامی- عرض کنم جناب آقای وزیر دادگستری مثل اینکه اشاره فرمودند که این تصویبنامه هم از تصویبنامه‌هائی است که طبق ماده واحده به مجلس تقدیم شده یعنی در تاریخ افتتاح مجلس اجرا شده و اجرا شده تلقی فرمودند در کمیسیون دادگستری روی این موضوع بحث شد تاریخ صدور این تصویبنامه سیزدهم مهر یعنی یک روز قبل از افتتاح مجلسین بوده و در ماده واحده قید شده است که لوایحی که تا تاریخ افتتاح اجرا شده باید به مجلس تقدیم شود بحثی پیش می‌آید که این تصویبنامه که ۱۳ مهر صادر شده در چهاردهم اجرا شده تلقی نمی‌شود البته مخالف و موافق روی این لایحه و این مطلب بحث کردند استدلال کردند که چون این یک معافی است از همان تاریخ صدور اجرا شده تلقی می‌شود یعنی اجرا و صدور را نمی‌شود در این مورد بخصوص از هم تفکیک کرد که البته خود این بحث هم مخالف و موافق دارد بنده منظورم عرضم این بود که تصویب این لایحه که در تاریخ ۱۳ مهر صادر شده و به اعتقاد عده‌ای اجرا شده نمی‌شود تلقی کرد مجوز این نباشد که بر خلاف ماده واحده‌ای که مجلس تصویب کرده و شرط تقدیم این لوایح را اجرا شدن دانسته در موارد مشابه در موارد دیگری که لوایح مشابه این لایحه اجرا شده نبوده یعنی تاریخش به تاریخ افتتاح مجلس نزدیک بوده و نمی‌شده اجرا بشود اجرا شده تلقی بشود و آن لوایح هم باستناد تصویب این لایحه بیایند به مجلس و از تصویب مجلس بگذرند بنده منظور عرضم تذکر این مورد بود که در موارد مشابه تصویب این لایحه که استدلال خاصی در مورد اجرا شدنش بعلت رفع یک محدودیتی از نظر گمرکی می‌شود تلقی کرد باعث شود که در سایر موارد هم یک همچو تعبیری می‌شود کرد ولی باستناد تصویب این لایحه درمجلس لوایحی که اجرا شده نیست از تصویب مجلس بگذرد.

رئیس- نظر دیگر نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادات رسیده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی

برای بار دوم اینجانب پیشنهاد می‌نمایم که کلیه معافیتهای گمرکی که مدت آن باقی است از این تاریخ لغو و صدور معافیت گمرکی در آینده با تصویب کمیسیون مجلس باشد.

عزت‌الله اوزار.

پیشنهاد می‌کنم معافیت گمرکی منحصر به مقداری باشد که تاکنون وارد شده است یا به گمرک رسیده است.

پاینده.

پیشنهاد می‌نماید که قسمت اخیر ماده واحده به شرح زیر اصلاح گردد.

…مستقیماً یا بوسیله نمایندگی‌های مؤسسات مربوط در ایران با رعایت کامل مقررات مالی وارد و در هر صورت بوسیله اداره مذکور ترخیص گردد.

مرتضوی.

ریاست محترم مجلس شورای ملی

اینجانب پیشنهاد می‌نماید که ماده واحده راجع به معافیت اداره کل ثبت بشرح زیر اصلاح شود:

ماده واحده- وزارت اقتصاد می‌تواند لوازم تهیه فیلم از اوراق مهم پرونده‌های و دفاتر املاک و نقشه‌ها و وسائل خواندن فیلمهای مزبور و تهیه عکس از آنها و لوازم عکس برداری و همچنین لوازم نقشه‌برداری و قطعات یدکی مورد نیاز اداره کل ثبت را که مستقماً یا بوسیله نمایندگی‌های مؤسسات مربوطه در ایران با رعایت کامل مقررات از طرف اداره مزبور خریداری و وارد می‌شود بدون دریافت حقوق گمرکی و عوارض بازرگانی و هرگونه عوارض باستثناء حق انبارداری و باربری ترخیص نماید.

مهندس حسن صائبی.

رئیس- لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری قسمتی از اراضی ایستگاه کشاورزی بهبهان بشیر و خورشید سرخ و بانک ساختمانی و ارسال مجدد به مجلس سنا

۱۶- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون کشاورزی راجع به واگذاری قسمتی از اراضی ایستگاه کشاورزی بهبهان بشیر و خورشید سرخ و بانک ساختمانی و ارسال مجدد به مجلس سنا

رئیس- شور دوم گزارش مربوط به واگذاری قسمتی از اراضی ایستگاه کشاورزی بهبهان به شیر و خورشید سرخ بهبهان و بانک ساختمانی مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه شنبه ۴۳/۳/۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۱۹۳۸-۴۲/۱۱/۲۳ ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری ۵/۱۳۵۳۷ متر مربع از اراضی ایستگاه کشاورزی بهبهان به شیر و خورشید سرخ بهبهان و بانک ساختمانی را که گزارش شور اول آن به شماره ۷۴۴ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و مصوبه شور اول را تصویب کرد.

اینک گزارش آن طی ماده واحده به شرح ذیل به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده- مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر وزارت کشاورزی مجاز است مقدار سیزده هزار و پانصد و سی و هفت متر و نیم مربع از اراضی ایستگاه کشاورزی بهبهان را به شرح زیر به جمعیت شیروخورشید سرخ بهبهان و بانک ساختمانی بطور رایگان واگذار نماید:

۱- جهت احداث درمانگاه به جمعیت شیرو خورشید بهبهان ۳۵۲۵ متر مربع.
۲- جهت احداث چهارده باب خانه‌های سازمانی در شهر بهبهان به بانک ساختمانی ۵/۱۰۰۱۲ متر مربع.
  • تبصره- بانک ساختمانی موظف است پس از اتمام ساختمان خانه‌های مزبور زمین واگذاری وزارت کشاورزی را بطور رایگان به سازمان دولتی واگذار نماید.

وزارتخانه‌های کشاورزی و کشور و مسکن و آبادانی مأمور اجرای این قانون هستند.

مخبر کمیسیون کشاورزی – مهندس حسن صائبی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه دوشنبه ۴۳/۳/۱۱ با حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به واگذاری ۵/۱۳۵۳۷ متر مربع از اراضی ایستگاه کشاورزی بهبهان به شیرو خورشید سرخ بهبهان و بانک ساختمانی را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشاورزی را تصویب کرد.

اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی- تهرانی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (مهندس صائبی- در تبصره لایحه اشتباه چاپی هست که نوشته شده «مسکن و آبادانی» باید نوشته شود «آبادانی و مسکن») اصلاح می‌شود دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده با ورقه رأی می‌گیریم.

(اسامی نمایندگان به ترتیب زیر وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد).

دکتر کلالی- مهندس جلالی نوری- مجد- خواجه نوری- دکتر شفیع امین- دکتر مصباح زاده- موقر- مهندس والا- بوشهری- معتمدی- مرتضوی- دکتر خطیبی- موسوی ماکوئی- دکتر جعفری- روستا- اوزار- مصطفوی نائینی- دکتر مهندس بهبودی- دکتر امامی خوئی- دکتر مبین- دکتر ضیائی- رضوی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولتشاهی- بانو دکتر فرخ روپارسای- بانو جهانبانی – بانو تربیت- قراچورلو- امیراحمدی- صائبی- باغمیشه- حق شناس- صائب- سیفی- دکتر پورهاشمی- دکتراسفندیاری- بانو نفیسی- دکتر بقائی یزدی- پاینده- دکتر قراگزلو- بختیار بختیاریها- ظفر- دکتر اعتمادی- آقایان- فیصلی- مهندس عطائی- موسوی- دکتر سعید- دکتر رهنوردی- مهندس معینی- کنگرلو- دکتر وحیدنیا- نیری- ریگی- دکتر کیان- مهندس ارفع- پروین- شاخوئی- البرزی- محدث زاده- لفوطی- محسنی مهر- پاک ذات- غلام نیاکان- هیراد- دکتر صاحب قلم- ویلیام ابراهیمی- ذبیحی- سلطان احمدی- حاج باغلو- آقا میرارسنجانی- پژند- ضابطی طرقی- شفیعی پورکرمانی- مبارکی- ساگینیان- طهماسبی- امام مردوخ- مافی- مهندس برومند- مهندس صائبی- دکتر یزدان پناه- روحانی- دکتر حاتم- توسلی- دکتر فربود- پزشکی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر رضوانی- دکتر معتمد وزیری- دکتر رشتی- شیخ الاسلامی- میرهادی- اقبالی- سرتیپ پور- امینی خراجی- حسینی- حاذقی- پرویزی- ملک زاده آملی- میرافضل- بالاخانلو- بدرصالحیان- جهانشاهی- حبیبی- قلعه جوقی- علی مرادی- حکمت یزدی- اولیاء متولی باشی- مهندس کیا- رهبر- کلانتر هرمزی- طالب زاده رودسری- مهندس انصاری- دکتر زعفرانلو- دکتر مدنی- مهندس بهبودی- دکتر مهدیزاده- مهندس عدلی- مهندس مجتهدی- مهندس آصفی- مهندس آراسته- مهندس صدقیانی- مهندس مالک- مهند معینی زند- دکتر یگانگی حکیمیان- فخر طباطبائی- دیهیم- نکوزاد- همایونی- دکتر حکمت- رامبد- کورس- کشفی- دکتر غنی- فولادوند- نصیری- آموزگار- پورادبی- نوربخش- بهادری- قاسم مرادی- جهانگیری- تبریزی- فهیمی- یعقوب تهرانی- اهری- زهتاب فرد- دکتر حکیم شوشتری-کیوان- دکتر رمضانی- مهندس ریاحی- کسرائی- مهندس کمانگر- سعید وزیری- احتشامی- مهندس جلالی- دکترعدل- مهندس اسدی سمیع- مهندس زرآور- مهندس زنجانچی- دکترنجیمی- ثامنی- مهندس اخوان- زند- مهندس پروشانی- ادیب سمیعی- دکتر سامیراد- یغمائی- دکتر اسدی- سلیمانی کاشانی- ناروئی- مهرزاد- طباطبائی- رجائی- ایلخان- کمالوند- صفی پور- دکتر صالحی- کبیری- شکیبا- جاوید- مهندس ریاضی- دکتر الموتی- دکترمهذب- صادق احمدی.

(آرائ مأخوذه شماره شد و نتیجه قرار زیر اعلام گردید.)

  • آراء موافق ۱۴۳ برگ
  • ورقه سفید بی اسم علامت امتناع سه برگ.

رئیس- لایحه با ۱۴۳ رأی موافق تصویب شده و برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

اسامی موافقین

قراچورلو- بهادری- ظفر- زند- اولیاء- ذبیحی سلطان احمدی- کمالوند- دکتر وحیدنیا- بانو دکتر دولتشاهی- کیوان- تبریزی- جهانشاهی- مهندس معینی- مهندس ریاضی- دکتر سامیراد- پاک ذات- دکتر اعتمادی- طهماسبی- لفوطی- مهندس زنجانچی- مبارکی- سرتیپ حکیمیان- دکترجعفری- ساگینیان- ملک زاده- آملی- مهندس والا- رجائی- سرلشگر نکوزاد- مهندس صائبی- پورادبی- کورس- صائب- بختیار بختیاریها- شاخوئی- کیهان یمغمائی- محسنی مهر- حسینی- خواجه نوری- ضابطی طرقی- کلانتر هرمزی- باغمیشه- متولی باشی- دکتر نجیمی- دکتر رشتی- مهندس کیا- پروین- دکتر مهدی زاده- دکتر بقائی یزدی- ریگی- مهندس پروشانی- احتشامی- مهندس جلالی نوری- پزشکی- مافی- دکتر رمضانی- یعقوب تهرانی- دکتر مدنی- دکتر فربود- مهندس ریاحی- دکتر سعید- کشفی- دکتر مدنی- البرزی- رضوی- ادیب سمیعی – نوربخش- میرهادی- فیصلی- دکتریزدان پناه- موسوی کبیری- دکتر اسفندیاری- بانو ابتهاج سمیعی- حق شناس- بانو نفیسی- هیراد- دکتر زعفرانلو- مهندس عدلی – مهندس مالک- دکتر حکیم شوشتری- مرتضوی- رامبد سرلشگر همایونی- مهندس آصفی- مهندس عطائی- اقبالی- امینی خراجی- کسرائی- سلیمانی- کاشانی- قاسم مرادی- شفیعی پور کرمانی- مهندس اسدی سمیع- شیخ‌الاسلامی- دکتر پورهاشمی- آقا میرارسنجانی- سیفی- محدث زاده- بانو جهانبانی – اوزار- بانو هاجر تربیت- ثامنی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر مبین- مهندس برومند- دیهیم- دکتر اسدی- فولادوند- دکتر حاتم- دکتر رضوانی- دکتر یگانگی- طالب زاده رودسری- دکتر موثقی- مجد- بانو دکتر فرخ روپارسای- فهیمی- ایلخان- اهری- مهندس انصاری- جهانگیری- دکتر صالحی- آموزگار- شکیبا- حکمت یزدی- کنگرلو- فخر طباطبائی- حاذقی- روستا- دکتر امامی خوئی- جاوید- دکتر مهذب- پژند- دکتر قراگزلو- دکترکیان- مهندس زرآور- موسوی- مرادی- مهندس کمانگر- زرگرزاده- حاج باغلو- دکتر صاحب قلم- مصطفوی نائینی- صفی پور- صادق احمدی- موسوی ماکوئی- میرافضل.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت حق انبارداری و دیر کرد تراکتورهای اتحادیه شرکتهای تعاونی روستائی مراغه و ارسال به مجلس سنا

۱۷- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون اقتصاد راجع به معافیت حق انبارداری و دیر کرد تراکتورهای اتحادیه شرکتهای تعاونی روستائی مراغه و ارسال به مجلس سنا

رئیس- شور دوم گزارش راجع به معافیت حق انبارداری و دیر کرد تراکتورها و لوازم یدکی شرکتهای تعاونی و روستائی مراغه مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد و بازرگانی به مجلس شورای ملی

کمیسیون اقتصادی و بازرگانی در جلسه دوشنبه ۴۳/۲/۲۸ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه شماره ۳۲۵۰۸-۴۲/۱۰/۱۵ دولت راجع به معافیت حق انبارداری و دیرکرد تراکتورها و لوازم یدکی متعلق به اتحادیه شرکت‌های تعاونی روستائی مراغه را که گزارش شور اول آن به شماره ۷۹۸ به چاپ رسیده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد اینک گزارش آن طی ماده واحده به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

ماده واحده- تراکتورها و کلیه لوازم و وسایل یدکی آنها متعلق به اتحادیه شرکت‌های تعاونی روستائی مراغه که تا تاریخ هفتم شهریور ماه ۱۳۴۲ به گمرک جلفا وارد و نگهداری شده است از پرداخت حق انبارداری و دیرکرد مربوطه تا پایان مهر ماه ۴۲ معاف می‌باشد.

مخبر کمیسیون اقتصاد و بازرگانی – دکتررضوانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارائی در جلسه مورخ ۴۳/۳/۴ با حضور آقای دکتر ضیائی معاون وزارت اقتصاد لایحه دولت راجع به معافیت حق انبارداری و دیرکرد تراکتورها و لوازم یدکی متعلق به اتحادیه شرکتهای تعاونی روستائی مراغه را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن به مجلس شورای ملی تقدیم می‌گردد.

مخبر کمیسیون قوانین دارائی- تهرانی.

گزارش شور دوم از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی در جلسه سه شنبه ۴۳/۳/۵ با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه دولت راجع به معافیت حق انبارداری و دیرکرد تراکتورها و لوازم یدکی متعلق به اتحادیه شرکت‌های تعاونی روستائی مراغه را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون اقتصاد و بازرگانی را تصویب کرد. اینک گزارش آن تقدیم مجلس شورای ملی می‌شود.

مخبر کمیسیون کشاورزی- مهندس حسن صائبی.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن یک جا رأی می‌گیرم خانمها وآقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثربرخاستند) تصویب شد برای اظهار ملاحظات به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به اصلاح تبصره ۶ قانون اصلاح قانون بازنشستگی در مورد همردیفان شهربانی

۱۸- شور اول گزارش کمیسیون کشور راجع به اصلاح تبصره ۶ قانون اصلاح قانون بازنشستگی در مورد همردیفان شهربانی

رئیس- شور اول گزارش مربوط به اصلاح قانون بازنشستگی همردیفان شهربانی مطرح است، قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۴۳ با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماه ۸۳۶/ق ۱۳- ۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگی همردیفان شهربانی را که طبق ماده واحده مصوب ۲۰ آذر ماه ۱۳۴۲ تقدیم و به شماره ۴۵ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- عبارت (شهربانی کل کشور) مذکور در تبصره ۶ ماده واحده قانون راجع به اصلاح قانون بازنشستگی و اصلاح حقوق بازنشستگان مصوب سوم تیر ماه ۱۳۳۷ حذف می‌گردد.

مخبر کمیسیون کشور- حسام‌الدین رضوی.

گزارش شور اول از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام با حضور آقای سراج حجازی معاون وزارت کشور لایحه شماره ۸۳۶/ق۱۳-۴۲/۱۰/۱ دولت راجع به اصلاح قانون حقوق بازنشستگی همردیفان شهربانی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون کشور را تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام- مهند آراسته.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است. آقای مهندس صائبی بفرمائید.

مهندس صائبی- خواستم خواهش کنم یک توضیحی در این مورد داده بشود.

رئیس- آقای سراج حجازی بفرمائید.

سراج حجازی (معاون وزارت کشور)- در قانون بازنشستگی برای امکان بازنشسته کردن شرایطی مقرر کرده است از لحاظ سن و خدمت عده‌ای را از این مقررات در تبصره ۶ آن قانون معاف کرده است که استادان و قضات و مأمورین شهربانی هستند طبق این ماده واحده شهربانی از استثنا خارج می‌شود اگر کافی نیست توضیح بیشتری بدهم (مجد- توضیح بیشتری بفرمائید) عرض کردم در قانون بازنشستگی شرایط بخصوصی برای بازنشسته کردن مقرر کرده است برای امکان بازنشستگی باید ۶۰ سال سن داشته باشد و چقدر مثلا خدمت با این شرایط است که اشخاص بازنشسته می‌شوند آنوقت استثناء هائی برای آن قائل شده‌اند قضات و استادان و مأمورین شهربانی ما اینجا لفظ شهربانی را از این استثناءها می‌خواهیم برداریم (مجد- یعنی مثل سایر ادارات؟) بله مثل سایر ادارات.

رئیس- در کلیات لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه تحصیل ۷۳ میلیون دویچ مارک از دولت جمهوری آلمان غربی

۱۹- شور اول گزارش کمیسیون بودجه راجع به اجازه تحصیل ۷۳ میلیون دویچ مارک از دولت جمهوری آلمان غربی

رئیس- شور اول گزارش مربوط به تحصیص مبلغ ۷۳ میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور اول از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون بودجه در جلسات عدیده با حضور آقای مهندس اصفیا مدیر عامل سازمان برنامه لایحه شماره ۴۳۲۱۴-۱۳۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را که به شماره ۹ چاپ شده ماده واحده و قراردادهای ضمیمه را مورد رسیدگی قرار داده و به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

ماده واحده- بدولت اجازه داده می‌شود به منظور تأمین هزینه طرح عمرانی و آبیاری از سد سفید رود و تأمین برق منطقه گیلان قرارداد مربوط به تحصیل هفتاد و سه میلیون دویچ مارک از مؤسسه کردیت انشتالت فرویدرآف باو (Kerditanstalt Fur Wieder auf bau) دولت جمهوری آلمان همچنین قرار داد داوری مربوطه را که متن فارسی و آلمانی و انگلیسی آن پیوست است امضاء و مبادله نموده و به موقع اجرا بگذارد.

مخبر کمیسیون بودجه – مهندس عبدالله والا.

گزارش از کمیسیون برنامه به مجلس شورای ملی

کمیسیون برنامه با حضور آقای مهندس اصفیا مدیر عامل سازمان برنامه لایحه شماره ۴۳۲۱۴-۱۳۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه را در این مورد عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون برنامه – دکتر رشتی.

گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری با حضور آقای جزنی معاون سازمان برنامه لایحه شماره ۴۳۲۱۱۴-۱۳۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه دراین مورد را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن به به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری- پزشکی.

گزارش از کمیسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی با حضور آقای مهندس اصفیا مدیر عامل سازمان برنامه لایحه شماره ۴۳۲۱۴-۱۳۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام ازدولت جمهوری آلمان غربی را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه در این مورد را عیناً تأیید نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون دارائی- تهرانی.

گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه با حضور آقای مهندس اصفیا مدیر عامل سازمان برنامه لایحه شماره ۴۳۲۱۴-۱۳۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتاد وسه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه را در این مورد عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبر کمیسیون امورخارجه – فتح‌الله مافی.

گزارش از کمیسیون کشاورزی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشاورزی با حضور آقای مهندس خدیوی معاون وزارت کشاورزی لایحه شماره ۴۳۲۱۴-۱۳۴۲/۸/۲۱ دولت راجع به تحصیل مبلغ هفتاد و سه میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی را مورد رسیدگی قرار داده و گزارش کمیسیون بودجه را در این مورد عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌نماید.

مخبرکمیسیون کشاورزی- مهندس حسن صائبی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است. آقای دکتر مبین می‌فرمائید.

دکتر مبین- بنده بطور کلی با استقراض از دولت خارجی یا از یک مؤسسه خارجی مخالفم اولا از این جهت که الان در حال حاضر ۳۸ میلیارد ریال ما در پس انداز داخلی خودمان داریم یعنی ۲۶ میلیارد پس انداز ملی و ۱۲ میلیارد ریال پس اندازه دولتی داریم یعنی دولت در مؤسسات داخلی و بانکی خودش ۳۸ میلیارد ریال پول موجود دارد که ربح صدی ۵/۵ می‌دهد و این پولی که در اختیارش دارد با ربح صدی ۵/۵ بلا استفاده می‌گذارد و از این طرف دست دراز می‌کند پول جدیدی می‌گیرد با ربح جدید که به نظر بنده با هیچ فرمول اقتصادی جور نیست مطلب دوم اینکه این پول را در موقعی می‌خواهید قرض کنید که اعتبار برنامه سوم ۵۵ میلیارد اضافه شده استقراض این ۷۳ میلیون مارک در موقعی بوده که اعتبار برنامه ۱۴۵ میلیارد بوده این ۵۵ میلیارد جدید از اعتبارات جدیدی تحصیل شده چه عیبی داشت که یک چهلم این پول را تخصیص می‌دادند بهمین کاری که برای آن ۷۳ میلیون مارک یعنی ۱۴۵ میلیون تومان لازم دارد. ۱۴۵ میلیون که الآن اعتبار تحصیل کرده‌اید یک چهلم آن اضافه اعتبار است و یک چنین قرضه‌ای را نمی‌گرفتند مطلب دیگر اینکه این وام را در موقعی دولت می‌خواهد تحصیل کند که درآمد ما از نفت سالیانه ۴۰۰ میلیون دلار است یعنی شما معادل درآمد ۲۰ روزتان را دارید قرض می‌کنید با یک چنین شرایط سنگینی این قرض را دولت در موقعی می‌کند که پیش بینی می‌کنند از محل قرارداد ۷۵ درصد ۲۵ درصد درآمد قابل توجهی خواهد داشت بنابر این با توجه باین درآمدی که پیش بینی می‌کنند صحیح نیست یک چنین قرضی با شرایط سنگین بکنید مضافاً باینکه دولت مخارجی متحمل شد و یک عده از اقتصاد یون دنیا را جمع کرد در تهران و کنفرانس اکافه را تشکیل داد در کنفرانس اکافه استقراض خارجی مذموم تشخیص داده شده دولت در این مورد برخلاف تصمیماتیکه در کنفرانس اقتصادی که خودش این افراد را جمع کرده اقتصادیون بزرگ دنیا را جمع کرده و یک مطلبی را اظهار داشته‌اند و تصمیم گرفته‌اند و دولت بدون توجه به این تصمیم یک چنین استقراضی را می‌کند این استقراض در دولت فعلی نبوده یعنی هنوز که قرض گرفته نشده در دولت اسبق چنین پیشنهادی شده که چنین قرضی گرفته بشود ولی موجباتی که در آن موقع ما داشتیم فعلا موجود نیست یعنی آن موقع کسی بما پول نداد، اعتباری نداشتیم شاید حالا اعتبار بین‌المللی ما طوری باشد که محتاج چنین قرضی نباشیم شرایط این قرضه هم فوق‌العاده سنگین است ظاهراً این است که بهره‌اش سه و یک چهارم است ولی یک چهارم بعنوان کارمزد در نظر گرفته شده علاوه بر این ربح مرکب است یعنی تا چهار سال چیزی نمی‌پردازید از سال ۱۹۶۸ شروع می‌کنید بپرداخت، آن موقع سرمایه شما هست باضافه ربحی که جمع شده و اگر مجموعش را حساب کنید باضافه مالیاتی که این مؤسسه یعنی بانک کردیت انشتالت خواهد داد بدولت آلمان و به عهده دولت ایران گذاشته شده در این قرارداد اگر جمع آنها راحساب کنید شما مسلماً از ۵/۵ درصد بیشتر ربح خواهید داد چه اصراری دارید که این ربح را بیک کشور خارجی بدهید در حالیکه /۳۸ میلیارد ریال عرض کردم دردست دولت هست که ربح ۵/۵ درصد می‌دهد خوب یک مقدارش را برداریم و به مصرف کار این برسانیم و مقداری که می‌خواهید قرض کنید در مقابل این پس اندازی که هست تقریباً یک بیست و پنجم است یعنی شما ۲۵ برابر این پول که می‌خواهید قرض کنید الآن موجود دارید بنده هیچ علتی نمی‌توانم پیش بینی کنم که چه الزامی برای این قرض برای دولت ایران بوده و بنده در آخر عرایضم می‌خواستم استفاده کنم از فرمایشات اعلیحضرت همایونی در موقعی که هیأت رئیسه حزب شرفیاب بودند و فرمودند: از این تاریخ باید رویه فرسوده و کهنه گذشته را کنار گذاشت دولت و حزب در کنار هم از این قدرت و نیروی عظیم ملت و حمایت وحزب در کنار هم از این قدرت و نیروی عظیم ملت و حمایت شخص من برای رفاه حال مردم باید حداکثر استفاده را بنمایند بنده نمیدانم رفاه حال مردم در این قرار داد چیست (احسنت).

رئیس- آقای مهندس والا بفرمائید.

مهندس والا (مخبر کمیسیون بودجه)- اولا بنده با نظر جناب آقای دکتر مبین از جهت اینکه روزی ما بتوانیم بدون استعانت دیگران اقدام کنیم و حتی از یک دولار یا یک مارک مستغنی بشویم از استقراض، صددرصد موافقم و انشاءالله باید آرزو کرد که مملکت روزی باین مرحله برسد اما لایحه وقتی در کمیسیون بودجه مطرح شد آقای دکتر یگانه هم آن وقت ریاست این کمیسیون را داشتند ساعتهای متمادی بحث شد توضیح خواستیم راجع به بهره، مدت، شرایط و شاید بیش از هر لایحه دیگری وقت کمیسیون بودجه را گرفت بعد از سؤالات زیاد و ادای توضیحات نمایندگان دولت معلوم شد از نظر شرایط بسیار مساعدی است بخصوص که برای این یک امر تولیدی است و آن ساختن سد سفید رود وتونل انحرافی آن وبرای احداث مزارع و سایر کارهائی است که در شمال انجام می‌شود و بایستی توجه داشت که بعضی از قرضه‌ها صرفاً جنبه پول گرفتن نیست بلکه جنبه پرستیژ هم هست (پروین- پرستیژ در قرض دادن است) بنده حالا عرض می‌کنم چرا جنبه پرستیژ است ملاحظه بفرمائید که دولتهای بزرگ برای گرداندن چرخ اقتصادی خودشان از نظر پرستیژ که عرض کردم دولت آلمان که ا مروز یکی از بزرگترین و محکم ترین اقتصاد دنیا را دارد کارهای خودش را با استقراض انجام داده و این اعتبارات صنعتی و مالی است که در دنیا بما امکان می‌دهد بتوانیم برنامه‌های جاری و آینده خودمان را انجام بدهیم ما که اعتبار می‌توانیم تحصیل کنیم این اعتبار تنها گرفتن پول نیست بلکه گرفتن ماشین آلات و متخصصین هم هست استعانت‌های فنی و کمک‌های اقتصادی و شرایطش هم بسیار شرایط خوبی است بهره‌اش هم همین‌طور که فرمودند سه و یک چهارم هست و بعد هم این قرار داد قرض یک ماده‌ای دارد اگر ملاحظه بفرمائید این است که برای دولت ایران آزادی عمل قائل شدند که هر وقت مایل باشند می‌توانند پس بدهند هر زمانی که این پول را بپردازد نسبت به بقیه مدت بدون اینکه بهره‌یی بدهند حساب تسویه می‌شود پس بنابراین بنده تصور نمی‌کنم که شرایط نامساعدی داشته باشد و بعد هم این وام مبلغش زیاد نیست واصولا بایستی عرض کنم چیزی که در دو سه جلسه قبل تصویب فرمودند و آن رساندن اعتبارت سازمان برنامه به ۲۰۰ میلیارد بایستی توجه بفرمائید که مقداری از این هم بایسیت بوسیله استقراض خارجی انجام بشود یعنی استفاده از اعتباراتی که در اختیار ما می‌گذارند پس چیز نامناسبی نیست که مورد ایراد و اعتراض باشد.

رئیس- آقای دکتر یگانه.

دکتر یگانه (وزیر مشاور)- اگر دولت اطمینان نداشته باشد که درآمدهای داخلی تا آن حدا است که بتواند هر نوع قرض خارجی را به موقع بپردازد و قرضه‌ئی نگیرد البته همانطوری که دوست عزیز من جناب آقای دکتر مبین فرمودند توسل به قرضه خارجی لزوم ندارد اگر دولت قطع نداشته ابدش که برای یک برنامه عمرانی و تولیدی صحیح مملکتی دارد قرض می‌کند البته قرضه خارجی باز خوب نیست ولی در این مورد برای طرح سد سفید رود سد ساخته شده است استفاده کامل از سد منوط باین است که چندین تونل حفر بشود و مجاری انشعاب آب کشیده شود والا از سد سفید رود اگر این تونلها کشیده نشود و این مجاری آب مشتق نشود و آن توربین‌های برقی بکار نیفتد- بنده سؤال می‌کنم از دوست عزیزم پس در حدود چهارصد میلیون تومان پولی که در اینجا خرج شده بچه وسیله برگشت داده بشود اگر اطمینان نداشتم که این طرح، طرح خوبی است یا اطمینان نداشتم که این طرح، طرح خوی است یا اطمینان نداشتم که درآ، دهای داخلی مملکت کاملا تکافوی این قرضه‌ها را نمی‌کرد البته دفاع نمی‌کردم ولی چون طرحی است که بدست کارشناسان مورد رسیدگی قرار گرفته و جنبه انتفاعیش ثابت شده و این استقراض برای تکمیل آن است با توجه به بیش از مبلغ ۶۰۰ میلیون دلار ارز که این دولت در اختیار دارد پرداخت ۱۵۰ میلیون تومان به پول ایران یا ۷۳ میلیون مارک برای دولت رقم ناچیزی است بنابر این قرضه خارجی در باره اینکه قرضی بد است یا خوب است باید هر دولتی اوضاع و احوال خاص خودش را در نظر بگیرد و اگر درآمدهای داخلی کافی دارد اگر طرح، طرح عمرانی و انتفاعی و برگشتن است بسیار خوب است ولی البته همانطور که عرض کردم اگر این موجبات نباشد قرضه خارجی نفعی ندارد، در این مورد اشاره به پس اندازهای ملی فرمودند البته سیاست بانکی همیشه این طور است که از پس اندازها استفاده بشود ولی منظور دوست عزیز شاید از پس اندازهای مردم بود این پس اندازه‌ها متعلق به مردم است و دراختیار دولت نیست و بعلاوه دخل و تصرف در آن پس اندازه‌ها باید بطریق بانکی انجام بگیرد چون آن چیزی نیست که در تصرف دولت باشد که هر آن دولت اراده بکند بتواند به پس اندازه‌های مردم دست ببرد و البته همانطور که دوست عزیزم فرمودند بهره بیشتری هم دارد. اما راجع به برنامه سوم همانقدر می‌خواستم عرض کنم این قرارداد مطلب تازه‌یی نیست در برنامه سوم و همچنین در برنامه دوم طبق قانون اجازه داده شده که دولت ۵۰ میلیارد ریال قرض بگیرد در تعقیب این اجازه راجع ۵۰ میلیارد ریال یک قرضه ۱۵۰ میلیون تومانی است بنابراین، این اجازه قبلاً طبق برنامه سوم بوده و چون لازم بوده که قرار دادش تقدیم مجلس بشود اینک در اجرای ماده هفت قانون برنامه سوم این قرارداد برای ملاحظه و تصویب مجلس تقدیم می‌شود اینکه به کنفرانس اکافه اشاره فرمودند باید عرض کنم اظهار نظر آنجا مقید و مشروط بود اینهم تصور می‌کنم یک مطلب خیلی ساده اقتصادی است آدمی که درآمد کافی نداشته باشد یا خرج ضروری نداشته باشد نباید قرض بکند چه از داخله و چه خارجه ولی البته عرض کردم برای دولت ایران همانطوریکه از این وامها مکرر گرفته و با آن سد کرج بسته، سد محمد رضا شاه پهلوی بسته، سد سفید رود بسته و بعد سدهای دیگری که انشءالله متعاقباً خواهد آمد تقریباً می‌شود گفت آنها برای عمران مملکت و وادار کردن زارع بکار و مسأله آبیاری که اینقدر بهش اهمیت می‌دهیم لازم است، بنده استدعا می‌کنم این لایحه که در ۵ کمیسیونها مجلس شورای ملی به تفصیل بررسی شده این کمیسیونها عبارتند از کمیسیون برنامه از جنبه‌های اقتصادی و برنامه ریزی در آنجا مطالعه شده در کمیسیون دادگستری از نظر قوانین، در کمیسیون دارائی از نظر مالیه مملکت در کمیسیون امور خارجه و کمیسیون کشاورزی مطالعات کافی در باره آن شده و چون قرضه برای تکمیل یک عمل مهم سدسازی است که به هیچ وجه وقفه در آن جایز نیست استدعا می‌کنم با رأی موافق که لطف خواهند فرمود موجب خواهد شد که در چند ماه آینده توربینهای قوی سد سفید رود بکار بیفتد و این تونل‌ها آب را به مزارع ببرند.

رئیس- آقای صائب.

صائب- بنده می‌خواستم جناب آقای دکتر یگانه توضیح بفرمایند که تا بحال برای این سدسفید رود چقدر خرج شده است و پیش بینی بفرمایند که در آیند چقدر دیگر خرج باید بشود ودرست بخاطر ندارم کدام یک از طراحان برنامه دوم بود که می‌گفت یعنی اقرار کرد و در جراید نوشتند دررادیو هم گفتند بطور کلی اقدامات و عملیات برنامه دوم آنطور که باید و شاید در راه صلاح و صواب مردم انجام نشده است (صحیح است) و فاصله بین ثروت و تولید را زیاد کرده البته بیشتر منظور این است که نحوه اجرای برنامه دوم آنطور که باید و شاید در راه صلاح و صواب ملت ایران نبوده علی‌قوه مسئولین امر و اما قسمتی که بنده خواستم عرض کنم این بود که در مقدمه این لایحه مدت ۱۵ سال نوشته‌اند از حالا تا سال ۱۹۶۸ این مبلغ وام ۷۳ میلیون مارک بتدریج دریافت خواهد شد در مقابل اقداماتی و عملیاتی که دولت خواهد کرد و از سال ۱۹۶۸ تا سال ۱۹۷۸ باقساط باید پرداخت بشود در اینجا هم مبلغ دریافت و هم پرداخت هر دو ۷۳ میلیون مارک است ولی بهره‌یی که بآن تعلق خواهد گرفت دراین مدت ذکری ازآن بمیان نیامده یعنی اضافه نشده هم دریافت و هم پرداخت هر دو ۷۳ میلیون مارک است از لحاظ مدت که نوشتند ۱۵ سال البته مطلعین امور اقتصادی تشریف دارند تصور می‌کنم حساب سه و یک‌چهارم بهره درست نباشد چون در هر سال از ۱۹۶۸ تا سال ۱۹۷۸ که ده سال خواهد بود هر سال معادل دو قسط پرداخت خواهد شد این دو قسط روی حساب تجارتی وسفته بقول بازرگانان از لحاظ عرضی اگر حساب کنید ۵ ساله خواهد شد و باین ترتیب نمی‌شود گفت که سه و یک چهارم درصد بهره خواهد بود بلکه این مبلغ بهره دو برابر حساب می‌شود بنده خواستم فقط جناب آقای دکتر یگانه یا مخبر کمیسیون توضیح بفرمایند که بیشتر روشن شویم البته اشتباه نشود ولی بیشتر نظرم این است که اطلاعات بیشتری کسب کنم.

رئیس- آقای دکتر رشتی.

دکتر رشتی (مخبر کمیسیون برنامه)- فرمایشات نمایندگان محترم تا آنجا که به کمیسیون برنامه مربوط می‌شود باید عرض کنم که ضرورت این وام برای دولت ایران از لحاظ برنامه ریزی و تکمیل برنامه‌های موجود برای سازمان برنامه کاملا روشن است یعنی این سد سفید رود که الآن کاملا از آن بهره‌برداری نمی‌شود اگر باندازه کافی اعتبار نداشته باشند و نتوانند شبکه‌های برق و آبیاری آن را تکمیل بکنند تمام پولی که تا بحال خرج شده بهدر خواهد رفت یکی از فواید بسیار مهمی که برای سد سفید رود در نظر داشتند و شاید فلسفه ساختن این سد هم در برنامه دوم روی همین اصل بود این است که بتوانند برق ارزان به جلگه قزوین بیاورند و از آب زیر زمین این جلگه پهناور استفاده کنند پس اگر شبکه برق در اینجا تکمیل نشود واقعاً قسمت مهمی از بهره‌برداری از سد سفید رود ناقص می‌ماند یکی دیگر اینکه فرمودند جناب آقای دکتر مبین که خوبست که از پول هائیکه در خود کشور موجود است و سپرده هائیکه در بانک‌ها موجود است استفاده بشود همانطور که آقای دکتر یگانه توضیح فرمودند این سپرده‌ها هم بهره بیشتری دارد و هم بدست دولت نیست و هر وقت که صاحبان این پول بخواهند پول خودشان را از بانک بگیرند می‌توانند بگیرند و باصطلاح بانکی این سپرده‌ها دیداری است نه مدت‌دار یعنی هیچکس نمی‌آید پولش را آنجا بسپارد و بگوید در ظرف بیست سال پولش را از آنجا پس نخواهد گرفت پس دولت ایران نمی‌تواند یک چنین ریسک بزرگی بکند و پول مردم را بردارد و به کار بزند و اگر مطالبه کردند خودش را ورشکسته بداند و بگوید پول ندارم که به شما بدهم اینکا بسیار خطر ناک است و بطورکلی آن موقعی که این وام خواسته شد ایران در موقعیتی قرار گرفته بود که دچار مضیقه اقتصادی بود اگر بعداً دولت اعتبار بیشتری در اختیار داشته در آن موقع که این وام را خواسته مسلماً ایجاب میکرده که دارای اعتبار بیشتری بشود از خارج و در این برنامه فعلی هم که دویست میلیارد باید خرج کنیم برای برنامه سوم مسلماً قسمتی از آن باید بطور استقراض باشد در اینجا موضوع پرستیژ هم در کار بود این در سازمان برنامه هم در برنامه دوم و هم در برنامه سوم مورد نظر قرار گرفت و خود بنده هم که در سازمان برنامه خدمت می‌کردم کراراً در کمیسیون‌ها بحث می‌شد و به این نتیجه می‌رسیدیم که گرفتن قرض همیشه علامت بیچارگی و ورشکستی نیست همینطور که یک دولت حاضر می‌شود بما قرض بدهد این اعتباری است برای ما کما اینکه بعد از این قرض خیلی از دولت‌ها و خیلی از مؤسسات خصوصی پیشنهاد قرض بایران کردند و دولت ایران چون احتیاجی نداشت و یا چون شرایط این قرضها مسادعد نبود رد کرد یا هنوز مشغول مطالعه است پس گرفتن قرض اولا پرستیژ مملکت را پائین نمی‌آورد و برای کانال آبیاری سد سفید رود و شبکه برق آنجا ضرورت تام دارد و متخصصین این را قبول کرده‌اند و اگر ما حرف متخصصین خودمان را قبول نکنیم و حرف آنها را باور نکنیم به حرف کی باید اعتنا کنیم چون متخصصین میایند دولت می‌نشیند مطالعه می‌کند که برای تکمیل سد سفید رود فلان مقدار لازم است باید قبول کنیم یا اینکه خودمان را متخصص تر از آنها بدانیم بهر حال دولت این کار را با کمال دقت و با نهایت تعمق وتأمل انجام داده است سازمان برنامه به عقیده خودش هنوز هم باقی است جناب آقای صائب فرمودند که در برنامه دوم آنطور که باید عمل نشده و بهره برداری نشده شاید یکی از عللش همین بود که یکی از پروژه‌های برنامه دوم هنوز تکمیل نشده پس اگر اینها تکمیل نشوند حرف و نظر شما کاملا صائب خواهد بود یعنی ممکن است این تکمیل نشود آنوقت تمام زحمات و سرمایه‌ای که صرف اینکار شده بهدر خواهد رفت بنابر این برای سد سفید رود این پول لازم است و ما نباید مخالفت بکنیم بلکه تصویب باید بکنیم (صحیح است) در غیر این صورت مقدار زیاید از پول دولت بهدر خواهد رفت (صحیح است).

رئیس- آقای دکترمبین.

دکتر مبین- بنده راجع به اینکه این استقراض به چه منظور به عمل می‌آید صحبت نکردم عرض کردم باید برای رفاه حال مردم باشد هیچکدام از آقایان بمن جواب ندادند که رفاه حال مردم را به چه صورت تأمین خواهید کرد شما یک قرضی را تحمیل می‌کنید برای نسل جدید نمی‌خواهم بگویم برای نسل آینده برای ملت ایران در ۱۵ سال آینده فرمودند از سپرده‌ها نمی‌شود استفاده کرد دولت ۳۸ میلیارد ریال در بانک‌های داخلی پول راکد دارد بانک مال کیست؟ بانک ملی یک بانک دولتی است سرمایه‌اش مال دولت است باین پول پنج و نیم درصد ربح داده می‌شود یعنی مال بنده مال دیگری ربح داده می‌شود از سرمایه بانک شما این پول را میگوئید به منظور کارهای دیگر است خوب چرا می‌روید از بانک خارجی می‌گیرید از بانک خودتان بگیرید می‌توانید بگوئید ربح این پولی که بگیریم سنگین تر از آن ربح خارجی است این ربحی که شما می‌دهید سه و یک چهارم درصد این صحیح نیست این ظاهرش است وانگهی از سال ۱۹۶۸ شروع می‌شود پس چهار سال چیزی نمی‌دهید حساب کنید در این چهار سال چقدر بدهی پیدا می‌کنید بعد اضافه کنید به پولی که از ۱۹۶۸ شروع می‌کنید بدادن ربح مرکب می‌شود علاوه بر این شما مالیات را در نظر نگرفته‌اید مالیاتی که بانک بدولت آلمان می‌دهد بعهده دولت ایران است برای اینکه قید شده کلیه مالیات‌ها و حقوق و عوارضی که بابت انعقاد و اجرای این قرارداد بعهده بانک باشد تابع قوانین کشور آلمان است بنابر این هر نوع مالیاتی که بابت اجرای این قرار داد بانک آلمانی به دولت آلمان بدهد ما باید بپردازیم این را حساب کنید تازه می‌گویند شرایط سنگین نیست من شرایط را برای شما می‌خوانم در موارد تعلیق بند ب به بینید چه شرایطی گذاشته‌اند در مواردی که بتوانند تعلیق کنند بند ب اگر وجوه وام به مصارفی غیر از آنچه تعیین و موافقت شده است بر سد بلافاصله این وام قابل وصول است یعنی می‌تواند بانک فشار بیاورد بدولت ایران که این پول را بپردازد در موقعیکه بانک تشخیص بدهد به مصارفی غیر از آنچه که تعیین شده است می‌رسد خودتان آقایان استدلال کردید برنامه عمرانی دوم آنطوریکه باید و شاید عمل نشده برنامه سوم هم همینطور است کوچکترین اختلافی از لحاظ شرایط مصرف این وام پیش بیاید آن بانک می‌تواند بلافاصله پولش را مطالبه بکند بند (د) – در هرگونه اوضاع و احوال غیرعادی که مانع از انجام تعهدات وام گیرنده بشود و این اوضاع و احوال غیرعادی یعنی موافق میل آقا باشد امروز یک اوضاع و احوال غیر عادی ممکن است باشد شما زیر این را امضاء می‌کنید و باز نوشته است «یا امکانات او را در اجرای تعهدات خود شدیداً مختل سازد» این چه شرایطی است که یک بانکی تحمیل می‌کند بدولتی ما طرفمان بانک است یک دولت خارجی نیست من نمیدانم که چرا دولتمان باید اینقدر ضعیف باشد که در مقابل یک بانکی اینقدر ضعف نشان بدهد علاوه بر این راجع به ماده هفت برنامه هفت ساله سوم که جناب آقای دکتر یگانه فرمودند شما ماده هفت را با لایحه افزاش از بین بردید برای اینکه شما بعداً وضع خرج را بکلی زیر ورو کردید هم نسبت به ۱۴۵ میلیارد و هم نسبت به ۵۵ میلیارد اضافی بنابر این شما باید یک فرمول و فهرست جدیدی تهیه کنید که آن ماده ۷ قدیمی در شکمش باشد شما آن ماده هفت را از بین بردید در صورتیکه این وام گرفته می‌شود باید طبق ماده هفت عمل بشود مطلب دیگر که میفرمائید این وام گرفته شده هیچ چنین چیزی نیست این تصویب نامه نیست این لایحه است این وام گرفته نشده این در مقدمه اش نوشته شده برای تکمیل اقدامات و این وام جدیدی است که می‌خواهید بگیرید بنده می‌گویم چون وام جدیدی است که می‌خواهید بگیرید با شرایط سنگین چرا می‌گیرید وانگهی وقتی شما ۵۵ میلیارد در خارج اعتبار تصویب کردید یک چهلمش را بگذارید برای اینکار چه اصراری دارید ۵۵ میلیارد پول دارید اگر پول دارید چرا قرض می‌کنید (یکنفر از نمایندگان- از کجا) من نمیدانم ۵۵ میلیارد که به برنامه عمرانی اضافه شده است از کجا اضافه کردید من نمیدانم این وام درداخل ۱۴۵ میلیارد بوده و این ۵۵ میلیارد یک پول اضافهی است یک پول جدیدی است یک اعتبار و یک محل جدیدی است اگر پول جدیدی است یک چهلمش را به مصرف کارهای اساسی برسانید و یک چنین قرض سنگینی را نکنید.

رئیس- آقای کیهان یغمائی بفرمائید.

کیهان یغمائی- بنده افتخار عضویت کمیسیون بودجه را دارم در کمیسیون بودجه وقتی این لایحه مطرح شد بنده مخالفت کردم توضیحاتی کافی خواستم متأسفانه آنطوریکه بنده توضیح خواستم کسی به بند جواب نداد شاید یک جلسه بنده یا مریض بودم یا مسافر بودم این لایحه تصویب شده است آمده است به مجلس مطالب بسیار زیادی گفته شده در کمیسیون که این در حوصله جلسه علنی نیست و گر بنده تکرار کنم ممکن است روح این لایحه را منقلب بکند بنابر این بنده با تشریک مساعی با دولت حاضر از گفتن این مطلب فعلا خودداری می‌کنم آنچه مسلم است هرگونه وامی باینصورت برای کشور و مردم ما مضر است این عبارت فریبنده این کلمات وجملات نمی‌تواند پرده پوشی بکند این نظر را بخصوص که اینقدر شرایطش سنگین باشد و طاقت فرسا هیچوقت از اینگونه وامها تا بحال در مملکت ما آنطور که شاید و باید استفاده صحیح برده نشده بنده با اصل مطلب کاری ندارم برای اینکه ندانم کاری تکرار نشود این عرایض را خدمت دولت حاضر وحضور مقام ریاست نمایندگان محترم می‌کنم انشاءالله شاید در آینده دولتها پند بگیرند پروژه‌ای تهیه شد همه گفتند خوبست سد سفید رود ساخته بشود، چرا؟ چون از روز اول پیش‌بینی نشده بود که چقدر خرج دارد که هر روز یک پیرایه بآن می‌بندند و یک پروژه سالمی که از طرف اقتصادیون از طرف متخصصین فنی و کاردانها و تحصیلکرده‌ها و روشنفکرها تهیه می‌شود بایستی تا آخر انجام مراحل بشود پروژه بررسی بشود نه اینکه یک پروژه ناقص مطرح بکنند یک خرجی می‌کنیم بعد که دیدیم به نتیجه مطلوب نرسیدیم یک شاخه بآن وصل می‌کنیم روزی که سد سفید رود ساخته می‌شد به نظر بنده پایه گذاریش زیاد صحیح نبود روزیکه سد سفید رود ساخته می‌شد خیلی با مطالعه نبود بعد وقتیکه ساخته شد دیدند آبش مصرف ندارد دیدند باید تونل انحرافی بزنند و برقی تولید نمایند که بیاورند بدشت قزوین مگر ناچار بودند که همچو پروژه ناقصی تهیه بکنند که هر روز محتاج وام خارجی بشوند باندازه توانائی مالی خود ما تا آنجائیکه مقدور بوده کاری می‌کردیم نه اینکه بیائید کاری را انجام دهید که تویش بمانید و نتوانید از آن بهره برداری کنید و ناچار بردارند یک شاخی بهش اضافه کنند که امروز طبق گفته آقای دکتر مبین این باعث ننگ مملکت شده تقاضایم اینست از ساحت مقدس مجلس شورای برای اینکه در آینده این ندانم کاریها تکرار نشود یک تذکری بدولتها داده بشود که اگر پروژه‌ای برای ملت تهیه می‌کنند با مطالعه کافی به آخر برسانند نه اینکه وسط کار در بمانند وقتی دیدند نمی‌توانند بوجه احسن بهره برداری کنند می‌آیند میگویند یک برنامه جدیدی بدهید که از یک طرف تونل انحرافی بزنیم که آبش را ببرند به فومن از یک طرف تونل انحراف بزنیم که آبش را ببرند به فومن از یک طرف برقش را بیاوریم به دشت قزوین بنده در روزنامه خواندم که یکی از سدهای فرعی شکسته است (یکی از نمایندگان- برج‌های فلزی برق هم شکسته) بقول شما اگر شکسته که بدتر اگر شکسته است بحثی است علیحده هنوز در مورد قرضش بنده و جناب آقای دکتر مبین داریم سروکله می‌زنیم سدی که ساخته شده یک قسمت فرعی آن شکسته ناراحتی و دردسر درست کرده بنده در کمیسیون بودجه توضیح دادم که این سد سفید رود روز اول که بسته شد برای این بود که آب به مناطق مربوطه زیادتر برسد متأسفانه تولید این ناحیه فقط برنج بود وقتی تولید برنج از این آب زیاد شد دیدند مصرف ندارد تنها کشوری که خریدار برنج ماست کشور شوروی است مصرف مداخله هم آنقدر زیاد نیست متأسفانه ما نمی‌توانیم با بازارهای دنیا رقابت کنیم دیگران ارزانتر دادند و برنج ماماند تا معامله پایاپای انجام گرفت با یک کشوری بعد دیدند این آب بی جهت مانده عبث است با چنین خرجی آمدند تونلهای انحرافی کشیدند باز هم دیدند کافی بانجام مقصود نیست گفتند برقش رابیاورند به دشت قزوین اینها ندانم کاریست اینها غلط است در اساس کار باید دقت بیشتری می‌شدای کاش بقول فرمایش جناب آقای وزیر مشاور یک قرض خارجی گرفته شود یک چنین قرضی صرف عمران صحیح در این مملکت بشود و ملت ایران از آن استفاده بکند و نظر شاهنشاه عظیم‌الشأن ما دایر برفاه ملت عملی بشود پروژه سد سفید رود از روز اول قدری اشتباه داشته حالا هم باید دقت کافی بشود، تا آخر هم مراقبت بشود قرضه‌اش هم حساب شده باشد این عقیده بنده است در کمیسیون بودجه با رقم بدولت وقت گفتم و کسی گوش بعرض من نداد نه توضیح به بنده دادند و نه بجناب آقای صائب توضیح دادند که چطور خرج شده و چقدر خرج خواهد شد و چه درآمدی خواهد داشت چرا درآمد استحصالی خودش قرض خودش را ندهد یک پروژه‌ای تهیه می‌کنند میگویند دولت از عوائدش اقساطش را می‌دهد چرا از درآمد خودش ندهد پروژه باید کامل باشد معلوم باشد خرجش و درآمدش و از همان درآمد وام مربوطه داده بشود و معلوم باشد که ما از سد سفید رود چه خواهیم داشت و چه خواهیم داد و اصل بهره چه صورتی پیدا خواهد کرد این آمار صحیح نیست سربسته و دربسته می‌آید تحت عنوان الفاظ فریبنده در صورتیکه اینطور نیست من با جنابعالی هم عقیده هستم و به احترام ادب و نزاکت از آن عبارات و ارقامی که در کمیسیون بودجه عرض کردم فعلا صرفنظر می‌کنم (احسنت).

رئیس- آقای مهندس والا.

مهندس والا- بنده ضمن تقدیر احساسات جناب آقای کیهان یغمائی که خودم هم شریک این احساسات و طرز تفکر هستم بایستی بعرض برسانم که بسیاری از طرحهائی که در مملکت می‌شود این را نمی‌شود بحساب یک تاجر گذاشت که میزان استحصالش در چه حدود است شما جاده درست می‌کنید میلیونها و میلیاردها ریال برای احداث جاده از بودجه عمرانی کشور خرج می‌کنید اگر از روز اول بخواهند حساب این را بکنند که این برگشت دارد یا بازگشت دارد یا بازگشت به هیچ وجه من‌الوجوه دنبال آن جاده نخواهید رفت اما خود این جاده مثل یک شریان حیاتی است برای پیشرفت امور تولید، صنعتی، کشاورزی و ارتباطات کشور (کیهان یغمائی- آقای مهندس والا نه با قرض کمرشکن) اگر فرمایشات جنابعالی تمام نشده بنده استدعا می‌کنم تشریف بیاورید پشت تریبون اما در مورد سد سفید رود خیال می‌کنم نمایندگان گیلان بهتر نسبت به فواید این سد و منافع این سد بتوانند بیشتر توضیح بدهند (عده‌ای از نمایندگان – صحبت از جاده نیست) من یاد جاده خلخال افتادم اولاً بستن این سد روی حساب است که الآن بنده درست بخاطرم نیست که جزئیاتش را عرض کنم آقای مهندس اصفیاء و یکی دو نفر از متخصصین آمدند و میزان جلوگیری از سوخت مزارع برنجی که در سال گذشته بوسیله آبیاری از این یعنی استفاده از آبیکه در آنجا بعمل آمده بود وجمع شده بود حساب کردند میزان در آمد عمومی و میزان برداشت محصول آنچنان بود که پول این سد از نظر درآمد ملی شاید در ظرف دمدت کوتاهی که بده سال نرسیده برگشت می‌شود (صحیح است) و این مطلبی نیست که پوشیده باشد کشاورزان گیلان دائماً از سوخت و از بین رفتن شالیزارها و محصول خودشان داد و فریاد داشتند بحمدالله در ظرف این یکی دو سال که این سد درست شده نه تنها آن شکایت‌ها از بین رفته بلکه درآمد فردی و عمومی منطقه گیلان شاید از روی حساب صحیح بگوئیم از همه نقاط کشور بیشتر شده است بعلت وجود همین سد بوده ما نباید منکر واقعیات و احساسات بشویم بدون تردید داشتن پروژه غلط خرج بیهوده این چیزی نیست که بشود ازش دفاع کرد در این مطلب همه متفق‌القول هستیم اعم از اینکه این گفته از زبان آقای کیهان یغمائی در بیاید یا بنده عاجز بدون تردید قرض هم نباید کرد برای کارهای غیرمفید اما اگر شما آمدید در حدود ۴۰۰ یا ۵۰۰ میلیون تومان خرج سد سفید رود کردید و برای مخارج تکمیلی‌اش احتیاج بقرضه خارجی دارید و هم به متخصص خارجی میفرمائید این قرض را نکنید البته در روز اول ممکن بود این حساب بشود که ایجاد سد سفید روز مقرون بصرفه نیست حرفی نیست نه آن سد ساخته می‌شد به آن عوارض بعدیش پیش می‌آمد اما آمدید ۴۰۰ میلیون تومان خرج کردید باید آنقدر انصاف داشته باشید که بدون تردید این پروژه هم روز اول بدست کسانیکه انجام شده حسن نیت داشته‌اند این حسن نیت آنچنان بود که ایجاد سد سفید رود یکی از افتخارات دوران شاهنشاهی ایران است (صحیح است) یکی از کارهای بر جسته عهد جدید است چطور می‌توانیم بگوئیم این پروژه صحیح نبود این پروژه صحیح بوده آمده‌اند سد را ساخته‌اند و حالا برای تونل انحرافی و توسعه شبکه برقش احتیاج به یک وامی دارند این وام ۷۳ میلیون مارک است یا بعبارت دیگر ۱۵۰ میلیون تومان یک قدری هم کمتر با بهره ۵/۳ درصد با شرایط ساده کجایش نقص دارد البته در مملکت ما همانطور که عرض کردم ایکاش یک دلار یا یک مارک احتیاجی بقرضه خارجی نداشتیم یا دستگاههای مهندسی ما آنچنان بود که ما بی‌نیاز بودیم از مهندسین خارجی ولی تا روزی که این احتیاج وجود دارد برای پروژه‌های صحیح برای کارهای تولید ما نمی‌توانیم از استعانت دیگران مستغنی باشیم و از کمک دیگران بی‌نیاز باشیم جناب آقای کیهان یغمائی من خودم واقعاً جزو کسانی هستم که با قرض کردن از خارجی مخالفم اما یک کاری را کرده‌ایم نصفه کاره و باضافه من دو مرتبه این صحبت را عنوان می‌کنم و جناب آقای پروین اگر توجه داشته باشند بد نیست اگر ما اعتبار داشته باشیم به ما قرض می‌دهند بآدم بی اعتبار که کسی قرض نمی‌دهد (صحیح است) راجع به این پروژه و مفید بودن این پروژه اگر مصلحت مردم نبود عنوان نمی‌شد و این عمل نمی‌شد این مبلغ، مبلغ مهمی نیست شرایطی که در استقراض‌های داخلی وجود دارد و جناب آقای دکترمبین البته توجه دارند که چقدر سنگین است، من خودم قرض کردم از بانک رهنی ۱۲% سودش را حساب کردند صدی ۲ صدی سه نمیدانم بابت رسیدگی بآن وام حساب کردند بعد هم یک مقدارش را نتوانستیم بدهیم ۷ و ۸ درصد بابت عشریه و اجرائیه این حرفها شد وقتی که حساب کردیم بیست و چهار، بیست پنج درصد سود شده متأسفانه بهره آنچنان است که اگر یکی بیاید صحبت کند می‌گویند ای امان از استقراض خارجی ولی وقتی ما می‌توانیم اعتبار خارجی برای ایجاد کارهای تولیدی و برای کارهائی که واقعاً منفعت دارد تحصیل بکنیم من این را جایز میدانم و حتی حاضرم دفاع بکنم البته در کمیسیون بودجه بحث زیاد شد خود بنده در کمیسیون بودجه از جمله افرادی بودم که واقعاً مخالف بودم و با جناب آقای کیهان یغمائی هم صدا بودم ولی در اینجا بعنوان مخبر کمیسیون بودجه از تصمیمی که در آن کمیسیون اتخاذ شده دفاع می‌کنم باضافه اینکه متجاوز از صد نفر در پنج کمیسیون از نمایندگان در مواقع و ساعات مختلف نسبت به این لایحه رسیدگی کرده‌اند (صحیح است) عرایضم را در همین جا خاتمه می‌دهم خیال می‌کنم اطاله کلام خارج از حوصله مجلس باشد.

رئیس- چند نفر از آقایان اجازه صحبت خواسته‌اند و آقای سیفی پیشنهاد کفایت مذاکرات کرده‌اند آقای دکتر مبین مخالفید بفرمائید.

دکتر مبین- بحساب دقیق ۲۲ میلیون و ۷۷۵ هزار مارک شما فرع خواهید داد یعنی چهار سال تمام سرمایه را پیش خودتان نگه می‌دارید آخر حساب می‌کنید ده میلیون و ۲۲۰ هزار مارک تا سال ۱۹۶۴ که می‌پردازید و از ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۸ دوازده میلیون و ۵۵۰ هزار مارک می‌پردازید (دکتر اسفندیاری- کار مزد را هم حساب کنید) راجع به لایحه ۵۰ میلیون مارک که چندی قبل مطرح بود صحبت شد و تشخیص داده شد که شرایط صحیح نیست الان صورت مجلس‌هایش موجود است هم از طرف اکثریت و هم از طرف اقلیت این صحبت شد که در شرایط غیرعادی که هیچکس بماوام نمی‌داد این وام را دادند نه سود این وام یک چهارم از آن بیشتر است من نمیدانم چطور دفاع می‌کنید آنجا می‌گفتید شرایط سنگین بوده و ما پول نداشتیم و هیچکس بما نمی‌داد ما مجبور بودیم حال شما چه اجباری دارید که با یک چهارم سود اضافی تر وام بگیرید در حالیکه شما احتیاج ندارید و ۵۵ میلیارد اضافه اعتبار تصویب کردید و دادید چرا این قرضه را می‌کنید.

رئیس- آقای دکتر مبین راجع به کفایت مذاکرات صحبت بفرمائید.

دکتر مبین- بنده می‌خواستم ضمن مذاکره در کفایت مذاکرات توضیح بدهم تا ذهن نمایندگان روشن بشود اگر تشخیص می‌دهند که دهنشان روشن شده و می‌توانند رأی روشن و قاطع بدهند بنده حرفی ندارم.

رئیس- آقای سیفی.

سیفی- در اینکه کشور ما نبایستی از یک شوری قرض بگیرد یک جمله بسیار پسندیده‌ای است در نظر افراد ولی وجداناً بایستی این مسئله را بررسی کرد که منظور از این فرض خیانت بکشور بوده یا خدمت چون هر کس بیاید بگوید قرض نگیریم این بسیار جمله‌ای است از نظر عموم پسندیده که فلان کس از نظر وطن پرستی با قرض مخالف است ولی نمی‌آیند حلاجی بکنند که این قرض برای چیست باتمام این فرعی که ذکر کردند این اقدامات عمرانی و تولیدی که شده و می‌خواهد بشود در یک مملکتی که در حال رشد است آیا این قرضه بنفع مملکت است یا بضرر فقط چسبیدن بکلمه قرض کافی نیست یک سدی ساخته شده متخصصینی کارشناس‌های خارجی و داخلی بعد از مدتها طرح ریزی نظر دادند که اگر یک سدی بنام سد سفید رود ساخته شود یک دشت بسیار وسیع گیلان چه از نظر فومنات و چه از نظر لاهیجان و قزوین می‌تواند از عواید این سد بهره‌مند شود یک دشتی که بعلت نبودن آب بلا استفاده بوده و یک مشت کشاورز بدبخت دست روی دست گذاشته بودند و نمی‌دانستند چکار بکنند با ایجاد این سد می‌توانند یک اقداماتی بکنند یک عده‌ای استفاده ببرند جناب آقای کیهان یغمائی.

رئیس- آقای سیفی راجع به کفایت مذاکرات صحبت بفرمائید.

سیفی- هر صحبتی که بشود روی این مطلب دور می‌زند و تمام صحبت‌ها تکرار مکررات است که این وام فرعش اینطوری است و این قرض به مصلحت نیست بنده عقیده دارم طراحان سد سفید رود اگر عوضی نظر دادند با قانون باید این افراد را بگیرند بکنند توی زندان این خیانت به مملکت است ولی نمی‌شود کارشناس و مهندس را تخطئه کرد و گفت همه اینها اشتباه کرده‌اند وقتی شما مسافرت می‌کنید به قزوین و گیلان ببینید بعلت بی آبی چقدر اراضی بی مصرف مانده پس این مملکت با چه وسیله باید آباد شود اگر قرض می‌گیرد قادر بپرداختش هم هست.

رئیس- آقای سیفی در اطراف کفایت مذاکرات صحبت کنید.

سیفی- اجازه بدهید قربان بنده می‌خواهم عرض کنم برنج وقتی کیلوئی سه تومان است مردم این مملکت نمی‌توانند بخرند ولی اگر برنج چندین برابر در این مملکت تولید شد قیمتش پائین می‌آید و مصرف زیاد می‌شود و همه مردم می‌توانند استفاده کند.

رئیس- بکفایت مذاکرات رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- قرائت و تعیین دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه

۲۰- قرائت و تعیین دستور و موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)
دستور جلسه روز شنبه ۱۳۴۳/۳/۱۹
۱- گزارش شور دوم از کمیسیونهای اقتصاد- استخدام راجع به تأسیس اطاق صنایع – شماره چاپ ۹۱۰.
۲- گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد راجع به اتمام کارخانه گازاستیلن واقع در خورزنگی بندر شاهپور شماره چاپ ۹۰۷.
۳- گزارش شور دوم از کمیسیون اقتصاد راجع به اضافه شدن یک تبصره بماده ۲۹ قانون تعرفه‌گمرکی شماره چاپ ۹۰۹.
۴- گزارش شور اول از کمیسیون اقتصاد راجع به اعاده گالشهای وارده از لهستان و چکسواکی بخارج از کشور. شماره چاپ ۹۰۸.
۵- گزارش شور دوم از کمیسیونهای اقتصاد- دارائی راجع به ترخیص انبارهای فلزی گمرک با معافیت گمرکی شماره چاپ ۹۱۲.
۶- گزارش شور دوم از کمیسیونهای امور خارجه- استخدام- بودجه راجع به استخدام ماشین نویس برای وزارت امور خارجه. شماره چاپ ۹۱۳.
۷- گزارش شور دوم از کمیسیونهای کشور – دارائی بودجه- راجع به تهیه اوراق انتخابات بدون مناقصه شماره چاپ ۹۱۴.
۸- گزارش کمیسیونهای کشاورزی – بودجه- دارائی – راجع به اجازه خرید لوازم فنی مربوط به اجرای طرحهای تحقیقاتی وزارت کشاورزی بدون رعایت تشریفات مناقصه. شماره چاپ ۹۱۵.
۹- گزارش از کمیسیون بودجه راجع به اجازه پرداخت فوق‌العاده و حق‌الزحمه کارکنان اداره کل هواشناسی. شماره چاپ ۹۱۶.
۱۰- گزارش از کمیسیون بودجه راجع به اصلاح بودجه سال ۱۳۴۲ کل کشور. شماره چاپ ۹۱۱.

رئیس- گزارش دیگری هم هست مربوط به موافقتنامه اقتصادی بین دولتین ایران و اتحاد جماهیر شوروی در دستور جلسه آینده خواهد بود و چون مجلس سنا اعضای کمیسیون مشترک رسیدگی با آئین نامه اصلاحات ارضی را انتخاب کرده‌اند در جلسه آینده مجلس شورای ملی هم هیجده نفر اعضای کمیسیون انتخاب خواهد شد. جلسه را ختم می‌کنیم و جلسه آینده ساعت ۸ و نیم صبح روز ۳ شنبه خواهد بود.

(مجلس یک ساعت و ۵ دقیقه بعد از ظهر ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.