مصاحبه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران با مدیران و سردبیران روزنامه‌های پایتخت و دیگر شهرهای کشور ۲ بهمن ماه ۱۳۳۸
| برنامه عمرانی دوم | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | بیست و پنجمین سال شاهنشاهی اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر/ سال ۱۳۳۸ |
۲ بهمن ۱۳۳۸
بیانات شاهنشاه در مصاحبه مطبوعاتی با مدیران و سردبیران جراید پایتخت و شهرستان‌ها
شایعات شایعات معمولاً قابل اعتنا نیستند. خوشبختانه در مملکت ما وضعی برقرار شده‌است که در نتیجه آن سرنوشت و سیاست کشور از میان مجامع و محافل چند نفری که در سابق می‌نشستند و خبر منتشر می‌کردند و گاه‌بی‌گاه نیز از این کار خود نتیجه می‌گرفتند، خارج شده‌است. اکنون فقط منابع رسمی مملکت در سرنوشت آن مؤثر هستند نه محافلی خودرو و احیاناً مغرض و طمعکار، بنابراین اصولاً احتیاجی به جواب دادن به شایعات نیست و تعجب هم می‌کنم که چطور هنوز شایعات بی‌اساسی در کشور ما رواج پیدا می‌کند. من فکر می‌کردم که در این شش هفت سالی که وضعیت ما روشن و ثابت شده، این قبیل شایعه‌سازی‌ها نیز موقوف شده‌باشد.
فعالیت
من از اصطلاح "تیپ جوان" خوشم نمی‌آید، زیرا آنچه مهم است، فکر و روحیه قوی و فعال است و تنها سن در این میان اثری ندارد. بسا اشخاصی هستند که شاید بیست‌وپنج شش سال بیشتر ندارند، ولی صاحب جرأت و شهامت و قدرت و ابتکاری نیستند و چه بسا اشخاص مسن‌تری که از هر حیث پاکدل و وطن‌خواه و شجاع هستند. قضاوت باید روی روحیه و شخصیت افراد بشود، نه روی سن آنها. البته به طور کلی باید قانون اجرا شود و این کار هم درمورد بازنشستگی شده‌است، در نتیجه در چند ماه گذشته افراد خیلی زیادی بازنشسته شدند که وجود بعضی از آنها خیلی مفید فایده‌بود، به طوری که شاید لازم باشد ما در این باره تجدید نظر کنیم، زیرا چه بسا اشخاصی هستند که در ۵۰ سالگی بازنشسته شده‌اند، در صورتی که این سن شاید به بحبوحه خدمت و کار و تجربه باشد. دستگاه دولتی برای حسن اجرای کارهای خود می‌باید به طور کلی تمام افرادی را که به درد کار می‌خورند به کار وادارد و در عوض برای همه آنهایی که بی‌عرضه و بی‌کار هستند، جانشینی پیدا کند.
شناسایی ایران در خارجه
برای شناساندن ایران البته دستگاه‌های ما وظیفه‌ای دارند که باید انجام دهند، یعنی سعی کنند ایران را به تمام ملل دنیا و به خصوص دوستان ما معرفی کنند. این کار تا اندازه‌ای شده‌است و سعی خواهدشد که در آینده بیشتر بشود، اما مطالبی که معلوم نیست از چه منابعی منتشر می‌شود، طوری بوده که باعث شده‌است منابع رسمی دولت امریکا رسماً به تکذیب آنها مبادرت کنند و این موضوع اهمیت قضیه را نشان می‌دهد. ما البته باید بیش از پیش سعی کنیم که مملکتمان را آنطور که هست، هم به خودمان و هم به دنیا معرفی کنیم. شاید خود اهالی مملکت ایران هم ندانند که حقیقتاً ما در چه موقعیت ممتازی قرار داریم.
ما باید اول این موضوع را در بین خودمان خوب منعکس و منتشر کنیم تا همه به آن واقف شوند، بعد از آن البته خودبه‌خود انعکاس آن در جاهای دیگر پیدا خواهدشد. چیزی که هست این است که به همان اندازه که ما به این دوستان خارجی خود احتیاج داریم، شاید به همان اندازه یا بیشتر آنها نیز به یک ایران مستقل که روی پای خود ایستاده باشد محتاج باشند. ما ممکن است چه از لحاظ اقتصادی و چه از نظر نظامی کمک بگیریم، ولی همین موجودیت و استقلال ایران صدها برابر کمکی که به ما می‌رسد، برای آنها ارزش دارد.
تکثیر تولیدات
تمام اقداماتی که در این مورد می‌شود، به منظور بالابردن سطح تولید است. کارخانه‌هایی که وارد مملکت می‌شود و قرض‌هایی که برای امور صنعتی داده‌می‌شود و همچنین وام‌هایی مربوط به امور کشاورزی، همه برای این است که بر میزان تولیدات ما اضافه شود. هر قدر میزان تولیدات داخلی بالا رود، به همان اندازه از امکان تورم کاسته‌می‌شود. آن طور که در دنیا معمول است، هزینه زندگی در هر سال در حدود دو درصد، یا حداکثر سه درصد گران می‌شود. ملاحظه کنید که در میان اشیایی که ما از خارج وارد می‌کنیم در این چند سال اخیر شاید قیمت‌ها اصولاً بالا نرفته یا خیلی کم بالا رفته‌باشد، ولی در عوض قیمت چه چیزهایی بالا رفته‌است؟ آن چیزهایی که درمورد آنها تقاضا از عرضه بیشتر است. یکی از اینها موضوع مسکن و دیگری مواد غذایی و خوراکی است. هر قدر خرید مردم روزبه‌روز بیشتر می‌شود و در نتیجه همه می‌خواهند بهتر بخورند و بهتر بپوشند و بهتر زندگی کنند. بر تعداد جمعیت کشور نیز اضافه می‌شود، این است که اگر تولیدات داخلی ما از لحاظ صنعتی و کشاورزی به طور خیلی سریع توسعه پیدا نکند، ممکن است این وضع در یک کشور مترقی که هر روز در آن کار تازه‌ای انجام می‌گیرد، ایجاد تورم کند، در این مورد نیز اقدامات لازم شده‌است. صدها کارخانه تأسیس شده‌است و خواهدشد، ولی به خصوص در سال‌های آینده باید برنامه دقیق و وسیعی با مراقبت دائمی درمورد کشاورزی دنبال شود که با اجرای آن، محصولات کشاورزی ایران به طور محسوسی بالا برود.
قیمت مواد نفتی
منابع بسیار ثروتمندی از گاز و نفت در منطقه سراجه و حوالی منطقه البرز پیدا شده‌است که در آینده مورد بهره‌برداری قرار خواهدگرفت و به خصوص از لحاظ گاز از آن استفاده خواهدشد، ولی همانطور که اطلاع دارید این منطقه صرفاً در دست خود ما است و ما می‌خواهیم این کار را رأساً انجام دهیم.
اما موضوع اضافه قیمت نفت بازارهای بین‌المللی که به آن اشاره شد، متأسفانه صحت ندارد. در قیمت بعضی از مشتقات نفتی ترقی کمی حاصل شده، که از قرار معلوم ممکن است در نتیجه این تفاوت صدمیلیون ریال اضافه به ما برسد که البته رقم غیر قابل توجهی است، ولی صنعتی که آینده فوق‌العاده درخشانی دارد که وسعت آن را پیش‌بینی نمی‌توان کرد، صنعت پتروشیمی یعنی صنعتی است که به مشتقات نفت مربوط است.
این صنعت در دنیا تازگی دارد و شاید بیش از ده پانزده سال از عمر آن نمی‌گذرد. خوشبختانه در این قسمت خیلی عقب نیستیم و هر چه زودتر باید در این راه اقدام کنیم و پیش رویم. تمام مواد لازمه این صنعت به صورت نامحدود در مملکت ما موجود هست و باید سعی کنیم که از همه این منابع خداداد استفاده کنیم و ثروت هنگفت غیرقابل تخمینی را به دست بیاوریم و با قوانین مترقی و خوبی که خوشبختانه در این مملکت داریم، عوائد حاصله به طرز مطلوبی به فردفرد افراد مملکت برسد.
انجمن‌های شهر
البته وجود انجمن‌های شهری خوب به صلاح کشور است. متأسفانه تا به حال ما از تشکیل این انجمن‌ها بدترین نتایج را گرفته‌ایم، یعنی غالباً عده‌ای اعضای انجمن‌های فوق کاری انجام نمی‌دادند و در هر جا که این انجمن‌های شهرمنحل شد، نتیجه خوب گرفته‌شد. ولی این دلیل نمی‌شود که این اصل کلی که باید انجمن شهر تشکیل شود مورد نظر قرار نگیرد. به عکس ما باید بکوشیم تا مردم را واقعاً راهنمایی و ارائه طریق کنیم که انجمن‌های شهری خوب تشکیل دهند تا این انجمن‌ها کارهایی را که مربوط به مردم و از وظایف خودشان است، انجام دهند. شاید موفقیت در این باره مستلزم ترتیب مقدماتی است که البته مطبوعات کشور در این مورد می‌توانند رل حساسی را داشته‌باشند، یعنی به مردم بفهمانند که مفهوم اداره کردن یک شهر چیست و وظیفه انجمن شهر و همچنین وظیفه افرادی که این انجمن را انتخاب می‌کنند، کدام است؟
به هر صورت من معتقدم که باید حتماً در این راه کوشید تا بالاخره اموری که ارتباط مستقیم با زندگی مردم دارد، حتماً از طرف خود آنها اداره بشود.
وظیفه مطبوعات
چون سفر پاکستان در پیش است، در اول ماه آینده من در تهران نخواهم بود و ممکن است تشکیل جلسه آینده مطبوعاتی به تعویق بیافتد، ولی همانطور که گفتم، آقایان نمایندگان مطبوعات وظایف ملی سنگینی به عهده دارند. باید در مرحله اول مملکت را به خود ایرانیان درست معرفی کنیم و وضع فعلی و به خصوص آینده‌ای را که درپیش داریم، به آنان نشان دهیم و در مرحله دوم همین ایران را به سایر ممالک دنیا بشناسانیم.
در مقابل تحریک و خیانت عده‌ای بهتر است آنها که واقعاً میهن‌پرست و شرافتمند هستند، ساکت ننشینند و کاری کنند که به دروغ و غلط، حتی برای یک روز هم که شده دیگران نتوانند ایران عزیز ما را جز به آن صورت که واقعاً هست، معرفی کنند.