مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ اردیبهشت ۱۳۰۹ نشست ۱۲۰
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری هفتم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری هفتم |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۹ اردیبهشت ۱۳۰۹ نشست ۱۲۰
صورت مجلس سه شنبه ۲ اردیبهشت ماه را آقای موید احمدی (منشی) قرائت نمودند
رئیس ـ رآقای آقا سید یعقوب
آقا سید یعقوب ـ قبل از دستور
رئیس ـ آقای کازرونی
کازرونی ـ قبل از دستور
رئیس ـ در صورت مجلس نظری نیست؟
نمایندگان ـ خیر
رئیس ـ صورت مجلس تصویب شد
۲ ـ شور اول عهد نامه ایران و هلند
رئیس ـ خبر کمیسیون امور خارجه راجع بعهد نامه بین ایران و هلاند قرائت میشود:
بر کمیسیون امور خارجه
کمیسیون امور خارجه در جلسه سه شنبه دوم اردیبهشت و جلسه یکشنبه هفتم همان ماه لایحه نمره ۱۷۹۷ راجع بمعاهده مودت بین دولت ایران و دولت هلند که مشتمل بر چهار ماده ویک پرتکل اختتامیه را باحضور وزیر امور خارجه در تحت شور و مداقه در آورده و تصویب نموده اینک ماده واحده ذیل را برای تصویب تقدیم مجلس شورای ملی مینماید
ماده واحده ـ مجلس شورای ملی عهد نامه دعوت بین دولت ایران و هلند که مشتمل بر چهار ماده و یک پرتکل اختتامیه و در تاریخ ۲۱ اسفند ۱۳۰۸ ( ۱۲ مارس ۱۹۳۰ ) منعقد شده است تصویب نموده و اجازه مبادله نسخ صحه شده آنرا بدولت میدهد
رئیس ـ عین عهد نامه قرائت میشود:
اعلیحضرت شاهنشاه ایران از یک طرف وعلیا حضرت ملکه هلند از طرف دیگر چون به تحکیم روابط دوستی قدیمی بین مملکتین مایل میباشد بانعقاد معاهده نامه مودت تصمیم نموده و برای این مقصود اختیار داران خود ار معین نمودند
اعلیحضرت شاهنشاه ایران
جناب میرزا محمد علیخان فرزین وزیر امور خارجه علیا حضرت ملکه هلند
مسیو لیندرت پیه ترژون دود کر شارژدافر هلند در طهران مشارالیهما پس از مبادله اختیار نامه های خود که آنها را صحیح و معتبر یافتند در مراتب ذیل موافقت حاصل نمودند
ماده اول ـ بین دولتین ایران و هلند و اتباع مملکتین صلح خلل ناپذیر و دوستی صمیمانیه دائمی بر قرار خواهد بود
ماده دوم ـ دولتین متعاهیدین موافقت مینمایند که روابط سیاسی خود را بر طبق اصول حقوق بین المللی ادامه داده و متفقند نسبت به نمایندگان سیاسی هر یک از طرفین متعاهدین در خاک طرف متعاهد دیگر بشرط معامله متقابله مطابق اصول و معمول حقوق بین المللی رفتار خواهد باشد که نسبت به نمایندگان سیاسی دولت کمله الوداد میشود
ماده سوم ـ طرفین متعاهدتین موافقت دارند کلیه اختلافاتی را که بین آنها در موضوع اجرا یا تفسیر مقررات کلیه عهود و قراردادهای منعقده یا کلیه عهود و قرار دادهائی که بعداً منعقد خواهد گردید منجمله راجع بماده دوم این عهدنامه بظهور برسد و بوسایل سیاسی عادی در مدت متناسبی بطور دوستانه تصفیه آن ممکن نشده باشد به حکمیت رجوع نمایند
این ترتیب در صورت لزوم برای تشخیص اینکه آیا اختلاف مربوط به تفسیر یا راجع به اجرای عهود و قراردادهای مذکور میباشد نیز اعمال خواهد گردید حکم محکمه حکمیت برای طرفین الزام او ر است برای هر قضیه حکمیت فیها محکمه حکمیت بنا بتقاضای یکی از طرفین متعاهدین بترتیب ذیل تشکیل خواهد شد در ظرف سه ماه از تاریخ تبلیغ تقاضا هر یک از طرفین متعاهدین یک حکم که ممکن است از اتباع خودش یا اتباع مملکت ثالثی انتخاب گردید تعیین خواهد نمود اگر در انقضاء مدت سه ماه مزبور دولت مدعی علیها حکم خود را انتخاب ننموده باشد انتخاب حکم مزبور عیناً بتقاضای دولت مدعی از طرف رئیس دیوان داوری دائمی بین المللی از بین اتباع دولت مدعی علیها بعمل خواهد آمد در ظرف مدت دو ماه دیگر ( بعد از مدت سه ماهه مذکور) طرفین راجع بمضنون قرارنامه حکمیت توافق نظر حاصل و موضوع اختلاف را به محکمه حکمیت ارجاع و صلاحیت محکمه را معین و موارد اختلاف ار مشخص و طریقة که باید برای تسویه امر اتخاذ شود تعیین مینماید چنانچه مدت دو ماه مزبور منقضی و طرفین
را جع به قرار نامه حکمیت ننمایند ترتیب دادن آن بمحکمه محول خواهد شد که دولت مدعی به آن مراجعه مینماید
اگر حکمین درترتیب دادن قرارنامه در ظرف مدت دو ماه از تاریخی که این امر بعهده محکمه حکمیت محول شده بحصول توافق نظر نائل نشوند و یا نتوانند اختلاف را در ظرف مدت متناسبی که باید در نظامنامة طرز حکمیت قید شده باشد تسویه نمایند طرفین متعاهدین با موافقت نظر یکدیگر سه حکم دیگر معین خواهند کرد ولی این در صورتی است که موافقت نکرده باشند که مففقاً بیش از یک حکم انتخاب نمایند این حکمها باید از اتباع یک یا چند دولت ثالث باشند چنانچه طرفین در انتخاب حکمها یا حکم مذکور در ظرف مدت دو ماه از تاریخی که تقاضای تعیین آن حکم یا حکمها بعمل آمده موافقت حاصل نمایند (آقا سید یعقوب ـ حاصل ننمایند ) حاصل ننمایند طرفین مشترکا یا در صورتیکه در ظرف دو ماه بعد از آنهم تقاضای مشترکی از طرف آنها بعمل نیاید هر یک از آنها که زودتر اقدام کند از رئیس دیوان داوری دائمی بین المللی تقاضا خواهد نمود که سه حکم ثالث را یا حکم ثالث ا زاتباع دولت ثالثی که رئیس دیوان داوری دائمی بین المللی باید حکم یا حکمهای ثالث را منحصراً از اتباع آنها انتخاب نماید به مشارالیه تسلیم گردد
طرفین میتوانند را جع به تعیین سه حکم با یک حکم ثالث برای مدت معینی قبلاً بین خود قراری بدهند در صورتیکه مبادرت به تعیین سه یا یک حکم ثالث لازم شود و قراری بین طرفین راجع بطرز عملی که باید بعد از تعیین حکم یا حکمهای مزبور اتخاذ شود داده نشده باشد سه حکم متفقاً و در صورتیکه فقط یک حکم ثالث باشد منفرداً به دو حکم اولیه ملحق شده و محکمه که باین نحو تشکیل شده طرز عمل خود را معین کرده و بتسویه اختلاف اقدام مینماید
کلیه تصمیمات محکمه حکمیت به اکثریت آراء اتخاذ میشود برای هراختلاف دیگری غیر از موارد اجرا یا تفسیر عهود یا قراردادها که ممکن نشده باشد بصورت رضایت بخش از مجرای عادی سیاسی حل و تسویه گردد طرفین متعاهدین باحترام تعهداتی که بعنوان عضویت در جامعة دارند موافقت مینمایند که جز بترتیبات مسالمت آمیز برای تسویه امر تشبث ننما یند ودر هر مورد بوسیله قرارنامه مخصوصی طرز عملی را که بنظر آنها مناسبتر از همه باشد معین خواهند نمود بعلاوه طرفین متعاهدین موافقت دارند که وقتی هر دو بقرار داد عمومی حکمیت مورخه ۲۶ سپتامبر ۱۹۲۸ یا پرتکل مربوطه بصلاحیت اجباری دیوان داوری دائمی بین المللی مورخه ۱۶ دسامبر ۱۹۲۰ ملحق نشوند مواد قرار داد عمومی و پرتکل مذکور با وجود مقررات این ماده در موقع مجری میشود.
ماده ۴ ـ پس از تصویب این عهد نامه نسخ مصوبه هر چه زودتر مبادله خواهد شد و یک ماه بعد از مبادله اسناد تصویب بموقع اجرا گذاشته میشود
بناء علیهذا اختیار داران طرفین این عهدنامه را امضاء و بمهر خود ممحور نمودند
آقا سید یعقوب ـ پرتکل هم قرائت شود:
رئیس ـ قرائت میشود:
پرتکل اختتامیه
در موقع امضای عهدنامه امروز بین دولتین ایران و هلاند اختیار داران امضا کننده ذیل این اظهارات را که جزو لا یتجزای عهد نامه میباشد نمودند
نسبت بماده ۳ ـ طرفین متعاهدین این حق را برای خود محفوظ میدارند که در انقضاء مدت دهسال از تاریخ مبادله نسخ مصوبه این عهد نامه در مقررات ماده ۳ تجدید نظر نمایند چنانچه یکی از طرفین متعاهدین ۶ ماه قبل از انقضاء مدت مزبور عدم میل خود را نسبت به بقایی ماده ۳ اعلام بدارد ماده مزبور در موقع انقضاء دهساله مذکور از اعتبار ساقط خواهد شد ولی در صورتیکه چنین اعلام بعمل نیاید ماده مزبور برای مدت پنجسال دیگر مجری خواهد ماند و بهمین نحو پنجسال به پنجسال مداومت خواهد داشت
رئیس ـ شور اول و مذاکره رد کلیات است اعتراضی نرسیده است موافقین با ورود در مواد قیام بفرمایند
(اکثر قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد در ماده اول اعتراضی نرسیده است در ماده سوم و چهارم هم اعتراضی نرسیده است در پرتکل اختتامیه هم اعتراضی نرسیده است آقایانی که رای بورود در شور دوم میدهند قیام فرمایند (عده زیادی قیام نمودند) تصویب شد
۳ ـ شور اول عهد نامه ایران و ایطالیا
رئیس ـ خبر کمیسیون خارجه راجع به عهد نامه مودت بین دولتین ایران و ایطالیا مطرح است خبر کمیسیون قرائت میشود:
خبر کمیسیون امور خارجه
کمیسیون امور خارجه لایحه نمره ۱۵۴۶۵ دولت راجع بعهد نامه بین دولتین ایران و ایطالیا را که مشتمل بر چهار ماده و یک پروتکل اختتامیه است در جلسه یکشنبه هفتم اردیبهشت تحت شور در آورده و عیناُ تصویب و اینک ماده واحده ذیل را برای تصویب تقدیم ساحت مقدس مجلس شورای ملی مینماید.
ماده واحده ـ مجلس شورای ملی مهدنامه مودت بین دولت ایران و دولت ایطالیا را که مشتمل بر چهار ماده و یک پروتکل اختتامیه میباشد و در تاریخ چهاردهم شهریور ۱۳۰۸ (۵ سپتامبر ۱۹۲۹ بین دولتین مزبوره منعقد و از طرف نمایندگان آنها امضا شده است تصویب نموده و اجازه مبادله نسخ صحه شده آن را بدولت میدهد.
رئیس ـ متن عهد نامه مودت بین ایران و ایطالیا قرائت میشود:
اعلیحضرت شاهنشاه ایران و اعلیحضرت پادشاه ایطالیا نظر باینکه مایل هستند روابط دوستی قدیمی بین مملکتین را تحکیم نمایند بعقد عهد نامه مودت تصمیم نموده و برای این مقصود اختیار داران خود را معین نمودند
اعلیضرت شاهنشاه ایران - جناب اشرف آقای مهدیقلیخان هدایت رئیس الوزرا
اعلیحضرت پادشاه ایطالیا ـ جناب ژیولیود انئووزیر مختار و ایلچی مخصوص ایطالیا در طهران
ماده اول ـ بین دولتین ایران و ایطالیا و اتباع مملکتین صلح خلل ناپذیر و دوستی صمیمانه دائمی برقرار خواهد بود
ماده دوم ـ دولتین متعاهدین موافقت مینمایند که روابط سیاسی و قونسولی خود را بر طبق اصول و معمول حقوق عمومی بنی المللی ادامه دهند هر یک از طرفین متعاهدین نسبت بنمایندگان سیاسی و قونسولی یکدیگر در خاک طرف متعاهد دیگر مطابق اصول و معمول حقوق بین المللی رفتار خواهد نمود و در هر حال بشرط معامله متقابله رفتار مزبور نباید مادون معامله باشد که نسبت بنمایندگان سیاسی و قونسولی دولت کامله الوداد معمول میشود
ماده سوم ـ طرفین متعاهدین موافقت مینمایند اختلافاتی را که بین آنها بظور میرسد و تصفیه آنها بطور دوستانه در مدت مناسبی بوسائل سیاسی عادی ممکن نگردد بطرز مسالمت کارانه تصفیه نمایند طرفین در هر مورد حق تعیین طرزی را که بنظر آنها موافق تر میرسد با موافقت نظر خاص طرف متعاهد برای خود محفوظ میدارند.
و نیز طرفین موافقت دارند که عند اللزوم با وجود مقرراتیکه مذکور شد اگر طرفین بیک فور مول عمومی که جامعه ملل توصیه مینماید ملحق کردند فورمول مزبور را برای تصفیه تمام اختلافاتیکه با آنها متناسب است اعمال نمایند
ماده چهارم ـ این عهدنامه تصویب و مبادله نسخ مصوبه در اسرع اوقات ممکنه بعمل خواهد آمد این عهد نامه بمحض مبادله نسخ مصوبه بموقع اجرا گذاشته میشود بناء علهذا اختیار داران طرفین که کاملا بدین امر مجاز میباشند این عهد نامه را امضا و به مهر خود ممهور نمودند
پروتکل اختتامیه ـ در موقع امضای عهد نامه مودت منعقده امروز بین دولتین ایران و ایطالیا اختیار داران امضاء کننده این پروتکل اظهار ذیل را که جزء لایتجزای خود عهد نامه میباشد نمودند دولتین متعاهدتین این حق را برای خود محفوظ میدارند که پس از آنکه ده سال ا زمبادله نسخ مصوبه عهد نامه مودت گذشت مقررات ماده ۳ عهد نامه مزبوره را مجدداً تحت مطالعه قرار دهند.
رئیس ـ شور اول و مذاکره در کلیات است در کلیات اعتراضی نرسیده است رأی میگیریم بورود در مواد موافقین قیام فرمایند
(اغلب قیام نمودند)
رئیس ـ تصویب شد در ماده اول اعتراضی نرسیده است در ماده دوم و سوم و چهارم اعتراضی نرسیده است در پرتکل اختتامیه اعتراضی نرسیده است رأی میگریم بورد در شور دوم موافقین قیام فرمایند
(اکثر برخاستند)
رئیس ـ تصویب شد کار آمادة دیگری بافعل نداریم آقا فرمایشی داشتید؟
ِ[۴ ـ تقدیم لایحه اجازه ضرب مسکوک نیکل در خارجه ]
معاون وزارت مالیه (آقای سیاح) ـ چون ضرب مسکوک مطابق قانون باید در ایران باشد ولی چون ضرب در ایران یک اشکالاتی دارد
دکتر طاهری ـ بلندتر بفرمائید مفهوم نشد
معاون وزارت مالیه ـ چون مطابق قانون بایستی ضرب مسکوک در ایران باشد و مسکوک نیلکل ضربش در ایران یک مشکلاتی دارد این است که یک لایحه ایست تقدیم میشود اجازه بدهند که در خارجه ضرب شود
[۵ ـ موقع و دستور جلسه بعد ـ ختم جلسه ]
رئیس ـ در دستور چیز دیگری نداریم اگر موافقت بفرمائید جلسه آینده یکشنبه چهاردهم اردیبهشت و دستور لایحه مربوطه بتصرف عدوانی
[مجلس نیمساعت قبل از ظهر ختم شد ]
رئیس مجلس شورای ملی ـ دادگر