مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ آذر ۱۳۴۳ نشست ۱۲۱

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و یکم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۸ آذر ۱۳۴۳ نشست ۱۲۱

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۸ آذر ۱۳۴۳ نشست ۱۲۱

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱

جلسه: ۱۲۱

فهرست مطالب:

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مجید محسنی- علی مرادی

۳- تصویب صورت‌جلسه

۴- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به اجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران و ارسال مجدد به مجلس سنا

۵- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به اصلاح مواد ۱ و ۳ قانون واگذاری امور بهداری به مردم و ارسال مجدد به مجلس سنا

۶- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به اجازه دریافت ۷۳ میلیون دویچ مارک از آلمان و ابلاغ به دولت

۷- اخذ رأی نهایی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به تأمین اعتبارات عمومی و عمرانی و ابلاغ به دولت

۸-شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون قوانین دارایی راجع به واگذاری یک قطعه زمین دولتی به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و ارسال به مجلس سنا

۹- شور اول گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به متمم قانون سپاه دانش

۱۰- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه یکنواخت کردن حقوق خصوصی

۱۱- قرائت دستو و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

مجلس ساعت نه و بیست دقیقه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

- قراعت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قراعت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس - اسامی غائبین قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه

آقایان مهندس آراسته – مهندس اخوان – بختیار بختیاریها- دکتر مهندس بهبودی – دکتر سامیراد –کمالوند- محدث زاده- مرتضوی –ملک زاده آملی –دکتر یزدان پناه – ایلخان – خواجه نوری – بانو دکتر پارسای.

غائبین بی اجازه

آقایان دکتر جعفری – آقایان – دکتر رشتی – شفیعی پور کرمانی – ضابطی – فیصلی – مصطفوی نائینی – ناروئی – دکتر مصباح زاده.

غائبین مریض

آقایان دکتر حاتم – موسوی کویری – موقر – دکتر غنی – سلیمانی – زند – مجد – پرویزی – طباطبائی – بانو دکتر دولتشاهی.

رئیس - آقای دکتر شفیع امین.

دکتر شفیع امین ـ چند فقره شکایت رسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس - آقای پروین.

پروین ـ چند فقره شکایت است کتبی وتلگرافی که از شهرستان اراک رسیده از شهر و روستاها است که تفدیم می‌دارم بخصوص یکنفر بنام کریمی عرضحال داده که امتداد راه شوسه وخسارت وارد شده دادخواهی کرده است وتقاضای توجه واقدام دارد.

رئیس - آقای دکتر زعفرانلو.

دکتر زعفرانلو ـ دونامه است از بهبهان و اندیمشک که عینا جهت استحضار واقدام لازم بمقام ریاست تقدیم می‌کنم.

رئیس - آقای دکتر یزدان پناه

دکتر یزدان پناه - شکایتی است از طرف صیادان شهرستان شهسوار که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس - آقای مجید موسوی.

مجید موسوی ـ چهار فقزه شکایت رسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس - خانم دکتر پارسای.

بانو دکتر پارسای ـ چند نامه است راجع به لیسانسیه‌های شاغل خدمت در کادر ابتدائی فرهنگ فارس و جمعیت ماماهای ایران که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس - آقای صائب.

صائب ـ چند نامه وشکایت رسیده است که تقدیم می‌کنم.

رئیس - آقای رجائی.

رجائی ـ چند فقره شکایت رسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌کنم.

رئیس - آقای قلعه جوقی.

قلعه جوقی ـ نامه‌ای زسیده است که تقدیم مقام ریاست می‌شود.

- بیانات قبل از دستور آقایان :مجید محسنی و علی مرادی

۲- بیانات قبل از دستور آقایان :مجید محسنی و علی مرادی

رئیس - نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای محسنی مهر تشریف بیاورید.

مجید محسنی ـ با اجازه مقام معظم ریاست و نمایندگان محترم:

دیروز در شهر دماوند فرماندار‘ شهردار‘ رئیس انجمن شهر و خود چاکر با کتدمهائیکه از طرف دولت بآن شهرستان فرستاده شد پخت کردیم و فروختیم ونان کیلوئی ۱۳ ریال به ۶ ریال ونیم وتقلیب پیدا کرد وقرار شد از این پس نان را در شهر دماوند وفیروز کوه و کیلان و رودهن بقرار کیلوئی شش ریال و نیم بفروشند ‘ این اقدام دولت در منطقه دماوند و فیروز کوه که سه چهار نفر غارت گر می‌خواستند آنجا را با احتکار آذوغه بچاپند بی نهایت مؤثر بوده و همین عمل باعث شد که در تمام دهات و قراء و قصبات این شهرستان قیمت گندم به صورت فاحشی تقلیل پیدا کند.

و ستایش بیشتر خدای بزرگ را که با نزول باران و برف به موقع شیطان صفتان را مایوس و ناامید کرد و دل و روح زارعین و مردم شهرنشین را با تماشای این مرواریدهای غلطان روشن کرد. در چند جلسه قبل که بنده صحبت کردم بشرحیکه از روی نسخه ی مذاکرات مجلس شورای قرائت می‌کنم از وزارت راه تشکر کردم» وزارت راه تا اخر تابستان امسال ۱۸کیلومتر راه پر از گرد و خاک این شهر را اسفالت نمود من از وزارت راه و کارکنان آن صمیمانه تشکر می‌کنم و از پشت این تریبون و از این محل مقدس به روح آن کارگر وزارت راه که در راه عمران و آبادانی دماوند و فیروزکوه در میان جاده در اثر تصادف اتوبوس شهید شد درود می‌فرستم.

این تشکری بود که من کردم ولی متاسفانه دوستان عزیز مطبوعاتی من در این سخنرانی بنده تحریفی به عمل آوردند و این طور در روزنامه درج کردند.

بعد از مقدمه: از وزارت آبادانی و مسکن و سازمان برنامه تشکر کرد و گفت وزارت راه هیچ توجهی ندارد. من نامه‌ای نوشتم که این موضوع اصلاح شود ولی متاسفانه آن نامه هم چاپ نشد. شما تصورش را بفرمائید وقتی آن مهندس و کارگر وزارت راه که امسال واقعاً در اصلاح جاده دماوند جان کندند و یکی از آنها جان خودش را داد در روزنامه بخوانند که مجید محسنی به جای تشکر از آنها گفته است وزارت راه توجهی ندارد چه حالی پیدا می‌کنند مسلماً مایوس می‌شوند ودیگر دست ودلشان به کار نمی‌رود وفکر می‌کنند دوغ ودوشاب یکی است در حالب که من در اینجا تشکر کردم که دوغ و دوشاب یکی نباشد.

نکته دیگر آن که ضمن تشکر از بانک کشاورزی که با سرعت و دلسوزی کامل در تمام قراء وقصبات مشغول پرداخت وام بکشاورزی می‌باشند خواهش می‌کنم برای حفر چاه و احداث قنات برنامه وسیعی در نظر بگیرند که از امسال بجای وام نقدی بکشاورزان چاه آب و قنات برای آنها تهیه نماید البته این کار را فعلا هم با حجم کمتری انحام می‌دهد ولی بعقیده بنده اگر صدی نود وامی را که فعلا بصورت نقدی بکشاورزان می‌دهند به مصرف چاه وقنات برای آنها برسانند ما زودتر موفق خواهیم شد چه آنکه هنوز کشاورزان ما نمی‌توانند از وامی که به دستشان می‌رسد به صورت صحیح استفاده کنند.

درخاتمه باز هم مثل دفعه پیش و مثل سال گذشته توحه وزارت کشاورزی را در مورد سروسامان دادن بزارعینی که سند مالکیت در دست دارند و هنوز تکلیف زمینهایشان در همند آبسرد معلوم نیست جلب می‌کنم اگر تکلیف این زارعین به زودی معلوم نشود من دیگر به دماوند نخواهم رفت و از نمایندگی هم استعفا خواهم داد زیرا من روی تگاه کردن به چشمهای این مردم را ندارم اینها یک سند مقدسی در دست دارند که در جلسه دیگر من آن سند مقدس را به مجلس خواهم آورد و به قضاوت شما نمایندگان عزیز می‌گذارم تا ببینید اگر شما جای من بودید چه می‌کردید برای من مسلم است که با دیدن آن سند که از سند مالکیت هم معتبر تر است و همان طور که عرض کردم سند مقدسی است خواهید گفت تا کنون هر چه کرده‌ای و هر چه گفته‌ای کم بوده است (احسنت) متشکرم.

رئیس - آقای علی مرادی.

علی مرادی ـ با اجازه مقام ریاست و نمایندگان محترم :بعمل کار بر آید به سخن گفتن نیست (احسنت). بدون شک وتردید خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم به یاد دارند که اعلیحضرت همایون شاهنشاهی در یکی از فرمایشات خودشان فرموده‌اند که از زمان دوران ولایتعهدی خودشان به فکر سعادت وترقی ملت نجیب و زحمتکش ایران و در عین حال شاه دوست ومیهن پرست بوده‌اند با ایجاد نقشه‌های وسیع صحیح به خاطر رفاه و پیشرفت ملت ایران خاصه طبقه کشاورز وکارگر که پایه و اساس اقتصاد مملکت بر دوش آنها می با شد هیج وقت احساس خستگی و نا راحتی نکرده و نخواهند کرد و با مواجهه به اشکالات و خطرات گوناگون و فراز و نشیب زیاد تا به امروز این ملت صبور پاک و فداکار را در شاه راه سعادت و ترقی قرار دادند و هر گونه موانعات راه پیشرفت را با بهترین وجه از زیر پای ملت واقعی ایران بر داشتند روزی که لوایح ششگانه شاهنشاه در روز ششم بهمن ۴۱ به آراء عمومی گذاشته شد روزی بود سرد بارانی راههای دهات گل بدون وسیله با پای پیاده زن و مرد با بر افراشتن پرچم‌های رنگارنگ شعارهای ملی با شوق وافر پای صندوق‌های آراء جمع شدند و آراء موافق خود را به صندوق‌ها ریختند و اکثر قریب باتفاق ملت ایران با علاقه خاصی در رفراندم ششم بهمن شرکت و لوایح شاهنشاه را تصویب نمودند و باید گفت چرا در چنین روز سرد زمستانی با چهره ی بشاشی با ساز و دهل در پای صندوق آراء حاضر می‌شدند برای اینکه آینده ی درخشان و سعادت و ترقی ملت ایران در آن روز از چهره ی ششم بهمن کاملا هویدا و آشکار بود نمایندگان محترم و شما که نمایندگان ملت ایران و از طبقات و از بین اکثریت ملت ایران انتخاب شده‌اید قطعاً به سعادت و آینده همان ملت ایمان کامل داشته و دارید و همه ما ها به چشم خود دیده‌ایم از روز ششم بهمن تا به حال کوچک‌ترین قدمی برداشته نشده که منافع اکثریت ملت ایران را در برنداشته باشد آیا وقتی که مرحله اول اصلاحات ارضی شروع و اجرا گردید به غیر از عده بسیار کمی کسی ناراضی بود قطعاً در چنین انقلابی باید اقلیت آن هم بسیار کم فدای اکثریت زیاد باشد آیا وقتی که آیین‌نامه مرحله دوم اصلاحات ارضی به مجلس آمد شما که نمایندگان این ملت هستید ناراضی بودید نه همه و همه سعی و کوشش نمودید که به بهترین ناراضی بودید نه همه و همه سعی و کوشش نمودید که به بهترین وجهی اصلاح و به مورد اجرا گذاشته بشود مسلماً اگر در سال جاری ملت ایران مواجه گذاشته بشود مسلماً اگر در سال جاری ملت ایران مواجه با خشکسالی و قهر طبیعت نبود میبایستی گفت بهترین سال زندگی ملت ایران می‌باشد خوشبختانه در چنین سالی در نتیجه تدابیر صحیح شخص شخیص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی و روی کار آوردن دولت فعال و کاردان جناب آقای منصور احساس هیچ گونه نگرانی و ناراحتی در بین مردم نمی‌شود به چشم خود می‌بینیم و می‌شنویم و هر روز در بندرهای کشتیرانی ایران هزارها تن گندم از نقاط مختلف دنیا وارد و تخلیه می‌شود و در اسرع وقت به شهرستان‌ها و قصاب و دهات مملکت فرستاده و در بین زارعین و کارگران خواه زمین زراعتی داشته باشند یا نداشته باشند هم برای بذر و هم برای خوراک تقسیم می‌گردد من به سهم خودم از دولت جناب آقای منصور بنام یک فرد کشاورز از جانب کشاورزان و اهالی شهرستان مهاباد صمیمانه سپاسگزاری می‌کنم من شخصاً به یاد ندارم ولی پدران و مادران ما به یاد دارند که پس از جنگ اول بین‌المللی که در حدود چهل سال کمتر یا زیادتر می‌شود سالی را به نام سال قحطی و گرانی تعریف می‌کنند که نه تنها گندم و جو و ذرت وجود نداشت مردم بخورند بلکه پس از خوردن گوشت گاو و گوسفند و غیره ناچار مبادرت به خوردن گوشت نامشروع مثل الاغ و گربه و امثال آنها نمودند و بالاخره بیش از تقریباً بیست و پنج درصد از مردم مناطق کردستان جان به در نبردند و همگی از گرسنگی هلاک شدند و اگر در شهری گندم یا خوراک دیگر وجود داشت نه دولت وقت و نه خود ملت قادر نبودند از این شهر به شهر دیگری و یا از دهی به دهی ببرند و مردم از گرسنگی هلاک نشوند حالا در مدت بسیار کمی از آن طرف دنیا از میان اقیانوس‌ها، دریاها برای ما گندم وارد می‌کنند و در دم خانه به زارعین و کارگران داده می‌شود پس باید به وجود چنین رهبری مانند شاهنشاه افتخار نماییم که همیشه شخصاً ناظر اعمال دولت و مأمورین دولت هستند که در راه خدمت‌گذاری به ملت نجیب ایران قصور نورزند پس در اینجا باید گفت، از دست و زبان که برآید - کز عهده شکرش به در آید. و ضمناً باید به دولت جناب آقای منصور نخست‌وزیر درود فرستاد که بهترین خدمتگذار و بهترین مجری منویات و اوامر شاهنشاه می‌باشند دیگر ملت بیدار است و می‌شناسد کسانی که واقعاً در راه سعادت ملت ایران قدم برمی‌دارد و از منویات شاهانه پیروی نموده یا می‌نماید و کسانی که کلمه با پیروی از منویات شاهنشاه را فقط سنگر خود قرار داده‌اند و وقتی که موضوع یا چند ریال از درآمدش صرف عمران مملکت می‌شود صدایش به فلک می‌رسد ملت ایران خوب می‌‌شناسد خوب تمیز می‌دهد و آن کس را هیچ وقت ملت واقعی ایران نمی‌داند مطلب دیگر که باید عرض کنم موضوع بالا بردن کمی قیمت نفت و بنزین است که امروز مورد بحث بعضی از مردم است باید عرض کنم از مردم و به خاطر مردم است و لاغیر ما اعتراف داریم قبول داریم و کردیم در مرحله اول اصلاحات ارضی طبق قانون از بعضی مالکین ده‌ها و از بعضی بلکه صدها ده شش‌ دانگی گرفتیم و بین زارعین و کشاورزان طبق همان قانون تقسیم کردیم چرا کردیم برای سعادت ملت ایران برای آینده بهتر ملت ایران کردیم چرا باید یک نفر مالک چند پارچه آبادی را برابر قانون به زارعین بدهد ولی شخص دیگر یا همان زارع یک ریال بیشتر به بهای نفت ندهد تا برای عمران ده خودش و یا شهر خودش به مصرف برسد و یا طبقات دیگر مردم از قبیل تجار و پیشه‌و رو خلاصه شهرنشین مثلاً روزانه تقریباً چند ریال بیشتر پول بنزین ندهد تا به مصرف عمران آبادی برسد و یا رای تأمین نان روزانه کشاورزان زحمتکش به مصرف برسد کشاورزان و کارگرانی که پایه اقتصاد تولیدات کشور بر دوش ‌آنها قرار گرفته بدون احساس خستگی و ناراحتی این بار سنگین را از زمان حضرت آدم به دوش دارد او عرق می‌ریزد سرما می‌خورد شب و روز در کوه صحرا به سر می‌برد از تمام لذائذ دنیا محروم است برای هم‌میهنان خود برای همشهری‌های خود خواربار تولید می‌کند میوه تولید می‌کند گوشت تولید می‌کند و خودش از صرف کلیه آنها محروم است و به من و شما و سایر هم‌میهنان خود می‌رساند تا در نهایت رفاه و آسودگی از آنها استفاده کنیم در طول تاریخ تا به حال من نشنیده‌ام زارع و کارگر ایارنی دست‌نیاز به غیر از شاهنشاه خودش به سوی کسی داراز کرده باشد با یک قرص نان خشک و خالی یا نان و پنیر قناعت کرده است چون من خودم کشاورز هستم کشاورزانی که با دست خود کار می‌کنند زیر آفتاب سوزان با آب گرم و نان خشک در راه امر تولیدی جان می‌کنند و برای ما تولید خواربار می‌کنند امروز که دولت به خاطر این طبقه یک مالیات جزئی وضع نموده است و تازه خود کشاورز و کارگر نیز شریک و سهیم این مالیات می‌باشد و سهم بزرگ خود آنها می‌پردازند و این طبقه شرافتمند و زحتمکش هیچ وقت سربار جامعه نبوده و نخواهد بود من به خانم‌ها و آقایان نمایندگان محترم قول می‌دهم هستند ده‌ها هزار نفر کشاورز زحتمکش که در روز یک وعده نان خالی آن هم از نان جو یا ذرت و یا ارزن سیر نمی‌خورند و شب گرسنه سر به زمین‌ می‌گذارند و هیچ صدایشان در نمی‌آید هستند کسانی که روزانه هزارها تومان به طور ثابت درآمد دارند و برای یک یا چند ریال پول بنزین به زمین و آسمان نفرین می‌کنند اگر من به جای آقای نخست‌وزیر بودم به ول داستان‌های کلیله و دمنه با آنها همان کار می‌کردم که با مرغ تخم‌گذار کردند.

ایمان دارم طبقه کشاورز و کارگر با سردی و گرمی گرسنگی و برهنگی عادت کرده است و هیچش نمی‌شود فقط باز هم آنهایی که نازپرور هستند از بی‌پرتقالی و یا میوه‌های دیگر عذاب می‌کشند اگر روزی جند بار آب میوه‌های گوناگون نخورند کفرشان در می‌آید که ما امروز میوه یا آب میوه نخوردیم و یا قیمت خربزه و خیار در وسط زمستان گران است.

رئیس - آقای مرادی وقت شما تمام شده است.

علی‌مرادی - در خاتمه چون وقتم تمام شده دیگر مزاحم نمی‌شوم و درود می‌فرستم به شاهنشاهی که تمام اوقات گرانبهای خودشان‌ را مصروف سعادت ملت ایران می‌فرمایند، درود می‌فرستم به آقای منصور که منویات شاهنشاه را درک و به موقع اجراء و عمل در می‌آورند درود به کشاورزان و کارگرانی که در ا قصی نقاط مملکت در سخت‌ترین شرایط زندگی به سر می‌برند و با حب شاه‌ و میهن فقط زندگی آبرومندانه خود را ادامه می‌دهند. (احسنت)

- تصویب صورت جلسه

۳ - تصویب صورت جلسه

رئیس - راجع به صورت جلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به اجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران و ارسال مجدد به مجلس سنا

۴ - شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به اجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران و ارسال مجدد به مجلس سنا

رئیس - وارد دستور می‌شویم شور دوم گزارش مربوط به اجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران مطرح است. قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون بهداری به مجلس شورای ملی

کمیسیون بهداری در جلسه ۳۰ آبان ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۱۶۱۳ - ۱۹/۳/۴۳ ارسالی از مجلس سنا راجع به اجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران را که گزارش شور اول آن به شماه ۱۰۸۲ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش شور اول را عیناً تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده - نظر به اهمیت امر تغذیه مردم کشور و به منظور تنظیم و بهبود آن و تربیت افراد کارشناس و متخصص در امر تغذیه سازمانی به نام مؤسسه خواربار و تغذیه ایران زیر نظر وزارت بهداری تأسیس می‌شود و اداره امور آن بر مبنای اساسنامه‌ای خواهد بود که به تصویب کمیسیون‌های امور استخدام - بهداری و دارایی مجلسین خواهد رسید.

بودجه مؤسسه مزبور هر سال ذیل بودجه وزارت بهداری در ردیف جداگانه در بودجه کل کشور منظور خواهد شد.

مادام که اساسنامه مؤسسه خواربار و تغذیه ایران به تصویب کمیسیون‌های مربوط مجلسین نرسیده است مقررات فعلی مؤسسه مزبور مجری است.

وزارت بهداری و وزارت دارایی مأمور اجرای این قانون می‌باشند.

مخبر کمیسیون بهداری - دکتر سعید.

گزارش شور دوم از کمیسیون امور استخدام به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور استخدام در جلسه ۲ آذر ماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران را برای شور دوم مطرح و گزارش کمیسیون بهداری را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور استخدام - سید علی صائب.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارایی در جلسه ۲ آذر ماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به اجازه تأسیس مؤسسه خواربار و تغذیه ایران را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون بهداری را در این مورد تأیید نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

نائب رئیس کمیسیون قوانین دارایی - بدرصالحیان.

رئیس - ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب مجدد به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به اصلاح مواد ۱ و ۳ قانون واگذاری امور بهداری به مردم و ارسال مجدد به مجلس سنا

۵ - شور دوم و تصویب گزارش کمیسیون بهداری راجع به اصلاح مواد ۱ و ۳ قانون واگذاری امور بهداری به مردم و ارسال مجدد به مجلس سنا

کمیسیون بهداری در جلسه ۳۰ آبان‌ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر مرشد معاون وزارت بهداری لایحه شماره ۱۶۱۷ - ۲۱/۱۱/۴۲ ارسالی از مجلس سنا و طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به اصلاح مواد اول و سوم قانون واگذاری امور بهداری به مردم را که با یکدیگر تلفیق و گزارش شور اول آن به شماره ۱۰۸۱ چاپ شده برای شور دوم مردم رسیدگی قرارداد و با توجه به پیشنهادات و اصله مواد مصوبه شور اول را با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده اول - از تاریخ تصویب این قانون در نقاطی که وزارت بهداری از لحاظ فراهم نمودن موجبات اجرا مقتضی بداند برای اداره امور بهداری در مرکز هر شهرستان انجمنی به نام انجمن بهداری مرکب از اشخاص ذیل تشکیل می‌شود:

۱ - رئیس انجمن شهر در صورت وجود انجمن.

۲ - شهردار

۳ - رئیس بهداری

۴ - رئیس دانشکده پزشکی و در نقاطی که دانشکنده پزشکی نباشد رئیس فرهنگ.

۵ - یکی از پزشکان آزاد به انتخاب پزشکان شهر در صورت وجود پزشک آزاد در محل.

۶ - سه نفر معتمد که معتمدین بخش‌های شهرستان مربوطه از بین خودشان انتخاب و در صورت عدم توافق به قید قرعه تعیین خواهند نمود.

۷ - مدیر عامل جمعیت شیر و خورشید سرخ در نقاطی که جمعیت وجود دارد.

این انجمن دارای شخصیت حقوقی خواهد بود که اساسنامه آن تهیه و به تصویب وزارت بهداری خواهد رسید.

• تبصره ۱ - دوره انجمن بهداری چهار سال و اعضاء منتخب برای چهار سال تعیین و انتخاب می‌شوند و در صورت استعفا یا فوت یا محکومیت قطعی جزئی که موجب محرومیت از بعضی حقوق اجتماعی گردد جانشین آنها به ترتیب بالا انتخاب خواهد شد. انتخاب یا تعیین مجدد اعضای انجمن بلامانع است.

• تبصره ۲ - رئیس انجمن را اعضاء انجمن از بین خود انتخاب می‌نمایند و مدیریت عامل به عهده رئیس بهداری است.

• تبصره ۳ - کلیه اعتبارات مربوط به امور بهداری شهرستان‌ها مرکب از بودجه مصوبه وزارت بهداری برای شهرستان مربوط کمک شهرداری‌ها و عواید موقوفاتی که اختصاص به بهداری محل داده شده و یا می‌شود و همچنین عواید موقوفات مجهول‌المصرف و متعذر‌المصرف که به انجمن بهداری اختصاص داده می‌شود به علاوه کلیه عواید دیگر که از منابع مختلف و یا از طرف مردم و یا با وضع عوارض شهرداری و غیره به بهداری محل داده شده و یا می‌شود با رعایت تبصره ماده ۲ با تصویب و نظارت انجمن مزبور به مصرف خواهد رسید.

• تبصره ۴ - در نقاطی که انجمن بهداری تشکیل می‌گردد و در صورتی که انجمن شهر وجود نداشته باشد و یا منحل شود وزارت کشور به قائم مقامی انجمن وظایف مربوطه به انجمن شهر را انجام خواهد داد.

• تبصره ۵ - انجمن بهداری مجاز است از مراجعین به مؤسسات درمانی خود مبلغی طبق تعرفه که به تصویب وزارت بهداری برسد دریافت و وجوه دریافتی را به مصرف تأمین هزینه‌های دارویی و سایر لوازم مورد نیاز و یا توسعه و تکمیل همان واحد‌های مربوطه درمانی برساند مراجعین بی‌بضاعت به تشخیص مدیر عامل یا نماینده او و یا نماینده انجمن بهداری از پرداخت حق درمان معاف خواهند بود.

• تبصره ۶ – انحلال انجمن بهداری فقط به پیشنهاد وزارت بهداری با ذکر دلائل و تصویب هیئت وزیران امکان پذیر خواهد بود.

• تبصره ۷ - وزارت کشور مکلف است است هنگام حواله سهمیه شهرداری هر شهرستان ده درصد سهم بهداری آن شهرستان را مستقیماً به حساب بهداری مزبور منظور نماید.

ماده سوم - در شهرستان‌هایی که این قانون به مورد اجرا در می‌آید انجمن بهداری به هر طریق و نحوی که مقتضی بداند ترتیب انجام معاملات و مصرف و نظارت بر مخارج و عواید را خواهد داد وزارت دارایی دخالتی بر عواید و مخارج مذکور نخواهد داشت.

مخبر کمیسیون بهداری - دکتر سعید.

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارایی به مجلس شورای ملی

کمیسیون قوانین دارایی در جلسه ۲ آذرماه ۱۳۴۳ با حضور نماینده دولت لایحه شماره ۱۶۱۷ - ۲۱ / ۱۱/ ۴۲ ارسالی از مجلس سنا و طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به اصلاح مواد اول و سوم قانو‌ن واگذاری امور بهداری به مردم ار برای شور دوم مطرح و مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون بهداری را در این مورد تأیید و تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

نائب رئیس کمیسیون قوانین دارایی - بدرصالحیان.

رئیس - ماده اول مطرح است. آقای پروین تشریف بیاورید.

پروین - در این قسمت که راجع به تأسیس انجمنهای بهداری در شهرستانهاست و منظور اصلی این است که کار مردم بمردم واگذار شود و در هر شهری امور راجع به شهر به دست معتمدین و اهالی همان شهر واگذار شود که با احتیاجات محلی و سلیقه‌های داخلی اداره شود در این لایحه در بحث اول هم بنده عرایضی کردم و پیشنهاداتی دادم و بعد هم در کمیسیون مخصوص مختصر توضیحاتی دادم ولی مثل اینکه آقایانیکه د رکمیسیون تشریف داشتند توجه فراوان به عرایض بنده نکردند این است که در این شور دوم ناچار آنچه بنده معتقد هستم به عرض میرسانم شاید مورد توجه قرار بگیرد نظر بنده یکی در قسمت شش ماده ۱ است که همانطور که در شور اول هم عرض کردم اینجانوشته شده است که برایاسن انجمن که در مرکز هر شهر تشکیل می‌شود و سه نفر معتمد محلی باید انتخاب بشوند و حضور داشته باشند اعضای انجمن عبارتند از رئیس انجمن شهر و شهردار و رئیس بهداری و رئیس دانشکده پزشکی و اگر دانشکده پزشکی نباشد رئیس فرهنگ و بعد یکی از پزشکان آزاد به انتخاب پزشکانی که د رشهر هستند اینها همه صحیح است و از روی دقت نوشته شده است اما در مورد قسمت شش تذکر داده شده است که سه نفر معتمدین بخشهای هر شهرستان د راینجا استنباط می‌شود که معتمدین خود شهر دعوت نمی‌شوند و حضور ندارند و از بخشهای تابعه یعنی از بلوکات سه نفر انتخاب می‌کنند و به این انجمن می‌فرستند حالا خوب به نظر بیاورید که یک انجمن در یک شهر تشکیل شده است اولا یک عده‌ای از افرادی که باید عضویت داشته باشند ممکن است د رآن شهر وجود نداشته باشند یعنی انجمن شهر تشکیل نشده باشد و رئیس انجمن شهر د رآن انجمن نخواهد بود مثل تهران که اکنون رئیس انجمن شهر ندارد یا بسیاری از شهرستانها مانند اراک که انجمن شهر ندارد آن وقت بالطبع رئیس انجمن شهر هم آنجا نیست و طبیب آزاد هم ممکن است در آن شهر نباشد بسیاری از جاها را بنده سراغ دارم که انجمن آن تشکیل نشده است برای اینکه طبیب آزاد در آنجا نبوده است بسیار خوب رئیس فرهنگ و شهردار و فرض بفرمایید که یکنفر دیگر که سمت قانونی و رسمی درشهر دارد در انجمن حاضر می‌شود آن وقت از اهالی خود آن شهر هیچ کس را این قانو ن راه نداده است که د راین انجمن حضور پیدا کند و فقط د رقسمت شش نوشته شده است که معتمدین بخشهای آن محل یعنی از بلوکات و قراء اطراف و از مرکز بخشها سه نفر را انتخاب بکنند و به انجمن بفرستند البته این یک انجمنی خواهد بود که بعقیده بنده به این ترتیب خیلی ایراد دارد زیرا که یک عده شخصیت‌های رسمی که رؤسای ادرات هستند آنجا می‌نشینند آنوقت از شهر یک نفر آنجا نیست در حالی که از بلوکات سه نفر نماینده خواسته‌اند یک اشکال دیگر اینستکه بلوکات و بخشهای تابعه هر شهری منحصر به سه تا نیست که سه نفر نماینده از انجا انتخاب بشوند بسیاری از شهرستانها سه تا ،۶تا بخش دارند پس سه نفر از کدامیک از این بخشها بیایند اینجا تشخیص داده شده است که باید از بخش‌ها منتخبین اول تعیین بشوند بعد خودشان از میان آنها سه نفر را انتخاب بکنند و باین انجمن شهر بفرستند و این بنظر بنده هیچ قابل اجرا نیست که بلوکاتی که دور دست هستند و ده دوازده فرسخ فاصله با شهر دارند یک نماینده انتخاب کنند و آنها گاه و بیگاه هنگام تشکیل این انجمن د رمرکز انجمن حضور پیدا کنند بدون هزینه، بدون خرج سفر و بدون اینکه حقوق داشته باشند آنوقت چطور ممکن است باین ترتیب انجمنی که امور بهداری یک شهر را در دست دارد و لازم است که هر هفته تشکیل بشود آنوقت چطور یک نماینده از یک نقطه دوردستی با نداشتن وسایل هر هفته می‌تواند در این انجمن حضور پیدا کنند. د رکمیسیون گفته شد و بعضی از آقایان توضیح دادند که ممکن است از اهالی هر محل که در شهر سکنی دارند از آنها انتخاب بکنند و به انجمن بهداری بفرستند این هم به نظر بنده بهیچوجه درست نیست زیراکه ممکن است یکنفر از اهالی یک بخش د رشهری اتفاقا ساکن باشد و چون ساکن است از اهالی شهر محسوب می‌شود درست است موطن اصلی او در یک بخش بوده است اما آن کسی که د ریک شهر ساکن است دیگر اتصالات معنوی با بخش ندارد و از شهر بیشتر اگاه است اگر بگوئیم از اهالی بخشها که سابقا در شهر سکنی گرفته‌اند ولی اهل آن محل هستند آن را انتخاب بکنند این قسمت را در کمیسیون به بنده گفتند هیچ نتوانستم تایید بکنم زیرا بعید بنظز می‌رسد که این شخص اطلاع کاملی ا زبخش داشته باشد دیگر این که اگر شش یا هشت بخش در یک شهرستانی باشد چطور می‌خواهید که آنها ا زمیان خودشان سه نفر را انتخاب کنند بنده توضیحات بیشتری را به عرض نمیرسانم و همینقد رتذکر می‌دهم که این قسمت ۶ خیلی ناقص است زیزا که از اهالی و ساکنین شهر هیچ کس را دراین انجمن راه نداده است در حالتی که مایک انجمنی می‌خواهیم که لااقل از معتمدین همان شهر بتوانند در این انجمن شرکت کنند و این قسمت ساکنین و معتمدین شهر را بهیچوجه در این انجمن راه نداده است فقط یکعده افرادی که سمتهای رسمی دارند در انجمن می‌نشینند و نوشته شده است که سه نفر را هم از بلوکات دعوت و اتنخاب می‌کنند پس شهر خودش هیچ شرکت د راین انجمن نخواهد داشت این نظر بنده در قسمت ۶ ماده اول بود که بنده درکمیسیون هم عرض کردم ولی چون آقایان محترم آقایان اطبائی که در آنجا بودند توجهی به عرض بنده ننمودند مثل این بود که عادت داشتند باینکه وقتی مریض بیاید و پر چانگی بکند دیگر بحرف او خیلی گوش نمی‌دهند و نسخه اش را می‌نویسند و می‌دهند به تذکرات بنده هم هیچ توجه نفرمودند خیال می‌کنم انتخاب معتمد باین ترتیب د رشهرستانها باعث بوجود آمدن اشکالات زیادی خواهد شد. حالا توجه آقایان اگر معطوف شد امیدوارم این قسمت طوری اصلاح شود که بهتر بشود. دیگر آنکه د رقسمت تبصره ۱ د رآنجائیکه نوشته است که استعفا یا فوت یا محکومیت قطعی جزائی که موجب محرومیت از بعضی از بعضی حقوق اجتماعی باشد موجب می‌شود که آن فرد از انجمن اخراج بشود این کلمه (بعضی) اینجا به نظر بنده درست نیست برای این که ما نمی‌توانیم یقین کنیم بعضی از کدام یک از حقوق اجتماعی است. اگر گفته شود که محرومیت از هر یک ا زحقوق اجتماعی این عبارت کافی و کامل خواهد بود ولی اگر بگوییم ا زبعضی این توهم می‌رود که از بعضی موجب محرومیت می‌شود ولی اگر از تمام حقوق اجتماعی محروم شد آنوقت محروم نمی‌شود فقط بعضی اگر محروم شد حق ندارد این جا بخاطرم می‌رسد در یک مجله حقوقی خواندم که یک وقتی در یکی از ممالک خارج قانونی وضع شده بود و آنجا نوشته بودند که دزد اسب باید تعقیب شود و فلان قدرجریمه بدهد عبارتش به زبان خارجی Le Voleur de cheval بود بعد یک نفر رفته بود و چند اسب دزدیده بود وقتی او را به محکمه آوردند وکیل مدافعش او را تبرئه کرد و گفت که در قانون نوشته‌اند دزد اسب در صورتی که این شخص دزد اسبها است این Les voleurs des cheveux است نه Le voleur de cheval بم. جب متن قانون چطور توانسته‌اید اورا محکوم کنید برای اینکه دزد اسبها است و در قانون دزد اسب نوشته شده است در اینجا هم نوشته شده محرومیت از بعضی حقوق اجتماعی شاید اگر از تمام حقوق اجتماعی محروم شد مشمول این محرومیت نمی‌شود بعقیده بنده باید ن. شت محرومیت از هریک از حقوق اجتماعی که بتوانند متن قانون را خیلی خوب اجرا کنند دیگر این که در قسمت چهارم یک موضوعی نوشته شده است که بعقیده ینده باز هم بهیچوجه توجهی نشده است که این قسمت چهار مربوط به امور بهداری و انجمن بهداری نخواهد شد این جا می‌نویسید در نقاطی که انجمن بهداری تشکیل می‌گردد در صورتی که انجمن شهر وجود نداشته باشد و یا منحل بشود وزارت کشور بقائم مقامی انجمن شهر را انجام خواهد داد این یک تکلیفی که برای انجمن شهر معین کرده است اولا قانون انجمن شهر بقوت خودش باقی است که اگر در یک شهری انجمن شهر نبود وزارت کشور قائم مقام انجمن شهر است بسیار خوب این در جای خودش بسیار درست است ولی این موضوع چه ربطی دارد به انجمن بهداری که در اینجا یک فصل مخصوصی در تبصره ۴ ذکر شده است که در غیاب انجمن شهر وزارت کشور وظایف انجمن شهر را عهده دار خواهد بود شاید از این مورد می‌خواهید اینطور استخراج و استفاده کنید که وظایفیکه انجمن شهر نسبت بانجمن بهداری دارد موقعیکه انجمن شهر نباشد همان وظایف را وزارت کشور انجام می‌دهد بسیار خوب اگر از این قسمت ۴ بخواهیم این معنی را استخراج کنیم باز بیمورد است و جا ندارد زیرا موقعیکه انجمن شهر باشد رئیس انجمن شهر خود بخود عضویت انجمن بهداری را خواهد داشت ولی وقتی انجم شهر نباشد وزارت کشور چه کار بکند یعنی اینکه یک نفری را از تهران مشخص و معلوم کند که برود د رمحل و منحصرا د رانجمن بهداری عضویت پیدا بکند این درست نیست پس اگر بخواهد وزارت کشورد به فرماندار یا فرد دیگری از وزارت کشور که در انجا مامور هستند بجانشینی وزارت کشور نمایندگی بدهد قسمت ۴ بهیچوجه این معنی رانمیرساند بایستی که عبارت طوری نوشته شود که این معنی از آن استخراج بشود نوشته است وزارت کشور جانشین انجمن شهر خواهد بود و این مربوط به انجمن بهداریست بعقیده بنده این لایحه بامعنایش که عرض کردم و با قسمتهائیکه در آن گنجانده شده بخصوص که دفعه دومی است که لایحه انجمن بهداری برای تصویب بمجلس شورای ملی داده می‌شود یک دفعه یک لایحه‌ای بود بنام قانون انجمن بهداریها که جاری بود و در عمل دیدند دچار اشکالاتی هستند و همان موجب شده است که این لایحه جدید را بمجلس شورای ملی آورده‌اند و اکنون اگر د رهمین لایحه دقت کافی و کاملی نشود باز هم دچار می‌شوند که لایحه دیگری بیاورند بنده عقیده‌ام این است که این لایحه را دقت بیشتری بکنیم و اگر موافق باشید به کمیسیون برگردد تا وقتی که بکلی مبرا از نواقص باشد و برای دفعه دیگر بمجلس بیاید البته رای با مجلس شورای ملی است (احسنت).

رئیس - آقای روحانی.

روحانی – بنده از فرمایشات همکار محترم جناب آقای پروین سه مطلب استنباط کردم یکی بند ۶ و یکی هم قسمت دهات و بعد هم تبصره ۴ راجع باین قسمت که فرمودید که معتمدین از شهر باید باشند درکمیسیون هم زیاد بحث شده است جناب آقای پروین شما این مطلب را عنایت بفرمایید آقایان دیگر هم قطعا استحضار دارند که این قانون تنها برای شهرها نیست و برای تمام شهرستان است تمام مردم بایستی حقو قشان محفوظ باشد تا وقتی دولت عهده دارکار بود البته در هر بخشی در هر دهی در هر دهستانی اگر نقصی د رکار بهداری مردم بود بدستگاه دولت مراجعه می‌کردند ولی حالا بموجب این قانون اختیار بانجمن داده می‌شود وقتی اختیار به انجمن داده می‌شود بایستی د رانجمن کسانی باشند که وضع دهات و بخشها و مردم آنجا را تشریع بکنند، توضیح بدهند و خواسته‌های آنهارا عرضه بکنند و در موقع لزوم دفاع بکنند که سهمشان داده بشود. بنا بر این اگر این بند ۶ که مربوط به شرکت نمایندگان بخشها است واین قانون نمی‌شود ناقص شود اما آن نکته‌ای که فرمودند نخواهد آمد چرا نمی‌آیند انجمن هر روز که نخواهد هر ۱۵ روز یک مرتبه، ماهی یک مرتبه تشکیل می‌شود با کمال میل مخصوصا برای تامین بهداشت خودشان اشخاص خیر و نیکوکاری هستند که چندین روز میایند د رمرکز شهرستان و احتیاجات خودشان را می‌گویند چون بنده هم پیشنهاد داده بودم در کمیسیون بودم و مذاکره شد هیچ اشکالی نیست بخصوص که در کمیسیون هم معاون وزارت بهداری و آقایانیکه شرکت داشتند و خود آقای دکتر اعنمادی رئیس کمیسیون بهداری که یک وقت سمت معاونت وزارت بهداری را داشتند فرمودند که تابحال هشتاد و چند انجمن تشکیل شده و قط یکی دو تای آنها اشکال پیدا کرده و بقیه اش نمایندگان بخشها آمده‌اند و هیچ ایراد و اشکالی نبوده است و احیانا اگر اشکالی هم باشد باید رفع کنیم که حتما نمایندگان دهات و بخشها بیایند و احتیاجات و معایب کار بهداری خود را بگویند یک مطلب دیگر که می‌خواستم اضافه کنم این است که متاسفانه دستگاههای ما امکانات مالی شان به اندازه احنیاجات مملکت نیست و هر کس هر قدر که می‌تواند کوشش می‌کند که قسمت اعظمی از امکانات و اعتبارات رابه محل خودش اختصاص بدهد اگر نمایندگان بخش‌ها نباشند جناب آقای پروین برای بخش‌ها و دهات چیزی باقی نمی‌ماند و اما راجع به شهر که فرمودید تمام این شخصیت‌ها خواهند بود و همه خودشان علاقمند هستند و نظر دولت و دولتها در اجرای اوامر اعلیحضرت همایونی این است که کار مردم بدست مردم واگذار شود رئیس انجمن شهر منتخب مردم خواهد بود شهردار منتخب مردم خواهد بود مدیر عامل شیرو خورشید سرخ هم منتخب یک جمعی از مردم و توجه به امور بهداری یکی از کارهای او است و راجع به تبصره چهار که فرمودید خودتان توضیح فرمودید یکی از کارهای انجمن شهر در تبصره ۳ این است که عوارضی وضع می‌شود وضع عوارض را انجمن شهر می‌کند وقتی انجمن شهر نبود وزارت کشور که فائئم مقام انجمن شهر است وظایف مربوط به کار انجمن بهداری را نظارت خواهد کرد الان وضع عوارض برای بهداری بوسیله انجمن شهر می‌شود که با پیشنهاد بهداری و شهردار وضع خواهد کرد و هیچ اشکالی هم ندارد و انجمن شهر اگر نبود یک شخصیت موجه و محترم و طرف اعتماد رابعنوان رئیس انجمن وزارت کشور معرفی می‌کند مطلبی راکه بنده خواستم عرض کنم این است که در تبصره سه در سطر ۴ یک کلمه (که) اضافه شده است نمیدانم موافقت نیفرمائید که این کلمه برداشته شود چون در عمل ممکن است سوء تفسیر بشود می‌نویسد عوارض موقوفات مجهول المصرف و متعذر المصرف که بانجمن این (که) ممکن است اینطور تفسیر بشود که عوائد این موقوفات که بانجمن اختصاص داده مسشود این (که) باید برداشته شود عواید موقوفات مجهول المصرف و متغدرالمصرف بطور کلی بانجمن بهداری اختصاص داده شود کلمه (که) در اینجا اضافه است و اگر موافقت بفرمایید حذف بشود عبارت قانون رساتر می‌شود بنده دیگر عرضی ندارم فقط یک مطلبی به نظر بنده رسید که این قانون آئین نامه ندارد ولی معلوم شد اساسنامه‌ای برای آن تنظیم شده با این ترتیب اشکالی ندارد و کار بسیار خوبی است و بسیار مفید فایده می‌باشد و بسیار خوب عمل هم شده و انشاالله باز هم بهتر خواهد شد. امیدوارم با آن موافقت بفرمایید.

رئیس - آقای دکتر سعید فرمایشی دارید بفرمائید

دکتر سعید –(مخبر کمیسیون بهداری)-خوشبختانه آقای روحانی کار بنده را سبک کردند کطالبی راکه لازم بود فرمودند و فکر می‌کنم رفع اشکال جناب آقای پروین هم که به باریک بینی در مجلس بین همکاران معروف هستند شده باشد اگر اشکالی باشد و باز هم احتیاج به توضیح باشد عرض کنم و قبل از اینکه توضیح عرض کنم باید بگویم که این مطلب که راجع به اطبا در کمیسیون بهداری فرمودند بنده ناچارم جواب بدهم در کمیسیون بهداری هم چون آقایان اطباء تشریف داشتند همانطور که مسبوق به سابقه است که به حرفهای مریض گوش نمی‌دهند و یک نسخه می‌دهند باید عرض کنم اینطور نیست و اگر و اگر گاهی بعضی از پزشکان بحرف بیماران گوش نمی‌دهند برای این است که احتمالا ممکن اس بیماران، بیماران خیالی باشند و تصورات واهی از نظر کسالتداشته باشند و بخواهند یکساعت به دردسرشان توضیح بدهند والا د رغیر این صورت آقایان پزشکان به گفته‌های بیماران توجه می‌کنند و در کمیسیون هم با کمال دقت به فرمایشات جنابعالی توجه شد ولی اینکه اینجا چند ایراد فرمودید که آن روز در کمیسیون هم تشریف داشتید و بنده خیلی خوشحال می‌شدم اگر ایراداتی که در اینجا فرمودید در کمیسیون هم می‌فرمودید و خیلی هم بجا بود و بسیار صحیح و منطقی بود تمامش اصلاح می‌شد مصلا راجع به تبصره چهار که فرمودید با نماینده دولت هم صحبت شد و حق با جنابعالی بود و اگر نمایندگان محترم موافقت بفرمایند آن کلمه (بعضی) از جمله برداشته می‌شود راجع به بخشها جناب آقای روحانی توضیحات کافی و وافی دادند بنده فکر می‌کنم احتیاج بیشتری نباشد واقعا اساس کار مبنی براین است که کار مردم بدست مردم و به کلیه افراد مملکت که در سرنوشت خودشان سهیم هستند داده شود حتی ما نباید رداین موضوع پافشاری کنیم که حتما بایستس معتمدین از شهر باشند برای اینکه بخشها واقعا حق دارند و بسیار بجاست که نمایندگان بخشها بیایندو نمایندگان بخش‌های مختلف جمع بشوند و از بین خودشان سه نفر را انتخاب کنند وقتی نمایندگان بخش‌ها سه نفر را انتخاب کردند آنها هم داوطلب می‌شوند که شرکت بکنند و اشخاصیکه در شهر هستند فرض بفرمایید مدیر عامل شیر و خورشید سرخ را خود مردم انتخاب می‌کنند رئیس انجمن شهر از خود مردم شهر است شهردار از خود شهر است نا نبباید مبنای کار را بر بدبنی بگذاریم این لایحه با دقت کافی تنظیم شده و رویش مطالعه کافی شده و بعضی ا زاشکالاتی که بود د راینجا رفع شده اگر احیانا در عمل معلوم شود اشکالی باشد جا دارد باز تصحیح بشود راجع به مطلب دیگری که د راینجا فرمودید عرض می‌کنم که نمایندگان محترم هم توجه بفرمایند که یک آئین نامه بسیار جامع د روزارت بهداری قبلا نوشته شده بود که دستورالعمل انجمنها بود آن آئین نامه بعضی مطالبش احتیاج دارد که تغییراتی داده بشود با نماینده محترم دولت هم صحبت شد قرار شد آئین نامه جامعی نوشته بشود برای انتخاب معتمدین بخشها و همچنین نحوه مصرف وجوه یک دستورالعمل برای همه بخشها داده شود که بطور یک نواخت عمل بشود.

رئیس - آقای دکتر شفیع امین فرمایشی داشتید؟ بفرمایید.

دکتر شفیع امین – نظزیات بنده را همکاران محترم فرمودند بنده دیگر عرضی ندارم.

رئیس - آقای پروین بفرمایید.

فضل الله پروین – بنده از توجه و عنایت جناب آقای دکتر سعید بسیار تشکر دارم و اینکه فرمودید قسمتهای دیگر را درکمیسیون عرض نکردم امروز که درکمیسیون بودم فقط د رقسمت شش بحث بود و بنده درموقع بحث بقیه در کمیسیون حضور نداشتم والا با کمال حسن نیت همانطور که اینجا عرض می‌کنم در آنجا به عرض میرساندم و شاید اصلاح می‌شد و آنچه که عرض می‌کنم از روی نهایت صممیت و علاقمندی است و امیدوارم که به رفع معایب توجه بفرمایید اگر عیبی هست رفع بشود و آنچه جناب آقای روحانی فرمودند بنده را بهیچوجه قانع نکرد زیرا که بنده عرض می‌کنم در یک شهری که انجمن بهداری تشکیل می‌شود بایستی یک نفر یا دو نفر از معتمدین همان شهر در آن انجمن حضور داشته باشند این که فمودید از بلوکات و بخشهاو این انجمن مال شهرستان است نه مال شهر کاملا اعان درم بخصوص که ساکنین بخشها همیشه بیش از ساکنین شهرها هستند اگر یک شهری است و صدها هزار نفر جمعیت دارد پس آنها هم علاقه بیشتری دارند بنده خدای نخ. استه بهیچوجه منظورم این نبود که نمایندگان بخشها و بلوکات در انجمن نباشد بلکه به تایید فرمایش جناب آقای روحانی مصرا بایستی که از بخشها هم نمایندگانی باشند اما اثبات این مطلب نفی مطلب دیگر را نمی‌کند یعنی نفی نمی‌کند که از از اهالی خود شهر هم نماینده نباشد نفی نمی‌کند چون بلوکات و بخشها استحقاق دارند بنا براین اهالی خود شهر این استحقاق را ندارند در یک شهری انجمن بهداری تشکیل می‌شود چگونه ممکن است تائید کرد که اهالی خود آن شهر یک نماینده در آن انجمننداشته شاسند افراد دیگری که در نظر گرفته شده که رئیس انجمن شهر یا مدیر عامل شیرو خورشید سرخ یا شهردار یا افرا دیگر اینها همه سمتهای سمتهای دیگری دارند اینها رانمیشود گفت از طرف شهر هستند انکه شهردار است شهردار یک سمت رسمی دارد رئیس شهرداری ممکن است منتخب از طرف انجمن شهر نباشد الان بنده پنجاه یا شصت شهردار به شما معرفی می‌کنم که د رشهرستانهای ایران هستند و آنها تمام مامورین وزارت کشور هستند که به شهرها رفته‌اند و شهرداری می‌کنند مانند فرماندارها اینها منتخب اهالی این شهر نیستند اینها شهردارانی هستند که در تهران وسیله وزارت کشور انتخاب می‌شوند و به شهرستنها می‌روند نمیشود گفت که یک شهردار معتمد یا منتخب اهالی شهر است بنده مصرا پیشنهاد می‌کنم که درهر شهری یک انجمن بهداری تشکیل می‌شود بقسمی که درصدر لایحه نوشته می‌شود کار مردم برای مردم پس مردم و ساکنین این شهر حق دارند که یک یا دو نماینده در انجمن داشته باشند چرا ساکنین یک شهر را محروم بکنیم و بگوئیم که آنها نماینده نداشته باشند اما از بلوکات دوردست از ۱۲ فرسخ آنطرفتر بایستی دو نماینده بیاید ولی از خود شهر یکنفز نماینده نیاید آقایان توجه بفرمائید یک انجمنی را در یک شهری می‌خواهیم برهیم اینجا این عباراتی روی کاغذ نوشته می‌شود و بنام قانون منتشر می‌شود اینرا بنظر نیاورید این بسیار منظم، مرتب، عبارتهایش هم درست می‌شود اما شکل خارحی و عمل خارجی او را بنظر بیاورید یعنی یک انجمنی است در یک شهری تشکیل شده از اهالی یک شهر از تجار از اصناف از طبقات هیچکس در این انجمن نیست اگر بخواهیم که مصرا بگوئیم که چون مدیر عامل شیرو خورشید آنجا هست ما بسیاری شهر‌ها داریم که تشکیلات شیرو خورشید در آنجا نیست و مدیر عاملش نیست اگر بگوئیم که رئیس انجمن شهر هست بسیاری ازجاها هست که انجمن ندارد رئیس انجمن ندارد همین پایتخت مملکت خودمان همین تهران انجمن ندارد پس رئیس انجمن شهر در این انجمن دخالت نمی‌کند (دکتر رهنمودی – این کار فنی است همه که نمی‌توانند در این انحمن بروند انجمن بهداری است باید یک قدری از کار بهداری بدانند) اجازه بفرمائید پس همین فرمایش شما بیشتر نظر بنده را تائید می‌کند آیا آن کسی که از یک دهی می‌آید آیا او یک طبیب در بهداشت است، ممکن است سواد هم نداشته باشد اما آنکه از خود شهر می‌آید لااقل آقای دکتر رهنمود یبمنظور جنابعالی نزدیکتر است و اینجا نگذاشته‌اند معتمد شهر باشد (صحیح است) افرادیکه اینجا انتخاب می‌شوند باید یک قدری اطلاعات داشته باشند خیلی بیگانه نباشند من از فمایش شما اتخاذ سند می‌کنم پس این گونه افراد صالح و واجد شرایط در در شهر بیشتر پیدا می‌شوند تا در اقصی نقاط بلوکات آنها از اطراف و از بلوکات و از بخشها آن شرایط لازمه را کمتر دارند بنابراین باز مصرا تقاضا می‌کنم توجه بیشتری بفرمائید در این انجمن دو نفر از اهالی شهر را راه بدهند بعنوان معتمد تا این انجمن تکمیل باشد اینکه میفرمائید بنده اصرار دارم معتمد محلی در شهر باشد این نفی آن قسمت دیگر را نمی‌کند اینجا نوشته شده است که از بلوکات دو نفر باشد، سه نفر باشد بسیار خوب خیلی پسندیده است همانطور که جناب آقای روحانی فرمودند این یک پیشنهاد بسیار خوبی است و در قانون هم جا داده شده است اما اینکه یه اصرار شهر را محروم بکنیم و از اهالی شهر یک یا دو نفر د راین انجمن نباشد بنده بهیچوجه قانع نشدم و به پیشنهاد و عقیده خودم باقی هستم بقیه موکول است به رای نمایندگان محترم.

رئیس - آقای پروین پیشنهادتان را مرحمت بفرمائید.

فضل الله پروین – بنده در شور اول پیشنهاد دادم (یکی از نمایندگان – در شور دوم نمی‌توانند پیشنهاد بدهند).

رئیس - چون د رشور اول پیشنهاد داده‌اند و در کمیسیون هم حاضر شده‌اند حالا هم می‌توانند همان پیشنهاد را بدهند.

روحانی – اجازه بفرمائید با توضیحی که آقای معاون وزارت بهداری می‌دهند شاید رفع اشکال ایشان بشود.

رئیس – آقای دکتر شفیع امین بفرمائید.

دکتر شفیع امین – در اطراف این لایحه می‌خواستم باستحضار همکاران محترم برسانم که د راجرای قانون واگذاری کارهای فرهنگی و بهداری به مردم بنظر بنده این لایحه و این اصلاحاتی که د راین قانون شده بهترین خدمتی است به بهداری و بهداشت شهرستانها و استانها مخصوصا بخشها، شاهنشاه بزرگ ما علاقمند بکلیه قسمتهای این مملکت هستند مخصوصا فرهنگ و بهداری که بیشتر در دهات و قصبات و جاهای دور افتاده مملکت به نحو بهتری اجرا شود بنده حس می‌کنم که همکار محترم جناب آقای پروین از نتیجه این کار زیاد مستحضر نیستند در کمیسیون صحبت شد در حدود ۸۰ محل یعنی شهرمتان و بخش و مرکز استان انجمن بهداری تشکیل شده و عملا دیدیم که نتیجه این کار برای رفاه حال بخش نشینان و دهات بسیار خوب بوده است در تبریز ما انجمن بهداری داریم بانظر جناب آقای پروین که می‌فرمایند از بخشها معتمدین محل و نماینده تعیین به اشکال بر می‌خورند خوشبختانه ما به اشکال بر نخوردیم (دکتر الموتی – انتخاب معتمدین محل از بخشها لازم است چون یک شهرستان تشکیل می‌شود از مردم بخش و نباید مردم بخش را محروم کرد) نخیر محروم نکردند و برای انتخاب معتمدین اگر بخشها بیش از سه بخش باشد شهرستان تبریز ۷-۸ بخش است نمایندگان این بخشها آمدند نشستند خودشان سه نفر را انتخاب کردند و نتیجه بسیار خوب هم گرفتند بنظر بنده خواسته ملت ایران و اساس مشروطیت ما که انجمنهای ایالتی و ولایتی و انجمن شهر است این انجمن بهداری بهترین خدمت ه بهداشت و درمان مردم است نتیجه‌ای هم که گرفته این بسیار خوب است. نظر جناب آقای پروین تامین است یعنی از یک عده که دعوت می‌شوند ا زمعتمدین بخشها اینها با نظر خودشان یا از خودشان آنهایی که می‌توانند هر ۱۵ روز یک مرتبه به شهر بیایند و یا آنهایی که اهل آن بخش هستند و تماس مستقیم با آن بخش دارند و در شهر ساکن هستند انتخاب می‌شوند و خیلی هم مرتب و منظم حاضر شده‌اند یکی هم فرمودند در خیلی از شهر‌ها انجمن شهر نیست اگر انجمن نیست شهردار هست پزشک آزاد نیست مدیر عامل شیرو خورشید هست و در جمائیکه طبیب آزاد نباشد رئیس فرهنگ هست این است هم برای شهر‌ها و هم برای بخشها عملا دیده‌ایم و نتیجه بسیار خوب گرقته‌ایم معتمدین بخشها با کمال راحتی آمده‌اند و این قانون اجرا شده است و تصوز می‌کنم جناب آقای پروین همکار محترم زیاد ناراحت نباشند ما هم از شهرستان آمده‌ایم علاقمند هستیم که کارهای قصبات و دهات از نظر راه سازی، از نظر فرهنگ از نظر عمران و آبادی و از نظر بهداری و بهداشت تامین شده باشد خواسته شاهنشاه ما این است خواسته و میل و علاقه ده نشینان و شهر نشینها هم همین است و با این قانون و با این اصلاحاتی که شده تامین می‌شود و همکاران بنده باید ناراحت نباشند چون عملا دیدیم که نتیجه خوب گرفتیم. تشکر می‌کنم.

رئیس - آقای دکتر مرشد.

دکتر مرشد (معاون وزارت بهداری)- بنده از هدایت و تذکر نمایندگان محترم منتهای استفاده را در کمیسیون و در جلسه مجلس شورا کردم یادداشت کردم جناب آقای پروین در کمیسیون تشریف داشتند و خدمتشان توضیح داده شد که منتهای علاقه وزارت بهداری این است که همانطور که نمایندگان محترم اظهار علاقه فرمودند بخشها درسرنوشت خودشان در امور بهداری دخالت داشته باشند (صحیح است) بهمین جهت هم پیش بینی شده سه نفر از معتمدین بخشها مطابق اساسنامه‌ای که برایشان تهیه کردم شرکت کنند اجازه بفرمائید ماده چهار اساسنامه را بنده بخوانم فرماندار با مشورت رؤسای انجمن شهر و بخشهای مربوطه البته در صورت وجود اننجنهای بخشها، فرماندار با رئیس انجمن شهر و رؤسای انجمن بخشهای مربوطه مشورت بکند و اینها بین خودشان یک عده معتمدین محلشان را حتی پیشنهادی هم جناب آقای روحانی در کمیسیون فرمودند و بنده بهشان قول دادم که رعایت می‌شود و اینها بین خودشان یک عده معتمدین محلشانکه حتی ممکن است در شهر ساکن باشند انتخاب اینکه فرمودند ممکن است نتوانند بیایند ممکن است یک نفر اهل یکی از بخشهای اراک باشد و در شهر اراک هم ساکن باشد آن بخش رای می‌دهد و آن شخص رامعتمد خودش معین می‌کند و آنها بین خودشان سه نفر نماینده تعیین می‌کنند که در آن انجمن عضو باشند و همانطور که نمایندگان محترم قبلا توضیح دادند چندین نفر از شهر هستند شهروبخش را از هم جدا نمی‌کنیم انهائی هم که مال بخش هستند البته علاقه به شهر خودشان دارن دو شهرو بخش که از هم جدا نمی‌تواند باشد از تذکرات دیگری که جناب آقای پروین و نمایندگان محترم اینجا دادند خیلی تشکر می‌کنم اولا در تبصره یک همانطور که پیشنهاد فرمودند که در سطر سوم کلمه (بعضی) اضافه است فکر می‌کنم (بعضی) را حذف باید کرد و نسبت به پیشنهاد جناب آقای روحانی با اظهار تشکر در تبصره سه همانطوری که فرمودند (که) زاید است تبصره سه سطر چهار عبارت اینطور می‌شود بعد از متعذرالمصرف (به انجمن بهداری اختصاص داده شود) و اما راجع به تبصره چهار که جناب آقای پروین تذکر فرمودند منظور اینست که اگر انجمن شهر وجود نداشته باشد بالاخره باید یکنفر از طرف انجمن شهر یا قائم مقام آن که وزارت کشور است یک نفر را تعیین می‌کند که اگر قرار شد عوارضی برای بهداری انجمن شهر تصویب بکند وزارت کشور کشور بقائم مقامی انجمن شهر تصویب بکند و اما همانطوریکه خدمت نمایندگان محترم عرض شد در کمیسیون هم بنده عرض کردم د رحدود ۸۰ انجمن بهداری که تا حالا داریم و ارزش یابی کارشان را مقایسه می‌کنیم بسیارنتیجه مثبت و خوب داده جای امیدواری است بنده همین هفته گذشته در خدمت جناب آقای دکتر قراگزلو نماینده محترم برای افتتاح بیمارستان کامکار که یکی از اشخاص خیر قم ساخته و آنرا به بهداری هدیه کرده است رفتیم و بازدیدکردیم و نتایج واگذاری کار مردم بمردم را در همانجما دیدیم (دکتر قراگزلو – کاملا صحیح است) آقایان هم استدعا استدعا می‌کنم به شهرستانهائی که انجمن تشکیل شده است تشریف ببرند و ببینند و استثناء همه جا هست غیر از یکی دوتاهمه خوب کار کرده‌اند این است که بنده استدعا می‌کنم که اگر ممکن است جنا ب آقای پروین پیشنهادتان را پس بگیرید (مهندس صائبی یکی دوتا بد است ؟)عرض کردم از یکی دوتا راضی نبودیم بقیه آنها بسیارخوب کار کرده‌اند.

رئیس – آقای مجید محسنی.

مجید محسنی – بنده یک توضیح مختصری می‌دهم و آن این است که همانطور که نوشته شده سه نفر معتمد از بخشهای شهرستان دعوت می‌شوند یعنی سه نفر از بین تمام معتمدین بخشها انتخاب می‌شوند این شهرستان خودش هم بخش دارد و این را توجه بفرمائید مثلا دماوند درست است که از فیروزکوه دعوت می‌کند از رودهن دعوت می‌کند از کیلان دعوت می‌کند ولی خود دماوند بخش دارد بخشدار دارد و یکی از کسانی هم که دعوت می‌شوند معتمد خود دماوند است (صحیح است) بنابراین معتمد از خود دماوند هم تعیین می‌شود.

رئیس -آقای پروین پیشنهادی دارید لطف بفرمائید.

پروین – بنده با توجه باحترامیکه بتمام آقایان بخصوص باین عده آقایانیکه توضیح دادند دارم و میل دارم طوری باشد که کار هم زود بگذرد معذلک تا یک چیز را بطور قطع و یقین خودم معتقد نباشم یا یک استدلالی که بمن بقبولاند محال است که تسلیم بشوم زیرا وقتی منطق بنحوی است که می‌شود که آن منطق را ابراز کرد امکان ندارد مجامله و پرده پوشی کنم با اینکه آقایان هم پیشوا و استاد بنده هستند بهیچوجه قانع نشدم که یک انجمن در شهر باشد ودر این انجمن از اهالی آن شهر نباشد اینکه میفرمائید نمایندگان بخشها مقدم هستند کاملا اقرار دارم کاملا تصدیق دارم بخشها مقدم هستند بر شهر زیراکه تعداد آنها بیشتر است و آنها هم باید زودتر برخوردار بشوند از سایر مزایائی که برای مردم هر منطقه است آقایان خیال نظر بنده این است که معتمدین بخشها نباشند خیر مال بخشها هم باید باشد اما مال شهر هم باید باشد زیرا که در یک انجمن وقتی که تشکیل می‌شود از اهالی آن شهر باید شرکت داشته باشند به بنده بقبولانید که رئیس انجمن یا شهردار یا مدیر عامل شیرو خورشید یکی از اهالی شهر است این را بنده قبول ندارم زیرا که اهالی شهر (با استدلال عرض می‌کنم) وقتی انجمنی در شهر وجود ندارد که رئیس انجمنباشد شهردار یک نفر آدم خارجی است ا زتهران مامور می‌شود لااقل از تجا راصناف معتمدین اهالی محل یک نفر را شرکت بدهید و بانجمن راه بدهید بنده در دفعه قبل پیشنهاد کردم که از اهالی شهر چرا انتخاب نشوند چون فعلا شور دوم است و دو مرتبه نمی‌شود پیشنهاد داد بنده هم همان پیشنهاد را تکرار کردم و در اینجا نوشتم از اهالی شهر سه نفر در این انجمن عضویت داشته باشند حالا اگر یک انجمنی را باین ترتیب که عرض کردم رای دادید کامل است والا دارای نواقصی می‌باشد بنده دیگر عرضی ندارم و رای با آقایان است (احسنت).

رئیس – پیشنهاد آقای پروین خوانده می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

پیشنهاد می‌کنم که در قسمت ۶ بند الف ماده اول نوشته شو د سه نفر معتمدین بخشهای هر شهر.

رئیس – آقای روحانی مخالفید ؟ بفرمائید.

روحانی – جناب آقای پروین بنده بجنابعالی خیلی احترام می‌گذارم چون مردی هستید واقع بین ولی خیلی متاسفم د راین کار یک اختلاف سلیقه‌ای داریم اصولا این کلمه معتمد را فکر بفرمائید در این شهر اراک که هفتاد هزار جمعیت دارد بچه صورت بوجود آمده این یک کلمه ایست یک لغتی است یک سابقه ایست که د رقدیم که این تشکیلات قانونی انجمنها بصورت انتخابات عمومی بوجود نیامده بود بطور طبیعی د رهر اجتماعی یک فردی روی سوابق روی کارهایشک مورد اعتماد مردم یک جامعه قرار میکرفت و رویه حکومت هم این بود که از اشخاصی که در طول زمان طرف اعتماد مردم قرار می‌گرفتند از آنها نطر میخواستندو از آنها کمک می‌گرفتند در آن زمان یک چیزهایی در ذهن ما باقی مانده که آنها را مخلوط می‌کنیم با وظایفی که طبق قوانین موجود داریم امروز برای اتحاد هر احتماعی برای برتری دادن هر فردی بر فرد دیگر یک نظاماتی باید باشد اگر شما بیائید بفرمائید د رمملکت یک قانونی هست که چند نفر را مردم بنام معتمد مردم بیایند رای بدهند انتخاب بکنند بنده صددرصد تسلیم رای شما هستم اصلا رئیس انجمن ضهر را هم بردارید مدیر عامل شیرو خورشید راهم بردارید بنده می‌گویم آن سه نفر معتمد را که فرمودید بنده خودم مامور وزارت کشور بودم فرماندار سه نفر را دعوت خواهد کرد به نام معتمد (پروین – از بلوکات چطور انتخاب می‌کنید ؟) و اما به بلوکات قانون انجمن ده داریم د رهر ده مردم یک انجمن دارند انجمنهای ده انجمن عمرانی بخش تشکیل می‌شود و انجمنهای بخش جمع می‌شوند معتمدین خودشان را تعیین می‌کنند شما همه چیز را می‌خواهید بگوئید نیست پس معتمد راهم بگوئید نیست اگر هیچ یک از آنها نباشد همان آقای رئیس بهداری کارش را انجام می‌دهد همانطور که تا حالا انجام می‌داد ما انجمنی می‌خواهیم بوجود بیاوریم و باید بوجود بیاوریم چرا بوجود نیاوریم باید کار مردم بمردم واگذار شود این کار بمصلحت مملکت است بمصلحت مردم است امر است امر صحیح است پس باید انجمن شهر را تشکیل بدهیم رئیس انجمن طرف اعتماد مردم است شیرو خورشید برای کمک به مردم بوجود می‌آید آنوقت علاوه براین مسائل با توضیحاتی که آقای معاون وزارت بهداری دادند که وزارت کشور بقائم مقامی انجمن می‌تواند یک نفرمعتمد از اهالی انتخاب بکند نظر جنابعالی تامین است علاوه بر این با توضیحاتی که آقای محسنی دادندو صحیح هم هست چون د رمرکز هر شهرستان یک بخش حومه‌ای هم هست از دهات وصل بشهر آن هم دعوت می‌شود بنابراین معتمدی از آن بخش می‌آید بنده بیش از این عرضی ندارم وقت هم اجازه نمی‌دهد (صحیح است).

رئیس - نظر دیگری نسبت به پیشنهاد آقای پروین نیست ؟(اظهاری نشد) رای می‌گیریم به پیشنهاد آقای پروین خواهش می‌کنم خانم‌ها و آقایانیکه موافقند قیام بفرمایند (فقط خود آقای پروین برخاستند) تصویب نشد به ماده اول با اصلاحات عبارتی که شد که یکی حذف “ که “و یکی هم حذف “ بعضی “رای می‌گیریم خانمها و آقایانیکه موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده سوم – در شهرستانی که این قانون بمورد اجرا درمیآند انجمن بهداری بهر طریق و نحوی که مقتضی بداند ترتیب انجام معاملاتو مصرف و نظارت بر مخارج وعواید را را خواهد داد وزارت دارایی دخالتی بر عواید و مخارج مذکور نخواهد داشت.

رئیس – نسبت به این ماده نظری نیست ؟(اظهاری نشد) به ماده سوم رای می‌گیریم خانهاو آقایانیکه با این ماده موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد کلیات آخر مطرح است.

آقای پروین.

فضل الله پروین – بنده بسیار متاسف شدم که این پیشنهاد مستدل خیلی محکم و حسابی بنده به تصویب نرسید وجز اظهار تاسف چیز دیگری ندارم ولی تصور می‌کنم که این متن عرایض بنده مورد قبول آقایان ممحترم بود ولی از آنجائی که جا دادن آن در شور دوم این لایحه اشکال داشت لازم بود که این قانون زودتر بگذرد مورد قبول واقع نگردید البته این انجمنها بسیار بسیار مفید است و خوب بود که یک حرف مستدل را به او عنایت فرموده باشید علی ای حال امیدوارم انجمنی که باین ترتیب تشکیل می‌شود به درد مردم بخورد وظایف خویش را بنحو احسن انجام دهد و بخصوص از وزارت بهداری تقاضا دارم که توجه بیشتری د رموقع تشکیل این انجمن‌ها بکنند و آنها را حمایت و راهنمائی کنند تا بتوانند وظایف خود را انجام بدهند.

رئیس – اقای کیهان یغمائی.

کیهان یغمائی – بحمدالله بسیار لایحه مفیدی بود و با همت نمایندگان محترم تصویب شد ولی یک مطلبی که لازم است جناب آقای معاون وزارت بهداری توجه می‌فرمودند این است که بنده در خارج شنیدم کمیسیون د رمورد تقسیم درآمد به قسمتهای دارو ودرمان و نحوه آن به طور یکنواخت د رتمام کشور نظر داده است د رصورتیکه دراین لایحه چنین چیزی پیش بینی نشده است خوبست جناب آقای دکتر مرشد معاون پارلمانی وزارت بهداری این را صریحا بفرمایند تا بنده خیالم راحت بشود.

دکتر مرشد (معاون وزارت بهداری)-نظر جناب آقای کیهان یغمائی د راساسنامه و آئین نامه یی که تنظیم می‌شود رعایت می‌شود (احسنت).

رئیس – آقای مجید محسنی.

مجید محسنی – بنده خواستم عرض کنم که نظر جناب آقای پروین در این جلسه د رحقیقت تامین شده و رد نشده است.

رئیس – رد شد.

مجید محسنی – بلکه با نوشتن این کلمه معتمدین بخش د راین لایحه با نوضیحی که بنده دادم و جناب آقای دکتر مرشد دادنداز تمام بخشها معتمدینش دعوت می‌شوند همانطور که در دماوندما عمل کردیم ببخش دماوند و بخش حومه دماوند اطلاعات دادیم معتمدینش آمدندو در انتخاب معتمدین انجمن بهداری شرکت کردند این است که در حقیقت معتمد شهر ا زقلم نیفتاده بخصوص با این مذاکراتی که شدو درصورت مجلس ثبت شده و همه گفتند که معتمدین بخشهای حومه شهر هم شرکت می‌کنند رفع اشکال آقای پروین هم شد و معتمد بخش شهر هم هست.

پروین – بسیار تشکر دارم و خیلی خوشوقت شدم که هست.

رئیس –آقای فولادوند.

فولادوند – بنده از مقام معظم ریاست تشکر می‌کنم که اجازه فرمودند در کلیات دو کلمه‌ای که مطمح نظر خود چاکر است به عرض مجلس محترم برسانم بنده اعتماد کامل به دستگاه کنونی وزارت محترم بهداری دارم و موقعیتی است برای تقدیس زحمات این دستگاه از مقامات وزارت گرفته بپائین و به جناب آقای دکتر مرشد هم بحق ارادت و احترام کامل دارم از نظر وظایف خدمتی که در این وزارتخانه انجام می‌دهند د رکلیات این لایحه بسیار مفید بنده یک مطلبی را امروز تکرار می‌کنم این را بنده یادم هست سابقا هم پشت این تریبون عرض کردم و آن اینستکه د رهر جا و بهر عنوانی ما کار به دست مردم می‌دهیم یک کار صحیحی انجام می‌شود ولی ممکن است خدای نخواسته در عمل بواسطه حسن اعتماد دولت آن نتیجه مطلوب حاصل نشود بدین معنی که همین معتمدینی که الان بحثشان بود میان جناب آقای پروین وآقای روحانی بدبختانه تاکنون معتمدین سابق این امتحان را داده‌اند که اینها همان غلام سیاهی هیتند که بچه‌ها را می‌خواهند تسکین بدهند که د رآغوش من هستی و نترس، ظریفی می‌آید و می‌گوید این از خودت می‌ترسد این حقی را که باصطلاح بمردم اعطاء میفرمائید نبایستی در اثر حسن اعتماد زیادی دولت طوری اعطاء بشود که باز عده شیادی که الان هستند و بنده می‌شناسم دور هر بساطی تار عنکبوت دزدی مال مردم و مال دولت را به سرعت میگسترانند باز اینجا می‌آیند و پولهایی که مردم و دولت می‌دهند بنفع جیب خودشان جمع می‌کنند و باز دولت به نتیجه‌ای که منظور اولیه خودش که خدمت بمردم ولایات و خدمت بمردم مملکت است بآن منظوز نائل نشده باشد اینستکه استدعای مکرر بنده و یقین دارم عموم نمایندگان محترم اینستکه تمنی داریم در اعطاء این اختیاراتو طرز انتخاب این انجمنهائی که می‌بایستی ناظر و حافظ بیت المال مردم باشند و عملشان باعث این بشود که مردم ممنون از این اقدام دولت بشوند در اعطای این اختیارات و د رانتخاب مردمی که وارد این انجمنها می‌شوند بی اندازه سختگیرو بی رحم و در عین حال عادل و دقیق باشند دیگر عرضی ندارم.

رئیس – نظر دیگری نیست ؟(عرضی نشد) به لایحه رای می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- اخذ رای نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع باجازه دریافت ۷۳ میلیون دویچ مارک از آلمان و ابلاغ بدولت

۶- اخذ رای نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع باجازه دریافت ۷۳ میلیون دویچ مارک از آلمان و ابلاغ بدولت

رئیس – لایحه‌ای است که از مجلس سنا رسیده قرائت می‌شود و نسبت بآن باید با ورقه اخذ رای شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

گزارش کمیسیون شماره ۴ مربوط بلایحه قانونی تحصیل مبلغ ۷۳ میلیون دویچ مارک ا زدولت جمهوری آلمان غربی که ضمن مرقومه ۱۳۳۷-۱۳۴۳/۷/۲۱ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده است د رجلسه روز دوشنبه دوم آذر ماه ۱۳۴۳ مطرح و یک فوریت برای آن پیشنهاد گردید بدوا فوریت و بعدا لایحه مزبور بتصویب مجلس رسید اینک لایحه مزبور بضمیمه ایفاد می‌شود.

رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی.

قانون تحصیل مبلغ ۷۳ میلیون دویچ مارک وام از دولت جمهوری آلمان غربی

ماده واحده – بدولت اجازه داده می‌شود بمنظور تامین هزینه طرح عمرانی و آبیاری از سد سفیدرود و تامین برق منطقه گیلان قرارداد مربوط بتحصیل ۷۳ میلیون دویچ مارک از مؤسسه کردیت آنشتالت فورویدر آف باو Kredit anstalt fur weider auf bau دولت جمهوری آلمان و همچنین قرارداد داوری مربوط را که متن فارسی وآلمانی و انگلیسی آن پیوست است امضاء و مبادله نموده و بموقع اجرا بگذارد.

لایحه قانونی بالا مشتمل بر ماده واحده د رجلسه روز دوشنبه دوم آذر ماه یکهزارو سیصدو چهلو سه شمسی بتصویب مجلس سنا رسید.

رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی.

رئیس – این لایحه عینا بهمان ترتیبی که در مجلس شورای ملی بتصویب رسیده در محلس سنا تصویب شده است و حالا با ورقه نسبت بآن رأی می‌گیریم.

(اسامی نمایندگان بوسیله منشی بترتیب آتی اعلام و در نطق اخذ رأی بعمل آمد).

مهندس جلالی – دکتر یزدان پناه – مهندس ریاحی- دکتر کلالی – خواجه نوری – دکتر امین بوشهری – دکتر خطیبی – موسوی ماکوئی – روستا – دکتر اعتمادی – صفی پور – دکتر مهندس بهبودی – مهندس عطائی – خانم ابتهاج سمیع ی- خانم جهانبانی – کشفی – رضوی – دکتر رضوانی – مرادی – قراچورلو – دکتر حکیم شوشتری – مهندس صائبی – سیفی – مهندس کمانگر – بانو دکت رپارسای – مهندس ریاضی – دکتر اسفندیاری – محدث زاده – نیری – دکتر قراگوزلو – کسرائی- دکتر رهنمودی – میر افضل – دکتر کیان – مهندس ارفع- پروین – البرزی – شاخوئی – پاک ذات – نیاکان – دکتر مبین – دکتر رمضانی – ویلیام ابراهیمی ذبیحی- زرگر زاده – ضابطی – حکمت یزدی – ریگی – روحانی – دکتر بقائی – یزدی – بانو دکتر دولتشاهی – هیراد – جهانگیری - دکتر زعفرانلو – ساگینیان – صائب – مهندس جلالی نوری – نصیری- ظفر – دکتر ضیائی – دکتر عدل طباطبائی – مصطفوی نائینی – دکتر حسینی – مهندس معینی – فخر طباطبائی – مبارکی – جهانشاهی – حقشناس – دکتر امامی خوئی- صارق احمدی - پژند – طالب زاده رودسری – رجائی – مجید موسوی – مهندس برومند – دکتر مهدیزاده – پزشکی – دکترفربود – دکتر موثقی – دکتر معتمدوزیری – مهندس پروشانی – مهندس معینی زند – بالاخانلو – مهندس کیا- شیخ الاسلامی – دکتر صاحب قلم – پاینده – میرهادی – سرتیپ پور – امینی خراجی – حبیبی – امام مردوخ – شکیبا – علی مرادی- امیر احمدی – اولیاء – تهرانی- رهبر – دکتر اسدی – متولی باشی – مرتضوی – مهندس عدلی – مهندس مجتهدی – ثامنی – اسدی سمیع – کلانتر هرمزی – رامبد – دکتر یگانگی – سرتیپ حکمیمیان – طهماسبی – سعید وزیری – احتشامی – دکتر نجیمی – مهندس زرآور – سر لشگر نکوزاد – کیهان یغمائی – کورس- دکتر پور هاشمی – فولادوند – پورادبی – نوربخش – سعید حکمت – بهادر ی- قاسم مرادی – تبریزی – باغمیشه – فهیمی – مهندس انصاری – صدری کیوان – زهتاب فرد – دکتر مدنی – دکتر صالحی – دکتر مهذب – دکتر الموتی – محسنی مهر – مهندس مالک - مهندس صدقیانی – دکتر سعید – مهندس آصفی – دمتر وحیدنیا.

(آرأء مأخوذه شماره شده نتیجه بقرار زیر اعلا م گردید).

• آرأء موافق ۱۳۶ رأی.
• مخالف ۲رأی.
• ورقه سفید بعلامت امتناع ۸ برگ.

رئیس – لایحه با ۱۳۶ رأی موافق بتصویب رسید بدولت ابلاغ می‌شود.

موافقین:

دکتر سعید – بوشهری – دکتر مهذب – دکتر رضوانی – دکتر الموتی – رامبد – صفی پور – مصطفوی نائینی – محدث زاده – ملکشاه ظفر – غلام نیاکان البرزی- حقشناس -بانو تربیت – شاخوئی – روحانی زرگر زاده – امام مردوخ – رهبر – دکتر یگانگی – دکتر کیان – منولی باشی – مهندس مجتهدی – ادیب سمیعی – میرهادی – صائب – دکتر مدنی – مهندس جلالی نور ی- ریگی – دکتر شفیع امین – حکمت یزدی – ثامنی – مهندس ارفع- دکتر معتمد وزیری – دکتراسفندیار ی-دکتربقائی یزدی – ذبیحی سلطان احمدی – ویلیام ابراهیمی –بانو دکتر دولتشاهی – کشفی – بالاخانلو – حید رصائبی – علی مرادی – مهندس عطائی – دکتراعتمادی موسوی ماکوئی – روستا – دکترخطیبی –دکتر یزدان پناه خواجه نور ی- مهندس ریاحی – مهندس جلالی – بانو ابتهاج سمیعی – مهندس بهبودی – بانو جهانبانی – قراچولو – بانو دکتر پارسای – مهندس ریاضی – دکتر رهنوردی – پروین – دکترقراگزلو – امیر احمدی – کورس – مهندس زرآور – قاسم مرادی - دکتر نجیمی – احتشامی – نصیری – مهندس حسن صائبی – باغمیشه – دکتر موثقی – مهندس کمانگر – موسوی – دکتر زعفرانلو – ضابطی – پاک ذات – مبارکی – طالب زاده رودسری- مهندس پروشانی – دکتر امامی خوئی – کسرائی- نیری -جهانشاهی – رجائی – دکتر مهدی زاده – شیخ الاسلامی – دکتر صاحب قلم – مهندس برومند – دکتر فربود – ساگینیان – مرتضوی – هیراد – دکتر عدل طباطبائی – اولیاء – تهرانی – حبیبی – دکتر ضیائی – مهندس معینی – مهندس کیا – جهانگیری – دکتر حسینی – صدری کیوان – قلعه جوقی – تبریزی – سیفی – پور ادبی – مهندس آصفی – نور بخش – فهیمی – سعید وزیری -زهتاب فرد- لفوطی – فولادوند –سرتیپ پور – فخر طباطبائی – مهندی صدقیانی – توسلی – مهندس معینی زند – مهندس انصار ی- محسنی مهر – مهندس مالک – شکیبا – پزشکی – دکترحکیم شوشتری – پاینده – صالحی – کلانتر هرمزی – امینی خراجی – مهندس عدلی – کیهان یغمائی – طهماسبی – سرتیپ حکیمیان – غلامرضا بهادری – سرلشکر نکوزاد.

مخالفین:

آقایان :طباطبائی – دکتر مبین.

• ورقه سفید بی اسم بعلامت امتناع – هشت برگ.

- اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی و ابلاغ بدولت

۷- اخذ رأی نهائی و تصویب لایحه قانونی واصله از مجلس سنا راجع به تأمین اعتبارات عمرانی و عمومی و ابلاغ بدولت

رئیس – لایحه دیگر یاز مجلس سنا رسیده است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ریاست محترم مجلس شورای ملی

لایحه شماره ۳۳۳۴۸-۱۳۴۳/۹/۳ دولت راجع بتأمین اعتبارات عمرانی و عمومی که طی شماره ۴۷/۲۰۵۶۳ ل ق ۱۳۴۳/۹/۳ از آن مجلس محترم بمجلس سنا ارسال شده بود در جلسه روز دوشنبه هفتم آذرماه ۱۳۴۳ مطرح و عیناً بنصویب مجلس سنا رسید اینک لایحه قانونی مزبور بضمیمه ارسال می‌شود.

رئیس مجلس سنا – مهندس شریف امامی.

رئیس – این لایحه عیناً به همان ترتیبی که در مجلس شورای ملی نصویب شده بو د بتصویب مجلس سنا رسیده است و حالا نسبت به آن با ورقه اخذ رأی می‌شود (کیهان یغمائی – بفرمائید اصل این لایحه را قرائت بفرمایند) لزومی ندارد عیناًدر جلسه سنا تصویب شده همان لایحه ایست که در جلسه چند روز پیش در مجلس تصویب شد (اسامی نمایندگانبترتیب آتی وسیله منشی اعلام و در محل نطق اخذ رأی بعمل آمد).

مهندس کمانگر – مهندس عدلی – مهندس ریاحی – دکتر زعفرانلو – رضوی – دکتر کلالی – خواجه نوری – دکتر امین – صفی پور – مرتضوی – موسوی – روستا – مصطفوی – رهبر- مهندس عطائی – روحانی – مهندس صدقیانی – دکتر ضیائی – بانو ابتهاج سمیعی – بانو دکتر دولتشاهی – بانو جهانبانی – بانو تربیت – امیر احمدی – مهندس صائبی – حقشناس – باغمیشه – بانو دکتر پارسای – مهندس زیاضی – مهندس کیا – دکتر اسفندیاری محدث زاده – موسوی – مهندس پروشانی- ریگی – مهندس ارفع – پروین – شاخوئی – البرزی – لفوطی – پاک ذات – نیاکان – هیراد – دکتر صاحبقلم – ویلیام ابراهیمی – متولی باشی – پژند – مبارکی- دکتر عدل طباطبائی مهندس برومند – دکتر یزدان پناه – دکتر سعید – توسلی – دکتر رضوانی – مرادی – اهری – دکتر فربود – پزشکی – مهندس معینی زند – دکتر کیان – میر هادی – امینی خراجی – بو شهر ی- صائب – قلعه جوقی – اولیاء – دکتر مدنی – محسنی مهر – دکتر یگانگی – سرتیپ حکیمیان – سرلشکر نکوزاد – بالاخانلو – سرتیپ پور – دکتر بقائی یزدی – کورس – کشفی – حبیبی – نوربخش – بهادری – دکتر معتمد وزیری – قاسم مرادی – تبریزی – فهیمی – طالب زاده – رودسری – مهندس مالک – طهماسبی – مهندس انصاری – صدر کیوان – مرتضوی – حکمت یزدی – دکتر حکیم شوشتری – دیهیم – کسرائی – مهندس آصفی – سعید وزیری- احتشامی – مهندس جلالی – دکتر مهدی زاده – زر آور – دکتر نجیمی – ثامنی – مهندس مجتهدی – اسدی سمیع – ادیب سمیعی – پور ادبی – دکتر صالحی – دکتر مهذب – هرمزی – مهندس معینی – صادق احمدی – دکتر الموتی – دکتر موثقی – کیهان یغمائی – تهرانی – دکتر رهنورد ی- فولادوند – مهندس جلالی نوری – دکتر قراگزلو – نیری – شیخ الاسلامی – شکیبا – نصیری – دکتر اعتماد ی- مهندس بهبودی –دکتر خطیبی – رجائی – زرگر زاده.

(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه بقرار زیر اعلام گردید)

• آراءموافق ۱۲۲ رأی
• آراء مخالف ۱ رأی
• آراء ممتنع ۲ رأی

رئیس – لایحه با ۱۲۲ رأی موافق تصویب شد بدولت ابلاغ می‌شود.

موافقین:

کورس – کمالوند – مهندس مالک – پروین – ضابطی – امینی خراجی – کشفی – دکتر قراگزلو – علی مرادی – غلام نیاکان – مهندس برومند – نیری – حکیمیان دکتر معتمد وزیری – میرهادی -نکوزاد – بوشهری – حبیبی – توسلی – تبریزی – دکتر رضوانی – تهرانی – دکتر فربود – مهندس انصاری – پزشکی – مهندس عدلی - فهیمی- دکتر اعتمادی- مهندس ارفع- دکتر یگانگی- مبارکی- ادیب سمیعی- دکتر صالحی- ثامنی- مهندس معینی- کلانتر هرمزی- مهندس زرآور- مهندس جلالی- دکتر نجیمی- دکتر حکیم شوشتری- احتشامی- نوربخش- دکتر مهدی‌زاده- دکتر بقائی یزدی- پورادبی- سعید وزیری- دیهیم- مهندس آصفی- محسنی مهر- رجائی- کسرائی- بهادری- طالب‌زاده رودسری- حکمت یزدی- هیراد- ذبیحی سلطان احمدی- دکتر مدنی- مرتضوی- طهماسبی- صدری کیوان- دکتر الموتی- جهانشاهی- فولادوند- مهندس بهبودی- پاک‌ذات- لفوطی- دکتر خطیبی- دکتر موثقی- دکترصاحب قلم- قلعه جوقی- شکیبا- دکتر یزدان پناه- صائب- مهندس معینی زند- محدث‌زاده- زرگرزاده- دکتر کیان- اهری- اولیاء- بانو ابتهاج سمیعی- امیر احمدی- دکتر عدل طباطبائی- نصیری- مهندس پروشانی- صائبی- مهندس کیا- بانو جهانبانی- حقشناس- بانو دکتر دولت‌شاهی- بانو دکتر پارسای- دکتر حسینی- مهندس ریاضی- بانو تربیت- دکتر سعید- روحانی- دکتر زعفرانلو- مهندس ریاحی- مهندس عطائی- دکتر ضیائی- دکتر کلالی- خواجه نوری- پژند- رضوی- دکتر شفیع امین- روستا- مصطفوی نائینی- رهبر- مهندس صدقیانی- صفی‌پور- مهندس جلالی نوری- دکتر مهذب- موسوی ماکوئی- مهندس کمانگر- دکتر رهنوردی- متولی‌باشی- باغمیشه- مهندس مجتهدی- موسوی- ریگی- قاسم مرادی- مهندس صائبی.

مخالف- آقای بالاخانلو.

ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع- دو برگ.

- شور دوم تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به واگذاری یک قطعه زمین دولتی به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و ارسال به مجلس سنا

۸- شور دوم تصویب گزارش کمیسیون دارایی راجع به واگذاری یک قطعه زمین دولتی به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران و ارسال به مجلس سنا.

رئیس- شور دوم گزارش واگذاری یک قطعه زمین دولتی به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون قوانین دارایی به مجلس شورای ملی.

کمیسیون قوانین دارایی در جلسه ۲ آذر ماه ۱۳۴۳ به حضور آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی لایحه شماره ۲۸۰۵۵-۲۸/۷/۴۳ دولت راجع به واگذاری یک قطعه زمین دولتی به جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران را که گزارش شور اول آن به شماره ۱۰۶۹ چاپ شده برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد با اصلاحاتی به شرح زی تصویب نمود. انیک گزارش ان را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود از اراضی و ابنیه متعلق به خود (اعم از خالصه و غیره) که مورد احتیاج دستگاه‌های دولتی نباشد برای تأسیسات خیریه و درمانی و امدادی و فرهنگی و ورزشی بدون اخذ بها به هر یک از مؤسسات شیر و خورشید سرخ ایران- سازمان شاهنشاهی و خدمات اجتماعی- سازمان پیش‌آهنگی و تربیت بدنی ایران و شهرداری‌ها با صدور تصویب‌نامه واگذار نماید.

• تبصره- درخواست‌کننده زمین و یا ساختمان موظف است ظرف مدت مناسبی که از سه سال تجاوز ننماید برنامه پیشنهادی خود را به مرجله اجرا درآورد در غیر این صورت اراضی و یا ابنیه مورد انتقال متعلق به ملکیت دولت برگشت داده خواهد شد.

نایب رئیس کمیسیون قوانین دارایی- بدر صالحیان.

رئیس- نسبت به ماده واحده نظری نیست؟ آقای روحانی.

روحانی- شور اول لایح است یا شور دوم؟

رئیس- شور دوم.

روحانی- می‌خواستم یک تذکری بدهم که در صورت جلسه یادداشت بشود که آنها حق فروش، آن را به هیچ‌کس نداشته باشند.

یک‌ نفر از نمایندگان- در تبصره ماده واحده قید شده است.

رئیس- نظر دیگری نسیت؟ (اظهاری نشد)، نسبت به کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، به ماده واحده با وقه اخذ رأی می‌شود.

(اسامی نمایندگان به وسیله منشی به ترتیب زیر اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).

مهندس کمانگر- دکتر زعفرانلو- دکتر کیان- پزشکی- رضوی- دکتر الموتی- مهندس ریاضی- روحانی- دکتر ضیائی- بانو ابتهاج سمیعی- بانو دکتر دولت‌شاهی- بانو جهانبانی- پاینده- مهندس جلال نوری- موسوی- ریگی- مهندس کسرائی – مهندس ارفع- مهندس صائبی- مهندس معینی- دکتر یزدان پناه- توسلی- دکتر فربود- دکترعدل طباطبائی- مهندس برومند- ثامنی- مهندس ریاحی- مهندس مالک- دکتر رضوانی- دکتر مدنی- مهندس بهبودی- مهندس مجتهدی- میرهادی- دکتر صاحب قلم- سعید وزیری- احتشامی- مهندس جلالی- مهندس آصفی- زرآور-دکتر نجیمی- ادیب سمیعی- مهندس پروشانی- حبیبی- محسنی مهر- دکتر یگانگی- طالب‌زاده- رودسری- دکتر شفیع امین- دکتر موثقی- دکتر مهندس بهبودی- حکمت یزدی- بوشهری- مرتضوی- متولی‌باشی- امیر احمدی- صائبی- باغمیشه- حقشناس- صائب- دکتر پورهاشمی- ویلیام ابراهیمی- فولادوند- فضل‌الله پروین- نصیری- دکتر کلالی- شاخوئی- البرزی- لفوطی- پاک‌ذات- نیاکان- هیراد- شیخ‌الاسلامی- دکتر مهدی‌زاده- اسفندیاری- رامبد- صدری کیوان- قراچورلو- صادق احمدی- کشفی- کورس- تیمسار نکوزاد- تیمسار حکیمیان- دکتر حکیم شوشتری- سیفی- محدث‌زاده- دکتر معتمد وزیری- روستا- دکتر اسدی- دکتر وحدنیا- نیری- دکتر قراگزلو- ظفر- دکتر رمضانی- مهندس انصاری- پاینده- تبریزی- امام مردوخ- مبارکی- پژند- ضابطی طرقی- زرگرزاده- ذبیحی- سلطان احمدی- جهانشاهی- میرزاختائی- علی مرادی- اولیاء- تهرانی- فهیمی- رهبر- قاسم مرادی- نوربخش- پورادبی- کیهان یغمائی- بهادری- رجائی- دکتر صالحی- شکیبا- دکتر امامی- دکتر اعتمادی- دیهیم- بانو دکتر پارسای- مهندس کیا- کلانتر هرمزی- صفی‌پور- مهندس عدلی- دکتر سعید.

(آراء مأخوزده شماره شده نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).

• آراء موافق ۱۲۶
• متمنع ۱ برگ.

رئیس- لایحه با ۱۲۶رأی موافق تصویب شد برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

موافقین:

دکتر یزدان‌پناه- دکتر رمضانی- تهرانی- رجائی- حبیبی- مهندس مجتهدی- پزشکی- دکتر ضیائی- پاینده- مهندس برومند- شکیبا- میرهادی- دکتر سعید- دکتر مهدی‌زاده- حق‌شناس- ضابطی- دکتر زعفرانلو- مهندس کمانگر- دکتر الموتی- رضوی- کسرائی- خانم ابتهاج سمیعی- مهندس معینی- دکتر فربود- بانو دکتر دولت‌شاهی- مهندس کیا- رامبد- دکتر کیان- دکتر کلالی- صفی‌پور- دکتر موثقی- دکتر اسدی- ذبیحی- سلطان احمدی- دکتر وحیدنیا- مهندس انصاری- زرگرزاده- جهانشاهی- حسینی- رهبر- امام مردوخ- پژند- نوربخش- طالب‌زاده- رودسری- دکتر اعتمادی- قاسم مرادی- علی مرادی- بهادری- پورادبی- قلعه‌جوقی- دیهیم- فهیمی- دکتر امامی خوئی- صائبی- ظفر- دکتر قراگزلو- روستا- پرویزی- صادق احمدی- حکیمیان- نیری- دکتر معتمد وزیری- قراچورلو- نکوزاد- محدث‌زاده- دکتر اسفندیاری- مرتضوی- احتشامی- ریگی- اولیاء- مهندس مالک- هرمزی- مهندس عدلی- بانو دکتر پارسای- کیهان یغمائی- مهندس ریاحی- بانو جهانبانی- روحانی- ثامنی- موسوی- مهندس عطائی- صائب- باغمیشه- شاخوئی- ادیب سمیعی- هیراد- لفوطی- البرزی- کشفی- صدری کیوان- شیخ‌الاسلامی- پاک‌ذات- غلام نیاکان- پروین- ویلیام ابراهیمی- سیفی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر شفیع امین- حکمت یزدی- مهندس جلالی- دکتر نجیمی- سعید وزیری- محسنی مهر- پروشانی- مهندس زنجانچی- امیر احمدی- دکتر یگانگی- مهندس ریاضی- متولی‌باشی- مهندس آصفی- بوشهری- مبارکی- کورس - دکتر پورهاشمی- تبریزی- دکتر صالحی- مهندس صائبی- مهندس ارفع- مهندس بهبودی- توسلی- دکتر مدنی- دکتر عدل طباطبائی- دکتر صاحب قلم- دکتر رضوانی- مهندس جلال نوری.

• برگ سفید بی‌اسم به علامت امتناع یک برگ.

- شور اول گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به متمم قانون سپاه دانش

۹- شور اول گزارش کمیسیون فرهنگ راجع به متمم قانون سپاه دانش.

رئیس- شور اول گزارش راجع به متمم قانون سپاه دانش مطرح است قرائت میشود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ به مجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ در جلسه ۲۶ آبان ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای دکتر سام معاون وزارت فرهنگ لایحه شماره ۱۲۴۰۳-۴/۱۰/۱۳۴۲ راجع به متمم قانون سیاه دانش را که به شماره ۵۴۱ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با اصلاحاتی به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.‌

ماده ۱- مشمولین دیپلمه‌ای که به خدمت در سپاه دانش پذیرفته می‌شوند برای گذراندن دوره آموزش به مراکز آموزشی نیروهای مسلح شاهنشاهی اعزام می‌گردند.

• تبصره ۱- تعداد این قبیل مشمولین در هر یک از مراحل تأمین احتیاجات با توافق وزارتین جنگ و فرهنگ تعیین خواهد شد.

• تبصره ۲- این افراد در ضمن آموزش نظامی تعلیمات آموزگاری را نیز فرا می‌گیرند و برنامه و مدت آموزش این دروه از طرف وزارتین جنگ و فرهنگ تنظیم و تعیین خواهد شد.

ماده ۲- پس از پایان دوره آموزش کسانی که در آزمایش‌هایی نهایی موفقیت حاصل نمایند (با توجه به قانون خدمت نظام وظیقه مشمولین دیپلمه به بالا مصوب ۴/۲/۱۳۳۹ به درجه گروهبانی نایل و برای خدمت در سپاه دانش به وزارت فرهنگ مأمور خواهند شد.

• تبصره ۱- اگر در مدت آموزش معلوم شود که فرد سپاهی شایستگی اخلاقی برای خدمت آموزشگاری ندارد بقیه خدمت زیر پرچم خود را با حقوق و درجه سربازی وظیفه عادی نیروهای مسلح شاهنشاهی به پایان خواهد رسانید.

• تبصره ۲- کسانی که از عهده آزمایش‌های نهایی برنیایند موقتاً از خدمت مرخص می‌شوند بدون اینکه بتوانند در همان سال از مقررات قانون مصرب ۶/۸/۱۳۴۳ استفاده نمایند در تأمین احتیاجات دوره بعدی مربوط به مشمولین دیپلمه شرکت خواهند نمود. چنانچه در دوره بعدی نیز از عهده آزمایش برنیایند به خدمت سربازی در صف گمارده خواهند شد و مدت دوره آموزش قبلی این قبیل افراد جزء خدمت زیر پرچم محسوب نخواهد شد.

ماده ۳- سپاهیان مذکور در این قانون در تمام مدت خدمت حقوق و مزایای خود را به میزان حقوق و مزایای مشمولین دیپلمه که خدمت زیر پرچم را در نیروهای مسلح شاهنشاهی انجام می‌دهند دریافت خواهند داشت.

ماده ۴- هزینه‌های مربوط به اجرای این قانون به شرح زیر تأمین خواهد شد.

الف – در دوره آموزش.

۱- حقوق و مزایای ثابت کادر آموزش نظامی از بودجه وزرات جنگ تأمین میشود.

۲- مراکز آموزش مورد نیاز از طرف وزارت جنگ تأمین و برای دوره آموزش در اختیار وزارت فرهنگ گذاشته می‌شود و چنانچه آماده برای استفاده نبشاد وزرات فرهنگ آنها را مجهز و آماده خواهد ساخت.

۳- هزینه دوره اموزش افراد سپاه دانش در بودجه وزارت فرهنگ منظور و قبل از شورع تأمین احتیاجات در اختیار وزارت جنگ گذاشته می‌شود.

ب- پس از پایان مدت آموزش کلیه حقوق و مزایای سپاهیان دانش و هر نوع هزینه دیگر مربوط به آن از طرف وزارت فرهنگ پرداخت خواهد شد.

ماده ۵- خدمت اشخاص مذکور در این قانون در تمام مدت ۱۸ ماه به منزله خدمت در نیروهای مسلح شاهنشاهی و جزء خدمت زیر پرچم محسوب می‌شود و سپاهیان از لحاظ انضباطی و کیفری تابع قوانین و مقررات نیروهای مسلح شاهنشاهی راجع به دانش‌آموزان و درجه‌داران وظیفه و از لحاظ انجام خدمات فرهنگی تابع مقررات وزارت فرهنگ خواهند بود.

ماده ۶- درجه‌داران سپاه دانش که در انجام خدمات فرهگی و رعایت شئون اخلاقی مسامحه نمایند و تنبیهات انضباطی در آنان مؤثر واقع نشود و رئیس فرهنگ محل تشخیص دهد که صلاحیت خدمت آموزگاری ندارند موضوع در کمیسیونی مرکب از رئیس کل فرهنگ استان و نماینده پادگان نظامی مرکز استان (با حداقل درجه سرهنگی) و دادستان استان مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و در صورت تأیید و تصویب وزیر فرهنگ سپاهی متخلف از خدمت آموزگاری برکنار و برای انجام بقیه مدت خدمت زیر پرچم با درجه و حقوق سربازی وظیفه به نزدیک‌ترین پادگان نظامی محل معرفی می‌شود.

ماده ۷- کسانی که خدمت خود را در سپاه دانش به پایان رسانند و حسن خدمت آنان مورد گواهی وزرات فرهنگ قرار گیرد چنانچه داوطلب خدمت آموزشگار باشند پس از طی دوره تعلیمات چهار ماهه و احراز موفقیت از مزایای فارغ‌التحصیلان دوره تربیت معلم استفاده خواهند کرد.

ماده ۸- آیین‌نامه اجرایی این قانون توسط وزارتین جنگ و فرهنگ تنظیم و تصویب خواهد شد.

مخبر کمیسوین فرهنگ- صدری کیوان.

گزارش از کمیسیون نظام به مجلس شورای ملی.

کمیسیون نظام در جلسه اول آدر ماه ۱۳۴۳ با حضور تیمسار سپهبد شکیبی معاون وزارت جنگ و آقای دکتر سام معاون وزارت فرهنگ لایححه مربوط به متمم قانون سپاه دانش را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون فرهنگ را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدمی می‌دارد.

مخبر کمیسیون نظام- حکیمیان.

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، به ورود در شور مواد رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند)، تصویب شد ماده اول قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱- مشمولین دیپلمه‌ای که به خدمت در سپاه دانش پذیرفته می‌شوند برای گذرانیدن دوره آموزش به مرکز آموزشی نیروهای مسلح شاهنشاهی اعزام می‌گردند.

• تبصره ۱- تعداد این قبیل مشمولین در هر یک از مراحل تأمین احتیاجات با توافق وزارتین جنگ و فرهنگ تعیین خواهد شد.

• تبصره ۲- این افراد در ضمن آموزش نظامی تعلیمات آموزگاری را نیز فرا می‌گیرند و برنامه و مدت آموزش این دوره از طرف وزارتین جنگ و فرهنگ تنظیم و تعیین خواهد شد.

رئیس- نسبت به ماده اول نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، پیشنهادی هم نرسیده است ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۲- پس از پایان دوره آموزش کسانی که در آزمایش‌های نهایی موفقیت حاصل نمایند با توجه به قانون خدمت نظام وظیفه مشمولین دیپلمه به بالا مصوب ۴/۲/۱۳۳۹ به درجه گروهبانی نایل و برای خدمت در سپاه دانش به وزارت فرهنگ مأمور خواهند شد.

• تبصره ۱- اگر در مدت آموزش معلوم شود که فرد سپاهی شایستگی اخلاقی برای خدمت آموزشگاری ندارد بقیه خدمت زیر پرچم خود را با حقوق و درجه سربازی وظیفه عادی نیروهای مسلح شاهنشاهی به پایان خواهد رسانید.

• تبصره ۲- کسانی که از عهده آزمایش‌های نهایی برنیایند موقتاً از خدمت مرخص می‌شوند. بدن اینکه بتوانند در همان سال زا مقررات قانون مصوب ۶/۸/۱۳۴۳ استفاده نمایند در تأمین احتیاجات دوره بعدی مربوط به مشمولین دیپلمه شرکت خواهند نمود. چنانچه در دوره بعدی نیز از عهده آزمایش برنیایند به خدمت سربازی در صف گمارده خواهند شد و مدت دوره آموزش قبلی این قبیل افراد جزو خدمت زیر پرچم محسوب نخواهد شد.

رئیس- نسبت به ماده دوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، پیشنهادی رسیده است که قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

در گزارش شور اول لایحه چاپ ۱۱۱۷ کمیسیون فرهنگ پیشنهاد می‌نماید در تبصره یک، ماده ۲ به جای شایستگی اخلاقی فقط نوشته شود شایستگی یا آنکه نوشته شود اگر در مدت آموزش تعلیم شود که فرد سپاهی واجد صفات و شرایط لازمه برای خدمت آموزگاری نیست بقیه خدمت زیر پرچم خود را با حقوق و درجه سربازی وظیفه عادی نیروهای مسلح شاهنشاهی به پایان خواهد رسانید. پروین.

رئیس- ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳- سپاهیان مذکور در این قانون در تمام مدت خدمت حقوق و مزایای خود را به میزان حقوق و مزایای مشمولین دیپلمه که خدمت زیر پرچم را در نیروهای مسلح شاهنشاهی انجام می‌دهند دریافت خواهند داشت.

رئیس- نسبت به ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴- هزینه‌های مربوط به اجرای این قانون به شرح زیر تأمین خواهد شد.

الف- در دوره آموزش:

۱- حقوق و مزایای ثابت کادر آموزش نظامی از بودجه وزارت جنگ تأمین می‌شود.

۲- مراکز آموزش مورد نیاز از طرف وزارت جنگ تأمین و برای دوره آموزش در اختیار وزارت فرهنگ گذاشته می‌شود، چنانچه آماده برای استفاده نباشد وزارت فرهنگ آنها را مجهز و آماده خواهد ساخت.

۳- هزینه دوره آموزش افراد سپاه دانش در بودجه وزارت فرهنگ منظور و قبل از شورع تأمین احتیاجات در اختیار وزارت جنگ گذاشته می‌شود.

ب- پس از پایان مدت آموزش کلیه حقوق و مزایای سپاهیان دانش و هر نوع هزینه دیگر مربوط به آن از طرف وزارت فرهنگ پرداخت خواهد شد.

رئیس- نسبت به ماده چهارم نظری نیست؟ (اظهاری نشد). پیشنهادی هم نرسیده ماده پنجم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵- خدمت اشخاص مذکور در این قانون در تمام مدت هیچده ماه به منزله خدمت در نیروهای مسلح شاهنشاهی و جزء خدمت زیر پرچم محسوب می‌شود و سپاهیان از لحاظ انصباطی و کیفری تابع قوانین و مقررات نیروهای مسلح شاهنشاهی راجع به دانش‌آموزان و درجه‌داران وظیفه و از لحاظ انجام خدمات فرهنگی تابع مقررات وزارت فرهنگ خواهند بود.

رئیس- نسبت به ماده پنجم نظری نیست؟ آقای پروین.

فضل‌الله پروین- در ماده ۵ یک لغت از قلم افتاده است که بنده پیشنهاد کردم.

رئیس- پیشنهاد آقای پروین قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

در ماده ۵ راجع به دانش‌آموزان و درجه‌داران وظیفه لغت می‌باشد اضافه شود که عبارت کامل باشد. پروین.

رئیس- ماده ششم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۶- درجه‌داران سپاه دانش که در انجام خدمات فرهنگی و رعایت شئون اخلاقی مسامحه نمایند و تنبیهات انضباطی در آنان مؤثر واقع نشود و رئیس فرهنگ محل تشخیص دهد که صلاحیت خدمت آموزگاری را ندارند، موضوع در کمیسیون مرکب از رئیس کل فرهنگ استان و نماینده پادگان نظامی مرکز استان (با حداقل درجه سرهنگی) و دادستان استان نمود رسیدگی قرار می‌گیرد و در صورت تأیید و تصویب وزیر فرهنگ سپاهی متخلف از خدمت آموزگاری برکنار و برای انجام بقیه مدت خدمت زیر پرچم با درجه و حقوق سربازی وظیفه به نزدیک‌ترین پادگان نظامی محل معرف می‌شود.

رئیس- از خدمت آموزگاری برکنار و برای انجام بقیه مدت خدمت زیر پرچم با درجه و حقوق سربازی وظیفه به نزدیک‌ترین پادگان نظامی محل معرفی می‌شود.

رئیس- نسبت به ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، پیشنهادی رسیده است که قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

در لایحه کمیسیون فرهنگ چاپ ۱۱۱۷ در ماده ۶ پیشنهاد می‌نماید: پس از جمله صلاحیت خدمت آموزگاری را ندارند ... نوشته شود پس از گزارش رئیس فرهنگ محل و با ذکر دلایل موضوع در کمیسیون الی آخر –

پروین.

رئیس- ماده هفتم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۷- کسانی که خدمت خود را در سپاه دانش به پایان رساندند و حسن خدمت آنان مورد گواهی وزارت فرهنگ قرار گیرد و چنانچه داوطلب خدمت آموزگاری باشند، پس از طی دوره تعلیمات چهار ماهه و احراز موفقیت از مزایای فارغ‌التحصیلان دوره تربیت معلم استفاده خواهند کرد.

رئیس- نسبت به ماده هفتم نظری نیست؟ آقای دکتر معتمدی وزیری.

دکتر معتمدی وزیری- به نظر بنده باید اضافه شود «اگر احتیاج باشد» این مطلب در اینجا قید نشده در صورت احتیاج سازمانی به وجود این افراد اضافه شود.

رئیس- اگر اصلاحی به نظرتان می‌رشد پیشنهاد بفرمایید ماده ۸ قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۸- آیین‌نامه اجرایی این قانون توسط وزارتین جنگ و فرهنگ تنظیم و تصویب خواهد شد.

رئیس- نسبت به ماده هشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) لایحه و پیشنهادات برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه یکنواخت کردن حقوق خصوصی

۱۰- شور اول گزارش کمیسیون دادگستری راجع به اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه یکنواخت کردن حقوق خصوصی

رئیس- شور اول گزارش راجع به اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه یکنواخت کردن حقوق خصوصی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی.

کمیسیون دادگستری در جلسه ۱۶ آبان ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای اشرف سمنانی لایح شماره ۱۴۴۹/۷-۱۷/۳/۴۳، دولت راجع به اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه یکنواخت کردن حقوق خصوصی را که به شماره ۹۲۱ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و ماده واحده دولت را به شرح زیر تصویب نمود. اینک گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- به دولت اجازه داده می‌شود که به مؤسسه بین‌المللی یکنواخت کردن حقوق خصوصی ملحق شود و حق عضویت خود را به مؤسسه مذکور از سال ۱۳۴۳ به بعد از محل اعتبار مربوط منظور در بودجه کل کشو بپردازد.

مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر حسینی.

گزارش ازکمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی.

کمیسیون امور خارجه در جلسه اول آذر ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای میرفندرسکی معاون وزارت امور خارجه لایحه شماره ۱۴۴۹/۷-۱۷/۳/۴۳ دولت راجع به اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه یکنواخت کردن حقوق خصوصی را که به شماره ۹۲۱ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مافی.

گزارش از کمیسیون بودجه به مجلس شورای ملی.

کمیسیون بودجه در جلسه ۱۶ آبان ماه ۱۳۴۳ با حضور آقای اشرف سمنانی معاون وزرات دادگستری لایحه شماره ۱۴۴۹/۷-۱۷/۳/۴۳ دولت راجع به اجازه الحاق دولت ایران به مؤسسه یکنواخت کردن حقوق خصوصی را که به شماره ۹۲۱ چاپ شده است مطرح و مصوبه کمیسیون دادگستری را عیناً تأیید نمود. اینک گزارش آن‌را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون بودجه- اهری.

رئیس- کلیات این لایحه مطرح است. آقای سیفی.

سیفی- خواهش می‌کنم آقای اشرف سمنانی یک توضیحی راجع به حقوق خصوصی بدهند.

دکتر اسفندیاری- لطفاً توضیح بفرمایید مبلغ حق عضویت هم چقدر است.

رئیس- آقای اشرف سمنانی.

اشرف‌ سمنانی (معاون وزارت دادگستری)- همان‌طور که از کلمه خصوصی مستفاد می‌شود و در کلیات حقوق که می‌خواهند تدریس کنند و توضیح بدهند حقوق را به دو دسته تقسیم می‌کنند، حقوق عمومی و حقوق خصوصی، حقوق عمومی ناظر به مقرراتی است که ناظر بر عموم است و حقوق خصوصی ناظر به مقرراتی است که نسبت به افراد هست یا نسبت به شخصیت‌هایی است که در حکم یک فرد واحدی به شمار می‌روند و اگر اجازه بفرمایید راجع به اصل لایحه هم یک توضیحی عرض بکنم (نمایندگان- بفرمایید)، این مؤسسه بنا به پیشنهاد دولت ایتالیا در سال ۱۹۲۸ به شورای بین‌المللی تشکیل می‌شود ابتدا به هزینه خود دولت ایتالیا این مؤسسه اداره می‌گشت و به تدریج دیگر استقبال می‌کنند که در این مؤسسه شرکت بجویند تا چند سال قبل قریب ۴۱ دولت به این مجمع اضافه شد و این مؤسسه با مؤسسه دیگر بین‌المللی مثل مؤسسه بین‌المللی کار، یونسکو، اف، آ، او و مؤسسه دیگر مکاتبات و قراردادها و تبادل نظراتی با هم دارند و با هم کارهای مشترکی را انجام می‌دهند و منظورشان این است با مطالعه و بررسی که می‌شود یک وحدت نظراتی پیدا کنند که یکنواخت کنند حقوق خصوصی خودشان را که قهراً در روابط بین‌المللی مفید واقع می‌شود مثلاً یک موضوع قراداد حمل و نقل است که اگر یک شکل عمل بشود یک مال‌التجاره‌ای که از یک مملکتی به مملکت دیگر حمل می‌شود به‌ طور ترانزیت از چندین مملکت می‌تواند رد بشود و ممکن است اگر مقررات مشترکی نداشته باشد در چند مورد با اشکالاتی مواجه بشود ولی اگر همه‌شان این مقررات را قبول کردند یک سهولت بیشتری در کار تجار و افرادی که سرمایه می‌گذارند پیدا خواهد شد و در دو سال قبل با مکاتبه‌ای که با وزارت دادگستری شد و دعوت شده بود که اگر می‌خواهید نماینده بفرستید وضع ما را ببینید، نماینده ما هم آقای دولت‌آبادی از دادگستری که در امور بازرگانی بیشتر سابقه دارند و در کارهای بازرگانی قضاوت می‌کنند ایشان تشریف بردند و از نزدیک این مؤسسه را دیدند و گزارش دادند حاکی از اینکه ورود دولت ایران در این مؤسسه بسیار مفید است چون بر طبق اصل ۲۴ قانون اساسی دولت مکلف است مقاوله‌نامه‌هایی که با دولت‌های خارجی می‌خواهد منعقد کند یا در هر مؤسسات بین‌المللی که می‌خواهد شرکت بجوید باید با تصویب مجلس باشد از این نظر این ماده واحده خدمت آقایان تقدیم شده که اجازه بفرمایند دولت ایران در این مؤسسه بین‌المللی شرکت بجوید و تعهدی که دولت خواهد کرد بابت حق‌الشرکت خود در این مؤسسه سالی ۶ هزار فرانک است و رقمش را هم در بودجه سال ۱۳۴۳ تصویب فرمودید (اسفندیاری- فرانک جدید فرانسه؟)، خیر فرانک سویس تقریباً در حدود ۱۲ هزار تومان (سیفی- مثالی بزنید از نظر حقوق خصوصی برای ما روشن نشد. حقوق خصوصی چیست؟ که اصلاً این مؤسسه برای حقوق خصوصی تشکیل شده؟) (پروین- منظور همان بود که فرمودند حقوق بر دو نوع است یا فردی است یا جمعی است)، عمومی مربوط به جمعیت است و خصوصی مربوط به افراد است که ممکن است آن افراد شخصی باشد یا یک شخصیت حقوقی عرض کردم ممکن است نسبت به یک شخص خاص باشد فرض بفرمایید . من و شما معامله‌ای می‌کنیم این اثرش بین بنده و شما است مقرراتی که تنظیم می‌کنیم رابطه بین من و شما را معین می‌کند این یک اثری است خصوصی ارتباط عمومی ندارد ولی وقتی مربوط به یک جنبه‌های عمومی است مثلاً فرض بفرمایید جاسوسی یا قتل و غارت و امثال اینها جنبه عمومی دارد و با عموم و یک اجتماعی سروکار دارد این از لحاظ جنبه‌های عمومی در جزئیات است در حقوقی هم گاهی مثل این قراردادهای وام که مثلاً دولت از یک طرف با یک دولت دیگر قراردادی می‌بندد که در چند دقیقه پیش طبق لایحه‌ای که از مجلس سنا برگسته بود و رأی گرفته شد اما اگر یک اجتماعی با اجتماع دیگر و یک دولتی با دولت دیگر سروکار پیدا می‌کند در امور عمومی که عرض کردم این جنبه عمومی پیدا می‌کند ولی وقتی یک مقرراتی وضع کردیم که مؤسسات حمل و نقل که یک شخصیت خصوصی دارند با کیفیت واحدی حمل کالاها را انجام بدهند تحویل‌گیرنده هم که مانند یک مؤسسه خصوصی است به این کیفیت تحویل بگیرد اوراق حمل و نقل به این کیفیت تنظیم شود و بایستی تحویل‌شان به این کیفیت عمل بشود این ارتباط با دستجات و افراد دیگری که در حمل و نقل دخالت ندارند ارتباط ندارد و ناظر است به همین دسته‌جات و افرادی که در کار حمل و نقل مداخله دارند، بنابراین وقتی مقررات در حد معینی بود بهش می‌گویند خصوصی، وقتی در حدود افراد زیادتری و جامعه اثر و ارتباط داشته باشد این می‌شود حقوق عمومی.

رئیس- نظر دیگری در کلیات نیست؟ (اظهاری نشد)، در شور ماده واحده رأی می‌گیریم، خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهشم می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند)، تصویب شد ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، پیشنهادی هم نرسیده برای شور دوم به کمیسیون‌های مربوط فرستاده می‌شود.

- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

۱۱- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

۱- گزارش کمیسیون‌های دارایی- بودجه- برنامه خارجه راجع به وام شماره ۹۷ الف صندوق وام‌های عمرانی. شماره چاپ ۱۱۲۱.

۲- گزارش مربوط به تشکیل سپاه ترویج و آبادانی. شماره چاپ ۱۱۲۴.

۳- گزارش مربوط به افسران و کارکنان اداره امور انتظامی راه‌آهن. شماره چاپ ۱۱۲۶.

۴- گزارش مربوط به وام شماره ۶ از سازمان عمران بین‌المللی امریکا. شماره چاپ۱۱۲۲.

رئیس- با اجازه خانم‌ها و آقایان جلسه را ختم می‌کنیم، جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه‌شنبه خواهد بود.

(۵ دقیقه قبل از ظهر جلسه ختم شد).

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.