تفاوت میان نسخههای «مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ اسفند ۱۳۳۷ نشست ۲۷۶»
(صفحهای جدید حاوی '{{سرصفحه پروژه | عنوان = تصمیمهای مجلس [[مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذ...' ایجاد کرد) |
(ابرابزار) |
||
خط ۹: | خط ۹: | ||
[[پرونده:Moz 19 276.pdf|thumb|left|مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ اسفند ۱۳۳۷ نشست ۲۷۶]] | [[پرونده:Moz 19 276.pdf|thumb|left|مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ اسفند ۱۳۳۷ نشست ۲۷۶]] | ||
− | |||
'''روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران''' | '''روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران''' | ||
خط ۲۵: | خط ۲۴: | ||
'''دوره نوزدهم مجلس شورای ملی''' | '''دوره نوزدهم مجلس شورای ملی''' | ||
− | '''مذاکرات مجلس شورای ملی''' | + | '''مذاکرات مجلس شورای ملی''' |
− | + | مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۹ | |
− | صورت مشروح مذاکرات مجلس | + | جلسه: ۲۷۶ |
+ | |||
+ | صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۷ اسفند ماه ۱۳۳۷ | ||
فهرست مطالب: | فهرست مطالب: | ||
+ | تصویب صورت مجلس | ||
+ | |||
+ | ۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امیر نیرومند- دکتر امیر حکمت- حشمتی رامبد- مهندس جفرودی | ||
+ | |||
+ | ۳-تقدیم یک فقره طرح قانونی مربوط به روز نهم اسفند به وسیله آقای مهندس جفرودی | ||
+ | |||
+ | ۴-طرح و تصویب سه فوریت و اصل طرح مربوط به روز نهم اسفند | ||
+ | |||
+ | ۵-اعلام قطعیت استعفای آقای مهندس فروغی از نمایندگی مجلس شورای ملی | ||
+ | |||
+ | ۶-تصویب اصلاح مجلس سنا در لایحه واگذاری اختیارات سازمان برنامه به آقای نخست وزیر | ||
+ | |||
+ | ۷-بیانات بعد از دستور آقایان مهران- دکتر شاهکار- ارباب- قناتآبادی | ||
+ | |||
+ | ۸-تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه | ||
+ | |||
+ | مجلس ساعت ده صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید. | ||
+ | |||
+ | ۱- تصویب صورت مجلس | ||
+ | |||
+ | رئیس- صورت غایبین جلسه قبل قرائت میشود. | ||
+ | |||
+ | (به شرح ذیل قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | غایبین بااجازه- آقایان: دکتر دادفر- امید سالار- سعیدی- مهندس فروغی- ساگیان- عبدالحمید بختیار- ذوالفقاری- مهندس اردبیلی- بهادری- دیهیم- دکتر عدل- دکتر امین- ثقهالاسلامی- اسکندری- سلطانمراد بختیار- اورنگ- محمودی- ابتهاج- اخوان- صادق بوشهری- جلیلی- طباطبایی قمی- دکتر اسدی- دکتر سعید حکمت- سنندجی- امامی خویی- رامبد مسعودی- مشایخی- قراگزلو. | ||
+ | |||
+ | غایبین بیاجاره- آقایان: دکتر طاهری- دکتر فریدون افشار- قرشی اریه. | ||
+ | |||
+ | دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه- آقایان: قناتآبادی- مهندس سلطانی- دکتر اصلان افشار | ||
+ | |||
+ | رئیس- نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) | ||
+ | |||
+ | صورت مجلس جلسه قبل تصویب شد. | ||
+ | |||
+ | ۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امیر نیرومند- دکتر امیر حکمت- حشمتی رامبد- مهندس جفرودی | ||
+ | |||
+ | رئیس- نطق قبل از دستور شروع میشود. آقای دکتر امیر نیرومند. | ||
+ | |||
+ | دکتر امیر نیرومند- به نام خداوند بخشنده مهربان با سابقه کسالت ممتدی که دارم برای انجام وظیفه اینجا شرفیاب شدهام. بنده ناطق نیستم و با زبان ساده حرفهایم را خواهم زد خواهید بخشید. | ||
+ | |||
+ | چون چند نفر از آقایان نمایندگان محترم و دوستان عزیزم برای نطق قبل از دستور نامنویسی کردهاند بنده عرائضم را به طور اختصار عرض میکنم که برای آقایان هم فرصتی باشد. | ||
+ | |||
+ | هرگاه بخواهم از ناامنی و هرجومرج اوضاع خراب و مظالم کشور را در سالهای قبل از کودتای هزار و دویست و نودونه عرض کنم مثنوی هفتاد من کاغذ شود البته اگر مردم هم به یاد دارند و محتاج به گفتن نیست. | ||
+ | |||
+ | در سال هزارودویست و نودونه رادمرد رشید ایران اعلیحضرت رضا شاه کبیر نابغه و ناجی و بنیانگذار ایران نوین کمر همت برای اصلاحات مملکت بست و همه میدانیم که چه خدمات گرانبها و برجسته و تاریخی برای این مردم انجام داد (صحیح است) چون این بحث خیلی طولانی است بیش از این عرض نمیکنم و تاریخ شاهد زنده اینها خواهد بود. همین قدر عرض میکنم روحش شاد و به روان پاک او درو میفرستم. بدبختانه در شهریور بیست ملت ایران آن ناجی و هادی بزرگوار را از دست داد و اما از طرف دیگر خدا اگر ز حکمت ببندد دری- ز رحمت گشاید در دیگری. | ||
+ | |||
+ | جانشینی به جای او نشست که زبان و قلم یا رأی ذکر صفات حمیده و پسندیده معظمله را ندارد (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | این شاهنشاه محبوب که در قلوب مردم سلطنت میکند کمر همت برای تکمیل کارهای پدر تاجدارش بست و آنها را انجام داد. | ||
+ | |||
+ | و با همه گرفتاریهای سیاسی و مشکلات خارجی و داخلی که خائنین حتی تا پای جان او ایستادند خسته و مأیوس نشده بحمدالله و به خواست خدا با کمال حسننیت و درایت و روشنفکری برای استقلال ایران عزیز و امنیت و آسایش و رفاه ملت با شجاعت و رشادت بر همه مشکلات فائق گردید. (صحیح است) | ||
+ | |||
+ | در اینجا لازم شد مختصر عرایضی راجع به تبلیغات ناروای همسایه شمالی خودمان عرض کنم ما که همیشه با همسایه محترم بزرگ خودمان با کمال صمیمیت رفتار کردهایم چنانکه رژیم شوروی را ما اول شناختهایم از یکصدو پنجاه سال پیش با کمال بیانصافی و بیرحمی از طرق مختلف چه از زمان حکومت تزاری که نظرشان کشور گشایی و چه این زمان که رژیم آن تغییر کرده ولی نیت و فکر یکی بوده و به انواع و رنگهای مختلف آن وقت ۱۷ شهر ما را به زور و قلدری بردند حالا به نوع دیگر من شخصاً دو دفعه در کشور شوروی اموالم را بردهاند و بیچارهام کردهاند ولی به آن اهمیت نمیدهم چون صدمه و خسارت شخصی بوده است اما نمیتوانم تحمل کنم که آنها با تمام وسایلی که دارند تیشه به ریشه ما میزنند و باز هم اظهار دوستی و دلسوزی میکنند مثل آن طفل است و کاکاسیا. | ||
+ | |||
+ | ملت ایران عقیده و ایمان دارد مقدسات خودش را میپرستد آن وقت آنها میآیند و مرقد مطهر حضرت رضا را به توپ میبندند این عمل جانفرسا و جگرخراش فراموش نشده در آذربایجان خواستند به دست وطنفروشان آنجا را تجزیه کنند که با خواست خدا و با هدایت و رهبری خردمندانه شاهنشاه محبوب موفق نشدند. | ||
+ | |||
+ | حالا باز هم به مقدسات ما توهین و جسارت میکنند. ایرانیان نمیتوانند این جسارتها را تحمل نمایند چنانکه در این چند روزه اخیر کاغذهای متعددی از اهالی حوزه انتخابیه خودم نجفآباد و فریدون و عربستان اصفهان که در حدود سیصد هزار نفر جمعیت دارد داشتم و صاف و صریح نوشتهاند مگر شما وکلا حس ندارید و در خواب هستید یا خدای نکرده از احساسات شاهپرستی که همه ایرانیان دارند و حفظ و استقلال کشورتان کم شدهاست که جواب این لاطائلات را نمیدهید شما نماینده ما هستید به وظیفه خودتان چرا عمل نمیکنید و نوشتهاند ما حاضریم از خانه و ملک و مال خود دست کشیده و مجتمعاً دست به یک اقدامات زده و جاننثاری و فداکاری خودمان را به شاهنشاه محبوب نشان بدهیم و بیش از این نمیتوانیم تحمل و صبر کنیم که اداره تبلیغات و رادیوهای کشور همسایه شمالی به مقدسات ملی ما توهین کنند. نمیدانم همسایه بزرگ شمالی ما که این همه دم از همزیستی مسالمتآمیز میزند و دلش به حال مردم دنیا میسوزد چرا با ما یک ملت آرام و صلحجو بیجهت این همه بهانهگیری بیجا میکند مثل روباه و گرگ و میش است که چرا آفتاب خوابیدی یا چرا آب را گل کردی. ملت ایران ملتی است آزاد و صلحطلب و علاقمند به استقلال کشور و فداکار نسبت به مشروطه سلطنتی و جانباز در راه شاهنشاه محبوب و عزیزش (صحیح است) و همیشه پایبست و ثابت به تعهدات و قراردادهایی که با ممالک دیگر دارد و این را به خوبی به ثبوت رسانده است آن وقت آقایان شورویها میگویند چرا با ممالک دوست و برادر خود که ما از آنها مطمئن هستیم خلاف تعهدات خود عملی انجام نخواهند داد قرارداد میبندید، ما برای حفظ استقلال کشورمان کوشش میکنیم و پیمان میبندیم. آقایان محترم همسایه بزرگوار، شما عهدنامهها و قراردادهایی که بستهاید در تمام مواقع لزوم عهدشکنی کردهاید پس ما با چه اطمینانی میتوانیم با شما قرارداد بندیم تجربه روی تجربه نمیشود ضمناً شما خودتان را آزاد و مختار میدانید که با هر کشوری که بخواهید قرارداد ببندید ولی ما را که یک ملت مستقل و آزادی هستیم سرزنش میکنید و به باد فحش میکشید که چرا قرارداد با دیگران امضاء میکنیم آیا مرگ خوب است اما برای همسایه؟ همسایه محترم و بزرگوار ما باید بداندکه ملت ایران بیدار و هوشیار شدهاست و دیگر گول این عوامفریبیها را نمیخورد چون برخلاف سابق که اکثر مردم از اوضاع دنیا به واسطه بیسوادی بیخبر میماندند. حالا دیگر اکثر مردم تا دهات کوچک کمجمعیت سواد دارند روزنامهها را مطالعه میکنند رادیو دارند از همه جا همه روزه خبر دارند و از جریان امور خوب روشن میباشند. جواب شما را یک شاعر پشتکوهی با زبان محلی داده است: چه خوش بیمهربانی هر دو سر بی که یک سر مهربانی دردسر بی. یعنی چه خوب وخوش است که مهربانی از طرفین باشد والا اگر از یک طرف باشد دردسر خواهد بود. ما به دستورات بزرگان و پیشوایان مذهبی و حکما و شعرای خودمان مثل شیخ سعدی عمل میکنیم که میفرماید: بنیآدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار. ما با همه برادریم با همه دوستیم با کسی دشمنی نداریم و با همه دنیا از در صلح و برادری وارد میشویم دو سه دقیقه باقیمانده وقتم را به آقای مشایخی میدهم. بنده عرائضم را خاتمه میدهم و عرض میکنم زنده باد شاهنشاه ایران پاینده باد ایران (احسنت- احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر امیر حکمت | ||
+ | |||
+ | دکتر امیر حکمت- به شهادت آقایان همکاران محترم بنده کمتر وقت گرانبهای مجلس شورای ملی را با اظهارات قبل از دستور گرفتهام مگر در موارد لزوم و ضروری اکنون چون با کمال تأسف یکی از آن موارد پیش آمده ناگزیر به تصدیع شده عرائض بنده در حقیقت در زمینه بیانات همکار محترم جناب آقای دکتر امیر نیرومند است باید عرض کنم از زبان قاطبه اهالی کشور عزیز است و روی سخنم به مردم جهان میباشد به طوری که همه میبینیم در این سنوات اخیر جنگ سرد یا بهتر عرض کنم جنگ اعصاب از طرف دستگاههای تبلیغاتی کشورها جای جنگ باید گفت گرم را گرفته و در این عمل و از این راه به تهییج اعصاب و تحریک افکار و تشویش اذهان و در بسیاری موارد به سفسطه و قلب حقیقت میپردازند. ولی در همه حال در این راه حد اعتدالی هم معمول و نزاکت و نجابتی هم رعایت میشود و اصول عادی روابط بینالمللی را اقلاً ملحوظ میدارند ولی با تمام تأسف اخیراً از رادیوهای کشور همسایه شمالی و متصدیان دستگاههای تبلیغاتی آنها گرفته تا اولین مقامات مسئول آنها بیپروایی و بیشرمی را به پایهای رساندند که تا کنون هیچگاه معمول نبوده و شنیده نشدهاست. این آقایان با وجود اینکه در طول مدت همسایگی به خوبی میدانند که عزیزترین و گرامیترین شخصیتی که ملت کهنسال ایران برای خود شناخته و تا سرحد جانبازی و علاقمندی و دلبستگی نشان داده شخص پادشاه است (صحیح است) و ایرانی علاقمند بوده و هست که پادشاه ظلالله و چنانکه در قانون اساسی خود به صراحت قید کرده سلطنت را موهبت الهی میداند به خصوص نسبت به پادشاه علیحضرت همایونی محمدرضاشاه که بر اثر کردار و رفتار خاصی که نشان دادهاند شاید کمتر سلطانی در تاریخ طولانی کشور بدین اندازه مورد احترام و علاقه مردم این مرز و بوم قرار گرفته باشد. (صحیح است) | ||
+ | |||
+ | کارگردانان همسایه شمالی گستاخی را به جایی رساندهاند که اساعه ادب به مقام شامخ سلطنت ما را به خود اجازه دادهاند و با این عمل چنان روح کلیه افراد ایرانی را جریحهدار نمودهاند (صحیح است) که بنده در این چند روزه به هرکس برخورد کردهام آنها را مانند خود در عین حیرت زدگی بیاندازه متأثر و منزجر یافتهام و با این نظر است که خود را وظیفهدار دانستم که در این مقام مقدس و در پشت این تریبون مراتب حداکثر انزجار ملت ایران را به سمع جهانیان برسانم. (صحیح است) | ||
+ | |||
+ | لازم میدانم خیلی به اختصار شمهای از حقایق و جریاناتی را با کمال تعجب بدینگونه حملات ناروا از طرف همسایه ما شده من باب تذکر به آن اشاره کنم و قبل از اشاره به جریان گذشته یادآور میشوم که در ایامی که بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه با کمال حسننیت در مسافرت روسیه تشریففرما بودند بنده در پشت همین تریبون به شهادت صورت مجلس آن روز پیامی به کارگردانان شوروی فرستادم که مفاد آن این بود که بعد از این همه مزاحمتها و عهدشکنیها که پس از جنگ دوم به سر ما آوردند اکنون موقع آن رسیده که فرصت را غنیمت شمرید با روح صداقت و صمیمیت با یگانه مظهر ملت ایران و عزیزترین شخصیت ما که نزد شما آمدهاند برخورد کنید و تجلیل از ذات مبارکشان تجلیل از فرد فرد ایرانی است که آزردهخاطر هستید و با ژست صادقانه مشفقانه ممکن است مرحمی در مقابل عملیات ناهنجار خود بگذارید اینک میخواهم متذکر شوم صفحات تاریخ گذشته طول مدت همسایگی ما به خوبی نشان میدهد که در تمام ادوار مختلف همسایگی هیچگاه از طرف کشور ایران تجاوز یا تعدی حتی عملی که دور از عوالم مروت و انصاف باشد نسبت به همسایه شمالی به روز نکرده ولی بالعکس صفحات همان تاریخ پر هست از موارد تجاوز و تعدی که بهطور مکرر از طرف دولت شوروی چه در دوره تزارها و چه در دوره رژیم فعلی که به عمل آمده است و هیچ ایرانی به حکم غرور ملی و علاقه به سرزمین آبا و اجدادیش نمیتواند آنها را نادیده بگیرد و فراموش نماید ولی باز هم در تمام این موارد همیشه ایرانی و زمامداران آن بنابر تربیت بزرگوارانه خود با روح مسالمت و بردباری و گذشت مصائب وارده از طرف همسایه را به خود هموار نمود و در مقام آشتی و اصلاح و مدارا برآمده است. اینک باید عرض کنم که اتخاذ این رویه اخیر اولیای همسایه شمالی یکی از روشهایی است که هرروز به نحوی طلوع و ظهور میکند وقتی از یک روش نتیجه نگرفتهاند به رویه دیگری دست میزنند و تمام این اقدامات و این رفتارها بر اثر این است که چرا ملت و زمامداران ایران به توقعات بیمورد آنها ترتیب اثر نمیدهد. آنها میگویند که شما نباید در هیچ پیمانی ولو تدافعی وارد شوید و باید دستبسته بنشینید تا هر زمان ما میل داریم شما را به پشت پرده آهنین بکشانیم و به روزگار آن مللی بنشانیم که نشاندهایم. ما هم میگوییم حساب ما هم کاملاً روشن است صاف و پوستکنده میگوییم بنابر سوابق ممتدی که در دوره همسایگی و در موارد عدیده تجربه تلخ آموختهایم مادامی که به حیات ملی و بقای قومیت خود و به آزادی و استقلال و مذهب و آیین خود علاقمند هستیم نمیتوانیم به هیچوجه به این توقعات گوش فرا دهیم و ترتیب اثر بدهیم (صحیح است). در قرن معاصر در دو جنگ بینالمللی گذشته ما برای اینکه از جریانهای جنگی کنار بمانیم اعلام بیطرفی کردیم و در هر دو دفعه و در هر دو رژیم چه تساوی و چه کمونیستی ناجوانمردانه به بیطرفی ما وقعی نگذارند و به ما حمله کردند مملکت ما را بدون هیچ دلیل و منطقی که با حقیقت وفق نمیدهد اشتغال نمودند. شهرهای بلادفاع ما را با گلوله توپ و یا بمباران منهدم، نفوس بسیاری از ما را معدوم و هستی ما را غارت کردند. ولیباز هم ما مثل همیشه در مقابل این رفتار خصمانه به کمک ویاری آنها در روزهای خطرناک بیچارگیشان شتافتیم که اگر اولیای شوروی جزیی انصاف داشته باشند نمیتوانند منکر آن شوند که در نجات آنها از استیلای هیتلریسم و پیروزی نهایی آنها قسمت عمدهاش نقشی بود که ایران و ایرانی در آن بازی کرد و کرده. خود را زیر بار پل معروف داد آنها در ادای حقشناسی و جبران خسارات وارده به خوبی حق ما را کف دست ما گذاردند و از ابتدا شروع به عهدشکنی و به اصطلاح گربهرقصانی نموده. اول که ارتش خود را در موعد مقرره از خاک ما خارج نکردند و اگر فشار دستگاههای بینالمللی نبوده آنها جا را خوش کرده بودند بعد هم که از این راه و سوءنیت طرفی نبستند. بهطور علنی و آشکار در مقام گمراه کردن جوانان و برانگیختن فرزندان بر علیه پدران و مادران و المشنگه تودهبازی و حزبسازی چنان هرج ومرج و بیانضباطی در کشور ما بوجود آوردند که مدتها گرفتار و نمیتوانستیم سروته اغتشاش زندگی خود را که بر اثر اشغال مملکت به وسیله آنان و به واسطه همان همکاری با آنها پیش آمده بود ومورد | ||
+ | |||
+ | کنیم بعد از آن که دیدند نیروی ملی ایرانی بیش از اینها قدرت دارد که نگذارد با این وسایل هرجومرج ادامه یابد و بساط آنها در نور دیده و برچیده شد دست بر توطئه دیگری زدند و آن بساط حکومت خود مختاری پوشالی آذربایجان و فرقه قلابی دموکرات را ساز کردند. از آن هم که نتیجه نتوانستند بگیرند نقشهها را به کلی تغییر دادند و از راه دوستی و غمخواری پیش آمدند و در مقابل وعده و وعیدهای توخالی توقعات خود را طرح کردند همان توقعاتی که شما نباید در هیچ پیمانی ولو تدافعی وارد شوید که ما هر زمان میل کردیم به هر نحوی که ما مایل هستیم تکلیف شما و راه و روش زندگی شما را معلوم کنیم یعنی قیمومیت آنها را به میل خود قبول کنیم آن را که نپذیرفتیم و بدیهی است که نمیتوانستیم بپذیریم و تاریخ صد هزار ساله ما چنین چیزهایی را هرگز نپذیرفته حال دست به این نغمه زدند که ناسزاگویی را به امید اینکه ایجاد شقاق و نفاق در ما نمایند پیش گرفتهاند غافل از اینکه باز هم بنا بر سوابق تاریخی که مکرر در مکرر ایرانی نشان داده همین که پای خارجی و منافع بیگانگان و تصور تسلط اجنبی پیش آمد همه و همه یکدل و یکزبان در مقام دفاع از هستی خود بر میآیند (صحیح است) چنانکه مکرر کردهاند امروز هم همان روز است و فردا هم همان ساعت که بوده. | ||
+ | |||
+ | بنده برای اینکه وقت برای همکاران محترم بگذارم به عرائض خود خاتمه میدهم. فقط آخرین پیام من از طرف ملت ایران به اولیای دولت شوروی این است که ما هیچ گونه تهدیدی اعم از فحاشی و ناسزاگویی یا هر نوع عمل و قیام دیگری که نشان بدهید ما از استقلال خود و از تصمیماتی که به نفع مملکت خویش مفید بدانیم و از اطاعت پادشاه مفخم و عادل و بینا و بصیر و خیرخواه خود فروگذاری نخواهیم داشت (احسنت) و مطیع امر مطاع مبارکشان ولو به همه نثار جان باشد و باید اولیای شوروی بدانند که از اینگونه تشبئات به جرم اینکه به قول شاعر (عرض خود میبری و زحمت ما میداری) نتیجه به هیچوجه به آن اندازه سر سوزن ندارد و این را هم اولیای شوروی به خوبی میدانند که وضع حاضر به صورتی درآمده که شما هرگاه در مقام تجاوز برآیید در حقیقت در مقام آغاز جنگ عالمگیر بر آمدهاید و آن وقت است که اگر ما نمانیم به طور قطع شما هم نخواهید ماند و بلکه جهان بشریت نخواهد ماند. بنابراین بهتر است که تغییر رویه بدهید و بگذارید ما فرصت بیشتری برای بهبود زندگی خود داشته باشیم و وقت ما صرف جوابگویی به شما تلف نشود. بقیه وقت خودم را هم به آقای مهندس جفرودی میدهم. (باقر بوشهری- یک لعنت هم در پیام خود برای ایشان بفرستید). | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای حشمتی. | ||
+ | |||
+ | حشمتی- پس از مرگ استالین هنگامی که جناب خروشچف زمام امور کشورهای اتحاد جماهیر شوروی را در دست گرفت با اظهاراتی که در پیرامون صلحطلبی و مخصوصاً همزیستی مسالمتآمیز با کشورهای دموکراسی مینمود همه تصور میکردیم که فصل نوینی در روابط بینالملل دنیا آغاز شده و مردم جهان خواهند توانست در سایه احساسات و عواطف نوعپرورانه به ترمیم خرابیهای گذشته پرداخته و در راه رسیدن به هدف مقدس خود که عبارت از صلح و آزادی باشد با هم تشریک مساعی نمایند. | ||
+ | |||
+ | با توجه به اوضاع و احوال و تحولاتی که در سیستم حکومتی شوروی بوجود آمده بود به نظر میرسید که با عبارت از اشتباهات گذشته روزنه امیدی به روی آزادیخواهان جهان باز شده و تمام پول و نیرویی که صرف تهیه وسایل مخرب میشد. من بعد برای بالابردن سطح زندگی و ایجاد یک محیط امن و آرام به کار خواهد رفت و بشر قرن بیستم که توانسته بود در زمینه مادیات پیشرفتهای محیرالعقول و حیرت انگیزی نائل شده و طبیعت را مقهور علم و دانش خود بنماید توانایی آن را خواهد داشت که قسمت معنویات نیز به مدارج عالیه برسد. با نهایت تأسف و تاثر باید اذعان کرد که این دور نمای فریبنده نه تنها تحقق پیدا ننموده و جناب خروشچف دردی از دردهای اجتماعی را دوا نکرد بلکه با تشدید جنگ سرد و دخالت در امور داخلی مردم ستمدیده آسیا این منطقه را مبدل به یک کانون از نفاق و آشوب نمود. | ||
+ | |||
+ | قبل از مسافرت شپیلف وزیر سابق امورخارجه شوروی به خاور نزدیک هیچ کس به خاطر نداشت که یک مشت مردم همکیش و همنژاد تا این حد با یکدیگر دشمنی نموده و به جان هم بیفتند و برادر کشی و ناسزای به یکدیگر جزء برنامه آنها بشود. | ||
+ | |||
+ | مسئول این مسابقه تسلیحاتی که بهطور وحشتناکی پشت مالیاتدهندگان دنیا را خم نموده و نامش اعم از عدم اطمینان و اعتمادی است که در دنیا حکومت میکند کیست؟ | ||
+ | |||
+ | و عاقبت دنیا و نسل بشر با فراهم شدن این همه وسایل مخرب و خانمان برانداز چه خواهد بود؟ | ||
+ | |||
+ | مسئول ایجاد کمونها در کشور پهناور و پرجمعیت چین را مبدل به اصطبلی بزرگ نموده و اساس خانوادهها را از هم پاشیده و مردم متمدن آن سرزمین را دچار چنین بلای عظیم نموده است چه کسی است؟ | ||
+ | |||
+ | و آیا میتوان باور کرد که مادران چینی به طیب خاطر و به میل و اراده خود برای همیشه از جگرگوشگان خود جدا شده و آنها را تسلیم تقدیر و سرنوشت شوم خود مینماید. | ||
+ | |||
+ | به خدا قسم است که اگر خود کارل ماکس زنده میشد و این فجایع را مشاهده میکرد که چگونه به نام تحصیل آزادی ششصد میلیون مردم بدبخت را از تمام نعمات زندگی محروم مینماید از خجالت سرخ شده و از دکترین خود صرفنظر میکرد. | ||
+ | |||
+ | در این زمینه حرف بسیار است و میل ندارم با اقامه دلایل بیشتر و مدارک مسلم پرده از روی نیات و مقاصد حقیقی این مدعیان آزادی بردارم و بااجازه آقایان همکاران محترم به عرض مطالبی که مستقیماً با خود ما ارتباط و بستگی دارد میپردازم. | ||
+ | |||
+ | اخیراً ملاحظه فرمودهاید که دستگاههای تبلیغاتی شوروی ما را هدف تهمتهای ناروا قرارداده و میخواهند با ایجاد رعب از خط مشیی که صراحتاً برای خود انتخاب نمودهایم منحرفمان نمایند. غافل از اینکه این نوع مداخلات در امور داخلی سایر کشورها به هیچوجه جایز نیست و دورانی که ما با صلاحدید و استصواب آنها صورت میگرفت سیری شدهاست (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | ما به کرات علاقه خودمان را به حفظ روابط دوستی و حسن همجواری با ملت شوروی اظهار نموده و عملاً نیز آن را به اثبات رساندهایم. | ||
+ | |||
+ | بهانه امروز زمامداران شوروی به ما این است که چرا میخواهیم با آمریکا قرارداد دفاعی دو جانبه منعقد بکنیم. | ||
+ | |||
+ | برای اینکه همه بدانند چه موجباتی ما را به انعقاد این قرارداد وادار نموده ناچارم مطالبی در این زمینه به عرض نمایندگان محترم برسانم. | ||
+ | |||
+ | صرفنظر از آنکه این قرارداد با روح منشور متفق کاملاً مطابقت داشته و نتیجه منطقی شرکت ما در پیمان دفاعی بغداد و موافقتی است که اعضای پیمان در لندن با هم نمودهاند از صدوپنجاه سال بدین طرف که کشور ستمدیده ما به عنوان حائل بین دو کشور قدرتمند قرار داشته است به شهادت تاریخ علاوه بر آنکه چندین بار از طرف همسایه شمالی مورد هجوم و حمله قرار گرفته و چندین استان از کشور عزیز ما با زور گرفته شدهاست در سوم شهریور بدون هیچ دلیل و منطقی و تنها به اسم اینکه میبایستی از راه ایران به روسیه کمک بشود ما را مورد تاخت وتاز قراردادهاند و از این راه ضررهای جبران ناپذیر و هنگفتی به ما وارد آوردند و بیطرفی ما را محترم نشمرده رعایت نکردند. در زمان جنگ با اینکه لغت پل پیروزی به ایران داده بودند و به کمکهای ذیقیمت ما در اعلامیه تهران صراحتاً اذعان نموده بودند معذلک با ما که متفق آنها بودیم آن چنان رفتاری کردند که هیچ کشور غالبی به کشور مغلوب نمیکند. برای ایجاد آشوب و بلوا از هیچ اقدامی فرو گذار نکرده. یک مشت خائن و وطن فروش را که در مکتب خود آنها تربیت شده بودند به نام تجزیه طلب برانگیخته مورد حمایت خود قراردادهاند. با توجه با این وضع که موجبات عدم ثبات و هرجومرج را در کشور ما فراهم کرده بود برای حفظ نظم و آرامش و ایجاد محیطی که بتوانم در آن وسایل سعادت خود را فراهم بیاوریم ناچار بودیم از هرجایی که ممکن کمک بگیریم و با انعقاد قراردادی موفقیت ما را تضمین بکند مبادرت نماییم. در گذشته هنگامی که کشور ما بین دو قدرت بزرگ مستعمراتی قرار داشت میهنپرستان ایران به حکم اجبار ناچار شده بودند که با اتخاذ یک سیاست موازنه منفی و بیطرفی استقلال کشور را حفظ کنند. در عمل معلوم شد که هرگاه دو کشور با هم سازش بکنند نتیجه آن انعقاد قرارداد ۱۹۰۷ و تقسیم ایران است و هر موقع با یکدیگر سازش نداشته باشند اثرات شوم آن مستقیماً در کلیه شئون اجتماعی ما ظاهر میشود و از همان موقع منتهای آرزوی وطنپرستان این بود که برای حفظ موازنه باید از کشور نیرومند ثالثی کمک بگیرند. تمام اقداماتی که در زمان بیسمارک به عمل آمد روی همین فکر و همین نظر بود. | ||
+ | |||
+ | من یقین دارم که اگر مرحوم مشیرالدوله و مستوفیالممالک زنده بودند به سیاست ناسیونالیست مثبت امروزی ما صحنه میگذاشتند زیرا اگر کشورهای بزرگ به دوستی و گرفتن کمک از آمریکا خود را نیازمند بدانند دلیلی در دست نیست که ما از کمک چنین کشوری که نسبت به ما هیچ نظر عرضی ندارد خود را بینیاز دانسته و از آن استفاده نکنیم. | ||
+ | |||
+ | و اگر شاهنشاه ما که مظهر اراده ملت و عامل اتفاق و اتحاد ما است چنین رویهای را در پیش گرفتهاند برای آن است که یقین حاصل فرمودهاند که اتخاذ چنین روش با منافع و آرزوهای ملی، مطابقت داشته است. | ||
+ | |||
+ | مارشال مانرهایم در یادداشتهای خود مینویسد «که اگر با کشورهای اسکاندیناوی قرارداد دفاعی داشتیم هیچگاه روسیه به ما حمله نمیکرد». | ||
+ | |||
+ | اگر ما هم خواسته باشیم با این ترتیب ضمانت یکی از بزرگترین کشورهای جهان را نسبت به خود آن هم در موردی که نسبت به ما تجاوزی بشود جلب بکنیم استعبادی نمیتواند داشته باشد. | ||
+ | |||
+ | حال اگر زمامداران شوروی حقیقتاً در گفتار خود صادق بوده و نسبت به ما همانطوری که آرزوی قلبی ما است نظری | ||
+ | |||
+ | نداشته باشند. مفاد این قرارداد هیچ وقت به موقع اجرا گذارده نشده و از آن استفاده نخواهد شد که محتاج به راه انداختن این همه سروصدا باشد. (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | تنها کاری که ما با انعقاد این قرارداد خواستیم انجام بدهیم این است استقلال ما محترم شمرده بشود و با تغییراتی که در سیاست خارجی آمریکا در اثر تغییر زمامداران و یا روی کار آمدن احزاب پیش بیاید در وضع ما تأثیر نامطلوبی نکند. علاوه بر اینها وقتی که همه دنیا دانستند که هر تجاوزی از هر طرف نسبت به کشور ما بشود آمریکا بلافاصله مداخله خواهد نمود. قهراً ثباتی در کلیه شئون اجتماعی ما ایجاد خواهد شد که در سایه آن سرمایهگزاران داخلی و خارجی با اطمینان کامل به عملیات عمرانی و تولیدی پرداخته و مردم ایران از پریشانی کنونی که زاییده چند قرن مداخله ناروای بیگانگان است رهایی خواهد یافت. در جواب اینکه گفته شدهاست که ایران ممکن است به پایگاه ضد شوروی تبدیل بشود لازم است عرض کنم که اظهار این قبیل مطالب جز برای مشوش کردن اذهان عمومی به منظور دیگری نیست. چه که خود افسران عالیقدر شوروی بهتر می دانند که با پیدایش هواپیماهای دور پرواز و اختراع بمبهای اتمی نه فقط آمریکا به ایجاد چنین پایگاههای نزدیکی احتیاج ندارد بلکه مصلحت آنها در این است که از همین پایگاههای فعلی در مورد لزوم استفاده کنند. گذشته از اینها از طرف مقامات مؤثر ایران به دفعات اظهار شدهاست که به هیچ کشوری اجازه تأسیس پایگاه بر علیه کشورهای اتحاد جماهیر شوروی داده نخواهد شد (صحیح است) و مصلحت خود ما نیز که علاقه داریم با این کشور روابط حسنه داشته و تجارت نماییم. جز جلب دوستی و اطمینان آنان نظر دیگری نخواهد بود (صحیح است). موضوع دیگری که تذکر آن نهایت لزوم را دارد این است که از روزی که کورش کبیر پایههای سلطنت ایران را محکم نمود و برای اولین بار در دنیا به ملل مختلف آزادی عقیده و مذهب داد تا کنون که متجاوز از دو هزار و پانصد سال از آن تاریخ میگذرد رشتههای ناگسستنی که سلطنت و ملت ایران را با یکدیگر پیوند داده به همآنقدرت گذشته باقی است و همانطوری که هیچ عاملی تاکنون نتوانسته بین آنها جدایی بیندازد و در حقیقت پادشاه در نظر هر فرد ایرانی نماینده افتخارات باستانی و وحدت ملی است. حال که سطح معلومات مردم بالا رفته و به ماهیت بعضی از رژیمها و آزادیخواهان قلابی پیبردهاند تردیدی نیست که هیچ قدرتی نخواهد توانست ملت ایران را از راهی که در پیش گرفته است منحرف نماید. (صحیح است). بنابراین هر حملهای که به مقام سلطنت که به نظر ما ایرانیان سایة قدرت خداوندی است بشود به منزلة تجاوزی است که مستقیماً به ملت ایران و عقاید ملی ما میشود. (صحیح است) و به حیثیت و شرافت ملی ما صدمه زده قلوب ما را جریحهدار مینماید (صحیح است). آنهایی که در رشته مردم شناسی تبحر دارند به خوبی قضاوت میکنند که اگر رژیمی با امیال و آرزوهای ملتی مطابقت نداشته باشد ممکن نیست که ملتی دو هزار و پانصد سال آن هم در موارد بسیار سخت و دشوار دوام پیدا بکند. | ||
+ | |||
+ | در این صورت با جرأت میتوان گفت که صرفنظر از علاقهای که هر فرد ایرانی نسبت بدین پادشاه محبوب که جز خوبی و محبت کاری نکرده و ایران در زمان سلطنت ایشان به ترقیات زیادی نائل شدهاست دارد. اصولاً و ذاتاً ایرانی سلطنت خواه و شاه دوست بوده (صحیح است) و مقایسه این رژیم دو هزارو پانصد ساله با سایرین از انصاف دور میباشد (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | امروزه هر فرد ایرانی که با تاریخ سروکار داشته باشد و وقایع انقلابات قرن اخیر را مطالعه کرده باشد یقین پیدا نموده است که تمام وعده و وعیدهای طلایی که موجب گولخوردن عمدهای از سادهلوحان شدهاست به پشیزی ارزش نداشته و چون به خوبی میدانند که کشورشان با دارا بودن بهترین موقعیت اقتصادی و جغرافیایی آینده درخشانی را در پیش دارد و این پیشرفت جز در سایة وحدت ملی به دست نمیآید لذا همه آرزو دارند که به رهبری پادشاه خردمند خود مدارج ارتقاء را پیموده و بتوانند از مواهبی که خداوند نصیب آنان کرده حداکثر استفاده را بنمایند. (صحیح است احسنت). برای آنکه به عرائض خودم خاتمه بدهم از مخبرین جراید خارجی که به مملکت ما میآیند و سیاسیون خارجی مقیم کشور تقاضا میکنم که مملکت ما را آنطوری که هست به ملت و زمامداران خود بشناسانند و اظهارات چند نفر حادثهجو را ملاک قضاوت ملت کهنسال ایران قرار ندهند. با این ترتیب یقین دارم که روابط حسنه ما نه فقط با کشور اتحاد جماهیر شوروی که منتهای آرزوی ماست بلکه با تمام کشورهای جهان برای همیشه محفوظ خواهد ماند. خلاصه آنچه باید دنیا بداند این است که تصمیم قاطع و خللناپذیر ما بر این است که در تحت رهبری پادشاه محبوب و خردمند خود تا آخرن قطره خون خود را در راه استقلال میهن و حفظ تاج و تخت کیانی که بزرگترین و ذیقیمتترین ودایعی است که از نیاکان برای ما باقی مانده با نهایت سربلندی نثار نموده و در مقابل زور و قلدری از طرف هرکس که میخواهد باشد مقاومت بکنیم (احسنت) و به مصداق گفته آیزنهاور به همه ثابت خواهیم نمود که «کوله پشتی سرباز هرقدر سنگین باشد از زنجیر اسارت سنگینتر نخواهد بود». (احسنت). | ||
+ | |||
+ | همه سر به سر تن به کشتن دهیم از آن به که کشور به دشمن دهیم. (احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای رامبد. | ||
+ | |||
+ | رامبد- و مراجعات فوقالعاده طبقات مختلف مردم در روزهای اخیر من را بر آن داشت تا بنا به وظایف ملی و وجدانی که بر عهده یک نماینده محول است از پشت تریبون مجلس شورای ملی شمهای از افکار و تمایلات عمومی ملت ایران را برای یاد آوری به دولت و اطلاع جهانیان بیان نمایم. | ||
+ | |||
+ | سعی میکنم تأثرات شدید آنها را در حدود ادب و نزاکت به عرض برسانم. | ||
+ | |||
+ | و اما مطلب: گفتند اخیراً یکی از رادیوهای اجنبی نغمههای شومی را ساز کرده و به یاوهسراییهایی که در شأن گویندگان آن است پرداخته و به قول معروف برای ملت ایران دلسوز و غمگسار شده. دایه مهربانتر از مادر گردیده. | ||
+ | |||
+ | از این اصل بگذریم که صفحات تاریخ چندین هزار ساله وطن عزیز ما شاهد آن است که در اعصار مختلف قدرتهای بزرگ زمان اعم از متمدن یا وحشی از شرق و یا غرب هریک به ایران تاختهاند. به هرترتیب که بوده مشیت الهی و اراده ملت بر آن قرار گرفته است که بالاخره مستحیل و مدفون و یا مضمحل و معدوم گردیدهاند (احسنت) و از آنان جز نام زشت و خاطرات تلخ در عالم بشریت چیزی باقی نمانده (صحیح است). اما ایران باستانی ما سردوگرم ایام چشیده و بحمدالله همچنان باقی مانده و انشاءالله تا به ابد باقی خواهد ماند. (احسنت). شاید گمراهانی تصور کنند مهاجمین گذشته بمب هیدروژن و موشک قارهپیما نداشتهاند ولی اصولاً در مقابل ملتی که برای حفظ آب و خاک و تاج و تخت سلطنت که تنها ضامن بقا و استقلال کشور خود میدانند تا به پای جان ایستاده است. ادعا و تهدید کسانی به داشتن بمب اتم و قمر مصنوعی و امثال آن بینتیجه است (احسنت). زیرا اثرات آن هم مانند شمشیر مغول و نیزه عرب بالاخره بیش از مرگ چیزی نخواهد بود. (احسنت) | ||
+ | |||
+ | اینان بیخیرند که ملت ایران به وضع و موقعیت داخلی و خارجی خود آشنا گردیده و به خوبی واقف است که پس از قرنها سختی و زحمت توانسته است با میل و اراده خویش و حسن تدبیر و رهبری زمامداران خود در طوفان حوادث و سیاست جهان در جاده ترقی افتاده راه تکامل را بپیماید و برای بهبود وضع اجتماعی افراد کشور هرروز قدمی به جلو بردارد و برای توجه بیشتر به این امر کافی است بدون هیچ گونه حب و بغضی قلم به دست گرفته با تحقیق در مقابل عواملی که بنا به علوم اجتماعی میزان پیشرفت و ترقی ملتی را مشخص مینماید ارقام مربوطه و تغییرات وضع را در ده دوازده سال اخیر ایران بنویسند یعنی از لحاظ بهداشت فرهنگ امنیت عدالت دارایی قدرت دفاعی زراعت صنعت تجارت واردات و صادرات میزان مصرف ارزش پول و اعتبار مالی ارتباطات مخابرات سطح زندگی تعداد مسکن و وسایل حملونقل بری بحری هوایی و عوامل دیگر یکایک را بگیرند و از روی آمار تغییرات فاحش آن را بنویسند و ملاحظه کنید وسعت و سرعت پیشرفت ملت ایران در بهبود وضع زندگی افراد آن حتی نسبت به سایر ممالک مترقی چه بوده یعنی چه داشته و چه دارد و روی این زمینه در اندک مدتی چه خواهد داشت. در ده دوازده سال اخیر ملت ایران به چه پیشرفتهایی نائل گردیده. اما چرا ملاک عرائضم را در ده دوازده سال اخیر قراردادهام. دوازده سال قبل یعنی موقعی که دولت همجوار ما روسیه شوروی پس از آنکه با سرنیزه و تانکهای سنگین از روی سینه سربازان رشید و فرزندان فداکار ایرانی گذشت و خانوادههای ایشان را برای همیشه داغدار این جنایت نمود (که یکی از آن وقایع مربوط به پدر آقای امامی همکار حاضر ماست) و بهشت موعود خود را به قسمتی از کشور عزیز ما به تحفه آورده بود و از اینگونه دلسوزیهای امروزی برای ما مینمودند این است عین نطق نخستوزیر وقت در شورای عالی اقتصاد در۱۱/۱/۲۵ که در واقع وضع معلول دخالت بیگانگان در امور ما است. | ||
+ | |||
+ | و اکنون متن نطق «وضع اقتصادی ایران امروز از هر جهت نهایت بحرانی و موجب کمال نگرانی است. واحد سطح زندگی تودههای عظیم ملت ایران تنزل بیشتری کرده است اکثر تودههای ایرانی حتی از داشتن حوائج اولیه خوراک و پوشاک و مسکن محروم ماندهاند. هزینه زندگی در سنوات اخیر بهقدری بالا رفته که مسبب بزرگترین انحطاط جامعه شده | ||
+ | |||
+ | است قوه تولید نقصان فاحشی یافته ولی کاهش قوه خرید و مصرف ملی بهطور خیلی بیشتر محسوس گشته. خرابی وضع اقتصادی در تمام شئون زندگی و اجتماعی و سیاسی مملکت اثرات شومی از خود باقی گذارده و تعادل واردات و صادرات مملکتی به کلی از بین رفته است». | ||
+ | |||
+ | بلی این بود وضع مادر ایام مداخلات و همکاری دیگران من از هر فرد ایرانی. تقاضا دارم برای انجام وظیفه ملی و وطنپرستی خود و تجدید خاطره تلخ آن آن به روزنامههای سوم شهریور هزاروسیصدوبیست الی بیستویک آذر هزاروسیصدوبیست وپنج مراجعه کنید اگر در منازل خود دسترسی ندارید اکنون که دیگران مایلند بروید و در کتابخانههای عمومی موجود است حتماً مراجعه فرمایید و یکبار دیگر بدانید که چرا ملت ایران مانند مار گزیده از نخ سیاه و سفید میترسد. یقین دارم هر صفحهای از این اخبار (اشاره به روزنامههای مجلد) مربوطه به تضییقات ملت ایران بر اثر دخالتهای قوای شوروی را در امور خود بخوانند تجدید تأثر و برانگیختن تعصب آقایان و ملت ایران فوقالعاده خواهد بود. آری کسانی که ما را عهدشکن و خلافگو مینامند بهتر است بیاد بیاورند و به سواق خود بنگرند و اختلاف اقوال و اعمال و فرق گفتار و رفتار خود را ببینند من به همین مختصر اکتفا نموده از آقای وزیر خارجه خواهشمندم عندالزوم دولت همجوار ما را به تعهدات خود در منشور سازمان ملل متحد یادآور شده و به خصوص بند هفت از ماده دو این منشور دایر بر اینکه هیچ یک از مقررات آن ملل متحد را مجاز نمیدارد در کارهایی که اساساً مربوط به صلاحیت ملی یک مملکت است مداخله کند. با بیاناتی که از طرف همکاران مجلسی در اینباره شده و خواهد شد که در واقع انعکاسی از افکار عامه مردم است یقین دارم دول بیگانه به خصوص همسایگان ما از طرز تفکر ملت ایران و تعصب شدید آن نسبت به تاج و تخت سلطنت برای همیشه پی خواهند برد. (احسنت احسنت) | ||
+ | |||
+ | بنده با اجازه مقام ریاست بقیه وقت خود را به آقای مهندس جفرودی میدهم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای مهندس جفرودی ۵ دقیقه آقای دکتر حکمت به شما وقت دادید و ۵ دقیقه آقای رامبد بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای مهندس جفرودی. | ||
+ | |||
+ | مهندس جفرودی- اگر بر اثر مساعی دانشمندان وجهه هنرمندان و همت رادمردان مظاهر تمدن در سراسر جهان رواج مییابد و امید و خوشبینی افراد ملل به یک زندگی مترقی و مرفه بیشتر میشود بر اثر خودخواهی بعضی از سیاستمداران شهرت طلبی سرداران و هوای نفس برخی از رهبران قراردادهای نظام اجتماعی مبانی آسایش اقوام متزلزلتر میگردد و یأس و بدبینی جایگزین امید و خوشبینی میشود. | ||
+ | |||
+ | ما این روزها بار دیگر با نگرانی و تاثر شاهدو ناظر رفتار شگفتانگیز زمامداران همسایه کهنسال شمالی خود هستیم. | ||
+ | |||
+ | ما از توسعه فرهنگ و علوم و ترویج صنایع و بهبود وضع زندگی ملل شوروی خوشحال بودیم (دکتر بینا- آنها ناراحت هستند از ما) آسایش و امنیت خویش را در پیشرفت آنان میدیدیم و با نظر تحسین به آنها مینگریستیم و خود نیز به ساختمان سد- احیای بنادر- ساختن راهها- تأسیس کارخانهها- توسعه امور اجتماعی در همان راه ترقی گام برمیداشتیم و از حسن روابط همجواری خوشحال بودیم و از تشویق و تأییدی که سخنگوی رادیو مسکو از دولت و ملت ایران و سنن باستانی آن مینمود امیدوار میشدیم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- مملکت ما با مهر و محبت و احترامات فراوان در سرزمین روسیه از طرف زمامداران آن پذیرایی شدند. دستههای سیاسی و فرهنگی دو کشور به بازدید یکدیگر شتافتند و برای ملت نگران ایران روزنه امیدی پیدا شد. ولی ناگهان آسمان شفاف دوستی دو ملت از ابرهای کینه و بغض تیره و تار گردید و طوفانی از خشم و غضب از جانب مسکو رهسپار ایران شد. صفحات تاریخ دو ملت نشان میدهد که روابط روسیه با ما همواره به این نهج بوده است. گاهی مهر و محبت و صلح و صفا زمانی قهر و کینه توزی و جنگ و قشونکشی و من نمیدانم که روسیه شوروی از دشمنی با ایران تا به حال چه طرفی بسته است که معتقد به یک دوستی پایدار با ما نمیباشد. اگر در مذاکرات سیاسی و عقد قراردادها مشکلاتی پیش بیاید و ادامه آن متوقف گردد نباید تا بدین پایه عصبانیتها و تشنج و عدم رضایت ایجاد کرد. در مذاکرات سیاسی که مصالح طرفین مطرح است قاعدتاً مشکلاتی بوجود میآید که باید با بینظری و حسننیت آنها را برطرف کرد. | ||
+ | |||
+ | اگر دولت روسیه شوروی سالها با ما دوست بماند و در این دوستی بینظری پایداری و ثبات نشان بدهد دولت ایران برای حفظ و حمایت کشور خود با آنکه آن را یک حق ملی میداند ممکن است گرد قراردادهای تدافعی هم نگردد. اگرچه در جهان امروز با توسعه علوم و ترقی فنون و بسط اکتشافات و رونق صنایع ایجاد دوستی و داشتن روابط حسنه با دول بزرگ از ضروریات اولیه زندگی هر قوم است ولی ما را همین روش ناپایدار و متناقض، همین حملات ناجوانمردانه و وهنآور، همین عدم اطمینانها به سوی دول بزرگ دیگر سوق میدهد وانگهی زمامداران روسیه شوروی نیک میدانند هر وقت که منافع دول بزرگ جهان ایجاب کند بدون توجه به قراردادها و تمایلات دول کوچک آنها را اشغال کرده و پایگاه خویش قرار میدهند. اگر در میان رجال ایرانی دوستان روسیه و معتقدین به سیاست آن بسیار نادر و نایاب است سبب آن همین عدم ثبات زمامداران آن در دوستی با ملل است. | ||
+ | |||
+ | دیروز دولت شما با تجلیل فراوان از رئیس مملکت ما پذیرایی کرد ولی امروز رئیس همان دولت برخلاف جمیع عهود و قراردادها نسبت به رئیس همان مملکت که وارث تاج و تخت دو هزار و پانصد ساله قوم کهنسال ایران است سخنانی ادا میکند که دور از نزاکت و رسوم بینالمللی است (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | من معتقدم که زمامداران شوروی با وجود تجارب بسیار تلخ گذشته و آزمایشهای عدیده هنوز در احساسات شدید وطنپرستی ملت ایران و علاقه تعصب فراوان آن بسبت به رژیم پادشاهی دچار اشتباه فراوان میباشند. (صحیح است). رژیم سلطنتی ملت ایران برخلاف رژیم سلطنتی بسیاری از کشورهای جهان دارای ریشهای عمیق است و تاریخ حکومت ما با این رژیم آغاز میشود. فتوحات درخشان تاریخی ملت ایران به نام پادشاهان بزرگ مانند کورش شاه عباس صفوی و نادر شاه افشار و ایران نوین به نام رضا شاه کبیر و نجات آذربایجان به نام محمد رضا شاه در صفحات تاریخ ما تجلی میکند. (صحیح است) در طول دو هزارو پانصدوهفتاد سال وجود رژیم سلطنتی و پادشاهی همواره اساس و پایه وحدت ملی ما در میان طوائف مختلف ایرانی بوده است و با وجود حوادث بزرگی مانند حمله اسکندر و هجوم اعراب و تلقینات سوءبیگانگان ملت ایران دست از رژیم سلطنتی خود برنداشت و امروز متقدمین و آزادیخواهان جملگی برآنند که این رژیم حافظ استقلال کشور ماست و تحولات اجتماعی و صنعتی ما باید تحت لوای آن و به دست ملت ایران انجام پذیرد. بین رژیم سلطنتی و ملت ایران پیوند ناگسستنی تاریخی وجود د ارد که ریشههای آن از دوهزار و پانصد سال پیش بوجود آمده و در طول تاریخ با آزمایشهای مکرر تاریخی و سیاسی و اجتماعی محکم و استوار گردیده است. من منکر این معنی نیستم که در ایران نیز افرادی پیدا میشوند که به علل از دست دادن مقام و موقعیت خود و یا ناکامی و عدم توفیق در راه نیل به آرزوهای خویش و یا جهات دیگر از وضع فعلی ناراضی هستند ولی اگر بیگانگان چنان پندارند که در میان آنها کسانی نظیر زمامداران بعضی اقمار دست نشاندهها یافت میشوند دچار یک اشتباه دیگر بزرگ سیاسی گشتهاند. (صحیح است- احسنت). | ||
+ | |||
+ | اگر چنین بود امروز بعد از آن همه حوادث و حملات آن همه تبلیغات و تلقینات آن همه هجومها و قشونکشیها دیگر نامی از ایران مستقل در صفحه تاریخ باقی نمیماند. کوچکترین عکسالعمل ایرانی در برابر فشار و حملات بیگانگان وحدت یگانگی همت بلند نظری و جانبازی است. (احسنت) | ||
+ | |||
+ | و خوشبختانه این سخنان در ماهی ادا میشود که از لحاظ تحولات اجتماعی در میان ماههای دیگر ایران دارای امتیازات خاص تاریخی است. اگر تاریخی روز بیست و یک آذر خاطره تأثرانگیز هفده آذر را همراه دارد و حادثه پانزده بهمن آن ماه را مفهوم ساخته است، حوادث بزرگ تحولات اجتماعی ما در روزهای اسفند ماه ثبت شدهاست و حق این است که از نظر اطلاع نسل آینده ما این روزها را مخصوصاً در این هنگام که مورد حملات ناجوانمردانه قرار گرفتهایم به صورت تاریخی دربیاوریم. (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | به همین مناسبت طرحی با قید سه فوریت از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم تهیه شدهاست. | ||
+ | |||
+ | رئیس- طرح را وقتی وارد دستور شدیم بدهید. | ||
+ | |||
+ | ۳- تقدیم یک فقره طرح قانونی مربوط به روز نهم اسفند به وسیله آقای مهندس جفرودی به قید سه فوریت. | ||
+ | |||
+ | مهندس جفرودی- طرحی به مناسبت روز نهم اسفند با قید سه فوریت از طرف فراکسیون حزب مردم تهیه شدهاست که تقدیم میشود و تقاضای طرح و تصویب آن را داریم. | ||
+ | |||
+ | چهار طرح و تصویب سه فوریت و اصل طرح پیشنهادی مربوط به نامگذاری روز نهم اسفند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- طرحی که تقدیم شد قرائت میشود. | ||
+ | |||
+ | (به شرح زیر قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی چون یکی از اسرار دوام و بقای کشور ما در طول دو هزارو پانصد سال تاریخ شاهنشاهی ایران پیوند ناگسستنی شاه و ملت میباشد و از آنجا که یکی از تجلیات بارز شاه دوستی ملت ایران در روز نهم اسفند ماه ۱۳۳۱ یک با قیام جوانمردانه مردم ایران صورت گرفت و در این روز با یک موقع شناسی خاص عموم طبقات از پیشگاه مبارک تقاضا نمودند که از مسافرت به خارج انصراف حاصل فرمایند و این استدعای ملت مورد قبول شاهنشاه بزرگ قرار گرفت و در جریانات بعدی روشن شد که این تصمیم | ||
+ | |||
+ | و اراده ملت تا چه اندازه در سرنوشت مملکت مؤثر و ضروری بوده است. از این رو ماده ذیل به عنوان تصمیم قانونی به قید سه فوریت پیشنهاد و تقاضای تصویب آن را داریم. | ||
+ | |||
+ | ماده واحده- تصمیم قانونی نظر به اینکه در روز نهم اسفند هزار و سیصد و سی و یک شاهنشاه بر اثر قیام دلیرانه مردم ایران و بنا به استدعا و ایستادگی آنان از مسافرت به خارج از کشور منصرف شدند و این امر موجب نجات و سعادت کشور گردید. علیهذا امروز نهم اسفند (روز ملت) نامیده میشود. | ||
+ | |||
+ | مهندس جفرودی- دکتر عمید- مهندس فروهر- مهندس دهستانی- مهندس بهبودی- عباسی- دیبا- امیر بختیار- دکتر ضیایی- فخر طباطبایی- شادلو- حکیمی- بیات ماکو- سالار بهزادی- قوام- رامبد- مهندس شیبانی و چند امضای دیگر. | ||
+ | |||
+ | علامه وحیدی- بقیه امضاها را هم قرائت بفرمایید. تمام اعضای پارلمانی حزب مردم امضاء کردهاند. (بقیه امضاها به شرح زیر خوانده شد): دکتر بینا- فضایلی- مهندس سلطانی- مهندس هدایت- سراج حجازی- مرآت اسفندیاری- غضنفری- مهندس فیروز- یارافشار- نصیری- دکتر سید امامی- تیمورتاش- اعظم زنگنه- علامه وحیدی. | ||
+ | |||
+ | رئیس- فوریت اول مطرح است آقای مشایخی. | ||
+ | |||
+ | مشایخی- بنده در کلیات عرض دارم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- در فوریت اول مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد). رأی گرفته میشود. به فوریت اول آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند). تصویب شد. | ||
+ | |||
+ | فوریت دوم مطرح است مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد). رأی گرفته میشود. آقایانی که موافقند قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. | ||
+ | |||
+ | احمد مهران- اتفاق آرا را بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | رئیس- بنده هم جزء وکلا هستم بلند نشدم این تکلیف ماست. | ||
+ | |||
+ | فوریت سوم مطرح است. (گفته شد مخالفی نیست) آقایانی که موافقند قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای مهندس جفرودی اگر توضیحی دارید بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | مهندس جفرودی- بنده تصور میکنم به صورتی که فوریت این طرح تصویب شد و بهطوری که مجلس از سه فوریتش استقبال کرده است توضیحی لازم ندارد و تمام مجلس یکجا بدین طرح رأی خواهند داد (احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای مشایخی. | ||
+ | |||
+ | مشایخی- در صفحات تاریخ، ایام و لحظات باارزشی وجود دارد که در تغییر سرنوشت ملل بینهایت مؤثر میباشد. ملت ایران که در تاریخ کهن خود دارای روزهای مهم و دقایق حساسی بوده همیشه در چنین ایامی توانسته است نیروی خلاق خود را به عرصه ظهور رسانیده و به ملل زنده دنیا ثابت کند که اسرار عظمت این ملت در چه نهفته است؟ و چگونه لحظات حساس میتواند قدرت لایزال خود را نشان دهد. یکی از این روزهای حساس روز تاریخی نهم اسفند است که بدون شک در تاریخ پرافتخار ایران به عظمت و بزرگی یاد میشود. زیرا در چنین روزی به خوابهای آشفته دشمنان استقلال و عظمت ایران خاتمه داده شد و بار دیگر عظمت شاهنشاه بزرگ ما که سمبل استقلال و حافظ حکومت مشروطه سلطنتی و پرچمدار عدالت اجتماعی هستند به همه جهانیان ثابت گردید (صحیح است- صحیح است). | ||
+ | |||
+ | روز نهم اسفند برای آنهایی که مدتها نقشه ریخته بودند تا طومار استقلال ما را درهم نوردند یک روز تلخی بود. روزی بود که قدرت ملی بار دیگر تجلی کرده و اراده ملت در برابر اراده شوم آنها صفآرایی نموده بود. مردم مبارز و رشید تهران به آنها ثابت کردند که رؤیاهای شوم آنها هرگز تعبیر نخواهد شد (صحیح است). نقشههای شیطانی آنها هیچ وقت اجرا نمیگردد. فقط شاه و مردم هستند که دوشادوش یکدیگر قرار داشتند. و میتوانند ملت ما را به سعادت واقعی نزدیک سازند (صحیح است). از همان روز دشمنان مشروطیت به خوبی فهمیدند که هرگز نمیتوانند قانون اساسی را لگدمال کنند، به هیچوجه قادر نیستند با سمبل استقلال و عظمت ملت ایران ستیزه نمایند. | ||
+ | |||
+ | به همین جهت به فکر توطئههای خائنانه افتادند که آن هم با مشت ملت روبهرو گردید و برای همیشه این افکار خام از مغزها زدوده شد. تاریخ قضاوت خواهد کرد که مردم رشید ایران در روز نهم اسفند ۱۳۳۱ چه یادگار گرانبهایی از بیداری و هوشیاری خود به جای گذاردهاند. نسل آینده از این فداکاری و جانبازی قیام کنندگان روز نهم اسفند درس وطنخواهی و شاهدوستی خواهند گرفت و همیشه خاطره این روز تاریخی را به یاد خواهند داشت (صحیح است). بنده مطالبی را که بیان کردم احساسات عمومی مردم ایران و نظریات و افکار و عقاید عموم وطنپرستان و کلیه افراد حزب ملیون ایران است. طرحی که امروز از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم تقدیم شدهاست طرحی است که عموم ملت ایران پشتیبان آن هستند و بنابراین حزب ملیون ایران که بنده افتخار سخنگویی پارلمان آن را دارم نیز طرفداران این طرح بوده و خواهد بود زیرا شاهنشاه محبوب ما در روزهای فوقالعاده خطرناک و سخت برای حفظ استقلال ایران از هیچگونه فداکاری مضایقه نفرمودند بنابراین به همکاران عزیز که به نام حزب مردم این طرح را تقدیم کردهاند به سهم خود تبریک میگویم. (احسنت) و میگویم ما و شما و تمام ملت ایران در این طرح سهیم هستیم و روز تاریخی نه اسفند در سرنوشت ملت ایران اثرات مهم باقی گذاشته است و ملت ایران از جان و دل شاهنشاه خود را دوست دارد (احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس- چون کسی دیگر اجازه صحبت نخواسته رأی میگیریم. به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند). تصویب شد ماده واحده مطرح است. مخالفی نیست؟ یک پیشنهاد رسیده است که قرائت میشود | ||
+ | |||
+ | (به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد میکنم تبصره ذیل به ماده واحده علاوه گردد. | ||
+ | |||
+ | تبصره- قیام روز بیست و هشت مرداد ۱۳۳۲ که در سراسر کشور به منظور نجات استقلال میهن و قانون اساسی با پشتیبانی عموم طبقات ملت انجام پذیرفت قیام ملی شناخته میشود. دکتر دادفر | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر دادفر. | ||
+ | |||
+ | دکتر دادفر- در این مسئله هیچ شکی نیست که تمام اقوام و ملل روزهای خاصی را دارند که آن ایام و آن روزها برای آنها مبدأ تحول اجتماعی و تاریخی است. همه ملت ایران و همه ما مخصوصاً به خوبی درک کردهایم و میدانیم که روز بیست و هشت مرداد در تاریخ ایران یک روز درخشان و مبدأ یک تحول اجتماعی و منتهای یک نکبت ملی است (صحیح است). دلیلش واضح است اگر آن روز نبود کشور ما بدین صورت نمیماند. استقلال ما، حیات ملی ما در خطر و در معرض تهدید قرار میگرفت. بدین جهت اکنون که مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم تصمیمی اتخاذ فرمودند که روز نهم اسفند را روز ملت بنامند و حق هم همین است بنده هم از فرصت استفاده کردم که روز بیستوهشت مرداد را که از لحاظ اهمیت از روز نهم اسفند کمتر نیست بلکه بیشتر است و تجلی افکار ملت ایران در آن روز جوانمردانه قیام کردند و اساس حکومت دیکتاتوری و زور و به اصطلاح فکری که اگر ادامه پیدا میکرد استقلال ایران با خطر مواجه میشد این روز هم روز قیام ملی شناخته شود. البته این عنوان را مردم ایران من غیر رسم به این روز دادهاند النهایه امروز مجلس شورای عنوان رسمی بدین روز میدهد و همه مردم ایران این روز را روز قیام مقدس ملی میشناسند و چون فرصت نبود که در فراکسیون حزبی این پیشنهاد طرح شود و خود بنده در مسافرت بودم با یادداشتهایی که الان به بنده رسید این پیشنهاد بنده جنبه پیشنهاد فراکسیونی هم دارد و از طرف فراکسیون حزب ملیون بنده این پیشنهاد را تقدیم میکنم (احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس- مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد). مجدداً قرائت میشود. | ||
+ | |||
+ | (به شرح زیر قرائت شد) | ||
+ | |||
+ | قیام روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که در مرداد ۱۳۳۲ که در سراسر کشور به منظور نجات استقلال میهن و قانون اساسی با پشتیبانی عموم طبقات ملت انجام پذیرفت قیام ملی شناخته میشود. دکتر دادفر | ||
+ | |||
+ | رئیس- رأی گرفته میشود با این تبصره آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند). تصویب شد. | ||
+ | |||
+ | حالا رأی گرفته میشود به ماده واحده و تبصره. آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند). تصویب شد به مجلس سنا فرستاده میشود. | ||
+ | |||
+ | ۵- اعلام قطعیت استعفای آقای مهندس فروغی از نمایندگی مجلس شورای ملی. | ||
+ | |||
+ | رئیس- خاطر آقایان مسبوق است که آقای مهندس فروغی از نمایندگی مجلس شورای ملی استعفا داده بودند و دو سه روز است که روز پانزدهم هم استعفای ایشان خاتمه یافته است بنابراین به دولت ابلاغ میشود که به جای ایشان کسی دیگر انتخاب شود. | ||
+ | |||
+ | رئیس- لایحه سازمان برنامه را که فرستاده بودیم به سنا از سنا برگشته و تصویب کردهاند فقط آن قسمت شش ماه را که آقای مهندس هدایت پیشنهاد کرده بودند که دولت قانون سازمان برنامه را به مجلس تقدیم کند نوشتهاند به مجلسین (صحیح است) گمان میکنم که اشکالی ندارد (صحیح است) و به دولت ابلاغ کردهاند. | ||
+ | |||
+ | ۷- بیانات بعد از دستور آقایان مهران- دکتر شاهکار- ارباب- قناتآبادی. | ||
+ | |||
+ | رئیس- چون امروز دیگر چیزی در دستور نداریم بعضی از آقایان میخواستند در تبصره ۲ ماده ۶۶ آییننامه صحبت کنند. آقای احمد مهران | ||
+ | |||
+ | احمد مهران- دیشب در مجلس شورای ملی یعنی در نقطهای که بعد از دامن مادر و نوازش پدر گرمترین گهواره و مهد آزادی ایران است خوابیدم و به همین جهت سرشار از مهر وطن و شاهنشاه ایران از این نقطه بلند پایه به ملت ایران تعظیم میکنم یکی به مناسبت خوابیدن در مجلس و یکی به مناسبت نطقی که قصد دارم ایراد کنم این شعر لطیف را به عرض همکاران محترم میرسانم: | ||
+ | |||
+ | پرسی اگرم از چه سبب مست و خرابم همسایه دیوار به دیوار شرابم. | ||
+ | |||
+ | عرضم یک مقدمهای دارد و استدعا میکنم توجه بفرمایید. بنده میخواهم تلاش کنم آنچه که میاندیشم و آنچه که حقایقی به من از روی مدارک گفتهاند به عرض برسانم هر کشوری در دنیای امروز دارای | ||
+ | |||
+ | یک فلسفه دموکراسی معینی است (صحیح است) و در این دنیا دو کشور که فلسفه دموکراسی واحد داشته باشد و عین هم باشند شاید وجود ندارد. به هیچوجه لزومی ندارد حتی برای دو کشور دوست، حتی برای دو کشور متفق و حتی برای دو کشور همسایه فلسفه دموکراسی آن دو کشور یک سال باشد به هیچوجه لزومی ندارد و اگر هرآینه حسننیت در بین باشد دو کشور و دو ملت که دارای فلسفه دموکراسی مختلف و متفاوت هم باشند میتوانند براساس احترام متقابل و براساس احترام به آزادی و دموکراسی طرفین زندگی کنند و به شعائر ملی یکدیگر احترام بگذارند. در معتقدات مذهبی هم همینطور است. مثلاً یک نفر مسلمان و یک نفر مسیحی که معتقداتی مختلف از این نظر دارند میتوانند سالها بلکه یک عمر همسایه یکدیگر باشند و حتی با یکدیگر معاشرت کنند اولی به معتقدات خود و دومی به معتقدات خود باقی بمانند. در شئون و معتقدات سیاسی هم همین طور میشود عمل کرد. کشور کهن و بزرگ ایران از دو هزارو پانصد سال پیش در این دنیا دارای فلسفه دموکراسی معینی است که بر مبنای آن فلسفه در قرون و اعصار زندگی کرده و با حفظ طریق و روش خود در هرصورت و هرحال در دنیای پرآشوب یا کمآشوب سربلند و سرافراز بیرون آمده و مقدسات و شعائر ملی خودش را حفظ کرده اساس فلسفه دموکراسی کشور ایران حکومت شاهنشاهی و در حال حاضر مشروطه سلطنتی بر مبنای قانون اساسی است. تمام دنیای کنونی این اساس را برای کشور ما پذیرفته و با سرشت مردم ایران به طرز عجیب و غیرقابل انکاری عجین شده. این کشور که نامش ایران است مثل پارهای کشورهای دستپرورده دور و نزدیک این کشور پایهگذاری نشده و یک عمق و ریشه قدیمی و خیلی قدیمی دارا است که کشورهای مجاور آن اعم از ضعیف یا قوی نتوانستند و نخواهند توانست در پایه و اساس این روش تأثیری در حال یا در آینده داشته باشند و این پایه و اساس خلقالساعه نیست ناشی از ملتی است که استعداد سرشار و هوش فراوان او زبانزد کلیه ملل عالم است. آقایان خواهش میکنم توجه بفرمایید حکومت در دنیای امروز یا هر دنیایی حکومت تسلیحات و بمب اتمی و هیدروژنی و خلاصه کردن کلفتی نیست. اگر چنین بود حالا خیلی از اتفاقات که نمیتوانند بیفتند و در دنیا اتفاق میافتاد و بشریت را تهدید میکرد، حکومت حکومت افکار است، حکومت حکومت آزادی و احترام به شئون ملل است. من که یک نفر ایرانی هستم و به ایرانیت افتخار میکنم با کمال میل و رغبت به اساس و فلسفه دموکراسی کلیه ملل عالم احترام میگذارم و انتظار دارم کلیه ملل عالم از قوی و ضعیف به فلسفه دموکراسی وطن من احترام بگذارد (احسنت). اما ببینیم در این موقع که سیاست ایران و شوروی وضع جدیدی پیدا کرده و از دو سه هفته قبل وارد یک مراحل عجیب و غریبی شد که بسیار اسباب تأسف است آیا به نکاتی که فوقاً اشاره کردم از پنجاه سال قبل که با عمر من نماینده مجلس منطبق است از طرف شوروی توجهی شدهاست یا نه؟ (بزرگ ابراهیمی- خیر) به نظر من جواب به این سؤال ضمن اظهار تأسف منفی است، هیچگاه کشور همسایه ما شوروی حق همسایگی که لااقل احترام به شئون و شعائر ملی و فلسفه دموکراسی کشور عزیز ما بوده به جا نیاورده و حق مذکور را ادا نکرده در حالی که چنانچه فوقاً گفتم میتوانست غیر از این بکند و قرنها همسایه ما باشد و در هر رژیم و هر حالی بگذراند ولی برای ما همسایه خوبی باشد. سیاست شوروی در ایران تا آنجایی که من به خاطر دارم بر این اساس استوار بوده که کسانی را که با فلسفه دموکراسی کشور ایران مخالفت دارند در ایران تقویت کند. به طور مثال حزب توده را کشور شوروی بود که در ایران تقویت میکرد چرا؟ برای اینکه حزب توده با شعائر ملی و دینی و سایر شئون این کشور مخالفت داشت این یک چیزی است از آفتاب روشنتر، پیشهوری و غلام یحیی به این دلیل از طرف همسایه شمالی ما تقویت میشدند که با شعائر ملی و دینی و سایر شئون کشور ما مخالفت داشتند و هزار مثال دیگر حاضر بیاورم (ثقهالاسلامی- آنها ایرانی هم نبودند) (بزرگ ابراهیمی- آنها را خودشان فرستاده بودند). اما آنچه که در بالا مثال زدم این سالهایی بود که همه زنده بودند و دیدند میخواهم با اجازه همکاران محترم یک قدری برگردم به تاریخ گذشته، میخواهم از دورهای صحبت کنم، آنچه که از پدرانمان شنیدهایم آنچه که از منسوب آن خودمان شنیدهایم و آنچه که از قوم و خویش و خانواده خود شنیدهایم و آنها گفتهاند در اینجا صحبت کنم. در این مجلس جای این صحبت در اینجا است محمد علی میرزا موقعی که با فلسفه دموکراسی خودش که ایران باشد مخالفت کرد به پشت گرمی همسایه شوروی بدین اقدام گستاخانه دست زد (فضایلی- روسیه تزاری) فرق نمیکند برای آقایان تجزیه و تحلیل خواهم کرد که چه در دوره تزاری و چه در دوره شوروی سیاست روسیه نسبت به ایران فرقی نکرده است دو سه تا از چند هزار دلیل را عرض میکنم ... | ||
+ | |||
+ | فضایلی- متأسفانه صحیح است. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای مهران بفرمایید چون وقت شما تمام میشود. | ||
+ | |||
+ | احمد مهران- محمد علی میرزا به سفارت شوروی پناه برد زجر آزادیخواهان ایران از قبیل بهبهانی، طباطبایی و از بین بردن صور اسرافیل و ملکالمتکلمین و غیره در باغشاه به دست محمدعلی میرزا و با حمایت و پشتیبانی سفارت شوروی واقع در پامنار انجام گرفت. با این تفاوت عاملین آن روز لیاخوف و شاپشال بودند و عاملین امروز اشخاص دیگری. من به خاطر دارم و تا آنجا که مطالعه یک حادثه سیاسی در یک عمر پنجاه ساله به من مجال داده از سیاست شوروی در ایران روش دیگری به خاطر نمیآورم و اگر بخواهم وارد کلیه حوادث تاریخی از معاهده ترکمانچای و عهدنامههای تزاری و شوروی با ایران و همچنین عهدنامههای دیگر آن دولت بشوم از حوصله یک نطق قبل از دستور مجلس شورای ملی خارج است. ولی حقیقت و نتیجه را در دو کلمه عرض میکنم. کشور همسایه شوروی چه در گذشته و چه در حال حاضر کلیه عناصری که با استقلال و آزادی و شئون ملی ایران در این کشور مخالفت میکنند تصویب کرده است. بالعکس آقایان بالعکس بر مدار اندیشه سیاسی خودم عرض میکنم که تمام کسانی که در این کشور به بنای اصولی و دموکراسی کشور پایبند و علاقمند بودند و ترقی و سربلندی ایران وجهه همتان بوده از طرف شوروی در ایران تضعیف شدهاند. (بزرگ ابراهیمی- حتی منکوب) عرض کنم نقل میکنم از روزنامه کاوه نظیر این مدارک متجاوز از صد هزار در تاریخ ایران مندرج است. من یکی از آنها را منباب مثال عرض میکنم. نقل از روزنامه کاوه در سال سی و شش یعنی چهل و دو سال قبل به دولت ایران خبر رسید که نظر علیخان لرستانی در حوالی بروجرد جمعی از مهاجرین را گرفتار ساختند که از جمله است سیدمحمد رضای شیرازی معروف به ماوات، سرارمحی، میرزا کریم خان، ناصرالاسلام سپهسالاراعظم حکم داده تا آنها را تسلیم مأمورین دولت نمایند. (عضنفری- این درست نیست دروغ است). توجه کنید آقا از انتشار این اخبار دل دوستان ایران مضطرب شد زیرا اغلب این اشخاص از ارکان جهاد ملی و علمدار استقلالپرستی بودهاند. | ||
+ | |||
+ | طولی نکشید که اخبار قطعی صحیح رسید و معلوم شد که اخبار روس تمام دروغ و مجعول صرف بوده و یک کلمه هم اصل نداشته (غضنفری- ما بزرگترین خدمت را انجام دادیم) اکنون نه نظرعلیخان در بروجرد زنده است و نه مردان علیخان در قید حیات است اما اینطور بوده است که میفهماند که شوروی و عمال او از ترقی و نیرومندی ایران و فعالیت آزادیخواهان ایران ناراحتند. بنابراین اگر رادیو مسکو چند هفته است که راه اهانت و توهین به تمام مقدسات ملی ما پیش گرفته است با تاریخ پنجاه سالهای که یکی از بسیار آن در اینجا تشریح شد به هیچوجه عجیب نیست و چشم و گوش ما از این سیاست غیرمنصفانه و غیردوستانه به کلی پر شدهاست و اگر از شاگردان مدارس و کارگران ایرانی هم سؤال کنید غیر از این انتظاری ندارند. قضاوت قطعی من این است که هیچ آزادیخواه و وطنپرست ایرانی چه پیش از انقلاب و چه بعد از انقلاب این کشور مورد محبت سیاست شوروی واقع نشده آقایان خودتان شاهدید در این کشور من عمری به خدمت معلمی و فرهنگ گذراندهام. از کلاس پنجم متوسطه جای آن آقایان نشسته بودم (اشاره به جایگاه تماشاچیها) چهل سال و سی سال پیش همکاران گذشته من این حقایق را پشت این تریبون گفتند و حالا که من روی یکی از این صندلیها نشستهام من میگویم و بسیار متأسفم که همینطور این گفتارها ادامه داشته باشد و بنده واقعاً از سران شوروی و از سفارت شوروی تقاضا میکنم نسبت به سیاستشان در ایران تجدیدنظر بکنند و خاطر یک ملتی را بیش از این جریحهدار نکنند. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای مهران پانزده دقیقه وقت شما تمام شد. | ||
+ | |||
+ | احمد مهران- بنده دو دقیقه وقت میخواهم، من به وزارت خارجه شوروی و به کارکنان سفارت شوروی به نام یک نماینده مجلس ایران میگویم توهین به شاهنشاه ایران که از وجود معظمش تحصیلکردهتر، آزادیخواهتر، ملت دوستتر و ایران دوستتر در طول دو هزار و پانصد سال شاهنشاهی این مملکت و این مرز. بوم تاریخ نشان نمیدهد توهین به تمام فرد فرد افراد ملت ایران است (صحیح است- احسنت). من به وزارت خارجه شوروی و به کارکنان سفارت شوروی در ایران به نام یک نماینده مجلس ایران میگویم اتخاذ یک روش دوستانه بر پایة احترام متقابل با همسایه شما که بمب اتمی و هیدروژنی ندارد و هنوز به کرات سماوی موشک پرتاب نکرده بیش از اینکه به نفع ایران باشد به نفع شما است و این از تمدن و ترقیات کشوری که خود را آزادیخواه میداند بعید است این چه نوع آزادیخواهی است که هرچه شما به همسایه پیشنهاد کردید نپذیرفت. به اینگونه با او رفتار کنید، آقا این طریقه مورد تأیید دانشمندان شوروی است؟ آیا این طریقه مورد تأیید مردم شوروی است؟ و آیا این طریقه مورد تأیید ساکنان سمرقند و بخارا و عشق آباد و قفقاز و آذربایجان و .... است؟ جواب این همه آیا را تجسس کردم پیدا کنم اکنون پنجاه سال است که پیدا نکردم. آقایان من یک امیدواری دارم و آن این است که سیاست وزارت خارجه شوروی با سیاست زمامداران شوروی کم و بیش متفاوت است. آیا این سیاست که چند هفته است کشور شوروی با همسایه خود ایران پیش گرفته واقعاً مورد تأیید مردان شماره یک و دو و سه و چهار و پنج و شش شوروی هست؟ (یک نفر از نمایندگان- سرو ته یک کرباسند) اگر | ||
+ | |||
+ | هست چقدر باید از این سیاستهای خلقالساعه متأسف بود آقایان مگر سمبل آزادی و استقلال این مملکت اعلیحضرت همایون محمدرضاشاه پهلوی چندی قبل به شوروی مسافرت نفرمودند و مورد استقبال گرم آقایان و روشیلف و خروشچف و سایر مقامات عالیه آن کشور واقع نشدند آیا شاهنشاه ما تغییرکردهاند یا فکر این آقایانی که ذکر کردم، پس از این قرار مسافرت جناب ماک میلان را هم با شوروی از همین حالا میشود سنجید که چه نوع مسافرتی است یا نتیجه مسافرت آینده پرزیدنت آیزنهاور به شوروی از هم اکنون مورد پیشبینی است. به آقای نیکتا که بنده اینطوری که میبینم و در جراید میخوانم سیاستمدار شوخی هستند عرض کرده میگویم که تکیه بر عهد تو و باد صبا نتوان کرد (احسنت) اما اگر این طریقه وزارت خارجه شوروی مورد تأیید زمامداران عالیرتبه آن کشور نیست خوب است بیش از این هتاکی و پردهدری و توهین به مقدسات ملی یک مملکت همسایه نکنند. در پایان بنده عرض میکنم ملت ایران از سوی هیچ خارجی ترسی نخواهد داشت. همواره باید در نیرومندی و کسب افتخارات باستانی خودش ثابتقدم باشد و با تعقیب سیاست ناسیونالیسم مثبت که مخصوص خود ملت ایران است به هیچ کشوری اجازه ندهد که با سیاستهای خلقالساعه استقلال و عظمت ملت ایران را مورد تهدید قرار بدهد و توهین به مملکتی روا بدارد که انصافاً قابل توهین نیست. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر شاهکار بفرمایید. | ||
+ | |||
+ | احمد مهران- من از دولت خواهش میکنم که با اتخاذ تدابیر جدی به دولت شوروی تذکر بدهد که این رویه را تغییر بدهد و من هر دفعه این رادیو مسکو را میشنوم میبینم دشنام دادن به یک مملکتی و توهینکردن به یک مملکتی به هیچوجه منالوجوه کار سیاسی نیست و از فکرهای برجسته و باشخصیت مطلقاً برنمیآید. (صحیح است- احسنت احسنت) | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای دکتر شاهکار. | ||
+ | |||
+ | دکتر شاهکار- همکاران عزیز، بنده میخواهم که آقایان چند دقیقه در اطراف سیاست دنیا و سیاست کشورمان صحبت کنم، خسته هستید (جمعی از نمایندگان- خیر بفرمایید) ولی موقعیت ایجاب میکند که عرایضی به عرضتان برسد و مطالبی به اتکاء منطق و عقل و شعور عادی نه با فحش و ناسزا به قضاوت پاک و بیآلایش مردم دنیا گذاشته شود. پس از خاموش شدن جنگ جهانسوز دوم و التیام داغهای جگرخراش که تمام ملل دنیا به سهم خود از این آتش که معلول دماغآلوده ریاکارانه یک عدهای بود سازمان ملل به صورت نوینی در آمد و منشور ملل هم امضاء شد و میهن عزیز ما که هیچگونه دخالتی در برافروختن این آتش جهنمی نداشت معذلک از لهیب آن سوختگیها و رنجهای بسیار دید وارد سازمان ملل شد و منشور ملل را امضاء کرد. کشورهای راقیه به این فکر افتادند که برای جلوگیری از وقوع خطر این خرابکاریها علاوه بر تعهدات منشور ملل دور هم جمع شوند و با انعقاد قراردادهایی به هم کمکهای مالی و اقتصادی و دفاع مشترک بکنند تا اینکه علاوه بر سازمان ملل خود هم آماده باشند تا بیگانهای به آنها شبیخون نزنند (صحیح است). فرماندهی واحد تشکیل دادند، کمیتههای نظامی تشکیل دادند، کمیتههای اقتصادی تشکیل دادند و این قراردادها آنقدر زیاد است که نه وقت من اجازه میدهد و نه حوصله آقایان مخصوصاً که از اغلب آنها اطلاع دارند. ولی برای نمونه من میخواهم چند تا از این قراردادها را به عرضتان برسانم تا نتیجهای که در پایان عرائضم میگیرم همانطورکه در بدو عرایضم گفتم مستند به مدارک تاریخی و ارزندهای باشدکه امروز مورد رسیدگی ملل باشعور و بافهم دنیا است. | ||
+ | |||
+ | در ماه سپتامبر ۱۹۴۷ در شهر ریودوژانیرو پایتخت برزیل قراردادی امضا شد بین هجده کشور آمریکای لاتین که در آوریل ۱۹۴۸ یعنی چند ماه بعد کلیه ممالک آمریکایی اعم از آمریکای لاتین و آمریکای شمالی این قرارداد را امضاء کردند. این یک قرارداد تدافعی اجتماعی است که به موجب آن یک مرکز قوه و آمادگی دسته جمعی برای دفاع متقابل بین آمریکای لاتین و آمریکای شمالی تهیه شدهاست. | ||
+ | |||
+ | در همان سال در چهارم آوریل ۱۹۴۷ بین ممالک واقع در شمال اقیانوس اطلس یک قراردادی منعقد به نام ناتو یعنی سازمان ممالک واقعه در شمال اقیانوس اطلس که آن هم مشتمل بر شانزده کشور بود آمریکا، کانادا، ایسلند، نروژ، انگلستان، هلند، دانمارک، بلژیک، لوکزامبورگ، پرتغال، فرانسه، ایتالیا، یونان، ترکیه، آلمانغربی، به موجب قرارداد ناتو دول امضاکننده به منظور حفظ و صراحت خود در ماده پنج مقرر داشتند هرگونه حمله به سایرین خواهد بود و از این جهت این دول متعهد شدند که با فرماندهی واحد و قدرت واحد و اشتراک مساعی از هم دفاع کنند. | ||
+ | |||
+ | در سپتامبر ۱۹۵۴ قراردادی به نام سیتو سوییت آسیا تریت ارگانیزیشن یعنی کشورهای آسیای شرقی با چند کشوری که منعقد شد فیلیپین بود و تایلند و پاکستان و زلاند جدید و استرالیا و فرانسه و انگلستان و آمریکا که در حقیقت این قرارداد به اهمیت آن سازمان ناتو نیست. ولی طبق ماده دو این قرارداد ممالک جنوب آسیای شرقی و غربی گفتند حمله به یکی از این ممالک به منزله خیانت به این قرارداد است و از همدیگر دفاع خواهیم کرد من استدعا میکنم از نمایندگان محترم و از آقای دکتر مشیر فاطمی که بدین تاریخهایی که عرض میکنم توجه بفرمایند. در چهارده ماه مه در شهر ورشو پایتخت لهستان قراردادی به نام پاکت ورشو امضا شد بین بلغارستان، چکسلواکی، آلمانشرقی، مجارستان، لهستان، اگر هم اسامی آنها را ذکر نکنم یک ممالکی هستند که آقایان میشناسید (یک نفر از نمایندگان- آلبانی) آلبانی و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی. در حقیقت این قرارداد را ما میتوانیم قرارداد ناتوی قرمز اسمش را بگذاریم (اکبر سرخ) به قول شما سرخ. یعنی در مقابل ورود آلمان غربی در ناتو. پاکت ورشو یعنی سد اینجوری برای آلمان شرقی و سایر ممالک هم عقیده که به میل خودشان رژیم سوسیالیستی را پذیرفتهاند که مرگ بر این زندگی ترجیح دارد. آن هم منعقد شد. من به این تاریخ اهمیت میدهم و جلب توجهشان را میکنم توجه بفرمایید در ۱۴ ماه مه ۱۹۵۵ در ماده چهار این قرارداد همان تصمیمات که در ماده پنج ناتو بود عین همان ماده در پاکت ورشو قبول شد. یعنی سیستم دفاع مشترک و فرماندهی واحد و اغلب موادی که شبیه است به ناتو. چنانچه عرض کردم این را میشود ناتوی قرمز یا به قول آقا ناتوی سرخ نامید. اما یک پاکت دیگری منعقد شدکه به عنوان سیاسی بهش میگویند پاکت متو یا قرارداد سازمان خاورمیانه که معروف است به پاکت بغداد. ایران عزیز ما به طوری که آقایان می دانند در جنگ دوم جهانی با وجود بیطرفی کامل و سیاست صلحجویانه خود خیلی چیزها را از دست داد. کشور ما به وسیله قوای بیگانه اشغال شد راهآهن ما، طرق و شوارع ما، خطوط مواصلاتی ما از برای اینکه کمکهای مادی متفقین به سربازهای جنگنده استالینگراد برسد از برای آنکه یوغ نازیسم از دنیا برافکنده شود، به قیمت گرسنگی و فقر و مسکنت و از پا افتادن مملکت ایران این مواد به روسیه شوروی رفت و به ما فقط عنوان پل پیروزی دادند و بعد که جنگ تمام شد باز هم مملکت ما را اشغال کردند و بیرون نرفتند (صحیح است) و از این موضوع هم که گذشت برای ما غلام یحیی بازی درآوردند. نفاق و دورویی بین فرزندان ایران درست کردند. یک شکاف مصنوعی بین مردم ایران تولید شد. | ||
+ | |||
+ | حقایق و حوادثی که چون آقایان ناظر آن بودهاند من تکرار نمیکنم تا روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۳. تمام آقایان این وقایع را میدانند یک مطلبی را نمیخواستم بگویم ولی بیانصافی است نگویم. غلام یحیی باری حزب توده و اینها کار را به جایی رسانیدند که به جان شاه ایران سوءقصد کردند. ایران در سیاست دنیا جنبه بیطرفی داشت ولی صاف و پوستکنده باید عرض کنم این بیطرفی تعبیر شد به توسری خوری. آنجایی که خواستند استفاده کنند استفاده میکردند ولی روزی که باید به حسابها رسیدگی شود ایران در شورای رسیدگی به محاسبات کرسی نداشت. در ماه فوریه ۱۹۹۵ یعنی اسفند ۱۳۳۳ بین دولت ترکیه و دولت عراق قراردادی منعقد شد در شهر بغداد به نام پاکت بغداد که سپس دولت پاکستان وارد آن پاکت شد و دولت انگلستان که از مدتها پیش تغییر رویه سیاسی داده بود وارد این پاکت شد نقشه جغرافیای دنیا را در نظر بگیرید این رشته به زنجیر ترکیه و عراق و پاکستان یک حلقه کسر داشت در جلسه یکشنبه سی مهر ماه ۱۳۳۳ یعنی ماه اکتبر ۱۹۵۵ مجلس شورای ملی ایران به اتکاء افکار عمومی و به نام تمام ملت ایران وارد پاکت بغداد شد یعنی شش ماه و چند روز بعد از امضای پاکت ورشو و به مرحله وجود درآمد آن پاکت، پاکت بغداد به مرحله عمل درآمد پاکت بغداد چه میگوید، خودتان میدانید و خودتان قانونش را امضاکردهاید بنده برای تجدید خاطره ماده یک و دو را به عرضتان میرسانم. | ||
+ | |||
+ | ماده یک میگوید: طرفین متعاهدتین برای امنیت و دفاع خود مطابق ماده پنجاه و یک: منشور ملل متحد تشریک مساعی خواهند نمود به زبان فارسی، به زبان انگلیسی، به زبان فرانسه، به زبان عربی و به زبانهای زنده دنیا این قرارداد در هشت ماده منعقد شدهاست که ماده اولش این است یعنی پاکت بغداد میگوید که اگر قرار شد از طرف بیگانهای به ما شبیخون بزنند اگر کسی به ما تجاوز و تعرض بکند ما همسایهها بتوانیم مشترکاً از هم دفاع بکنیم. دولت ترکیه، دولت پاکستان، دولت عراق و دولت ایران ما با هم همکیشیم، قوم و خویشیم، همسایهایم، همدردیم، دست به دست همدیگر دادهایم، گفتهایم اگر کسی به خانه ما تجاوز بکند ما بتوانیم با هم از حقوقمان دفاع بکنیم. ضرر پاکت بغداد آنطوری که عقل سلیم درک میکند برای آن کسی است که بخواهد به خانه ماها تجاوز بکند (صحیح است) وگرنه ما چه باکی داریم از اینکه از قراردادهایی که برایتان مثال زدم یا از اینکه بین دولت آمریکا و دولت ژاپن قراردادی بسته شده. ما که خیال حمله به ژاپن نداریم چه بیمی دارم، من چه باکی دارم از اینکه دولت آلبانی و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی با هم یک ناتوی سرخ بستهاند. من که قصد حمله به آلبانی را ندارم بیمی ندارم از اینکه چنین پاکتی بسته شدهاست این قرارداد تدافعی این قرارداد منطقهای که | ||
+ | |||
+ | ما بستهایم در رادیوی دولت همجوار ما چون فرق است بین دولت روسیه و ملت بزرگ روسیه طبق رادیوی دولتی تلقی شد به قرارداد تجاوزکارانه و تخریبی به ما اعتراض میکنند که این قرارداد معنایش عبارت است از ساختن پایگاه نظامی برای یک دولت خارجی آقایان نمایندگان محترم من به عنوان یک فرد ایرانی در پشت این تریبون عرض میکنم هیچوقت ملت ایران به هیچ دولتی اجازه نخواهد داد که مملکتش پایگاه نظامی یک دولت خارجی باشد (صحیح است). (یکی از نمایندگان- دلیلش اینکه تا حالا هم نکرده است). تا حالا هم نکردهاست خوب من دوستانه میپرسم اگر ما از خودمان بخواهیم دفاع بکنیم ما اگر نتوانستیم شرایطی را که در قراردادی که میخواستند با ما ببندند متحمل بشویم جوابش ناسزاست جوابش ملت ایران را تجاوزکار معرفی کردن است؟ دنیا چه خواهد گفت؟ | ||
+ | |||
+ | رادیوی مسکو از دوستی ملت بزرگ روس و ملت نجیب ایران میزند. ما به ملت روس به دیدة احترام نگاه میکنیم ما برای پیشرفتهای علمی و هنری ملت روس تکریم و تحسین قایلیم آیا ممکن است دوستی به دوست حمله بکند؟ یا دوستی برای دوست دیگر پایگاه تجاوزی بسازد؟ هشت ماده پیمان بغداد را بخوانید صحت عرائضم را تصدیق خواهید فرمود. مطالبی که به عرضتان رساندم تا اینجا مطالب تاریخ زنده معاصر بود که همه به آن واقفند. اما یک نکته هست شاید بعضی دول جهان به آن واقف نباشند و این نکتهای است که من روی آن اصرار میکنم و میخواهم به عرضتان برسانم. ملت ایران ذاتاً ملتی است منقد و خردهگیر و سر بقا و سر پیشرفت ما باز بودن چشممان است. | ||
+ | |||
+ | اعتراضاتی است که میکنیم، انتقاداتی است که به عمل میآوریم من نمیتوانم بگویم که ملت ایران یک ملت اقلیتچی است اغلب دلش میخواهد که نقش یک اقلیتی را بازی کند انتقاد بکند و خردهگیری بکند. من با آنکه نقش اکثریت دارم باز به عنوان یک عضو کمیته مرکزی حزب ملیون پشت این تریبون از عملیات دولت انتقاد میکنم. این مطلب در روال کار ما ایرانیهاست به دلیل اینکه آزادیم و آزادانه سخن میگوییم و از پروردگار بزرگ التماس میکنیم که سایه فرشته آزادی را از سر ما کوتاه نکند (انشاءالله) و این آزادی برای ما بماند. میتوانیم حرف بزنیم از این جهت است که حرف میزنیم. اما یک نکته است و آن این است که در این اعتراضات کوچولو که میکنیم در خانة خودمان هستیم و مال خودمان هست ولی آنجایی که پای حیثیت ملی مان آنجایی که پای استقلال ملی و سنتمان در میان هست یکدل و یکزبانیم و یکفکریم و هیچگونه اختلافی بین ما نیست مرگ را بر زندگی که مستقل و آزاد نباشد ترجیح میدهیم (صحیح است). چه لغت قشنگی رامبد گفت کمترین چیزش مرگ است چقدر شیرین است مرگ در آن موقع که ایران من اسمش ایرانستان باشد. در آن زمان من نمیخواهم زنده باشم (صحیح است- احسنت). از هزاران سال قبل از ما این حرف زده شدهاست و بعد هم خواهیم زد. ما به بودجه دولت، به شهرسازی، به شهربانی و غیره ایراداتی میکنیم در داخل مملکت خودمان اما بدانید که این زبان هر فرزند ایرانی است که ما عاشق و واله و شیفته اسم ایرانی، کار ایرانی و سجایای ایرانی هستیم (احسنت). ما موشکهای آسمانرو، اقمار فلکپیما، آسمان خراشهای صد اشکوبه و ماشین نداریم، ما در فقر و نداری خود با شرافت زندگی میکنیم (احسنت). | ||
+ | |||
+ | چهارده قرن است که خالصانه پیرو مکتب محمد (ص) اسلامیم و بیستوپنج قرن است که با اسم کیومرث و جمشید و انوشیروان و سیامک آشناییم وجود شاه جزء مظاهر ملی ماست (صحیح است). ملت ایران از شاه و شاهنشاه دور و جدا نخواهد شد (احسنت). ما به ضرورت و نفوسمان زورمند نیستیم ولی نور ایمانی که در قلوب فرزندان ایرانی میتابد آنها را برای هر پیشآمدی آماده کرده. بروید با بقال و عطار و مردمان کوچه و بازار ایران صحبت بکنید. به مملکتشان علاقمندند، به کشورشان و شاهنشاهشان علاقمندند. نگرانند ولی پابرجا و استوارند. ما مردمی متحمل مردمی صبور مردمی شکیبا هستیم. در همه چیز جز زیر یوغ اجنبی رفتن همه چیز جز ملیت و استقلال و دین خود را از دست دادن همه چیز از نام پرافتخار ایرانی و پرچم سه رنگ شیر و خورشید شاهنشاهی جداشدن هزار سال پیش یک فرزند ایرانی گفت و امروز هم ما یک صدا تکرار میکنیم. | ||
+ | |||
+ | چو ایران نباشد تن من مباد بدین بوم و بر زنده یک تن مباد (احسنت احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای ارباب. | ||
+ | |||
+ | ارباب- توبهفرمایان چرا خود توبه کمتر میکنند. در سراسر کرانه خلیج فارس مردم این چند روزه به صدا درآمدهاند کدام مردم؟ همان مردمی که هیچگاه یک خائن به وطن، یک مزدور اجنبی در آنها پیدا نشد. دو روز پیش جمعی از وجوه مردم میناب پای تلفن حاضر شدند به بنده خطاب میکردند چرا در این موقع ساکت هستی. دیروز نیز اهالی بندرعباس با تلفن همین مطلب را تأیید و تأکید میکردند (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | (عدهای از نمایندگان- از همه جای کشور) چند روز است متأسفانه و با نهایت تأسف هتاکیهای رادیوی همسایه شمالی همه ما را عصبانی کرده است و به ما اعتراض میکنند که چرا شما چیزی نمیگویید، اقدام نمیکنید بدون توجه به اینکه روش ما برمبنای متانت و بردباری است پیشوای ما از ما متانت و بردباری میخواهد ما کوشش میکنیم تا حد امکان از این حروف منحرف نشویم اگر منحرف میشدیم میبودیم مثل آنها بودیم یک ملت نجیب شش هزار ساله جز دوستی چیزی نمیخواهد سر جنگ با کسی ندارد. هرکس سر جنگ با ما دارد پشیمان میشود اما تلگرافی که رسیده با اجازه آقایان قرائت میکنم «وسیله ارباب رونوشت ساحت مقدس مجلس شورای ملی، رونوشت ساحت مقدس سنا، رونوشت اداره رادیو و تبلیغات محترماً به عرض میرساند چند شب است که بعضی از رادیوهای خارجی ضمن گفتارهای خود که سر تا پا بیاساس و آلوده به اغراض سیاسی و با سوءنیت حملات ناروا و مطالبی عاری از حق و حقیقت دربارة کشور عزیز ما بیان نموده و به مقدسات ملی و مظاهر واقعی ما اهانت روا میدارند که هیچ فرد ایرانی حاضر به شنیدن این قبیل گفتار اذهان اشخاص فلان نبوده و نمیباشد عبارتش را گفتم ولی عینش را نخواندم. ما اهالی بندرعباس و سامنین کلیه بنادر و جزایر بحر عمان با اظهار تنفر و انزجار شدید از گویندگان این قبیل ترهات و لاطائلات ساخته و پرداخته دستگاه متجاوزین به حقوق ملل جدا از ساحت آن مجلس مقدس استدعا داریم بدین موضوع مهم که طرف توجه قاطبه اهالی این کشور است توجه فرموده. این یاوه سرایان و فرو نشاندن آتش، آتش خشم و غضب ایران اقدام سریع مبذول و نتیجه آن را به عموم ملت ایران به خصوص ساکنین بندر عباس و بنادر جنوب اعلام فرمایند. چند صد امضاء دارد بارها آقایان شاهد هستند و بهتر از بنده می دانند امتحان دادهاند شاهدوست و شاهپرست هستند آن هم چنین شاهنشاهی که در راه تأمین رفاه مردم و حفظ استقلال و سربلندی کشور و تعالی و ترقی نسل جوان کشور همواره فداکار بودهاند. همسایه شمالی و هر خارجی بدانند اگر ما اختلافات خانوادگی داریم یا پیدا میکنیم یا خواهیم پیدا کرد آنجا که پای استقلال کشور و آنجا که حفظ مظهر استقلال کشور مورد توجه قرار بگیرد همه یک واحد متحد و متشکل هستیم بهطوری که جناب آقای دکتر شایگان (بعضی از نمایندگان- دکتر شاهکار) ببخشید بهطوری که آقای دکتر شاهکار با بیان بهتری فرمودند خدا شاه میهن شعار ملی ماست. هیچ وقت از این شعار رو برنمیگردانیم. به خاطرم آمد روز شوم پانزده بهمن غروب به چند خانه سر زدم به منزل دوستانم رفتم. خدا شاهد است دیدم اهالی این خانوادهها همه گریانند آقا نمیشود با این حرفها محبت این شاه را از دل این مردم دور کرد. ما تحت رهبری شاهنشاه خود روبه ترقی و تعالی و در جاده سعادت سیر میکنیم و از هیچ حرفی برنمیگردیم میرویم و برنمیگردیم (علامه وحیدی- از همین حرف عصبانی هستند). یادداشت زیاد دارم اشاره شد وقت تمام شد بقیه مطالبم را در وقت دیگر عرض میکنم. | ||
+ | |||
+ | رئیس- آقای قناتآبادی. | ||
+ | |||
+ | قناتآبادی- شبهای هجر را گذراندیم و زندهایم کس را به سخت جانی ما این گمان نبود. البته آقایان محترم و همکاران گرامی من آنچه که وظیفه میهنپرستی و ملتخواهی آنان بوده در خلال این یکی دو ساعت گفتهاند مخصوصاً بیانات شافی و کافی جناب آقای دکتر شاهکار. واقعاً سخن ما و همه مردم ایران بوده است. به نحو کافی آنچه که باید گفته شود ادا شدهاست و اساساً من نمیخواهم در پیرامون این مطلب صحبت بکنم که چرا دستگاه تبلیغاتی یک دولت همسایه به ما و به ملت ایران اهانت میکند خود داند نیست با خواهان و ناخواهان ما چون و چرا؟ هرکس در دنیا برای خودش آزاد است هرطوری میخواهد فکر کند (صحیح است) هر طوری عمل کند، هرگونه سخن بگوید و هرگونه حرکت کند و به همین دلیل ما هم برای خودمان آزادیم که سر پای خودمان بایستیم و به میل خودمان عمل بکنیم و به اراده و تصمیم خودمان هرگونه که میخواهیم برای حفظ موجودیت و بقای استقلال خودمان زندگی بکنیم. البته آقایان نمایندگان محترم میدانند و دنیا هم این مطلب را در زمان خودش دانست که زمانی که بنا به دعوت دولت شوروی رئیس خردمند ما اعلیحضرت همایونی به مسکو تشریف برده بودند در سر میزی وقتی صحبت از روابط دو مملکت به میان آمد و اعلیحضرت همایونی راجع به گذشته و تعدیات و تجاوزات و رفتارهایی که از طرف همسایة شمالی با ملت ایران شده بود سخن به میان آورده بودند. همین آقای نیکتا خروشچف گفته که راجع به گذشته صحبت نکنید ما ناراحت و خجل میشویم این مطلب در آن روز در دنیا منعکس شد و تمام مردم دنیا این مطلب را دانستند. آن گذشتهای که باعث خجالت و تأثر زمامداران شوروی بودجه بود؟ همین بهانهجوییها، همین اهانتها، همین تجاوزها، همین زیادهطلبیها و همین کامجوییها آیا این رفتار امروز همین آقای گوینده این سخن باعث خجالتشان نمیشود و آیا فکر نمیکنند که در آینده روزی میآید که همین کلام را مجبور بشوند دو مرتبه تکرار کنند (بزرگ ابراهیمی- احسنت). من معتقدم که ادارهکنندگان روسیه شوروی چند مطلب را دربارة ایران نمیدانند یا نخواستهاند بدانند یا واقعاً نمیدانند یا میدانند و خودشان را به ندانستن میزنند. یکی از آن چند مطلب این است کاری به سوابق صد ساله تاریخ ندارم. از بعد از شهریور بیست تا امروز و اشغال غاصبانه ایران به وسیلة قوای روس و انگلیس و آمریکا روسها در ایران با حمایت از یک عده وطنفروش، یک عدهای خائن و با تاخت و تاز به عناصر هواخواه استقلال و وحدت ملی ما یک اصلی بوجود آوردند و آن اصل این است که | ||
+ | |||
+ | تبلیغات مسکو به هر کس دشنام بدهد در نظر ملت ایران ارج و قیمتش زیادتر میشود چه برسد به اینکه مورد تجاوز و تعدی آنها مقاماتی باشند که با روح و با جان و با استقلال و با آبرو و آزادی ایران بستگی داشته باشد. در این مورد مردم ایران علاقه و تعصبشان نسبت به اینها که زیادتر میشود هیچ از صمیم قلب نیست. بدین گویندگان و دشنامدهندگان متنفر میشوند و من فکر نمیکنم برای ادارهکنندگان هیچ ملت و مملکتی این مطلب مصلحت باشد که حرفی بزنند، صحبتی بکنند که تنفر و انزجار یک ملت و یک قومی را برای خودشان خریداری کنند. من در عالم انسانیت این را به مصلحت نمیدانم. خیلی بهتر است که صاف و سالم باز صحبت بشود و آن این است که ملت ایران میخواهد آنطوری که خودش دلش میخواهد زندگی کند کمااینکه روسها هم آنطوری که خودشان دلشان میخواهدزندگی میکنند. آنها میگویند که ما میخواهیم کمونیست باشیم واقعاً به کسی ربطی ندارد که آنها میخواهند کمونیست باشند رژیمشان کمونیستی باشند همه آن کارها هم که میکنند، آن اردوگاههای کار اجباری و سایر چیزها را هم داشته باشند منتهایش انسانها در دنیا وقتی که ببینند برای کار کردن انسانها را شکنجه میکنند و زجر میدهند انسانیت در دنیا متأثر میشود. دلش میسوزد و چون اساساً اگر انسانی را در رنج ببیند دلش میسوزد. اما معذلک دنیا، ایران، سایر ممالک سازمان ملل متفق، تمام ممالک تمام مردم دنیا میگویند شما دلتان میخواهد اینطور کشور خودتان را اداره بکنید و به همین دلیل هم هست که به اینها و به هر رژیم و مسلک دیگری ارتباط ندارد که ایرانی چهجوری میخواهد زندگی بکند ایرانی آنطور میخواهد زندگی کند که دوهزارو پانصد سال است زندگی کرده. ایران دوهزاروپانصد سال است با رژیم سلطنتی زندگی کرده و اعجاز تاریخ ایران این است که با همین رژیم دوهزاروپانصد ساله تمام حوادث را محو کرده است. تمام فشارها را نابود کرده است تمام تجاوزات و حملهها را از بین برده است و تمام قدرتها در آستانه این وطن عزیز ما بالاخره محو و نابود شده و شکست خوردهاست (رامبد- و خواهد شد). این تاریخ است تاریخ را که ما دیگر نساختهایم، کتاب را که ما امروز درست نکردهایم، دیروز و گذشته و قبل از شهریور و بعد از شهریور حمله کردند، تجاوز کردند وارد خاک وطن ما شدند قتل عام هم کردهاند کشتار هم کردهاند و نتیجهاش این بود که اولاً در ما محو شدهاند و تمدن ما و علم ما و فرهنگ ما را قبول کردهاند. | ||
+ | |||
+ | یک همچو ملت یک همچو قومی از بدگویی چه از مسکو و چه از جای دیگر متزلزل نمیشود، ناراحت نمیشود و چه از تجاوز خودش را گم نمیکند شاید اگر جای دیگر بود در یک چنین وضعی با یک چنین مقایسهای از نظر قوانین مادی که عرض کردم آقای دکتر شاهکار سخن را ختم کردند و هرچه باید بگویند گفتند مقایسه بکنند میبینند که ما توپ نداریم تانک نداریم موشک قارهپیما نداریم، صنعتمان کم است اقتصاد ما اینطور است بنابراین ما باید ملاحظه و مراعات کنیم کوتاه بیاییم تسلیم بشویم شاید باشد که در دنیا یک جایی همچو حرفی را بزنند اما آنجا ایران نیست. ایران میداند که مقتدرید، میداند که شما سیصد میلیونید، میدانید که شما تمام کشورتان کار میکند برای اینکه یک ارتش پنج میلیون نفری همیشه مسلح و مجهز باشد و بشریت را تهدید بکند معذلک نمیترسد و تسلیم هم نمیشود برای چه برای اینکه ایرانی حاضر است که بمیرد اما تسلیم نمیشود (صحیح است). یک مطلب را میخواهم عرض بکنم و به عرائضم خاتمه بدهم و آن این است که تبلیغات همسایة شمالی ما نمیداند و بهش توجه ندارد این را توجهی بکند بگویم که آقای نیکتا خروشچف این مطلب را خود ایشان در یکی از نطقهایشان گفتهاند اما آقا این آرزوتان خیلی وقت است عملی شده. چند وقت است ملت ایران قیام کرده جدا هم قیام کرده گذشته و به صورت واقعی و جدی قیام کرد قیام کرد چکار کرد تمام آن توطئههایی که به دست شما برای قطعه قطعه کردن وطن ما برای محو استقلال وطن ما برای تبدیل ایران عزیز به ایرانستان چیده شده بود تمام را باطل کرد و این قیام مقدس از روز نهم اسفند ماه شروع و به روز بیستوهشت مرداد خاتمه پیدا کرد و تمام دنیا میدانند که رهبر این قیام و به ثمر رساننده این قیام شخص شخیص اعلیحضرت محمد رضا شاه پهلوی بوده است (صحیح است). | ||
+ | |||
+ | بنابراین بنده میخواهم عرض کنم که بیخود آرزو میکنید که ملت ایران قیام کند ملت ایران قیام کرد و نتیجهاش هم تثبیت رژیم سلطنتی مشروطه ایران است تا کور شود هر آنکه نتوان دید (احسنت). | ||
+ | |||
+ | رئیس- هرچند خود آقای مهران ضمن نطقشان آن قسمتی که مربوط به مرحوم نظر علیخان پدر آقای غضنفری بود تکذیب کردند یعنی آن خبر را برای این خواندند که بگویند معلوم بود دروغ بود. ولی آنچه بنده خودم اطلاع دارم در ایام مهاجرت که نمایندگان مجلس در اصفهان بودند و از آنجا به کرمانشاه رفتندان مرحوم نظر علیخان از مهاجرین پذیرایی کرد و یک عده سوار هم فرستاد و از آنها تا کرمانشاه بدرقه کردند. | ||
+ | |||
+ | احمد مهران- بنده هم مقصودم مان بود که بگویم که این خبر بیاساس بود و از ناحیة همسایگان ما بود که این خبر را داده بودند و بعد هم تکذیب شد. بنده مقصودم همین بود که بگویم چه جور این سیاست آزادیخواهان ایران را تهدید میکرد و یکی از آن آزادیخواهان هم نظر علیخان بود. | ||
+ | |||
+ | ۸- تعیین موقع جلسة بعد- ختم جلسه | ||
+ | |||
+ | رئیس- جلسه را ختم میکنیم جلسة آینده روز یکشنبه دستور لوایح جاری و سؤالات. | ||
+ | |||
+ | (مجلس نیم ساعت بعدازظهر ختم شد). | ||
+ | |||
+ | رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت | ||
[[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم - ۱۰ خرداد ۱۳۳۵ تا ۲۹ خرداد ۱۳۳۹]] | [[رده:مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم - ۱۰ خرداد ۱۳۳۵ تا ۲۹ خرداد ۱۳۳۹]] |
نسخهٔ کنونی تا ۱ دسامبر ۲۰۱۳، ساعت ۱۷:۱۴
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیمهای مجلس | قوانین برنامههای عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیونها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهیهای رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۷
سال چهاردهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره۱۹
جلسه: ۲۷۶
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۷ اسفند ماه ۱۳۳۷
فهرست مطالب:
تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امیر نیرومند- دکتر امیر حکمت- حشمتی رامبد- مهندس جفرودی
۳-تقدیم یک فقره طرح قانونی مربوط به روز نهم اسفند به وسیله آقای مهندس جفرودی
۴-طرح و تصویب سه فوریت و اصل طرح مربوط به روز نهم اسفند
۵-اعلام قطعیت استعفای آقای مهندس فروغی از نمایندگی مجلس شورای ملی
۶-تصویب اصلاح مجلس سنا در لایحه واگذاری اختیارات سازمان برنامه به آقای نخست وزیر
۷-بیانات بعد از دستور آقایان مهران- دکتر شاهکار- ارباب- قناتآبادی
۸-تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت ده صبح به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- صورت غایبین جلسه قبل قرائت میشود.
(به شرح ذیل قرائت شد)
غایبین بااجازه- آقایان: دکتر دادفر- امید سالار- سعیدی- مهندس فروغی- ساگیان- عبدالحمید بختیار- ذوالفقاری- مهندس اردبیلی- بهادری- دیهیم- دکتر عدل- دکتر امین- ثقهالاسلامی- اسکندری- سلطانمراد بختیار- اورنگ- محمودی- ابتهاج- اخوان- صادق بوشهری- جلیلی- طباطبایی قمی- دکتر اسدی- دکتر سعید حکمت- سنندجی- امامی خویی- رامبد مسعودی- مشایخی- قراگزلو.
غایبین بیاجاره- آقایان: دکتر طاهری- دکتر فریدون افشار- قرشی اریه.
دیرآمدگان و زودرفتگان بااجازه- آقایان: قناتآبادی- مهندس سلطانی- دکتر اصلان افشار
رئیس- نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (اظهاری نشد)
صورت مجلس جلسه قبل تصویب شد.
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر امیر نیرومند- دکتر امیر حکمت- حشمتی رامبد- مهندس جفرودی
رئیس- نطق قبل از دستور شروع میشود. آقای دکتر امیر نیرومند.
دکتر امیر نیرومند- به نام خداوند بخشنده مهربان با سابقه کسالت ممتدی که دارم برای انجام وظیفه اینجا شرفیاب شدهام. بنده ناطق نیستم و با زبان ساده حرفهایم را خواهم زد خواهید بخشید.
چون چند نفر از آقایان نمایندگان محترم و دوستان عزیزم برای نطق قبل از دستور نامنویسی کردهاند بنده عرائضم را به طور اختصار عرض میکنم که برای آقایان هم فرصتی باشد.
هرگاه بخواهم از ناامنی و هرجومرج اوضاع خراب و مظالم کشور را در سالهای قبل از کودتای هزار و دویست و نودونه عرض کنم مثنوی هفتاد من کاغذ شود البته اگر مردم هم به یاد دارند و محتاج به گفتن نیست.
در سال هزارودویست و نودونه رادمرد رشید ایران اعلیحضرت رضا شاه کبیر نابغه و ناجی و بنیانگذار ایران نوین کمر همت برای اصلاحات مملکت بست و همه میدانیم که چه خدمات گرانبها و برجسته و تاریخی برای این مردم انجام داد (صحیح است) چون این بحث خیلی طولانی است بیش از این عرض نمیکنم و تاریخ شاهد زنده اینها خواهد بود. همین قدر عرض میکنم روحش شاد و به روان پاک او درو میفرستم. بدبختانه در شهریور بیست ملت ایران آن ناجی و هادی بزرگوار را از دست داد و اما از طرف دیگر خدا اگر ز حکمت ببندد دری- ز رحمت گشاید در دیگری.
جانشینی به جای او نشست که زبان و قلم یا رأی ذکر صفات حمیده و پسندیده معظمله را ندارد (صحیح است).
این شاهنشاه محبوب که در قلوب مردم سلطنت میکند کمر همت برای تکمیل کارهای پدر تاجدارش بست و آنها را انجام داد.
و با همه گرفتاریهای سیاسی و مشکلات خارجی و داخلی که خائنین حتی تا پای جان او ایستادند خسته و مأیوس نشده بحمدالله و به خواست خدا با کمال حسننیت و درایت و روشنفکری برای استقلال ایران عزیز و امنیت و آسایش و رفاه ملت با شجاعت و رشادت بر همه مشکلات فائق گردید. (صحیح است)
در اینجا لازم شد مختصر عرایضی راجع به تبلیغات ناروای همسایه شمالی خودمان عرض کنم ما که همیشه با همسایه محترم بزرگ خودمان با کمال صمیمیت رفتار کردهایم چنانکه رژیم شوروی را ما اول شناختهایم از یکصدو پنجاه سال پیش با کمال بیانصافی و بیرحمی از طرق مختلف چه از زمان حکومت تزاری که نظرشان کشور گشایی و چه این زمان که رژیم آن تغییر کرده ولی نیت و فکر یکی بوده و به انواع و رنگهای مختلف آن وقت ۱۷ شهر ما را به زور و قلدری بردند حالا به نوع دیگر من شخصاً دو دفعه در کشور شوروی اموالم را بردهاند و بیچارهام کردهاند ولی به آن اهمیت نمیدهم چون صدمه و خسارت شخصی بوده است اما نمیتوانم تحمل کنم که آنها با تمام وسایلی که دارند تیشه به ریشه ما میزنند و باز هم اظهار دوستی و دلسوزی میکنند مثل آن طفل است و کاکاسیا.
ملت ایران عقیده و ایمان دارد مقدسات خودش را میپرستد آن وقت آنها میآیند و مرقد مطهر حضرت رضا را به توپ میبندند این عمل جانفرسا و جگرخراش فراموش نشده در آذربایجان خواستند به دست وطنفروشان آنجا را تجزیه کنند که با خواست خدا و با هدایت و رهبری خردمندانه شاهنشاه محبوب موفق نشدند.
حالا باز هم به مقدسات ما توهین و جسارت میکنند. ایرانیان نمیتوانند این جسارتها را تحمل نمایند چنانکه در این چند روزه اخیر کاغذهای متعددی از اهالی حوزه انتخابیه خودم نجفآباد و فریدون و عربستان اصفهان که در حدود سیصد هزار نفر جمعیت دارد داشتم و صاف و صریح نوشتهاند مگر شما وکلا حس ندارید و در خواب هستید یا خدای نکرده از احساسات شاهپرستی که همه ایرانیان دارند و حفظ و استقلال کشورتان کم شدهاست که جواب این لاطائلات را نمیدهید شما نماینده ما هستید به وظیفه خودتان چرا عمل نمیکنید و نوشتهاند ما حاضریم از خانه و ملک و مال خود دست کشیده و مجتمعاً دست به یک اقدامات زده و جاننثاری و فداکاری خودمان را به شاهنشاه محبوب نشان بدهیم و بیش از این نمیتوانیم تحمل و صبر کنیم که اداره تبلیغات و رادیوهای کشور همسایه شمالی به مقدسات ملی ما توهین کنند. نمیدانم همسایه بزرگ شمالی ما که این همه دم از همزیستی مسالمتآمیز میزند و دلش به حال مردم دنیا میسوزد چرا با ما یک ملت آرام و صلحجو بیجهت این همه بهانهگیری بیجا میکند مثل روباه و گرگ و میش است که چرا آفتاب خوابیدی یا چرا آب را گل کردی. ملت ایران ملتی است آزاد و صلحطلب و علاقمند به استقلال کشور و فداکار نسبت به مشروطه سلطنتی و جانباز در راه شاهنشاه محبوب و عزیزش (صحیح است) و همیشه پایبست و ثابت به تعهدات و قراردادهایی که با ممالک دیگر دارد و این را به خوبی به ثبوت رسانده است آن وقت آقایان شورویها میگویند چرا با ممالک دوست و برادر خود که ما از آنها مطمئن هستیم خلاف تعهدات خود عملی انجام نخواهند داد قرارداد میبندید، ما برای حفظ استقلال کشورمان کوشش میکنیم و پیمان میبندیم. آقایان محترم همسایه بزرگوار، شما عهدنامهها و قراردادهایی که بستهاید در تمام مواقع لزوم عهدشکنی کردهاید پس ما با چه اطمینانی میتوانیم با شما قرارداد بندیم تجربه روی تجربه نمیشود ضمناً شما خودتان را آزاد و مختار میدانید که با هر کشوری که بخواهید قرارداد ببندید ولی ما را که یک ملت مستقل و آزادی هستیم سرزنش میکنید و به باد فحش میکشید که چرا قرارداد با دیگران امضاء میکنیم آیا مرگ خوب است اما برای همسایه؟ همسایه محترم و بزرگوار ما باید بداندکه ملت ایران بیدار و هوشیار شدهاست و دیگر گول این عوامفریبیها را نمیخورد چون برخلاف سابق که اکثر مردم از اوضاع دنیا به واسطه بیسوادی بیخبر میماندند. حالا دیگر اکثر مردم تا دهات کوچک کمجمعیت سواد دارند روزنامهها را مطالعه میکنند رادیو دارند از همه جا همه روزه خبر دارند و از جریان امور خوب روشن میباشند. جواب شما را یک شاعر پشتکوهی با زبان محلی داده است: چه خوش بیمهربانی هر دو سر بی که یک سر مهربانی دردسر بی. یعنی چه خوب وخوش است که مهربانی از طرفین باشد والا اگر از یک طرف باشد دردسر خواهد بود. ما به دستورات بزرگان و پیشوایان مذهبی و حکما و شعرای خودمان مثل شیخ سعدی عمل میکنیم که میفرماید: بنیآدم اعضای یکدیگرند که در آفرینش ز یک گوهرند چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار. ما با همه برادریم با همه دوستیم با کسی دشمنی نداریم و با همه دنیا از در صلح و برادری وارد میشویم دو سه دقیقه باقیمانده وقتم را به آقای مشایخی میدهم. بنده عرائضم را خاتمه میدهم و عرض میکنم زنده باد شاهنشاه ایران پاینده باد ایران (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای دکتر امیر حکمت
دکتر امیر حکمت- به شهادت آقایان همکاران محترم بنده کمتر وقت گرانبهای مجلس شورای ملی را با اظهارات قبل از دستور گرفتهام مگر در موارد لزوم و ضروری اکنون چون با کمال تأسف یکی از آن موارد پیش آمده ناگزیر به تصدیع شده عرائض بنده در حقیقت در زمینه بیانات همکار محترم جناب آقای دکتر امیر نیرومند است باید عرض کنم از زبان قاطبه اهالی کشور عزیز است و روی سخنم به مردم جهان میباشد به طوری که همه میبینیم در این سنوات اخیر جنگ سرد یا بهتر عرض کنم جنگ اعصاب از طرف دستگاههای تبلیغاتی کشورها جای جنگ باید گفت گرم را گرفته و در این عمل و از این راه به تهییج اعصاب و تحریک افکار و تشویش اذهان و در بسیاری موارد به سفسطه و قلب حقیقت میپردازند. ولی در همه حال در این راه حد اعتدالی هم معمول و نزاکت و نجابتی هم رعایت میشود و اصول عادی روابط بینالمللی را اقلاً ملحوظ میدارند ولی با تمام تأسف اخیراً از رادیوهای کشور همسایه شمالی و متصدیان دستگاههای تبلیغاتی آنها گرفته تا اولین مقامات مسئول آنها بیپروایی و بیشرمی را به پایهای رساندند که تا کنون هیچگاه معمول نبوده و شنیده نشدهاست. این آقایان با وجود اینکه در طول مدت همسایگی به خوبی میدانند که عزیزترین و گرامیترین شخصیتی که ملت کهنسال ایران برای خود شناخته و تا سرحد جانبازی و علاقمندی و دلبستگی نشان داده شخص پادشاه است (صحیح است) و ایرانی علاقمند بوده و هست که پادشاه ظلالله و چنانکه در قانون اساسی خود به صراحت قید کرده سلطنت را موهبت الهی میداند به خصوص نسبت به پادشاه علیحضرت همایونی محمدرضاشاه که بر اثر کردار و رفتار خاصی که نشان دادهاند شاید کمتر سلطانی در تاریخ طولانی کشور بدین اندازه مورد احترام و علاقه مردم این مرز و بوم قرار گرفته باشد. (صحیح است)
کارگردانان همسایه شمالی گستاخی را به جایی رساندهاند که اساعه ادب به مقام شامخ سلطنت ما را به خود اجازه دادهاند و با این عمل چنان روح کلیه افراد ایرانی را جریحهدار نمودهاند (صحیح است) که بنده در این چند روزه به هرکس برخورد کردهام آنها را مانند خود در عین حیرت زدگی بیاندازه متأثر و منزجر یافتهام و با این نظر است که خود را وظیفهدار دانستم که در این مقام مقدس و در پشت این تریبون مراتب حداکثر انزجار ملت ایران را به سمع جهانیان برسانم. (صحیح است)
لازم میدانم خیلی به اختصار شمهای از حقایق و جریاناتی را با کمال تعجب بدینگونه حملات ناروا از طرف همسایه ما شده من باب تذکر به آن اشاره کنم و قبل از اشاره به جریان گذشته یادآور میشوم که در ایامی که بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه با کمال حسننیت در مسافرت روسیه تشریففرما بودند بنده در پشت همین تریبون به شهادت صورت مجلس آن روز پیامی به کارگردانان شوروی فرستادم که مفاد آن این بود که بعد از این همه مزاحمتها و عهدشکنیها که پس از جنگ دوم به سر ما آوردند اکنون موقع آن رسیده که فرصت را غنیمت شمرید با روح صداقت و صمیمیت با یگانه مظهر ملت ایران و عزیزترین شخصیت ما که نزد شما آمدهاند برخورد کنید و تجلیل از ذات مبارکشان تجلیل از فرد فرد ایرانی است که آزردهخاطر هستید و با ژست صادقانه مشفقانه ممکن است مرحمی در مقابل عملیات ناهنجار خود بگذارید اینک میخواهم متذکر شوم صفحات تاریخ گذشته طول مدت همسایگی ما به خوبی نشان میدهد که در تمام ادوار مختلف همسایگی هیچگاه از طرف کشور ایران تجاوز یا تعدی حتی عملی که دور از عوالم مروت و انصاف باشد نسبت به همسایه شمالی به روز نکرده ولی بالعکس صفحات همان تاریخ پر هست از موارد تجاوز و تعدی که بهطور مکرر از طرف دولت شوروی چه در دوره تزارها و چه در دوره رژیم فعلی که به عمل آمده است و هیچ ایرانی به حکم غرور ملی و علاقه به سرزمین آبا و اجدادیش نمیتواند آنها را نادیده بگیرد و فراموش نماید ولی باز هم در تمام این موارد همیشه ایرانی و زمامداران آن بنابر تربیت بزرگوارانه خود با روح مسالمت و بردباری و گذشت مصائب وارده از طرف همسایه را به خود هموار نمود و در مقام آشتی و اصلاح و مدارا برآمده است. اینک باید عرض کنم که اتخاذ این رویه اخیر اولیای همسایه شمالی یکی از روشهایی است که هرروز به نحوی طلوع و ظهور میکند وقتی از یک روش نتیجه نگرفتهاند به رویه دیگری دست میزنند و تمام این اقدامات و این رفتارها بر اثر این است که چرا ملت و زمامداران ایران به توقعات بیمورد آنها ترتیب اثر نمیدهد. آنها میگویند که شما نباید در هیچ پیمانی ولو تدافعی وارد شوید و باید دستبسته بنشینید تا هر زمان ما میل داریم شما را به پشت پرده آهنین بکشانیم و به روزگار آن مللی بنشانیم که نشاندهایم. ما هم میگوییم حساب ما هم کاملاً روشن است صاف و پوستکنده میگوییم بنابر سوابق ممتدی که در دوره همسایگی و در موارد عدیده تجربه تلخ آموختهایم مادامی که به حیات ملی و بقای قومیت خود و به آزادی و استقلال و مذهب و آیین خود علاقمند هستیم نمیتوانیم به هیچوجه به این توقعات گوش فرا دهیم و ترتیب اثر بدهیم (صحیح است). در قرن معاصر در دو جنگ بینالمللی گذشته ما برای اینکه از جریانهای جنگی کنار بمانیم اعلام بیطرفی کردیم و در هر دو دفعه و در هر دو رژیم چه تساوی و چه کمونیستی ناجوانمردانه به بیطرفی ما وقعی نگذارند و به ما حمله کردند مملکت ما را بدون هیچ دلیل و منطقی که با حقیقت وفق نمیدهد اشتغال نمودند. شهرهای بلادفاع ما را با گلوله توپ و یا بمباران منهدم، نفوس بسیاری از ما را معدوم و هستی ما را غارت کردند. ولیباز هم ما مثل همیشه در مقابل این رفتار خصمانه به کمک ویاری آنها در روزهای خطرناک بیچارگیشان شتافتیم که اگر اولیای شوروی جزیی انصاف داشته باشند نمیتوانند منکر آن شوند که در نجات آنها از استیلای هیتلریسم و پیروزی نهایی آنها قسمت عمدهاش نقشی بود که ایران و ایرانی در آن بازی کرد و کرده. خود را زیر بار پل معروف داد آنها در ادای حقشناسی و جبران خسارات وارده به خوبی حق ما را کف دست ما گذاردند و از ابتدا شروع به عهدشکنی و به اصطلاح گربهرقصانی نموده. اول که ارتش خود را در موعد مقرره از خاک ما خارج نکردند و اگر فشار دستگاههای بینالمللی نبوده آنها جا را خوش کرده بودند بعد هم که از این راه و سوءنیت طرفی نبستند. بهطور علنی و آشکار در مقام گمراه کردن جوانان و برانگیختن فرزندان بر علیه پدران و مادران و المشنگه تودهبازی و حزبسازی چنان هرج ومرج و بیانضباطی در کشور ما بوجود آوردند که مدتها گرفتار و نمیتوانستیم سروته اغتشاش زندگی خود را که بر اثر اشغال مملکت به وسیله آنان و به واسطه همان همکاری با آنها پیش آمده بود ومورد
کنیم بعد از آن که دیدند نیروی ملی ایرانی بیش از اینها قدرت دارد که نگذارد با این وسایل هرجومرج ادامه یابد و بساط آنها در نور دیده و برچیده شد دست بر توطئه دیگری زدند و آن بساط حکومت خود مختاری پوشالی آذربایجان و فرقه قلابی دموکرات را ساز کردند. از آن هم که نتیجه نتوانستند بگیرند نقشهها را به کلی تغییر دادند و از راه دوستی و غمخواری پیش آمدند و در مقابل وعده و وعیدهای توخالی توقعات خود را طرح کردند همان توقعاتی که شما نباید در هیچ پیمانی ولو تدافعی وارد شوید که ما هر زمان میل کردیم به هر نحوی که ما مایل هستیم تکلیف شما و راه و روش زندگی شما را معلوم کنیم یعنی قیمومیت آنها را به میل خود قبول کنیم آن را که نپذیرفتیم و بدیهی است که نمیتوانستیم بپذیریم و تاریخ صد هزار ساله ما چنین چیزهایی را هرگز نپذیرفته حال دست به این نغمه زدند که ناسزاگویی را به امید اینکه ایجاد شقاق و نفاق در ما نمایند پیش گرفتهاند غافل از اینکه باز هم بنا بر سوابق تاریخی که مکرر در مکرر ایرانی نشان داده همین که پای خارجی و منافع بیگانگان و تصور تسلط اجنبی پیش آمد همه و همه یکدل و یکزبان در مقام دفاع از هستی خود بر میآیند (صحیح است) چنانکه مکرر کردهاند امروز هم همان روز است و فردا هم همان ساعت که بوده.
بنده برای اینکه وقت برای همکاران محترم بگذارم به عرائض خود خاتمه میدهم. فقط آخرین پیام من از طرف ملت ایران به اولیای دولت شوروی این است که ما هیچ گونه تهدیدی اعم از فحاشی و ناسزاگویی یا هر نوع عمل و قیام دیگری که نشان بدهید ما از استقلال خود و از تصمیماتی که به نفع مملکت خویش مفید بدانیم و از اطاعت پادشاه مفخم و عادل و بینا و بصیر و خیرخواه خود فروگذاری نخواهیم داشت (احسنت) و مطیع امر مطاع مبارکشان ولو به همه نثار جان باشد و باید اولیای شوروی بدانند که از اینگونه تشبئات به جرم اینکه به قول شاعر (عرض خود میبری و زحمت ما میداری) نتیجه به هیچوجه به آن اندازه سر سوزن ندارد و این را هم اولیای شوروی به خوبی میدانند که وضع حاضر به صورتی درآمده که شما هرگاه در مقام تجاوز برآیید در حقیقت در مقام آغاز جنگ عالمگیر بر آمدهاید و آن وقت است که اگر ما نمانیم به طور قطع شما هم نخواهید ماند و بلکه جهان بشریت نخواهد ماند. بنابراین بهتر است که تغییر رویه بدهید و بگذارید ما فرصت بیشتری برای بهبود زندگی خود داشته باشیم و وقت ما صرف جوابگویی به شما تلف نشود. بقیه وقت خودم را هم به آقای مهندس جفرودی میدهم. (باقر بوشهری- یک لعنت هم در پیام خود برای ایشان بفرستید).
رئیس- آقای حشمتی.
حشمتی- پس از مرگ استالین هنگامی که جناب خروشچف زمام امور کشورهای اتحاد جماهیر شوروی را در دست گرفت با اظهاراتی که در پیرامون صلحطلبی و مخصوصاً همزیستی مسالمتآمیز با کشورهای دموکراسی مینمود همه تصور میکردیم که فصل نوینی در روابط بینالملل دنیا آغاز شده و مردم جهان خواهند توانست در سایه احساسات و عواطف نوعپرورانه به ترمیم خرابیهای گذشته پرداخته و در راه رسیدن به هدف مقدس خود که عبارت از صلح و آزادی باشد با هم تشریک مساعی نمایند.
با توجه به اوضاع و احوال و تحولاتی که در سیستم حکومتی شوروی بوجود آمده بود به نظر میرسید که با عبارت از اشتباهات گذشته روزنه امیدی به روی آزادیخواهان جهان باز شده و تمام پول و نیرویی که صرف تهیه وسایل مخرب میشد. من بعد برای بالابردن سطح زندگی و ایجاد یک محیط امن و آرام به کار خواهد رفت و بشر قرن بیستم که توانسته بود در زمینه مادیات پیشرفتهای محیرالعقول و حیرت انگیزی نائل شده و طبیعت را مقهور علم و دانش خود بنماید توانایی آن را خواهد داشت که قسمت معنویات نیز به مدارج عالیه برسد. با نهایت تأسف و تاثر باید اذعان کرد که این دور نمای فریبنده نه تنها تحقق پیدا ننموده و جناب خروشچف دردی از دردهای اجتماعی را دوا نکرد بلکه با تشدید جنگ سرد و دخالت در امور داخلی مردم ستمدیده آسیا این منطقه را مبدل به یک کانون از نفاق و آشوب نمود.
قبل از مسافرت شپیلف وزیر سابق امورخارجه شوروی به خاور نزدیک هیچ کس به خاطر نداشت که یک مشت مردم همکیش و همنژاد تا این حد با یکدیگر دشمنی نموده و به جان هم بیفتند و برادر کشی و ناسزای به یکدیگر جزء برنامه آنها بشود.
مسئول این مسابقه تسلیحاتی که بهطور وحشتناکی پشت مالیاتدهندگان دنیا را خم نموده و نامش اعم از عدم اطمینان و اعتمادی است که در دنیا حکومت میکند کیست؟
و عاقبت دنیا و نسل بشر با فراهم شدن این همه وسایل مخرب و خانمان برانداز چه خواهد بود؟
مسئول ایجاد کمونها در کشور پهناور و پرجمعیت چین را مبدل به اصطبلی بزرگ نموده و اساس خانوادهها را از هم پاشیده و مردم متمدن آن سرزمین را دچار چنین بلای عظیم نموده است چه کسی است؟
و آیا میتوان باور کرد که مادران چینی به طیب خاطر و به میل و اراده خود برای همیشه از جگرگوشگان خود جدا شده و آنها را تسلیم تقدیر و سرنوشت شوم خود مینماید.
به خدا قسم است که اگر خود کارل ماکس زنده میشد و این فجایع را مشاهده میکرد که چگونه به نام تحصیل آزادی ششصد میلیون مردم بدبخت را از تمام نعمات زندگی محروم مینماید از خجالت سرخ شده و از دکترین خود صرفنظر میکرد.
در این زمینه حرف بسیار است و میل ندارم با اقامه دلایل بیشتر و مدارک مسلم پرده از روی نیات و مقاصد حقیقی این مدعیان آزادی بردارم و بااجازه آقایان همکاران محترم به عرض مطالبی که مستقیماً با خود ما ارتباط و بستگی دارد میپردازم.
اخیراً ملاحظه فرمودهاید که دستگاههای تبلیغاتی شوروی ما را هدف تهمتهای ناروا قرارداده و میخواهند با ایجاد رعب از خط مشیی که صراحتاً برای خود انتخاب نمودهایم منحرفمان نمایند. غافل از اینکه این نوع مداخلات در امور داخلی سایر کشورها به هیچوجه جایز نیست و دورانی که ما با صلاحدید و استصواب آنها صورت میگرفت سیری شدهاست (صحیح است).
ما به کرات علاقه خودمان را به حفظ روابط دوستی و حسن همجواری با ملت شوروی اظهار نموده و عملاً نیز آن را به اثبات رساندهایم.
بهانه امروز زمامداران شوروی به ما این است که چرا میخواهیم با آمریکا قرارداد دفاعی دو جانبه منعقد بکنیم.
برای اینکه همه بدانند چه موجباتی ما را به انعقاد این قرارداد وادار نموده ناچارم مطالبی در این زمینه به عرض نمایندگان محترم برسانم.
صرفنظر از آنکه این قرارداد با روح منشور متفق کاملاً مطابقت داشته و نتیجه منطقی شرکت ما در پیمان دفاعی بغداد و موافقتی است که اعضای پیمان در لندن با هم نمودهاند از صدوپنجاه سال بدین طرف که کشور ستمدیده ما به عنوان حائل بین دو کشور قدرتمند قرار داشته است به شهادت تاریخ علاوه بر آنکه چندین بار از طرف همسایه شمالی مورد هجوم و حمله قرار گرفته و چندین استان از کشور عزیز ما با زور گرفته شدهاست در سوم شهریور بدون هیچ دلیل و منطقی و تنها به اسم اینکه میبایستی از راه ایران به روسیه کمک بشود ما را مورد تاخت وتاز قراردادهاند و از این راه ضررهای جبران ناپذیر و هنگفتی به ما وارد آوردند و بیطرفی ما را محترم نشمرده رعایت نکردند. در زمان جنگ با اینکه لغت پل پیروزی به ایران داده بودند و به کمکهای ذیقیمت ما در اعلامیه تهران صراحتاً اذعان نموده بودند معذلک با ما که متفق آنها بودیم آن چنان رفتاری کردند که هیچ کشور غالبی به کشور مغلوب نمیکند. برای ایجاد آشوب و بلوا از هیچ اقدامی فرو گذار نکرده. یک مشت خائن و وطن فروش را که در مکتب خود آنها تربیت شده بودند به نام تجزیه طلب برانگیخته مورد حمایت خود قراردادهاند. با توجه با این وضع که موجبات عدم ثبات و هرجومرج را در کشور ما فراهم کرده بود برای حفظ نظم و آرامش و ایجاد محیطی که بتوانم در آن وسایل سعادت خود را فراهم بیاوریم ناچار بودیم از هرجایی که ممکن کمک بگیریم و با انعقاد قراردادی موفقیت ما را تضمین بکند مبادرت نماییم. در گذشته هنگامی که کشور ما بین دو قدرت بزرگ مستعمراتی قرار داشت میهنپرستان ایران به حکم اجبار ناچار شده بودند که با اتخاذ یک سیاست موازنه منفی و بیطرفی استقلال کشور را حفظ کنند. در عمل معلوم شد که هرگاه دو کشور با هم سازش بکنند نتیجه آن انعقاد قرارداد ۱۹۰۷ و تقسیم ایران است و هر موقع با یکدیگر سازش نداشته باشند اثرات شوم آن مستقیماً در کلیه شئون اجتماعی ما ظاهر میشود و از همان موقع منتهای آرزوی وطنپرستان این بود که برای حفظ موازنه باید از کشور نیرومند ثالثی کمک بگیرند. تمام اقداماتی که در زمان بیسمارک به عمل آمد روی همین فکر و همین نظر بود.
من یقین دارم که اگر مرحوم مشیرالدوله و مستوفیالممالک زنده بودند به سیاست ناسیونالیست مثبت امروزی ما صحنه میگذاشتند زیرا اگر کشورهای بزرگ به دوستی و گرفتن کمک از آمریکا خود را نیازمند بدانند دلیلی در دست نیست که ما از کمک چنین کشوری که نسبت به ما هیچ نظر عرضی ندارد خود را بینیاز دانسته و از آن استفاده نکنیم.
و اگر شاهنشاه ما که مظهر اراده ملت و عامل اتفاق و اتحاد ما است چنین رویهای را در پیش گرفتهاند برای آن است که یقین حاصل فرمودهاند که اتخاذ چنین روش با منافع و آرزوهای ملی، مطابقت داشته است.
مارشال مانرهایم در یادداشتهای خود مینویسد «که اگر با کشورهای اسکاندیناوی قرارداد دفاعی داشتیم هیچگاه روسیه به ما حمله نمیکرد».
اگر ما هم خواسته باشیم با این ترتیب ضمانت یکی از بزرگترین کشورهای جهان را نسبت به خود آن هم در موردی که نسبت به ما تجاوزی بشود جلب بکنیم استعبادی نمیتواند داشته باشد.
حال اگر زمامداران شوروی حقیقتاً در گفتار خود صادق بوده و نسبت به ما همانطوری که آرزوی قلبی ما است نظری
نداشته باشند. مفاد این قرارداد هیچ وقت به موقع اجرا گذارده نشده و از آن استفاده نخواهد شد که محتاج به راه انداختن این همه سروصدا باشد. (صحیح است).
تنها کاری که ما با انعقاد این قرارداد خواستیم انجام بدهیم این است استقلال ما محترم شمرده بشود و با تغییراتی که در سیاست خارجی آمریکا در اثر تغییر زمامداران و یا روی کار آمدن احزاب پیش بیاید در وضع ما تأثیر نامطلوبی نکند. علاوه بر اینها وقتی که همه دنیا دانستند که هر تجاوزی از هر طرف نسبت به کشور ما بشود آمریکا بلافاصله مداخله خواهد نمود. قهراً ثباتی در کلیه شئون اجتماعی ما ایجاد خواهد شد که در سایه آن سرمایهگزاران داخلی و خارجی با اطمینان کامل به عملیات عمرانی و تولیدی پرداخته و مردم ایران از پریشانی کنونی که زاییده چند قرن مداخله ناروای بیگانگان است رهایی خواهد یافت. در جواب اینکه گفته شدهاست که ایران ممکن است به پایگاه ضد شوروی تبدیل بشود لازم است عرض کنم که اظهار این قبیل مطالب جز برای مشوش کردن اذهان عمومی به منظور دیگری نیست. چه که خود افسران عالیقدر شوروی بهتر می دانند که با پیدایش هواپیماهای دور پرواز و اختراع بمبهای اتمی نه فقط آمریکا به ایجاد چنین پایگاههای نزدیکی احتیاج ندارد بلکه مصلحت آنها در این است که از همین پایگاههای فعلی در مورد لزوم استفاده کنند. گذشته از اینها از طرف مقامات مؤثر ایران به دفعات اظهار شدهاست که به هیچ کشوری اجازه تأسیس پایگاه بر علیه کشورهای اتحاد جماهیر شوروی داده نخواهد شد (صحیح است) و مصلحت خود ما نیز که علاقه داریم با این کشور روابط حسنه داشته و تجارت نماییم. جز جلب دوستی و اطمینان آنان نظر دیگری نخواهد بود (صحیح است). موضوع دیگری که تذکر آن نهایت لزوم را دارد این است که از روزی که کورش کبیر پایههای سلطنت ایران را محکم نمود و برای اولین بار در دنیا به ملل مختلف آزادی عقیده و مذهب داد تا کنون که متجاوز از دو هزار و پانصد سال از آن تاریخ میگذرد رشتههای ناگسستنی که سلطنت و ملت ایران را با یکدیگر پیوند داده به همآنقدرت گذشته باقی است و همانطوری که هیچ عاملی تاکنون نتوانسته بین آنها جدایی بیندازد و در حقیقت پادشاه در نظر هر فرد ایرانی نماینده افتخارات باستانی و وحدت ملی است. حال که سطح معلومات مردم بالا رفته و به ماهیت بعضی از رژیمها و آزادیخواهان قلابی پیبردهاند تردیدی نیست که هیچ قدرتی نخواهد توانست ملت ایران را از راهی که در پیش گرفته است منحرف نماید. (صحیح است). بنابراین هر حملهای که به مقام سلطنت که به نظر ما ایرانیان سایة قدرت خداوندی است بشود به منزلة تجاوزی است که مستقیماً به ملت ایران و عقاید ملی ما میشود. (صحیح است) و به حیثیت و شرافت ملی ما صدمه زده قلوب ما را جریحهدار مینماید (صحیح است). آنهایی که در رشته مردم شناسی تبحر دارند به خوبی قضاوت میکنند که اگر رژیمی با امیال و آرزوهای ملتی مطابقت نداشته باشد ممکن نیست که ملتی دو هزار و پانصد سال آن هم در موارد بسیار سخت و دشوار دوام پیدا بکند.
در این صورت با جرأت میتوان گفت که صرفنظر از علاقهای که هر فرد ایرانی نسبت بدین پادشاه محبوب که جز خوبی و محبت کاری نکرده و ایران در زمان سلطنت ایشان به ترقیات زیادی نائل شدهاست دارد. اصولاً و ذاتاً ایرانی سلطنت خواه و شاه دوست بوده (صحیح است) و مقایسه این رژیم دو هزارو پانصد ساله با سایرین از انصاف دور میباشد (صحیح است).
امروزه هر فرد ایرانی که با تاریخ سروکار داشته باشد و وقایع انقلابات قرن اخیر را مطالعه کرده باشد یقین پیدا نموده است که تمام وعده و وعیدهای طلایی که موجب گولخوردن عمدهای از سادهلوحان شدهاست به پشیزی ارزش نداشته و چون به خوبی میدانند که کشورشان با دارا بودن بهترین موقعیت اقتصادی و جغرافیایی آینده درخشانی را در پیش دارد و این پیشرفت جز در سایة وحدت ملی به دست نمیآید لذا همه آرزو دارند که به رهبری پادشاه خردمند خود مدارج ارتقاء را پیموده و بتوانند از مواهبی که خداوند نصیب آنان کرده حداکثر استفاده را بنمایند. (صحیح است احسنت). برای آنکه به عرائض خودم خاتمه بدهم از مخبرین جراید خارجی که به مملکت ما میآیند و سیاسیون خارجی مقیم کشور تقاضا میکنم که مملکت ما را آنطوری که هست به ملت و زمامداران خود بشناسانند و اظهارات چند نفر حادثهجو را ملاک قضاوت ملت کهنسال ایران قرار ندهند. با این ترتیب یقین دارم که روابط حسنه ما نه فقط با کشور اتحاد جماهیر شوروی که منتهای آرزوی ماست بلکه با تمام کشورهای جهان برای همیشه محفوظ خواهد ماند. خلاصه آنچه باید دنیا بداند این است که تصمیم قاطع و خللناپذیر ما بر این است که در تحت رهبری پادشاه محبوب و خردمند خود تا آخرن قطره خون خود را در راه استقلال میهن و حفظ تاج و تخت کیانی که بزرگترین و ذیقیمتترین ودایعی است که از نیاکان برای ما باقی مانده با نهایت سربلندی نثار نموده و در مقابل زور و قلدری از طرف هرکس که میخواهد باشد مقاومت بکنیم (احسنت) و به مصداق گفته آیزنهاور به همه ثابت خواهیم نمود که «کوله پشتی سرباز هرقدر سنگین باشد از زنجیر اسارت سنگینتر نخواهد بود». (احسنت).
همه سر به سر تن به کشتن دهیم از آن به که کشور به دشمن دهیم. (احسنت).
رئیس- آقای رامبد.
رامبد- و مراجعات فوقالعاده طبقات مختلف مردم در روزهای اخیر من را بر آن داشت تا بنا به وظایف ملی و وجدانی که بر عهده یک نماینده محول است از پشت تریبون مجلس شورای ملی شمهای از افکار و تمایلات عمومی ملت ایران را برای یاد آوری به دولت و اطلاع جهانیان بیان نمایم.
سعی میکنم تأثرات شدید آنها را در حدود ادب و نزاکت به عرض برسانم.
و اما مطلب: گفتند اخیراً یکی از رادیوهای اجنبی نغمههای شومی را ساز کرده و به یاوهسراییهایی که در شأن گویندگان آن است پرداخته و به قول معروف برای ملت ایران دلسوز و غمگسار شده. دایه مهربانتر از مادر گردیده.
از این اصل بگذریم که صفحات تاریخ چندین هزار ساله وطن عزیز ما شاهد آن است که در اعصار مختلف قدرتهای بزرگ زمان اعم از متمدن یا وحشی از شرق و یا غرب هریک به ایران تاختهاند. به هرترتیب که بوده مشیت الهی و اراده ملت بر آن قرار گرفته است که بالاخره مستحیل و مدفون و یا مضمحل و معدوم گردیدهاند (احسنت) و از آنان جز نام زشت و خاطرات تلخ در عالم بشریت چیزی باقی نمانده (صحیح است). اما ایران باستانی ما سردوگرم ایام چشیده و بحمدالله همچنان باقی مانده و انشاءالله تا به ابد باقی خواهد ماند. (احسنت). شاید گمراهانی تصور کنند مهاجمین گذشته بمب هیدروژن و موشک قارهپیما نداشتهاند ولی اصولاً در مقابل ملتی که برای حفظ آب و خاک و تاج و تخت سلطنت که تنها ضامن بقا و استقلال کشور خود میدانند تا به پای جان ایستاده است. ادعا و تهدید کسانی به داشتن بمب اتم و قمر مصنوعی و امثال آن بینتیجه است (احسنت). زیرا اثرات آن هم مانند شمشیر مغول و نیزه عرب بالاخره بیش از مرگ چیزی نخواهد بود. (احسنت)
اینان بیخیرند که ملت ایران به وضع و موقعیت داخلی و خارجی خود آشنا گردیده و به خوبی واقف است که پس از قرنها سختی و زحمت توانسته است با میل و اراده خویش و حسن تدبیر و رهبری زمامداران خود در طوفان حوادث و سیاست جهان در جاده ترقی افتاده راه تکامل را بپیماید و برای بهبود وضع اجتماعی افراد کشور هرروز قدمی به جلو بردارد و برای توجه بیشتر به این امر کافی است بدون هیچ گونه حب و بغضی قلم به دست گرفته با تحقیق در مقابل عواملی که بنا به علوم اجتماعی میزان پیشرفت و ترقی ملتی را مشخص مینماید ارقام مربوطه و تغییرات وضع را در ده دوازده سال اخیر ایران بنویسند یعنی از لحاظ بهداشت فرهنگ امنیت عدالت دارایی قدرت دفاعی زراعت صنعت تجارت واردات و صادرات میزان مصرف ارزش پول و اعتبار مالی ارتباطات مخابرات سطح زندگی تعداد مسکن و وسایل حملونقل بری بحری هوایی و عوامل دیگر یکایک را بگیرند و از روی آمار تغییرات فاحش آن را بنویسند و ملاحظه کنید وسعت و سرعت پیشرفت ملت ایران در بهبود وضع زندگی افراد آن حتی نسبت به سایر ممالک مترقی چه بوده یعنی چه داشته و چه دارد و روی این زمینه در اندک مدتی چه خواهد داشت. در ده دوازده سال اخیر ملت ایران به چه پیشرفتهایی نائل گردیده. اما چرا ملاک عرائضم را در ده دوازده سال اخیر قراردادهام. دوازده سال قبل یعنی موقعی که دولت همجوار ما روسیه شوروی پس از آنکه با سرنیزه و تانکهای سنگین از روی سینه سربازان رشید و فرزندان فداکار ایرانی گذشت و خانوادههای ایشان را برای همیشه داغدار این جنایت نمود (که یکی از آن وقایع مربوط به پدر آقای امامی همکار حاضر ماست) و بهشت موعود خود را به قسمتی از کشور عزیز ما به تحفه آورده بود و از اینگونه دلسوزیهای امروزی برای ما مینمودند این است عین نطق نخستوزیر وقت در شورای عالی اقتصاد در۱۱/۱/۲۵ که در واقع وضع معلول دخالت بیگانگان در امور ما است.
و اکنون متن نطق «وضع اقتصادی ایران امروز از هر جهت نهایت بحرانی و موجب کمال نگرانی است. واحد سطح زندگی تودههای عظیم ملت ایران تنزل بیشتری کرده است اکثر تودههای ایرانی حتی از داشتن حوائج اولیه خوراک و پوشاک و مسکن محروم ماندهاند. هزینه زندگی در سنوات اخیر بهقدری بالا رفته که مسبب بزرگترین انحطاط جامعه شده
است قوه تولید نقصان فاحشی یافته ولی کاهش قوه خرید و مصرف ملی بهطور خیلی بیشتر محسوس گشته. خرابی وضع اقتصادی در تمام شئون زندگی و اجتماعی و سیاسی مملکت اثرات شومی از خود باقی گذارده و تعادل واردات و صادرات مملکتی به کلی از بین رفته است».
بلی این بود وضع مادر ایام مداخلات و همکاری دیگران من از هر فرد ایرانی. تقاضا دارم برای انجام وظیفه ملی و وطنپرستی خود و تجدید خاطره تلخ آن آن به روزنامههای سوم شهریور هزاروسیصدوبیست الی بیستویک آذر هزاروسیصدوبیست وپنج مراجعه کنید اگر در منازل خود دسترسی ندارید اکنون که دیگران مایلند بروید و در کتابخانههای عمومی موجود است حتماً مراجعه فرمایید و یکبار دیگر بدانید که چرا ملت ایران مانند مار گزیده از نخ سیاه و سفید میترسد. یقین دارم هر صفحهای از این اخبار (اشاره به روزنامههای مجلد) مربوطه به تضییقات ملت ایران بر اثر دخالتهای قوای شوروی را در امور خود بخوانند تجدید تأثر و برانگیختن تعصب آقایان و ملت ایران فوقالعاده خواهد بود. آری کسانی که ما را عهدشکن و خلافگو مینامند بهتر است بیاد بیاورند و به سواق خود بنگرند و اختلاف اقوال و اعمال و فرق گفتار و رفتار خود را ببینند من به همین مختصر اکتفا نموده از آقای وزیر خارجه خواهشمندم عندالزوم دولت همجوار ما را به تعهدات خود در منشور سازمان ملل متحد یادآور شده و به خصوص بند هفت از ماده دو این منشور دایر بر اینکه هیچ یک از مقررات آن ملل متحد را مجاز نمیدارد در کارهایی که اساساً مربوط به صلاحیت ملی یک مملکت است مداخله کند. با بیاناتی که از طرف همکاران مجلسی در اینباره شده و خواهد شد که در واقع انعکاسی از افکار عامه مردم است یقین دارم دول بیگانه به خصوص همسایگان ما از طرز تفکر ملت ایران و تعصب شدید آن نسبت به تاج و تخت سلطنت برای همیشه پی خواهند برد. (احسنت احسنت)
بنده با اجازه مقام ریاست بقیه وقت خود را به آقای مهندس جفرودی میدهم.
رئیس- آقای مهندس جفرودی ۵ دقیقه آقای دکتر حکمت به شما وقت دادید و ۵ دقیقه آقای رامبد بفرمایید.
رئیس- آقای مهندس جفرودی.
مهندس جفرودی- اگر بر اثر مساعی دانشمندان وجهه هنرمندان و همت رادمردان مظاهر تمدن در سراسر جهان رواج مییابد و امید و خوشبینی افراد ملل به یک زندگی مترقی و مرفه بیشتر میشود بر اثر خودخواهی بعضی از سیاستمداران شهرت طلبی سرداران و هوای نفس برخی از رهبران قراردادهای نظام اجتماعی مبانی آسایش اقوام متزلزلتر میگردد و یأس و بدبینی جایگزین امید و خوشبینی میشود.
ما این روزها بار دیگر با نگرانی و تاثر شاهدو ناظر رفتار شگفتانگیز زمامداران همسایه کهنسال شمالی خود هستیم.
ما از توسعه فرهنگ و علوم و ترویج صنایع و بهبود وضع زندگی ملل شوروی خوشحال بودیم (دکتر بینا- آنها ناراحت هستند از ما) آسایش و امنیت خویش را در پیشرفت آنان میدیدیم و با نظر تحسین به آنها مینگریستیم و خود نیز به ساختمان سد- احیای بنادر- ساختن راهها- تأسیس کارخانهها- توسعه امور اجتماعی در همان راه ترقی گام برمیداشتیم و از حسن روابط همجواری خوشحال بودیم و از تشویق و تأییدی که سخنگوی رادیو مسکو از دولت و ملت ایران و سنن باستانی آن مینمود امیدوار میشدیم.
رئیس- مملکت ما با مهر و محبت و احترامات فراوان در سرزمین روسیه از طرف زمامداران آن پذیرایی شدند. دستههای سیاسی و فرهنگی دو کشور به بازدید یکدیگر شتافتند و برای ملت نگران ایران روزنه امیدی پیدا شد. ولی ناگهان آسمان شفاف دوستی دو ملت از ابرهای کینه و بغض تیره و تار گردید و طوفانی از خشم و غضب از جانب مسکو رهسپار ایران شد. صفحات تاریخ دو ملت نشان میدهد که روابط روسیه با ما همواره به این نهج بوده است. گاهی مهر و محبت و صلح و صفا زمانی قهر و کینه توزی و جنگ و قشونکشی و من نمیدانم که روسیه شوروی از دشمنی با ایران تا به حال چه طرفی بسته است که معتقد به یک دوستی پایدار با ما نمیباشد. اگر در مذاکرات سیاسی و عقد قراردادها مشکلاتی پیش بیاید و ادامه آن متوقف گردد نباید تا بدین پایه عصبانیتها و تشنج و عدم رضایت ایجاد کرد. در مذاکرات سیاسی که مصالح طرفین مطرح است قاعدتاً مشکلاتی بوجود میآید که باید با بینظری و حسننیت آنها را برطرف کرد.
اگر دولت روسیه شوروی سالها با ما دوست بماند و در این دوستی بینظری پایداری و ثبات نشان بدهد دولت ایران برای حفظ و حمایت کشور خود با آنکه آن را یک حق ملی میداند ممکن است گرد قراردادهای تدافعی هم نگردد. اگرچه در جهان امروز با توسعه علوم و ترقی فنون و بسط اکتشافات و رونق صنایع ایجاد دوستی و داشتن روابط حسنه با دول بزرگ از ضروریات اولیه زندگی هر قوم است ولی ما را همین روش ناپایدار و متناقض، همین حملات ناجوانمردانه و وهنآور، همین عدم اطمینانها به سوی دول بزرگ دیگر سوق میدهد وانگهی زمامداران روسیه شوروی نیک میدانند هر وقت که منافع دول بزرگ جهان ایجاب کند بدون توجه به قراردادها و تمایلات دول کوچک آنها را اشغال کرده و پایگاه خویش قرار میدهند. اگر در میان رجال ایرانی دوستان روسیه و معتقدین به سیاست آن بسیار نادر و نایاب است سبب آن همین عدم ثبات زمامداران آن در دوستی با ملل است.
دیروز دولت شما با تجلیل فراوان از رئیس مملکت ما پذیرایی کرد ولی امروز رئیس همان دولت برخلاف جمیع عهود و قراردادها نسبت به رئیس همان مملکت که وارث تاج و تخت دو هزار و پانصد ساله قوم کهنسال ایران است سخنانی ادا میکند که دور از نزاکت و رسوم بینالمللی است (صحیح است).
من معتقدم که زمامداران شوروی با وجود تجارب بسیار تلخ گذشته و آزمایشهای عدیده هنوز در احساسات شدید وطنپرستی ملت ایران و علاقه تعصب فراوان آن بسبت به رژیم پادشاهی دچار اشتباه فراوان میباشند. (صحیح است). رژیم سلطنتی ملت ایران برخلاف رژیم سلطنتی بسیاری از کشورهای جهان دارای ریشهای عمیق است و تاریخ حکومت ما با این رژیم آغاز میشود. فتوحات درخشان تاریخی ملت ایران به نام پادشاهان بزرگ مانند کورش شاه عباس صفوی و نادر شاه افشار و ایران نوین به نام رضا شاه کبیر و نجات آذربایجان به نام محمد رضا شاه در صفحات تاریخ ما تجلی میکند. (صحیح است) در طول دو هزارو پانصدوهفتاد سال وجود رژیم سلطنتی و پادشاهی همواره اساس و پایه وحدت ملی ما در میان طوائف مختلف ایرانی بوده است و با وجود حوادث بزرگی مانند حمله اسکندر و هجوم اعراب و تلقینات سوءبیگانگان ملت ایران دست از رژیم سلطنتی خود برنداشت و امروز متقدمین و آزادیخواهان جملگی برآنند که این رژیم حافظ استقلال کشور ماست و تحولات اجتماعی و صنعتی ما باید تحت لوای آن و به دست ملت ایران انجام پذیرد. بین رژیم سلطنتی و ملت ایران پیوند ناگسستنی تاریخی وجود د ارد که ریشههای آن از دوهزار و پانصد سال پیش بوجود آمده و در طول تاریخ با آزمایشهای مکرر تاریخی و سیاسی و اجتماعی محکم و استوار گردیده است. من منکر این معنی نیستم که در ایران نیز افرادی پیدا میشوند که به علل از دست دادن مقام و موقعیت خود و یا ناکامی و عدم توفیق در راه نیل به آرزوهای خویش و یا جهات دیگر از وضع فعلی ناراضی هستند ولی اگر بیگانگان چنان پندارند که در میان آنها کسانی نظیر زمامداران بعضی اقمار دست نشاندهها یافت میشوند دچار یک اشتباه دیگر بزرگ سیاسی گشتهاند. (صحیح است- احسنت).
اگر چنین بود امروز بعد از آن همه حوادث و حملات آن همه تبلیغات و تلقینات آن همه هجومها و قشونکشیها دیگر نامی از ایران مستقل در صفحه تاریخ باقی نمیماند. کوچکترین عکسالعمل ایرانی در برابر فشار و حملات بیگانگان وحدت یگانگی همت بلند نظری و جانبازی است. (احسنت)
و خوشبختانه این سخنان در ماهی ادا میشود که از لحاظ تحولات اجتماعی در میان ماههای دیگر ایران دارای امتیازات خاص تاریخی است. اگر تاریخی روز بیست و یک آذر خاطره تأثرانگیز هفده آذر را همراه دارد و حادثه پانزده بهمن آن ماه را مفهوم ساخته است، حوادث بزرگ تحولات اجتماعی ما در روزهای اسفند ماه ثبت شدهاست و حق این است که از نظر اطلاع نسل آینده ما این روزها را مخصوصاً در این هنگام که مورد حملات ناجوانمردانه قرار گرفتهایم به صورت تاریخی دربیاوریم. (صحیح است).
به همین مناسبت طرحی با قید سه فوریت از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم تهیه شدهاست.
رئیس- طرح را وقتی وارد دستور شدیم بدهید.
۳- تقدیم یک فقره طرح قانونی مربوط به روز نهم اسفند به وسیله آقای مهندس جفرودی به قید سه فوریت.
مهندس جفرودی- طرحی به مناسبت روز نهم اسفند با قید سه فوریت از طرف فراکسیون حزب مردم تهیه شدهاست که تقدیم میشود و تقاضای طرح و تصویب آن را داریم.
چهار طرح و تصویب سه فوریت و اصل طرح پیشنهادی مربوط به نامگذاری روز نهم اسفند.
رئیس- طرحی که تقدیم شد قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی چون یکی از اسرار دوام و بقای کشور ما در طول دو هزارو پانصد سال تاریخ شاهنشاهی ایران پیوند ناگسستنی شاه و ملت میباشد و از آنجا که یکی از تجلیات بارز شاه دوستی ملت ایران در روز نهم اسفند ماه ۱۳۳۱ یک با قیام جوانمردانه مردم ایران صورت گرفت و در این روز با یک موقع شناسی خاص عموم طبقات از پیشگاه مبارک تقاضا نمودند که از مسافرت به خارج انصراف حاصل فرمایند و این استدعای ملت مورد قبول شاهنشاه بزرگ قرار گرفت و در جریانات بعدی روشن شد که این تصمیم
و اراده ملت تا چه اندازه در سرنوشت مملکت مؤثر و ضروری بوده است. از این رو ماده ذیل به عنوان تصمیم قانونی به قید سه فوریت پیشنهاد و تقاضای تصویب آن را داریم.
ماده واحده- تصمیم قانونی نظر به اینکه در روز نهم اسفند هزار و سیصد و سی و یک شاهنشاه بر اثر قیام دلیرانه مردم ایران و بنا به استدعا و ایستادگی آنان از مسافرت به خارج از کشور منصرف شدند و این امر موجب نجات و سعادت کشور گردید. علیهذا امروز نهم اسفند (روز ملت) نامیده میشود.
مهندس جفرودی- دکتر عمید- مهندس فروهر- مهندس دهستانی- مهندس بهبودی- عباسی- دیبا- امیر بختیار- دکتر ضیایی- فخر طباطبایی- شادلو- حکیمی- بیات ماکو- سالار بهزادی- قوام- رامبد- مهندس شیبانی و چند امضای دیگر.
علامه وحیدی- بقیه امضاها را هم قرائت بفرمایید. تمام اعضای پارلمانی حزب مردم امضاء کردهاند. (بقیه امضاها به شرح زیر خوانده شد): دکتر بینا- فضایلی- مهندس سلطانی- مهندس هدایت- سراج حجازی- مرآت اسفندیاری- غضنفری- مهندس فیروز- یارافشار- نصیری- دکتر سید امامی- تیمورتاش- اعظم زنگنه- علامه وحیدی.
رئیس- فوریت اول مطرح است آقای مشایخی.
مشایخی- بنده در کلیات عرض دارم.
رئیس- در فوریت اول مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد). رأی گرفته میشود. به فوریت اول آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند). تصویب شد.
فوریت دوم مطرح است مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد). رأی گرفته میشود. آقایانی که موافقند قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد.
احمد مهران- اتفاق آرا را بفرمایید.
رئیس- بنده هم جزء وکلا هستم بلند نشدم این تکلیف ماست.
فوریت سوم مطرح است. (گفته شد مخالفی نیست) آقایانی که موافقند قیام فرمایند. (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای مهندس جفرودی اگر توضیحی دارید بفرمایید.
مهندس جفرودی- بنده تصور میکنم به صورتی که فوریت این طرح تصویب شد و بهطوری که مجلس از سه فوریتش استقبال کرده است توضیحی لازم ندارد و تمام مجلس یکجا بدین طرح رأی خواهند داد (احسنت).
رئیس- آقای مشایخی.
مشایخی- در صفحات تاریخ، ایام و لحظات باارزشی وجود دارد که در تغییر سرنوشت ملل بینهایت مؤثر میباشد. ملت ایران که در تاریخ کهن خود دارای روزهای مهم و دقایق حساسی بوده همیشه در چنین ایامی توانسته است نیروی خلاق خود را به عرصه ظهور رسانیده و به ملل زنده دنیا ثابت کند که اسرار عظمت این ملت در چه نهفته است؟ و چگونه لحظات حساس میتواند قدرت لایزال خود را نشان دهد. یکی از این روزهای حساس روز تاریخی نهم اسفند است که بدون شک در تاریخ پرافتخار ایران به عظمت و بزرگی یاد میشود. زیرا در چنین روزی به خوابهای آشفته دشمنان استقلال و عظمت ایران خاتمه داده شد و بار دیگر عظمت شاهنشاه بزرگ ما که سمبل استقلال و حافظ حکومت مشروطه سلطنتی و پرچمدار عدالت اجتماعی هستند به همه جهانیان ثابت گردید (صحیح است- صحیح است).
روز نهم اسفند برای آنهایی که مدتها نقشه ریخته بودند تا طومار استقلال ما را درهم نوردند یک روز تلخی بود. روزی بود که قدرت ملی بار دیگر تجلی کرده و اراده ملت در برابر اراده شوم آنها صفآرایی نموده بود. مردم مبارز و رشید تهران به آنها ثابت کردند که رؤیاهای شوم آنها هرگز تعبیر نخواهد شد (صحیح است). نقشههای شیطانی آنها هیچ وقت اجرا نمیگردد. فقط شاه و مردم هستند که دوشادوش یکدیگر قرار داشتند. و میتوانند ملت ما را به سعادت واقعی نزدیک سازند (صحیح است). از همان روز دشمنان مشروطیت به خوبی فهمیدند که هرگز نمیتوانند قانون اساسی را لگدمال کنند، به هیچوجه قادر نیستند با سمبل استقلال و عظمت ملت ایران ستیزه نمایند.
به همین جهت به فکر توطئههای خائنانه افتادند که آن هم با مشت ملت روبهرو گردید و برای همیشه این افکار خام از مغزها زدوده شد. تاریخ قضاوت خواهد کرد که مردم رشید ایران در روز نهم اسفند ۱۳۳۱ چه یادگار گرانبهایی از بیداری و هوشیاری خود به جای گذاردهاند. نسل آینده از این فداکاری و جانبازی قیام کنندگان روز نهم اسفند درس وطنخواهی و شاهدوستی خواهند گرفت و همیشه خاطره این روز تاریخی را به یاد خواهند داشت (صحیح است). بنده مطالبی را که بیان کردم احساسات عمومی مردم ایران و نظریات و افکار و عقاید عموم وطنپرستان و کلیه افراد حزب ملیون ایران است. طرحی که امروز از طرف فراکسیون پارلمانی حزب مردم تقدیم شدهاست طرحی است که عموم ملت ایران پشتیبان آن هستند و بنابراین حزب ملیون ایران که بنده افتخار سخنگویی پارلمان آن را دارم نیز طرفداران این طرح بوده و خواهد بود زیرا شاهنشاه محبوب ما در روزهای فوقالعاده خطرناک و سخت برای حفظ استقلال ایران از هیچگونه فداکاری مضایقه نفرمودند بنابراین به همکاران عزیز که به نام حزب مردم این طرح را تقدیم کردهاند به سهم خود تبریک میگویم. (احسنت) و میگویم ما و شما و تمام ملت ایران در این طرح سهیم هستیم و روز تاریخی نه اسفند در سرنوشت ملت ایران اثرات مهم باقی گذاشته است و ملت ایران از جان و دل شاهنشاه خود را دوست دارد (احسنت).
رئیس- چون کسی دیگر اجازه صحبت نخواسته رأی میگیریم. به ورود در ماده واحده آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند). تصویب شد ماده واحده مطرح است. مخالفی نیست؟ یک پیشنهاد رسیده است که قرائت میشود
(به شرح زیر قرائت شد) پیشنهاد میکنم تبصره ذیل به ماده واحده علاوه گردد.
تبصره- قیام روز بیست و هشت مرداد ۱۳۳۲ که در سراسر کشور به منظور نجات استقلال میهن و قانون اساسی با پشتیبانی عموم طبقات ملت انجام پذیرفت قیام ملی شناخته میشود. دکتر دادفر
رئیس- آقای دکتر دادفر.
دکتر دادفر- در این مسئله هیچ شکی نیست که تمام اقوام و ملل روزهای خاصی را دارند که آن ایام و آن روزها برای آنها مبدأ تحول اجتماعی و تاریخی است. همه ملت ایران و همه ما مخصوصاً به خوبی درک کردهایم و میدانیم که روز بیست و هشت مرداد در تاریخ ایران یک روز درخشان و مبدأ یک تحول اجتماعی و منتهای یک نکبت ملی است (صحیح است). دلیلش واضح است اگر آن روز نبود کشور ما بدین صورت نمیماند. استقلال ما، حیات ملی ما در خطر و در معرض تهدید قرار میگرفت. بدین جهت اکنون که مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم تصمیمی اتخاذ فرمودند که روز نهم اسفند را روز ملت بنامند و حق هم همین است بنده هم از فرصت استفاده کردم که روز بیستوهشت مرداد را که از لحاظ اهمیت از روز نهم اسفند کمتر نیست بلکه بیشتر است و تجلی افکار ملت ایران در آن روز جوانمردانه قیام کردند و اساس حکومت دیکتاتوری و زور و به اصطلاح فکری که اگر ادامه پیدا میکرد استقلال ایران با خطر مواجه میشد این روز هم روز قیام ملی شناخته شود. البته این عنوان را مردم ایران من غیر رسم به این روز دادهاند النهایه امروز مجلس شورای عنوان رسمی بدین روز میدهد و همه مردم ایران این روز را روز قیام مقدس ملی میشناسند و چون فرصت نبود که در فراکسیون حزبی این پیشنهاد طرح شود و خود بنده در مسافرت بودم با یادداشتهایی که الان به بنده رسید این پیشنهاد بنده جنبه پیشنهاد فراکسیونی هم دارد و از طرف فراکسیون حزب ملیون بنده این پیشنهاد را تقدیم میکنم (احسنت).
رئیس- مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد). مجدداً قرائت میشود.
(به شرح زیر قرائت شد)
قیام روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ که در مرداد ۱۳۳۲ که در سراسر کشور به منظور نجات استقلال میهن و قانون اساسی با پشتیبانی عموم طبقات ملت انجام پذیرفت قیام ملی شناخته میشود. دکتر دادفر
رئیس- رأی گرفته میشود با این تبصره آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند). تصویب شد.
حالا رأی گرفته میشود به ماده واحده و تبصره. آقایانی که موافقند قیام کنند (اکثر برخاستند). تصویب شد به مجلس سنا فرستاده میشود.
۵- اعلام قطعیت استعفای آقای مهندس فروغی از نمایندگی مجلس شورای ملی.
رئیس- خاطر آقایان مسبوق است که آقای مهندس فروغی از نمایندگی مجلس شورای ملی استعفا داده بودند و دو سه روز است که روز پانزدهم هم استعفای ایشان خاتمه یافته است بنابراین به دولت ابلاغ میشود که به جای ایشان کسی دیگر انتخاب شود.
رئیس- لایحه سازمان برنامه را که فرستاده بودیم به سنا از سنا برگشته و تصویب کردهاند فقط آن قسمت شش ماه را که آقای مهندس هدایت پیشنهاد کرده بودند که دولت قانون سازمان برنامه را به مجلس تقدیم کند نوشتهاند به مجلسین (صحیح است) گمان میکنم که اشکالی ندارد (صحیح است) و به دولت ابلاغ کردهاند.
۷- بیانات بعد از دستور آقایان مهران- دکتر شاهکار- ارباب- قناتآبادی.
رئیس- چون امروز دیگر چیزی در دستور نداریم بعضی از آقایان میخواستند در تبصره ۲ ماده ۶۶ آییننامه صحبت کنند. آقای احمد مهران
احمد مهران- دیشب در مجلس شورای ملی یعنی در نقطهای که بعد از دامن مادر و نوازش پدر گرمترین گهواره و مهد آزادی ایران است خوابیدم و به همین جهت سرشار از مهر وطن و شاهنشاه ایران از این نقطه بلند پایه به ملت ایران تعظیم میکنم یکی به مناسبت خوابیدن در مجلس و یکی به مناسبت نطقی که قصد دارم ایراد کنم این شعر لطیف را به عرض همکاران محترم میرسانم:
پرسی اگرم از چه سبب مست و خرابم همسایه دیوار به دیوار شرابم.
عرضم یک مقدمهای دارد و استدعا میکنم توجه بفرمایید. بنده میخواهم تلاش کنم آنچه که میاندیشم و آنچه که حقایقی به من از روی مدارک گفتهاند به عرض برسانم هر کشوری در دنیای امروز دارای
یک فلسفه دموکراسی معینی است (صحیح است) و در این دنیا دو کشور که فلسفه دموکراسی واحد داشته باشد و عین هم باشند شاید وجود ندارد. به هیچوجه لزومی ندارد حتی برای دو کشور دوست، حتی برای دو کشور متفق و حتی برای دو کشور همسایه فلسفه دموکراسی آن دو کشور یک سال باشد به هیچوجه لزومی ندارد و اگر هرآینه حسننیت در بین باشد دو کشور و دو ملت که دارای فلسفه دموکراسی مختلف و متفاوت هم باشند میتوانند براساس احترام متقابل و براساس احترام به آزادی و دموکراسی طرفین زندگی کنند و به شعائر ملی یکدیگر احترام بگذارند. در معتقدات مذهبی هم همینطور است. مثلاً یک نفر مسلمان و یک نفر مسیحی که معتقداتی مختلف از این نظر دارند میتوانند سالها بلکه یک عمر همسایه یکدیگر باشند و حتی با یکدیگر معاشرت کنند اولی به معتقدات خود و دومی به معتقدات خود باقی بمانند. در شئون و معتقدات سیاسی هم همین طور میشود عمل کرد. کشور کهن و بزرگ ایران از دو هزارو پانصد سال پیش در این دنیا دارای فلسفه دموکراسی معینی است که بر مبنای آن فلسفه در قرون و اعصار زندگی کرده و با حفظ طریق و روش خود در هرصورت و هرحال در دنیای پرآشوب یا کمآشوب سربلند و سرافراز بیرون آمده و مقدسات و شعائر ملی خودش را حفظ کرده اساس فلسفه دموکراسی کشور ایران حکومت شاهنشاهی و در حال حاضر مشروطه سلطنتی بر مبنای قانون اساسی است. تمام دنیای کنونی این اساس را برای کشور ما پذیرفته و با سرشت مردم ایران به طرز عجیب و غیرقابل انکاری عجین شده. این کشور که نامش ایران است مثل پارهای کشورهای دستپرورده دور و نزدیک این کشور پایهگذاری نشده و یک عمق و ریشه قدیمی و خیلی قدیمی دارا است که کشورهای مجاور آن اعم از ضعیف یا قوی نتوانستند و نخواهند توانست در پایه و اساس این روش تأثیری در حال یا در آینده داشته باشند و این پایه و اساس خلقالساعه نیست ناشی از ملتی است که استعداد سرشار و هوش فراوان او زبانزد کلیه ملل عالم است. آقایان خواهش میکنم توجه بفرمایید حکومت در دنیای امروز یا هر دنیایی حکومت تسلیحات و بمب اتمی و هیدروژنی و خلاصه کردن کلفتی نیست. اگر چنین بود حالا خیلی از اتفاقات که نمیتوانند بیفتند و در دنیا اتفاق میافتاد و بشریت را تهدید میکرد، حکومت حکومت افکار است، حکومت حکومت آزادی و احترام به شئون ملل است. من که یک نفر ایرانی هستم و به ایرانیت افتخار میکنم با کمال میل و رغبت به اساس و فلسفه دموکراسی کلیه ملل عالم احترام میگذارم و انتظار دارم کلیه ملل عالم از قوی و ضعیف به فلسفه دموکراسی وطن من احترام بگذارد (احسنت). اما ببینیم در این موقع که سیاست ایران و شوروی وضع جدیدی پیدا کرده و از دو سه هفته قبل وارد یک مراحل عجیب و غریبی شد که بسیار اسباب تأسف است آیا به نکاتی که فوقاً اشاره کردم از پنجاه سال قبل که با عمر من نماینده مجلس منطبق است از طرف شوروی توجهی شدهاست یا نه؟ (بزرگ ابراهیمی- خیر) به نظر من جواب به این سؤال ضمن اظهار تأسف منفی است، هیچگاه کشور همسایه ما شوروی حق همسایگی که لااقل احترام به شئون و شعائر ملی و فلسفه دموکراسی کشور عزیز ما بوده به جا نیاورده و حق مذکور را ادا نکرده در حالی که چنانچه فوقاً گفتم میتوانست غیر از این بکند و قرنها همسایه ما باشد و در هر رژیم و هر حالی بگذراند ولی برای ما همسایه خوبی باشد. سیاست شوروی در ایران تا آنجایی که من به خاطر دارم بر این اساس استوار بوده که کسانی را که با فلسفه دموکراسی کشور ایران مخالفت دارند در ایران تقویت کند. به طور مثال حزب توده را کشور شوروی بود که در ایران تقویت میکرد چرا؟ برای اینکه حزب توده با شعائر ملی و دینی و سایر شئون این کشور مخالفت داشت این یک چیزی است از آفتاب روشنتر، پیشهوری و غلام یحیی به این دلیل از طرف همسایه شمالی ما تقویت میشدند که با شعائر ملی و دینی و سایر شئون کشور ما مخالفت داشتند و هزار مثال دیگر حاضر بیاورم (ثقهالاسلامی- آنها ایرانی هم نبودند) (بزرگ ابراهیمی- آنها را خودشان فرستاده بودند). اما آنچه که در بالا مثال زدم این سالهایی بود که همه زنده بودند و دیدند میخواهم با اجازه همکاران محترم یک قدری برگردم به تاریخ گذشته، میخواهم از دورهای صحبت کنم، آنچه که از پدرانمان شنیدهایم آنچه که از منسوب آن خودمان شنیدهایم و آنچه که از قوم و خویش و خانواده خود شنیدهایم و آنها گفتهاند در اینجا صحبت کنم. در این مجلس جای این صحبت در اینجا است محمد علی میرزا موقعی که با فلسفه دموکراسی خودش که ایران باشد مخالفت کرد به پشت گرمی همسایه شوروی بدین اقدام گستاخانه دست زد (فضایلی- روسیه تزاری) فرق نمیکند برای آقایان تجزیه و تحلیل خواهم کرد که چه در دوره تزاری و چه در دوره شوروی سیاست روسیه نسبت به ایران فرقی نکرده است دو سه تا از چند هزار دلیل را عرض میکنم ...
فضایلی- متأسفانه صحیح است.
رئیس- آقای مهران بفرمایید چون وقت شما تمام میشود.
احمد مهران- محمد علی میرزا به سفارت شوروی پناه برد زجر آزادیخواهان ایران از قبیل بهبهانی، طباطبایی و از بین بردن صور اسرافیل و ملکالمتکلمین و غیره در باغشاه به دست محمدعلی میرزا و با حمایت و پشتیبانی سفارت شوروی واقع در پامنار انجام گرفت. با این تفاوت عاملین آن روز لیاخوف و شاپشال بودند و عاملین امروز اشخاص دیگری. من به خاطر دارم و تا آنجا که مطالعه یک حادثه سیاسی در یک عمر پنجاه ساله به من مجال داده از سیاست شوروی در ایران روش دیگری به خاطر نمیآورم و اگر بخواهم وارد کلیه حوادث تاریخی از معاهده ترکمانچای و عهدنامههای تزاری و شوروی با ایران و همچنین عهدنامههای دیگر آن دولت بشوم از حوصله یک نطق قبل از دستور مجلس شورای ملی خارج است. ولی حقیقت و نتیجه را در دو کلمه عرض میکنم. کشور همسایه شوروی چه در گذشته و چه در حال حاضر کلیه عناصری که با استقلال و آزادی و شئون ملی ایران در این کشور مخالفت میکنند تصویب کرده است. بالعکس آقایان بالعکس بر مدار اندیشه سیاسی خودم عرض میکنم که تمام کسانی که در این کشور به بنای اصولی و دموکراسی کشور پایبند و علاقمند بودند و ترقی و سربلندی ایران وجهه همتان بوده از طرف شوروی در ایران تضعیف شدهاند. (بزرگ ابراهیمی- حتی منکوب) عرض کنم نقل میکنم از روزنامه کاوه نظیر این مدارک متجاوز از صد هزار در تاریخ ایران مندرج است. من یکی از آنها را منباب مثال عرض میکنم. نقل از روزنامه کاوه در سال سی و شش یعنی چهل و دو سال قبل به دولت ایران خبر رسید که نظر علیخان لرستانی در حوالی بروجرد جمعی از مهاجرین را گرفتار ساختند که از جمله است سیدمحمد رضای شیرازی معروف به ماوات، سرارمحی، میرزا کریم خان، ناصرالاسلام سپهسالاراعظم حکم داده تا آنها را تسلیم مأمورین دولت نمایند. (عضنفری- این درست نیست دروغ است). توجه کنید آقا از انتشار این اخبار دل دوستان ایران مضطرب شد زیرا اغلب این اشخاص از ارکان جهاد ملی و علمدار استقلالپرستی بودهاند.
طولی نکشید که اخبار قطعی صحیح رسید و معلوم شد که اخبار روس تمام دروغ و مجعول صرف بوده و یک کلمه هم اصل نداشته (غضنفری- ما بزرگترین خدمت را انجام دادیم) اکنون نه نظرعلیخان در بروجرد زنده است و نه مردان علیخان در قید حیات است اما اینطور بوده است که میفهماند که شوروی و عمال او از ترقی و نیرومندی ایران و فعالیت آزادیخواهان ایران ناراحتند. بنابراین اگر رادیو مسکو چند هفته است که راه اهانت و توهین به تمام مقدسات ملی ما پیش گرفته است با تاریخ پنجاه سالهای که یکی از بسیار آن در اینجا تشریح شد به هیچوجه عجیب نیست و چشم و گوش ما از این سیاست غیرمنصفانه و غیردوستانه به کلی پر شدهاست و اگر از شاگردان مدارس و کارگران ایرانی هم سؤال کنید غیر از این انتظاری ندارند. قضاوت قطعی من این است که هیچ آزادیخواه و وطنپرست ایرانی چه پیش از انقلاب و چه بعد از انقلاب این کشور مورد محبت سیاست شوروی واقع نشده آقایان خودتان شاهدید در این کشور من عمری به خدمت معلمی و فرهنگ گذراندهام. از کلاس پنجم متوسطه جای آن آقایان نشسته بودم (اشاره به جایگاه تماشاچیها) چهل سال و سی سال پیش همکاران گذشته من این حقایق را پشت این تریبون گفتند و حالا که من روی یکی از این صندلیها نشستهام من میگویم و بسیار متأسفم که همینطور این گفتارها ادامه داشته باشد و بنده واقعاً از سران شوروی و از سفارت شوروی تقاضا میکنم نسبت به سیاستشان در ایران تجدیدنظر بکنند و خاطر یک ملتی را بیش از این جریحهدار نکنند.
رئیس- آقای مهران پانزده دقیقه وقت شما تمام شد.
احمد مهران- بنده دو دقیقه وقت میخواهم، من به وزارت خارجه شوروی و به کارکنان سفارت شوروی به نام یک نماینده مجلس ایران میگویم توهین به شاهنشاه ایران که از وجود معظمش تحصیلکردهتر، آزادیخواهتر، ملت دوستتر و ایران دوستتر در طول دو هزار و پانصد سال شاهنشاهی این مملکت و این مرز. بوم تاریخ نشان نمیدهد توهین به تمام فرد فرد افراد ملت ایران است (صحیح است- احسنت). من به وزارت خارجه شوروی و به کارکنان سفارت شوروی در ایران به نام یک نماینده مجلس ایران میگویم اتخاذ یک روش دوستانه بر پایة احترام متقابل با همسایه شما که بمب اتمی و هیدروژنی ندارد و هنوز به کرات سماوی موشک پرتاب نکرده بیش از اینکه به نفع ایران باشد به نفع شما است و این از تمدن و ترقیات کشوری که خود را آزادیخواه میداند بعید است این چه نوع آزادیخواهی است که هرچه شما به همسایه پیشنهاد کردید نپذیرفت. به اینگونه با او رفتار کنید، آقا این طریقه مورد تأیید دانشمندان شوروی است؟ آیا این طریقه مورد تأیید مردم شوروی است؟ و آیا این طریقه مورد تأیید ساکنان سمرقند و بخارا و عشق آباد و قفقاز و آذربایجان و .... است؟ جواب این همه آیا را تجسس کردم پیدا کنم اکنون پنجاه سال است که پیدا نکردم. آقایان من یک امیدواری دارم و آن این است که سیاست وزارت خارجه شوروی با سیاست زمامداران شوروی کم و بیش متفاوت است. آیا این سیاست که چند هفته است کشور شوروی با همسایه خود ایران پیش گرفته واقعاً مورد تأیید مردان شماره یک و دو و سه و چهار و پنج و شش شوروی هست؟ (یک نفر از نمایندگان- سرو ته یک کرباسند) اگر
هست چقدر باید از این سیاستهای خلقالساعه متأسف بود آقایان مگر سمبل آزادی و استقلال این مملکت اعلیحضرت همایون محمدرضاشاه پهلوی چندی قبل به شوروی مسافرت نفرمودند و مورد استقبال گرم آقایان و روشیلف و خروشچف و سایر مقامات عالیه آن کشور واقع نشدند آیا شاهنشاه ما تغییرکردهاند یا فکر این آقایانی که ذکر کردم، پس از این قرار مسافرت جناب ماک میلان را هم با شوروی از همین حالا میشود سنجید که چه نوع مسافرتی است یا نتیجه مسافرت آینده پرزیدنت آیزنهاور به شوروی از هم اکنون مورد پیشبینی است. به آقای نیکتا که بنده اینطوری که میبینم و در جراید میخوانم سیاستمدار شوخی هستند عرض کرده میگویم که تکیه بر عهد تو و باد صبا نتوان کرد (احسنت) اما اگر این طریقه وزارت خارجه شوروی مورد تأیید زمامداران عالیرتبه آن کشور نیست خوب است بیش از این هتاکی و پردهدری و توهین به مقدسات ملی یک مملکت همسایه نکنند. در پایان بنده عرض میکنم ملت ایران از سوی هیچ خارجی ترسی نخواهد داشت. همواره باید در نیرومندی و کسب افتخارات باستانی خودش ثابتقدم باشد و با تعقیب سیاست ناسیونالیسم مثبت که مخصوص خود ملت ایران است به هیچ کشوری اجازه ندهد که با سیاستهای خلقالساعه استقلال و عظمت ملت ایران را مورد تهدید قرار بدهد و توهین به مملکتی روا بدارد که انصافاً قابل توهین نیست.
رئیس- آقای دکتر شاهکار بفرمایید.
احمد مهران- من از دولت خواهش میکنم که با اتخاذ تدابیر جدی به دولت شوروی تذکر بدهد که این رویه را تغییر بدهد و من هر دفعه این رادیو مسکو را میشنوم میبینم دشنام دادن به یک مملکتی و توهینکردن به یک مملکتی به هیچوجه منالوجوه کار سیاسی نیست و از فکرهای برجسته و باشخصیت مطلقاً برنمیآید. (صحیح است- احسنت احسنت)
رئیس- آقای دکتر شاهکار.
دکتر شاهکار- همکاران عزیز، بنده میخواهم که آقایان چند دقیقه در اطراف سیاست دنیا و سیاست کشورمان صحبت کنم، خسته هستید (جمعی از نمایندگان- خیر بفرمایید) ولی موقعیت ایجاب میکند که عرایضی به عرضتان برسد و مطالبی به اتکاء منطق و عقل و شعور عادی نه با فحش و ناسزا به قضاوت پاک و بیآلایش مردم دنیا گذاشته شود. پس از خاموش شدن جنگ جهانسوز دوم و التیام داغهای جگرخراش که تمام ملل دنیا به سهم خود از این آتش که معلول دماغآلوده ریاکارانه یک عدهای بود سازمان ملل به صورت نوینی در آمد و منشور ملل هم امضاء شد و میهن عزیز ما که هیچگونه دخالتی در برافروختن این آتش جهنمی نداشت معذلک از لهیب آن سوختگیها و رنجهای بسیار دید وارد سازمان ملل شد و منشور ملل را امضاء کرد. کشورهای راقیه به این فکر افتادند که برای جلوگیری از وقوع خطر این خرابکاریها علاوه بر تعهدات منشور ملل دور هم جمع شوند و با انعقاد قراردادهایی به هم کمکهای مالی و اقتصادی و دفاع مشترک بکنند تا اینکه علاوه بر سازمان ملل خود هم آماده باشند تا بیگانهای به آنها شبیخون نزنند (صحیح است). فرماندهی واحد تشکیل دادند، کمیتههای نظامی تشکیل دادند، کمیتههای اقتصادی تشکیل دادند و این قراردادها آنقدر زیاد است که نه وقت من اجازه میدهد و نه حوصله آقایان مخصوصاً که از اغلب آنها اطلاع دارند. ولی برای نمونه من میخواهم چند تا از این قراردادها را به عرضتان برسانم تا نتیجهای که در پایان عرائضم میگیرم همانطورکه در بدو عرایضم گفتم مستند به مدارک تاریخی و ارزندهای باشدکه امروز مورد رسیدگی ملل باشعور و بافهم دنیا است.
در ماه سپتامبر ۱۹۴۷ در شهر ریودوژانیرو پایتخت برزیل قراردادی امضا شد بین هجده کشور آمریکای لاتین که در آوریل ۱۹۴۸ یعنی چند ماه بعد کلیه ممالک آمریکایی اعم از آمریکای لاتین و آمریکای شمالی این قرارداد را امضاء کردند. این یک قرارداد تدافعی اجتماعی است که به موجب آن یک مرکز قوه و آمادگی دسته جمعی برای دفاع متقابل بین آمریکای لاتین و آمریکای شمالی تهیه شدهاست.
در همان سال در چهارم آوریل ۱۹۴۷ بین ممالک واقع در شمال اقیانوس اطلس یک قراردادی منعقد به نام ناتو یعنی سازمان ممالک واقعه در شمال اقیانوس اطلس که آن هم مشتمل بر شانزده کشور بود آمریکا، کانادا، ایسلند، نروژ، انگلستان، هلند، دانمارک، بلژیک، لوکزامبورگ، پرتغال، فرانسه، ایتالیا، یونان، ترکیه، آلمانغربی، به موجب قرارداد ناتو دول امضاکننده به منظور حفظ و صراحت خود در ماده پنج مقرر داشتند هرگونه حمله به سایرین خواهد بود و از این جهت این دول متعهد شدند که با فرماندهی واحد و قدرت واحد و اشتراک مساعی از هم دفاع کنند.
در سپتامبر ۱۹۵۴ قراردادی به نام سیتو سوییت آسیا تریت ارگانیزیشن یعنی کشورهای آسیای شرقی با چند کشوری که منعقد شد فیلیپین بود و تایلند و پاکستان و زلاند جدید و استرالیا و فرانسه و انگلستان و آمریکا که در حقیقت این قرارداد به اهمیت آن سازمان ناتو نیست. ولی طبق ماده دو این قرارداد ممالک جنوب آسیای شرقی و غربی گفتند حمله به یکی از این ممالک به منزله خیانت به این قرارداد است و از همدیگر دفاع خواهیم کرد من استدعا میکنم از نمایندگان محترم و از آقای دکتر مشیر فاطمی که بدین تاریخهایی که عرض میکنم توجه بفرمایند. در چهارده ماه مه در شهر ورشو پایتخت لهستان قراردادی به نام پاکت ورشو امضا شد بین بلغارستان، چکسلواکی، آلمانشرقی، مجارستان، لهستان، اگر هم اسامی آنها را ذکر نکنم یک ممالکی هستند که آقایان میشناسید (یک نفر از نمایندگان- آلبانی) آلبانی و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی. در حقیقت این قرارداد را ما میتوانیم قرارداد ناتوی قرمز اسمش را بگذاریم (اکبر سرخ) به قول شما سرخ. یعنی در مقابل ورود آلمان غربی در ناتو. پاکت ورشو یعنی سد اینجوری برای آلمان شرقی و سایر ممالک هم عقیده که به میل خودشان رژیم سوسیالیستی را پذیرفتهاند که مرگ بر این زندگی ترجیح دارد. آن هم منعقد شد. من به این تاریخ اهمیت میدهم و جلب توجهشان را میکنم توجه بفرمایید در ۱۴ ماه مه ۱۹۵۵ در ماده چهار این قرارداد همان تصمیمات که در ماده پنج ناتو بود عین همان ماده در پاکت ورشو قبول شد. یعنی سیستم دفاع مشترک و فرماندهی واحد و اغلب موادی که شبیه است به ناتو. چنانچه عرض کردم این را میشود ناتوی قرمز یا به قول آقا ناتوی سرخ نامید. اما یک پاکت دیگری منعقد شدکه به عنوان سیاسی بهش میگویند پاکت متو یا قرارداد سازمان خاورمیانه که معروف است به پاکت بغداد. ایران عزیز ما به طوری که آقایان می دانند در جنگ دوم جهانی با وجود بیطرفی کامل و سیاست صلحجویانه خود خیلی چیزها را از دست داد. کشور ما به وسیله قوای بیگانه اشغال شد راهآهن ما، طرق و شوارع ما، خطوط مواصلاتی ما از برای اینکه کمکهای مادی متفقین به سربازهای جنگنده استالینگراد برسد از برای آنکه یوغ نازیسم از دنیا برافکنده شود، به قیمت گرسنگی و فقر و مسکنت و از پا افتادن مملکت ایران این مواد به روسیه شوروی رفت و به ما فقط عنوان پل پیروزی دادند و بعد که جنگ تمام شد باز هم مملکت ما را اشغال کردند و بیرون نرفتند (صحیح است) و از این موضوع هم که گذشت برای ما غلام یحیی بازی درآوردند. نفاق و دورویی بین فرزندان ایران درست کردند. یک شکاف مصنوعی بین مردم ایران تولید شد.
حقایق و حوادثی که چون آقایان ناظر آن بودهاند من تکرار نمیکنم تا روز ۲۸ مرداد ۱۳۳۳. تمام آقایان این وقایع را میدانند یک مطلبی را نمیخواستم بگویم ولی بیانصافی است نگویم. غلام یحیی باری حزب توده و اینها کار را به جایی رسانیدند که به جان شاه ایران سوءقصد کردند. ایران در سیاست دنیا جنبه بیطرفی داشت ولی صاف و پوستکنده باید عرض کنم این بیطرفی تعبیر شد به توسری خوری. آنجایی که خواستند استفاده کنند استفاده میکردند ولی روزی که باید به حسابها رسیدگی شود ایران در شورای رسیدگی به محاسبات کرسی نداشت. در ماه فوریه ۱۹۹۵ یعنی اسفند ۱۳۳۳ بین دولت ترکیه و دولت عراق قراردادی منعقد شد در شهر بغداد به نام پاکت بغداد که سپس دولت پاکستان وارد آن پاکت شد و دولت انگلستان که از مدتها پیش تغییر رویه سیاسی داده بود وارد این پاکت شد نقشه جغرافیای دنیا را در نظر بگیرید این رشته به زنجیر ترکیه و عراق و پاکستان یک حلقه کسر داشت در جلسه یکشنبه سی مهر ماه ۱۳۳۳ یعنی ماه اکتبر ۱۹۵۵ مجلس شورای ملی ایران به اتکاء افکار عمومی و به نام تمام ملت ایران وارد پاکت بغداد شد یعنی شش ماه و چند روز بعد از امضای پاکت ورشو و به مرحله وجود درآمد آن پاکت، پاکت بغداد به مرحله عمل درآمد پاکت بغداد چه میگوید، خودتان میدانید و خودتان قانونش را امضاکردهاید بنده برای تجدید خاطره ماده یک و دو را به عرضتان میرسانم.
ماده یک میگوید: طرفین متعاهدتین برای امنیت و دفاع خود مطابق ماده پنجاه و یک: منشور ملل متحد تشریک مساعی خواهند نمود به زبان فارسی، به زبان انگلیسی، به زبان فرانسه، به زبان عربی و به زبانهای زنده دنیا این قرارداد در هشت ماده منعقد شدهاست که ماده اولش این است یعنی پاکت بغداد میگوید که اگر قرار شد از طرف بیگانهای به ما شبیخون بزنند اگر کسی به ما تجاوز و تعرض بکند ما همسایهها بتوانیم مشترکاً از هم دفاع بکنیم. دولت ترکیه، دولت پاکستان، دولت عراق و دولت ایران ما با هم همکیشیم، قوم و خویشیم، همسایهایم، همدردیم، دست به دست همدیگر دادهایم، گفتهایم اگر کسی به خانه ما تجاوز بکند ما بتوانیم با هم از حقوقمان دفاع بکنیم. ضرر پاکت بغداد آنطوری که عقل سلیم درک میکند برای آن کسی است که بخواهد به خانه ماها تجاوز بکند (صحیح است) وگرنه ما چه باکی داریم از اینکه از قراردادهایی که برایتان مثال زدم یا از اینکه بین دولت آمریکا و دولت ژاپن قراردادی بسته شده. ما که خیال حمله به ژاپن نداریم چه بیمی دارم، من چه باکی دارم از اینکه دولت آلبانی و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی با هم یک ناتوی سرخ بستهاند. من که قصد حمله به آلبانی را ندارم بیمی ندارم از اینکه چنین پاکتی بسته شدهاست این قرارداد تدافعی این قرارداد منطقهای که
ما بستهایم در رادیوی دولت همجوار ما چون فرق است بین دولت روسیه و ملت بزرگ روسیه طبق رادیوی دولتی تلقی شد به قرارداد تجاوزکارانه و تخریبی به ما اعتراض میکنند که این قرارداد معنایش عبارت است از ساختن پایگاه نظامی برای یک دولت خارجی آقایان نمایندگان محترم من به عنوان یک فرد ایرانی در پشت این تریبون عرض میکنم هیچوقت ملت ایران به هیچ دولتی اجازه نخواهد داد که مملکتش پایگاه نظامی یک دولت خارجی باشد (صحیح است). (یکی از نمایندگان- دلیلش اینکه تا حالا هم نکرده است). تا حالا هم نکردهاست خوب من دوستانه میپرسم اگر ما از خودمان بخواهیم دفاع بکنیم ما اگر نتوانستیم شرایطی را که در قراردادی که میخواستند با ما ببندند متحمل بشویم جوابش ناسزاست جوابش ملت ایران را تجاوزکار معرفی کردن است؟ دنیا چه خواهد گفت؟
رادیوی مسکو از دوستی ملت بزرگ روس و ملت نجیب ایران میزند. ما به ملت روس به دیدة احترام نگاه میکنیم ما برای پیشرفتهای علمی و هنری ملت روس تکریم و تحسین قایلیم آیا ممکن است دوستی به دوست حمله بکند؟ یا دوستی برای دوست دیگر پایگاه تجاوزی بسازد؟ هشت ماده پیمان بغداد را بخوانید صحت عرائضم را تصدیق خواهید فرمود. مطالبی که به عرضتان رساندم تا اینجا مطالب تاریخ زنده معاصر بود که همه به آن واقفند. اما یک نکته هست شاید بعضی دول جهان به آن واقف نباشند و این نکتهای است که من روی آن اصرار میکنم و میخواهم به عرضتان برسانم. ملت ایران ذاتاً ملتی است منقد و خردهگیر و سر بقا و سر پیشرفت ما باز بودن چشممان است.
اعتراضاتی است که میکنیم، انتقاداتی است که به عمل میآوریم من نمیتوانم بگویم که ملت ایران یک ملت اقلیتچی است اغلب دلش میخواهد که نقش یک اقلیتی را بازی کند انتقاد بکند و خردهگیری بکند. من با آنکه نقش اکثریت دارم باز به عنوان یک عضو کمیته مرکزی حزب ملیون پشت این تریبون از عملیات دولت انتقاد میکنم. این مطلب در روال کار ما ایرانیهاست به دلیل اینکه آزادیم و آزادانه سخن میگوییم و از پروردگار بزرگ التماس میکنیم که سایه فرشته آزادی را از سر ما کوتاه نکند (انشاءالله) و این آزادی برای ما بماند. میتوانیم حرف بزنیم از این جهت است که حرف میزنیم. اما یک نکته است و آن این است که در این اعتراضات کوچولو که میکنیم در خانة خودمان هستیم و مال خودمان هست ولی آنجایی که پای حیثیت ملی مان آنجایی که پای استقلال ملی و سنتمان در میان هست یکدل و یکزبانیم و یکفکریم و هیچگونه اختلافی بین ما نیست مرگ را بر زندگی که مستقل و آزاد نباشد ترجیح میدهیم (صحیح است). چه لغت قشنگی رامبد گفت کمترین چیزش مرگ است چقدر شیرین است مرگ در آن موقع که ایران من اسمش ایرانستان باشد. در آن زمان من نمیخواهم زنده باشم (صحیح است- احسنت). از هزاران سال قبل از ما این حرف زده شدهاست و بعد هم خواهیم زد. ما به بودجه دولت، به شهرسازی، به شهربانی و غیره ایراداتی میکنیم در داخل مملکت خودمان اما بدانید که این زبان هر فرزند ایرانی است که ما عاشق و واله و شیفته اسم ایرانی، کار ایرانی و سجایای ایرانی هستیم (احسنت). ما موشکهای آسمانرو، اقمار فلکپیما، آسمان خراشهای صد اشکوبه و ماشین نداریم، ما در فقر و نداری خود با شرافت زندگی میکنیم (احسنت).
چهارده قرن است که خالصانه پیرو مکتب محمد (ص) اسلامیم و بیستوپنج قرن است که با اسم کیومرث و جمشید و انوشیروان و سیامک آشناییم وجود شاه جزء مظاهر ملی ماست (صحیح است). ملت ایران از شاه و شاهنشاه دور و جدا نخواهد شد (احسنت). ما به ضرورت و نفوسمان زورمند نیستیم ولی نور ایمانی که در قلوب فرزندان ایرانی میتابد آنها را برای هر پیشآمدی آماده کرده. بروید با بقال و عطار و مردمان کوچه و بازار ایران صحبت بکنید. به مملکتشان علاقمندند، به کشورشان و شاهنشاهشان علاقمندند. نگرانند ولی پابرجا و استوارند. ما مردمی متحمل مردمی صبور مردمی شکیبا هستیم. در همه چیز جز زیر یوغ اجنبی رفتن همه چیز جز ملیت و استقلال و دین خود را از دست دادن همه چیز از نام پرافتخار ایرانی و پرچم سه رنگ شیر و خورشید شاهنشاهی جداشدن هزار سال پیش یک فرزند ایرانی گفت و امروز هم ما یک صدا تکرار میکنیم.
چو ایران نباشد تن من مباد بدین بوم و بر زنده یک تن مباد (احسنت احسنت).
رئیس- آقای ارباب.
ارباب- توبهفرمایان چرا خود توبه کمتر میکنند. در سراسر کرانه خلیج فارس مردم این چند روزه به صدا درآمدهاند کدام مردم؟ همان مردمی که هیچگاه یک خائن به وطن، یک مزدور اجنبی در آنها پیدا نشد. دو روز پیش جمعی از وجوه مردم میناب پای تلفن حاضر شدند به بنده خطاب میکردند چرا در این موقع ساکت هستی. دیروز نیز اهالی بندرعباس با تلفن همین مطلب را تأیید و تأکید میکردند (صحیح است).
(عدهای از نمایندگان- از همه جای کشور) چند روز است متأسفانه و با نهایت تأسف هتاکیهای رادیوی همسایه شمالی همه ما را عصبانی کرده است و به ما اعتراض میکنند که چرا شما چیزی نمیگویید، اقدام نمیکنید بدون توجه به اینکه روش ما برمبنای متانت و بردباری است پیشوای ما از ما متانت و بردباری میخواهد ما کوشش میکنیم تا حد امکان از این حروف منحرف نشویم اگر منحرف میشدیم میبودیم مثل آنها بودیم یک ملت نجیب شش هزار ساله جز دوستی چیزی نمیخواهد سر جنگ با کسی ندارد. هرکس سر جنگ با ما دارد پشیمان میشود اما تلگرافی که رسیده با اجازه آقایان قرائت میکنم «وسیله ارباب رونوشت ساحت مقدس مجلس شورای ملی، رونوشت ساحت مقدس سنا، رونوشت اداره رادیو و تبلیغات محترماً به عرض میرساند چند شب است که بعضی از رادیوهای خارجی ضمن گفتارهای خود که سر تا پا بیاساس و آلوده به اغراض سیاسی و با سوءنیت حملات ناروا و مطالبی عاری از حق و حقیقت دربارة کشور عزیز ما بیان نموده و به مقدسات ملی و مظاهر واقعی ما اهانت روا میدارند که هیچ فرد ایرانی حاضر به شنیدن این قبیل گفتار اذهان اشخاص فلان نبوده و نمیباشد عبارتش را گفتم ولی عینش را نخواندم. ما اهالی بندرعباس و سامنین کلیه بنادر و جزایر بحر عمان با اظهار تنفر و انزجار شدید از گویندگان این قبیل ترهات و لاطائلات ساخته و پرداخته دستگاه متجاوزین به حقوق ملل جدا از ساحت آن مجلس مقدس استدعا داریم بدین موضوع مهم که طرف توجه قاطبه اهالی این کشور است توجه فرموده. این یاوه سرایان و فرو نشاندن آتش، آتش خشم و غضب ایران اقدام سریع مبذول و نتیجه آن را به عموم ملت ایران به خصوص ساکنین بندر عباس و بنادر جنوب اعلام فرمایند. چند صد امضاء دارد بارها آقایان شاهد هستند و بهتر از بنده می دانند امتحان دادهاند شاهدوست و شاهپرست هستند آن هم چنین شاهنشاهی که در راه تأمین رفاه مردم و حفظ استقلال و سربلندی کشور و تعالی و ترقی نسل جوان کشور همواره فداکار بودهاند. همسایه شمالی و هر خارجی بدانند اگر ما اختلافات خانوادگی داریم یا پیدا میکنیم یا خواهیم پیدا کرد آنجا که پای استقلال کشور و آنجا که حفظ مظهر استقلال کشور مورد توجه قرار بگیرد همه یک واحد متحد و متشکل هستیم بهطوری که جناب آقای دکتر شایگان (بعضی از نمایندگان- دکتر شاهکار) ببخشید بهطوری که آقای دکتر شاهکار با بیان بهتری فرمودند خدا شاه میهن شعار ملی ماست. هیچ وقت از این شعار رو برنمیگردانیم. به خاطرم آمد روز شوم پانزده بهمن غروب به چند خانه سر زدم به منزل دوستانم رفتم. خدا شاهد است دیدم اهالی این خانوادهها همه گریانند آقا نمیشود با این حرفها محبت این شاه را از دل این مردم دور کرد. ما تحت رهبری شاهنشاه خود روبه ترقی و تعالی و در جاده سعادت سیر میکنیم و از هیچ حرفی برنمیگردیم میرویم و برنمیگردیم (علامه وحیدی- از همین حرف عصبانی هستند). یادداشت زیاد دارم اشاره شد وقت تمام شد بقیه مطالبم را در وقت دیگر عرض میکنم.
رئیس- آقای قناتآبادی.
قناتآبادی- شبهای هجر را گذراندیم و زندهایم کس را به سخت جانی ما این گمان نبود. البته آقایان محترم و همکاران گرامی من آنچه که وظیفه میهنپرستی و ملتخواهی آنان بوده در خلال این یکی دو ساعت گفتهاند مخصوصاً بیانات شافی و کافی جناب آقای دکتر شاهکار. واقعاً سخن ما و همه مردم ایران بوده است. به نحو کافی آنچه که باید گفته شود ادا شدهاست و اساساً من نمیخواهم در پیرامون این مطلب صحبت بکنم که چرا دستگاه تبلیغاتی یک دولت همسایه به ما و به ملت ایران اهانت میکند خود داند نیست با خواهان و ناخواهان ما چون و چرا؟ هرکس در دنیا برای خودش آزاد است هرطوری میخواهد فکر کند (صحیح است) هر طوری عمل کند، هرگونه سخن بگوید و هرگونه حرکت کند و به همین دلیل ما هم برای خودمان آزادیم که سر پای خودمان بایستیم و به میل خودمان عمل بکنیم و به اراده و تصمیم خودمان هرگونه که میخواهیم برای حفظ موجودیت و بقای استقلال خودمان زندگی بکنیم. البته آقایان نمایندگان محترم میدانند و دنیا هم این مطلب را در زمان خودش دانست که زمانی که بنا به دعوت دولت شوروی رئیس خردمند ما اعلیحضرت همایونی به مسکو تشریف برده بودند در سر میزی وقتی صحبت از روابط دو مملکت به میان آمد و اعلیحضرت همایونی راجع به گذشته و تعدیات و تجاوزات و رفتارهایی که از طرف همسایة شمالی با ملت ایران شده بود سخن به میان آورده بودند. همین آقای نیکتا خروشچف گفته که راجع به گذشته صحبت نکنید ما ناراحت و خجل میشویم این مطلب در آن روز در دنیا منعکس شد و تمام مردم دنیا این مطلب را دانستند. آن گذشتهای که باعث خجالت و تأثر زمامداران شوروی بودجه بود؟ همین بهانهجوییها، همین اهانتها، همین تجاوزها، همین زیادهطلبیها و همین کامجوییها آیا این رفتار امروز همین آقای گوینده این سخن باعث خجالتشان نمیشود و آیا فکر نمیکنند که در آینده روزی میآید که همین کلام را مجبور بشوند دو مرتبه تکرار کنند (بزرگ ابراهیمی- احسنت). من معتقدم که ادارهکنندگان روسیه شوروی چند مطلب را دربارة ایران نمیدانند یا نخواستهاند بدانند یا واقعاً نمیدانند یا میدانند و خودشان را به ندانستن میزنند. یکی از آن چند مطلب این است کاری به سوابق صد ساله تاریخ ندارم. از بعد از شهریور بیست تا امروز و اشغال غاصبانه ایران به وسیلة قوای روس و انگلیس و آمریکا روسها در ایران با حمایت از یک عده وطنفروش، یک عدهای خائن و با تاخت و تاز به عناصر هواخواه استقلال و وحدت ملی ما یک اصلی بوجود آوردند و آن اصل این است که
تبلیغات مسکو به هر کس دشنام بدهد در نظر ملت ایران ارج و قیمتش زیادتر میشود چه برسد به اینکه مورد تجاوز و تعدی آنها مقاماتی باشند که با روح و با جان و با استقلال و با آبرو و آزادی ایران بستگی داشته باشد. در این مورد مردم ایران علاقه و تعصبشان نسبت به اینها که زیادتر میشود هیچ از صمیم قلب نیست. بدین گویندگان و دشنامدهندگان متنفر میشوند و من فکر نمیکنم برای ادارهکنندگان هیچ ملت و مملکتی این مطلب مصلحت باشد که حرفی بزنند، صحبتی بکنند که تنفر و انزجار یک ملت و یک قومی را برای خودشان خریداری کنند. من در عالم انسانیت این را به مصلحت نمیدانم. خیلی بهتر است که صاف و سالم باز صحبت بشود و آن این است که ملت ایران میخواهد آنطوری که خودش دلش میخواهد زندگی کند کمااینکه روسها هم آنطوری که خودشان دلشان میخواهدزندگی میکنند. آنها میگویند که ما میخواهیم کمونیست باشیم واقعاً به کسی ربطی ندارد که آنها میخواهند کمونیست باشند رژیمشان کمونیستی باشند همه آن کارها هم که میکنند، آن اردوگاههای کار اجباری و سایر چیزها را هم داشته باشند منتهایش انسانها در دنیا وقتی که ببینند برای کار کردن انسانها را شکنجه میکنند و زجر میدهند انسانیت در دنیا متأثر میشود. دلش میسوزد و چون اساساً اگر انسانی را در رنج ببیند دلش میسوزد. اما معذلک دنیا، ایران، سایر ممالک سازمان ملل متفق، تمام ممالک تمام مردم دنیا میگویند شما دلتان میخواهد اینطور کشور خودتان را اداره بکنید و به همین دلیل هم هست که به اینها و به هر رژیم و مسلک دیگری ارتباط ندارد که ایرانی چهجوری میخواهد زندگی بکند ایرانی آنطور میخواهد زندگی کند که دوهزارو پانصد سال است زندگی کرده. ایران دوهزاروپانصد سال است با رژیم سلطنتی زندگی کرده و اعجاز تاریخ ایران این است که با همین رژیم دوهزاروپانصد ساله تمام حوادث را محو کرده است. تمام فشارها را نابود کرده است تمام تجاوزات و حملهها را از بین برده است و تمام قدرتها در آستانه این وطن عزیز ما بالاخره محو و نابود شده و شکست خوردهاست (رامبد- و خواهد شد). این تاریخ است تاریخ را که ما دیگر نساختهایم، کتاب را که ما امروز درست نکردهایم، دیروز و گذشته و قبل از شهریور و بعد از شهریور حمله کردند، تجاوز کردند وارد خاک وطن ما شدند قتل عام هم کردهاند کشتار هم کردهاند و نتیجهاش این بود که اولاً در ما محو شدهاند و تمدن ما و علم ما و فرهنگ ما را قبول کردهاند.
یک همچو ملت یک همچو قومی از بدگویی چه از مسکو و چه از جای دیگر متزلزل نمیشود، ناراحت نمیشود و چه از تجاوز خودش را گم نمیکند شاید اگر جای دیگر بود در یک چنین وضعی با یک چنین مقایسهای از نظر قوانین مادی که عرض کردم آقای دکتر شاهکار سخن را ختم کردند و هرچه باید بگویند گفتند مقایسه بکنند میبینند که ما توپ نداریم تانک نداریم موشک قارهپیما نداریم، صنعتمان کم است اقتصاد ما اینطور است بنابراین ما باید ملاحظه و مراعات کنیم کوتاه بیاییم تسلیم بشویم شاید باشد که در دنیا یک جایی همچو حرفی را بزنند اما آنجا ایران نیست. ایران میداند که مقتدرید، میداند که شما سیصد میلیونید، میدانید که شما تمام کشورتان کار میکند برای اینکه یک ارتش پنج میلیون نفری همیشه مسلح و مجهز باشد و بشریت را تهدید بکند معذلک نمیترسد و تسلیم هم نمیشود برای چه برای اینکه ایرانی حاضر است که بمیرد اما تسلیم نمیشود (صحیح است). یک مطلب را میخواهم عرض بکنم و به عرائضم خاتمه بدهم و آن این است که تبلیغات همسایة شمالی ما نمیداند و بهش توجه ندارد این را توجهی بکند بگویم که آقای نیکتا خروشچف این مطلب را خود ایشان در یکی از نطقهایشان گفتهاند اما آقا این آرزوتان خیلی وقت است عملی شده. چند وقت است ملت ایران قیام کرده جدا هم قیام کرده گذشته و به صورت واقعی و جدی قیام کرد قیام کرد چکار کرد تمام آن توطئههایی که به دست شما برای قطعه قطعه کردن وطن ما برای محو استقلال وطن ما برای تبدیل ایران عزیز به ایرانستان چیده شده بود تمام را باطل کرد و این قیام مقدس از روز نهم اسفند ماه شروع و به روز بیستوهشت مرداد خاتمه پیدا کرد و تمام دنیا میدانند که رهبر این قیام و به ثمر رساننده این قیام شخص شخیص اعلیحضرت محمد رضا شاه پهلوی بوده است (صحیح است).
بنابراین بنده میخواهم عرض کنم که بیخود آرزو میکنید که ملت ایران قیام کند ملت ایران قیام کرد و نتیجهاش هم تثبیت رژیم سلطنتی مشروطه ایران است تا کور شود هر آنکه نتوان دید (احسنت).
رئیس- هرچند خود آقای مهران ضمن نطقشان آن قسمتی که مربوط به مرحوم نظر علیخان پدر آقای غضنفری بود تکذیب کردند یعنی آن خبر را برای این خواندند که بگویند معلوم بود دروغ بود. ولی آنچه بنده خودم اطلاع دارم در ایام مهاجرت که نمایندگان مجلس در اصفهان بودند و از آنجا به کرمانشاه رفتندان مرحوم نظر علیخان از مهاجرین پذیرایی کرد و یک عده سوار هم فرستاد و از آنها تا کرمانشاه بدرقه کردند.
احمد مهران- بنده هم مقصودم مان بود که بگویم که این خبر بیاساس بود و از ناحیة همسایگان ما بود که این خبر را داده بودند و بعد هم تکذیب شد. بنده مقصودم همین بود که بگویم چه جور این سیاست آزادیخواهان ایران را تهدید میکرد و یکی از آن آزادیخواهان هم نظر علیخان بود.
۸- تعیین موقع جلسة بعد- ختم جلسه
رئیس- جلسه را ختم میکنیم جلسة آینده روز یکشنبه دستور لوایح جاری و سؤالات.
(مجلس نیم ساعت بعدازظهر ختم شد).
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت