مذاکرات مجلس شورای ملی ۵ بهمن ۱۳۴۸ نشست ۱۶۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم | تصمیم‌های مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۵ بهمن ۱۳۴۸ نشست ۱۶۴
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۲
جلسه: ۱۶۴
فهرست مطالب:
۱- بیانات آقای رئیس به مناسبت سالروز انقلاب ششم بهمن
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس ارفع- رامبد- پزشکپور
۳- تصویب صورت‌جلسه
۴- بیانات آقای محمد گودرزی معاون وزارت امور خارجه راجع به وقایع اخیر کشور عراق
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به الحاق یک تبصره به ماده ۴ قانون تملک زمینها برای اجرای برنامه‌های شهرسازی مصوب سال ۱۳۳۹
۶- تقدیم یک فقره لایحه به وسیله آقای مهندس وثیق معادن وزارت راه
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به مجازات و افشای سؤلات امتحانی
۸- تقدیم یک فقره صورت دیون به وسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارایی
۹- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به تفریغ بودجه سال ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
۱۰- بیانات بعد از دستور خانم تربیت و آقایان:محمدولی قراچورلو- عباس میرزایی.
۱۱- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۲- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین‌آلات
۱۳- ختم جلسه
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه (۵) بهمن ماه ۱۳۴۸
| مجلس ساعت نه و سی و پنج دقیقه صبح به ریاست آقای عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- بیانات آقای رئیس به مناسبت سالروز انقلاب ششم بهمن
۱- بیانات آقای رئیس به مناسبت سالروز انقلاب ششم بهمن
رئیس- نمایندگان محترم،
فردا مصادف با ششم بهمن ماه ۱۳۴۸ و آغاز هشتمین سالگرد انقلاب مقدس شاه و مردم است.
این روز بزرگ در تاریخ ملت ایران ارج و بهائی بی اندازه دارد (صحیح است) زیرا در چنین روزی بود که منشورهای انقلابی ایران بابتکار و اراده توانای شاهنشاه آریامهر به تصویب ملی گذاشته شد و ملت ایران با آراء قاطع و محکم خود آن را تأیید کرد و بدین گونه نهضت بزرگی در کشور ما پدید آمد که توانست با اصالت و قاطعیت در اندک زمانی چرخ تشکیلات اجتماعی ما را که قرنها به سود اقلیت و به زیان اکثریت می‌گشت از حرکت در این جهت بازدارد و بر ویرانه‌های درهم کوفته و فرو ریخته آداب و سنن کهنه و فرسوده بنائی قویم و استوار بر مبنای حفظ حقوق و حدود همه طبقات اجتماع بنیان نهد، چنانکه امروز زن و مرد، شهری و روستائی، کارگر و کارفرما همه در پناه قانون از مزایای یک جامعه مترقی هر یک به فراخور حال و در حد استعداد و لیاقت خود برخوردارند (صحیح است).
در سایه این منشورهای انقلابی درهای سودجوئی و فرصت طلبی و عوام فریبی و خودخواهی از همه جانب بسته شد و راههای ترقی و کمال و پیشرفت و امیدواری از هر طرف هموار گشت، در فرصت کمی از زمان با آرامش کامل اصول انقلاب مقدس ملی ما به موقع اجرا در آمد و هر سال که گذشت آثار پیشرفت‌های بیشتری در راه به ثمر رسیدن نتایج انقلاب نمودار گشت و این نبود جز آنکه ملت ایران با درک حقیقت و واقعیت و اصالت انقلاب خود با تمام قوا از آن پشتیبانی کرد و به پیروی از نیات بلند رهبر ارجمند خود همه امکانات و تلاش را بکار برد تا منشورهای انقلاب متکی به برنامه‌های دقیق و حساب شده در همه شئون و ارکان جامعه اجرا شود و نتایح آن درخشان و آشکار گردد (صحیح است) اینک ما همه میدانیم که کشور ما با یک جهش سریع در لوای این انقلاب چگونه بسوی هدف مطلوب پیش می‌رود و نیز همه جهانیان می‌دانند که انقلابی اینگونه ارزنده و اصیل که آثار آن تا اعماق اجتماع ما همچون خورشیدی درخشان پرتو افکنده چگونه با درایت طرح ریزی و هدایت شده و با ایمان و صداقت اجرا گشته است و چه نتایج شگرفی از آن حاصل شده و در آینده چگونه ضامن سعادت و رستگاری ملت ایران خواهد بود.
امیدواریم راهی را که به رهبری پیشوای بزرگ خود در پیش داریم همچنان موفق و کامیاب ادامه دهیم (انشاءالله) و هر سال که می‌گذرد شاهد پیروزیهای بیشتری در حیات اجتماعی خود باشیم و در سایه صلح و آرامش که جهان امروز سخت بدان نیازمند است و کشور ما با تمام قوا از آن پشتیبانی می‌کند و در پناه امنیت و ثبات کشور خود که به حمدالله به تمام و کمال از آن برخورداریم راه خود را با الهام از اصول این انقلاب با سرعت بیشتری بپیمائیم تا زودتر بهدف نهائی برسیم (انشاءالله).
اجازه فرمائید از طرف خود و نمایندگان مجلس شورای ملی سالگرد این انقلاب مقدس را به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر و علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران و والاحضرت همایون ولایتعهد و عموم ایرانیان تبریک و تهنیت عرض کرده ادعیه خالصانه خود و نمایندگان مجلس شورای ملی را برای دوام عمر و بقای سلطنت و سلامت و سعادت شاهنشاهی که در سایه تدبیر و عنایتش در راه چنین تحولی عظیم اینگونه کامیاب و استوار پیش می‌رویم تقدیم بدارد (صحیح است- احسنت- احسنت).
- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس ارفع – رامبد- پزشکپور
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: مهندس ارفع – رامبد- پزشکپور
رئیس- نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای مهندس ارفع بفرمائید.
مهندس ارفع- همکاران ارجمند، فردا روز ششم بهمن ماه، روزی که است ملت ایران از صمیم قلب و با کمال افتخار و مباهات سالروز انقلاب سفید ایران را جشن می‌گیرد و روزی است که ملت ایران می‌تواند اثرات و نتایج حاصله از این انقلاب اصیل را بار دیگر ارزیابی کند، خطابه مقام ریاست و بیانات بلیغ معظم له شاید بنده را بی نیاز کند از اینکه بحث زیادی در این باره بکنم بعلاوه کمی فرصت بنده را مجبور می‌کند به اینکه هر قدر بتوانم فشرده تر در اینجا بیاناتی بعرض خانمها و آقایان برسانم، از این جهت سعی می‌کنم تا آنجا که مقدور باشد به اختصار بکوشم، انقلاب اصیل ایران در طول زمان کوتاه عمر خود نتایجی برای این مملکت ببار آورده که امروز نه تنها مورد تأیید و تصدیق کلیه آحاد این مملکت است بلکه در مقابل کشورهای خارجی، کشورهائی که با دید وسیع و دقیقی ناظر بر جریانات و افعال ما هستند یک پدیده بسیار عالی اجتماعی تلقی شده و نتایج آن بقدری چشم گیر و قابل توجه بوده که سعی شده است بعنوان سرمشق و نمونه در سایر کشورها به مرحله اجرا در بیاید (صحیح است) اصولا باید دید که منظور از انقلاب چیست؟
انقلاب را اگر بخواهیم تعریف کنیم باید بگوئیم انقلاب در یک جامعه به مفهوم شکستن سنتها، به مفهوم شکستن آداب و رسومی است که با طبع اجتماعی و اقتصادی و یا سیاسی آن جامعه سازگار نیست و ناگزیر است آن جامعه برای اینکه بتواند خود را در شاهراه ترقی بیندازد تغییراتی در این اصول بدهد این انقلاب یا به صورت انقلاب سفید است یا به صورت انقلاب سرخ، کشورهایی که بتوانند رهبران روشن بین و روشنفکری داشته باشند کشورهائی که مردمان آن جامعه بتوانند نیک و بد خود را خوب تشخیص بدهند و بتوانند زمان خود را خوب درک کنند اینها همیشه دست به انقلاب سفید می‌زنند و معمولاً انقلاب سرخ در مناطقی بروز می‌کند که دگرگونیهای بسیار عمیق باید بوجود بیاید و یا در این دگرگونی‌ها تمام ملت و تمام مردم همگام و همقدم با رهبران انقلاب نیستند، انقلاب سفید ایران هدف بزرگ و عالی خود را به ملت ایران نشان داد و آن عبارت بود از تأمین عدالت احتماعی، تأمین رفاه احتماعی تساوی حقوق و ایجاد آزادگی و مشارکت کلیه مردم در انجام امور کشور. رهبر بزرگ انقلاب ایران نه تنها با یک دید کشوری به این مسائل نگاه می‌کردند بلکه همانطور که مکرر شاهد و ناظر بوده‌ایم با یک دید جهانی و انسانی به این مسائل که مورد علاقه یک اجتماع باید باشد نگاه می‌کردند (صحیح است) همین چند روز پیش بود در لژیون خدمتگزاران، شاهنشاه آریا مهر فرمودند با اینکه ما خود گرفتاریهائی داریم ولی وظیفه ماست که امروز به کمک بیافرا بشتابیم این نمونه یک فکر بلند و یک حس انسان دوستی و بشر دوستی و کمال شرف و انسانیت یک رهبر بزرگ است (صحیح است) ما هیچوقت مسائل را در چهارچوب و دیواره خانه خود مطالعه نکرده‌ایم و همیشه رهبر عالیقدر این مملکت مسائل را با یک دید جهانی نگاه کرده‌اند انقلاب سفید ایران نتایج اقتصادی، نتایج اجتماعی و نتایج سیاسی بسیار پر بهایی برای ملت ما بوجود آورد اصل اول انقلاب که الغای رژیم ارباب و رعیتی بود ما را امروز به سمتی کشانیده که می‌توانیم از قوای معنوی و قوای جسمی افراد و کشاورزان این مملکت بسود این طبقه بهره برداری کنیم، مشارکت کارگران در سود کارخانجات بر میزان فعالیت و نتایج حاصله از صنایع افزود، ملی کردن جنگلها، این منبع بزرگ ملی را در اختیار ملت قرار داد و امروز می‌توانیم با اصول صحیح از آنها بهره‌برداری کنیم، ایجاد سپاه انقلاب، سپاه ترویج و آبادانی، سپاه بهداشت، سپاه دانش اینها اصولی است که شاید بزرگترین و بالاترین قدمی‌است که انقلاب سفید در راه ارتقاء سطح زندگی و فکری و بهداشتی و دانش طبقات محروم اجتماع ما برداشته است، چند روز پیش یکی از همکاران عزیز به من تلفن کرد و گفت یکی از دانشجویان ایرانی که در یکی از دانشگاههای خارج کار می‌کند مشغول نوشتن تز دکترای خودش است، از طرف آن دانشگاه به این دانشجو تکلیف شده که باید به ایران برود و مدت سه ماه مطالعه کند و تز خودش را روی سپاهیان انقلاب ایران تهیه کند. هدف دانشگاه این است که بتواند با استفاده از این تز و با استفاده از نتایج حاصله از کار سپاهیان انقلاب این مسئله را در کشورهای در حال رشد در سایر کشورها نیز رواج بدهد و بتواندهادی آنها قرار بگیرد، من واقعاً احساس غرور و افتخار کردم که کشور ما همیشه مشعلدار تمدن بوده و پرچمدار فرهنگ در جهان بوده در این مرحله هم با هدایت و ارشاد رهبر خود توانسته است تزی را پیاده کند که کشورهای مترقی جهان بعنوان سرمشق و نمونه از این تز یاد می‌کنند و علاقمندند بتوانند در مناطق دیگر آن را به مرحله اجرا در بیاورند و این باعث کمال افتخار هر ایرانی است (صحیح است) اتقلاب سفید ایران گذشته از نتایج اقتصادی که برای این مملکت ببار آورد یک نتیجه بزرگ و معنوی که بالاتر از تمام نتایح اقتصادی است برای این مملکت بوجود آورد شاید خانمها و آقایان انتظار داشته باشند از من که یک مهندس کشاورزی هستم بنشینم و نتایج حاصله انقلاب را مثلاً در مورد اصلاحات ارضی یا ملی کردن جنگلها با عدد و رقم ذکر کنم و مباهات کنم که چقدر ما در طول این مدت از نظر اقتصادی پیشرفت کرده‌ایم ولی بنده شخصاً معتقدم پیشرفت اقتصادی ما هر قدر بالا باشد باز در مقابل منافع معنوی و روحی و اجتماعی که از این انقلاب بردیم ناچیز است (صحیح است) بزرگترین محصولی که ما از این انقلاب بدست آوردیم آزادی افراد این مملکت است، آزادی افرادی است که سالیان دراز در قید رقیت و در زیر سلطه تعداد معدودی قرار گرفته بودند و شخصیت آنها از بین رفته بود ولی امروز در اینها ایجاد شخصیت شده، اینها خودشان را افرادی آزاد می‌شمارند و آزادی بزرگترین موهبت و بزرگترین نعمتی است که افراد یک اجتماع می‌توانند از آن بهره‌مند و برخوردار بشوند (صحیح است، احسنت) همه بخاطر داریم که خواهران ما بعنوان افراد مهجور خیلی معذرت می‌خواهم اگر این لغت را استعمال می‌کنم ولی واقعیت این بود که برای سالیان دراز خواهران و مادران ما در عداد محرومین و مهجورین قرار گرفته بودند و این انقلاب سفید بود که این آزادی را که بزرگترین موهبت بشری است به آنها ارزانی کرد (صحیح است) در هر حال بنده هر قدر بخواهم اطاله کلام بدهم و هر قدر بخواهم دنبال جملات یا لغاتی بگردم که بتواند مفسر احساسات من یا مفسر احساسات ملت ایران نسبت به شاهنشاه ما و رهبر بزرگ انقلاب ما باشد برای من مقدور نیست بنده فکر می‌کنم شاید بعضی اوقات سکوت یا کم سخنی بیشتر بتواند آن احساسات عمیق و احترام شایسته‌ای را که انسان نسبت به یک مقام و یا فردی دارد بیان کند، بنده از طرف خود و نمایندگان محترم و قاطبه ملت ایران بار دیگر سر تعظیم در پیشگاه شاهنشاه بزرگ فرود می‌آورم و از خداوند مسئلت دارم که خاندان جلیل سلطنت، شاهنشاه بزرگ و والاحضرت ولایتعهد ما را در کنف حمایت خود پایدار و محفوظ بدارد (نمایندگان- انشاءالله)، امروز ما قدمهای اولیه‌ای رادر این راه برمی‌داریم و امیدواریم باز هم با استفاده از هدایت و ارشاد معظم له گامهای بسیار بزرگ و مؤثری بسوی ترقی برداریم (احسنت) مسئله دوم که بر خلاف مطلب اول شاید موجب کمال تأسف و کمال تکدر همکاران عزیز من قرار خواهد گرفت حادثه ناگوار و متأثر کننده‌ای است که ظرف این چند روز اخیر روی داد و رفتاری که دو لت عراق نسبت به نمایندگان دولت شاهنشاهی ما بعمل آورد فرد فرد ایرانیان را متأثر و متألم کرد (مؤید امینی- همه از این عمل آنها نفرت دارند) صحیح است بطوری که خاطر نمایندگان محترم مستحضر است در ساعت ۳چهار شنبه از طرف وزارت خارجه عراق دبیر سوم سفارت ایران احضار می‌شود و به او اخطار می‌شود که ظرف ۲۴ساعت می‌بایست سفیر و تعدادی از کارمندان سفارت خاک کشور عراق را ترک کنند، این مسئله بلافاصله در تهران منعکس می‌شود دولت و وزارت خارجه از این مسئله آگاه می‌شوند و فردای آن روز ساعت ۱۱صبح از طرف وزارت خارجه دبیر سفارت عراق احضار می‌شود و ضمن یادداشتی که به او تسلیم می‌شود دولت ایران با کمال تأسف ابراز می‌کند در اثر پیش‌آمدی که روی داده و در اثر تصمیمی که دولت عراق گرفته دولت شاهنشاهی ایران نیز ناگزیر به عمل متقابل خواهد بود بنده در اینجا به دو سه نکته قابل توجه اشاره می‌کنم، اولاً صرفنظر از این که اتهام دولت عراق نسبت به مشارکت نمایندگان سیاسی ایران در حوادث اخیر عراق مبتنی بر چه اغراض و اجرای چه اصول خاصی است بنده کاری به آن ندارم، ما همه میدانیم که امروز متأسفانه گروهی بر کشور همسایه و همکیش و بر ملت عزیز عراق حکومت می‌کنند که قدرت خود را با سر نیزه بدست آورده‌اند (صحیح است) (دکتر الموتی- جلاد و آدمکش هستند) افرادی در این مملکت حکومت می‌کنند که مورد تنفر فرد فرد مردم عراق هستند (صحیح است) اینها افرادی هستند که عامل و ایادی منابع مختلفی هستند که همیشه سعی می‌کنند نعل وارونه بزنند اینها عامل اجرای سیاست‌ها و مقاصدی هستند که همیشه سعی کرده است بین ملل مسلمان تفرقه بیندازد، تمام سعی ما و تمام سعی پیشوای ما در کنفرانس رباط برای اتحاد ملل اسلامی بکار برده شد ما پیرو قرآن هستیم (صحیح است) و طبق اصول قرآن مسلمانان برادرند، ما همیشه سعی کرده‌ایم که این دستور آسمانی را به مورد اجرا بگذاریم ولی متأسفانه افرادی که ایادی بیگانگان هستند و بر ملت عراق امروز بزور و قلدری و سر نیزه حکومت می‌کنند از این اتحاد ملل اسلامی‌می‌ترسند و همیشه سعی می‌کنند با تهیه زمینه‌هائی با وارد کردن اتهاماتی این اتحاد بهم بزنند و این اختلافات را بوجود بیاورند، باری نمیدانم در این جریانات واقعاً چه مسئله حادی مطرح بود آیا ما دو کشور در حال جنگ بودیم که در ساعت سه بعد از نصف شب دبیر سفارت ایران به وزارتخانه احضار بشود و نظر دولت عراق مبنی بر ترک خاک عراق ظرف ۲۴ساعت به او اعلام می‌شود گرچه این مهلت ۲۴ساعته بوده ولی با توجه به ساعت اعلام عملاً ده ساعت بیشتر فرصت برای ترک خاک عراق نبوده است اینها را ساعت سه بعد از نصف شب از خواب بیدار می‌کنند و می‌آورند به وزارت خارجه و این یادداشت را تسلیم می‌کنند. دولت ایران می‌توانست متقابلاً این عمل را انجام بدهد ولی شرافت ایرانی اجازه این کار را نداد و فردا ساعت ۱۱ با اینکه همان ساعت سه بعد از نیمه شب وزارتخانه ما از این جریان مستحضر بود ولی فردا ساعت ۱۱ دبیر سفارت را خواست و یادداشت را تسلیم کرد، یعنی با کمال انسانیت ۲۴ ساعت کامل به مأمور سیاسی فرصت می‌دهد و نخواست ساعت سه بعد از نصف شب نماینده سیاسی عراق را به وزارت خارجه بیاورند، این تفاوت ملتی است که بر آن افرادی حکومت می‌کنند که انسانیت و عقل و منطق و شرافت و حیثیت بین‌المللی را رعایت می‌کند (دکتر حکیم شوشتری- فرق فرزندان داریوش با اولاد شمر همین است) (احسنت) جریان به همین جا ختم نمی‌شود وقتی هواپیمای ایران ببغداد می‌رود و آنجا مأمورین سیاسی ما بفرودگاه می‌آیند اولاً هیچگونه مشایعتی از آنها نمی‌شود و تشریفات سیاسی بین‌المللی که معمول کشورهای متمدن است درباره آنها انجام نمیگرد صد نفر از کارمندان سفارت با خانواده و زن و فرزندشان در یک محیط محدودی نگاهداری می‌شوند و در را هم بروی آنها می‌بندند آیا اینها زندانی سیاسی بودند؟ آیا حیثیت سیاسی یک کشوری اجازه می‌دهد که با مأمورین سیاسی خارجی به این نحو عمل بشود؟ مدت چند ساعت مأمورین سیاسی ایران را به این صورت نگاه می‌دارند اما ما چه کردیم؟ در اینجا مأمورین عالیرتبه وزارتخانه ما در ساختمانی که مخصوص پذیرائی از نمایندگان سیاسی و رجال عالی رتبه کشورهای خارجی است در آنجا با کمال محبت و با کمال ادب پذیرائی و بدرقه شدند با آنها مثل یک برادر رفتار کردند در موقع خداحافظی با آنها دیده بوسی کردند این تفاوت طرز رفتار ما و طرز رفتار مأمورین کشور عراق بود یکی از کسانی که در جریان این مسائل بود از من سئوال می‌کرد که چرا دولت ایران هم عیناً همان رفتار متقابل را نکرد من گفتم ما چون نجیب زاده‌ایم (احسنت) باید با نجابت رفتار کنیم (مؤید امینی- آنها از نجابت ما سوء استفاده می‌کنند) ما نباید حکایت استاد کلام سعدی را تکرار کنیم و دندان خود را بجای دندان آنها بکار ببریم شرافت و حیثیت ایرانی و تمدن ما اجازه این قبیل رفتار را با مأمورین سیاسی نمی‌دهد ما خود را تابع اصولی میدانیم بنده می‌پرسم آیا در کجای دنیا حتی در عقب افتاده‌ترین ممالک دنیا یک چنین رفتر موهنی نسبت بکسانی که با صحنه سازی و اغراض شخصی آنها را متهم کرده‌اند انجام می‌دهند؟ از این بدتر کاردار سفارت ایران در موقعی که از مشایعت سفیر کبیر ما بر می‌گردد در جلو در سفارت با اینکه در اتومبیل سفارت سوار بوده و پرچم ایران روی اتومبیل او نصب بوده او را متوقف می‌کنند و تمام اتومبیل را بازرسی می‌کنند کاردار خودش را معرفی می‌کند اوراق هویتش را نشان می‌دهد ولی این سربازان و مأمورین معذور هیچ توجهی به این مسائل نمی‌کنند و از او بازرسی بدنی می‌کنند اتومبیل را بازرسی می‌کنند و با یک وضع موهنی با کاردار رفتار می‌کنند بنده سئوال می‌کنم آیا زعمای دولت عراق نمی‌توانند تا این حد الفبای سیاسی را درک کنند که کشورهائی که به کنوانسیون وین پیوسته‌اند و خود دولت عراق هم در اکتبر ۱۹۶۳ به این کنوانسیون ملحق شده احترام و ارزشی برای تعهدات خود و امضای خود باید قائل باشند (دکتر پرتو اعظم- امضاء کنندگان همه مرده‌اند) با اینکه دولت ایران تمام اقدامات لازم را بموقع انجام داده و من وظیفه خود میدانم از بیداری وزارت امور خارجه و بیداری دولت در انجام بموقع امور و دقت نظری که در تمام مسائل بکار برده سپاسگزاری کنم ولی در عین حال من جواب یادداشت اعتراضیه دولت ایران را در مورد رفتاری که با کاردار سفارت ایران انجام شده ندیدم آقای معاون وزارت امور خارجه در اینجا حضور دارند بفرمائید دولت ایران در مقابل این عمل چه اقدامی کرد؟ آیا یادداشت اعتراضیه‌ای برای دولت عراق فرستاد یا نفرستاد؟ ما نبایستی تماماً با تحمل و بردباری رفتار کنیم این حق سیاسی و حق اجتماعی ماست حقی است که تمام دنیا می‌پسندند و ما باید اعمال کرده باشیم ولی من متأسفانه در روزنامه‌ها ندیدم اثری از این یادداشت باشد به هر حال چون فرصتم کم است و مجال صحبت برای سایر همکاران باید باقی باشد به عرایض خود خاتمه می‌دهم از خداوند مسئلت دارم که ملت شریف عراق و برادران همکیش عراقی ما را از شر مفسدین، از شر قداره بندها و از شر کسانی که با قلدری و زور و اجحاف و برادرکشی و ترور بر این مملکت حکومت می‌کنند نجات بخشد (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای رامبد بفرمایید.
رامبد- ما هر قدر در موارد و مسائل مختلف با هم اختلاف عقیده و تفاوت سلیقه داشته باشیم در مواردی که جناب آقای رئیس مجلس و جناب آقای مهندس ارفع لیدر اکثریت مطالبی فرمودند در این موارد همه با هم متفق القولیم (صحیح است) مطالب من هم چیری جز تأیید و در زمینه مذاکرات ایشان نمی‌تواند با شد (احسنت- صحیح است) فردا مصادف با عید ملی ششم بهمن است معمولاً هر یک از ملل اعیادی دارند باید دید که در واقع این اعیاد ملی چیست؟ چرا برای آن جشن می‌گیرند؟ و از خاطره آن روز به خوشی یاد می‌کنند وقتی تاریخ را ورق بزنیم می‌بینیم که برخی از این اعیاد ملل مختلف آن چنان است که قطعاً ما پیشرفت تمدن بشر را می‌بینیم در حاشیه یک جشن و توفیق عده‌ای در سرزمین همان روز را برای عده دیگر در سرزمین مجاور یا اصولاً برای هر انسان بشر دوست باید روز سوگواری اعلام کرد زیرا در چنین روزی سلطانی موفق شده که فلان توفیق جنگی را پیدا کند و فلان منطقه را به ملک خود ضمیمه نماید خاطره انسانی این جشن چیست؟ خاطره این جشن اینست که اکر تعدادی با خونریزی و کشتار مسلط شدند عده‌ای از افراد بشر هم متقابلاً کشته و اسیر و بدبخت و منهدم شدند پس اینگونه توفیق‌ها اگر خاطرات تعصب و غرور برمی‌انگیزد از دید یک بشر واقعی نمی‌تواند بی نقص و عیب باشد جشن فردای ما چنین جشنی نیست که حاصل آدم کشی و قتل و غارت و جنایت باشد بلکه درباره جشن ششم بهمن باید دید وسیع تری داشت از وقایع روز و از مرزهای ایران از خاطرات خودمان خارج شویم قرنها را به عقب برگردیم و ببینیم از زمان افلاطون و حتی قبل از آن اگر که اسنادی باقی باشد تمام متفکرین اجتماع تمام خواستاران خوشبختی بشر تمام جنبندگان نهضت‌های سیاسی و اجتماعی و در گفته‌های تمام صاحبان ایده‌ئولوژی‌های اجتماعی چه ریشه‌ای را پیدا می‌کنید؟ همه آنها می‌گویند بیائید بشر یا ملت یا طبقاتی را از فقر نجات بدهید؟ بیائید با جهل مبارزه کنید بیائید اسارت و بندگی و بردگی را از بین ببرید؟ بیائید بی‌عدالتی را ریشه‌کن کنید ولی این مبارزه با فقر و جهل و بی‌عدالتی و ظلم و اسارت همه‌اش با عبارات مختلف با تفسیرهای زیاد در کتابهای مسطور جز گفتن متأسفانه هیچ راه حلی که منتج به نتیجه‌ای باشد نشان نداده‌اند کتاب نویسنده انقلابی ماکسیم گورکی را می‌خوانیم همه‌اش بدبختیهای کارگری را تشریح می‌کند درست مثل مادری که بیماری فرزندش را با گریه و زاری عنوان می‌کند ولی نمی‌داند که چه باید کرد تعداد نوشته‌های نویسنده بزرگ دیگر لئون تولستوی شاید به صدها کتاب رسید که بصورت مختلف در قسمتهای متنوع بدبختی اجتماع را تجزیه و تحلیل کرده مانند پرستاری که بیمار عزیزی را نزد طبیب برده و دردهای مختلف او را به تفصیل تجزیه و تحلیل کرده ولی هیچ نسخه علاج مثبتی ارائه نمی‌دهد دورتر می‌رویم نویسندگان بزرگی که انقلاب‌های اساسی مثل فرانسه را بوجود آوردند ولتر ژان ژاک روسو و امثال ایشان کسانی بودند که تمام عمر با نبوغ خاص خدادادی اجتماع را جستجو کردند زیر و رو کردند و جز اینکه ملت را به هیجان بیاورند طبقات محروم را به ناراحتیهای خودش واقف کنند شخصاً نتوانستند کار را به نتیجه‌ای برسانند.
اما اگر این اصول انقلاب شاه و مردم را درست تجزیه و تحلیل و تفسیر و تعبیر کنند ملاحظه خواهید کرد که هر یک از اصول درست برای مداوای کلی از این دردهای بی‌درمان قرون امثال فقر بیماری بی‌عدالتی جهل بردگی و امثال آن عرضه شده و اگر درست عمل شود و به ثمر برسد راه حل عملی و بشر دوستانه است ولی بشر دارای خصلتی بس عجیب است همانطور که بزرگترین مصیبت را بعد از مدتی عادت و تحمل می‌کند به بزرگترین نعمت‌ها هم که می‌رسد یا بزرگترین اعجاب روی زمین هم وقتی برایش روشن می‌شود بعد از یک مدتی به اهمیت آن آنچنان که باید توجه نمی‌کند امروز برای همه ما موضوع کشف قوه جاذبه و داستان افتادن سیب نیوتون یک مطلب ساده‌ای جلوه می‌کند در صورتی که تمام صنایع و علم و پیشرفت‌های فیزیکی امروز دنیا بر همین اساس مبتنی است شاید ۲۰ سال قبل وقتی صحبت می‌شد که بشر در ماه می‌نشیند از این مطلب بزرگتر چیزی به چشم نمی‌خورد ولی امروز رفتن و نشستن در ماه به مرور برای ما عادی شده اجازه بدهید که اهمیت اصول مصوبه ششم بهمن را برای ملت خودمان با آن سوابق و سنن تاریخی مواجه بودیم به تشابه همان مثالها که عرض کردم هنوز اهمیت آن نیز در مقابل چشم هیچ فردی در روی زمین آنچنان که باید مجسم نشده (صحیح است) مبارزه با جهل با فقر با اسارت و بندگی و بردگی با بی عدالتی بدون یک قطره خونریزی این در تاریخ بشر آن چیزی است که تمام متفکرین اجتماعی بشر چند هزار سال بدنبال آن جستجو می‌کرد و راه نجات را پیدا نی کرد و آنها که به قول خود راه حل‌های علمی‌پیدا کردند رفتند که با از بین بردن قسمتی از اعضای اجتماع بقیه را خوشبخت کنند و قتل و کشتار و انهدام و خرابی‌ها که تمام شد تازه متوجه شدند که به هدف خود نیز نرسیده‌اند.
باز برمی‌گردیم بگفته رئیس اسبق دولت شوروی استالین مشهور جهانی که گفت علاوه بر مقتولین در طبقات متنعم ما برای پیشبرد انقلاب شوروی میلیونها نفری که از خود انقلابیون کشتیم کشتگانی بود که در جنگ دوم بر ما وارد آمد مقایسه کنید بعد از آن همه کشتار به این حقیقت رسیدند که برای نتیجه بهتر گفتند که کارگر در سود کارخانه سهیم باشد برای اینکه راهشان صحیح و بی نقص نبود (صحیح است) کجای دنیا می‌شد فکر کرد این ایده این فکر ملکوتی آن چیزی که فکر می‌کردیم فقط در دنیای فرشتگان ممکن است تحقق پیدا کند پیش بیاید که بگویند هر زارعی مالک واقعی کشتگاه خود باشد مبارزه با جهل و با بیماری با بی‌عدالتی با عقب افتادگی همه اینها را شما در اصول کار سپاه دانش سپاه بهداشت خانه انصاف سپاه ترویج به بهترین وجهی می‌بینید در حینی که جوانان لایق وطن اگر برسم دنیا بناچار صنعت جنگ را برای دفاع از کشور خود تعلیم می‌گیرند برای بینائی و شفای هموطنان و ترقی و آبادی کشور هم جهاد می‌نمایند پس ما چنین روزی که خاطره آن بیش از هر فتح و ظفری فقط سعادت و خوشبختی ملت را در بر داشته جشن می‌گیریم یقین بدانید که نسلهای آینده بیش از ما به اهمیت این اصول واقف خواهند شد (صحیح است) هر چقدر جلو برویم بیشتر متوجه خواهیم شد که مفاهیم دنیائی این اصلاحات در اجتماع دارای چه ارزشی است در اصول روانکاوی برای پیدا کردن علل و ریشه عمل و اقدام هر کس سوابق زندگی بیوگرافی و طرز تفکر و احساس و اندیشه و طبیعت آن شخص را مطالعه می‌کنند ما هم باید این اصول انقلاب را ثمره احساسات طبیعت طرز تفکر آنچه که دید زندگی از نقطه نظر شاهنشاه از ابتدای طفولیت و جوانی تا امروز بوده ورق بزنیم تأثر خاطر ایشان را در یک بی‌عدالتی، تألم ایشان را در هر گونه ناراحتی افراد ملت یا طبقات مختلف مطالعه کنیم ما کتابهائی که مجموعه طرز فکر و سخنان و نوشته‌های ایشان است ملاحظه کنیم آن وقت طرز فکر و احساس و دید و نظر ایشان را درباره مملکت و ملت و افراد بشر بیشتر متوجه می‌شویم و می‌بینیم در واقع آرزوی افلاطون بر اینکه رهبر یک ملت یا رئیس یک مملکت باید یک دانشمند خردمند با احساسات بشر دوستی فوق‌العاده باشد بطور استثنائی در سرزمین ما تحقق یافته.
اما بعد از اشاره به بانی انقلاب سفید و اصول آن که عرض شد آنچه راجع به نحوه اجرای آن بدست متصدیان است بحثی علیحده داریم که در موقعیت دیگر با هم مفصل صحبت خواهیم کرد (احسنت) اکنون یک دل و یک زبان با عرض سپاس فراوان از صمیم قلب همه ما سلامت و سعادت و توفیق روزافزون چنین رهبر عزیز و انسان طرفدار انسانیت را از درگاه خداوند لایزالی که قدرت هستی بدست توانای اوست مسئلت می‌نمائیم.
اما مطلب دیگر که جناب آقای مهندس ارفع اشاره کردند پیرامون وقایع چند روزهای که بین کشور عزیز ما و دولت موقت همسایه ما عراق پیش آمده در اخبار منتشره از طرف دولت عراق چنین بود که از طرف دولتهای دیگر از جمله ایران در کشور عراق وقایعی به وقوع پیوسته البته یک نگاهی به مجموعه اخبار جراید کشورهای مختلف دنیا حتی کشورهای عربی که در مورد عراق منتشر شد این حقیقت منعکس است که تعداد افرادی که به زور سرنیزه برمی‌گردم عبارتم را اصلاح می‌کنم تعداد افراد بی دینی که به زور سرنیزه بر ملت مسلمان عراق حکومت دژخیمی می‌کنند برای کشتار دسته جمعی و در حقیقت بدون محاکمه صدها افراد دیگری که از همکاران سابق یا طرفداران ملت این بهانه‌ها را عنوان کرده‌اند (صحیح است) اشاره من به بی دینی هیئت حاکمه دژخیم صفتان عراق بر اساس مرامنامه و تئوری حزب بعث فعلی عراق است که اگر نوشته‌های تئوریسین آنها را مطالعه کنیم می‌بینیم اساس حزب بر عدم وجود خدا و عدم اعتقاد به دین اسلام پایه گذار ی شده (صحیح است) بنابراین این افراد برای کشتار عده دیگری از عراقی‌ها این مطلب را عنوان کردند که دولت ایران برای سرنگون کردن حکومت آنها مداخله داشته در حالی که از فرموده شاهنشاه سیاست خارجی کشور ما به دنیا اعلام گردیده عیناً قرائت می‌کنم چنین است (خطوط اصلی سیاست بین‌المللی ایران، ما در ایران سیاستی را در پیش گرفته‌ایم که به آن سیاست مستقل ملی می‌گوئیم و اصول آن عدم دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر و همزیستی مسالمت آمیز است) این مطلبی نبود که من از بین آن مطالب جدا کرده باشم و بخوانم همانطور که عرض کردم سر فصل سیاست شاهنشاهی است بنابراین این کذب محض قبلاً روشن بود که گفته این افراد بنام دولت در عراق یک بهانه‌ای بیش نیست ولی اجازه فرمائید مطلب دومی‌از فرمایشات ملوکانه که مستقیماً مربوط به سیاست ما نسبت به کشور عراق است قرائت نمائیم و آن چنین است (نسبت بعراق همسایه دیگرمان ما بهترین احساسات را داریم نسبت به ملت برادر و مسلمان عراقی و از جانب ما همیشه دست دوستی به طرف آنها دراز بوده است و آنها همیشه این دوستی را برابر خود خواهند دید) این سیاستی بود که دولت شاهنشاهی ایران نسبت به عراق ابراز داشته است اما پیرامون مطالبی که جناب آقای مهندس ارفع فرمودند دو نکته وجود دارد من بنام نماینده‌ای از ملت ایران توجه دولت را جلب می‌کنم البته آنچه که لازمه حیثیت ملت ایران در مجامع بین‌المللی بود از لحاظ ادب و متانت حفظ کردید مورد تأیید ماست ولی برای خاتمه دادن به این رویه مبتذل جلادان عراقی از شما قاطعیت بیشتری می‌خواهیم (احسنت) مقابله کردن دو یادداشت یکی آنکه این افراد بنام دولت عراق به شما اعلام کردند یکی آنکه از طرف وزارت خارجه ایران جواب داده شد همچنین نحوه فرستادن سفیر ایران از عراق نحوه بدرقه سفیر عراق از ایران بهترین نمودار متانت تمدن و قدرت از طرف ما چنین مجسم ضعف و استیصال بی ادبی و توحش از طرف آنهاست ولی جناب آقای معاون وزارت خارجه تمام این نزاکتها شأن سیاسی ما را بالا می‌برد اما دولت ما تنها مربی اخلاق نمی‌تواند باشد باید خواسته ملت ایران را به این افراد بفهمانید (صحیح است) درست است که ملت مسلمان ایران نمی‌تواند به سرنوشت برادران مسلمان عراقی که هر روز بدست این افرادی که منکر خدا و اسلام هستند و به زیر تیغ می‌روند بی تفاوت باشیم شما چرا از سازمان ملل نمی‌خواهید که اجازه بدهند خبر نگاران چه از ایران و چه از سایر کشورها بروند ببینند که در عراق و بغداد به مسلمانان و خاصه شیعیان چه می‌گذرد (دکتر الموتی- جنایت و آدم‌کشی) عیناً همان (ایلخانی پور- اینها روی شمر و یزید را سفید کردند) البته تمام افراد ایران در مورد سیاست خارجی ایران که الهام از نیات شاهنشاه بزرگ ماست یک دل و یک زبان هستند (صحیح است) و از دولت خواستار قاطعیت بیشتری می‌باشند.
رئیس- آقای پزشکپور بفرمائید.
پزشکپور- دوستان گرامی، همکاران ارجمند جناب آقای مهندس ارفع و جناب رامبد پیرامون دو مسئله اساسی مطروحه در روز توضیحاتی را بیان داشتند بدیهی است از آنجا که این هر دو مسئله از مسائل بسیار مهم و اساسی مربوط به ملت و سرزمین ما است ایجاب می‌کند که من هم از سوی گروه پارلمانی حزب پان ایرانیست مطالبی را بعرض همکاران گرامی‌برسانم ما در بامداد فردا سالروز انقلاب شاه و مردم و روز تاریخی تصویب ملی را بر پا خواهیم کرد این روز بزرگ تنها با خود یادها، خاطرات و حوادثی را ندارد که در سینه سالهای گذشته قرار گرفته باشد و ما بعنوان یک حوادث و خاطرات گذشته از آن یاد کنیم و آنرا گرامی‌بشماریم بلکه بنظر من آن حادثه بزرگی که در روز ششم بهمن ۱۳۴۱ رخ داد سر آغاز یک فصل و قرن بزرگ تاریخی است که همواره می‌بایست راهنمای کوششهای ما و تلاشهای ما در قسمت اجرای آرمانها و هدفهائی باشد که بر پیشانی آن جنبش بزرگ نقش بسته است بی گمان همه همکاران گرامی‌یا کسانی که به هر حال در آن روز ششم بهمن ۱۳۴۱در ایران بودند آن صحنه‌های حماسی و شورانگیز را بخاطر دارند که وقتی شاهنشاه اصول نخستین انقلاب را با مردم در میان گذاردند و از مردم خواستند که با شرکت در تصویب ملی نسبت به این اصول اظهارنظر کنند گروها گروه مردم کارگران کشاورزان، کارمندان از دل شهرها و روستاها به سوی صندوقهای رأی حرکت کردند من خود بخاطر دارم که آن روز تهران و بی گمان همه شهرستانهای دیگر غرق در شورانگیزترین همکاریها و همگامی‌های مردم بود (صحیح است) برای چه و اینکه اصولاً این انقلاب مهم و تاریخی نام انقلاب شاه و مردم را گرفت پس از آن روز مهم و تاریخی بود که شاهنشاه فرماندهی شاهنشاهی ایران با احساس یک رسالت بزرگ تاریخی تمام نقطه‌های ضعف و نابسامانی‌ها را شناختند، راههای انجام یک تحول اساسی و دگرگونی اساسی را دریافتند مقاومتهای سازمانهای دیرین حاکمه، سنگرهای ارتجاع فئودالیسم را شناخته بودند و تنها راه را در این دیدند که این آرمانهای بزرگ ملی و هدفهای رستاخیز شاهنشاهی ایران را در قبال مقاومتهای بیهوده سازمانهای حاکمه با مردم در میان بگذارند (صحیح است) و از مردم بخواهند که آیا می‌خواهند این دگرگونی و تحول و انقلاب به وقوع بپیوندد یا نه، از مردم بپرسند که آیا می‌خواهند از فئودالیسم ارضی از رژیم منحوس ارباب و رعیتی خلع ید بشود یا نه، از مردم بپرسند که آیا می‌خواهند زنجیرهای اسارت و بندگی را از دست و پای خود بردارند یا نه، چون دستگاههای حاکمه، فئودالها که در سنگرهای گوناگون اجتماع نشسته بودند در برابر این تحول و دگرگونی مقاومت می‌کردند بطور قطع این حادثه در تاریخ ملتها بی مانند است (صحیح است) که درخشانترین آرمانهای انقلابی از سوی رهبر و رئیس مملکت مطرح بشود سازمانهای حاکمه مقاومت بکنند و بعد رهبر و رئیس مملکت از مردم یاری و کمک بخواهد در آن روز ششم بهمن مردم میهن ما عمق و ژرفای این واقعه و آنچه را که شاهنشاه با آنها در میان گذاشتند دریافتند (صحیح است) و این است که میلیونها مردم بپاخاستند و به حرکت آمدند و بپای صندوقهای رأی رفتند پاسخ آری گفتند و گفتند ما می‌خواهیم که این انقلاب و این تحول به وقوع بپیوندد پس انقلاب شاه و مردم آغاز شد شاه و مردم در کنار هم بسوی تحول بزرگ حرکت کردند ولی همچنانکه همیشه همکاران گرامی‌به این نکته اساسی اشاره کرده‌ایم این انقلاب و این تحول انقلابی که از این تاریخ ایران از این آئین شاهنشاهی ایران و با توجه په رسالتهای نژاد ایرانی آغاز شد این انقلاب هرگز یک انقلاب موقتی و سطحی و جزئی و جنبی نبوده و نمی‌توانست باشد انقلاب یک انقلاب همه جانبه است انقلاب انقلابی است برای ایجاد ایرانی نیرومند، ایرانی بزرگ، بنیانگذاری یک زندگی پر از سرافرازی برای این ملت و برای این سرزمین، برای اینکه ما بسازیم آینده‌ای را آقای معاون وزارت امور خارجه که دیگر یک حکومت یاغی نتواند در بغداد سفیر شاهنشاهی ایران را اخراج کند (صحیح است) برای اینکه ما بتوانیم آن شکوفائی را به جامعه و ملت و سرزمین مان بدهیم که مثل سده‌ها و هزاره‌های گذشته مدافع آئین انسانی و حقوق انسانی در این منطقه از جهان باشد کما اینکه ما در این راه هستیم (صحیح است) به همین مناسبت است که انقلاب شاه و مردم تنها در یک سطوح مسائل اقتصادی یا ارضی پایان پیدا نکرد و به همین مناسبت است که وقتی گردونه انقلاب به پیش رفت رهبری انقلاب در یک هنگام دیگر اصل مهم سیاست انقلاب را که در اصل پند و اندرز برای جامعه بشری بود اعلام کردند که همان اصل سیاست مستقل ملی بود (صحیح است) اصل سیاست مستقل ملی آئین سیاست مستقل ملی از آن اصول انقلاب است از این قبیل رسالتهای ملت ایران، نژاد ایرانی و شاهنشاهی ایران است که نه تنها از نظر زندگی ملت ایران بلکه از نظر روابط سیاسی ملتها در پهنه جهانی به جنگ با هر نوع تجاوز و به جنگ با هر نوع استعمار و به جنگ با هر گونه سیاست بردگی رفته است (صحیح است) بنابراین ما گذشته از اینکه سپاس بی‌دریغ خود را نسبت به آغاز چنین تحولی بزرگ همانطور که عرض کردم تنها سر آغاز یک تحول اقتصادی نبود و نیست بلکه سر آغایست برای ایجاد یک فصل جدید تاریخ ما باید اصول انقلاب اجتماعی ایران را در این مفهوم درک کنیم باید اصول انقلاب شاه و مردم را در این آئین بشناسیم که بعد از دهه‌های بسیار یک بار دیگر شاهنشاهی ایران قیام کرد قیام کرد برای ساختن یک عصر جدید برای ساختن یک قرن جدید تاریخی، برای زدودن همه آثار نابسامان گذشته برای ایجاد یک قرن پر از نیرومندی و پر از آزادگی و پر از سرفرازی و سربلندی و ایجاد امکاناتی برای ملت ایران که بتواند رسالتهای خودش را در جهان ایفاء کند و سپاس راستین سربازان انقلاب به رهبر انقلاب و به آرمانهای انقلاب این است که به راستی انقلابی اندیشه کنند انقلابی گام بردارند و انقلابی مبارزه کنند (صحیح است) من اطمینان دارم آنچه رهبر انقلاب از همه ما می‌خواهد آنچه شاهنشاه از تمام ما می‌خواهند آنچه که اصول انقلاب از ما می‌خواهند اینست که انقلاب را در آن مفهوم عمیقش دریابیم و استوار، انحراف ناپذیر، قاطع و انقلابی در راه اجرای اصول انقلاب گام برداریم همکاران گرامی‌ما هر یک در سنگرهائی در جبهه‌های انقلاب نشسته‌ایم چه آنهایی که امروز سطوح اجرائی را در اختیار دارند چه آنهائی که به عنوان گروههای اقلیت هستند اینها هر یک سنگرهای انقلاب است سپاس راستین ما نسبت به انقلاب این است که به راستی در این سنگرها سربازهای مجاهد و کوشنده‌ای باشیم (صحیح است) و اما نکته دیگر نکته‌ای تازه نیست مسئله‌ای که تازه نیست و تا آنجا که بخاطر داریم در این دوره که ما افتخار داشتیم در حضور همکاران گرامی‌باشیم نسبت به این مسئله من نمی‌خواهم بگویم که نسبت به مسئله روابط میان دولت شاهنشاهی ایران و دولت عراق من می‌خواهم عرض کنم نسبت به مسئله‌ای که بنام مسئله عراق در این منطقه وجود دارد چون من هر چه که بررسی و اندیشه می‌کنم چه براساس اصول و مقررات بین‌المللی چه براساس اصول و مقررات حقوق داخلی من به مفهوم قانون اساسی، دولتی بنام دولت عراق نمی‌بینم (صحیح است) مسئله این است که ما باید ابتدا در یک بررسی صحیح و درست این موضوع را بشناسیم من دولتی بنام دولت عراق نمی‌بینم مسأله‌ای هست بنام مسأله عراق منطقه‌ای ناامن ایجاد کردند سوابق تاریخی آن مشخص است دلایل و جهاتش مشخص است اینها را بارها عرض کردم پنجاه سال پیش، از آن توطئه نمی‌گذرد که در این منطقه از جهان یک اقلیتی را استعمار به جبر و زور بر اکثریت مردم این منطقه مسلط و حاکم کرد و اسم این پدیده استعماری را گذاشتند دولت عراق، براساس اصول مقررات بین‌المللی بر اساس تعاریف حقوقی براساس اصول و ضوابطی که همه به آن معتقد هستند نخستین شرط برای اینکه یک دولت از نظر مقررات داخلی وجود داشته باشد اینست که باید متکی بر آراء و تمایلات مردم آن منطقه باشد از زمان ایجاد این پدیده استعماری چنین اصلی نه تنها رعایت نشده بلکه اصولاً ایجاد دولت عراق به کیفیت و به شکل کنونی ناقض این است و ناقض اصول و مقررات دیگر بوده است و ما این مسائلی را که می‌بینیم همچنان پیاپی از ۵۰ سال پیش تا کنون در این منطقه ادامه دارد ناشی از اجرای این سیاستی است که ناقض این اصول کلی است در یک منطقه‌ای که از نظر نژادی اکثریت این منطقه غیر عرب هستند دریک منطقه‌ای که از نظر مذهبی اکثریت مردم شیعی مذهب هستند در این منطقه حکومت را به یک اقلیت به جبر و زور دادند که هیچ نوع پیوند اساسی با اکثریت مردم این منطقه ندارند بدیهی است این توطئه و دسیسه برای این بود که در این قسمت از آسیا یک کانون ناامن ایجاد بکنند یک کانون توطئه ایجاد بکنند یک کانونی ایجاد بکنند که استعمار هر وقت خواست با دست جنایتکار این حکومت برنامه‌های خودش را در این منطقه اجراء کند (صحیح است) من در اینجا بعنوان یک نماینده مجلس شورای ملی ایران این نکته را عرض می‌کنم که تنها دولت ایران نیست که از این حکومت این نابسامانی‌ها را می‌بیند، اکثریت مردم عراق زجرها و شکنجه‌های بیشتری می‌بنند این مسئله یک مسئله اساسی است و واقعاً من تعجب می‌کینم چرا مراجع بین‌المللی چرا سازمان ملل متحد چرا ارگانهایی که بنام دفاع از حقوق انسانی ایجاد شده‌اند در برابر این چنین فجایعی در برابر یک چنین جنایتی ساکت نشسته‌اند چرا در رود ز یا اگر ۲۰تا سیاه را بکشند موضوع مطرح می‌شود منعکس می‌شود ولی پنجاه سال است در عراق قتل عام است این یک واقعیت است و این مراجع من نمیدانم چرا خاموشند و کار به اینجا کشیده است که امروز عواملی به این کیفیت چنین جنایاتی را مرتکب می‌شوند آن از نظر مقررات داخلی از نظر مقررات بین‌المللی عامل حکومت‌های عراق بخصوص حکومت‌های پس از کودتا را در نظر بگیرید ملاحضه بفرمایید به کدامیک از مقررات بین‌المللی پای بند بوده‌اند به کدامیک از مقررات و میثاقهای بین‌المللی وفادار بوده‌اند پس من به راستی در یک جمله خلاصه می‌کنم حکومت عراق نمی‌خواهم بگویم حکومت بغداد چون خوشبختانه امروز این عده جز در بغداد آنهم در پناه خون و آتش در دیگر جاهای عراق حکومت و تسلط ندارند (صحیح است) این حکومت بغداد جز یک حکومت یاغی و طاغی چیز دیگری نیست دولت نیست بمانند یک عده‌ای هستند که در پناه سلاح و مسلسل سر گردنه را می‌گیرند قتل عام می‌کنند مرتکب جرایم بسیار می‌شوند چنین فنومن و پدیده‌ای را نمی‌شود گفت دولت چون نه با مردم پیوند دارد نه با مقررات بین‌المللی پیوند دارد نه حاکمیت ظالمانه‌اش بر بغداد مبنی بر اصول قانونی است هر کس صبح از خواب برخاست چند تا اسلحه‌بند بیشتر داشت چند تا شوشکه کش بیشتر داشت این می‌آید بنام دولت عراق در بغداد حکومت می‌کند اقدامات اخیر را ملاحضه بفرمائید در تاریخ بی سابقه است این جنایات را به عقیده من هیچ مؤسسه‌ای که بنام دولت باشد مرتکب نمی‌شود شرح محاکمات را فکر می‌کنم خواندید محاکمات که چه عرض کنم ظرف یکساعت (یکی از نمایندگان- ۴۵دقیقه) رئیس دادگاه کسی است که خود رئیس سازمان امنیت عراق است می‌نشیند آنجا اینها خبرهائی است که خودشان پخش می‌کنند محاکمه می‌کنند اشخاصی را می‌آورند محاکمه انجام می‌شود و بعد هم تیرباران یا چوبه دار، عجیب است کسانی را که آوردند بعنوان شرکت در کودتا به اصطلاح محاکمه و تیرباران کردند یک سال است که در زندان بعثی‌های عراق بودند این مسائل و البته به عقیده من از چنین جماعتی جز این نمی‌شود انتظار داشت که اینها نزاکتهای بین‌المللی را درک کنند اصول و مقررات بین‌المللی را بشناسند بنابراین این مسائل یک مسائل موقتی و آنی نیست این مسائل صرقاً یک مسائل مربوط به ما نیست، اینها یک مسائل مربوط به این منطقه است ما و دیگر ملتهای این منطقه نه ما حتی مردم عراق باید این مشکلی را در این منطقه بوجود آورده‌اند بعنوان یک کانونی از ناامنی مدام بشناسیم که سیاستهای استعماری در منطقه آسیائی بوجود آورده‌اند مسأله را باید از این دید بررسی کرد. پیش‌بینی مسائل می‌شد پیش بینی مسائل دیگر هم می‌شود آن روزی که هزاران نفر از ایرانیان را از خانه و کاشانه خود آواره کردند و این اقدام ضد انسانی را کردند اقدامی‌را که ناقض همه مقررات و میثاقهای بین‌المللی بود انجام دادند من در همین جا مسأله را عنوان کردم جناب آقای گودرزی تشریف داشتند عرض کردم که ملت ایران و حتی مردم عراق می‌خواهند تمام ملتهای آسیایی می‌خواهند در مقابل این ظلم و جور و قانون شکنی‌ها عکس‌العمل شدیدتر نشان بدهیم متأسفانه...
رئیس- آقای پزشکپور وقت شما تمام شد.
پزشکپور- متأسفانه بیک سلسله اقداماتی در حد تعارف دیپلماتیک اکتفاء شد صحنه‌هائی که در عراق می‌گذرد همکاران عزیز غم‌انگیز است بطوری که اگر برای شما بیان کنم بی گمان تأثیر عمیق برای شما دست خواهد داد خبرهائی داریم گزارش‌هایی رسیده است که زنها و بچه‌ها را در تنورها می‌سوزانند (صحیح است) گروهی از این اسامی‌را ما در خاک و خون چندی پیش درج کردیم تنها به یک گناه به گناه اینکه کرد هستند شیعه‌ها را به گوشه‌های زندان می‌برند روحانیون را به شلاق می‌بندند به اماکن مقدسه بی‌احترامی می‌کنند انواع جنایات را مرتکب می‌شوند غرض اینست که به این مسائل نمی‌توانیم و نباید بی‌تفاوت باشیم (صحیح است) این اقدامات درست این اقدامات دیپلماتیک قابل تقدیر و قابل تحسین است ولی نباید هیچ قدرتی اجازه پیدا کند از هیچ کجای جهان آنجا که درفش شاهنشاهی ایران در حرکت است درفش ملی ایران در روی ماشین کاردار سفارت ایران در اهتزاز است جلوی ماشین را بگیرد و آنطور بی‌احترامی و هتک حیثیت بکند (صحیح است) من نمیدانم از کجا باید بخواهم از همه مقدمات مسئول می‌خواهم ملت ایران آماده است ما آماده‌ایم (صحیح است) دوشادوش شانه به شانه هم و میلیونها ایرانی آماده حرکت است شما هر کجا که می‌خواهید ما را ببرید برای پاس درفش مان جان و دل می‌آییم با جان و دل می‌آییم و مبارزه می‌کنیم این را باید بدانند یک روزی این مفهوم و این واقعیت را باید حس کنند که دیگر ملتی که موجودیت خودش را شناخته اجازه نخواهد داد که یک عده افراد قداره بندو یاغی و طاغی چنین بی‌حرمتی نسبت به ما بکنند (صحیح است) من فکر می‌کنم همه مجلس شورای ملی بنام ملت ایران تقاضای اقدام جدی و اساسی نسبت به این مسأله را دارند (احسنت- احسنت).
- تصویب صورت جلسه
۳- تصویب صورت جلسه
رئیس- نسبت به صورت جلسه یازدهم دی ماه که توزیع شده است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه تصویب می‌شود.
- بیانات آقای محمد گودرزی معاون وزارت امور خارجه راجع به وقایع اخیر کشور عراق
۴- بیانات آقای محمد گودرزی معاون وزارت امور خارجه راجع به وقایع اخیر کشور عراق
رئیس- وارد دستور می‌شویم آقای گودرزی فرمایشی دارید بفرمائید.
محمد گودرزی (معاون وزارت امور خارجه)- قبل از اینکه جواب سئوال نماینده محترم را عرض کنم لازم میدانم بعرض برسانم:
نمایندگان محترم بخوبی از جریان وقایعی که در چند روز اخیر اتفاق افتاده مستحضر می‌باشند و اطلاع دارند که در این جریان دولت شاهنشاهی تا چه حد رعایت نزاکت و اصول و موازین بین‌المللی را نموده است.
نمایندگان محترم می‌توانند اطمینان داشته باشند که در مورد جریانات اخیر دولت شاهنشاهی کلیه اقدامات لازم را معمول داشته و در آینده نیز آنچه مصلحت و مقتضی باشد انجام خواهد داد.
در هر حال لازم به تذکر است همانطوری که بارها اعلام گردیده با توجه به اینکه دولت شاهنشاهی همواره اصل عدم مداخله در امور داخلی سایر کشورها را که یکی از اصول سیاست خارجی ایران است محترم شمرده ساختگی و مسخره بودن اتهامات ناروای نسبت داده شده و مطالبی که عنوان گردیده و یا اظهار شده کاملاً مشهود و عکس‌العمل آن در جراید داخلی و خارجی و محافل بین‌المللی مؤید این مطلب می‌باشد.
اما در مورد سئوال نماینده محترم باستحضار میرساند که درباره رفتار مخالف نزاکت دیپلماتیک و مصونیت سیاسی و مغایر با موازین بین المللی مأمورین عراقی با کاردار سفارت شاهنشاهی ایران در بغداد یادداشت اعتراض شدیدی به سفارت عراق در تهران و وزارت خارجه عراق در بغداد تسلیم گردیده است.
که اینک متن یادداشت را باستحضار نمایندگان محترم میرساند: بعد از عنوان:
به موجب گزارش واصله در تاریخ ۲ /۱۱ /۴۸در حدود ساعت بیست و سه موقعی که آقای مجید مهران کاردار سفارت شاهنشاهی در بغداد با اتومبیل سفارت دارای شماره سیاسی و پرچم شاهنشاهی ایران از فرودگاه بغداد عازم سفارت شاهنشاهی بوده مأموران مسلح عراقی اتومبیل را متوقف و مورد بازرسی قرار داده‌اند و حتی مانع شده‌اند که آقای کاردار پیاده به سفارت برود. پس از ده دقیقه توقف و کسب اجازه از ما فوق خود رفع ممانعت نموده‌اند.
وزارت امور خارجه شاهنشاهی ضمن اعتراض شدید به این عمل مأموران عراقی که مخالف نزاکت دیپلماتیک و موازین بین‌المللی و مقررات کنوانسیون وین می‌باشد خواهشمند است دستور داده شود مأموران خاطی را تنبیه نموده و ترتیبی اتخاذ گردد که از تکرار این گونه اعمال خودداری شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به الحاق یک تبصره به مادۀ ۴ قانون تملک زمینها برای اجرای برنامه‌های شهرسازی مصوب سال ۱۳۳۹
۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به الحاق یک تبصره به مادۀ ۴ قانون تملک زمینها برای اجرای برنامه‌های شهرسازی مصوب سال ۱۳۳۹
رئیس- گزارش شور اول الحلاق یک تبصره بماده ۴ قانون تملک زمینها برای اجرای برنامه‌های شهر سازی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳۰ آذر ماه ۱۳۴۸با حضور آقایان صادق احمدی معاون وزارت دادگستری و مهندس بدیع معاون وزارت آبادانی و مسکن شور اول لایحه شماره ۴ /۴۳۰۶- ۱۲ /۹ /۱۳۸۴دولت راجع به الحاق یک تبصره به ماده ۴ قانون تملک زمینها برای اجرای برنامه‌های شهرسازی مصوب سال ۱۳۳۹ را که بشماره ۱۰۲۷ چاپ شده است مطرح کرد و با اصلاحاتی بشرح زیر به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- تبصره زیر به مادۀ ۴ قانون تملک زمینها برای اجرای برنامه‌های شهر سازی مصوب سال ۱۳۳۹ اضافه می‌شود.
- تبصره- در صورتی که مالکیت ملک بنحوی از انحاء متنازع فیه باشد و یا به جهاتی از قبیل رهن یا بازداشت ملک انتقال آن به دولت ممکن نباشد پس از ایداع بهای عادله ملک براساس ضوابط مذکور در این قانون به میزان و مساحت مورد تملک و صندوق ثبت، اداره ثبت اسناد و املاک سند مالکیت جدیدی بنام سازمان تملک کننده صادر و تسلیم خواهد کرد. بهای ملک پس از احراز مالکیت ملک در مراجع صالحه و یا رفع مانع از ملک به ذیحق پرداخت و اسناد قبلی مورد اصلاح یا ابطال خواهد شد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون آبادانی و مسکن به مجلس شورای ملی
کمیسیون آبادانی و مسکن در جلسه ۹ دی ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت شور اول لایحه راجع به الحاق یک تبصره به مادۀ ۴ قانون تملک زمینها برای اجرای برنامه‌های شهر سازی مصوب سال ۱۳۳۹را که به شماره ۱۰۲۷ چاپ شده است مطرح کرد و اصلاحات کمیسیون دادگستری را در این مورد عیناً به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آبادانی و مسکن- مهندس عطائی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهاد رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌نماید در لایحه شماره ۱۰۶۸دولت بجای لغت ایداع لغت سپردن بکار برده شود.
با تقدیم احترام- ضیاء احمدی.
رئیس- لایحه و پیشنهاد برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای مهندس وثیق معادن وزارت راه
۶- تقدیم یک فقره لایحه بوسیله آقای مهندس وثیق معادن وزارت راه
رئیس- آقای مهندس وثیق بفرمایید.
مهندس وثیق (معاون وزارت راه)- چون حفظ و تأمین عبور و مرور در شاهراه‌هایی که ساخته شده یا در آینده ساخته خواهد شد احتیاج به مقرراتی دارد که با وضع خاص عبور و مرور در شاهراهها مطابقت داشته باشد لذا لایحه‌ای بعنوان متمم قانون کیفر مربوط به بزههای راه آهن با مقررات لازم جهت ایمنی شاهراهها تقدیم و تقاضای بررسی و تصویب آن را می‌نماید.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به مجازات و افشای سئوالات امتحانی
۷- طرح گزارش شور اول کمیسیون دادگستری راجع به مجازات و افشای سئوالات امتحانی
رئیس- گزارش شور اول مجازات افشای سئوالات امتحانی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش شور اول از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۳۰ آذر ۴۸ با حضور آقایان صادق احمدی معاون وزارت دادگستری و دکتر بطحائی معاون وزارت آموزش و پرورش شور اول لایحه شماره ۱۵۳۱۰- ۱۸ /۴ /۱۳۴۸ دولت راجع به مجازات افشاء سئوالات امتحانی را که بشماره ۹۳۶چاپ شده است مطرح کرد و با اصلاحاتی بشرح زیر به تصویب رسانید.
اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- هر کس سئوالات امتحانات نهائی و یا سئوالات امتحانات مسابقه ورودی مؤسسات آمورشی را قبل از امتحان افشاء کند یا برگهای امتحانی را تعویض کند به حبس مجرد از دو سال تا پنج سال محکوم می‌شود و در صورتی که مرتکب از کارکنان دولت باشد علاوه بر مجازات مذکور به انفصال ابد از خدمات دولتی محکوم می‌گردد.
مخبر کمیسیون دادگستری- دکتر وفا.
گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی
کمیسیون آموزش و پرورش در جلسه۶ دی ماه ۱۳۴۸ با حضور نمایندگان دولت شور اول لایحه راجع به مجازات افشاء سئوالات امتحانی را که بشماره ۹۳۶ چاپ شده است مطرح کرد و اصلاحات کمیسیون دادگستری را در این مورد عینا به تصویب رسانید. اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- موسوی ماکوئی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
دکتر مهندس بهبودی- لایحه‌ای تقدیم شده تحت عنوان مجازات کسانی که سئوالات امتحانی را افشاء می‌کنند ببینیم سئوالات امتحانی را چه کسانی طرح می‌کنند و به چه ترتیبی طرح می‌کنند تا نتیجه‌گیری کنیم که تصویب این لایحه یا تقدیم این لایحه اصولاً صحیح بوده یا خیر سئوالات امتحانی را قاعدتاً برگزیده‌ترین طبقه اجتماع یعنی از بین برگزیده‌ترین معلمین مملکت دست چین می‌کنند و این معلمین دست چین شده مأمور می‌شوند که سئوالات لازم را تهیه کنند بعد هم زیر نظارت خود آنها بسته بندی می‌شوند و توزیع می‌شود بنده خیال می‌کنم اگر ما قبول داشته باشیم که معلمین مربیان نسل فردای مملکت، از خدمتگزارترین طبقه این مملکت هستند و مردمانی هستند که باید بحق آنان را در ردیف شریف‌ترین طبقات مردم محسوب کرد تصویب این لایحه اهانتی است به آنها از عمق فرهنگ نوین مملکت از کودتای ۱۲۹۹تا بحال مدتی که سپری شده در تمام مدت طبقه شریف معلم کار خودش را در منتهای شرافت و صداقت انجام داده و هیچ وقت هم باعث گلایه نبوده است من نمیدانم اگر بفرض در بین این طبقه شریف برحسب اتفاق برای یک بار یک آدم ناباب رسوخ کرده باشد به چه عنوان باید دولت لایحه‌ای تقدیم مجلس کند که به عقیده من اهانت به تمام طبقه شریف مردم می‌باشد (ماهیار- موضوع اهانت در بین نیست و مربوط به معلم نیست) بنده عرض کردم که این استنباط من است که این سئوالات بوسیله آقایان و خانمها برگزیده از طبقه معلمین تهیه و تدوین می‌شود و زیر نظر معلمین عالیرتبه و شریف مملکت در سراسر کشور توزیع می‌شود بنابراین اشخاص عادی و معمولی نیاید در این امر دخالت داشته باشند که ما به آن حساب بگذاریم از همه مهمتر تا آنجائی که بنده مطلع هستم در آئین‌نامه محاکمات اداری برای این قبیل موارد پیش‌بینی‌هائی شده است و با توجه به اینکه آئین‌نامه محاکمات اداری پیش‌بینی شده من این قانون را ضروری نمیدانم مگر اینکه استدلال کنند غیر از طبقه معلم طبقات دیگری در تهیه سئوالات دخالت دارند.
رئیس- آقای موسوی ماکوئی بفرمائید.
موسوی ماکوئی (مخبر کمیسیون آموزش وپرورش)- من تصور می‌کنم اگر آقای دکتر مهندس بهبودی از نحوه سئوال و پخش آن اطلاعات کافی و کاملی داشتند شاید در فرمایشاتشان به نحو دیگری قائل می‌شدند همینطور که ایشان فرمودند زبده‌ترین معلمین مملکت سئوالات امتحانی را تهیه و طرح می‌کنند و برای مزید اطلاع نمایندگان محترم باید عرض کنم در هر سال یکی از معلمین زبده یکی از مواد درسی را دعوت می‌کنند به تعداد حوزه‌های امتحانی در سراسر مملکت پاکت و لاک و مهره و وسائل کار را می‌دهند به ایشان و سئوالات را طرح می‌کنند بعد خود آن شخص پاکت را لاک و مهر می‌کند و مثلاً اگر در حوزه تهران قرار است فردا صبح امتحان شیمی‌انجام شود چهار بعد از نصف شب همان دبیر فاضل و ارزنده می‌رود در محل کار خودش و در آنجا پلی کپی می‌شود تکثیر می‌شود و تا زمانی که سئوال طرح نشود چه آن معلم و چه آنهائی که مأمورند سئوال را پلی کپی کنند از آن اطاق خارج نمی‌شوند بنابراین آقای مهندس بهبودی این معلم نیست که سئوال امتحانی را پخش می‌کند اگر سئوال امتحانی پخش می‌شود از ناحیه غیر معلم است. مثلاً در سال پیش در یکی از حوزه‌های اصفهان (ماهیار- بروجن)- بله بروجن سئوال امتحانی در یک منطقه کوچکی پخش شد و این کار وسیله یکی از کارکنان پست و تلگراف پاکتی را لاک و مهر شده و بعنوان اسناد دولتی می‌فرستد اگر در فلان محل بدست مستخدم روز مزد یا رسمی یک فعل و انفعالاتی انجام بگیرد این را نمی‌شود به حساب معلم گذاشت و معلم از این حرفها بری است بنابر این قبول می‌فرمائید که برای تنبیه آن عده وجود قانونی ضروری و لازم است و این طبقه معلم است که انتظار دارد مجلس ایران این قانون را تصویب بکند و اشخاص غیر مجاز با دخالت خود در امتحانات و پخش سئوالات با حیثیت علم در این مملکت بازی نکند بنابراین نه تنها به طبقه معلم اهانتی نیست بلکه معلم می‌خواهد کسانی را که در کار او دخالت بیجا می‌کنند به شدیدترین صورتی مجازات شوند.
رئیس- نظر دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ پیشنهادهای رسیده قرائت می‌شود.
پیشنهاد می‌شود:
در ماده واحده بجای حبس مجرد حبس تأدیبی از شش ماه تا سه سال تعیین گردد.
از طرف فراکسیون حزب مردم با احترام آموزگار.
عبدالحسین طباطبائی.
پیشنهاد می‌نماید در سطر دوم لایحه قانون مجازات افشاء سئوالات امتحانی بعد از برگهای امتحانی جمله «پس از ختم امتحان» اضافه شود.
با تقدیم احترام ضیاء احمدی.
پیشنهاد می‌شود در ماده واحده عبارت زیر بجای عبارت لایحه تا قبل از کلمه«یا برگهای امتحانی»گذارده شود:
- «هر کس سئوالات امتحانات نهائی و یا سئوالات مسابقه ورودی مؤسسات آموزشی را بر حسب وظیفه در اختیار داشته باشد، قبل از امتحان افشاء کند و یا قبل از امتحان برای دست یافتن به اینگونه سئوالات اقدام کند»
با تقدیم احترام- دکتر عاملی.
پیشنهاد می‌شود در سطر دوم لایحه قانون مجازات افشاء سئوالات امتحانی جمله برگهای امتحانی را تعویض کند حذف و بجای آن تبصره زیر به ماده واحده اضافه گردد.
- تبصره- هر کس برگهای امتحانی را پس از ختم امتحانات تعویض و یا بنحوی از انحاء در امتحانات تقلب نماید به انفصال ابداز خدمات محکوم می‌گردد.
با تقدیم احترام- ضیاء احمدی.
احتراما در لایحه مجازات افشاء سئوالات امتحانی پیشنهاد می‌نماید:
در ماده واحده سطر دوم نوشته شود.
- یا برگهای امتحانی را بدون اجازه قبلی تعویض کند یا بر حسب هیأت ممتحنه بنحوی از انحاء در ارتکاب جرائم مزبور عالماً عامداً دخالت نماید به حبس مجرد الی آخر.
با تقدیم احترام- صائب.
رئیس- لایحه و پیشنهادها برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- تقدیم یک فقره صورت دیون بوسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی
۸- تقدیم یک فقره صورت دیون بوسیله آقای قوام صدری معاون وزارت دارائی
رئیس- آقای قوام صدری بفرمائید.
قوام صدری (معاون وزارت دارائی)- با اجازه مقام محترم ریاست صورتی است از دیون بلا محل سازمان حفظ نباتات که بایستی برای اتخاذ تصمیم و رسیدگی در کمیسیون بودجه مورد بررسی قرار بگیرد تقدیم و استدعای رسیدگی دارد.
رئیس- به کمیسیون بودجه ارسال می‌شود.
- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به تفریغ بودجه سال ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
۹- طرح و تصویب گزارش یک شوری کمیسیون محاسبات راجع به تفریغ بودجه سال ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی و ابلاغ به دولت
رئیس- گزارش یک شوری تفریغ بودجه سال ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی مطرح است قرائت می‌شود.
گزارش از کمیسیون محاسبات به مجلس شورای ملی
کمیسیون محاسبات در جلسه ۸ دی ماه ۱۳۴۸با حضور آقایان کارپردازان لایحه شماره ۶۶۶-۹ /۸ /۱۳۴۷ کارپردازی راجع به تفریغ بودجه سال ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی را که بشماره ۵۳۶چاپ گردیده مورد رسیدگی قرار داد و تصویب کرد.
اینک گزارش آنرا به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
ماده واحده- تفریغ بودجه سال ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی بموجب صورت ضمیمه به مبلغ دویست و سی میلیون ریال تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون محاسبات- مانی.
رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ آقای مهندس بهبودی بفرمائید.
مهندس بهبودی- با عرض معذرت از مقام معظم ریاست و همکاران ارجمند مطلبی را که خواستم تذکر بدهم زیاد مربوط به تفریغ بودجه نیست می‌خواستم در بودجه مجلس تذکر بدهم که متأسفانه بعلت تصادفی که کرده بودم و بستری بودم نتوانستم در جلسه حاضر باشم متأسفانه ما در این دوره همکاران زیادی را از دست داده‌ایم و مرحوم سبزواری یکی از آنها بود و تا آنجا که من با وضعش آشنا بودم مرد خود ساخته‌ای بود (صحیح است) و از نقطه نظر مالی ورثه آن مرحوم بسیار در مضیقه هستند (صحیح است) بنده از این فرصتی که تفریغ بودجه مجلس مطرح است خواستم استفاده بکنم و از مقام محترم لیدر فراکسیون پارلمانی اکثریت تقاضا کنم که دولت را متذکر بشوند که در لایحه بودجه سال آینده که تقدیم مجلس شورای ملی خواهند کرد حتماً برای ورثه مرحوم سبزواری که از افسران صدیق دولت بودند پیش بینی لازم را بکنند (احسنت-احسنت).
رئیس- آقای مؤید بفرمائید.
مؤید امینی- عرض کنم مطلبی را که بنده بعرض همکاران محترم می‌رسانم شاید مربوط بخود لایحه نباشد و قبلاً این قصد را داشتم نه بدلیل اینکه همکار عزیزم آقای مهندس بهبودی راجع به همکار مرحوم ما صحبت کردند، روزی که مرحوم کلانتری دار دنیا را وداع گفتند بنده یک مطلبی را از روی تأثر در مهر ایران نوشتم و در آخرش تذکر دادم ایشان در یک وضعی دنیا را وداع گفتند که وضع مالی ایشان بد بوده است و تحقیقاتی که کردیم به این نتیجه رسیدیم منتهی ایشان یک تفاوتی با مرحوم سبزواری دارند و آن اینست که ایشان کارمند دولت نبودند که بشود از آن طریق اقدام کرد به هر حال وضع مالی ایشان هم بسیار بد بوده و زندگی خانواده شان مختل شده و من استدعا می‌کنم از هر طریقی مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی چون خودشان توجه داشتند و قول دادند خواهش می‌کنم اکثریت محترم و دولت اگر بشود فکری برای خانواده آن مرحوم بکنند و اگر بشود برای تربیت و تحصیل فرزند ایشان کمکی بکنند که واقعاً بجا است. (صحیح است).
رئیس- نظری دیگری در کلیات لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به ورود در شور ماده واحده رأی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) نسبت به این لایحه با ورقه اخذ رأی می‌شود.
(اسامی نمایندگان به ترتیب زیر وسیله منشی «آقای مهندس صائبی» اعلام و در محل نطق اخذ رأی به عمل آمد).
- آقایان دکتر دادفر- روحانی- کورس- بانو جهانبانی- دکتر یزدان پناه- مهندس فروهر- بوشهری- دکتر شفیع امین- دکتر کلالی- مریدی- دکتر عظیمی- دکتر عدل- خواجه نوری- موسوی- دکتر زعفرانلو- عجم- دکتر رهنوردی- ایلخانی پور- جوانشیر- مانی- ریگی- دکتر الموتی- دکتر ضیائی- مهندس ارفع- مافی- دکتر نجیمی- دکتر متین- صادقی- جوادی- انشاء- معیری- مهندس کیا- دکتر محققی- دکتر رشتی- مهندس یارمحمدی- رضوی- پزشکی- موسوی ماکوئی- مهندس فیروزعدل- بانو بزرگ نیا- مؤید امینی- محمدولی قراچورلو- مهندس اخوان- پدرامی- شکیبا- ماهیار- دکتر عاملی- مهندس برومند- سهم الدینی- تیمسار حکیمیان- ثامنی- دکتر کیان- حی- مهاجرانی- دکتر پرتواعظم- روستا- مهندس عترت- دکتر خزائلی- دکتر اسدی- اهری- دکتر مهندس بهبودی- صادق سمیعی- امیر احمدی- حیدرصائبی- تهرانی- دکتر فریور- پزشکپور- دکتر وفا- صدقیانی زاده- اصولی- مروتی- پورساطع- شیخ الاسلامی- دکتر کفائی- دکتر امامی‌خوئی- دکتر بهبهانی- شهرستانی- عامری- مهندس جلالی نوری- دکتر سعید حکمت- بانو تربیت- مرندی- بدر صالحیان- سرتیپ پور- مهندس قادرپناه- عباس میرزائی- دکتر بیت منصور- ملک افضلی- غلام نیاکان- دانشمند- مهندس ریاحی- فرهادپور- رضازاده- جاماسبی- توسلی- دکتر شریعت- بهادری- مهندس پروشانی- تیمسار وحدانیان- بختیاری پور- آموزگار- مصطفوی- دکتر رفیعی- خانلرقراچورلو- دکتر میرعلاء- ملکزاده آملی- فهیمی- دکتر خیراندیش- محدث زاده- دکتر ملکی- کمالوند- جهانشاهی- دکتر ستوده- دکتر رضوانی- دکتر برومند- تیمسار نکوزاد- حق شناس- صالحی- قاضی زاده- دکتر درودی- ساگینیان- کلانتر هرمزی- سلیمانی- دیهیم- بانو زاهدی- بانو سعیدی- اربابی- دکتر خسروی- دکتر حکیم شوشتری- دکتر معظمی- دکتر گاگیک- دکتر مهدوی- عبدالحسین طباطبائی- صدری کیوان- تیمسار همایونی- دکتر صالحی- مبارکی- دکتر یگانگی- فخر طباطبائی- رامبد- دکتر رفعت- اسدی- مهندس بهرام زاده ابراهیمی- پردلی- مهندس اسدی سمیع- مهندس ریاضی- ضیاء احمدی- مهندس صائبی- اخلاقی- شاهنده- سعید وزیری- صائب- دکتر حبیب اللهی- ایلخانی پور- دکتر بهائی یزدی.
(آراء مأخوذه شماره شد و نتیجه به قرار زیر اعلام گردید).
- آراء موافق ۱۵۲ رأی.
- اوراق سفید به علامت امتناع ۲۰ رأی.
رئیس- لایحه با ۱۵۲ رأی موافق و ۲۰ رأی ممتنع تصویب شد به دولت ابلاغ می‌شود.
موافقین
- آقایان دکتر بقائی- کاسمی- ایرج ملک افضلی- غلامرضا بهادری- دکتر دادفر- دکتر میرعلاء- مهندس پرویز بهبودی- مهندس افراسیاب کیا- رضازاده- دکتر زعفرانلو- حسن شکیبا- موسوی ماکوئی- سعید وزیری- کریم اهری- امان الله ریگی- دکتر یزدان پناه- محمد دیهیم- دکتر رفیعی- بدر صالحیان- جوانشیر- بوشهری- پدرامی- مصطفوی- ملکزاده آملی- خانم شوکت ملک جهانبانی- دکتر رضوی- دکتر درودی- سرتیپ پور- فهیمی- دکتر ستوده- دانشمند- دکتر بیت منصور- مهندس فیروز عدل- خانم بزرگ نیا- مهندس کیاکجوری- دکتر پرتو اعظم- لطف الله حی- مهاجرانی- تیمسار نکوزاد- کمالوند- اخلاقی- مهندس ریاضی- دکتر وحیدنیا- دکتر احمد ملکی- مهندس صائبی- اسدالله سلیمانی- صدری کیوان- مهندس اربابی- دکتر محسن صالحی- دکتر مهدوی- محمدمهدی خسروی- علی محمد مبارکی- دکتر معظمی- تیمسار همایونی- دکتر خیراندیش- جهانشاهی- خانم هما زاهدی- موسی صالحی- سیدعلی صائب- علی مرندی- مهندس علی برومند- شیخ الاسلامی- مهندس اسدی سمیع- ایلخانی پور- محدث زاده- ضیاء احمدی- بهنیا- دکتر صاحبقلم- دکتر هواکیمیان- بختیاری پور- مهندس فیروز فروهر- دکتر خزائلی- ماهیار- مهندس عترت- تیمسار وحدانیان- ثامنی- عباس روستا- مهندس اخوان- دکتر حکیم شوشتری- خواجه نوری- پزشکی- مهندس یارمحمدی- مهندس عطائی- خانلرقراچورلو- دکتر رهنوردی- دکتر نجیمی- دکتر ضیائی- دکتر فربود- دکتر عظیمی- دکتر کیان- مهندس ارفع- دکتر عدل- دکتر شفیع امین- مهندس قادرپناه- توسلی- دکتر کلالی- شهرستانی- محمدولی قراچورلو- نیاکان- مهندس زرآور- کورس- حسن مریدی- عامری- قاضی زاده- خانم نیره سعیدی- حق شناس- تیمسار حکیمیان- عباس میرزائی- دکتر الموتی- رضوی- روحانی- دکتر یگانگی- دکتر حبیب اللهی- مهندس پروشانی- مهندس ریاحی- دکتر امامی‌خوئی- عبدالمجید موسوی- جوادی- وفا- خانم تربیت- پزشکپور- دکتر فریور- عجم- صادقی- مجد- دکتر موثقی- دکتر کفائی- تهرانی- مهندس فضل الله جلالی نوری- محمداصولی- پورساطع- امیراحمدی- حیدر صائبی- مهندس سهم الدینی- دکتر متین- مانی- مافی- مهندس معینی زند- شاهنده- انشاء- معیری- دکتر حیدرقلی برومند- قاسم معینی- خانم دکتر مهرانگیز دولتشاهی- فولادوند- فیاض- کلانتر هرمزی- دکتر سیدیحیی بهبهانی- صدقیانی زاده- دکتر عاملی تهرانی- دکتر جواد سعید- محسنی مهر.
ممتنعین
- آقایان آموزگار- اسدی- دکتر اسدی- مهندس بهرام زاده- پردلی- جاماسبی- دکتر حکمت- رامبد- دکتر رفعت- ساگینیان- دکتر شریعت- صادق سمیعی- عبدالحسین طباطبائی- فخر طباطبائی- فرهادپور- دکتر محققی- مروتی- مؤید امینی- دکتر مهندس بهبودی- پرویزی.
- بیانات بعد از دستور خانم تربیت و آقایان محمدولی قراچورلو- عباس میرزائی
۱۰- بیانات بعد از دستور خانم تربیت و آقایان محمدولی قراچورلو- عباس میرزائی
رئیس- خانم تربیت به عنوان بعد از دستور صحبت می‌کنند بفرمائید.
بانو تربیت- جناب آقای رئیس، نمایندگان محترم
- آن سفر کرده که صد قافله دل همره اوست
- هر کجا هست خدایا بسلامت دارش
آری ملت حق‌شناس و شاهدوست ایران همیشه دست دعا به سوی خداوند متعال دراز نموده عزت سلامت سعادت طول عمر و بقای سلطنت اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر را از درگاه کبریایش خواستارند (صحیح است) شاهنشاهی که در سابقه تدابیر خردمندانه خطوط اصی سیر تکاملی و ترقی ملت و کشور خود را با اصول و مواد دوازده گانه منشور انقلاب ترسیم نموده و با انقلاب سفید خود در تمام شئون اجتماعی و اقتصادی ایران تحول شگرفی ایجاد فرموده‌اند (صحیح است).
اگر در دنیا در تاریخ انقلابات اجتماعی و سیاسی ملل نظر افکنیم مسلماً در هیچ قوم و ملتی چنین انقلابی که بدون کشمکش‌ها و اختلافات داخلی و بدون هیچگونه آزار و خونریزی به چنین هدف بزرگ و نتیجه عالی و بی نظیر رسیده باشد پیدا نخواهیم کرد انقلاب شاه و مردم انقلابی اصیل بس با شکوه و با عظمت و پرثمری است که عموم افراد و طبقات ملت ما از برکت آن رشد فکری و اجتماعی پیدا کرده‌اند و در شاهراه ترقی و تکامل مسیر و هدف اصلی خود را بازیافته (صحیح است) آری در کشوری که قرنها با یک شیوه زندگی قرون وسطائی خو گرفته اهمال سستی و اعتقاد به خرافاد در تاروپود وجود آنان ریشه دوانده بود ناگهان با یک انقلاب سفید مسیر خود را تغییر داد و اینک به راهی افتاده است که پلهای پشت سر را خراب کرده با سرعت و اطمینان و امید به جلو می‌رود و در برابر خود افقی جدیدی پیداست که غیر از روشنائی و خوشبینی و امید به آینده چیزی نمی‌بیند.
شاهنشاه عظیم‌الشأن ما در مقدمه کتاب انقلاب سفید چنین می‌فرمایند«من می‌بایست این میراث گرانبها و کهنسالی را که استقلال و حاکمیت و شرافت ملی ایرانی نام داشت و تاریخ آن را به صورت ودیعه مقدسی به دست من سپرده بود کاملتر و غنی تر از آنچه تحویل گرفته بودم به دست نسلهای آینده بسپارم.
من فقط پادشاه یک طبقه حاکمه که غالباً فاسد و مرتجع با یک دسته سران ملوک الطوایفی یا یک عده گمراه خائن که خود را به صورت ستون پنجم در اختیار بیگانه گذاشته بودند نبودم. بلکه در درجه اول پادشاه بیش از بیست میلیون تن مردم شریف و زحمتکش و اصیل ایرانی بودم که چشم امید خود را به من دوخته بودند».
واقعاً در این روزهای پربرکت و شادی نمی‌خواهم با یادآوری و ذکر روزهای غمزده و فلاکت بار تاریک کشور صحبت کنم چه سعادتمند هستند نسلهای جوان ما و پسران و دختران تحصیل‌کرده و سپاهیان انقلاب ما که از برکت این امنیت و آسایش و آرامشی که در مملکت حکمفرما است با آسودگی خیال با قدمهای محکم پیش می‌روند و مانند شمع‌های فروزانی در اقصی نقاط کشور در قلب روستاها با عقیده و ایمان راسخ مشغول روشن کردن چشم و دل روستائیان عزیز وهم میهنان زحمتکش ما بوده با جهل نادانی بیماری و ناملایمات پنجه در هم افکنده‌اند. آری قدر نور و روشنائی را آن کسی می‌داند که مدت‌ها محکوم به زندگی در تاریکی و ظلمات بوده است و ما که مدت‌ها در پیچ و خم ناکامیها و محرومیت‌ها به سر برده بودیم قدر این نعمت را به خوبی میدانیم.
پس از وزیدن نسیم آزادی به کالبد افسرده زنان ایران با فرمان اعلیحضرت رضا شاه کبیر و درک لذت آزادی و خدمت به جامعه بانوان ایران با شنیدن اخباری که به خصوص بعد از جنگ بین‌المللی دوم در اغلب کشورها زنان در شئون اجتماعی از حقوق سیاسی و تساوی کامل برخوردار شده‌اند در یک نوع التهاب و اضطراب بسر می‌بردند وجود ماده بس ننگ آلودی در قانون انتخابات که مقام زن را در کشور ما تا همردیف صغار و دیوانگان محجورین پائین بیاورد واقعاً باعث احساس اندوه و ناراحتی و یک نوع حقارت برای آنها بود تا اینکه در روز تاریخی هشتم اسفند۱۳۴۱ در کنفرانس اقتصادی اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر با صدور فرمانی که زنها نیز مانند مردان در انتخابات شرکت کرده و دارای حقوق تساوی خواهند بود یک مرتبه به تمام این محرومیت‌ها و ناکامیها پایان داده و بنا به فرموده ایشان این لکه ننگ از دامن اجتماع ما زدوده شد (صحیح است).
شاهنشاه آریامهر در فصل پنجم کتاب انقلاب سفید در این باره چنین می‌فرمایند:
«من احساس می‌کنم با فرمانی که در هشتم اسفند ماه ۱۳۴۱ براساس روح و مفهوم اصول انقلاب ششم بهمن و با اتکاء به تأیید قاطع ملی از این اصول درباره اعلام حقوق مساوی بانوان ایران با مردان کشور در امر انتخابات صادر کردم یکی از بزرگترین وظایفی را که در برابر ملت ایران به عهده داشتم انجام دادم».
درست توجه می‌فرمائید شاهنشاه دراین باره می‌فرمایند یکی از بزرگترین وظایفی که به عهده ایشان بوده انجام داده‌اند.
اگر تمام فصول دوازده گانه انقلاب را به دقت مورد بررسی و توجه قرار دهیم هر یکی از آنها آیت و بشارتی است از مجموعه اصلاحات و واقعاً انسان هر چه بیشتر در آنها غور و تعمق می‌کند بنا به قول شاعر بزرگ:
- جهان چون خط و خال و چشم و ابروست
- که هر چیزی بجای خویش نیکو است
می‌بینید که هر کدام از آنها برای توسعه و تکمیل انقلاب و اصلاحات اجتماعی ضروری بوده است اما باید اذعان نمد که حقوق انسانی نیمی‌از یک جامعه را که تا حال از آن محروم بودند با اعطای این حقوق نه تنها آنها را در کشور خود بلکه در دنیا سربلند و سرافراز فرموده‌اند واقعاً یکی از ارکان اصلی و اساسی اصلاحات در کشور ما محسوب می‌شود (صحیح است).
رسیدن به مراد، رسیدن به هدف و آرزو، حتی رسیدن بحق و حقیقت در بشر مسلماً تولید حرکت بیشتر و نشاط و شادمانی می‌کند و باعث احساس مسئولیت در قبال این حق می‌شود. امروز زنان کشور ما که تا چند سال پیش از اتمام حقوق اجتماعی در شئون کشور ما محروم بوده‌اند با بدست آوردن این حق با سرفرازی بسیار تلاش می‌کنند که به ملت خود و مردم دنیا نشان دهند که شایسته به دست آوردن این حقوق متساوی بوده و هسند برای ما زنان ایران زهی افتخار است که پدر تاجدار ایران از کاردانی و لیاقت زنها در کارهائی که به عهده گرفته‌اند رضایت خاطر دارند و این مطلب را در هر فرصتی چه در داخل کشور و چه در مسافرت‌هائی که به کشورهای بزرگ دنیا نموده‌اند همیشه ابراز فرمودند. حال به شکرانه این نعمت عظیم وظیفه ما زنان ایران در این است که همواره کوشش و تلاش کنیم و بنابفحوای لیس للانسان الا ما سعی بیفزائیم و روز به روز به سعی و اهتمام در هر کاری که به ارجاع شده در هر طبقه و وضعی که هستیم خلاصه در کانون خانواده و در اجتاع وظیفه خود را نسبت به شاه کشور ما شاهی که سلطان قلبها است و ارکان تخت و تاجش بر روی مهر و محبت دلها استوار است ادا کنیم تا ثابت شود که این حق از طرف شاهنشاه عظیم‌الشأن ما به حق به زنان ایران داده شده است.
بنده از طرف تمام قاطبه زنان ایران برای سپاس و ابراز حق شناسی در پیشگاه مبارک اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر سر تعظیم فرود می‌آورم و سلامت و سعادت علیا حضرت شهبانو فرح پهلوی و والاحضرت ولایتعهد و عموم خاندان جلیل سلطنت را از خداوند متعال خواهانم (احسنت).
رئیس- آقای قراچورلو بفرمائید.
محمدولی قراچورلو- جناب آقای رئیس. نمایندگان محترم.
فردا مصادف با روز تاریخی ششم بهمن و آغاز هشتمین سال انقلاب مقدس شاه و مردم است. هفت سال قبل در چنین روزی انقلابی عظیم د کشور ما به وقوع پیوست و ملت شرافتمند ایران به ندای رهبر خردمند و عالیقدر خود شاهنشاه آریامهر پاسخ مثبت داد. در چنین روزی میلیونها ایرانی پاک سرشت از هر طبقه و صنف و به اصول پیشنهادی شاهنشاه رأی مثبت دادند و بار دیگر ایمان و علاقه خود را به شاهنشاهی ایران به ثبوت رسانیدند (صحیح است) این انقلاب تاریخی که به انقلاب شاه و ملت معروف شده از هر جهت در تاریخ کهن ایران بی‌مانند است این انقلاب ستون‌های سنت‌های خانمان برانداز گذشته را متزلزل ساخت. کاخهای ظلم و ستم را فرو ریخت. شیرازه فرسوده اجتماع ما را از هم گسیخت دگرگونی عظیمی‌در اجتماع ما را در راه زندگی بهتر و رفاه بیشتر پی ریزی نمود (صحیح است).
همه ما شاهد و ناظر اوضاع کشور عزیزمان قبل از رستاخیز ملی بوده‌ایم و از بی‌عدالتی‌ها و تجاوز منتفذین و فئودالها به حقوق طبقات زحمتکش رنج می‌بردیم. کشاورزان و کارگران و زحمتکشان در شرایط بسیار سختی روزگار می‌گذراندند. رکود و عقب ماندگی در کلیه شئون اجتماعی ما حکمفرما بود. اقتصاد ما از هم گسیخته و کشاورزی ما عقب مانده و در سطح قرون وسطائی قرار داشت. عده سودجو و فرصت‌طلب از این بازار آشفته سوء استفاده و محیط را برای پر کردن جیب‌های خود مناسب یافته و هیچ فرصتی را برای به ثمر رسانیدن امیال شیطانی خود از دست نمی‌دادند. میهن پرستان و افراد خیرخواه دلسرد و مأیوس ناظر این ماجراها بودند. شخصیتی که بیش از همه خون دل می‌خوردند و با دید وسیعتری اوضاع را زیر نظر داشتند همواره مترصد موقعیت و فرصت مناسب برای از بین بردن این نابسامانی‌ها و تأمین عدالت اجتماعی و زندگی بهتر برای همه رهبر خردمند ایران شاهنشاه آریامهر بودند (صحیح است) تا اینکه به خواست خداوند و کوشش و تلاش شاهنشاه ما به صورت اصول شش‌گانه که بعدها به دوازده اصل افزایش یافت به ملت عرضه گردید. ملت شرافتمند ایران که چکیده خواست‌های باطنی خود را در آن دید این اصول را از جان و دل پذیرفت و با اکثریت قاطع و بی‌نظیری مورد تائید و تصویب قرار گرفت (صحیح است).
هرچه زمان پیش می‌رود عظمت انقلاب ایران بیشتر نمودار می‌گردد. چون این انقلاب یک انقلاب ایرانی و منطبق با روح و سنن ایرانی است. بی جهت نیست که ملت هوشمند و حق‌شناس ایران سالگرد این انقلاب تاریخی را هر سال با شکوه و عظمت بیشتری از سال گذشته برپا می‌دارد.
فردا هزاران نفر سپاهیان و پاسداران انقلاب و اعضای حزب نیرومند ایران نوین در سراسر کشور با صفوف منظم و فشرده دوشادوش خواهران و برادران هموطن خود از برابر تمثال مبارک شاهنشاه آریامهر و رهبر خردمند و عالیقدر ملت ایران رژه خواهند رفت و بار دیگر ضمن ادای احترام مراتب حق شناسی و وفاداری و جانبازی خود را نسبت به مبتکر و مجری این انقلاب تاریخی ابراز و عرضه می‌دارند.
فردا تهران قهرمان غرق در سرور و شادمانی ناظر دمونستراسیون عظیم سربازان جانباز، پاسداران انقلاب خواهد بود. فردا اعضای مؤمن و معتقد حزب ایران نوین از وکیل و وزیر، کارگرو کشاورز، اصناف و پیشه وران زیر پرچم مقدس ایران و شعار زندگی بهتر برای همه با عزمی‌راسخ و قلبی آکنده از مهر شاه دست در دست یکدیگر و همه با هم از برابر تمثال مبارک شاهنشاه آریا مهر رژه خواهند رفت و سالروز انقلاب شاه و ملت را گرامی‌می‌دارند. حزب مترقی و نیرومند ایران نوین و دولت خدمتگزار حزب ما با اتکاء به افکار مترقی روشنفکران، نیروی فعال و زحمتشکشان بازوی توانای کارگران و حمایت و پیشتیبانی قاطبه ملت نجیب و شرافتمند ایران توفیق یافته است افکار بلند اصول انقلابی رهبر خردمند و گرانقدر ایران را یکی پس از دیگری به مرحله اجرا و عمل درآورد (رامبد- قرار شد بعداً در این باره صحبت کنیم) و از این بابت غرق در شادی و سرور و مباهات است ولی چون این خدمات و موفقیت‌ها کمتر از آنست که شاهنشاه مخم و عالیقدر ما با وسعت دید بی پایان خود خواهان آنند (صحیح است) با تلاش و کوشش و فداکاری خستگی‌ناپذیر به خدمتگزاری ادامه داده و از خداوند متعال خواهانیم که توفیق خدمات بیشتری به ما عنایت فرماید (احسنت).
بد نیست در این روزها که ملت ایران غرق شادی و سرور است ببینیم در کشور همسایه ما عراق چه می‌گذرد. مشتی بی وطن و از خدا بی‌خبر بر همسایگان ما مسلط شده برای ادامه زندگی ننگین و حفظ جان خویش پایه‌های حکومت متزلزل خود را روی خون قرار داده و زیر سایه سرنیزه و توپ و تانک بر مردم حکومت می‌کنند گروه گروه هموطنان خود را مسلسل می‌بندند و خون مردم بیگانه را می‌ریزند غافل از آنند که بالاخره روزی خون این افراد بیگانه گریبان آنان را خواهد گرفت و دستهای خون آلودشان با خون کثیف خودشان شسته خواهد شد.
حکومت عراق برای انحرافات افکار عمومی‌و مشغول ساختن مردم عراق که ناظر پیشرفت‌های کشور همسایه خود ایران هستند و ترقیات روزافزون کشور ما را با دیده تحسین و اعجاب می‌نگرند هر روز نغمه جدیدی ساز می‌کنند تا جائی که اتهامات ناروائی به سفیر و وابستگان نظامی‌و مطبوعاتی ایران در بغداد نسبت داده و اعلام داشته‌اند که اقامت آنان امنیت و سلامت عراق را به خطر انداخته است این چه سلامت و امنیتی است که چند نفر می‌توانند به این سادگی آن را به هم بزنند. اصولا سلامت و امنیت در عراق وجود دارد که به خطر افتد؟ مگر آن که کلمات و لغات در کشور همسایه ما معانی خود را از دست داده باشد.
ما به مصداق شعار:
- بنی آدم اعضای یکدیگرند
- که در آفرینش زیک گوهرند
- چو عضوی به درد آورد روزگار
- دگر عضوها را نماند قرار
از خدواند متعال می‌خواهیم ملت همکیش و مسلمان کشور همسایه ما را مورد لطف و عنایت خداوندیش قرار داده و آنان را از شر ستمگران رهائی بخشد و رهبرانی دلسوز و خداشناس و پرهیزکار به آنان عطا فرماید تا محیط رعب و وحشت و ترور و خفقان آور فعلی به سلامت و امنیت واقعی مبدل گردد.
من از پشت این تریبون مقدس سالروز فرخنده انقلاب تاریخی ششم بهمن را که مبداء تاریخ نوین ایران است به پیشگاه شاهنشاه آریامهر رهبر عالیقدر انقلاب و ملت شرافتمند و حق شناس ایران شادباش و تبریک و تهنیت می‌گویم برای مزید نعمت. خداوند تبارک و تعالی را شکر می‌گذاریم که رهبری به ما عطا فرموده که در سایه درایتش به سوی آینده بهتر و درخشانتری گام برمی‌داریم (انشاءالله).
بیائید در این روز تاریخی که موج احساسات شاه‌دوستی و حق‌شناسی کشور ما را فراگرفته است همه با هم دست دعا و نیاز به سوی آسمان بلند کرده و سلامت و بقای عمر و عزت شاهنشاه عزیز و علیا حضرت شهبانوی گرامی‌و والاحضرت ولایتعهد محبوب و خاندان جلیل سلطنت را از درگاه خداوند یکتا بخواهیم به شاهنشاه طول عمر عنایت فرماید تا ثمرات انقلابی را که بنیانگزاری نموده‌اند ببینند و آرزوی دیرین خود را که زندگی بهتر و خوشبختی و سعادت ملت ایران است به رأی‌العین مشاهده فرمایند (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای عباس میرزائی بفرمائید.
عباس میرزائی- اولا از اینکه خانمها و آقایان نمایندگان نشسته‌اند و به عرایض بنده و سایر ناطقین گوش می‌دهند قلباً سپاسگزاری می‌کنم (فخر طباطبائی- این وظیفه ملی ماست) بنده در اینجا این شعر را ابتدا می‌خوانم و بعد خیلی مختصر عرایضم را می‌کنم که مصدع اوقات گرانبهای شما نشده باشم.
- پرستیدن شهریار زمین
- نگوید خردمند جز راه دین
- به فرمان شاهان نباید درنگ
- مباد که گردد دل شاه تنگ
(احسنت)
بنده میدانم که شما در این مجلس مقدس تشریف دارید از مقام ریاست و هیئت رئیسه و نمایندگان محترم و تمام کسانی که در مجلس هستند مخبرین محترم و تماشاچی همگی به این عقیده هستند که انقلاب ششم بهمن انقلابی است مقدس (صحیح است) و تمام ملت ایران یک دل و یک زبان به هم می‌گویند:
- پرستیدن شهریار زمین
- نگوید خردمند جز راه دین
این یک ایده‌ای است یک موهبتی است از طرف پروردگار جل شأنه که به ملت ایران داده شده و همه ملت ایران مؤمن و علاقمند به این امر و به صلح بین‌المللی بوده و هستند (صحیح است) به عقیده من درباره انقلاب ششم بهمن هر فرد ایرانی به خصوص آن افراد آزاد شده فردا را روز تولد خودشان می‌دانند یعنی چنین روزی مثل فردا از نو به دنیا آمده‌اند اگر کسانی از شما قبل از انقلاب به کارخانجات مراجعه کرده بودید می‌دیدند چه وضعی کارگران مملکت ما را از دست کافرمایان که این اصول را درک نکرده بودند داشتند کشاورزان در ده و روستاها از دست این کلمه ارباب چه می‌کشیدند شاهنشاه ما آن محور اصلی کلمات و شاهنشاهی ایران را تعقیب فرمودند در قدیم شاعری هم اینطور گفته بود، نگر تا که دهقان دانا چه گفت، هیچ وقت نگفته بود نگر تا که رعیت دانا چه گفت. شاهنشاه ما آن ریشه کلمات اصیل فارسی را که دیده آن هر ایرانی بود از لابلای کتابهائی که خوانده نمی‌شد بیرون آوردند و امروز می‌بینید انقلاب ششم بهمن سرلوحه‌اش الغاء رژیم ارباب و رعیتی است باید بدانند دهقان دانا است کارگر شریف است نه عمله در اینجا آقای کورس را می‌بینم و به ایشان می‌گویم که شما از کارفرمایان خوب بودید همانطور که عده‌ای از مالکین وقتی فهمیدند شاهنشاه املاک موروثی خودش را قبل از انقلاب تقسیم کردند آنها هم اطاعت کردند و فوری رفتند و بین زارعین تقسیم کردند (دکتر عدل- صحیح است) بله درست است جناب آقای دکتر شما هم از آنها هستید که املاک خود را تقسیم کردید آن کسانی که انقلاب را درک کردند اسمشان زنده است در اینجا باید عرض کنم ما به کسانی که به انقلاب احترام می‌گذارند و آن هدف عالی ملت ایران را درک می‌کنند به زنده و مرده آنها احترام می‌گذاریم جا دارد من اینجا از مرحوم منصور یاد کنم، منصور یکی از سربازان انقلاب بود و به انقلاب مؤمن بود و ما به کسانی که به انقلاب مؤمن هستند احترام می‌گذاریم و به شما عرض می‌کنم از ثمره انقلاب گروههای مختلف مستقیم استفاده کردند کارگران- کشاورزان- خانم تربیت از استفاده‌ای که در گروه مختص به زنان و در مجموع کارگران زنان، کشاورزان و همه ملت استفاده کردند رؤسای فراکسیون‌هائی که در مجلس هستند آمدند نظریات ملت ایران را در اینجا فرمودند ولی بنده هم عرایضی را می‌کنم کارگران این مملکت با اعتقاد راسخ با ایمان کامل همه روز و همه شب دست به دعا دارند و به جان شاهنشاه و خاندان جلیل سلطنت آنچنان با اعتقاد دعا می‌کنند و عقیده دارند که انقلاب ششم بهمن از نو به جانشان قدرت تازه‌ای بخشید و آنها آزاد شدندو از گیر و بند استثمار نجات پیدا کردند حالا به این دلیل اجازه بدهید با یک رقم صحیح به عرض نمایندگان برسانم که این سهیم شدن کارگران در سود کارگاه اثرش چه بوده در ۱۸۰۵ کارگاه در حدود ۱۴۴۳۹۷ نفر از کارگران در منافع کارگاهها سهیم شده‌اند این موضوع سهیم شدن تنها بعنوان گرفتن آن پولش مطرح نیست کارگر می‌تواند غیر از ۸ساعت که در این کارگاه کار می‌کند در یک جای دیگر هم کار کند، باید عرض کنم که سطح اشتغال در مملکت ما بعد از انقلاب خیلی بالا آمده احتیاج به کارگر یک چیزی است که هه حس می‌کنیم و در هر کارگاهی که ما کارگر معرفی می‌کنیم بعد از انقلاب بحمدالله به آنها با احترام نگاه می‌کنند و به نمایندگان کارگران در مجلس خیلی احترام می‌گذارند چون جمعیت کارگر به طرف ما می‌آید لذا من این عرض را که کردم بعنوان سهیم شدن باید شما بدانید که حیثیت کارگر در این مسئله انقلاب مطرح شد این سهیم شدن کارگر در سود کارخانجات مهم است مطلبی که موردنظر رهبر عالیقدر انقلاب است موضوع شخصیت وجود کارگر است کی به ما راه می‌دادند به مجلس بیائیم؟ واقعاً آقایان نمایندگان ما کارگرها هرچه از این انقلاب صحبت بکنیم حق داریم برای اینکه در گذشته نمی‌توانستیم حرف خودمان را با رئیس قسمتمان در کارگاه بزنیم حالا در پرتو رهبر مملکت در مقابل شما ارباب فضل در مقابل شما مردان شریف در مقابل شما رجال با حقیقت با آزادی اظهار وجود و حیات می‌کنم ادعا می‌کنم آنچه را که به ما دادند به حق دادند و رهبر عالیقدر مملکت شاهنشاه عزیز این کار را کردند (آفرین- احسنت) من درباره سپاهیان انقلاب درباره سپاهیان بهداشت که باز کارگرانی هستند که تربیت می‌شوند و باسواد می‌شوند تا حقشان را بشناسند صحبتی نمی‌کنم این را دنیا تحسین کرده ولی این را اینجا عرض می‌کنم نمایندگان محترم خیلی حوصله کردید از شما ممنونم به یکی از هزارها که خدایا تو واقفی و قبول داری که صبح سحر آمدیم و آقای قراچورلو ساعت چهار آمده بود و خیلی از نمایندگان مثل ما این عقیده را داشتند و آمدند ولی چون به دیسیپلین حزبی عقیده داریم وقتی لیدرهای حزبی صحبت کردند یعنی تمام ملت در اینجا صحبت کردند منتهی ما کارگران نمی‌توانستیم آن احساسات را استثنائاً نشان ندهیم و این مطالب در این تاریخ در این مذاکرات مجلس ثبت و ضبط بشود و به حق بگوئیم تمام کارگران این تماماً آکنده از عشق شاهنشاه هستند و تمام ملت ایران این عقیده را دارند این نکته را بگویم این کلمه آکنده را که گفتم یک علتی دارد که مردم این مملکت آنقدر به شاهنشاه در هر کوی و برزن خدا شاهد است بحق خدا علاقمند هستند که ممکن نیست هیچ زمانی در تاریخ ما مردم اینقدر علاقمند به شاه بوده باشند این تملق نیست شما تاریخ را می‌خوانید می‌بینید که با زور با شتم و با خنجر آمدند و حکومت را گرفتند ولی رهبر مملکت ما تمام با کلمات مستدل و با یک اعتقاد و از خدا مددگرفتن این انقلاب سفید را به ثمر رساندند و ثمره آن در این مجلس موجود است و به رأی‌العین می‌بینید که همه ما کارگر و زن و کشاورز در کنار تحصیل‌کرده‌های عالی مقام مملکت که بعنوان نماینده شرکت کرده‌اند نشسته‌اند این دیگر یک واقعیتی است حالا اگر همه ما شکر بکنیم اگر همه ما دعا بکنیم اگر همه ما نطق بکنیم اگر همه ما تظاهرات بکنیم هنوز یکی از هزارها پاس محبت‌های شاهنشاه محبوب را به عقیده من بجا نیاورده‌ایم (احسنت) چون آنچه را که رهبر عالیقدر برای ملت ایران خواستند هیچ کدام از افراد مملکت به این اندازه به فکر ملت و مردم نبوده و نخواهند بود (صحیح است) اما در آخر کلامم یک نکته را عرض کنم ما هر وقت یک چیزهائی می‌نویسیم که اینجا بخوانیم مثل اینکه فراموش می‌کنیم گفت به عاشق حرجی نیست دیگر بعنوان اینکه صحبت‌ها را در یک حد چهارچوب در حضور شما نمایندگان محترم ملت ایران در زمان انقلاب این کلمه انقلاب را عمداً به پشتش می‌چسبانم چون در خود زمان انقلاب قرار دارید عرض می‌کنم عفو بفرمائید و این آزادی گوش کردن که من حرفهایم را می‌زنم از مقام ریاست سپاسگزاری می‌کنم و در خاتمه کلامم می‌گویم به دولت عراق دولت عراق نیست همان دولت غاصبی است که در بغداد برای چند صباح زندگانی خودش را سرگرم کرده و باید بدانند مرگ برای بشر هست اگر خیال می‌کنند با زور سرنیزه چنین کارهائی می‌کنند کاملاً باید متوجه بشوند که اشتباه می‌کنند ولی کارگران این مملکت وقتی شنیدند، روزنامه‌ها را خواندند از تلویزیون مشاهده کردند و آن احترامی‌را که مأمورین ایرانی به مأمورین عراقی انجام دادند و اعمالی را که مأمورین عراقی نسبت به مأمورین ایرانی ما نشان دادند یک احساسات شورانگیز و ابراز تنفر و انزجار در خود احساس کردند که فقط با این جمله خودشان را راضی و قانع کردند ما به شعار شاهنشاه که طرفدار صلح بین‌المللی است صبر می‌کنیم تا آن ساعتی که فرمودند با چنگال از خاک وطن دفاع می‌کنیم دوش به دوش سربازان وطن در مقابل اجنبی کارگران ایرانی با تمام ملت ایران همگامی‌خواهند کرد (صحیح است) بنده در خاتمه عرایضم باید از این درایت و هوشیاری دولت آقای هویدا که نسبت به سیاست بین‌المللی و نسبت به تمام وظایف دولتی خودش در مقابل ملت ایران مخصوصاً در این مراحلی که خائنین به ملت ایران به هر نحوی از انحاء غبطه می‌خورند و حسادت می‌ورزند که چرا این ملت رشد پیدا کرده و اقتصادش بالا رفته است ما از این دولت که با درایت و بیداری وظیفه خودش را با صبر وشکیبائی به رهبری شاهنشاه محبوب انجام می‌دهد سپاسگزاری می‌کنیم و می‌گوئیم ای شاهنشاه، ملت ایران با عشق فراوان به پشت سر تو رهبر عزیزش کوشا و فداکار و جانباز می‌باشد خیلی متشکرم (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای رامبد بفرمائید.
رامبد- اگرچه فرمایشات همکاران بعد از دستور است ولی استدعا می‌کنم به نمایندگان دولت تذکر بفرمائید که در مجلس حضور داشته باشند.
رئیس- تذکر داده خواهد شد.
- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا
۱۱- اعلام وصول و قرائت نامه مربوط به یک لایحه قانونی از مجلس سنا
رئیس- لایحه‌ای از مجلس سنا رسیده برای اطلاع همکاران محترم قرائت می‌شود.
گزارش کمیسیون شمارۀ ۴ (دارائی) در قبال لایحه شماره۴/ ۴۸۲۵ مورخ۷ / ۱۰/ ۱۳۴۸ دولت راجع به قرارداد الحاقی به قرارداد سیریپ مصوب شهریور ماه ۱۳۳۶ بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت آجیپ. اس. پی. ا و شرکت نفت ایران و ایتالیا (سیریپ) در جلسه روز دوشنبه ۲۲ / ۱۰ / ۱۳۴۸ مطرح و مورد رسیدگی شور واقع و به تصویب مجلس سنا رسید.
اینک لایحه قانون مزبور جهت تصویب آن مجلس محترم به ضمیمه ایفاد می‌گردد.
رئیس مجلس سنا- جعفر شریف امامی.
رئیس- لایحه به کمیسیونهای مربوط ارجاع می‌شود.
- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات
۱۲- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوه خرید ماشین آلات
رئیس- نامه‌هائی از دولت رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.
با رعایت ماده واحده«قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه۱۳۴۵ موافقت نامه اعتباری به منظور تأمین ۸۵ درصد هزینه ارزی خرید ۲۳۶۵۰ اصله تیرچوبی مورد نیاز شرکت ساتکاب- وزارت آب و برق که جمع کل هزینه ارزی آن ۹۲/ ۵۹۲۶۲۱ دلار آمریکائی است با شرکت لیگنافورتن تریدچکسلواکی در تاریخ ۲۱ /۱۰ / ۴۸ منعقد گردیده است.
اعتبار مذکور در ۱۰ قسط مساوی شش ماهه به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار ۵ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط ۶ ماه بعد از تاریخ آخرین حمل می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصره۲ ماده واحده فوق الذکر تقدیم می‌گردد.
امیر عباس هویدا.
با رعایت ماده واحده«قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقت‌نامه مالی متممی‌به منظور تمدید مدت و کاهش حداکثر مبلغ موافقت نامه اعتبار مورخ ۱۲ سپتامبر ۹۶۷ به مبلغ ۳۰۷، ۶۹۴، ۴۷۲، ۲ لیر ایتالیائی با دو موسسه مدیوبانکا و انستیتوته موبیلیاره ایتالیانو در تاریخ ۱۴ دسامبر ۱۹۶۹ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ۱۷ قسط شش ماهه به صورت سفته بازپرداخت می‌گردد و به مانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار۹ /۵ درصد در سال تعلق خواهد گرفت و سررسید اولین قسط ۲۴ ماه بعد از میانگین فرضی تاریخ استفاده از اعتبار می‌باشد.
این گزارش در اجرای تبصرۀ ۲ ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.
امیرعباس هویدا.
- ختم جلسه
۱۳- ختم جلسه
رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم تاریخ و دستور جلسه آینده بعداً به اطلاع همکاران محترم خواهد رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی.