مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۵ اسفند ۱۳۱۶ نشست ۳۱
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری یازدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین بنیان ایران نوین |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری یازدهم |
دوره یازدهم قانونگذاری
مذاکرات مجلس
صورت مشروح مجلس روز چهارشنبه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶
فهرست مطالب
۱- تصویب صورت مجلس
۲- تصویب پیمان سعدآباد
۳- تصویب عهدنامه سرحدی ایران و عراق
۴- تصویب عهدنامه مودت ایران و عراق
۵- تصویب عهد نامه تسویه مسالمت آمیزاختلافات بین ایران و عراق
۶- تصویب عهد نامه مودت و حکمیت بین ایران ومجارستان
۷- شور و تصویب بودجه سال ۱۳۱۷ مجلس شورای ملی
۸- تصویب سه فقره مرخصی
۹- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(مجلس دو ساعت پیش از ظهر بریاست آقای اسفندیاری تشکیل گردید)
صورت مجلس پنجشنبه ۱۹ اسفند ماه را آقای مؤید احمدی (منشی) قرائت نمودند
- تصویب صورت مجلس
(۱- تصویب صورت مجلس)
رئیس – در صورت مجلس نظری نیست؟
(گفته شد – خیر)
صورت مجلس تصویب شد.
- تصویب پیمان سعدآباد
(۲- تصویب پیمان سعدآباد)
رئیس – شور دوم گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به پیمان سعدآباد مطرح است. گزارش کمیسیون قرائت می‌شود:
کمیسیون امور خارجه لایحه شماره ۲۹۸۴۷ دولت راجع به پیمان سعد آباد را با حضور آقای کفیل وزارت امور خارجه برای شور دوم مطرح نمود و چون اعتراضی در موقع شور اول نرسیده بود کمیسیون گزارش اولیه خود را که مبنی بر موافقت با ماده واحده پیشنهادی دولت بود تایید نموده و گزارش آن برای تصویب تقدیم می‌شود.
رئیس – عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه عدم تعرض بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان و دولت جمهوری ترکیه و دولت پادشاهی عراق را که مشتمل بر ده ماده است و در تاریخ ۱۷ تیرماه ۱۳۱۶ مطابق ۸ ژویه ۱۹۳۷ در قصر سعدآباد به امضاء رسیده است تصویب می‌نماید.
رئیس – در مواد یک و دو و سه و چهار و پنج و شش هفت و هشت و نه و ده اعتراضی نرسیده است در کلیات ثانی نیز اعتراضی نرسیده موافقین با ماده واحده پیشنهادی دولت قیام فرمایند. (عموم نمایندگان قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد.
- تصویب عهدنامه سرحدی ایران و عراق
(۳- تصویب عهدنامه سرحدی ایران و عراق)
رئیس – شور دوم گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه سرحدی بین دولتین ایران و عراقمطرح است.
گزارش کمیسیون باطلاع آقایان می‌رسد:
کمیسیون امور خارجه لایحه شماره (۲۹۸۴۳) دولت راجع به عهدنامه سرحدی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را برای شور دوم با حضور آقای کفیل وزارت امور خارجه مطرح نموده و چون در موقع شور اول اعتراضی نرسیده بود کمیسیون موافقت خود را با عین ماده واحده پیشنهادی دولت تایید نموده اینک گزارش آن را برای تصویب مجلس تقدیم می‌شود.
رئیس – عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه سرحدی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را که مشتمل بر شش ماده و یک پرتکل است و در تاریخ سیزدهم تیر ماه۱۳۱۶ مطابق چهارم ژویه ۱۹۳۷ در طهران بامضاء رسیده است تصویب می‌نماید.
رئیس – در مواد یک و دو و سه و چهار و پنج و شش و همچنین در پرتکل ضمیمه اعتراضی نرسیده است در کلیات ثانی نیز اعتراضی نرسیده است موافقین با ماده واحده پیشنهادی دولت قیام فرمایند. (اغلب برخاستند)
رئیس – تصویب شد.
-تصویب عهدنامه مودت ایران و عراق
(۴-تصویب عهدنامه مودت ایران و عراق)
رئیس – شور دوم گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به عهدنامه مودت ایران و عراق مطرح است. قرائت می‌شود:
کمیسیون امور خارجه لایحه شماره (۲۹۸۴۳) دولت راجع به عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را برای شور دوم با حضور آقای کفیل وزارت امور خارجه مطرح نموده و چون در موقع شور اول اعتراضی نرسیده بود کمیسیون موافقت خود را با عین ماده واحده پیشنهادی دولت تایید نموده اینک گزارش آن را برای تصویب مجلس تقدیم می‌شود.
رئیس – عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را که مشتمل بر چهار ماده و در تاریخ ۲۷ تیر ماه۱۳۱۶ مطابق ۱۸ ژویه ۱۹۳۷ در طهران بامضاء رسیده است تصویب می‌نماید.
رئیس – در مواد یک و دو و سه و چهار اعتراضی نرسیده است در کلیات ثانی نیز اعتراضی نرسیده است موافقین با ماده واحده پیشنهادی دولت قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
تصویب شد.
- تصویب عهد نامه تسویه مسالمت آمیزاختلافات بین ایران و عراق
(۵- تصویب عهد نامه تسویه مسالمت آمیزاختلافات بین ایران و عراق)
رئیس - گزارش کمیسیون امور خارجه برای شور دوم راجع به عهد نامه تسویه مسالمت آمیزاختلافات بین ایران و عراق مطرح است. گزارش کمیسیون قرائت می‌شود.
کمیسیون امور خارجه لایحه عهدنامه تسویه مسالمت آمیز اختلافات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را برای شور دوم با حضور آقای کفیل وزارت امور خارجه مطرح نموده و چون در موقع شور اول اعتراضی نرسیده بود کمیسیون موافقت خود را با عین ماده واحده پیشنهادی دولت تایید نموده اینک گزارش آن را برای تصویب مجلس تقدیم می‌شود.
رئیس – عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه تسویه مسالمت آمیز اختلافات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق
عراق را که مشتمل بر ۲۴ ماده و در تاریخ دوم مرداد ماه۱۳۱۶ مطابق ۲۴ ژویه ۱۹۳۷ در طهران بامضاء رسیده است تصویب می‌نماید.
رئیس - در مواد یک و دو و سه و چهار و پنج و شش و هفت و هشت و نه و ده ویازده و دوازده وسیزده و چهارده و نوزده و بیست و بیست و یک وبیست و دو و بیست و سه و بیست و چهارو همچنین در کلیات ثانی اعتراضی نرسیده است آقایان موافقین با ماده واحده پیشنهادی دولت قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
رئیس – تصویب شد.
- تصویب عهد نامه مودت و حکمیت بین ایران ومجارستان
(۶ - تصویب عهد نامه مودت و حکمیت بین ایران ومجارستان)
رئیس – گزارش کمیسیون امور خارجه برای شور دوم راجع به عهد نامه مودت و حکمیت بین ایران ومجارستان مطرح است. گزارش کمیسیون قرائت می‌شود:
کمیسیون امور خارجه لایحه شماره ۵۳۵۰۶ دولت راجع به عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی مجارستان را برای شور دوم با حضور آقای کفیل وزارت امور خارجه مطرح نموده و چون در موقع شور اول اعتراضی نرسیده بود کمیسیون موافقت خود را با عین ماده واحده پیشنهادی دولت تایید نموده اینک گزارش آن را برای تصویب مجلس تقدیم می‌شود.
رئیس – عین ماده واحده پیشنهادی دولت قرائت می‌شود:
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی مجارستان را که مشتمل بر پنج ماده ویک پرتکل اختتامیه است در تاریخ ۱۸ دسامبر ماه۱۹۳۷ مطابق ۲۷ آذر ماه ۱۳۱۶ در طهران بامضاء رسیده است تصویب می‌نماید.
رئیس – در مواد یک و دو و سه و چهارو پنج و همچنین در پرتکل اختتامیه و نیز در کلیات ثانی اعتراضی نرسیده است موافقین با ماده واحده پیشنهادی دولت قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
تصویب شد.
- شور و تصویب بودجه سال ۱۳۱۷ مجلس شورای ملی
(۷- شور و تصویب بودجه سال ۱۳۱۷ مجلس شورای ملی)
رئیس – بودجه سال ۱۳۱۷ مجلس مطرح است. گزارش کمیسیون محاسبات خوانده می‌شود. (بشرح زیر قرائت شد)
کمیسیون محاسبات با حضور آقایان مباشرین لایحه شماره ۱۱۵۹ کارپردازی راجع به بودجه سال ۱۳۱۷ مجلس شورای ملی را تحت شور و مداقه قرار داده و با توضیخاتی که از طرف کارپردازی در اطراف ارقام آن داده شده با عین مواد پیشنهادی کارپردازی موافقت حاصل شده اینک گزارش آن برای تصویب مجلس تقدیم می‌شود.
بودجه یکساله یکهزار و سیصد و هفده مجلس شورای ملی
ماده اول – برای مقرری و هزینه دوازده ماهه سال هزار و سیصد و هفده مجلس شورای ملی مبلغ هفت میلیون و پانصد و هفتاد و هفت هزار وششصد و چهل ریال (۷۵۷۷۶۴۰ ریال) موافق فقره ۱ تا ۴ پیوست اعتبار به کارپردازی مجلس داده می‌شود.
ماده دوم – برای حقوق و هزینه دوازده ماهه چاپخانه مجلس مبلغ دو میلیون و دویست هشتاد و دو هزار و سیصد و شصت ریال (۲۲۸۲۳۶۰ ریال) موافق (۱) و (۲) پیوست اعتبار بکارپردازی مجلس داده می‌شود.
ماده سوم – مجلس شورای ملی بکارپردازی مجلس اجازه می‌دهد درآمد چاپخانه مجلس و باغ بهارستان را جزو جمع محاسبات مجلس محسوب دارد.
رئیس – مذاکره در کلیات است. آقای روحی
روحی – موافقم
رئیس – آقای زوار
زوار – موافقم
رئیس – مخالفی نیست. رای گرفته می‌شود بورود در شور ماد موافقن قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
رئیس – تصویب شد. ماده اول قرائت می‌شود. (دو بار خوانده شد)
ماده اول – برای مقرری و هزینه دوازده ماهه سال هزار و سیصد و هفده مجلس شورای ملی مبلغ هفت میلیون و پانصد و هفتادو هفت هزار و ششصد و چهل ریال (۷۵۷۷۶۴۰ ریال) موافق فقره ۱ تا ۴ پیوست اعتبار بکارپردازی مجلس داده می‌شود.
رئیس – آقایان موافقن قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
رئیس – تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود. (اینطور خوانده شد)
ماده دوم – برای حقوق و هزینه دوازده ماهه چاپخانه مجلس مبلغ دو میلیون و دویست و هشتاد و دو هزار و سیصد و شصت ریال (۲۲۸۲۳۶۰ ریال) موافق فقره (۱) و (۲) پیوست اعتبار بکارپردازی مجلس داده می‌شود.
رئیس – موافقین با ماده دوم قیام فرمایند.
(اغلب قیام نمودند)
رئیس – تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود: (اینطور قرائت شد ۹
ماده سوم – مجلس شورای ملی بکارپردازی مجلس اجازه می‌دهد درآمد چاپخانه مجلس و باغ بهارستان را جزو جمع محاسبات مجلس محسوب دارد.
رئیس – موافقین با ماده سوم قیام فرمایند.
(اغلب برخاستند)
رئیس – تصویب شد. مذاکره در کلیات دوم است. (مخالفی نیست). موافقین با مجموع مواد قانون بودجه مجلس ورقه سفید خواهند داد.
(اخذ آراء بعمل آمده ۱۱۹ ورقه سفید شماره شد)
رئیس – عده رای دهندگان ۱۱۹ باتفاق آراء تصویب شد.
– تصویب سه فقره مرخصی
(۸ – تصویب سه فقره مرخصی)
رئیس – سه نمره گزارش از کمیسیون عرایض و مرخصی رسیده است قرائت می‌شود:
(خبر مرخصی آقای دکتر اهری بشرح ذیل خوانده شد)
آقای دکتر اهری درخواست ۲۰ روز مرخصی از تاریخ ۱۴ فروردین ۱۳۱۷ نموده و کمیسیون عرایض با درخواست ایشان موافقت نموده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس – موافقین با مرخصی آقای دکتر اهری قیام فرمایند.
(اغلب برخاستند)
رئیس – تصویب شد. خبر دیگر (اینطور خوانده شد)
آقای اوحدی درخواست بیست روز مرخصی از تاریخ چهاردهم فروردین ۱۳۱۷ نموده‌اند و مورد موافقت کمیسیون عرایض واقع شده اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس - موافقین با مرخصی آقای اوحدی قیام فرمایند. (بشرح آتی قرائت شد)
آقای نمازی درخواست هشت روز مرخصی از تاریخ هشتم اسفند ۱۳۱۶ نموده‌اند و کمیسیون عرایض ومرخصی با درخواست ایشان موافقت نموده و اینک گزارش آن بعرض می‌رسد.
رئیس – موافقین با مرخصی آقای نمازی قیام فرمایند.
(اکثر برخاستند)
رئیس – تصویب شد. اگر تصویب میفرمائید نیم ساعت تنفس داده شود بعد مجلس مجددا تشکیل شود.
(در این موقع جلسه برای تنفس تعطیل و به فاصله یک ساعت و نیم مجددا تشکیل گردید)
- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه
(۹- موقع و دستور جلسه بعد – ختم جلسه)
رئیس – اگر اجازه میفرمائید جلسه را ختم کنیم.
(صحیح است)
جلسه آتیه فردا پنجشنبه ۲۶ اسفند ماه سه ساعت بعد از ظهر دستور لوایح موجوده
(مجلس مقارن ظهر ختم شد) رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
تصویب عهدنامه عدم تعرض بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان و دولت جمهوری ترکیه و دولت پادشاهی عراق
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه عدم تعرض بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان و دولت جمهوری ترکیه و دولت پادشاهی عراق را که مشتمل بر ده ماده است و در تاریخ ۱۷ تیر ماه ۱۳۱۶ مطابق ۸ ژویه ۱۹۳۷ در قصر سعدآباد به امضاء رسیده است تصویب می‌نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن عهدنامه ضمیمه است در جلسه بیست و پنجم اسفند ماه یکهزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
عهدنامه عدم تعرض
مقدمه
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
اعلیحضرت پادشاه افغانستان
اعلیحضرت ملک عراق
و حضرت رئیس جمهوری ترکیه
نظر به تمایل که در فراهم ساختن موجبات حفظ روابط و دادیه و حسن تفاهم بین خود باتمام وسائل موجوده خود دارند و برای تامین و استقرار صلح وامنیت در شرق نزدیک بوسیله تضمینات تکمیلیه در حدود میثاق جامعه ملل و برای کمک به صلح عموی و برای ایفاء به وظایفی که به موجب عهدنامه تحریم جنگ مورخه ۲۷ اوت ۱۹۲۸ پاریس و عهود دیگر که در آنها شرکت نموده‌اند متقبل شده‌اند و تماما بامیثاق جانعه ملل و عهدنامه تحریم جنگ موافقت دارد.
تصمیم نمودند که این عهدنامه را منعقد نمایند و برای این منظور نمایندگان مختار خود را بقرار ذیل:
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران: جناب آقای عنایت الله سمیعی وزیر امور خارجه ایران
اعلیحضرت پادشاه افغانستان: جناب آقای فیض محمد خان وزیر امور خارجه افغانستان
اعلیحضرت پادشاه عراق: جناب آقای دکتر ناجی الاصیل وزیر امور خارجه عراق
حضرت رئیس جمهور ترکیه: جناب آقای دکتر توفیق رشدی اراس وزیر امور خارجه ترکیه تعیین نموده‌اند و مشارالیهم بعد از ارائه اختیارنامه‌های خود که به طور مرتب تنظیم شده بود در مقررات ذیل موافقت حاصل نمودند.
ماده ۱
دول متعاهد متعهد می‌شود که سیاست عدم مداخله مطلق در امور داخلی یکدیگر را تعقیب نمایند.
ماده ۲
دول متعاهد معظمه صریحا متقبل می‌شوند که مصونیت حدود مشترک یکدیگر را کاملا محترم بشمارند.
ماده ۳
دول متعاهد معظمه موافقت می‌نماید که در کلیه اختلافات بین المللی که با منافع مشترک آنها مربوط باشد با یکدیگر مشورت نمایند.
ماده ۴
هر یک از دول متعاهد در مقابل یکدیگر متقبل می‌شوند که در هیچ مورد خواه به تنهائی و خواه بمعیت یک یا چند دولت دیگر به هیچگونه عملیات متجاوزانه برعلیه یکدیگر مبادرت ننمایند.
عملیات ذیل تجاوز محسوب می‌شوند.
اول – اعلان جنگ
دوم – تهاجم بوسیله قوای مسلح یک مملکت حتی بدون اعلان جنگ به خاک مملکت دیگر
سوم – حمله بوسیله قوای بری و بحری یا هوائی حتی بدون اعلان جنگ به خاک یا بسفاین و یا به هواپیماهای مملکت دیگر.
چهارم – کمک یا همراهی مستقیم و ی غیر مستقیم به متجاوز
عملیات ذیل تجاوز محسوب نخواهند شد.
۱ – اجرای حق دفاع مشروع یعنی مقاومت در مقابل یک اقدام متجاوزانه بطوری که فوقا تعریف شد.
۲ – اقدام در اجرای ماده ۱۶ میثاق جامعه ملل
۳- اقدام در اثر تصمیم متخذه بتوسط مجمع عمومی یا شورای جامعه ملل یا برای اجرای بند ۷ ماده (۱۵) میثاق جامعه ملل مشروط بر اینکه در مورد اخیر این اقدام بر ضد دولتی بعمل بیاید که بدوا مبادرت به تجاوز نموده باشد.
۴- مساعدت به دولتی که مورد حمله و تهاجم یا اعلان جنگ یکی از دول متعاهد برخلاف مقررات عهدنامه تحریم جنگ مورخه ۲۷ اوت ۱۹۲۸ پاریس واقع شده باشد.
ماده ۵
هر گاه یکی از دول متعاهد معتقد باشد که ماده چهارم این عهدنامه نقض و یا در شرف نقض می‌باشد بلافاصله موضوع را در پیشگاه شورای جامعه ملل مطرح خواهد ساخت.
مقررات در فوق لطمه‌ای به حق دولت مزبور دائر به اتخاذ هر گونه رویه که در این موقع لازم بداند وارد نخواهد ساخت.
ماده ۶
هر گاه یکی از دول متعاهد بر علیه دولت ثالثی مبادرت به تجاوز نماید طرف دیگر می‌تواند بدون اطلاع قبلی عهدنامه را نسبت به متجاوز فسخ بنماید.
ماده ۷
هر گاه یکی از دول متعاهد متقبل می‌شوند که در حدود سرحدات خود از تشکیل ویا عملیات دستجات مسلح و از ایجاد هر گونه هیئت و یا تشکیلات دیگری برای تخریب موسسات موجوده و یا برای اختلال نظم و امنیت هر قسمتی از خاک متعاهد دیگر (سرحدی یا غیر سرحدی) و یا واژگون ساختن طرز حکومت طرف دیگر جلوگیری نمایند.
ماده ۸
نظرباینکه دول متعاهد میثاق عمومی تحریم جنگمورخه ۲۷ اوت ۱۹۲۸ را برسمیت شناخته‌اند و به موجب میثاق مزبور تسویه یا حل هرگونه اختلاف یا تنازع (قطع نظر از کیفیت یا منشا آن) که ممکن است بین آنهابروز نماید باید فقط بوسائل مسالمت آمیز بعمل آید این مقررات را تایید نموده و اعلام می‌دارند که به هر طریق مسالمت آمیزی که برای این منظور فعلا بین دول متعاهد موجود و یا در آتیه موجود شود متوسل خواهند شد.
ماده ۹
هیچک از مواد این عهدنامه نمی‌تواند بهیچوجه تعهداتی را که دول متعاهد به موجب میثاق جامعه ملل متقبل شده‌اند تضعیف نماید.
ماده ۱۰
این عهدنامه که بزبان فرانسه شده و در ۴ نسخه بامضاء رسیده و هر یک از دول متعاهد دریافت یک نسخه آنرا اعتراف می‌نماید برای مدت پنج سال منعقد می‌گردد.
در انقضاء این مدت عهدنامه مزبور بجز در مواردیکه یکی از دول با اطلاع قبلی شش ماه فسخ آن را اعلام نماید برای پنج سال دیگر بخودی خود تجدید خواهد شد و این عمل مرتبا تکرار می‌شود تا آنکه یک یا چند دولت متعاهد فسخ آن را باطلاع قبلی ششماهه اعلام دارند.
این عهدنامه در صورتی هم که بتوسط یکی از دول متعاهد فسخ شود بین دول متعاهد دیگر معتبر خواهد بود.
این عهدنامه بتوسط هر یک ازدول متعاهد بر طبق مقررات قانون اساسی آن مملکت بتصویب خواهد رسید و درجامعه ملل به توسط رئیس دارالانشاء ثبت خواهد شد و از رئیس دارالانشاء تقاضا خواهد شد که آن را باطلاع سایر دول عضو جامعه برساند اسناد تصویب آن به توسط هر یک از دول متعاهد به دولت ایران تسلیم خواهد گردید به محض اینکه اسناد تصویب از طرف دو دولت متعاهد تسلیم شد این عهدنامه بین آن دو دولت به موقع اجرا گذارده خواهد شد و راجع به دولت ثالث وقتی به موقع اجرا گذارده می‌شود که دولت مزبور اسناد تصویب آن را تسلیم نماید و به همین قسم در مورد دولت چهارم نیز رفتار خواهد شد به محض تسلیم هر یک از اسناد تصویب مراتب بفوریت به توسط دولت ایران به تمام امضاء کنندگان این عهدنامه اشعار خواهد شد.
درکاخ سعدآباد (طهران) ۱۷ تیرماه ۱۳۱۶
عهدنامه تعرض بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان و دولت جمهوری ترکیه و دولت پادشاهی عراق بشرح بالا در جلسه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶ تصویب شده است. رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
تصویب عهدنامه سرحدی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه سرحدی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را که مشتمل برشش ماه و یک پرتکل است و در تاریخ سیزدهم تیرماه ۱۳۱۶ مطابق ژویه ۱۹۳۷ در طهران بامضاء رسیده است تصویب می‌نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن عهدنامه ضمیمه است در جلسه بیست و پنجم اسفند ماه یکهزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
عهدنامه سرحدی بین کشور شاهنشاهی ایران و کشور پادشاهی عراق
اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ایران از یک طرف
و
اعلیحضرت پادشاهی عراق از طرف دیگر
نظر به میلی که در تحکیم علائق مودت برادرانه و حسن موافقت بین دو کشور دارند و برای اینکه به طور
قطع خاتمه به مسئله سرحدی بین مملکتین بدهند تصمیم به انعقاد این عهدنامه نموده و برای این منظور اختیاردان خود را به قرار ذیل معین نمودند:
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران: جناب آقای عنایت الله سمیعی وزیر امور خارجه ایران.
اعلیحضرت پادشاه عراق: جناب دکتر ناجی الاصل وزیر امور خارجه عراق
مشار الیهما پس از مبادله اختیار نامه‌های خود که در کمال صحت و اعتبار بود در مراتب ذیل موافقت نمودند.
ماده ۱
طرفین معظمتین متعاهدتین موافقت دارند که اسناد ذیل باستثنای اصلاحی که در ماده (۲) این عهدنامه پیش بینی گردیده دارای اعتبار می‌باشد و طرفین موظف به مراعات آنها می‌باشد.
الف – پرتکل راجع به تحدید حدود ترکیه و ایران که در ۴ نوامبر ۱۹۱۳ در اسلامبول بامضاء رسیده است.
ب – صورت مجلس‌های جلسات کمیسیون تحدید حدود سرحدی ۱۹۱۴
نظر به مقررات این ماده و باستثنای آنچه که در ماده ذیل پیش بینی گردیده خط سرحدی بین دوکشور به قراری است که از طرف کمیسیون مزبور تعیین و ترمیم شده است.
ماده ۲
خط سرحدی به جلوترین نقطه جزیره شطیط (تقریبا در ۳۰ جه و ۱۷قه و ۲۵ نیه از عرض شمالی و در ۴۸ جه و ۱۹ قه و ۲۸ نیه طول شرقی) رسیده بطور عمود از حد آبهای جزری بتالوک شط العرب ملحق می‌شود و تا نقطه واقعه در مقابل اسکله فعلی نمره یک آبادان (تقریبا در ۳۰ جه و ۲۰ قه ۸۴ نیه عرض شمالی و ۴۸ جه و ۱۶ قه و ۱۳ نیه طول شرقی) آنرا تعقیب می‌نماید. از این نقطه مجددا خط سرحدی بسطح آبهای جزری متصل شده و خط سرحدی را بطوری که در صورت مجالس ۱۹۱۴ توصیف گردیده است پیروی می‌نماید.
ماده ۳
به محض امضاء این عهدنامه طرفین متعاهدین معظمین کمیسیونی برای نصب علائم سرحدی که محل آنها از طرف کمیسیون مذکوره دربند (ب) ماده اول عهدنامه تعیین گردیده تشکیل می‌دهند و علائم جدیدی را که لازم بدانند نصب خواهند کرد.
ترکیب کمیسیون و پروگرام کارهای آن بوسیله موافقت مخصوصی بین طرفین متعاهدین تعیین گردید.
ماده ۴
از نقطه‌ای که حدود ارضی دولتین به شط العرب می‌رسد تا دریا مقررات ذیل نسبت به شط العرب اجراء خواهد گردید.
الف – شط العرب به طور مساوی برای کشتی‌های تجارتی کلیه کشورها باز خواهد بود.
کلیه عوارض ماخوذه جنبه حق الزحمه را داشته و منحصرا به طور عادلانه به مصارف نگاهداری و قابل کشتیرانی بودن یا بهبودی راه کشتیرانی و مدخل شط از طرف دریا تخصیص داده خواهد شد و یا به صارفی که مفید برای کشتی رانی است خواهد رسید. عوارض مذکوره بر اساس ظرفیت رسمی کشتی‌ها و یا آب خوری و یا توما هر دو حساب خواهد شد.
ب – شط العرب برای عبور ناوهای جنگی وکشتی‌های دیگرطرفین که برای تجارت اختصاص ندارند بازخواهد بود.
ت – این مجموع ک در شط العرب خط سرحدی گاهی حد آبهای جزری و گاهی تالوک و یا وسط المیاء را تعقیب می‌نماید بهیچوجه به حق استفاده طرفین متعاهدین در تمام مجرای شط صدمه وارد نمی‌آورد.
ماده ۵
نظربه اینکه طرفین متعاهدین بطوریکه در ماده ۴ این عهدنامه تصریح گردیده منافع مشترکه در کشتیرانی شط العرب دارند متعهد می‌شوند قراردادی راجع به نگاهداری وبهبودی راه کشتیرانی و حفاری و راهنمائی و عوارضی که باید اخذ بشود و تدابیر صحی و اقداماتیکه باید برای جلوگیری از قاچاق بشود و همچنین کلیه مسائل راجعه به بحر پیمائی در شط العرب منعقد سازند بطوریکه در ماده ۴ این عهدنامه تصریح گردیده است.
ماده ۶
این عهدنامه به تصویب رسیده و اسناد تصویب در بغداد در اسرع اوقات ممکنه مبادله خواهد شد عهدنامه مزبور از روز مبادله اسناد تصویب به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
بناء علیهذا نمایندگان طرفین متعاهدین این عهدنامه را امضاء نمودند.
در طهران به زبان عربی، فارسی و فرانسه تحریر یافت و در صورت بروز اختلاف متن فرانسه معتبر می‌باشد.
بتاریخ سیزدهم تیرماه ۱۳۱۶
پروتکل
در حین امضاء عهدنامه راجع به تحدید حدود بین ایران و عراق طرفین متعاهدین معظمین نسبت به مراتب ذیل توافق حاصل نمودند:
۱ – خطوط طول و عرض جغرافیائی که درماده دوم عهدنامه فوق الذکر تقریبی معین شده است بوسیله کمیسیون فنی که مرکب از اعضاء متساوی العده طرفین متعاهدین خواهد بود بنحو قطعی معلوم می‌گردد.
خطوط طول و عرض جغرافیائی که بدین طریق و در حدود ماده مزبور فوق بطور قطعی معین گردیده در یک صورت جلسه قید و صورت جلسه مزبور پس از امضاء اعضاء کمیسیون فوق الذکر جزء لایتجزای عهدنامه تحدید حدود خواهد بود.
۲ – طرفین متعاهدین معظمین تعهد می‌کنند که در ظرف یک سال از تاریخ اجرای عهدنامه قراردادی را که به موجب ماده پنج آن پیش بینی شده است منعقد سازند هر گاه با وجود بذل مساعی طرفین قرارداد مذکور در ظرف مدت یکسال به امضاء نرسیده طرفین می‌توانند این مدت را با موافقت یکدیگر تمدید بعمل میاید (اگر تمدید بعمل بیاید) دولت پادشاهی عراق اجرای تمام مسائل مربوط به قرارداد را بر اساسیکه فعلا معمول است بعهده خواهد گرفت و دولت شاهنشاهی ایران را هر شش ماه یک مرتبه در جریان کارهائیکه انجام یافته و وجوهی که گرفته شده و مخارجی که بعمل آمده و هر نوع اقدام دیگری که مجرا شده باشد خواهد گذاشت.
۳- هر گاه یکی از طرفین متعاهدین معظمین به یک ناو جنگی یا ناوهای دیگر دولتی که اختصاص به تجارت نیافته و متعلق به دولت ثانی باشد اجازه دهد تا به بنادر خود واقعه در شط العرب وارد گردد اجازه مزبور آن خواهد بود که از ناحیه طرف دیگر صادر شده باشد تا ناوهای مذکور بتوانند برای عبور از آبهای متعلق به طرف اخیر الذکراستفاده نمایند با این حال طرفی که چنین اجازه صادر می‌کند باید فورا طرف دیگر را مطلع سازد.
۴ – بدیهی است که به شرط رعایت حقوق ایران در شط العرب هیچیک از مقررات این عهدنامه به حقوق و وظایفی که در دولت عراق به موجب ماده ۴ عهدنامه ۳۰ ژوئن ۱۹۳۰ و فقره هفتم پروتکل منضمه آن مورخ به همان تاریخ نسبت به شط العرب در مقابل دولت انگلیس دارد خللی وارد نخواهد آورد.
۵ – پروتکل حاضر در همان موقعی که عهدنامه راجع به تحدید حدود به تصویب می‌رسد تصویب خواهد شد و به مانند ضمیمه جزء لایتجزای عهدنامه مزبور خواهد بود و با خود عهدنامه به موقع اجرا در خواهد آمد – پروتکل حاضر به فارسی و عربی و فرانسه تحریریافته و در موقع بروز اختلاف متن فرانسه معتبر خواهد بود.
در طهران در دو نسخه به تاریخ سیزدهم تیرماه ۱۳۱۶ تحریریافت
عهدنامه سرحدی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق بشرح بالا در جلسه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶ تصویب شده است. رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
تصویب عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه مود بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را که مشتمل بر چهار ماده است و در تاریخ ۲۷ تیر ماه ۱۳۱۶ مطابق ۱۸ ژوئیه ۱۹۳۷ در طهران به امضاء رسیده تصویب می‌نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن عهدنامه ضمیمه است در جلسه بیست و پنجم اسفند ماه یکهزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید. رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
عهدنامه مودت
بین
دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران از یکطرف
و
اعلیحضرت پادشاه عراق از طرف دیگر
که هر دو با نهایت صداقت مایلند مناسبات دوستی صمیمانه که همواره بین کشورشاهنشاهی ایران وکشورپادشاهی عراق موجوده بوده محکم تر گردد و یقین کامل دارند که تشیید روابط برادرانه بر اساس معامله متقابله و مساوات کامل موجب سعادت و رفاه دو ملت ایران وعراق خواهد شد موافقت در انعقاد عهدنامه مودت نموده و برای این مقصود نمایندگان مختار خود را بقرار ذیل معین کردند.
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
جناب آقای عنایت الله سمیعی وزیر امور خارجه ایران.
اعلیحضرت پادشاه عراق
جناب آقای دکتر ناجی الاصیل وزیر امور خارجه عراق
نمایندگان مختار مذکور پس از مبادله اختیار نامه‌های خود که واجد شرایط صحت و اعتبار بود در مواد ذیل موافقت کردند.
ماده اول – بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق و همچنین بین اتباع دو کشور صلح دائمی و دوستی خلل ناپذیر برقرار خواهد بود.
ماده دوم – نمایندگان سیاسی و قنسولی هر یک از دو دولت معظم متعاهد در خاک طرف دیگر بشرط رعایت کامل معامله متقابله از حقوق و مزایا و مصونیها و معافیت هائی که به نمایندگان سیاسی و قونسولی دولت کاملت الواد داده شده و به موجب اصول و معمول حقوق عمومی بین المللی مقرر گردیده است بهره مند خواهند شد.
ماده سوم – دو کشور معظم متعاهد موافقت دارند که پس از تصویب عهدنامه حاضر و در اسرع اوقات عهدنامه‌ها و قراردادهای ذیل را منعقد سازند.
۱ – قرار داد حسن همجواری و راجع به امنیت منطقه سرحدی و تسویه اختلافاتیکه در منطقه مذکور اتفاق میفتد.
۲ - عهدنامه استرداد مجرمین
۳ – عهدنامه اقامت و تابعیت
۴ – عهدنامه تجارتی
۵ – قرارداد تعاون قضائی
۶ – قرارداد قونسولی
۷ – قرارداد راجع به پست و تلگراف
ماده چهارم – این عهدنامه به تصویب خواهد رسید واسناد تصویب در بغداد مبادله خواهد شد.
عهدنامه از تاریخ مبادله اسناد تصویب به موقع اجرا درخواهد آمد.
نظربه مراتب فوق نمایندگان مختار طرفین عهدنامه حاضر را امضاء نمودند در طهران در دونسخه بزبانهای فارسی و عربی و فرانسه شده و در صورت بروز اختلاف متن فرانسه معتبر خواهد بود.
عهدنامه مودت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق بشرح بالا در جلسه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶ به تصویب رسیده است. رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
تصویب عهدنامه تسویه مسالمت آمیز اختلافات بین دولت پاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه تسویه مسالمت آمیز اختلافات بین دولت پاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق را که مشتمل بر ۲۴ ماده است و در تاریخ دوم مرداد ماه ۱۳۱۶ مطابق ۲۴ ژویه ۱۹۳۷ در طهران به امضاء رسیده تصویب می‌نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن عهدنامه ضمیمه است در جلسه بیست و پنجم اسفند ماه یکهزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید. رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
عهدنامه برای تصفیه مسالمت آمیز اختلافات
مقدمه
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
و
اعلیحضرت ملک عراق
نظر به احساسات مودت آمیز موجوده بین مملکتین
و نظر به اینکه مایلند به وسائل مسالمت آمیز ودر حدود میثاق جامعه ملل تصفیه هر گونه اختلافاتی که بین آنها بروز نماید تامین نمایند. تصمیم به انعقاد عهدنامه بین خود گرفته و برای نیل به این منظور وزارء مختار خود را بطریق ذیل تعیین نمودند.
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
جناب آقای عنایت الله سمیعی وزیر امور خارجه ایران
اعلیحضرت ملک عراق
جناب آقای دکتر ناجی الاصیل وزیر امور خارجه عراق
مشار الیهما پس از ارائه اعتبار نامه هائی خود که با ترتیب لازم تنظیم گردیده بود در مراتب ذیل موافقت حاصل نمودند.
ماده اول
طرفین معظمین متعاهدین متقبل می‌شوند که هر گونه اختلافاتی که بین آنها بروز نماید و تصفیه آن بوسائل معموله مذاکرات سیاسی ممکن نشود تصفیه مسالمت آمیز مقرره در این عهدنامه حل نمایند.
ماده ۲
۱- کلیه اختلافات باستثنای موارد مقرره در بند سوم این ماده دائر به حقی که هر یک از طرفین برای خود قائل شده و مورد موافقت طرف دیگر نیست به دیوان داوری دائمی بین المللی ارجاع خواهد شد.
مگر آنکه طرفین تصفیه آن را بتوسط یک دیوان حکمیتی که ذیلا پیش بینی شده است ترجیح دهند.
۲- بدیهی است که اختلافات فوق الذکر عبارتند از اختلافاتی که مخصوصا در ماده ۳۶ نظامنامه دیوان داوری بین المللی تصریح شده است.
۳- بند اول این ماده شامل اختلافات ذیل نخواهد شد.
الف – اختلافاتی که قبل از اجرای این عهدنامه بروز نموده و یا اختلافاتی که راجع است به وضعیات و مساذل موجوده قبل از اجرای این عهدنامه
ب – اختلافات راجع به مسائلیکه حقوق بین الملل تصفیه آنرا در صلاحیت مانع للغیر یکی از طرفین معظمین متعاهدین قرار می‌دهد.
ج - اختلافات راجع بوضعیت ارضی یکی از طرفین متعاهدین
ماده ۳
در صورتیکه بین طرفین موافقت حاصل شود که یکی از اختلافات مذکوره در بند اول ماده قبل را به یک دیوان
حکمیت ارجاع نمایند موافقت نامه مخصوصی تنظیم و در آن موضوع اختلاف و حکمهائی که انتخاب شده و طریقه اجرای حکمیت را معین خواهد نمود.
هر گاه در موافقنامه مخصوصی مراتب به طور کافی تصریح نشده باشد مقررات معاهده لاهه مورخه ۱۸ اکتبر ۱۹۰۷ برای تصفیه مسالمت آمیز اختلافات بین المللی در مواد لازم اعمال خواهد شد و هر گاه موافقت نامه مزبور در خصوص قواعد راجعه باصل اختلاف که حکم‌ها باید رعایت نمایند ساکت باشد محکمه قواعد اساسی مصرحه در ماده ۳۸ اساسنامه دیوان داوری بین المللی را به موقع اجرا خواهد گذاشت.
ماده ۴
هر گا طرفین متعاهدین راجع به موافقتنامه مخصوص مقرره در ماده سابق موافقت حاصل ننمودند و یا اینکه نتوانستند حکم‌ها را تعیین نمایند هر یک از طرفین می‌توانند بعد از یک اخطار قبلی سه ماهه اختلاف را به موجب تقاضای مستقیم به دیوان دائمی داوری بین المللی ارجاع سازند.
ماده ۵
۱- در مورد اختلاف مذکوره در ماده ۲ بند اول طرفین می‌توانند قبل از هر اقدامی در پیشگاه دیوان دائمی داوری بین المللی یا قبل از مبادرت به هر گونه اقدام برای ارجاع امر به حکمیت برای تصفیه موضوع به ترتیب اصلاح ذات البین مقرره در این عهدنامه متوسل شوند.
۲- در صورت مبادرت باصلاح ذات البین و عدم موفقیت به آن هیچیک از طرفین نمی‌توانند قبل از انقضاء یکماه از تاریخ اختتام عملیات کمیسیون اصلاح ذات البین موضوع را به پیشگاه دیوان داوری بین المللی برده و یا تقاضای تشکیل دیوان حکمیت مقرره در ماده ۳ را بنمایند.
ماده ۶
هر گونه اختلافی که تصفیه آن به موجب مقررات این عهدنامه بوسیله تصمیم قضائی یا حکمیت مقدور نباشد بطریقه اصلاح ذات البین حل خواهد گردید.
ماده ۷
اختلافات مذکوره در ماده قبل به یک کمیسیون اصلاح ذات البین که بتوسط طرفین متعاهدین بطریقیکه ذیلا پیش بینی شده است تشکیل می‌شود مراجعه خواهد گردید.
ماده ۸
در صورت بروز اختلاف بین طرفین یک کمیسیون اصلاح ذات البین سه ماه بعد از تاریخ ابلاغ تقاضای یکی از طرفین برای انعقاد آن به طرف دیگر به جهت رسیدگی به اختلاف مزبور منعقد خواهد گردید کمیسیون اصلاح ذات البین بجز در مواردی که طرفین ذیعلاقه تصمیم دیگری اتخاذ نماید بطریق ذیل منعقد خواهد شد.
۱ – کمیسیون مرکب از پنج عضو خواهد بود هر یک از طرفین یک کمیسر که ممکن است از اتباع خود آن دولت باشد تعیین می‌نمایند و سه کمیسر دیگر باموافقت طرفین ز اتباع دول ثالث انتخاب خواهد شد.
کمیسرها رئیس کمیسیون را انتخاب خواهند نمود.
۲ – هر گاه محل یکی از کمیسرها در اثر فوت یا استعفا یا علت دیگری خالی شود در اسرع اوقات ممکنه طریقیکه برای انتصاب کمیسرها پیشبینی شده است کمیسر دیگر انتخاب خواهد شد.
ماده ۹
هر گاه انتصاب کمیسرهائی که باید از اتباع دول ثالث انتخاب شوند در مدت مقرره در ماده ۸ بعمل نیاید.
رئیس متصدی شورای جامعه ملل به تقاضای یکی از طرفین مبادرت به انتخاب کمیسر مزبور خواهد نمود.
ماده ۱۰
۱- کمیسیون اصلاح ذات البین در اثر تقاضائی که یکی از طرفین با موافقت طرف دیگر از رئیس آن نموده و یا در ورت عدم توافق تقاضای مزبوررا یکی از طرفین مستقلا از اونموده باشد رسیدگی به امر را عهده دار می‌شود.
۲- تقاضای مزبور پس از آنکه به طوراختصار موضوع اختلاف را شرح می‌دهد کمیسیون را دعوت خواهد نمود که به هر گونه اقدامی که برای تصفیه دوستانه موضوع صلاح میداند مبادرت نماید.
۳- در صورتیکه تقاضا از جانب یکی از صرفین صادر شده باشد باید به فوریت تقاضای مزبور را بطرف دیگر نیز اشعار دارد.
ماده ۱۱
۱- کمیسیون اصلاح ذت البین بجز در مواردیکه طرفین طور دیگر موافقت حاصل کنند در محلیکه رئیس آن معین نماید منعقد خواهد شد.
۲- کمیسیون می‌تواند در هر موقع از رئیس دارالانشاء جامعه ملل خواهش نماید که در اجرای ماموریت آن بوی مساعدت نماید.
ماده ۱۲
عملیات کمیسیون اصلاح ذات البین منتشر نخواهد شد مگر به موجب تصمیم کمیسیون و با رضایت طرفین متعاهدین
ماده ۱۳
۱- در صورتیکه طریقه دیگر مقرر نشده باشد کمیسیون اصلاح ذات البین طرز اجرای عملیات خود را راسا مرتب خواهد نمود و طرز عملیات مزبور باید طوری باشد که اظهارات هر یک از طرفین اصغاء شود.
۲- نمایندگی طرفین متعاهدین در کمیسیون اصلاح ذات البین به توسط مامورینی که اواسط بین آنها و کمیسیون خواهند بود بعمل خواهد آمد علاوه بر این طرفین می‌توانند به کمک و مساعدت مستشاران و متخصصین که برای این کار تعیین نموده‌اند متوسل شده واصغای اظهارات هر کسی راکه شهادت آن بنظرآنها مفید میاید تقاضا نماید.
۳- کمیسیون می‌تواند توضیحات شفاهی از مامورین و مستشاران و متخصصین طرفین و از کلیه اشخاص که با رضایت دول متبوعه آنها احضار آنها را مفید بداند تقاضا نماید.
ماده ۱۴
تصمیمات کمیسیون اصلاح ذات البین جز در مواردی که طرفین متعاهدین به طریق دیگر موافقت نمایند باکثریت آراء اتخاذ خواهد شد وکمیسیون نمی‌تواند راجع به اصل اختلاف اظهار نظر نماید مگر آنکه کلیه اعضاء آن حاضر باشند.
ماده ۱۵
طرفین متعهد می‌شوند که عملیات کمیسیون اصلاح ذات البین را تسهیل نموده و مخصوصا هر قدر بیشتر ممکن است اسناد و اطلاعات مفید را در دسترس آن بگذارند و برای آنکه کمیسیون بتواند در خاک طرفین و بر طبق قوانین آنها به احضار و اصغاء شهود یا متخصصین و یا معاینه محلی اقدام نماید هر گونه وشائلی که برای طرفین ممکن شود جهت کمیسیون فراهم نماید.
ماده ۱۶
در مدت عملیات کمیسیون هر یک از اعضاء آن که از اتباع دول ثالث بوده باشد فوق العاده که مبلغ آن با موافقت طرفین متعاهدین معین خواهد شد دریافت خواهند نمود و هر یک از طرفین نصف مبلغ مزبور را تادیه می‌نماید پرداخت کلیه مخارجی که برای اجرای عملیات کمیسیون مصرف خواهد شد بهمین طریق بین طرفین متعاهدین تقسیم خواهد گردید.
ماده ۱۷
۱ – وظیفه کمیسیون اصلاح ذات البین روشن ساختن مسائل متنازع فیه و جمع آوری کلیه اطلاعات مفیده برای اینکار بوسیله تحقیقات و یا وسائل دیگر و مجاهدت برای اصلاح طرفین خواهد بود.
پس از رسیدگی به امر کمیسیون می‌تواندبه طرفین متعاهدین مواد تصفیه که به نظر آن مناسب می‌آید ابلاغ و ضرب الاجلی برای اظهار نظر طرفین معین نماید.
۲- در خاتمه عملیات خود کمیسیون صورت مجلسی به مقتضای مورد تهیه خواهد نمود در صورت مجلس مزبور موافقت طرفین و در صورت لزوم شرایط تصفیه امر و یا عدم موافقت آنها قید خواهد شد.
۳- بجز در مواردیکه طرفین بطریق دیگری موفقت نمایند عملیات کمیسیون بایستی شش ماه بعد از روزی که تصفیه اختلاف به آن مراجعه شده است خاتمه پیدا نماید.
ماده ۱۸
هر گاه بعد از اختتام عملیات کمیسیون اصلاح ذات البین تا مدت یک ماه طرفین بوسیله دیگری جهت تصفیه مسالمت آمیز موافقت حاصل نکنند اختلاف مزبور مشمول مقررات ماده ۱۵ اساسنامه جامعه ملل خواهد گردید.
این ماده شامل موارد مذکوره در ماده پنج این عهدنامه نخواهد شد.
ماده ۱۹
طرفین متعهد می‌شوند که از هرگونه اقدامی که ممکن است بانتیجه اسباب مزاحمت اجرای تصمیم قضائی و حکمیت و ترتیب پیشنهادی کمیسیون اصلاح ذات البین یا شورای جامعه ملل را فراهم سازد خودداری نمایند و بطور کلی مبادرت به هر اقدامی که اختلافات موجوده را سخت ترساخته و یا آن را توسعه دهد ننمایند.
ماده ۲۰
۱ – مقررات این عهدنامه بین طرفین متعاهدین در صورتی هم که دولت ثالثی در اختلاف موجوده بین طرفین ذینفع باشد مجری و مرعی خواهد بود.
۲- طرفین می‌توانند با موافقت یکدیگر دولت ثالث فوق الذکر را دعوت نمایند که در اصلاح ذات البین یا حکمیت دخالت نماید.
ماده ۲۱
اختلاف راجع به تقسیر یا اعمال این عهدنامه هم چنین اختلافات راجع به تعریف اختلاف و یا مفهوم و توسعه مستثینات به دیوان دائمی داوری بین المللی ارجاع خواهد شد.
ماده ۲۲
هیچیک از مقررات این عهدنامه را نمی‌توان طوری توجیه نمود که لطمه به حقوق طرفین متعاهدین در استمداد از شورای جامعه ملل در حدود میثاق جامعه و یا این عهدنامه وارد سازد.
ماده ۲۳
۱- این عهدنامه به تصویب خواهد رسید و اسناد مصدق آن هرچه زودتر در بغداد مبادله خواهد شد.
۲- این عهدنامه بفوریت بعد از مبادله اسناد مصدق مجری خواهد گردید.
۳ – این عهدنامه در جامعه ملل بتوسط رئیس دارالانشاء ثبت و از مشارالیه تقاضا خواهد شد که این موضوع را به اطلاع کلیه ممالک عضو جامعه ملل و ممالک دیگر برساند.
ماده ۲۴
۱ – این عهدنامه برای مدت پنج شال از تاریخ اجرای آن منعقد می‌شود.
۲ – هر گاه لااقل ششماه قبل از انقضاء مدت مزبور فسخ آن اعلام نگردید برای مدت پنج سال دیگر نیز به قوت خود باقی خواهد ماند وقس علیهذا.
۳ – در صورتی هم که یکی از طرفین متعاهدین به اعلام فسخ این عهدنامه مبادرت نماید هر گونه مراسمی که برای تسویه اختلاف در موقع انقضاء این عهدنامه شروع شده باشد تا اختتام طبیعی خود ادامه خواهد نمود.
در طهران در دو نسخه به زبان فرانسه نوشته شد.
به تاریخ ۲۲ ژویه۱۹۳۷
صورت مجلس امضاء
در موقع انعقاد عهدنامه تسویه مسالمت آمیز اختلافات بین کشور شاهنشاهی ایران و کشور پادشاهی عراق نمایندگان مختار طرفین موافقت نمودند که همان متن عهدنامه مذکور را که در تاریخ ۲۲ ژویه ۱۹۳۷ پاراف شده است امضاء نمایند.
طهران ۲۴ ژویه ۱۹۳۷
امضاء –سمیعی وزیر امور خارجه
امضاء- وزیر امور خارجه عراق
عهدنامه تسویه مسالمت آمیز اختلافات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق بشرح بالا در جلسه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶ تصویب شده است.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
قانون
تصویب عهدنامه مودت و حکمیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی مجارستان
ماده واحده – مجلس شورای ملی عهدنامه مودت و حکمیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی مجارستان را که مشتمل بر پنج ماده و یک پرتکل اختتامیه است و در تاریخ ۱۸ دسامبر ۱۹۳۷ مطابق ۲۷ آذر ماه ۱۳۱۶ در طهران به امضاء رسیده تصویب می‌نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن عهدنامه و پرتکل ضمیمه است در جلسه بیست و پنجم اسفند ماه یکهزار وسیصد و شانزده بتصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
عهدنامه مودت و حکمیت
بین
دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی مجارستان
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
و
والا حضرت نائب السلطنه مجارستان
نظر به اینکه مایلند روابط مودت قدیمی را بین دو کشور تحکیم نمایند تصمیم به انعقاد عهدنامه مودت و حکمیت نموده و برای این مقصود اختیار دادن خود را به قرار ذیل تعیین نمودند:
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
جناب آقای عنایت الله سمیعی وزیر امور خارجه ایران
والا حضرت نائب السلطنه مجارستان
جناب آقای ذلتان دومابیاچی دومارکوس و باتیزفالوا نماینده فوق العاده و وزیر مختار دولت پادشاهی مجارستان مشارالیهما بعد از مبادله اختیارنامهای خود که در کمال صحت و اعتبار بود در مقررات ذیل موافقت حاصل نمودند.
ماده ۱ – بین دولت ایران و مجارستان و اتباع آنها صلح خلل ناپذیر و دوستی صمیمانه و دائم برقرار خواهد بود.
ماده ۲ – دولت متعاهدتین موافقت دارند که روابط سیاسی و قونسولی خود را بر طبق اصول عمومی بین المللی ادامه دهند و نیز موافقت دارند که نمایندگان سیاسی و قونسولی هر یک از طرفین متعاهدین در خاک طرف متعاهد دیگر بشرط معامله متقابله از معامله که به موجب حقوق عمومی بین المللی مقرر و بهیچوجه مادون رفتار معموله نسبت به نمایندگان سیاسی و قونسولی دولت کاملت الوداد نخواهد بود بهره مند شوند.
ماده ۳- دولت متعاهدتین موافقت دارند روابط قونسولی و تجارتی و گمرکی و بحر پیمائی بین دو کشور و نیز شرایط اقامت و توقف اتباع خود را در خاک یکدیگر به موجب قراردادهائی بر طبق اصول و معمول حقوق بین المللی و بر روی اساس مساوات و معامله متقابله کامل تنظیم نمایند.
ماده ۴- دولت متعاهدتین موافقت دارند کلیه اختلافاتی را که بین آنها در موضوع اجراء یا تفسیر مقررات کلیه عهود و قراردادهائیکه منعقد شده یا در آتیه منعقد گردد و منجمله راجع به همین عهدنامه به ظهور می‌رسد و بطریق دوستانه از مجرای عادی سیاسی در مدت متناسبی تسویه نشود به حکمیت رجوع نمایند این ترتیب در صورت لزوم برای تشخیص اینکه آیا اختلاف مربوطه به تفسیر یا راجع به اجرای عهود و قراردادهای نام برده می‌باشد نیز عمل خواهد گردید حکم محکمه حکمیت الزام آور است برای هر قضیه متنازع فیها محکمه حکمیت بنا به تقاضای یکی از دولتین متعاهدتین و به ترتیب ذیل تشکیل خواهد یافت. هر یک از دولتین متعاهدتین در ظرف سه ماه از تاریخ تسلیم تقاضانامه حکم خود را که ممکن است از اتباع کشور ثالثی هم انتخاب گردد تعیین خواهد نمود.
چنانچه دولتین در ظرف مدت سه ماه از تاریخ تسلیم تقاضانامه راجع به مدتی که در ظرف آن حکمین می‌بایستی حکم خود را صادر کنند موافقت حاصل ننمایند و یا نتوانند بتسویه اختلاف در ظرف مدتی که برای آنها معین گردیده نایل شوند دولتین یک نفر از اتباع دولت ثالثی را به عنوان حکم ثالث انتخاب خواهند نمود.
چنانچه دولتین در ظرف مدت دو ماه از تاریخ تقاضای تعیین حکم ثالث راجع به انتخاب او موافقت حاصل نمایند دولتین نام برده مشترکا یا در صورتیکه در ظرف مدت دو ماه بعد از آن هم تقاضای مشترکی از طرف آنها بعمل نیاید هر یک از آنها که زودتر اقدام کند از رئیس دیوان دائمی داوری بین المللی لاهه تقاضا خواهد نمود حکم ثالث را از بین اتباع دولت ثالثی انتخاب نماید. با موافقت طرفین ممکن است صورتی از ممالک ثالثی که رئیس دیوان دائمی داوری بین المللی باید حکم ثالث را منحصرا از آنها انتخاب نماید به مشارالیه تسلیم گردد.
طرفین می‌توانند راجع به شخص حکم ثالث قبلا برای مدت معینی قراری بین خود بدهند طرز عملی که حکمین باید اتخاذ نمایند اگر بوسیله قرار مخصوصی بین دولتین معین نشده و در مدتی که از موقع تعیین حکم‌ها تجاوز نکند منعقد نشده باشد بوسیله خود حکمین تعیین خواهد گردید.
هر گاه تعیین یک نفر حکم ثالث لازم گردید و بین دولتین متعاهدتین راجع به طرز عملی که بعد از تعیین حکم مزبور باید تعقیب شود قراری داده نشده باشد حکم ثالث با دو حکم اولی تشکیل محکمه حکمیت داده و طرز عمل خودشان را معین نموده اختلاف را تسویه خواهند کرد کلیه تصمیمات محکمه باکثریت آراء اتخاذ خواهد گردید.
ماده ۵ – این عهدنامه به تصویب رسیده و مبادله نسخ مصوبه آن در اسرع اوقات ممکنه بعمل خواهد آمد عهدنامه مزبور بعد از مبادله نسخ مصوبه به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
بنابراین نمایندگان مختار طرفین این عهدنامه را امضاء و به مهر خود رسانده‌اند.
در دو نسخه در طعران نوشته شد ۱۸ دسامبر ۱۹۳۷
پرتکل اختتامیه
در موقع امضای عهدنامه مودت و حکمیت منعقده امروز بین ایران و مجارستان اختیارداران امضاء کننده اظهارذیل را که جزء لایتجزای عهدنامه می‌باشد نمودند.
دولتین متعاهدتین این حق را برای خود محفوظ می‌دارند که مقررات ماده ۴ عهدنامه مودت و حکمیت را ده سال بعد از تاریخ مبادله نسخ مصوبه آن مورد تجدید نظر قرار بدهند.
عهدنامه مودت و حکمیت بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی مجارستان بشرح بالا در جلسه ۲۵ اسفند ماه ۱۳۱۶ تصویب شده است.
قانون
بودجه یکساله یکهزار و سیصد و هفده مجلس شورای ملی
ماده اول- برای مقرری وهزینه دوازده ماهه سال هزار و سیصد و هفده مجلس شورای ملی
مبلغ هفت میلیون و پانصد و هفتاد و هفت هزار و ششصد و چهل ریال (۷۵۷۷۶۴۰ ریال) موافق فقره ۱ تا ۴ پیوست اعتبار بکارپردازی مجلس داده می‌شود.
ماده دوم – برای حقوق و هزینه دوازده ماهه چاپخانه مجلس مبلغ دو میلیون و دویست و هشتاد و دو هزار و سیصد و شصت ریال (۲۲۸۲۳۶۰ ریال) موافق فقره ۱ و ۲ پیوست اعتبار بکارپردازی مجلس داده می‌شود.
ماده سوم – مجلس شورای ملی بکارپردازی مجلس اجازه می‌دهد درآمد چاپخانه مجلس و باغ بهارستان را جزو جمع محاسبات مجلس محسوب دارد.
این قانون که مشتمل بر سه ماده و صورت ضمیمه است در جلسه بیست و پنجم اسفند ماه یکهزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری
صورت جزء قانون بودجه سال ۱۳۱۷ مجلس شورای ملی از آغاز فروردین تا آخر اسفند
گزارش نفرات پایه مبلغ سالیانه مبلغ کل ملاحظات
ریال ریال
تفصیل ماده اول
فقره ۱
مقرری آقایان نمایندگان و تفاوت مقرری ریاست مجلس ۱۲۴ ۴۸۶۰۰۰۰ ۴۸۶۰۰۰۰
فقره ۲
قانون گذاری
معاون اداری ریاست مجلس ۱ ۹ ۳۷۴۴۰
منشی و مترجم ۱ ۷ ۱۹۶۸۰
دبیرخانه
رئیس ۱ ۸ ۲۵۴۴۰
معاون فعلی (پایه قضائی) ۱ ۷ ۲۲۴۴۰
عضو ۴ ۶ ۶۴۳۲۰
عضو ۲ ۵ ۲۳۸۸۰
بایگانی جاری و راکد
رئیس ۱ ۸ ۲۵۴۴۰
معاون ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
مدیر بایگانی راکد ۱ ۶ ۱۴۸۸۰
عضو ۲ ۵ ۲۵۶۸۰
عضو ۱ ۴ ۸۱۶۰
تندنویسی وتحریرصورت مجلس
رئیس ۱ ۸ ۲۹۶۴۰
معاون ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
عضو ۳ ۶ ۴۴۶۴۰
عضو ۶ ۵ ۷۱۶۴۰
عضو ۲ ۴ ۱۶۳۲۰
عضو ۱ ۱۳۲۰۰
قوانین و مطبوعات
رئیس ۱ ۸ ۲۵۴۴۰
۵۰۲۸۰۰ ۴۸۶۰۰۰۰
دوره یازدهم قانون گذاری
گزارش نفرات پایه مبلغ سالیانه مبلغ کل ملاحظات
ریال ریال
۵۰۲۸۰۰ ۴۸۶۰۰۰۰
معاون ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
عضو ۳ ۶ ۴۷۰۴۰
عضو ۲ ۴ ۱۶۳۲۰
عضو ۱ ۳ ۶۲۴۰
دائره کمیسیونها
مدیر ۱ ۷ ۱۹۶۸۰
معاون ۱ ۶ ۱۴۸۸۰
دائره ارسال مراسلات
مدیر ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
معاون ۱ ۴ ۸۱۶۰
اعتبار خصوصی ۶۰۰۰ ۶۵۵۶۸۰
فقره ۳
کارپردازی
معاون اداری ۱ ۹ ۳۷۴۴۰
منشی ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
اداره حسابداری کل
رئیس ۱ ۹ ۳۷۴۴۰
معاون ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
منشی ۱ ۵ ۱۲۸۴۰
حسابدار ۴ ۴ ۳۵۲۸۰
دائره صندوق
مدیر ۱ ۷ ۱۹۶۸۰
معاون و حسابدار ۱ ۴ ۸۱۶۰
کتابخانه
رئیس ۱ ۸ ۲۹۶۴۰
معاون ۱ ۴ ۸۱۶۰
۲۲۳۲۰۰ ۵۵۱۵۶۸۰
دوره یازدهم قانون گذاری
گزارش نفرات پایه مبلغ سالیانه مبلغ کل ملاحظات
ریال ریال
۲۲۳۲۰۰ ۵۵۱۵۶۸۰
عضو ۳ ۴ ۲۴۴۸۰
عضو ۱ ۱ ۳۸۴۰
دائره کارگزینی
مدیر ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
عضو ۱ ۴ ۸۱۶۰
عضو ۱ ۳ ۶۲۴۰
دائره ملزومات
مدیر ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
معاون ۱ ۴ ۹۴۸۰
عضو ۱ ۱ ۴۴۴۰
دائره مجله مذکرات مجلس و توزیع لوایح
مدیر ۱ ۷ ۱۹۶۸۰
معاون و عضو ۲ ۶ ۳۲۱۶۰
عضو ۱ ۵ ۱۲۸۴۰
عضو ۲ ۴ ۱۷۶۴۰
بازرسی
رئیس ۱ ۸ ۲۵۴۴۰
عضو ۱ ۴ ۸۱۶۰
عضو ۲ ۱ ۸۲۸۰
خدمت گذاران جزء
ناظر ۱ ۸۱۶۰
دربان باشی ۱ ۶۷۲۰
دربان ۴ ۱۹۲۰۰
مسئول امور برقی و مکانیکی ۱ ۶۴۸۰
کمک مکانیک ۱ ۴۵۶۰
تلفونچی ۲ ۱۱۰۴۰
۴۹۴۷۶۰۰ ۵۵۱۵۶۸۰
دوره یازدهم قانون گذاری
گزارش نفرات پایه مبلغ سالیانه مبلغ کل ملاحظات
ریال ریال
۴۹۴۷۶۰ ۵۵۱۵۶۸۰
پیشخدمت باشی ۱ ۸۱۶۰
پیشخدمت ۲۴ ۱۰۷۴۶۰
سرایدار باشی ۱ ۸۱۶۰
سرایدار ۲۰ ۶۶۳۶۰
فوق العاده نگهبانی شبانه سرایدارها ۴۸۰۰
آبدار و سقا ۶ ۲۳۸۸۰
فراش باشی ۱ ۸۱۶۰
فراش و موزع ۱۳ ۴۰۳۲۰
باغبان باشی ۱ ۶۰۰۰
گل کار و باغبان ۱۳ ۳۸۸۸۰ سه نفرگل کارجدید فوق العاده مامورین نگهبانی پست و تلگراف و نامه رسان ۳ ۶۲۴۰
فوق العاده و مدد معاش ۲۰۰۰
شوفر اتومیبل ۱ ۸۷۰۰
شهریه ورثه نعمت الله و عبدالله و تفاوت حقوق بازنشستگان ووظیفه وراث خدمت گزاران جزء ۲۵۰۰۰ ۸۶۶۸۸۰
فقره ۴
هزینه
روشنائی ۱۰۰۰۰
آبدار خانه ۳۶۰۰۰
تنظیف ۸۰۰۰
ملزومات دفتری ۲۰۰۰۰
چاپ لوایح ۱۵۰۰۰
مجله صورت مذاکرات مجلس ۱۷۰۰۰
اعتبار کتابخانه برای خرید کتب و
آبونه جراید و مجلات ۱۵۰۰۰۰
پست و تلگراف و تلفن ۱۲۰۰۰
فوق العاده پاسبان مجلس
ملبوس خدمت گزاران جزء سالی
نفری دودست۱۸۸ دست ۹۴ ۳۰۰۰۰
۳۲۰۰۰۰ ۶۳۸۲۵۶۰
دوره یازدهم قانون گذاری
گزارش نفرات پایه مبلغ سالیانه مبلغ کل ملاحظات
ریال ریال
۳۲۰۰۰۰ ۶۳۸۲۵۶۰
سوخت زمستانی ۳۰۰۰۰
هزینه جشن‌ها ۵۵۰۰۰
هزینه باغ بهارستان ۱۳۰۰۰
اعتبار هزینه پیش بینی نشده ۴۸۵۸۰
ساختمان و تعمیرات ابنیه ۵۰۰۰۰۰ قرضه بنائی سال ۱۳۱۶ مجلس ازین محل پرداخت ومحسوب می‌شود
اثاثیه و خرید قالی ۱۰۰۰۰۰
حق بیمه ۲۰۰۰۰
سهمیه سالانه اتحاد بین المجالس ۸۵۰۰ یکهزارو پانصدوجهل وپنج فرانک سویس وزارت مالیه ارز خواهد داد و بهای آنرا دریافت خواهند داشت
عیدی نوروز خدمت گزاران مجلس ۱۰۰۰۰۰ ۱۱۹۵۰۸۰
جمع کل ماده اول بودجه مجلس ۷۵۷۷۶۴۰
تفصیل ماده دوم
چاپخانه مجلس
فقره ۱
مدیر ۱ ۷ ۱۹۶۸۰
معاون ۱ ۵ ۱۱۰۴۰
رئیس بازرسی ۱ ۵ ۱۲۸۴۰
معاون بازرسی ۱ ۴ ۸۱۶۰
عضو بازرسی ۱ ۱ ۳۸۴۰
مسئول حسابداری ۱ ۶ ۱۴۸۸۰
معاون حسابداری ۱ ۴ ۸۱۶۰
حسابدار ۲ ۲ ۱۰۰۸۰
حسابدار ۱ ۱ ۴۴۴۰
مسئول ملزومات و صندوق ۱ ۵ ۱۲۸۴۰
منشی ودفتر نویس ۱ ۳ ۶۲۴۰
بایگان ۱ ۱ ۴۴۴۰
۱۱۶۶۴۰ ۷۵۷۷۶۴۰
دوره یازدهم قانون گذاری
گزارش نفرات پایه مبلغ سالیانه مبلغ کل ملاحظات
ریال ریال
۱۱۶۶۴۰ ۷۵۷۷۶۴۰
مصحح ۱ ۲ ۵۰۴۰
مدبر گراورسازی ۱ ۶ ۱۷۲۸۰
معاون ۱ ۵ ۱۲۸۴۰
نقاش ورتوشه گر ۱ ۴ ۸۱۶۰
نقاش ورتوشه گر ۱ ۱ ۳۸۴۰
ناظر ۱ ۱ ۴۴۴۰
مترجم و ماشین نویس (کنتراتی) ۲ ۱۷۴۰۰
خدمت گزاران جزء
تحصیلدار ۱ ۶۰۰۰
کمک انبار و کاغذ شمار ۲ ۷۸۰۰
پیشخدمت و آبدار و فراش ۱۰ ۲۶۰۴۰
قسمت فنی
گراورساز ۹ ۳۰۰۰۰
مسئول اشتروتیپی و گالوانوپلاستیک ۱ ۵۴۰۰
معاون ۱ ۳۶۰۰
عضو ۵ ۱۲۶۰۰
مسئول ماشینخانه ۱ ۹۳۶۰
معاون ۱ ۶۰۰۰
عضو ۲۹ ۹۲۴۰۰
مسئول افست ۱ ۱۵۰۰۰
معاون ۱ ۶۰۰۰
عضو ۶ ۱۸۲۴۰
مسئول موتورخانه و الکتریک ۱ ۱۱۴۰۰
عضو ۳ ۸۶۴۰
مسئول حروفچینی ۱ ۸۱۶۰
حوف چین ۱۶ ۴۸۷۲۰
۵۰۱۰۰۰ ۷۵۷۷۰۴۶
دوره یازدهم قانون گذاری
گزارش نفرات پایه مبلغ سالیانه مبلغ کل ملاحظات
ریال ریال
۵۰۱۰۰۰ ۷۵۷۷۶۴۰
مسئول فرم بندی ۱ ۶۰۰۰
عضو ۱۴ ۴۱۱۶۰
مسئول صحافی ۱ ۷۴۴۰
معاون ۱ ۴۸۰۰
عضو ۲۱ ۵۶۴۰۰
مسئول صحافی اوراق بهادار ۲ ۸۵۲۰
عضو ۳۵ ۸۱۹۶۰
مسئول حروف ریزی و تیپوگراف ۱ ۴۹۲۰
عضو ۵ ۱۲۸۴۰
اعتبار اضافه کاری و فوق العاده ۸۵۱۶۰
متخصص فنی (کنتراتی) ۱ ۵۴۰۰۰
متخصص ماشینخانه و تیزاب کاری فتورتوگراور ۲ ۹۸۰۰۰
اعتبار برای کارگران فنی جهت ماشینهای جدید
که به قدر لزومو احتیاج استخدام خواهند شد ۸۵۰۰۰ ۱۰۴۷۲۰۰
فقره ۲ (هزینه)
اعتبار خرید ماشین آلات و لوازم مربوطه ۸۰۰۰۰۰
اعتبار تکمیل اثاثیه و تعمیرات لازمه ۵۰۰۰۰
هزینه چاپخانه از مرکب و روغن و ژلاتین و نفت و دواجات و غیره ۳۰۰۰۰۰
سوخت زمستانی ۲۲۰۰۰
اعتبار فوق العاده ۲۰۰۰۰
ملبوس خدمت گزاران جزء سالی نفری دودست ۱۳ ۴۱۶۰
عیدی نوروز خدمت گزاران چاپخانه ۳۹۰۰۰ ۱۲۳۵۱۶۰
جمع ماده ۲ بودجه چاپخانه ۲۲۸۲۳۶۰
چمع کل ماده اول و دوم ۹۸۶۰۰۰۰
صورت بالا ضمیمه قانون بودجه یکساله یکهزار و سیصد و هفده مجلس شورای ملی بوده وصحیح است.
رئیس مجلس شورای ملی – حسن اسفندیاری