قانون راجع به موافقتنامه مربوط به انتقال راه‌آهن میرجاوه – زاهدان
| برنامه‌های عمرانی کشور | تصمیم‌های مجلس | مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم |
قانون راجع به موافقتنامه مربوط به انتقال راه‌آهن میرجاوه – زاهدان - مصوب ۱۱ آذر ۱۳۳۸ مجلس شورای ملی و۱۵ دی ۱۳۳۸ مجلس سنا
ماده واحده - موافقتنامه مربوط به انتقال راه‌آهن میرجاوه - زاهدان از طرف دولت پاکستان به دولت ایران که در تاریخ ۱۳۳۸٫۱۱٫۲۷ به وسیله‌نمایندگان دو دولت در کراچی امضاء و مورد تأیید هیأت دولت نیز قرار گرفته‌است تصویب می‌گردد.
قانون فوق که مشتمل بر ماده واحده و موافقتنامه ضمیمه‌است در جلسه روز پنجشنبه یازدهم آذر ماه یک هزار و سیصد و سی و هشت شمسی به‌تصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رییس مجلس شورای ملی - عماد تربتی
قانون بالا در جلسه ۱۳۳۸٫۱۰٫۱۵ به تصویب مجلس سنا رسیده‌است.
موافقتنامه مربوط به انتقال راه‌آهن میرجاوه - زاهدان
موافقتنامه مورخ ۱۶ فوریه ۱۹۵۹ بین دولت شاهنشاهی ایران به نمایندگی راه آهن دولتی ایران (که بعد از این راه‌آهن دولتی ایران نامیده می‌شود) از یک‌طرف و
دولت پاکستان به نمایندگی قسمت راه‌آهن وزارت راه (که بعد از این راه‌آهن پاکستان نامیده می‌شود) از طرف دیگر.
به موجب این موافقتنامه قرار شده‌است قسمتی از راه‌آهن شمال غربی پاکستان که در خاک ایران واقع شده‌است از مرز بین ایران و پاکستان تا زاهدان به‌راه‌آهن دولتی ایران منتقل شود.
و نیز موافقت شده‌است در حوزه مزبور طرز کار و عبور و مرور قطارها طبق شرایط و مندرجات مشروحه زیر به وسیله راه‌آهن شمال غربی پاکستان‌مورد عمل قرار گیرد.
لذا موافقتنامه حاضر بین طرفین منعقد و به شرح زیر اعلام می‌گردد:
۱ - در این موافقتنامه
۱ - ۲ - عبارت (راه‌آهن شمالغرب) به معنای راه‌آهنی خواهد بود که از طرف دولت پاکستان به توسط مدیر کل راه‌آهن شمال غرب (لاهور) اداره‌می‌شود.
۱ - ۲ - عبارت (راه آهن دولتی ایران) به معنای راه‌آهنی خواهد بود که از طرف دولت شاهنشاهی ایران به توسط مدیر کل راه‌آهن دولتی ایران اداره‌می‌شود.
۱ - ۳ - (مرز) به معنای محلی خواهد بود که خط آهن با مرز ایران و پاکستان تلاقی می‌نماید.
۱ - ۴ - (حوزه) به معنای قطعه خطی خواهد بود که از مرز تا زاهدان امتداد دارد.
۱ - ۵ - (پیوست) و (ضمیمه) به اسناد و اوراقی اطلاق می‌شود که ضمیمه این موافقتنامه می‌باشند.
۱ - ۶ - (عبور قطار) به معنای حقی است که راه‌آهن شمال غرب برای عبور دادن قطارها با لوکوموتیوها و کارکنان و نگهبانان قطار در قطعه راه‌آهن ایران‌دارا می‌باشد و همچنین به معنای حقی است که راه‌آهن شمال غرب برای استفاده از کلیه ایستگاه‌ها و سکوها و خطوط فرعی و چلیپاها و سینی‌های‌دوار و خطوط مثلث و برج آب و دپوهای لوکوموتیو و سایر تسهیلات مربوط به قطعه‌ای که حق حرکت در آن داده شده‌است.
۱ - ۷ - (قطار) به معنای لوکوموتیو با واگن و یا بدون واگن می‌باشد.
۱ - ۸ - ۱ - (واگنهای مسافری) به معنای کلیه واگنهای مسافری خواهد بود که واگن رستوران و واگن پست و واگنهای یخچال و واگنهای آزمایش‌کشش جزء آن می‌باشد (بدون توجه به محتویات و اعم از این که به قطارهای مسافری یا باری وصل شده باشد).
۱ - ۸ - ۲ - واگنهای باری که برای حمل مسافر در نظر گرفته شده‌است به طریقی که مقرر شده‌است علامت‌گذاری گردیده و فقط برای حمل به قطارمسافری مورد استفاده قرار خواهد گرفت. این قبیل واگنها به منظور تبادل نظر مانند واگنهای مسافری تلقی می‌گردد ولی هزینه‌های مربوط به عیوب وخرابی این واگنها بر طبق نرخهای معینه جهت واگنهای باری به حساب گذارده خواهد شد.
۱ - ۹ - (واگنهای باری) به معنای کلیه واگنهای باری یعنی کلیه وسایط ناقله به استثنای واگنهای مسافری می‌باشد بدون توجه به محتویات و اعم از این‌که به قطار مسافری یا باری وصل شده باشد.
۱ - ۱۰ - (سالن مسافری) فقط به معنای واگنهای مسافری خواهد بود.
۱ - ۱۱ - (واگن) فقط به معنای واگنهای باری خواهد بود.
۱ - ۱۲ - یک (واحد) واگن مسافری عبارت خواهد بود از یک واگن مسافری چهارچرخی (دومحوره) و سایر وسایل به شرح زیر محاسبه خواهد شد.
۱ - ۱۲ - ۱ - سالن مسافری که دارای شش چرخ باشد (سه محوره) یک واحد محسوب می‌شود.
۱ - ۱۲ - ۲ - یک سالن مسافری بوژی‌دار برابر با دو واحد خواهد بود.
۱ - ۱۳ - یک (واحد) واگن باری واگنی می‌باشد که دارای چهار چرخ است و سایر واگنهای باری به شرح زیر است:
۱ - ۱۳ - ۱ - یک واگن شش‌چرخه (سه محوره) برابر با یک واحد می‌باشد.
۱ - ۱۳ - ۲ - یک واگن بوژی‌دار برابر با دو واحد می‌باشد.
۱ - ۱۳ - ۳ - واگنی که دارای ۱۲ چرخ باشد برابر با سه واحد است.
۱ - ۱۴ - یک (روز) عبارت است از ۲۴ ساعت از نیمه شب تا نیمه شب (در همه موارد وقت استاندارد پاکستان مبنای حساب خواهد بود).
۲ - این موافقتنامه ظرف سه ماه بعد از تصویب از طرف هیأت دولتین معتبر و قابل اجرا بوده و ظرف شش ماه از تاریخ مذکور با تسلیم اخطار قبلی‌کتبی یک طرف به طرف دیگر قابل فسخ خواهد بود هر یک از طرفین که مایل باشند تجدید نظری در موافقتنامه حاضر یا در قسمتی از آن به عمل آورندمراتب را با اخطار قبلی سه‌ماهه به انضمام پیش‌نویس تجدید نظری که پیشنهاد می‌نمایند به طرف دیگر اعلام خواهند نمود.
۳ - واگذاری کنترل حوزه خط با کلیه دارایی غیر منقول که شامل دائمی و علائم و پلها و ابنیه و خطوط تلگراف و وسایل و لوازم و تأسیسات آب وتلمبه می‌باشد به راه‌آهن دولتی ایران به عمل می‌آید و راه‌آهن مزبور مسئول نگاهداری اموال غیر منقول مذکور برای تأمین بهره‌برداری و تردد قطارها برطبق استانداردهای راه‌آهن شمال غرب خواهد بود.
کلیه مصالح لازم جهت نگاهداری خط از قبیل سوزن و گذرگاه و ریل و تراورس و بوشکار از طرف راه‌آهن شمال غرب در مقابل دریافت بهای آن تحویل‌خواهد شد.
۴ - کلیه وسایط ناقله لازم برای سرویس قطارها در این حوزه از طرف راه‌آهن شمال غرب تهیه و تأمین خواهد گردید.
۵ - پس از انجام عمل انتقال راه‌آهن شامل غرب پاکستان در این حوزه بر اساس این موافقتنامه و مقررات مندرج در پیوستهای شماره یک و دو آن عمل‌خواهد نمود.
۶ - هیچ گونه تغییری در خط و پلها و تأسیسات ثابت و علائم که مخالف با جدول اندازه‌های استاندارد مربوط به راه‌آهن عریض باشد در این حوزه داده‌نخواهد شد.
۷ - -در هر شش ماه یک بار متفقاً از طرف مأمورین راه‌آهن ایران و راه آهن شمال غرب پاکستان از خط و پلها و علائم حوزه از نظر سلامت عبور ومرور قطارها بازرسی به عمل خواهد آمد.
۸ - طرز بهره‌برداری فعلی در این حوزه ادامه داشته و کارکنان قطارها در حوزه گمارده می‌شوند باید با مقررات آن کاملاً آشنا باشند.
۹ - برای مبادلات وسایل نقلیه میرجاوه مرکز عمل خواهد بود و حدود صورتمجلس‌ها و فرمها متفقاً به عمل خواهد آمد بنابراین راه‌آهن شمال غرب‌موظف خواهد بود مأمورین بازرسی قطار به تعداد کافی جهت تنظیم صورتمجلس‌های مزبور به کار بگمارد. در صورتی که راه آهن دولتی ایران نتواندخط و وسایل تعمیر آماده نماید راه آهن شمال غرب تعمیرات لازم را انجام و مصالح و دستمزد کارکنان را به نسبت تعداد واگنهایی که برای راه آهن‌شمال غرب و راه آهن دولتی ایران تعمیر شده‌است محسوب خواهد نمود.
۹ - ۲ - تهیه صورتمجلس‌ها و فرمها برای تعیین عیوب و خرابیها متفقاً از طرف نماینده راه آهن شمال غرب و نماینده راه آهن دولتی ایران مقیم‌میرجاوه در موقع ورود قطار از پاکستان به میرجاوه و قبل از حرکت قطار از میرجاوه به پاکستان به عمل خواهد آمد و استانداردهای مربوط به بازدیدآلات ناقله در میرجاوه مطابقت خواهد داشت با مقررات راه آهن شمال غرب که در ضمیمه شماره ۲ تعیین گردیده‌است.
۱۰ - ۱ - راه آهن دولتی ایران پرداختهایی از بابت اقلام زیر در وجه راه آهن شمال غرب خواهد نمود:
۱۰ - ۱ - ۱ - هزینه‌های عبور قطار - این هزینه‌ها به نرخ مخصوص امتیازی ۶ روپیه برای هر مایل قطار پرداخت می‌شود معذالک نرخ امتیازی مزبورهر پنج سال یک بار قابل تجدید نظر خواهد بود.
۱۰ - ۱ - ۲ - هزینه حق توقف - این هزینه در مورد واگنهای مسافری از قرار ساعتی چهار آنه برای هر واحد و در مورد واگنهای باری از قرار روزی ۲٫۸روپیه خواهد شد.
در محاسبه حق توقف واگنهای مسافری مدتهای کمتر از نیم ساعت به حساب نیامده و مدتهای بیش از نیم ساعت یک ساعت تمام محسوب خواهدشد. همچنین در محاسبه کرایه واگنهای باری مدتهای کمتر از ۱۲ ساعت به حساب نیامده و مدتهای بیش از ۱۲ ساعت یک روز تمام حساب می‌شود.
هزینه‌های مزبور هنگامی اخذ می‌شود که واگنها مدتی بیش از ۹۶ ساعت در مورد واگنهای مسافری و مدتی بیش از ۴ روز در مورد واگنهای باری درراه‌آهن ایران معطل شود مشروط بر این که چنان چه بلافاصله پس از انقضای مدتهای مزبور قطاری در میرجاوه نباشد هیچ گونه هزینه‌ای تا موقع تحویل‌گرفتن قطار بعدی اخذ نگردد به علاوه از بابت واگنهای مسافری یا باری که به علت خرابی یا حادثه ناشی از عمل راه‌آهن شمال غرب و یا به علت فقدان‌محل و ظرفیت در قطار معطل شده باشند هزینه کرایه اخذ نخواهد شد.
از بابت مخزنهای آب نیز که برای مأمورین طول حوزه آب می‌رسانند هزینه توقف اخذ نخواهد شد.
۱۰ - ۱ - ۳ - هزینه مانور - این هزینه از قرار ۱۲ روپیه برای هر ساعت یا کسر ساعت برای هر لوکوموتیو مانور اخذ خواهد شد.
۱۰ - ۱ - ۴ - هزینه نواقص و تعمیر - این هزینه‌ها از بابت نواقص و عیوب و خرابیهای وارده به آلات ناقله و تعمیرات عملیات انجام شده و تسهیلاتی‌که طبق مقررات ضمیمه شماره ۲ از طرف راه آهن شمال غرب انجام می‌شود اخذ خواهد شد.
۱۰ - ۱ - ۵ - هزینه قطار امدادی (قطار نجات) - هزینه قطار امدادی از قرار ۶ روپیه برای هر مایل (رفت و برگشت) از ایستگاه‌هایی که قطار امدادی ازآن آورده و به طرف ایستگاه مزبور به اضافه هزینه جرثقیل از قرار ۶۰ روپیه برای سه ساعت اولیاء کسر سه ساعت و ۶ روپیه برای هر ساعت یا کسرساعت بعد از آن به طوری که حداکثر آن ۹۰ روپیه در روز خواهد بود.
۱۰ - ۲ - طرفین موافقتنامه هر گونه خسارات ناشی از فقدان یا خرابی یا فاسد شدن محمولات و یا خسارات جانی مسافرین و کارکنان را طبق مقررات‌قانون هر کشور پرداخت خواهند نمود.
۱۱ - کلیه پرداختهای موضوع این موافقتنامه در ظرف سه ماه از تاریخ دریافت ادعا به راه‌آهن مربوطه به عمل خواهد آمد مگر این که در ظرف مدت سه‌ماه نسبت به ادعای واصله اعتراض شود در این صورت عمل پرداخت ظرف مدت سه ماه پس از رسیدگی و قبول اعتراض انجام خواهد شد.
۱۲ - ۱ - کلیه حمل و نقل بین ایران و پاکستان و بین پاکستان و ایران به استثنای مسافرین و توشه بر اساس (تحویل در قبال پرداخت) ثبت خواهد شد. نرخها از طرف هر راه‌آهن در کشور خود تا مرز تعیین و عمل خواهد شد.
۱۲ - ۲ - برای مسافرینی که از زاهدان به میرجاوه حرکت می‌کنند و همچنین توشه مربوط به آنها تا کوه تفتان از طرف راه‌آهن ایران بلیط صادر شده وبهای بلیط و کرایه حمل توشه به وجه ایران اخذ خواهد شد.
در مورد مسافرینی که از پاکستان به میرجاوه و به بعد حرکت می‌نمایند و همچنین برای توشه آنان راه‌آهن شمال غرب بلیط صادر کرده و بهای بلیط وکرایه بودجه پاکستان دریافت خواهد شد. از این بابت هیچ گونه تعدیل مالی به عمل نخواهد آمد.
۱۲ - ۳ - برای حمل کالا و بسته از زاهدان و میرجاوه به پاکستان و بالعکس هر راه‌آهن هزینه‌های مربوطه را در مبداء یا در مقصد بر حسب مورد خوددریافت خواهد نمود.
۱۲ - ۴ - جزئیات تهیه رسیدهای راه‌آهن و نحوه تعیین مسئولیت فقدان و خرابی محمولات بسته‌ها (کلی) طبق مندرجات ضمیمه شماره یک این‌موافقتنامه می‌باشد.
۱۳ - در مورد اموال و بسته‌های بلامعارض و مطالبه نشده در صورتی که خصوصیات صدور قبض آن را مربوط به راه‌آهن فرستنده ننماید طبق مقررات‌راه‌آهنی که اموال مزبور نزد آن مانده باشد رفتار خواهد شد.
۱۴ - ۱ - هر یک از راه‌آهن‌ها شکایات و ادعاهایی را که مربوط به استرداد کرایه یا بهای بلیط سهم آن باشد مستقیماً رسیدگی خواهد نمود.
۱۴ - ۲ - راه‌آهن دریافت‌کننده کلیه شکایات و ادعاهای مربوط به جبران خسارت را رسیدگی خواهد نمود و مسئولیت مربوط به آن طبق مقررات‌مندرج در شماره یک تعیین خواهد شد.
۱۵ - قطارهای اضافی که برای حرکت در قطعه بین میرجاوه و زاهدان علاوه بر قطارهای هفتگی مسافری و حمل آب مورد احتیاج باشد با اتخاذترتیبات لازم بین رییس ناحیه راه‌آهن شمال غرب در کویته و رییس راه آهن ایران در زاهدان اعزام خواهد شد.
۱۶ - راه آهن ایران هزینه‌ای از بابت حمل ذغال برای استفاده راه آهن در حوزه بین میرجاوه و زاهدان اخذ نخواهد نمود راه آهن شمال غرب مقدارذغالی را که مورد احتیاج برای دیگ بخار موجود در ایستگاه راه آهن زاهدان باشد مجاناً تحویل خواهد نمود.
۱۷ - در صورت بروز سانحه برای قطارها و آلات ناقله در حوزه به استثنای مواردی که سانحه ناشی از سهل‌انگاری مأمورین راه آهن شمال غرب و یامعایب و نواقص موجود در لوکوموتیو و آلات ناقله باشد مسئولیت کلیه خرابی و فقدان و از بین رفتن آلات ناقله و ادعاهای مربوط به جبران خسارات‌جانی و فقدان یا خرابی توشه و کالا و خسارات وارده به اموال راه آهن ایران متوجه راه آهن ایران خواهد بود. صرف نظر از موضوع مسئولیت جبران‌خسارات ناشی از سوانح بر اساس قوانین و مقررات جاری راه آهن دولتی ایران به عمل خواهد آمد.
۱۸ - ترتیبات فعلی برای تحویل آب مجانی از میرجاوه و زاهدان برای موارد زیر ادامه خواهد داشت:
۱۸ - ۱ - لوکوموتیوها.۱۸ - ۲ - واگنهای مسافری.
۱۸ - ۳ - آب آشامیدنی دستجات کارگری به وسیله قطار آب بین میرجاوه و نوکندی ۱۸ - ۴ - باغ کنسولگری پاکستان در زاهدان.
۱۹ - راه آهن دولتی ایران کلیه مأمورین راه آهن شمال غرب که تابع دولت ایران بوده و در حال حاضر در این قطعه مشغول کار می‌باشند استخدام‌خواهد نمود.
۲۱ - به خدمت مأمورین مذکور در مواد ۱۹ و ۲۰ در راه آهن شمال غرب در تاریخ تحویل حوزه راه آهن خاتمه داده شود و کلیه حقوق و مطالبات آنهااز طرف راه آهن شمال غرب پرداخته خواهد شد.
۲۲ - در صورتی که راه آهن ایران در موقع تحویل گرفتن حوزه راه آهن احتیاج به وجود مأمورین پاکستانی داشته باشد راه آهن شمال غرب مأمورین‌مزبور را مختار خواهد گذارد بر طبق شرایطی که بین دو راه آهن توافق خواهد شد به استخدام راه آهن ایران درآیند.
۲۳ - راه آهن ایران اقدامات لازم را برای حمایت و تأمین مأمورین راه آهن شمال غرب که در خاک ایران مأموریت داشته و یا در قطارهایی که در داخل‌خاک ایران خدمت می‌نمایند به عمل خواهد آورد.
۲۴ - راه آهن ایران برای مأمورین راه آهن شمال غرب که در خاک ایران مأموریت دارند منازل مجانی مناسب مانند آن چه فعلاً نیز تأمین نموده‌است‌تأمین خواهد نمود.
۲۵ - خط تلگراف و تجهیزات مربوطه واقع در خاک ایران و وسایل استفاده از تلگراف که در میرجاوه و زاهدان موجود می‌باشد در موقع تحویل خط‌حوزه از طرف راه آهن ایران تحویل گرفته می‌شود در صورتی که راه آهن ایران به منظور نگهداری خط تلگراف و وسایل در کشور ایران احتیاج به‌قطعات و وسایلی داشته باشد اداره پست و تلگراف پاکستان در صورت وجود بودن وسایل مورد نیاز را در مقابل دریافت بها در اختیار راه آهن ایران‌خواهد گذارد به علاوه چنانچه راه آهن ایران به وجود سیمبان و یا مأمور خط مستقیم میرجاوه احتیاج داشته باشد می‌تواند از وجود چنین سیمبانی‌استفاده نماید مشروط بر این که سیمبان مزبور مایل باشد بر طبق شرایط پیشنهادی راه آهن ایران انجام وظیفه نماید.
امضاء گواهان (۲).(۱) مدیر کل راه آهن ایران در کراچی (پاکستان)
امضاء گواهان (۲).(۱) مدیر کل راه آهن پاکستان در کراچی (پاکستان)
موافقتنامه فوق ضمیمه قانون راجع به انتقال راه آهن میرجاوه - زاهدان از طرف دولت پاکستان به دولت ایران بوده و صحیح است.
نایب رییس مجلس شورای ملی - عماد تربتی