قانون ترفیعات ارتش شاهنشاهی ایران

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری دهم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دهم

قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دهم

قانون ترفیعات ارتش شاهنشاهی ایران - مصوب ۱۷ اسفند ماه ۱۳۱۴

فصل یکم - مقررات عمومی

ماده یکم

تصویب کلیه ترفیعات و عزل و نصب افسران و همردیفان آنها پس از سیر قانونی منوط به اراده سنیه شاهانه خواهد بود.

ماده دوم

ترتیب درجات در ارتش ایران به قرار ذیل است:

۱ - سرباز یکم

۲ - سرجوخه

۳ - گروهبان سوم

۴ - گروهبان دوم

۵ - گروهبان یکم

۶ - استوار دوم

۷ - استوار یکم

۸ - ستوان سوم

۹ - ستوان دوم

۱۰ - ستوان یکم

۱۱ - سروان

۱۲ - سرگرد

۱۳ - سرهنگ دوم

۱۴ - سرهنگ

۱۵ - سرتیپ

۱۶ - سرلشگر

۱۷ - سپهبد

ماده سوم

نیل به مقام افسری در ارتش شاهنشاهی مطلقاً موکول به طی دوره آموزشگاه تخصصی نظامی یا فنی صنف مربوطه در داخله یا خارجه خواهد بود.

ماده چهارم

افسرانی که آموزشگاه ستوانی را طی نموده و با رتبه ستوان سومی از آن آموزشگاه خارج می‌شوند فقط می‌توانند تا رتبه سروانی ترفیع یابند و ترفیع آنهااز سروانی به سرگردی منوط به طی دانشکده افسری است و افسرانی که دانشکده افسری را طی نموده و با رتبه ستوان دومی از آن خارج گردند فقط تارتبه سرهنگی ترفیع خواهند یافت و ترفیع آنها از سرهنگی به سرتیپی منوط به طی دانشگاه جنگ است غیر از مواردی که استثنائاً اراده سنیه شاهانه‌تعلق گیرد.

تبصره - ارزش آموزشگاه‌های افسری وزارت جنگ سابق و دیویزیون سابق و ژاندارمری سابق مانند آموزشگاه ستوانی خواهد بود و افسرانی که‌فعلاً از این طبقه دارای رتبه سرگردی و سرهنگ دومی هستند تا رتبه سرهنگی ممکن است ترقی نمایند.

ماده پنجم

ترفیع درجات وقتی داده خواهد شد که محل آن در تشکیلات موجود باشد.

ماده ششم

ترفیع افسران غیر از موارد جنگی فقط در اول فروردین ماه هر سال عملی می‌گردد.

ماده هفتم

ترفیع افسران و همردیف افسران در حکم عمومی ارتشی درج می‌گردد. تبصره - ترفیع افسران و همردیف افسران ادارات و دوائر تابعه وزارت جنگ در حکم وزارت جنگ درج خواهد شد.

ماده هشتم

کلیه امتیازات افسران و افراد در حکم عمومی ارتشی درج می‌گردد. تبصره - امتیازات افسران و افراد ادارات و دوائر تابعه وزارت جنگ در حکم وزارت جنگ درج خواهد شد.

ماده نهم

در موقع خروج شاگردان از دانشکده افسری و آموزشگاه ستوانی ارتش و همچنین برای اولین درجه افسری فارغ‌التحصیلهای آموزشگاه‌های نظامی وفنی خارجه و در موقع ترفیع از سرگردی به بالا فرمان همایونی صادر خواهد شد.

ماده دهم

افسران و همردیفانی که برای آنها پیشنهاد ترفیع رتبه می‌شود باید علاوه بر شرایط مقرره در این قانون در حین تقدیم پیشنهاد در یکی از دیوان حرب‌هاتحت تعقیب محاکماتی نباشند.

تبصره - تا موقعی که قرار مجرمیت درباره اشخاص صادر نگردیده و جزوه امر برای تعقیب به دیوان حرب احاله نشده هیچ گونه اتهام و سابقه مانع‌ترفیع آنها نخواهد بود و فقط افسران معلق که طبق مقررات جاریه مطابق قانون به حال تعلیق درآمده‌اند اعم از اینکه جرم آنها تثبیت شده باشد یا خیر درمدت تعلیق از حق ترفیع محروم خواهند بود.

فصل دوم - مدت درجات

ماده یازدهم

حداقل مدت جهت ترفیع افسران از یک رتبه به رتبه بالاتر در صورت ابراز لیاقت و واجد بودن شرایط لازمه به شرح ذیل خواهد بود:

از ستوان سومی به ستوان دومی دو سال

از ستوان دومی به ستوان یکمی دو سال

از ستوان یکمی به سروانی چهار سال

از سروانی به سرگردی چهار سال

از سرگردی به سرهنگ دومی سه سال

از سرهنگ دومی به سرهنگی دو سال

تبصره - برای فارغ‌التحصیلهای دانشکده افسری و آموزشگاه ستوانی ارتش که معمولاً در مهر ماه هر سال افسر شناخته می‌شوند حداقل مدت‌جهت اولین ترفیع آنها یک سال و نیم خواهد بود.

ماده دوازدهم

اقل مدتی که برای هر درجه معین شده در ایام جنگ با خارجه منظور نبوده و فقط یک ربع آن شرط خواهد بود ولی در صورت کثرت تلفات ممکن است‌از این حد نیز تجاوز نماید و شرایط مقرره بر طبق احکام جنگی خواهد بود.

فصل سوم - مقررات مربوط به ترفیع افراد

ماده سیزدهم

ترفیع افراد به ترتیب ذیل در حدود اختیارات فرماندهان قسمت‌های مستقل و رؤسای ادارات خواهد بود.

۱ - ترفیع تا رتبه گروهبان یکمی در حدود اختیارات لشکرها و ادارات و تیپ‌های مستقل.

۲ - ترفیع گروهبانهای یکم به رتبه استوار دومی و اعطاء اضافه حقوق و ترفیع استوار یکمی مطلقاً موکول به وصول پیشنهاد از طرف قسمتهای‌مربوطه و تصویب ستاد ارتش خواهد بود.

۳ - ترفیع گروهبانهای یکم به رتبه استوار دومی و اعطاء اضافه حقوق و ترفیع استوار یکمی در مورد متصدیان امور مالی قسمتها و در ادارات تابعه‌وزارت جنگ نیز موکول به وصول پیشنهاد از طرف قسمتها و ادارات تابعه و تصویب وزارت جنگ خواهد بود.

ماده چهاردهم

فقط افرادی می‌توانند به رتبه سرباز یکمی نائل شوند که اقلاً شش ماه در یکی از قسمتهای صف خدمت کرده و ابراز لیاقت نموده باشند.

ماده پانزدهم

فقط سرباز یکم‌هایی به رتبه سرجوخگی نائل می‌شوند که در یکی از قسمتهای صف اقلاً شش ماه خدمت کرده و ابراز لیاقت نموده باشند.

ماده شانزدهم

فقط اشخاص ذیل می‌توانند به درجه گروهبانی نائل شوند:

۱ - سرجوخه‌هایی که دوره آموزشگاه گروهبانی را طی کرده باشند.

۲ - داوطلبانی که از عهده امتحان دخولی آموزشگاه گروهبانی برآمده دوره آن را به پایان رسانیده و امتحان خروجی آن را داده باشند.

ماده هفدهم

حداقل خدمت برای هر یک از مراحل بین گروهبان سومی و گروهبان دومی و گروهبان یکمی شش ماه خواهد بود.

ماده هیجدهم

فقط گروهبان یکم‌هایی می‌توانند به رتبه استوار دومی نائل شوند که حتماً دوره آموزشگاه گروهبانی را دیده و لااقل یک سال با درجه گروهبان یکمی‌خدمت و ابراز لیاقت نموده باشند و ضمناً گروهبانان و محصلینی که دوره آموزشگاه‌های فنون مختلفه را طی نموده و از عهده امتحانات خروجی مطابق‌شرایط مقرره برآمده باشند می‌توانند موقع خروج از آموزشگاه به درجه استوار دومی نائل گردند بدیهی است مزایای خروجی آموزشگاه‌های مزبوربایستی نسبت به آموزشگاه‌های گروهبانی مرجح بوده و چنانچه محصلینی از آموزشگاه‌های فنی فوق‌الذکر با رتبه گروهبانی خارج شوند ترفیع آنان به‌رتبه استوار دومی منوط به انقضاء موعد مقرره خواهد بود.

تبصره - گروهبانان یکمی که دوره آموزشگاه گروهبانی را طی ننموده باشند ولی مطابقت معلومات و لیاقت آنها با گروهبانان آموزشگاه دیده موردتصدیق فرمانده قسمت مربوطه واقع گردد در صورت داشتن دو سال خدمت متوالی در درجه گروهبان یکمی می‌توانند به رتبه استوار دومی نائل گردند.

ماده نوزدهم

حداقل خدمت برای ترفیع از استوار دومی به استوار یکمی چهار سال و در صورت ابراز لیاقت در هر دو سال حق استفاده از پنجاه ریال اضافه حقوق تاحداکثر استوار یکمی خواهد داشت.

ماده بیستم

در ایام جنگ در داخله و یا با خارجه درجات سرجوخگی تا استواری عموماً انتخابی و بنا بر شرایط مقرره در احکام جنگی خواهد بود.

ماده بیست و یکم

ترفیع افراد اداری و همردیفان آنها (‌از رتبه سربازی تا رتبه استوار یکمی) از حیث مدت تابع مقررات مربوطه به افراد صف خواهد بود ولی طی‌آموزشگاه‌های گروهبانی جزء شرایط ترفیع آنها محسوب نخواهد گردید و ارتقاء رتبه آنها منوط به ابراز لیاقت می‌باشد.

فصل چهارم

مقررات مخصوص برای نیل به رتبه ستوان سومی

ماده بیست و دوم

استواران و گروهبانانی که اقلاً یک سال در صف خدمت نموده و از عهده امتحان سه‌ساله متوسطه برآیند و ضمناً سن آنها از نوزده کمتر و از بیست وهفت سال متجاوز نباشد و همچنین داوطلبانی که دارای تصدیق سه‌ساله متوسطه بوده سن آنها از نوزده کمتر و از بیست و دو سال بیشتر نباشد پس ازطی دوره سه‌ساله آموزشگاه ستوانی ارتش و دادن امتحان خروجی به رتبه ستوان سومی مفتخر می‌گردند.

ماده بیست و سوم

استواران یکم اداری و همردیفان آنها که اقلاً سه سال در رتبه استوار یکمی خدمت نموده باشند می‌توانند در صورت لیاقت و داشتن محل به رتبه ستوان‌سومی اداری یا همردیف آن نائل گردند.

فصل پنجم

مقررات مخصوص به ترفیع ستوان سومهای وظیفه و احتیاط

ماده بیست و چهارم

نفرات وظیفه که دارای تحصیلات کامل متوسطه و عالی باشند پس از یک ماه خدمت در صف و شش ماه تحصیل در دانشکده افسری (‌احتیاط) وبرآمدن از عهده امتحان خروجی به رتبه ستوان سومی وظیفه نائل و بقیه مدت مقرره را که مطابق قانون برای فارغ‌التحصیلهای آموزشگاه‌های متوسطه‌من‌حیث‌المجموع هیجده ماه و برای فارغ‌التحصیلهای آموزشگاه‌های عالیه من‌حیث‌المجموع یک سال تعیین گردیده ادامه خدمت خواهند داد.

ماده بیست و پنجم

ستوان سومهای وظیفه در خاتمه خدمت مقرره در ردیف احتیاط منظور می‌شوند و در صورت تمایل خود آنها و دادن تعهد خدمت دائمی ممکن است‌با همان درجه ستوان سومی افسر داوطلب شناخته شوند مشروط بر اینکه پس از خاتمه خدمت وظیفه منتهی به فاصله یک سال وارد خدمت دائمی‌ارتش بشوند.

ماده بیست و ششم

ستوان سومهای وظیفه که مایل به ادامه خدمت تحت‌السلاح با درجه ستوان دومی بشوند پس از طی خدمت قانونی خود در صف و دادن امتحان نهایی‌سال اول دانشکده افسری با حفظ شغل تشکیلاتی در قسمت مربوطه و اخذ حقوق تمام رتبه ستوان سومی در کلاس دوم دانشکده افسری پذیرفته شده‌و پس از یک سال تحصیل و دادن امتحان خروجی به درجه ستوان دومی مفتخر و افسر داوطلب شناخته می‌شوند ولی مخارج آموزشگاه آنها از حیث‌غذا و لباس در مدت تحصیل از حقوق مشارالیهم کسر می‌گردد.

ماده بیست و هفتم

اطبا و دواسازان و دندانسازهای وظیفه پس از شش ماه خدمت اولیه در مؤسسات صحی ارتش و کسب اطلاعات لازمه نظامی به درجه ستوان سومی‌وظیفه (‌طبیب - دواساز - دندانساز -) مفتخر و به شرح ماده ۲۴ پس از طی مدت مقرر در ردیف احتیاط منظور می‌گردند.

تبصره - فارغ‌التحصیلان بیطار وظیفه به دانشکده افسری (‌احتیاط) وارد و در قسمت سوار آموزشگاه مزبور شش ماه خدمت صف را انجام خواهندداد.

ماده بیست و هشتم

هر یک از محصلین وظیفه دانشکده افسری (‌احتیاط) که از عهده امتحانات خروجی برنیایند با درجه استوار یکمی به قسمتهای مربوط اعزام می‌گردند.

فصل ششم

مقررات مخصوص برای نیل به رتبه ستوان دومی

ماده بیست و نهم

فارغ‌التحصیلان دبیرستان نظام که شرایط ورودی به دانشکده افسری را حائز بوده و دوره آن آموزشگاه را به پایان رسانیده و امتحان خروجی را داده‌باشند به رتبه ستوان دومی نائل می‌شوند.

ماده سی‌ام

اشخاصی که از خارج با داشتن تصدیق متوسطه و حائز بودن شرایط مقرره از عهده امتحان ورود به دانشکده افسری برآمده دوره آن آموزشگاه را به پایان‌رسانیده و امتحانات خروجی را داده باشند به رتبه ستوان دومی نائل می‌گردند.

ماده سی و یکم

اشخاصی که آموزشگاه‌های نظام یکی از ممالک خارجه را که مطابق قانون آن کشور با ستوان دومی خارج می‌شوند به پایان رسانیده دارای تصدیق‌فارغ‌التحصیلی آن آموزشگاه باشند به رتبه ستوان دومی نائل می‌شوند و چنانچه اشخاص مزبور قبل از تحصیل سابقه خدمتی در ارتش شاهنشاهی ایران‌نداشته باشند برای مدت سه ماه با رتبه ستوان دومی و اخذ حقوق تمام رتبه در دانشکده افسری استاژ خواهند داد و چنانچه این استاژ متضمن‌مخارجی باشد به عهده آن افسر خواهد بود.

ماده سی و دوم

محصلین دانشکده طب تهران که قبول خدمت نظامی می‌نمایند اشخاصی که دو سال به خاتمه تحصیل آنها باقی است با اخذ حقوق استوار دومی ومحصلینی که یک سال به خاتمه تحصیلات آنها باقی است با اخذ حقوق استوار یکمی به تحصیلات خود ادامه خواهند داد و پس از خاتمه تحصیلات‌و اخذ دانشنامه به رتبه ستوان دومی طبیب مفتخر می‌گردند. محصلین فوق به طور عموم تعهد هشت سال خدمت از تاریخ خاتمه تحصیل سپرده ضمناً در ساعات خارج از تحصیل در مؤسسات صحی ارتش‌خدمت و عملیات خواهند نمود.

ماده سی و سوم

محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه و اطباء و بیطاران و دواسازان و محصلین آموزشگاه‌های عالیه هواپیمایی و مکانیک و الکتریسیته‌خارجه و امثال آن که به موجب مدارک رسمی دارای تحصیلات دوره کامل متوسطه بوده و برای تحصیل به خارجه اعزام می‌گردند در صورتی که منظماً‌دروس آموزشگاه‌های مزبور را پیروی نموده باشند (‌به جز سنوات تجدیدی که محسوب نمی‌شود) بعد از چهار سال از تاریخ شروع به تحصیل به رتبه‌ستوان دومی بدون حقوق نائل و از خرج تحصیل و فوق‌العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده پس از خاتمه تحصیلات آنها از تاریخ مراجعت به‌ایران رتبه آنها تثبیت و حقوق رتبه خود را دریافت خواهند نمود.

ماده سی و چهارم

محصلین دانشکده بیطاری در داخله که داوطلب خدمت ارتش باشند ضمن تعهد هشت سال خدمت در ارتش شاهنشاهی کسانی که یک سال به خاتمه‌تحصیل آنها باقی است همردیف استوار یکم و کسانی که دو سال به خاتمه تحصیل آنها باقی است همردیف استوار دوم شناخته شده و با دریافت‌حقوقات رتبه مربوطه به تحصیلات خود ادامه داده و بعد از اتمام دوره دانشکده بیطاری به رتبه ستوان دومی بیطار مفتخر می‌شوند.

ماده سی و پنجم

محصلین دانشکده دواسازی تهران که داوطلب خدمت ارتش باشند کسانی که یک سال به خاتمه تحصیل آنها باقی است همردیف استوار یکم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبه مربوطه به تحصیلات خود ادامه خواهند داد. محصلینی که دو سال به خاتمه تحصیل آنها باقی است همردیف استوار دوم شناخته شده و با دریافت حقوقات رتبه مربوطه به تحصیلات خود ادامه‌خواهند داد محصلین فوق به طور عموم تعهد هشت سال خدمت از تاریخ خاتمه تحصیل سپرده ضمناً در ساعات خارج از تحصیل در مؤسسات صحی‌ارتش خدمت و عملیات خواهند نمود و پس از فراغت از تحصیل و اخذ دانشنامه اشخاصی که با دارا بودن تحصیلات دوره کامل متوسطه وارددانشکده مزبور شده‌اند به رتبه ستوان دومی دواساز مفتخر می‌گردند و ترفیع آنها به رتبه ستوان یکمی و سروانی تابع مقررات ماده (۴۱) و (۴۷) خواهدبود ولی اشخاصی که با تحصیلات دوره اول متوسطه وارد دانشکده دواسازی شده‌اند پس از خروج از آموزشگاه به رتبه ستوان دومی دواساز مفتخر وبقیه ترفیعات آنها تابع مقررات عمومی خواهد بود.

ماده سی و ششم

فارغ‌التحصیلان دانشکده افسری و آموزشگاه ستوانی که بر طبق شرایط مقرره تحصیلی از عهده امتحانات خروجی برنیایند با یک درجه مادون ازآموزشگاه خارج و ترفیعات آنها بعداً تابع مقررات عمومی خواهد بود.

فصل هفتم

مقررات مخصوص برای نیل به رتبه ستوان یکمی

ماده سی و هفتم

عطف به ماده (۱۱) افسرانی که دو سال با درجه ستوان دومی خدمت نموده و حائز شرایط لازمه باشند با در نظر گرفتن مقررات مربوط به اولین ترفیع‌فارغ‌التحصیلان آموزشگاه‌های نظامی به درجه ستوان یکمی مفتخر می‌گردند.

ماده سی و هشتم

محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه و اطباء و بیطاران و دواسازان و محصلین آموزشگاه‌های عالیه هواپیمایی و مکانیک و الکتریسیته وامثال آن در خارجه که مطابق ماده (۳۳) به رتبه ستوان دومی بدون حقوق نائل شده‌اند در صورتی که منظماً دروس آموزشگاه‌های مزبور را پیروی نموده‌باشند (‌به جز سنوات تجدیدی که محسوب نمی‌شود) دو سال بعد از ارتقاء به رتبه ستوان دومی به رتبه ستوان یکمی بدون حقوق مفتخر و از خرج‌تحصیل و فوق‌العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده و پس از خاتمه تحصیلات از تاریخ مراجعت به ایران رتبه آنها تثبیت و حقوق رتبه خود رادریافت خواهند نمود.

ماده سی و نهم

عطف به ماده (۳۴) فارغ‌التحصیلهای دانشکده بیطاری تهران که پس از اتمام دوره دانشکده به رتبه ستوان دومی بیطار با حقوق نائل شده‌اند پس از یک‌سال خدمت در صنف مربوطه به رتبه ستوان یکمی بیطار مفتخر می‌گردند.

ماده چهلم

عطف به ماده (۳۳) محصلین دانشکده طب که پس از ختم تحصیلات سال پنجم دانشکده مزبور و اخذ دانشنامه به رتبه ستوان دومی طبیب مفتخرشده‌اند پس از یک سال خدمت به رتبه ستوان یکمی طبیب مفتخر می‌گردند.

ماده چهل و یکم

عطف به ماده (۳۵) فارغ‌التحصیلهای دانشکده دواسازی که با دارا بودن تحصیلات کامل متوسطه به رتبه ستوان دومی نائل گردیده‌اند پس از دو سال‌خدمت به رتبه ستوان یکمی دواساز مفتخر می‌شوند.

ماده چهل و دوم

فارغ‌التحصیلهای آموزشگاه‌های نظامی که داوطلب خدمت در نیروی هوایی می‌شوند و پس از اخذ دانشنامه دانشکده افسری به رتبه ستوان دومی نائل‌شده‌اند بعد از طی دوره دانشکده دیده‌بانی و خلبانی یا مکانیک هواپیمایی (‌که حداقل دوره هر یک از آن دانشکده‌ها یک سال باشد) و اخذ دانشنامه‌تخصصی به رتبه ستوان یکمی مفتخر می‌گردند. تبصره - ماده فوق مربوط به افسران فارغ‌التحصیل آموزشگاه‌های نظامی است و اشخاصی که آموزشگاه‌های نظامی را طی ننموده باشند از این‌امتیاز (‌ستوان یکمی) بی‌بهره و تابع مقررات عمومی خواهند بود.

فصل هشتم

مقررات مخصوص برای نیل به رتبه سروانی

ماده چهل و سوم

عطف به ماده (۱۱) افسرانی که چهار سال با رتبه ستوان یکمی خدمت نموده و حائز شرایط لازمه باشند به درجه سروانی مفتخر می‌گردند.

ماده چهل و چهارم

محصلین فنی و مهندسین و معلمین علوم عالیه و اطباء و بیطاران و دواسازان و محصلین آموزشگاه‌های عالیه هواپیمایی و مکانیک و الکتریسیته وامثال آن در خارجه که مطابق مواد (۳۳) و (۳۸) شش سال بعد از شروع به تحصیل به رتبه ستوان یکمی بدون حقوق مفتخر شده باشند دو سال بعد ازارتقاء به رتبه ستوان یکمی بدون حقوق به رتبه سروانی مفتخر و از خرج تحصیل و فوق‌العاده مأموریت طبق مقررات استفاده نموده از تاریخ مراجعت‌به ایران رتبه آنها تثبیت و حقوق رتبه خود را دریافت خواهند نمود.

ماده چهل و پنجم

عطف به ماده (۳۹) فارغ‌التحصیلهای دانشکده بیطاری تهران که بعد از یک سال خدمت با رتبه ستوان دومی بیطار به رتبه ستوان یکمی بیطار مفتخرگردیده‌اند بعد از سه سال خدمت با رتبه ستوان یکمی بیطار به رتبه سروانی بیطار مفتخر می‌گردند.

ماده چهل و ششم

عطف به ماده (۴۰) ستوان یکم‌های طبیب فارغ‌التحصیل دانشکده طب تهران پس از دو سال خدمت با درجه ستوان یکمی به رتبه سروانی طبیب‌مفتخر خواهند گردید.

ماده چهل و هفتم

عطف به ماده (۴۱) ستوان یکم‌های دواساز فارغ‌التحصیل دانشکده دواسازی که با دارا بودن تحصیلات کامل متوسطه دوره دانشکده داروسازی را طی‌نموده‌اند پس از سه سال خدمت با رتبه ستوان یکمی به رتبه سروانی دواساز مفتخر خواهند گردید.

فصل نهم

مقررات مخصوص برای نیل به رتبه سرگردی و بالاتر

ماده چهل و هشتم

ارتقاء به درجات سرگردی و بالاتر مشمول مقررات مواد (۳) و (۴) (۱۱) این قانون خواهد بود.

ماده چهل و نهم

حداکثر ترقی اطباء مجازی که فعلاً در ارتش شاهنشاهی خدمت می‌نمایند فقط تا رتبه سروانی است و هیچ وقت نمی‌توانند طبیب ارشد هنگ بشوند.

تبصره - اطباء مجازی که قبل از وضع مقررات فوق دارای رتبه سرگردی به بالا بوده‌اند از این حیث مستثنی خواهند بود.

فصل دهم

قدمت خدمت

ماده پنجاهم

افسرانی که بر حسب تقاضای شخصی یا به علل دیگری از خدمت اخراج می‌شوند چنانچه مجدداً به خدمت پذیرفته شوند قدمت آنها در رتبه که داراخواهند بود از روزی محسوب می‌شود که رسمیت آن در حکم عمومی ارتشی اعلام شده فقط در موقع تقاعد یا برقراری مستمری برای وراث سنوات‌خدمت آنها تا روز اخراج جزء سابقه خدمت محسوب خواهد شد. تبصره - افسرانی که بر حسب تقاضای شخصی از خدمت معاف گردیده‌اند چنانچه بعداً تقاضای دخول به خدمت نمایند در صورت صلاحیت بایک درجه مادون پذیرفته خواهند شد.

ماده پنجاه و یکم

تعیین قدمت خدمت از روی تاریخ درجه و در صورت تساوی تاریخ درجه بین دو افسر با مراجعه به درجه ماقبل خواهد بود.

تبصره - چنانچه دو نفر افسر در درجه ماقبل نیز از حیث قدمت مساوی باشند قدمت خدمت آنها با مراجعه به سایر درجات ماقبل تشخیص داده‌خواهد شد.

ماده پنجاه و دوم

شاگردان آموزشگاه‌های مختلفه نظامی و همچنین فارغ‌التحصیلهای آموزشگاه‌های نظامی خارجه که در یک تاریخ از آموزشگاه خارج و به مقام افسری‌نائل می‌شوند در صورت واجد بودن کلیه شرایط و تساوی علل ترجیحی مطابق نمره ترتیب لیاقت که به موجب معدل نمرات امتحانات نهایی معین‌می‌شود در صنوف مختلفه از حیث ترفیع بر یکدیگر تقدم خواهند داشت.

ماده پنجاه و سوم

تاریخ شروع به خدمت نظامی افسران و سایر مستخدمین نظامی از ابتداء سن نوزده سالگی رسمیت خواهد داشت و قبل از سن مزبور مدت مربوطه ازحیث ترفیع و تقاعد جزء قدمت خدمت آنها محسوب نخواهد شد.

ماده پنجاه و چهارم

مدت تحصیلات نظامی افسران از زمان دخول به آموزشگاه‌های نظامی داخله یا خارجه با رعایت ماده فوق جزء مدت خدمت محسوب می‌شود.

ماده پنجاه و پنجم

کلیه مدت انتظار خدمت افسران و همردیفان از حیث ترفیع جزء سنین خدمت محسوب می‌شود.

ماده پنجاه و ششم

مدت اسارت در جنگ جزء قدمت خدمت منظور است.

ماده پنجاه و هفتم

مرخصی بیش از حد قانون جزء قدمت خدمت محسوب نخواهد شد.

ماده پنجاه و هشتم

مدت حبس‌های غیر انضباطی افسران که در اثر محکومیت‌های محاکماتی حاصل می‌شود و به طور مطلق حبسهایی که در حکم عمومی ارتشی درج‌می‌گردد جزء قدمت خدمت آنها محسوب نخواهد شد.

فصل یازدهم - تغییر صنف و ارشدیت

ماده پنجاه و نهم

صنوف اصلی ستوانان و سروانان پیاده و سوار ممکن است طبق تقاضای خود آنها و موافقت فرمانده قسمت مربوطه ضمن تعویض شغل تغییر پیدا کندولی ارشدیت افسران مزبور در رتبه که دارا هستند از روزی محسوب خواهد شد که تغییر صنف در حکم عمومی ارتشی تصریح می‌شود.

ماده شصتم

افسران ارشد و همچنین افسران توپخانه و مهندس و نیروی هوایی و نیروی دریایی و فنی و طبیب و بیطار و دواساز و موزیک که آموزشگاه تخصصی‌طی نموده باشند نمی‌توانند صنف خود را تغییر بدهند ولی افسران صنوف توپخانه و مهندس و نیروی هوایی و نیروی دریایی و فنی و موزیک که‌آموزشگاه تخصصی طی ننموده و جزء یکی از صنوف منظور شده باشند در صورت تمایل خود آنها و موافقت قسمت مربوطه و پس از حصول اطمینان‌از اینکه در صنف جدید بیشتر مورد استفاده خواهند بود ممکن است تغییر صنف پیدا کنند.

ماده شصت و یکم

تبدیل از همردیف افسر به مقام افسر اداری یا منظور شدن آنها در ردیف افسران صنف مالی و مباشرتی و همچنین تبدیل از همردیف فنی به مقام افسرفنی ارشدیت درجه مربوطه را از بین نخواهد برد.

ماده شصت و دوم

خدمات فوق‌العاده شایان (‌به طوری که شایسته تمجید و اعلام در احکام عمومی باشد) و زخم برداشتن در جنگ بر طبق احکام عمومی ارتشی ممکن‌است از یک الی یک صد و هشتاد روز بر مدت قدمت بیفزاید.

ماده شصت و سوم

گروهبانان و استواران و افسرانی که با نمرات ۱ و ۲ و ۳ از آموزشگاه‌های مربوطه بیرون آمده باشند نسبت به همردیفان خود به ترتیب ذیل دارای‌ارشدیت خواهند بود:

گروهبانان دو ماه

استواران چهار ماه

افسران شش ماه

فصل دوازدهم

سن

ماده شصت و چهارم

احدی نمی‌تواند به درجه مافوق نائل شود مگر آنکه میزان سن او اجازه دهد که اقلاً چهار سال در رتبه مافوق قبل از رسیدن به حد سن مقرره آن رتبه‌خدمت نماید

ماده شصت و پنجم

حداکثر سن در هر درجه به قرار ذیل است:

ستاد - پیاده - سوار - توپخانه - مهندسی - فنی - هواپیمایی - نیروی دریایی - زره‌پوش.

استواران و ستوانان ۱ و ۲ و ۳ ۴۵

سروان ۴۸

سرگرد ۵۰

سرهنگ دوم ۵۳

سرهنگ ۵۵

سرتیپ ۶۰

سرلشگر ۶۳

صحیه - بیطاری - مالی و مباشرتی - اداری - موزیک همردیفان استواران و ستوانان ۱ و ۲ و ۳ ۴۸

سروان ۵۰

سرگرد ۵۴

سرهنگ دوم ۵۶

سرهنگ ۶۰

سرتیپ ۶۳

سرلشگر ۶۵

ماده شصت و ششم

اشخاص ذیل از حدود سن مذکور در ماده فوق مستثنی می‌باشند:

وزیر جنگ رییس ستاد ارتش

رییس اداره تفتیش مالی ارتش فرمانده سپاه به بالا

آجودان ژنرال یکم رییس اداره محاکمات

حداکثر سن اشخاص فوق شصت و هشت سال خواهد بود.

ماده شصت و هفتم

افسرانی که استثنائاً دارای شغل رتبه مافوق هستند تابع حدود سن آن رتبه خواهند بود.

ماده شصت و هشتم

افسران صفی که عهده‌دار مشاغل مالی و دفتری می‌شوند از حیث سن تابع مقررات صنف اصلی خواهند بود مگر در صورت تغییر صنف مطابق ماده۵۹ - ۶۰ - ۶۱

فصل سیزدهم

نیروی دریایی

ماده شصت و نهم

عطف به ماده (۲) اسامی درجات صنف دریایی به قرار ذیل است.

ناوی (‌سرباز)

سرناوی (‌سرجوخه)

مهناوی دو (‌گروهبان دوم)

مهناوی یک (‌گروهبان یکم)

ناواستوار دو (‌استوار دوم)

ناو استوار (‌استوار یکم)

ناوبان سه (‌ستوان سوم)

ناوبان دو (‌ستوان دوم)

ناوبان یک (‌ستوان یکم)

ناوسروان (‌سروان)

ناخدا سه (‌سرگرد)

ناخدا دو (‌سرهنگ دو)

ناخدا یک (‌سرهنگ)

دریادار (‌سرتیپ)

دریابان (‌سرلشگر)

دریاسالار (‌سپهبد)

تبصره - اسامی درجات فوق منحصراً مربوط به افسران دریایی بوده و رتبه افسران فنی نیروی دریایی مانند اطباء و مهندسین و افسران مالی واداری با اصطلاحات ارتش بری نامیده خواهد شد.

ماده هفتادم

ترفیعات افسران و افراد نیروی دریایی از حیث شرائط و مدت تابع مقررات ارتش بری مندرجه در این قانون خواهد بود.

فصل چهاردهم

اداره امنیه

ماده هفتاد و یکم

ترفیعات افسران و افراد امنیه از حیث شرایط و مدت تابع مقررات ارتش بری مندرجه در این قانون خواهد بود.

ماده هفتاد و دوم

شرایط ورود به آموزشگاه ستوانی اداره امنیه و مقررات نیل به رتبه ستوان سومی برای فارغ‌التحصیلهای آموزشگاه مزبور تابع مقررات ماده (۲۲) خواهدبود.

ماده هفتاد و سوم

حداکثر سن افسران و استواران اداره امنیه تابع مقررات مربوطه به قسمت دوم ماده (۶۵) راجع به افسران غیر صفی و اداری خواهد بود.

تبصره - حداکثر سن رییس اداره امنیه تابع مقررات ماده (۶۶) خواهد بود.

ماده هفتاد و چهارم

وزارت جنگ مأمور اجرای این قانون است و از تاریخ دهم فروردین ماه یک هزار و سیصد و پانزده به موقع اجرا گذارده می‌شود.

این قانون که مشتمل بر هفتاد و چهار ماده‌است در جلسه هفدهم اسفند ماه یک هزار و سیصد و چهارده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

رییس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری