قانون اصلاح قانون خدمت نظامی
مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری هشتم | تصمیمهای مجلس | قوانین بنیان ایران نوین مصوب مجلس شورای ملی |
قانون اصلاح قانون خدمت نظامی - مصوب ۳۰ شهریور ماه ۱۳۱۰ شمسی
ماده واحده - به جای قسمتی از مواد قانون خدمت نظامی مصوب ۱۶ خرداد ۱۳۰۴ مواد ذیل تصویب میشود:
به جای ماده ۴ - مملکت ایران مطابق تشکیلات قشونی به نواحی سربازگیری منقسم شده و افراد وظیفه در مراکز حوزههای سربازگیری خود به خدمتاحضار و مطابق نظریه وزارت جنگ به قسمتهای قشونی تقسیم میشوند.
به جای ماده ۵ - در تمام نواحی سربازگیری به موجب پیشنهاد وزارت جنگ و تصویب هیأت وزراء و صدور فرمان همایونی عمل سربازگیری از ۱۵مهر ماه هر سال شروع و تا آخر آذر ماه همان سال خاتمه خواهد یافت.
به جای ماده ۶ - در سهماهه آخر هر سال دفاتر احصاییه و سجل احوال هر ناحیه سربازگیری صورتی از کلیه افرادی که در سال آتی به سن سربازیمیرسند و در ثبت حوزههای جزء میباشند از دفتر سجل نفوس آن محل استخراج و به نواحی سربازگیری تسلیم و نواحی سربازگیری پس از تطبیقصورتهای مزبور با دفاتر نفوس محل به وسیله رؤسای مافوق خود به وزارت جنگ ارسال میدارند.
تبصره - تهیه و تحویل صورتهای مزبور به نواحی و تطبیق آنها با دفاتر نفوس و ارسال به وزارت جنگ نباید از ماه آخر سال تجاوز نماید.
به جای ماده ۷ - وزارت جنگ پس از وصول صورتهای مزبور در فروردین ماه هر سال عده نفراتی را که در آن سال لازم خواهد داشت با تعیین تقسیم آنبه نواحی به اضافه صدی بیست برای کسور احتمالی معین کرده و برای نواحی سربازگیری و حوزههای قشونی ارسال خواهد نمود.
به جای ماده ۸ - مادامی که احتیاجات قشونی کمتر از میزان افرادی است که باید برای خدمت نظامی احضار شوند افراد لازم برای احتیاجات وزارتجنگ به ترتیب ذیل از بین واجدین شرایط خدمت نظامی معین خواهد شد:
۱ - غیر متأهل ۲ - متأهل بودن اولاد ۳ - متأهل با اولاد. برای تأمین احتیاجات قشونی افراد وظیفه طبقه اول مقدم بر طبقه ثانی و طبقه ثانی مقدم برطبقه ثالث خواهد بود در صورتی که تعداد هر طبقه اضافه بر احتیاج بوده باشد افراد لازم از بین آنها مطابق تقدم تاریخ ولادت انتخاب و به بقیه موقتاًمرخصی خانه داده میشود.
به جای ماده ۹ - در صورتی که انتخاب از بین افرادی باید به عمل آید که تاریخ روز و ماه تولد آنان در اوراق سجلی ذکر نشده یا ذکر شده و تاریختولدشان یک روز باشد تقدم با کسانی خواهد رود که نسبت به افراد دیگر ردیف خود دیرتر ورقه سجل گرفتهاند.
به جای ماده ۱۰ - افراد در چهار سال دوره احتیاط پس از سه سال اول احتیاط یک مرتبه و ذخیره مقدم هر دو سال یک مرتبه و افراد ذخیره تالی هر سهسال یک مرتبه در حوزه خود برای مدت یک ماه مشق نظامی باید حاضر شوند موعد و ترتیب آن مطابق نظامنامه که وزارت جنگ تهیه خواهد کردمعین خواهد شد.
به جای ماده ۱۱ - اشخاصی که در سن سربازی و یا بعد از آن بخواهند داخل خدمت دولتی یا اجتماعی یا مشاغل آزادی که مستلزم اجازه رسمی دولتاست بشوند باید تصدیق انجام خدمت تحتالسلاح و یا معافیت از خدمت نظامی را در دست داشته باشند و بدون اوراق مزبور دوائر کشوری ومؤسسات از قبول آنها باید خودداری نمایند.
به جای ماده ۱۳ - اشخاصی که قبل از رسیدن به سن سربازی داوطلبانه دو سال تحتالسلاح خدمت نمودهاند پس از خاتمه خدمت تحتالسلاح جزءذخیره محسوب خواهند شد مشروط به اینکه پس از رسیدن به سن لااقل هیجده سالگی شروع به خدمت کرده باشند.
به جای ماده ۱۵ - کسانی که از خدمت نظام وظیفه عمومی به واسطه علل مزاجی به تصدیق دو نفر از اطباء نظامی که عدم استعداد آنها را برای خدمتنظامی تصدیق نمایند معاف میباشند:
۱ - نابینا از یک یا دو چشم.
۲ - قوزی.
۳ - کر.
۴ - لال.
۵ - شل و چلاق.
۶ - یک دست.
۷ - فاقدین شست و سبابه دست راست.
۸ - اشخاص قصیرالقامه که قد آنها از یک گز و نیم کمتر باشد.
۹ - اشخاص مسلول و مبتلای امراض غیر قابل علاج.
۱۰ - معیوبین از چشم که از عهده خدمات نظامی برنیایند.
تبصره ۱ - اشخاص ضعیفالبنیه یا مرضای قابل معالجه قبل از رفتن به خدمت تحتالسلاح به خرج دولت معالجه خواهند شد.
تبصره ۲ - در صورتی که دو نفر طبیب نظامی در محل تشکیل مجلس سربازگیری حاضر نباشند وظیفه مذکور در فوق به دو نفر طبیب غیر نظامی که ازطرف اداره نظام وظیفه معین میشوند محول میگردد.
به جای ماده ۱۶ - کسانی که به واسطه موقعیت خود از خدمات نظامی معاف میباشند:
۱ - حکام شرع مجاز به اجتهاد یا فتوی از مراجع تقلید یا فتوی و علماء درجه اول مذاهب زرتشتی و کلیمی و مسیحی و مدرسین علوم معقول ومنقول.
۲ - یگانه پسر هر مرد یا زنی که به واسطه علت مزاج از اداره امر معاش خود عاجز و کفالت بر عهده آن پسر باشد در تمام مدت کفالت.
۳ - پسر دوم هر مرد یا زنی که یک پسرش در خدمت تحتالسلاح بوده و در صورت داشتن پسر سوم آن پسر به سن ۱۸ نرسیده باشد.
۴ - پسر هر مرد یا زنی که یک پسرش به موجب قانون نظام وظیفه به خدمت احضار و در خدمت وفات کرده باشد در صورتی که آن مرد یا زن پسردیگری هم داشته باشد این معافیت تا زمان رسیدن پسر دیگر به سن هیجده سالگی خواهد بود.
۵ - هر جوانی که نفقه ده یک خانواده بوده و در محل پدر یا برادر پدر زن و یا برادر زنی که وضعیت اعاشه آنها اجازه کفالت امور خانواده مشمول رابدهد نداشته باشد مادام که این وضعیت باقی است.
مشمولی که در سال احضار به خدمت تأهل اختیار کند حق معافیت از خدمت سربازی را به عنوان ضرورت تکفل از عیال خود نخواهد داشت.
۶ - دو نفری که مشترکاً کفیل یک یا چند خانواده باشند و در یک سال هر دو برای خدمت سربازی دعوت شوند آن که بیشتر به عائله کمک میکندمادامی که این وضعیت باقی است از خدمت معاف خواهد بود.
۷ - یکی از دو پسر پدر یا مادری که هر دو در یک سال به خدمت نظامی احضار میشوند به انتخاب پدر و در صورت نبودن پدر به انتخاب مادر برایمدت دو سال معاف خواهد بود.
۸ - به طور کلی مطابق مقررات فقره ۷ این ماده از دو پسر یکی معاف و مطابق مقررات فقره ۳ و ۴ از سه پسر در صورت نرسیدن پسر سوم به سن ۱۸سالگی و یا بودن یک پسر در خدمت نظامی یک نفر معاف و چهار پسر نیز یک نفر و از پنج پسر دو نفر معاف خواهد بود.
۹ - هر جوانی که کفیل معیشت منحصر به فرد پدر یا مادر جد یا جده پیر و علیل و از کار افتاده خود باشد مادام که حال بدین منوال است. تبصره - در صورت ادامه تکفل مقرر در فقرات ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ و ۷ و ۸ و ۹ این ماده تا پنج سال متوالی در آخر پنج سال کلیه متکفلین بدون استثناءبرای فرا گرفتن مقدمات تعلیمات نظامی برای چهار ماه به خدمت نظامی احضار و پس از خاتمه آن مرخص و جزء ذخیره محسوب خواهند شد.
به جای ماده ۱۷ - محصلینی که در مدارس عالیه و سیکل دوم متوسطه داخله یا خارجه مشغول تحصیل باشند و به سن سربازی برسند تا موقع اتمام واکمال تحصیلات خود از خدمت نظامی معاف هستند.
به جای ماده ۱۸ - مدت خدمت تحتالسلاح دارندگان تصدیقنامه رسمی (دیپلم، لیسانس به بالا) از مدارس عالیه داخله یا خارجه فقط یک سال و دارندگانتصدیقنامه دوره کامل مدارس متوسطه داخله یا خارجه ۱۸ ماه خواهد بود.
تبصره - فارغالتحصیلهای مدارس عالیه و متوسطه مخصوص تشکیل کادرهای صاحبمنصبی احتیاط هستند و وزارت جنگ با تشکیل مدارسصاحبمنصبی احتیاط وسائل نیل آنها را به مقام صاحبمنصبی احتیاط در مدت خدمت تحتالسلاح مقرر در این ماده فراهم خواهد نمود.
به جای ماده ۱۹ - طلاب علوم دینیه در صورت اشتغال به تحصیل تا اکمال و خاتمه تحصیلات خود در صورتی که تحصیلات آنها مطابق مدارس عالیهو یا متوسطه بوده باشد مشمول مقررات ماده ۱۷ و ۱۸ خواهند بود.
به جای ماده ۲۰ - برای اجرای مقررات ماده ۵ این قانون وزارت جنگ مقدمات جریان سربازگیری را در تمام مملکت از ۱۵ فروردین ماه تا آخر شهریورماه هر سال از حیث اعلان اسامی مشمولینی که در ۱۵ مهر ماه آن سال باید خود را برای خدمت نظامی حاضر نمایند و رسیدگی به وضعیت مشمولین وتهیه و تکمیل اوراق آنهایی که مطابق فقرات ۲ و ۳ و ۴ و ۵ و ۶ و ۷ و ۸ و ۹ ماده ۱۶ قانون خود را معاف میدانند حاضر خواهد نمود که پس از صدورفرمان همایون در احضار مشمولین بدون فوت وقت مجالس سربازگیری به اوراق متکفلین و اشخاص مذکور در ماده ۱ و سوابق و مدارک آنها که قبلاً بهوسیله حوزههای سربازگیری هر محل تهیه شدهاست رسیدگی و سربازان مسلم را به سربازخانهها اعزام و برای اشخاص واجد شرایط معافیت سندمعافیت صادر نماید.
به جای ماده ۲۱ - پس از صدور اوامر وزارت جنگ در باب احضار افراد به خدمت نظامی مأمورین سربازگیری با صاحبمنصبان ساخلو که برای هرحوزه معین و از ۱۵ فروردین تا آخر شهریور ماه هر سال مأمور اجرای مقررات ماده فوق میباشند با دفاتر مذکور در ماده ۶ به مراکز خود رفته با اطلاعمأمورین کشوری اسامی کلیه افراد ساکن آن حوزه را که واجد سن سربازی شده و یا معافیت موقت آنها خاتمه یافتهاست اعم از مقیم یا مسافر یا دفاترنفوس تطبیق مینمایند که در روز معین سربازگیری محل دعوت شوند. کلیه افراد مذکور در فوق مکلف میباشند که در موعد معین در مجلس سربازگیری حضور به هم رسانند و در عوض مسافرین و اشخاص علیل غیر قادربه حرکت باید پدر یا برادر یا یکی از اقوام نزدیک یا شخص دیگری را که به نمایندگی تعیین نمایند حاضر شوند. به جای ماده ۲۲ - برای اجرای عمل سربازگیری در مرکز هر حوزه سربازگیری مجلسی مرکب از اعضاء مفصله ذیل تشکیل میشود:
۱ - حاکم و رؤسای مالیه - بلدیه - نظمیه - امنیه - مدعی عمومی و سجل احوال در صورت بدون رؤسای مزبوره در محل.
۲ - از یک الی پنج نفر صاحبمنصب به انتخاب فرمانده ناحیه سربازگیری و یک یا دو نفر طبیب نظامی. در صورت نبودن طبیب نظامی در محل مطابق تبصره ۲ ماده ۱۵ رفتار خواهد شد.
۳ - پنج نفر از معاریف و معتمدین اهل محل که سه نفر آنها عضو اصلی و دو نفر عضو علیالبدل خواهند بود - یک نفر از اعضای اصلی باید از طبقهعلماء باشد. انتخاب معتمدین فوق به نظر حاکم و فرمانده ساخلو و رییس حوزه سربازگیری محل به عمل میآید.
تبصره - در صورتی که تشکیل مجالس سربازگیری در مدت مقرره در ماده ۵ در تمام مملکت غیر مقدور باشد نواحی و حوزههای سربازگیری مکلفخواهند بود مجالس سربازگیری را به محض تهیه مقدمات یکی بعد از دیگری در طول سال تشکیل و به احضار افراد اقدام نمایند به طوری که افراد آنسال در همان سال احضار به خدمت شوند. به جای ماده ۲۳ - ریاست مجلس سربازگیری به عهده حاکم و نظارت آن با رییس حوزه سربازگیری محل و مسئولیت مشترکه متوجه کلیه اعضاء آنخواهد بود.
به جای ماده ۲۵ - وظایف مجلس سربازگیری از قرار ذیل است:
۱ - امر دولت در احضار افراد به خدمت نظامی و مواردی که مطابق قانون از خدمت نظامی دائماً یا موقتاً معاف میباشند برای حاضرین قرائت میشود.
۲ - اسامی اشخاصی که در آن سال برای خدمت دعوت شدهاند مطابق دفاتری که حوزههای سربازگیری استخراجاً طبق صورتهای ارسالی دفاتراحصاییه و سجل احوال محل تهیه نمودهاند یک یک به صدای بلند خوانده و حاضر و غایب معین شده و اشخاص حاضر معاینه گردیده آنهایی کهقابلیت سربازی ندارند خارج و سند معافیت به آنها داده میشود.
۳ - به اسناد اشخاصی که مطابق فصل دوم این قانون معاف میباشند و طبق ماده ۲۰ قبلاً از طرف حوزههای سربازگیری با تحقیقات محلی تنظیم وتکمیل گردیده رسیدگی کرده پس از تصدیق حقانیت آنها در مقابل اسامی آنان در دفتر سربازگیری ذکر علل را نمود و سند معافیت به آنها میدهد.
۴ - اشخاصی که در دفتر اسامی نامشان ذکر شده ولی به واسطه مسافرت یا مرضی نتوانند حاضر شوند و نماینده فرستاده باشند از نماینده آنها تحقیقاتلازمه به عمل آمده علل عدم حضور و لیاقت و عدم لیاقت و معافیت و عدم معافیت آنها در مقابل اسمشان قید و سند مقتضی به نماینده آنها داده خواهدشد.
۵ - دفاتر اسامی که از طرف حوزههای سربازگیری تهیه و به مجلس سربازگیری تسلیم شده با دفتر نفوس محلی تطبیق و در صورت اختلاف علل وموجبات آن تحقیق شده و بر طبق آن تحقیقات عمل میشود و پس از اتمام عملیات دفاتر مذکوره بسته شده و به امضای تمام اعضای مجلس خواهدرسید.
۶ - پس از موضوع کردن معافین از خدمت نظامی عده مورد احتیاج از مجموع افراد قابل سربازی انتخاب و به بقیه افراد اضافه بر احتیاج مرخصی خانهتا احضار ثانوی داده خواهد شد بدیهی است در مرخصی افراد اضافه بر احتیاج طبقات سهگانه مقرره در ماده ۸ باید ملحوظ شود و طبقه سوم مقدم برطبقه دوم و طبقه دوم مقدم بر طبقه اول خواهد بود.
به جای ماده ۲۶ - رسیدگی به وضعیت افراد علنی و در حضور حاضرین در مجلس سربازگیری به عمل میآید.
به جای ماده ۲۷ - وضعیت هر یک از افراد باید در مقابل اسم آن شخص در دفتر صورتمجلس سربازگیری ثبت و به امضای رییس دفاتر و منشیمجلس سربازگیری برسد.
به جای ماده ۲۸ - در صورت اختلاف آراء بین اعضاء مجلس سربازگیری رأی اکثریت قاطع خواهد بود.
به جای ماده ۲۹ - اشخاصی که بدون عذر موجه در مجلس سربازگیری حاضر نشوند و یا نماینده نفرستند برای استنکاف از حضور در مجلسسربازگیری یا فرار پس از ثبوت تقصیر در محکمه اداری جلب به خدمت سربازی شده و در عوض دو سال به سال تحتالسلاح خواهند ماند.
تبصره - در صورت ثبوت عذر موجه برای غیبت محکمه اداری با مشمول مزبور مطابق مقررات قانونی رفتار خواهد نمود.
به جای ماده ۳۱ - قانون خدمت نظامی مصوب ۱۶ خرداد ماه ۱۳۰۴ که به موجب قانون مجازات مجرمین در امور نظام وظیفه مصوب ۲۳ مرداد ماه۱۳۱۰ نسخ شده ماده ذیل تصویب میشود:
محکمه اداری مذکور در ماده ۲۹ به ریاست رییس ناحیه یا رییس حوزه سربازگیری و عضویت نماینده حکومت و سجل احوال و امنیه و نظمیه محل درمراکز نواحی و حوزهها تشکیل میگردد.
به جای ماده ۳۲ - هر یک از افراد ذخیره که در موقع احضار برای مشق نظامی بدون عذر موجه حاضر نشوند پیش از ثبوت تقصیر در محکمه نظامی ازیک ماه تا سه ماه محکوم به حبس میگردند.
به جای ماده ۳۳ - حکم مذکور در ماده فوق در مورد افراد احتیاط نیز جاری است.
به جای ماده ۳۴ - که به موجب قانون مجازات مجرمین در امور نظام وظیفه نسخ شده ماده ذیل تصویب میشود:
مدتی را که مستخدمین رسمی و مستخدمین جزء قبل از تاریخ اجرای این قانون انجام خدمت نظام وظیفه نموده و یا بعداً بنمایند جزو مدت خدمتآنها محسوب شده وزارتخانهها و ادارات مربوطه مکلفند آنها را پس از دوره خدمت نظامی به خدمت خود بپذیرند و همین طور مستخدمین دیگرادارات که بر اثر این قانون به خدمت نظام وظیفه دعوت میشوند پس از خاتمه خدمت تحتالسلاح برای اشتغال به خدمت سابق خود یا خدمات دیگردولتی بر سایرین مقدم خواهند بود.
به جای ماده ۳۶ - این قانون از تاریخ دهم مهر ماه ۱۳۱۰ به موقع اجرا گذارده میشود. اشخاصی که به موجب قانون خدمت نظامی مصوب ۱۶ خردادماه ۱۳۰۴ مشمول بودهاند از حیث معافیت تابع مقررات مواد ۱۵ - ۱۶ - ۱۷ - ۱۸ - ۱۹ این قانون خواهند بود.
نظامنامه اجرای این قانون توسط وزارتین جنگ و داخله تدوین و پس از تصویب هیأت وزراء به وسیله وزارت جنگ به موقع اجرا گذارده خواهد شد.
این قانون که مشتمل بر یک مادهاست در جلسه سیام شهریور ماه یک هزار و سیصد و ده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - دادگر
- پاورقی: این قانون به موجب قانون نظام وظیفه عمومی مصوب ۲۹ خرداد ۱۳۱۷ (دوره
یازدهم) ملغی شدهاست.