قانون اساسی معارف

مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری دوم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری دوم

قوانین انتخابات مصوب مجلس شورای ملی

نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری دوم

قانون اساسی معارف ۱۳۲۹ قمری مصوبه پنجشنبه دهم شهر ذیقعده - مطابق با نهم عقرب ۱۲۹۰

ماده ۱ - مکتب و مدرسه عبارت است از تأسیساتی که برای تربیت اخلاقی و علمی و بدنی ابناء نوع دائر می‌گردد.

ماده ۲ - پروگرام مدارس و مکاتب از طرف وزارت معارف معین می‌گردد و باید در پروگرام حیثیت علمی و صنعتی و نشو و نمای بدنی ملحوظ‌باشد.

ماده ۳ - تعلیمات ابتدائیه برای عموم ایرانیان اجباری است.

ماده ۴ - طریق تحصیل آزاد است لیکن هر کس باید آن اندازه از معلوماتی را که دولت برای درجه ابتدایی معین نموده تحصیل کند.

ماده ۵ - هر کس مکلف است اطفال خود را از سن هفت به تحصیل معلومات ابتدائیه وادارد اعم از این که در خانه باشد یا در مدرسه.

ماده ۶ - در صورت لزوم طبی یا وجود مانع با اطلاع مأمورین معارف تأخیر شروع در ارسال طفل به مکتب جایز است.

ماده ۷ - ملل غیر اسلامی در مدارس دولتی حق تقاضای تحصیل مذهب خودشان را ندارند مجبور به تحصیل شرعیات اسلامی نیز نخواهند بود.

ماده ۸ - مکاتب و مدارس بر دو قسمت است رسمی و غیر رسمی:

رسمی آن است که از طرف دولت دایر شده باشد - غیر رسمی آن است که بانی مخصوص داشته باشد. ماده ۹ - هر کس مدرسه غیر رسمی افتتاح کند باید به اطلاع دولت برساند.

ماده ۱۰ - کسی که می‌خواهد مدرسه افتتاح کند باید رعایت شرایط ذیل را بنماید:

۱ - مدیر مدرسه کمتر از سی سال نباید داشته باشد.

۲ - بنای مدرسه را موافق ملاحظات حفظ‌الصحه که از طرف وزارت معارف مقرر شده‌است فراهم نماید.

۳ - در مدارس ابتدایی مدیر باید دارای تصدیقنامه تحصیلات مدارس متوسطه و در مدارس متوسطه دارای تصدیق‌نامه تحصیلات عالیه باشد.

۴ - مدیر مدرسه باید معروف به سوء عقیده و اخلاق و عادات ذمیمه نبوده مرتکب جنحه و جنایتی نشده باشد و معلمینی را هم که انتخاب‌می‌کند باید علاوه بر شرایط مزبوره هر کدام در فن خود تصدیق رسمی وزارت معارف را دارا باشند.

ماده ۱۱ - هر کس در هر جا تحصیل کرده باشد تا در مقام امتحان رسمی بر نیامده‌است در مدارس رسمی دولتی پذیرفته نخواهد شد.

ماده ۱۲ - مفتشین دولتی در کل مدارس و مکاتب رسمی و غیر رسمی حق ورود و تفتیش دارند و هیچ مدیری در هیچ موقعی حق مخالف ندارد.

ماده ۱۳ - مدارسی که از اموال اوقاف دایر است نیز از حیث امور اخلاقی و حفظ صحتی و ترتیب تعلیمات و امتحانات و غیرها تا اندازه که با غرض‌واقف موافقت کند در تحت نظارت وزارت معارف است.

ماده ۱۴ - وزارت معارف باید تدریس کتبی را که مضر به اخلاق و دین محصلین است ممنوع نماید و کتبی که از طرف وزارت معارف ممنوع شده‌باشد در هیچ مدرسه نباید تدریس بشود.

ماده ۱۵ - مدارس و مکاتب بر چهار نوع است:

۱ - مکاتب ابتدایی دهکده.

۲ - مکاتب ابتدایی بلدی.

۳ - مدارس متوسطه.

۴ - مدارس عالیه.

ماده ۱۶ - هر یک از مکاتب و مدارس چهارگانه پروگرام مخصوص قانونی خواهد داشت و وزارت معارف مسئول اجرای آن پروگرام‌ها است.

ماده ۱۷ - پروگرام مکاتب و مدارس ابتدائیه و متوسطه باید تعلیم واجبات دینی را به قدر لزوم شامل باشد.

ماده ۱۸ - وزارت معارف ترتیب درجات و مراتب تحصیلیه را معین نموده برای هر کدام امتحانات و تصدیقنامه‌ها برقرار خواهد نمود که دخول درخدمات دولتی موقوف به داشتن آن تصدیقنامه‌ها خواهد بود.

ماده ۱۹ - در هر ده و در هر محله از قصبات یکی مکتب ابتدایی دهکده دایر می‌شود.

ماده ۲۰ - در شهرها بر حسب عده نفوس و حاجت اهالی و کفایت مالیه محلیه یک یا چندین مدرسه ابتدایی و متوسطه دایر خواهد شد.

ماده ۲۱ - مدارس عالیه در تهران و در مراکز عمده دایر خواهد شد.

ماده ۲۲ - مخارج مدارس ابتداییه در قصبات و بلاد به عهده دولت و مخارج آنها از محل مالیاتی که در هر محل به موجب قانون برقرار می‌شودپرداخته خواهد شد.

ماده ۲۳ - مخارج مکاتب دهکده نیز بر عهده دولت و به موجب قانون از مالکین دهکده و اهالی دریافت خواهد شد.

ماده ۲۴ - مخارج مدارس غیر مجانی دولتی از محل حق‌التعلیمی است که از شاگردان اخذ می‌شود و چنانچه کسری داشته باشد بر عهده دولت‌است.

ماده ۲۵ - مکاتب و مدارس مجانی که به خرج دولت اداره می‌شود فقط برای تمتع اطفال فقرا و اشخاصی است که رسماً عدم بضاعت آنها از طرف‌مأمورین رسمی محلی تصدیق شده باشد.

ماده ۲۶ - ابنیه متعلقه به مکاتب و مدارس و سایر متعلقات مدارس از منقول و غیر منقول در تحت نظارت وزارت معارف است.

ماده ۲۷ - قبول محصلین بی‌بضاعت در مدارس متوسطه و عالیه به طور مجانی به موجب قانون مخصوص خواهد بود.

ماده ۲۸ - مجازات بدنی در مکاتب و مدارس ممنوع است.