سفر محمدرضا شاه پهلوی به ایالات متحده امریکا ۲۵ آبان ۱۳۲۸ - ۱۰ دی ۱۳۲۸
اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی | سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی | درگاه محمدرضا شاه پهلوی |
{{#ev:youtube|p4LQKFYvwHc|210|left|ترومن پرزیدنت امریکا به شاهنشاه ایران خوشآمد میگوید}}
ایران در گیر و دار جنگ جهانی دوم یکی از بنیانگذاران سازمان ملل متحد شد. پس از آنکه شوروی پیمان سه دولت را زیرپا گذاشت و به جای اینکه شش ماه پس از پایان جنگ ارتش شوروی را از ایران بیرون برد، جنبشهای جداییخواهی در استانهای شمالی ایران به راه انداخت و حکومت دموکراتیک آذربایجان را با یاری تودهایهای آموزش دیده در شوروی برپا کرد که با پایداری مردم آذربایجان علیه کمونیسم و اراده استوار شاهنشاه محمد رضا پهلوی و فداکاریهای ارتش شاهنشاهی ایران آذربایجان از چنگال عوامل شوروی رها شد و استقلال و تمامیت ارضی ایران که در لبه نابودی بود برقرار شد. پس از آنچه که در آذربایجان رویداد و تهدید مداوم استقلال و تمامیت ارضی ایران از سوی شوروی، مردم ایران دیکتاتور پرولتاریا و بردگی در برابر فرمانهای رسیده شده از مسکو را نخواستند و راه سیاست خارجی ایران برپایه اراده و انتخاب ملت برگسترش سیاست خارجی با دنیای غرب استوار گردید. دولتهای غربی این تصمیم مردم ایران را خوشآمد گفتند و شاهنشاه ایران را به اروپا و امریکا دعوت کردند. ، دولت شوروی که از نگرفتن امتیاز نفت شمال ایران و از دست دادن آذربایجان زخمی شده بود، آغاز به یک سری سوقصدهای سیاسی در ایران برای استوار کردن ریشههای نفوذی خود کرد تا آنجا که در ۱۵ بهمن ۱۳۲۷ یکی از عوامل حزب توده به جان شاهنشاه سوءقصد کرد.
پس از بیش از چهار سال اشغال ایران به وسیله ارتشهای خارجی و درهم کوبیدن و ویرانی پایساخت نوپای ایران، و تحمیل درد، بیماری، رنج و گرسنگی بر مردم ایران، زمان بازسازی کشور فرارسیده بود. کارشناسان ایرانی نخستین برنامه عمرانی ایران را با اصلاحاتی که در به سبب کمبود بودجه در آن پدیدآوردند نوشتند. دولت امریکا نیز پشتیبانی از بازسازی ایران چه مالی و چه فنی را در چهارچوب برنامه عمرانی به وسیله اصل چهار ترومن اعلام داشت.
پس از سفر شاهنشاه به اروپا در سال ۱۳۲۷ گام بعدی سفر به ایالات متحده امریکا بود. کوتاهی پیش از سفر شاهنشاه به امریکا که از مهرماه ۱۳۲۸ با دعوت ترومن پرزیدنت امریکا سازمان یافته بود، سیاست داخلی ایران به سبب فشارهای حزب توده و تظاهرات و اعتصابها رو به ناآرامی گذاشت و بار دیگر در ۱۳ آبان ۱۳۲۸ هژیر وزیر دربار شاهنشاهی در آیین سوگواری در مسجد سپهسالار، از سوی حسین امامی قاتل احمد کسروی با شلیک گلوله زخمی و به بیمارستان شماره دو ارتش برده شد. عبدالحسین هژیر روز پسین در ۱۴ آبان درگذشت. مجلس شورای ملی گرایش خود را به محمد ساعد برای پست نخستوزیری اعلام داشت. به فرمان شاهنشاه ابراهیم حکیمی به سمت وزیر دربار شاهنشاهی برگزیده شد. ساعد بیدرنگ سیدجلالالدین تهرانی و دکتر نخعی را به سمت وزیران مشاور معرفی کرد.
۲۲ آبان ۱۳۲۸ اعضای شورای سلطنتی برای درازای نبودن شاهنشاه در کشور برگزیده شدند و ۲۴ آبان ۱۳۲۸ شاهنشاه به دعوت رئیس جمهور امریکا از تهران رهسپار امریکا شدند و در فرودگاه مهرآباد برای ملت ایران پیامی فرستادند. هواپیمای شاهنشاه در فرودگاه رم برزمین نشست و پس از یک ساعت و نیم سوختگیری به سوی ایسلند پرواز کرد.
۲۵ آبان شاهنشاه به شهر واشنگتن وارد شدند و مورد پیشباز ترومن رئیس جمهور امریکا و دیگر سران آن کشور قرارگرفتند و در پاسخ به خیرمقدم رئیس جمهور امریکا فرمایشاتی ایراد کردند.
در راه به کاخ بلرهاوس، بیش از دویست هزار نفر از اهالی واشنگتن با ابراز احساسات خود ورود شاهنشاه را گرامی داشتند. جان راسل یانگ شهردار واشنگتن در خوشآمدگویی خود کلید طلایی شهر را به پیشگاه اعلیحضرت تقدیم کرد و سپس شاهنشاه به کاخ بلرهاوس جای ماندن شاهنشاه در بازدید از امریکا تشریففرما شدند.
شاهنشاه در میهمانی رسمی شام ترومن پرزیدنت امریکا شرکت فرمودند و از سوی شاهنشاه و ترومن بیانات پر از دوستی پشتیبانی ایراد شد.