سخنرانی سناتور ادوارد کندی در باشگاه دانشگاه تهران ۶ خرداد ماه ۱۳۵۴
| سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۵۴ خورشیدی تازی | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
سخنرانی سناتور ادوارد کندی در باشگاه دانشگاه تهران ۶ خرداد ماه ۱۳۵۴
ادوارد کندی سناتور دمکرات ایالت ماساچوست در روز ۶ خرداد ماه دومین روز اقامت خود در ایران برای سدها دانشجوی ایران که در باشگاه دانشگاه تهران گرد آمده بودند، سخنرانی کرد:
آمریکا تلاش های صلح آمیز ایران را می ستاید. آنچه در ایران اتفاق می‌افتد، از نظر جهان حائز اهمیت خاصی است. چون، در این کشور مردان و زنان آزاد، برای ساختن آینده‌ای جدید، می‌کوشند... و باید اذعان کنم که اقدامات ایران برای تبدیل خلیج فارس به یک منطقه صلح، کاملاً مورد ستایش مردم آمریکا است... از سه هفته پیش که به دانشگاه هاروارد رفتم تا بحال، این تعداد دانشجوی ایرانی را زیر یک سقف ندیده بودم. اگر چه روابط ایران و آمریکا نسبتاً جدید است، ولی از نخستین روزهای قرن بیستم، وقتی که شورای امنیت به شکایت ایران در باره اشغال آذربایجان رسیدگی می‌کرد و آمریکا پشتیبانی خود را از ایران ابراز داشت- ملت آمریکا همیشه به دوستی با ایران توجه خاصی داشته است. شکوفایی روابط ایران و آمریکا فقط به خاطر منافع گذرا نیست، بلکه ریشه اصلی این روابط بر اساس احترام عمیق متقابل برقرار است. توجه آمریکا بیش از هر چیز معطوف به اقداماتی است که ایران در راه پیشرفت‌های اقتصادی انجام می‌دهد.
ایران و اوپک
آمریکا همچنین بخوبی از اهمیت نقش جهانی ایران آگاه است، بخصوص که ایران در سازمان اوپک همواره یکی از کشورهای تصمیم گیرنده بوده است و از این طریق بر اقتصاد جهان تأثیر داشته و دارد. در دنیای صنعتی، بسیارند کسانی که طرفدار مقابله با کشورهای تولید کننده نفت هستند و مایلند با جلوگیری از بهره‌وری این کشورها از تکنولوژی غرب، بهای نفت را کاهش دهند و این نظریه همیشه با مخالفت من روبرو بوده چون عقیده دارم که در بازسازی اصولی اقتصاد جهانی، ما و کشورهای نفتی می‌توانیم از همکاری با یکدیگر بهره فراوان بگیریم. امروزه جهان غرب با این حقیقت روبرو شده که نیروهای اقتصادی جدیدی پا به عرصه وجود گذارده‌اند و همچنین بین کلیه کشورها، وابستگی‌های عمیقی در زمینه انرژی، تولید مواد غذایی، کود شیمیایی و مواد خام وجود دارد. سه نکته مهم وجود دارد که در گفت و گو پیرامون شرایط حاکم بر این جهان جدید اقتصادی، آن‌ها نباید فراموش شود. اول اینکه، هیچ کشوری نمی‌تواند به تنهایی اقتصاد بین‌المللی را اداره کند و کنترل آن را به دست آورد. دیگر اینکه هیچ کشوری از تأثیر تحولات اقتصادی کشورهای دیگر بدور نخواهد ماند و بالاخره اینکه هیچ کشوری نمی‌تواند ضمن تصمیم‌گیری درباره اقتصاد داخلی خود به کشورهای دیگر توجه نکند. بنابراین، همه دنیا در این شرایط سهیم هستند و اوضاع آینده فقط از طریق اقدامات عاقلانه و دوراندیشانه قابل تحمل خواهد بود. حتی آمریکا نمی تواند چشم خود را به روی جهان ببندد و انزواطلبی پیشه کند. باید امیدوار بود که کلیه ممالک تشخیص دهند که در صورت پیشامد برخوردهای غیر عاقلانه اقتصادی، همه کشورهای جهان آسیب خواهند دید. باید همه ممالک و رهبران‌شان آنقدر آینده‌نگر باشند که تشخیص دهند کشورهای مختلف، در واقع نمی‌توانند دشمن یکدیگر باشند چون در بررسی نهایی معلوم می‌شود که سرنوشت همه با هم بستگی دارد. در تصمیماتی که به اقتصاد جهان مربوط می‌شود، کلیه کشورها باید نقش خود را ایفا کنند. همزمان، اهمیت نقش کشورهایی چون ایران که آماده حمایت از اقدامات منطقی دیگران است نیز باید افزایش یابد.
بازسازی اقتصاد
مهم‌ترین اقدام، در حقیقت قدم اول برای دوباره سازی اقتصاد جهان، جوابگویی به احتیاجات کشورهای فقیر است. چون این ممالک بیش از دیگران بخاطر بحران‌های اقتصادی بین‌المللی زیان دیده‌اند. این امری حیاتی است چون هیچکدام از ما نخواهیم توانست در دنیای فردا اجازه دهیم صدها میلیون انسان از گرسنگی، جهل و عدم بهداشت و تحصیل رنج ببرند. آمریکا امروزه فقط قسمتی از کمکی را که در قدرت دارد به جهان ارائه می‌کند و این بهیچوجه قابل تحمل نیست. آمریکا و سایر کشورهای پیشرفته باید بطور جدی و پیگیر به کمک کشورهایی که (ندار) هستند بشتابند. امروزه دیگر فقط کشورهای ثروتمند سنتی نیستند که لازم است در این کمک بین‌المللی شرکتی جویند. ایران بطور مثال می‌تواند نقش ارزنده‌‌ای را در رهبری ممالکی که در سال‌های اخیر از قدرت اقتصادی تازه‌ای برخوردار شده‌اند، در راه کمک به کشورهای فقیر ایفا کند. یکی دیگر از مسائلی که به توجه جدی نیاز دارد، موضوع قیمت کالاهای اساسی در بازارهای جهانی است. بسیاری از کشورها بخاطر سقوط یا افزایش نسبتاً ناگهانی قیمت کالاهای صنعتی یا محصولات کشاورزی، دچار اشکالات اقتصادی می‌شوند و نمی‌توانند آینده اقتصادی خود را طبق برنامه تنظیم کنند. مصرف کنندگان نیز بخاطر این سقوط‌ها و بالا رفتن قیمت‌ها دچار تورم روزافزونی شده‌اند که بنوبه خود باعث دلسردی مردم از سرمایه‌گذاری‌های درازمدت برای توسعه منابع مواد اولیه شده است.
همکاری دو قطب
اکنون زمان آن رسیده است که ممالک مصرف کننده و تولید کننده از طریق همکاری حقیقی و صمیمی، بازارهای بین‌المللی را از خطر تزلزل برهانند. و این مسئله بسیار حساسی است. چند هفته پیش بود که اجلاس مقدماتی کنفرانس بین‌المللی پاریس بدون نتیجه پایان یافت. چون تولید کنندگان نفت خواستار این بودند که مسائل مربوط به کلیه مواد اولیه مورد بحث قرار گیرد، در حالیکه مصرف کنندگان می‌خواستند فقط درباره نفت سخن گویند. اکنون کشورهای مصرف کننده باید متوجه شوند که تقاضای کشورهای تولید کننده نفت برای مذاکره درباره کلیه مواد خام و اولیه، از ارزش و اهمیتی ویژه برخوردار است. امروزه دیگر نمی‌توان این موضوعات را که همه با هم وابسته‌اند به گونه‌ای جدا جدا بررسی کرد. ایران در این باره سیاستی منطقی و سازنده پیش گرفته است و این همان نکته‌ای است که دنیا صنعتی باید آن را جدی تلقی کند چون بر این اساس می‌توان یک گفت و گوی سازنده داشت. من همچنین امیدوارم کشورهای تولید کننده نفت تشخیص دهند که کلیه مسائل را نمی‌توان در یک کنفرانس حل و فصل کرد. نیز امیدوارم آن‌ها توجه خاصی به مسائل و مشکلات کشورهایی که نه تولید کننده مواد خام هستند و نه سازنده مواد صنعتی، بکنند. ما مایلیم که با کشورهای تولید کننده نفت، برای حل مسائل انرژی، قیمت سایر مواد و دیگر مسائلی که انسان امروز با آن روبروست همکاری کنیم. ما تنها خواستار ازدیاد جریان نفت و کاهش قیمت آن نیستیم، بلکه می‌خواهیم اقتصاد کشورهای تولید کننده نفت با اقتصاد کشورهای صنعتی روابط عادلانه و منطقی داشته باشد وهم بتوانیم بطور سالم و درست از منابع انرژی کره زمین استفاده کنیم.
ایران و خلیج فارس
آمریکا بخوبی از اهمیت نقش ایران در خلیج فارس آگاه است و می‌داند که به دنبال خروج بریتانیا از این منطقه، ایران مهم‌ترین عامل جلوگیری از ورود و دخالت قدرت‌های خارجی به این منطقه حساس بوده و هست. همچنان که ایران امروز نقش فعالی را در حفظ امنیت این آبراه در عهده دارد. اقدام اخیر ایران و عراق که به بهبود روابط دو کشور انجامید، به گمان من، بهترین دریچه امید را برای آینده گشوده است. این امید که مردم این بخش از جهان در منطقه و خانه‌شان ارباب خود باقی خواهند ماند و خواهند توانست از طریق همکاری جلوی هرگونه برخوردی را بگیرند. کندی در پایان بار دیگر با اشاره به خلیج فارس گفت: باید اذعان کنم که اقدامات ایران برای تبدیل خلیج فارس به یک منطقه صلح، کاملاً مورد ستایش مردم آمریکا است. ما امروز بخوبی می‌دانیم، ایران این امکان را دارد که این منطقه را تحت رهبری خود به یک منطقه آرام و صلح‌آمیز و بدور از تشنج مبدل کند و نیز اطمینان داریم این کار پیروز خواهد شد.
سناتور ادوارد کندی ۵ خرداد ماه ۱۳۵۴ پس از ورود به تهران، از اینکه توانسته به ایران سفر کند، ابراز خرسندی کرد و گفت:
سال‌ها است که میان مردم ایران و آمریکا رابطه دوستانه تاریخی و سنتی وجود دارد. در ایالات متحده، نسبت به پیشرفت‌های اقتصادی ایران توجه زیادی می‌شود و همچنین از نقش سازنده و مثبتی ایران در جامعه اقتصادی جهان، انتظارات زیادی دارند. آمریکا از گفت و گوهایی که با شاهنشاه ایران، سپس با وزیران و مقامات ایرانی پیرامون برنامه‌های توسعه اقتصادی ایران و نیز نظر ایران نسبت به روابط درازمدت خود با ایالات متحده و آینده انرژی جهان خواهد داشت، بسیار خوشنود است. بنابراین، از نقطه نظر من، این سفر بی‌اندازه سودمند خواهد بود.
کندی در پاسخ به سئوال یکی از خبرنگاران در مورد علت سفرش به خاورمیانه گفت: «من از کشوری می‌آیم که به انرژی و محصولات نفتی بسیار متکی است. آمریکا در حدود یک سوم از انرژی مورد نیاز خود را از خارج وارد می‌کند. بنابراین، من به خاورمیانه و ایران سفر کرده‌ام تا از سیاست‌هایی که در مورد انرژی وجود دارد آگاهی بیشتری کسب نمایم. در آمریکا همچنین نسبت به نقشی که ایران در امنیت این منطقه از جهان بر عهده دارد علاقه زیادی نشان داده می‌شود. آمریکا هم اکنون مقدار زیادی تجهیزات نظامی به ایران می‌فروشد. من علاقمندم با مقامات ایرانی پیرامون نظر آن‌ها نسب به امنیت منطقه و روابط ایران با همسایه‌هایش نیز گفت و گو کنم و اطلاعاتی به دست آورم.
سناتور کندی سپس در پاسخ به پرسش دیگری پیرامون سفرش به عراق که قبل از ورود به ایران صورت گرفت، گفت: من از تمایل رئیس جمهوری، وزیر خارجه و وزیر نفت عراق در بازگو کردن نظریات خود پیرامون مسائل مختلف، ازجمله برنامه‌های عمرانی داخلی و روابط عراق با همسایگانش و نیز توافق‌هایی که اخیراً با ایران حاصل کرده‌اند، خشنود شدم و تحت تأثیر قرار گرفتم. این توافق‌ها، طبق گفته آن‌ها، نتایج بسیار با اهمیتی در برخواهد داشت. مقامات عراقی همچنین با من از علاقه خود به چشم‌انداز صلح خاورمیانه و نقش آمریکا در رفع اختلافات موجود در این منطقه سخن گفتند.
سناتور کندی آنگاه در پاسخ سئوال دیگری در مورد نظر وی درباره پیشنهاد شاهنشاه ایران به امر مرتبط کردن بهای نفت با سایر کالاها گفت: من پیش از آمدن به ایران در سازمان ملل متحد و سایر مجامع رسمی گفتم که باید میان قیمت‌های مواد خام و بهای کالاهای دیگر تناسبی وجود داشته باشد، ولی به هر حال من از فرصتی که برای کسب آگاهی بیشتر از نظریات شاهنشاه خواهم داشت بسیار خوشنودم.
سناتور کندی سپس در زمینه خاورمیانه گفت: مردم آمریکا به حصول یک راه حل صلح آمیز سازنده و مثبت در مورد مسئله خاورمیانه علاقه بسیار دارند تا این بحران که این قدر باعث ناراحتی و تلفات جانی برای مردم منطقه شده، از میان برود. هر نوع راه‌حلی باید با توجه به شناسایی حق اسرائیل در زیستن در مرزهای امن به دست آید. وی در پایان، بار دیگر تأیید کرد که در انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا خود را نامزد نخواهد کرد.