مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۵ دی ۱۳۴۲ نشست ۲۵
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیمهای مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۵ دی ۱۳۴۲ نشست ۲۵
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۲۵
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقای پروین- بانو شوکت ملکجهانبانی
۳- معرفی آقای دکتر محمدعلی مسعود انصاری به معاونت وزارت امور خارجه به وسیله آقای وزیر امور خارجه
۴- تقدیم شش فقره لایحه تصویبنامهای و هفت فقره موافقتنامه وسیله آقای وزیر امور خارجه
۵- تقدیم ۳۴ فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای وزیر کشاورزی
۶- تقدیم لایحه تصویبنامهای مربوط به ایجاد کارخانه سمسازی به قیدیک فوریت به وسیله آقای وزیر کشاورزی
۷- تقدیم ۱۳۲ فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
۸- تقدیم دو فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای وزیر کشور
۹- تقدیم لایحه شهرداریها و انجمنهای شهر به قید یک فوریت به وسیله آقای وزیر کشور
۱۰- معرفی آقای بشیر فرهمند به معاونت وزارت دادگستری به وسیله آقای وزیر دادگستری
۱۱- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامه به وسیله آقای وزیر دادگستری
۱۲- طرح سؤال آقای موسویکبیری راجع به راه پشتکوه و جواب آقای معاون وزارت راه
۱۳- تقدیم چهار فقره لایحه تصویبنامهای به وسیله آقای معاون وزارت راه
۱۴- سؤال آقای مهندس صدقیانی راجع به اراضی ده نزدیک نقش بیستون و جواب آقای وزیر فرهنگ
۱۵- ختم جلسه به عنوان تنفس
مجلس در ساعت نه و پنجاه دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود
(بشرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه – آقایان: فیصلی – ایلخان – شفیعی پور – کرمانی – بختیاربختیاریها- دکتر حکیم – شوشتری – دکتر غنی – دکتر جعفری – ملک زاده آملی – یغمائی کیهان – مهرزاد – معتمدی – پاینده – دکتر امامی خوئی – ادیب سمیعی – امیر احمدی – مهندس انصاری – بالاخانلو – ساگینیان دکتر رمضانی – رام بد – دیهیم – صائب – فولادوند – دکتر قراگزلو – کلانترهرمزی –محسنی مهر – دکتر مصباح زاده – دکتر موثقی – بانو ابتهاج سمیعی – دکتر دولتشاهی.
رئیس – راجع بصورت جلسه قبل اگر نظری هست بفرمائید (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب میشود.
آقای دیهیم.
دیهیم – نامه هائی از فرهنگیان ادارات آذربایجان و همچنین نامه هائی از کارمندان آتش نشانی تبریز و کارمندان وزارت دارائی رسیده که تقدیم مقام ریاست میکنم.
رئیس – آقای بدرصالحیان.
بدرصالحیان – نامهای از طرف طلاب علوم دینی سنندج و کارمندان دون پایه ثبت احوال سقز و همچنین نامههای دیگری است که تقدیم مقام ریاست میکنم.
رئیس – آقای تبریزی.
حسن تبریزی – نامه ایست از یکی از کشتکاران دخانیات شاهین دژ و چند فقره نامه دیگر تقدیم مقام ریاست میکنم.
رئیس – آقای مرادی.
مرادی – چند فقره نامه رسیده است تقدیم میکنم.
رئیس –آقای کبیری.
موسوی کبیری – نامه ایست از طرف جمعیت شیر و خورشید سرخ بروجرد در تعقیب تقاضای قبلی بضمیمه نامههای دیگری که رسیده است تقدیم مقام ریاست میکنم.
رئیس –آقای کهزاد البرزی.
کهزاد البرزی – تلگرافی است از سی نفر کارگران اخراجی شرکت نفت مسجد سلیمان رسیده که هشتاد روز است در تهران سرگردان هستند تقدیم مقام ریاست میکنم
رئیس – اقای مجید موسوی.
مجید موسوی – چند فقره شکایت راجع به لایحه استخدام و نامهای هم از جمعیت شیرو خورشید سرخ بروجرد رسیده که تقدیم مقام ریاست میکنم.
رئیس – خانم دولتشاهی.
بانو دکتر دولتشاهی – یک فقره شکایت است که زن یکی از کارگران کارخانه زاینده رود فرستاده تقدیم مقام ریاست میشود.
۲- بیانات قبل از دستور آقای پروین – بانو شوکت ملک جهانبانی.
رئیس –نطقهای قبل از دستور شروع میشود آقای پروین بفرمائید.
پروین – بنام خداوند بخشاینده مهربان. بسیار خوشوقتم که فرصت کوتاهی بدست آمد که مختصری خدمت آقایان عرض کنم آنچه در پشت این تریبون گفته میشود امیدوارم که باصطلاح لقلقه سان نباشد و بآن ترتیب اثر کافی و کاملی داده شود (انشاءالله) همچنانکه آقایان محترم و همقطاران عزیز که سابقا در پشت این تریبون بیاناتی فرمودهاند، سؤالاتی کردهاند و جوابهائی شنیدهاند امیدوارم که بنتایج مطلوب رسیده باشند یا اینکه برسند در چند جلسه قبل اینجا راجع بتحول راجع بنهضت راجع بانقلاب سفیدی که اکنون در مملکت ما جاری است از طرف نماینده محترم جناب آقای سرتیپ پور بیانات بسیار ذی قیمتی بعمل آمد (صحیح است) ایشان توضیح دادند که بفرمودة اعلیحضرت شاهنشاه عظیم الشان ما اکنون مملکت ما یک قرن بجلو پرتاب شد است و این مطلب یک حقیقتی است، ما هر جا قدم میگذاریم میبینیم، میشنویم میخوانیم که مملکت ما روبه تحولی بزرگی است ما که اینجا جمع شدهایم و نشستهایم نماینده ملتی هستیم که این تحول را قدم برداشته است (صحیح است) پرچم این تحول و انقلاب بر دوش شاهنشاه عظیم الشان ماست (صحیح است) ما هم قدمهای محکمی در پی همین تحول بایستی برداریم تا بخواست خداوند بنتایج کافی وکاملی برسیم و خدای نخواسته آنطوری که نماینده محترم بیان فرمودند در هنگام شکفتگی این گل قبل از اینکه بثمر برسد خدای نخواسته برگ ریزان نشود، زیرا که انقلاب این تحول ارزش بزرگی دارد، همچنانکه در ابتدای مشروطیت غیرتمندان و وطن خواهان و آزادی طلبان قدمهای محکمی گذاشتند و همین دستگاه و همین بارگاه و همین سالنی که ما بآرامی امروز اینجا مینشینیم و قیام و قعود میکنیم اینچنین بسهولت بدست نیامده است جانفشانیها کرهاند تا وقتی که ما توانستهایم امروز اینجا به آرامی بنشینیم و به آزادی بگوئیم و امیدواریم این مجلس که اکنون قدمهای اولیه را برمیدارد بنتایج بسیار بزرگی و مطلوبی برسد (انشاءالله) این مقدهمه کوچکی که عرض کردم برای اینستکه آن چیزی که گفته میشود در پشت این تریبون برای آن ارزش بیشتری قائل بشویم اخیرادر چندی قبل
در بسیاری از جراید و در بسیاری از مجلات که بسیار ذی قیمت هم هستند و بنده میخوانم راجع باین مجلس بحث میکنند باینجا نگاه میکنند یکی از مجلات بسیار ذی قیمت که گاهی بدون رتوش مینویسد و اخیرا کارخانه نمد مالی را در صفحات خودش نشان میدهد وبنده بآن مجله بسیار اعتقاد دارم وبسیار صریح و مستدل هم مینویسد نسبت باین مجلس اشاره کرده و مقایسهای با مجالس گذشته کرده که بنده گمان میکنم خیلی ارتجالی و خیلی خلاصه اشاره کرده این مجلس هنوز قدمی برنداشته است این اول کار است امیدوارم این مجلس بتواند خدمت بسیار شایستهای نسبت بهمین تحول انجام بدهد. ما بمجلسهای گذشته کمال احترام را داریم همچنانکه جناب آقای رامبد در پشت همین تریبون یک روزی بیان کردند البته بوکلای گذشته به افرادی که در این مجلس مینشستند خیل احترام داریم درمیان آنها افرادی بودند که خدمات شایستهای کردند این را ما اقرار داریم اما امیدوارم که ما هم اینجا بتوانیم خدمات شایسته تری متناسب با این تحول و با همین نهضت انجام بدهیم (انشاءالله) چند فقره شکایت و درد دلهائی رسیده است که بنده با ذکر این مقدمه برای اینکه آنها تاثیر بیشتری داشته باشند درباره هر یک توضیحات کوچکی میدهم وخدمت ریاست مجلس تقدیم میکنم و امیدوارم که مورد تحقیق و رسیدگی و اخذ نتیجه واقع بشود یکی راجع به گندم وخرید غله است ودر ولایات بخصوص در اراک اینکه عرض میکنم بخصوص برای اینستکه در این باره چند فقره شکایت به بنده نوشتهاند و آن اینستکه مقداری غله الان در آنجا حوزه موجود است و خریدار متفرقه ندارد اداره تثبیت نرخ غله که اسم این اداره از قدیم اداره تثبیت نرخ غله بود ولی بتدریج گویا تقلیل نرخ غله یا تخفیف یا تخریب نرخ غله یا تفریط غله نمیدانم کدام را بگویم (مصطفوی نائینی – در هر حال از باب تفعیل است) در اینجا نمیدانم کدام اسم را بگویم که تثبیت است یا تقلیل است یا تخفیف است اما بنظرم تفریط غله بهتر باشد و خوب است که اسم او را هم متناسب با جریانش تغییر بدهند زیرا که مقداری محصول غله در دست مردم هست و او را با همان تثبیت با همان مقدار و با همان نرخی که داشتهاند نمیخرند و در دست مردم مانده است و در مقابل این محصول داخلی که در دست مردم مانده است ازخارج مقدار زیادی گندم وارد میکنند روزی در پشت این تریبون جناب آقای ملک زاده نمیدانم حضور دارند یا خیر اینجا فرموده که هشتاد هزار تن برنج در آمل و مازنداران موجود است و خریدار ندارد و زارعین هم آنجا ضرر میکنند اینجا تذکر دادند نمیدانم ترتیب اثر داده شد یا خیر اینکه عرض کردم گفتههای پشت این تریبون خدای نخواسته لقلقه لسان نباشد و به آن ترتیب اثر داده شود برای همین است که نمیدانم اظهار آن آقا مورد توجه واقع شد برای ۸۰ هزار تن برنج یا خیر. و برای ۸۰ هزار تن برنج فکری شد یا خیر؟ حالا آقایان دیگر هم در قسمتهای ولایات دیگر نمیدانم این گرفتاری را دارند یا خیر محصولات ما که خریدار ندارد و در مقابل اجناسی که ما در داخله داریم متاسفانه از خارج وارد میکنند بعضی همانها را وارد میکنند بنده در اراک دیدم که نخود ولوبیا از خارج وارد کردهاند نخود اسپانیا نخود لبنان حالا کار نداریم که میوه جات مثلا سیب لبنان را میآورند یا پرتقال از خارج وارد میکنند در صورتیکه پرتقالهای داخله را باید بیشتر تشویق کرد اما موضوع غله موضوعی است که امروز یکی از مواردی که در نهضت ملی گنجانده شده و در مورد نظر هست اینستکه اصول کشاورزی باید ترقی کند سطح کشاورزی باید بالا برود و زارع از محصول خود منتفع بشود در حالی که اکنون برعکس این جلوه گر است ما میبینیم که محصول داخله را نمیخرند و آنرا ترویج نمیکنند اما محصول مشابه را از خارج وارد میکنند چند روز پیش از این یک نفر ازمأمورین بهداری اراک به بنده گزارش داد که مقداری کیسههای آرد آمریکائی آوردهاند اینها کرم زده است و ایشان رفته است آن کیسهها را از نظر بهداری در انبار توقیف کرده است ولیکن بعدها مراجعه مربوطه یا شهرداری یا شهربانی نمیدانم رفتهاند آن مهرها را برداشتهاند و همان کیسه هائی که در میان آن کرم بوده است و از نظر بهداشتی واصولی مورد نداشته است آنها را به خبازها دادهاند نان کردهاند و به گلوی مردم فرو کردهاند در حالی که گندمهای مرغوب محصول داخلی خودمان در انبارها انباشته شده و خریدار ندارد بنده گمان میکنم اگر به این موضوع توجه کافی بشود از دو مورد بسیار بسیار مفید است یکی اینکه ازدیاد محصول و تشویق زارع بعمل میاید که
البته این منظور اصلی است برای طرفداری و حمایت از زارع و شرط اول حمایت این است که از زارع محصول را بخرند، ما میبینیم در سایر جاها تثبیت نرخ برای محصول به نحوی است که وقتیکه لازم ندارد معذلک از دست زارع میخرند برای اینکه تشویق بشوند برای اینکه کشاورز بتواند معیشت خودش را راه ببرد اما اینها متاسفانه گویا به این موضوع توجه کافی وکاملی ندارند، دیگر انکه از برای محصولات خارجی و این اجناس که به مملکت ما وارد میشود لابد ما پول میدهیم اگر بخشوده هم باشد بقرار معلوم کرایه آن را میپردازیم بعضی رفقا وقتی حساب کردند و کرایه آن اجناس را که وارد میشود محاسبه کردند شاید همان کریه مساوی با قیمتی باشد که ما محصول داخلی را متیوانیم بدست آوریم این موضوع بعقیده بنده خیلی قابل توجه است و تقاضا میکنم مورد رسیدگی واقع شود. راجع به تقسیمات کشوری که چند روز پیش اینجا مورد مذاکره بود بنده چند نامه دارم که تقدیم مقام ریاست محترم میکنم ملاحظه بفرمائید این تقسیمات کشوری چقدر بیقاعده بوده است بند یک مطالعاتی در این موضوع دارم ولی یک نکته ایکه از همه مهمتر است لازم است که جلوتر بعرض برسانم حالا کار ندارم که تقسیمات کشوری مطابق وضعیت جغرافیائی و مطابق احتیاجات محلی نبوده است این یک چیز مسلمی است برای اینکه هر یک از ماها درحوزههای انتخابی خودمان این را امتحان کردهایم مثلا استان یک بنده میبینم اراک یکقست از این استان یک است و یک قسمت دیگرش هم رشت و گیلان است خیلی عجیب است که در این وسط قم جزو این استان حساب نشده بنده نمیدانم اگر به نقشه جغرافیا نگاه کنیم و همینطور بخواهیم تقسیمات سطحی بکنیم چطور است که یک شهری از وسط برداشته میشود و جزو استان دیگر میرود ویک شهر دور دستی جزء همان استان میشود. بنده شاید جغرافیا را خوب ندانم و از طرفی بنده میترسم وقتم تمام شود والا یک مثل در این مورد عرض میکردم …
رئیس – آقای پروین وقت شما تمام شد.
پروین – خیلی تاسف دارم بنده هنوز شروع نکرده بودم اگر خانم جهانبانی اجازه بدهند پنج دقیقه از وقت ایشان استفاده کنم.
بانو جهانبانی – بنده وقتم برای خودم کم است.
پروین – اگر اجازه بفرمایند آقایان رأی بدهند که ده دقیقه بنده صحبت کنم.
رئیس – انشاءالله در دفعه آینده.
پروین – پس بنابراین بنده کوتاه میکنم چون مطالب لازمی است که در وقت آینده بعرض میرسانم و این نامهها را نگاه میدارم برای اینکه درباره هر یک از این نامهها دو دقیقه باید توضیح بدهم و بعد تقدیم مقام ریاست بنمایم.
رئیس – خانم شوکت ملک جهانبانی.
بانو شوکت ملک جهانبانی – بنام خدا. مطلبی را که امروز باستحضار نمایندگان محترم میرسانم درباره خطری است که جان مردم این مملکت جوانان عزیز، کودکان دلبند، جان نور چشم شما، جان خانواده شما را تهدید مینماید. میخواهیم بدانیم برای سلامت بدن چه نوع غذائی لازمست و مسئول حفظ جان مردم این کشور در مقابل مواد غذائی کیست. بطوریکه متخصصین کنترل مواد غذائی میگویند بیشتر بیماریها و مسمومیتهائی که بفراوانی روزانه در شهر ما دیده میشود بعلت تقلبات ونا سالم بودن اغلب مواد غذائی است پس بحث ما درباره مسمومیتها نیست که در ایران اتفاق میافتن. نامههای بسیار دارم موکلین من سوال فرمودند که چه بخوریم و چه کنیم تا خانوادههای ما از شر مسمومیتهای غذائی مصون بمانند. از طرف دیگر در سخنرانی یکی از متخصصین مواد غذائی و سم شناسی که در کنگره پزشگی رامسر ایراد شده بود خواندم که تعداد تلفات افرادی که ازراه مسمومیت غذائی و مسمومیت دفع آفات در تهران فسوت نمودند و از مسیر پزشگی قانونی طهران تشریفات آزمایشی آن انجام گرفته بالغ بر چهار صد نفر در سال بوده است باید توجه کرد که این آمار فقط مربوط بآنهائیست که بپزشگی قانونی مراجعه شده است بهمین دلیل امروز این موضوع جالب را که با زندگی و سلامت و هستی افراد که کشور ما ارتباط دارد در میان میگذارم و تذکر دوستانهای میدهم ببهداری شهرداری و امیدوارم هر چه زودتر راه چارهای بیندیشند
و نسل آتیه وطبقه جوان ما را از خطرات ناشیه ازمسمومیتهای غذائی نجات دهند.
مسمومیت هائی که امروز در کشور ما اتفاق میافتد یک قسمت آن بر اثر مسمومیت با دفع آفات است اکثر این سموم بقدری خطرناک است که حتی در مورد بعضی از انها نیم گرم کافی است که یک شخص بالغ را مسموم سازد مانند (پاراتیون) آقایان میدانند که برای بهبود وضع کشاورزان استعمال پاراتیون لازمست ولی زارعین باید اندازه و طرز مصرف کردن انرا بدانند خوشبختانه چندی قبل وزارت خانههای کشاورزی و بهداری ودادگستری طرح یک لایحه قانونی برای این موضوع با کمک متخصصین و کارشناسان خود تهیه نمودند و بتصویب هیات دولت رسانیدند تا آنجا که اطلاع دارم جناب اقای دکتر یگانه نماینده محترم مجلس در تنظیم این لایحه قانونی از نظر حقوقی سهم اساسی و مهمی داشته است چون این لایحه با کمک کارشناسان خبره تهیه شده اطمینان دارد اگر آنطور که باید و شاید در طرز اجرای آن دقت شود تلفات مردم از طریق این نوع مسمومیتها بحداقل ممکنه خواهد رسید چون قانون خوب است باید طرز اجرای آنهم خوب باشد بنابراین در این مورد فعلا بحثی نیست جز آنکه از هیات دولت و وزارتخانههای مربوط تقاضا شود مراقبت شدید برای طرز اجرای ان بنمایند (صحیح است).
موضوع دوم – مسمومیتهای متداول غذائی است با مذاکره و تحقیقی که از کارشناسان مربوطه بعمل آمده و تحقیقات شخصی میتوانم این موضوعرا بدوقسمت مجزا تقسیم کنم اول مسمومیت هائی که در اثر بی اطلاعی و جهل و عدم دقت تهیه کنندگان و فروشندگان و مصرف کنندگان مواد غذائی حاصل میشود قدر مسلم اینست وقتی بعضی از فروشندگن لبنیات نمیدانند میکرب چیست و تسکین یعنی مایع مترشحه از میکرب چه خطرات و فجایعی میتواند برای یک اجتماع ببار آرود با کمال بی خبری مشغول کاسبی و بهره برداری خود میشوند همچنین است در مورد فروشندگان ماهی و گوشت و سایر مواد غذائی بنابراین لازم است این قبیل اشخاص اطلاعات لااقل جزئی در اطراف آلودگی مواد غذائی داشته باشند و طرز بهداشت این قسمتها را بدانند و همین موضوع در مورد سایر سازندگان مواد غذائی نیز صدق میکند باید دید مواد غذائی کنسرو شده که تئوریکمان باید چند سال بدون آنکه فاسد شود باقی بماند (ریگی – نداشتن یخچال هم هست) اگر طبق اصول بهداشتی تهیه نشود (مثل قوطیهای کنسرو بدون ورنی و غالبا سرب اندود) وبا میکروبها و اسیدها در آن باقی بماند چه فجایع و چه بیچارگی هائی بوجود خواهد آورد (صحیح است) و همینطور است در مورد تهیه کنندگان فرآوردههای شیر وغیره که اگر مادة غذائی را درهوای آزاد بگذارند آلودگی میکربی پیدا کند چه بسا مسمومیت منجر بمرگ ببار میآورد (آقایان – در این سرما چیزی فاسد نمیشود) پس برای جلوگیری از مسمومیت باید اطلاعات مردم را در این زمینه بالا برد. بنده از مسئولین امرتقاضا دارم با استفاده از وجود کارشناسان ورزیده این کشور و استادان دانشگاه که در این رشته تخصص دارند برنامه جامعی برای تعلیم وترتیب سازندگان و فروشندگان مواد غذائی بطور اعم تنظیم نمایند (دکتر پارسای – کاملا صحیح است) و بدون آنکه وقت این کسبه گرفته شود کلاسهای شبانه تهیه نمایند و موظف باشند افرادیکه بنحوی از انحاء با مواد غذائی (تهیه و فروش) سروکار دارند تعلیم داده شوند و بهداشت مواد غذائی را فرا گیرند و از طرف دیگر از طریق رادیو و تلویزیون و مقالات مفید مردم را روشن سازند بجای آنکه مواد غذائی را باساز و آواز بخورد مردم بدهند استاندارد مواد غذائی را با جزوه باسخنرانی با روشن شدن وضع و خیم مسمومیتها بمردم بفهمانند باید این نکته را بیان نمود که این موضوع در تمام کشورهای دنیا متداول است اگر بکشورهای اروپائی توجه کنیم ملاحظه خواهیم نمود که حتی برای یک شاگرد نانوا پس از انکه تعلیمات اجباری ابتدائی را طی کر سه سال کلاس تخصصی در نظر گرفتهاند تا بتواند لیاقت آنرا داشته باشد که شاگرد نانوا شود توجه فرمائید تا این اندازه بجان و سلامت مردم اهمیت داده میشود. بنده نمیخواهم بگویم که سختگیری بمیزان آنکشورها شود بلکه لااقل بکسانیکه صاحب مغازه هستند و مسئولیت بعهده آنها محول شده تعلیمات اولیه را بدهند که خوب را از بد تشخیص دهند و بهداشت مواد غذائی را فرا گیرند تازه بنفع خود آنهاست. اطمینان دارد اگر این برنامه
بوجه احسن طبق یک اصول صحیح انجام پذیرد تلفات مواد غذائی از راه آلودگی میکربی بحداقل ممکنه خواهد رسید. بنابراین از بهداری شهرداری تقاضا میشود برای نجات بچههای معصوم و افراد این کشور موضوع را بادقت هر چه تمامتر مورد توجه قرار دهند ما هم بسهم خود هر چه بتوانیم برای انجام این برنامه مفید خدمت خواهیم کرد زیرا سرمایه هموطنان که عمر آنهاست براثر خوردن مواد غذائی ناسالم بخطر خواهد افتاد.
قسمت دوم – تقلبهای مواد غذائیست اغلب در روزنامهها میخوانید که شخصی را بعلت آنکه قهوه تقلبی یا روغن تقلبی درست کرده تحت تعقیب قرار دادهاند مفهوم واقعی این قهوه تقلبی یا روغن تقلبی برای بنده روشن نیست زیرا ما اغلب در کشورهای اروپائی میبینیم که در بستههای آماده شده قهوهای را بنام قهوه طبیعی و خالص میفروشند. قهوه دیگری را بنام قهوه کافئین گرفته میفروشند قهوه دیگری بنام قهوه مصنوعی یعنی نخودچی بود داده انجیز بود داده شیکوره و غیره را مخلوط کرده بنام قهوه مصنوعی میفروشند البته با قیمتهای مختلف میخواهیم در اینجا از ذکر این مطلب استفاده نمائیم و بگوئیم یکی از علل تقلب و بهره برداری افراد سودجو و بی خبر از خدا در اثر نبودن یک مقررات صحیح برای وضع غذائی مملکت است تا آنجا که اطلاع دارم هنوز درکشور ما یک مقررات جامعی برای مواد غذائی تنظیم نشده تا بتوان گفت کدام خوب و کدام بداست اگر شما نگاهی بمقررات مواد غذائی فرانسه سویس وانگلستان و بلژیک و سایر کشورها بیندازید شاید کتابی که از چندین صد صفحه تجاوز میکند برای مقررات مواد غذائی تنظیم شده و در جزئیات آن بحث نمودهاند و استاندارد مواد غذائی معین شده است، بنابراین معتقدم که مقامات مسئول با استفاده از کارشناسان ورزیده و استادان مواد غذائی دانشگاه مقرراتی در این باره تنظیم نمایند که مردم تکلیف خود را بدانند در اینجا بخاطرم آمدکه مطلبی را بیان نمایم در کشور سویس اغلب در مغازههای خواربار فروشی دیده میشود که در پشت یک بسته روغن خوراکی نوشته شده روغن نباتی اشباع شده با ۱۰% کره و یا روغن نباتی اشباغ شده با ۲۵% کره پس از تحقیق معلوم شد روغن نباتی دارای فاکتورهای غذائی کاملی نیست و برای تکمیل این فاکتورهای غذائی باید ۲۵ یا ۱۰ درجه کره بآنها زده شود البته اگر مخلوط کردن این روغنهای نباتی و کره بدست افراد عادی در دکهها وزیر چادرهای بیابان مخلوط گردد و در حلبها ریخته شود و بفروش رسد این ماده غذائی مملو از میکرب و هزاران کثافت دیگر خواهد بود و باعث مسمومیت میود ولی اگر این عمل در کارخانههای مجهز و تحت کنترل مقامات بهداشتی مملکت صورت گیرد بدون شک و تردید یک چربی کامل و سالم و ارزان در دسترس مردم قرار خواهد گرفت و کسانیکه از نظر مادی نمیتوانند کره خالص در اختیار خانواده خود بگذارند از این محصولات ارزان استفاده میکنند اطمینان دارد تا موقعیکه مقررات صحیح و منظم درباره مواد غذائی در این کشور نوشته نشود تقلب روزبروز زیادتر خواهد شد شک و تردید نیست قضات محترم دادگستری که ما همه بپاکدامنی آنها اذعان داریم نخواهند توانست تا زمانیکه مقررات صحیح در این مورد تنظیم نشود آنطور که باید و شاید در امر قضاوت راجع باین تقلبات اظهار نظر کاملا صحیح نمایند مثلا وقتی یک قاضی میبیند که در اکثر کشورها طبق قوانین خاصی مواد غذائی مصنوعی یا مخلوط تهیه میکنند و در کشور ما مقرراتی نیست و قانون این موضوع را آنطور که باید و شاید پیش بینی نکرده چطور میتواند اظهار نظر واقعا صحیح نمایند از طرفی این نوع مخلوط کردن را مثلا مخلوط کردن قهوه یا روغن نباتی و روغن حیوانی را مقایسه کنید با شخصی که در داخل زردچوب زرنیخ مخلوط کرده آیا این دو جرم یکی است یا خیر بنابراین باین نتیجه میرسیم که باید از مسئولین امر بخواهیم که با تشکیل کمیسیونهای فنی از کارشناسان خبره مقررات مواد غذائی این کشور را تکمیل نمایند و در دسترس عموم قرار دهند و بعدا با توجه باین مقررات تنظیم شده هر نوع تقلبی را باشد مجازات پاسخ دهند و اجازه ندهند جان مردم در معرض خطر قرار گیرد بنفع یک مشت منفعت طلب و یا جاهل. مسئله دیگری که تذکرش لازمست اینستکه در هر کشوری برای استفاده ازمواد رندگی متدوال در مواد غذائی تابلوهای مخصوصی دارند امروزه مسلم شده که بسیاری از مواد زنگی متداول در مواد غذائی ایجاد
سرطان میکند آیا مقامات مسئول در نظر گرفتهاند که مواد رنگی متدوال در مواد غذائی که وارد کشور ما میشود لااقل جزو طبقه مجاز بین المللی هست یا خیر؟ چندی قبل شنیده شد ه یکی از دوره گردها که خروس قندی میفروشد رنگی را که برای خروس قندی بکار میبرد از زنگهائی بوده که برای رنگ کردن میز و صندلی و در و پنجره بکر برده میشد معلوم است رنگی که همراه با اکسید سرب باشد باعث مرگ و تلفات میشود بیچاره بچههای معصوم بیگناه. مطلب عیجب تری بعرض برسانم در نتیجه تحقیقات معلوم شد ظروف مسی که مردم برای فرار از مسمومیت بسیفدگر میدهند غالب سفیدگران آنرا با مخلوطی از سرب وقلع سفید مینمایند بخوبی میدانیم که اینکار باعث مرگ تدریجی است آیا هرگز یک دکان سفیدگری از طرف بهداری شهرداری مورد توجه و بازرسی قرار گرفته است توجه فرمائید مطلب خیلی مهم ست موضوعی است که در همه خانهها ممکن است اتفاق بیفتند اگربفکر مردم هم نیستید لااقل بفکر جان خود باشید آقایان موضوع غذای مردم یک کشور را نباید خیلی ساده و سرسری تلقی نمود سلامت و استقامت نسل آتیه ما بستگی کامل و مستقیم بغذای مردم دارد (صحیح است) در کشورهائی که عمر متوسط افراد آنها سال بسال بالا میرود میتوان قبول کرد فقط مدیون غذای سالم و بهداشت خوب هستند ما امروزه در بین کودکان خود صدها نفر را میبینیم که ناراحتی کبدی داشته رنگ آنها زرد و بهیچوجه نشاط ندارند بدون شک باید سهم عمده ناراحتیها را در اثر غذای بد دانست شما را بخدا تکلیف مردم را معین کنید واقعا روغن خوب کدام است و اگر روغنهای ما خوب است چرا دکترها خوردن این روغنها را تجویز نمیکنند چرا واضح نمیگویند چرا با شعر ساز و آواز مواد غذائی را بخورد مردم میدهند.
رئیس-خانم جهانبانی وقت شما تمام شد.
بانو جهانبانی – اجازه بفرمائید یک دقیقه دیگر تمام خواهد شد.
آقایان در کشور ما مواد غذائی تقلبی بسیار است که شمهای از آنها را گوش کنید: روغن تقلبی – زرد چوبه تقلبی – آلو تازه تقلبی – سرکه تقلبی – روغن بادام تقلبی – زعفران تقلبی – آب لیمو تقلبی – کبابی تقلبی – رب گوجه تقلبی – کشک تقلبی – آب غوره تقلبی – قلع تقلبی برای سفیدگری – جوجه ومرغ تقلبی که در آب میاندازند – کالباس تقلبی که رنگ میکنند – شرینی تقلبی – آب نبات تقلبی – قهوه تقلبی – چای تقلبی – ماست تقلبی – کره تقلبی – کمپوت تقلبی – ماهی تقلبی گوش ماهی را رنگ میزنند تا فساد وکهنگی آن معلوم نشود – فلفل تقلبی – حلوا ارده تقلبی چون وقتم کم است از بقیه صرفنظر میکنم تردید ندارم اگر دولت این اقدام اساسی را یعنی تعیین استاندارد مواد غذائی را با جدیت هر چه تمامتر تعقیب نموده و در دسترس مردم قرار دهد بر خدمات و افتخارات خود که در را خدمت و عظمت کشور شروع کرده است بیش از پیش خواهد افزود زیرا خدمت و فعالیت و اراده را باید از مردم سالم خواست. عقل سالم در بدن سالم است.
۳- معرفی آقای دکتر محمد علی مسعود انصاری بمعاونت وزارت امورخارجه بوسیله آقای وزیر امور خارجه
رئیس – وارد دستور میشویم. آقای آرام فرمایشی داشتید؟
آرام (وزیر خارجه)- با اجازه مقام محترم ریاست و اجازه آقایان نمایندگان محترم آقای دکتر محمد علی مسعود انصاری که از کارمندان عالیرتبه وزارت امور خارجه هستند و در تمام مراحل خدمت، خدماتشان مورد توجه و تقدیر قرار گرفته است بسمت معاون سیاسی و پارلمانی وزارت امور خارجه معرفی میکنم (مبارک است، مبارک است).
۴-تقدیم شش فقره لایحه تصویب نامهای و هفت فقره موافقت نامه وسیله آقای وزیر امور خارجه
وزیر امور خارجه – شش فقره لوایح تصویبنامهای قانونی است که در دوره فترت بتصویب هیئت وزیران رسیده است که اگر اجازه میفرمائید قرائت میشود و اگر تضییع وقت میشود خلاصه آن گفته بشود (یکنفر از نمایندگان – خلاصه آن گفته بشود خیلی مفید خواهد بود) لایحه مربوط به مدت خدمت سفرای کبار، لایحه مربوط به استخدام سه نفر کارمند برای وزارت امور خارجه بدون امتحان ورودی، لایحه مربوط به استخدام ماشین نویس برای وزارت امور خارجه، لایحه مربوط بمعافیت کارکنان محلی نمایندگیهای سیاسی ایران در خارجه، لایحه مربوط به استملاک اتباع خارجه که برای استفاده
ییلاقی به ایران میآیند، لایحه مربوط به منع ازدواج کارمندان وزارت امورخارجه با بانوان اتباع بیگانه،
همچنین هفت فقره موافقت نامه هم هست که اگر اجازه میفرمایند قرائت میشود.
موافقت نامه هوائی بین ایران وفرانسه، موافقت نامه هوائی بین ایران وهند، موافقتنامه هوائی بین ایران و آلمان، موافقنامه بین ایران و انگلستان، موافقت نامه هوائی بین ایران و استرالیا، مواففت نامه همکاری اقتصادی و فنی بین ایران و شوروی، موافقت نامه همکاری اقتصادی بین ایران و امریکا.
رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود. آقای وزیر کشاورزی فرمایشی دارید بفرمائید.
۵- تقدیم ۳۴ فقره لایحه تصویب نامهای بوسیله آقای وزیر کشاورزی
وزیر کشاورزی (سپهبد ریاحی) – پس از عرض تکریم بساحت مقدس مجلس شورای ملی در اجرای تکلیفی که بموجب ماده واحده مصوب بیستم آذرماه ۱۳۴۲ بر عهده دولت واگذار شده است اجازه میخواهد سی وچهار تصویبنامه که در دوران فترت (با کسرف) (صفی پور – فترت با فتح ف) فترت مرسی. آدم باید پهلوی فضلا برود تا فضلش را تکمیل کند در دوره فترت از تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا ۱۴ مهرماه ۱۳۴۲ بنا به پیشنهاد وزارت کشاورزی به تصویب دولت رسیده است برای بررسی و تصویب تقدیم مقام ریاست میکنم و با اجازه فقط موضوع تصویبنامهها را باستحضار نمایندگان محترم میرسانم و بعد تقدیم مقام ریاست خواهم کرد. تصویبنامه راجع به سازمان دامپروری کشور تصویبنامه راجع به تشکیل سازمان عمران مراغه، تصویب نامه درمورد تصویب مبلغ یکصد میلیون ریال جهت طرحهای عمرانی مناطق مشمول اصلاحات ارضی، تصویب نامه راجع به استفاده از شش نفر کارشناس فرانسوی درمؤسسه اصلاح و تهیه نهال وبذر.
تصویب نامه راجع به نرخ بهره وام مربوط بسازمان دامپروری.
تصویب نامه در مورد واگذاری عرصه ۴۰۱۵ متر مربع باغ احداثی آقای پرویز و همایون داور فرزندان مرحوم داور بطور رایگان بنامبردگان.
تصویبنامه مربوط بخرید وسایل و لوازم نقلیه سازمان اصلاحات ارضی، تصویب نامه راجع باساسنامه انستیتوبررسی آفات و بیماریهای گیاهی تصویب نامه راجع باجازه خرید لوازم مربوط باجرای طرحهای تحقیقاتی بدون رعایت تشریفات مناقصه، تصویبنامه راجع به اجازه خودداری ازدریافت حق علف چر سال ۴۰ در بعضی از مراتع دولتی، تصویب نامه راجع باجازه خرید لوازم مورد نیاز ۴۰ نفرمکانیسین و خلبانهای هواپیماهای اتحاد جماهیر شوروی برای مبارزه با ملخ، تصویبنامه راجع باجازه در اختیار گذاشتن ۱۰ میلیون ریال در اختیار سازمان عمرانی قزوین، تصوب نامه راجع باجازه پرداخت اجرت ۳۳ سیلندر ۲۳ عدد آلات دقیق هواپیماهای سم پاش، تصویب نامه راجع به معافیت ۲ درصد مالیات درباره مالکینی که نقل و انتقال قطعی املاک آنان بموجب مقررات اصلاحات ارضی انجام شده است، تصویب نامه راجع بعمران اراضی قزوین که در اثر زلزله ویران شده طبق اسلوبی که وضع شده است، تصویبنامه راجع باجازه استخدام ۱۶ نفر فارغ التحصیلان دانشگاه عالی جنگلبانی، تصویب نامه راجع باجازه پرداخت ماهانه ده هزار ریال در وجه فرهائ ملک عابدینی فرزند مرحوم مهندس ملک عابدینی، تصویب نامه راجع باجازه استفاده از درآمد حاصله از فروش وسایل دفع آفات نباتی جهت هزینههای جاری دفع آفات نباتی، تصویب نامه راجع ببهره وصول علف چر بهاره مراتع واقع در استانهائی که در تصویبنامه قید شده است، تصویب نامه راجع به آئین نامه مالی اصلاحات ارضی که با موافقت وزارت دارائی تصویب شده است، تصویب ناممه راجع به خسارت دیر کرد بدهی سنوراتی زارعین میاندوآب که قرار است در ۵ سال باقساط دریافت گردد.
تصویب نامه راجع به اجازه پرداخت کرایه اتوبوس مراجعت اعضای اولین کنگره شرکتهای تعاونی ایران، تصویب نامه راجع باجازه تشکیل سازمان مستقل عمران قزوین و مناطق زلزله زده شهریور ۴۱، تصویب نامه راجع به جمله ایکه به تصویب نامه شمارة ۵۴۷۲ طبق تصویب نامه ۶۶۳۸ در مورد معافیت از عوارض گمرکی ۱۲۰۰ تن لوله مربوط بشرکت سهامی آبیاری همدان افزوده شده است، تصویب نامه راجع به سازمان مرکزی تعاون روستائی از معافیت لایحه قانونی شرکتهای تعاونی، تصویب نامه راجع باصلاح
ماده ۳ اساسنامه سازمان دامپروری، تصویب نامه راجع به یکصد هزار دلار سهمیه تعهد شده دولت ایران در برنامه جهانی تغذیه وابسته به سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد تصویب نامه در مورد اجازه پرداخت روزانه ۷۵۰ ریال درمرکز و ۱۲۰۰ ریال در خارج از مرکز بعنوان فوق العاده ده نفر کارشناسان خارجی، تصویب نامه راجع باساسنامه بانک اعتبارات کشاورزی، تصویب نامه راجع باصلاح مواد ۲۰تا ۲۲ لایحه قانونی اساسنامه بانک کشاورزی و عمران روستائی، تصویب نامه راجع به قرارداد استخدام آقای دکتر گوستاوبوری کارشناس دامپزشکی تبعه مجارستان برای خدمت درمؤسسه رازی، تصویب نامه راجع به اجازه تمدید قرارداد استخدامی دو نفر خارجی و تصویب نامه راجع بمعافیت پرداخت حق انبارداری ودیر کرد تراکتورها و لوازم یدکی اتحادیه شرکتهای تعاونی مراغه. اینها تصویب نامه هائی بود که همانطور که عرض کردم در دوران فترت اگر اشتباه نکنم به تصویب هیئت دولت رسیده است تقدیم مقام ریاست میشود.
۶- تقدیم لایحه تصویب نامهای مربوط بایجاد کارخانه سم سازی بقیدیک فوریت بوسیله آقای وزیر کشاورزی
وزیر کشاروزی – یک تصویب نامه دیگری است که بنده با قید یک فوریت تقدیم مجلس شورای ملی میکنم راجع بسرمایه گذاری است که ما در ایجاد یک کارخانه سم سازی بمنظور دفع آفات نباتی در کشور ایجاد میکنیم با یک شرکت خارجی که سازمان مرکزی تعاونی روستائی و بنگاه سم پاشی وزارت کشاورزی با هم سهم گذاری کردهاند که یک کارخانه بسازیم و ما از وارد کردن سمومات از خارج از کشور که همیشه متاسفانه دیر از موقع میرسید و پس از بین رفتن محصول میآمد و تا سال آینده هم خودش خراب میشد تا اینرا در مملکت بوجود آوریم منتهی اجازه خواسته شده است که بنگاه سم پاشی بجای سرمایه مقداری زمین و تاسیسات سرمایه گذاری کند این لایحه را تقدیم مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی میکنم، بنده دیگر عرضی ندارم.
رئیس – تصویب نامهها بکمیسیون ارجاع میشود و فوریت این طرح در جلسه بعد مطرح خواهد شد.
۷- تقدیم ۱۳۲ فقره لایحه تصویب نامهای بوسیله آقای دکتر خوشبین وزیر مشاور
رئیس – آقای دکتر خوشبین.
دکتر خوشبین (وزیر مشاور) – تصویب نامهای است مربوط بادغام وزارتین صنایع و معادن و بازرگانی که از این ادغام وزارت اقتصاد بوجود آمده است (مبارک است) چندین فقره هم تصویب نامه هست مال سازمان برنامه که با اجازه فهرستهایش را بنده قرائت میکنم.
تصویب نامه شمارة ۴۷۲۰۴ –۴ /۱۱/ ۴۱ راجع به وامهای ۶/ ۶۵ ۷ /۶۵ ۶۵/۸ بمبلغ یکمیلیارد و پانصد و هشتاد میلیون ریال بضمیمه متن قراردادها بفارس و انگلیسی (یکی از نمایندگان – موضوع چه بود) موضوع این قراردادها عرض کنم اینست اگر اجازه میفرمائید همه را بخوانم (چند نفر از نمایندگان – لازم نیست) بسیار خوب ۲ تصویب نامه دیگری است مربوط بوام شش از سازمان عمران بین المللی امریکا بملبغ ۱۴ میلیون دلار برای تامین قسمتی از هزینه ریالی برنامه دوم.
۳- تصویب نامه دیگری است بشمارة ۱۱۹۷۶ – ۴۰/۵/۷ راجع بوام شمارة ۹۷ بمبلغ ۶۳ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار از صندوق وامهای آمریکا بضمیمه متن قراردادش بفارس انگلیسی. تصویبنامه دیگری است راجع به تملک تاسیسات برق شهرهای خوزستان از طرف سازمان آب و برق خوزستان. دو مورد استخدام که بموجب قانون سازمان برنامه دوم بایستی بکمیسیون مشترک برنامه مجلسین تقدیم بشود یکی راجع به استخدام برانداشمیت تبعه دولت آلمان غربی متخصص کارهای آهارزنی و رنگرزی پارچه برای کارخانه نساجی شماره ۲ شاهی ودیگری مربوط است به بودجه اداری و پرسنلی سال ۱۳۴۰ سازمان برنامه که طبق آن قانون باید به کمیسیون مشترک برنامه مجلسین تقدیم بشود.
رئیس – بکمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
دکتر خوشبین – ۱۳۵ فقره تصویبنامه هست مربوط بسال ۳۴۰ – ۳۴۱ –۳۴۲ این تصویبنامهها بطور قطع و مسلم مربوط بامور مالی و بودجه است که از طرف وزارت دارائی تقدیم شده است بنده از سال ۱۳۴۲ شروع میکنم
و بسال ۳۴۰ ختم میکنم (مهندس والا – از آنطرف میخوانید ؟) از آن طرف یا از این طرف فرقی نیمکند هر طور میل آقایان است تصویب نامهای است مربوط باجازه مصرف یکمیلیون و دویست هزار ریال مانده اعتبار آسایشگاه مجذومین بابا باغی تبریز – تصویبنامه دیگری است راجع بتعطیل سرویس بروات پستی بمنظور تصفیه حساب بانک ملی ایران و اجازه واگذاری ۱۰ میلیون ریال از درآمد کشور بوزارت پست و تلگراف برسم علی الحساب برای استرداد وجوه سپرده اشخاص – تصویبنامه دیگری است بتاریه ۴۲/۲/۱ راجع ببودجه سال ۴۲ کل کشور – تصویبنامه دیگری است بتاریخ ۴۲/۲/۲ مربوط باجازه واگذاری خانههای سازمانی ضرابخانه به کارمندان واجد شرایط – تصویب نامه دیگری است بتاریخ ۴۲/۳/۲۳ مربوط باجازه پرداخت مبلغ / ۵۰۰ ۲۶۱ ۷ ریال قسمتی از باقیمانده مطالبات صاحبان اراضی کوی کن – تصویبنامه دیگری است مربوط باختصاص ۹۴ میلیون ریال اضافه اعتبار و تبصرههای الحاقی ببودجه سال ۴۲ – تصویبنامه مورخه ۴۲/۴/۱۷ مربوط باختصاص ۴ میلیون ریال اعتبار برای پرداخت حقوق ۳۹ نفر کارمندان جدید الاستخدام وزارت امور خارجه – تصویب نامه دیگر مربوط باختصاص ۰۰۰ر۵۰۰ر۳۷۳ ریال اضافه اعتبار و تبصرههای الحاقی ببودجه سال ۴۲ کشور – تصویب نامه دیگر بتاریخ ۵ر۶ر۴۲ مربوط بکسر مبلغ ۳۲۳۳۶۳۴۰ ریال از اعتبار مربوط وزارت جنگ و افزایش آن ببودجه وزارت راه برای ساختمان زیر سازی و روسازی خطوط دفاعی راه آهنهای دو کوهه دپوی تهران – تصویب نامه دیگر مربوط باختصاص مبلغ ۲۴۲۷۰۰۶۲ ریال و تبصرههای الحاقی به بودجه سال ۳۴۲ کل کشور – تصویب نامه دیگر بتاریخ ۱۵ر۷ر۴۲ مربوط باصلاح اعتبار مواد بودجه تفصیلی سال ۴۲ مؤسسه رازی – تصویب نامه دیگر بتاریخ ۲ر۷ر۴۲ مربوط به تخصیص / ۱۰ میلیون ریال اضافه اعتبار و اصلاح اعتبار مواد بودجههای تقصیلی سال ۴۲ – تصویب نامه دیگر مربوط به اصلاح عنوان شرکت هواپیمائی به شرکت هواپیمائی ملی ایران – تصویب نامه دیگر مربوط به اصلاح اعتبار مواد بودجه تفصیلی سال ۴۲ ژاندارمری کل کشور – تصویب نامه دیگر مربوط به اصلاح اعتبار مواد بودجه تفصیلی سال ۴۳۲ باز هم سال ۳۴۲ – تصویب نامه اجازه خرید کالاهای انحصاری از کمپانیهای مربوطه در مواردی که کارخانجات سازنده لوازمی را انحصارا برای کمپانیهای مخصوص تهیه مینمایند – تصویب نامه دیگری است راجع به اجازه پرداخت ارزش کار استاد علینقی وزیری – تصویب نامه دیگری است مربوط به اجازه فروش املاک ضبطی متجاسرین آذربایجان و کردستان و جبران خسارات وارده ازمحل وجوه حاصله.
تصویب نامه دیگری است مربوط به شمول مفاد تصویبنامه جایگزین قانون مبنی برعدم الزام بنگاه کل داروئی ایران برعایت مقررات آئین نامه معاملات دولتی تصویب نامه دیگری است دائر باجازه استخدام دو نفر گوینده زبان اردو تبعه پاکستان برای رادیو زاهدان تصویب نامهای است مربوط به اجازه اجرای تبصرة ۶ قانون بودجه سال ۳۹ در مورد تکمیل ساختمان کاخ پذیرائی صاحبقرانیه در سال ۱۳۴۲ – تصویب نامه دیگری است در مورد اجازه مبادله قراردادهای منعقده بین دولت ایران وآلمان غربی بمبلغ ۸۹/ ۱۸۳۵۶۷۹ دویچ مارک مربوط به تسویه محاسبه سابق تهاتری ایران و آلمان- تصویبنامه دیگری است مربوط به الحاق تبصره بمادة ۴۴ آئین نامه معاملات دولتی در مورد و نحوة خرید کالاهائیکه کارخانجات سازنده نماینده انحصاری در ایران دارند – تصویب نامه دیگری است مربوط به انحلال ضرابخانه شاهنشاهی و واگذاری وظایف آن ببانک مرکزی ایران – تصویب نامه دیگری است مربوط بتاسیس دو نمایندگی مالی واقتصادی در واشنگتن و بن – تصویب نامه دیگری است مربوط به استخدام ۵ نفر گوینده زبان عربی وارد و برای رادیو. تصویب نامه دیگر است مربوط به فروش زمین مورد تصرف دارائی نجف آباد اصفهان بشهرداری محل برای ساختمان کشتارگاه – تصویب نامه دیگری است راجع به اجازه احتساب اسناد مبلغ /۵۱۹۱۵۰ ریال هزینه چاپ و انتشار یک شماره مجله ایران امروز در سال ۱۳۴۰ – تصویب نامه دیگری است مربوط به اجازه استرداد املاک و منزلهای مسکون آن عده از متجاسرین آذربایجان و کردستان که بوضع آنها رسیدگی و آزاد شدهاند. سال ۴۲ تمام شد و بسال ۴۱ رسیدیم تصویب نامهای است مربوط به اجازه پرداخت یک دوازدهم حقوق و هزینههای فروردین ماه ۴۱ – تصویب نامهای است مربوط بتکمیل تصویب نامه ۴/۲۹ بتاریخ ۴۱/۱/۱۹ مربوط باجازه پرداخت یکدوازدهم هزینههای فروردین ۴۱ – تصویب نامه
دیگری است در موضوع پرداخت مبلغ / ۳۰ میلیون ریال از درآمد عمومی جهت پاداش فروردین ماه ۴۱ افسران و افراد شهربانی کل کشور – تصویب نامه دیگری است مربوط بتخصیص /۲۲۵۰۰۰۰ ریال اعتبار برای حقوق و هزینههای دو ماهه فروردین و اردیبهشت سازمان اصلاحات ارضی – تصویب نامه دیگری است مربوط به اجازه پرداخت ماهیانه ۱۳۰۶۶۰۹ ریال علاوه بر مأخذ یک دوازدهم اعتبار ماده یک بودجه سال ۴۰ – تصویب نامه دیگری است مربوط به اجازه پرداخت مبلغ /۳ میلیون ریال بابت حقوق و هزینههای دو ماهه فروردین و اردیبهشت ۴۱ سازمان انستیتوی خواربار و تغذیه – تصویب نامه دیگری است موضوع پرداخت دو میلیون و هشتصد هزار ریال به وزارت خارجه بابت کمبود اعتبار سال ۴۱ سفارت کبرای ایران در کویت – تصویب نامه موضوع پرداخت مبلغ دو میلیون و هشتاد و سه هزار وسیصد و بیست ریال از ۳۷ میلیون ریال هزینه حمل ونقل و توزیع کالاهای اهدائی مؤسسه کاره – تصویب نامه مربوط به مصرف یک میلیون ریال از یازده میلیون ریال اعتبار موضوع تصویبنامه شمارة ۳۹۹۱۲ و پنج میلیون ریال ازده میلیون ریال موضوع تصویب نامه ۲۶۸۷۰ تا آخر دوره عمل ۱۳۴۰ – تصویب نامه مربوط باجازه پرداخت مبلغ یک میلیون ویکصد و بیست و پنج هزار ریال به سازمان اصلاحات ارضی – تصویب نامه مربوط به اجازه پرداخت تیر ماه ۱۳۴۱ دانشگاههای شهرستانها و دانشسرای عالی (سازمان تربیت معلم) تصویب نامه مربوط باجازه پرداخت سیصد هزار ریال حقوق و بقیه هزینه دو ماهه خرداد و تیر ۱۳۴۱ مؤسسه خواربار و تغذیه - تصویب نامه دیگری است موضوع واگذاری مبلغ ده میلیون ریال اعتبار به وزارت بهداری بابت پیشگیری از بیماریهای ناشیه در مناطق زلزله زده – تصویب نامه دیگری است موضوع پرداخت مبلغ یک میلیارد و ۱۱۷ میلیون و ۹۰۸ هزار و ۹۹۲ ریال اضافه اعتبار به سازمانهای دولتی ردیفهای بودجه سال ۴۱ کل کشور و تبصرههای الحاقی – تصویب نامه دیگری است موضوع اصلاح بودجه تفصیلی سال ۴۱ وزارت جنگ – تصویب نامه دیگری است مربوط به اصلاح بودجه تفصیلی سال ۴۱ اداره کل ثبت احوال که اینها را هم تقدیم میکنم.
رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
دکتر خوشبین – خوشبختانه ۴۱ تمام شد وبه ۴۰ رسیدیم تصویب نامه راجع به برقراری مستمری درباره فرزند مرحوم محمود وفائی کارمند بنگاه مستقل آبیاری تصویبنامه مربوط به برقراری مستمریهای دیگر تمام اینها که ۴۰ تصویب نامه است مربوط به برقراری مستمری است اگر میفرمائید که یکی یکی بخوانم؟ (نمایندگان – نخوانید) چشم این چهل تصویب نامه را هم تقدیم میکنم.
رئیس – به کمیسیون مربوط فرستاده میشود.
دکتر خوشبین – ۱۲ تصویب نامه دیگر مربوط به سال ۴۰ است که بعد رفع زحمت خواهم کرد اول تصویب نامه مربوط به انضمام ادارات کل غله و قند وشکر و سازمان چای و انحصار کل دخانیات و باربری به وزارت دارائی – تصویب نامه دیگری است مربوط به اجازه استخدام بیست نفر کارشناس کشت چای و چایسازی – تصویب نامه دیگری است مربوط به اصلاح بعضی از مقررات قانون استخدام مهندسین و کمک مهندسین و تکنیسینها – تصویب نامه دیگری است باز مربوط به اجازه استخدام کارمند فنی و کمک کارشناس توتون – تصویب نامه دیگری است موضوع تغییر عنوان استخدامی افراد و درجه داران و مأمورین انتظامی و نگهبانی واحدهای انحصاری به مأمورین گارد شهری – تصویب نامه دیگری است موضوع اجازه استخدام بیست نفر انبار دار و تحویلدار و مأمورین دفتری برای کادر مالیاتی که تقدیم میشود.
رئیس – به کمیسیون مربوط ارجاع میشود آقای وزیر کشور بفرمائید.
۸- تقدیم دو فقره لایحه تصویب نامهای بوسیله آقای وزیر کشور
وزیر کشور (دکتر پیراسته)- قبلا دو تصویبنامه مربوط بوزارت کشور که یکی مربوط به خرید اراضی ونک برای تاسیسات شهربانی (عدهای ازنمایندگان – بلند تر از بلندگو استفاده بفرمائید) و یکی هم مربوط به هزینههای اداری و اجناس اهدائی است تقدیم میکنم.
رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
۹- تقدیم لایحه شهرداریها و انجمنهای شهر بقید یک فوریت بوسیله اقای وزیر کشور
وزیر کشور – همانطوریکه خاطر نمایندگان محترم مستحضر است یکی ازموارد اساسی برنامه دولت حاضر به پیروی ازمنویات مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه سپردن هر چه بیشتر کار مردم بدست مردم است در اجرای این ماده برنامه دولت، تابحال قدمهائی برداشته شده است که تقدیم لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی و تشکیل انجمنهای ده طبق تصویب نامه قانونی که گذشته است ولایحه اش تقدیم مجلس شده است وبعرض مجلس رسیده است تا کنون بیشاز هشتصد انجمن ده در دهات تشکیل شده و با کمال خوشوقتی به عرض مجلس محترم میرساند که جز در یک مورد یک شکایت بیشتر نرسیده است بنابراین معلوم میشود که این برنامه دولت با کمال موفقیت پیشرفت دارد علت وفقهای که در کارهای انجمن ده شده است بارندگی اخیر بود و به محض اینکه راهها باز بشود مجددا تشکیل انجمنهای ده شروع خواهد شد البته حالا هم در حال شروع است منتهی بعضی جاها که راهها مسدود شد است نمیشود که انجمن تشکیل بشود مهمترین موضوعی که تماس مستقیم با شهرهای مملکت دارد موضوع انجمنهای شهر و طرز اداره شهرداریها است (صحیح است) قانونی که فعلا مورد عمل است یک قانونی است که در موقعی که گذشته قانون خوبی بود ولی در عمل برخوردیم به این که متاسفانه انجمنهای شهر آنطوری که باید نتوانستهاند رضایت مردم را جلب کنند (صحیح است) و امکان عملی هم ندارد که یک نفر بعنوان وزیر کشور قائممقام انجمن تمام شهرها باشد این امکان عملی ندارد و شهرداریها بایستی بدست مردم هر محل اداره بشود دخالت دولت فقط کمک و هدایت و در صورت لزوم بازرسی و نظارت خواهد بود و بیش از این دولت نمیتواند و نبایستی دخالت در امور شهرداری داشته باشد دولت حالا باید نظارت بکند برای اینکه وزیر کشور قائم مقام انجمنهای شهر است ولی وقتی که انجمنهای شهر تشکیل بشود دولت همانطوری که عرض کردم فقط حق بازرسی را برای خودش محفوظ نگاه میدارد ولی کمک و هدایت میکند و دخالتی نباید بکند طبیعی هم هست برای اینکه ۳۹۰ شهرداری در ایران موجود است وهمانطور که عرض کردم بنام وزیر کشور نمیتواند قائم مقام حتی ۱۰ شهر باشد تا چه رسد باینکه قائم مقام تمام شهرهائی که انجمن ندارند باشد برای این کار لایحهای تهیه شده است که تا آنجا که امکان داشته مطالعه شده بوسیله افراد اهل فن و مطلع و استفاده از تمام تجارب دول مترقی و تطبیق آن با اوضاع و احوال مملکت خودمان، که شاید چند سال که روی این کار مطالعه شده از زمانی که بفرمان شاهنشاه مأموریت وزارت کشور به بنده محول شد خواهش کردم از همکاران خودم که سریعتر مطالعه بکنند علاوه ازکارمندان مطلع وزارت کشور از اشخاص تحصیلکرده وزارت کشور از اطلاعات اشخاص دیگری که در خارج از وزارت کشور هستند این کار استفاده شده باین ترتیب شهرداریهای ما خواهند توانست که جوابگوی اختیاجات کشور باشند و متناسب با انتظاراتی که از آنها میرود ومتناسب با احتیاجات حاضر ترقیانی که شده است راجع به این لایحه که مورد علاقه تمام نمایندگان محترم است بسیاری از نمایندگان محترم بمن تذکر دادند که با قید دو فوریت تقدیم بشود بده به آقایان عرض کردم که چون لایحه مفصل است و چون بیش از ۳۰۰ تبصره و ماده دارد بهتر است که موافقت فرمایند باقید یک فوریت تقدیم بشود (صحیح است) (صفی پور یک فوریت بهتر است) اگر با تذکر نمایندگان محترم لایحه را با قید دو فوریت نمیدهم از اینجهت است که عقیده دارم که از افکار و اطلاعاتیکه نمایندگان نسبت به شهرستانها وقوف کامل دارند از این افکار و این تجارت هم استفاده بکنیم بنابراین لایح را با قید یک فوریت تقدیم میکنم ضمنا توضیح مختصری هم بعرض آقایان میرسانم.
قانون شهرداری مصوب تیرماه ۳۴ که در حال حاضر مورد عمل شهرداریهای کشور است بعلت ابهام و تناقض اغلب مواد آن ونارسائی که دارد جوابگوی احتیاجات کنونی کشرو نبوده و قادر نیست هم آهنگی لازم را با سایر اصلاحات اساسی که بنا باراده ذات اقدس همایونی در شئون مختلف اجتماعی و اقتصادی کشور آغاز گردیده برقرار نماید.
روشی که برای انجام انتخابات و تشکیل انجمنهای
شهر در قانون مذکور مقرر گردیده بقدری پیچیده و مبهم و از لحاظ تشریفات طولانی است که عملا انجام انتخابات و تشکیل انجمنها را که مؤثرترین عامل برای سپردن کار مردم بدست مردم است صعب الحصول ساخته و حدود اختیارات انجمنها و رابطه آنها را را با شهردار و دستگاه اجارئی شهرداری بقدری مبهم بیان نموده است که مشکلات کار در شهرداریهائی که انجمن آنها تشکیل گردیده اگر بیش از شهرداریهای بدون انجمن کمتر نیست.
ترتیب بسیاری از مسائل ضروری شهرداری وخدمات شهری که نیازمند بنصوص خاص قانونی است در قانون مذکور تعیین شده و پاره یی ازترتیبات مقرر در آن مخصوصا مقررات ملی طوری است که پیشرفت امور را فوق العاده دچار اشکال و رکود ساخته است برای اصلاح قانون مذکور از مدتی قبل مطالعاتی بوسیله کارشناسان زبده و ورزیده بعمل آمده وطرحی تهیه گردیده بود که پس از انتصاب اینجانب بوزارت کشور بار دیگر مورد مطالعه و مداقه قرار گرفت و اصلاحات لازم در آن بعمل آمد.
در این طرح سعی شده است با در نظر گرفتن کلیه اشکالات موجود شهرداریهای ایران و استفاده از اصول علمی تجربیات کشورهای مترقی جهان بهترین روشهای اداری و سازمانی که متناسب با ضروریات و احتیاجات کنونی کشور بوده و شهرداریها را قادر بانجام سریع خدمات مربوطه بنماید معرفی و معمول دارد و اینک شمهای از مزایای طرح جدید بطور اختصار ذکر میگردد.
برای انتخابات انجمنهای شهر ترتیباتی پیش بینی شده است که در عین حال که آزادی انتخاب کننده و صحت جریان انتخابات را اطمینان بخش میسازد با حذف انجمن نظارت انتخابات و واگذار نمودن این وظیفه بشوراها و هیئتهای خاص انتخابات ر ابصورت ساده و با حداقل تشریفات قانونی انجام مینماید.
وظایف انجمن شهر وشهردار و واحدهای اجرائی شهرداری و نحوه انجام وظایف و حدود اختیارات هر یک و رابطه آنها با یکدیگر بطور وضوح مشخص گردیده است. بمنظور تامین حس اداره امور شهرداری و فراهم شدن موجبات انتخاب مدیران شایسته برای احراز شغل شهرداری شرایط علمی و مزایای کافی برای شهرداران درجات مختلف در نظر گرفته شده است. ترتیباتی پیش بینی شده است که شهرداری بتواند آنچه را مورد احتیاج اجتماعی مردم یک شهر از قبیل تأسیسات آب و فاضل آب – برق – اسفالت – وسائل ورزشی و تفریحات سالم ونظایر آن باشد کمک مردم شهر بسهولت و در اسرع وقت تامین نماید.
برای سرعت و صحت وصول عوارض شهرداری و اینکه مؤدیان ناگزیر باشند بدون مراجعه مأمورین وصول شخصا مراجعه و عوارض خود را بپردازند و اختلافاتی که ممکن است بین مؤدی و شهرداری حاصل گردد در اسرع وقت حل وفصل گردیده کلیه مطالبات شهرداریها بنحو اطمینان بخشی بموقع وصول شود پیش بینیهای لازم بعمل آمده است. برای اداره امور مالی شهرداری از هر حیث تنظیم و اجراء بودجه ممیزی و حساب رسی و مراقبت بر اموال شهرداری و همچنین گزارشههای مالی با استفاده ازجدیدترین و بهترین روشهای ادرای و مالی کشورهای مترقی جهان ترتیبات لازم پیش بینی و معرفی گردیده است. برای اینکه شهرداری بتواند خدمات فرهنگی – بهداشتی – ورزشی و تربیت بدنی و تفریحات سالم و نظائر آنها را بنحو مؤثر تامین نماید پیش بینیهای لازم بعمل آمده است.
در مورد امور استخدامی شهرستانها ما با بزرگترین مشکلی که برخوردیم باید بعرض آقایان برسانم در شهرداریها ما گرفتار این هستیم که چون قانون بازنشستگی و قوانین استخدامی رعایت نشده است و ملزم نبودهاند که رعایت بکنند در نتیجه قصد ندارم و نمیخواهم بطور کلی صحبت بکنم ولی در بسیاری از شهرداریها وبسیاری از کارمندان البته در هر جا یک افراد شایسته و لایق پیدا میشود افرادی هم هستند که اهلیت و صلاحیت برای انجام آن کاری که استخدام شدهاند ندارند و با کمال تاسف باید بعرض برسانم که عوارض شهرداری که بیت المال مردم است بیشتر صرف حقوق و پاداش بکسانی که کاری انجام نمیدهند میرسد (صحیح است) بنابراین در اینجا پیش بینی شده است و ترتیبی اتخاذ شده که مورد امور استخدامی شهرداریها که در حال حاضر علت العلل عدم پیشرفت کار آنها است و شهر در قانون مذکور مقرر گردیده بقدری پیچیده و مبهم و از لحاظ تشریفات طولانی است که عملا انجام انتخابات و تشکیل انجمنها را که مؤثرترین عامل برای سپردن کار مردم بدست مردم است صعب الحصول ساخته و حدود اختیارات انجمنها و رابطه آنها را را با شهردار و دستگاه اجارئی شهرداری بقدری مبهم بیان نموده است که مشکلات کار در شهرداریهائی که انجمن آنها تشکیل گردیده اگر بیش از شهرداریهای بدون انجمن کمتر نیست.
ترتیب بسیاری از مسائل ضروری شهرداری وخدمات شهری که نیازمند بنصوص خاص قانونی است در قانون مذکور تعیین شده و پاره یی ازترتیبات مقرر در آن مخصوصا مقررات ملی طوری است که پیشرفت امور را فوق العاده دچار اشکال و رکود ساخته است برای اصلاح قانون مذکور از مدتی قبل مطالعاتی بوسیله کارشناسان زبده و ورزیده بعمل آمده وطرحی تهیه گردیده بود که پس از انتصاب اینجانب بوزارت کشور بار دیگر مورد مطالعه و مداقه قرار گرفت و اصلاحات لازم در آن بعمل آمد.
در این طرح سعی شده است با در نظر گرفتن کلیه اشکالات موجود شهرداریهای ایران و استفاده از اصول علمی تجربیات کشورهای مترقی جهان بهترین روشهای اداری و سازمانی که متناسب با ضروریات و احتیاجات کنونی کشور بوده و شهرداریها را قادر بانجام سریع خدمات مربوطه بنماید معرفی و معمول دارد و اینک شمهای از مزایای طرح جدید بطور اختصار ذکر میگردد.
برای انتخابات انجمنهای شهر ترتیباتی پیش بینی شده است که در عین حال که آزادی انتخاب کننده و صحت جریان انتخابات را اطمینان بخش میسازد با حذف انجمن نظارت انتخابات و واگذار نمودن این وظیفه بشوراها و هیئتهای خاص انتخابات ر ابصورت ساده و با حداقل تشریفات قانونی انجام مینماید.
وظایف انجمن شهر وشهردار و واحدهای اجرائی شهرداری و نحوه انجام وظایف و حدود اختیارات هر یک و رابطه آنها با یکدیگر بطور وضوح مشخص گردیده است. بمنظور تامین حس اداره امور شهرداری و فراهم شدن موجبات انتخاب مدیران شایسته برای احراز شغل شهرداری شرایط علمی و مزایای کافی برای شهرداران درجات مختلف در نظر گرفته شده است. ترتیباتی پیش بینی شده است که شهرداری بتواند آنچه را مورد احتیاج اجتماعی مردم یک شهر از قبیل تأسیسات آب و فاضل آب – برق – اسفالت – وسائل ورزشی و تفریحات سالم ونظایر آن باشد کمک مردم شهر بسهولت و در اسرع وقت تامین نماید.
برای سرعت و صحت وصول عوارض شهرداری و اینکه مؤدیان ناگزیر باشند بدون مراجعه مأمورین وصول شخصا مراجعه و عوارض خود را بپردازند و اختلافاتی که ممکن است بین مؤدی و شهرداری حاصل گردد در اسرع وقت حل وفصل گردیده کلیه مطالبات شهرداریها بنحو اطمینان بخشی بموقع وصول شود پیش بینیهای لازم بعمل آمده است. برای اداره امور مالی شهرداری از هر حیث تنظیم و اجراء بودجه ممیزی و حساب رسی و مراقبت بر اموال شهرداری و همچنین گزارشههای مالی با استفاده ازجدیدترین و بهترین روشهای ادرای و مالی کشورهای مترقی جهان ترتیبات لازم پیش بینی و معرفی گردیده است. برای اینکه شهرداری بتواند خدمات فرهنگی – بهداشتی – ورزشی و تربیت بدنی و تفریحات سالم و نظائر آنها را بنحو مؤثر تامین نماید پیش بینیهای لازم بعمل آمده است.
در مورد امور استخدامی شهرستانها ما با بزرگترین مشکلی که برخوردیم باید بعرض آقایان برسانم در شهرداریها ما گرفتار این هستیم که چون قانون بازنشستگی و قوانین استخدامی رعایت نشده است و ملزم نبودهاند که رعایت بکنند در نتیجه قصد ندارم و نمیخواهم بطور کلی صحبت بکنم ولی در بسیاری از شهرداریها وبسیاری از کارمندان البته در هر جا یک افراد شایسته و لایق پیدا میشود افرادی هم هستند که اهلیت و صلاحیت برای انجام آن کاری که استخدام شدهاند ندارند و با کمال تاسف باید بعرض برسانم که عوارض شهرداری که بیت المال مردم است بیشتر صرف حقوق و پاداش بکسانی که کاری انجام نمیدهند میرسد (صحیح است) بنابراین در اینجا پیش بینی شده است و ترتیبی اتخاذ شده که مورد امور استخدامی شهرداریها که در حال حاضر علت العلل عدم پیشرفت کار آنها است و
نظر باینکه وضع شهرداریها مقررات خاص استخدامی را ایجاب مینماید پیش بینی شده است که مقررات مخصوص استخدامی برای شهرداریها تنظیم شود بنحویکه کلیه امور استخدامی و ترفیعات و اضافات ومزایا و تخلفات اداری و مقررات بیمه و بازنشستگی عموم کارکنان شهرداریها را شامل بوده اصول طبقه بندی مشاغل و اصل لیاقت و شایستگی و پرداخت حقوق بتناسب ارزش کار کارمندان درآن رعایت گردد و بالنتیجه اصلاح اساسی در وضع استخدامی شهرداری بعمل آید.
درمورد طراحی شهرها بنجویکه توسعه تدریجی آنها را موزن نموده انجام کلیه خدمات مهمه را مبتنی بر طرحها و برنامههای طویل المدت قرار دهد و شهرها را بر اساس احتیاجات قرن حاضر و ترقیات آینده اصلاح نموده و توسعه دهند با استفاده از اخرین تجربیات علمی اصولی تعیین گردیده که مبنای فعالیتها و اقدامات شهرداریها قرار خواهد گرفت.
نظر بموقعیت خاص شهر تهران ترتیبات خاصی از لحاظ انجام انتخابات انجمن و تعیین شهردار و بعضی ازامور مهم دیگر ان در فصل جداگانهای منظور گردیده است. برای راهنمائی شهرداریها در امور فنی و مالی و اداری و انجام خدمات مذکور بنحو مؤثر برای انها دو سازمان مرکزی با سامی اتحادیه شهرداریها برای راهنمائی اداری و مالی و داره کلی فنی بمنظور تامین خدمات فنی و مهندس مورد نیاز شهرداریها پیش بینی شده است و ضمنا باستحضار می رساند که با کوشش که طی چند سال گذشته بعمل آمده است اتحادیه شهرداریها بصورت یک مرکز علمی و تحقیقی ذیقیمتی در آمده است که امید میرود با توسعه خدمات آن و راهنمائیها و ارشادیکه بعمل خواهد اشکالات روز افزون شهراریهای کشور را مرتفع سازد.
در هر حال آنچه امکان داشته است مطالعه شده و همانطوریکه عرض کردم از تجارب سرمایههای علمی و عملی اشخاصیلکه اهمیت و صلاحیت داشتهاند استفاده شده و لایحه بنظر دولت از هر حیث تکمیل است معهذا اگر با کمال حوصله و با کمال میل آقایان نمایندگان محترم بتوانند ما را بیشتر راهنمائی نمایند که ضامن بهتری برای انجام شهرداریها باشد با کمال میل میپذیریم باز هم عرض میکنم از نماینده محترم که بمن تذکر دادند لایحه را بقید دو فوریت تقدیم کنم چون نتوانستم نظریات اقایان نمایندگان محترم را تامین کنم معذرت میخواهم و با قید یک فوریت تقدیم میکنم.
رئیس – با اجازه اقایان این لایحه را در جلسه بعد مطرح میکنیم. آقای دکتر باهری بفرمائید.
۱۰ – معرفی آقای بشیر فرهمند بمعاونت وزارت دادگستری بوسیله آقای وزیر دادگستری
دکتر باهری (وزیر دادگستری) – بنده با اجازه مقام ریاست جناب آقای بشیر فرهمند را که از صاحب منصبان وزارت دادگستری هستند بمعاونت پارلمانی وزارت دادگستری معرفی میکنم (مبارک است، مبارک است) و کماکان سرپرستی ثبت کل را خواهند داشت.
۱۱- تقدیم یک فقره لایحه تصویبنامه بوسیله آقای وزیر دادگستری
وزیر دادگستری – ضمنا در اجرای تکلیفی که بموجب ماده واحده قانون مربوط به تصویبنامههای صادره ازتاریخ نوزدهم اردیبهشت ماه ۱۳۴۰ تا ۱۴ مهرماه ۱۳۴۲ مصوب ۲۰ آذر ماه ۴۲ بعهده دولت گذاشته شده است تصویبنامه شماره ۷۵۶۲-۱۵ر۵ر۴۲ راجع بواگذاری یک قطعه زمین برای احداث ساختمان روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی تقدیم میشود.
رئیس – به کمیسیونهای مربوط ارجاع میشود.
۱۲- طرح سؤال آقای موسوی کبیری راجع به راه پشت کوه و جواب آقای معاون وزارت راه
رئیس – سؤال آقای موسوی کبیری از وزارت راه مطرح است. آقای موسوی کبیری.
موسوی کبیری – هر چند جناب آقای وزیر محترم راه تشریف ندارند (یکی ازنمایندگان – معاونشان هستند) بله معاونشان جناب آقای مهندس زاهدی تشریف دارند سؤالی بوده است که بنده در تاریخ ۳ر۱۰ر۴۲ تقدیم مقام ریاست مجلس کردم راجع به راه اصلی و منحصر بفرد منطقه پشتکوه لازمست بدوا توضیح بسیار مختصری در مورد موقعیت طبیعی و سیاسی پشتکوه باستحضار مجلس شورای ملی برسانم.
شهرستان ایلام و منطقه پشتکوه قسمت وسیعی است
از منطقه مرزی جنوب باختری استان کرمانشاهان که در آن طوایف و ایلات و عشایر بسیار رشید و غیور – متدین – وطن پرست و شاهدوست در نهایت محرومیت بامور گله داری و زراعت اشتغال دارند.
این منطقه وسیع مرزی شامل ۸ بخش بزرگ بوده که امیدواری تمام مردم براه شوسه منحصر بفردی است که بفرمان اعلیحضرت فقید رضا شاه کبیر احداث و در سال ۱۳۴۱ بدست توانایش افتتاح گردید راه مزبورکه از شاه اباد غرب شروع میشود و پس از عبور از گردنههای نقاره کوه و فلاجه ورنو شهرستان ایلام و بشاه آباد و کرمانشاه متصل نموده و سپس از طریق بخشهای صالح آباد – مهران و دهلران بطرف دزفول و استان خوزستان میرود.
صراحتا باید بعرض نمایندگان محترم برسانم از ان تاریخ تا کنون هر قدر بسیار راهای کشور که بمنزله شریانهای حیاتی مملکت هستند مورد توجه قرار گرفته و از نظر فنی و مهندسی تعمیر و تکمیل و اسفالت شدهاند و نیز راههای ضروری دیگری احداث شدهاند بهمان نسبت تنها راه حیاتی منطقه پشتکوه مورد بی توجهی و بی اعتنائی وزارت راه بوده و درست سیر قهقرائی نموده است و باید گفت این قسمت بزرگ زمملکت بکلی فلج گردیده و آنقدر عوامل جوی بدون رادع بر این راه حکومت نموده که بعضی ازقستمهای آن بصورت مترو که و مانع در آمده است. پل کنجان چم در اواخر سال ۱۳۱۹ قریب با تمام بود متاسفانه با پی ش آمد وقایع سوم شهریور ۱۳۲۰ مانند سایر امور عمرانی آن سازمان آنقدر بدست فراموشی سپرده شد که تا این تاریخ تمام مصالح ساختمانی آن پوسیده و فاسد شده و بنای نیمه تمام هم روبخرابی گذارد که دیگر قابل استفاده نیست و ناچار شدند از تمام آن هزینههای قبلی صرف نظر نموده و تازه بفکر افتادند پل دیگری را در آنجا شروع نمایند با آنکه پیمانکار تازه قرار بوده است در سال جاری قبل از فرارسیدن زمستان پل مزبور را تحویل دهد معهذا معلوم نیست بچه علت باز هم اینکار دو چار تأخیر و وقفه شده است. بیم آن میرود که با طغیان آب ارتباط یک قسمت حساس از مملکت ما برای مدتی قطع شود یعنی همانطوریکه در نطق پنجم آذر ماه باستحضار رسانیدم مثلا دستور فوری فرماندار ایلام به بخشدار دهلران اگر امروز صادر شود باید بعد از عید نوروز باو واصل گردد برای اینکه عدم توجه وزرات راه را بمنطقه پشتکوه باستحضار مجلس شورای ملی برسانم برابر مدارک موجود در ورازت راه رئیس راه استان پیشنهاد نموده است برای جلوگیری از قطع ارتباط بین کرمانشاه – ایلام و مهران دستور داده شود هر چه زودتر برای نصب پل کنجان چم اقدام نمایند و برای ساختمان پل ده متری گلان و چندین پل کوچک دیگر و همچنین ساختن تعدادی دیوار و تعمیر آب نماهای گردنه سورین – ماربره و پیچهای بین کنجان چم ومهران و تعریض راه مزبور فقط در حدود ۱۶۰ هزار تومان اعتبار از مرکز خواسته است! اما چون این اعتبار ناچیز برای منطقه فراموش شده پشتکوه بوده است با این پیشنهاد موافقت نکردهاند و مانند همیشه بسال بعد موکول شده است! موجب کمال تاسف است! اگر ۱۶۰ هزار تومان اعتبار برای یکی از راههای حیاتی و حساسترین نواحی مرزی کشور ندارید پس هزینه سنگین اتوبان را از کجا تامین میفرمائید؟
جناب آقای وزیر محترم راه تقاضا دارم با توضیحات کافی بنده را قانع فرمائید.
راه مهران به دهلران که بموازات مرز است و یکی از مناطق حساس مرزی میباشد بعلت بی توجهی وزارت راه مترو که و از بین رفته است آنجا جزء مملکت ما هست؟ مگر مردم آنجا نباید با سایر هم میهنان خود ارتباط داشته و از حداقل مواهب تمدن امروزی برخوردار شوند؟
آقای وزیر محترم راه باید بحداقل حوائج عمومی توجه داشت و در رفع نیازمندیها اقدام نمود و از عواملی که موجب نارضایتی مردم است جلوگیری شود.
من مصرا از جنابعالی تقاضا میکنم شخصا یک مسافرت زمینی از طریق کرمانشاه بایلام و مهران و دهلران راه منحصر بفرد منطقه مرزی پشتکوه بفرمائید تا بحوائج عمومی مردم آنجا پی برده و بیکی از عوامل که موجب نارضائی است واقف شوید یقین دارم شدیدا متاثر خواهید شد و بزودی در صدد ایجاد راههای دیگر هم برای منطقه حساس برمیآئید و دیکر بفکر احداث اتوبان نخواهید بود (یکی از نمایندگان – حالا که راه بسته است) انشاءالله وقتی راه باز شد تشریف ببرند اینک دو نمونه خیلی مختصر از توقعات مردم قانع پشتکوه را بعرض میرسانم.
یکی از آنها طی نامه مفصلی در دلها نموده که یک قسمت آنرا میخوانم: با نبودن راه مأمورین نظام وظیفه با گرفتن دواب مردم ببیگاری هم اکنون در بخشهای دهلران – رزین آباد و آبدانان مشغول جمع آوری سرباز هستند، فصل سرما و زمستان سخت امسال – نبودن آذوقه بواسطه خشک سالی پارسال مأمورین نظام وظیفه هم بمردم این سه بخش هجوم آوردهاند محض رضای خدا تو فرزند حسین بن علی هستی داد مظلومیت ما را بسمع اولیاء امور برسان اداره راه استان هیچگونه فعالیتی برای راه پشتکوه نمیکند فقط ۳ نفر مأمورین با وفا آن پیر مردان شریف یعنی: قره داغی – نافعی – اردشیری با دست خالی این راه را نگاهداشتهاند.
۲- یکی دیگر مینویسد همانطوریکه حضورا بعرض رسیده محل از کواز ملکشاهی دارای راه شوسه و جاده عمومی نیست که مردم محروم و بدبخت شوهان و ملکشاهی و زرین آباد که در حدود چهل هزار نفوس دارد بتوانند لااقل بیماران خود را بایلام و کرمانشاه برسانند زیرا خودت میدانی که ما از داشتن دکتر و دوا محروم هستیم ترا بجد بزرگوارت قسم میدهیم درد دل و بدبختیهای این مردم را بعرض مبارک پدر تاجدارمان محمد رضا شاه برسان. ندای وجدان و وظیفه نمایندگان خدمتگذار را وادار نمود که از این مکان مقدس استغاثه مردم پشتکوه را به پیشگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی رهبر خردمند و غمخوار حقیقی ملت معروض داشته و استدعا نماید با صدور فرمان همایونی دولت را موظف فرمایند باین قبیل مناطق عقب افتاده توجه بیشتری مبذول نماید.
رئیس – آقای کبیری چند دقیقه از وقتتان هم گذشته است فقط موضوع را بفرمائید.
کبیری – اطاعت میکنم آری ما بر حسب وظیفه پارلمانی موظف هستیم با تذکرات اصولی و معقول و راهنمائیهای منطقی گرفتاریها و حوائج عمومی و عواملی که مردم را ناراضی مینماید بدولت اعلام کنیم و در حدود امکانات بخواهیم تا اقدام نمایند و مردم هم باید آگاه شوند که نمایندگان آنها وظیفه ملی خود را بنحو احسن انجام میدهند، قبول مسئولیت نمودهاند و شرافتمندانه دقیقهای غفلت نمیکنند اما این صحیح نیست که دولت مذاکرات و اقدامات مجلس شورای ملی و نمایندگان واقعی ملت را بخلاف منویات شخص اول مملکت آنچه را در این ساخته مقدس تجلی نموده بنحو دیگری جلوه دهد!
تذکرات منطقی لازم و تنقیدات اصولی نمایندگان را که زبان حال مردم است نمیگذارند در معرض افکارعمومی قرار گیرد ولی قسمتها را که موجب تحقیر است شاید تعمدا بصورتهای مختلف منعکس مینمایند و با فرمایشات جناب وزیر محترم را تصحیح و تحریف نموده با آب وتاب و سروصدا در رادیو منعکس میفرمانید درجلسه سه شنبه گذشته (جناب آقای وزیر پست وتلگراف نتوانستند پاسخ کای بسؤالات اینجانب بدهند) ولی بنده رعایت کردم ونخواستم عملی انجام شود که موجب تضعیف دولت گردد اما رادیو مراتب را بنحو دیگری بسمع مردم رسانید!
بنده صراحتا باید در این مکان مقدس بدولت اعلام نمایم این رویه صحیح نبوده و بصلاح مملکت و ملت ایران نمیباشد. ازریاست محترم مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم تقاضا میکنم در اسرع وقت با مقامات دولتی وارد مذاکره شده و باین جریان که درشان مجلس شورایملی بالاخص دوره ۲۱ نمیباشد خاتمه دهند و با تایید پیشنهاد سناتور محترم جناب آقای دکتر شفق در جلسه دوم دیماه مجلسین بفکر انتشار روزنامهای باشند و با یکی از روزنامههای یومیه کشور را برای این منظور در نظر گیرند. اگر آنروزیکه دولت بدون رعایت اصول ۲۴و۲۵ قانون اساسی اقداماتی با وجود مجلس شورای ملی نموده و اینجانب هم در همین مکان مقدس تذکر دادم مجلس شورای ملی با کمال قدرت وظیفه قانونی اش را انجام داده بود امروز مواجهه با چنین عکس العملی بمیشدم.
رئیس – آقای مهندس زاهدی.
مهندس زاهدی (معاون وزارت راه) – پس از عرض تعظیم، وزارت راه کاملا به توقعات و انتظارات جناب آقای موسوی کبیری نماینده محترم حق میدهند، نه فقط بایشان حق میدهند بلکه بتمام انتظاراتی که همه آقایان نمایندگان محترم راجع براهسازی درکشور دارند حق میدهد. خود وزارت راه با این کلام هم صداست که باید در کشور ایران همان طور که در کشورهای اروپا هست که باندازة وسعت مملکت طول کیلومتر راه داشته باشیم. کشور ما یک میلیون و ششصد
هزار کیلومتر مربع مساحت دارد و آقایان مستحضرند که طول کیلومتر راههائی که فعلا وزارت راه متصدی نگاهداری آن است چقدر است. فقط ۳۴ هزار کیلومتر است یعنی به نسبت تقریبی یک پنجاه هم در صورتی که درحال حاضر در آلمان غربی بیشتر از وسعت کشور طول راه دارد. بنده از جناب آقای موسوی کبیری تقاضا دارم نگاهی هم به بودجه وزارت راه بکنند. بیایند و بودجه ورازت راه را به بینند و خودشان قضاوت کنند با نود و یک میلیون تومان که بودجه سال ۴۲ وزارت راه است آیا میتوان بیش از ۳۴ هزار کیلومتر راه را اداره کرد؟ (کبیری – جواب مطلبی را که راجع به اتوبان گفتم چه میفرمائید ؟) عرض میکنم همانطوریکه خودشان فرمودند راههای ایلام عبارتست از مهران بشاه آباد غرب از یک طرف بکرمانشاه و قصر شیرین بطول ۲۳۰ کیلومتر و راه مهران دهلران اندیمشک بطول ۲۷۵ کیلومتر، این دو راه همیشه مورد توجه وزارت راه بوده است و با اینکه در ردیف راههای فرعی است دستور اکید باداره راه کرمانشاه واداره راه خوزستان داده شده است که کمال مراقبت را در نگاهداری این راه بنمایند. در حال حاضر درمحور مهران اندیمشک در محل تقاطع رود خانه کرخه الزاما در آنجا باید پلی ساخته شود و وزارت راه مشغول ساختن راه و این پل هست. این پل دارای سه دهانه است دهانه وسط ۴۵ متر و دو دهانه طرفین بطول سی متر، این پل فلزی خواهد بود. همه مقدمات انجام ساختمان این پل مهیاست و مقاطعه کار مشغول کار است و امید میرود که در سال آتی این پل تحویل شود. البته تا این پل ساخته نشود نمیتوانیم ایاب و ذهاب دائم و مستمر در راه دهلران و اندیمشک داشته باشیم از اندیمشک بطرف این پل در طی بیست کیلو متر راه اساسی ساخته شده و تحویل اداره راه استان خوزستان گردیه است و راجع به پل کنجان چم فرمودند، این پل یکی از پلهای ۹ گانه فلزی است که وزارت راه در سال جاری در دست ساختمان دارد عرض این پل ۵ر۳ متر و یک دهانه ۴۲ متر دارد و کارهای مقدماتی این پل هم باتمام رسیده، اعتبارش تامین است و مقاطعه کارش تعیین شده و ابلاغ شروع بکار هم صادرشده است منتهی در خلال این مدت محظوری پیش آمد تجزیه آب رودخانه کنجا چم نشان داد که این آب دارای املاحی است مخرب بتون که با طبیعت سیمان معمولی سازگار نیست ولی در حال حاضر رفع محظور شده است و مقاطعه کار مشغول ساختمان این پل فلزی خواهد بود وزارت راه تعهد میکند که این پل را قبل از خاتمه سال آینده تحویل دهد، البته همانطوریکه قبلا عرض کردم وزارت راه سعی دارد سعی کامل هم دارد که هر چه بتواند بیشتر راه بسازد زیرا همه میدانیم که راه در کشور مانند یک شریان و عروق در بدن است. شاید بعضی از نمایندگان محترم بخاطر داشته باشند در سال مجاعه که در تهران در مضیقه غذا بودند در همان سال بعلت نبودن راه مازندران برنجها را بدریا میریختند از این جا اهمیت راه معلوم میشود. منتهی همانطوری که عرض کردم بودجه وزارت راه درحال حاضر ۹۱ میلیون تومان بیشتر نیست برای نگاهداری ۳۴ هزار کیلومتر راه با این ۹۱ میلیون تومان باید حقوق و هزینه و فوق العاده ۶۰۰۰ کارمند داده شود وقطعات یدکی برای ماشین آلات نگاهداری راه خریداری بشود مخارج تعمیرگاه داده شود و حقوق راننده و ابزارمند و مکانیسین داده بشود وزارت راه هیچ کوتاهی ندارد که راه را بسازد و برای همین امر هم وزارت راه ایجاد شده است در سال ۱۳۰۱ شاید بعضی از آقایان بخاطر داشته باشند وزارت راه در آنموقع جزء وزارت فوائد عامه و تجارت بود و برای اولین مرتبه ادارهای بنام اداره طرق وشوارع تاسیس شد و تمام طول راههای کشور در آنموقع از شش هزار کیلومتر تجاوز نمیکرد در صورتیکه در حال حاضر بیش از ۳۴ هزار کیلومتر راه داریم از جناب آقای موسوی کبیری تقاضا میکنم یعنی وزارت راه این تقاضا را دارد که بفرمایند بودجه و خرج ۹۱ میلیون تومان را رسیدگی بفرمایند و خودشان قضاوت بفرمایند که آیا وزارت راه در توقعات و انتظاراتی که برای راههای ایران دارند مسامحه کرده است یا خیر؟ (دکتر الموتی – راههای فرعی را هم نمیسازند) چون نامی از راههای فرعی برده شده بنده لازم میدانم باستحضار آقایان برسانم که موافقتنامهای بین سازمان برنامه و وزارت کشور و وزارت راه تنظیم شده که در آن موافقتنام ساختمان راههای فرعی کشور را بعهده استانداران گذارده است در هر استانی یک دفتر فنی از طرف سازمان برنامه تاسیس شده است که با تشریک مساعی اداره راه استان
نسب بساختمان راههای فرعی اقدام کند مبلغ چهار میلیارد ریال برای مصرف پنجسال آینده و ساختن در حدود ۷ هزار کیلومتر راه فرعی تامین شده است یک نسخه از این موافقتنامه را تقدیم مقام ریاست مجلس شورای ملی میکنم که در اختیار آقایان نمایندگان مجلس باشد تا هر دفعه وزارت راه مجبور باین جواب نشود و معلوم باشد که این راه فرعی است و از وظیفه وزارت راه خارج است (دکتر الموتی – استانداری که نمیسازد تمام دهات ایران راه ندارد) جناب آقای موسوی کبیری مطمئن باشند که تلگرافا باداره راه کرمانشاه و اداره راه خوزستان دستور اکید داده شده است که در نگاهداری این راههای فرعی با وسائلی که در اختیار دارند مراقبت کامل نمایند پل کنجان چم هم در سال آینده ساخته و تعمیر خواهد شد حال اگر توقعات بیشتری دارند همانطوریکه تقاضا شده بفرمایند و ببینند ب ۹۱ میلیون تومان وزارت راه چطور میتواند بیش از آنکه در حال حاضر کار میکند بیشتر راه بسازد.
۱۳- تقدیم چهارفقره لایحه تصویب نامهای بوسیله آقای معاون وزارت راه
معاون وزارت راه – با اجازه از ریاست محترم مجلس شورای ملی چهار فقره تصویبنامه است مربوط بدوره فترت یکی راجع بساختمان شاهراه اتوبان تهران – کرج و چهار فقره راجع بتاسیس شرکت هواپیمائی ملی ایران که یکی راجع بتاسیس خود شرکت است دومی راجع به سهام شرکت یعنی سهام شرکت هواپیمائی ملی ایران است، سومی راجع بواگذاری کلیه سهام شرکت هواپیمائی ملی بدولت است و چهارمی راجع به معافیت مقررات استخدامی و معاملاتی است که شرکت هواپیمائی ملی ایران از آن معاف گردد و این چهار تصویبنامه را تقدیم مقام ریاست مجلس شورای ملی میکنم.
رئیس – بکمیسیونهای مربوط ارجاع میشود. آقای موسوی کبیری فرمایشی دارید بفرمائید ۶ دقیقه شما بیشتر وقت ندارید.
موسوی کبیری – اطاعت میشود، با اینکه پاسخ جناب آقای مهندس زاهدی در مواردی برای بنده قانع کنند نبود معهذا بوزارت راه پیشنهاد میکنم به پیروی از منویات شاهنشاه و در تعقیب انقلاب سفید شاه و ملت شما هم با تهیه طرحی یک انقلاب راه سازی در تمام قسمتهای عقب مانده مملکت مانند پشتکوه شروع نمائید و بقول همکار محترم اصل تحرک را در مملکت عملی سازید تا بدین ترتیب یک رفورم دیگری برای بثمر رسانیدن انقلاب سفید و بهبود وضع اجتماعی کشاورزان و ده نشینان بوجود آوریم. مردمی که با یکدنیا استعداد درین بستهای طبیعی و در دل کوهها و جوار غارها محبوس گردیدهاند و بعلت نبودن راه نه شهرودیار و نه ماشین و تراکتوری را تا کنون رؤیت نکردهاند نجات دهید تا فرهنگ و بهداشت هم بآسانی و بلامانع با جهل و نادانی و بیماریهای گوناگون مبارزه نموده و برای نجات نسل جوان ایرانی در تمام زوایای مملکت نفوذ کند و تمام مردم مملکت را بآینده امیدوار و مطمئن سازد تا در نتیجه تمام شریانهای حیاتی مملکت بکار افتد. مثلا اداره راه استان کرمانشاه مقید گردد باداشتن طرح لازم برای مدت ششماه با تمام وسایل و کادرمربوطه مرکز کار خود را بایلام انتقال دهد وبا کمک وسایل ارتش و ژاندارمری و اعتبارات وزارت راه و جنگ با کمک خود مردم پشتکوه علاوه بر تعریض و تکمیل راه اصلی ایلام تا دهلران با احداث راههای فرعی تمام بخشها را بمرکز شهرستان متصل نموده و همچنین نواحی مرزی سومار مهران را که فوق العاده حائز اهمیت است بیکدیگر مرتبط نماید و سپس همین برنامه به ترتیب در پاوه و نوسود و احداث جاده مرزی نوسود به باویسی و قصر شیرین و سایر نواحی استان عملی گردد این برنامه بایستی بوسیله وزارت راه و سازمان برنامه در تمام مناطق عقب مانده مملکت بموقع اجرا گذارده شود. آنوقت است که میتوان با اطمینان امیدوار بود که انقلاب شاه و ملت برای تمام مردم به ثمر رسیده است آنوقت است که سپاهیان دانش بدون مانع میتوانند بیاری تمام هم میهنان عزیز بشتابند آنروز است که مأمورین وزارت کشاورزی بخوبی قادر خواهند بد برای کمکهای مالی وراهنمائیهای کشاورزی بتمام مردم ده نشین مملکت دسترسی پیدا کنند چنین موقعی وزارت صنایع و معادن میتواند برای وقوف از سرمایههای ملی زیر زمینی و بهره برداری از آنها حالت تحرک داشته باشد و آنروز است که وزارت بهداری واکیپهای سیار درمانی خواهند توانست که بکمک و یاری مردم محروم بشتابند و بالنتیجه چنین
روزی است که دیگر تمام مردم مملکت خدمت مقدس وظیفه را با آغوش باز استقبال میکنند با اعلام رادیو خود مشمولین بسهولت خود را بمراکز حوزهها معرفی میکنند با وجود راه همه دارای تحرک هستند.
در پایان با عرض معذرت از اطاله سخن امیدوارم این پیشنهاد هر چه زودتر مورد مطالعه و تصویب واقع گردیده و در سراسر مملکت بموقع اجرا گذارده شود.
اینجانب هم بسهم خود آماده همه گونه همکاری و تشریک مساعی لازم برای توسعه و احداث راههای فرعی استان کرمانشاه میباشم و ادعا میکنم که در این زمینه میتوانم اطلاعات بسیار ارزنده و مفید در اختیار بگذارم بشرط آنکه جامه عمل بپوشد.
۱۴- سؤال آقای مهندس صدقیانی راجع باراضی ده نزدیک نقش بیستون و جواب آقای وزیر فرهنگ
رئیس – سؤال آقای صدقیانی از وزارت فرهنگ مطرح است، بفرمائید.
صدقیانی – نمایندگان محترم موضوعی که امروز میخواهم باستحضارتان برسانم در مورد شکایت کشاورزان و خرده مالکین قریه بیستون میباشد رونوشت آن باکثر آقایان نمایندگان از طرف اهالی محل ارسال شده است این شکایت اگر در نوع خود بی نظیر نباشد کم نظیر هست این دهکده در چهل کیلومتری شهرستان کرمانشا و در نزدیکی آثار تاریخی نقش بیستون که در سینه این کوه بارمغان مانده و نمونه برجستهای از شکوه جلالی ایران باستان میباشد. سال گذشته موقعیکه کارخانه قند کرمانشاه شروع بساختمان نمود از طرف اداره باستانشناسی بتصور اینکه ساختمان کارخانه ازجلال وابهت این سند تاریخی میکاهد از ساختمان آن جلوگیری مینمودند. خوشبختانه در این موقع آقای پرویز فسور ژرژ کامرون استاد ایرانشناس دانشگاه میشیگان که در ایران بودند بمحل دعوت شدند و ایشان اظهار داشتند که ساختمان کارخانه نه تنها از ابهت و جلال این کتیبه ذیقیمت نمیکاهد بلکه کارخانه باعث خواهد شد که بجای خانههای گلی ساختمان مدرن و تمیزی بنا شود و این عمل بر زیبائی محل و عظمت این نقش نیز خواهد افزود.
پس از رفع مشکل کارخانه از چند ماه پیش بازانجمن آثار ملی واداره باستانشناسی بمقامات انتظامی محل دستور دادهاند که از هر گونه کارهای عمرانی در قریه بیستون بطول دو کیلومتر و بعرض یک کیلومتر جلوگیری بنمایند در صورتیکه هرگاه حریم کارخانه قند را مجزا سازیم طول و عرض دهکده مزبور شاید از حدود تعیین شده کوچکتر باشد.
با توجه بمراتب فوق معلوم نیست تکلیف اهالی این دهکده چیست.
اکنونکه بناباراده شاهنشاه محبوب و عظیم الشان زنجیرهای اسارت و بردگی و بندگی دهقانان با الغای رژیم ارباب رعیتی از میان رفته است و کشاورزان رنج دیده در نتیجه انقلاب سفید ازادی خود را باز یافتهاند و بزندگی امیدوار شدهاند آنوقت اداره باستانشناسی بعنوان حریم آثار باستانی انها را از حق مسلم خود محروم بنماید زیرا در حال حاضر هیچ یک از کشاورزان حق ندارند حتی خانه خود را اندود نموده ویا دیواری خراب شده است از نو بسازند. هرگاه از نظر اداره باستانشناسی وجود این دهکده برای نقش بیستون مضر تشخیص داده میشود در آنصورت باید قبلا فکری بحال دهقانان محل بشود و در جای دیگری محل سکونت آنها فراهم گردد بعدا آنها را از ادامه زندگی و آبادانی خانههای خود محروم نمود. و تاروزیکه محل جدید آنها فراهم نشده است اقلا باید بآنها اجازه داد که بتوانند از خراب شدن خانههای خود جلوگیری بنمایند ازطرف دیگر در سایه ممالک دنیا نیز آثار باستانی با ارزش وجود دارد که برای مثال میتوان اکروپل یونان و کلی زئوم رم و آرک دوتوریوم فرانسه را نام برد در ممالک مزبور مردم بزندگی عادی خود ادامه میدهند واثار باستانی نیز درمحل خود محفوظ مانده است و بهتر است که اداره باستانشناسی با توجه برویه این ممالک کاری ننماید که بی جهت باعث ناراحتی کشاورزان گردد.
از طرف دیگر از روز اول تا کنون نگهبانان حقیقی این اثر گرانبهای تاریخی اهالی محل بودهاند زیرا تا آنجائیکه اینجانب اطلاع دارم برای نگهداری و حفظ این آثار از طرف اداره باستانشناسی و وزارت فرهنگ کسی در محل نمیباشد.
حال چگونه شده است که وجود این افراد و دهکده باعث خرابی این آثار میشود برای من قابل درک نمیباشد.
چنانچه اداره باستانشناسی مایل است که در اراضی دهکده و یا عرصه خانههای دهقانان از نظر مطالعه بکاوشهای علمی بپردازد و یا در محل دهکده پارک یا متلی جهت اقامت جهانگردان و مستشرقین تهیه بنماید میتواند مطابق قانون دهکده را خریداری نماید ولی قبل از خرید و تهیه مسکن بکشاورزان بهیچوجه صحیح نمیباشد که از آنها سلب آزادی شود زیرا در حال حاضرنه تنها ازساختمان جدید جلوگیری بعمل میآید بلکه از تعمیر و جلوگیری از خرابی خانههای موجود نیز ممانعت مینمایند. در صورتی که طبق قوانین موجود درمورد حفظ آثار ملی که در تاریخ ۱۲ آبانماه ۱۳۱۹ بتصویب مجلس رسیده است و در سال ۱۳۲۳ نیز چند تبصره بآن اضافه شده است فقط عملیات نامبرده در زیر را ممنوع نموده است:
مادة ششم – عملیات مفصله ذیل ممنوع و مرتکبین آن بموجب حکم محکمه قضائی به اداره پنجاه تومان الی هزار تومان جزای نقدی محکوم خواهند شد و بعلاوه معادل خسارتی که بواسطه عمل خود بر آثار ملی وارد ساختهاند میتوان ازایشان اخذ نمود:
الف – منهدم کردن یا خرابی وارد آوردن بآثار ملی و مستور ساختن روی آنها باندودو یا رنگ و رسم کردن نقوش و خطوط بر آنها.
ب – اقدام بعملیاتی در مجاورت آثار ملی که سبب تزلزل بنیان یا تغییر صورت آنها شود.
بطوریکه ملاحظه میفرمائید وجود دهکده در محل و یا تعمیر خانههای کشاورزان یا هرنوع آبادانی دیگر با هیچ یک ازمواد قوانین موجود مطابقت ندارد تا باستناد آن وزارت فرهنگ دستور بدهد که از عملیات کشاورزان جلوگیری بنمایند.
حفظ کلیات آثار ملی وباستنی و بخصوص این کتیبه مهم که افتخار ایران باستان میباشد و یکی از اسناد مهم استقلال ایران کهن بشمار میرود وظیفه هر فرد ایرانی است در عظمت نقس بیستون همین بس که در تشریف فرمائی اخیر اعلیحضرت همایونی و علیا حضرت شهبانوی ایران از آن دیدن فرمودند. با ملاحظه مراتب فوق از جناب آقای وزیر فرهنگ خواهشمند است هر چه زودتر دستور فرمایند تا مقامات انتظامی محل بی جهت برای دهقانان آزاد مزاحمت فراهم ننمایند و اینجانب امیدوارم که وزارت فرهنگ و انجمن آثار ملی و اداره باستانشناسی با توجه بمراحم عالیه شاهنشاه نسبت بکلیه افراد و بخصوص بدهقانان آزاد اقدام فوری مبذول خواهند فرمود تا کشاورزان بتوانند آنطوریکه شخص اول مملکت اراده فرمودهاند با آزادی بزندگی خود ادامه داده و آنچه را که قانون حق مسلم آنها محسوب میگردد ازآن برخوردار شوند.
در تشریف فرمائی اخیر اعلیحضرت همایون شاهنشاه که آقایان وزیر فرهنگ نیز افتخار التزام رکاب همایونی را داشتند در محل موقعیت کتیبه داریوش و قریه بیستون را از نزدیک مشاهده فرمودند که وجود دهکده و آبادانی آن هیچ ضرری به کتیبه نامبرده ندارد و چنانچه علل دیگری وجود دارد خواهشمند است بیان فرمائید تا طبق مقررات و قوانین موجود نسبت برفع آن مشکلات اقدام قانونی بعمل آید.
رئیس – آقای وزیر فرهنگ بفرمائید.
وزیر فرهنگ (دکتر خانلری) – گمان میکنم که محتاج این نباشم که در اینجا در حضور نمایندگان محترم درباره اهمیت آثار قدیمی و آثار باستانی مخصوصا برای مملکت ما، مملکتی که چنین سابقه درخشان و کهن داشته است مطالب مفصلی عرض کنم زیرا که یقین دارم همه نمایندگان محترم باین مطلب توجه دقیق دارند ازجمله آثار معتددی که از دوران بسیار قدیمی برای ما باقی مانده است آثاری است که در بیستون است، کتبیه بیستون قدیمی ترین سند تاریخدار از زبان اقوام هند و اروپائی است وباین جهت نه تنها برای ما که صاحب این سند هستیم بلکه برای تمام دنیا دنیای متمدنی که قسمت عمده اش از این نژاد هستند و زبانشان بازمانده این زبان است اهمیت شایان دارد پس هر گونه قصوری که در حفظ اینگونه آثار مهم بکنیم نه تنها از جنبه وظیفه ملی که داریم باید مورد سرزنش قرار بگیریم بلکه حتی مورد سرزنش دنیا قرار خواهیم گرفت زیرا که همه ملل و دولتهای متمدن درجه اول دنیای امروز در این سند سهیمند، درباره بیستون البته باید عرض کنم تا آنجائیکه باید و شاید تا کنون در حفظ آثار پر افتخار گذشتگان اقدام نکردهایم اما قصور سابق دلیل بر این نیست که حالا هم این قصور ادامه بدهیم
در اطراف بیستون در زیر آن کتیبه عظیم یک آبادی کوچکی سابقا وجود داشت و قهوه خانه وخانهای که چندین روستائی در آن بودند اخیرا در آنجا کارخانهای ساخته شده وزارت فرهنگ بحکم وظیفهای که بعهده داشت مدتی در این باب مطالعه کرد و رسیدگی کرد تا ببیند که ساختن این کارخانه لطمهای به این آثار تاریخی میزند یا نه عرض کنم که تنها موضوع ساختمان یک کارخانه در یک محلی نیست بلکه وقتی یک کارخانهای در یک جائی ایجاد شد طبعا آبادیهای دیگری هم بوجود میآید و مستحدثات دیگر و لواینکه خود آن کارخانه یا بنایش خرابی نداشته باشد ازدحام مردم و جمعیت در آن محلی که آثار باستانی وجود دارد ممکن است لطمه بآثار قدیمی آن محل بزند، این نکته را هم عرض کنم شاید همه نمایندگان محترم بدانند که در آن محل تنها کتیبه داریوش نیست که اهمیت و ارزش دارد بلکه در تمام آن منطقه آثار بسیار متعدد آشکار و پنهان ازسلسلههای متعدد پادشاهان ایران وجود دارد ….
۱۵ – ختم جلسه بعنوان تنفس
رئیس – اقای دکتر خانلری متاسفانه اکثریت در مجلس نیست فعلا با اجازه آقایان چند دقیقه تنفس اعلام میکنیم.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی