مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۴ آذر ۱۳۴۲ نشست ۱۹
مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و یکم | تصمیمهای مجلس | قوانین انقلاب شاه و مردم |
مذاکرات مجلس شورای ملی
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۴ آذر ۱۳۴۲ نشست ۱۹
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۲۱
جلسه: ۱۹
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: کمالوند- دیهیم- سرلشگر نکوزاد- سرهنگ حسینی و بانو هاجر تربیت
۳- شور دوم گزارش راجع به قرارداد پستی جهانی منعقده در اتاوا و تصویب آن
۴- شور اول گزارشهای مربوط به قرارداد مخابرات بینالمللی
۵- تقدیم طرح قانونی راجع به اصلاح قانون انجمنهای شهر و قرائت آن
۶- بیانات بعد از دستور آقای دکتر شفیعامین
۷- معرفی آقای فرهودی به معاونت وزارت کشور به وسیله آقای وزیر کشور
۸- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس ساعت نه وبیست دقیقه صبح بریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید. |
- تصویب صورت مجلس
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس – اسامی غائبین جلسه قبل قرائت میشود.
غائبین با اجازه –
- آقایان مجد – حاذقی – طهماسبی – ایلخان – کلانتری هرمزی – مهندس زنجانچی – طباطبائی – مهندس پرویز بهبودی – دیهیم – بانو هاجر تربیت.
غائبین بی اجازه –
- آقایان دکتر اسدی – فیصلی – مهندس عدلی.
رئیس- در صورت جلسه قبل نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت جلسه قبل تصویب میشود. آقای دکتر شفیع امین.
دکتر شفیع امین – هفت فقره شکایت و تقاضا از فرهنگیان و کارمندان دولت رسیده که تقدیم مقام ریاست میشود و همچنین باز مقدار زیادی شکایات از شهرستانهای مختلف و شهرستانهای آذربایجان رسیده تقدیم میشود.
رئیس- آقای دکتر سام.
دکتر سام – بعد از جلسه قبل که جناب آقای منصور نظر فراکسیون نهضت ائتلافی را راجع به ترتیب رسیدگی قانون جدید استخدام اعلام کردند و مورد تأیید نمایندگان قرار گرفت تا امروز صبح ۱۸۷ تلگراف از شهرستانهای مختلف ازفرهنگیان رسیده و از این اقدام تشکر کردهاند عینا تقدیم مقام ریاست میشود تا در سوابق مربوطه حفظ شود.
رئیس – آقای مهندس جلالی.
مهندس جلالی – نامهای از کارمندان بانک ساختمانی رسیده که تقدیم میشود تا به کمیسیون استخدام ارسال گردد.
رئیس- آقای دکتر یزدان پناه.
دکتر یزدان پناه – سه فقره شکایت رسیده که تقدیم میشود.
رئیس- آقای شیخ الاسلامی.
شیخ الاسلامی – نامه ایست از طرف کارمندان اداره دارائی کردستان رسیده که تقدیم میشود.
رئیس – آقای مهندس صائبی.
مهندس صائبی – نامه ایست از کارمندان غیررسمی جنگل بانی ارسباران که تقدیم مقام ریاست میشود.
رئیس – آقای روستا.
روستا – تعداد نامه هائی است که راجع بموضوعهای مختلف من جمله مالک ومستأجر رسیده که عینا تقدیم میشود.
رئیس – آقای متعمدی.
معتمدی – هشت فقره شکایت و همچنین پیشنهادات اصلاحی برای قانون استخدام از طرف جمعیت پزشکان وزارت بهداری و کارمندان فرهنگ و دارائی قم و یک فقره شکایت هم ازکارگران کارخانه زاینده رود اصفهان رسیده که عینا تقدیم مقام ریاست میشود.
رئیس- آقای سرهنگ کبیری.
موسوی کبیری – شکایاتی است مربوط به چاپخانه دانشگاه مشهد و زندانیان قصر و کارمندان روز مزد ریشه کنی مالاریا واداره جنگل بانی عینا تقدیم مقام ریاست میشود.
رئیس – آقای دکتر قراگزلو.
دکتر قراگزلو – چند فقره نامه است که از طرف کارمندان شهرستان قم رسیده عینا تقدیم میشود.
رئیس- آقای مهندس معینی زند.
مهندس معینی زند – تلگرافی ازکانون کارمندان رسمی دولت رسیده که ازجناب آقای منصور تشکر کردهاند.
رئیس – آقای تبریزی.
تبریزی – سه فقره نامه رسیده است که تقدیم مقام ریاست میشود.
رئیس – آقای مهندس مجید عدل.
مهندس مجید عدل – یک فقره شکایت از زندان قصر رسیده که تقدیم میشود.
رئیس – آقای موسوی.
موسوی – یک فقره شکایت رسیده که تقدیم مقام ریاست میشود.
رئیس –آقای کهزاد البرزی.
کهزاد البرزی – پنج فقره شکایت رسیده که دونامه آن مربوط به تهران و یکی مربوط به شیراز و یکی هم مربوط به جمعیت شیر وخورشید بروجرد و یکی هم از کارگری ازمسجد سلیمان میباشد که تقدیم میشود.
رئیس- آقای محدث زاده.
محدث زاده – شش فقره شکایت رسیده که عینا تقدیم مقام ریاست میشود.
- بیانات قبل از دستور اقایان: کمالوند – دیهیم – سرلشگر نکوزاد – سرهنگ حسینی و بانو هاجر تربیت
۲- بیانات قبل از دستور اقایان: کمالوند – دیهیم – سرلشگر نکوزاد – سرهنگ حسینی و بانو هاجر تربیت.
رئیس – نطقهای قبل از دستور شروع میشود اقای کمالوند تشریف بیاورید.
علی کمالوند – در هفته گذشته دو روز تاریخی و مهم وجود داشت، دیروز هم روز فرخنده و مقدسی بود دیروز عید مبعث پیغمبر بزرگ اسلامی بود، پنچشنبه گذشته روز ۲۱ آذر ماه روز نجات آذربایجان عزیز بود و سه شنبه گذشته سالروز اعلامیه جهانی حقوق بشر هر کدام از این سه روز علی قدر مراتبهم در سرنوشت دنیا و در سرنوشت انسان و درسرنوشت ملت ایران تأثیری دارد، بزرگ داشت این ایام تکریمی است به شعائر مقدس اسلامی، احترامی است بحقوق انسانی و تجلیل از حسن وطن پرستی و استقلال طلبی، بعثت پیغمبر بزرگ اسلام قیام برعلیه بیعدالتی، جهل و تبعیضاتی بود که وجود داشت، حضرت محمد (ص) بزرگترین مبشر انسان دوستی و مساوات بود و برای اولین بار درتاریخ بشر اصل برادری و با بیان انماالمؤمنون اخوه و اصل مساوات و برابری را مبنای فضیلت و تقوی با بیان، ان اکرمکم عندالله اتقیکم بدنیا اعلام کرد، درحدود چهارده قرن پیش، تعالیم عالی اسلامی تمدنی بزرگ و با شکوه بوجود آورد که در تاریخ تمدن بزرگ جهان بنام تمدن اسلام معروف شده است و همین تمدن اسلامی بود که به اروپا رفت والهام بخش تمدن فعلی اروپا گردید. روز پنجشنبه ۲۱ آذر مصادف بود با روز نجات آذربایجان عزیز در هجده سال پیش در چنین روزی در اثر یک توطئه خائنانه وضعی در آذربایجان بوجود آمد که تمامیت ارضی کشور ما، وطن ما و صلح خاورمیانه مورد تهدید قرار گرفت و احتمال قوی داشت که آتشی در این منطقه از دنیا روشن شود و صلح جهانی را بخطر بیندازد. خوشبختانه در اثر بردباری ملت ایران و حسن تدبیر و حسن سیاست شاهنشاه و بزرگ ما این غائله بنحو مطلوبی مرتفع گردید (صحیح است) سه شنبه هفته گذشته مصادف بود با سالروز اعلامیه جهانی حقوق بشر، در دهم دسامبر ۱۹۴۸ سازمان ملل متحد در پاریس در قصر شاپو تشکیل جلسه داد و اعلامیه حقوق بشر را طی یک مقدمه کوتاه وسی ماده بتصویب رساند و آنرا آرمان مشترکی برای کلیه ملل دنیا دانست، بعد هم طبق قطعنامهای توصیه کرد به کشورهای عضو سازمان ملل که در انتشار و تفسیر و اجرای این مواد کوشش کنند، کشور ایران یکی از اعضای صمیم و صدیق سازمان ملل متحد است وتوصیههای بشر دوستانه و هدفهای صلح طلبانه این سازمان بزرگ جهانی را همیشه درمسائل داخلی و در عرصه سیاست خارجی مورد توجه قرار داده است (صحیح است) ثبات سیاسی کشور ما وتفاهمی که با همسایگان خود داریم به ایجاد صلح درمنطقه خاورمیانه بسیار کمک کرده است و ایجاد صلح دراین منطقه جهان بصلح جهانی که هدف غائی و نهائی سازمان ملل متحد است کمک بسیار کرده است این ثبات بی نظیری را که ما اکنون از آن برخوردار هستیم مرهون سیاست مدابرانه رهبر عالیقدر مملکت میباشد امسال مراسم سالروز اعلامیه جهانی حقوق بشر موقعی برگذار شد که در کشور ما تحولات عمیقی بوجود آمده و این تحولات هم آهنگ و منطبق است باعین مفاد اعلامیه جهانی حقوق بشر، مواد سی گانه اعلامیه حقوق بشر حاوی حقوق سیاست، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مدنی برای کلیه افراد جهان است تا اینکه هر فردی از هر کجای دنیا با برخوردای از این حقوق بتواند زندگی مساوی و مرفهی داشته باشد. ماده دوم اعلامیه جهانی حقوق بشر بندینقرار است ‹‹ هر کس میتواند بدون هیچگونه تمایزی مخصوصا از نظر نژاد، رنگ، جنس، زبان، مذهب، عقیده سیاسی و یا هر عقیده دیگر ملی با اجتماعی و همچنین از نظر ثروت و ولادت و یا هر وضعیت دیگری از تمام حقوق و از تمام آزادیهائی که در این اعلامیه ذکر شده است استفاده کند بعلاوه هیچگونه تمایزی از نظر وضع سیاسی و اداری و یا بین المللی کشرو یا سرزمین متبوع شخص میان افراد موجود نیست، خواه این سرزمین مستقل با تحت الحمایه یا غیر مستقل بود ویا هر گونه تهدیداتی نسبت بحاکمیت آنها وارد شده باشد ››کشور ایران کشوری است مستقل و آزاد و ملت ایران ملتی است آزادیخواه و بشر دوست ملت ایران همیشه به پیروان مذاهب مختلف احترام گذاشته است واین اصل در قانون اساسی وما و متمم آن به نحوشایستهای مورد توجه قرار گرفته است. وجود نمایندگان محترم اقلیتهای آسوری، زرتشتی، ارمنی و کلیمی در مجلس قانونگذاری دلیل زنده این مدعا است قبل از انقلاب مشروطیت هم که ما قانون اساسی مدونی نداشتیم طبق سنت وعرف ملت ایران همیشه به اقلیتهای مذهبی احترام گذاشته و در زمانهائی که در کشورهای اروپائی اختلافات مذهبی باعث کشتارهای بیرحمانه بوده و وقایعی نظیر واقعه سنت بارتلمی بوجود میآمد یا اینکه اصل تفتیش آراء و عقاید مذهبی وجود داشت و عدهای ازمردمان بیگناه وحتی دانشمندان و محققین را گرفتند و سوزاندند و کشتند در کشور ما پیروان مذاهب مختلف از نعمت آزادی برخوردار بودند حتی درسال ۵۳۸ قبل از میلاد یعنی درست دو هزار و پانصد ویک سال قبل کورش بزرگ بنیانگذار شاهنشاهی ما رفتاری با کلیمیان بابل نمود که هنوز هم تاریخ از آن باحترام ونیکی یاد میکند قسمت دوم ماده دو اعلامیه جهانی حقوق بشر یک قسمتش مربوط به عدم تبعیض بین انسانها از نظر جنس یعنی بین حقوق زن و مرد ذکر شده، تا قبل از تحولات اخیر بایستی اعتراف کنیم که این اصل درکشور ما متداول و مرعی نبود وزنان کشورما از حقوق سیاسی محروم بودند ولی از سایر حقوق عمومی برخوردار بودند خوشبختانه بهمت والای شاهنشاه بزرگ ما رفع این نقیصه هم شد و امروز زنان کشور ما ازکلیه حقوق سیاسی و اجتماعی برخوردار هستند ماده چهارم اعلامیه حقوق بشر مربوط به الغای اصل بردگی و غلامی است واصل ماده باین ترتیب است ‹‹ هیچکس را نمیتوان غلام و برده محسوب داشت بردگی و دادوستد غلامان بهرشکلی که باشد ممنوع است ›› درکشور ما اصل بردگی و غلامی بآن صورت که سابقا درکشورهای دیگر متدوال بود وجود نداشت یعنی در کشورهای دیگر طبقات کشاورز و دهقان تحت رژیم بردگی و غلامی بودند مالک حق مالکیت مطلق نسبت بآنها داشت یعنی همانطوریکه مالک میتوانست زمین خودش را خرید و فروش بکند میتوانست دهقان را هم مورد خرید و فروش قرار دهد در کشور ما وضع باین صورت نبود ولی در اثر وجود رژیم غلط اقتصادی و روابط غیر انسانی بین مالک و رعیت آنروز یعنی رعیت آنروز دهقان امروز یک نوع رژیم بردگی خاص که میشود گفت بردگی اقتصادی بود این نوع بردگی وجود داشت باین معنی که کشاورز ایرانی در اثر وضع اقتصادی که داشت باجبار وابسته بزمین بود و همین اجبار و وابستگی بزمین باعث شده بود تمام حقوق انسانی و شخصیت فردی و آزادی خودش را از دست بدهد خوشبختانه با انقلاب ششم بهمن و الغاء رژیم ارباب و رعیتی این اصل م در کشور ما منسوخ شد والان با کمال مباهات متیوانم بگویم که در مملکت ما و در اجتماع ما و در سیستم مشروطه پارلمانی ما هیچ اصلی وجود ندارد که بشود از آن بنان بردگی یا شبه بردگی نام برد درقسمت فرهنگی ماده ۲۶ اعلامیه چنین است ‹‹ هر شخصی حق تعلیم و تربیت دارد تعلیم وتربیت یا لااقل تا حدی که مربوط به آموزش ابتدائی و اساسی است بایستی مجانی باشد آموزش ابتدائی مجانی است آموزش فنی وحرفهای باید عمومیت پیدا کند وسایل تحصیلات عالیه با تساوی کامل طبق استعداد اشخاص در دسترس همه قرار گیرد ›› اصل تعلیمات ابتدائی بصورت مجانی و اجباری سالها است که در کشورما مورد توجه قرار گرفته چیزی که هست بعلت عدم امکانات کافی این اصل در تمام نقاط کشور تعمیم پیدا نکرده و روستانشینان مایا قسمت اعظم از روستانشینان ما از این نعمت محروم بودند با ابتکاری که شاهنشاه ما کردند و مورد تحسین جهانیان قرار گرفت و آن ایجاد سپاه دانش بود بحمدالله رفع این نقصیه هم میشود با ایجاد سپاه دانش و برنامههای مفصلی که وزارت فرهنگ برای این کار عظیم در نظر گرفته است امیدوارم که در سالهای آینده تعلیمات ابتدائی بطور اجباری ومجانی در تمام نقاط کشور تعمیم پیدا کند.
رئیس- آقای کمالوند وقت شما تمام شد.
کمالوند – الساعه تمام میشود به فرمان شاهنشاه بزرگ ما برای بزرگداشت سالروز اعلامیه جهانی حقوق بشر عدهای از زندانیان مورد عفو قرار گرفتند و عدهای هم در مدت زندان آنها تخفیف داده شد امسال درکشور ما مراسم سالروز اعلامیه حقوق بشر با شکوه کامل برگزار شد و حتی طی یک هفته ادامه پیدا کرد و امیدوار هستم در سالهای آینده در تمام کشورهای عضو سازمان ملل این روز باشکوه بیشتری درمحیط صلح و امن و تفاهم بین المللی انجام بشود عرض دیگری ندارم.
رئیس –آقای دیهیم.
دیهیم – روز بعثت پیغمبر اکرم محمد ابن عبدالله صل الله و علیه وآله را به نمایندگان محترم وملت مسلمان ایران و مسلمانان عموما تبریک عرض میکنم و موفقیت بیشتری را در اجرای اوامر و دستورات پیغمبر اکرم ازدرگاه خداوندی خواستارم، با ضعف مزاجی که داشتم امروز لازم دانستم از پشت تریبون مجلس مطالبی راجع به ۲۱ آذز ماه ۲۴-۲۵ بعرض نمایندگان محترم برسانم خود نمایندگان مستحضر هستند که من هوس نطق و خطابه ندارم ولی برای دو علت امروز اینجا آمدهام مطالبی عرض کنم یکی اینکه روز ۲۱ آذریکی از روزهای پرافتخار و یکی از روزهای باعظمت آذربایجان است علت دیگر اینکه خودم یکی از سربازانی بودم که در رأس یک جمعیتی که تا آنروز درحال خفا درزیر زمین مبارزه میکرد در رأس آن جمعیت، جمعیت فداکاران آذربایجان سربازی بودم که در آنروز مبارزه کردم فکر میکنم بیمورد نباشد علت اینکه حکومت پیشه وری در آذربایجان تشکیل یافت و همانا علت اینکه از روی کار رفت این دو علت را بعرض نایندگان برسانم تصور میکنم نمایندگان محترم ملت علاقمند باین دو موضوع باشند که چرا حکومت پیشه روی در آذربایجان تشکیل یافت و چرا از بین رفت وقتی قشون متفقین در سر تا سر ایران و آذربایجان بودند در آذربایجان یکعده ماجراجو، اخلالگر، هوچی با انتشار مطالب ظاهرا حق وبجا و باطنا آلوده بفساد، یکعده ناراضی، یکعده عوام یکعده رنجدیده را بدور خود جمع کردند و در کوچه و بازار و در محافل و مجالس و خیابانا متینگها دادند نقاط ضعف دولتها و دولت وقت را گفتند و یکعده ناراضی را بدور خودشان جمع کردند صبح ۲۱ آذر ۲۴ که صبح شوم و صبح تاریک وصبح بدی بود آذربایجان را اشغال کردند مردان رشید آذربایجان افراد وطن پرست و شاهدوست آذربایجان چشم باز کردند خودشان را درجلوی فدائیان مسلح مهاجرین بی خبر از خدا ماجراجویان و آشوب طلبان واقع دیدند وحتی آن حکومت با آن وعده و وعیدهای گزاف و دروغین روی کار آمد از روزی که حکومت را بدست گرفتند هر چه گفته بودند برخلاف آن عمل کردند و هر وعدهای داده بودند زیر پا گذاردند ظلم و تعدی و اجحاف و خونریزی بجائی رسید که در تاریخ دنیا نظیر ندارد آقایان هر چه بعرض میرسانم درایت است حکایت نیست شیندن کی بود مانند دیدن میگوید:
- زلیخا دیدن ویوسف شنیدن
- شنیدن کی بود مانند دیدن
در یکسال حکومت مردان وطن پرست و شادوست را بجرم وطن پرستی وخداپرستی کشتند، سرها بریدند، جنایتها کردند مرحوم فرقانی را بجرم اینکه از کیف دستی اش روزنامه اطلاعات بدست آمده بود پوست رویش را کندند، سرش را بریدند (دکتر مهذب – خدا لعنتشان کند) رنجبرهای میانه هزاران هزار مردان شریف هزاران هزار مردان رشید آذربایجان ر ابا فجیع ترین حالی کشتند هر چه وعده داده بودند زیرپا گذاردند یکسال حکومت اوباش بود نمایندگان محترم: مشکل ترین مراحل زندگی یک انسان فرمانبری از حکومت او باش است (صحیح است) آنهم در کجا؟ در مهد شیران، مهد آزادی سر ایران یک سال حکومت روبهان، خلاصه کشتند، غارت کردند. مصادره کردند ولی آذربایجان از این عمل نمینالد آذربایجانی این روز پر افتخار ۲۱ آذر را روز بسیار بزرگی میداند برای اینکه از زیر بار حکومت پوشالی اجامر و اوباش نجات یافت (صحیح است) کاسه صبر شاهنشاه محبوب ایران لبریز شد شاه ایران در چندین بار ایران را نجات داده (صحیح است) فرمان یورش، فرمان حمله، فرمان بسربازان که آذربایجان را نجات دهید ازدهن مبارک شاهنشاه خارج شد وقتی که آذربایجان دید شاهنشاه ایران میخواهد ملت نجیب و اصیل خود را از زیر بار ذلت و بدبختی و بیچارگی نجات بدهد صبح ۲۱ آذر ۲۵ که روز مبارکی است مردم قهرمان آذربایجان با مشتهای محکم بسینه و دهن نامردان و ناپاکان زدند قبل از ورود نیروی انتظامی مردان رشید آذربایجان خاک آذربایجان را از عناصر ناپاک پاک کردند (صحیح است) فرمان پادشاه بزرگ ایران صادر شد جدا پادشاه ایران برگردن فردفرد ملت ایران حقی دارد (صحیح است) همین پادشاه، پادشاهی است که عظمت ایران را بجائی رسانیده مقام معنویت ایران را بجائی رسانده که رؤسای جمهور پادشاهان دنیا بایران میآیند و از عظمت و لیاقت وشخصیت و دانش وفضل و بزرگواری این پادشاه دانشمند تجلیل میکنند (صحیح است) بعظمت این پادشاه تعظیم میکنند (صحیح است) کار ایران بجائی رسیده که رجال و شخصیتهای دنیا از فضل و کمال و تدبیر و لیاقت شخصیت اول ایران تجلیل و تمجید میکنند همین پادشاه ایران تجلیل و تمجید میکنند همین پادشاه نیروی اعزامی خود را بفرماندهی سرتیپ هاشمی آن افسر شجاع و لایق و شریف آذربایجان تیمسار و رهرام تیمسار وفا این تیمسار سرلشگر همایونی مرحوم تیمسار شاه بختی تیمسار فولادوند تیمسار شقاقی، دیگر افسرانی که آنروز فرمان شاهنشاه را اجرا کردند فراموش کردم (یغمائی کیهان – سن بالا رفته) و بطرف آذربایجان حمله نمودند. آذربایجان صدای فرمان شاهنشاه را شنید چنان که عرض کردم با مشتهای محکم و با مشتهای آهنین دهن ناپاکان را خرد کرد خاک آذربایجان را از وجود عناصر ناپاک پاک نمود بی مورد نمیدانم که درخاتمه عرایضم نتیجه بگیرم چرا این حکومت روی کار آمد. یک عده ناراضی در مقابل انتشار یک رشته اراجیف که آن روز چنانکه عرض شد ظاهرا مطالب بجا و باطنا مطالب ناروا، حالا هم از آن مطالب ظاهرا بجا و باطنا آلوده بفساد هست حالا هم میخواهند یک عده مردم یک عده بیسواد یک عده ناراضی را گول بزنند آب را گل آلوده کنند تا ماهی بگیرند خوشبختانه ایرانی بیدار است این درسها را در صفحه اول کتاب اول خوانده است این حرفها را آنروز شنیده است آنروز این حرف بکر بود امروز دیگر ایرانی شجاع و باهوش است در مکتب یک پادشاه با عظمت بکنه مطالب پی برد ه است (صحیح است) یک عده چنانکه عرض کردم ناراضی را جمع کردند حکومت را بدست گرفته وعدهها دادند ایران را بهشت کردند بکارگر آخرین سیستم ماشین وعده دادند بزارع پارک دادند ولی متاسفانه وقتی روی کار آمدند حق زارع و کارگر در یکسال از بین رفت و حقوق کارگر و زارع که دریکسال ازبین رفته و بیچاره شده است همانسال حکومت پیشه وری بود با یک عده مالک زورگو و خون آشام با آن مالکینی که سابقه پست و جنایت داشتند (صحیح است) و با آن تاجر قاچاقچی، تجار قاچاقچی که آنروز قاچاقچی بودند، دست بهم دادند زارع و کارگر را از دور خودشان دور کردند (صحیح است) عرض کردم روایت است عرض نمیکنم درایت است چرا آن حکومت از بین رفت برای اینکه دروغ وعده داد برای اینکه توجه بمردم و بخواست مردم نکرد.
رئیس- اقای دیهیم وقت جنابعالی تمام شد.
دیهیم – دو دقیقه دیگر عرض میکنم برای اینکه آنروز به زجر دیدهها وستم کشیدهها و آنهائیکه بیچاره بودند توجه نشد مالیاتهائی که نابجا از مردم گرفتند وعده هائی که بی جا بمردم دادند قولهائی که بی جا بمردم دادند وعمل نکردند روی این اصل کاسه صبر و حوصله مردم و در رأس ملت کاسه صبر پادشاه لبریز شد فرمان داد این حکومت را نابود کردند روز ۲۱ آذر ماه ۲۵ برای آذربایجان یک روز باعظمتی است برای اینکه در صبح ۲۱ آذر ۲۵ ثابت کرد آذربایجان که آذربایجان جزء لاینفک ایران است (صحیح است) و آذربایجان افتخار دارد ایرانی است و بنام اذربایجان عرض میکنم زنده باد ایران، پاینده باد ایرانی، موفق باد پادشاه جوانبخت ایران (احسنت- احسنت).
رئیس –آقای سرلشگر نکوزاد.
سرلشگر نکوزاد – بنام خدای بزرگ، هفته گذشته هفته آذربایجان بود و ذوات محترم فرمایشاتی فرمودند که کاملا بجا و کامل بود دیگر جائی برای عرایض بنده باقی نمیگذارد لیکن چون بنده از ذکر مقدمه راجع به آذربایجان میخواهم نتیجه گیری کنم استدعا میکنم همکاران محترم در استماع عرایضم یک قدری حوصله بخرج بدهند و مرحمت فرمایند در تاریخ ملل و حیات سیاسی ملتها روزهای حساسی وجود دارد که در آن روزها سرنوشت ملتها را تعیین میکند و حتی مسیر تاریخ یک ملتی را تغییر میدهد روز ۲۱ آذر ۲۵ یکی از آن روزها است ما قبل از هر چیز بایستی یزدان پاک را ستایش کنیم که درطول چندین هزار سال تاریخ میهن عزیز ما را از دستبرد اهریمنان نجات داده است در این مجلس بزرگ ملی که دوران مجالس صدر مشروطیت را بیاد میآورد در پیشگاه ساحت مقدس مجلس شورای ملی و نمایندگان محترم واقعی کلیه طبقات میهن سر تعظیم در مقابل رادمردان گمنامی فرود میآوریم که برای سرافرازی و استقلال میهن عزیز ما جان شیرین سپردند و بافتخار شهادت نائل شدند تا ایران عزیز ما سرافراز و آزاد و مستقل بماند تمام روح وقلب واحترام و تکریم ما باید متوجه راد مردانی باشد که بواسطه موقعیت جغرافیائی مرزنشینی مورد تاخت و تاز اجانب واقع شدند لکن مردانه کوشیدند و جان سپردن تا استقلال و حیات میهن عزیزما محفوظ بماند آقایان محترم خوب بخاطر دارند از شهریور ۲۰ تا آذر ۲۵ مشتی سفله و بیوطن و خائن به میهن کوشیدند که آذربایجان را که یکی از دوکانون مهد پرافتخار و عظمت و جلال ایران باستان بود از پیکر ایران عزیز جدا کنند و در تحت سلطه واقتدار بیگانگان قرار بدهند اینها با تمام نیروی سیاسی، مرامی و قوای خود کوشیدند تا آتش عشق مقدس به میهن راد درقلوب آذربایجانی خفه و خاموش کنند اینها میخواستند با الفاظ فریبنده خود کارگر و دهقان و زارع را بالاخص به نظام جدید خودشان راغب کنند وباین وسیل موقعیت دست نشاندگان خودشان را به آذربایجانی غیور تحمیل کنند مرام پوشالی خودشان را به آذربایجان غیور تحمیل کنند و حکومت پیشه وری را ریشه دار کنند در آن دوران شاهنشاه بیدار بخت و هوشیار دل ما که خون دل میخوردند لکن از اوضاع و احوال ملت و این خطه جدا شده ازکشور دمی غافل نبودند پس از آنکه اضاع بین المللی مساعد شد بفرمان همایونش ارتش دلیر ایران بدانسوی گسیل و رهسپار شد پیشرو این ارتش سه چهار میلیون خود مردم رشید آذربایجان بودند که حتی قبل از رسیدن ارتش به خطه آذربایجان دمار از روزگار این بیوطنان و وطن فروشان در آوردند (صحیح است) این اتفاق و اتحاد و هم اهنگی ارتش و ملت در اجرای منویات ملوکانه در ان دوران موجب اعجاب جهانیان گردید در نتیجه تدبیر و شهامت شاهنشاه و این اتحاد و اتفاق بود که لک ننگ از تاریخ پر افتخار ایران ما زدوده شد و برگی زرین بر افتخارات در تاریخ میهن ما ثبت گردید.
آقایان محترم بنده میخواهم از این عرایض خودم نتیجه بگیرم که گذشته بایستی برای ما درس آموزندهای باشد. بنده فکر میکنم اشتباهات نبایستی تکرار شود (صحیح است) دولتها بایستی با نهایت کوشش شبانه روزی در اجرای نیات شاهنشاه با برخورداری از تقویت قوای نقنینیه کشور نهایت کوشش را در رفع نیازمندیهای استانها و نقاط دور از مرکز بنمایند (صحیح است) این است نیت شاهنشاه آیا اینطور است؟ بنده در مقام مقایسه بعرض میرسانم روز پنجشنبه ۱۴ آذرماه لایحهای در مجلس شورای ملی مطرح شد این لایحه قبلا تقدیم شده بود این لایحه راجع به فروش اراضی ضرابخانه بود از طرف وزارت فرهنگ برای اینکه مبلغی از آن را که متجاوز از یک میلیون ریال میشود بمصرف نواقص ساختمانی یکی از دبیرستانهای مرکز برسانند درهمان جلسه بانونزهت تربیت نماینده محترم راجع به نود میلیون ریال بودجه تحقیقاتی دانشکده ادبیات فرمایشات مفصلی فرمودند در مقام مقایسه بنده فرهنگ لرستان و فرهنگ خرم آباد را بعرض میرسانم خرمآباد ما دارای چهار دبیرستان است که یکی دخترانه است وسه دیگر دبیرستان پهلوی شعبه ریاضی و امیر کبیر شعبه طبیعی و محمدیه که در انجا شعبه ادبی تدریس میکنند پایههای دبیرستان پهلوی ریخته شد شکسته شد کارشناس تشخصی داد که سکونت در انجا خطرناک است فرهنگ ناگزیر شد آنجا را مدتی تخلیه بکند و دانش آموزان دبیرستان پهلوی و امیر کبیر ادغام شدند یعنی نصف روز این دانش آموزان آنجا تحصیل میکردند و ص روز دانش آموزان آن یکی دبیرستان مدتی باین طریق گذشت حالا شنیدم که دومحل دیگری اجازه کردهاند و در اختیار گرفتهاند و چون این محل بزرگ نیست برای اینکار دبیران باید از این ساختمان بآن ساختمان و ازا ین خانه بآن خانه بدوند و معلوم نیست در پایان سال سرنوشت تحصیلی متجاوز ازیک هزار نفر دانش آموز چه خواهدشد بنده تمنا میکنم وزیر محترم فرهنگ در این مورد اقدام عاجلی بفرمایند بودجه کافی در اختیار بگذارند که زودتر این دبیرستان پهلوی تعمیر بشود و تا تعمیراین دبیرستان تمام نشده بنده این نکته را به عرض میرسانم که چهار ساختمان معظ. م از پادگان نظامی آنجا خالی است چون ارتش و فرهنگ و کشاورزی و غیره ندارد همه بیک منظور و هدف کار میکنیم برای اینکه این ساختمانها از بین نرود و نگهداری آنها لازم است یک سازمانی باید در آنجاها سکونت بکند و از انجا نگاهداری بکند این ساختمانها دارای تأسیسات عظیم لوله کشی آب وبرق و سازمانهای حمام، خباز خانه، آشپزخانه مجهز است بنده پیشنهاد میکنم که این را بعرض هیئت محترم دولت برسانند در جلسه هیئت دولت مطرح بشود یک قسمتی از این ساختمانها را در اختیار فرمانداری کل وشهرداری وفرهنگ قرار بدهند که بتوانند یکی از این ساختمانها بمنظور اردوی کار این گداهای خرم آباد را جمع آوری کنند و آنها در نگهداری کنند این اطفال بی سرپرست که همیشه در خیابانها ول هستند شهرداری پیشنهاد کرده که من آمادهام اینها را جمع آوری کنم و یکی از این ساختمانهای پادگان را در اختیار شهرداری بگذارند که پرورشگاه درست بکنند این هم بسیار نیت عالی است وقطعی است که شاهنشاه عظیم الشان ما آن را صحه خواهند گذاشت استداه میکنم این مورد در هیئت دولت مطرح بشود (معتمدی- پیشنهاد بسیار خوبی است) عرض دیگر که الساعه بزحمت وکلای محترم لرستان کوشش کردند و هیئت محترم دولت هم مرحمت فرمودند قرار شد چهار صد دستگاه خانه در لرستان ساخته بشود ولی زمین ندارد در صورتیکه مقدار زیادی زمین در آنجا هست که در اختیار خالصجات و در اختیار ارتش است بنده میدانم که زمینهای بسیار مرغوب و خوبی در اختیار ارتش است به ثبت هم داده نشده در اختیار خالصه است و در تصرف ارتش از سابق بوده است آنها هم هیچ احتیاجی بآن ندارند برای اینکه نور امیدی که در دل مردم آنجا برخوردار شوند مثل سایر جاها آقای فیروز آبادی بروند کلنگی بزنند و ساختمانی را شروع بکنند وعدهای مشغول کار بشوند ویک عده کارمندان محترم ادارات قضات محترم راغب بشوند که باین منطقه بروند و محل سکونت داشته باشند این را بنده استدعا میکنم توجه بکنند بنده در پایان عرایضم از جناب آقای نخست وزیر و هیئت محترم دولت این تمنا را دارم و البته این تمنا را هم نمیدانم بچه وسیلهای باید بعرضشان برسانم ما متوسلیم به این مکان مقدس و به ریاست محترم این جمع که توجه بکنند بخواستههای مردم و اهالی و ساکنین شهرستانهای لرستان که در حقیقت جان بازان و فدائیان ذخیره شاهنشاه و میهن هستند یک نور امیدی بواسطه این رفرم اجتماعی در دل مردم تابیده شده است این نور امید را بنده فکر میکنم که بایستی تقویت کرد و مدبل بیاس نکرد که این نور بخاموشی گرائیده نشود (صحیح است) و ضمنا ما نمایندگان هم روی این را داشته باشیم برویم در منطقه موکلین خودمان به حوزه انتخابیه خودمان شاهنشاه نیت شاه این است که ما برویم بحوزه انتخابیه خودمان بدرد دل مردم و حوایج آنها برسیم این نیت شاهنشاه بچه صورتی بایستی تامین شد؟ ما الساعه میدانیم که حوائج منطقه خودمان چیست حوائج را تقاضا کردم بنده کتبا تقدیم کردم قبلا هم تقدیم هیئت دولت شده است شفاها نیز متذکر شدهام ولی باید نتیجه گرفت آقایان بنده که شخصا رویم نمیشود بروم به منطقه حوزه انتخابی خودم (صحیح است) بنده فکر میکنم که اگر ما نتوانیم حقیقتا از این تذکرات نتیجه بگیریم چه ارزشی دارد (صحیح است) بنده تمنا میکنم که هیئت دولت توجه بکند چون خواسته شاهنشاه این است که به استانها و نقاط دور از مرکز توجه بشود بایستی تبعیض از بین برود ضمنا یک قسمتی از نظریات و پیشنهادات و شکایاتی رسیده است که متجاوز از یازده فقره است یک قسمتی مربوط به انحصارات و دخانیات اداره دارائی و غله است که از سال ۳۸ ساختمانهائی که ساختهاند کافی و معظم است ولی متوقف مانده است رئیس اداره پیشنهاد میکند که یک میلیون ریال بیشتر هزینه ندارد و ما در ماه داریم چندین هزار ریال اجاره میدهیم در صورتیکه اگر یک میلیون ریال هزینه بشود آماده میشود و ما میتوانیم این گندمها را از این انبارهائی که موش دانی است وزیر چادر است به انبار ببریم البته پیشنهاد بجائی است سه فقره شکایت از زندانیان اهواز و مرکز به مجلس رسیده است سه فقره پیشنهاداتی است که برای لایحه استخدامی ارسال شده است و شکایات دیگری است که تقدیم مقام ریاست مجلس شورای ملی برای اقدام مقتضی میشود عرض دیگری ندارم تشکر میکنم.
رئیس – آقای سرهنگ حسینی.
سرهنگ حسینی – بنده متاسفانه میبینم که نصفی از کرسیها خالی است و این واقعا اسباب تاسف است بهر جهت قصد بنده امروز این بود که در پیرامون مقالهای که در روزنامه محترم اطلاعات در روز یکشنبه هفته گذشته راجع به مجلس اشاره هائی شده بود مطالبی بعرض همکاران محترم برسانم ولی بر حسب توصیه بعضی از دوستان فعلا به جهانی صرفنظر میشود هر چند من کاملا اطمینان دارم که عرایض بنده عرایضی نخواهد بود که خدای نخواسته شکافی بین مجلس و مطبوعات ایجاد بکند بلکه اظهارات بنده بقول معروف برای وصل کردن بود نه برای فصل کردن ولی اوامر دوستان ورفقا را اطاعت کردم و امیدوارم مقام محترم ریاست مجلس در همین زمینه اقدامات مقتضی معمول بفرمایند برای اینکه واقعا ممکن است ایجاد یک سوء تفاهماتی بین مردم بشود بنده بدون اینکه بخواهم تعارف بکنم در قیافه این مجلس و فرد فرد نمایندگان محترم غیر از علاقه به آب و خاک و خدمت به مملکت چیز دیگری سراغ ندارم و نمیبینم (صحیح است) همه بدون هیچگونه تبانی و ساخت ویافت باین مجلس راه پیدا کردند با نهایت صفای باطن و حسن نیت برای انجام خدمت به حوزه انتخابی بالاخاص وبرای عموم مملکت دارند تلاش میکنند و حقا انصاف نیست که یک چنین مجلسی را در پیشگاه افراد ملت اینطور کوبید و اینطور تحقیر کرد بهمین جهت بنده دیگر عرضی نمیکنم واکتفا میکنم به همین عرایضم و بقیه وقت خودم را بسرکار علیه بانو هاجر تربیت تفویض میکنم (احسنت – احسنت).
رئیس – خانم تربیت.
بانو تربیت – در میان ماههای سال، آذرماه برای ما ایرنیان یکی ازماههای بسیار پر اهمیت است وقتی آذر ماه فرا میرسد در دل هرفرد وطن پرست ایرانی احساسات غرور و سپاسگزاری بجوش میآید در بیست ویکم همین ماه بود که آذربایجان عزیز یعنی تاج سر مام وطن باهمت و اراده شخص اعلیحضرت همایونی و جانبازیهای ارتش ایران و مردانگی و دلاوریهای فرزندان رشید آذربایجان از چنگ خائنین وطن و دشمنان نجات یافت (صحیح است) روز بیست وپنجم آذر یعنی فردا یکی از روزهای پرافتخار است همه میدانیم که اعلیحضرت فقیدرضا شاه کبیر علاقه زیادی به پیشرفت و سعادت زنان و مادران ایرانی داشتند برای اینکه مادران رنجدیده وزحمتکش ایرانی آسوده و مرفه باشند و مرجعی باشد که آنها را موقع زایمان بدانجا پناه برند در سال ۱۳۱۹ در چنین روزی مقرر فرمودند بنگاه حمایت مادران ونوزادان تأسیس گردد – اکنون ۲۳ سال تمام است این بنگاه در جنوب شهر باسرپرستی علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی محبوب ایران تحت اداره یک هیئت مدیره دلسوز و اطباء مجرب وماما وپرستاران لایق بدرمان و زایمان مادران این کشور مشغول میباشد.
در دنیای امروز اغلب کشورهای مترقی باین نتیجه رسیدهاند که موفقیتها و پیشرفتهای خود را مرهون زنان و مردان لایق میباشند. در سایه تربیت فرزندان شایسته و برومند و اداره خانوادهای کانون مهر ومحبت است که آن ملتها برفاه و آسایش زندگی میکنند در واقع بسی والا و ارجمندی در جامعه دارد لذا هر یک از انها در روز معینی که بنام روز مادر نامیده میشود بتجلیل از مقام مادر میپردازند.
در مصر وسوریه و در بعضی کشورهای عربی نیز بفرمایش حضرت رسول اکرم تأسی جسته کارتهای مخصوصی در این روز چاپ میکنند که با حدیث نبوی (الجنه تحت اقدام الامهات) شروع میشود و کودکان آنها را در روز مادر بمادران خود هدیه میدهند که حاوی سوگند است بعنوان قسم الام و مطالب آن چنین است اعاهدک یا امی ان کون مخلصا لک عاملا علی اسعادک مراعیا یا امی ان اکون مخلصا لک عاملا علی اسعادک مراعیا شعورک – مؤدیا حقوقک – حافظا عهدک – معترفا بفظلک مؤمنابان حقک علی من حق الله تعالی البته قسمی است که عهد میکند در تمام موارد حق مادر را رعایت کنند. خلاصه درکشورهائی که روز مادر را جشن میگیرند واقعا یکروز تماشائی است در تمام مغازهها پشت و یترینها با اشیاء و هدایای مخصوص مادران آرایش مییابد هر کس در چنین روزی تلاش میکند که بفراخور حال خود هدیهای تقدیم بمادر دل وی را شاد و خرسند سازد و حتی اشخاص سالمند هم اگر این نعمت را داشته باشند هنوز مادرشان زنده است بآغوش گرفتن مادر و بوسه زندن بر گونهها و پیشانی چر وکیده و رنج دیده وی و تقدیم هدایا به پیشگاهش سعی دارند دل آنان را بدست آورند.
در مؤسسات خیریه و بیمارستانها و زایشگاهها تلاش وتکاپوی عجیبی میشود با دادن تحفهها بمادران مریض و زائو قلب آنها را شاد میکنند مخصوصا دانش آموزان مدارس از هفتهها پیش سعی دارند با کار دستی خود هدیهای آماده نموده و بمادران بدهند.
چه اشعار دل انگیز و سرودهای شور انگیز در تجلیل مقام مادر سروده و خوانده میشود از دستگاههای رادیو و تلویزیون در چنین روزی در بزرگداشت مقام مادر و سرودها و خطابه هائی خوانده شده و نمایشاتی در این موضوع داده میشود.
در کشور ما نیز بفرمان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی روز ۲۵ آذر هر سال که مصادف بارور تاسیس بنگاه حمایت مادران است روز مادر نامیده شده تا زحمات و فداکاریهای مادران ایرانی که در پیشرفت و تعالی میهن سهم بسزائی دارند گرامی شمرده شود و در سر تاسر کشور از آنان تجلیل شایسته بعمل آید.
روز ۲۵ آذرماه امسال برای مادران ایرانی با سالهای گذشته فرق بسیار دارد زیرا با بدست آوردن تساوی حقوق مانند سایر کشورهای مترقی عالم زنان مادران ایرانی درجامعه ما نیز مقام شایستهای بدست آورند و این افتخار و سربلندی را مدیون و سپاسگزار شهریار بزرگوار خود میباشند.
بنده امروز میخواهم از این فرصت استفاده کرده توجه اولیای امور و هیئت محترم دولت را بوضع مادران ایرانی در دهات و روستاها وقصبات و مخصوصا نقاط دور دست جلب کنم بزرگترین گرفتاری که در این نقاط دامنگیر آنان است نبودن مراکز بهداشتی مجهز و زایشگاههای کافی و فقدان وجود ماماهای تحصیلکرده است شاید از این آمار تعجب خواهید کرد که روزانه صد مادر در زایشگاه فرح بنگاه فارغ میشوند زایشگاه بنگاه در تمام دنیا دومین زایشگاهی است که در یکروز اینچنان مراجعین زیاد دارد بعلاوه چهار دستگاه آمبولانس مجهز با وسائل بهداشتس و ماما بخانهها میروند و عمل زایمان را انجام میدهند با وصف این هرگز تکافوی احتیاج را نمیکند اما وضع در قصبات دهات بسیار اسف انگیز است عده زیادی ازمادران جوان بعلت نبودن ماماهای تحصیکرده و مراکز بهداشتی پس از تحمل آنهمه درد و رنج لذت مادری را نچشیده چشم از جهان فرومی میبندند و بچهها را یتیم، خانوادهها را داغدار میسازند.
بنده سالها سال است که مکرر بوزارت بهداری و وزارت فرهنگ وسایر مراجع این نقص بزرگ بهداشتی را که سالیانه صدها بکله هزاران مادر را در عنفوان شباب بدیار نیستی میفرستد گوشزد کرده التماس و تقاضا نمودم که در هر شهرستانی دبیرستان دخترانه موجود است مدارس مامائی و پرستاری نیز دائر کنند چه حرفهای بهتر و مقدس تر از حرفه پرستاری و مامائی برای دختران و زنان فارغ التحصیل از دبیرستان است متاسفانه تاکنون کمترین توجهی باین موضوع نشده و اگر بگویم تعجب خواهید کرد که وزارت بهداری در تمام کشور شاید بیش از ۳۰۰ ماما در استخدام خود ندارد، بنده موقعی که سیل مهیبی در حوالی اصفهان و میمه و کاشان و قمصر جاری شد بکمک عدهای از بانوان خیر در حدود مبلغ ۳۰ هزار تومان جمع کرده بکمک سیلزدهها رفتیم در قمصر دبستان و درمانگاه را سیل برده بود با مبلغی که باقیمانده بود و با کمک شیر خورشید سرخ یک درمانگاه و یک دبستان درقمصر ساختیم اهالی قمصر التماس کردند که بنده اقدام کنم یک ماما باین درمانگاه فرستاده شود خدا شاهداست یک سال تمام مرتب بوزارت بهداری مراجعه کردم که مامائی را بدانجا بفرستند نتوانستند چون مامائی را در اختیار نداشتند و از من تقاضا میکردند که من مامائی را پیدا و حاضر کنم که بانجا بفرستند عاقبت امروز هم نمیدانم که بالاخره درمانگاه قمصر و دهات اطراف آن که هزاران نفر ساکن است ماما دارد یا نه باری درهمه جا همینطور است که نمایندگان محترم بهتر از بنده در حوزههای انتخابیه خود باین گرفتاری وافق هستند.
رئیس- خانم تربیت وقت شما تمام شده است.
خانم تربیت – چشم الساعه تمام میشود. بنده امروز بمناسبت روز مادر جدا از دولت مخصوصا ار روزارتین فرهنگ و بهداری تقاضا میکنم باین امر مهم حیاتی توجه کنند و با دائر نمودن مدارس مامائی و پرستاری در مراکز استانها و شهرستانها بحل این مشکل اقدام نمایند. درخاتمه عرایضم از نمایندگان محترم تقاضا دارم که توجه فرمایند فردا روز مادر است از امروز هدیهها را حاضر کنند و فردا به پیشگاه مادر نشان تقدیم نمایند (احسنت).
- شور دوم گزارش راجع بقرارداد پستی جهانی منعقده در اتاوا و تصوی آن
۳- شور دوم گزارش راجع بقرارداد پستی جهانی منعقده در اتاوا و تصوی آن.
رئیس- وارد دستور میشویم شور دوم موافقتنامه بین سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی مطرح است قرائت میشود.
گزارش از کمیسیون پست وتلگراف بمجلس شورای ملی
لایحه ارسالی ازمجلس سنا بشماره ۴۸۰۰-۳۷/۱۲/۲۰ که شور اول آن درجلسه سه شنبه ۳۰ فروردین ماه ۱۳۳۹ درمجلس شورای ملی پایان یافته و بعلت خاتمه دروه نوزدهم شورنهائی آن متوقف مانده بود و بموجب تقاضای آقای وزیر پست وتلگراف درجلسه پنجم آذرماه ۱۳۴۲ مجددا بجریان گذاشته شد و در تاریخ ۴۲/۹/۱۷ با حضور آقای معاون وزارت پست و تلگراف ماده واحده پیشنهادی دولت برای شور دوم درکمیسیون پست وتلگراف مورد رسیدگی واقع و بتصویب رسید اینک گزارش آنرا جهت تصویب نهائی تقدیم میدارد. ماده واحده – قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی که جزء آنست و مقاوله نامه راجع بمرسولات و جعبه هائیکه قیمت آنها اظهار شده است و مقاوله نامه راجع بامانات پستی و مقاوله نامه راجع ببروات پستی و آئین نامهها و پروتکلهای نهائی ضمیمه آنها را که در تاریخ ۲۷ سپتامبر ۱۹۵۷ در چهار دهمین کنگره پستی عمومی منعقده دراتا و از طرف نماینده دولت شاهنشاهی بامضاء رسیده است بشرح زیر تصویب میشود:
۱- قرارداد پستی جهانی دارای ۸۴ ماده و پروتکل نهائی آن دارای ۱۸ ماده و موافقت نامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد پستی عمومی مشتمل بر۱۶ ماده و اظهار به متمم آن دارای ۹۰ ماده ومقررات راجع بحمل مرسولات هوائی مشتمل بر ۳۲ ماده و پروتکل نهائی آن دارای ۲ ماده.
۲- مقاوله نامه بین المللی راجع بمراسلات و جعبه هائیکه قیمت آن اظهارشده است دارای ۱۸ ماده وپروتکل نهائی آن دارای ۲ ماده و آئین نامه مربوط بان مشتمل بر ۱۲ ماده.
۳- مقاوله نامه بین المللی راجع بامانات پستی دارای ۴۷ ماده و پروتکل نهائی آن مشتمل بر ۱۷ ماده و آئین نامه اجرائی مربوط دارای ۴۵ ماده و پروتکل نهائی آن دارای یک ماده.
۴- مقاوله بین المللی راجع ببروات پستی دارای ۴۵ ماده و آئین نامه اجرائی آن مشتمل بر پنجاه ماده.
بوزارت پست وتلگراف و تلفن اجازه داده میشود قراراداد و مقاوله نامههای فوق را بجای قرارداد و مقاوله نامههای منعقده در بروکسل از یازدهم فروردین ماه ۱۳۳۸ بموقع اجرا بگذارد.
مخبر کمیسیون پست و تلگراف و تلفن – تقی زند.
گزارش از کمیسیون قواینین دارائی بمجلس شورای ملی کمیسیون دارائی در جلسه ۱۹ آذرماه ۱۳۴۲ لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع بقرارداد پستی جهانی و موافقت نامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی را با حضور آقای معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن مورد رسیدگی قرار داده ماده واحده پیشنهادی دولت را عینا تصویب نمود اینک گزارش آنرا در تأیید گزارش کمیسیون پست و تلگراف و تلفن بمجلس شورای ملی تقدیم میدارد.
مخبر کمیسیون دارائی – دکتر یزدان پناه.
گزارش کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی کمیسیون امور خارجه لایحه مربوط به قرارداد پستی جهانی و موافقت نامه منعقده میان سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی را با حضور نماینده دولت برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داده و بشرح گزراش کمیسیون پست و تلگراف تصویب و اینک گزارش آنرا تقدیم میدارد.
مخیر کمیسیون امور خارجه – مافی
رئیس – آقای وزیر پست و تلگراف توضیحی دارید بفرمائید.
وزیر پست و تلگراف (مهندس سمیعی) – بنده تصور میکنم موضوعی باشد که زیاد مصدع نمایندگان محترم بشوم مختصر عرض میکنم که پست بین المللی یک سرویس خیلی قدیمی است و نظر به جنبه بین المللی اش ایجاب کرده است که یک تشکیلات و سازمان بین المللی هم وجود داشته باشد و این سازمان از دیرباز بنظرهائی تاسیس شده است و خدمت وسابقها ش خیلی بیشتر از سازمان ملل متحد است و بهمین جهت بطوریکه در توضیحات لایحه ملاحظه فرموده ید وقتی سازمان ملل تاسیس شد این مؤسسه هم قبلا وجود داشته که طبق یک موافقتنامهای که بامضای نمایندگان دوطرف رسید آنرا بعنوان یکی از آژانسهای وابسته بسازمان قبول کرد، وسایل حمل ونقل پست مخصوصا از نظر بهتر شدن و سریع شدن و تکامل دائمی که دارد ایجاب میکند که هر چند بار در این مقررات بین المللی تجدیدی نظر بشود، معمولا دوره تجدید نظر این قرارداد پنج تا شش سال است همانطوری که در مقدمه لایحه گفته دشه قبل از اینکه در اتاوا این قرارداد بامضا ء برسد قرارداد بروکسل مورد عمل بوده ودر ۱۹۵۷ در اتاوا کنگره اش تشکیل شد ومفاد آنرا تجدید نظر کردند و برای بار دیگر هم ایجاب میکند که تجدید نظر دیگری درش بشود و باحتمال قوی در سال ۱۹۶۳ کنگره جدیدی این را تجدید نظر خواهد کرد و چون از ۱۳۳۸ که این قرارداد بموقع اجرا گذاشته شده چون اجبارا ایران هم یکی از صد و خوردهای عضو امضاء کننده این قرارداد است برای اینکه مجوزی برای عملیات وزارت پست و تلگراف در روابط بین المللی باشد این است که بنده استدعام میکنم که آقایان نمایندگان محترم این لایحه را از تصویب نهائی بگذرانند و برای اجرای بدولت ابلاغ کنند.
رئیس- این لایحه از مجلس سنا به مجلس شورای ملی فرستاده شده است و حالا شور دوم لایحه است و چون مخالفی است ننوشته اگر نظری نباشد باین لایحه باید رأی نهائی گرفته بشود (مهندس والا – موادش را قرائت نمیکنید ؟) خیر. مواد را قرائت نمیکنند فقط خود ماده واحده قرائت میشود برای اینکه قبلا بهمه آقایان توزیع شده است. آقای دکتر رهنوردی فرمایشی دارید بفرمائید.
دکتر رهنوردی – چیزی که در این لایحه برای بنده روشن نیست در ماده ۲۰ بنده دوم است که اینجا نوشتهاند این کشورها از این لحاظ به هفت درجه تقسیم گردیده و هر یک درپرداخت مخارج به نسبت دیل سهیم میباشند و این موضوع برای بنده روشن نیست که ایران جزو کدامیک از این کشورها وهفت قسمت محسوب شده است.
رئیس – اقای وزیر پست و تلگراف بفرمائید.
وزیر پست و تلگراف- سازمان بین المللی یک مخارجی دارد این مخارج با سهیمهای که کشورهای عضو میپردازند
تامین میشود. تعیین سهمی که یک کشور میپردازد بسته باختیار خود آن کشور است، اگر دولت ایران بخواهد در جزو درجه اول قرار بگیرد اعلام میکند و جزو درجه اول قرار میگیرد و البته سهم بیشتری میپردازد ولی از نظر مقایسه باتوانائی و همچنین استفادهای که ما از این سازمان میکنیم دولت این را مصلحت ندیده است و جزء درجههای پائین تر اعلام کرده است که در سال در حدود هشتصد فرانک سویس میپردازد البته این سهمیه در نوسان است همانطوری که مخارج کم وزیاد میشود این سهیمه هم کم وزیاد میشود و همچنین بستگی دارد بتعداد اعضاء چونکه اخیرا خوشبختانه کشورهای زیادی در افریقا از بنده اسارت آزاد شدهاند و آزادیشان را احراز کردهاند تعداد اعضا زیادتر شده بنابراین چون کشورهائی که سهیم هستند در مخارج، تعدادشان زیادتر شده اگر مخارج یک خرده بالا برود سهمیه ممالک زیاد تغییر پیدا نمیکند.
رئیس – آقای دکتر هدایتی.
دکتر هدایتی – بطوری که فرمودند این لایحه در فروردین ۳۹ شور اولش تصویب شده از سال ۳۹ تا حالا تحولاتی در دنیا بوقوع پیوسته است چون مادهای درا ین لایحه هست که تا حدی شاید ایجاب میکند که ئوجهی بآن شود بنده خواستم توجه مجلس شورای ملی را جلب کنم درماده ۴ ضمن بحث درباره مستملکات و تحت الحمایهها که گفته شده است رأی آنها متعلق بدولتی است که آنها تحت حمایت او هستند اسمی از کشور همکیش ما الجزایر و کنگو برده است که البته آقایان استحضار دارند که این دو کشور باستقلال رسیدهاند همانطور که آقای وزیر محترم پست وتلگراف اشاره فرمودند این کشورها قاعتا باید بعتوان عضو مستقل در این لایح شرکت داشته باشند. بنده نمیدانم که این موضوع در قرارداد رعایت شده یا خیر و اگر رعایت نشده لااقل رأی مجلس شورای ملی ایران با توجه بمبارزه پی گیری باشد که دولت همکیش ما الجزیزه میکند همچنین استقلال کنگوی بلژیک. دیگر عراض ندارم.
رئیس – آقای وزیر پست و تلگراف.
وزیر پست و تلگراف – نمایندگان محترم استحضار دارند که این قرارداد در۱۹۵۷ منعقد شده است و بامضای نمایندگان دول رسیده در آنسال استقلال الجزیر و کنگو که سابقا تحت قیمومت فرانسه وبلژیک بوده است اعلام نشده بود و یکی از دلایل تجدید نظر درقراردادهم همین موضوعات است که در وضع اساسی و سیاسی ممالک تغییری پیدا میشود، مجمع عمومی مرکب از نمایندگان تمام دول عضو بای موضوعات رسیدگی میکنند و بنده یک موضوع دیگری را لازم میدانم که تذکر بدهم که این قرارداد سیاسی نیست قرارداد فنی و قرارداد پستی جهانی است ولی که خودشان استقلال دارند میتوانند و حق دارند که عضویت کامل این سازمان را احراز بکنند ولی مانعی هم نیست ادارتی که خودشان یک دستگاه پستی مستقل را اداره میکنند بدون اینکه استقلال سیاسی هم داشته باشند عضو اینجا بشوند.
رئیس – دیگر نظری نیست؟ (گفته شد – خیر) نسبت باین لایحه رأی نهائی میگیریم خانمها و آقایانیکه موافقند قیام کنند (اغلب برخاستند) تصویب شد بدولت ابلاغ میشود.
۴- شور اول گزارشهای مربوط بقرارداد مخابرات بین المللی
رئیس – لایحه دیگری برای شور اول درمجلس شورای ملی مطرح است و آن راجع به مخابرات بین المللی است قرائت میشود. (بشرح زیر خوانده شد)
گزارش کمیسیون پست و تلگراف بمجلس شورای ملی لایحه شماره ۵۴۲/۱۵۸۰/۶۱ ک دولت مربوط بقرارداد بین المللی مخابرات که در تاریخ ۳۱ فروردین ماه ۱۳۴۰ (دوره بیستم) بمجلس شورای ملی تقدیم و معوق مانده و در تاریخ ۵ آذر ماه ۱۳۴۲ از طرف آقای وزیر پست و تلگراف تقاضای بجریان گذاشته شدن گردیده بود در تاریخ ۱۷ آذر ماه ۴۲ درکمیسیون پست و تلگراف و تلفن با حضور آقای معاون وزارت پست و تلگراف مورد رسیدگی واقع و ماده واحده پیشنهادی دولت عینا تصویب و اینک گزارش آنر ابرای شور اول تقدیم مجلس شورای ملی مینماید.
ماده واحده – قرارداد بین المللی مخابرات که در ۲۹ آذر ماه ۱۳۳۸ در ژنو منعقد و از طرف نماینده دولت شاهنشاهی نیز امضاء شده و مشتمل بر پنجاه و دو ماده و شش ضمیمه و یک پرتکل نهائی و چهار پرتکل اضافی وسی ونه
تصمیم و چهار توصیه است تصویب میشود.
تبصره – دولت مجاز است آئین نامههای منضم به قرارداد را تصویب و اجرا نماید.
مخبر کمیسیون پست و تلگراف و تلفن – تقی زند
گزارش از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی کمیسیون امور خارجه در جلسه سه شنبه ۱۹ /۹ /۴۲ با حضور نماینده دولت لایحه قرارداد بین المللی مخابرات را مورد رسیدگی قرارداده ماده واحده مصوب کمیسیون پست و تلگراف را تأیید و اینک گزارش آنرا تقدیم مجلس شورای ملی مینماید.
مخبر کمیسیون امور خارجه – مافی
رئیس –کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ اگر خانمها و آقایان نظری ندارند به کلیات این لایحه رأی میگیریم خانمها و آقایانی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد بنابراین وارد متن ماده واحده میشویم راجع بخود ماده هم نظری نیست ؟(اظهاری نشد) بنابراین بکمیسیون ارجاع میشود برای شور دوم.
۵- تقدیم طرح قانونی راجع باصلاح قانون انجمنهای شهر و قرائت آن
رئیس – اقای رجائی فرمایشی دارید؟
رجائی – طرح قانوین است راجع به اصلاح قانون انجمنهای شهر تقدیم میکنم.
رئیس –طرح خوانده میشود .
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی.
محترما بعرض میرساند چون بر اثر نقص قانون انتخابات انجمنهای شهر و نحوه انتخاب اعضاء انجمن در عمل مشاهده میشود که از زماینکه انجمنهای شهر طبق این قانون تشکیل شده است یا عدهای مستعفی شدهاند و یا انجمن قبل از انقضاء دوره مقرر منحل گریده است و از اغلب شهرستانها شکایات پی در پی از انجمن شهر خود بمقامات مسئول میرسد و این مشکلات نتیجه نجوه انتخابی اعضاء انجمن شهر است که طبق این قانون عمل میشود که بجای آنکه کاندیداها از تمام شهر انتخاب شوند از محلات و نقاط جداگانه شهر انتخاب میگردند واز این رو برای رفع علت امضاء کنندگان ماده واحده ذیل را پیشنهاد مینمایند:
ماده واحده – ماده پنج و شش و چهارده از فصل دوم و تبصرههای پنج وسه ازماده سیزده و پانزده قانون شهرداریها مصوب یازدهم تیر ۳۴ حذف و بجای آن یک ماده تصویب شود که رأی دهندگان تمام نقاط شهر بتوانند نام تمام نمایندگان انجمن شهر خود را روی روقهای بنویسند و نمایندگان انجمن جمعا با هم انتخاب شوند.
علی رجائی – رسول پرویزی – ابوالفضل حاذقی – کیهان یغمائی – علی اکبر صفی پور – هاشم جاوید – وضوی – عبدالحسین طباطبائی – دکتر فربود – قاسم مرادی – حکمت – مبارکی – جعفر ابطحی – ابوالفضل سلیمانی – زهتاب.
رئیس – این طرح بکمیسیون کشور ارجاع میشود.
۶- بیانات بعد از دستور آقای دکتر شفیع امین
رئیس – بیانات بعد از دستور شروع میشود آقای دکتر امین.
دکتر شفیع امین – آقایان همکاران محترم در نطقهای قبل از دستور نسبت به ۲۱ آذر صحبت هائی فرمودند و احساسات عموم افراد ایران و هم میهنان عزیزمان و افراد آذربایجان را باطلاع همکاران محترم رسانیدند بنده هم باز برای ادای وظیفه خواستم که مراتب حق شناسی و سپاسگزاری همکاران محترم و هم میهنان مخصوصا هم میهنان آذربایجانی را حضور شاهنشاه معظم که نجات دهنده آذربایجان عزیز هستند تقدیم دارم. روزهائی که در سال ۱۳۲۴ روزهای تاریکی که آذربایجان و افراد آذربایجانی را فرا گرفته بود با قدرت خارجی و با تحریک اجانب یک عدهای بی وطن میخواستند که مهد زردشت مهد آزادی و مهد مشروطیت ایران را بازور و قلدری تجزیه نمایند. یک سال مقام سلطنت ما توحه فرمودند که بلکه با مسالمت حل بشود ولی در آخر یکسال کاسه صبر شاهنشاه ما لبریز شد و با صدور فرمان حمله ارتش ملی ما بآذربایجان، آذربایجان عزیز را نجات بدهند، در این روز افراد آذربایجانی خودشان برای کمک و راهنمائی برادران سربازشان دامن همت بکار بستند و خارجیها را راندند، افراد آذربایجانی همیشه بیاد روز ۲۱ آذر ۲۴ و ۲۵ خاطرات تلخ و شیرین و زشت و زیبائی را بخاطر دارند و فراموش نمیکنند.
فرمان شاهنشاه بزرگ ما بوسیله ارتش شاهنشاهی
اجرا شد عدهای از خانوادهها، عدهای از افراد وطن ما و عدهای از سربازان رشید ما با نثار خون پاک خود خاک آذربایجان را رنگین نمودند آزادی و حیثیت و شرافت ایرانی را سیراب نمودند. بنده با تقدیم بهترین سپاس حضور شاهنشاه معظم و پیشوای عالیقدر بروح شهدای راه آزادی درود میفرستم و در مقابل ارواح پاک آنها سر تعظیم فرود میآورم.
از اشخاصیکه در این غائله برای اجرای اوامر شاهنشاه زحمت زیاد کشیدهاند باید در اینجا یاد کنم و بروح آنها دورد بفرستم مخصوصا مرحوم قوام السلطنه و مرحوم سپهبد رزم آرا که در اجرای اوامر شاهنشاه حقا فداکاری کردند و زحمت کشیدند باید یاد بکنم همچنین افرادیکه زحمت کشیدند، مقاماتی که زحمت کشیدند باید همیشه از آنها به نیکی یاد بکنیم و هیچوقت خدمات آنها را فراموش نکنیم. بنده از خدای توانا سعادت عظمت شاهنشاه معظم و خانواده جلیل سلطنت را تمنی میکنم امیدوارم که در زیر سایه شان افراد مملکت ایران برای سعادت این مملکت باهمان راهنمائی شاهنشاه بزرگمان در اجرای مواد ششگانه موفق بشویم و بتوانیم کاروان ملی خودمان را بسعادت و بشاهراه ترقی و تکامل برسانیم. موضوع دیگری که بنده میخواستم بعرض برسانم موضوع لایحه استخدام بود که خوشبختانه جناب آقای منصور با تذکرات کاملشان که فرمودند قرار شد که نسبت بلایحه استخدام مطالعات کامل بشود. بنده نمیخواهم که زیاد وارد جزئیات بشوم متاسفانه کارمندان شدیدا ناراحت شدهاند و مرتب هی نامه هائی مینویسند مخصوصا بازنشستگان، بازنشستگان کشروی که روی قانونی ه در سال ۱۳۳۷ تصویب شد میبایستی از مزایا و کومکه هائی که بعدا تصویب میشود از ان برخوردار بشوند و از آن استفاده بکنند آنها همیشه ناراحتند و با این لایحه بیشتر ناراحت شدهاند امیدورام که نسبت بآنها در این قانون بیشتر توجه بشود. آقای وزیر پست وتلگراف تشریف بردند باز یک نامهای از بازنشستگان پست و تلگراف آذربایجان رسیده بود که آنها طبق قانون میبایستی رنبه شان، رتبه اداریشان برتبه فنی تبدیل بشود تا بحال بواسطه کمی اعتبارات تصویب نشده است بنده تمنی میکنم که آقایان همکاران محترم توجه بفرمایند که قوانینی که میگذرد قوانینی که اجر میشود بطور کامل اجرا بشود و از دولت تقاضا دارم که بخواسته کارمندان مخصوصا بازنشستگانی که یک عمر، سی سال، چهل سال با صداقت خدمت نمودهاند حقشان پایمال نشود (صحیح است) و بتوانند بحقوق قانونی خودشان برسند (صحیح است) باز، نامه هائی از عدهای از کارمندان شهرداری است که تقدیم جناب آقای وزیر کشور خواهم کرد و موضوع دیگری که بنده باز یادداشت کردم عرض کنم، بنده در برنامه دولت راجع بسپاه بهداشت یک عرایضی عرض کردم خواستم توضیح عرض کنم مثل اینکه در وزارت بهداری نظر بنده را طور دیگر تلقی کردهاند منظر بنده از سپاه بهداشت و نتیجه خوبیکه بانظر بلند شاهنشاه و علاقه و فداکاری کارمندان و فرهنگیان از سپاه دانش گرفتهایم سپاه بهداشت نیز تشکیل شود منظور بنده از سپاه بهداشت تامین بهدشت این مملکت بود متاسفانه، با علاقه و فعالیتی که آقای وزیر بهداری دارند و همکاران بهداری ما زحمت میکشند روی کمی پزشک دربخشها، کمی ماما در بخشها که همکار محترم خانم تربیت هم فرمودند دربخشها و در دهات بهداشت تامین نشده است، وزارت بهداری جدا زحمت کشیده ولی بواسطه کمی بودجه و کمی کارمندان بهداشتی و طبیب و ماما و دارو ساز و دندانپزشک بهداشت تامین نمیشود. نظر بنده این بود که پزشکان، داروسازان، دندان پزشکان که دکتر میشوند، دیپلمه میشوند از خارج و داخله مملکت و برای خدمت مقدس سربازی میروند هجده ماه خدمت میکنند، اینها میتوانند با همکاری وزارت جنگ و وزارت بهداری نصف مدت را یا ششماه یا یکسال در ارتش خدمت کنند بقیه مدت را با همکاری وزارت بهداری در بخشها و در دهات، در مرزها و یا در بنادر، آن جاهائی که اطباء نمیروند چون با حقوق کمی با هزار یا هزار و پانصد تومان یک طبیب نمیرود در یک جائی بنشیند که مطب ندارد، این را بایستی آنها که جوان هستند فعال هستند تحت نظر ارتش در دهات و در شهر هائی که فاقد طبیب و فاقد بهداشت و فاقد درمانگاه هستند در آنجا کار کنند که البته با همکاری سپاه دانش اینها میتوانند کارهای بهداشتی را هم انجام بدهند و هم کارهای درمانی (یکنفر از نمایندگان – بسیار نظر خوبی است) (صحیح است) بنظر بنده جز این راه نخواهیم توانست با
این بودجه هائی که هست بهداشت و درمان این مملکت را مخصوصا در جاهای دور افتاده مملکت، مخصوصا دربخشهای دور افتاده مملکت تأمین کنیم ملاحظه بفرمائید بخشهائی در مملکت داریم، در آذربایجان بخشهائی داریم که دارای ۱۵۰ تا دویست هزار نفر نفوس است اینها یک طبیب دارند، با پنجاه فرسخ فاصله البته طبیب با هر وسیلهای که باشد حتی با هلیکوپتر هم که باشد نمیتواند به تمام این قسمتها برسد، یک طبیب چهل وپنجاه آبادی را که اقلا هزار و هزار و دویست خانوار هستند چطور میتواند برسد امیدوارم که با سپاه بهداشت که بعرض رساندم این نظر تامین شود و بتوانید بهداشت و درمان این مملکت را هم تامین بفرمائید.
۷- معرفی آقای فرهودی بمعاونت وزارت کشور بوسیله آقای وزیر کشور
رئیس – جناب اقای وزیر کشور.
دکتر پیراسته (وزیر کشور) – با اجازه نمایندگان محترم مجلس شورای ملی جناب آقای فرهودی که از شخصیتهای برجسته مملکت هستند بسمت معاونت پارلمانی وزارت کشور معرفی میشوند (نمایندگان – مبارک است). اگر چه من نمیدانستم که جناب اقای دکتر شفیع امین این جا مطالبی راجع بدهات و بخشها خواهند گفت و وسط فرمایشاتشان رسیدم ولی برای استحضار نمایندگان محترم بعرض میرسانم که این مساله یعنی توجه بعمران دهات و رفع نیازمندیهای مردم ده نشین از مدتها پیش مورد توجه دولت بوده و هست و لوایحی در این مورد تهیه شده است که تا ۱۵ روز دیگر حداکثر تقدیم مجلس شورای ملی خواهد شد بنابراین از نظرایشان خیلی متشکرم بنام یکی از اعضای دولت ک میبینم آقایان نمایندگان محترم با مساله اساسی مملکت که عبارت باشد از عمران و آبادی دهات یعنی تامین رفاه اکثریت قطعی مردم ایران توجه کافی دارند چون لوایح آماده شده و در کمیسیونهای مختلف میباشد النهایه برای شور آخر در جلسه هیات دولت مطرح نشده بنده عرض نمیکنم، در جلسات بعد این لوایح تقدیم میشود و طرح خواهد شد و امیدوارم که زودت تصویب شود و این مشکلات انشاءالله زودتر رفع شود (عدهای از نمایندگان – انشاءالله).
۸- تعیین موقع جلسه بعد – ختم جلسه
رئیس – جلسه را ختم میکنیم، جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه شنبه خواهد بود.
رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبدالله ریاضی