سفر رسمی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی به اردن ۱۸-۱۶ دی ماه ۱۳۵۳

دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران/سال ۱۳۵۳ خورشیدی

درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۵۳ خورشیدی تازی

پیشباز گرم ملک حسین و بانو از اعلیحضرتین

آریامهر از برابر صف هموندان سفارت شاهنشاهی ایران و ایرانیان مقیم اردن

آریامهر به همراه ملک حسین و ژنرال های ارتش اردن از گارد احترام سان می بینند

اعلیحضرتین در میهمانی شام رسمی اعلیحضرت ملک حسین و ملکه عالیا

بیانات آریامهر شاهنشاه ایران بر سر میز شام رسمی

سفر آریامهر شاهنشاه ایران و علیاحضرت شهبانو به اردن

سفر رسمی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی به اردن ۱۸-۱۶ دی ماه ۱۳۵۳

سفر تاریخی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو به خاورمیانه از روز دوشنبه ۱۶ دی ماه ۱۳۵۳ آغاز شد. اعلیحضرتین ساعت ده بامداد در آیین پسواز رسمی از تهران به سوی « امان » پرواز کردند. در این سفر عباس خلعتبری وزیر خارجه در رکاب اعلیحضرتین می‌باشد. هواپیمای شهباز برابر نیم روز وارد کشور پادشاهی اردن شد. شاهنشاه آریامهر هنگام ورود به خاک اردن اونیفورم نظامی بر تن داشتند. شکوهی که بر فرودگاه امان با به اهتزاز درآمدن پرچم‌های ایران و اردن و آرنگ‌هایی در خوش آمد گویی به میهمانان ایران حکم فرما بود، شگفت انگیز بود. سفر اعلیحضرتین به خاورمیانه عربی که از دوشنبه ۱۶ دی ماه آغاز شد تا یکشنبه ۲۲ دی ماه به درازا می‌کشد. اعلیحضرتین تا نیم روز چهارشنبه در اردن می‌باشند و چهارشنبه ۱۸ دی ماه رهسپار قاهره خواهند شد. در پای پلکان هواپیما اعلیحضرت ملک حسین و علیاحضرت ملکه عالیا، والاحضرت حسن ولیعهد اردن، نخست وزیر و پایوران والامقام سیاسی و نظامی اردن از اعلیحضرتین به گرمی پیشباز کردند. دو دختر کوچک اعلیحضرت ملک حسین، شاهزاده خانم عایشه و شاهزاده ذین با دو دسته گل سرخ ورود اعلیحضرتین را به امان خوش آمد گفتند. والاحضرت حسن ولیعهد اردن و همسرشان، دختر اعلیحضرت ملک حسین سایر هموندان خاندان سلطنتی اردن در فرودگاه امام گرد آمده بودند. نخست وزیر و هیات وزیران، پایوران کشور اردن هاشمی، هموندان سفارت شاهنشاهی ایران در امان و ایرانیانی که در امان زندگی می کردند به پیشباز اعلیحضرتین آمده بودند.

از سه روز پیش از ورود اعلیحضرتین، شهر امان خود را آماده ورود میهمانان والای ایرانی کرده بود. همه میدان‌ها، خیابان‌های پر جمعیت شهر با پوسترهای شاهنشاه آریامهر و اعلیحضرت ملک حسین و پرچم‌های کشور شاهنشاهی ایران و اردن هاشمی آراسته شده بود و شهر جلوه‌ای ویژه یافته بود. تاق نصرت‌های بی شمار برای پیشباز از اعلیحضرتین بر پا شده بود. پایتخت اردن، امان، چشم به راه ورود اعلیحضرتین بود. پیش از دیدار شاهنشاه در چند روز گذشته دو موافقت نامه میان دو کشور دستیه شد. برنامه دیدار اعلیحضرتین از اردن دربرگیرنده دیدار از تاسیسات اردن، پروژه‌های اساسی، دانشگاه اردن، آکادمی سلطنتی علوم، شهر پزشکی حسین و نیز بر جای مانده‌های تاریخی می‌باشد.

اعلیحضرتین پس از پایان آیین پیشباز رسمی رهسپار کاخ اقامت خود شدند. اعلیحضرتین ناهار را خصوصی میهمان پادشاه و ملکه اردن بودند.

نخستین دور گفتگوهای رهبران دو کشور

ایوار نخستین دور گفتگوهای رهبران ایران و اردن در کاخ زهران انجام یافت.

شبانگاه میهمانی شامی در کاخ پادشاهی به سرفرازی ورود اعلیحضرتین برگزار شد. همراهان اعلیحضرتین، خاندان سلطنتی اردن و شماری از پایوران برجسته اردن در این میهمانی شرکت داشتند. ملک حسین بر سر میز شام سخنانی ایراد کرد و گفت:

اعلیحضرتا

علیاحضرتا

امروز یکی از با سعادترین روزهای زندگی من است زیر این فرصت را به دست آورده‌ام که به نام خودم، ملکه اردن، مردم و دولت و نیروهای مسلح کشورم، مقدم اعلیحضرتین را به میهن دومشان خوش آمد بگویم. من آن اعلیحضرت را برادر خود می‌دانم زیرا در درازای زندگیم همواره در آرزوها و آرمان‌های من شریک بوده‌اند، اما،از همه مهمتر آن است که اعلیحضرت شاهنشاه ایران به صورت سرمشق و نمونه بارزی برای ملت‌ها،رهبران و پادشاهان جهان درآمده‌اند. من همانقدر که از این دیدار خوشحالم، به دوستی و برادری آن اعلیحضرت هم چنین دوستی و عوالم برادری که میان دو کشور و دو ملت ما از دیرباز وجود داشته افتخار می‌کنم

اعلیحضرتا

شما همواره در آرزوها و آرمان و موفقیت‌های ما، با ما شریک بوده و هم چنین در مشکلات و دردها نیز با ما همدری داشته‌اید، اعمال بزرگ شما در حمایت از ما و پشتیبانی صمیمانه‌ای که از ما نموده‌اید، همواره به صورت مرهم شفابخشی برای دردهای ما بوده و کمک‌های بسیار بزرگی به ما در رسیدن به هدف‌ها و گام برداشتن در راستای امیدها و آرمان‌های خود نموده است. ما همواره با افتخار اقدامات فرخنده آن اعلیحضرت را برای پیشرفت و عالی ملت برادر خود ایران که معجزه ایران امروز را پدیدآورده است، دنبال کرده‌ایم. شما رهبری هستید که وارث افتخارات امپراتورها و تمدن بزرگی که چندین قرن پیشینه دارد به شمار می‌آیید. در عین حال شما همواره کوشیده‌اید که با دانایی و دوراندیشی و دلبستگی و دلیری بسیار افتخارهای تازه‌ای برای ملت ایران کسب کنید و برای آنها آن گونه زندگی را بسازیم که اینک در قلب تمدن قرن بیستم مقامی والا دارد.

بخشی از عظمت معجزه ایران امروز آنست که آن اعلیحضرت توانایی آن را داشته‌اند که همراه با مقتضیات عصر حاضر، روح واقعی اسلام را درآمیزند و به این ترتیب نمونه و سرمشقی برای همه مسلمانان پدیدآورند، من آرزومندم که بتوانم پاره‌ای از مظاهر توسعه و پیشرفت اردن را به شما نشان دهم، و اطمینان دارم که روزهای بسیار لازم است، تا ما بتوانیم علاقه‌ای را که مردم اردن نسبت به شما دارند و ستایش و تحسینی را که شما نزد ایشان برانگیخته‌اید، بسنده و شایسته بیان کنیم. هم چنین بیان مراتب قدردانی مردم اردن از کمک‌ها و پشتیبانی شما در چند روز شدنی نیست.

بنابراین از اعلیحضرتین پروانه می‌خواهم که به نام مردم اردن از آنها قدردانی و سپاسگزاری کنم و بار دیگر مقدم اعلیحضرتین و همه هموندان خاندان شاهنشاهی ایران را سلامت و سعادتمند بدارد و نگهبان برادر عزیزم امپراتور بزرگ و رهبر شجاع ایران باشد.

در پاسخ سخنان ملک حسین پادشاه اردن، شاهنشاه آریامهر چنین فرمودند:

بیانات اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ سخنان ملک حسین در میهمانی شام به سرفرازی ورود اعلیحضرتین به اردن امان ۱۶ دی ماه ۱۳۵۳

اعلیحضرتا

علیاحضرتا

قبل از هر چیز، از اینکه به من فرصت دادید بار دیگر از کشور زیبای شما دیدن کنم سپاسگزارم. بیانات شما مبیّن محبت زایدالوصف آن اعلیحضرت نسبت به من است، لیکن این سخنان بویژه از آن جهت اهمیت دارد که از زبان یک پادشاه و رهبری ایراد می‌شود که در تمام دوران زندگی خود شخصیت، شجاعت، قدرت تصمیم‌گیری و احساس مسئولیت خود را نشان داده است.

من قبل از نخستین سفر به کشور شما، از این امر آگاه بودم و از آن زمان تاکنون حوادثی بسیار در شرایطی رخ داده است که تنها با صفات و خصوصیاتی که در شما سراغ دارم توانسته‌اید بر آن‌ها فائق آیید و به ملت و کشورتان خدمت کنید.

شما روزهای دشواری را پشت سر گذاشته‌اید. هم شما و هم من بخوبی می‌دانیم که معنای سرد و گرم‌های و دشواری‌های زندگی چیست. لیکن موقعی که صفای باطن وجود داشته باشد همواره پایان راه به روشنی می‌رسد. این راه ممکن است دراز یا کوتاه باشد، ولی نتیجه به هر حال یکی است. اطمینان دارم روحیه‌ای که راهنمای آن اعلیحضرت در خدمت به کشور و ملت است، مسلماً سرمشق مردم و دولت و نیروی مسلح اردن نیز هست و پرچم کشور شما را در اهتزاز نگاه خواهد داشت.

آرزو داشتم که ایران همسایه اردن بود تا نشان می‌دادیم که یک کشور دوست و همجوار چه می‌توانست برای کشور برادر و همسایه خود انجام دهد. متأسفانه موقعیت جغرافیایی این امکان را فراهم نیاورده است. لیکن اطمینان داشته باشید که دل‌های ما با شما است و هر آنچه که از دست ما برای کمک به ملت اردن، در تلاش شرافتمندانه اش در جهت پیشرفت و ادامه تاریخ طولانی و پرشکوه این سرزمین برآید، کوتاهی نخواهیم کرد.

ما با علاقه‌ای عمیق پیشرفت و توسعه کشور شما را دنبال می‌کنیم و می‌توانیم بگوییم که این علاقه همواره در آینده افزایش خواهد یافت، تا روزی فرا رسد که مطمئن شویم کوشش‌های شما از هر جهت ثمربخش شده و کشور شما به صورت یک کشور مرفه و بسیار پیشرفته درآمده است.

اعلیحضرتا، اجازه بدهید بهترین آرزوهایی را که در دل یک دوست می‌تواند وجود داشته باشد برای سلامت، سعادت، رفاه و عظمت شما و علیاحضرت ملکه و مردم اردن آرزو کنم.

دومین روز سه شنبه ۱۷ دی ماه

علیاحضرت شهبانو و ملکه عالیا در موزه ملی اردن

شهبانو و ملکه عالیا در فرودگاه امان

علیاحضرت شهبانو ساعت ۹ بامداد [ برابر با ده و ۲۰ دقیقه به هنگام تهران] خبرنگاران رادیو تلویزیون اردن را پذیرفتند و در مصاحبه‌ای به پرسش‌های آنان پاسخ دادند.

پیش از نیم روز شهردار پایتخت اردن همراه با هموندان انجمن شهر امان به قصر میهمانان آمدند و به پیشگاه شاهنشاه آریامهر بار یافتند. اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر ساعت ده و ۴۵ دقیقه به نامبردگان بار دادند و شهردار امان کلید طلایی شهر را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر فراداشت و بیاناتی در پیشباز از میهمانان بزرگ ایراد کرد. شاهنشاه آریامهر در پاسخ به خوش آمد گویی شهردار امان فرمودند:

بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در پاسخ سخنان شهردار امان هنگام دادن کلید طلایی پایتخت به پیشگاه شاهنشاه ایران

برای من مایه خرسندی است که کلید شهر زیبای امان را دریافت می‌کنم. من قبلاً از امان دیدن کرده‌ام و خوشحالم بگویم که در این مدت پایتخت اردن بطور چشمگیری ترقی کرده و مانند هر شهر دیگری با تلاش پیگیر مردم، پیشرفت‌های بیشتری خواهد کرد. من احساسات دوستانه خود را به خاطر استقبال گرم مردم شما ابراز می‌دارم. این استقبال نشانه‌ای از احساسات مردم شما نسبت به مردم ما است و اطمینان می‌دهم که این احساسات به گرمی پذیرفته می‌شود. از خداوند بزرگ می‌خواهم که ملت شما تحت رهبری خردمندانه اعلیحضرت ملک حسین به سعادت روزافزون و ترقیات بیشتر نایل گردد.

آنگاه آریامهر شاهنشاه ایران شهردار و هموندان انجمن شهر را مورد مهر همایونی قرار دادند و دفتر طلایی شهر را توشیح فرمودند.

شاهنشاه آریامهر ساعت ۱۱ و ۴۵ دقیقه امروز در کاخ سلطنتی اردن با اعلیحضرت ملک حسین دیدار کردند و گفتگوهای رسمی رهبران دو کشور آغاز شد. در این گفتگوها وزیران خارجه و تنی چند از پایوران رسمی دو کشور حضور داشتند. در درازای راه میان قصر اقامتگاه اعلیحضرتین تا کاخ سلطنتی اردن همه جا مردم برای شاهنشاه ایران ابراز شور و هیجان می‌کردند. در خیابان‌ها آرنگ‌هایی به نشانه دوستی و پیوند نزدیک ایران و اردن به چشم می‌خورد. پوسترهای شاهنشاه آریامهر و ملک حسین همه جا به چشم می‌خورد.

علیاحضرت شهبانو ساعت ۱۱ و ۲۵ دقیقه همراه با ملکه اردن از پرورشگاه « ام الحسین » دیدن فرمودند. علیاحضرت شهبانو سپس از موزه جواهرات و پوشاک ملی و فولکوریک اردن دیدن فرمودند.

پس از نیم روز ساعت ۱۳ و پانزده دقیقه شاهنشاه آریامهر به همراه اعلیحضرت ملک حسین وارد شهر جوانان « ام الحسین » شدند. اعلیحضرتین و ملک حسین و ملکه عالیا در میهمانی ناهاری که از سوی نخست وزیر اردن و بانو رفاعی به افتخار میهمانان اردن بر پا شده بود، شرکت فرمودند.

اعلیحضرتین شام را خصوصی با ملک حسین و ملکه عالیا در کاخ سلطنتی اردن خوردند.

پایان سفر اعلیحضرتین به اردن

بامداد ۱۸ دی ماه پرزیدنت سادات و بانو به همراه اعلیحضرتین به فرودگاه قاهره رفتند و آیین رسمی پسواز از اعلیحضرتین با شکوه هر چه تمامتر انجام یافت. اعلیحضرتین از پایتخت اردن،‌ به کشور مصر برای یک دیدار رسمی پرواز نمودند.