دیدار رسمی والاحضرت اکی‌هیتو ولیعهد ژاپن و والاحضرت میچیکو به ایران ۳۰-۲۳ آبان ماه ۱۳۳۹ خورشیدی

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران/سال ۱۳۵۱ خورشیدی درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر

دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران/سال ۱۳۳۹ خورشیدی

دیدار رسمی سران دیگر کشورها از ایران
شاهپور غلامرضا پهلوی و شاهدخت شمس پهلوی در پیشباز از ولیعهد ژاپن و بانو فرودگاه مهرآباد
GholamRezaPahlaviShamsPahlaviWelcomeJapaneseCrownPrince1339a.jpg
GholamRezaPahlaviShamsPahlaviWelcomeJapaneseCrownPrince1339b.jpg
ShahanshahAryamehrShahbanouCrownPrinceAkihitoJapanAbaan1339.jpg
ShahanshahAryamehrShahbanouCrownPrinceAkihitoJapanAbaan1339a.jpg
ShahanshahAryamehrShahbanouCrownPrinceAkihitoJapanAbaan1339b.jpg
ShahanshahAryamehrShahbanouCrownPrinceAkihitoJapanAbaan1339d.jpg
میهمانی شام باشگاه افسران از راست:والاحضرت اکی هیتو، علیاحضرت فرح پهلوی، شاهنشاه، پرنسس میچیکو، شاهپور غلامرضا

سفر رسمی والاحضرت اکی هیتو ولیعهد ژاپن و بانو والاحضرت میشیکو به ایران ۲۷-۲۳ آبان ماه ۱۳۳۹ خورشیدی

در روز ۲۳ آبان ماه ساعت ۱۸ و بیست و پنج دقیقه والاحضرت « اکی هیتو » ولیعهد ژاپن به همراه همسرشان والاحضرت « میچیکو » برای یک سفر رسمی چهار روزه وارد فرودگاه مهرآباد شدند. شاهزاده اکی هیتو ولیعهد ژاپن و پرنسس میچیکو ساعت هشت و سی دقیقه بامداد به هنگام هند با هواپیمای ویژه از کلکته به سوی تهران پرواز کردند. در فرودگاه والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی و والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوی از سوی اعلیحضرت همایونی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی از میهمان والاجاه ایران پیشباز کردند. آقایان نخست وزیر، وزیر دربار شاهنشاهی، وزیر امور خارجه، وزیر کشور، رییس هیات میهمانداران، سفیر کبیر ایران در توکیو، رییس کل تشریفات دربار شاهنشاهی، شهردار تهران، رییس اداره تشریفات وزارت خارجه و سفیر کبیر ژاپن به همراه بانوان خود در آیین پیشباز شرکت داشتند. پیشباز ژاپنی‌هایی که در تهران زندگی می‌کردند از والاحضرت ولیعهد و والاحضرت میچیکو دیدنی بود.

هنگامی که هواپیمای آورنده والاحضرتین بر زمین فرودگاه مهرآباد نشست، سفیر کبیر ژاپن و بانو کوچیبا درون هواپیما رفتند و سپس به همراه والاحضرتین از هواپیما پیاده شدند. در پای پلکان والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوی از سوی شاهنشاه و علیاحضرت فرح پهلوی ملکه ایران خوش آمد گفتند. سپس ولیعهد ژاپن همراهان خود را به والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوی شناساند و والاحضرت شاهپور غلامرضا نیز پیشبازکنندگان را به ولیعهد ژاپن و بانو شناساندند. در این هنگام ولیعهد ژاپن و والاحضرت غلامرضا پهلوی از برابر گارد احترام گذشتند و در جایگاه ویژه قرار گرفتند. نخست سرود ملی ژاپن نواخته شد و سپس سرود ملی شاهنشاهی نواخته شد و بیست و یک تیر توپ شلیک گردید. هنگامی که والاحضرت اکی هیتو و والاحضرت غلامرضا پهلوی از برابر گارد احترام می‌گذشتند، والاحضرت میچیکو که کیمونوی ارغوانی زیبایی با گل‌های سپید بر تن داشت با والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی سرگرم گفتگو بودند.

نزدیک به دویست تن ژاپنی که در تهران زندگی می‌کنند با سکوت آمیخته با احترام از والاحضرت ولیهد و همسرش پیشباز کردند. سی و یک دختر و پسر خردسال ژاپنی پرچم ژاپن را در برابر والاحضرت اکی هیتو و والاحضرت میچیکو تکان می‌دادند و مردان و زنان نیز با خم شدن در برابر ولیعهد و همسرش ادای احترام کردند.

شهرداری تهران به بهانه ورود ولیعهد ژاپن و پرنسس میچیکو خیابان‌های تهران را با پرچم‌های ایران و ژاپن آذین بست. ولیعهد ژاپن و بانو از فرودگاه مهرآباد تا کاخ اختصاصی از خیابان‌های آیزنهاور، میدان بیست و چهار اسفند، خیابان شاهرضا، چهار راه جهان نما، خیابان پاستور شرقی و خیابان کاخ گذشتند. سرتاسر این خیابان‌ها و میدان‌های ۲۴ اسفند و میدان کاخ و حسن آباد و میدان سپه، میدان راه آهن، جلوی مجلس سنا و میدان پاستور پرچم‌های ایران و ژاپن در اهتزاز بودند. از والاحضرت ولیعهد ژاپن و بانو در کاخ والاحضرت شاهپور عبدالرضا پذیرایی خواهد شد. شهرداری هم چنین همه خیابان‌هایی که در روزهای بودن ولیعهد ژاپن و پرنسس میچیکو مورد بازدید قرار خواهد گرفت، پرچم‌های ایران و ژاپن افراشته شده بود.

باریابی به پیشگاه شاهنشاه و شهبانوی ایران

والاحضرت ولیعهد اکی هیتو و والاحضرت میچیکو پس از ورود به تهران یک سر به همراه والاحضرت شاهدخت شمس پهلوی و والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوی در کاخ مرمر به پیشگاه شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت فرح پهلوی باریافتند. شاهنشاه از پلکان پایین آمدند و به میهمانان خود خوش آمد گفتند. این باریابی پانزده دقیقه به درازا کشید. والاحضرت اکی هیتو ولیعهد ژاپن و والاحضرت میچیکو زاده شدن والاحضرت ولیعهد ایران رضا پهلوی را به اعلیحضرتین تهنیت گفتند. والاحضرت میچیکو ۲۶ سال دارد.

شامگاه اعلیحضرت همایون شاهنشاه و علیاحضرت فرح پهلوی ملکه ایران شام را خصوصی با والاحضرت ولیعهد ژاپن و والاحضرت میچیکو خوردند.

آرامگاه رضا شاه بزرگ ۲۴ آبان ماه

۲۴ آبان ماه ساعت ۹ و سی دقیقه بامداد والاحضرت اکی هیتو ولیعهد ژاپن با اسکورت شاهنشاهی به آرامگاه اعلیحضرت همایون رضا شاه بزرگ رفتند. تیمسار ارتشبد هدایت سفیرکبیر ژاپن، تیمسار شاه خلیلی رییس پلیس تهران و شماری از فرتورنگاران و خبرنگاران ژاپنی در رکاب والاحضرت اکی هیتو بودند. والاحضرت اکی هتیو یک ساعت در آرامگاه رضا شاه بزرگ ماندند و تاج گل باشکوهی بر آرامگاه پدر ایران نوین نهادند.

برابر با ساعت ۱۱ روسای هیات‌های سیاسی در دربار شاهنشاهی در کاخ اقامت میهمانان از سوی رییس کل تشریفات وزارت امور خارجه به پیشگاه والاحضرت پرنس اکی هیتو شناسانده شدند.

پس از نیم روز آقای ذوالفقاری شهردار تهران هدیه مردم پایتخت را به پیشگاه والاحضرت ولیعهد ژاپن فراداشت. هدیه شهر تهران یک جعبه طلا است که بر آن رویه عاج، مینیاتور والاحضرت ولیعهد ژاپن و همسرشان از سوی استاد مینیاتور ایران آقای زاویه نقش بسته است.

بازدید از نمایشگاه گل آرایی بانوان ایرانی

ولیعهد ژاپن و والاحضرت میچیکو ساعت ۱۶ و سی دقیقه از نمایشگاه گل آرایی به سبک ژاپنی که در اتومبیل کلوب شاهنشاهی برگزار شده بود، دیدن کردند. دعوت برای بازدید از این نمایشگاه از سوی شورای زنان سازمان یافته بود. شورای زنان ایران یکی جمعیت‌های وابسته به شورای عالی زنان است که ریاست آن با والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی می‌باشد. این نمایشگاه زیر سرپرستی بانو نیامیر متخصص گل آرایی برگزار شد. ساعت ۱۶ و سی دقیقه خودروی والاحضرت ولیعهد اکی هیتو در برابر باشگاه اتومبیل کلوب شاهنشاهی بازایستاد و در برابر در ورودی باشگاه دختر خردسالی که پوشاک ژاپنی بر تن داشت، دسته گل زیبایی به والاحضرت میچیکو فراداشت. در این هنگام بانو صفیه فیروز رییس شورای زنان خوش آمد گفت و والاحضرتین را به سالن پذیرایی راهنمایی نمود. پس از نوشیدن چای والاحضرتین از هنرهای بانوان هموند شورای زنان دیدن کردند. در گوشه‌ای از سالن، گل آرایی بانو پوراندخت معنوی مورد توجه قرار گرفت. یکی دیگر از کارهایی که مورد توجه زیاد ولیعهد ژاپن و بانو قرار گرفت گل آرایی بانو ایراندخت مقدم بود که از یک کدوی حلوایی و خار خشک درخت و دو گل ستاره دریایی به رنگ سرخ ترکیب زیبایی پدیدآورده بود. در گوشه دیگر سالن بانو شاکه ماکاریان هنر ویژه در سبک گل آریایی زاپنی به کار برده بود که آن هم مورد توجه قرار گرفت. در این نمایشگاه بانو درخشان ارفع، ملک مصدق، پروین قشقایی، خوش کیش، اقدس امیرانی همسر سفیر کانادا، اشرف شیبانی، توران شریکر، سوزی نیامیر، معصومه محسن زاده، نایهد نیامیر ، پوران ممتاز و چند بانوی دیگر هنرهای خود را به نمایش گزارده بودند. ساعت ۱۷ و پانزده دقیقه والاحضرتین نمایشگاه را ترک کردند.

بازدید از ورزش‌های باستانی در باشگاه بانک ملی ایران

ساعت ۱۷ و سی دقیقه والاحضرت اکی هیتو و والاحضرت میچیکو به همراه والاحضرت شاهدخت اشرف پهلوی در باشگاه بانک ملی ایران به تماشای ورزش‌های باستانی نشستند. نخست آقای مجیدیان رییس بانک ملی ایران خوش آمد گفت. سپس والاحضرتین به راهنمایی آقای کاظمینی رییس باشگاه بانک ملی ایران به سالن ورزش رفتند. هنگام ورود والاحضرتین به سالن ورزش‌های ملی، پرچم‌های ایران و ژاپن به اهتزاز درآمد و والاحضرتین در جایگاه ویژه قرار گرفتند. در این هنگام غریو شادی ورزشکاران سالن را به لرزه درآورد و یکی از ورزشکارانبا مارش بسیار شورانگیز و دسته گل بسیار پرشکوهی را با آیین ویژه باستانی به والاحضرت میچیکو فراداشتند. بی درنگ ورزش‌های ملی ایران به سرپرستی آقای کاظمینی و به میانداری باقر مهدیه و آقای نامجو و دیگر زبده‌ترین قهرمانان آغاز گردید. حرکت‌های ورزشی و به ویژه میل بازی و چرخ پهلوانان بسیار مورد توجه قرار گرفت. در پایان از آنجا که والاحضرت اکی هیتو ولیعهد ژاپن گرایش به تماشای کشتی‌های باستانی ایران بودند، دو تن از قهرمانان باستانی پنج دقیقه کشتی گرفتند. آنگاه آقای مهدیه آیین دعا و نیایش را به انجام رساند و در ساعت ۱۸ و پانزده دقیقه برنامه پایان پذیرفت.

میهمانی شام رسمی اعلیحضرتین در باشگاه افسران

شبانگاه از سوی اعلیحضرت شاهنشاه و علیاحضرت فرح پهلوی شام رسمی به سرفرازی ورود والاحضرت ولیعهد ژاپن و بانو در باشگاه افسران برگزار شد.

شاهنشاه و علیاحضرت فرح پهلوی چند دقیقه پیش از ساعت ۲۰ و سی دقیقه وارد باشگاه افسران شدند. در ساعت ۲۰ و سی دقیقه والاحضرت ولیعهد ژاپن و والاحضرت میچیکو وارد شدند و اعلیحضرتین از میهمانان خود پیشباز کردند. شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو به همراه ولیعهد ژاپن و پرنسس میجیکو و خاندان شاهنشاهی به تالار شاهنشاهی وارد شدند، آنگاه همه میهمانان به پیشگاه اعلیحضرتین و والاحضرتین آمدند و به میهمانان والاجاه ایران شناسانده شدند. سپس همه میهمانان سر میز شام قرار گرفتند و اعلیحضرت همایون شاهنشاه و والاحضرت میچیکو همسر ولیعهد ژاپن و پشت سر همایونی علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی و ولیعهد ژاپن وارد تالار شاهنشاهی شدند.

اعلیحضرت همایون شاهنشاه در سر میز شام سخنانی ایراد کردند و فرمودند:[۱]

والاحضرتا،

از اینکه آن والاحضرت و والاحضرت پرنسس میچیکو به کشور ما تشریف آورده‌اید، ملکه و من بسیار خوشوقتیم و من از جانب خودمان و از جانب ملت ایران مقدم شما را خوش آمد می‌گویم.

شما نماینده ملت بزرگی هستید که طول تاریخ پر افتخار گذشته خود تمدن و فرهنگ درخشان و کم‌نظیری به وجود آورده‌است و در دوران معاصر نیز کشور شما موفق شده‌است به عنوان یک ملت مترقی، دوشادوش پیشرفته‌ترین کشورهای جهان قرار گیرد و خود را از هر حیث با مقتضیات عصر جدید تطبیق دهد. ولی هنر بزرگ شما این است که توانسته‌اید این پیشرفت‌های جدید را با روح هنر و ظرافت خاص ملتِ باذوقِ ژاپن درآمیزید، بی آنکه از این راه به بهترین جنبه‌های سنن باستانی ژاپنی که پایه اجتماعی ترقیات ملت شما است لطمه‌ای وارد آید.

ایران نیز کشوری است که یک سرنوشت مشابه طولانی، تاریخ آن را با تاریخ کشور ژاپن به هم پیوند داده‌است. ما و شما در طول بیش از بیست قرن علی رغم تمام حوادث و بحران‌های تاریخی توانسته‌ایم نه فقط موجودیت و وحدت ملی و تمدن خویش را محفوظ نگاه داریم، بلکه در همه این مدت رژیم حکومتی خود را نیز که جزء ثابت و لایتجزایی از حیات ملی ما بوده، محفوظ نگاه داشته‌ایم، به طوری که اکنون دو رژیم ژاپن و ایران کهنسال‌ترین و ریشه‌دارترین رژیم‌های سلطنتی جهانند. همین رشته‌های استواری که مردم دو مملکت را با پادشاهان خود به هم پیوند داده و می‌دهد، در طوفان‌های موحش سیاسی که در دوره‌های اخیر بر کشورهای ما روی آورده، بهترین ضامن حفظ وحدت و موجودیت ملی این دو کشور بوده‌است. از پانزده قرن پیش دو موج تمدن ژاپن و ایران از ورای سرزمین‌های پهناوری که فاصله جغرافیایی این دو کشور هستند به هم رسیده و در یکدیگر اثر بخشیده‌اند.

مطالعات اخیر دانشمندان و باستان‌شناسان شما خوب نشان داده که بسیاری از آثار هنر ایرانی دوران ساسانی به ژاپن رسیده و منبع الهام هنرمندان ژاپنی قرار گرفته‌است، همچنان که ما نیز از بسیاری از آثار هنری ژاپن در هنرهای ملی خود الهام گرفته‌ایم. نفوذ بسیاری از معتقدات آیین زرتشتی در آیین کهن ژاپن از مسائلی است که به خصوص اخیراً مورد مطالعه و بحث محققین قرار گرفته‌است. در قرن گذشته ملت و دولت ایران با تحسین و اعجاب بسیار شاهد تحول ناگهانی و برق‌آسایی شدند که می‌بایست در مدت کوتاه نیم قرن کشور ژاپن را به صورت یکی از قدرت‌های صنعتی و سیاسی درجه اول جهان درآورد. در آغاز این قرن در مبارزاتی که ملت ایران برای تحصیل مشروطیت در داخل کشور و تأمین حیثت خود به عنوان یک کشور مستقل و حاکم در صحنه سیاست بین‌الممللی می‌کرد، ژاپن و موفقیت‌های آن از بزرگترین سرمشق‌های وطن‌پرستان ایران بود و این حس ستایش و تحسین همچنان در ملت ما نسبت به شما باقی مانده‌است.

خوشبختانه از زمان سلطنت پدرم روابط روزافزون بازرگانی و اقتصادی عامل تازه‌ای برای نزدیکی دو کشور ما گردید. اکنون روابط ما از لحاظ بازرگانی و صنعتی بسیار درخشان است و کارشناسان شما در بسیاری از نقاط کشور ما به کار مشغولند. علاوه بر فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی، باستان‌شناسان و دانشمندان ژاپنی نیز در حال حاضر خدمات برجسته‌ای به روشن‌شدن تاریخ گذشته ما انجام می‌دهند.

من از سفری که دو سال پیش به کشور شما کردم و از میهمان‌نوازی فراموش‌نشدنی اعلیحضرت پدر تاجدار شما و علیاحضرت امپراتریس و ملت نجیب ژاپن خاطرات بسیار خوبی دارم و با تجدید این خاطره خوش سلامت اعلیحضرت همایون امپراتور هیروهیتو و علیاحضرت ملکه و آن والاحضرت و والاحضرت پرنسس ارجمند و رفاه و ترقی روزافزون ملت پرارزش و دوست ژاپن را خواستارم.


در پاسخ به سخنان اعلیخضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر، ولیعهد ژاپن در بیان خود پیرامون پیوندهای دوستی ایران و ژاپن و همکاری‌های اقتصادی دو کشور سخن راند و زادروز والاحضرت ولیعهد ایران رضا پهلوی را از سوی خود و والاحضرت میچیکو و خاندان سلطنتی و ملت ژاپن تهنیت گفت.

پس از آیین شام رسمی، آتش بازی زیبای انجام شد و شب نشینی آغاز گردید. هنرمندان هنرهای زیبا برنامه‌های دلنشینی اجرا کردند.