روز بهداشت و تنظیم خانواده ۱۴ آذر ماه
درگاه شهبانو فرح پهلوی | روز مادر | جمعیت خیریه فرح پهلوی |
به فرمان اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر روز ۱۴ آذر ماه روز بهداشت و تنظیم خانواده در سراسر کشور نامیده شد.
شاهنشاه آریامهر در سال ۱۳۴۶ دستور اجرای این برنامه را صادر فرمودند و وزارت بهداری اجراکننده آن در سراسر کشور گردید شاهنشاه آریامهر فرمودند:
« | ...با توجه به رشد اقتصادی کشورمان و متناسب نبودن رشد جمعیت با رشد اقتصادی دستور شروع برنامههای بهداشت و تنظیم خوانده را در سال ۴۶ صادر نمودیم و اجرای برنامههای بهداشت و تنظیم خانواده از همان ترایخ شروع شده و با منوفقیت پیشرفت کرده است و با آموزش وسیعی که داده شده مردم ایران به تغییرات اجتماعی کشور در سالهای اخیر بخوبی واقف شدهاند و این برنامه که در ایران کاملا بموقع شروع شده بما امکان میدهد که برای گردانیدن چرخهای اقتصاد و صنعت کشور نیروی انسانی فعال فراهم آوریم و ترتیبی بدهیم که ملت ایران در سالهای آینده پیوسته برفاه بیشتری نائل آید... | » |
روز ۱۴ آذر ماه روزی است که قشرهای گوناگون مردم ایران ضمن شناخت و بزرگداشت این برنامه به ارزش و نتایج مفید و ثمر بخش آن هر چه بیشتر و بهتر پی خواهند برد.
برنامه بهداشت و تنظیم خانواده یکی دیگر از پدیدههای ارزنده انقلاب اجتماعی ایران است که دگرگونی بزرگی در زندگی مادران و کودکان ایرانی بوجود آورد و راه بهزیستی و سلامت جسمی و روانی و درازای عمر را به خانوادهها پیشکش نمود. و از نظر اجتماعی و اقتصادی از مهمترین مسائل خانواده محسوب میشود
افزایش سریع جمعیت در جهان سبب فلج شدن فعالیتها و کوششهایی است که برای بالابردن سطح زندگی مردم بکار میرود با رشد کنونی جمعیت در جهان بخصوص در کشورهای در حال توسعه فعالیتهای اقتصادی با افزایش جمعیت بلعیده شده و عدم تناسب رشد جمعیت با رشد اقتصادی هدف عالم بشریت را که تأمین زندگی بهتر در همه نقاط جهان است مختل مینماید.
رشد جمعیت در جهان تا سال ۱۹۵۰ بر مدار طبیعی و تعداد جمعیت دراین سال بالغ بر ۲ میلیارد و ۵۱۸ میلیون نفر بود. از این سال رشد جمعیت سریع گردید و در سال ۱۹۷۲ به ۳ میلیارد و ۸۰۰ میلیون نفر رسید این جمعیت چنانچه کنترل نشود در ۳۰ سال آینده به ۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون یعنی بیش از دو برابر خواهد شد که خطر این تورم برای عالم بشریت بسیار زیاد خواهد بود.
ازدیاد سریع جمعیت در دنیای امروز معلول پیشرفت طب و بهداشت و تکنولوژی و از نتایج تمدن ماشینی است در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد در گرسنگی محض بسر میبرند به مشکل گرسنگی مشکلات مسکن – آموزش- بهداشت- بیسوادی- بیکاری و مشکل آب مخصوصا در ممالک صنعتی با رشد بی رویه جمعیت اضافه میگردد بنابراین کنترل حمعیت بهترین کوششی است که دولتها میتوانند بمنظور رفاه اجتماعی و اقتصادی مردمشان بکار برند.
درایران از یک طرف میزان موالید بالا است و از طرفی مانند سایر ممالک پیشرفته بعلت پیشرفت بهداشت و بهداشت روستاها از میزان مرگ و میر کاسته شده است بقسمی که جمعیت ایران که در سرشماری سال ۱۳۳۵ بالغ بر ۱۸/۹ میلیون نفر و در سرشماری ۴۵ بالغ بر ۲۶ میلیون نفر بود اکنون به ۳۲ میلیون نفر رسیده و چنانچه کنترل نشود هر سال در حدود۱/۰۰۰/۰۰۰ نفر به جمعیت کشور اضافه شده و با رشد فعلی در بیست سال آینده جمعیت بالغ بر ۶۰ میلیون و در ۹۰ سال آینده به ۴۰۰ میلیون نفر خواهد رسید.
ساختمان سنی جمعیت نیز در ایران مناسب نیست و در سال ۱۳۳۵ خورشیدی ۵۳ درصد جمعیت کشور در سنین فعالیت بوده این میزان در سال ۴۵ به ۵۰ درصد تنزل کرده یعنی فشار کار بر دوش فعالان بیشتر شده و آنان متعهد تامین زندگی افراد بیشتری گردیدهاند این طرز ساختمان سنی نیز از لحاظ اقتصادی – اجتماعی به هیچوجه مطلوب نیست و دشواریهای بسیاری بوجود خواهد آورد.
مسئولین این برنامه در وزارت بهداری با فعالیت و کوششهای پی گیر پیشرفتهای قابل توجهی بدست آوردند از سال ۴۶ تا پایان سال ۵۱ تعداد ۱۶۶۲۹ نفر از کادر فنی و پزشکی و تعداد ۲۲۲۶۲۲ نفر از گروههای اختصاصی دربرگیرنده:
- - سپاهیان انقلاب افسران و درجه داران ارتش شاهنشاهی
- - سازمان شیر و خورشید سرخ ایران
- – سازمان زنان
- – سازمان فرهنگیان
- – بیمههای اجتماعی
- – بنگاه حمایت مادران و نوزادان
با فراگرفتن آموزشهای لازم در پیشبرد این برنامه خدمت کردهاند.
در روستاها سپاهیان انقلاب و درمانگاههای سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی عهدهدار اجرای این برنامه بودهاند و لازم است فعالیت در روستاها افزایش یابد و حداقل برای ۱۰۰۰ نفر زن روستائی یک مربی تنظیم خانواده بطور مستمر مشغول کار باشد.
متجاوز از ۲۰۰۰ مرکز کلینیکی تنظیم خانواده در سراسر کشور دایر گردیده که خدمات برنامه را رایگان در اختیار مردم گذاشتهاند.
پروژههای پژوهشی نیز بالغ بر چهل در زمینه مسائل جمعیتی و اجتماعی با همکاری دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی بمرحله اجرا درآمده است که نتایج نیکوئی داشته است .
میزان موالید از ۴۴ در هزار در سالهای قبل به ۴۱ درهزار و در سالهای ۴۹-۵۰ کاهش یافته است. عمر متوسط در ایران در سال ۱۳۵۲ به ۵۷ سال رسیده است. حزب ایران نوین نیز نظر به اهمیت این برنامه و جلب همکاری سازمانهای مختلف حزبی برای پیشرفت این برنامه از راه تشویق و آموزش افراد مبادرت به ایجاد کمیته جمعیت و تنظیم خانواده زیر نظر قسمت طرحها و برنامهها نموده و فعالیتهای لازم را شروع و تشکیل کمیتههای فرعی جمعیت و تنظیم خانواده را در کلیه مراکز استانها و شهرستان آغاز نموده است.
هدف نهایی برنامه که با شدت بوسیله دولت حزبی دنبال میشود پایین آوردن رشد جمعیت تا سال ۱۹۸۰ به دو درصد و تا سال ۱۹۹۰ بیک درصد و در نتیجه همآهنگی رشد جمعیت با رشد اقتصادی و افزایش درصد جمعیت فعال و بالاخره تـأمین رفاه و بهداشت خانوادهها است.