دیدار رسمی نیکلای چائوشسکو پرزیدنت و رهبر حزب کمونیست رومانی از ایران ۱۰-۶ آذر ماه ۱۳۵۴ خورشیدی
| برنامه عمرانی پنجم ۱۳۵۲ - ۱۳۵۶ | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی |
دیدار رسمی نیکلای چائوشسکو پرزیدنت و رهبر حزب کمونیست رومانی از ایران ۱۰-۶ آذر ماه ۱۳۵۴ خورشیدی
پس از نیم روز پنجشنبه ۶ آذر ماه شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو از نیکلای چائوشسکو پرزیدنت رومانی و بانو پیشباز رسمی کردند. پس از انجام آیین رسمی پیشباز، شاهنشاه آریامهر و میهمانان رهسپار کاخ گلستان شدند و در آنجا پیشکش‌های دو کشور رد و بدل شد.
در کاخ نیاوران میهمانی شام به سرفرازی ایشان و بانو برگزار شد. در این میهمانی سر میز شام شاهنشاه آریامهر سخنانی ایراد فرمودند. در این میهمانی چند تن از خانواده شاهنشاهی ایران، نخست وزیر و رییس مجلس سنا و مجلس شورای ملی، وزیر دربار و شماری از وزیران و همراهان پرزیدنت رومانی شرکت داشتند.
سخنان اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در میهمانی شام به سرفرازی ورود نیکلای چائوشسکو پرزیدنت رومانی کاخ نیاوران ۶ آذر ماه ۱۳۵۴[۱]
- حضرت رئیس جمهوری سوسیالیستی رومانی،
- برای شهبانو و من مایه کمال خوشوقتی است که یک بار دیگر از آن حضرت و بانو چائوشسکو در کشور خودمان پذیرایی کنیم.
- چهار سال پیش در هنگام برگزاری جشن‌های دوهزاروپانصدمین سال بنیانگذاری شاهنشاهی ایران، ما خوشوقتی دیدار شما را در تخت جمشید داشتیم و در این فاصله، خود ما دو سال پیش برای سومین بار به کشور زیبا و مترقی شما سفر کردیم. به این ترتیب دید و بازدیدهای ما عملاً به صورت سنت مطلوبی درآمده‌است که مظهر توسعه و تحکیم روزافزون روابط دوستی و همکاری ایران و رومانی است.
- برای من تذکر این نکته مایه خرسندی است که این دید و بازدیدهای مثبت و ثمربخش تنها محدود به رؤسای دو کشور نبوده، بلکه در این مدت بسیاری دیگر از مقامات عالیرتبه رومانی و ایران نیز به طور منظم از کشورهای یکدیگر بازدید کرده‌اند. در همین فاصله پایتخت زیبای کشور شما مرکز برگزاری یکی از مهمترین مجامع بین‌المللی عصر حاضر، یعنی کنفرانس جهانی جمعیت بود، که موضوع کار آن با سرنوشت تمام جهان بشریت ارتباط داشت. به این ترتیب روابط دوستی و همکاری دو کشور ما اکنون دوران پر تحرکی را می‌گذارند، که اساس آن طرز فکر مشترک ما در زمینۀ ضرورت همزیستی و همکاری مثبت و سازنده بین‌المللی بر پایه احترام متقابل به استقلال و حاکمیت و حقوق ملی همه کشورها و عدم مداخله در امور داخلی دیگران و دفاع از صلح و امنیت جهانی است. خود من تقریباً ده سال پیش هنگامی که خوشوقتی دریافت دکترای افتخاری دانشگاه بوخارست را داشتم، اصول این نظریات و نیز اعتقاد راسخ خویش را به لزوم تعدیل اساسی در وضع اقتصادی موجود جهان و برقراری یک نظم نوین و عادلانه اقتصادی تشریح کردم و خوشوقتم که در تمام این موارد نظریات دو کشور ما در زمینه بین‌المللی با یکدیگر نزدیکی کامل دارد.
- بر اساس این تفاهم متقابل روابط اقتصادی و بازرگانی و فرهنگی ایران و رومانی در سال‌های اخیر به طور منظم در حال توسعه بوده و اکنون به ابعاد کاملاً جالبی رسیده‌است. موافقتنامه پانزده ساله همکاری‌های اقتصادی و موافقتنامه بازرگانی و برنامه‌های متعدد و مشترک در زمینه‌های کشاورزی و ماشین‌سازی و صنایع الکتریک و چوب و نفت و معدن و غیره باعث شده‌است که حجم مبادلات دو کشور تنها در یک سال اخیر در حدود چهل درصد افزایش یابد. به موازات این امر، در رشته‌های فرهنگی و علمی نیز در سال‌های اخیر توسعه فراوانی در همکاری‌های دو کشور ما حاصل شده‌است.
- در زمینه بین‌المللی، ما و شما بر اساس اعتقاد مشترک به لزوم تفاهم سازنده بین تمام کشورها، علیرغم نوع حکومت و اصول متفاوت ایده‌ئولوژیک، پیوسته خط مشی مشابهی را تعقیب کرده‌ایم. ما اعتقاد راسخ داریم که می‌باید کانون‌های تشنج و بحران در هر نقطه از جهان برداشته‌شود. به این جهت کشور من از حسن برگزاری کنفرانس امنیت اروپا در هلسینکی، که رومانی در آن نقش مهمی داشت، خوشوقت است.
- ما از رأی موافق رومانی در سازمان ملل متحد درمورد تصویب قطعنامه عاری شدن منطقه خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای سپاسگزاریم و درمورد بحران طولانی سیاسی این منطقه نیز همانطور که بارها اعلام کرده‌ایم، عقیده داریم که این اختلاف می‌باید بر اساس قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد به طور قطع حل و فصل گردد.
- حضرت رئیس جمهوری سوسیالیستی رومانی،
- کشور شما اکنون تحت رهبری خردمندانه و فعالانه آن حضرت که احترام جهانی را برانگیخته است، دوران پر تحرکی را در توسعه همه‌جانبه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی می‌گذارند و من صمیمانه توفیق شما را در حسن انجام مسئولیت خطیری که در این راه با شهامت بسیار بر عهده گرفته‌اید، آرزو می‌کنم.
- در پایان تندرستی و شادکامی شخص حضرت رئیس جمهوری سوسیالیستی رومانی و بانو، و رفاه روزافزون ملت دوست و برادر رومانی، و توسعه و تحکیم هر چه بیشتر روابط دو کشور را آرزو می‌کنم.
پس از سخنان اعلیحضرت شاهنشاه آریامهر، پرزیدنت رومانی بیاناتی ایراد کرد. در آغاز از سفر به تهران ابراز خوشوقتی نمود و درباره روابط رومانی ایران گفت که در سال‌های گذشته پیوندهای دوکشور در زمینه‌های گوناگون با جهشی نیرومند همراه بوده است.[۲]
اعلیحضرتا
بر اساس قراردادهایی که بسته‌ایم و اسنادی که با یکدیگر امضا کرده‌ایم، دید و بازدیدهای متقابل در سطوح گوناگون میان مقامات دو کشور گسترش یافته و همکاری اقتصادی و اشتراک مساعی ما در زمینه تولید، زیادتر شده و روابط فنی و فرهنگی کشورهای ما با پیشرفت‌های شایان توجه همراه بوده است.
روابط رومانی و ایران بر مبنای اصول تساوی کامل و احترام به استقلال و حاکمیت ملی و عدم دخالت در امر داخلی یکدیگر و برخورداری مشترک از امتیازات حاصله جوابگوی کامل نیازهای ملت‌ها به ترقی و رفاه و در عین حال جوابگوی نیاز جهانی به همکاری و صلح است، ما اعتقاد راسخ داریم که سفر کنونی ما قدم تازه‌ای است که در راه همکاری ثمربخش رومانی و ایران برداشته شده است کشورهای ما مستقیما به توسعه این همکاری و گسترش آن در جهت‌های گوناگون در شرایط کنونی بین المللی علاقمند زیرا این شرایط مستلزم تشدید مبارزه دوش به دوش ملت‌ها علیه سیاست کهنه استیلا طلبی و اختناق است تا از این راه تلاش برای تشنج زدایی که هنوز در فاز نخست خود قرار دارد تحکیم یابد و روابط تازه‌ای میان دولت‌ها برقرار شود که بتواند ضامن توسعه آزادانه هر ملت در راه ترقی و تمدن و احترام به حق آن در گزینش آزادانه سرنوشت خود بدون دخالت خارجی باشد. پس از پایان موفقیت آمیز کنفرانس عمومی اروپایی هلسینکی یکی از انتظارات اساسی زندگی بین المللی این است که همه کشورهای قاره اروپا در اجرای مصممانه و قاطع اصولی که خود آنها را به اتفاق نظر تصویب کرده‌اند بکوشند و اقدامات جدی برای تحقق بخشیدن به اصل عدم توسل به نیروی نظامی مبذول دارند و همکاری و اعتماد منقابل را تقویت کنند و محیطی تازه بوجود آوردند که اهمیت کامل را برای هر یک از ملت‌های اروپا تامین کند. این امر بدون شک تاثیر فراوانی در سالم سازی همه ملت‌های جهان خواهد داشت.
تامین صلح جهانی حتما مستلزم این است که در کوتاه‌ترین مدت ممکن از راه‌های سیاسی و صلح جویانه اختلاف خاورمیانه بر مبنای عقب نشینی نیروهای اسراییل از سرزمین‌های عربی که در جنگ ۱۹۶۷ اشغال شده است و حل مسله ملت فلسطین بر اساسی تامین انتظارات مشروع این ملت که یکی از آنها حق ایجاد یک دولت ملی مستقل است و تضمین استقلال و حاکمیت کلیه دولت‌های این منطقه، حل و فصل شود، در عین حال شرط حیاتی بقای جامعه کنونی بشری این است که خلع سلاح عمومی و در درجه اول خلع سلاح هسته‌ای تحقق یابند زیرا این تنها وسیله از میان بردن خطر برخوردهای جهانی و رهایی ملت‌ها از تحمل بار خردکننده هزینه‌های نظامی است.
برای من تذکر این نکته مایه خوشوقتی است که رومانی و ایران چه در داخل سازمان ملل متحد و چه در صحنه جهانی به نحو فعالانه و هماهنگی در این مورد عمل می‌کنند و من ایمان راسخ دارم که کشورهای ما در آینده نیز به صورتی روز افزون در امر خدمت به آرمان‌های شرافتمندانه صلح و پیشرفت بشری همکاری خواهند کرد.
اعلیحضرتا
ما در سفر کنونی خود فرصت آن را خواهیم یافت که با مظاهر تازه‌ای از فعالیت‌ها و اشتغالات ملت ایران و موفقیت‌های این ملت در راه توسعه اقتصادی و اجتماعی مستقلانه کشور خود آشنا شویم. ما به عنوان دوستان شما از همه این پیشرفت‌ها احساس خوشوقتی می‌کنیم و برای شما و برای همه مردم ایران توفیق روز افزون در این راه آرزو داریم. بی گمان ما در مدت اقامت خود به امکانات تازه‌ای نیز در امر توسعه همکاری رومانی و ایران به نفع هر دو ملت و به نفع آرمان صلح و اشتراک مساعی بین المللی دست خواهیم یافت.
۷ آذر ماه پرزیدنت رومانی بامدادان پیش از آغاز گفتگوها با شاهنشاه آریامهر، تاج گل باشکوهی بر آرامگاه اعلیحضرت رضاشاه کبیر نهاد. ساعت ۱۱ بامداد شاهنشاه آریامهر و پرزیدنت نیکلای چائوشسکو گفتگوهای مورد علاقه خود را که پیرامون گسترش پیوندهای دو جانبه و بررسی و تبادل نظر در امور بین المللی دور می‌زند ادامه دادند.
در پایان گفتگوها گفته شد که دو رهبر در محیطی سرشاز از تفاهم مسایل را بررسی کردند. در گفتگوها درباره گسترش پیوندهای بازرگانی که قرار است پروتکل آن در تهران و در پیشگاه رهبران دو کشور دستینه شود، موافقت شد و نیز درباره مبادله توریسم ودیگر مسایل دو سویه گفتگو گردید. یک منبع آگاه گفت که بیشتر مسایل پیرامون نفت و همکاری‌های پتروشیمی بود. گفته می‌شود که ایران موافقت کرده بخش بیشتر از ۷۵٪ نفت مورد نیاز رومانی را که از لیبی و عراق دریافت می‌شود، فراهم سازد. رومانی نیز در برابر متعهد شده است در رشته‌های مورد علاقه ایران در برنامه پنجم عمرانی کشور همکاری کند.
۷ آذر ماه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی بانو النا چائوشسکو را در کاخ نیاوران پذیرفتند. سپس، بانو النا چائوشسکو از بیمارستان قلب بنیاد ملکه پهلوی ملکه مادر در تهران بازدید کرد، یک مرکز پزشکی مدرن، متمرکز بر تشخیص و درمان بیماری‌های قلبی. هنگام ورود، النا چائوشسکو مدیر کل مجتمع دکتر ابوالقاسم پیرنیا، معاون مدیر کل سیاووس تربیت و مدیر روابط عمومی پرویز براقوشی به پیشباز آمدند. دکتر تربیت به پرسش‌های بانو چائوشسکو پاسخ‌های رسایی داد.
بیمارستان قلب بنیاد ملکه پهلوی
بیمارستان قلب بنیاد ملکه پهلوی
دکتر تربیت جراح قلب
۷ آذر ماه نیکلای چائوشسکو با امیرعباس هویدا دیدار و گفتگو کرد. نخست وزیر پس از این دیدار رهسپار بحرین شد.
۸ آذر ماه نیکلای چائوشسکو و بانو برای بازدید از صنایع نفت و پتروشیمی رهسپار جنوب ایران شد.
۱۰ آذر ماه سفر پرزیدنت رومانی و بانو به دیدار پنج روزه از ایران پایان دادند و به رومانی بازگشتند. به مناسبت پایان سفر رسمی پرزیدنت رومانی و همسرشان از ایران اعلامیه مشترکی هم زمان در تهران و بخارست به چاپ رسید. در این اعلامیه سران دو کشور اعلام داشتند که خلع سلاح عمومی و به ویژه خلع سلاح هسته ای در حال حاضر یکی از مسایل عمده حیات بین المللی است و حل این مسله از حیث رفع خطر یک جنگ ویرانگر و تامین صلح جهان دارای اهمیت حیاتی می باشد.