مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۳ امرداد ۱۳۳۷ نشست ۲۲۴
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۷
سال چهاردهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۲۲۴
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز پنجشنبه ۲۳ مرداد ماه ۱۳۳۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس جلسات ۱۹ مرداد
۲- طرح لایحه ترمیم حقوق معلمین و پاسبانان و کارمندان روزمزد و حکمی و ارسال به مجلس سنا.
۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای بهبهانی.
۴- ختم جلسه.
مجلس دوساعت و ده دقیقه پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید.
۱- تصویب صورت‌مجلس جلسات ۱۹ مرداد
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه- آقایان: جلیلی. پناهی. اعظم‌زنگنه. بزرگ‌نیا. دکتر آهی. دکتر حسن افشار. غضنفری. هدی. عامری. مشایخی. حشمتی. اسکندری. دکتر امین سعیدی. دکتر شاهکار. دکتر بینا. دکتر جهانشاهی. دکتر سیدامامی. دکتر رضایی. پرفسور اعلم. اسفندیاری. دهقان. مهندس اردبیلی. بزرگ‌ابراهیمی. اکبر. بهادری. عرب‌شیبانی. سراج حجازی. محمودی. اریه. مسعودی. سنندجی. اورنگ. اردلان. دکتر فریدون افشار. کدیور. مشار. ذوالفقاری. افخمی. قوام. قبادیان. شادلو. مهندس ظفر. صراف‌زاده. ابتهاج. شادمان. مهندس سلطانی. مرتضی حکمت. دیهیم. دکتر عدل. فخر طباطبایی.
غائبین بی‌اجازه- آقایان: دکتر طاهری. قریشی.
زودرفتگان بااجازه- آقایان: کورس. سالاربهزادی. اخوان.
رئیس- آقای مهدی ارباب نسبت به صورت‌مجلس اعتراضی دارید؟
مهدی ارباب- مختصر اشتباهی در طبع بیان بنده شده که می‌دهم اصلاح کنند.
رئیس- بدهید. آقای صدرزاده.
صدرزاده- اصلاحاتی در صورت‌مجلس هست که تقدیم می‌کنم.
رئیس- بسیار خوب دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورت‌مجلس دو جلسه صبح ۱۹ مرداد تصویب شد.
۲- طرح لایحه ترمیم حقوق معلمین و پاسبانان و کارمندان روزمزد و حکمی و ارسال به مجلس سنا.
رئیس- لایحه اصلاح حقوق معلمین و پاسبانان به صورت ماده واحده مطرح است، ماده واحده قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مجلس شورای ملی
به طوری که خاطر آقایان مستحضر است در اجرای مفاد تبصره ۲۵ قانون بودجه سال ۱۳۳۷ کل کشور موضوع افزایش حقوق کارمندان اداری حداقل حقوق رتبه یک اداری سه هزار ریال تعیین گردید ولی از طرف دولت و کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی تصریح گردید که حقوق رتبه‌های یک تا چهار کمک‌آموزگاران و یک تا سه آموزگاران کمتر از حداقلی است که برای سایر کارمندان منظور شده و در قانون ترمیم حقوق فرهنگیان مصوب آذرماه ۱۳۳۳ نیز به حقوق از رتبه چهار به بالا توجه گردیده و به رتبه‌های پآئین چندان کمکی نشده و لازم است در این موقع که حداقل حقوق کارمندان اداری سه هزار ریال تعیین شده نسبت به این طبقه از معلمین توجه بیشتری بشود وحداقل حقوقی که برای کلیه کارمندان دولت در نظر گرفته شده شامل کمک‌آموزگار و آموزگاران نیز بوده باشد و همچنین حقوق پاسبانان به حداقل حقوقی که در بالا به آن اشاره گردید ترمیم گردد که تا اندازه‌ای در وضع زندگی آنان گشایشی حاصل شود بنابراین با توجه به این که تبصره ۲۵ قانون بودجه کل کشور مربوط به کارمندان اداری دولت می‌باشد و به علاوه اعتبار یک‌هزار میلیون ریال کفاف ترمیم این دسته از آقایان کمک‌آموزگار و آموزگار را نمی‌دهد و محتاج به اعتبار اضافی و تحصیل مجوز مخصوص است لذا ماده واحده زیر به منظور پرداخت حداقل حقوق به کمک‌آموزگار و آموزگاران و سایر طبقات کارمندان دولت به مبلغ سه هزار ریال تهیه و به قید یک فوریت تقدیم و استدعای تصویب آن را دارد:
ماده واحده- از اول مهرماه ۳۷ حقوق‌های کمک‌آموزگاران- آموزگاران دبیران (اعم ازرسمی و پیمانی) و همچنین حقوق پاسبانان (اعم از حقوق و کمک و فوق‌العاده ویژه) تا میزان سه هزار ریال وحقوق کارمندان روزمزد ماهیانه شش‌صد ریال افزایش می‌یابد و مابه‌التفات تا آنجایی که میسر است از محل مازاد یک‌هزار میلیون ریال مو ضوع ردیف ۷۲ بودجه ۳۷ کل کشور و کسر حاصله از محل درآمد عمومی کشور پرداخت گردد.
تبصره ۱- اضافه‌ای که به موجب این قانون پرداخت می‌شود ملاک افزایش حقوق کمک‌آموزگاری و آموزگاران و همچنین درجه‌داران شهربانی کل کشور که بیش از سه هزار ریال فعلاً حقوق می‌گیرند نخواهد بود و حقوق و کمک سایر مراتب فرهنگیان اعم از کمک‌آموزگار و آموزگار و دبیری و دانشیاری و استادی همان است که در سال ۱۳۳۶ مجری شده و جمعاً عنوان حقوق ثابت را خواهد داشت واز تاریخ اجرای این قانون بند (الف) و بند (ب) از ماده یک قانون ترمیم حقوق فرهنگیان ملغی می‌گردد.
تبصره ۲- میزان حقوقی که به موجب تصمیم مورخ نوزدهم خرداد ۱۳۳۷ کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی و این قانون درباره مستخدمین تعیین شده در هر یک از مراتب عنوان حقوق ثابت خواهد داشت و کسور بازنشستگی طبق مقررات مربوطه دریافت خواهد شد.
تبصره ۳- کمک هزینه مهندسی و لیسانس به میزانی که قبل از تصویب این قانون و تصمیم متخذه مورخ نوزدهم خرداد ۳۷ کمیسیون بودجه مجلس شورای ملی پرداخت می‌شده به همان میزان از محل اعتبار مربوطه قابل پرداخت است.
تبصره ۴- وزارت دارایی مجاز است چنانچه بعضی از وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی نتوانند اعتبار تفاوت اضافات استحقاقی سال ۱۳۳۶ کارمندان دون‌پایه و خدمتگزاران جزء را از محل بودجه‌های تفصیلی سال ۱۳۳۷ ولو با صدور اصلاح بودجه تأمین نمایند کمبود حاصله را از محل درآمد عمومی سال ۱۳۳۷ کل کشور پرداخت نماید.
نخست وزیر دکتر اقبال
وزیر دارایی ناصر
وزیر فرهنگ دکتر مهران
به جای وزیر کشور فرهودی
رئیس- آقای فولادوند بیانی دارید؟
فولادوند- یک سؤالی است از دولت که تقدیم می‌کنم.
رئیس- بسیار خوب. آقای خلعتبری بفرمایید.
خلعتبری- موضوعی که امروز در مجلس مطرح است یک مسئله‌ای است که مدت‌ها است دولت و مجلس با آن روبرو هستند و تاکنون آقایان تصدیق می‌فرمایند که راه حلی برای آن پیدا نشده است و به همین جهت هرچند وقتی یک لایحه‌ای برای اضافات یک عده از مستخدمین به مجلس می‌آید مجلس هجدهم یعنی دولت تیمسار سپهبد زاهدی لایحه فرهنگیان را آورد و مجلس تصویب کرد بعد در زمان دولت آقای علا لایحه اضافه حقوق پزشکان و قضات و افسران آمد و مجلس تصویب کرد و دولت و مجلسین منتها نظر مساعدت را نسبت به حقوق و اضافه حقوق مستخدمین داشتند حتی اگر نظر آقایان باشد به پیشنهاد جناب آقای صفاری نماینده محترم لاهیجان مجلس تأیید کرد که در ظرف شش ماه دولت مکلف است لایحه اضافه حقوق مستخدمین را به یک تناسبی به مجلس تقدیم کند و بعد از دو سال پارسال بالاخره دولت یک لایحه‌ای آورد و صد میلیون تومان اضافه اعتبار خواست برای این که به مستخدمین بدهند. بنابراین یک قسمت عمده از مستخدمین دولت اضافه حقوق گرفته‌اند و این سبب شده است که عده‌ای دیگر هم به عنوان این که تبعیض نباید باشد اضافه حقوق نمی‌خواهند و به نظر بنده حق هم با آن مستخدمینی است که تاکنون به تناسب سایرین اضافه حقوق نگرفته‌اند و حق با آنها است که به همان تناسب حقوق می‌خواهند و در تأیید همین نظر است که این لایحه را دولت به مجلس تقدیم کرد یک جزئی از همان منظور را تأمین کند و البته آقایان تصدیق می‌فرمایند ۳۰۰ تومان نه برای پاسبان پاسبانی که ۱۶ ساعت زیر آفتاب سوزان و همچنین در سرما زحمت می‌کشد و کار سخت انجام می‌دهد و نه برای آموزگارانی که تمام روز را با بچه‌ها سر و کله می‌زند کافی است باید بیشتر از سیصد تومان حقوق بگیرد بنده از این جهت مخالف نیستم که چرا به آموزگار یا به پاسبان اضافه حقوق می‌دهند بلکه حقیقتاً دولت را تحسین و تمجید می‌کنم که متوجه این دو دسته شده است و لااقل درشرایط فعلی به این دو دسته هم کمک می‌شود اما این که عرض می‌کنم با اصل لایحه مخالفم از این جهت است که اضافه حقوق در همه جا و من‌جمله در مملکت ما باعث ترقی قیمت‌ها شده و قیمت‌ها وقتی ترقی کرد آن وقت حقوق برای زندگی در مقابل ترقی قیمت کافی نخواهد بود آن وقت هر یک مرتبه اضافه حقوق داده می‌شود قیمت‌ها ترقی می‌کند و بعد از یک سال دوسال لازمه‌اش این است که مجدد اضافه حقوق داده شود برای این که حقوق مستخدمین متناسب یا مخارج‌شان بشود. بنابراین همین طور قیمت‌ها بالا می‌رود و از این طرف حقوق‌ها هم ناچار است بالا برود و ما هم چنین بودجه‌ای نداریم که دائماً حقوق‌ها را بالا ببریم. بنابراین به نظر بنده باید علاج درد را کرد و این که بنده آمدم در پشت تریبون و وقت آقایان را می‌گیرم برای این است که چون مسئله مسئله حساسی است و خیلی بااهمیت است به دولت تذکر بدهم و نمایندگان محترم هم البته توجه خواهند فرمود و تصدیق خواهند فرمود و تأیید خواهند فرمود و همین تصدیق وتأیید سبب خواهد شد که دولت هم توجه بیشتری بکند. اولاً راجع به ترقی هزینه زندگی، این که یک عده‌ای در مملکت ما نسبت به این قسمت اظهار عدم رضایت می‌کنند درست است. هزینه زندگی باعث عدم رضایت می‌شود منتهی کسی که روبرو است با ترقی هزینه زندگی نمی‌تواند مسئول را درک کند واز این جهت از دولت ناراضی می‌شود هزینه زندگانی ترقیش منحصر به کشور ما نبود در کشور ترکیه عراق و اسراییل و این کشورهای مجاور ما همه در ظرف یک سال و دوسال گذشته هزینه زندگی تا ۱۸ درصد ترقی کرده است در صورتی که مردم ترکیه و اسراییل از دستگاه حکومت خودشان راضی هستند ولی مسئله‌ای که هست این است که دولت یک مسئولیتی دارد. دولت مسئولیتش این است که برای جلوگیری از ترقی هزینه زندگی فکری بکند فکر صحیحی بکند و ما متوجهش بکنیم به این که فکر صحیحی بکند و آن وقت آن فکر صحیح را اگر اجرا نکرد دولت مسئول است و اشخاصی هم که بایستی این تذکر را بدهند اگر ندهند و نگویند وظیفه خودشان را انجام نداده‌اند بنده بار دیگر فرصتی به دستم آمده که به دولت به وسیله آقایان وزرایی که تشریف دارند و آقای معاون نخست‌وزیر تذکری بدهم که از بابت هزینه زندگی تمام خانواده‌هایی که حقوق یامزد ثابت دارند در زحمت هستند (صحیح است) بنابراین وقتی شخصی می‌رود خیار را بهش دو قران می‌دهند یا گوجه‌فرنگی را گران می‌فروشند یا جنس خارجی را زیاد می‌دهند چون متناسب حقوقش و مزدش نیست ناراضی می‌شود خوب پس چه باید کرد؟ به نظر بنده فقط گفتن و تنها انتقاد کافی نیست باید راه حلش را هم گفت اساساً اشتباهی که دولت‌ها می‌کنند این است که خیال می‌کنند که جلوگیری از ترقی هزینه زندگی با امر و حکم ممکن است انجام شود بنده دو سال قبل یک روزی یک مشت گوجه‌فرنگی و خیار بردم پیش نخست‌وزیر وقت گفتم آقا این کیلویی سی ریال است در طهران شهرداری هم قدغن کرده از این نرخ ارزانتر بفروشد فصل بهار است و این باید از اهواز بیاید اینجا بنابراین آزاد بگذارید قیمتش می‌یاید پآئین آن روز یکی از دستگاه‌های دولت به روزنامه اعتراض کرده بود که چرا این عمل را منعکس کرده‌ای بنده هم خدا شاهد است آن روزنامه‌نویس را ندیده بودم نمی‌دانم از کجا من را با پاکت گوجه‌فرنگی دیده بود و نزدیک بود اسباب زحمت شود اما یک ماه بعدش که دولت قیمت را آزاد کرد گوجه‌فرنگی و خیار آمد پآئین و ارزانتر شد می‌خواهم عرض کنم که این چیزها تابع یک قواعدی است که هیچ قدرتی نمی‌تواند جلوگیری کند از استالین مقتدرتر کسی در قرن اخیر به یاد ندارد آقا تا وقتی زنده بود به سلامتی او در مسکو هم بازار سیاه بود خود بنده سفری که کرده بودم آنجا بعضی از اجناس خوراکی را در بازار سیاه خریدم راه علاج چیست؟ به نظر بنده راه علاج که از ترقی هزینه زندگی مردم جلوگیری کند و اگر جلوگیری کردید دیگر احتیاجی به این اضافه حقوق‌ها ندارید یا اگر یک دفعه دادید دیگر آن وقت قیمت‌ها متناسب با درآمدها می‌شود و زیاد بالا می‌رود که هر روز محتاج باشید اضافه حقوق بدهید و اگر به این عرضی که بنده می‌کنم توجهی نکردید هر سال باید یک رقم چند صد میلیون تومان بیاورید داخل بودجه بکنید این اساس مطلبی است که بنده می‌خواستم عرض کنم حالا چه باید کرد؟ برای جلوگیری از ترقی هزینه زندگی و ترقی قیمت‌ها باید تولید اجناس عام‌المصرف در مملکت زیاد بشود البته اجناس عام‌المصرف باید در داخله مملکت آن قدر زیاد شود که جنس و محصول فراوان بشود و زیاد عرضه بشود و قیمت ترقی نکند و پول به تناسب ترقی قیمت نتواند به قیمت‌ها برسد. بنده خواستم عرض کنم که قاعده این که مستخدمین دولت حقوقشان با مخارجی که دارند متناسب بشود اضافه حقوق نیست. باید اجناس در مملکت آن قدر زیاد بشود و آن قدر زیاد تولید بشود که در دسترس همه قرار بگیرد حالا خوشبختانه بعضی آقایان در مجلس هستند که در این مسائل تخصص دارند بنده تخصص ندارم این آقای کورس اینجا تشریف دارند آقای کورس خواهش می‌کنم به عرض من توجه بفرمایید که این حرفی که می‌زنم درست است یا نه. در مملکت ما مزد از ممالک دیگر کمتر است تردیدی نیست ما اگر با یک برنامه صحیحی اجناس عام‌المصرف را در داخله تهیه کنیم به مراتب می‌توانیم اجناس را از خارجه ارزانتر تهیه کنیم آن وقت مستخدمین و طبقه کارگر و طبقه‌ای که مزد وحقوق ثابت دارند با آن حقوق می‌توانند اجناس مورد احتیاج خودشان را بخرند تصدیق کردید آقای کورس؟ حالا دولت چه کاری دارد آن دفعه عرض کردم دولت یک برنامه‌ای را شروع کرده است و زیر صنایع هم توفیق حاصل کرده است و مشغول اجرای یک برنامه‌ای هستند ولی دولت مگر چقدر اعتبار دارد؟ ۳۵۰ میلیون تومان ۳۵۰ میلیون تومان بسیار قلیل و ناچیز است با این نمی‌شود برنامه‌ای اجرا کرد که مردم ایران هم که روزبروز احتیاجاتشان زیادتر می‌شود بتوانند اجناس عام‌المنصرف خودشان را تهیه کنند باید چه کرد؟ باید برگشت روی برنامه فعالیت‌های اختصاصی فعالیت‌های اقتصادی فردی. باید کاری کرد که هر کس در ایران سرمایه‌ای دارد و سرمایه‌اش را بیاورد در راه تولید و ایجاد افزایش محصولات در داخله مملکت به کار ببرد این برنامه ما بود از سی سال پیش و نتیجه توجه به این برنامه به وجود آمدن شهر صنعتی اصفهان بود که امروز برای ما یک ذخیره‌ای است و یک نمونه‌ای است از لحاظ این که چطور می‌شود سرمایه‌های مردم را به کار انداخت. بنده در این موضوع بیش از این نمی‌خواهم عرضی کنم ولی در هیچ مملکتی سرمایه به کار نمی‌افتد مگر آن کسی که سرمایه می‌گذارد اطمینان داشته باشد. به کار گذاشتن سرمایه آقایان با کسب وجه و تظاهر به چپ‌نمایی و چپ‌روی و این چیزها با مصلحت مملکت دو چیز است یک وقتی است آدم یک حرفی می‌خواهد بزند یک عده‌ای را راضی کند یک وقتی است یک برنامه‌ای در مملکت باید اجرا شود که در نتیجه آن برنامه خود به خود میلیون‌ها نفر هم راضی می‌شوند بنده عرض می‌کنم برنامه‌ای که نتیجه‌اش افزایش محصولات در مملکت است و جلوگیری از ترقی قیمت‌ها است باید این برنامه را اجرا کرد بدون توجه به این که کی خوشش می‌آید کی بدش می‌آید. مثال بارزی عرض می‌کنم کشور سوئد کشوری است که در آن کشور از زمان تولد تا زمان مرگ امنیت و رفاه و آسایش اجتماعی برای تمام افراد فراهم است بهتر از هر کشور دیگری است این را هر
کس هم که به سوئد نرفته است با مختصر مطالعه‌ای در وضع کشور سوئد درک می‌کند ۲۵ سال هم هست که این کشور دارای حکومت سوسیال دمکرات است این چیزی است که همه می‌دانند ولی در این ۲۵ سال که حکومت سوسیال دمکرات در سوئد حکومت می‌کند اساس و مبنای اقتصاد سوئد بر فعالیت‌های شخصی و فردی و خصوصی است یعنی مردم را تشویق کرده‌اند و می‌کنند که سرمایه‌شان را به کار بیندازند گفتم صنعتی کردن ایران و برای تمام مردم ایران تولید جنس به قدر کفایت این از عهده دولت ما که سهل است از عهده هیچ دولتی برنمی‌آید. پس دولت باید یک برنامه‌ای درنظر بگیرد و برنامه‌اش را هم الان از لحاظ خودش در نظر گرفته است که با این برنامه در مملکت محصولات در نتیجه تشویق وحمایت زیاد بشود ولی بنده با کمال تأسف می‌بینم هر موقع که یک وضعی به وجود می‌آید که مردم بتوانند دلگرم شوند با این که سرمایه و فعالیت خودشان را به کار بیندازند درست در مقابل این فکر و این عمل جریاناتی ایجاد می‌شود که مردم را دلسرد می‌کند که سرمایه به کار نیندازند. و مردم را می‌ترسانند. آقا این دولت هند دولت سوسیالیستی است اولی که آمد سر کار اعلان کرد ما ده سال در این وضع تغییر نمی‌دهیم و روی حرفش می‌ایستاد گفت کشتیرانی را ملی می‌کنم فولاد را ملی می‌کنم کارخانه را ملی می‌کنیم ولی بعد کاری نداریم الان هندوستان یک برنامه صنعتی را اجرا می‌کند با سرمایه‌های خصوصی پاکستان همین طو ر می‌خواهم عرض کنم این که از یک طرف می‌گویید آقا فعالیت کنید سرمایه بگذارید از آن طرف مأمورین دولت توی سر آن کسی که فعالیت می‌کند می‌زنند نمی‌گذارند زراعت کند و ایجاد زحمت می‌کنند نمی‌گذارند درخت بکارد و مزاحمت فراهم می‌کنند در تولید کارخانه و کارهای دیگرش مزاحمت فراهم می‌کنند و هر روز هم می‌گویید تعدیل ثروت مالیات پنجاه درصد اینها درست درنمی‌آید بنده خیلی خوشوقتم که جناب آقای دکتر اقبال دو سه دفعه آمدند اینجا هر دفعه گفتند که برنامه ما روی فعالیت افراد است و افرادی را که فعالیت می‌کنند دولت تشویق می‌کند ولی تشویق باید عملی باشد و تسهیلاتی برایشان فراهم شود. مملکت ما مملکت بیکاری است بیکار خیلی زیاد است اینها را باید برایشان کار تهیه کرد باید سرمایه‌های خصوصی به کار بیفتد تا اینها کار پیدا کنند مگر دولت چقدر می‌تواند مستخدم بگیرد. این آقایانی که مقاطعه‌کار هستند اینها هر کدامشان سه هزار نفر دو هزار نفر را نان می‌دهند اینها را باید تقویت کرد تاجر باید تقویت بشود دولت باید واقعاً یک برنامه جدی داشته باشد که اگر کسی در فعالیت فردی و اقتصادی عملی کرد و یک نفر مزاحم شد دولت باید به عنوان مدعی مزاحم مزاحم بشود. (صحیح است) مطلب دومی که می‌خواهم عرض کنم این است که در کارها باید تسهیلات قائل شد تسهیلات قائل شدن چیست؟ باید کاری کرد که کسی که سرمایه می‌گذارد نترسد و باید کاری کرد که تشویق بشود بنده اینجا مکرر عرض کردم هر چه درباره بنده می‌گویند بگویند آقایان مملکتی که تازه می‌خواهد یک فعالیت اقتصادی را شروع کند این مملکت نباید ۵۰ درصد مالیات بدهد اینها که می‌گویند مالیات سنگینی باید گرفت بیخود می‌گویند چرا؟ تاکنون به تجربه رسیده است که صد بیست اگر مالیات بگیرند دو برابر پنجاه درصد وصول می‌شود اما نمی‌دانم که چرا یک نفر این صداقت و جرأت و شهامت را ندارد که توی دولت بایستد خدمت شاه بایستد در مجلس هم بایستد بگوید ایران با امریکا شصت سال بلکه صد سال تفاوت دارد. آن صد سال جلو است امریکا مالیات صد چهار گرفت تا مملکت کامل شد صنعتی شد به حد اشباع رسید گرد پنجاه درصد شما که می‌خواهید از اول مالیات پنجاه درصد بگیرید کی جرأت می‌کند به دنبال فعالیت برود عقب کار برود تاجر را صد بیست ازش بگیرید تشویقش بکنید صادرات را صد بیست بگیرید بنده قطع دارم وقتی که این صد بیست را گرفتید مردم راضی هستند و شما هم دو برابر مالیات می‌گیرید. چرا نرخش را زیاد می‌کنید (خرازی- صادرات نباید مالیات بدهد باید یک چیز دستی هم بهشان بدهند) در کمیسیون دارایی خودتان بودید آقای خرازی می‌گفتم صادرات باید از مالیات معاف باشد ولی اینجا بحث دیگری دارم و برمی‌گردم به این موضوع که دولت باید توجه کند و تسهیلاتی فراهم کند یک بدبختی ما این است که توجه نمی‌کنیم به کسانی که در امور داخلی مملکت از خارجی‌ها البته به مراتب واردتر هستند ما در این کارها می‌رویم نظر مشاورین و مستشاران خارجی را بر نظر مستشاران داخلی ترجیح می‌دهیم آن کسی که می‌آید برای مملکت ما پیشنهاد می‌کند پنجاه درصد مالیات بگیرید ما یک مملکتی هستیم مستقل چه اعتنایی باید به گفته او بکنیم پیشنهاد به فلان مستشار خارجی که می‌آید برای مملکت ما پیشنهاد می‌کند پنجاه درصد مالیات بگیرید ما چه اعتنایی باید بکنیم؟ می‌خواهد از مملکت ما خوشش بیاید می‌خواهد خوشش نیاید. اگر دیدید که یک فکری که مستشار خارجی می‌دهد تطبیق به اصلاح ما نمی‌کند نباید قبول کرد بنده اینجا مکرر گفتم ما یک کشوری هستیم کشاورزی الان تمام مردم شروع کرده‌اند به فعالیت‌های کشاورزی باور بفرمایید که یک نهضت کشاورزی در مملکت ما دارد شروع می‌شود دولت هم در حدود قدرتش شهدالله دارد کمک می‌کند. ۳۵۰ میلیون تومان هم دراختیار این کار گذاشته است معلوم می‌شود که حسن نیت دارد آقا این مسئله کشاورزی شوخی نیست شما پنج تا ده تا مالک عمده را بگذارید کنار. مملکت ما ده تا مالک عمده که بیشتر ندارد استخوان‌بندی کشاورزی مملکت روی خورده‌مالک است روی مالکین متوسط است اشخاصی هستند که اگر اینها در کشاورزی تشویق نشوند دستگاه کشاورزی مملکت می‌خوابد آقایان کرمانی‌ها نمی‌دانم کدامشان تشریف دارند مالیات پنجاه درصد و شصت درصد و این حرف‌ها چیست؟ اگر در مملکت باید ملک تقسیم بشود بدون رودربایستی بفرمایید قانون صحیح بیاورید والا مالیات پنجاه درصد چیست؟ فلان امریکایی مستشار مستر تایلر مستر فلان نمی‌توانند بفهمند که در کرمان بیست فرسخ طول قنات است. نمی‌توانند بفهمند در یزد، کاشان و نآئین و مشهد در اینجاها اگر این فکر امریکایی اجرا شود نتیجه‌اش از بین رفتن کشاورزی مملکت است نتیجه‌اش این می‌شود که ناچار می‌شویم محصولات کشاورزی خودمان را از خارج وارد کنیم و قطعاً روس‌ها هم ارزانتر خواهند داد پس بنابراین می‌خواهم عرض کنم که دولت واقعاً توجه داشته باشد که این مسائلی که مربوط به ازدیاد محصول است مربوط به افزایش تولید است در مملکت این را با اشخاص داخلی مشورت کند نه با اشخاص خارجی حالا یک نمونه عرض می‌کنم در یک گزارشی که یک هیئت خارجی به ایران آمده است داده است البته نه امریکایی است نه انگلیسی مال یک مملکت دیگری است در آنجا گفته است که یکی از علاج رفع تورم پول ازدیاد واردات است آقای خرازی جنابعالی که گوش نمی‌کنید، یک هیئت خارجی گزارش داده که رفع تورم محتاج به ازدیاد واردات است (خرازی- ازدیاد تولید است) حالا ببینید اگر یک مشاور خارجی آمد گفت رفع تورم با ازدیاد واردات است ودر مملکت هم شخصیت‌های اقتصادی پیدا شدند که این نکته را تأیید کردند بنده باید عرض کنم که کله هردوشان پوک است کله نیست کدو است بنده عر ض می‌کنم که وضع مملکت ما را ایرانی‌ها می‌دانند ما باید یک برنامه‌ای داشته باشیم که در مملکت اجناس عام‌المنصرف را زیاد کنیم و تولید کنیم و این هم با تزلزل و یا ایجاد وحشت و با فورمول‌هایی که پنجاه سال پیش و هشتاد سال پیش در دنیا عملی شده است وحالا یک فورمول‌های دیگری جای آنها را گرفته دیگر قابل اجرا نیست. امریکایی‌ها می‌گویند که اگر فلان فورمول‌ها اجرا بشود جلوی کمونیسم گرفته می‌شود هر جا افکار غلط را بردند کمونیسم زیادتر شده است تا به جایی رسیده است که آن مملکت کمونیستی شده است.
حالا نباید به اتکای فلان مستشار امریکایی که می‌گوید مالیات پنجاه درصد باید گرفت از تاجر و از صادرکننده مالیات پنجاه درصد بگیریم این حرف‌ها را نباید گوش کرد باید گفت شما حرفتان را به ما گفتید استماع کردیم ولی مشاورین ایرانی ما حرف شما را قبول ندارند این است که بنده می‌خواستم عرض کنم که علاج واقعی و قطعی این مسئله مستخدمین همین برنامه‌ای است که بنده عرض می‌کنم این برنامه را اجرا کنید و مردم را وادار کنید که این برنامه را اجرا کنند به خودی خود به جایی خواهید رسید که نصف مستخدمین دولت می‌روند در شرکت‌ها و تجارتخانه‌ها و به خودی خود موضوع استخدام حل می‌شود در آمریکا ۵ درصد ۲ درصد مستخدمین و حقوق‌بگیرها را دولت بهشان حقوق می‌دهد ۹۸ درصد از تجارتخانه‌ها و مقاطعه‌کاری‌ها در شرکت‌های کشتیرانی و حمل ونقل و سایر شرکت‌ها هستند جواب این مسائل اقتصادی را باید فرمول‌های اقتصادی بدهد متأسفانه بعضی وقت‌ها می‌بینیم یک فرمول‌های غلطی پیشنهاد و اجرا می‌شود دیشب بنده در روزنامه خواندم که فروشگاه می‌خواهد کارخانه لباس دوزی وارد کند ما کارخانه لباس‌دوزی می‌خواهیم چکار کنیم چرا از آلمان‌ها کارخانه داروسازی وارد نمی‌کنند شنیده‌ام که کارخانه یخچال‌سازی فروشگاه وارد می‌کند کارخانه یخچال‌سازی خوب است ولی کارخانه جوراب‌بافی چرا وارد می‌کنید ممکن است بگویند دنیا ترقی کرده است مثل قضیه اتومبیل و شتر بله اتومبیل راهی را که شتر بیست روزه می‌رود در یک روز می‌رود آقا قضیه اتومبیل وشتر هیچ ارتباطی با کارخانه ندارد برای این که یک کارخانه خیاطی وقتی لباس دوخت شما در ظرف یک دقیقه می‌پوشید و می‌گویید در ایران لباس قدر کفایت نیست بفرمایید بنده الان شما را می‌برم در این فروشگاه‌های داخلی و یک میلیون دست لباس برای شما تهیه می‌کنم قدرت برای خرید باید تهیه شود من خودم سه دست لباس برای سه تا باغبانم خریدم دشتی شصت تومان لباس خوب صدها هزار خیاط بیکار در طهران وسایر شهرستان‌ها هست به یک عده مردم که هر کدامشان دو نفر و سه نفر شاگرد را نان می‌دهند و حقوق می‌گیرند و انگل و پارازیت بودجه هم نیستند و از دولت حقوق نمی‌گیرند ما بیاییم از فرنگستان کارخانه لباس‌دوزی وارد کنیم و کار صد هزار نفر را بگیریم. چرا مشورت نمی‌کنید راجع به این کارها؟ کارخانه جوراب‌بافی چرا می‌آورید؟ اجازه نفرمایید این کارها بشود یکی بر سر شاخ و بن می‌برید ما از لحاظ طبقات متوسط باید قوی باشیم یا ما روی طبقات متوسط مملکت که ستون فقرات ما هستند تکیه داریم نباید هر روز یک دسته از آنها را ناراضی کنیم. هر روز یک دسته را بیکار کنیم والله به خدا این کار
عاقبت ندارد و خلاف مصلحت سیاسی و اقتصادی مملکت است چرا مشورت نمی‌کنید اگر درست توجه کنیم ۹۰ درصد مشکلات این مملکت روی این مسئله اقتصادی است و تولید و بنده هر وقت که فرصتی پیدا می‌کنم این مسئله را ناچارم تذکر بدهد و حالا که این فرصت پیدا شده است خیلی معذرت می‌خواهم وقت آقایان را گرفتم و البته ممکن است تصور شود که مقداری از اظهارات بنده خارج از موضوع بوده ولی خوب سخنرانی و خطابه و اینها یک آدابی دارد که شخص سخنران از آن باید نتیجه بگیرد و من آن مقدمات را عرض کردم برای این نتیجه که اگر به این مسئله اقتصادی و تولید اجناس عام‌المصرف و سایر مطالبی که عرض کردم توجه بشود در آینده ما احتیاجی دیگر به این قبیل لوایح نخواهیم داشت و حالا هم که این لایحه را آورده‌اند تبعیض نباید بشود استثنا نباید بشود اگر هست باید برای همه باشد اگر هم نیست باید برای همه نباشد ما باید یک فکر صحیحی بکنیم برای این طبقه کارمندان کارمندان حکمی- پیمانی- دون‌پایه- بالاپایه حالا همه را یک‌کاسه بکنید یک لایحه بیاورید در حدود مقدورات‌تان شما هر وقت لایحه می‌آورید ما تصویب می‌کنیم بعد می‌گویید اعتبار نداریم خوب مال این کارمندان دون‌پایه و حکمی هم بیاورید ما تصویب بکنیم هر وقت هم که اعتبار پیدا کردید بدهید توجه بفرمایید در این امور استخدامی تبعیض نشود عرض دیگر بنده که عرایضم را ختم می‌کنم برای این که شما بتوانید به همه مستخدمین حقوق یا پول‌های زیادتری بدهید و در اختیار داشته باشید که بتوانید از آن استفاده کنید باید یک صرفه‌جویی‌هایی هم بشود یک مورد صرفه‌جویی را به طور خلاصه عرض می‌کنم و مرخص می‌شوم و آن این است که بعد از این هفت هشت ماه و در این اوضاع دنیای فعلی ما دیدیم که از لحاظ دفاع و حفظ امنیت خارجی کشور مسائل دیگری مهم‌تر است یعنی لبنان تقاضا کرد که پلیس صلح آمد و امنیت برقرار کرد قشون دولت آمریکا آمد می‌خواهم عرض کنم ما ا ز این به بعد مخارجی که برای قشون می‌کردیم به نظر بنده بایستی نسبت به این مخارج تجدید نظر کنیم و البته بعد نظریات خودم را در این قسمت به دولت عرض می‌کنم و بیش از این نمی‌خواهم چیزی بگویم ما یک رقم چند صد میلیون تومانی که در این چند ساله برای افزایش دفاع خرج می‌کردیم به نظر من وقت آن رسیده است که تجدید نظری در آن موضوع بکنیم و قسمت عمده از آن پول را بیاوریم برای صرف تولید در کشور و در این قسمت بیش از این عرضی نمی‌کنم و جزئیاتش را به خود دولت عرض خواهم کرد.
رئیس- آقای صدرزاده.
صدرزاده- شکی نیست برای آقایان محترم که در این سال‌های اخیر یک جنبش زیادی در فرهنگ کشور به وجود آمده و اینجای هیچ گونه انکار نیست تا یک عواملی هم هست که ما هر روز با آن مواجه هستیم و این مطلبی را که به عرض رساندم تأیید می‌کند و آن این است که مسابقه‌هایی که برای ورود به دانشکده‌ها شروع می‌شود عده‌ای چند در صد برابر آنچه مورد احتیاج است شرکت می‌کنند این خود البته یک اشکالی به وجود می‌آورد اما در عین حال یک نکته‌ای را به اثبات می‌رساند و آن همان مسئله جنبش فرهنگی در کشور است در اخبار جراید ملاحظه فرمودید که در یک کنکوری که در دانشکده پلیس گذاشته‌اند و درحدود سه هزار و چند صد نفر شرکت کرده‌اند و در یک کنکور دیگر که در دانشگاه بوده است ۱۱ هزار نفر شرکت کرده‌اند وبرای شرکت نفت که فقط ۲۰ نفر احتیاج داشت در حدود ۹۰۰ نفر شرکت کردند این ارقام و اعداد می‌رساند به این که جنبش فرهنگی کشور در این سال‌های اخیر هر آن رو به تزاید است بنده می‌خواستم این نکته را تذکر بدهم که یکی از عوامل بسیار مؤثری که این جنبش را ممکن است به ثمر برساند همانا کوشش و فعالیت و زحماتی است که آموزگار و دبیر انجام می‌دهد تفاوت نمی‌کند کمک‌آموزگار و آموزگار و دبیر و دانشیار و استاد همه اینها در این جنبش عامل مؤثری می‌باشند تمام اشخاصی که یک مسئولیتی در حکومت کشور دارند باید نسبت به این طبقه که این قدر زحمت آنها مؤثر در فرهنگ کشور است توجه مخصوص مبذول دارند این توجه از دو طریق باید باشد یکی این که موجبات تشویق آنها را فراهم کنیم اما آنچه موجب تشویق آنها هست تا حدی وزارت فرهنگ عمل کرده بنده در یکی از جراید فارسی خواندم یکی از این دبیرها که درلارستان بوده است در اثر زحماتی که کشیده او را برای مطالعات علمی به خارج فرستاده‌اند و همچنین شنیده‌ام که از نآئین و از بم هم یک آموزگار برای تحصیل به خارج رفته است این اقدام مخصوصاً تأثیر زیادی در طبقه فرهنگی دارد مخصوصا آنها که در شهرستان‌ها انجام وظیفه می‌کنند کاملاً متوجه می‌شوند که وزارت فرهنگ قدر زحمات آنها را می‌شناسد و آنها هم درنقاط دور مملکت وظایف خودشان را به خوبی انجام خواهند داد مسئله دیگر مسئله ترقیات است که باید بسیار مورد توجه واقع شود در حقیقت مستخدم دولت یک قرارداد متقابلی با دولت دارد هرگاه انجام وظیفه نکرد محاکمه اداری خواهد شد و تعقیب می‌شود و چه بسا به محاکمه دیگری هم کشیده می‌شود ولی در مقابل هم دولت در برا بر خدمت او تعهدی دارد و آن این است که بعد از این که چند سال انجام وظیفه کرد بر طبق قانون استحقاق دارد که رتبه او بالا برود و باید به او رتبه داده شود و حقوقش هم به تناسب این رتبه به او داده شود این است که بنده از جناب آقای وزیر فرهنگ تمنی می‌کنم به این تلگرافی که از رئیس فرهنگیان فارس رسیده توجه بفرمایند که راجع به همین مسئله ترفیات و اضافات کارمندان فرهنگی تذکراتی داده‌اند که راجع به این توجهی بفرمایند مسئله دو، راجع به حقوق اینها است نکاتی را آقای خلعتبری تذکر دادند به جای خود صحیح است و مورد توجه دولت هم خواهد شد در اینجا هم دولت یعنی وزارت فرهنگ اقدام فرمودند برای این که اضافه حقوق جهت آنها منظور بدارند زیرا یک نفر آموزگار در شرایط سخت فعلی نمی‌تواند که به ماهی ۲۳۰ تا ۲۵۰ تومان معیشت عادی یا کمتر از عادی را هم بگذراند ولی نکته‌ای را که بنده می‌خواستم تذکر بدهم این است که اضافه حقوقی را که به این ترتیب داده می‌شود مادام که یک عملی برای تثبیت وضع آنها بشود تأثیر زیادی نخواهد داشت و اگر هم داشته است موقتی است بنده خوب به خاطر دارم که در دوره ۱۸ که حقوق آموزگاران و کمک‌آموزگاران ۱۵۰ تومان بود لایحه‌ای به مجلس تقدیم شد و صد تومان به حقوق آنها افزوده شد و به مأخذ ۲۵۰ تومان پرداخت می‌کردید و تا حدی اظهار خوشوقتی شد که نسبت به حقوق آنها یک ترتیبی به عمل آمده ولی با گذشت این چند سال معلوم شد که آن ۲۵۰ تومان هم به‌هیچ‌وجه من‌الوجوه کافی نیست و الان ۲۵۰ تومان حتی کمتر است از آن ۱۵۰ تومانی که قبلاً می‌گرفتند (مهندس جفرودی- هر چه هم اضافه کنید همین است) پس به این نتیجه می‌رسیم که به این ترتیبی که پیش می‌رویم باید هرسال اضافه کرد و آن هم به ترتیبی که عمل شد اول طبقه اطبا بعد قضات بعد فرهنگی بعد پاسبان و غیره این درست نیست باید دولت به موازات اضافه حقوقی که می‌دهد یک اقدام اساسی هم در تثبیت قیمت‌ها بکند که به طور فاحش بالا نرود و یکی از چیزهایی که افزایش پیدا می‌کند و افزایش سرسام‌آور دارد مسئله کرایه خانه است که از سایر ارقام مایحتاج زندگی افزایش بیشتری دارد باید دولت حقاً در این باب یک فکر صحیحی بکند که یک تثبیتی ایجاد شود باری از دوش آموزگار و کارمند دولت و سایر مستخدمین برداشته شود و الّا این حقوق‌ها کافی نخواهد بود یکی از مسائلی که بنده در نظر دارم یا در این دوره یا اواخر دوره گذشته جناب آقای دکتر پیرنیا یک طرحی دادند وزارت فرهنگ هم با آن موافق بود که یک ساختمان‌هایی برای آموزگاران در شهرستان‌ها و در مرکز ساخته شود و یک مال‌الاجاره‌ای که متناسب با حقوق آنها باشد برای نگاهداری این ساختمان‌ها دریافت شود این یک فکر بسیار صحیحی بود نهایت لازم بود که سازمان برنامه از آن اعتباراتی که دارد به انجام آن طرح کمک بکند و من به همکاران محترم خود که در کمیسیون سازمان برنامه هستند این نکته را تذکر می‌دهم که این طرح را تعقیب بفرمایند که یک کمکی به طبقه آموزگار و دبیر بشود مطلب دیگری که بنده می‌خواستم آن را تذکر بدهم راجع به این است که در این قانون معین شده است که در مهر ماه این اضافه را به آنها بدهند اصولاً بنده فکر می‌کنم که در تصویب قوانین و سایر کارهایی که انجام می‌دهیم تبعیض روا نداریم. برای ترمیم حقوق مأمورین دولت یک افزایش در نظر گرفته شد که از آن اعتبار صد میلیون پرداخت شود و مقرر شد که از فروردین ۳۷ پرداخت شود ولی افزایشی که برای فرهنگیان و پاسبانان در اینجا معین شده است از مهر ماه سال ۳۷ است بنده فهمیدم این تبصره چه صورت دارد در صورتی که همه ما معتقدیم که طبقه فرهنگی اگر خدماتش مؤثرتر از سایرین نباشد حتماً کمتر نیست و هیچ جهتی ندارد که یک چنین تبعیضی را نسبت به آنها روا نداریم. البته نماینده مجلس نمی‌تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم پیشنهادی که مستلزم خرج باشد بکند از این جهت بنده نتوانستم پیشنهادی بدهم امیدوارم جناب آقای وزیر فرهنگ یا در همین جا یا به موجب لایحه جداگانه‌ای این نکته را پیش‌بینی بفرمایند که آنها هم این اضافه‌ای که برایشان پیش‌بینی شده است از اول سال دریافت دارند و حتی اگر الان هم اعتبارات نارسا باشد چون امید است که از این لایحه مالیات جدیدی که از تصویب مجلس گذشته و به موقع عمل و اجرا درآمده است تا چند ماه دیگر عایدات دولت افزایش پیدا کند و این نکته را در نظر داشته باشند که ترمیم حقوق آنها را از اول سال بدهند نکته‌ای دیگر که می‌خواستم تذکر بدهم راجع به تبصره اول است که می‌نویسد از تاریخ اجرای این قانون بند الف و بند ب از قانون ترمیم حقوق فرهنگیان ملغی می‌گردد بعضی از نمایندگان فرهنگ در چند روز قبل به مجلس شورای ملی مراجعه کردند و به طور خصوصی دراین باب مذاکره می‌کردند آنها نگرانی داشتند که شاید ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری در این جا تغییر می‌کند من به آنها تذکر دادم که این طور نیست و آن ماده به قوت خود باقی است تنها چیزی که در این قانون تقاضا شده است این است که از تاریخ اجرای این قانون بند الف و بند ب که یک مصوبات ثانوی بوده است ملغی می‌شود والا خود ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری به قوت خود باقی خواهد بود اما راجع به خود همین بند الف و بند
ب بعضی از آنها و بعضی از آموزگاران اشکالاتی داشتند و تصور می‌کردند که شاید به حقوق آنها لطمه‌ای بخورد که من از آقای وزیر فرهنگ تقاضا می‌کنم که در این قسمت یک توضیحاتی برای رفع شبه از کسانی که خیال می‌کنند این قانون ممکن است به حقوق آنها صدمه بزند در اینجا بیان بفرمایند که مطالب روشن شود نکته‌ای دیگر که در پایان عرایضم عرض می‌کنم راجع به پیمانی‌ها و حکمی‌ها است که اینجا امروز هم نامه‌ای به نمایندگان محترم داده‌اند (انواری- در جریان است) جناب آقای انواری می‌فرمایند که در جریان است من می‌خواستم که نتیجه را بفرمایند ما عمل می‌خواهیم ما می‌دانیم که از دوره ۱۷ در این باب صحبت می‌شود نتیجه را بفرمایید به هرحال بنده استدعا می‌کنم که تکلیف این کار روشن شود الان چند سال است در مجلس گاه و بیگاه صحبت می‌شود برای این که یک عده اشخاصی هستند که دولت به آنها احتیاج داشته است که آنها را استخدام کرده است و چندین سال از عمر خودشان را در راه خدمت صرف کرده‌اند و الان بعد از چند سال خدمتی که کرده‌اند و شاید توانایی خدمت دیگری را ندارند اگر آنها را روانه بکنید گذشته از خودشان عائله آنها وضعشان به هم خواهد خورد آنها افراد این مملکت هستند استدعا می‌کنم هرچه زودتر اقدام بفرمایند که هرچه زودتر تکلیف آنها روشن بشود.
رئیس- آقای معاون وزارت دارایی.
معاون وزارت دارایی (انواری)- آقایان استحضار دارند آنچه را که کمیسیون بودجه تصویب فرمودند برای کارمندان در آن دون‌پایه و پیمانی و تلفنچی و مستخدم و تمام اینها پیش‌بینی شده و منظور شده بود بعد متوجه شدند که روزمزد قید نشده است و چون آنها هم حقی دارند در اینجا روزمزد را هم اضافه کردیم در دنباله آموزگار و پاسبان و توجه شد که در قانون افزایش گفته شده است که کارمندان پیمانی و حکمی چون حکمی هم یک طبقه‌ای هستند خواستم تقاضا کنم دنباله روزمزد حکمی هم علاوه شود و در این صورت شامل همه خواهد شد.
رئیس- آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- جناب آقای صدرزاده فرمودند توضیحی راجع به ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری و بند الف و ب آن قانون که در این قانون لغو می‌شود عرض کنم در ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری دو مطلب پیش‌بینی شده است یکی راجع است به رابطه اشل حقوق طبقات مختلف معلمین کمک‌آموزگاران آموزگاران دبیران دانشیاران و استادان که معلوم شده است پایه یک کمک‌آموزگاری که به موجب قانون بودجه معین می‌شود مطابق است با رتبه یک اداری و پایه یک آموزگاری مساوی است با یک برابر و نیم آن و همین طور اشل سایر طبقات چه تناسبی دارد با پایه‌های دیگر و پایه اداری این یک قسمت است، یک قسمت دیگر طرز درجه‌بندی رتبه‌ها است در هر طبقه که مثلاً کمک‌آموزگار دارای ده رتبه است رتبه یک بر مبنای چه معین می‌شود رتبه دو چطور بر مبنای رتبه یک تعیین می‌شود و رتبه سه به مبنای رتبه دو همین طور الی آخر، تبصره یک و دو قانون ترمیم حقوق فرهنگیان یک قسمت از این ماده را تغییر داده بدون این که ارتباط پایه یک طبقات مختلف معلمین را تغییری داده باشند یعنی پایه یک آموزگاری مساوی است با یک برابر و نیم پایه یک آموزگاری این را دست نزده است ولی برای درجات هر طبقه قائل به یک تغییری شده است و دلیلش هم این است که در بند الف و ب ملاحظه می‌فرمایید که می‌گوید در موقع ارتقا از یک پایه‌ای به پایه بالاتر تا پایه پنج یک سوم و از پایه ۶ تا پایه ۸ یک پنجم و از پایه ۹ به بالا یک ششم حقوق پایه مادون علاوه می‌شود. البته این برای این بوده است که کمک بیشتری به معلمین شده باشد پس آن اشل پایه یک را دست نزده ولی برای درجات بعد این اشل را بالا برده است البته نتیجه این شده است که در قانون ترمیم حقوق فرهنگیان طبقات بالای معلمین یک اضافه حقوق‌هایی گرفته ولی طبقات پآئین و پایه‌هایی که حقوق کمی داشتند همین طور که آقای صدرزاده فرمودند ۱۵۰ تومان می‌گرفتند و یک قانونی آمد ۱۵۰ تومان را ۲۵۰ تومان کرد و ۲۵۰ تومان را حداقل حقوق قرار داد و حالا این قانون اساسش سه چیز است یکی این که می‌گوید به هیچ معلم یا پاسبانی کمتر از ۳۰۰ تومان نباید داده شود و این موضوع هم از اینجا پیش آمد که اعتباری که مجلس شورای ملی به مبلغ صد میلیون تومان تصویب کرده بود برای کارمندان وقتی در هیئت دولت مذاکره شد حداقل حقوق کارمندان را ۳۰۰۰ ریال قرار شد بدهند البته جناب آقای نخست‌وزیر و همین طور اعضای دولت توجه کردند که انصاف نیست کارمند دولت حداقل حقوقش ۳۰۰ تومان باشد در حالی که معلم ۲۵۰ تومان می‌گیرد (صحیح است) این است که آقایان نمایندگان هم در موقع طرح آن قانون این موضوع را تذکر می‌دهند و دولت هم تعقیب کرد و این لایحه آمد به موجب این قانون هیچ معلمی کمتر از ۳۰۰ تومان نخواهد گرفت و این که می‌گوییم آموزگار ۳۰۰ تومان می‌گیرد حداقل است البته مراتب بالا حقوق‌های بیشتر می‌گیرند و همین طور دبیر. یک مطلب دیگری در این قانون پیش‌بینی شده است که تاکنون آنچه اضافه حقوق به مستخدمین ادارات داده شده بود این اضافه حقوق‌ها در واقع ملاک دریافت حقوق بازنشستگی و سایر مزایا نبود و اینها به عنوان کمک بود و مزایا بر طبق حقوق سابق داده می‌شد. در قانون گذشته و این قانون تمام وجوهی که الان به عنوان حقوق و کمک داده می‌شود اینها همه من حیث‌المجموع به صیغه حقوق خواهد بود و بازنسشتگی هم از آن مأخذ گرفته می‌شود و اگر یک معلم یا یک مستخدمی بازنشسته بشود در آینده بر مأخذ این حقوق که فعلاً دریافت می‌کند بازنشسته خواهد شد همین طور وظیفه‌ای که برای وراثت یک مستخدم برقرار می‌شود براساس این حقوق است البته از این جهت یک کمکی است به مستخدمین اما چرا بند الف و ب لغو شده است؟ برای این لغو شده است که به طور کلی دولت در قانون سابق که برای کارمندان دولت تصویب شد در این قانون پیش‌بینی شده است که آنچه فعلاً مستخدمین بر طبق قوانین مختلف به صیغه حقوق دریافت می‌کنند حقوقشان است بنابراین ارتباطی که در سابق در قانون استخدام کشوری و در قوانین مربوط به معلم بود که می‌گوید پایه دو مساوی است با پایه یک به علاوه یک کسری این خودبخود از بین می‌رود برای این که فرض بفرمایید پایه یک ۳۰۰ تومان می‌گیرد و پایه دو ۴۰۰ تومان بنابراین اگر قانون دیگر می‌گوید پایه دو مساوی است با پایه یک بعلاوه ۵٫۱ این درست درنمی‌آید و از بین می‌رود اگر حقوق‌های فعلی بخواهد تصویب شود یکی از تقاضاهای معلمین این است که این بند الف و ب را لغو نکنیم یعنی می‌گویند آن ۳۰۰ تومان که حداقل پایه قرار دادیم اینجا حداقل حقوق بشود و این تبصره یک و دو به جای خودش باقی باشد. البته ما خیلی خوشوقت می‌شدیم اگر این کار ممکن بود اما وزارت دارایی نشست حساب کرد در نتیجه این که بند الف و ب اگر باقی بماند حقوق رتبه ده دبیری که حالا ۱۳۵۰ تومان است می‌شود ۴۸۵۰ تومان البته اگر بخواهیم این تبصره الف و ب را نگه داریم این قدر می‌شود و آموزگاران هم به همین میزان افزوده می‌شود و حقوق استاد می‌شود ۶۰۰۰ تومان خوب این به نظر رسید که علاوه بر این که پولش نیست یک تعادلی هم بایستی با سایر مراتب قضات و پزشکان وجود داشته باشد در حالیکه اصلاً به کل تناسب از بین می‌رود این است که منظور وزارت دارایی و دولت هم این بود که اصلاً حقوق‌هایی که در این تاریخ به موجب این قوانین پرداخت می‌شود چه به عنوان حقوق باشد چه به عنوان کمک به اینها من حیث‌المجموع به صیغه حقوق پرداخت می‌شود و کلیه مراتبی که در قوانین مختلف بوده است این خودبخود با تصویب این قانون لغو می‌شود و این توضیحی است که فرمودید به عرض برسانم البته کلیاتی جناب آقای خلعتبری و جناب آقای صدرزاده راجع به این که واقعاً یک تصمیمات کلی گرفته شود که دولت هر روز احتیاج پیدا نکند حقوق را زیاد بکند فرمودند موضوع افزایش تولید و ازدیاد خرید و تثبیت قیمت‌ها همه تصور می‌کنیم که صحیح است. مورد توجه دولت هم هست و باید هم قرار بگیرد.
استخر- راجع به پیمانی‌ها بفرمایید.
رئیس- آقای عمیدی‌نوری.
عمیدی‌نوری- لایحه‌ای که فعلاً مطرح است یکی از لوایح خوب دولت است که تذکرش هم ازطرف نمایندگان داده شده بود که ۲۰۰۰ ریال که حداقل حقوق کارمندان دولت می‌شود چه بهتر است که این جنبه عمومی پیدا کند و به همه کارمندان داده شود دولت هم استقبال کرد در نتیجه این لایحه آمده به احترام حفظ حقوق مردم مجلس شورای ملی جلسه فوق‌العاده تشکیل داد و یک قدم صحیح برای آسایش قسمتی از افراد مملکت برداشت بنده معتقدم که در قبال این حسن‌نیت و همکاری بین مجلسین و دولت و حتی کارمندان هست خیلی خوب است که ما بهتر مطالعه کنیم و ببینیم که تبعیض‌های دیگری به وجود نیاید ودر لوای یک چنین قانونی طوری نشود که حقوق دیگری تضییع شود چون مسلم است که شأن و غزض این لایحه این است که به حقوق کارمندان اضافه شود یعنی یک چیزی بر آنچه موجود دارند افزوده شود نه این که یک چیزی هم از موضوع فعلی کسر شود یا یک تبعیضی در باره بعضی از طبقات بشود بنابراین این بحث را وقتی که ما می‌کنیم از این نظر هست و لازم هم هست که به این موضوع توجه بیشتری بشود در اینجا بنده از این نظر مطالعه می‌کنم البته یکی از مسایلی که قطعاً مورد توجه جناب آقای نخست‌وزیر هم هست برای این که واقعاً همیشه معتقدند که تبعیض نباید باشد آن هم بین کارمندان همین موضوع اختلاف کارمندان پیمانی با کارمندان رسمی است. بنده تاریخچه‌ای عرض می‌کنم در دولت سابق، دولت جناب آقای علا یک لایحه‌ای در این خصوص به مجلس شورای ملی تقدیم شده بود که این افراد در عداد مستخدمین رسمی درآیند. مجلس هم استقبال کرد آمد به مجلس، بحث هم شد، بعد رفت به کمیسیون بعداً دولت جناب آقای دکتر اقبال زمام امور را به دست گرفت خیال می‌کنم که این یک فکری است که اگر پیمانی‌ها تبدیل به رسمی شوند در حال حاضر تأثیری از جهت افزایش حقوق ندارد فقط آن اختلافی که بین کارمند پیمانی و رسمی هست از بین می‌رود یعنی آنها هم می‌شوند در عداد کارمندان رسمی و حقوق
بازنشستگی هم می‌پردازند و بعد می‌گیرند و بالنتیجه در دنیای امروز که ما برای کارگران هم بیمه اجتماعی قائل هستیم نمی‌شود گفت که این قدر کارمند دولت داشته باشیم به نام پیمانی و جنبه رسمی نداشته باشد و حقوق بازنشستگی نپردازند و از مزایای کارمند رسمی استفاده نکنند چون این نظر هست اگر دولت جناب آقای دکتر اقبال موافقت بفرمایند نسبت به همان لایحه اعلام موافقتی بشود و در کمیسیون‌های مجلس همان گزارش تکمیل بشود با نظر خود دولت و بعد از تعطیل مجلس به مجلس بیاید، این تبعیض هم از بین می‌رود چون در اینجا اشاره شده است به حقوق آقایان پیمانی‌ها از این نقطه نظر بود که عرض کردم موضوع دیگر حقوق حکمی‌ها بود که عریضه‌ای نوشتند که ما را فراموش کرده‌اند خوشبختانه جناب آقای انواری بعد از کلمه روزمزد حکمی‌ها را هم اضافه کرده‌اند در این صورت حکمی‌ها را هم شامل می‌شود و این بسیار خوب است نظر مجلس هم همین بود و پیشنهادی هم در این خصو ص داده شده حالا پیشنهاد را خود دولت داده حالا بحث این است که نوشته شده حقوق کارمندان روزمزد ماهیانه ۶۰۰ ریال اضافه می‌شود این ۶۰۰ ریال می‌رسد به ۳۰۰۰ ریال یا نه؟ این تخصیص به ۶۰۰ ریال چرا؟ اگر این هم نوشته می‌شد که حداقل حقوق آنها هم می‌رسد به ۳۰۰۰ ریال دیگر تفاوتی پیدا نمی‌کرد چون در صدر لایحه نوشته شده است که از مهر ماه ۱۳۳۷ حقوق‌های کمک‌آموزگاران و دبیران و همچنین پاسبانان اعم از حقوق و فوق‌العاده تا میزان ۳۰۰۰ ریال خوب بود این را هم می‌گفتند که روزمزد و حکمی هم ماهیانه ۳۰۰۰ ریال است من نمی‌دانم اگر این به نفع آنها است بنده عرضی ندارم (انواری- به نفع آنها است) چون بنده فکر می‌کردم که ممکن است یک کسی ۱۵۰ تومان بگیرد وقتی ۶۰ تومان اضافه می‌شود به ۲۱۰ تومان می‌رسد این که می‌فرمایند به ضررشان تمام نمی‌شود حرفی ندارم اما بحثی که بنده داشتم جناب آقای صدرزاده تذکر فرمودند وجناب آقای دکتر مهران جوابی لطف فرمودند آن موضوع الغای بند الف و ب از ماده ۱۲ است این یک مطلب حساسی است که اگر دقیق رویش بحث کنیم این مشکل حل می‌شود من قانون ترمیم حقوق فرهنگیان را آورده‌ام بند الف و ب را می‌خوانم (صدرزاده- ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری را هم بخوانید) ماده یک قانون ترمیم حقوق فرهنگیان مصوب آذر ۳۲ بند الف کمک‌آموزگاران و آموزگاران حقوق پایه یک طبق ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری می‌باشد و در موقع ارتقا از پایه‌ای به پایه‌ای یا به بالاتر تا پایه ۵ یک سوم از پایه ۶ تا پایه ۸ یک پنجم و از پایه ۹ یک ششم حقوق پایه مادون علاوه خواهد شد این بند الف مربوط به حقوق کمک‌آموزگار و آموزگار است بند ب فقط راجع به دبیر است حقوق پایه یک دبیری طبق ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری می‌باشد و در موقع ارتقا از پایه‌ای ب پایه بالاتر تا پایه ۴ یک چهارم از پایه ۵ تا پایه ۸ یک پنجم و از پایه ۹ یک ششم و پایه ۱۰ یک هشتم پایه مادون علاوه می‌شود دیگر راجع به استادان چیزی ندارد این راجع به حقوق کمک‌آموزگار و آموزگار و دبیر است دراینجا در این قانون و در این ماده واحده می‌گوییم که از تاریخ اجرای این قانون بند الف و ب از ماده یک قانون ترمیم حقوق فرهنگیان ملغی می‌گردد یعنی ما به کل این دو قسمت را حذف می‌کنیم تأثیرش چیست؟ چیزی هم جایش نگذاشتیم حالا جناب آقای وزیر فرهنگ اگر بخواهیم حقوق رتبه‌های بعد معلوم شود چه خواهیم کرد؟ شما می‌فرمایید اگر کسی ۳۰۰۰ تومان نمی‌گیرد ۲۰۰ تومان بگیرد بعد هم در صدر این ماده مرقوم فرمودید حقوق و کمک سایر فرهنگیان اعم از کمک‌آموزگار آموزگار، دبیر، دانشیار و استادان همان است که در سال ۳۶ هجری بوده جمعاً عنوان حقوق خواهد داشت و ۳۰۰ تومان شامل رتبه یک و دو و سه می‌شود منظور از این که طبق این ماده و این تناسب نرود بالا و ۴۰۰۰ تومان نگیرد این از بین می‌رود برای این که اینجا فرمودید سایر مراتب فرهنگیان همان را خواهند گرفت که تا ۱۳۳۶ گرفته‌اند وقتی که این اشکال رفع می‌شود دیگر چرا ما بیاییم ترتیب پایه‌ها را به هم بزنیم اگر شما چیزی جای این بگذارید و تکلیف رتبه‌های بعدی معلوم باشد یک پیشنهادی است اما شما می‌آیید بند الف و ب را لغو می‌کنید و چیزی جاش نمی‌گذارید (صدرزاده- ماده ۱۲) ماده ۱۲ چه می‌گوید؟ چون اینجا می‌گوید و عطف می‌کند به ماده ۱۲ همان طور که فرمودید بنده می‌گویم که این ماده ۱۲ سر جایش هست (دولت‌آبادی- ماده ۱۲ هست) با ماده ۱۲ تکلیفشان معلو م است چطوری معلوم است نیست که بخوانم اینجا ندارم اگر در آنجا شما پایه‌هایی دارید که مطلب معلوم باشد این اشکال ندارد اگر نباشد بنده چون آن را مطالعه نکرده‌ام این را اگر حذف کنیم و چیزی جایش نگذاریم اشکال پیش می‌آید از این نظر بود که بنده می‌خواستم این تذکر را بدهم در ماده ۱۲ هر یک از مشاغل کمک‌آموزگار و آموزگار و دبیر و دانشیار و استاد و پزشک بیمارستانی و درمانگاهی تا ده پایه تقسیم می‌شود و حداقل توقف در پایه‌های یک تا سه سال از پایه سه تا شش دو سال و از پایه ۷ به پایه سه سال خواهد بود حقوق پایه یک به بالا آموزگار برابر مقرری دریافتی پایه یک اداری و حقوق پایه یک آموزگاری یک برابر و نیم حقوق کمک‌آموزگاری بنابراین یک ترتیبی قائل شدند و اشکال من رفع شد ومن یک حرفی دارم که به این ترتیب اگر این را لغوش کنیم آیا ماده ۱۲ به قوت خودش باقی می‌ماند و ترتیب خودش را حفظ خواهد کرد؟ آیا با وضع فعلی حقوق دارندگان بیش از رتبه ۳۰۰۰ ریال کمتر می‌شود یا نمی‌شود اگر کمتر نشود و با وضع فعلی باقی بماند نظر ما تأمین است (نخست‌وزیر- تأمین است) و اگر کمتر بشود (نخست‌وزیر- کمتر نمی‌شود) بسیا رخوب این بود عرایض بنده، بنده می‌خواستم این مطلب باز بشود شکفته بشود چون یک عده از فرهنگیان آمده بودند و این تقاضا را داشتند این معلوم بشود که آن کس که کمتر از ۳۰۰ تومان می‌گیرد آن ۳۰۰ تومان می‌شود و آقایان حقوق‌هایی که فعلاً دارند و وضع ثابت و مخصوصی دارند آنها کم نمی‌شود و همان طوری که فرمودید چون وضع بودجه مملکت طوری است که نظر ندارند چیزی اضافه شود و اشکال اینجا است که آقایان دانشیاران و استادان از این استفاده نکند و حقو ق آنها طبق بند الف و ب بالا خواهد رفت این راحل کنید چون بند الف و ب راجع به آموزگار و کمک‌آموزگار و دبیری است که حذف می‌شود آیا به استادان و دانشیاران از این اضافه ۳۰۰۰ ریال چیزی اضافه می‌شود یانه؟ ا گر این را هم توضیح بفرمایید که روشن بشود در وضع آنها تأثیری نخواهد کرد بنده حرفی ندارم.
رئیس- آقای وزیر فرهنگ.
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- به موجب این قانون حقوق هیچ یک از معلمین کم نمی‌شود یعنی تمام طبقات معلمین مملکت کمک‌آموزگار، آموزگار، دبیر،. دانشیار و استاد به مأخذی که تاکنون حقوق می‌گرفتند حقوقشان را خواهند گرفت منتهی این حقوق‌هایی که می‌گرفتند یک قسمت به صیغه حقوق بود یک قسمت به صیغه کمک همه اینها صیغه حقوق پیدا خواهد کرد به موجب این قانون فقط چیزی که هست حداقل حقوق بالا برده شود آنهایی که ۲۵۰ تومان می‌گرفتند حالا ۳۰۰ تومان خواهند گرفت این که فرمودید بند الف و ب و ماده ۱۲ با هم ارتباط دارد این را بنده عرض می‌کنم وقتی حقوق‌ها را قائل شدید به مأخذ پرداخت سال ۱۳۳۶ برای تمام مراحل و طبقات تصویب بشود با این تفاوت که حداقل ۳۰۰ تومان می‌شود و از ۳۰۰ تومان به پآئین کسی نخواهد گرفت آن وقت از لحاظ حقوق و پایه‌ها و تناسب با همدیگر خودبخود معلوم می‌شود بنابراین یک قانون دیگر نمی‌تواند یک چیز دیگر بگوید که پایه دو مساوی است با پایه یک به علاوه یک پنجم یا یک چهارم اگر حالا پایه یک ۳۰۰ تومان می‌گیرد و پایه دو ۴۰۰ تومان رابطه بین پایه یک و پایه دو همان رابطه بین ۳۰۰ و ۴۰۰ تومان است اگر یک قانون دیگری چیزی خلاف این بگوید عملی نخواهد بود ماده ۱۲ قانون تعلیمات اجباری که روابط بین پایه‌ها را معین کرده است با این بند الف و ب ترمیم حقوق فرهنگیان این قسمتش لغو شده است و حالا هم بند الف و ب لغو می‌شود فرمودید چیزی به جایش نگذارده‌اند در همین جا گذاشته‌اند و آن این است که همین حقوقی که در سال ۳۶ می‌گرفتند تثبیت می‌شود بنابراین رابطه بین مراتب رابطه‌ای است که بین ارقام حقوق هست بنابراین ملاحظه می‌فرمایید که حقوق هیچ یک از پایه‌ها و هیچ یک از طبقات معلمین کم نمی‌شود فقط حداقل حقوق به مبلغ ۳۰۰ تومان افزایش پیدا می‌کند و ماده ۱۲ هم آن قسمتی که مربوط به ترفیعات است یعنی می‌گوید بعد از یک سال از پایه یک می‌رود به دو و از پایه دو می‌رود به سه این به قوت خودش باقی است ولی این که می‌گوید پایه دو مساوی است با پایه یک به علاوه یک چندم آن خود به خود لغو می‌شود برای این که حقوق پایه‌ها الان معلوم است.
رئیس- چون در کلیات دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته رأی به ورود در ماده واحده گرفته می‌شود آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. آقای مهدی ارباب.
مهدی ارباب- هرچند این موضوع را به جناب آقای وزیر فرهنگ هم عرض کردم قبل از عرض مطلب تلگرافی از بندرعباس رسیده که در حضور آقایان محترم قرائت می‌کنم مفادش این است لایحه افزایش حقوق در مجلس مطرح است ولی بین آموزگاران پیمانی و رسمی فرهنگ تفاوت زیادی موجود و باعث دلسردی این طبقه زحمت‌کش می‌باشد استدعا داریم در این مورد توجهی مبذول که اضافات فرهنگیان به مبنای سایر ادارات پرداخت گردد یعنی از اول فروردین ۱۳۳۷ الی آخر نکته‌ای که به عرض می‌رسانم و خوشبختانه جناب آقای نخست‌وزیر هم تشریف دارند این است که در یک شرایطی آموزگاران نواحی بندرعباس، خمیر، حاجی‌آباد و میناب زندگی می‌کنند که در هیچ کجا شرایط به این سختی موجود نیست البته خوشبختانه هیئت محترم دولت به تمام نواحی کشور تشریف می‌برند و مطالعه می‌کنند به عقیده بنده فرصت به حد کافی هست که توجه کنند برای نمونه عرض می‌کنم که راه میناب دو سال قابل عبور نبود وقتی هیئت محترم دولت می‌رفتند طوری صاف شد که در ظرف دو ساعت آقای وزیر محترم بهداری به میناب رسیدند و الان از صبح تا شب نمی‌توان رفت راه هوا هم که با طیاره تشریف می‌برند و غالباً طبیعت
صاف کرده گاهی طبیعت ناصاف می‌کند که آن هم حسن نیت و واقعاً فداکاری جناب آقای دکتر اقبال در دو سه مورد باعث نجات‌شان شد و چون جز حسن نیت و انجام منظور خیر نظری نداشتند نجات پیدا کردند اما راه‌های زمینی را همه جا که دولت نمی‌رود از بندرعباس تا خمیر اصلاً راه نیست اصلاً خمیر را خیلی از مأمورین نمی‌دانند کجاست و خیال می‌کنند که خمیر همان است که با آرد درست می‌شود نمی‌دانند که خمیر نام بندری است که در حدود ۳۰، ۴۰ هزار نفر خودش و توابعش جمعیت دارد که آب خوردن ندارد آن وقت یک آموزگاری که می‌خواهد در آنجا و در آن شرایط انجام وظیفه بکند حق دارد که یک مزایای بیشتری به او داده شود و انصافاً من بار دیگر به استثنای قسمت‌های سرپرستی از تمام افراد و تشکیلات وزارت فرهنگ تشکر می‌کنم جناب آقای وزیر به بهترین وجهی با وسایلی که دارند توجه دارند ولی مثل این که گاهی هم خالی از احتیاج نیست که یک تذکری داده شود که کجا چه چیز هست خیلی دلم می‌خواست یک هفته در حاجی‌آباد لطفی بفرمایند مهمان بنده باشند اگر یک هفته جناب آقای وزیر فرهنگ با تمام حس وظیفه‌شناسی که دارند در حاجی‌آباد توقف فرمودند بنده استدعا می‌کنم آموزگاران آن ناحیه تا یک سال حقوق نگیرند و بروند از مردمی بگیرند که وسایل هم از دست آن مردم می‌گیرند سال گذشته کلاس ۶ متوسطه که فرهنگیان امروز چه می‌گویند نمی‌دانم دبیر نداشت در بندرعباس خیال می‌کنم آقای وزیر فرهنگ هم خیلی ابراز علاقه کردند ولی بالاخره محصلین باید بیایند کرمان آنها بضاعت و وسیله ندارند یکی دیگر آموزگارانی در بندرعباس حالا پیدا می‌شوند که به آنها توجه نمی‌شود و می‌روند از کرمان می‌برند چرا بنده نمی‌دانم، استدعا می‌کنم این نکته را جناب آقای وزیر فرهنگ توجه بفرمایند رئیس فرهنگ شهرستان هم الان در این کنفرانس در حضورشان سخن‌پراکنی می‌کنند این را احضار بفرمایید و از او بخواهید وضع فرهنگ آنجا را که خیلی بهتر شده است رسیدگی کنند و توجه بفرمایند نکته دیگری که خیلی مورد دارد در حضور جناب آفای نخست‌وزیر متذکر بشوم موضوع مسکن آموزگاران است این آقایان هیچ که ندارند جای نشستن و خوابیدن هم ندارند حالا قانون اصلاح مالیات هم طوری همه را مرعوب کرده که یک تاجر هم نمی‌رود خانه بسازد که به یک نفر فرهنگی اجاره بدهد متأسفانه یک قدری کمتر توجه شده است که بنده ناچار شدم تذکر بدهم با این که بنده خودم هم مفتخر به عضویت حزبی هستم که رئیس دولت هم رهبر ما است این بحث قانونی را ناچار شدم تذکر بدهم به هر صورت چون وقت آقایان کم است و جلسه هم به صورت فوق‌العاده تشکیل شده آقایان هم می‌خواهند زودتر بروند و کمتر گرما میل بفرمایند این است که عرض می‌کنم و فقط از جناب آقای نخست‌وزیر و آقای وزیر فرهنگ استدعا می‌کنم که توجه کامل بفرمایند و ببینند که این آموزگاران و دبیران در آن نواحی باچه شرایطی رندگی می‌کنند در قشم با چه شرایط سختی زندگی می‌کنند در این موقع که ممکن هست شاید از این محل یک کمکی بشود کمک شایسته‌تری به آنها بشود.
رئیس- آقای نخست‌وزیر.
نخست‌وزیر (دکتر اقبال)- جناب آقای عمیدی‌نوری راجع به قانون تبدیل رتبه‌های پیمانی به رسمی تذکراتی دادند البته این امر مورد توجه دولت هست چند روز قبل از آقای ناصر ذوالفقاری خواهش کردم که ببینند در هر کجا که هست تعقیب بکنند که زودتر در دستور مجلس قرار بگیرد دستگاه دولت متوجه است سعی می‌کند تا حدی که مقدور است موجبات رفاه و آسایش همه مردم مخصوصاً کارمندان دولت فراهم بشود (صحیح است) در اینجا آقای مهدی ارباب دو سه قسمت تذکر دادند که بنده لازم می‌دانم جواب خدمت‌شان عرض کنم یکی راجع به راه میناب فرمودند که دولت که می‌رود در ظرف دو ساعت وزیر بهداری به میناب می‌رسد وزیر بهداری تنها نبود بنده خودم هم به اتفاق آقایان وزرا بودیم و رفتیم ولی حالا ظرف یک روز نمی‌شود رفت البته ساختن راه بندرعباس به میناب شاید در حدود کمتر از صد میلیون تومان پول می‌خواهد خودشان هم می‌دانند برای این که پل‌های عظیمی می‌خواهد و در تمام فصل سیلاب است و این کاری نیست که فردا انجام بگیرد و در تمام فصل زمستان آن راه بسته است و در فصلی که خشک است و باران نمی‌آید بدون این که توجه خاصی بشود می‌شود رفت ولی البته به زحمت چون وظیفه دولت این بود که به اقصی نقاط کشور برود و سرکشی بکند وزارت راه در آن روز جدیت کرده بود که هیئت دولت را به اهالی میناب برساند که ببیند چه احتیاجاتی دارند و بنده مطالب ایشان را تکذیب نمی‌کنم ولی صد میلیون تومان اعتبار لازم است حالا اگر می‌فرمایید که این مبلغ آنجا خرج بشود و جای دیگر بماند حرفی نیست همان طور که آقایان می‌دانند متأسفانه این مبلغ در اختیار ما نیست (صحیح است) یکی هم راجع به مسکن فرمودند البته مسکن موضوعش یک موضوع بسیار جالب توجه است نه فقط آموزگاران و کارمندان دولت تمام مردم احتیاج به مسکن دارند در این قسمت یک مطالعاتی شده و این کار ساده و آسانی نیست که فردا شروع شود و ساختمان زیادی انجام شود آقایانی که با ساختمان سر و کار دارند می‌دانند که مشکلاتش چقدر زیاد است و تهیه لوازم و مصالح کار آسانی نیست به خصوص در نقاط دورافتاده به خصوص که دولت در این قسمت توجه داشته است و در همان روزی که از بندر لنگه عبور می‌کردیم در بندر لنگه آقای وزیر فرهنگ دو منزل هم آنجا خریداری کردند برای معلمینی که مجرد هستند و می‌توانند در یک منزل چند نفر زندگی بکنند. این بود که چند منزل خریداری شد در هر جا که منزل آماده‌ای باشد که آنهایی که مجرد هستند بتوانند در آنجا زندگی بکنند اگر جناب آقای مهدی ارباب در بندرعباس جایی را سراغ دارند با آقای وزیر فرهنگ مذاکره بکنند که تهیه شود (مهدی ارباب- پول مرحمت بفرمایید بسازند) بنده وظیفه خودم می‌دانم از خدمات آموزگاران و معلمین و دبیران که با یک حس فداکاری و مخصوصاً وطن‌پرستی در نقاط دورافتاده انجام وظیفه می‌کنند تقدیر و سپاسگزاری کنم (صحیح است) حقیقتاً یک طبقه‌ای از افراد فداکار و علاقه‌مند به مملکت همین طبقه هستند و آنچه دراختیار ما هست آقایان مطمئن باشند کوتاهی نخواهیم کرد این هم که نوشته‌اند از اول مهر ماه پرداخت کنند حساب کردیم دیدیم که به پاسبان‌ها به حکمی‌ها و به روزمزدی‌ها به همه اگر داده شود پول نیست از این جهت چون آموزگاران سه ماه تابستان تعطیل دارند برای این که بتوانیم بدهیم و همه استفاده کنند مجبور شدیم در لایحه از اول مهر ماه بدهیم و اگر بود می‌دادیم و امیدواریم در سال آینده این پول که امسال نتوانستیم پرداخت کنیم به عنوان پاداش یا یک اسم دیگری پادار بکنیم که جبران این خسارت جزئی که متوجه آقایان شده است بشود.
رئیس- آقای دادفر.
دکتر دادفر- بنده به سهم خودم از این لایحه‌ای که وزارت فرهنگ مخصوصاً با این که ناچیز است تقدیم کرده است برای اضافه حقوق آموزگاران پیمانی و کارمندان روزمزد و تقاضای جلسه فوق‌العاده هم از طرف دولت داده شده تشکر می‌کنم، حقیقتاً چند لایحه‌ای که در این اواخر از طرف وزارت فرهنگ تقدیم شده و به تصویب رسیده اینها یک تأثیر کلی و خاص در پیشرفت امور فرهنگی کشور ما داشته که به نظر بنده مهم‌ترین قدمی است که باید برداشته شود و توجه شود و تقدیم این لایحه کمکی است به طبقات کارمندان از جهت تقدیم لایحه تبدیل آموزگاران پیمانی به رسمی که در یک وضع بدی قرار داشتند که به تدریج تبدیل به رسمی می‌شوند و خدمت رسمی آموزگاری و دبیری خواهند داشت و لایحه استخدام معلمین برای دانشکده‌های ولایات و لایحه دانشگاه، این لوایح یکی بعد از دیگری و همین طور تأمین بودجه بیشتر در بودجه کل برای وزارت فرهنگ که امروز بودجه وزارت فرهنگ یک چهارم یا یک پنجم بودجه کل مملکت است و از این نظر می‌شود گفت که بودجه فرهنگ ایران یک بودجه مترقی است اینها یک امیدهایی است که برای فرهنگ ما مایه امیدواری است و بنده از این موقعیت استفاده می‌کنم و به عرض می‌رسانم و به کرات تقاضا کردم خوشبختانه جناب آقای نخست‌وزیر توجه فرمودند و دستور دادند الان که وزارت فرهنگ آموزگاران پیمانی را به رسمی تبدیل کرده است در تمام مواقع که اضافه حقوقی داده می‌شود چون یک روزی آقای وزیر دارایی فرمودند که اگر ما بتوانیم پیمانی‌ها را به رسمی تبدیل خواهیم کرد آنها هم یک چیزی طلبکار خواهند شد و ما می‌بینیم هر وقت اضافه حقوقی برای کارمندان رسمی در نظر گرفته می‌شود کارمندان پیمانی هم منتفع می‌شوند و دیگر هیچ علت و موجبی ندارد که ما آنها را از مزایای یک خدمت رسمی محروم بکنیم دز نتیجه اینها یک پولی هم که باید باب تقاعد بدهند خواهند داد و بعد از ۱۵، ۲۰ سال اینها حقوق تقاعد و وظیفه دارند در حالی که فعلاً وراثتشان وضعشان معلوم نیست و در نتیجه دلسرد و مأیوس می‌شوند چون بنده این قسمت را تعقیب کردم جناب آقای نخست‌وزیر محض استحضار به عرض‌تان می‌رسانم که این لایحه در کابینه سپهبد زاهدی با قید یک فوریت تقدیم شد آمد در جلسه علنی مورد بحث قرار گرفت پیشنهادات مختلفی داده شد دیدند که جور در نمی‌آید چون یک شوری بود پیشنهاد سکوت شد و رفت به کمیسیون استخدام، بنده در اول این دوره ضمن یک نطق قبل از دستور به عرض رساندم آقای فروهر فی‌المجلس موافقت فرمودند که در دستور قرار بگیرد رفتیم در کمیسیون مطالعه کردیم برخوردیم به یک اشکالی که باید این لایحه تکمیل شود با طبقاتی که به آن اضافه شدند دیدیم درست درنمی‌آید و تکلیف این کار این است که دولت آن را از کمیسیون استخدام پس بگیرد و یک مطالعه دقیق و کافی با توجه به انواع و اقسام طبقات استخدامی پیمانی و حکمی و روزمزد بکند و یک لایحه جامعی بدهد و بنده قطع دارم که اینها اضافه‌ای نخواهند گرفت و یک چیزی هم بابت حقوق تقاعد خواهند پرداخت و در نتیجه دلگرم و متوجه وظیفه سنگین خودشان خواهند شد امروز فرهنگ ما همان طور که عرض کردم این آموزگاران در اقصی نقاط کشور خدمت می‌کنند و بسیار رل حساسی را در جامعه به عهده دارند وزارت فرهنگ باید سرلوحه اقداماتش را رسوخ فرهنگ و سواد بین توده مردم بداند بنده دیروز در یکی از روزنامه‌های وابسته به حزب مردم دیدم که پیشنهاد ایجاد یک دانشگاه مجهز شده
است طرحی هم داده شده است بنده تعجب کردم از لحاظ ایدئولوژی نه از لحاظ این که در حزب مخالفش هستم از این که فکر بشود دانشگاه مجهز مثل این که یک کارخانه مجهز که انسان به خارج سفارش بدهد و تا سه ماه دیگر هم وارد بکنند دانشگاه مجهز تا ۲۰ سال هم مجهز نمی‌شود همین دانشگاه تهران با وجودی که شخصیت‌هایی در رأس این اداره هستند اعلیحضرت همایونی وآقای دکتر اقبال همه نهایت علاقه و توجه را به بودجه و اعتبارات این دانشگاه داشته‌اند هنوز که هنوز است به تصدیق خود آقایان اساتید دانشگاه تهران را دانشگاه مجهز دانست چطور می‌شود که از محل ۲۵ میلیون دلار پذیره دانشگاه مجهز تهیه کرد این سیب‌زمینی نیست که انسان برود از بازار بخرد در شاهین‌دژ که یک قصبه ۸ هزار نفری است در آنجا یک دبستان نیست بنده وقتی رفتم به وزارت فرهنگ اعتبار نداشت برای بچه‌های آنجا با این که تمام وسائل ساختمان مدرسه را خودشان دادند آن وقت چطور می‌توانیم تمام درآمد مملکت را اختصاص بدهیم به دانشگاه و از توسعه فرهنگ در دهات و قصبات جلوگیری کنیم و صرف‌نظر کنیم و این اعتبار کمی را که داریم صرف دانشگاه کنیم (یک نفر از نمایندگان- هر دو لازم است) بنده حرفی ندارم ولی الاهم فالاهم به هر حال عرضم این است که این آموزگارانی که می‌روند آنجا و در دهات و قصبات باید حقوقشان کافی باشد آنها در وهله اول به مردم مملکت ما باید درس وطن‌پرستی و شاه‌دوستی بیاموزند اینها باید به مقدرات خودشان علاقه داشته باشند و باید از اینها تشویق کرد و تشویق اینها مستلزم تخصیص اعتبارات زیادی از طرف وزارت فرهنگ به تعلیمات اجباری بخصوص در ناحیه آذربایجان و سایر مناطق است که این توسعه تعلیمات اجباری ضرورت فوری دارد به این دلیل بنده استدعا می‌کنم به خصوص در این موقع از حضور جناب آقای نخست وزیر که از محل پذیره یک مقداری تخصیص بدهند برای ساختمان‌های نیمه‌تمام کشور و یک سهم زیادتری از این مبلغ را برای تکمیل ساختمان‌های نیمه‌تمام دبستان‌ها و دبیرستان‌ها اختصاص بدهند (نمایندگان- هست) غرضم این است که بیشتر در دسترس وزارت فرهنگ باشد و سهم بیشتری به وزارت فرهنگ پرداخت شود تا این که مدارس تکمیل شود و این جمع شدن در پشت مدارس از بی‌جایی و بی‌خانگی وجود نداشته باشد (احسنت- احسنت).
رئیس- آقای مهندس جفرودی.
مهندس جفرودی- جواب بیانات حاشیه‌ای جناب آقای دکتر دادفر در مورد طرح طبق آئین‌نامه به موقع داده خواهد شد عرض کنم بنده هم در مورد افزایش حقوق کارمندان دولت به طور اعم نظرم همان است که جناب آقای صدرزاده در اینجا بیان فرمودند بنده خیال می‌کنم عقیده دولت هم همین باشد ولی خوب با وسایلی که در اختیار دولت هست نمی‌توانند در ظرف یک مدت کوتاهی یک فکر اساسی برای این کار بکند که از یک طرف بر حقوق کارمندان دولت مرتب اضافه نکند که از آن طرف ناچار شود به مردم این مملکت که یقیناً ارزش کار آنها حداقل برابر ارزش کار کارمندان دولت است مالیات بگیرد دولت هم چاره ندارد و ناچار است وصله پینه بکند و به یک ترتیبی مملکت را اداره نماید تا برنامه‌های عمرانی به ثمر برسد اما حالا که به این ترتیب قوانین ناقص به مجلس می‌آید اقلاً نواقص آنها حتی‌الامکان رفع شود در ماده واحده یک نقصی در مورد کارمندان حکمی است که چون کلمه حکمی هنوز در قانون نیست اگر آقای معاون وزارت دارایی موافقت بکنند بعد از کلمه روزمزد حکمی اضافه شود (دکتر دادفر- خودشان پیشنهاد کردند) این باید رفع شود یکی هم در مورد آموزگاران است که جناب آقای نخست‌وزیر به علت سمتی که هم در دانشگاه دارند و هم دردولت به حق و به جا از آنها اینجا تشویق فرمودند و این یقیناً باعث امتنان همکاران محترم مجلس و همه مردم ایران است (صحیح است) این ابراز احساسات و قدردانی ناشی از زحمات فوق‌العاده‌ای است که این طبقه از کارمندان دولت در تمام مملکت متحمل می‌شوند و وظایف سنگینی که از لحاظ تربیت نسل آینده این مملکت به عهده دارندچون دولت خودش تا به حال رئیس محترم دولت توجه مخصوصی به این طبقه دارند بنده خواستم یک تذکری بدهم و جناب آقای وزیر فرهنگ توجه دارند که درآینده نزدیکی یک فکری بکنند با این لایحه حقوق یک رتبه ۵ اداری ۴ تومان از حقوق رتبه ۵ یک آموزگار زیادتر خواهد شد این افزایش حقوق برای کارمندان دولت زیادتر است و اگر این توجه به خصوص چه از طرف دولت و چه ازطرف مجلس برای آموزگاران هست توجه داشته باشید که با این ترتیب آن مزایایی که در چند سال پیش برای این طبقه پیش‌بینی شده بود به این ترتیب از بین رفته است بنده امیدوارم برای دولت در آتیه نردیک یک گشایش مالی پیدا شود و به این طبقه یک توجه مخصوصی بفرمایند (احسنت).
رئیس- آقای فرود
فرود- مقدمتاً عرض می‌کنم بنده با این افزایش کاملاً موافق هستم و دلیلش هم این است که بانی این مطلب یعنی تقدیم این لایحه به مجلس شورای ملی کمیسیون بودجه بوده است زیرا در موقعی که اضافات و تقسیماتش در کمیسیون بودجه مطرح بود بشهادت جناب آقای دکتر مهران که اینجا تشریف دارند و سایر آقایان، آموزگاران شرحی نوشتند به کمیسیون بودجه و به مجلس شورای ملی که حالا که به ما اضافه حقوق نمی‌دهید بهتر است که ما را به جای خدمتگزار بگذارید وخدمتگزاران بیایند آموزگار بشوند زیرا حقوق خدمتگزاران می‌شد سیصد تومان وحقوق آموزگاران می‌ماند به همان ۲۵۰ تومان آقای وزیر فرهنگ آن موقع تهران تشریف نداشتند آقای وزیر دارایی قبول کردند که برای آموزگاران هم لایحه‌ای تقدیم بشود و خوشبختانه جناب آقای وزیر فرهنگ که علاقه حقیقتاً معنوی و بسیار جدی به فرهنگ دارند و به کارشان کمال علاقه را دارند تشریف آوردند و در تقدیم این لایحه تسریع شد همین طور وقتی راجع به پاسبان‌ها صحبت شد در کمیسیون بودجه گفتند که اینها کشوری هستند بایستی موقعی که به کشوری‌ها افزایش داده می‌شود به اینها هم داده شود موقعی که لایحه اضافات راجع به کشوری‌ها آمد دیدیم که برای اینها منظور نکرده‌اند گفتند لشکری هستند گفتیم در موقع اضافه کردن حقوق لشکری‌ها که آن طور گفتید و به موقع کشوری‌ها هم منظور نکردید بالاخره آقای وزیر دارایی تقبل فرمودند که برای اینها منظور بفرمایند و منظور هم فرمودند و لایحه‌اش هم تقدیم شده است بنابراین بنده کمال موافقت را با این لایحه دارم و این توضیح را از این جهت عرض کردم که تصور مخالفتی نرود با این افزایش اما بنده از جناب آقای وزیر فرهنگ تقاضایی دارم و استدعا می‌کنم این موضوع را اینجا در پشت تریبون یا حالا یا هر موقعی که مقتضی بدانند توضیح بفرمایند که تکلیف مردم چیست حداقل مزد یک کارگر به موجب قانون کار چهل ریال است آن هم کارگر است حق ندارد تقاضای اضافه بکند؟ (نخست‌وزیر- هشت تومان است) تشریف ببرید و تحقیق بفرمایید که کارگران حمام چهل ریال مزدشان است حتی کارگرانی که در دکان قصابی یا سایر جاها کار می‌کنند اینها مزدشان از چهار تومان هم کمتر است (صارمی- شد ۸ تومان) تشریف ببرید امروز به حمام از کارگرتان سؤال بفرمایید که حداقل حقوق‌تان چقدر است و به جنابعالی عرض خواهد کرد که حقوقش چهار تومان است این است که بنده تقاضا دارم فکری هم برای مردم بشود که آنها هم در رفاه و آسایش باشند من عضو حزب مردم نیستم، جناب آقای اردلان ما همه در مجلس نسبت به کارهایی که مربوط به مردم باشد بایستی همه یک جور علاقه داشته باشیم حزب ملیون هم مرامنامه‌اش بسیار مترقی است و همین طور حزب مردم بسیار مرامنامه مترقی دارد اینها طرفدار کارگرند آنها هم طرفدار بالا بردن سطح زندگی مردم هستند این یک تذکراتی است که بنده تقاضا می‌کنم توجه بفرمایید ولی راجع به کارگر و طبقات محروم از طرف حزب مردم بیشتر اظهار علاقه شده است ولی البته حزب ملیون هم علاقه دارد و ما انتظار داریم حالا که لیدر و رهبرشان رئیس دولت هستند به این موضوع توجه بفرمایند بنده می‌خواهم عرض بکنم این اضافه حقوق در عین حال که بسیار بسیار لازم است ولی دردی دوا نمی‌کند بنده چند روز پیش در روزنامه خواندم که شهرداری در نظر گرفته است که یک شرکت دیگری به نام شرکت فلان مربوط به گوشت تشکیل بدهد البته بنده به شهردار هیچ گونه اعتراضی ندارم و بلکه عرض می‌کنم خدا شاهد است در کمال شهادت و در کمال بی‌غرضی عرض می‌کنم که من به سهم خودم تا به حال چنین شهرداری که به کار خودش علاقه داشته باشد و کار بکند در تهران ندیدم بسیار بسیار مرد شریفی است خوب هم کار می‌کند البته موجباتش را هم باید در نظر گرفت که حالا فراهم‌تر از سابق است ما در سابق شهردارانی داشتیم آقای ابتهاج خوب کار کردند آقای سرتیپ صفاری خوب کار کردند آقای دکتر نامدار و دیگران (یکی از نمایندگان- آقای دولت‌آبادی) آقای دولت‌آبادی بسیار بسیار خوب کار می‌کردند و مردم از ایشان راضی بودند ولی حالا موجبات کار فراهم است و این مرد هم کاری است و بسیار خوب کار می‌کند و به عقیده بنده یک قسمت عمده از عدم رضایت‌ها را این مرد از بین برده است اما موضوعی که می‌خواهم عرض کنم موضوع گوشت است با تشکیل شرکت گوشت...
رئیس- آقای فرود از موضوع خارج نشوید شرکت گوشت مربوط به این لایحه نیست.
فرود- مربوط به حقوق و اضافه حقوق می‌شود می‌خواهم عرض کنم که بایستی کاری کنید که قیمت‌ها پآئین بیاید و مستخدمین بتوانند از این اضافه حقوق استفاده بکنند تشکیل شرکت گوشت برای این است که گوشت به دست مردم برسد ولی بایستی یک فکری برای تولید گوشت کرد که این مستخدمین و این مردم واین طبقه کارگر بتوانند گوشت خریداری کنند اگر گوشت فراوان بیاید به تهران گوشت ارزان خواهد شد اگر گوشت کم بیاید به تهران یعنی عرضه کم باشد هر شرکتی تشکیل بشود نمی‌تواند در قیمت گوشت تأثیری داشته باشد بنده تقاضایم این است که در عین حالی که توجه می‌فرمایید به اضافه حقوق مستخدمین هم توجه بفرمایید که قیمت‌ها پآئین بیاید، قیمت‌ها پائین نمی‌آید مگر این که اقداماتی بشود که قیمت گوشت از نقطه نظر تولید و به طور طبیعی پآئین بیاید بنده چند سال پیش از این مسافرتی کرده بودم به لرستان در لرستان تحقیق می‌کردم چندین هزار گوسفند مردم به سبب عدم وجود بیطار در آن محل مرد، گوشت هم در طهران گران شد در همین مازندران من چون می‌دانم که در مملکت ما آشنایی با رقم نداریم رقم را به طور قطعی اظهار نمی‌کنیم و لی در افواه منتشر بود که در مازندران در حدود یک میلیون گوسفند مردم
مرد حالا پانصد هزار یا سیصد هزار بوده است (عمیدی‌نوری- کی؟) تقریباً چهار سال یا سه سال پیش از این (صفاری- در مازندران نبوده است) من همین امسال را عرض می‌کنم، همین الانی را که درحضور حضرتعالی هستم در همین دهات خرقان در دهات کنار رودخانه نصف گوسفند مردم مرد جناب آقای نخست‌وزیر اگر میل مبارک باشد بنده حاضرم در خدمت یکی از مأمورین شما بروم در محل و دهاتی که نصف گوسفند مردم مرده است به شما نشان بدهم از جمله یکی شاگرد باغبان من است این شخص ۲۱ گوسفند داشته و از این ۲۱ گوسفند یازده تایش باقی مانده است همین جا پشت تهران در ۲۵ فرسنگی چرا برای این که بیطار نداریم برای این که به فکرش نیستیم برای این که می‌میرند این یک حقیقتی است که من به شرفم قسم یاد می‌کنم به‌هیچ‌وجه من‌الوجوه اغراق‌گویی نمی‌کنم در همین ۲۵ فرسخی تهران این اتفاق افتاده است البته مأمورین کشاورزی شهرستان ساوه با وسایلی که داشته‌اند تمام خدمت را کرده‌اند ولی بیشتر از این وسایل و اسبابی ندارند با توجه به این مسائل چند روز پیش از این بنده پیشنهادی تقدیم کردم برای مزارع نمونه که یک وظیفه‌اش این خواهد بود که در تمام قصبات این مسائل مقدماتی بهداشتی را هم از نقطه نظر خود افراد و هم ازنقطه نظر دامداریشان به مردم بیاموزند و استدعا می‌کنم به این عرایضی که کردم توجه بفرمایند یک مطلبی که بنده بازدیدم در روزنامه و آن هم از نقطه نظر مستخدمین مؤثر بود این بود که می‌خواهند قیمت خواربار را بیاورند پآئین وشرکت خوارباری تشکیل بدهند برای این که خواربار ارزان شود جناب آقای دکتر اقبال البته تشکیل شرکت‌ها یعنی این شرکت‌های بزرگ بسیار بسیار خوب است ممالک دیگر هم این کار را کرده‌اند برای افرادی هم که بیکار می‌شوند این کار را می‌کنند که این قوه معطل نماند فرض بفرمایید در طهران الان ۱۰ هزار خواربارفروش است شما تشکیل شرکتی می‌دهید و این عده را به پانصد تا تقلیل می‌دهید باید فکری کنید که آن عده‌ای که بیکار می‌شوند از وجودشان در مملکت استفاده بشود (صارمی- تقلیل داده نمی‌شود) قطعاً تقلیل داده می‌شود رقابت تقلیل می‌دهد مثل این که تاکسی درشکه را از بین برد بنده وقتی تاکسی می‌بینم دیگر درشکه سوار نمی‌شوم ولی بایستی فکری کرد که اشخاص در مزارعی مشغول کار بشوند و وقتی که اینها مشغول کار شدند تولید اضافه خواهد شد و وقتی که تولید اضافه شد ما هر روز دچار این گرفتاری و مشکل حقوق کارمندان نخواهیم شد تولید البته خرج دارد ولی در مقابل اضافه و تکثیر تولید به همان نسبت قیمت‌ها را ثابت نگاهدارید و بنده تقاضا دارم که به این مطلب توجه بفرمایید بنده خیلی یادداشت داشتم ولی با تذکر جناب آقای رئیس که فقط راجع به کارمندان عرایضم را بکنم بنده هم رعایت می‌کنم ولی یک مطلب را ناگزیرم به عرض برسانم و استدعا می‌کنم حضرتعالی توجه بفرمایید تعهداتی که آقایان وزرا در کمیسیون‌ها می‌کنند و در صورت‌مجلس‌ها هم قید می‌شود به این تعهدات عمل بشود یا بیانی نفرمایند یا وقتی می‌فرمایند و در صورت‌مجلس هم قید می‌شود عمل بفرمایند ازجمله بنده راجع به بازنشستگان عرض می‌کنم موقعی که این افزایش حقوق مطرح بود بنده در کمیسیون بودجه سؤال کردم از جناب آقای وزیر دارایی و جناب آقای معاون وزارت دارایی که آیا این افزایش شامل حال بازنشستگان می‌شود یا خیر؟ جواب دادند که می‌شود با این تبصره پنج هم این افزایش که الان داده می‌شود و هم افزایش که قبلاً داده شده است تبصره ۵ مفادش این است می‌گوید دولت مکلف است هرموقع به هر عنوان چیزی به حقوق کارمندان شاغل داده شد حقوق کارمندان بازنشسته و وراث آنها به همان نسبت ترمیم نماید اما حالا می‌گویند که چون این اضافه قبلاً تصویب شده است و این قانون بعداً تصویب شده است این است که اگر از حالا به بعد چیزی اضافه شود ما به بازنشستگان می‌دهیم در صورتی که قانون این معنی را نمی‌دهد (خلعتبری- فهم قانونی ندارد) و به علاوه به وزیر دارایی در کمیسیون بودجه تعهد فرمودند که این اضافه حقوق نسبت به آنها هم همین طور شامل شود و به آنها پرداخته شود آقای انواری تشریف نداشتند جناب آقای وثوق تشریف داشتند و این تعهد را فرمودند و بنده تقاضا می‌کنم که مقرر بفرمایید رفع این اشکال را بکنند چون این بازنشستگان خدماتی به این مملکت کرده‌اند و اشخاص بسیار امتحان‌داده‌ای هستند و اگر ما بخواهیم قبول کنیم که مملکت ما ترقیاتی کرده است سال‌ها این بدبخت‌ها شاغل بوده‌اند و کار کرده‌اند و انصاف نیست که اینها از این مزایا محروم بمانند (احسنت - احسنت).
رئیس- آقای اردلان.
اردلان- در این که این لایحه لایحه خوبی است و بایستی دولت و کمیسیون بودجه را هم که شریک بوده است و این پیشنهاد را به مجلس کرده‌اند مورد تقدیر قرار داد و باید تصویب بشود تردیدی درش نیست بنده یک نظرم راجع به این بازنشستگان بود برای این که قانون خوبی است و به نظر بنده دولت یا وزارتخانه حق ندارند که قانون را تفسیر بکنند (مهندس فروهر- و تفسیر می‌کنند) نوشته است که هر استفاده‌ای که مستخدم سرپا از قانون و مزایای آن می‌کند بازنشستگان و وراث آنها بایستی از آن استفاده بکنند (صدرزاده- عبارت شامل مامضی می‌شود) مسلماً می‌شود وقتی که این بیان را بنده عرض می‌کنم مجلس شورای ملی هم تأیید کرد معنایش این است که بایستی این جور بشود اما نظر اساسی بنده که جناب آقای نخست‌وزیر و مخصوصاً وزارت دارایی مورد توجه قرار بدهد این است که این لوایحی که یکی یکی می‌آید و از مجلس شورای ملی اعتبارات گرفته می‌شود باور کنید این به تعادل بودجه صدمه می‌زند (نخست‌وزیر- اعتباری که نخواستیم) عرض کنم ذیل لایحه اعتبارات یک کلمه نوشته می‌شود که اگر کسر آمد از درآمد عمومی مملکت می‌پردازیم درآمد عمومی مملکت همین است که خودتان می‌گویید این قدر کسر دارید پس اگر می‌خواهید که کسر دارید اگر نمی‌خواهید بدهید چرا یک قانونی از مجلس شورای ملی می‌گذرانید این معنی ندارد این را توجه داشته باشید خدا بیامرزد یک ابوالقاسم‌خان بودجه داشتیم که هرچه می‌رفت پیشش می‌نوشت محلش معلوم شود چون تا محل نباشد که آن پول داده نمی‌شود بنابر این برای تعادل بودجه باید فکری بکنید بنده می‌دانم که وزارتخانه‌ها احتیاج دارند و مستخدمین بیچاره هستند بایستی به آنها اضافه داد ولی وقتی که خواستید بدهید پولش نباشد اصلاً قانون گذراندن بی‌معنی است باید اول فکر عایدات را بکنید بعد این خرج را از مجلس تقاضا بکنید این فوق‌العاده اهمیت دارد باید وزیر دارایی نسبت به سایر وزارتخانه‌ها طوری تفوق فکری نسبت به تعادل بودجه داشته باشد که اگر هر وزیری با هر نظری و با هرجهتی که خواست مبلغی از بودجه مملکت بگیرد جلوگیری کند و الّا با این نظری که فرمودید که فکر مردم باشند یک دسته مستخدم محتاج هستند بنده هم می‌دانم که این اضافه‌ای که به مستخدمین می‌دهید واقعاً برای زندگی آنها کافی نیست و هیچ مستخدمی از مواجب خودش نمی‌تواند پس‌انداز کند هر مستخدمی که بگوید از مواجب خودش یا راه دیگری خیال کرده است که یک عمارت چند صد هزار تومانی بسازد دروغ می‌گوید و دزدی کرده است این را باید دانست مستخدم با مواجب خودش نمی‌تواند عوایدی داشته باشد باید دولت جلو اشخاصی را که می‌بیند معاملات عمده می‌کنند و اسمشان نوکر دولت است باید جلوشان را بگیرد، از کجا می‌آورند؟ اینها پول‌های مملکت است که به ناحق استفاده می‌کنند و یک موضوع دیگری که باید توجه داشته باشید این است که مجلس تصویب کرده است و رأی داده است و این موضوع پذیره است سعی بفرمایید که برای عایدات غیرمترقبه یک خرج‌های دایمی تراشیده نشود این نکته اساسی است، از این پول‌های غیرمترقبه باید سعی کرد که یک منابع تولیدی ایجاد شود که از آن منابع اضافه عایداتی ایجاد بشود که آن اضافه عایدات تعادل بودجه را تأمین کند والا شما از یک پو ل اتفاقی یک خرج جاری بکنید هر سال که دیگر پذیره نیست...
رئیس- پذیره برای راه‌ها است.
اردلان- دو قسمت است که خوب است یکی ساختمان‌های نیمه‌تمام بسیار کار خوبی است چون هر سال نیست ولی بعضی چیزهای دیگر است که دایمی است اگر خواستیم یک خرج دایم از یک عایدات فوق‌العاده بکنیم بنده عرض می‌کنم توجه داشته باشید و این کا ر را نکنید بنابراین بنده با این لایحه موافقم ولی در عین حا ل که توجه دولت را جلب می‌کنم که آقا وقتی که عایدات دارید فکر کنید که از کدام محل است همین طور از عایدات کلی مملکت نباشد عایدات کلی مملکت کدام است؟ همان بودجه است که کسر دارد و اگر از یک چیزهای فوق‌العاده است از چیزهای فوق‌العاده خرج دایم نکنید.
رئیس- دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته است پیشنهادات قرائت می‌شود.
نخست‌وزیر (دکتر اقبال)- اجازه می‌فرمایید؟
رئیس- بفرمایید.
نخست‌وزیر- راجع به فرمایشات آقای فرود و جناب آقای اردلان توضیحات خیلی مفصلی دارم که ۲ ساعت طول می‌کشد و حالا هم ظهر است و بنده نمی‌خواهم وقت مجلس را بگیرم فرمایشاتی که آقای فرود و آقای اردلان فرمودند با آن چیزی که ما فکر می‌کنیم ۲ تا است بنده خواستم این تذکر را بدهم.
رئیس- پیشنهادی رسید، قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
تبصره- پیشنهاد می‌نماید که در ماده واحده بعد از کارمندان روزمزد (کارمندان حکمی) اضافه شود. موسوی
رئیس- وزارت دارایی هم با این پیشنهاد موافق است بنابراین باید رأی گرفت آقایانی که با این پیشنهاد موافقند قیام بفرمایند (اکثر نمایندگان برخاستند) تصویب شد پیشنهاد دیگر قرائت می‌شود.
(به شرح زیر قرائت شد)
مقام محترم ریاست مجلس شورای ملی
پیشنهاد می‌کنم عبارت ذیل به پایان تبصره ماده واحده افزوده شود:
و تبصره ۱۱ قانون ترمیم حقوق فرهنگیان مصوب آذر ۱۳۳۲ از اول مهر ماه ۱۳۳۷ ملغی و مزایای کمک‌آموزگاران و آموزگاران و دبیران از اول مهر ماه ۱۳۳۷ طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که
با موافقت وزارتین فرهنگ و دارایی به تصویب هیئت وزیران برسد.
احمد مهران
رئیس- آقای مهران ۵ دقیقه وقت دارید.
احمد مهران- بنده عرضم یک مقدمه‌ای دارد که کاملاً چون منطبق با پیشنهاد است عرض می‌کنم و امیدوارم که بتوانم عرایضم را در پنج دقیقه خاتمه بدهم در این موقعی که کنگره فرهنگیان در تهران تشکیل بود اعلیحضرت همایون شاهنشاهی یک پیامی به این کنگره دادند که توسط آقای وزیر فرهنگ قرائت شد و بنده تصور می‌کنم که این پیام بنیان و اساس یک تحول جدید فرهنگی در مملکت است این پیام قطعاً از نظر آقایان گذشته است و بی‌اندازه فرهنگیان را مورد تشویق قرارداده است و به نظر من قبل از این که یک پیامی باشد سند تقدیر کمک‌آموزگاران و آموزگاران و دبیران و استادان و تمام شخصیت‌های آموزشی مملکت است. در این پیام به خصوص در پایان اشاره شده بود که من با تمام قوا در پیشرفت فرهنگ و توسعه فرهنگ مملکت حمایت و پشتیبانی خواهم کرد بنده تصور نمی‌کنم در قرون و اعصار گذشته، حقیقت را باید گفت، هیچ پادشاهی در ایران به این اندازه به فرهنگ توجه کرده باشد و در نهضت فرهنگی مملکت پیشقدم باشد و بالاخره به این درجه به فرهنگیان مملکت علاقه‌مند باشد این است که این پیام اثر فوق‌العاده بزرگی در محافل فرهنگی کرده است و به قدری موجب دلگرمی فرهنگیان شده است که تصور می‌کنم آتیه فرهنگ فوق‌العاده درخشان و عالی خواهد بود و دولت و شخص آقای دکتر اقبال که خوشبختانه تشریف دارند ایشان خودشان در دو دوره وزیر فرهنگ بوده‌اند و در توجیه سیاست اعلیحضرت همایون شاهنشاهی نسبت به بسط فرهنگ سهم بزرگی دارند و حقیقت این است که در این دو دوره که وزیر فرهنگ بوده‌اند و یک دوره که ریاست دانشگاه را عهده‌دار بوده‌اند خاطرات بسیار خوبی در اذهان فرهنگیان به جا گذاشته‌اند و در دولت ایشان انتظاری جز این که نظیر لایحه امروز را به مجلس داده باشند نمی‌رود باری مقصودم این است که بنده هم به سهم خودم از این اقدام دولت دکتر اقبال و توجهی که به کار فرهنگیان می‌شود سپاسگزار و متشکرم اما پیشنهادی که کرده‌ام به دلیل همین مقدمه‌ای که عرضه داشتم حایز اهمیت بود همان طور که آقای وزیر فرهنگ پشت تریبون فرمودند حقوق ثابت جدیدی برای طبقه فرهنگی به وجود آمده است به این معنی که مثلاً اشل ۳۲ تومان خیلی پیش شده است ۶۴ تومان و مجدداً ترقی کرده است و روابطی که ناطقین محترم به آن اشاره کردند به وجود آمده است و این حقو ق هم چنین ترقی کرده است و به این صورت درآمده است بنابراین مزایایی که به فرهنگیان تعلق می‌گیرد از قبیل فوق‌العاده تأهل و فوق‌العاده خارج از مرکز فوق‌العاده بدی آب و هوا اگر قائل باشیم که این حقوق اشل جدید و حقوق ثابت است بایستی که مزایا را بر طبق این حقوق جدید بپردازیم ولی در تبصره ۱۱ قانون ترمیم حقوق فرهنگیان که عیناً می‌خوانم می‌گوید: که ملاک پرداخت فوق‌العاده خارج از مرکز و بدی آب و هوا و فوق‌العاده فنی و سایر مزایا حقوق ثابت قبل از اجرای آن قانون خواهد بود یعنی حقوق ثابت قبل از اجرای قانون ترمیم حقوق فرهنگیان مصوب آذر ماه ۳۳ است ما باید این تبصره را لغو بکنیم و قائل بشویم که این مزایا بر طبق حقوق ثابت جدید خواهد بود اما بنده یکی به دلیل این که پیشنهاد خرج نباید بکنیم و یکی هم به دلیل این که فکر می‌کنم که این کار باید با مطالعه بیشتری بشود پیشنهاد کردم که تبصره ۱۱ لغو شود و مزایای جدید را بر طبق آئین‌نامه‌ای که آقای وزیر فرهنگ و آقای وزیر دارایی می‌نشینند تصمیم می‌گیرند در این مزایا و فوق‌العاده‌ها که به حق و به استحقاق و به دلیل و جهتی به فرهنگیان داده می‌شود تجدید نظر بشود و آئین‌نامه جدیدی مأخذ و ملاک پرداخت این فوق‌العاده‌ها قرار بگیرد و خیلی متشکرم که وقتی خدمت آقایان مطلبم را عرض کردم، هم آقای وزیر فرهنگ و هم آقای معاون وزیر دارایی آقای انواری هر دو با این نظر موافقت کردند و امیدوارم که همکاران محترم لطفا رأی بدهند.
رئیس- آقای امیدسالار.
امیدسالار- بنده موافقم.
صدرزاده- یک بار دیگر دستور بفرمایید قرائت شود.
رئیس- پیشنهاد قرائت می‌شود: رأی گرفته می‌شود.
(پیشنهاد به شرحی که گذشت مجدداً قرائت شد)
صدرزاده- اجازه می‌فرمایید بنده مخالفم.
رئیس- بفرمایید.
صدرزاده- عرض کنم حضورتان که این نظر جناب آقای مهران را من به جا می‌دانم که بر مزایای آنها افزوده بشود اما یک عیبی دارد که ما الان به موجب این تبصره‌ای که قرائت فرمودند یک حقی به عنوان مزایا می‌دهیم و به امید این که آئین‌نامه بهتری بعداً تصویب بشود این را لغو می‌کنیم، مقررات لغو از الان شروع می‌شود یعنی ما مبنایی برای این مزایا نداریم این پیشنهاد را باید طوری بفرمایید که بعد از این که آن آئین‌نامه تنظیم شد این ملغی باشد و الّا اگر ملغی شد ما مبنایی نخواهیم داشت ممکن است که وزارت دارایی تا دو سال دیگر این آئین‌نامه را نیاورد پس تأمل بفرمایید که در قانون پیشنهاد این طور باشد که آن تبصره سابق مراعات شود و قابل توجه باشد و اجرا شود هر وقت آئین‌نامه جدیدی تصویب گردید از تاریخ تصویب آن آئین‌نامه اجرا بشود و الّا الان که ما مبنایی نخواهیم داشت (صحیح است).
رئیس- آقای امیدسالار.
امیدسالار- نسبت به این موضوع و اهمیت این لایحه آنچه که باید و شاید گفته شده است و خوشبختانه مجلس هم نشان داد که چقدر به کار فرهنگیان توجه دارد و فرهنگ ریشه و پایه اصلاحات کشور است و به خصوص طبقه آموزگار بنیانگذار تعلیم و تربیت نسل آینده است و خوشبختانه نسبت به آنها توجه کامل می‌شود و راجع به پیشنهاد جناب آقا ی مهران و موافقتی که بنده با پیشنهاد ایشان دارم برای این که موقعی که آئین‌نامه سابق تنظیم شده است اوضاع و احوال مملکت مثل حالا نبوده است مثلاً قبل از توجه اعلیحضرت فقید یک جایی بود به نام سخت‌سر که کسی حاضر نبود برود آنجا طبعاً یک مزایای فوق‌العاده بیشتری در نظر گرفته شده که مأمورین وزارت فرهنگ حاضر به خدمت در آنجا بشوند ولی امروز آنجا رامسر شده و جای بسیار خوبی است برخلاف آباده حوزه انتخابیه بنده که در موقع زمستان دچار سختی بسیار هستند باران و سرمای زیاده و ۷۵ ۶۰ فوت ارتفاع و آن موقعی که معلمین و آموزگاران در ایران کار می‌کنند آنجا سخت است و در موقع تابستان هم که هوا گرم است و همه تعطیل دارند قطعاً در نقاط گرم مثل حوزه انتخابیه آقای ارباب مهدی در موقع تابستان آموزگاری در آنجا نمی‌ماند واگر چنانچه محلی هم باشد عادت کرده است و اما این اصلاحی که جناب آقای صدرزاده فرمودند ممکن است اصلاح بشود و اضافه بشود با اجازه آقای مهران که مادامی که آئین‌نامه جدید وضع نشده آن وضع سابق به جای خود باقی است (صدرزاده- آن تبصره به قوت خود باقی است).
رئیس- پیشنهاد قرائت می‌شود توجه کنید اصلاحی کرده‌اند.
(به شرح زیر قرائت شد)
پیشنهاد می‌کنم عبارت ذیل به پایان تبصره ماده واحده افزوده شود.
و تبصره یازده قانون ترمیم حقوق فرهنگیان مصوب آذر ماه ۱۳۳۳ از اول مهر ماه ۱۳۳۷ ملغی و مزایای کمک‌آموزگاران و آموزگاران و دبیران از اول مهر ماه ۱۳۳۷ طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که با موافقت وزارتین فرهنگ و دارایی به تصویب هیئت وزیران می‌رسد.
وزیر فرهنگ (دکتر مهران)- اجازه می‌فرمایید؟
رئیس- بفرمایید.
وزیر فرهنگ- برای رفع این اشکالی یک اصلاحی به نظر بنده رسیده است این طور نوشته شود که وزارتین دارایی و فرهنگ مکلفند تا اول مهر ماه ۱۳۳۷ آئین‌نامه مزایای کمک‌آموزگاران و آموزگاران و دبیران را تنظیم و بعد از تصویب هیئت وزیران به موقع اجرا گذارند و از تاریخ اجرای آئین‌نامه مزبور تبصره ۱۱ قانون ترمیم حقوق فرهنگیان مصوب آذر ماه ۱۳۳۳ لغو می‌گردد. (بسیار خوب است)
رئیس- آقایانی که با این پیشنهاد فوق و با این اصلاح که به صورت تبصره سوم درخواهد آمد موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد لایحه برای اظهار نظر مشورتی به مجلس سنا فرستاده می‌شود دیگر جلسه نداریم تا زمانی که لایحه پذیره و این لایحه از مجلس سنا برگردد تاریخ جلسه آینده به اطلاع آقایان خواهد رسید.
۳- تقدیم یک فقره سؤال به وسیله آقای بهبهانی.
رئیس- آقای بهبهانی فرمایشی دارید؟
بهبهانی- سؤالی است که تقدیم می‌کنم.
۴- ختم جلسه.
رئیس- لطف کنید جلسه را ختم می‌کنیم موقع جلسه آینده بعداً اطلاع داده می‌شود.
(مجلس ۲۰ دقیقه بعد از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی- رضا حکمت