مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴ اردیبهشت ۱۳۳۷ نشست ۱۸۹
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیم‌های مجلس | قوانین برنامه‌های عمرانی کشور مصوب مجلس شورای ملی |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
روزنامه رسمی کشور شاهنشاهی ایران
شامل: کلیه قوانین مصوبه و مقررات - گزارش کمیسیون‌ها - صورت مشروح مذاکرات مجلس - اخبار مجلس - انتصابات - آگهی‌های رسمی و قانونی
شماره
شنبه ماه ۱۳۳۵
سال دوازدهم
شماره مسلسل
دوره نوزدهم مجلس شورای ملی
مذاکرات مجلس شورای ملی
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره ۱۹
جلسه: ۱۸۹
صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۱۴ اردیبهشت ماه ۱۳۳۷
فهرست مطالب:
۱- تصویب صورت‌مجلس
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر فریدون افشار. عمار تربتی. اسکندری. کدیور. بزرگ ابراهیمی
۳- تصویب گزارش اصلاحی مجلس سنا راجع به موافقت‌نامهٔ انحرافات مرزی ایران و شوروی
۴- اعلام وصول و تصویب یک فوریت موافقت‌نامهٔ فرهنگی بین ایران و ژاپن
۵- طرح گزارش کمیسیون راه راجع به اجازه فروش سه فروند هواپیما به شرکت واحد هواپیمایی و ارسال به مجلس سنا
۶- شور اول گزارش کمیسیون امورخارجه راجع به اجازه ااحاق قراردادهای منع فحشا
۷- تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه
مجلس دوساعت و یک ربع پیش از ظهر به ریاست آقای رضا حکمت تشکیل گردید
۱- تصویب صورت مجلس
رئیس- صورت غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود
(به شرح زیر قرائت شد)
غائبین با اجازه -آقایان: ابتهاج. عبدالحمید بختیار. صارمی. امید سالار. جلیلوند. تیمورتاش. عباسی. مهندس بهبودی. مهندس سلطانی. بزرگ ابراهیمی. موسوی. قبادیان. عامری. اسکندری. هدی. ارباب. ساگینیان. دکتر عدل. بهادری. مهندس ظفر. اخوان. سعیدی. دکتر سید امامی. کدیور. مشار. توماج. امامی‌خوئی. حکیمی. دکتر فریدون افشار. بیات ماکو. مهندس فروغی. مهندس اردبیلی. دیهیم. دکتر دادفر. فولادوند. دکتر امین. اورنگ. دکتر سعید حکمت. دکتر اصلان افشار. فرود. حشمتی. صراف‌زاده. سنندجی. بوربور.
غائبین بی‌اجازه -آقایان: دکتر طاهری. قرشی.
دیر آمدگان و زود رفتگان با اجازه -آقایان: دکتر رضائی. مهندس فروهر. دولت‌آبادی. دادگر. امیر بختیار. ذوالفقاری. افخمی. دکتر امیر حکمت. اریه.
رئیس- نظری نسبت به صورت مجلس نیست؟ (اظهاری نشد) صورت مجلس جلسه قبل تصویب شد، آقای دکتر شفیع‌امین فرمایشی دارید.
دکتر شفیع‌امین - نامه‌ای از افسران بازنشسته رسیده که تقدیم می‌شود
۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر فریدون افشار- عماد تربتی- اسکندری- کدیور- بزرگ ابراهیمی
رئیس- نطق‌های قبل از دستور شروع می‌شود آقای دکتر فریدون افشار بفرمایید.
دکتر فریدون افشار- راه‌آهن تهران تبریز روز پنجشنبه چهارم اردیبهشت به دست مبارک اعلیحضرت همایونی افتتاح شد و به این وسیله آذربایجان که پر جمعیت‌ترین و حاصلخیزترین منطقه ایران می‌باشد به مرکز و بنادر خلیج فارس متصل گردید. همچنین راه‌آهن سرتاسری ایران از راه شوروی به شکه راه آهن اروپا اتصال پیدا نمود. بنا به امر ملوکانه در آتیه خط آهن ایران به ترکیه متصل شده و در آن صورت ایران دوباره به صورت شاهراه مهم ترانزیتی مابین اروپا و شرق در آمده و این خط آهن جای‌گزین جاده ابریشمی مشهور قدیمی خواهد شد اهمیتی که این خط آهن در پیشرفت امور اقتصادی و تجارتی ایران دارد به این اختصار نمی‌توان شرح داد (صحیح است)
جای بسی سپاسگزاری است که تحت توجهات ملوکانه این امر مهم حیاتی انجام گرفت. در ضمن تشریف فرمایی موکب ملوکانه به آذربایجان برای افتتاح راه‌آهن تهران تبریز یک سعادت و افتخار بی‌نظیری نصیب اهالی رضائیه گردیده و آن عبارت بود از این که دعوت اهالی رضائیه مورد اجابت ملوکانه قرار گرفته و اعلیحضرت همایونی اراده فرمودند با مقدم مبارک خویش رضائیه را مزین فرمایند (دیهیم- آذربایجان را مزین فرمودند) برای اهالی رضائیه هیچ ارمغانی عزیزتر و پر ارزش‌تر از زیارت مقدم مبارک اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی نیست. اهالی شاهپرست رضائیه غرق در شادی و احساسات شاه‌پرستانه بودند و این احساسات عمیق و بی‌شائبه آنها بی‌دلیل نیست علت اصلی آن در صفات شاهانه نهفته است اعلیحضرت شاهنشاه ما ملت ایران دارای چنان شخصیت به تمام معنی ممتاز و روح پاک و صفات حسنه و علم و فضیلت و مهر و محبت پدرانه می‌باشد که چون آفتاب درخشان همه را تحت تأثیر قرار می‌دهند. حقیقتاً که آفتاب درخشان در یک محیط تاریک. مطالبی هست که بنده تا حال با صبر و شکیبایی بسیار صحبت نمی‌کردم تا بلکه با خواهش و تمنا اصلاح بشود. ولی چون می‌بینم عوض اصلاح بدتر می‌شود مجبور هستم از پشت تریبون مجلس به عرض رسانیده و از وزیر محترم جنگ درخواست نمایم برای اصلاح این وضعیت اسف‌انگیز اقدام فرمایند. آن درخواست عبارتست از برقراری عدالت و قانون در شهرستان رضائیه در داخل رضائیه سربازخانه یک لشگر برقرار شده است و گاه به گاه افسرانی در رضائیه مستقر می‌شوند که انظباط و تقوی سربازی را کنار گذاشته به حقوق مردم تجاوز نموده قانون شکنی می‌نمایند (دیهیم- ارتش انظباط دارد) حالا هم فرمانده لشگر رضائیه سرلشگر کمال از مقام نظامی خود سوء استفاده کرده در تمامی شئون آن شهرستان مداخلات نامشروع نموده و با عناوین مختلفه آنجا را استثمار می‌نماید. ایشان یک سرگرد اهل کرمانشاه را که رئیس حسابداری لشگر رضائیه بوده با تهدید و زور شهردار معین نموده و فرش‌های شهرداری را آقای سرلشگر برده منزل خود که این عمل را باید قلدری یا غارت نامید اگر ارتش ما انظباط دارد (دیهیم- ارتش انظباط دارد) بایستی ایشان را مجازات نماید ایشان به شهردار دستور می‌دهد پول صندوق شهرداری را مطابق میل او خرج نمایند این سرگرد رئیس شهردار فعلی در مدت کمتر از پنج ماه پس از عهده‌دار شدن شهرداری یک اتومبیل نو خریده بایستی تحقیق بشود پول این اتومبیل را از کجا به دست آورده بنده راجع به این مطالب کتباً از تیمسار سرلشگر وثوق توضیح خواسته‌ام و اگر این وضعیت را اصلاح ننمایند استیضاح خواهم نمود و در آن‌صورت بنده از همکاران محترم تقاضا دارم به پاس خدمت حقیقی به شاه و مملکت و برای اجرای قانون اساسی و احترام به قوانین و به جهت طرفداری از حقوق بشریت و اجرای قانون مدنی در این موضوع از بنده پشتیبانی نمایند. تا بلکه در این مملکت عدالت برقرار شده و قوانین مملکت به توسط عده‌ای بسیار قلیلی جاهل سودپرست بی‌ایمان پایمال نشود باید به ثبوت برسانیم ما ملت ایران استعداد آن را داریم که خودمان را با اصول مدنیت اداره نماییم این آقای سرلشگر کمال سوای تخلفاتی که در رضائیه مرتکب است سوابق عجیب و غریبی داشته ایشان یک موقع در ژاندارمری بوده بعداً رئیس شهربانی دکتر مصدق بوده و حالا لباس پر افتخار سربازی را پوشیده ولی تقوی سربازی را کنار گذاشته دائماً مشغول تعدی و استثمار و زورگویی و تخلفات می‌باشد.
اهالی رضائیه از شش ماه به این طرف خود را برای تشریف فرمایی ملوکانه حاضر نموده بودند و از دو شب که موکب ملوکانه در رضائیه توقف داشتند شب آخر ضیافتی از طرف اهالی رضائیه در سالن شهرداری ترتیب داده شده و به افسران ارشد لشگر و رؤسای ادارات و وجوه طبقات مختلف شهر کارت دعوت فرستاده شده بود سرلشگر کمال هشت ساعت قبل از ضیافت دستور فرمودند که ضیافت بایستی مختص افسران لشگر باشد و از رؤسای ادارات و از اهالی شهر کسی نبایستی شرکت نماید در صورتی که ضیافت نه در باشگاه افسران بوده و نه با پول ارتش. اینها البته نمونه‌ای از کردار ناپسند ایشان می‌باشد ایشان با این رویه چنان وضع آنجا را خراب نموده که اگر یکی دیگر از اتفاقات سال گذشته را شرح بدهم کلیه فرهنگیان و ملت فرهنگ دوست ایران را فوق‌العاده متأثر خواهم نمود.
در اواخر بهار ۳۶ سرهنگ دوم کریمی چون می‌خواست بدون استحقاق به یک دانش‌آموزی نمره بالاتری داده شود و مدیر دبیرستان رضاه شاه کبیر این درخواست ایشان را رد نموده بود آن سرهنگ تقریباً بیست نفر از شاگردان دبیرستان نظام را فرستاده مدیر دبیرستان رضا شاه کبیر را که یک عمر در خدمت به فرهنگ زحمت‌کشیده و همچنین ناظم دبیرستان را در داخل دبیرستان و در دفتر مدیر دبیرستان شدیداً مضروب نموده بودند ایشان چنان مصدوم شده بود که شش ماه در بیمارستان بستری شد آیا در کدام جامعه متمدن چنین اعمال شنیعه رخ می‌دهد. در دنیای امروزی حتی افسران اجنبی مرتکب چنین اعمال ناپسند نمی‌شوند.
لذا بنده تقاضا دارم سرلشگر کمال محاکمه شده و تنبیه شود. تا به محبوبیت و حیثیت ارتش بیشتر از این لطمه نزند بنده توصیه می‌نمایم تیمسار سرلشگر وثوق که یک افسر شریف و حق‌پرست و مرتبی هستند گزارش جنرال جورج مارشال مؤلف طرح مارشال را که پس از مسافرت خود به چین در ۱۹۴۶ نوشته مطالعه فرموده و به مضرات این ظلم و تعدی پی ببرند جنرال مارشال در آن گزارش اینگونه تعدیات و تجاوزات و بی قانونی و فساد را شدیداً نقبیح کرده و خاطر نشان نموده که ظلم و تعدی و بی‌قانونی و عدم عدالت به ضرر یک دستگاه تمام می‌شود در حال حاضر در مقابل زور و تعدیات سرلشگر کمال و یکی دو نفر وابستگان ایشان عدالت و قانون در رضائیه به کلی از بین رفته بنده تقاضا دارم شر این افسر را از رضائیه رفع نموده و انظباط را در پادگان آنجا برقرار نمایند.
افلاطون همیشه خدا را شکر می‌کرد که در زمان سقراط به دنیا آمده است ولی من شکر می‌کنم که در زمان اعلیحضرت محمدرضا شاه زندگی می‌نمایم تا بدون هراس بتوانم با صراحت لهجه از فساد و فاسدین تنقید نمایم اگر نظری به تاریخ بیندازیم خواهیم دید که سعادت و دوام یک جامعه رابطه مستقیم با عدالت و احترام به قانون و نظم داشته و ظلم و ستم و بی‌قانونی بزرگترین دشمن هر دستگاه بوده‌اند بنده با نهایت خلوص نیت و ایمان کامل تصور می‌نمایم که با این صحبت‌ها بزرگترین خدمت را به دستگاه انجام می‌دهم بنده یک عمر در بزرگترین مراکز تمدن این عصر به سر برده و از تعلیمات دانشمندان درجه اول یک مملکت بسیار مترقی برخوردار شده و دانشگاهی که درجه دکترا به بنده داده شهرت جهانی دارد آن همان دانشگاه است که اشخاصی مثل ودور ویلسونWoodrow Wilson رئیس جمهور دانشمند فقید آمریکا و فیلسوف جان دویی John Doweyکه اصول تعلیم و تربیت قرن بیستم را در تمامی ممالک دنیا پایه گذاری نموده تحصیل نموده‌اند بنده مضرات این عناصر پلید را همان‌طور می‌بینم که انگل‌های مخرب را در زیر میکروسکپ دیده‌ام من خواهان سعادت و دوام جامعه خودمان می‌باشم برای سعادت ملت ایران است که دانسته حیات سیاسی خود را کف دست گذاشته با مخربین این ملک و ملت به مبارزه برخواسته‌ام ضمناً سؤالی هم دارم که تقدیم می‌کنم
رئیس- آقای عماد تربتی
عماد تربتی- هفته اول اردیبهشت بر اثر برکت و همت وجود شاهنشاه هفته سعادت و رفاه و آسایش ملت ایران بود (صحیح است) در این هفته کارهای مهمی که در تاریخ ترقی ما کمتر سابقه داشته است انجام شده (صحیح است) لوله‌کشی شهر مشهد و ضمناً افتتاح آموزشگاه پرستاری بیمارستان شاه‌رضای مشهد افتتاح راه‌آهن تبریز، قرارداد نفت با یک کمپانی معتبر امریکایی صدور فرمان مبارک اعلیحضرت همایونی مبنی بر تأسیس مؤسسه بنیاد خیریه پهلوی اینها هر یک به نوبه خود از دیگری مهمترند آب لوله شهر مشهد یک امر حیاتی برای ۲۵۰ هزار نفر اهالی مشهد و یک میلیون جمعیتی که در مدت سال به مرکز استان خراسان مراجعه دارند (صحیح است) اغلب آقایان مشهد مشرف شده‌اند و ملاحظه فرموده‌اند که یک آب کثیف مانند یک اگویی جریان داشت و روی آن آب مردم نزاع داشتند و غالب زوار که به مشهد مشرف می‌شدند در اثر این آب آلوده بیمار و به امراض مختلفی آلوده می‌شدند مدت‌ها بود که نظر اعلیحضرت همایون شاهنشاهی این بود که آب نوشیدنی و گوارایی نصیب اهالی این شهر بشود و اوامری صادر فرمودند تا بالاخره قانون سازمان برنامه گذشت که مخارج پنجاه پنجاه بین شهرداری و سازمان برنامه تقسیم می‌شد ولی چون شهرداری مشهد قارد نبود مبلغ معینی که عبارت از ۴۸۰ میلیون ریال بود نصف آن را که ۲۴۰ میلیون است بپردازد و از این جهت با اجازه از پیشگاه شاهنشاه شهرداری مشهد وارد مذاکره با بانک ملی شد تا یک وام طویل‌المدت با بهره نازل به شهرداری بدهد و اعلیحضرت مقرر فرمودند که این کار عملی بشود و سر مشق برای سایر شهرستان‌ها باشد به این ترتیب لوله‌کشی مشهد به سامان رسید و در روز عید فطر اعلیحضرت همایونی یک افطاریه از آب گوارا و نوشین به مردم خراسان عطا فرمودند که شایسته همه‌گونه سپاسگذاری و قدردانی است اینک بنده به نوبت خودم خواستم تشکر کنم تا دوسال دیگر لوله‌کشی مسهد خاتمه خواهد یافت و دارای دو مخزن آب هریک ۱۵ هزار متر مکعب جمعاً ۳۰ هزار متر مکعب آب ذخیره برای این لوله خواهد بود (انشاءالله) اعلیحضرت همایون وقتی با قطار برای لوله‌کشی مشهد تشریف فرما شدند شب را استراحت نفرمودند و همان شب بدون هیچ استراحتی به تهران برگشتند و شب بعد هم به تبریز برای امر افتتاح راه‌آهن تشریف فرما شدند و چند شب بود که در راه آسایش مردم آسایش را بر خودشان روا نداشتند استراحت خودشان را در راحتی مردم می‌دانستند نه این که در خوابگاه خوشان استراحت بفرمایند البته شاهنشاه ما عاشق کشور است و همه گفته‌اند که خواب برعاشق حرام است (صحیح است) شاهنشاه از مشهد به تهران و از تهران بلافاصله به آذربایجان رهسپار شدند آذربایجان را به ایران و ایران را به آذربایجان و شرق را به غرب متصل فرمودند و بالنتیجه اراده فرمودند کشور ایران به اروپا متصل شود (صحیح است) این قسمت راه‌آهن یکی از مهمترین راه‌آهن‌ها بود که داری ۶ هزار پل کوچک و بزرگ و دارای ۴۵ تونل که ۱۴ کیلومتر تونل است که بزرگترین تونل آن ۱۷۵۰ متر می‌باشد که قلب کوه شکافته شده است به همت شاهنشاه و به دست مهندسین ایرانی و کارگران ایرانی ثابت شد که (همم‌الرجال تقلع الجبال) با همت این راد مرد بزرگ قلب کوه‌ها شکافته شده تا با راحت و آرایش مردم آذربایجان بتوانند به تمام ایران و به سایر شبکه‌های راه‌آهن ایران مسافرت بکنند و برای تمام ملت ایران این موضوع قابل ستایش و قدردانی است (صحیح است) در این راه بالغ بر سه میلیارد ریال هزینه شده است البته هزینه عملی چون کمتر در این راه مطالعه شد این بود که ۳ هزار میلیون ریال خرج این کار مهم کشور ایران شد در این اثنا که اعلیحضرت با سایر مدعوین در خراسان و آذربایجان بودند در عین حال یک امر معنوی مهم در جریان بود که لایحه آن به مجلس تقدیم شد که آن قرار داد نفت بود این قرار داد نفت بنده نمی‌خواهم علاوه بر مزایایی که تا کنون به وسیله رادیو و وسیله معاون نخست‌وزیر و یا جناب آقای نخست‌وزیر در مجلس بیان شد سخنی گفته باشد البته مزایایی است روشن و قرارداد به چاپ رسیده آقایان ملاحظه فرموده‌اند که ۲۵ میلیون دلار به عنوان پذیره داده می‌شود البته مزیتی است ۸۲ میلیون دلار بابت اکتشاف و استخراج داده می‌شود البته مزیتی است هفتاد وپنج درصد هم نصیب ملت ایران می‌شود این پایه‌گذاری که به دست رهبری عالیمقام کشور ایران شده بایستی جمیع صاحبان معادن نفت مرهون عملیات و ابتکار و فکر توانا و بلند اعلیحضرت همایونی باشند این هفتاد وپنج درصد یک امر مهمی است قسمت کارآموزی ایران هم یک امر مهمی است که در این قرارداد
تثیبت شده است ولی به عقیده بنده از تمام اینها مهمتر و عمیق‌تر همان استقلال اقتصادی ماست امروز کشور ما اساس و حیاتشان مبتنی بر اساس استقلال اقتصادی است ما به دست رهبر عالیمقام خودمان و به دست پرچمدار ناسیونالیست ایران ثابت کردیم که کشور ایران استقلال اقتصادی دارد و ما حداکثر استفاده را از منابع قدرت و اقتصاد خودمان می‌توانیم بکنیم و این را عمل کردیم ابتدا یک قراردادی که با ایتالیایی‌ها بسته شد یک عده اشخاص بدبین یک عده اشخاص رفوزه شده در جامعه حتی کتاب منتشر کردند و اینکار را ناستوده تصور کردند. بنده آرزو دارم برای این که این اشخاص خودشان را بیشتر به جامعه معرفی کنند برای این قرارداد بازهم یک کتاب منتشر کنند و به عنوان راه مصدق مطالبی بگویند که مردم بدانند این را مصدق راهی است بسیار کج و معوج راه نیست بلکه چاه است و این طبقه در مقابل بدیهیات با وضوح مطلب چه می‌گویند. بنده نخواستم فعلاً در اینجا وارد اصل موضوع بشوم اصل خود موضوع شاهد صادق است خود تشکیل شرکت‌های مختلف در ایران شرکت ایتالیایی و شرکت امریکایی و شرکت‌های دیگر خود آن موجب بشود که رقابت شروع تجارتی و اقتصادی در ایران حکمفرما شود که نسبت به اساس سرمایه‌ها و نسبت به رفتار با کارگران در آینده در مقابل یکدیگر بهتر از آن باشند که گذشتگاه و سرمایه داران سابق عمل می‌کردند.
یک مطلب مهم دیگری که در این قرارداد است عبارت از آن است که تنظیم وانعقاد این قراردادها به دنیا ثابت می‌کند که در کشور ما یک امنیت کاملی حکمفرماست که تمام سرمایه‌داران جهان سرمایه‌داران مهم تراست‌های نفتی به اینجا توجه دارند وسرمایه خودشان را در اینجا می‌ریزند حتی ۸۲ میلیون دلار قبل از بهره‌برداری خرج می‌کنند و ۲۵ میلیون دلار هم قبلاً می‌دهند این مطلب به عقیده بنده بسیار مهمتر از فواید مادی آن است و صدها میلیون دلار در مقابل این امر معنوی ارزش ندارد ارزش و استقلال اقتصادی ماست که سرمایه‌داران دنیا می‌آیند سرمایه خودشان را با کمال آرامش خاطر می‌ریزند که منابع زرخیز ما را استخراج کنند چون از اول گفته‌اند سرمایه وطن ندارد وطن سرمایه جایی است که امن باشد معلوم می‌شود که وطن سرمایه کشور ایران است که در پرتو توجهات شاهشاه سرمایه‌ها به ایران جلب شود و امنیتی برای سرمایه‌داران جهان کشور ما در اثر توجهات مدبرانه شاهنشاه حکمفرما است. این دونکته بود که بنده خواستم به عرض آقایان محترم برسانم و این دو نکته از آن نکاتی نیست که در آن کتاب گفته شده چاپ شده باشد. مطلب دیگری که در هفته اول اردیبهشت رخ داد فرمان اعلیحضرت همایونی بود راجع به تأسیس مؤسسه خیریه بنیاد پهلوی شاهنشاه ما تمام املاک خودشان را که بالغ بر ده هزار میلیون ریال ارزش داشت مطابق فرمانی که قبلاً صادر فرموده بودند شروع به تقسیم بین کشاورزان فرمودند به طوری که تاکنون هیجده هزار خانواده دارای آب و زمین شده‌اند و ۳۵۰ هزار هکتار زمین تاکنون تقسیم شده است و بقیه هم تقسیم می‌شود اول این فکر برای ایشان پیدا شد که این زمین‌ها به رایگان بین رعایا تقسیم شود بعد معلوم شد که اگر مالی را مفت به اشخاص بدهند ممکن است قدر آن را نداند و بعد هم برای آبادی آن در بماند از این جهت اراده ایشان تعلق گرفت که با تخفیف بیست درصد یعنی دوهزار میلیون ریال این املاک واگذار شود و هشت هزار میلیون ریال را به اقساط بیست وپنج ساله از رعایا دریافت کنند وآن هم به بانک عمران تسلیم شود به منظور عمران وآبادی همان املاک و تأسیس کارخانه کود شیمیایی وتراکتورسازی و ساختن خانه‌های روستایی و ترقی دادن سطح زندگی همان رعایا در شش سال اخیر تقریباً هزارمیلیون ریال هم مؤسساتی است که به فرهنگ تقویض شده است برای شاهنشاه ماچیزی که مانده بود عبارت از دوازده مهمانسرا بود به ارزش چهارصدمیلیون تومان یعنی چهارهزار میلیون ریال شاهنشاه ما نمی‌خواست که سلطنتش متکی به آب وزمین و مستغلات باشد بلکه می‌خواست سلطنتش متکی بر قلوب مردم باشد از این جهت باقیمانده املاک خودشان را به امور خیریه و بریه تخصیص دادند و مقرر فرمودند اساسنامه به منظور چهار امر: کمک به فرهنگ کمک به بهداشت کمک به مستمندان کمک به امور اجتماعی ومبارزه با فساد تنظیم شود به این منظور یک مؤسسه خیریه‌ای به نام بنیاد پهلوی مانند بنیاد راکفلر و فرد تأسیس شود و اساسنامه آن نوشته شده است و مقرر فرموده‌اند به ثبت برسد و شخصیت‌های محترمی هیئت مدیره آن خواهند بود از قبیل رئیس مجلس شورای ملی و رئیس مجلس سنا که مورد قبول همه می‌باشند و این مؤسسه به هیچ‌وجه در امور سیاسی وانتفاعی و مادی مداخله نخواهد کرد صرفاً در امور خیریه دخالت دارد وقتی چنین مؤسسه‌ای تشکیل شد که دارای شخصیت حقوقی است مؤسساتی مانند شیر وخورشید سرخ وسازمان شاهنشاهی می‌توانند قبول انتقال کنند و این املاک هم منتقل می‌شود به این مؤسسه و صرف امور چهارگانه‌ای که به عرض رسیده خواهند کرد
رئیس- آقای عماد تربتی از حالا از وقت آقای کدیور استفاده می‌کنید
عماد تربتی- خیلی از جناب آقای کدیور تشکر می‌کنم که وقت خودشان را به بنده دادند. با این که این فرمان صادر شد و روز عید فطر بنام عیدی داده شد ولی بنده چون به روزنامه‌ها مراجعه کردم آن طوری که این موضوع اهمیت داشت یعنی از نظر این که تمام املاک و اموال باقی مانده خودش را شاهنشاه در راه امور خیریه نثار کرد معذلک در مطبوعات و تبلیغاتی که در داخل کشور بوده تبلیغ نشد بنده خواستم ایراد بکنم دیدم این ایراد به خود بنده واردتر است چون خودم تریبونی در دست دارم این بود که خواستم این را امروز به عرض آقایان برسانم عموم این مطالب و عموم این اموری که به عرض آقایان رسید در این چند روزه اردیبهشت به نفع ملت ایران و به خیر و صلاح مردم انجام گرفته به دست رهبر و پرچمدار ناسیونالیسم ایران انجام گرفته است ما چنین رهبر خردمندی داریم چنین مرد فداکار از خود گذشته‌ای داریم چنین کشور غنی و بی‌نیازی داریم که یکی از دو سه کشور دنیاست که از حیث معادن و آبهای سرد و گرم و اراضی و محصول در دنیا بی نظیر است بهتر این است که ما متحدتر با قدم‌های سریع‌تر و بلندتر در پشت سر این رهبر عالیمقام ایران را بهتر از اینها بکنیم و مردم ونمایندگانی بهتر از این باشیم (احسنت) ایران را بهتر از این ایران بکنیم ما مردمی و نمایندگانی بهتر از این باشیم دیگر عرضی ندارم (احسنت)
رئیس- آقای امیر نصرت اسکندری
کدیور- بنده از بقیه وقت خودم می‌توانم استفاده کنم؟
رئیس- مانعی ندارد می‌توانید استفاده کنید بعد از آقای اسکندری بفرمایید
اسکندری- بنده تا به حال مزاحم آقایان نشده‌ام و وقت مجلس را نگرفته‌ام با اجازه آقایان عرض می‌کنم پس از سال‌ها انتظار بالاخره روز پنجشنبه چهارم اردیبهشت ماه راه‌آهن تهران تبریز به دست توانای ذات مبارک شاهنشاه افتتاح یافت وآرزوی دیرین مردم آذربایجان عملی گردید ودوره بهره‌برداری این راه مهم آغاز شده و با همت و اراده آهنین شاهنشاه یک کار مهم دیگر در راه پیشرفت وترقی اقتصادی کشور به نتیجه رسید با ابراز کمال علاقه و با تحقق آن واقعاً حق بزرگی برمردم آذربایجان دارند آری علاقمندی و کوشش بی‌دریغ شاهنشاه در راه سعادت ملک و ملت همواره با موفقیت توأم بوده وخواهد بود نتایج مفید و درخشانی که از لحاظ اقتصادی این راه نصیب مملکت می‌سازد وتأثیری که این کار سودمند در تقویب بنیه اقتصادی کشور و ایجاد کاروفعالیت و آبادانی استان‌ها و شهرستان‌ها و بالابردن سطح زندگانی عمومی دارد به میزان قابل تصور مهم است.
ارتباط خط آهن تهران تبریز و اتصال آن به شبکه راه‌های اصلی و سرتاسری ایران و رفت و آمد مسافرین و تأمین رفاه و آسایش آنان و مبادله کالا و مواد اولیه وحمل محصولات کشاورزی و صنعتی هر محل به نقاط دیگر که مسلماً میزان مصرف و تولید را در هر منطقه بالا می‌برد یکی از کارهای اساسی است که قطعاً در وضع همه نقاط کشور مخصوصاً مناطقی که با شبکه راه‌آهن سرتاسری ارتباط دارند مؤثر و مفید است. افتتاح و به کار افتادن این خط علاوه بر این که موفقیت بزرگی برای آذربایجان و تمام کشور به شمار می‌رود اتصال آن به راه‌آهن بین‌المللی که به امر و اراده شاهنشاه از هم اکنون شروع می‌شود وضعی را ایجاد خواهد نمود که قدرت اقتصادی کشور ما را در دنیا افزون‌تر و مؤثرتر خواهد نمود قاطبه مردم شاه‌دوست آذربایجان از مراحم و عنایات ذات شاهانه چه در امر راه‌آهن چه نسبت به سایر امور اجتماعی از قبیل بهداشت فرهنگ کشاورزی آبیاری و تکمیل ساختمان آسایشگاه دانشکده پزشکی و بیمارستان‌ها و شروع ساختمان دانشکده‌های ادبیات و کشاورزی و تأمین آب مشروب صحیح برای مردم و سایر امور اقتصادی که نسبت به هریک از این امور دستورات مؤکد حضوری صادر فرموده‌اند سرفراز و مفتخرند وامیدوارم همان‌طور که شاهنشاه در پیام خودشان اشاره فرموده‌اند به پیروی از دستورات شاهنشاه عموم مردم این استان بزرگ زرخیز از هر طبقه که به وسیله این خط آهن به سایر نقاط کشور پیوسته‌اند در بهبود وضع اقتصادی و افزایش تولید از همت و ابتکار فروگذار ننموده و در استفاده از منابع فراوان طبیعی و توسعه صنعت و کشاورزی این خطه خواهند کوشید تا از منافع آن بهره‌مند گردند. زیرا شاهنشاه وعده فرموده‌اند از هرگونه ابتکار مولد و مثبت پشتیبانی خواهند فرمود و وعده‌های این شاهنشاه جوان بخت تخلف‌ناپذیر است. این بنده از طرف خود و عموم آقایان نمایندگان محترم آذربایجان و همکاران عزیزم با کمال افتخار مراتب سپاسگذاری بی‌پایان خود و قاطبه مردم شاه‌دوست آذربایجان را از عنایات و توجهاتی
که نسبت به این استان مبذول فرموده و با تحمل رنج سفر اجازه افتتاح و بهره‌برداری راه‌آهن تهران و تبریز و امتداد آن را برای ارتباط به خطوط بین‌المللی صادر فرموده‌اند و در واقع ابواب سعادت و نیکبختی را به روی مردم آذربایجان گشوده‌اند در این مکان مقدس به عرض می‌رسانم و از صمیم قلب از خداوند متعال مسئلت دارم شهریار تاجدار و رهبر خردمند ما را همواره از گزند حوادث مصون و محفوظ بدارد و وجود مبارکش را برای سعادت ملت ایران حفظ فرماید. بنده ذکر یک موضوع مهم را لازم می‌دانم که تمام طول این خط که از لحاظ فنی و سختی وضع زمین و منطقه کوهستانی از مهمترین مناطق ایران و در دشواری عمل کمتر از راه‌های سخت شمال و جنوب نیست محصول کار و ثمره فعالیت مهندسین ایرانی بوده و مانند خط تهران مشهد به دست ایرانی ساخته شده و این خود مایه کمال مسرت و موجب نهایت افتخار است. ما نمایندگان آذربایجان انتظار داریم که سازمان برنامه هرچه زودتر اوامر شاهانه را در آذربایجان انجام و اهالی را سپاسگذار مراحم شاهانه نموده و نواقص را تکمیل نمایند نمایندگان محترم ملتزمین رکاب ملاحظه فرمودند فرهنگ آذربایجان تا چه حد پیشرفت نموده و از آقای وزیر فرهنگ متشکریم و انتظار داریم در تشویق خدمتگذاران و تکمیل نواقص فرهنگ و دانشگاه بیشتر بذل توجه فرمایند بنده از تیمسار سرلشگر شیروانی فرمانده سپاه و تیمسار پیروزنیا وسایر رؤسای ادارات تشکر می‌نمایم آقای نماینده محترم رضائیه راجع به سرلشگر کمال بیاناتی فرمودند اسباب تأسف بنده شد برای این که ایشان مدتی در خوزستان بودند نمایندگان خوزستان اینجا تشریف دارند و مدتی هم در تبریز رئیس ژاندارمری بودند رفتار ایشان خوب بوده حالا چه اتفاقی افتاده بنده نمی‌دانم.
رئیس- آقای کدیور
کدیور- اعمال اساسی و مثبتی که در راه رفاه و آسایش ملت ایران به دست توانای اعلیحضرت شاهنشاه انجام می‌گیرد به قدری حائز اهمیت بوده و می‌باشد که ستایش آن از عهده بنده خارج است در موقع تشریف فرمایی ذات مبارک همایونی به مشهد سپاسگذاری اهالی خراسان را به عرض پیشگاه مبارکشان رساندم ناطقین محترم قبل از بنده آنچه لازمه سخن بود امروز بیان فرمودند این است که بنده مطلب خودم را معطوف به امور کشاورزی و جلب توجه برای تأمین خواربار سال آینده می‌نمایم به طوری که آقایان محترم اطلاع دارند آفت ملخ که به طور وحشت ناکی بسرزمین ایران هجوم آورده مناطق جنوبی را از بین برده و می‌برد و اینک به منطقه شرق سرایت کرده است و همین‌طور آفت سن هم در نواحی بجنورد و شیروان خراسان مزید آفت و مزید علت شده است خشک سالی و بخل طبیعت هم نیز سربار گردیده لازم دانستم تذکر دهم برای آفت در کلیه قسمت‌ها مخصوصاً قسمت‌هایی که تا کنون آفت نرسیده و باید ارزاق دیگران را تأمین کند اقدامات سریع و جدی و عملی بدون تظاهر با دلسوزی و حقیقت صرف انجام شود و برای خواربار سال آینده برنامه منظم و روشن اتخاذ نمایند که باز دست نیاز را به سوی دیگران دراز ننمایند موضوع دیگری که بایستی به عرض آقایان برسانم به خصوص توجه آقای معاون پارلمانی نخست‌وزیر را جلب کنم این است که بنده اطلاع پیدا کرده‌ام در بعضی از نقاط خراسان مشغول کشت تریاک بوده والان هم مشغول وجین کردن هستند و در خراسان هم به عرض آقای استاندار رساندم ایشان فرمودند می‌فرستیم رسیدگی می‌کنند ولی از آقا استدعا دارم که این قسمت را مورد توجه مخصوص قرار بدهید که باعث تجری دیگران نشود.
ناصر ذوالفقاری (معاون نخست‌وزیر)- محل‌ها را بفرمایید
کدیور- محل‌ها را خودشان بهتر می‌دانند بلوک وزراب و لقمج و قسمتی هم در بجنورد که اگر آقایان ندانند بنده عرضی ندارم اگر وقتی از بنده باقیمانده به آقای بزرگ ابراهیمی می‌دهم
رئیس- آقای بزرگ ابراهیمی از وقت آقای اسکندری استفاده می‌کنند بفرمایید آقای ابراهیمی
بزرگ ابراهیمی- آقایان همکاران محترم در تشریف فرمایی ذات مبارک همایونی به تبریز تشریف داشتند احساسات مردم آذربایجان و تبریز را به خوبی دیدند (صحیح است) بنده افتخار التزام رکاب را به رضائیه هم داشتم می‌خواستم یک توضیحی از احساسات این مردم شاهپرست که چهار سال انتظار داشتند و هر روز تشنه‌تر می‌شوند به عرض آقایان برسانم و این عرایض را که به عرض مجلس می‌رسانم به نام یک نفر مطلع و بیننده وحقیقت به عرض می‌رسانم اعلیحضرت همایون شاهنشاهی پس از پیاده شدن از طیاره مورد استقبال ملت واقع شدند جماعتی بدون اراده روی پای شاه افتاده بودند و با قلب لرزان گریه می‌کردند که خود اعلیحضرت هم متأثر شدند به طوری که هرچه می‌خواستند دونفر زن ومرد را از زمین بلند کنند میسر نبود و تصور می‌فرمودند که اینها یک استدعایی دارند بعد از این که سؤال شد که چه می‌خواهند عرض کردند که همین را می‌خواستیم که به آذربایجان بیایید و ما را سرافراز بفرمایید کار دیگری نداشیتم این احساسات اولیه بود در راه بین فرودگاه و استانداری که مقر استراحت مقام سلطنت بود بالاخره احساسات ملت پادشاه را تحریک کرد که از ماشین پیاده شدند در این پیاده شدن ملت رضائیه وجود مبارک شاه را در مقابل ریختن دسته‌های گل استقبال کردند بنده که ۳۵ سال در رضائیه سابقه دارم تصور نمی‌کردم اینقدر گل وجود داشته باشد عرض کنم که تا خود استانداری گل بود چه احساساتی بود من کار ندارم در یک دانشسرای اطفال دوشیزه‌های ۱۰، ۱۲، ۱۵ ساله در مقابل ذات اقدس همایونی به قدری احساسات به خرج دادند که قلب رئوف و رقیق پادشاه مجبور به گریه شدند و عینکشان را بر می‌داشتند و چشمشان را پاک می‌کردند در شب مهمانی که جناب آقای دکتر افشار (دکتر حسن افشار- فریدون آزادی افشار) نسبت به این موضوع بی توجهی فرمودند جماعت در میدان رضائیه به قدری فریاد کرد به قدری فریاد کرد که سه مرتبه پادشاه را به ایوان کشید و این ملت تا صبح احساساتش را نشان می‌داد اینها نشانه‌هایی است که باید افکار متشتت بفهمند و بدانند که این ملت چقدر به مقام سلطنت و به خصوص شخص شخیص محمدرضاشاه علاقمند است (صحیح است) (پرفسور اعلم- در این مورد افکار متشتت نیست همه متحدند)
بنده در دنیا عرض کردم قطعاً ایرانی این طور است اما یک موقع هم اهالی رضائیه یک احساسات بی‌شائبه عجیبی به خرج دادند و آن موقعی بود که ارتش شاهنشاهی از حضور پادشاهش رژه می‌رفت قبلاً دسته‌های محصلین پیشاهنگان و امثالهم که می‌رفتند هر کسی که ایستاده بود تماشا می‌کرد ولی وقتی که ارتش شروع به رژه کرد قسم به ذات ذوالجلالی خدا این را من به نام یک نفر مخبر کمیسیون نظام به رفقایم می‌گویم به قدری احساسات به خرج دادند که خود اعلیحضرت را متوجه کردند رفتار ارتش خدمات ارتش تربیت ارتش انضباط ارتش شاهنشاه را متوجه کرد و امر فرمودند در حکم فرمان همایونی شماره ۸۷۳۱ از لشگر رضائیه وسپاه آذربایجان غربی تقدیر شد معاون وزارت چنگ اینجا هستند من از ایشان پرسیدم بمن گفت با تلفن هم پرسید متن آن را هم برای من خواند ولی من نفهمیدم چه شد که جناب آقای دکتر افشار رفیق محترم من (دکتر فریدون افشار - بنده سؤالاتم را داده‌ام) موقعی که جنابعالی صحبت می‌فرمودید بنده تمام را گوش دادم ولی جنابعالی بی‌مرحمتی فرمودید این اختلاف شما و کمالی برای یک دعوتی که نرسیده بود ایجاد شد و بنده در فرودگاه در موقع مشایعت حل کردم دکتر دادفر هم شاید از دور متوجه بود آقای من نباید به یک فرد خدمتگزار مملکت که خدمت او در مقابل پادشاه مبرهن و مورد تقدیر واقع می‌شود این طور حمل کرد آقای محترم انجمن شهرداری اگر به حرف شما گوش نداد و یک نفر را برای خودش معین کرده برای شهرداری رضائیه به کمال مربوط نیست ارتش ایران ارتش بی‌طرفی است که باز و بسته است و سینه باز کرده برای خدمت به پادشاه مملکت و در مرزها با کمال ذات زندگانی می‌کنند و مفتخر است که مورد تقدیر پادشاهش است بنده و شما حق نداریم. (زنگ رئیس)
۳ - تصویب گزارش اصلاحی مجلس سنا راجع به موافقت‌نامه انحرافات مرزی ایران و شوروی
رئیس- نامه‌ای از سنا رسیده راجع به موافقت‌نامه مرزی و مالی با اتحاد جماهیر شوروی اصلاحی شده که چیز مهمی نیست حالا قرائت می‌شود و به اطلاع مجلس می‌رسانیم و رأی می‌گیریم (به شرح زیر قرائت شد) ریاست محترم مجلس شورای ملی عطف به مرقومه شماره ۱۰۴۸۹- ۵- ۹- ۱۳۳۶ راجع به لایحه موافقت‌نامه انحرافات مرزی بین کشور شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی اشعار می‌دارد: لایحه مذکور در فوق در جلسه روز چهارشنبه دهم اردیبهشت ماه ۱۳۳۷ مجلس سنا مطرح است و با اصلاحاتی که در عنوان لایحه و سطر اول ماده واحده به عمل آمد به تصویب رسید اینک یک نسخه از لایحه مصوبه فوق برای استحضار عالی به ضمیمه ایفاد می‌شود
نایب رئیس مجلس سنا - محمد علی وارسته
رئیس- درمقدمه این لایحه بوده موافقت‌نامه مرزی و مالی مجلس سنا مالی را برداشته و گذاشته مرزی در صورتی که در خود ماده واحده مالی هست یک اصلاح دیگری هم کرده‌اند نوشته‌اند مجلس شورای ملی و مجلس سنا که مانعی ندارد (گفته شد- اشکالی ندارد) به لایحه رأی نهایی گرفته می‌شود آقایانی که موافقند قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.
۴- اعلام وصول و تصویب یک فوریت موافقت‌نامه فرهنگی بین ایران و ژاپن
رئیس- نامه دیگری از مجلس سنا رسیده راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین ایران و ژاپن که با فوریت مطرح کرده‌اند در اینجا هم با فوریت مطرح می‌شود و به کمیسیون می‌رود
(به شرح زیر قرائت شد)
ریاست محترم مجلس شورای ملی لایحه شماره ۶۱۶/ ۲۳۳۵۴- ۵/ ۵/ ۱۳۳۶ دولت راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین ایران و ژاپن که در جلسه روز چهارشنبه
۲۵ دی ماه ۱۳۳۶ به مجلس سنا تقدیم شده بود در جلسه چهارشنبه دهم اردیبهشت ماه ۱۳۳۷ مجلس سنا مطرح وچون پیشنهاد فورت شد بدواً فوریت آن و سپس خود لایحه به تصویب رسید. اینک یک نسخه از لایحه مصوبه فوق برای استحضار عالی و طرح در مجلس شورای ملی به ضمیمه ایفاد می‌شود
نایب رئیس مجلس سنا - دکتر سعید مالک
رئیس - ماده واحده قرائت می‌شود (به شرح ذیل خوانده شد) ماده واحده موافقت‌نامه فرهنگی بین ایران و ژاپن مشتمل بر یک مقدمه و شش ماده که در تاریخ ۱۶ آوریل ۱۹۵۷ مطابق با ۲۷ فروردین ۱۳۳۶ در توکیو به امضا رسیده است تصویب می‌شود و دولت اجازه مبادله اسناد مصوبه را می‌دهد. متن فارسی و ژاپنی قرارداد به این موافقت‌نامه ضمیمه خواهد شد. لایحه فوق مشتمل برماده واحده و متن موافقت‌نامه ضمیمه در جلسه روز چهارشنبه دهم اردیبهشت ماه ۱۳۳۷ شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است
نایب رئیس مجلس سنا - دکتر سعید مالک
رئیس - مطابق آیین‌نامه مشترکی که ما داریم لوایحی که در یک مجلس با فوریت تلقی می‌شود مجلس دیگر هم می‌تواند قبول بکند فوریت را و هم قبول نکند حالا فوریتش مطرح است مخالفی نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به فوریت آقایانی که موافقید قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد به کمیسیون فرستاده می‌شود
اردلان- پیشنهاد تهیه می‌کنم که با دو فوریت مطرح بشود که برای تشریف‌فرمایی اعلیحضرت حاضر بشود
رئیس- مانعی ندارد برای جلسه دیگر گزارش کمیسیون حاضر می‌شود آقای دکتر امیر نیرومند تذکری دارید؟ بفرمایید.
دکتر امیر نیرومند- عریضه‌ای است که تقدیم می‌کنم
۵- طرح گزارش کمیسیون راه راجع به اجازه فروش سه فروند هواپیما به شرکت واحد هواپیمایی و ارسال به مجلس سنا
رئیس- گزارش شرکت واحد هواپیمایی مطرح است آقایان توجه بفرمایید که شور دوم است قرائت می‌شود (به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون راه به مجلس شورای ملی کمیسیون راه در جلسه ۲۱ اسفند ماه ۱۳۳۶ لایحه شماره ۱۷۸۲۱ دولت راجع به تأسیس شرکت واحد هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس را با حضور آقای وزیر راه برای شور دوم مطرح و مورد رسیدگی قرار داده و با توجه بپیشنهادات با اصلاحاتی تصویب نمود اینک گزارش آن را به شرح زیر به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده- دولت مجاز است سه فروند هواپیمای وایکانت متعلق به خود و همچنین اثاثیه و قطعات یدکی آن را به شرایطی که صلاح بداند به شرکت واحد هواپیمایی (متشکل از شرکت هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس) به اقساطی که بیش از دوازده سال نباشد به فروش برساند و مدت ۱۵ سال از تاریخ تأسیس شرکت واحد هواپیمایی از اعطای پروانه مذکور در ماده ۱۷ قانون هواپیمایی کشوری به شخص یا اشخاص حقوقی دیگر خودداری کند مشروط بر این که شرکت هواپیمایی واجد در مدت مذکور حمل‌ونقل هوایی را با رعایت مقتضیات وحوائج روز و اصول فنی و اداری و سایر وسایل تأمین نماید. بند ۱ مؤسسات ایرانی که به موجب ماده ۱۷ قانون هواپیمایی کشوری به حمل و نقل هوایی اشخاص و یا اشیا مبادرت می‌نمایند از پرداخت مالیات بر درآمد و هرگونه مالیات و یاعوارض دولتی و شهرداری و همچنین از پرداخت عوارض شهرداری مربوط به لوازم هواپیما معاف می‌باشند.
بند ۲- بندج ماده ۱۱ قانون هواپیمایی کشوری به طریق زیر اصلاح می‌شود بند ج اگر هواپیما تعلق بشرکتی داشته باشد اکثریت سهم آن باید متعلق به اتباع ایران واقامتگاه قانونی آن شرکت در ایران باشد و در شرکت‌هایی که سرمایه آنها به صورت سهام یا قطعات متساوی القیمه درآمد ه سهام شرکت با اسم باشد پس از ثبت هواپیما ثبت و تابعیت ایرانی صادر و علائم ثبت و تابعیت تعیین می‌شود بند ۳ شرکت‌های هواپیمایی ایرانی که اینک مشغول کار می‌باشند یا این که بعداً تأسیس شوند موظفند در شرایط مساوی بین خلبانان و کادر فنی ایرانی و خارجی خلبانان و مکانیسین‌های ایرانی را استخدام نماید. وزارت راه مکلف است به تدریج اشخاص واجد صلاحیت را به تعداد کافی تربیت و به شرکت هواپیمایی واحد معرفی نماید
بند ۴- بارهایی که به وسیله هواپیما به هزینه دولت یا مؤسسات وابسته به دولت حمل می‌شود در خطوطی که هواپیماهای شرکت واحد هواپیمایی پرواز می‌کنند منحصراً به وسیله آن شرکت باید انجام گیرد.
بند ۵- وزارت دارایی و وزارت راه مأمور اجرای این قانون می‌باشد مخبر کمیسیون راه مهندس فروهر گزارش از کمیسیون قوانین دارایی به مجلس شورای ملی
کمیسیون قوانین دارایی با حضور آقای معاون وزارت راه لایحه دولت راجع به تأسیس شرکت واحد هواپیمایی ایران و شرکت هواپیمایی پارس را برای شور دوم مطرح و ماده واحده مصوب کمیسیون راه را تأیید نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون دارایی مشایخی گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی کمیسیون دادگستری در جلسه ۳۱ فروردین ماه ۱۳۳۷ با حضور آقای معاون وزارت راه لایحه دولت راجع بتأسیس شرکت واحد هواپیمایی پارس را برای شور دوم مورد رسیدگی و بحث قرار داده خبر کمیسیون راه عیناً تأیید و تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد
مخبر کمیسیون دادگستری - عمیدی‌نوری
رئیس- آقای اردلان تذکری دارید؟ بفرمایید
اردلان- در این که باید با شرکت واحد هواپیمایی مساعدت کرد من ایرادی ندارم بلکه خیلی هم موافق هستم که دولت این شرکت را تشویق بکند تا واقعاً او بتواند یک شرکت بین‌المللی باشد در این کار هیچ شبهه‌ای نیست ولی یک نکته‌ای بود می‌خواستم بپرسم که شاید رفع اشکال من بشود وآن این بود که در شور اول من پیشنهاد کردم به قیمت تمام شده یک کلمه ساده و روشن است وقتی که می‌گوییم روز است نمی‌شود منکر شد که روز نیست یک معامله‌ای دولت می‌خواهد با یک شرکتی بکند این کلمه را بنده از دو نقطه‌نظر پیشنهاد کردم یک وقت ممکن است دولت یک دولتی باشد که نخواهد با شرکت مساعدتی بکند و نخواهد این معامله را بکند و می‌گوید من این را به این قیمت خریده‌ام صدی بیست و صدی سی به من منفعت بدهید واشکال‌تراشی می‌کند و برعکس یک وقت ممکن است دولتی باشد که نظرش مساعدت و کمک باشد و بخواهد با شرکت مساعدت کند ولی چون مال مردم و مال مملکت است و مال مال همه است این را مراعات نکند و بخواهد یک گذشت‌هایی بکند دست دولت در شروطش باز شده بنده حرفی ندارم ۱۲ سال یک مدتی است متمادی همه می‌دانیم که وقتی یک چیزی را بخریم و ۱۲ سال پولش را نداده‌ایم برای این که خود آن بهره ۱۲ سال اگر ۱۰ سال هم باشد از معادل اصل پول بیشتر است این مساعدت که می‌شود و سایر شروط این که دلار بگیرد لیره بگیرد ریال بگیرد این هم سرجای خودش محفوظ اما این را ما گفتیم که به قیمت تمام شده یعنی از آن مبلغی که دولت داده کمتر نفروشد و زیادتر هم نفروشد هر دوجنبه را می‌گوییم حالا می‌خواستم بپرسم دلیل چه بوده که کمیسیون چنین پیشنهاد صریح وروشنی را در اینجا نگذاشته است آقای مخبر کمیسیون توضیح بفرمایند (صحیح است)
رئیس- آقای مخبر
مهندس فروهر (مخبر کمیسیون راه)- بنده خواستم خدمت آقایان محترم عرض کنم که در شور اول این لایحه هواپیمایی کشوری خیلی مورد شور و مطالعه قرار گرفت و با پیشنهادات زیادی به کمیسیون رفت بنده الان نمی‌خواهم در اصل مطلب که چرا بایستی به شرکت هواپیمایی کشوری کمک بشود اینجا عرایضی بکنم تمام ممالک دنیا این کمک را به شرکت‌های ملی‌شان می‌کنند برای این که هواپیماهای خوب با وضع خوب داشته باشند والا پرواز غیر مقدور می‌شد. اما راجع به این سؤالی که جناب آقای اردلان فرمودند بنده عرض می‌کنم که پیشنهاد ایشان در کمیسیون مطرح شد اینجا دولت طبق ماده واحده نوشته است) به اقساطی که بیش از ۱۲ سال نباشد به فروش برساند (چون اصل موضوع کمک بود و دولت توضیح داد که ما سودی نمی‌خواهیم از این کار ببریم یعنی نمی‌خواهیم پورسانتاژی بکشیم روی قیمت هواپیما هیچ دلیلی هم ندارد با کمکی که دولت خواهد کرد و ما فقط مجوزی به دست دولت برای فروش می‌دهیم بگوییم که دولت ممکن است عمل خودش را بیاید این جور تفسیر کند که این هواپیماها به یک سیر نبات به شرکت هواپیمایی واحد واگذار بشود بنابراین چون دولت یک مجوزی از مجلس می‌گیرد و به ما هم شفاهاً توضیح داده‌اند و در صورت‌مجلس‌های کمیسیون هم هست که سودی نخواهد برد دولت هم اظهار نکرد که زیانی از این عمل خواهد داشت بنابراین عمل دولت را ما عادی تلقی می‌کنیم و بدیهی است طبق اظهارات نماینده دولت به همان حداقل قیمت به شرکت واحد می‌فروشد یعنی به همان قیمتی که کارخانه هواپیمایی‌سازی با آنها حساب خواهد کرد بنده فکر می‌کنم که دیگر به این ترتیب این موضوع باعث نگرانی جناب آقای اردلان و سایر آقایان نباید بشود (صادق بوشهری- ذکرش چه ضرری دارد؟)
رئیس- آقای اردلان
اردلان چون تأیید کردند به همان قیمتی که برای دولت تمام شده می‌فروشند و این در صورت مجلس هم نوشته می‌شود بنده پیشنهاد جدیدی نمی‌دهم
رئیس- دیگر کسی اجازه صحبت نخواسته در کلیات آخر هم کسی اجازه نخواسته است وچون واگذاری اموال
دولتی است با ورقه باید رأی گرفته شود اول با قیام و قعود رأی می‌گیریم آقایانی که موافقند. قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد حالا رأی با ورقه گرفته می‌شود آقایان موافقین رأی سفید با نام خواهند داد
(اسامی آقایان نمایندگان توسط آقای جلیلوند (منشی) قرائت وآقایان در محل نطق حاضر شده رأی دادند)
آقایان: پرفسور اعلم. قوام. قنات‌آبادی. پناهی. عماد تربتی. فضائلی. خلعتبری. صادق بوشهری. دکتر دیبا. دکتر نفیسی. عزیز زنگنه. مهندس هدایت. محمودی. بزرگ ابراهیمی. دکتر حسن افشار. اردلان. دکتر وکیل. پردلی. یارافشار. ساگینیان. هدی. دکتر امین. دکتر فریدون افشار. شادلو. صدرزاده. طباطبایی قمی. مهندس فروهر. حشمتی. مهندس فیروز. مهران. کاظم شیبانی. دولت شاهی. دکتر عمید. مرتضی حکمت. مهندس جفرودی. مهندس شیبانی. مهندس دهستانی. اریه. کورس. فخر طباطبائی. دکتر بینا. بزرگ‌نیا. خرازی. دکتر ضیائی. کدیور. دکتر رضائی. دکتر اسدی. بوربور. دولت‌آبادی. دکتر شاهکار. رستم امیر بختیار. سعید مهدوی. دکتر امیر حکمت. غضنفری. سراج حجازی. توماج افخمی. برومند. دکتر امیر نیرومند. دکتر مشیر فاطمی. صفاری. کیکاوسی. مشایخی. دشتی. گیو. دیهیم. مهندس اردبیلی. اسکندری. دکتر دادفر. جلیلی. خزیمه علم. مهندس ظفر. عمیدی‌نوری. حکیمی. مجید ابراهیمی. نصیری. دکتر آهی. اکبر. مرآت‌اسفندیاری. سلطان مراد بختیار. سالار بهزادی. قبادیان. دهقان. استخر. سلطانی. باقر بوشهری. جلیلوند.
(آراء مأخوذه شماره و ۸۵ ورقه سفید موافق ویک ورقه سفید بی اسم شمرده شد)،
رئیس - لایحه مربوط به هواپیمایی کشوری با ۸۵ رأی تصویب شد به مجلس سنا ارسال می‌شود
اسامی موافقین - آقایان: کدیور. توماج. دکتر نفیسی. قوام. خرازی. دکتر امین. حشمتی. عماد تربتی. صادق بوشهری. اردلان. ساگینیان. هدی. دکتر اسدی. دکتر فریدون افشار. احمد طباطبائی. بوربور. دکتر امیر حکمت. کورس. دولت‌شاهی و دکتر وکیل. بزرگ‌نیا. مهدوی. فضائلی. شادلو. دکتر شاهکار. اریه. مرتضی حکمت. دکتر حسن افشار. یار افشار. پردلی. خلعتبری. مهندس هدایت. رستم امیر بختیار. خزیمه علم. جلیلوند. دکتر عمید. مهندس سلطانی. سالار بهزادی. دهقان. مهندس اردبیلی. باقر برشهری. قنات‌آبادی. صفاری. دکتر امیر نیرومند. نصیری. دشتی. سراج حجازی. استخر. مهندس ظفر. گیو. سلطان‌مراد بختیار. مهندس فروهر. اکبر. دکتر دیبا. عمیدی‌نوری. دکتر آهی. حکیمی. برومند. مرآت‌اسفندیاری. فخر طباطبایی دکتر ضیائی. پرفسور اعلم. دولت‌آبادی. دکتر مشیر فاطمی. مهندس جفرودی. مهندس شیبانی. کیکاوسی. دکتر بینا. مجید ابراهیمی. جلیلی. قبادیان. مهندس دهستانی. مشایخی. دکتر دادفر. مهران. افخمی. دکتر رضائی. کاظم شیبانی. مهندس فیروز. غضنفری. محمودی. دیهیم. ورقه سفید بی‌اسم علامت امتناع یک برگ
۶- شور اول گزارش کمیسیون امور خارجه راجع به الحاق ایران به قراردادهای منع فحشا
رئیس- گزارش کمیسیون خارجه مربوط به الحاق به قراردادهای منع فحشا مطرح است قرائت می‌شود
(به شرح زیر خوانده شد)
گزارش از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی کمیسیون امور خارجه لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق دولت ایران به پروتکل‌های اصلاحی قراردادهای مربوط به منع فحشا را با حضور آقای وزیر امور خارجه مورد شور و رسیدگی قرار داده ماده واحده مصوب مجلس سنا را تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد:
ماده واحده - الحاق دولت ایران به پروتکل‌های اصلاحی قراردادهای مورخ ۱۸ مه ۱۹۰۴ و ۴ مه ۱۹۱۰ راجع به منع فحشا و قرارداد ۴ مه ۱۹۱۰ راجع به جلوگیری از اشاعه نشریات منافی عفت و مستهجن را که در ۴ مه ۱۹۳۹ در لیک ساکس (مقر سازمان ملل متحد) به امضا رسیده در تاریخ ۷ دی ماه ۱۳۳۸ از طرف نماینده دائمی ایران در سازمان ملل متحد امضا شده تصویب می‌شود.
مخبر کمیسیون امور خارجه - مرآت‌اسفندیاری
گزارش از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی
کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۱ اسفندماه ۱۳۳۶ با حضور نماینده دولت لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق دولت ایران به پروتکل‌های اصلاحی قراردادهای مزبور به منع فحشا را مورد رسیدگی و بحث قرار داده خبر کمیسیون امور خارجه را تأیید و اینک گزارش آن را تقدیم می‌دارد مخبر کمیسیون دادگستری عمیدی‌نوری گزارش از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی کمیسیون کشور لایحه ارسالی از مجلس سنا راجع به الحاق دولت ایران به پروتکل‌های اصلاحی قراردادهای مربوط به منع فحشا را با حضور آقای معاون وزارت کشور مورد رسیدگی قرار داده و خبر کمیسیون امور خارجه را تأیید و تصویب نمود اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.
مخبر کمیسیون کشور - سعید مهدوی
رئیس- کلیات مطرح است کسی اجازه صحبت نخواسته رأی می‌گیریم به ورود در ماده واحده آقایان موافقین قیام فرمایند (اکثر بر خاستند) تصویب شد ماده واحده مطرح است در ماده واحده هم کسی اجازه صحبت نخواسته پیشنهادی هم نرسیده برای شور دوم به کمیسیون فرستاده می‌شود و درجلسه امروز یک بحثی بین دو نفر از نمایندگان پیش آمد (بزرگ ابراهیمی- بنده معذرت می‌خواهم) تأمل بکنید مقصود معذرت نبود اولاً هر نماینده این که اینجا صحبت می‌کند باید با کمال نزاکت و با ملایمت اظهارات خودش را بکند (صحیح است) بعد هم وکیل حق ندارد به وکیل دیگر اعتراض بکند و از او سؤال بکند وکیل در ابراز عقیده خودش آزاد است سؤال وکیل از وکیل دیگر ممنوع است می‌خواستم بگویم که بین نمایندگان نباید بحث شود و اظهار عقیده هم باید با کمال ادل و نزاکت انجام بگیرد و اگر مقاصدی هست به عمل بیاید
۷- تعیین موقع جلسه بعد ختم جلسه
رئیس- جلسه را ختم می‌کنیم
(جلسه آینده روز سه‌شنبه خواهد بود مجلس یک‌ساعت قبل از ظهر ختم شد)
رئیس مجلس شورای ملی - رضا حکمت