موزه ششم بهمن شهیاد آریامهر
| درگاه علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی | موزه فرش ایران | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
موزه ششم بهمن شهیاد آریامهر
در روز یکشنبه ۱۷ بهمن ماه ۲۵۳۵ در پیشگاه شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو موزه ششم بهمن در بنای شهیاد آریامهر گشایش یافت.
به هنگام ورود به موزه مهندس حسین امانت طراح ساختمان و پروفسور فریچ مسئول هنری موزه ششم بهمن به پیشگاه اعلیحضرتین معرفی شدند و دیدار از موزه آغاز شد. اعلیحضرتین پس از دیدار از دو اتاقی که پیشرفت‌های دهه انقلاب با تلویزیون‌های مدار بسته نشان داده می‌شد به سالن دیداری و شنیداری‌ها تشریف فرما شدند و در آن‌جا وزیر فرهنگ و هنر درباره موزه گزارشی رسا به آگاهی همایونی رسانید. [۱]
شاهنشاها، علیاحضرتا
تشریف‌فرمایی شاهنشاه آریامهر و شهبانوی ایران برای گشایش این پایگاه والای فرهنگی که نگارخانه و نقش‌پرداز آرمان‌های بلند رهبر گرانقدر ملت ایران در دوران انقلاب شاه و ملت است، مایه سربلندی و مباهات خدمتگزاران فرهنگ و هنر است. از آن‌جا که انقلاب شاه و ملت به سبب دگرگونی بنیادی و همه جانبه‌ای که در حیات اجتماعی و فرهنگی مردم ایران به وجود آورده است، در تاریخ پنجاه سال شاهنشاهی پهلوی مقامی یگانه و بی‌همتا دارد. نظر به آنکه آگاهی از آنچه که در دوران انقلاب تا امروز گذشته است، برای افراد ملت ایران خاصه جوانان و آیندگان به منظور ایجاد حس اعتماد به نفس بیشتر سخت ضروری و آموزنده است و چون بنای سرفراز شهیاد آریامهر که یادآور جشن‌های پرشکوه دو هزار و پانصد سال شاهنشاهی ایران است، گذشته افتخارآمیز ایران را با دوران تمدن بزرگ پیوند می‌بخشد اندیشه ایجاد پایگاه فرهنگی ویژه‌ای که جلوه‌گر افکار بلند شاهنشاه آریامهر در دوران خجسته انقلاب شاه و ملت باشد در کنار بنای شهیاد آریامهر به شرف‌عرض همایونی رسید و به فرمان ملوکانه جامعه عمل پوشید.
در راه تحقق این اندیشه نظر به اهمیت هماهنگی بنای جدید با بنای شهیاد آریامهر مأموریت تهیه نقشه‌های بنا به مهندس امانت طراح اصلی بنای شهیاد آریامهر محول گردید و برنامه‌ریزی برای عرضه فکر در درون بنا نیز بر عهده پروفسور فریچ که کارهای گذشته وی در ایران مشمول عنایات شاهانه بوده است، گذارده شد. چون آشنایی با محیطی که رهبر انقلاب ایران را در دامان خود پرورده است برای شناخت درست شخصیت و نقش رهبری معظم‌له لازم بود و از آن‌جا که تحقق انقلاب شاه و ملت بدون بهره‌گیری از ارزش‌های معنوی آیین شاهنشاهی ایران که در روح و فرهنگ ایرانی ریشه‌های عمیقی دارد امکان پذیر نبود در برنامه‌ای که هم اکنون به شرف‌عرض می‌رسد، نخست به شرح تاریخچه شاهنشاهی ایران از آغاز تا عصر پهلوی و به ویژه شرح مختصر تاریخ دودمان سرفراز پهلوی تا آغاز انقلاب پرداخته شده تا حماسه پرشکوه و تاریخ مستند این دوران حساس و سرنوشت‌ساز چنانکه در خور است، روشن و بلیغ و گویا باشد.
به پیشگاه مبارک معروض می‌دارد، هماهنگ با فعالیت این مرکز کتابخانه و مرکز اسناد دوران انقلاب نیز اسناد گویای پیروزی‌های ملت یاران را تحت رهبری‌های شاهنشاه آریامهر گردآوری و نگاهداری می‌کند تا تدوین تاریخ این دوران فرخنده برای آیندگان به راحتی میسر باشد. اینک از پیشگاه مبارک استدعا دارد با مشاهده برنامه بخش‌های گوناگون این بنا خدمتگزاران فرهنگ و هنر را قرین افتخار و مباهات فرمایند.
اعلیحضرتین پس از شنیدن سخنان وزیر فرهنگ و هنر بازدید از قسمت‌های مختلف موزه ششم بهمن را ادامه دادند. مهندس حسین امانت طراح موزه ششم بهمن در یک گفتگو درباره موزه اظهار داشت:
دو سال پیش ساختمان موزه ششم بهمن آغاز شد. با ایجاد دیواری چوبی، حصاری به دور قسمتی از محوطه کشیده شد و خاک‌برداری آن آغاز گردید. مقرر شد این موزه دارای دو اتاق و یک سالن بزرگ کتابخانه و رستوران و سالن کنفرانس باشد و این فضا با تأسیسات لازم در عمق پانزده متری زمین در محوطه‌ای به وسعت هشت هزار متر قرار می‌گرفت. خاک‌برداری و احداث ساختمان‌ها در عمق پانزده متری زمین با مشکلات فراوانی روبرو بود که به تدریج با دست‌یابی به ابزار فنی نوین و همکاری گروه ممتازی از مهندسان و معماران بر آن فائق آمدیم. ساختمان اصلی این موزه در واقع سالنی است که در آن برنامه یا سمعی و بصری که توسط پروفسور فریچ تدارک شده اجرا می‌شود. این سالن که از نظر معماری ویژگی‌هایی دارد، دهانه ۲۴ متری آن بدون ستون برپا ایستاده و طول آن به ۴۰ متر می‌رسد. در دو سوی آن دو راهرو برای کارهای تأسیسات وجود دارد، سقف سالن از کف باغ پنج متر فاصله دارد و ارتفاع سالن ده متر است. کارهای بتنی که برای اتاق‌های انتظار و سالن سمعی و بصری انجام شده، از نظر عرضه و ایجاد فضاهای ایرانی و شیوه معماری ویژگی‌های ارزشمندی دارد. سعی شده که موزه ششم بهمن از نظر معماری و فضاهای داخلی با معماری شهیاد آریامهر در ارتباط کامل باشد بدین معنی که همان فضاها و مصالحی که در ساختمان شهیاد وجود دارد، در ایجاد موزه ششم بهمن نیز به کار گرفته شده است.
همانگونه که علیاحضرت شهبانو در یک گفتگوی رادیو تلویزیونی اشاره فرمودند، «در این موزه تلفیقی از معماری قدیم ایران با تکنیک جدید و امروزی به چشم می‌آید و معمارهای ما وظایف سنگینی دارند که واقعاً بتوانند این تلفیق را انجام دهند. چون این تلفیق کار آسانی نیست، زیرا معماری گذشته ما واقعاً پرارزش است و سنگینی مسئولیت ادامه آن بر دوش معماران است و خوشبختانه معماران جوان ما در راهی پیش می‌روند که در آینده حتماً نتایج خوبی در برخواهد داشت.» سعی شد با استفاده از مواد مصالح جدید و ابزارهای مدرن ساختمانی، به خلق و ادامه فضاهای ایرانی دست یابیم. مثلاً فضایی که در یکی از رواق‌های عمارت شاه نعمت الله ولی در ماهان دیده می‌شود، به صورتی دیگر در رواق و گنبد این موزه بازسازی شده است. با این فرق که مصالح تازه‌ای برای عرضه این فضا انتخاب شده است. بتن سفید که در ساختمان شهیاد نیز استفاده شده در این موزه بکار رفته و مصرف و اجرای آن در سقف و گنبد و رواق با دقت و علاقه انجام یافته است. آنچه را می‌خواهم در این جا یادآور شوم این است که شاید در هیچ جای دنیا دیگر درخواست برای ساختن فضاهای زیبای معماری وجود ندارد بیشتر صرفه و منفعت را در نظر می‌آورند. زیبایی و عظمت و فضاهای تازه در این موزه سعی شده که معماری به عنوان عاملی انسانی، زیبا و فرهنگی تجلی یابد.
سالن موزه نمایشگاه به نحوی ادامه نمایشگاه موزه شهیاد است. اشیاء و آثار قدیمی در این سالن عرضه شده. برای نمونه تندیس یک شاهزاده ساسانی را در آن به نمایش درآوردیم. این سالن برای نمایش مجسمه و نقاشی‌های مدرن نیز آماده است، در واقع این بستگی به برنامه‌های آینده موزه دارد که چگونه از این سالن‌ها استفاده شود. در سالن ویترین‌هایی وجود دارد که نمایانگر تکنولوژی جدید، فرهنگ و هنر و پیشرفت صنعت و کشاورزی ایران است و تحولات کشور را در پنجاه سال اخیر نشان می‌دهد.
هنگام بازدید اعلیحضرتین از موزه ششم بهمن در سالن اصلی، فیلم و تصاویر جالبی روی چهار پرده بزرگ و دوازده ستون متحرک و آویخته نشان داده شد که نمایانگر جلوه‌هایی از تمدن کهن ایران و آغاز شاهنشاهی در سرزمین ایران تا امروز بود و فیلم به پیشرفت‌های دهه انقلاب حسن ختام می‌یافت. در این برنامه علی نصیریان هنرمند ارزنده تئاتر به شیوه نقّالان تحولات و سیر شاهنشاهی ایران و دستاوردهای انقلاب را به زبانی شیوا نقل می‌کرد و در پایان برنامه مورد مهر اعلیحضرتین قرار گرفت. قرار است که هنگام بازدید سران کشورها، این هنرمند برنامه نقالی را شخصاً اجرا کند و برای برنامه‌های عادی دو نفر از سخنوران به جای او سخن خواهند گفت.
اعلیحضرتین پس از بازدید از کتابخانه دفتر یادبود موزه را توشیح فرمودند و مهندسین و کسانی را که مدت دو سال در ساختمان این موزه سهمی داشتند مورد مرحمت ملوکانه قرار دادند. در این مجموع کتابخانه‌ای ایجاد شده که اسناد و مدارک عصر انقلاب را دربردارد. در حقیقت مرکزی برای مطالعه و پژوهش است و در کنار آن رستوران زیبایی با یک آب‌نمای طبیعی و فضایی راحت برای بازدید کنندگان شهیاد آریامهر و موزه ششم بهمن ایجاد شده که دیدار کنندگان می‌توانند در آن به استراحت و نمایند و هم چنین خوراک بخورند. این موزه که به کوشش وزارت فرهنگ و هنر فرم گرفته، نمونه درخشانی از یک موزه مدرن است که تمامی امکانات یک موزه مردمی را دربردارد.
این موزه که به کوشش وزارت فرهنگ و هنر شکل گرفته، نمونه درخشانی از یک موزه مدرن است که همه امکانات یک موزه مردمی را دربردارد. بازدید برای همگان پس از گشایش این موزه آزاد است و بازدیدکنندگان موزه عظیم شهیاد و موزه ششم بهمن نموداری از سیر تحول شاهنشاهی در ایران و نشانه‌هایی از عصر انقلاب را خواهند دید.
با گشایش این موزه، بازدید از آن برای عموم علاقمندان امکان پذیر شده است و کسانی که از موزه عظیم شهیاد و موزه ششم بهمن بازدید می‌کنند، نموداری از سیر تحول شاهنشاهی در ایران و نشانه‌هایی از عصر انقلاب را شاهد خواهند بود.
گالری
علی نصیریان سیر شاهنشاهی ایران را می‌گوید
