مصاحبه رادیو تلویزیونی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با نمایندگان رسانه‌های همگانی فرانسه ۱ تیر ماه ۱۳۵۳
| سفر اعلیحضرتین به فرانسه ۳ تا ۸ تیر ماه ۱۳۵۳ | اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر بزرگ ارتشتاران | تصمیم‌های مجلس |
مصاحبه رادیو تلویزیونی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر با نمایندگان رسانه‌های همگانی فرانسه ۱ تیر ماه ۱۳۵۳
تصویری از نقش یک پادشاه
تصویری که من از نقش خود در مقام یک پادشاه دارم ارتباط مستقیم با رویدادها و اوضاع کشور در زمان حاضر دارد.
من فکر می‌کنم که اوضاع و احوال و مقتضیات زمان ایجاب کرده است که من از آغاز زندگی، از زمانی که جانشین پدرم شده‌ام تا کنون دوران سخت و مشکلی را سپری کنم. این لحظات و این ساعات سخت مسلماً برای من مفید بودند، زیرا ما در جریان سیاست‌های بزرگ جهانی قرار داده‌اند. به من آموختند که صبور باشم و چه وقت باید وارد عمل شوم و بویژه در چه زمانی نباید به خود نگرانی راه دهم. به همین جهت است که در سخت‌ترین لحظات تاریخ، در زمانی که هیچ چیز در اختیار نداشتم، ضرورت داشت که به خود ترس راه ندهم، ضرورت داشت که آذربایجان را که از خاک میهن ما جدا کرده بودند بازستانیم و ضرورت داشت که به هر قیمتی شده دست به حمله بزنیم.
نتیجه این شهامت بلافاصله به دست آمد، کشور و ملت از این نهضت پیروی کردند، همه بپا خاستند، غیر ممکن ممکن شد، آذربایجان پس از بیست و چهار ساعت به ایران بازگشت، چیزی که هیچ خوش‌بینی نمی‌توانست آن را پیش بینی کند.
در مورد مبارزات نفتی باید دقیق باشیم. در این مبارزات پستی و بلندی بسیار است. ما باید در حدود امکانات کشور خود پیش برویم. تا وقتی که به اندازه کافی کارشناس نفتی نداشتیم و نیاز به کارشناسان خارجی بود، می‌بایستی دقت می‌شد و این اولین قدمی بود که ما در این جهت برداشتیم. وقتی از بابت کارشناسان ایرانی اطمینان حاصل کردیم، وقتی که ژئوپلیتیک نوین جهانی برای ما فرصت و امکانات لازم را فراهم آورد، آنگاه رهبری این نهضت را برای رها ساختن کشورهای تولید کننده نفت از قیمومت شرکت‌های بزرگ نفتی به عهده گرفتیم.
۲۴ میلیارد بشکه افزایش ذخیره نفتی
قیمت‌های اعلام شده نفت که در سال ۱۹۷۴ در خلیج فارس دو دلار و ۱۷ سنت شد، در سال ۱۹۶۹ فقط یک دلار و ۷۹ سنت بود. در حالیکه قیمت‌های دیگر محصولات در حدود ۳۵۰ تا ۴۰۰ درصد افزایش یافته است. شما ثروت و پیشرفت صنایع خود را مدیون نفت ارزان ما هستید که سیل آسا به سوی کشور شما جاری شد. شما از این ماده استفاده می‌کردید و آن را بکار می‌بردید البته بدون فکر و بدون حساب و بدون توجه به اینکه این ماده گرانبها روزی تمام خواهد شد. این ماده تا سی سال دیگر نایاب خواهد گشت. ایراد من به شرکت‌های نفتی این بود که در فکر احیای چاه‌های نفت نبودند و آنچه را که ریکاوری می‌نامند مورد توجه قرار نمی‌دادند و تزریق گاز در چاه‌های نفت را ضروری نمی‌دانستند، اما این کاری است که ما حالا می‌کنیم، بویژه آنکه جهان با کمبود منابع انرژی روبرو شده است. امروز همان‌هایی که می‌گفتند تزریق گاز در چاه‌های نفت ضروری نیست می‌گویند حالا آماده‌اند که این کار را بکنند. ظاهراً با این اقدام ذخیره‌های نفتی ما بیست و چهار میلیارد بشکه افزایش یافته است.
افزایش سرسام آور قیمت مواد اولیه
اگر بگویم که قیمت گندم ظرف یک سال ۴۰۰ درصد ترقی کرده و روغن نباتی، سیمان و شکر نیز به همین ترتیب افزایش فوق‌العاده یافته و مثلاً قیمت شکر ظرف شش سال اخیر شانزده برابر شده است چه جوابی دارید؟ این افزایش قیمت‌ها مربوط به قبل از افزایش بهای نفت است.
شما که یک کشور صنعتی غربی هستید چرا باید مالیاتی دریافت کنید که حتی از قیمت مواد فاسد شدنی بیشتر است. شما از یک بشکه نفت وارداتی بیشتر سود می‌برید تا ما از ثروت ملی خودمان.
و اما راجع به تأثیر این افزایش قیمت در کشورهای فقیر دقت کنید ببینید که کشورهای فقیر چه میزان نفت وارد می‌کنند. هلند با سیزده میلیون جمعیت سالانه سی میلیون تن نفت مصرف می‌کند، در حالی که هند با پانصد و هشتاد میلیون جمعیت حداکثر پانزده میلیون تن نفت مصرف دارد.
حالا ببینیم هدف از افزایش قیمت طلا چیست؟ در ارزیابی مجدد طلا قیمت آن چهار برابر بیشتر شده است، بنابراین دارندگان طلا چهار بار بیشتر قدرت دارند. شما نیز چهار برابر بیشتر می‌توانید وام بدهید، به خاطر اینکه طلا ارزیابی مجدد شده است. حالا ببینیم چه کسی طلا دارد؟ بدون شک کشورهای فقیر طلا ندارند، بلکه شما طلا دارید.
تورم جهانی
برای کمک به کشورهای در حال رشد ما پیشنهاد ایجاد صندوق توسعه را کردیم. در کیتو این مسئله مطرح شد، ولی خارج از برنامه مذاکرات کیتو در سازمان ملل متحد نیز ما پیشنهاد کردیم که یک صندوق بین‌المللی برای کمک به تمام کشورهای فقیر ایجاد شود. سرمایه این صندوق سالانه سه میلیارد دلار است و این سازمان به سهولت مشکلات تمام کشورهای در حال توسعه را برطرف خواهد ساخت.
ایجاد صندوق توسعه
از هنگامی که در سال گذشته ما قیمت نفت را افزایش داده‌ایم تا کنون، تورم در کشورهای شما چهار نعل در حال تاختن است. افزایش قیمت نفت فقط باعث یک درصد افزایش تورم جهانی شده است. ما ارقام و آمار داریم و باید با ارقام و با مدارک و دلیل صحبت کرد.
ما گفته بودیم که افزایش قیمت نفت به تورم شما بستگی دارد. ما امیدوار بودیم که جلو تورم گرفته شود، ما فقط دو درصد بهره مالکانه دریافتی از کمپانی‌های نفتی را افزایش داده‌ایم که به پول آمریکا ده تا دوازده سنت می‌شود، در حالی که تورم شما به میزان ده تا دوازده درصد است.
از هم پاشیدن اقتصاد اروپا
باید دید اگر اقتصاد شما از هم بپاشد، علت آن چیست، مسلماً به خاطر افزایش قیمت نفت نیست. به نظر شما انگلستان و نروژ وقتی نفت دریای شمال به دست آمد چه قیمتی برای آن مطالبه خواهند کرد؟ اگر نمی‌دانید خوب است صبر کنید تا ببینید. استخراج در آن جا آغاز شده است.
در اینکه در بعضی کشورهای تولید کننده نفت یک نوع تردید و بی تصمیمی در مورد چگونگی بکار بردن عایدات نفتی وجود دارد، ممکن است چنین باشد، ولی خدا خواسته است که این ثروت‌ها در آنجاها باشد. شاید بتوان آن‌ها را ترغیب کرد تا این ثروت را در جهت فعالیت‌های تولیدی بکار برند، لیکن از هم پاشیدگی احتمالی اقتصاد اروپا بخاطر نفت نیست، بلکه اگر می‌بایستی اقتصاد غرب فرو ریزد خواهد ریخت و آن در صورتی است که شما نتوانید به اجتماع خود نظم و ترتیب دهید، نظم و ترتیب در جهت کار کردن. البته در این مورد مقصودم کشور فرانسه نیست. شما برای جبران عدم موازنه مبادلات خارجی خود می‌توانید با کشورهای تولید کننده نفت معامله کنید.
معامله‌ای که پول آن‌ها را برمی‌گردانید و عدم موازنه را جبران می‌سازد. تنها با کشور من شما می‌توانید معاملات فوق‌العاده انجام دهید.
ملی کردن نفت
درباره انعقاد قراردادهایی بین دو کشور این خود من بودم که چندی پیش این مطلب را عنوان کردم. این عقیده شخصی من است، ممکن است من در این مورد به راه صواب نروم، ولی گفتم که برخی از مواد اولیه بایست میان دولت‌ها معامله شود، منتها اول نفت، زیرا نفت ماده‌ای است که دولت‌ها باید طرفین این معامله باشند. فلسفه و هدف سیاسی ما این است که هیچ صنعتی که بتواند به صورت کارتل و تراست در آید، نبایست به دست افراد بیفتد تا آن را به صورت انحصار درآورند و کارتل ایجاد کنند. برای همین است که فولاد و نفت و سایر مواد اساسی در کشور ما ملی شده است. از جمله جنگل‌ها، آب‌ها همه ملی شده است. ما فکر می‌کنیم که سایر کشورها نیز بایست همین کار را بکنند، نفت باید در دست دولت باشد نه در دست کمپانی‌ها که پانصد ششصد تا هفتصد درصد در سال جاری از آن سود بردند. چرا هیچکس در این باره چیزی نمی‌گوید؟
شاهراه حیاتی ایران
انتقادهایی که درباره وضع و موقعیت ما در منطقه می‌شود کمی بی‌اساس است و واقعیت ندارد، ما چه نوع جاه‌طلبی می‌توانیم داشته باشیم؟ تنها جاه‌طلبی ما این است که تنگه هرمز که برای ما یک شاهراه حیاتی است باز بماند. ما به اندازه کافی سرزمین داریم، منابع طبیعی سرشار داریم، جمعیت کافی داریم، آزادی عبور از تنگه هرمز برای ما یک مسئله حیاتی است. از سوی دیگر ما شاهد تصمیم بجای قدرت‌های بزرگ هستیم که از این منطقه بیرون می‌روند، مانند انگلیسی‌ها که از تمام نواحی شرق کانال سوئز عقب رفتند. ما عقیده داریم و علاقمندیم که خلیج فارس باید فقط به دست کشورهای این منطقه اداره بشود و برای حفظ و حمایت از این روش و عقیده ضرورت دارد که کشورهای منطقه قدرت داشته باشند تا ثبات منطقه را حفظ کنند. ما یکی از کشورهای این منطقه هستیم که قدرت توسعه دارد و می‌تواند هم کره تهیه کند هم توپ، ولی توپ‌هایی که تهیه می‌کند فقط در راه حفظ ثبات و امنیت منطقه بکار برده خواهد شد.
درباره اعزام نیرو به آن سوی تنگه هرمز علت این بود که از ما تقاضا شد به آن‌ها کمک کنیم و ما نمی‌توانستیم این تقاضا را رد کنیم، زیرا اعزام نیرو به سود کشور خود ما هم بود، اگر شورش‌ها به مسقط کشیده شود، مسقط درست در مقابل بندر عباس قرار گرفته است. بندر جنوبی ما در مدخل تنگه هرمز، یعنی درست نقطه حساس کشور ما مورد تهدید قرار می‌گرفت.
تسلیحات کشورهای منطقه
شما خوب است نگاهی به سلاح‌هایی که اطراف ما را فرا گرفته است بیندازید. آیا شما حساب تسلیحات همسایه ما عراق را دارید؟ آن‌ها این همه سلاح را برای چه می‌خواهند؟ در حالیکه کشور ما چهار برابر عراق جمعیت دارد.
طبیعی است که ایران از آن سو تهدید می‌شود. این همه کارشناس کوبایی و آلمان دمکراتیک در عراق چه می‌کنند؟ و همچنین گروه‌های دیگری که از کشورهای کمونیست به یمن جنوبی رفته‌اند؟ چرا یمن باید هواپیماهای میگ ۲۱ داشته باشد؟ طبیعی است که این اوضاع ما را سخت ناراحت خواهد کرد.