مذاکرات مجلس سنا دوشنبه ۸ دی ماه ۲۵۳۴ شاهنشاهی نشست ۱۴

از مشروطه
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ اکتبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۴۱ توسط Solhosafa (گفتگو | مشارکت‌ها) (اصلاح ارقام، اصلاح نویسه، اصلاح فاصلهٔ مجازی)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخه جدیدتر← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره قانونگذاری مذاکرات مجلس سنا هفتمین دوره قانونگذاری ۱۷ شهریور ماه ۲۵۳۴ تا ۲۲ بهمن ماه ۲۵۳۷ شاهنشاهی

مجلس سنا

قانون اساسی مشروطه

مشروح مذاکرات مجلس سنا،دوره ۷

نشست : ۱۴

دوشنبه ۸ دی ماه ۱۳۵۴

فهرست مطالب:

۱-تصویب صورت مجلس.

۲-تقدیم تلگراف به وسیله آقای جلیلوند.

۳-بیانات قبل از دستور آقای موسوی.

۴-معرفی آقای منوچهر آگاه به سمت معاون پارلمانی وزارت کشور به وسیله آقای وزیر کشور.

۵-تصویب قانون موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی اردن هاشمی و ارسال آن به مجلس شورای ملی.

۶-شور اول لایحه موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی نروژ.

۷-شور اول لایحه موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد.

۸-شور اول لایحه پذیرش قواعد و مقررات فنی کنوانسیون‌های بین‌المللی دریایی.

۹-معرفی آقای دکتر محمدحسن رهنوردی به سمت معاون پارلمانی وزارت بهداری به وسیله آقای وزیر.

۱۰-معرفی آقای محمدعلی طوسی به سمت معاون پارلمانی وزارت علوم و آموزش عالی به وسیله آقای وزیر.

۱۱-تقدیم دو لایحه (موافقت‌نامه همکاری فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری گابن)(لایحه موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری عربی سوریه) به وسیله معاون وزارت امور خارجه

۱۲-تقدیم لایحه اصلاح بعضی از مواد قانون تصفیه و امور ورشکستگی و الحاق ۶ ماده به آن و اصلاح بعضی از مواد قانون تجارت و الحاق ۳ تبصره به قانون مزبور.

۱۳-بیانات بعد از دستور آقای علامه وحیدی.

۱۴-قرائت هفت مراسله دولت راجع به موافقت‌نامه‌های اعتباری.

۱۵- ختم جلسه.


مجلس ساعت ده صبح به ریاست آقای مهندس شریف امامی تشکیل شد.

آقایان وزرا: مشاور (دکتر شادمان) کشور (آموزگار) بهداری (پروفسور پویان) علوم و آموزش عالی (سمیعی) دادگستری (صادق احمدی) و معاونان وزارتخانه‌های امور اقتصادی و دارایی (طباطبایی) راه و ترابری (شریف‌رازی) رفاه و امور اجتماعی (بانو معارفی) کار و امور اجتماعی (دکتر مهدوی) امور خارجه (هدایتی) اطلاعات و جهانگردی (دکتر سعادت) کشور (منوچهر آگاه) آبادانی و مسکن (دکتر بهرون) تعاون و امور روستاها (رهبری) دادگستری (هنرمندی) بهداری (دکتر رهنوردی) علوم و آموزش عالی (محمدعلی طوسی) آموزش و پرورش (بانو طالقانی) در جلسه حضور داشتند.

۱-تصویب صورت مجلس

رئیس- صورت مشروح مذاکرات روز چهارشنبه بیست و ششم آذر ماه قبلاً طبع و توزیع شده است و ملاحظه

+++

فرموده‌اند اگر نظری هست خواهند فرمود، نظری نیست؟ (اظهاری نشد)، صورت‌جلسه تصویب می‌شود.

اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

غائبین با اجازه آقایان: دکتر بینا، تیمسار صفاری، دکتر ضیایی، تیمسار سپهبد ورهرام، دکتر یزدان پناه.

غائب بی‌اجازه: آقای پروفسور عدل.

مسافران آقایان: دکتر صالح، لاجوردی، نیک‌پور.

۲-تقدیم تلگراف به وسیله آقای جلیلوند

رئیس- آقای جلیلوند بفرمایید.

جلیلوند- تلگرافی رسیده است که تقدیم حضورتان می‌کنم.

رئیس- لطف بفرمایید.

۳-بیانات قبل از دستور آقای موسوی.

رئیس- نطق قبل از دستور شروع می‌شود، آقای موسوی بفرمایید.

موسوی- خاطر محترم همکاران گرامی و قاطبه ملت ایران و جهانیان به خوبی استحضار دارند که بعد از روز تاریخی ششم بهمن ماه سال ۴۱ چه اقدامات شگفت‌انگیزی بر اثر اجرا مواد انقلاب شاه و ملت و قوانین مترقی مربوط تحت رهبریهای خردمندانه شاهنشاه آریامهر برای رفاه و سعادت ملت ایران انجام گرفته است.

که بعضی از موارد واقعاً در جهان بی‌سابقه بوده مخصوصاً اجرای مراحل متعدد قوانین اصلاحات ارضی که هر کدام مکمل مرحله دیگر بوده وضعیت اکثریت جامعه محروم ایرانی (روستائیان) را روشن ساخت و آنها را کاملاً آزاد و صاحب آب و زمین نمود.

اعزام جوانان تحصیل کرده و فداکار ایرانی به روستاها از طریق سپاهیان دانش و بهداشت و ترویج و آبادانی موجبات آگاهی و رشد فکری و اجتماعی فراهم و سلامتی آنان تا اندازه زیادی تأمین گردید.

تشکیل خانه‌های فرهنگ روستایی و خانه‌های انصاف و شرکت‌های تعاونی و تعاونی تولید و شرکت‌های سهامی زراعی و شرکت‌های عمرانی اقدامات جدیدی بود که برای افزایش تولید و بهترساختن وضع زندگانی و معیشت روستائیان انجام گردید که از نتایج مثبت آن سناتورهای محترم استحضار حاصل فرموده‌اند.

اخیراً شاهنشاه آریامهر به یک مطلب اساسی و مهم دیگر یعنی اصل هفدهم انقلاب شاه و ملت (بیمه درمانی همگانی) و بیمه از کارافتادگی توجه مخصوص مبذول فرموده و در شورای عالی تندرستی اوامری صادر و بالاخص برای بیمه درمانی روستائیان که وضعیت نامعلومی داشته‌اند دوبار تأکید فرموده‌اند و فرمان ملوکانه امروز انتشار یافته است که جا دارد بار دیگر از این همه توجه و عنایات به موقع شاهانه سپاس بیکران ملت ایران را به پیشگاه مبارکشان تقدیم بدارد. قطعاً دولت هم در اجرای اوامر ملوکانه اقدامات لازمه را خواهند نمود، چه آن که خوشبختانه روستائیان ایران در نتیجه انقلاب شاه و ملت به حقوق و نیازمندی‌های خود آشنا شده و به اهمیت سوادآموزی و تندرستی توجه حاصل نموده و مکرر درخواست اعزام آموزگار و دبیر و پزشک دارند که این خود مایه کمال خوشوقتی می‌باشد.

تصدیق می‌فرمایند برای این که قوانین و تصمیمات سابق‌الذکر کاملاً اجرا و به طور خوبی مثمر واقع شود و اوامری که اخیراً شاهنشاه آریامهر در موضوع بیمه درمانی روستائیان صادر فرموده‌اند سریعاً و کاملاً به مرحله اجرا درآید. مهمترین وسیله لازمه احداث جاده و راه می‌باشد.

با اذعان بر این که دولت ضمن راهسازی‌های اساسی مملکتی برای احداث جاده‌های روستایی هم توجه داشته است اما حقیقت باید گفت که در قسمت جاده‌های روستایی به قدری که لازم و مورد نیاز بوده اقدام نشده است. بنده خوب می‌دانم که در کشور پهناور ایران و فواصل طولانی بین قراء و قصبات و شهرها موضوع ایجاد ارتباط کار آسانی نیست ولی از نظر توجهی که شاهنشاه آریامهر مخصوصاً به سلامت و رفاه و سعادت روستائیان دارند و این موضوع مکرر مورد درخواست روستائیان بوده اقتضاء دارد که با تحمل هر مشکلی به این موضوع اساسی و مهم توجه بیشتر و سریع شود.

اخیراً شنیدم که وزارت تعاون و امور روستاها برای جاده‌های روستایی برنامه‌هایی دارد.

نمی‌دانم این نظریه تا چه اندازه صحیح و عملی است که مانند بعضی از حوزه‌های عمرانی ناتمام نماند.

بنابراین لازم می‌داند اکنون که بودجه مورد مطالعه و بررسی دولت می‌باشد از جناب آقای نخست وزیر مصرانه تقاضا نماید. مسئولین ذیربط را مأمور فرمایند که به این موضوع اساسی (احداث جاده‌های روستایی) بررسی و با در نظر گرفتن مشکلات و مقتضیات محلی با توجه به امکانات و ایجاد وسایل لازم (شاید بهتر است با نظارت استانداران و فرمانداران کل و همکاری انجمن‌های دمکراتیک و خود

+++

یاری مردم به وسیله مأمورین وزارت راه و ترابری انجام گیرد) برای جاده‌سازی روستایی مملکت مخصوصاً مناطق کوهستانی و عشایری استان لرستان و فرمانداری کل کهگیلویه که اکثر روستاهای این مناطق با کمال تأسف فاقد جاده‌های ارتباطی هستند و حتی در زمستان رفت و آمد عادی آنان مشکل می‌شود، تا چه رسد، به این که بتوان برنامه‌هایی که طبق اوامر مبارک ملوکانه برای خدمت به مردم باید انجام پذیرد، به مرحله اجرا درآید. برنامه‌ای قابل اجرا تهیه و تنظیم و نتیجه را به مجلس سنا اعلام فرمایند. (احسنت- احسنت).

۴-معرفی آقای منوچهر آگاه به سمت معاونت وزارت کشور به وسیله آقای وزیر کشور.

رئیس- آقای وزیر کشور بفرمایید.

وزیر کشور (آقای دکتر آموزگار)- با اجازه مقام ریاست آقای منوچهر آگاه را که شخصی دانشمند و تحصیل کرده و پرتجربه کشور است و قبلاً معاون وزارت دارایی و ریاست دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران و سمت‌های دیگری را دارا بوده و مصدر خدمات برجسته‌ای برای کشور بوده‌اند به سمت معاون پارلمانی وزارت کشور معرفی می‌کنم (مبارک است).

۵-تصویب لایحه موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی اردن هاشمی و ارسال آن به مجلس شورای ملی.

رئیس- لایحه موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی اردن هاشمی برای شور دوم مطرح است.

گزارش کمیسیون شماره یک (خارجه) قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون شماره یک (خارجه) به مجلس سنا

لایحه شماره ۱۸۳۱۲ مورخ ۳۰/۷/۱۳۵۴ دولت در خصوص موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی اردن هاشمی تقدیمی دولت به مجلس سنا برای شور دوم در جلسه ۲۹/۹/۱۳۵۴ کمیسیون خارجه مورد رسیدگی قرار گرفت و گزارش شور اول عیناً به تصویب رسید. اینک گزارش آن برای شور دوم تقدیم مجلس محترم سنا می‌گردد.

مخبر کمیسیون شماره یک (خارجه)- خزیمه‌علم

قانون راجع به موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی اردن هاشمی

ماده واحده- موافقت‌نامه همکاری جهانگردی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی اردن هاشمی مشتمل بر یک مقدمه و ده ماده که در تاریخ ۲۱ اردیبهشت ماه ۱۳۵۴ (۱۱ مه ۱۹۷۵) در تهران به امضاء رسیده است- تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

رئیس- ماده واحده مطرح است نظری هست می‌فرمایند نظری نیست؟ (اظهاری نشد). رأی می‌گیریم به ماده واحده سناتورهایی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به کلیه لایحه سناتورهایی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس شورای ملی فرستاده خواهد شد.

۶-شور اول لایحه موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی نروژ.

رئیس- لایحه موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی نروژ برای شور اول مطرح است. گزارش کمیسیون شماره ۱ (خارجه) قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون شماره ۱ (خارجه) به مجلس سنا

لایحه شماره ۱۸۷۹۰ مورخ ۵/۸/۱۳۵۴ دولت در خصوص موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی نروژ تقدیمی دولت به مجلس سنا در جلسه ۲۵/۸/۱۳۵۴ کمیسیون شماره ۱ (خارجه) با حضور آقایان معاون وزارت راه و ترابری و نمایندگان وزارتخانه‌های خارجه و جنگ مورد رسیدگی قرار گرفت و عیناً به تصویب رسید و جهت اظهارنظر به کمیسیون‌های شماره ۲ (جنگ)، شماره ۳ (دادگستری)، شماره ۴ (امور اقتصادی و دارایی) و شماره ۸ (راه و ترابری) فرستاده شد و کمیسیون‌های مزبور با تأیید نظر این کمیسیون لایحه را تصویب و اعاده نمودند.

اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم مجلس محترم سنا می‌گردد.

رئیس کمیسیون شماره ۱ (خارجه) به جای مخبر

محسن رئیس

+++

قانون راجع به موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی نروژ

ماده واحده- موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی نروژ مشتمل بر یک مقدمه و هفده ماده و یک ضمیمه که در تاریخ ۲۰ خردادماه ۱۳۵۴ (۱۰ ژوئن ۱۹۷۵) در تهران به امضاء رسیده است، تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری هست می‌فرمایند نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ورود در شور ماده واحده. سناتورهایی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است آقای جعفری بفرمایید.

جعفری- دو لایحه شبیه به هم هست یکی این لایحه و دیگری لایحه موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد من راجع به هر دو یک پیشنهاد تقدیم می‌کنم اجازه بفرمایند بخوانم.

رئیس- بخوانید.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس سنا

به این وسیله پیشنهاد می‌شود کلمه هواپیمایی مندرج در دو لایحه راجع به موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی نروژ و لایحه راجع به موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد به «هوایی» اصلاح بشود.

با تقدیم احترام- جعفری

رئیس- به کمیسیون فرستاده خواهد شد. نسبت به ماده واحده دیگری نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ورود در شور دوم ماده واحده. سناتورهایی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد.

لایحه برای شور دوم به کمیسیون شماره یک فرستاده می‌شود که نظر کمیسیون‌های شماره ۲و۳و۴ را نیز بگیرند.

۷-شور اول لایحه موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد

رئیس- لایحه موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد برای شور اول مطرح است گزارش کمیسیون شماره ۱ (خارجه) قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون شماره ۱ (خارجه) به مجلس سنا

لایحه شماره ۱۸۷۸۸ مورخ ۵/۸/۱۳۵۴ دولت در خصوص موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد تقدیمی دولت به مجلس سنا در جلسه ۲۵/۸/۱۳۵۴ کمیسیون شماره ۱ (خارجه) با حضور آقایان معاون وزارت راه و ترابری و نمایندگان وزارتخانه‌های جنگ و خارجه مورد رسیدگی قرار گرفت و عیناً به تصویب رسید و جهت اظهارنظر به کمیسیون‌های شماره ۲ (جنگ) شماره ۳ (دادگستری) شماره ۴ (امور اقتصادی و دارایی) و شماره ۸ (راه و ترابری) فرستاده شد. کمیسیون‌های مزبور لایحه را با تأئید نظر این کمیسیون تصویب و اعاده نمودند.

اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم مجلس محترم سنا می‌گردد.

رئیس کمیسیون شماره ۱ (خارجه) به جای مخبر- محسن رئیس

قانون راجع به موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد

ماده واحده- موافقت‌نامه حمل و نقل هواپیمایی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی سوئد مشتمل بر یک مقدمه و هفده ماده و یک ضمیمه که در تاریخ ۲۰ خردادماه ۱۳۵۴ (۱۰ ژوئن ۱۹۷۵) در تهران به امضاء رسیده است، تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای دکتر صدیق اعلم بفرمایید.

دکتر صدیق- من یقین دارم که نسبت به موافقت‌نامه‌های هوایی با سایر کشورها تمام نمایندگان محترم سنا موافقت دارند. ولی من خواستم تذکر بدهم عده زیادی از مسافران که در چند ماه اخیر به ایران آمده‌اند و در فرودگاه آبادان پیاده شده‌اند اظهار می‌دارند که در آنجا نه گمرک است و نه پلیس است، و نه باربر و روی این اصل در فرودگاه معطل شده‌اند. چون آبادان یک فرودگاه بین‌المللی است اگر چنین وضعی داشته باشد مسلماً برای ما اسباب آبروریزی است خواستم تذکر بدهم که نسبت به این امر و رفع نقایص اقدام لازم معمول فرمایند.

رئیس- آقای دکتر شادمان یادداشت بفرمایید تا اصلاح شود چون مطلب مهمی است زیرا مسافران خارجی وقتی که بیایند و چنین وضعی را ببینند ناراحت می‌شوند

+++

(دکتر شادمان- یادداشت کردم). نسبت به کلیات دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ورود در شور دوم ماده واحده. سناتورهایی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای شور دوم به کمیسیون شماره یک ارجاع می‌شود که نظر کمیسیون‌های شماره ۲-۳-۴ و ۸ را نیز بگیرند.

۸-شور اول لایحه پذیرش قواعد و مقررات فنی کنوانسیون‌های بین‌المللی دریایی

رئیس- لایحه پذیرش قواعد و مقررات فنی کنوانسیون‌های بین‌المللی دریایی برای شور اول مطرح است. گزارش کمیسیون شماره ۱ (خارجه) قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

گزارش از کمیسیون شماره ۱ (خارجه) به مجلس سنا

لایحه شماره ۱۸۵۱۰ مورخ ۳۰/۷/۱۳۵۴ دولت در خصوص پذیرش قواعد و مقررات فنی کنوانسیون‌های بین‌المللی دریایی تقدیمی دولت به مجلس سنا در جلسه ۲۵/۸/۱۳۵۴ کمیسیون خارجه با حضور آقای نماینده وزارت امور خارجه مورد رسیدگی قرار گرفت و عیناً به تصویب رسید و به کمیسیون شماره هشت (راه و ترابری) ارسال شد و کمیسیون مزبور در جلسه ۲۷/۸/۵۴ با حضور آقای معاون وزارت راه و ترابری لایحه را با تأئیدنظر این کمیسیون تصویب و اعاده نمود.

اینک گزارش آن برای شور اول تقدیم مجلس محترم سنا می‌گردد.

رئیس کمیسیون شماره ۱ (خارجه) به جای مخبر

محسن رئیس

قانون پذیرش قواعد و مقررات فنی کنوانسیون‌های بین‌المللی دریایی

ماده واحده- هیأت وزیران می‌تواند بنا به پیشنهاد سازمان بنادر و کشتیرانی و تأیید وزارت امور خارجه توصیه‌نامه‌ها و قطعنامه‌ها و تصمیمات و جداول و قواعد و مقررات فنی و اصلاحیه‌ها و الحاقیه‌های مربوط به آنها و سایر منضمات ناظر بر کنوانسیون‌های دریایی مشروحه زیر را که دولت شاهنشاهی ایران به آنها ملحق می‌باشد و از طرف سازمان‌های بین‌المللی مربوطه با دستگاه‌های تابعه پذیرفته شده یا می‌شوند تصویب و اقدام لازم برای آنها معمول دارد.

عنوان تاریخ انعقاد تاریخ الحاق ایران

۱-کنوانسیون ایجاد سازمان مشورتی دریانوردی

بین‌الدول ۶/۳/۱۹۴۸ ۲/۱/۱۹۵۸

۲-کنوانسیون راجع به تحدید مسئولیت صاحبان

کشتی‌های دریاپیما. ۱۰/۱۰/۱۹۵۷، ۲۶/۴/۱۹۶۶

۳-کنوانسیون حفظ جان.

اشخاص در دریا. ۱۷/۶/۱۹۶۰ ۳۱/۵/۱۹۶۶

۴-کنوانسیون یکنواخت کردن بعضی از مقررات مربوط به حمل مسافر از طریق دریا. ۲۹/۴/۱۹۶۱۲۶/۴/۱۹۶۶

۵-کنوانسیون مربوط به خط بارگیری کشتی‌ها. ۵/۴/۱۹۶۶۵/۱۰/۱۹۷۳

۶-کنوانسیون اندازه‌گیری ظرفیت کشتی‌ها.۲۳/۶/۱۹۶۹۲۸/۳/۱۹۷۳

رئیس- کلیات لایحه مطرح است آقای جعفری بفرمایید.

جعفری- می‌خواستم از نماینده دولت استدعا کنم توضیح بفرمایند که علت این که دولت ایران با این تاریخ‌ها که ملاحظه می‌فرمایند به این کنوانسیون‌ها دیر محلق شده است، علت چه بوده است.

رئیس- آقای دکتر شادمان حضرتعالی تحقیق بفرمایید در جلسه بعد توضیح داده شود که علت تأخیر الحاق ایران به این کنوانسیون چه بوده است. چون این لایحه مربوط به سال ۱۹۴۸ است و ما در ۱۹۵۸ ملحق شده‌ایم ولی حالا لایحه آن را به مجلس تقدیم کرده‌اند، در این مورد در جلسه آتی توضیح بفرمایید.

نسبت به کلیات دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ورود در شور ماده واحده. سناتورهایی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است آقای دکتر صدیق پیشنهادی داده‌اند که قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

مقام محترم ریاست مجلس سنا

در لایحه پذیرش قواعد و مقررات فنی کنوانسیون‌های بین‌المللی دریایی اصلاحات عبارتی ذیل را پیشنهاد می‌کنم:

در عنوان لایحه به جای کلمه «پذیرش» نوشته شود «اجازه تصویب» و در سطر چهارم به جای کلمه «می‌باشد» «گردیده» و در سطر پنجم به جای جمله «دستگاه‌های تابعه پذیرفته شده یا بشوند» «دستگاه‌های تابع آنها پذیرفته شده یا پذیرفته شود تصویب کند».

دکتر عیسی صدیق

+++

رئیس- البته به کمیسیون ارجاع خواهد شد که مورد توجه قرار گیرد نسبت به ماده واحده دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) رأی می‌گیریم به ورود در شور دوم ماده واحده. سناتورهایی که موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای شور دوم به کمیسیون شماره یک فرستاده می‌شود که نظر کمیسیون‌های شماره ۸ و ۹ را نیز بگیرند.

۹-معرفی آقای دکتر محمدحسن رهنوردی به سمت معاون پارلمانی وزارت بهداری به وسیله آقای وزیر.

رئیس- آقای پروفسور پویان بفرمایید.

وزیر بهداری- با اجازه آقای رئیس و سناتورهای محترم اجازه می‌خواهم آقای دکتر محمدحسن رهنوردی را به سمت معاون پارلمانی وزارت بهداری به ساحت مقدس مجلس سنا معرفی کنم. (مبارک است) امیدوارم با ارشاد و راهنمایی سناتورهای محترم در انجام وظایفی که به ایشان محول شده است کوشا باشند (مبارک است).

۱۰-معرفی آقای محمدعلی طوسی به سمت معاون پارلمانی وزارت علوم و آموزش عالی به وسیله آقای وزیر.

رئیس- آقای دکتر سمیعی بفرمایید.

وزیر علوم و آموزش عالی- با اجازه جناب آقای رئیس آقای محمدعلی طوسی را به سمت معاون پارلمانی و اجرایی وزارت علوم و آموزش عالی به پیشگاه محترم مجلس سنا معرفی می‌کنم.

آقای محمدعلی طوسی متخصص آموزش و مسائل تربیتی هستند و سال‌ها است که در وزارت آموزش و پرورش سوابق کار داشتند و سپس در سازمان امور اداری و استخدامی کشور مشغول کار بودند و در دو سال گذشته هم به عنوان معاون آموزش عمومی وزارت علوم کار می‌کردند. امیدوارم با راهنمایی و ارشاد سناتورهای محترم در امر مهم آموزش عالی و اصولاً آموزشی بتوانند خدماتی انجام بدهند. (مبارک است) متشکرم.

۱۱-تقدیم دو لایحه (موافقتنامه همکاری فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری گابن- موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری عربی سوریه) به وسیله معاون وزارت امور خارجه.

رئیس- آقای هدایتی بفرمایید.

معاون وزارت امور خارجه- با اجازه ریاست محترم مجلس سنا دو لایحه است که جهت تصویب تقدیم می‌کنم یکی موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و جمهوری عربی سوریه و دیگری موافقتنامه همکاری فرهنگی، بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری گابن، که استدعا می‌کنم برای بررسی و تصویب به کمیسیون‌های مربوط ارجاع شود.

رئیس- به کمیسیون‌های مربوط برای رسیدگی ارجاع خواهد شد.

۱۲-تقدیم لایحه اصلاح بعضی از مواد قانون تصفیه امور ورشکستگی و الحاق ۶ ماده به آن و اصلاح بعضی از مواد قانون تجارت به وسیله آقای وزیر دادگستری.

رئیس- آقای وزیر دادگستری بفرمایید.

وزیر دادگستری (صادق احمدی)- به طوری که سناتورهای محترم استحضار دارند یکی از قوانینی که در امر سالم‌سازی تجارت اثر دارد قانون امور تصفیه ورشکستگی است، به لحاظ ضرورت در اصلاح این قانون قبلاً که دو لایحه تحت عنوان اصلاح قانون ورشکستگی و اصلاح قانون تسریع در تصفیه امور ورشکستگان تهیه شده و قبلاً به مجلس شورای ملی تقدیم شده است که هم‌اکنون در کمیسیون دادگستری مجلس شورای ملی در جریان رسیدگی است.

در بررسی‌های بعدی متوجه شدیم که این دو لایحه هیچ کدام وافی به مقصود نبوده و متناسب با احتیاجات امروز نیست. به همین علت پس از بررسی‌های دقیقی که به عمل آمد با کسب نظر مطلعین و صاحب‌نظران لایحه جامع دیگری به منظور رفع نقایص فعلی قانون ورشکستگی و حذف تشریفات زاید و تعیین ضوابط صحیح برای احراز توقف بازرگانان و همچنین تسریع در تصفیه امور ورشکستگان حفظ حقوق حقه بستانکاران لایحه‌ای تنظیم شده است که برای بررسی و تصویب به ساحت مقدس مجلس سنا تقدیم می‌کنم. بدیهی‌است که با تقدیم این لایحه به ساحت مقدس مجلس سنا آن دو لایحه را از مجلس شورای ملی مسترد خواهیم داشت.

رئیس- به کمیسیون شماره ۳ برای رسیدگی ارجاع خواهد شد.

۱۳-بیانات بعد از دستور آقای علامه وحیدی.

رئیس- آقای علامه وحیدی بفرمایید.

علامه وحیدی- قصیده‌ای به مناسبت پنجاه سال سلطنت پرافتخار دودمان پهلوی در دست تنظیم دارم و فعلاً به مناسبت دو اصلی که بر اصول شاه و ملت افزوده شده است و فعلاً اصول هفده‌گانه شده است در خلال سخنانی که ایراد خواهم کرد به آن دو قسمت هم اشاره خواهم کرد و مقدمتاً به استحضار آقایان می‌رسانم که سخنان من همیشه با یک مقدمات خاصی شروع می‌شود و آن عبارت از این است که من همیشه روی مبانی فلسفی و اصطلاحی

+++

صحبت می‌کنم و در اینجا مطلب مفهوم است ولی از نظر اصطلاح ممکن است که قدری تاریک باشد. ناچارم که آن قسمت را بیان کنم و بعد به شرح آن بپردازم و در مورد نظر آن را پیاده کنم.

می‌گویند علم‌الیقین، عین‌الیقین، و حق‌الیقین.

مفهوم این سه امر معلوم است. اگر انسان به راه کرج نگاه بکند می‌بیند گرد و غباری برخاسته است و در آن اشیایی در حرکت است می‌فهمد که این گرد و خاک است بر اثر حرکت شیئی ایجاد شده است. اما نمی‌داند علت آن چیست؟ این علم‌الیقین است قدری که جلوتر می‌آید می‌بیند که آن شیئی اتومبیل است این را عین‌الیقین می‌گویند ولی نمی‌داند که آن ماشین کادیلاک است، بنز است، شورلت است یا ژیان است. به مجرد این که نزدیک شد احساس می‌کند که این اتومبیل بنز است این را حق‌الیقین می‌گویند. پس همیشه انسان باید به مرحله حق‌الیقین برسد تا بتواند اظهارنظر قاطع بکند.

در اینجا در بدو مطلب، اعلیحضرت رضاشاه کبیر، مرحله ظهوراعلیحضرت حقیقتاً علم‌الیقین است، دورنمایی می‌دیدیم که شخص با شهامت و درایتی آمده است و می‌خواهد اصلاحاتی کند، مرحله به مرحله گذشت و گذشت، تا نسبت به اعلیحضرت رضاشاه کبیر مرحله حق‌الیقین پیدا شد همچنین موقعی که اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر به مقام سلطنت رسیدند در آن موقع هم از علم‌الیقین شروع شد. شد و شد، تا این که به مرحله حق‌الیقین رسیده است که هر کسی می‌داند که این شخص مصلح بزرگ، آن هم مصلح بزرگ جهانی است. به این معنی که نه فقط برای ایران مفید است بلکه برای جامعه انسانیت فایده دارد.

شاعر می‌گوید:

هردم از این باغ بری می‌رسد تازه‌تر از تازه تری می‌رسد

دو شعر هم از قصیده خودم را که در دست تنظیم است در اینجا قرائت می‌کنم:

هر اصل را عیار بود همچو سیم و زر اما اصول شاه اصولی است بی‌عیار

هفده بود اصول و به هر اصل حکمتی است والاتر از مبانی هر عقل هوشیار

شاهنشاه عظیم‌الشأن ما چنین مقامی را دارند همان طوری که پدر بزرگوار شاهنشاه معظم:

در کارهای کشور و اسرار مملکت بیگانه را به پیشگه خود نداد بار

همین‌طور شاهنشاه ما در سیاست خارجی و داخلی ملاحظه بفرمایید، در تمام امور شاهنشاه عظیم‌الشأن ما در آن کلاس بزرگ تحصیل کرده‌اند، کلاس رضاشاه کبیر، معلوم است که چنین پدری چنین پسری می‌خواهد و چنین پسری چنین پدری.

کم تصادف کرده است که فرزندی مانند پدر خود باشد، حتی در سلاطین گذشته. این نبوغ یک نبوغ اعجاب‌آور است، خدا شاهد است که معلومات من و سن من اقتضاء نمی‌کند که بخواهم مجامله کنم اگر نخواهم بگویم ساکت می‌نشینم. ولی می‌بینم ساکت بودن گناه هست. اگر انسان مدیحه‌سرا نباشد، گرچه مدیحه‌سرایی نیست، بلکه واقع‌گویی است، این حقایق اگر گفته نشود گناه هست. این عقل منفصل مملکت، آقایان عقول متصله چندان ارزشی ندارد. این است که به شوری مراجعه می‌شود باز هم شوری تشکیل می‌شود از یک عقول متصله، آنان هم ممکن است خبط و خطا کنند. یکی از دواعی بعثت انبیاء این است که خداوند به آنان عقل جامع داده است چون آن عقل منفصل، متصل‌الی‌الله است و در آن اشتباهی نمی‌شود. امروز عقل جامع و منفصل ما شاهنشاه آریامهر است که همیشه در مقام رهبری هستند. خداوند همیشه سایه مبارکشان را بر سر عموم ملت ایران پایدار بدارد و معظم‌له را از جهانیان نگیرد. ایشان نه مربوط به ایران هستند، بلکه فرد جهانی می‌باشند منتهی خداوند تفضل فرموده‌اند که شاهنشاه ایران هستند. بنابراین در ختام سخنان خود از پیشگاه خداوند مسألت دارم که این شاهنشاه عظیم‌الشأن را برای ما نگه دارد.

(احسنت- احسنت).

۱۴-قرائت هفت مراسله دولت راجع به موافقت‌نامه‌های اعتباری و توزیع و بایگانی آن

رئیس- چند نامه دولت در خصوص موافقت‌نامه‌های اعتباری رسیده است که قرائت می‌شود.

(به شرح زیر قرائت شد)

جناب آقای رئیس مجلس سنا

به استناد ماده واحده قانون اجازه اعطای وام و اعتبار به دولت‌ها و مؤسسات خارجی و بین‌المللی مصوب هفتم مرداد ماه ۱۳۵۳ و با توجه به تصویب‌نامه شماره ۶۰۲۰۲ مورخ ۱۹/۸/۱۳۵۴ هیأت وزیران موافقت‌نامه اعطای وامی به مبلغ یکصد (۱۰۰) میلیون دلار آمریکایی در تاریخ ۵ اکتبر ۱۹۷۵ با سازمان صنایع مهندسی و شیمیایی دولت جمهوری سوریه منعقد گردیده است

+++

اصل مبلغ وام در ۲۱ قسط متساوی و متوالی شش ماه، از چهال سال و نیم پس از تاریخ استفاده بازپرداخت خواهد شد و به مبلغ استفاده شده از وام بهره‌ای به میزان پنج درصد (۵٪) در سال تعلق خواهد گرفت. بازپرداخت اصل وام و پرداخت بهره و هزینه‌های مربوط مورد تضمین دولت جمهوری سوریه قرار گرفته است.

این گزارش در اجرای ماده واحده فوق‌الذکر برای استحضار مجلس سنا تقدیم می‌گردد.

با تقدیم احترام- از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی

جناب آقای رئیس مجلس سنا

به استناد ماده واحده قانون اجازه اعطای وام به دولت‌ها و مؤسسات خارجی و بین‌المللی مصوب هفتم مردادماه ۱۳۵۳ و با توجه به تصویب‌نامه شماره ۶۰۲۰۲ مورخ ۱۹/۸/۱۳۵۴ هیأت وزیران، موافقت‌نامه اعطای وامی به مبلغ پنجاه (۵۰) میلیون‌دلار آمریکایی در تاریخ ۵ اکتبر ۱۹۷۵ با اداره کل طرح فرات دولت جمهوری سوریه منعقد گردیده است.

اصل مبلغ وام در ۲۱ قسط تساوی و متوالی شش ماهه از چهارسال و نیم پس از تاریخ استفاده بازپرداخت خواهد شد. و به مبلغ استفاده‌شده از وام بهره‌ای به میزان پنج‌درصد (۵٪) در سال تعلق خواهد گرفت.

بازپرداخت اصل وام و پرداخت بهره و هزینه‌های مربوط مورد تضمین دولت جمهوری سوریه قرار گرفته است.

این گزارش در اجرای ماده واحده فوق‌الذکر برای استحضار مجلس سنا تقدیم می‌گردد.

با تقدیم احترام- از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی

جناب آقای رئیس مجلس سنا

به استناد ماده واحده «قانون اجازه اعطای وام و اعتبار به دولت‌ها و مؤسسات خارجی و بین‌المللی مصوب هفتم مردادماه ۱۳۵۳ و با توجه به تصویب‌نامه شماره ۲۱۶۸ مورخ ۱۱/۳/۱۳۵۴ هیأت وزیران موافقت‌نامه اعطای وامی به مبلغ دویست (۲۰۰) میلیون دلار آمریکایی در تاریخ ۱۵ اکتبر ۱۹۷۵ (۲۳ مهرماه ۱۳۵۴) با بانک هندلووی دولت جمهوری مردم لهستان منعقد گردیده است.

اصل مبلغ وام در پنج قسط متساوی و متوالی سالانه، یک سال بعد از میانگین تاریخ برداشت دو قسط وام بازپرداخت خواهد شد و به مبلغ استفاده شده از وام بهره‌ای به میزان نیم درصد (%) در سال علاوه بر نرخ بهره ممتاز در بانک‌های آمریکا تعلق خواهد گرفت. بازپرداخت اصل وام و پرداخت بهره و هزینه‌های مربوط مورد تضمین دولت جمهوری مردم لهستان قرار گرفته است.

این گزارش در اجرای ماده واحده فوق‌الذکر برای استحضار مجلس سنا تقدیم می‌گردد.

با تقدیم احترام- از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی

جناب آقای رئیس مجلس سنا

به استناد ماده واحده «قانون اجازه اعطای وام و اعتبار به دولت‌ها و مؤسسات خارجی و بین‌المللی» مصوب هفتم مردادماه ۱۳۵۳ و باتوجه به تصویب‌نامه شماره ۱۸۵۵۰ مورخ ۱۹/۸/۵۴ هیأت وزیران، موافقت‌نامه اعطای وامی به مبلغ دویست (۲۰۰) میلیون دلار آمریکایی در تاریخ ۱۳ اکتبر ۱۹۷۵ با بانک مرکزی دولت جمهوری عربی مصر منعقد گردیده است.

تاریخ نهایی استفاده از وجوه وام ۳۱ دسامبر ۱۹۷۵ می‌باشد.

اصل مبلغ وام در هشت (۸) قسط متساوی و متوالی سالانه بازپرداخت خواهد شد، و تاریخ سررسید اولین قسط روز اول ژانویه ۱۹۸۱ خواهد بود و به مبلغ استفاده شده از وام بهره‌ای به میزان چهاردرصد (۴٪) در سال تعلق خواهد گرفت.

این گزارش در اجرای ماده واحده فوق‌الذکر برای استحضار مجلس سنا تقدیم می‌گردد.

با تقدیم احترام- از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی

جناب آقای رئیس مجلس سنا

به استناد ماده واحده «قانون اجازه اعطای وام و اعتبار به دولت‌ها و مؤسسات خارجی و بین‌المللی»

مصوب هفتم مردادماه ۱۳۵۳ و با توجه به تصویب‌نامه شماره ۱۷۶۵۸ مورخ ۵/۸/۱۳۵۴ هیأت وزیران موافقت‌نامه اعطای وامی به مبلغ چهارصد (۴۰۰) میلیون دلار که متن آن مطابق با شرایط و مفاد موافقت‌نامه وام مورخ ۲۹ اکتبر ۱۹۷۴ منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران و سازمان ملی آب انگلستان می‌باشد در تاریخ ۱۷ نوامبر ۱۹۷۵ (۲۶ آبان ۱۳۵۴) با سازمان مذکور منعقد گردیده است.

اصل مبلغ وام در دو قسط متساوی، اولین قسط چهارسال و شش ماه از تاریخ استفاده از وجوه وام و دومین قسط پنج سال از تاریخ مذکور بازپرداخت خواهد شد و به مبلغ استفاده شده از وام بهره‌ای به میزان نیم درصد (%) بیش از نرخ بهره سپرده‌های دلاری در بازار لندن تعلق می‌گیرد. بازپرداخت اصل وام و پرداخت بهره و هزینه‌های مربوط مورد تضمین خزانه‌داری کل کشور پادشاهی انگلستان قرار گرفته است

+++

این گزارش در اجرای ماده واحده فوق‌الذکر برای استحضار مجلس سنا تقدیم می‌گردد.

با تقدیم احترام- از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی

جناب آقای رئیس مجلس سنا

به استناد ماده ۳ قانون برنامه عمرانی پنج ساله پنجم مصوب پنجم اسفند ماه ۱۳۵۱ و ماده ۲۵ قانون برنامه و بودجه کشور مصوب دهم اسفندماه ۱۳۵۱ و عطف به تصویب‌نامه شماره ۲۱۷۰ مورخ ۱۱/۳/۱۳۵۴ هیأت وزیران، الحاقیه مربوط به موافقت‌نامه مورخ ۲۳ ژوئن ۱۹۶۹ منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران و بانک میدلند انگلستان به مبلغ ده میلیون و ششصد و بیست و نه هزارو ششصد و هفتاد و چهار (۱۰۶۲۹۶۷۴) لیره استرلینگ به منظور تأمین قسمتی از هزینه خرید تجهیزات فرودگاه‌های کشور منعقد گردیده است. الحاقیه مذکور، فقط شامل تغییراتی است در نحوه استفاده از وجوه وام بدون این که تغییری در مبلغ وام حاصل گردد.

در نتیجه تغییرات مزبور فروشنده می‌تواند از معادل دویست‌هزار (/۲۰۰۰۰۰) لیره استرلینگ برای خرید کالا و خدمات قابل قبول ایرانی (به جای کالا و خدمات انگلیسی) استفاده نماید.

این گزارش در اجرای ماده ۲۵ قانون برنامه و بودجه کشور مصوب دهم اسفند ماه ۱۳۵۱ برای استحضار مجلس سنا تقدیم می‌گردد.

با تقدیم احترام- از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی

جناب آقای رئیس مجلس سنا

به استناد ماده واحده «قانون اجازه اعطای وام و اعتبار به دولت‌ها و مؤسسات خارجی و بین‌المللی» مصوب هفتم مرداد ماه ۱۳۵۳ و با توجه به تصویب‌نامه شماره ۶۲۰۸۰ مورخ ۳/۹/۱۳۵۴ هیأت وزیران موافقت‌نامه اعطای وامی به مبلغ دویست و پنجاه‌میلیون (۲۵۰۰۰۰۰۰۰) دلار آمریکایی در تاریخ ۸ نوامبر ۱۹۷۵ با بانک ملی هند (State Bank Of India) منعقد گردیده است، اصل مبلغ وام در شش (۶) قسط متساوی و متوالی سالانه از شش سال پس از میانگین تاریخ‌های استفاده از وام بازپرداخت خواهد شد و به مبلغ استفاده شده از وام‌بهره‌ای به میزان دو و نیم‌درصد ()در سال و کارمزد مدیریتی به میزان نیم درصد(%) در سال تعلق خواهد گرفت.

بازپرداخت اصل وام و پرداخت بهره و هزینه‌های مربوط مورد تضمین دولت جمهوری هند قرار گرفته است.

این گزارش در اجرای ماده واحده فوق‌الذکر برای استحضار مجلس سنا تقدیم می‌گردد.

با تقدیم احترام- از طرف وزیر امور اقتصادی و دارایی.

رئیس- نامه‌هایی که قرائت شد طبع و توزیع و سپس بایگانی می‌شود.

- ختم جلسه

۱۵- ختم جلسه.

رئیس- امروز در دستور دیگر مطلبی نداریم، جلسه را ختم می‌کنیم، جلسه بعد و دستور بعداً به استحضار خواهد رسید. جلسه ختم می‌شود.

(مقارن ساعت یازده جلسه ختم شد)

رئیس مجلس سنا- مهندس جعفر شریف‌امامی.