سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران در پاسخ بیانات وزیر امور خارجه امریکا ۲۶ آبان ماه ۱۳۲۸

از مشروطه
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سفر محمدرضا شاه پهلوی به ایالات متحده امریکا ۲۵ آبان ۱۳۲۸ - ۱۰ دی ۱۳۲۸ درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه آریامهر

سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی آریامهر سال ۱۳۲۸ خورشیدی تازی

نجات آذربایجان

سخنرانی اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی شاهنشاه ایران در پاسخ بیانات وزیر امور خارجه امریکا ۲۶ آبان ماه ۱۳۲۸

آقای وزیر،
جنابعالی در آنچه با کمال محبت راجع به کشور من و خود من اظهار کردید، و هم برای فراهم کردن وسایل این محفل عالی برای من، موجب کمال مسرت مرا فراهم کرده‌اید. میهمان نوازی شما و بانو آچسن مورد قدرشناسی قلبی من است، و بر مراتب این قدرشناسی از این نظر می‌افزاید که از همان روزی که مقام مهم وزارت امور خارجه را به عهده گرفتید و حتی قبل از آن اطلاعات سیاسی شما نسبت به مسائل گیتی مورد توجه کشور من و شخص من بوده‌است.
آقای وزیر،
نطق جامع و روشنی که در هنگام افتتاح دوره فعلی سازمان ملل متحد در لیک‌ساکسس ایراد کردید، مخصوصاً در من مؤثر شد. اطمینان داشته باشید که ملت ایران می‌داند چطور از لیاقت مردانی مانند شما و سلف‌های شما که مسائل مربوط به دوره جنگ و زمان بعد از جنگ را که هر یک از آنها با صلح جهانی ارتباط داشت حل کردند، تقدیر نماید.
چند هفته دیگر روز آغاز سال هشتم اعلامیه تهران است که در اول دسامبر ۱۹۴۳ به امضاء رسید. هیچ ایرانی نمی‌تواند فراموش کند که در سال ۱۹۴۳ که سال جنگ و خونریزی و هرج و مرج بود، پرزیدنت روزولت به ایران آمد و پیشوایی نیرومندانه در جنگ و علاقه تزلزل‌ناپذیر او به استقرار صلح پایداری که بر مبنای آزادی و دموکراسی مستقر باشد مورد بزرگترین تحسین و احترام قرار گرفت. آقای روزولت یکی از سه نفر امضاءکنندگان اعلامیه تهران بود که در آن تصدیق شده‌است که جنگ اشکالات مخصوصی برای کشور ایران تولید کرده، و نیز در همان اعلامیه وعده مساعدت اقتصادی مؤکداً تصریح گردیده‌است. در اعلامیه مزبور که مستر چرچیل و ژنرالیسیم استالین نیز آن را امضاء کرده‌اند، ذکر شده‌است که سه دولت امضاءکننده در میل به نگاهداری استقلال و خودمختاری و تمامیت ارضی ایران با یکدیگر موافقت کامل دارند. گذشته از آن اعلامیه مزبور از ایران انتظار داشت که با سایر ملل صلح‌دوست جهان در برقرار ساختن صلح بین‌المللی و امنیت و رفاه بعد از جنگ موافق اصول منشور آتلانتیک و منشور فعلی ملل متحد شرکت نماید. با توجه به نکات مزبور نظر امریکا روشن می‌شود.
ما ایرانی‌ها هم آن روز و هم امروز می‌دانستیم و می‌دانیم که دولت امریکا دوست بزرگ و نیرومند ما است، و مایه مسرت من است که اطلاع یافته‌ایم که روش ایران در میان امریکاییان نیز بدون تقدیر نگریسته نمی‌شود.
سهمی که ایران در تمدن مغرب زمین در چندین هزار سال داشته، مایه سرافرازی من است. ایرانیان در مسائل مربوط به تشکیلات مملکت و بنای راه‌های بزرگ سرتاسری و تکمیل وسایل ارتباط در میان سایر کشورهای جهان پیشقدم بوده‌اند و در این امور خدمت ایران به تمدن جهان با خدمتی که قوه بخار و اختراع اتومبیل به دنیای امروزه کرده هم سنگ و قابل مقایسه است.
آقای وزیر،
دستگاه چاپاری که پیشقدمان آبادی غرب امریکا فراهم ساختند، از یک دستگاه کهنسال ایرانی اقتباس شده‌است. یونانی‌ها وسیله ارتباط پستی خویش را به وسیله بریدهایی فراهم می‌کردند که اول می‌دویدند و وقتی خسته می‌شدند راه منزل مقصود را با قدم طی می‌نمودند، و این ایران بود که روش چاپاری را عوض کرد و استفاده از اسب را در مسافات و طرق متعدد به دنیا آموخت، و در فواصل کوتاه اسب‌های تازه‌نفس را در نقاط معین آماده نگاه داشت که پیک را از نقطه‌ای به نقطه دیگر می‌رسانند و در مدت کمی به محل مقصود می‌رسیدند، و این امر چند هزار سال پیش در ایران متداول و معمول بود.
اینجا مجال آن نیست که درباره خدمات ایران به مذاهب و فلسفه و علوم و ریاضیات و ادبیات و طب و صنایع ظریفه به تفصیل گفتگو شود.
یکی از بزرگترین خدمت‌های ایران همان توجه این کشور به صلح است. علاقه و تأکید به صلح از سطور منظومه‌های پهلوانی می‌چکد و ادبیات ما از آن لبریز است. این فکر که دنیا یکی است و حیات هر فرد جزء ارجمندی در هستی مطلق کیهان بزرگ است، از فکرهای ویژه سرزمین ما است.
مدت دوهزار و پانصدمین سال حیات ملی ایران با همه خطراتی که در اوقات مختلف با آن روبه‌رو بوده محفوظ مانده، و عزم ما این است که امروز نیز با کمال قوت و سربلندی مانده، و عزم ما این است که امروز نیز با کمال قوت و سربلندی استقلال خود را در مقابل هر تهدیدی از هر سرچشمه‌ای که تراوش کند با هر قیمتی که شده نگاه داریم.
ایران سهم خویش را در سازمان ملل متحد برای پیشرفت امنیت بین‌المللی که برای ما آنقدر ضرور است اداء کرده‌است. جهان وقتی در رفاه و سعادت خواهدبود که صلح و صفا در آن مستقر باشد.
روزی که با اجرای نقشه هفت ساله میزان تولید و سطح زندگی ایران بالاتر رود، آن روز ما خدمت دیگری به صلح جهانی انجام داده‌ایم.
آقای وزیر،
دیوان شعرای ایران در ممالک متحده امریکا مشهور و مورد احترام است، ولی امشب من بیانات خود را با دو بیت از اشعار شاعر امریکایی "لانگ فلو" پایان می‌دهم که گفته‌است:
«آغاز کردن کار، هنری بزرگ است، اما پایان دادن آن، هنری بزرگتر است. چه بسا قصیدۀ غرا که سخنان زائد لطف و زیبایی آن را از میان برده‌است.»
از این نظر است که وقتی می‌گویم که ایران و امریکا با یکدیگر دوست‌اند، حق کلام موجز را اداء کرده‌ام.