سخنان نخستین نخست‌وزیر تاریخ مشروطه ایران اتابک در برابر مجلس شورای ملی ۱۳ اردیبهشت ۱۲۸۶
| ۲۲ بهمن | درگاه انقلاب مشروطه | تصمیم‌های مجلس شورای ملی ۱۲۸۵-۱۳۵۷ |
سخنان نخستین نخست‌وزیر تاریخ مشروطه ایران اتابک در برابر مجلس شورای ملی ۱۳ اردیبهشت ۱۲۸۶
اتابک اعظم چنین نطق کردند.
وزیر داخله – معلوم است اعلیحضرت همایونی این کنستی توسیونی که مرحمت فرمودند کمال مساعدت و همراهی را با این اساس داشته و دارند بمعاونت و همراهی علما و حجج اسلام و وکلای محترم مجلس و ما هم که وزراء هستیم معاهده نمودیم که با اساس این کنستی توسیون همراه باشیم و احکام او را اجرا داریم اعلیحضرت همایونی بنده را که احضار فرمودند بعد از شرفیابی بخاک پای مبارک از اوضاع و طریقه کنستی توسیون سایر دول متمدنه از بنده استفسار فرمودند. بنده عرض کردم که لاعلاج باید هیئت دولت یا مجلس ملی متحد و متفق باشند تا اجرای احکام و پیشرفت مقاصد بآسانی بشود بنابراین بفرموده اعلیحضرت همایونی با وزرا حاضر شده و عرض می‌کنم که برخلاف آنچه متصور اذهان شده ذات اقدس همایونی کمال میل و مساعدت و همراهی را با این اساس و ملت دارند و ما که وزراء هستیم با کمال امتنان و تشکر حاضر شدیم برای اتحاد و همراهی و انشاءالله با اتحاد و اتفاق باید کاری کرد که اسباب سرافرازی از برای ما حاصل شود تمام دول امروزه منتظرند که ما چه خواهیم کرد تمام روزنامهای فرنگستان تاکنون در هر ماهی یک خبر از ایران نمی‌نوشتند و حالا اقلا هر روزه یک ستون از احوالات امروزه ما می‌نویسند حال که اعلیحضرت همایونی بمیل مبارک ساعی در پیشرفت این اساس می‌باشند دیگر جای مسامحه و درنگ نیست و سزاوار نخواهد بود که بجد و جهد اقدام در امورات نشود.
حاجی امین الضرب – بنده از طرف مجلس و حضرات حجج اسلام عرض می‌کنم که ما هیئت وزرا را صادق القول میدانیم و همانطور که اظهار مساعدت و همراهی فرموده‌اید تمامی اهل مجلس متشکر و ممنون می‌باشند امید است که اقدامات و کردار وزرا مطابق با فرمایشات و گفتار ایشان باشد و کمال همراهی رادر اجراآت بفرمایند.
وزیر داخله – در چند روز قبل وزرا نشستند و با هم معاهده کردند که بعد از این همراهی با مجلس نمایند و کوتاهی در اجراآت احکام نکنند و بتمام ملت هم باید اعلان داد که دولت با ملت همراهست ولی همراهی باید از هر دو طرف باشد وزراء مجری احکامند البته باید همراهی کنند والا هیچ امری پیشرفت نخواهد کرد.
حاج امین الضرب – عموم ملت بجان و مال حاضرند در همراهی با دولت و اطاع دارند مادام که هیئت وزراء حاضرند برای اجراء البته تمام ملت در این صورت متشکر و ممنون خواهند بود واگر خدا نخواسته اندکی کوتاهی از قانون مشروطیت شود آن وقت ملت حق گله دارد چه عرض کنم.
وزیر داخله – البته همینطور است که می‌فرمایید وزرا کمال همراهی را خواهند کرد.
حاج امین الضرب – امروز روزی است که باید حق گفت و حق شنید و حق جست.
آقا میرزا فضلعلی آقا – از امروز دولت و ملت یکی است بعد از این دوئیت در بین نیست باید بهمراهی و همدستی با یکدیگر کار کنند.
آقا سید محمد تقی – خوب است وزرا را معرفی فرمایید.
وزیر داخله هیئت وزرا را از قرار ذیل معرفی کردند:
- آقای نایب السلطنه وزیر جنگ.
- آقای فرمانفرما وزیر عدلیه.
- آقای نارالملک وزیر مالیه.
- آقای علاء السلطنه وزیر امورخارجه.
- آقای وزیر همایون وزیر تجارت.
- آقای مخبرالسلطنه وزیر علوم.
- آقای مهندس الملک وزیر فوائد عامه.
بنده هم از برای خدمت عموم بعنوان وزارت داخله منتخب شدم و بالخصوص خدمت گذاری وزرا را دارم.
(مقصود رتبه رئیس الوزرایی است).