سخنان اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر در باریابی گروه بررسی مسایل ایران در پرتو انقلاب شاه و ملت ۱۷ خرداد ماه ۲۵۳۷ شاهنشاهی
| آتش زدن سینما رکس آبادان ۲۸ امرداد ۱۳۵۷ | سخنرانی‌های محمدرضا شاه پهلوی | انقلاب شاه و مردم |
شاهنشاه آریامهر پیش از نیم روز چهارشنبه ۱۷ خرداد ماه اعضای گروه بررسی مسایل ایران در پرتو انقلاب شاه و ملت را در کاخ نیاوران به حضور پذیرفتند.
در این شرفیابی که اعضای گروه شرکت داشتند شاهنشاه با اشاره به نقش خطیر و حساسی که این گروه به عهده دارد از آنها خواستند که هر عیب و نقصی را که در امور جاری مملکت می‌بینند بگویند.
شاهنشاه تاکید فرمودند عدم پیشرفت انقلاب اداری یا فسادهایی که هنوز در مملکت موجود است هر قدر درباره اش فکر بکنید یا رساله بدهید زیاد نخواهد بود.
شاهنشاه با اشاره به تورم فرمودند خوشبختانه اخبار دیروز درباره کاهش تورم خیلی دلگرم کننده بود اما به هر حال باید مراقب تورم باشیم زیرا تورم باعث فساد می‌شود.
شاهنشاه با اشاره به شرفیابی اعضای گروه بررسی مسایل ایران درگذشته فرمودند بسیاری از پیشنهادهایی که این گروه داده است مورد عمل قرار گرفته است ولی من تعجب می‌کنم یک چنین گروه مهم اندیشمند روشنفکر که در راه مثبت قدم بر می‌دارد در اطرافشان حرفی زده نمی‌شود اما اگر پنج منحرف که پایه علمی آنها به مراتب کمتر از شماهاست دو کلمه برضد مملکتشان حرف بزنند معروفیت پیدا می‌کنند این عادت خوبی نیست که درباره خوبان بحث نشود و تمام جنجال برپا کن‌ها ورد زبان‌ها باشند.
شاید این گروه باید برای شناساندن خود اقدام بیشتری کند. تنها این جمعیت شما نیست شاید هزاران نفر دیگر با شما هم فکرند و باید تمام کسانی که در راه مثبت و روشنفکرانه دلشان برای مملکت خود می طپد جولان دار میدان باشند. بگذریم از گذشته‌ای که به آن بارها اشاره کردم و گفتم در سال ۱۹۰۷ ایران چه بود، در ۱۹۴۱ ایران چه بود و در ۲۵ مرداد ۲۵۱۲ [۱۳۳۲] این مملکت را به کجا رساندند. بگذریم فعلا ایران دارد خود را برای ورود به دروازه‌های تمدن بزرگ مهیا می‌کند.
شاهنشاه پس از اشاره به اصول نوزده گانه انقلاب، فرمودند بارها گفته‌ام از اصول نوزده گانه انقلاب جز موادی که غیرقابل تغییر است، اگر فکر بهتری باشد که این اصول را تکمیل کند یا جایگزین این مواد بشود اولین کسی که از آن استقبال کند و این فکر را بپذیرد، من هستم.
شاهنشاه ضمن اشاره مجدد به گذشته و حال ایران فرمودند:
این چند سال سلطنت من را در نظر بگیرید - در حدود سی و هفت سال - جمعیت ایران در اوایل سلطنت من زیر ۱۵ یا ۱۶ میلیون بود یا زمان ولیعهدی من شاید جمعیت ایران ۸ یا ۹ میلیون بیشتر نبود و از لحاظ جمعیت باسوادها فکر می‌کنم در حدود نود در صد بی سواد بودند.
شاهنشاه آریامهر سپس به اشغال کشور در شهریور ۱۳۲۰ اشاره فرمودند و گفتند پس از اشغال، ستون‌های پنجم بیگانه ایجاد شد. مجالس مقننه شما از سال ۱۳۲۰ تا سال ۱۳۳۲ حتی یک مرتبه هم بودجه سالانه تصویب نکرد، هر چه تصویب می‌کرد بودجه یک دوازدهم بود، تازه آنهم چه مجلسی؟ یک روز صیح نماینده سفارت انگلیس می‌رفت نخست وزیر را می دید و می‌گفت اینها نماینده ما هستند و بعد از ظهر نماینده سفارت روس پیش نخست وزیر می‌رفت و صورت نمایندگان خود را می‌داد.
شاهنشاه با اشاره به حوادث ۲۸ امرداد ۲۵۲۲ گفتند بعد از سرنگون شدن دستگاه مملکت برباد دهنده لازم بود که مملکت جمع و جور شود و تمام کانون‌های خیانت و فساد یا مضمحل گردد و یا به مردم معرفی شود.
شاهنشاه فرمودند پس از انقلاب ششم بهمن محکم کاری‌های داخلی و خارجی کشور ادامه داشت. در داخل خیلی چیزها را امتحان کردیم و دیدیم که فعالیت‌های حزبی و اجتماعی لازم است. حزب‌هایی که البته نحوه کار احزاب اکثریت و اقلیت فرمودند ایران نوین حامی دولت بود و کسانی که در حزب مخالف بودند بطور طبیعی و خودکار از گردونه کار خارج می‌شدند.
پس آن دمکراسی که ما می‌خواستیم یعنی شرکت همه مردم در امور عملی نبود، لذا پیشنهاد کردیم که یک حزب فراگیر باشد که با گفت و شنود در بسترهای فکری مختلف همه از ثمرات انقلاب برخوردار گردند.
شاهنشاه تاکید فرمودند پیشرفت‌های ما آنقدر بوده که یک سال و نیم پیش شروع کردیم به دادن آزادی‌ها و امکانات بیشتر از هر لحاظ به مردم.
اما عده‌ای می‌گویند دادن این آزادی‌ها باعث هیاهو و این همه جریاناتی است که شاهد آن بودیم. باعث حمله به بانک و شکستن شیشه هاست، ولی این قیمتی است که ما باید برای رسیدن به حداکثر آزادی بپردازیم. البته این آزادی باید منطبق با قوانین و در حدود استقلال مملکت باشد.
شاهنشاه آنگاه فرمودند به تناسبی که جمعیت ما زیاد می‌شود و افراد باسواد می‌شوند و وسیله اظهار عقیده می‌دهیم. بالاخره این ملت و مملکت به چنان دمکراسی صحیحی خواهد رسید که اراده مردم اجرا شود.
شاهنشاه آنگاه ضمن بحث درباره دمکراسی واقعی در ایران گفتند سه قوه قضاییه، اجراییه و مقننه باید از هم جدا باشند و در کار یکدیگر دخالت نکنند.
شاهنشاه با اشاره به ورود به تمدن بزرگ در یک جامعه آزاد گفتند تمدن بزرگ بدون عدالت اجتماعی ممکن نیست پس ما در ارائه ۱۹ ماده انقلاب و فلسفه آن بر اساس همین مطالبی است که برای شما گفتیم امروز روابط اجتماعی و اقتصادی و تکنولوژی تمام مجامع دنیا عوض شده است.
شاهنشاه سپس با اشاره به لزوم اجرای عدم تمرکز فرمودند حتی در مراکز استان‌ها هم باید سیاست عدم تمرکز در پیش گرفته شود و باید حداکثر آزادی منهای خیانت که آثارش را هر روز می‌بینید و بازهم خواهید دید داده شود. اینست که یکی دو تا سال اول هیاهوهایی را باید میهن‌پرستان هم تحمل کنند و هم به موقع جواب آن را بدهند. ما به آسانی می‌توانیم فلسفه و مرام خود را با هر چیزی که در دنیا هست مقایسه کنیم.
شاهنشاه در پایان سخنان خود فرمودند:
- انتظارات ما از این گروه بیش از سابق است و شاید جمعیت شما روز به روز توسعه یابد و همفکران و همکاران بیشتری به گروه شما بپیوندند ولی باید معنی روشنفکر معلوم باشد که معنی آن تحریب یا خدای نکرده ضدیت با مملکت نباشد.