بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران هنگام گشایش آرامگاه سعدی در شیراز ۱۱ اردیبهشت ماه ۱۳۳۱
بیانات اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر شاهنشاه ایران هنگام گشایش آرامگاه سعدی در شیراز ۱۳ اردیبهشت ماه ۱۳۳۱
بسی خوشوقت و شادمانم که امروز در این سرزمین تاریخی آرامگاه استاد سخن شیخ مصلح‌الدین سعدی را که بنیادش به دستور من و کوشش و پایمردی انجمن آثار ملی نهاده شده‌است، افتتاح می‌کنم و سزاوار است که در این موقع از حسن مراقبت و اهتمامی که اعضای دانشمند انجمن آثار ملی در اجرای نیت من در انجام این خدمت فرهنگی و اجتماعی به کار برده‌اند قدردانی کرده، مسرت خاطر خود را اظهار بدارم.
خطه فارس در نظر من بیشتر از این رو شایان توجه است که گنجینه آثار باستانی و مهد شاهنشاهان بزرگ ایران است و دانشمندانی مانند حافظ و سعدی و دیگر بزرگان و استادان علم و ادب در آن جای دارند که مردم این سرزمین درس ادب و شهامت و فضایل اخلاقی را از دفتر تعلیمات آنها آموخته‌اند. اگر کالبد این نوابغ و دانشمندان در این سرزمین خفته و در خاک تیره نهفته است، روان تابناکشان در عالم معارف الهی و فضای ملکوت آسمانی طیران دارد.
سعدی هفتصد سال پیش در فارس سخن می‌گفت و قصب‌الجیب حدیث وی را هنوز جهانیان چون نیشکر می‌خورند. سعدی از گنج دانش ایران برآمده‌است و آثار گرانبهایش را هم اکنون در بازارهای معروف دنیا چون کاغذ زر می‌برند. سعدی پایه سخنرانی را بر اساسی گذاشت و حد زیبایی ادبیات پارسی را به جایی رسانید که می‌توان گفت: «حد همین بود سخندانی و زیبایی را».
ای استاد ارجمند، در جوار فضل و عنایت خداوندی خوش و شادباش که روان ادب و زبان پارسی با سخنان روح‌پرور تو همیشه زنده و گویا است.