قانون مربوط به قرارداد ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث مرزی بین دولتین ایران و اتحاد جماهیر شوروی
مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری نوزدهم | تصمیمهای مجلس | برنامههای عمرانی کشور |
نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نوزدهم |
قانون مربوط به قرارداد ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث مرزی بین دولتین ایران و اتحاد جماهیر شوروی قانون مربوط به قرارداد ترتیب تصفیه اختلافات و حوادث مرزی بین دولتین ایران و اتحاد جماهیر شوروی - مصوب ۲۹ خرداد ماه ۱۳۳۷
ماده واحده - مجلسین قرارداد پیوست را مشتمل بر ۴۴ ماده و یک پروتکل و سه ضمیمه که راجع به انتظامات مرزی ایران و شوروی و ترتیبتصفیه اختلافات و حوادث در مرز بین دولتین در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ماه ۱۳۳۶ برابر با ۱۴ مه یک هزار و سیصد و پنجاه و هفت در مسکو امضاءگردیده تصویب نموده و اجازه مبادله آن را میدهد.
قانون فوق که مشتمل بر ماده واحده و متن قرارداد ضمیمه است در جلسه پنجشنبه بیست و نهم خرداد ماه یک هزار و سیصد و سی و هفت به تصویبمجلس شورای ملی رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی - دکتر عمید
قانون بالا در جلسه ۱۳۳۷٫۲.۲۰ به تصویب مجلس سنا رسیده است.
قرارداد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی راجع به انتظامات مرزی ایران و شوروی و ترتیب تصفیه اختلافاتو حوادث در مرز دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی نظر به این که مایلند انتظامات در مرز ایران و اتحاد جماهیر شوروی حفظ شود واز بروز هر گونه اختلافات و حوادث جلوگیری به عمل آید و در صورت وقوع در رسیدگی و تصفیه آن تسهیل و تسریع شود عقد قرارداد زیر را لازمشمرده و نمایندگان مختار خود را به قرار ذیل تعیین نمودهاند:
از طرف دولت شاهنشاهی ایران
تیمسار سپهبد امانالله جهانبانی سناتور.
از طرف دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی.
جناب آقای آرلفپاول دیمتریویچ وزیر مختار اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی.
نمایندگان پس از ارائه اختیارنامههای خود که در کمال صحت و اعتبار بوده در مقررات ذیل موافقت نمودند:
فصل اول - عبور خط مرز و مراقبت از علائم و نوار تراشیده مرزی
ماده اول - خط مرز مملکتی بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به طریقی عبور مینماید که در موافقتنامه یازدهم آذر ماه ۱۳۳۳ برابر بادوم دسامبر ۱۹۵۴ راجع به حل مسائل مرزی و مالی طبق اسناد تعیین و تجدید تعیین مرز که در تاریخ ۲۲ فروردین ۱۳۳۶ برابر با ۱۱ آوریل ۱۹۵۷ درتهران به امضای کمیسیون مختلط ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی رسیده است تشریح گردیده و نیز طبق اسناد تعیین ملتقای مرزهایمشترک ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ترکیه و ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و افغانستان این اسناد به قرار زیر است:
1- پروتکل شرح عبور خط مرز مملکتی بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی از علامت سه جانبی که در ملتقای مرزهای ایران و اتحادجماهیر شوروی سوسیالیستی و ترکیه نصب گردیده تا علامت سه جانبی که در ملتقای مرزهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی وافغانستان مستقر شده است.
همچنین ضمائم و اسناد تکمیلی پروتکل شرح مرز که از این قرار است:
* الف - آلبوم نقشهها و شمای مختصات و ژئودزی علائم مرزی سرحدات مملکتی ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی .
- ب - پروتکل علائم مرزی با شما کروکی که در پشت آن ترسیم شده است.
- ث - جزوه مختصات علائم مرزی.
- د - فهرست علائم مرزی.
2- اسناد مربوط به علامت مرزی سه جانبی نصب شده در ملتقای مرزهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و ترکیه که به تاریخ ۲۲ مهر ماه۱۳۳۵ برابر ۱۵ اکتبر ۱۹۵۶ در دیم قشلاق امضاء شده است.
3- اسناد مربوط به علامت مرزی سه جانبی نصب شده در ملتقای مرزهای ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و افغانستان که در موقع تعیین وتجدید تعیین مرز اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و افغانستان در تاریخ ۹ تیر ماه ۱۳۲۷ برابر با ۳۰ ژوئن 1948 در سرخس امضاء شده است.
4- ضمائم و اسناد تکمیلی دیگری که در مدت اجرای این قرارداد ممکن است تنظیم شود. خط مرزی که طبق اسناد فوق تعیین شده در سطح قائم مآربر آن مرزهای هوایی و زیرزمینی را نیز مشخص مینماید.
این خط مرز در قرارداد حاضر با کلمه (مرز) یا (خط مرز) نامیده میشود.
ماده دوم - طرفین متعاهدین وظیفه دارند علائم مرزی را که برای تشخیص خط مرز بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برقرار گردیده وهمچنین نوار تراشیده مرز را به وضعی نگهداری بکنند که محل استقرار و شکل و فرم و اندازه و رنگآمیزی ستونها و وضع کپههای مرزی و همچنینعرض نوار تراشیده و دائر نگاه داشتن آن با سوابقی که در اسناد و تجدید تعیین مرز تشریح شده است تطبیق داشته باشد.
ماده سوم - مراقبت از علائم و نوارهای تراشیده خط مرز بدین طریق به عهده طرفین متعاهدتین واگذار میشود:
1- مراقبت از ستونهای مرزی و قسمتهایی از نوار تراشیده که در قلمرو و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی واقع شده به عهده طرف شوروی خواهدبود.
2- مراقبت از ستونهای مرزی و قسمتهایی از نوار تراشیده که در قلمرو کشور شاهنشاهی ایران واقع شده به عهده طرف ایران خواهد بود.
3- مراقبت از مراکز علائم مرزی که روی خود خط مرز واقع گردیده بدین طریق تقسیم میشود:
* الف - مراکز علائم مرزی با نمرات فرد بر عهده طرف ایران.
- ب - مراکز علائم مرزی با نمرات زوج بر عهده طرف اتحاد شوروی خواهد بود.
4- مراقبت از علائم مرزی که به صورت ستونهای منفرد بر روی بریدگیهای دشوار رس نصب شدهاند طرفی عهدهدار خواهد بود که دست یافتن بدانعلائم در قلمرو آن طرف سهلتر باشد.
ماده چهارم -
۱- بازرسی وضعیت و محل نصب علائم مرزی و همچنین نوارهای تراشیده مرزی طبق ماده (۳) بنا به صوابدید و به وسیله مصادر امورهر یک از طرفین متعاهدتین انجام شود. معالوصف به غیر از بازرسیهای یک جانبه طرفین متعاهدتین سالانه مکلف به اجرای بازرسیهای مشترک علائممرزی و نوار تراشیده خواهند بود.
2- بازرسی مشترک علائم و نوارهای تراشیده مرزی هر سال در ماههای مرداد و شهریور (اوت و سپتامبر) انجام میشود. تاریخ آغاز بازرسیهای مشترکبا موافقت نظر مصادر امور طرفین متعاهدین هر دفعه تعیین میشود.
3- در صورتی که بازرسی فوقالعاده علائم مرزی و یا نوار تراشیده را یکی از طرفین متعاهدتین در همان سال لازم بداند مراتب را کتباً به طرف دیگراعلام میدارد و تاریخ آغاز بازرسی مشترک نباید بیش از ده روز از موعد تسلیم اعلامیه تجاوز نماید. نتیجه بازرسی نمایندگان طرفین در صورتمجلس عمل قید و در دو نسخه به زبان فارسی و روسی تنظیم میگردد.
ماده پنجم -
۱- در صورت از بین رفتن و خراب شدن یا معیوب شدن ستونهای مرزی مصادر امور طرفی که ستونها در قلمرو آن طرف و واقع شده یاطبق ماده (۳) بستگی به آن طرف دارد برای تجدید یا تعمیر آنها اقدامات فوری مینمایند و برای آغاز کار اقلاً ده روز قبل کتباً طرف دیگر را آگاهمیسازند.
2- تجدید ستونهای مرزی از بین رفته یا خراب شده یا معیوب شده به وسیله مأمورین یک طرف متعاهد در حضور نمایندگان طرف دیگر انجام میشودو راجع به نصب مجدد ستون مرزی نمایندگان مصادر امور طرفین متعاهدتین صورتجلسه عمل را در دو نسخه به زبان فارسی و روسی تنظیم مینمایند.
ستونهای تجدید شده یا نمونهای که در ماده (۱) اسناد تعیین و تجدید تعیین مرز ایران و شوروی معین شده باید تطبیق نماید.
3- در موقع تجدید علامت مرزی یا ستون مرزی مراقبت میشود که محل نصب آن تغییر نکند در صورتی که محل علامت یا ستون مرزی از بین رفتهمشخص نباشد مصادر امور متعاهدتین ملزم هستند در موقع برقراری مجدد آن از اسناد و مدارک تعیین و تجدید تعیین مرز که در ماده (۱) این قراردادبدان اشاره شده استفاده نمایند. مشخصات مذکوره در اسناد فوق بایستی در محل مورد بررسی و اندازهگیری قرار گیرد.
4- در قسمتهای مرز آبی محل نصب ستونهایی که بر اثر سیل معیوب یا منهدم شده و تجدید یا تعمیر میشود ممکن است تغییر داده شود مشروط براین که در خود مسیر خط مرز تغییراتی پیدا نشود علائم فوق را در نقاط جدیدی باید نصب کرد که از دستبرد طبیعت مصون باشد.
تغییرات فوق در محل ستونهای مرز آبی با موافقت طرفین متعاهدتین انجام میشود.
تغییر محل ستونهای مرزی روی بریدگیهای آبشور نیز در صورتلزوم اجازه داده میشود.
در صورت وقوع چنین تغییری طرفین متعاهدتین پروتکل علائم مرزی و شما کروکی آن را از لحاظ فرم و موضوع مطابق سایر اسناد مربوط به تعیین وتجدید تعیین مرز تنظیم و ضمیمه آن مینمایند.
5- در صورت لزوم مصادر امور طرفین متعاهدتین میتوانند با موافقت یکدیگر علائم تکمیلی جدیدی روی خط مرز ایجاد نمایند بدون این که مسیرخط مرز را تغییر دهند و برای این قبیل علائم اسناد لازم را که شرایط آن در بند (۴) این ماده پیشبینی شده است تنظیم مینمایند.
علائم تکمیلی که روی مرز نصب میشود مطابق نمونههای همان علائمی خواهد بود که در تعیین و تجدید تعیین مرز ایران و شوروی در سالهای ۱۳۳۴- ۱۳۳۵ برابر ۱۹۵۵ - ۱۹۵۶ انتخاب شده است.
6- تعمیر ستونهای مرزی که طبق ماده (۳) مربوط به یکی از طرفین است به وسیله همان طرف مستقلاً بدون شرکت مصادر امور طرف دیگر انجاممیشود.
7- در صورتی که مصادر امور یکی از طرفین خرابی یا نقصی در ستون مرزی واقع در قلمرو طرف دیگر مشاهده نمایند مصادر امور طرف دیگر را آگاهمیسازند که در تعمیر یا تجدید ستون مذکور اقدام نمایند.
طرفی که در قلمرو آن انهدام یا خرابی و یا نقیصه ستون مرزی مشاهده شده است موظف میباشد آن را تجدید یا تعمیر نماید.
8- طرفین متعاهدتین اقدامات لازم را برای حفظ علائم مرزی خواهند نمود و اشخاصی که محل علائم را تغییر داده یا آنها را ناقص کرده و یا از بینبردهاند به دادگاه جلب میگردند.
در این قبیل موارد علائم مرزی از بین رفته یا خراب شده به خرج طرفی که اهالی آن مبادرت به این عمل نمودهاند ترمیم میشود.
ماده ششم - ۱- در تمام طول خط مرز قسمتهایی که از جنگل پوشیده شده و یا علفزار و یا نیزار و یا بوتهزار میباشد نوار تراشیدهای به عرض ده متر (۵متر از خطر مرز مملکتی به هر طرف) ایجاد میشود این نوار باید همیشه دائر و کاملاً مرتب نگاهداری شود و در موارد لزوم بوتهها و آن چه میدان دیدرا محدود مینماید از بین برده شود.
شخمزدن زمینها و ایجاد ساختمانها و بناها در این نوار ممنوع است اشخاصی که مبادرت به این عمل نمایند جلب و مؤاخذه میشوند.
2- هر طرف در نگاهداری و تنظیف نوار تراشیده که در قلمرو اوست اقدام مینماید مصادر امور طرفین متعاهدتین اقلاً ده روز قبل از آغاز پاک کردن نوارتراشیده مرز طرف مقابل را مطلع میسازند و نمایندگان طرف متعاهد دیگر حق دارند در موقع جریان عمل حضور به هم رسانند.
فصل دوم - آبهای سرحدی و طریقه استفاده از آنها و ترتیب استفاده از راهآهن و شوسههایی که مرز را قطع مینمایند
ماده هفتم -
۱- آبهای سرحدی که در این قرارداد ذکر شده است به قسمتی از رودخانهها اطلاق میشود که طبق مدارک تعیین و تجدید تعیین مرز مورخ۱۳۳۴ - ۱۳۳۵ برابر ۱۹۵۵ - ۱۹۵۶ خط مرز در امتداد آن عبور مینماید.
2- طرفین متعاهدتین اقدام لازم را خواهند نمود که در موارد استفاده از آبهای سرحدی مقررات این قرارداد رعایت و حقوق و منافع طرف مقابل محترمشمرده شود.
ماده هشتم -
۱- به روی رودخانههای سرحدی وسایل شناور (قایق - بلم و غیره) متعلق به طرفین متعاهدتین میتوانند بدون مانع تا خط مرز ایاب وذهاب نمایند.
2- وسایل شناور طرفین متعاهدتین روی آبهای مرزی فقط در اوقات روشن شبانهروز میتوانند سیر کنند.
3- اهالی طرفین متعاهدتین حق دارند در آبهای سرحدی تا حدود خط مرز ماهیگیری نمایند.
ماده نهم -
۱- برای حفظ کرانهها از خرابی و جلوگیری از تغییر مسیر رودخانههای سرحدی در صورتی که لزوم آن را مصادر امور طرفین متعاهدتینمتفقاً ضروری بدانند که کنارهبندی خواهد شد این عملیات و هزینه مربوط به آن به عهده طرفی خواهد بود که کرانه به آن تعلق دارد.
2- هیچیک از طرفین متعاهدتین نمیتوانند مصنوعاً مسیر رودخانه را تغییر دهند چنانچه وضعیت مسیر رودخانه مرزی به طور طبیعی یا در اثرانقلابات طبیعت تغییر پیدا کند در صورتی که مصادر امور طرفین ترمیم آن را ضروری تشخیص بدهند متفقاً و با شرایط متساوی در اصلاح مسیررودخانه اقدام مینمایند.
3- طبق بند دوم پروتکل ضمیمه موافقتنامه حل و فصل مسائل مالی و مرزی بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخ یازدهم آذر ماه۱۳۳۳ برابر دوم دسامبر ۱۹۵۴ تغییر مسیر رودخانههای سرحدی خط مرز را تغییر نمیدهد مگر این که بین طرفین متعاهدتین قرارداد جداگانهای در اینباب منعقد بشود.
ماده دهم -
۱- طرفین متعاهدتین کوشش خواهند نمود که آبهای مرزی را نظیف و پاکیزه نگاهداری کنند و به هیچ صورت مصنوعاً آلوده و کثیفننمایند.
2- در صورتی که مصادر امور طرفین متعاهدتین لایروبی آبهای مرزی را ضروری تشخیص دهند مخارج آن متساویاً به عهده طرفین متعاهدتین خواهدبود.
3- لایروبی آن قسمت از آبهای سرحدی که کلاً در قلمرو یکی از طرفین متعاهدتین واقع شده عنداللزوم به هزینه آن طرف انجام میشود.
4- در مواقع لایروبی آبهای سرحدی گل و لای و سنگ و تنههای درخت و غیره که از آب خارج میشود باید به قدری دور از کرانه ریخته شود یا طوریتسطیح شود که خطری برای فروریختگی کرانهها یا مسدود شدن مسیرها باقی نگذارد و در موقع پرآبی مانع جریان آب نگردد.
ماده یازدهم - چنانچه در آبهای سرحدی یا کرانههای رودخانه یکی از طرفین متعاهدتین اشیایی کشف شود که مالکیت آن معلوم نباشد مصادر امور آنطرف اقدامات لازم را برای تعیین مالکیت به عمل میآورند.
تشخیص هویت جسدهایی که در آبهای سرحدی یا کرانههای رودخانهها کشف شود و همچنین تعیین مالکیت لاشه حیوانات متفقاً به عهده مصادر درامور طرفین خواهد بود.
ماده دوازدهم - اهالی هر یک از طرفین متعاهدتین حق خواهند داشت احشام و اغنام خود را برای آب خوردن به طرف رودخانه مرزی برانند ولیاحشام و اغنام مزبور به قلمرو دیگر نباید داخل شوند اگر احشام و اغنام مزبور اتفاقاً به قلمرو طرف دیگر رفتند مصادر امور طرفین متعاهدتین اقداماتلازم را برای برگرداندن آنها در کوتاهترین مدت خواهند کرد.
نقاطی که در هر طرف به وسیله مرزبان مربوط برای آبشخوار تعیین میشود به اطلاع مرزبان طرف مقابل میرساند.
ماده سیزدهم - مسائل مربوط به فعالیتهای رودخانه سرحدی از قبیل ایجاد ساختمانها و یا تأسیسات نوین که ممکن است در طرز جریان رودخانهتأثیری داشته باشد و همچنین مسائل مربوط به استفاده آبیاری طبق موافقتنامههای به خصوص بین طرفین متعاهدتین ترتیب داده میشود.
تغییر یا تخریب بعضی از ساختمانهای رودخانههای مرزی که انجام آن باعث تغییر سطح آب میشود فقط با جلب موافقت نظر طرف دیگر ممکن استآغاز گردد.
ماده چهاردهم - مصادر امور طرفین متعاهدتین راجع به سطح و میزان آب رودخانههای مرزی و همچنین راجع به نزول برف و باران داخل در خاکیکدیگر حتیالامکان مرتباً مبادله اطلاعات خواهند نمود تا بدین وسیله بتوان از ایجاد خطر و صدمه طغیان آب و سیل جلوگیری نمود.
ماده پانزدهم -
۱- ارتباط با راههای آهن و شوسه که مرز را قطع مینماید و نقاط عبور در این راهها با موافقتنامه مخصوص بین طرفین متعاهدتین تنظیممیگردد.
2- در محلهای تقاطع خط مرز با راههای آن و شوسه هر یک از طرفین متعاهدتین در خاک خود علائم مخصوص و راهبند نصب مینمایند و برای دایربودن آنها مراقبت لازم به عمل میآورند.
3- طرفین متعاهدتین اقداماتی خواهند نمود که راههای آهن و شوسه که برای عبور و مرور باز و خط مرز را قطع مینمایند دائر نگاهداری شوند. تعمیرآنها تا خط مرز به وسیله هر یک از طرفین متعاهدتین به هزینه کشور مربوطه انجام میگیرد.
ماده شانزدهم -
۱- پلهای روی مرز که از روی آنها ایاب و ذهاب میشود مرتب نگهداری و به وسیله و هزینه هر یک از طرفین متعاهدتین تا خط مرز کهروی پل مشخص شده تعمیر میگردند مگر در این باره توافق دیگری حاصل شده باشد.
راجع به ترتیب و موعد و نحوه تعمیر پلها در امور طرفین متعاهدتین قبلاً با یکدیگر توافق حاصل خواهند نمود.
2- هر یک از طرفین متعاهدتین میتوانند در موقع لزوم بازدید فنی آن قسمت از پلهای مرزی را که در خاک طرف مقابل قرار گرفتهاند به عمل آورند دراین مورد مصادر امور طرف مقابل بایستی اقلاً ۴۸ ساعت قبل از بازدید فنی که در نظر است از تاریخ شروع بازدید مستحضر شوند و پس از خاتمه بازدیداز نتیجه آن مطلع گردند ضمناً بازدید با حضور طرف مقابل انجام میگیرد.
3- ترتیب عبور و مرور از روی پلهای مرزی طبق موافقت نمایندگان مصادر امور مرزی مربوطه برقرار میشود.
4- مقررات این ماده مربوط به پل راهآهن جلفا در روی رود ارس نمیباشد که بهرهبرداری از آن طبق موافقتنامه خاصی تعیین شده است.
5- احداث پلهای جدید روی رودخانههای مرزی طبق موافقتنامه مخصوص طرفین متعاهدتین صورت خواهد گرفت.
فصل سوم - شکار و مسائل مربوط به جنگلبانی و کشاورزی و معادن
ماده هفدهم - ۱- هر یک از طرفین متعاهدتین مراقبت خواهند نمود که مقررات موجود شکار در خاک آنها در نزدیکی خط مرز شدیداً رعایت شود و درحین شکار تیراندازی و تعقیب حیوانات وحشی و طیور از خط مرز تجاوز ننماید.
2- مصادر امور مربوطه طرفین متعاهدتین در تمام مسائل حفظ حیوانات وحشی و پرندگان تدریجاً توافق حاصل کرده و راجع به ممنوع شدن شکار درقسمتهای مخصوص از مرز زمان واحدی را اعلام مینمایند.
ماده هجدهم - چنانچه به حکم حوادث طبیعی و یا در موقع جنگلبری درختهایی روی مرز بیفتد مصادر امور طرفین متعاهدتین اقداماتی به عملمیآورند که اشخاص ذینفع که درختها متعلق به آنها است بتوانند درختها را قطعه قطعه کرده و به خاک خود حمل نمایند در این قبیل موارد مصادر امورطرفی که درختها متعلق به آن است بایستی مراتب را به مصادر امور طرف دیگر اطلاع دهد.
ماده نوزدهم - ۱- عملیات کشاورزی و اکتشافی و بهرهبرداری معادن واقع در مجاورت بلافصل خط مرز بایستی طوری انجام گیرد که صدمه به خاک طرف مقابل نرساند.
2- برای تأمین حفاظت خط مرز بایستی نواری به عرض ۲۰ متر در طرفین مرز باقی بماند که عملیات مذکور در بند یک این ماده در آن نوار اصولاً قدغنباشد مگر در موارد مخصوص که با موافقت مصادر امور طرفین متعاهدتین اجازه داده شود.
3- چنانچه در موارد مخصوص تعیین نوار مذکور در بند (۲) این ماده مناسب نباشد مصادر امور طرفین متعاهدتین با موافقت نظر بین خود اقداماتاحتیاطی دیگری معمول میدارند که حفظ خط مرز را تأمین نماید. 4- هر گونه عملیات انفجاری در نزدیکی خط مرز و عملیات دیگری که به موجب آن خرابی و یا تغییر محل قسمتی از کوهستان و یا مواد ارضی ایجابشود فقط پس از اطلاع قبلی طرف مقابل که نباید کمتر از ۴۸ ساعت باشد انجام گیرد
در موقع این عملیات اقدامات احتیاطی باید به عمل آید که زیانی به اشخاص و مایملک طرف مقابل وارد نشود.
فصل چهارم - اختلافات و حوادث در مرز
ماده بیستم - مصادر امور مربوطه طرفین متعاهدتین در خاک خود موظف به اقدامات ذیل میباشند:
1- جلوگیری از هر گونه اختلافات و حوادثی که ممکن است در مرز رخ دهد.
2- جلوگیری از تهیه عملیات جنایتکارانه اشخاص مسلح یا غیرمسلح به منظور انجام این عملیات در خاک طرف مقابل و همچنین ممانعت از تجاوزآنها از مرز به خاک یکدیگر و اتخاذ تدابیر لازم و مستحضر نمودن مصادر امور طرف مقابل در صورتی که جنایتکاران از مرز عبور نموده و به خاک طرفمقابل داخل شوند مصادر امور هر طرف مراتب را به استحضار مصادر امور طرف دیگر میرسانند.
3- جلوگیری از تهیه عملیات و فعالیتهایی که اختلال در امنیت و آرامش نوار مرزی به وجود میآورد یا زیان به منافع طرف متعاهد دیگر میرساند و یاساکنین نوار مذکور را تحریک میکنند و همچنین اقدامات بر علیه اشخاصی که همراهی و حمایت برای عبور غیر قانونی از مرز مینمایند و اهالی را بهکوچ کردن از خاک یک طرف به خاک طرف دیگر تشویق و تحریک میکنند.
چنانچه در نوار مرزی مصادر امور یکی از طرفین متعاهدتین به وجود اشخاصی پی ببرند که عملیات آنها در قسمت اول این بند ذکر شده خواه به ابتکارخود خواه به محض دریافت اطلاعات و مدارک لازم از طرف مقابل در خصوص هویت این اشخاص یا محل توقف آنها طبق قوانین کشور اقداماتلازمه را جهت جلوگیری از انجام این عملیات اتخاذ مینمایند.
4- مبارزه با قاچاق و دور کردن قاچاقچیان از نوار مرزی.
5- برای جلوگیری از سرایت امراض مسری و آفات حیوانی و نباتی به خاک طرف متعاهد دیگر مصادر امور طرف متعاهد که در خاک آن امراضواگیردار و آفات حیوانی یا نباتی پیدا شده مصادر امور طرف دیگر را مطلع میسازند.
در صورت احتمال سرایت امراض حیوانی به وسیله اغنامی که از یک طرف به طرف دیگر باید انتقال داده شوند مصادر امور مربوط به طرفینمتعاهدتین طبق مقررات بهداشتی حیوانی اقدامات لازم جهت جلوگیری از سرایت امراض مینمایند.
6- رسیدگی به کلیه حوادث واقعه و اختلافات پیدا شده در مرز و حل و فصل موارد ممکنه آنها منجمله.
* آ - تیراندازی از روی مرز به طرف اشخاص و حیوانات و هدفها و یا به خاک طرف متعاهد دیگر.
- ب - قتل و جرح و وارد آوردن نقص بدنی و صدمه به سلامتی اتباع طرف مقابل در نتیجه تیراندازی از روی مرز و یا در موقع عبور از مرز همچنین رفتارخشونتآمیز نسبت به اشخاص یک طرف که به خاک طرف دیگر عبور نمودهاند.
- ث - در صورتی که مستخدمین دولت و یا اشخاص عادی بر خلاف مقررات از خط مرز عبور نمایند مصادر امور طرفین متعاهدتین باید فوراً رسیدگیکرده و اگر معلوم شد که عبور از مرز به کلی غیر عمدی بوده اشخاصی را که عبور کردهاند به طرف دیگر رجعت میدهند و هیچیک از طرفین متعاهدتینحق ندارند از قبول بازگشت اشخاص که به طور غیر عمد از مرز عبور کردهاند امتناع ورزند.
- د - عبور دادن اجباری اشخاص از کشور خود به خاک طرف مقابل.
- ا - ادای کلمات ناشایسته و عمل توهینآمیز در خط مرز نسبت به یکدیگر.
- ف - تجاوز سفاین هوایی و یا قایق و وسایل شناور از مرز.
- گ - مواقع کشف کرجی ماهیگیری و اسباب صید و سایر اشیایی که به علل انقلاب طبیعت به قلمرو طرف دیگر رانده شده باشد.
- ح - انتقال و معیوب کردن و یا خراب کردن علائم مرزی و سایر تأسیسات مرزی منجمله تأسیسات رودخانهای.
- ی - سرقت و از بین بردن و یا معیوب کردن اموال دولتی و یا شخصی و غیره در خاک طرف مقابل. در این موارد اموال دولتی و شخصی و غیره که به سرقت و یا تصادفاً و یا عمداً به خاک
طرف انتقال داده شده در صورت ثبوت بایستی حتیالامکان بهکشوری عودت داده شود که اموال متعلق به آن است چنانچه استرداد عین اموال مسروقه کلاً یا جزاً ممکن نباشد مصادر امور طرفین متعاهدتین باموافقت یکدیگر میزان خسارت و امکان جبران آن را تعیین مینمایند. * ژ - عکسبرداری از خاک مرزی طرف مقابل.
- ک - رد شدن و یا عبور دادن حیوانات اهلی و طیور از مرز. در این موارد حیوانات و طیور اهلی که از مرز رد شدهاند یا عبور داده شدهاند حتیالامکان بایستی به طرفی که تعلق دارند اعاده داده شوند و در صورتثبوت خسران مالی باید حتیالامکان خسارت وارده طبق بند ۶ (قسمت ی) این ماده جبران گردد.
- ل - جلوگیری از سرایت آتشسوزی از مرز به خاک طرف مقابل.
- م - مذاکرات و نوع معاشرتها در روی مرز برای اشخاص رسمی و عادی که فاقد استوارنامه میباشند.
- ن - سایر اختلاف و حوادث مرزی.
* ا - رسیدگی و حل و فصل هر گونه ادعای خسارت در حدود اختیارات محوله چه خسارت وارده در نتیجه بروز اختلافات و حوادث وارده از جانبیکی از طرفین یا از جانب اشخاص مقیم خاک آنها رخ داده باشد و ضمن حل اختلافات ای حادثه مرزی طبق قسمتهای گ - ح - ی - ک بند ۶ همینماده مصادر امور طرفین متعاهدتین مسائل مربوط به ترتیب اعاده اموالی را که در خاک طرف مقابل واقع شده نیز حل میکنند.
فصل پنجم - مصادر امور مرزی و محل اقامت آنها و منطقه عمل و ترتیب گذشتن از مرز
ماده بیست و یکم - مصادر امور مربوطه که در این قرارداد نامبرده میشوند عبارتند از مرزبانان و جانشینان و معاونین آنها.
ماده بیست و دوم - دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی هر یک مرزبانان و جانشینان و معاونین آنان را تعیینمینمایند.
مرزبانان با یکدیگر همکاری کرده و وظایف خودشان را در حدود موازین این قرارداد انجام میدهند.
نخستین ملاقات مرزبانان نباید دیرتر از ۱۴ روز پس از اعتبار یافتن این قرارداد انجام گیرد.
ماده بیست و سوم - تعداد مرزبانان و حوزه عملیات و مقر دائمی آنان طبق پروتکل پیوست این قرارداد تعیین میگردد.
نام و نام خانوادگی مرزبانان و جانشینان و معاونین آنها از طریق سیاسی به اطلاع طرفین خواهد رسید.
جانشینان مرزبانان از تمام اختیاراتی که به مرزبانان داده شده است استفاده مینمایند و در غیاب مرزبانان وظایف آنها را انجام میدهند.
در صورت لزوم تغییر تعداد مرزبانان وظایف مقرره آنها یا حوزه عملیات و مقر دائمی آنان که در پروتکل ضمیمه این قرارداد ذکر شده است طرفینمتعاهدین راجع به این تغییرات از طریق سیاسی اقدام خواهند نمود.
ماده بیست و چهارم -
۱- مرزبانان محل اقامت دائمی معاونین خود را به یکدیگر اطلاع میدهند. اطلاع راجع به محل اقامت دائمی و حوزه عملیاتمعاونین در جلسه اول ملاقات بعد از رسمیت یافتن این قرارداد توسط مرزبانان انجام خواهد شد.
2- حدود اختیارات معاونین به وسیله مرزبانان تعیین میگردد.
3- مقر دائمی جانشینان و معاونین مرزبانان و حوزه عملیات آنها میتواند به وسیله مرزبان مربوطه در طی مدت عمل این قرارداد تغییر پذیرد.
4- هر مرزبان اختیار دارد در مواقع ضروری کارشناسانی برای همکاری خود دعوت نماید. ماده بیست و پنجم - به نام اشخاصی که در ماده (۲۱) این قرارداد ذکر شده استوارنامههای کتبی که به زبان هر دو طرف تنظیم شده به شرح زیر صادرمیگردد:
به مرزبانان دولت شاهنشاهی ایران و جانشینان و معاونین آنها از طرف رئیس اداره مرزبانی کل کشور.
به مرزبانان اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و جانشینان و معاونین آنها از طرف رئیس نیروی مرزی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی .
ماده بیست و ششم - در صورت تعیین مرزبانان جدید و جانشینان و معاونین آنان مقامات مربوطه طرفین متعاهدتین اهتمام مینمایند که در جریانکارها وقفهای حاصل نشود.
ماده بیست و هفتم - مرزبانان جهت حل و فصل اختلافات و حوادثی که در مرز پیش میآید و مربوط به وظایف آنها است اقدامات لازم را مینمایند. دراینگونه موارد مرزبانان پس از حصول موافقت نظر مشترکاً به اختلافات و حوادث رسیدگی و مراتب را در صورتجلسه قید مینمایند.
مسائلی که نسبت به آنها بین معاونین مرزبانان توافق حاصل نشود برای حل و فصل قطعی به مرزبانان احاله میگردد.
اختلافات و حوادثی که مرزبانان درباره آنها نتوانند موافقت حاصل کنند از طریق سیاسی حل و تصفیه میگردد. بعلاوه هر مرزبان مختار است به نظریهشخصی هر گونه مسئلهای که اهمیت زیاد دارد برای حل به طریق سیاسی احاله نماید و موضوع را به اطلاع مرزبان مقابل برساند.
مقررات این ماده مانع از آن نیست مسئلهای که به طریق سیاسی احاله شده مجدداً برای حل به مرزبانان محول گردد.
ماده بیست و هشتم - تصمیماتی که متفقاً از طرف مرزبانان جهت فیصله دادن به هر اختلاف و یا حادثهای اتخاذ میشود خاتمه یافته تلقی میگردد.
میزان خسارات وارده به هر یک از طرفین بر اساس موافقت حاصله راجع به جبران آن بلافاصله بعد از حل اختلاف به وسیله مرزبانان تعیین میشودترتیب تصفیه خسارات و در صورت لزوم تغییر این ترتیب از طریق سیاسی انجام میشود.
ماده بیست و نهم - مرزبانان و معاونین آنها کارهای مشترک را حسبالمعمول در جلسات و ملاقاتها انجام میدهند نسبت به هر جلسه مرزبانانصورتمجلس تنظیم و در آن جریان جلسه و قرارهای متخذه و موعد انجام آنها را به طور خلاصه منعکس مینمایند.
قرارهای مرزبانان پس از امضای پروتکل برای هر دو طرف اجباری و لازمالاجرا بوده و خاتمه یافته تلقی میگردد.
مرزبانان مسائل کوچک را در صورتی که هیچیک از آنها اصرار به رسیدگی آن در جلسه مشترک نداشته باشند از طریق مکاتبه بین خود حل و فصلمینمایند.
راجع به هر ملاقات معاونین صورتجلسه کار (آکت) تنظیم میشود و در آن صورت جلسه اقداماتی که شده است به تفصیل شرح داده میشود و درصورت لزوم تصمیمات و پیشنهادات نیز ذکر میگردد.
تصمیمات متخذه از طرف معاونین پس از تصویب مرزبانان به موقع اجرا گذارده میشود. پروتکلها و صورتجلسههای کار راجع به جلسات مرزبانان و راجع به ملاقاتهای معاونین در دو نسخه و هر یک به زبانهای فارسی و روسی تنظیممیگردد.
ماده سیام - جلسه و یا ملاقات مرزبانان با پیشنهاد یکی از آنها حتیالامکان در تاریخی که پیشنهاد شده انجام میگردد.
پاسخ دعوتنامه بایستی حتیالامکان فوری داده شود و در هر صورت بیشتر از ۴۸ ساعت پس از وصول دعوتنامه به طول نیانجامد.
چنانچه تاریخ جلسه یا ملاقات پیشنهادی مورد قبول واقع نشود مرزبان در پاسخ وقت دیگری پیشنهاد مینماید.
برای جلسه و یا ملاقاتی که یکی از مرزبانان مرزبان مقابل را دعوت میکند در صورتی که عذر موجهی نداشته باشد (بیماری - مأموریت - مرخصی)مرزبان باید شخصاً حضور به هم رساند. در صورت وجود عذر موجه به جای مرزبان جانشین او که بایستی قبلاً مرزبان طرف مقابل را مطلع سازد حاضرمیگردد. با موافقت مرزبان ممکن است جلسه یا ملاقات جانشینان صورت گیرد.
ملاقات معاونین مرزبانان فقط به دستور مرزبانان انجام میشود.
در جلسه یا ملاقاتهای مرزبانان یا معاونین آنها منشیها و مترجمین نیز میتوانند حضور داشته باشند.
ماده سی و یکم - جلسات و ملاقاتهایی که در ماده (۳۰) همین قرارداد ذکر شده باید به طور کلی در خاک آن طرف متعاهدی صورت گیرد که تقاضایتشکیل جلسه یا ملاقات نموده معالوصف در صورتی که دلایل موجهی ایجاب نماید مرزبانان میتوانند این قاعده کلی را رعایت ننمایند.
جلسه یا ملاقاتها به وسیله مرزبان و یا معاون طرفی که در خاک آن مذاکره جریان دارد اداره میگردد.
دستور جلسه باید با دعوت ملاقات همراه باشد یا از طریق مذاکرات قبلی و یا مبادله مکاتبات تنظیم گردد در موارد فوقالعاده با موافقت طرفین ممکناست مسائلی مورد بررسی قرار گیرد که در دستور روز جلسه پیشبینی نشده باشد.
ماده سی و دوم - مرزبانان و معاونین آنها میتوانند طبق موافقت قبلی برای وقوف به ماهیت موضوع بررسی خود را در محل وقوع اختلاف و حوادثمرزی به عمل آورند در این مورد مرزبانان و معاونین آنها اگر ضرورت ایجاب نماید میتوانند کارشناسان - مترجمین و شهود و شاکیان را با خود به محلوقوع اختلاف یا حادثه ببرند.
رهبری امور بررسی تحت نظر طرفی خواهد بود که در خاک آن بررسی به عمل میآید.
راجع به بررسیهای مزبور باید صورتمجلس کار و یا اسناد دیگری تنظیم شوند که بعداً به صورتجلسه ضمیمه گردد. صورتهای مجلس کار مزبور و اسناددیگری که ذکر شد با مراعات مقررات ماده (۲۹) این قرارداد تنظیم میگردد.
ماده سی و سوم - مرزبانان موظفند نتیجه اقداماتی را که طبق تصمیمات متخذه در جلسه مشترک یا ملاقات به عمل میآورند در کمترین مدت به اطلاعیکدیگر برسانند.
ماده سی و چهارم - مرزبانان طبق توافق متقابل باید برای تبادلنامهها و همچنین تحویل اشخاص و اموال نقاطی را در مرز تعیین نمایند. تعیین نقاطبرای ملاقاتهای آنها در اولین جلسه ملاقات مرزبان که بعد از رسمیت یافتن این قرارداد تشکیل میشود به عمل خواهد آمد تعداد و محل نقاط ملاقاتهامیتواند با توافق مرزبانان تغییر یابد.
تحویل اشخاص باید شخصاً به وسیله مرزبانان و یا معاونین آنها اجرا گردد.
مرزبانان و یا معاونین آنها باید هر بار راجع به محل و وقت برای تحویل اشخاص توافق حاصل نمایند.
تحویل اغنام و احشام در محلی انجام میگیرد که آنها از مرز عبور کردهاند تحویل چهارپایان و یا اموال و همچنین مراسلات اداری را رئیس پاسگاه مرزیآن منطقه بر حسب دستور مرزبان میتواند انجام دهد.
مراسلات اداری بایستی به طور مداوم اعم از روز تعطیل و یا روز استراحت شبانهروزی مبادله گردد.
مرزبانان با موافقت یکدیگر نمونه قبض رسید تنظیم نموده و در مقابل دریافت یا تحویل مراسلات یا چهارپایان و یا اموال دیگر آن را امضاء و به طرفمقابل تسلیم مینمایند.
مرزبانان درباره علاماتی که برای احضار پاسدار مرزی طرف مقابل باید به کار برده شود با یکدیگر قرار لازم را میگذارند.
ماده سی و پنجم - مرزبانان و یا جانشینان آنها یا معاونین - منشیها مترجمین و کارشناسان برای انجام مأموریتهای خود که مطابق مفاد این قرارداد باشدمیتوانند از مرز عبور نمایند.
مرزبانان و جانشین و معاونین آنها به موجب استوارنامه که در ماده (۲۵) این قرارداد پیشبینی شده است دارای عکس و امضای دارنده آن است وهمچنین به وسیله مرزبانان مقابل روادید شده میتوانند از مرز عبور کنند.
نمونه استوارنامه پیوست شماره ۱
منشیها و مترجمین به وسیله گواهینامه که اعتبار آن شش ماه است و مرزبان یکی از طرفین به آنها میدهد از مرز عبور میکنند این گواهینامه باید دارایعکس و امضای دارنده آن باشد. (نمونه گواهینامه پیوست شماره ۲).
کارشناسان و اشخاصی که وجود آنها برای روشن ساختن موضوعی ضروری است از گواهینامه موقتی استفاده میکنند و با این گواهینامه فقط یک بارمیتوانند از مرز رفت و آمد نمایند. اعتبار گواهینامه از زمان عبور از مرز فقط ۲۴ ساعت میباشد. گواهینامه مزبور را مرزبان یکی از طرفین به اشخاصنامبرده میدهد و به وسیله مرزبان مقابل ویزا میشود. (نمونه گواهینامه پیوست شماره ۳).
ماده سی و ششم - عبور از مرز به وسیله اشخاصی که در قسمت اول ماده (۳۵) این قرارداد ذکر شده فقط در نقاطی که مطابق ماده (۳۴) تعیین شدهانجام میشود مگر مرزبانان و یا معاونین آنها راجع به عبور از مرز در نقطه دیگری قرار گذاشته باشند.
روز و ساعت عبور از مرز باید قبلاً و در هر حال ۲۴ ساعت پیش از موعد به نزدیکترین پست مرزی طرف مقابل ابلاغ شود که مشایعتکننده خود را قبلاًبه محل ملاقات اعزام دارد.
مرزبانان و همچنین سایر اشخاصی که در قسمت اول ماده (۳۵) این قرارداد ذکر شدهاند در موقع عبور از مرز حق دارند به لباس مقرره خود ملبس بوده واسلحه خویش را همراه داشته باشند.
ماده سی و هفتم - مرزبانان و همچنین اشخاص دیگری که در قسمت اول ماده (۳۵) این قرارداد ذکر شده با کلیه کاغذها و اسنادی که همراه دارند دارایمصونیت میباشند. اشخاص نامبرده حق دارند بدون تأدیه حقوق مالیاتی و گمرکی در خاک طرف مقابل با خود اشیاء ضروری کار، وسائل نقلیه و اموال دیگر از قبیلخواربار و سیگار و توتون برای مصرف شخصی خود همراه داشته باشند به شرط این که در مراجعت دوباره آنها را با خود از مرز خارج نمایند (سوای آنچه که مصرف شده باشد).
اشخاصی که در قسمت چهارم ماده (۳۵) این قرارداد ذکر شدهاند در مدت توقف در خاک طرف دیگر مصونیت داشته و به هیچ صورت بازداشتنمیشوند.
ماده سی و هشتم - هر یک از طرفین این قرارداد تمام مخارج ناشیه از انجام مأموریت و وظایفی که طبق این قرارداد به وی محول گردیده عهدهدارخواهد بود.
ماده سی و نهم - هر کدام از طرفین نسبت به اشخاص طرف دیگر که در قسمتهای یک و چهار از ماده (۳۵) ذکر شده بود و در خاک آن طرف برای انجاموظیفه و برای مأموریت مطابق این قرارداد میروند از مساعدتهای لازم از قبیل وسائل نقلیه منزل و وسایل تأمین ارتباط با مصادر امور مربوط خوداستفاده خواهند نمود.
فصل ششم - مقررات نهایی
ماده چهلم - این قرارداد در مدت سه سال معتبر و مجرا خواهد بود.
چنانچه هیچیک از طرفین تا مدت شش ماه قبل از خاتمه موعد این قرارداد اظهار تمایل خود را دایر بر لغو و یا تغییر یک یا چند ماده از مواد آن اعلامنکنند قرارداد حاضر عیناً برای هر سه سال دیگر به خودی خود معتبر و مجرا خواهد بود.
ماده چهل و یکم - پروتکل ضمیمه این قرارداد جزو لاینفک آن میباشد.
ماده چهل و دوم - با انعقاد این قرارداد موافقتنامههای موجوده از راه تبادل یادداشتهای بین ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی درباره تأسیسمرزبانیهای به تاریخ ۱۴ اوت ۱۹۲۷ - ۱۵ اکتبر ۱۹۲۸ - ۲۰ نوامبر ۱۹۲۹ - ۲۷ اکتبر ۱۹۳۱ - ۲۸ نوامبر 1949 - 27 دسامبر ۱۹۴۹ - ۴ ژانویه ۱۹۵۰- ۱۷ ژانویه ۱۹۵۰ - ۲۸ ژانویه ۱۹۵۰ - ۱۱ ژوئیه ۱۹۵۰ و نهم اوت ۱۹۵۰ را باید لغو و از درجه اعتبار ساقط دانست.
ماده چهل و سوم - این قرارداد پس از تصویب و تبادل نسخ مصوبه آن که در کوتاهترین مدت در تهران به عمل خواهد آمد بلافاصله به موقع اجراگذارده خواهد شد.
ماده چهل و چهارم - این قرارداد در دو نسخه و هر نسخه به زبان فارسی و روسی نوشته شده و هر دو متن دارای اعتبار یکسان میباشد.
علیهذا اختیارداران نامبرده در فوق این قرارداد را امضاء و به مهر خود ممهور نمودند.
در مسکو به تاریخ ۲۴ اردیبهشت ۱۳۳۶ برابر با ۱۴ مه ۱۹۵۷
به نمایندگی دولت شاهنشاهی ایران به نمایندگی دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
تیمسار سپهبد امانالله جهانبانی جناب آقای آرلف وزیر مختار
اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
پروتکل ضمیمه قرارداد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
راجع به انتظامات مرزی ایران و شوروی و ترتیب تصفیهاختلافات و حوادث در مرز در اجرای ماده ۲۳ قرارداد بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی راجع به انتظامات مرزی ایران و شوروی و ترتیبتصفیه اختلافات و حوادث مرزی در شهر مسکو مورخ ۲۴ اردیبهشت ۱۳۳۶ برابر با ۱۴ مه ۱۹۵۷ منعقد گردیده امضاکنندگان زیر مأمورین مجاز طرفینقراردادی معین کردند که مناطق عملیات مرزبانیها عبارت باشند از:
در طرف کشور شاهنشاهی ایران
1- مرزبان منطقه پلدشت با مقر دائمی پلدشت - منطقه عمل از محل التقای مرزهای سه کشور (ایران - اتحاد شوروی و ترکیه) تا علامت مرزی شماره۲۵ توسعه مییابد.
2- مرزبان منطقه جلفا با مقر دائمی در قریه جلفای ایران - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۲۵ تا علامت مرزی شماره ۳۵ توسعه مییابد.
3- مرزبان منطقه کلیبر (خداآفرین) با مقر دائمی در قریه (خمارلو) - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۳۵ تا علامت مرزی شماره ۶۴ توسعهمییابد.
4- مرزبان منطقه مغان با مقر دائمی در قریه گرمی - منطقه عمل او از علامت مرزی ۶۴ تا علامت مرزی شماره ۱۰۸ توسعه مییابد.
5- مرزبان منطقه اردبیل با مقر دائمی در شهر اردبیل - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۱۰۸ تا علامت مرزی شماره ۱۴۴ (دریای خزر) توسعهمییابد.
6- مرزبان منطقه اترک با مقر دائمی در شهر گنبد قابوس - منطقه عمل او از دریای خزر (علامت مرزی شماره ۱۴۵٫۰) تا علامت مرزی شماره ۱۸۸توسعه مییابد.
7- مرزبان منطقه غلامان با مقر دائمی در قریه غلامان - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۱۸۸ تا علامت مرزی شماره ۲۱۸ توسعه مییابد.
8- مرزبان منطقه لطفآباد با مقر دائمی در قصبه لطفآباد - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۲۱۸ تا علامت مرزی شماره ۲۷۲ توسعه مییابد.
9- مرزبان منطقه سرخس با مقر دائمی در شهر سرخس - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۲۷۲ الی ملتقای مرزهای سه کشور (ایران - اتحادجماهیر شوروی سوسیالیستی و افغانستان) توسعه مییابد.
در طرف اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
1- مرزبان منطقه نخجوان با مقر دائمی در قریه شاهتختی - منطقه عمل او از ملتقای مرزهای سه کشور (ایران - اتحاد جماهیر شوروی و ترکیه) تاعلامت مرزی شماره ۲۵ توسعه مییابد.
2- مرزبان منطقه مغری با مقر دائمی در جلفا - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۲۵ تا علامت مرزی شماره ۳۵ توسعه مییابد.
3- مرزبان منطقه جبرئیل با مقر دائمی در قریه حادرود - منطقه عمل او از علامت شماره ۳۵ تا علامت مرزی شماره ۶۴ توسعه مییابد.
4- مرزبان منطقه بیلهسوار با مقر دائمی در قریه بیلهسوار - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۶۴ تا علامت مرزی شماره ۱۰۸ توسعه مییابد.
5- مرزبان منطقه لنکران با مقر دائمی در شهر لنکران - منطقه عمل او از علامت مرزی 108 الی علامت مرزی شماره ۱۴۴ (دریای خزر) توسعهمییابد.
6- مرزبان منطقه قزل اترک با مقر دائمی در قریه قزل اترک - منطقه عمل او از دریای خزر (علامت مرزی شماره ۱۴۵٫۰) تا علامت مرزی شماره ۱۸۸توسعه مییابد.
7- مرزبان منطقه بهاردن با مقر دائمی در قریه بهاردن - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۱۸۸ الی علامت مرزی شماره ۲۱۸ توسعه مییابد.
8- مرزبان منطقه قهقهه با مقر دائمی در قریه قهقهه - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۲۱۸ الی علامت مرزی شماره ۲۷۲ توسعه مییابد.
9- مرزبان منطقه سرخس با مقر دائمی در قریه سرخس - منطقه عمل او از علامت مرزی شماره ۲۷۲ تا ملتقای مرزهای سه کشور (ایران - اتحادشوروی - افغانستان) توسعه مییابد. پروتکل مزبور جزو لاینفک قرارداد بوده و در دو زبان فارسی و روسی و هر کدام در دو نسخه تنظیم و تهیه شده و ضمناً هر دو نسخه دارای اعتباریکسان میباشد.
در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ۱۳۳۶ برابر با ۱۴ مه ۱۹۵۷ در شهر مسکو امضاء شد.
به نمایندگی دولت شاهنشاهی ایران -- به نمایندگی دولت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
تیمسار سپهبد امانالله جهانبانی -- جناب آقای آدولف وزیر مختار اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
(جدول: دوره ۱۹ - جلد ۲ - از صفحه ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۶(
قرارداد فوق که مشتمل بر ۴۴ ماده و یک پروتکل و سه ضمیمه است در جلسه روز پنجشنبه بیست و نهم خرداد ماه یک هزار و سیصد و سی و هفت بهتصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی - دکتر موسی عمید
قانون بالا در جلسه ۱۳۳۷٫۲.۲۰ به تصویب مجلس سنا رسیده است.