تفاوت میان نسخه‌های «سروده ای ایران»
Bellavista (گفتگو | مشارکتها) |
Bellavista (گفتگو | مشارکتها) |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
{{Listen|filename=EY IRAN gholamHossein banan Version - 1958.ogg|title=Ey Iran|description=Ey Iran Gholamhossein Banan's Version;|image=none}} | {{Listen|filename=EY IRAN gholamHossein banan Version - 1958.ogg|title=Ey Iran|description=Ey Iran Gholamhossein Banan's Version;|image=none}} | ||
| − | سرود ای ایران، سرودی علیه اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی | + | سرود ای ایران، سرودی علیه اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی بود. این قطعه را [[روح‌الله خالقی]] در سال ۱۳۲۳ در مایه دشتی بر روی چامه‌ای از [[حسین گل‌گلاب]] ساخت. ویژگی چامه "ای ایران" آن است که نزدیک به همه‌ی واژگان آن به زبان پارسی است و تنها چهار واژه‌ی تازی "فدا"، "دُر"، "دُوْر" و "نور" به کار رفته است. اجرای اولیه این اثر ملی نایاب است. اجراهای دیگر به سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ در [[برنامه گلها]] برمیگردد که [[غلامحسین بنان]] این سرود را خواند. در سال ۱۳۵۰ نیز اُپرای راديویی این سرود با همکاري [[ارکستر]] بزرگ راديو تلويزيون ملی ايران با رهبری فرهاد فخرالدینی و خوانندگی اسفندیار قره‌باغی انجام گرفت.<ref>[http://www.azmahni.com/3046/index.php?Page=definition&UID=4883 وبگاه موسیقی آذربایجان]''<sup>[[ویکی‌پدیا:پیوندهای مرده|[پیوند مرده]]]</sup>'' |
| − | + | </ref> دو اجرای دیگر از این اثر نیز یکی با صدای [[حسین سرشار]] و دیگری با صدای [[رشید وطن‌دوست]] موجود است. | |
| − | سرود ای ایران در ۲۷ مهر سال ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکده افسری کنونی | + | چامه این این سرود از زنده‌یاد حسین گل گلاب می باشد که با همکاری شادروان روح‌الله خالقی آهنگ آن ساخته شد و زنده‌یاد بنان هم آن را خواند. گل گلاب در درازای [[اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی]] در سال ۱۳۲۳ روزی در راه انجمن موسیقی ملی در خیابان هدایت (محله ولی‌آباد) بود، وی می‌گوید "هنگامی که سربازان روسی، انگلیسی و آمریکایی ایران را اشغال کرده بودند (جنگ بین‌الملل دوم) در سال ۱۳۲۳ یک روز از خیابان هدایت (در سعدی شمالی) رد می‌شدم و دیدم که یک سرباز بیگانه یک بقال ایرانی را کتک می‌زند" و این دل بسیار گل گلاب را بدرد می‌آورد. گل گلاب به دنبال آن می‌گوید "وقتی به انجمن رسیدم، خالقی مرا دید و پرسید چرا ناراحتی؟ قضیه کتک خوردن بقال را از سرباز بیگانه بازگو کردم. خالقی هم خیلی متاثر شد. این انگیزه‌ای شد که آهنگی بسازد و من شعرش را تهیه کنم. حاصل‌آن همکاری، سرود ای ایران ای مرز پرگهر است که در تقویت روحیهٔ ایرانیان در آن دوران تاثرانگیز خیلی لازم بود"<ref>خالقی، روح‌الله. سرگذشت موسیقی ایران (جلد سوم به همراه خلاصهٔ جلد اول و دوم)، به کوشش ساسان سپنتا، تهران: مؤسسهٔ فرهنگی-هنری ماهور، ۱۳۷۷، ISBN 964-6409-17-2</ref> |
| + | |||
| + | سرود ای ایران در ۲۷ مهر سال ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکده افسری کنونی در خیابان استانیول دو شب پشت سر هم نواخته شد و در همان روز و همان نشست به سبب به دلیل ساختار استوار و چامه انقلابی و ضد اشغال به وسیله ارتش بیگانه و هماهنگی آن با رخدادهای روزانه و وضعیت اندوه‌بار مردم ایران آنقدر در دل شنوندگان جای گرفت که در آن روز سه بار نواخته شد و هر بار شور و هیجانی را در همگان برانگیخت. روح‌الله خالقی در کتابش نوشته‌است.«همین تاثیرگذاری سبب شد تا وزیر فرهنگ وقت هئیت نوازندگان را به مرکز پخش صدا دعوت کرد تا صفحه‌ای از آن ضبط وهمه روزه از رادیو تهران پخش شود.» <ref>همان جلد سوم ص. ۹۲</ref> | ||
خالقی نیز وضعیت ایران اشغال شده را این گونه چنین بیان می کند<ref>همان ص. ۹۳ </ref> <blockquote>قشون خارجی در کوچه‌ها با کبر و نخوت می‌گذشتند. آزادی و استقلال واقعی از دست رفته‌بود. سربازان آمریکایی در خیابان‌ها از زور مستی و خوشی تلو تلو می‌خوردند. ملت فقیر و ناتوان ایران از مشاهدهٔ این احوال انگشت تحیر به لب گرفته بودند و مردم متمدن غرب را با حیرت می‌نگریستند. نوکران اجنبی پرست هم به نام وکیل و وزیر بر این صحنه می‌خندیدند و خم به ابرو نمی‌آوردند و کام خود را شیرین می‌ساختند</blockquote> | خالقی نیز وضعیت ایران اشغال شده را این گونه چنین بیان می کند<ref>همان ص. ۹۳ </ref> <blockquote>قشون خارجی در کوچه‌ها با کبر و نخوت می‌گذشتند. آزادی و استقلال واقعی از دست رفته‌بود. سربازان آمریکایی در خیابان‌ها از زور مستی و خوشی تلو تلو می‌خوردند. ملت فقیر و ناتوان ایران از مشاهدهٔ این احوال انگشت تحیر به لب گرفته بودند و مردم متمدن غرب را با حیرت می‌نگریستند. نوکران اجنبی پرست هم به نام وکیل و وزیر بر این صحنه می‌خندیدند و خم به ابرو نمی‌آوردند و کام خود را شیرین می‌ساختند</blockquote> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۷: | ||
خالقی البته چندی بعد و تحت تاثیر همین سرود و با شعری از گل‌گلاب سرودی به نام آذربایجان ساخت که تحت تاثیر اشغال استان آذربایجان توسط قشون روسیه شوروی و مزدوران حزب دموکرات آذربایجان بارها اجرا شد. | خالقی البته چندی بعد و تحت تاثیر همین سرود و با شعری از گل‌گلاب سرودی به نام آذربایجان ساخت که تحت تاثیر اشغال استان آذربایجان توسط قشون روسیه شوروی و مزدوران حزب دموکرات آذربایجان بارها اجرا شد. | ||
| − | + | چامه‌‌ی ایران: | |
{{شعر}} | {{شعر}} | ||
| − | {{ب|ای ایران ای مرز پرگُهر| ای خاکت | + | {{ب|ای ایران ای مرز پرگُهر| ای خاکت سرچشمه‌ی هنر}} |
| − | {{ب| دور از تو | + | {{ب| دور از تو اندیشه‌ی بَدان| پاینده مانی تو جاودان}} |
{{ب| ای دشمن ار تو سنگ خاره‌ای من آهنم| جان من فدای خاک پاک میهنم}} | {{ب| ای دشمن ار تو سنگ خاره‌ای من آهنم| جان من فدای خاک پاک میهنم}} | ||
{{ب| مهر تو چون، شد پیشه‌ام| دور از تو نیست اندیشه‌ام}} | {{ب| مهر تو چون، شد پیشه‌ام| دور از تو نیست اندیشه‌ام}} | ||
نسخهٔ ۲۶ مهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۷:۰۱
 |
|
| آیا مشکلی با شنیدن این پرونده دارید؟ راهنمای رسانه را ببینید. | |
|
|
|
| Problems listening to this file? See media help. | |
سرود ای ایران، سرودی علیه اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی بود. این قطعه را روح‌الله خالقی در سال ۱۳۲۳ در مایه دشتی بر روی چامه‌ای از حسین گل‌گلاب ساخت. ویژگی چامه "ای ایران" آن است که نزدیک به همه‌ی واژگان آن به زبان پارسی است و تنها چهار واژه‌ی تازی "فدا"، "دُر"، "دُوْر" و "نور" به کار رفته است. اجرای اولیه این اثر ملی نایاب است. اجراهای دیگر به سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ در برنامه گلها برمیگردد که غلامحسین بنان این سرود را خواند. در سال ۱۳۵۰ نیز اُپرای راديویی این سرود با همکاري ارکستر بزرگ راديو تلويزيون ملی ايران با رهبری فرهاد فخرالدینی و خوانندگی اسفندیار قره‌باغی انجام گرفت.[۱] دو اجرای دیگر از این اثر نیز یکی با صدای حسین سرشار و دیگری با صدای رشید وطن‌دوست موجود است.
چامه این این سرود از زنده‌یاد حسین گل گلاب می باشد که با همکاری شادروان روح‌الله خالقی آهنگ آن ساخته شد و زنده‌یاد بنان هم آن را خواند. گل گلاب در درازای اشغال ایران به وسیله ارتش بریتانیا و شوروی در سال ۱۳۲۳ روزی در راه انجمن موسیقی ملی در خیابان هدایت (محله ولی‌آباد) بود، وی می‌گوید "هنگامی که سربازان روسی، انگلیسی و آمریکایی ایران را اشغال کرده بودند (جنگ بین‌الملل دوم) در سال ۱۳۲۳ یک روز از خیابان هدایت (در سعدی شمالی) رد می‌شدم و دیدم که یک سرباز بیگانه یک بقال ایرانی را کتک می‌زند" و این دل بسیار گل گلاب را بدرد می‌آورد. گل گلاب به دنبال آن می‌گوید "وقتی به انجمن رسیدم، خالقی مرا دید و پرسید چرا ناراحتی؟ قضیه کتک خوردن بقال را از سرباز بیگانه بازگو کردم. خالقی هم خیلی متاثر شد. این انگیزه‌ای شد که آهنگی بسازد و من شعرش را تهیه کنم. حاصل‌آن همکاری، سرود ای ایران ای مرز پرگهر است که در تقویت روحیهٔ ایرانیان در آن دوران تاثرانگیز خیلی لازم بود"[۲]
سرود ای ایران در ۲۷ مهر سال ۱۳۲۳ در تالار دبستان نظامی دانشکده افسری کنونی در خیابان استانیول دو شب پشت سر هم نواخته شد و در همان روز و همان نشست به سبب به دلیل ساختار استوار و چامه انقلابی و ضد اشغال به وسیله ارتش بیگانه و هماهنگی آن با رخدادهای روزانه و وضعیت اندوه‌بار مردم ایران آنقدر در دل شنوندگان جای گرفت که در آن روز سه بار نواخته شد و هر بار شور و هیجانی را در همگان برانگیخت. روح‌الله خالقی در کتابش نوشته‌است.«همین تاثیرگذاری سبب شد تا وزیر فرهنگ وقت هئیت نوازندگان را به مرکز پخش صدا دعوت کرد تا صفحه‌ای از آن ضبط وهمه روزه از رادیو تهران پخش شود.» [۳]
خالقی نیز وضعیت ایران اشغال شده را این گونه چنین بیان می کند[۴]
قشون خارجی در کوچه‌ها با کبر و نخوت می‌گذشتند. آزادی و استقلال واقعی از دست رفته‌بود. سربازان آمریکایی در خیابان‌ها از زور مستی و خوشی تلو تلو می‌خوردند. ملت فقیر و ناتوان ایران از مشاهدهٔ این احوال انگشت تحیر به لب گرفته بودند و مردم متمدن غرب را با حیرت می‌نگریستند. نوکران اجنبی پرست هم به نام وکیل و وزیر بر این صحنه می‌خندیدند و خم به ابرو نمی‌آوردند و کام خود را شیرین می‌ساختند
خالقی البته چندی بعد و تحت تاثیر همین سرود و با شعری از گل‌گلاب سرودی به نام آذربایجان ساخت که تحت تاثیر اشغال استان آذربایجان توسط قشون روسیه شوروی و مزدوران حزب دموکرات آذربایجان بارها اجرا شد.
چامه‌‌ی ایران:
| ای ایران ای مرز پرگُهر | ای خاکت سرچشمه‌ی هنر | |
| دور از تو اندیشه‌ی بَدان | پاینده مانی تو جاودان | |
| ای دشمن ار تو سنگ خاره‌ای من آهنم | جان من فدای خاک پاک میهنم | |
| مهر تو چون، شد پیشه‌ام | دور از تو نیست اندیشه‌ام | |
| در راه تو، کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما | |
| سنگ کوهت درّ و گوهر است | خاک دشتت بهتر از زر است | |
| مهرت از دل کِی برون کنم | بَرگو بی مهرِ تو چون کنم | |
| تا گردش جهان و دور آسمان به‌پاست | نورِ ایزدی همیشه رهنمای ماست | |
| مهر تو چون، شد پیشه‌ام | دور از تو نیست اندیشه‌ام | |
| در راه تو، کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما | |
| ایران ای خرّم بهشت من | روشن از تو سرنوشت من | |
| گر آتش بارد به پیکرم | جز مهرت در دل نپرورم | |
| از آب و خاک و مهرِ تو سرشته شد گِلم | مهر اگر برون رود تهی شود دلم | |
| مهر تو چون، شد پیشه‌ام | دور از تو نیست اندیشه‌ام | |
| در راه تو کِی ارزشی دارد این جان ما | پاینده باد خاک ایران ما |
منبع
- ↑ وبگاه موسیقی آذربایجان[پیوند مرده]
- ↑ خالقی، روح‌الله. سرگذشت موسیقی ایران (جلد سوم به همراه خلاصهٔ جلد اول و دوم)، به کوشش ساسان سپنتا، تهران: مؤسسهٔ فرهنگی-هنری ماهور، ۱۳۷۷، ISBN 964-6409-17-2
- ↑ همان جلد سوم ص. ۹۲
- ↑ همان ص. ۹۳