مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ بهمن ۱۳۴۶ نشست ۳۴

مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری بیست و دوم

تصمیم‌های مجلس مجلس شورای ملی مذاکرات دوره قانونگذاری بیست و دوم

قوانین انقلاب شاه و مردم

مذاکرات مجلس شورای ملی ۲۹ بهمن ۱۳۴۶ نشست ۳۴

مذاکرات مجلس شورای ملی

صورت مشروح مذاکرات مجلس روز یکشنبه ۲۹ بهمن ۱۳۴۶ نشست ۳۴

مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره‏۲۲

جلسه: ۳۴

مجلس در ساعت نه صبح به ریاست آقای مهندس عبدالله ریاضی تشکیل گردید.

فهرست مطالب:

- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

۱- قرائت اسامی غائبین جلسه قبل

رئیس- اسامی غائبین جلسه قبل قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

غائبین با اجازه

آقایان رامبد- دکتر حکیم شوشتری- کریم بخش سعیدی - فولادوندـ ضیاءاحمدی‌ـ سلیمانی‌ـ دکتر سعید حکمت‌ـ دانشمندـ دکتر رفیعی‌ـ دکتر زعفرانلوـ عباس میرزائی‌ـ مصطفوی نائینی‌ـ معظمی‌ـ بانو تربیت‌ـ بانو جهانبانی.

غائبین مریض‌

آقایان ادیب سمیعی‌ـ اخلاقی‌ـ دکتر دادفرـ دیهیم ساگینیان‌ـ فهیمی‌ـ قاضی زاده‌ـ زرگر زاده

- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر سعید حکمت‌ـ سعید وزیری

۲- بیانات قبل از دستور آقایان: دکتر سعید حکمت‌ـ سعید وزیری

رئیس‌ـ نطق‌های قبل از دستور را شروع می‌کنیم آقای دکتر سعید حکمت بفرمائید.

دکتر سعید حکمت‌ـ با اجازه مقام ریاست و همکاران محترم بطور قطع همکاران عزیزم اخبار روزنامه‌ها را راجع به اعلامیه سلامت کامل شاهنشاه آریامهر که از طرف پزشک مخصوص پس از انجام معاینات طبی صادر شده مطالعه فرموده‌اند و من یقین دارم همه ملت ایران با شنیدن این مژده فرح‌بخش و بزرگ به درگاه خداوند متعال نیایش و سپاسگزاری دارند (صحیح است) و من از همکارانم اعضاء حزب مردم آرزو می‌کنم سالیان متمادی تحت عنایت پروردگار شاهنشاه محبوب ما در کمال سلامت به وظیفه بزرگ رهبری ملت که بعهده دارند ادامه دهند (ان‌شاءالله).

مطلب دیگری که بنا به تصمیم فراکسیون حزب مردم تذکر آن بسیار ضرورت دارد اخبار مطالبی است که به مناسبت واقعۀ تأسف‌انگیز و منزجر کنندۀ که در دمشق صورت گرفته و از طریق جراید به اطلاع عموم آقایان رسیده است و یقیناً مطالعه فرموده‌اند که مشتی افراد ماجراجو بنام دانشجویان عرب به محل نمایندگی سیاست دولت شاهنشاهی در دمشق هجوم برده علیه منافع و مصالح ایران اظهاراتی نموده‌اند. اگر چه به موقع از طرف مأمور سیاسی ایران در محل اقدام و اعتراض شده و در تهران نیز مقامات وزارت خارجه نماینده دولت سوریه را احضار واقدامات به عمل آورده است که در نتیجه منجر به معذرت‌خواهی از طرف وزارت خارجه سوریه شده است. و به نظر ما این اقدام و حرکت سریع مأمورین وزارت خارجه قابل تقدیر است (صحیح است) ولی به هیچ وجه نمی‌تواند برای جبران ناراحتی و تأسف ملت ایران قانع‌کننده باشد (صحیح است) بطوری که همکاران محترم اطلاع دارند روابط ما تحت دوستی مستقر بوده و در همه موارد ملت ایران با برادران مسلمان عرب بوده و در همه موارد ملت ایران با برادران مسلمان عرب زبان خود همدردی داشته و در مسائل بین‌المللی و پیش‌آمدهای ناگوار از آنان کاملاً حمایت نموده است که اگر بخواهم جزء بجزء ذکری به میان آورم موجب اطاله کلام خواهد بود فقط به همین مورد اخیر که در واقعه حمله اسرائیل و شکست مصر اشاره می‌کنم که شاهنشاه ما اولین شخصیت سیاسی جهان بودند که اعلام داشتند سرزمین‌های اشغال شده بوسیله قوای نظامی باید هر چه زودتر تخلیه و مسترد گرددد و اصولاً در دنیای کنونی تجاوز بملل دیگر را محکوم و تقبیح نموده‌اند (صحیح است) و در حال حاضر هم بطوری که اطلاع دارید از طرف دولت شاهنشاهی برای کمک به برادران عرب که در نتیجه جنگ اخیر خسارت دیده‌اند و در ناراحتی هستند تاذ سر حد امکان اقدامات لازم انجام شده است. اضافه بر اینها در دستورات اخیر برای ابراز حسن نیت و بر اثر احساس همفکری و برادری اقدامات مؤثر دیگر در زمینه فرهنگ‌ـ بهداشت‌ـ صنعت برای کمک به کشورهای مختلف عربی بعمل آمده است که جای هیچگونه انکار نیست (صحیح است).

به همین جهات به خود حق می‌دهم که از دولت بخواهم ریشه این گونه تحریکات ناجوانمردانه علیه ملت مسلمان و صلح‌دوست ایران را روشن ساخته و برای جلوگیری از اقداماتی نظیر آنچه در دمشق انجام شده است تدابیر لازم و کافی اتخاذ نمایند.

برای ما که با همه همسایگان بزرگ و کوچک خود رابطه حسن تفاهم و دوستی و احترام متقابل را حفظ کرده‌ایم و سیاست جهانی ما که وسیله رهبر بزرگ ملت ایران اعلام شده بر پایه صلح و همزیستی بلکه همکاری و تعاون بین‌المللی استوار است و در مورد ملل جنوب خلیج‌فارس نیز همواره بطور کامل از این سیاست پیروی کرده‌ایم جای نهایت تأسف است که به بینیم شکست‌خوردگان سیاسی برای پرده‌پوشی شکست خود دست به تحریکاتی علیه منافع و مصالح ملت ۲۵۰۰ ساله ایران بزنند. ما برای اثبات ایرانی بودن خلیج‌فارس نیازی به مدرک و دلیل نداریم بلکه لازم می‌دانیم آنها که انکار این حقیقت مسلم را وسیله تبلیغاتی قرار داده‌اند لااقل به تواریخ و نوشتجات و اسناد تاریخی که وسیله نویسندگان و مورخین عرب در کشورهای خودشان در طول قرون نوشته و مندرج است مراجعه نمایند تا به ببینند از زمان پیدایش تاریخ سرزمین و محققین روم‌ـ یونان حتی عرب در همه جا و در همه حال سیادت و حقوق حاکمیت ملت ایران را بر خلیج‌فارس ذکر و ثبت نموده‌اند. حال با یان همه مدارک و دلایل اگر مصالح شخصی فردی از افراد عرب در انکار حقانیت ما است این قبیل اقدامات و. تحریکات و یاوه‌گوئی‌ها موجب نفر حق ما نخواهد بود.

در پایان عرایضم جداً از دولت می‌خواهم برای روشن شدن بیشتر نمایندگان محترم اطلاعاتی که نسبت به اصل واقعه دارند و اقداماتی که برای پیشگیری از این قبیل وقایع در نظر گرفتهاند اعلام فرمایند که موجب کمال تشکر خواهد گردید (احسنت‌ـ احسنت).

رئیس‌ـ آقای سعید وزیری بفرمائید.

سعید وزیری‌ـ فرمایشات دوست محترم جناب آقای دکتر سعید حکمت یک قدری عرایض بنده را که می‌خواستم راجع به این موضوع عرایضی بکنم بخاطرم رسیده بود که گویا در مورد این وقایعی که رخ می‌دهد اینجا دوستان پان ایرانیست ما گویا بیشتر بر ذمه همت خودشان می‌دانستند که با بیانات شیوا و بسیار خوب توأم با ایمان ناسیونالیست بودنشان این مسائل را مطرح بکنند (مهندس صائبی‌ـ این مسائل کلی و ملی است) (دکتر عاملی‌ـ این مسائل مربوط بهمه است) بنده هم می‌خواهم همین را عرض کنم و جناب آقای دکتر حکمت هم این را ثابت کردند که وقتی پای منافع اساسی ملت ایران می‌رسد سرتاسر ملت ایران پر از احساسات ایرانی و ناسیونالیزم و قوی و شدید ایران است (صحیح است) همه اکثریت هستند همه یکپارچه (نمایندگان‌ـ همه ایرانی هستیم (یکنفر از نمایندگان‌ـ همه مردمند) (صحیح است) همه مردمند در مورد حفظ منافع مردم همه یکپارچه برای تثبیت و حفظ هدف‌های واقعی ناسیونالیسم سازنده ایران (جوانشیرـ بفرمائید ناسیونالیسم دمکراتیک) در پشت سر یک رهبر بزرگ خود می‌ایستند و از منافع واقعی ملت ایران یکپارچه دفاع می‌کنند (صحیح است) در اینجا مسئله‌ای را که جناب آقای دکتر حکمت فرمودند که یک قدرتی از خلیج‌فارس خارج می‌شود قدرت دیگری به چه صورتی جایگزین می‌شود یا نمی‌شود البته در مسائل سیاسی می‌بایستی واقع‌بین بود و این حساب‌ها را کرد ولی واقع‌بینانه‌ترین کار دیدن روشن‌ترین و صریح‌ترین واقعیت است و آن منافع ملت ایران است (صحیح است) واضح بینانه‌ترین سیاست سیاستی است که هدف‌های ملت ایران بوده که نظرهای ناسیونالیزم را به بهترین وجه و صحیح‌ترین وجهی در سرتاسر دنیا روشن و تثبیت بکند (احسنت) هدف‌های ملت ایران روشن است بصورت همه جانبه‌ای در کتاب انقلاب سفید شاه تحت عنوان عالی سیاست مستقل ملی روشن شده است که هیچگونه تاریکی و ابهامی در این سیاست وجود ندارد (صحیح است) ما بدون اینکه بصورت جاه‌طلبانه‌ای برای خود حریم امنیتی قائل شویم معتقد به زندگی ملل هستیم و در عین حال معتقد بهآن نیستیم که حتی یک ملت و دولت و حکومتی وجود داشته باشد که به آن حریم امنیت واقعی تجاوز بکند (احسنت) وقتی جناب آقای جوانشیر مسائلی از نوع ناسیونالیزم یک ملت جلو می‌آید مسائلی در نوع انتخاب روش‌های اجتماعی تحت‌الشعاع آن قرار می‌گیرد (آفرین) ملتها با ملت بودنشان زنده هستند نه تنها با روش‌های اجتماعیشان (صحیح است) همانطور که دوست عزیزم جناب آقای دکتر سعید حکمت فرمودند برای بنده هم بسیار مایه خوشحالی و امیدواری بود که در طی خبرهای دیروز که بوسیله جراید و رادیو منتشر شد شنیدم و خواندم و معلوم شد که بالاخره یک وزارت خارجه کم و بیش بیداری را داریم (اسدی‌ـ خیلی بیدار است کم و بیش چیست) اگر توجه می‌فرمودید بنحوه و به سیاق معمولی صحبت بنده یعنی به آن لحن معمولاً انتقادی بنده بنظر بنده و بنظر همه آقایان همین اندازه تعریف مختصر من دلیلی است که خوب کار می‌کند بخصوص موقعی که بنده عرض می‌کنم که بالاخره دارای یک چنین وزارت خارجه شده‌ایم چون ما همیشه فکر می‌کردیم و گله داشتیم و احساس می‌کردیم که یک دستگاه غیر هشیاری است ولی خوشبختانه دیروز متوجه شدیم که حتی از لحاظ مدیریت داخلی سازمان و مشکلی است که نماینده دولت خارجی وقتی می‌خواهد مراجعه کند حتی مأمور کشیک آنجا هست و به او مراجعه می‌کند مسئله در اینجا این نیست که وزارت خارجه را تقدیر بکنیم یا نکنیم و به کسی تعریف و تعارفی بکنیم یا نکنیم از این جهت عرایض را می‌کنم که همه دستگاهها اطلاعاتی ما و دستگاههای انتشاراتی اعم از دولتی و ملی یعنی دستگاههای رادیو و مطبوعات ما این سیاست واقعی دولت و ملت ایران را به بهترین وجهی بایستی روشن بکنند (صحیح است) مسأله چیست گاهی اوقات این مسائل طوری عنوان می‌شود که در خلیج‌فارس یا در فلان مملکت عده‌ای دانشجو رفته‌اند اعتراض کرده‌اند در حالیکه خیلی جالب است و ما در زمینه‌هایی بسیار بگو و مگوهای دیگران را می‌بینیم درست در چنین موقعی دانشجویانی بسفارت ایران می‌روند و صحبتی از توطئه مشترک ایران و کشور دیگر عربی می‌کنند پیداست که اینها یک کارهای ماجراجویانه و اخلال گرانه‌ای در زمینه سیاست بین‌المللی یا لااقل در زمینه سیاست این منطقه‌ای از جهان است والا در اینجا حتی نوعی همآهنگی پان عربیسم هم وجود نداشته و ندارد بعضی هر موقع که خیال و فکر می‌کنند که آن منافع جاه‌طلبانه‌شان که متأسفانه و باید عرض کنم خوشبختانه بر اثر همان سیاست‌های غلط‌شان دچار شکست شده است برای جبران آن شکست فکر می‌کنند که برای خودشان یک هدف مصنوعی بسازند و در اینجا برایشان فرقی نمی‌کند که یک کشور عربی را وارد منافع ایران کنند یا مجتمعاً این اشتباهات یا این اخلال‌گری‌ها را تکرار کنند ولی ما باید به بهترین وجهی نقطه‌نظر خود را روشن کنیم و باید کوشش کنیم که دستگاههای مطبوعاتی ما این مسائل را بصورت استخوان لای زخم نگذارند. هدف‌های ما کاملاً روشن است ما چیزی جز صلح و ثبات و آرامش این منطقه از جهان را نمی‌خواهیم (دکتر عدل‌ـ ضمناً باید خودمان را هم تقویت کنیم) ما برای خودمان استقلال و آزادی را که داریم می‌خواهیم حفظ کنیم برای دیگران هم بالمآل استقلال و آزادی می‌خواهیم ما معتقد بهمزیستی مسالمت‌آمیز و همکارِی‌های مسالمت‌آمیز در زمینه‌های بین‌المللی هستیم و در زمینه‌های مختلف سعی می‌کنیم و ثابت می‌کنیم که بدون توجه به روش‌های مختلف اجتماعی ما فقط جنبه‌های انسانی و همکاری‌های واقعی را برای ساختن یک دنیای آباد بکار می‌بریم و سؤال می‌کنیم و بهیچوجه نقطه نظری به ملت‌ها و دولت‌ها و سرزمین آنها نداریم و طبیعی است که بچنین صورتی این علامت ضعف نیست و این صلح‌خواهی و صلح‌جوئی ما علامت بهترین نوع قدرت روحی و روانی ما است و درست بهمین دلیل است که اجازۀ هیچ نوع تخطی و تجاوزی و جسارت را بهیچ کس نمی‌دهیم (احسنت) اما مطالب دیگر که بنده از لحاظ جنبۀ داخلی می‌خواستم یادآوری کنم و از وجود آقایان محترم معاونین وزارتخانه‌ها استفاده کنم این است که بعد از این موضوع انقلاب اداری خوشبختانه دولت در تمام زمینه‌ها مشغول است که سر و صورتی به این کار بدهد و فرمان مبارک شاهنشاه را در زمینۀ اصل آموزشی انقلاب اداری اجرا کند ولی در پاره‌ای از دستگاهها قبل از اینکه دستورهائی کلی صادر شود پاره‌ای تغییرات و تبدیلات می‌دهند که آنرا بحساب انقلاب اداری می‌گذارند مثلاً دیروز بنده دیدم که یکی از شهرستان‌ها مثلاً زنجان ادارات آنرا تابع یک استان دیگری کرده‌اند و هر چه فکر کردم که این چطور با انقلاب اداری سازگار است که یک شهری با فاصله چهل، پنجاه فرسخ را بجای اینکه به تهران مراجعه کنند به رست مراجعه می‌کنند برای اینکه در بیست و پنج سال پیش در یک تقسیم‌بندی غلط زنجان را جزو استان گیلان کرده‌اند آن وقت مثلاً یک مسئله مربوط به ثبت اسناد یک شهر مثلاً از زنجان باید مراجعه بکنند به گیلان اینها هیچ ربطی بهم ندارند بنده می‌خواستم این را به اختصار یادآوری کنم که این کارها نه تنها با انقلاب اداری تناسبی ندارد بلکه اینها یک نوعی دستۀ جداگانه درست کردن است بنام انقلاب اداری و امیدوارم که با این یادآوری بنده رفع اشکال و ناراحتی بشود.

- تصویب صورت جلسه

۳- تصویب صورت جلسه

رئیس‌ـ نسبت به صورتجلسه دفعه گذشته نظری نیست؟ (اظهاری نشد) صورتجلسه قبل تصویب می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح ماده ۲۸ فصل هفتم کمیته ایمنی دریائی مربوط به قانون سازمان مشورتی دریانوردی بین دول و ارسال به مجلس سنا

۴- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح ماده ۲۸ فصل هفتم کمیته ایمنی دریائی مربوط به قانون سازمان مشورتی دریانوردی بین دول و ارسال به مجلس سنا

رئیس‌ـ وارد دستور می‌شویم گزارش شور دوم کمیسیون امور خارجه راجع به اصلاح ماده۲۸ فصل هفتم کمیته ایمنی دریائی مربوط به قانون سازمان مشورتی دریانوردی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم از کمیسیون امور خارجه بمجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۲ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه شمارۀ ۳۵۳۲ـ۱۱ /۹ /۱۳۴۶ دولت راجع به اصلاح ماده ۲۸ فصل هفتم کمیته ایمنی دریائی مربوط بقانون سازمان مشورتی دریانوردی بین دول مصوب سال ۱۳۳۶ را که گزارش شور اول آن بشمارۀ ۲۱۵ چاپ شده بود برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش شور اول را عیناً تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده‌ـ چون ماده ۲۸ از فصل هفتم کمیته ایمنی دریائی مربوط بقانون سازمان مشورتی دریانوردی بین دول (که در تاریخ خرداد ماه ۱۳۳۶ بتصویب مجلسین سنا و شورای ملی رسیده است) در چهارمین اجلاسیه مجمع عمومی سازمان مشورتی دریانوردی اصلاح گردیده و مجمع نامبرده اصلاح و تصویب قانونی آنرا از کلیه کشورهای عضو تقاضا نموده است لذا ماده۲۸ از قانون مذکور بشرح زیر اصلاح و بدولت اجازه داده می‌شود که اسناد الحاق آنرا مبادله نماید:

ماده ۲۸ـ کمیته ایمنی از ۱۶ عضو از بین اعضاء سازمان و دولی که در امر ایمنی دریائی دارای منافع مهم می‌باشند از طرف مجمع بشرح ذیل انتخاب می‌گردند:

الف‌ ـ هشت عضو از بین دولی که دارای بیشترین تناژ هستند.

ب‌ ـ چهار عضو بنحوی انتخاب می‌گردند که انتخاب آنان طبق این بنده موجب خواهد گردید که از هر یک از مناطق نامبرده زیر یکنفر نماینده در کمیته ایمنی دریائی داشته باشد.

۱ـ آفریقا ۲ـ آمریکا ۳ـ آسیا و اقیانوسیه ۴ـ اروپا.

ج‌ ـ چهار نفر بقیه اعضاء از بین دولی که بنحو مذکور در بند الف و ب (بلحاظ بیشترین تناژ و بنمایندگی یکی از پنج قاره) انتخاب نشده‌اند انتخاب می‌شوند.

از لحاظ اجرای این ماده دولی که دارای منافع مهم ایمنی در دریا هستند کشورهائی خواهند بود که در تهیه عده زیادی مسافر (اعم از مسافرینی که در کشتی اطاق خواب داشته یا نداشته باشند) ذینفع بوده باشند.

اعضاء کمیته ایمنی برای چهار سال انتخاب می‌شوند و مجدداً حق انتخاب شدن را نیز خواهند داشت.

مخبر کمیسیون امور خارجه‌ـ فتح‌الله مافی.

گزارش شور دوم از کیمسیون دارائی به مجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسۀ ۲۴ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه اصلاح ماده۲۸ فصل هفتم کمیته ایمنی دریائی مربوط بقانون سازمان مشورتی دریانوردی بین دول مصوب سال ۱۳۴۶ را برای شور دوم مورد رسیدگی قرارداد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

رئیس کمیسیون دارائی‌ـ کریم اهری.

رئیس‌ـ ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) در کلیات آخر لایحه نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده واحده و کلیات آخر آن رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی

۵- طرح گزارش شور اول کمیسیون امور خارجه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی

رئیس- گزارش شور اول راجع به موافقت‌نامۀ فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور اول از کمیسیون امور خارجه به مجلس شورای ملی

کمیسیون امور خارجه در جلسه ۲۲ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه شمارۀ ۴۰۰۲۶-۸ /۱۱ /۴۶ راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی را که به شمارۀ ۲۱۰ چاپ شده است مورد رسیدگی قرار داد و با مختصر اصلاح عبارتی تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

ماده واحده- موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی که مشتمل بر یک مقدمه و ۱۰ ماده می‌باشد و در تاریخ ۲۴ مرداد ماه ۱۳۴۶ برابر ۱۵/ اوت ۱۹۶۷ در بوخارست به امضای نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و به دولت اجازه داده می‌شود اسناد تصویب آن را مبادله نمایند.

مخبر کمیسیون امور خارجه- مافی.

گزارش شور اول از کمیسیون فرهنگ و هنر به مجلس شورای ملی

کمیسیون فرهنگ و هنر در جلسه ۲۴ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور آقای زاد معاون فرهنگ و هنر لایحه دولت راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون فرهنگ و هنر- مجید محسنی مهر.

گزارش شور اول از کمیسیون آموزش و پرورش به مجلس شورای ملی

کمیسیون آموزش و پرورش در جلسۀ ۲۳ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور نماینده دولت لایحه راجع به موافقت‌نامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی را مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون امور خارجه را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون آموزش و پرورش- موسوی ماکوئی.

رئیس- کلیات لایحه مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ورود در شور ماده واحده رأِی می‌گیریم خانمها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده واحده مطرح است نظری نیست؟ (اظهاری نشد) پیشنهادی هم نرسیده لایحه برای شور دوم به کمیسیونهای مربوط فرستاده می‌شود.

- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث و ارسال به مجلس سنا.

۶- طرح و تصویب گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث و ارسال به مجلس سنا.

رئیس‌ـ گزارش شور دوم کمیسیون دارائی راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی درمقابل شخص ثالث مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

گزارش شور دوم کمیسیون دارائی بمجلس شورای ملی

کمیسیون دارائی در جلسه ۱۷ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور نمایندگان دولت طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را که گزارش شو ر اول آن بشمارۀ ۱۹۱ چاپ شده بود برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد با توجه به پیشنهادهای واصله گزارش شور اول را با اصلاحاتی بشرح زیر تصویب نمود.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث

ماده ۱ـ کلیه دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی مسئول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که در اثر حوادث وسائل نقلیه مزبور به اشخاص وارد شود و مکلفند مسئولیت خود را از این جهت نزد شرکت سهامی بیمه ایران و یا یکی از شرکت‌های بیمه مجاز که در ایران فعالیت داشته و نمایندگی شرکت سهامی بیمه ایران را دارا باشد بیمه نمایند.

شرکت سهامی بیمه ایران می‌تواند در مورد کسانی که به خارج از کشور یا به ایران مسافرت می‌کنند نمایندگی مذکور در این ماده را به شرکت‌های بیمه خارج از کشور نیز تفویض نماید.

• تبصرۀ ـ منظور از حوادث مذکور در این قانون هر گونه تصادف یا سقوط یا آتش‌سوزی یا انفجار وسائل نقلیه موتوری و برقی و همچنین قطارهای راه‌آهن و انواع یدک و تریلر متصل به وسائل مزبور و محصولات آنها می‌باشد.

ماده ۲ـ اشخاصی که به سبب حوادث وسائل نقلیه موضوع این قانون زیان‌های بدنی یا مالی به آنها وارد آمده باشد اعم از اینکه سرنشین وسائل مزبور بوده و یا نباشند به غیر از بیمه‌گذار شخص ثالث محسوب می‌گردند.

• تبصرۀ ـ در صورت تصادف دو وسیله نقلیه رانندگان وسائل مزبور در برابر یکدیگر شخص ثالث محسوب می‌شوند اعم از اینکه آنکه مالک وسیله نقلیه باشند یا نباشند.

ماده ۳ـ از تاریخ انتقال وسیله نقلیه کلیه تعهدات ناشی از قرارداد بیمه به منتقل الیه وسیله نقلیه منتقل می‌شود و انتقال گیرنده تا پایان مدت قرارداد بیمه، بیمه‌گزار محسوب خواهد شد و مکلف است ظرف پانزده روز از تاریخ انتقال وسیله نقلیه بخود مراتب را به طریق اطمینان بخشی با ذکر مشخصات کامل خود به بیمه‌گر اعلام کند.

ماده ۴ـ موارد ذیل از شمول بیمه خارج است.

۱ـ خسارات ناشی از فرس ماژور از قبیل جنگ‌ـ سیل ـ زلزله.

۲ـ خسارات ناشی از عمد راننده با رعایت ماده ۵ این قانون.

۳ـ خسارات وارده ه محصولات وسائل نقلیه مورد بیمه در غیر از موارد مذکور در تبصرۀ ماده یک این قانون.

۴ـ خسارات مستقیم یا غیر مستقیم ناشی از تشعشات اتمی و رادیواکتیو.

۵ـ خسارات وارده به متصرفین غیر قانونی وسائل نقلیه یا رانندگان فاقد گواهینامه رانندگی.

۶ـ خسارات ناشی از محکومیت جزائی و پرداخت جرائم.

۷ـ خسارات ناشی از حوادثی که در خارج از کشور اتفاق می‌افتند مگر اینکه قرارداد بیمه منعقد شده باشد.

ماده ۵ـ بیمه‌گر در هر حال مسئول پرداخت خسارت شخص ثالث می‌باشد و نمی‌تواند برای عدم جبران خسارت به خطا و یا تقصیر بیمه‌گزار یا ثالث استناد نماید ولی می‌تواند در مورد عمد راننده در ایجاد حادثه پس از پرداخت خسارت زیان دیده برای استرداد وجوه پرداخته شده به بیمه‌گزار مراجعه نماید.

ماده ۶ـ بیمه‌گر ملزم بجبران کلیه خسارت وارد به اشخاص ثالث خواهد بود حداقل مبلغ بیمه با توجه بنوع و سایر خصوصیات وسائل نقلیه و همچنین تعرفه حق بیمه و شرایط عمومی آن با در نظر گرفتن نرخ‌ها و شرایط بین‌المللی توسط شرکت سهامی بیمه ایران تعیین و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

ماده ۷ـ ظرف شش ماه از تاریخ اجرای این قانون کلیه دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی مکلف به انعقاد قرارداد بیمه موضوع این قانون می‌باشند و پس از انقضاء این مدت مأمورین اداره راهنمائی و رانندگی تا صدور بیمه‌نامه از حرکت وسیله نقلیه جلوگیری خواهند کرد.

• تبصرۀ ـ حق بیمه در مورد وسائل نقلیه موجود در تاریخ اجرای این قانون از ابتدای تاریخ مزبور و در مورد وسائل نقلیه‌ای که بعداً شروع بکار می‌کند از تاریخ شروع بکار از طرف شرکت سهامی بیمه ایران احتساب و وصول خواهد شد.

ماده ۸ـ شرکت سهامی بیمه ایران و نمایندگان شرکت مذکور طبق مقررات این قانون و آئین‌نامه‌های مربوط به آن مکلف به انعقاد قرارداد بیمه با دارندگان وسائل نقلیه مشمول این قانون خواهند بود.

بکلیه اختلافات بین متقاضی و شرکت بیمه در این مورد در شورائی رسیدگی خواهد شد که اعضاء و وظایف و اختیارات و طرز تشکیل آن بر حسب آئین‌نامه‌ای که به تصویب هئیت وزیران می‌رسد تعیین خواهد شد تصمیم شورا برای طرفین قطعی است.

ماده ۹ـ دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی (موضوع این قانون) که از خارج وارد ایران می‌شوند در صورتی که در خارج از کشور مسئولیت خود را نسبت به حوادث ناشی از وسیله نقلیه موضوع این قانون بموجب بیمه‌نامه‌ای که از طرف شرکت سهامی بیمه ایران معتبر شناخته می‌شود بیمه نکرده باشند مکلفند به محض ورود به مرز ایران طبق ماده یک این قانون اقدام به بیمه نمایند.

ماده ۱۰ـ هزینه‌هائی را که بیمه‌گزار یا راننده برای نجات مصدوم یا مصدومین پرداخته باشد تا میزان مذکور در آئین‌نامه اجرائی این قانون از طرف بیمه‌گر قابل پرداخت است.

ماده ۱۱ـ مرور زمان دعاوی مربوط به بیمه موضوع این قانون از تاریخ وقوع حادثه دو سال می‌باشد و هر نوع اقدام ذینفع بمنظور مطالبه خسارت اعم از ارسال‌نامه یا تلگرام یا اظهارنامه قاطع مرور زمان خواهد بود.

مدت مرور زمان جدید بعد از انقطاع یک سال است.

ماده ۱۲ـ پس از انقضاء مدت مقرر در ماده ۷ متخلفین از اجرای مقررات ماده یک این قانون علاوه بر پرداخت حق بیمه مربوط بمدت گذشته برای هر وسیله نقلیه ملزم بپرداخت زیان دیرکرد به مأخذ قانونی به شرکت سهامی بیمه ایران خواهند بود و به هر حال شرکت سهامی بیمه ایران مکلف است از تاریخ تصویب این قانون خسارات وارد به اشخاص ثالث ناشی از حوادث وسائل نقلیه را اعم از اینکه وسیله مزبور بیمه شده یا نشده باشد جبران نماید.

ماده ۱۳ـ آئین‌نامه اجرائی این قانون از طرف شرکت سهامی بیمه ایران تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذاشته می‌شود.

رئیس کمیسیون دارائی‌ـ کریم اهری.

گزارش شور دوم از کمیسیون کشور به مجلس شورای ملی

کمیسیون کشور در جلسه ۲۳ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور نمایندگان دولت طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کشورـ مصطفوی.

گزارش شور دوم از کمیسیون کار و امور اجتماعی به مجلس شورای ملی

کمیسیون کار و امور اجتماعی در جلسه ۲۵ بهمن ماه ۱۳۴۶با حضور نمایندگان دولت طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را برای شور دوم مورد رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب نمود.

اینکه گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون کار و امور اجتماعی‌ـ پوربابائی.

گزارش شور دوم از کمیسیون دادگستری به مجلس شورای ملی

کمیسیون دادگستری در جلسه ۲۶ بهمن ماه ۱۳۴۶ با حضور نمایندگان دولت طرح پیشنهادی جمعی از آقایان نمایندگان راجع به بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث را برای شور دوم رسیدگی قرار داد و گزارش کمیسیون دارائی را در این مورد تأیید و تصویب کرد.

اینک گزارش آن را به مجلس شورای ملی تقدیم می‌دارد.

مخبر کمیسیون دادگستری‌ـ دکتر حسن متین.

رئیس‌ـ ماده اول مطرح است قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱ـ کلیه دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی مسئول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که در اثر حوادث وسائل نقلیه مزبور به اشخاص ثالث وارد شود و مکلفند مسئولیت خود را از این جهت نزد شرکت سهامی بیمه ایران و یا یکی از شرکت‌های بیمه مجاز که در ایران فعالیت داشته و نمایندگی شرکت سهامی بیمه ایران را دارا باشد بیمه نمایند شرکت سهامی بیمه ایران می‌تواند در مورد کسانی که بخارج از کشور یا به ایران مسافرت می‌کنند نمایندگی مذکور در این ماده را به شرکت‌های بیمه خارج از کشور نیز تفویض نماید.

• تبصرۀ ـ منظور از حوادث مذکور در این قانون هر گونه تصادف یا سقوط یا آتش‌سوزی یا انفجار وسائل نقلیه موتوری و برقی و همچنین قطارهای راه‌آهن و انواع یدک و تریلر متصل به وسائل مزبور و محصولات آنها می‌باشد.

رئیس‌ـ در ماده اول نظری نیست؟ آقای اهری بفرمائید.

اهری (رئیس کمیسیون دارائی)ـ در صفحه دوم سطر دوم اشتباه چاپی است که «باشند» باید «باشد» بشود.

رئیس‌ـ اصلاح می‌شود. نظر دیگری در ماده اول نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده اول رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۲ـ اشخاصی که به سبب حوادث وسائل نقلیه موضوع این قانون زیان‌های بدنی یا مالی به آنها وارد آمده باشد اعم از اینکه سرنشین وسائل مزبور بوده و یا نباشند غیر از بیمه‌گذار شخص ثالث محسوب می‌گردند.

• تبصرۀ ـ در صورت تصادف دو وسیله نقلیه رانندگان وسائل مزبور نیز در برابر یکدیگر شخص ثالث محسوب می‌شوند اعم از آنکه مالک وسیله نقلیه باشند یا نباشند.

رئیس‌ـ در ماده دوم نظری نیست؟ آقای شیخ‌الاسلامی بفرمائید.

شیخ‌الاسلامی‌ـ در این ماده در سطر سوم کلمۀ «به» زائد است و غیر از بیمه‌گذار صحیح است.

رئیس‌ـ اصلاح می‌شود. نظر دیگری در ماده دوم نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده دوم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند تصویب شد. ماده سوم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۳ـ از تاریخ انتقال وسیله نقلیه کلیه تعهدات ناشی از قرار داد بیمه به منتقل الیه وسیله نقلیه منتقل می‌شود و انتقال گیرنده تا پایان مدت قرارداد بیمه، بیمه‌گزار محسوب خواهد شد و مکلف است ظرف پانزده روز از تاریخ انتقال وسیله نقلیه بخود مراتب را به طریق اطمینان بخشی با ذکر مشخصات کامل خود به بیمه‌گر اعلام کند.

رئیس‌ـ در ماده سوم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سوم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام بفرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده چهارم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۴ـ موارد ذیل از شمول بیمه خارج است.

۱ـ خسارات ناشی از فرس ماژور از قبیل جنگ‌ـ سیل‌ـ زلزله.

۲ـ خسارات ناشی از عمد راننده با رعایت ماده ۵ این قانون.

۳ـ خسارات وارده به محمولات وسائل نقلیه مورد بیمه در غیر از موارد مذکور در تبصرۀ ماده یک این قانون.

۴ـ خسارات مستقیم با غیرمستقیم ناشی از تشعشعات اتمی و رادیواکتیو.

۵ـ خسارات وارده به متصرفین غیرقانونی وسائل نقلیه رانندگان فاقد گواهینامه رانندگی.

۶ـ خسارات ناشی از محکومیت جزائی و پرداخت جرائم.

۷ـ خسارات ناشی از حوادثی که در خارج از کشور اتفاق می‌افتند مگر اینکه قرارداد بیمه منعقد شده باشد.

رئیس‌ـ آقای قوام صدری بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی)ـ با اجازه مقام محترم ریاست استدعا می‌کنم توجه شود چند تا الف (کلمه خسارت‌ها) در این ماده افتاده است در بند الف و بند ۷ خسارات نوشته شده است ولی در سایر بندها خسارت نوشته شده چون اشتباه است اجازه بفرمائید تمام اینها را خسارات بنویسند خسارات ناشی از فورس ماژور جنگ و غیره.

رئیس‌ـ اصلاح می‌شود آقای مرتضوی بفرمائید.

مرتضوی‌ـ در ماده چهار بطوری که همکاران محترم ملاحظه می‌فرمایند مواردی ذکر شده است که از شمول شخص ثالث خارج است. منجمله در بند ۳ گفته شده است «خسارات وارده به محصولات وسائل نقلیه مورد بیمه در غیر از موارد مذکور در تبصرۀ ماده یک این قانون» یعنی مواردی که در تبصرۀ یک این قانون آمده مشمول پرداخت بیمه است و مشمول بیمه شخص ثالث هم هست بنده این را در موقع خودش متوجه نبودم و در فرصتی که باید پیشنهاد بدهم پیشنهاد ندادم ولی این موضوع را با آقای دکتر فرهنگ‌مهر در میان گذاشتم و به ایشان متذکر شدم که اگر این قانون به این ترتیب تصویب شود دیگر هیچ تاجری ملزم نیست که مال‌التجارۀ خودش را در مقابل آتش سوزی یا سقوط و یا امثال آن بیمه کند و این یک خسارت غیرقابل جبرانی برای شرکت بیمه بوجود خواهد آورد بنده خواستم این نکته را متذکر شوم که لااقل در مجلس سنا این را اصلاح کنند که از این بابت خسارات غیرقابل احتسابی به شرکت بیمه ایران یا شرکت‌های بیمه دیگر متوجه نشود.

رئیس‌ـ نظر دیگری در ماده چهارم نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده چهارم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده پنجم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۵ـ بیمه‌گر در هر حال مسئول پرداخت خسارت شخص ثالث می‌باشد و نمی‌تواند برای عدم جبران خسارت به خطا و یا تقصیر بیمه‌گزار یا ثالث استناد نماید ولی می‌تواند در مورد عمد راننده در ایجاد حادثه پس از پرداخت خسارت زیان دیده برای استرداد وجوه پرداخته شده به بیمه‌گزار مراجعه نماید.

رئیس‌ـ در ماده پنجم نظری نیست؟ آقای اهری فرمایشی داشتید بفرمائید.

اهری‌ـ در ماده ۵ در سطر چهارم یک اشتباه چاپی است و مراجعه نمایند نوشته شده درست آن مراجعه نماید است که باید اصلاح شود.

رئیس‌ـ اصلاح می‌شود. نظر دیگری در ماده پنجم نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده پنجم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده ششم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۶ـ بیمه‌گر ملزوم به جبران کلیه خسارات وارد به اشخاص ثالث خواهد بود حداقل مبلغ بیمه با توجه به نوع و سایر خصوصیات وسائل نقلیه تعرفه حق بیمه و شرایط عمومی آن با در نظر گرفتن نرخ‌ها و شرایط بین‌المللی توسط شرکت سهامی بیمه ایران تعیین و به تصویب هیئت وزیران خواهد رسید.

رئیس‌ـ در ماده ششم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده ششم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده هفتم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۷- ظرف دو ماه از تاریخ اجرای ان قانون کلیه دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی مکلف به انعقاد قرارداد بیمه موضوع این قانون می‌باشند و پس از انقضاء این مدت مأمورین اداره راهنمائی و رانندگی تا صدور بیمه‌نامه از حرکت وسیله نقلیه جلوگیری خواهند کرد.

• تبصرۀ ـ حق بیمه در مورد وسائل نقلیه موجود در تاریخ اجرای این قانون از ابتدای تاریخ مزبور و در مورد وسائل نقلیه‌ای که بعداً شروع بکار می‌کند از تاریخ شروع بکار از طرف شرکت سهامی بیمه ایران احتساب و وصول خواهد شد.

رئیس‌ـ در ماده هفتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده هفتم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده هشتم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۸ـ شرکت سهامی بیمه ایران و نمایندگان شرکت مذکور طبق مقررات این قانون و آئین‌نامه‌های مربوط بآن مکلف به انعقاد قرارداد بیمه با دارندگان وسائل نقلیه مشمول این قانون خواهند بود به کلیه اختلافات بین متقاضی و شرکت بیمه در این مورد در شورائی رسیدگی خواهد شد که اعضاء و وظایف و اختیارات و طرز تشکیل آن بر حسب آئین‌نامه‌ای که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد تعیین خواهد شد. تصمیم شورا برای طرفین قطعی است.

رئیس‌ـ در ماده هشتم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده هشتم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده نهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۹ـ دارندگان وسائل نقلیه موتوری زمینی (موضوع این قانون) که از خارج از کشور مسئولیت خود را نسبت به حوادث ناشی از وسیله نقلیه موضوع این قانون بموجب بیمه‌نامه‌ای که از طرف شرکت سهامی بیمه ایران معتبر شناخته می‌شود نکرده باشند مکلفند به محض ورود به مرز ایران طبق ماده یک این قانون اقدام به بیمه نمایند.

رئیس‌ـ در ماده نهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) بماده نهم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۰ـ هزینه‌هائی رتا که بیمه‌گزار یا راننده برای نجات مصدوم یا مصدومین پرداخته باشد تا میزان مذکور در آئین‌نامه اجرائی این قانون از طرف بیمه‌گر قابل پرداخت است.

رئیس‌ـ در ماده دهم نظری نیست؟ آقای اهری فرمایشی داشتید بفرمائید.

اهری (رئیس کمیسیون دارائی)ـ در سطر دوم این ماده هم یک اشتباه چاپی است و کلمه (باشند) باید (باشد) بشود.

رئیس‌ـ اصلاح می‌شود. نظر دیگری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده دهم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده یازدهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۱ـ مرور زمان دعاوی مربوط به بیمه موضوع این قانون از تاریخ وقوع حادثه دو سال می‌باشد و هر نوع اقدام ذی نفع بمنظور مطالبه خسارت اعم از ارسال نامه یا تلگرام یا اظهارنامه قاطع مرور زمان خواهد بود.

مدت مرور زمان جدید بعد از انقطاع یک سال است.

رئیس‌ـ در ماده یازدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده یازدهم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده دوازدهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ماده ۱۲ـ پس از مدت مقرر در ماده ۷ متخلفین از اجرای مقررات ماده یک این قانون علاوه بر پرداخت حق بیمه بمدت گذشته برای هر وسیله نقلیه ملزم بپرداخت زیان دیر کرد به مأخذ قانونی به شرکت سهامی بیمه ایران خواهند بود و بهر حال شرکت سهامی بیمه ایران مکلف است از تاریخ تصویب این قانون خسارات وارد به این اشخاص ثالث ناشی از حوادث وسائل نقلیه را اعم از اینکه وسیله مزبور بیمه شده یا نشده باشد جبران نماید.

رئیس‌ـ در ماده دوازدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده دوازدهم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. ماده سیزدهم قرائت می‌شود.

(بشرح زیر قرائت شد)

ماده ۱۳ـ آئین‌نامه اجرائی این قانون از طرف شرکت سهامی بیمه ایران تهیه و پس از تصویب هیئت وزیران بموقع اجرا گذاشته می‌شود.

رئیس‌ـ در ماده سیزدهم نظری نیست؟ (اظهاری نشد) به ماده سیزدهم رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. کلیات آخر لایحه مطرح است آقای خواجه نوری بفرمائید.

خواجه نوری‌ـ موجب افتخار است که طرح قانونی که توسط نمایندگان مجلس در دورۀ ۲۱ تقدیم شده بود در این دوره با این دقت به تصویب رسید منظور نمایندگان مجلس شورای ملی از تصویب این طرح این بود که نه تنها برای مردم مملکت یک تأمینی قائل بشود و در مقابل حوادثی که برای آنها پیش می‌آید یک محلی را پیش‌بینی بکند، یک مقامی را پیش‌بینی بکند که خسارات وارده را تا حدی جبران نماید بلکه نظر دیگری هم داشتند از لحاظ اینکه تا وقتی یک بیمه شخص ثالث در کشور وجود نداشته باشد نمی‌توانیم یک نظم واقعی به امور ایاب و ذهاب و ترافیک شهر بدهیم اغلب اوقات ملاحظه می‌فرمائید که یک حادثه کوچک و تصادف دو وسیله نقلیه در یک خیابان موجب می‌شود برای تعیین خسارت ساعت‌ها راه عبور و مرور مردم بسته بشود و همین امر مزاحمت بزرگی برای ترافیک شهرها فراهم می‌کند من معتقد هستم که این لایحه قانونی پس از تصویب قطعی در مجلس سنا و بموقع اجرا گذاردن تأثیر بزرگی در بهبود وضع ترافیک شهرها خواهد گذاشت (صحیح است) و مخصوصاً برای تعیین امور مردم از لحاظ عبور و مرور اثر بسیار نیکوئی هم خواهد بخشید البته جناب آقای مرتضوی یک تذکر محققانه‌ای دادند که امیدواریم این اصلاح در مجلس سنا انجام پذیرد چون ما در شور دوم بودیم و نمی‌توانستیم این اصلاح را بپذیریم و آن عبارت از این بود اگر کلیه محمولات به همین وضع بیمه شخص ثالث بیمه بشوند تعهدات شرکت بیمه بسیار سنگین خواهد شد و بهمین ترتیب شرکت بیمه ناچار خواهد بود که نرخ بیمه را بالا ببرد و این تحمیلی است به عموم راندگان مملکت در صورتی که ما نباید حمل و نقل را با بیمه شخص ثالث مخلوط بکنیم باید بهترین صورت صرفه‌جوئی و رساندن به حداقل حق بیمه برای رانندگان و صاحبان وسائط نقلیه این کار انجام بگیرد این نکته‌ای که جناب آقای مرتضوی به آن توجه فرمودند از لحاظ اقتصادی و فنی بسیار قابل توجه بود و مخصوصاً تذکری که ایشان دادند نهایت تشکر را دارم و امیدوار هستم که در اجرای این قانون دولت و شرکت بیمه‌ای که مسئول اجرای این قانون است موفق باشند (احسنت).

رئیس‌ـ آقای شیخ‌الاسلامی بفرمائید.

شیخ‌الاسلامی‌ـ تذکری داشتم در ماده ۸ شورائی که برای حل اختلاف پیش‌بینی شده است مربوط به ماده ۸ است نه تمام لایحه.

رئیس‌ـ آقای پرتو بفرمائید.

پرتو (معاون وزارت دادگستری) ـ صحیح است شورائی که در ماده ۸ پیش‌بینی شده فقط مربوط به ماده ۸ است.

رئیسـ آقای دکتر الموتی بفرمائید.

دکتر الموتی‌ـ بنده معتقدم با تصویب این لایحه که خوشبختانه طرح نمایندگان مجلس شورای ملی بوده است یک قدم اساسی برداشته شده ولی نکته‌ای که باید به آن اشاره بشود بنظر بنده تنها کافی نیست که تمام وسائط نقلیه مملکت را ما مکلف بکنیم که بیمه بشوند وسائط نقلیه و مردم تعهداتشان را انجام می‌دهند ولی بنده نمی‌دانم شرکت بیمه در مقابل وصول حق بیمه‌ای که خواهد گرفت آیا مثل شرکت‌های بیمه ممالک مترقی اقدام خواهد کرد یا نه چون ممکن است موقع وصول شرکت بیمه وسائط نقلیه را متوقف بکنند و همه را مکلف کنند بپرداخت بیمه ولی موقع پرداخت حق بیمه ما نمی‌دانیم چه وضعی خواهیم داشت آیا مثل مطالبه خیلی از حق‌هائی است که مردم از دستگاهها دارند یا مثل ممالک مترقی که اگر یک وسیله نقلیه‌ای یا شخص ثالثی خسارت دید بسرعت نسبت به پرداخت حق بیمه اقدام می‌شود این از نکاتی است که آقای وزیر دارائی باید به آن توجه کنند چون ما در مملکتمان در بعضی از مسائل در موقع وصول خیلی جدی هستیم ولی فکر نمی‌کنیم کسی که می‌آید و حق بیمه پرداخت می‌کند بموقع انتظار دارد که دولت هم کارش را انجام بدهد من می‌خواستم در موقعی که این لایحه مطرح است توجه شما را جلب بکنم که ان‌شاءالله همه مردم با اعتقاد و ایمان نسبت به بیمه وسائط نقلیه اقدام بکنند با توجه به اینکه اگر هم روزی واقعاً خساراتی حاصل شد شرکت بیمه موظف و مکلف بپرداخت خسارت باشد و یک طرفه نباشد.

دکتر اسفندیاری‌ـ این قانون است و مربوط به اعتقاد مردم نیست.

رئیس‌ـ نظر دیگری در کلیات آخر لایحه نیست؟ (اظهاری نشد) به لایحه رأی می‌گیریم خانم‌ها و آقایانی که موافقند خواهش می‌کنم قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد. لایحه برای تصویب به مجلس سنا فرستاده می‌شود.

- بیانات آقای نخست‌وزیر و تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور

۷- بیانات آقای نخست‌وزیر و تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور

رئیس‌ـ جناب آقای نخست‌وزیر فرمایشی دارید بفرمائید.

نخست‌وزیر (امیر عباس هویدا)ـ جناب آقای رئیسی خانم‌ها و آقایان محترم:

افتخار دارم که بودجه سال ۱۳۴۷ کل کشور را به ساحت مقدس برنامه چهارم عمرانی کشور بعرض رساندم که دوره پنج ساله‌ای که در پیش است به عنوان نقطه عطف تاریخ اقتصادی کشور تلقی می‌شود و بودجه سال ۱۳۴۷ متضمن بودجه جاری و عمرانی کشور با توجه به هدف‌ها و آرمان‌های ملی کشور در قالب یک برنامه طویل‌المدت تنظیم شده است.

موفقیت‌های سال ۱۳۴۶ بدنبال توسعه سریع اقتصادی سال‌های ۴۴ و ۴۵ توأم با ثبات نسبی قیمت‌ها و موقعیت مستحکم ریال در قبال ارزهای خارجی و استحکام ذخائر ارزی کشور نه تنها نشان بارز استقرار یک سیستم اقتصادی سالم است بلکه نوید موفقیت کشور را در سال ۴۷ و سال‌های دوره برنامه چهارم می‌دهد و این خود افتخاری برای ملت و دولت است که تحت توجهات و رهبری‌های شاهنشاه محبوب کشور در مسیری گام نهاده و جلو می‌رود که بالمآل ثمرات و برکات توسعه اقتصادی به فرداً فرد این ملت باستانی تعلق گیرد.

رشد اقتصادی کشور از لحاظ تولیدات داخلی با قیمت‌های ثابت در سال ۱۳۴۶ در حدود ۱۱% پیش‌بینی می‌شود و قابل توجه است که رشد ۱۱% در سالی انجام می‌گیرد که بحران‌های سیاسی در خاورمیانه و سایر نقاط جهان وجود داشته و با آنکه در مورد پاره‌ای از کشورها یهنگام بروز چنین وقایعی معمولاً به رشد اقتصادی لطمه فاحشی وارد می‌آید ولی با تدابیر خاصی که اتخاذ کرده‌ایم اثرات بحران‌های مزبور تأثیری در رشد اقتصادی کشور نداشته است.

افزایش نسبی قیمت‌ها در سال ۴۵ نسبت به سال ۴۴ در حدود هشت دهم یک درصد بوده و مخصوصاً با اقداماتی که از طرف دولت بعمل آمد در ماههای آذر و دی سال جاری شاخص هزینه زندگی کمتر از ماههای آذر و دی سال جاری شاخص هزینه زندگی کمتر از ماههای مشابه سال ۴۵ بوده است پیش‌بینی می‌شود که متوسط افزایش نسبی قیمت‌ها در سال جاری در حدود سال گذشته خواهد بود و توجه به ارقام میزان رشد اقتصادی و سطح قیمت‌ها مبین این حقیقت است که ما می‌توانیم با خوش‌بینی به آینده خود امیدوار باشیم و بتوانیم در عرض یک نسل مظاهر عدم توسعه اقتصادی را از بین ببریم (ان‌شاءالله).

با وجود پرداخت‌های سنگین وضع ارزی کشور در سال ۱۳۴۶ استحکام خود را حفظ کرد و با تدابیری که اتخاذ شده بود تضعیف نرخ لیره اثر نامطلوبی در درآمدهای ایران نداد و از این لحاظ ضرری به کشور ما وارد نگردید درآمدهای دولت در سال جاری به نحو قابل ملاحظه‌ای افزایش یافت لیکن مجاهدات دولت برای افزایش این درآمدها و بخصوص درآمد نفت همچنان ادامه خواهد یافت. وضع خزانه بسیار خوب تا آن حد که نه تنها دولت از اعتبار گردان خود استفاده نکرد بلکه قسمتی از بدهی‌های دولت مربوط به گذشته نیز پرداخت شد. در مورد پرداخت‌های عمرانی قدرت اجرائی دستگاهها بنحوی شده است که دیگر مسئله‌ای بنام عدم قدرت جذب اعتبار عمرانی ندارد و با مجهز شدن دستگاههای مزبور روز بروز امکان اجرای طرح‌های عمرانی بیشتر می‌شود.

معذلک یادآور می‌گردد که در سال ۴۶ با مقایسه با سال ۴۵ به مقتضای احتیاجات عمرانی کشور سطح پرداختهای سازمان برنامه و سطح اعتبارات اختصاص یافته به بخش‌های اقتصادی افزایش یافته است.

تحولات مهم اقتصادی سال ۱۳۴۶ به تفضیل در نشریه‌ای که تنظیم شده درج گردیده است و با ملاحظه آن نمایندگان محترم مشروحاً از پیشرفت‌های اقتصادی و صنعتی که کشور در سال گذشته داشته است استحضار خواهند یافت و ملاحظه خواهند کرد که با این تحولات اقتصادی آهنگ رشد ما در سال ۴۷ سریع خواهد بود و با ادامه سیاست‌ها و تدابیر پولی و مالی ذخایر ارزی کشور با فعالیت‌های اقتصادی متناسب گردید و ارزش پول ایران تحکیم می‌یابد. هدف کلی بودجه تجهیز و آماده ساختن دستگاههای مختلف و تأمین اعتبار برای تحقق هدف‌های مشخص است که در سال اول برنامه بزرگ ملی ایران باید اجراء شود هدف کلی دیگر دولت در سال آینده مربوط به رفاه عمومی است که با رشد اقتصادی اثرات آن به طبقات مختلف گسترش می‌یابد و در این زمینه مخصوصاً برنامه‌های دولت در جهت بهبود وضع روستاها خواهد بود. (ان‌شاءالله. احسنت)

از لحاظ هدف‌های مشخص اقتصادی و اجتماعی بر اساس اصول انقلاب اجتماعی کشور دولت اقدامات وسیعی را که در ضمائم بودجه به تفضیل آمده است انجام خواهد داد و بطور اختصار در جهت گسترش بیشتر تعلیمات و خدمات آموزشی و بهداشتی در شهرها و روستاها و اجرای طرح‌های نوسازی مخصوصاً در مناطق روستائی ادامه طرح‌های بزرگ صنعتی که در اواسط دوره برنامه چهارم چهره و ترکیب اقتصاد ایران را تغییر خواهد داد. ساختمان سدهای بزرگ و افزایش نیروهای تولیدی برقش و شبکه توزیع آن. توجه مخصوص به امر جهانگردی ساختمان راهها و فرودگاهها و شبکه مخابراتی کشور و بالاخره توجه مخصوص به امر افزایش تولید کشاورزی و قدرت تولیدی در این بخش می‌باشد چنان که استحضار دارند در سال‌های اخیر بخش صنعت تحرک فوق‌العاده‌ای یافته و اکنون بر ماست که بخش کشاورزی را با اجرای اصول انقلاب که آمادگی برای تحرک کامل دارد به حرکت در آوریم و با ایجاد واحدهای بزرگ کشاورزی و صنعتی و شرکت‌های زراعی و گسترش خدمات کشاورزی و صنعتی و شرکت‌های زراعی و گسترش خدمات کشاورزی به روستاها و ایجاد شرکت‌های تعاونی و حفظ و بهره‌برداری بهتر و بیشتر از منابع طبیعی کشور قدرت تولیدی را بالا ببریم و تدابیر لازم از لحاظ راهنمائی کشاورزان به کشت مواد مورد نیاز عموم همچنین حمایت از کشاورزان برای فروش محصولات خود به مرحله اجراء درخواهد آمد (ان‌شاءالله).

نظر به اینکه در تحقق کامل و مداوم انقلاب اجتماعی کشور نقش بسیار خطیری بر عهده عموم خدمتگزاران دولت محول است و اصل انقلاب اداری برای تأمین این هدف مبانی استوار و متینی را بنیان‌گزاری نموده است لهذا در این دوره که کار و کوشش برای اعتلاء کشور یک وظیفه مقدس ملی است دولت از یک طرف با به موقع اجراء گذاشتن روش‌های نوین اداری و متبعت کامل از یک نظام استثناء ناپذیر و قاطع تمام نیروی انسانی و قدرت فکر و عمل کارکنان خود را به صحیح‌ترین و صادقانه‌ترین وجهی در پیشبرد این هدف بکار خواهد بست و از طرفی چون در این دوره از انقلاب اجتماعی کشور قابل قبول نیست که یک ایرانی نخواهد زندگانی بهتر و مرفه‌تری داشته باشد توجه دولت به وضع عموم کارمندان و مخصوصاً کارمندانی که احتیاج بیشتر به کمک‌های معیشتی دارند و آنهائی که با مشاغل معنوی خود تربیت نسل جوان کشور خواهد بود و همچنین وظیفه خود می‌داند برای کسانی که عمر خود را صرف خدمتگزاری نموده و اکنون جای خود را به فرزندان جوان کشور داده‌اند تسهیلات ممکن را برای رفاه بیشتر آنان فراهم آورد (احسنت) و به این اصل اساسی توجه کامل بعمل خواهد آمد که در امور استخدامی هر گونه عدم تساوی از میان برداشته شود و اینست که در بودجه کل کشور پیش‌بینی امکانات اجراء این‌هدف‌ها منظور گردیده است.

درباره هدف‌های اساسی و کلی بودجه و مسائل اجتماعی و آرمان‌های ملی در این موقع که بودجه کل کشور که به‌اصطلاح آئینه تمام نمای فعالیت‌های مملکتی است مطرح می‌باشد می‌خواهم درباره هدف‌های مزبور که بر مبنا و اساس آن تمام فعالیت‌های دولت پی‌ریزی می‌گردد باستحضار برسانم که قطعاً هر فرد انسانی در زندگانی روزانه خود با مشکلاتی مواجه است و طبیعتاً نیز هر یک از ما گاه گاه نظری کلی بر گذشته‌ها و دورنماهای آینده زندگی خود می‌افکنیم و بسیار به جا خواهد بود و در این موقع که بودجه کل کشور یعنی شرح فعالیت‌های آینده مطرح است درباره کشور خود و جلوهای آینده آن فکر کنیم زیرا سرنوشت کشورمان بستگی دارد و مخصوصاً در این دنیای پر تلاطم امروز که وظیفه ملت‌ها را در تعیین سرنوشت خود دقیق‌تر و بزرگتر می‌سازد درباره هدف‌های آینده و آرمان‌های خود مو شکافی کنیم و ببینیم که چه طرقی را برای نیل به آنها باید رد نظر بگیریم.

طی ۲۵۰۰ سال تاریخ کهنسال کشور ما منشأ و مرکز اشاعه علم و فرهنگ و تمدن در جامعه بشری بود و روح تجددطلبی و نوسازی را در دنیای قدیم می‌پروراندیم و امروز هم تمام مجاهدات ما مصرف بر اینست که با توجه به مقتضیات زمانه پیشرو و پرچمدار علمک و فرهنگ باشیم (احسنت، ان‌شاءالله).

تاریخ گذشته ما با واقعیت‌ها و حقایق خود تاریخ جهان را با درس‌هائی از شجاعت و شهامت و عقل و آزادگی زینت بخشید و نشان داد که بقاء ایران عزیز ما با عظمتی که داشت بدون مشکلات و مخاطرات و جانفشانی‌ها نبود و به آسانی و ارزانی ملک و ملت آسایش و آرامش نیافت. (صحیح است) امروز هم برای ملتی که از یک نظر کهنسال و از نظری دیگر جوان و پر شور و با همت و غیرت است فداکاری و از خودگذشتگی و پیوستگی که داریم شرط اول بقاء و از عظمت ما را تشکیل می‌دهد و مخصوصاً آنچه در سر لوحه افتخارات ما قرار دارد کار و کوشش و مجاهدات ما است که وظیفه ملی خود را برای ترقی و تعالی کشور خود ایفاء می‌کنیم (صحیح است) تا مجالی ندهیم که دیگران از جانب ما حرف بزنند و اقدام کنند. ما خود عامل و ایفاء کننده هر نقشی که برای ترقی مملکت لازم است هستیم (صحیح است) و فقط به نیروی انسانی و قدرت تحرک خود اتکاء راسخ داریم (احسنت) زیرا در جهان امروز صلح مستلزم عمل و تحرک مثبت و مداوم می‌باشد و مخصوصاً این دوره از تاریخ جهان که برخورد اندیشه‌ها و تضاد منافع بیش از هر عصر و زمانی وجود دارد سیاست مستقل ملی ما در هر مورد و از هر لحاظ ناظر به جمیع امور مملکتی بوده و بدون هیچ استثناء و انعطافی نصب‌العین قرار دارد بدیهی است با تمام ایمان و اعتقادی که به لزوم صلح برای بقاء تمدن جهانی و سعادت بشری داریم و با روح همکاری و تعاون بین‌المللی که هیچگاه و در هیچ مورد در مناسبت خود از نظر دور نداشته‌ایم معهذا برای حفظ میراث تمدن باستانی خود و آنچه با کار و کوشش و استفاده از ذخائر طبیعی کشور خود فراهم ساخته‌ایم مادام که به صلحی که ما و همه مردم هوشمند جهان آرزوی آن را داریم ایمان حاصل نکنیم ناچار خواهیم بود یکه مؤثرترین وسائل دفاعی را که در جهان امروز بکار می‌رود در اختیار داشته باشیم و با تمام این پیش‌بینی‌ها که می‌کنیم به یک اصل اساسی کمال توجه را داریم که برای تأمین سعادت یه ملت ایران کافی نخواهد بود که فقط سیاست صحیح و نیروی دفاعی کامل داشته باشیم بلکه شکوفا شدنم شخصیت ملت ایران به عاملی بسیار اساسی دیگر انکاء دارد که آن عامل اصیل عامل ترقی و توسعه است که زمان امروز ما اقتضاء آن را می‌نماید و هر ملتی باید تمام مجاهدات خود را مصروف آن بنماید زیرا استقلال بدون ترقی و توسعه و پیشرفت قابل تصور نیست و با توجه به این مسئله اساسی بود که ما در شئون اقتصادی، اجتماعی و مالی و مخصوصاً استفاده از آخرین روش‌ها و فنون جدید گام‌هائی را که لازمه ترقی کشور بوده برداشته و در آینده به ادامه بسیار وسیعتری بر خواهیم داشت ما نمی‌توانیم به‌اصطلاح آنچه می‌گویند قدم به قدم و با آهنگی آهسته این سیر تکامل را طی کنیم زیرا بسیاری هدف‌های ملی و آرمان‌ها در پیش داریم و اکنون ملت کهنسال ایران کمر همت بسته است که بر تاریخ درخشان خود این افتخار را بیفزاید و با کار و کوشش مداوم و خستگی‌ناپذیر خود این عرصه و میدان ترقی را بسرعت ولی بدقت طی کند و با یک جهش مادی و معنوی فرصت‌هائی که در قرون اخیر از دست داده شده در آینده نزدیک به همت عموم افراد ملت و مخصوصاً نسل جوان کشور و متخصصین و دانشمندان ایرانی جبران کند (ان‌شاءالله) ما امروز برآنیم که جدیدترین و آخرین مظاهر ترقی و توسعه را در کشور خود ایجاد کنیم و در رشته‌هائی که هنوز شاید در بسیاری از کشورها ایجاد نگردیده سرمایه‌گذاری کنیم و این موقعیت مناسب را بر دیگران داریم که اگر آنها در گذشته در رشته‌هائی سرمایه‌گذاری کرده‌اند که امروز قدیمی تلقی می‌شود ما در رشته‌هائی فعالیت خواهیم کرد که نمودار آخرین اکتشافات و ثمره جدیدترین تحقیقات علمی باشد. ما برای نیل به تمام این آرمان‌های مقدس که خواسته ملت ایران است مقدورات خود را بسیج خواهیم کرد و تا سر حد فداکاری که در روح غیور ملت ایران است به پیش می‌رویم و به یاری خداوند بزرگ به همه آنها تا حد مقدور نائل شده و در آینده خیلی بیشتر و بهتر نائل خواهیم شد و در این راه مقدس ملی چه باک از اینکه عدۀ انگشت‌شماری به غرض با هر اقدام مترقیانه در هر رشته و فنی که باشد و در هر کاری و در هر موقعی باقتضاء نهاد خاص خود مخالفت می‌کنند و حتی حاضر می‌شوند که استقلال اقتصادی و مالی و پولی ما را به قید خارجی درآوردند زیرا برای آنها خوشبختی مفهومی جز ارضاء جاه‌طلبی‌های شخصی ندارد و امید ترقی آنها در راهی است که با سلطه خارجی و متابعت از بیگانه منتهی می‌شود ولی ما با استعانت از خداوند بزرگ و اتکاء به ملت راهی را می‌رویم که راه سعادت و راه سلامت است و راه ایمان و شرافت (صحیح است، احسنت).

اینک از خداوند بزرگ متعال مسئلت دارم که عموم ملت ایران را در سایه توجهات شاهنشاه محبوب توفیق روزافزون عنایت فرماید (ان‌شاءالله) و اعتقاد راسخ دارم که شما نمایندگان محترم با دقت و صفای باطنی که در راه خدمتگزاری به میهن خود معمول می‌فرمائید این بودجه را مورد امعان نظر دقیق خود قرار داده و آن را بهتر و دقیق‌تر از آنچه بوده برای اجراء به خدمتگزاران دولت ابلاغ بفرمائید و اینک لایحه بودجه کل کشور که از لحاظ درآمد مبلغ دویست و هفتاد و سه میلیارد و یکصد و هشتاد و نه میلیون ریال و از لحاظ هزینه مبلغ دویست و هفتاد و سه میلیارد و یکصدو هشتاد و نه میلیون ریال پیش‌بینی می‌شود تقدیم می‌گردد که در آن درآمد بودجه جاری مبلغ هشتاد دو هشت میلیارد و ششصد و شصت و نه میلیون ریال و هزینه‌های جاری مبلغ هشتاد و هشت میلیارد و ششصد و شصت و نه میلیون ریال می‌باشد.

در خاتمه از مسئولین دفتر بودجه و عموم همکارانی که در تهیه و تنظیم بودجه بخصوص وزیر دارائی و همکارانش که با نهایت دقت و جدیت وظایف خود را انجام داده‌اند تشکر می‌کنم و توفیق عموم هم میهنان عزیز را مسئلت دارم (احسنت‌ـ احسنت).

رئیس‌ـ به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره اصلاح بودجه و یک فقره صورت دیون بوسیله آقای معاون وزارت دارائی

۸- تقدیم یک فقره لایحه و یک فقره اصلاح بودجه و یک فقره صورت دیون بوسیله آقای معاون وزارت دارائی

رئیس‌ـ آقای قوام صدری فرمایشی دارید بفرمائید.

قوام صدری (معاون وزارت دارائی) ـ با اجازه مقام محترم ریاست لایحه ماده واحده‌ای است مربوط به الحاق سازمان بنادر و کشتیرانی به اتحادیه بین‌المللی بنادر و لنگرگاهها در ژاپن که استدعای ارجاع به کمیسیون می‌شود. ضمناً اصلاح بودجه‌ای است مربوط به بودجه سال جاری ژاندارمری کل کشور که تقدیم می‌شود و یک فقره صورت ریز دیون بلامحل وزارت پست و تلگراف است که تقاضای ارجاع آن را به کمیسیون محترم بودجه دارد.

رئیس‌ـ به کمیسیون‌های مربوط ارجاع می‌شود.

- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوۀ خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور

۹- اعلام وصول و قرائت دو نامه رسیده از دولت در اجرای قانون نحوۀ خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور

رئیس‌ـ نامه‌هائی از دولت رسیده برای اطلاع مجلس قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین‌آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه اعتباری بمنظور تأمین هشتاد و پنج درصد (۸۵%) هزینه ارزی خرید ۱۰۳۰ تن متر یک پیچ‌تر اورس چوبی و ۹۷۸ تن متر یک پیچ و مهره پابند مورد نیاز راه‌آهن دولتی ایران که جمع کل هزینه ارزی آن بالغ بر چهارصد و دوازده هزار و نود و هشت (۴۱۲۰۹۸) دلار آمریکائی است با شرکت هندی:

«commercial and industrial exports L T D»

در تاریخ ۷ /۱۱ /۴۶ منعقد گردیده است. اعتبار مذکور درل پنج قسط سالیانه نسبت بهر محموله بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد بمانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار پنج و نیم درصد(۱/۲ ۵) در سال تعلق خواهد گرفت این گزارش در اجرای تبصرۀ ۲ ماده واحده فوق تقدیم می‌گردد.

نخست‌وزیر.

ساحت مقدس مجلس شورای ملی

با رعایت ماده واحده «قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های مصوب برنامه‌های عمرانی کشور» مصوب ۲۴ خرداد ماه ۱۳۴۵ موافقتنامه و اعتباری در تاریخ تاریخ ۷ /۱۱ /۴۶ بمنظور تأمین نود (۹۰%) درصد هزینه خرید سیم مسی مورد نیاز شرکت برق منطقه‌ای تهران که جمع کل بهای سی انداف آن بالغ بر چهار میلیون (۴۰۰۰۰۰۰) دلار آمریکائی است و طبق شرایط مندرج در موافقتنامه این مبلغ قابل تعدیل خواهد بود با شرکت متالکو بنمایندگی شرکت جیپور:

«japur metals and electricals L T D»

هندوستان منعقد گردیده است. اعتبار مذکور در ده قسط مساوی نسبت به هر محموله بصورت سفته بازپرداخت می‌گردد و بمانده اقساط بازپرداخت نشده بهره‌ای از قرار پنج و نیم درصد (۲ /۱ ۵) در سال پس از تاریخ حمل هر محموله تعلق خواهد گرفت و سر رسید اولین قسط شش ماه بعد از تاریخ حمل اولین محموله می‌باشد این گزارش در اجرای تبصرۀ۲ ماده واحده فوق‌الذکر تقدیم می‌گردد.

نخست‌وزیر.

- قرائت گزارش کمیسیون رسیدگی به سؤالات در مورد سؤال آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش و خاتمه یافتن موضوع سؤال

۱۰- قرائت گزارش کمیسیون رسیدگی به سؤالات در مورد سؤال آقای پردلی از وزارت آموزش و پرورش و خاتمه یافتن موضوع سؤال

رئیس‌ـ گزارش کمیسیون رسیدگی به سؤالات قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

مقام معظم ریاست مجلس شورای ملی

سؤال آقای پردلی نماینده محترم از وزارت آموزش و پرورش در مورد انتقال دبیران لیسانسیه ریاضی‌ـ فیزیک و شیمی از زابل که طبق تصمیم متخذه جلسه سه‌شنبه ۲۸ آذر ماه ۱۳۴۶ مجلس شورای ملی به کمیسیون رسیدگی به سؤالات ارجاع شده بود در جلسات یکشنبه ۲۴ دی ماه و چهارشنبه ۱۱ بهمن ماه ۱۳۴۶ کمیسیون رسیدگی به سؤالات با حضور آقای دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش و خانم دکتر پارسای معاون وزارت آموزش و پرورش مورد رسیدگی قرار گرفت کمیسیون با توجه به اظهارات آقای پردلی و توضیحات آقای وزیر آموزش و پرورش از لحاظ کمبود دبیر لیسانسیه علوم به وزارت آموزش و پرورش توصیه نمود که یک نفر بازرس برای رسیدگی به وضع آموزش و پرورش زابل اعزام شود ضمناً یک نفر دبیر ریاضی زابل که خدمت وظیفه او تمام شده و فعلاً در زاهدان انجام وظیفه می‌نماید به زابل منتقل و یک نفر دبیر فیزیک و شیمی هم برای زابل تأمین شود. توصیه کمیسیون مورد موافقت آقای وزیر آموزش و پرورش قرار گرفت و بدین نحو پرونده سئوال آقای پردلی خاتمه یافته تلقی گردید. مراتب جهت استحضار مقام ریاست گزارش می‌گردد.

رئیس کمیسیون رسیدگی به سئوالات- جهانشاهی.

- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

۱۱- قرائت دستور و تعیین موقع جلسه بعد- ختم جلسه

رئیس- دستور جلسه آینده قرائت می‌شود.

(بشرح زیر خوانده شد)

دستور جلسه ۳۵

روز سه‌شنبه ۱ /۱۲ /۱۳۴۶

۱- گزارش شور ولی ملی شدن آب و نحوۀ اجرای آن.

شمارۀ چاپ ۲۳۲.

رئیس- با اجازه خانمها و آقایان جلسه امروز را ختم می‌کنیم جلسه آینده ساعت ۹ صبح روز سه‌شنبه خواهد بود.

(ساعت ده و سی و پنج دقیقه صبح جلسه ختم شد)

رئیس مجلس شورای ملی- مهندس عبدالله ریاضی.