دیدار رسمی سپهبد عبدالرحمان محمد عارف پرزیدنت عراق و بانو از ایران ۲۸-۲۳ اسفند ماه ۱۳۴۵ خورشیدی
| برنامه عمرانی پنجم ۱۳۵۲ - ۱۳۵۶ | درگاه اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | سفرهای رسمی محمدرضا شاه پهلوی آریامهر |
دیدار رسمی سپهبد عبدالرحمان محمد عارف پرزیدنت عراق و بانو از ایران ۲۸-۲۳ اسفند ماه ۱۳۴۵ خورشیدی
سپهبد عبدالرحمن عارف پرزیدنت عراق و بانو ساعت ۱۳ روز ۲۳ اسفند ماه برای یک دیدار رسمی شش روزه وارد تهران شدند. پیش از ورود میهمانان والا جاه ایران، شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو به فرودگاه مهرآباد وارد شدند. در فرودگاه مهرآباد امیرعباس هویدا نخست وزیر، وزیران کابینه، رییس مجلس سنا، رییس مجلس شورای ملی، ژنرال‌های ارتش و سفیران خارجی در دربار شاهنشاهی در آیین پیشباز شرکت داشتند. پس از بازایستادن هواپیمای آورنده میهمانان در باند فرودگاه، آقای حسن الدجیلی سفیر عراق در تهران درون هواپیما رفت و پس از کوتاه زمانی، پرزیدنت عارف و بانو از هواپیما پیاده شدند. در پای پلکان، شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو از میهمانان گرامی پیشباز کردند. رهبران دو کشور به گرمی دست یکدیگر را فشردند. سپس شاهنشاه آریامهر نخست وزیر و وزیران، رییس ستاد بزرگ ارتشتاران و دیگر همراهان را به پرزیدنت عارف شناساندند و پرزیدنت عارف نیز همراهان خود را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر شناساندند.
سپس هنگامی که ۲۱ تیر توپ به افتخار ورود پرزیدنت عارف شلیک می‌شد، آریامهر و پرزیدنت عارف در جایگاه ویژه قرار گرفتند، دسته موزیک نخست سرود ملی عراق و سپس سرود شاهنشاهی را نواخت. پس از پایان این آیین، شاهنشاه آریامهر و پرزیدنت عارف از گارد احترام سان دیدند و سپس هموندان هیات دولت و دیگر پیشبازکنندگان به میهمانان گرامی معرفی شدند.
ساعت ۱۱ و سی دقیقه، شاهنشاه آریامهر و شهبانو فرح به همراه میهمانان با خورو رهسپار کاخ گلستان شدند. در درازای مسیر موکب همایونی که با پرچم‌های ایران و عراق آذین بسته شده بود، مردم پایتخت با کف زدن‌های پیوسته، احساسات پرشوری به اعلیحضرتین و پرزیدنت عارف و بانو ابراز می‌داشتند. برابر ساعت ۱۲ خودروی شاهنشاهی به میدان فردوسی رسید.
مهندس تقی سرلک شهردار تهران از پرزیدنت عارف و بانو پیشباز کرد و پس از گفتن خوش آمد، کلید طلایی شهر تهران را به میهمانان ارجمند اعلیحضرتین فراداشت. با کمک و همکاری وزارت اطلاعات و جهانگردی، همه آیین ورود پرزیدنت عارف از هنگام بازایستادن هوایپمای پرزیدنت عراق در فرودگاه مهرآباد تا میدان فردوسی، مستقیم به زبان عربی پخش می‌شد. از رادیو ایران نیز گزارش پیشباز از میهمانان ایران پخش می‌شد. در پایان آیین فراداشت کلید طلایی شهر تهران، شاهنشاه آریامهر همراه پرزیدنت عارف در یک کالسکه و شهبانو فرح و بانو عارف در کالسکه دیگر قرار گرفتند و رهسپار کاخ گلستان شدند. پرزیدنت عارف و بانو امروز ناهار را خصوصی خوردند.
ساعت ۱۵ و سی دقیقه پرزیدنت عارف تاج گل باشکوهی بر آرامگاه اعلیحضرت همایون رضا شاه بزرگ نهادند. در آرامگاه والاحضرت شاهپور غلامرضا پهلوی از پرزیدنت سپهبد عارف پیشباز نمود. در این آیین همراهان پرزیدنت عارف، ارتشبد عظیمی ژنرال آجودان شاهنشاه آریامهر، رییس کل تشریفات شاهنشاهی و رییس تشریفات وزارت امور خارجه بودند.
ساعت ۲۰ مهندس سرلک شهردار تهران در تالار برلیان کاخ گلستان پیشکش‌های مردم پایتخت را به پیشگاه پرزیدنت عراق عبدالرحمن عارف فراداشت.
میهمانی شام رسمی در کاخ گلستان
ساعت ۲۱ میهمانی شام رسمی از سوی شاهنشاه آریامهر و علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی به سرفرازی پرزیدنت عارف و بانو در تالار آیینه کاخ گلستان برگزار شد. در این میهمانی امیرعباس هویدا نخست وزیر و بانو، رییس مجلس سنا، رییس مجلس شورای ملی، وزیر دربار شاهنشاهی و هیات دولت، گروهی از پایوران کشوری و لشکری و رییس هیات‌های نمایندگی سیاسی خارجی (سفیران دیگر کشورها در تهران) با بانوانشان از باشندگان این میهمانی بودند.
اعلیحضرت همایون محمدرضا شاه پهلوی سخنان خود را چنین آغاز کردند:[۱]
حضرت رئیس‌جمهوری،
برای شهبانو و من مایه کمال خوشوقتی است که مقدم آن حضرت و بانو عارف را به کشور خود شادباش بگوییم. شما برای ما تنها میهمان عالیقدری از یک کشور دوست و برادر نیستید، بلکه شخصیت اول سرزمینی هستید که طی قرون متمادی، عمیق‌ترین علایق معنوی و روحی، ما را با آن پیوند داده‌است. مخصوصاً وجود مشاهد متبرکه عالم اسلام در خاک عراق، ضامن یک ارتباط استوار قلبی و فکری بین ملت ما با سرزمین شما است که گسستنی نیست.
از نظر ارتباط تاریخی، رابطه دو سرزمین ما حتی از عصر اسلامی نیز بسیار قدیمی‌تر است. همه می‌دانیم کشوری که امروز تحت رهبری آن حضرت اداره می‌شود در هزاران سال پیش کانون تمدنهای بسیار بزرگ و اصیل عصر باستان بوده و تمدن کنونی جهان از هر حیث بدانها مدیون است و تاریخ گواهی می‌دهد که از همان ادوار کهن مدنیت‌های مختلفی که در سرزمین کنونی ایران پدید آمدند، با تمدنها و فرهنگهای سرزمین شما رابطه بسیار نزدیک داشتند. این رابطه با ظهور آیین مبین اسلام و لوای مدنیت و فرهنگ واحد و عظیم اسلامی به صورتی درآمد که اگر هم گاه‌به‌گاه از نظر سیاسی و جغرافیایی بین دو سرزمین ما جدایی‌هایی وجودداشت، از لحاظ معنوی و مدنی هیچگاه افتراقی میان دو ملت ما نبود.
شهرهایی چون بغداد، بصره، نجف، کربلا، کاظمین و سامره برای مردم ما همانقدر آشنا بوده‌اند و هستند که شهرهای خود ما برای ما آشنا به شمار می‌روند. بسیاری از دانشمندان و متفکرین بزرگ ایران در قرون اسلامی در دارالعلم بزرگ بغداد تحصیل کرده‌اند و تقریباً همه آثار بزرگ علمی و ادبی دوران ماقبل اسلام ایران در قرون اولیه اسلامی در بغداد به زبان عربی ترجمه شده‌اند.
همچنان که گنجینه گرانبهایی از نسخ و کتب خطی نفیس عربی در کتابخانه‌های ایران وجوددارد، ذخایر عظیمی از کتب و آثار خطی فارسی نیز در کتابخانه‌های مختلف بغداد، موصل، بصره، نجف اشرف و بسیاری دیگر از شهرهای عراق نگاهداری می‌شود و بسیاری از اصیل‌ترین نمونه‌های هنر ایرانی را مخصوصاً در بقاع متبرکه عراق می‌توان یافت.
ولی شاید همه این سوابق تاریخی و روابط فرهنگی و هنری فقط بهانه‌ای برای توجیه یک نزدیکی و صمیمیت معنوی دو ملت ما باشد که اصولاً احتیاجی به توجیه ندارد.
حقیقت این است که بین دو کشور و دو ملت ایران و عراق، چه از نظر همسایگی و همجواری، چه از لحاظ هم‌کیشی، چه از نظر اقتصادی و اجتماعی و چه از لحاظ مسایل و شرایط مختلف مادی و معنوی که ما در این منطقه حساس و مهم از جهان با آنها مواجه هستیم، به قدری عوامل و جهات برای تفاهم و همکاری وجوددارد که چنین همکاری و تفاهمی برای هر دوی آنها تقریباً دارای جنبه الزامی است. بدین جهت هر عاملی که باعث نوعی اختلاف بین ما شود، محققاً یک عامل مصنوعی است و بالعکس هر آنچه ما را به هم نزدیک کند، منطبق با واقع‌بینی و مطابق با مصالح عالیه دو کشور ما است.
من از جانب ملت ایران به شما حضرت رئیس‌جمهوری، اطمینان می‌دهم که ما قلباً و از روی کمال صمیمیت، آرزومند سعادت و پیشرفت و رفاه روزافزون ملت عراق هستیم. ما مردم عراق را به چشم برادران گرامیِ هم‌کیش و همسایه‌ای می‌نگریم که هرقدر بیشتر از صلح و ترقی و رفاه برخوردارباشند، ما به حکم برادری از این بابت رضایت و خوشوقتی بیشتری احساس می‌کنیم، زیرا گذشته از تمام روابط معنوی که ما را به یکدیگر پیوسته‌است، به تجربه می‌دانیم که هرقدر در این منطقه حساس از جهان، آرامش و ثبات و تفاهم بیشتری بین همسایگان وجود داشته‌باشد، نتیجه آن موفقیت کامل‌تر همه آنها در کوششهایی خواهدبود که اکنون ما و شما در راه ترقی صنعتی و اقتصادی و پیشرفتهای اجتماعی و فرهنگی آغازکرده‌ایم.
من سفر شما را، حضرت رئیس‌جمهوری، از این لحاظ به فال نیک می‌گیرم، و با اطمینان کامل به اینکه آن حضرت و همراهانشان نیز با همین روح دوستی و با اعتقاد راسخ به ضرورت و الزام همکاری و تفاهمی که حاصل آن قطعاً برای هر دو کشور ما ثمربخش خواهدبود، به دیدار ما آمده‌اند.سلامتی و سعادت حضرت رئیس‌جمهوری و بانو عارف و ترقی و رفاه روزافزون ملت برادر و هم‌کیش و همسایه عراق را آرزودارم.
در پاسخ سخنان شاهنشاه آریامهر، پرزیدنت عارف چنین گفت: [۲]
اعلیحضرتا
السلام و علیکم و رحمت الله و برکاته. خوشوقتم که سپاسگزاری فوق العاده خود را در باره پذیرایی و احساسات صادقانه و مهری که خودم و همسرم نسبت به خودمان و ملت عراق مشاهده کردیم، حضور اعلیحضرت و علیاحضرت شهبانوی ایران و به دولت و ملت عزیر ایران ابراز دارم.
این دیدار احساس ژرف فراموش نکردنی در ما بوجود آورده است. این فرصت فرخنده‌ای است که دیدار برادرانه ما را فراهم آورد، تا ژرفای روابط و پیوند استواری که دو ملت ما را به هم پیوند می‌دهد و امیدوارم برای همیشه دوام پیدا کند، برای مردم دو کشور ما موکد گردد. ثبات اوضاع عراق پشتیبان و نیرویی برای ایران و ثبات اوضاع ایران پشتیبان و نیرویی برای عراق به شمار می‌رود، هر دو خواهان صلح جهانی هستیم و به اصول ملل متحد معتقدیم و احساس می‌کنیم که هر گونه نزدیکی میان ما به سود ملت‌های ما می‌باشد. همکاری میان ما پیشرفت صنعت و بازرگانی و تبادل منافع و مبادله اطلاعات را در زمینه‌های گوناگون دانش و نیز تقویت احساسات برادرانه را میان مردم دو کشور و در محیط دوستانه‌ای فراهم خواهد نمود و آن روابط فرهنگی و اقتصادی و مذهبی و هم جواری که میان ما وجود دارد، ضامن تامین این همکاری خواهد بود.
یکی از هدف‌های ما تبادل فکری میان دولت‌های این منطقه و حسن تفاهم میان آنان می‌باشد و هر گونه نزدیکی و تفاهم و گذشت میان دولت‌های عربی و دولت‌های همسایه از شرایط سختی که در این منطقه حساس با آن روبرو هستیم، خواهد کاست و آن را در موقعیتی قرار خواهد داد که خواهد توانست در حفظ صلح جهانی مشارکت نماید. به جاست در این فرصت دوستانه از رویه ایران نسبت به مسله فلسطین سپاسگزاری می‌نمایم، اعراب و مسلمانان در این مصیبت سرزمینی را که دومین قبله و سومین حرم شریف است از دست دادند و برادران هم کیش آواره گشتند و املاک و زمین هایشان گرفته شد و نظرهایی به قصد نابودی آنها بر ضد تصمیمات سازمان ملل متحد در مورد بازگشت آنها به میهن قانونی خود و جبران حق مشروع آنها بوجود آمد، هنوز یک میلیون عرب مسلمان سرگردان و بدون میهن به سر می‌برند و این مسله وجدان جهانی را به کمک می‌طلبد و خواهان تسریع در حل آن می‌باشد.
ملت ایران در عراق از دوستی و صادقانه و علایق قوی برخوردار است و ملت عراق نهضت ایران را دنبال می‌کند و به اصلاحات و پیروزی‌هایی که ملت ایران دوست، در نهضت نوین خود با رهبری خردمندانه اعلیحضرت به دست آورده است، با دیده اعجاب افتخارآمیزی می‌نگرد و آن را نهضتی می‌بیند که با پیروزی‌های ملت عراق در زمینه‌های فرهنگ و کشاورزی و صنعت هماهنگ است و معتقد است که نهضت ایران و نهضت عراق با کاروان جهان همگام و در تمدن گیتی سهم به سزایی به عهده دارند، این همگامی تارخی در مورد دو ملت دوست و مسلمان ما عجیب نیست. این توافق در هدف واحدی برای تمدن ما را به همکاری جهت تکمیل سعادت و پیشرفت اجتماع خودمان وامی‌دارد.
اعلیحضرتا
خوشوقتم از این فرصت خجسته استفاده کنم و به نام خود و همسرم از اعلیحضرت و علیاحضرت شهبانوی ایران دعوت نمایم که از عراق دیدن فرمایند، تا شخصا از نزدیک مشاهده فرمایند که ملت عراق نسبت به شخصیت ارجمند اعلیحضرت و نسبت به ملت دوست خود ایران چه دوستی و قدردانی در دل دارد و آگاه گردند که چه کوششهایی در میهن ما برای بالا بردن سطح زندگانی ملت به کار می‌رود تا بتواند عضو فعالی برای همکاری دو ملت و پیشرفت دو کشور باشد.
در پایان موفقیت را برای اعلیحضرت و علیاحضرت شهبانوی ایران و خوشبختی و ترقی را برای ملت ایران آرزومندم.