گشایش بنای آرامگاه نادر شاه افشار ۱۲ فروردین ماه ۱۳۴۲
| درگاه انقلاب شاه و مردم | درگاه اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی آریامهر | گشایش بنای آرامگاه نادر شاه افشار ۱۲ فروردین ماه ۱۳۴۲ |
در روز ۱۲ فروردین ماه ۱۳۴۲ ساعت ده و پانزده دقیقه بامداد موکب همایونی به باغ نادری مشهد، بنای آرامگاه نادر شاه افشار رسید. در درازای راه نمایندگان اهالی مشهد گرد آمده بودند و به شاهنشاه ابراز مهر و شور و هیجان می‌نمودند. در آرامگاه نادر نخست تیمسار سپهبد آق اولی به پیشباز همایونی آمد و خوش آمد گفت. آنگاه سپهبد آق اولی تاریخچه رسای آرامگاه نادر و چگونگی ایجاد ساختمان و هزینه و تاریخ آغاز ساختمان و به پایان رساندن آن را با جزییات را به آگاهی رسانید. وی گفت پیکره نادر شاه افشار سوار بر اسب است و تبرزین پرآوازه خود را در دست دارد به همراه سه تن از سربازانش، یک تفنگدار، یک شیپورزن و یک پرچم دار به سپارش انجمن آثار ملی ساخته شده است. این پیکره به دست استاد ابوالحسن صدیقی با همکاری کارخانه شناخته شده « برونی » در ایتالیا ساخته شده است و در سال ۱۳۳۹ به بندر خرمشهر ترابر گردید. سپس با همکاری اداره ترابری ارتش و بنگاه راه آهن دولتی از خرمشهر به مشهد برده شد. صندوقی که پیکره سوار نادر شاه در آن باربندی شده بود به سبب بزرگی از تونل‌ها با دستگاه ویژه « تریلی » اداره ترابری ارتش به مشهد برده شد و صندوق دیگر که سربازان درون آن بودند با راه آهن وارد مشهد شد. بر پایه قرارداد دستینه شده با کارخانه در ایتالیا، رییس کارخانه برونی همراه با دو تن از کارشناسان به ایران آمدند و همراه استاد ابوالحسن صدیقی رهسپار مشهد شدند و پیکره نادر را بر فراز پایه دوازده متری که به آرامگاه نادر متصل است، برافراشتند. قطعه هایی که باید جوشکاری می شد، انجام یافت و چوب بست ها نیز برچیده شد. بلندای پایه پیکره نادر شاه ۱۲ متر است و بلندای پیکره نادر شاه ۲ متر می باشد.
وی در پایان بیانات خود از پیشگاه شاهنشاه درخواست نمود که آرامگاه نادر شاه را بگشایند.
شاهنشاه آریامهر فرمودند:[۱]
- در مقابل مقبره شخص بزرگ و شاهنشاه توانایی مثل نادر وظیفه خود می‌دانم که نسبت به بزرگداشت بزرگان قوم وظیفه‌ای برای فرد فردِ ملت ایران قایل باشم، و وظیفه‌ای که بخصوص برای کسانی که در انجمن آثار ملی خدمت می‌کنند قایل هستم این است که بکوشند به گذشته مملکت خود احترام بگذارند پادشاهان بزرگ، سرداران بزرگ، علمای بزرگ، محققین بزرگ و نویسندگان بزرگ را همواره با احترام در نظر داشته باشند.
- این بنا یکی از یادگارهای خوبی است که در این زمان برای احترام یکی از سرداران بزرگ این مملکت بنا شده است و امیدوارم که این روح حق شناسی همیشه در ما باقی بماند. صحبت کردن از سردار بزرگی مثل نادر ایجاب می‌کند که تا حدی خیلی مختصر نسبت به قوای تأمینیه صحبت بشود. در این عصر قوای تأمینیه مملکتی دارد بکلی جنبه دیگری پیدا می‌کند. امروز صحبت بیشتر از کارهای فنی است. با وجودی که تمام کوشش و آرزوی ما صرف این می‌شود که اوضاعی در جهان پیش آید که عموم ملل با فراغت بال و با خلع سلاح کامل و مطمئنی که باعث آرامش و آسایش خیال همه مردم جهان باشد مطمئن باشند که هیچ خطری ممکن نیست صلح دنیا را تهدید بکند، و با وجود تلاش دایمی ما به اینکه هر چه زودتر چنین وضعیت را دارا باشیم، معهذا تا روزی که دنیا از روی درایت و فکر و عقل به این مرحله نرسیده باشد وظیفه ملی ما این است که صرفاً برای دفاع خودمان وسائل لازم را فراهم کنیم. امروزه این وسایل روز بروز همان طوری که گفتم دارد جنبه فنی پیدا می‌کند. ما از تعداد نفرات ارتش خودمان کم می‌کنیم و در عوض امیدوارم که به نفرات فنی اضافه کنیم.
- امیدوارم انجمن اثار ملی روز بروز در احیاء و نگاهداری آثار عظیم تاریخی مملکت موفق تر باشد و همچنین بناهایی مثل این بنا که خیلی با ابهت و عظمت است در هر نقطه مملکت که آثاری از تاریخ پر افتخار این مملکت وجود دارد بنا گردد.
سپس شاهنشاه با بریدن نوار سه زنگ آرامگاه را گشودند و پس از درنگ کوتاهی بر مزار نادر شاه به بازدید از بخش‌های گوناگون آرامگاه پرداختند و در پایان دفتر یادبود آرامگاه را دستینه فرمودند.
