مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ دی ۱۲۸۵ نشست ۲۲
| مجلس شورای ملی مجموعه قوانین دوره قانونگذاری نخست | تصمیم‌های مجلس | قانون اساسی مشروطه |
| نمایندگان مجلس شورای ملی دوره قانونگذاری نخست |
مذاکرات مجلس شورای ملی ۷ دی ۱۲۸۵ نشست ۲۲
مذاکرات دارالشورای ملی شنبه ۱۳ ذی قعده
اسدالله میرزا – اخوی از اصفهان تلگرافی بعنوان بنده مخابره کرده بود از مساعدت و همراهی حضرت والا ظل السلطان و چون متعلق بمجلس و منتخبین آنست اجازه می‌فرمایید قرائت شود.
رئیس- قرائت نمایید.
شاهزاده اسدالله میرزا خواهشمندم که ارکان محترم مجلس شورای ملی را مستحضر سازند که
- حضرت اشرف اسعد والا شاهزاده ظل السلطان روحیفداه پریروز شخصاً مجلس ملی را در عمارت چهل ستون افتتاح فرمودند و نطق مفصلی در فواید و نتایج مجلس محترم بیان فرموده از وکلائی که باید انتخاب شده و بطهران بیایند دو نفر تاکنون معین شده و حرکت کرده‌اند و سایرین هم بزودی انتخاب شده و بطهران فرستاده می‌شوند. در خصوص بانک ملی نیز نهایت اهتمام فرموده ومشغول جمع‌آوری پول باسم سرمایه هستند. معین میرزا.
(اهل مجلس عموماً از همراهی ظل‌السلطان اظهار تشکر نمودند.)
حاجی محمد اسمعیل آقا – تماماً امتنان و تشکر دارند از مساعدت و همراهی که حضرت والا فرمودند.
اسدالله میرزا- در خصوص بانک هم خیلی همراهی فرمودند.
حاجی محمد اسمعیل آقا – اطلاع دارم البته از ایشان بیش از اینها منظور است که همراهی فرمایند تا سرمشق دیگران باشد.
(تلگرافی از اصفهان بامضای آقای حاجی آقا نورالله که عین آن ذیلا درج می‌شود قرائت گردید.)
- مجلس مقدس شورای ملی دامت برکاته وکیل علما و تجار امروز چاپاری حرکت نمودند وکیل اصناف جناب آقا میرزا هادی جواهری باکثریت آراء معین شده حرکت می‌نماید. شیخ نورالله.
تلگراف دیگری راجع بمنتخبین اصفهان که آقا میرزا باقر خان منشی باشی بعنوان آقای حاجی شیخ فضل الله مخابره کرده بودند قرائت شد:.
- حاجی شیخ فضل الله مجتهد. دو نفر وکلای اصفهان جناب شریعتمدار آقای حاج سید اسمعیل وکیل علمای اعلام و جناب حاجی میرزا علی ادیب التجار وکیل تجار با احترام دیروز از حضور مبارک حضرت اقدس والا روحی فداه اجازه گرفتند به چاپاری روانه شدند باقی هم فردا معین و روانه می‌شوند مجلس اصفهان هم بخوبی و شکوه منعقد شده محض اطلاع عرض شد.
- محمد باقر الطباطبائی.
بعد اعتبارنامه وکلای بارفروش که بحضور صدارت عظمی نوشته بودند و ممهور بود بامهار تجار آنجا قرائت شد که بموجب تلگراف صدارت عظمی تمامی اهالی بارفروش دو نفر منتخبین خودشان محمد حسن خان مفتخرالممالک و آقا ممد علی آقای تاجر را بمجلس شورای ملی فرستادند، بعد از قرائت تمامی آنها را تبریک گفتند.
اسدالله میرزا- اعتبارنامه بعنوان صدارت باید باشد یا بعنوان مجلس.
صدیق حضرت – اعتبار نامه لازم ندارد باید اعتبارش معلوم باشد.
آقا سید محمد تقی – چون تلگراف احضار از طرف صدارت بوده باین ملاحظه اعتبارنامه بعنوان ایشان نوشته شده.
لایحه‌ای هم از طرف حکومت قرائت شد که راجع بود بعمل گوشت باین مضمون که سابقا شرحی در این باب نوشته بودم و جوابی داده نشد حال جناب عنایت السلطنه را فرستادم که در باب پول چوب دارها و ترتیب گوشت قراری داده شود و ضمنا قرارنامه هم که برای ترتیب و تنظیم این عمل فرستاده بودند قرائت شد مضمونش این بودکه:
- اشخاص مفصله ذیل عمل گوشت را در سه سال متقبل می‌شوند که در تمام سال هر چهار ماهی بنرخ معین بفروشند دو ماه از زمستان و دو ماه از بهار را بهفت عباسی و یک ماه آخر بهار و سه ماه تابستان بیک قران و سه ماه پائیز با ماه اول زمستان بشش عباسی و هر وقت که گوشت گران یا کمیاب شود در عهده ایشان خواهد بود که فراوان کردن بهمان نرخ معین بفروشند و شرایطی که برای این کمپانی معین شده اینست:
- ۱ - کمپانی بتغییر حکومت تغییر نخواهد کرد و مادامی که مدتش تمام نشده باشد برقرار خواهد شد.
- ۲ - سوای اشخاص این کمپانی احدی حق کشتار ندارد و هر گاه کسی کشتار نماید ضبط کمپانی خواهد شد. مگر در صورت داشتن اجازه.
- ۳ - کمپانی مختار است که پوست را بهر کس بخواهد بفروشد اما در صورت تساوی قیمت دباغ مقدم از سایرین است.
- ۴ - در فروختن روده گوسفند کمپانی مختار است که بهر کس بخواهد بفروشد. اجزاء کمپانی، عنایت السلطنه – ارباب محمد صادق – ذبیح الملک – میرزا عبدالکریم خان.
محقق الدوله – این حکم است یا قرار داد؟
(گفتند قرارداد است).
محقق الدوله – قرارداد که نباید اینطور اشکالات داشته باشد.
آقاسید مهدی- مردم می‌خواهند عمل گوشت آزاد باشد این قرارداد منافی با آزادیست.
محقق الدوله – آزادی گوشت برای اینست که فراوان و ارزان باشد و این مطلب بمباشرت کمپانی و ترتیب قرارداد هم می‌شود صورت گیرد ولی امروزه این شهر اینقدر کثافت و خرابی دارد که دیگر جای این ندارد سر هر کوچه و بازاری خون و روده و یا کثافت ریخته شود باید قرار و ترتیب صحیح در این باب داده شود.
میرزا محمود خوانساری – هر گاه بنا شد که اداره بلدیه در تحت اداره حکومت باشد دیگر کمپانی سه ساله برای چیست؟
محقق الدوله – باید در این امور صرفه ملت و ملاحظه حال فقرا و ضعفا را نمود این قیمت که معین داشته‌اند خیلی گرانست و ترتیب آنهم صحیح نیست باید قیمت گوشت از روی خوبی و بدی آن باشد و هر یک را نرخ معینی باشد و راه علاجی برای رفع کثافت قصابخانه‌ها معین کردند این ترتیب هرج و مرجی که هست.
حاجی محمد ابراهیم – حال صلاح نیست که به کمپانی داده شود تا اول بهار که گوسفند فراوان و ارزان می‌شود آنوقت قراری در این باب داده شود.
آقا میرزا سید ولی الله خان – باید انجمنی باشد که گوشت را از روی آنچه مخارج برمیدارد بفروشند از مخارج تنظیف و ترتیب آن و حقوق طبیبی که رسیدگی در بدی و خوبی گوشت می‌نماید که موجب بروز امراض نباشد نه اینکه بمیزان نر و ماده قیمت بگذارند گوشت که چاق و فربه بشاد علامت خوبی آنست نر و ماده فرق ندارد گمان ما اینست که آزاد باشد ارزان می‌شود این خیال تا یک اندازه صحیح است ولی باید رفع این کثافت نمود و گوشت را با آن کثافت از قصابخانه پشت اسب یا قاطر با آن ترتیبات نامطبوع وارد شهر نکنند و خون گوسفند را با خاک مخلوط نموده برای کوت زمین حمل نمایند تا این عفونتها رفع شود.
آقا میرزا محسن – فعلا علاج بکنید و راه چاره بگویید.
آقا میرزا محمود خوانساری- امروز باید نظامنامه را خواست و تشکیل اداره بلدیه دارد این امر جزء بلدیه درست می‌شود.
حاج محمد اسمعیل آقا – باید رفع موانع کرد و گوشت را از حال تا فصل بهار آزاد نمود و آنوقت ترتیب درستی در این باب داد.
(بعد جواب لایحه حکومت را بهمین نحو مصلحت دانسته و نوشتند و قرائت کردند که مشروحه شما که بتوسط جناب عنایت السلطنه ارسال داشته بودید قرائت شد اتفاق آراء بر این شد که این سه ماه گوشت معاف و آزاد باشد و پول چوبدار را دولت از قصابها گرفته رد کند تا اول حمل قرار صحیحی در این باب داده شود.)
امروز مشیرالملک و حاج محتشم السلطنه از جانب ولایت عهد برای ترتیب دو فصل از نظامنامه که موقوف باستدعای وکلا بود بمجلس آمدند و مشیرالملک اظهار داشت که درخصوص دو ماده متنازع فیه که باید باستدعا قبول شود حضرت اقدس ولایت عهد امر مالیه را قبول فرمودند که بخصوص بمجلس باشد صورت آن فصل را هم خواندند که امور مالیه بعد از تصویب و اصلاح مجلس ملی صورت آن فرستاده شود بمجلس سنا و هر گاه مجلس سنا چیزی در این مقام اظهار دارد مجلس ملی در رد و قبول آن مختار است بعضی گفتند که چرا بمجلس سنا برود
(جواب داده شد که برای اطلاع است)
اسدالله میرزا – بردن بمجلس سنا فقط برای اطلاع نیست.
آقا میرزا محسن – شاید که مجلس سنا مصلحتی درآن بداند که بمجلس ملی اظهار دارد ولی مجلس ملی در رد و قبول آن مختار است».
سعدالدوله – اگر اذن بدهید توضیح می‌کنم فقط بردن بمجلس سنا برای ملاحظه و اطلاع نیست مطالبی که راجع ببودجه مالیاتی است و بنظر وکلای مجلس نیامده. مجلس سنا اظهار می‌دارد آن اطلاعات و ملاحظات خودش را ولی این مجلس در پذیرفتن آن اخطار و عدم آن مختار است و این مسئله ضرری ندارد.
آقا شیخ حسن علی – اینگونه از اخطارات و اظهارات را تمام افراد ملت حق دارند چرا مجلس سنا نداشته باشد.
آقا سید حسن تقی زاده – چون در اظهار این قسم از اخطاراتی که مجلس در رد و قبول آن مختار است تمام حق دارند و می‌توانند پس این قید زائد بی فایده است (جمعی گفتند ضرری ندارد).
مشیرالملک – فصل مجلس سنا و ترتیب انفصال مجلس واستثناء آن قبول شد ولی از مجلس تمنا می‌فرمایند که مجلس قبول کند وکلاء سنا نصف از ملت و نصف از دولت انتخاب شوند بشرط اینکه در صورت انفصال و ترخیص مجلس دو ثلث وکلاء سنا رأی بدهند (جمعی گفتند قبول داریم وتشکر می‌نماییم).
سعدالدوله – شما میگویید قبول داریم شاید دیگران قبول نداشته باشند و هر کس عقیده و رأیی دارد خوبست از همه رأی بخواهید.
صدیق حضرت – رأی از برای تمام نظامنامه بخواهید که قرائت شده بود.
سعدالدوله – بعد از آن رقعه‌هایی که مردم بمن نوشته بودند و مرا خواسته بودند بایشان کیفیت و شرح شب گذشته را تفصیلا گفتم و آنها را ساکت نمودم حال که حضرت اقدس ولایت عهد از مجلس سنا می‌فرمایند که نصف از طرف دولت باشند چه میگویید.
آقا سید عبدالله – تفاوت جزئیست و اهمیت ندارد
(همه گفتند قبول داریم و تشکر از حضرت اقدس ولایت عهد داریم.)
سعدالدوله – توضیح بکنیم که مناط رأی سنا با شرایط مذکور در موقع انفصال و ترخیص مجلس بتصویب چهل نفر است و ممکن نیست که این چهل نفر صلاح ملت را از دست بدهند و اتفاق در این امر نمایند و در صورتیکه رأی دادند و مجلس را مرخص نمودند در همان ترخیص امر بانتخاب وکلا خواهد شد وملت هم مختارند که همان وکلای اولیه را انتخاب کنند در صورتیکه خیانتی نکرده باشند و انشاءالله امیدواریم که هیچگونه خیانت بموکلین خودمان در این امور ننمائیم و برای حفظ حقوق ملت ساعی و حاضر باشیم.
رئیس- در این فرمایش که حضرت ولایت عهد فرمودند هر کس رأی دارد ورقه سفید بدهد و هر کس ندارد ورقه الوان وعرض می‌کنم که بایست از حضرت ایشان خیلی تشکر کنیم
(همه گفتند کمال تشکر و امتنان را داریم که انشاءالله نظامنامه زودتر برسد).
قرعه کشیده واکثریت آراء بقبول فرمایش حضرت ولایت عهد شد. در موقع برخاستن مشیرالملک و حاج محتشم السلطنه تماشاچیان متفقاً اظهار کردند که ترتیب وکلای سنا صحیح نیست ما آنرا قبول نداریم.
رئیس- شما در مجلس حق اظهار را در رد و قبول ندارید در این باب باید نظم صحیحی مقرر شود.